Wiadomości Nadarzyńskie Nr 04 (263) kwiecień 2021

Gmina – czysta

Dostępność szczepionek

Gazeta Samorządowa • Wydawnictwo bezpłatne • ISSN 1508–1540

Kontynuując temat terenów re- kreacyjnych, w 2021 roku chcemy oddać do użytku nowe place za- baw dla najmłodszych dzieci przy przedszkolu w Ruścu i na terenach rekreacyjnych w Wolicy. Moder- nizację przejdą także place zabaw w Ruścu, gdzie przeprowadzona zostanie wymiana nawierzchni, a w Kajetanach będzie miało miejsce odwodnienie oraz budowa chodni- ka i przejścia dla pieszych na ulicy Rolnej. W Ruścu przy Orliku po- wstanie nowy pumptrack dla dzieci starszych i najmłodszych z parkin- giem i monitoringiem. Natomiast tereny rekreacyjne w Starej Wsi przy ulicy Brwinowskiej powinny wzbo- gacić się o boisko wielofunkcyjne, tor wrotkarski oraz wiatę rekreacyjną z miejscem na ognisko. Na wszystkie te działania przeznaczymy ponad 2 mln złotych. W planach mamy także kilka „fajerwerków”, jednak ich re- alizacja będzie zależała od kondycji naszych samorządowych finansów oraz uzyskania dotacji zewnętrznych, o które występujemy. Od początku kadencji, czyli Szanowni Mieszkańcy! od 2018 roku, główny nacisk w na- szych działaniach inwestycyjnych kładziemy na poprawę i bezpie- Przyjaciele naszej gminy! czeństwo infrastruktury drogowej w naszej gminie. W ciągu ostatnich W tym wstępniaku pozwolę sobie poruszyć wyłącznie dwie trzech lat udało nam się wybudować kwestie. Obie bardzo ważne i istotne dla naszego samorządu prawie 40 km ścieżek rowerowych i lokalnej społeczności. i ciągów pieszo-rowerowych oraz przebudować, odwodnić, utwardzić Pierwsza dotyczy oczywiście tego Wsi i Strzeniówce. W Strzeniów- destruktem lub asfaltem ponad co jest „solą” działań urzędu, czyli ce na terenach rekreacyjnych trwa 70 km dróg gminnych. W ramach inwestycji. W kwietniu oddaliśmy właśnie realizacja jednej ze „sztanda- tych zadań w kwietniu br. odcinek mieszkańcom do użytkowania nowo rowych” gminnych inwestycji, czyli ulicy Komorowskiej w sołectwie wybudowany odcinek sieci kanali- budowa kompleksu letnich basenów Strzeniówka zyskał nową nakład- zacyjnej w miejscowości oraz wraz z boiskami sportowymi i in- kę asfaltową. Obecnie trwają prace przy ulicy Grodziskiej w Starej Wsi. frastrukturą towarzyszącą. Warty 5 przygotowawcze do położenia bitu- Dzięki tym działaniom, wartym mln złotych kompleks rekreacyjny micznej masy na ulicy Migdałowej przeszło 14 mln złotych, realizo- chcemy otworzyć jeszcze przed wa- w Rozalinie i Borowikowej w Starej wanym przez Urząd Gminy i Przed- kacjami, w czerwcu br. Przy okazji Wsi. Jak tylko warunki pogodowe się siębiorstwo Komunalne Nadarzyn, przebudowę czeka ulica Działkowa, poprawią, intensywność prac na na- ponad 200 rodzin uzyskało dostęp do przy której są zlokalizowane base- szych drogach znacznie wzrośnie. kanalizacji sanitarnej. W tym roku ny, ale także minipark i plac zabaw. W tym roku zamierzamy „tchnąć działania związane z rozbudową sieci Pojawi się nakładka asfaltowa, ciąg nowe życie” w kilkanaście dróg w na- kanalizacji sanitarnej będziemy pro- pieszo-rowerowy oraz parkingi. szej gminie, które do tej pory były wadzili jeszcze w Rozalinie, Wolicy, Całość będzie oświetlona i objęta pokryte tłuczniem. Jednym z dzia- Urzucie, Młochowie, Ruścu, Starej monitoringiem. łań, które polepszy bezpieczeństwo Informacje gminne

na naszych drogach, było oddanie Do tego jako samorząd mamy prob- Zgodnie z ustawą nie mogą one być do użytku w kwietniu nowej prze- lem z uzyskaniem odpowiedniego wprowadzone do gminnego systemu prawy dla rowerów na rzece Utrata poziomu recyklingu, co spowodo- odbioru śmieci, opłacanego ze składek w miejscowości Walendów przy uli- wane jest słabym poziomem segre- mieszkańców. Po trzecie, straż gminna cy Brzozowej. Od kilku dni można gowania śmieci przez mieszkańców, kontroluje także budowy i na mocy przejechać rowerem czy wózkiem którzy w dużej mierze niedostatecz- obowiązujących przepisów sprawdza, z dzieckiem na drugą stronę rzeki bez nie segregują swoje odpady i oddają czy inwestor na placu budowy posiada konieczności wchodzenia na ruchliwą w największych ilościach najdroższe kontener na odpady, toaletę dla pra- jezdnię. W kwietniu zakończyła się w utylizacji tzw. odpady komunalne cowników oraz tablicę informacyjną. także największa inwestycja drogowa, zmieszane. Co najbardziej niepoko- Po czwarte, pracownicy referatu ochro- prowadzona od początku tego roku jące, rośnie także na terenie naszej ny środowiska wraz z pracownikami w naszej gminie, czyli budowa ronda gminy liