Naar Kunst Kijken II
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
www.AbsoluteFigures.nl Naar kunst kijken 2 Ruud van Capelleveen Nummer: 40 kijk op www.AbsoluteFigures.nl voor digitale boeken www.AbsoluteFigures.nl Naar kunst kijken 2 DOOR RUUD VAN CAPELLEVEEN Colofon In deze uitgave staan vijftig kor- Dit is een uitgave van: te geïllustreerde verhalen over Absolute Figures kunst. Een klein aantal van deze Margrietstraat 4 artikelen verscheen eerder in een 6921 ZD Duiven andere vorm op één van de web- Telefoon: 0316 280 698 sites van Absolute Figures. De meeste artikelen zijn speciaal Eindredactie: voor deze uitgave geschreven. Ruud van Capelleveen Hierbij werd soms gebruik ge- maakt van persberichten. Bezoek onze website: www.AbsoluteFigures.nl Copyright Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fo- tokopie, microfilm of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uit- © 2017 gever. www.AbsoluteFigures.nlKastelen Extra 40 |– 22 www.AbsoluteFigures.nl Berthold Werner (Wikimedia): Heilig-Blut-Altar in de St. Jakobskerk in Rothenburg Tilman Riemenschneider Hij was een van de meest suc- gemakkelijker in contact met be- cesvolle beeldhouwers van zijn langrijke opdrachtgevers. Hier- tijd. Zijn orderboek was altijd door verwierf hij talloze lucratie- goed gevuld. In zijn atelier in ve opdrachten. In 1520 werd hij Würzburg schiep hij vooral al- burgermeester van Würzburg. taarstukken en monumenten in zandsteen, marmer en hout. Door de omarming van de refor- matie ontstond in 1525 de Duitse Zijn altaarstukken voor de ker- Boerenoorlog, toen opstandige ken in Münnerstadt, Rothenburg boeren zich verbonden met de en Creglingen behoren tot de burgers van Würzburg. Rie- topstukken in dit genre. Een menschneider was een van de grafmonument van zijn hand in aanvoerders. Hij werd gevangen- de Dom van Würzburg wordt als genomen en gefolterd. De Boe- hoogtepunt van zijn beeldhouw- renoorlog betekende het einde kunst beschouwd. van zijn succesvolle loopbaan.● Tilman Riemenschneider werd in 1504 tot raadslid benoemd. Hij kreeg aanzien en kwam hierdoor www.AbsoluteFigures.nl 40 | 3 www.AbsoluteFigures.nl Lucas Cranach de Jongere: Jezus en de overspelige vrouw, na 1532 Lucas Cranach de Jongere De fascinerende schoonheid van Hij was de jongste zoon van Lu- zijn schilderijen dwong respect cas Cranach de Oudere (1472- en bewondering af bij zijn tijdge- 1553) en begon zijn loopbaan in noten. Op het moment van zijn het atelier van zijn vader. Na zijn overlijden in 1586 had Lucas dood kreeg hij de leiding over Cranach de Jongere (1515-1586) het atelier dat bekend werd door een van de succesvolste ateliers portretten en eenvoudige versies van Europa. van allegorische en mythische taferelen. Het belang van deze Duitse kun- stenaar uit de renaissance is pas De stijl van vader en zoon ver- na recent onderzoek goed duide- schilde nauwelijks van elkaar. lijk geworden. Er kwam herwaar- Hierdoor zijn de schilderen moei- dering. Met talrijke tentoonstel- lijk te dateren en toe te schrij- lingen hebben musea sindsdien ven.● aandacht geschonken aan de kunstenaar uit Wittenburg, die de reformatie ‘een gezicht zou hebben gegeven’. www.AbsoluteFigures.nl 40 | 4 www.AbsoluteFigures.nl Rogier van der Weyden: Visitatie Rogier van der Weyden Twee zwangere vrouwen staan kunstenaar deze vrouwen toont naast elkaar in een bloeiend is daar een goed voorbeeld van. Vlaams landschap en elke vrouw houdt teder een hand op de buik Men herdenkt nog elk jaar het van de ander. Deze kunstschat bezoek van Maria aan haar tante hangt in het Museum voor Beel- Elisabeth. Maria is dan zwanger dende Kunst in Leipzig. van Jezus, de zoon van God, en Maria van Johannes de Doper. De Rogier van der Weyden werd om- visitatie is vaak afgebeeld in de streeks 1399 geboren in Doornik. kunst. Ook op kerstzegels ziet u Hij overleed op 18 juni 1464 in vaak voorstellingen van de Maria Brussel. Hij zou zijn opgeleid in -visitatie of de Annunciatie, de het atelier van Robert Campin. aankondiging van de geboorte Tegenwoordig wordt hij met Jan van Jezus aan Maria.● van Eyk als de belangrijkste Vlaamse schilder van de vijftien- de eeuw aangemerkt. Rogier van der Weyden voegde iets nieuws toe aan de kunst van zijn tijd: emotie. De manier waarop de www.AbsoluteFigures.nl 40 | 5 www.AbsoluteFigures.nl Bertram van Minden: Jezus Christus voor Pilatus Meester Bertram uit Minden Meester Bertram uit Minden was aan Pontius Pilatus. Hij regeerde een Duitse kunstenaar uit de pe- over Judea als prefect van keizer riode van de gotiek. Kunsthistori- Tiberius. ci denken dat hij enige tijd in Praag heeft doorgebracht. Hij zou Pilatus wordt in het Nieuwe Tes- daar hebben gewerkt aan het hof tament en de Apostolische ge- van Karel IV van het Heilige loofsbelijdenis genoemd als de- Roomse Rijk. Bertram zou in gene die Jezus Christus liet krui- Praag zijn beïnvloed door Bo- sigen. Aanvankelijk kon hij geen heemse tijdgenoten en kennis reden vinden om Jezus te ver- hebben gemaakt met het werk oordelen, zegt de Bijbel. De uit- van Giotto en andere Italiaanse spraak ‘Ik ben de koning der Jo- kunstenaars. den’ zou de doorslag hebben ge- geven.● Het hier afgebeelde kunstwerk hangt in het Niedersächsisches Landesmuseum in Hannover. Het is een deel uit een passie over het lijden van Jezus Christus. In deze scène wordt hij voorgeleid www.AbsoluteFigures.nl 40 | 6 www.AbsoluteFigures.nl Claus Cito: Monument Gëlle Fra in Luxemburg Claus Cito De Luxemburgse kunstenaar charage in het zuiden van Claus Cito studeerde aan de Luxemburg. Hier maakte hij voor kunstacademie in Stuttgart, waar de Luxemburgse hoofdstad het hij kennis maakte met de kun- ‘Monument du Souvenir’, dat ook stenaars Peter Berens, August wel wordt aangeduid als ‘Gëlle Macke en de directeuren van het Fra’ (Gouden Vrouw). nieuwe theater: Gustav Linde- mann en Louise Dumont. Een ander belangrijk monument staat op het kerkhof in Leudelin- Claus Cito (1882-1965) was eni- gen. Het is een treurende moe- ge tijd de rechterhand van de der (Mère éplorée). Cito was een kunstenaar Wilhelm Lehmbruck. expressionist en lid van de kun- Hij werd ook beïnvloed door het stenaarsgroepen ‘Sécession’ en sociale realisme van de Belgische ‘Cercle artistique’.● beeldhouwer Constantin Meunier. In 1909 verhuisde hij naar de Belgische hoofdstad. Nadat hij een ontwerpwedstrijd won, vestigde hij zich in 1922 weer in zijn geboorteplaats Bas- www.AbsoluteFigures.nl 40 | 7 www.AbsoluteFigures.nl Thomas Eakins: The Biglin Brothers Racing Thomas Eakins Hier ziet u de gebroeders Biglin door de kunstcommissie van de tijdens een roeiwedstrijd. De Centennial Exposition. Amerikaanse kunstschilder, beeldhouwer en fotograaf Tho- Thomas Eakins verkocht weinig mas Eakins (1844-1916) maakte en leefde van lesgeven en de op- verschillende schilderijen met brengst van het familiekapitaal. roeiers. Hij was een liefhebber Hij overleed in juni 1916 in Phila- van jagen, vissen, zeilen en roei- delphia, de stad waar hij zijn he- en en deze onderwerpen keren le leven had gewoond en ge- regelmatig terug in zijn werk. werkt. Het realisme van Thomas Eakins Tegenwoordig wordt hij be- was geworteld in traditie, maar schouwd als één van de belang- zijn onderwerpen veroorzaakten rijkste kunstenaars in de Ameri- soms opschudding. In 1875 schil- kaanse kunstgeschiedenis.● derde hij ‘The Cross Clinic’ een schilderij waarop een operatie duidelijk in beeld kwam. Zijn tijd- genoten vonden dat onsmakelijk. Het schilderij werd geweigerd www.AbsoluteFigures.nl 40 | 8 www.AbsoluteFigures.nl Arthur Zelger: Reclameposter voor het Ötztal in Tirol (detail) Arthur Zelger Arthur Zelger zag in 1914 in de jaren zeventig wordt nog al- Innsbruck het levenslicht. Hij be- tijd gebruikt in folders waarin be- zocht de kunstopleiding in Wenen zoekers worden opgeroepen om en maakte na zijn afstuderen al de vakantie in deze streek door snel naam in de reclamewereld. te brengen. Wij mogen hem een trendsetter noemen. Zelger kreeg nog veel meer mooie opdrachten. Zo was hij in Zelger combineerde in Oostenrijk 1964 en 1976 betrokken bij het voor het eerst foto’s met kleur- ontwerp van het reclamemateri- vlakken en woorden en is daar- aal voor de Olympische Winter- door vergelijkbaar met de Neder- spelen in Innsbruck. Het zijn landse ontwerper Piet Zwart, die beelden die indruk maken en die in de jaren twintig en dertig ver- je nooit meer vergeet.● nieuwing in de Nederlandse grafi- sche traditie tot stand bracht. Het bekendste logo dat Arthur Zelger (1914-2004) ontwierp is ongetwijfeld het logo voor de provincie Tirol. Het beeldmerk uit www.AbsoluteFigures.nl 40 | 9 www.AbsoluteFigures.nl Foto Glasseyes View (Flickr): Quadriga op de Brandenburger Tor Johann Gottfried Schadow De in Berlijn geboren Johann trum in of uit wilde, moest beta- Gottfried Schadow (1764-1850) len. De oorspronkelijke tolpoort wordt in onze tijd de belangrijk- is afgebroken. In 1788 kreeg ar- ste beeldhouwer van het Duitse chitect Carl Gotthard Langhans classicisme genoemd, maar hij van Frederik Willem II de op- heeft ook veel getekend en ge- dracht om op deze plek een schilderd. Hij liet ongeveer twee- fraaie nieuwe zegepoort te bou- duizend werken op papier na. wen ter herinnering aan de be- Schadow was hofbeeldhouwer en zetting van de Republiek door geniet vooral grote bekendheid het Pruisische leger in 1778. Het vanwege zijn Quadriga, het vier- beeld van de strijdwagen is een span op de Brandenburger Tor in replica. Het origineel ging verlo- Berlijn. ren tijdens een bombardement in de Tweede Wereldoorlog.● De Branderburger Tor is de enige stadspoort van Berlijn die be- waard is gebleven. Vroeger stond deze poort op de stadsgrens van het centrum van de stad. Het was een tolpoort; wie het cen- www.AbsoluteFigures.nl 40 | 10 www.AbsoluteFigures.nl Foto Louis Held: Henry van de Velde in 1910 in zijn atelier in Weimar Henry van de Velde Henry van de Velde (1863-1957) werk van Henry van de Velde is volgens velen nog steeds één vond plaats in 1889 bij Les Vingt.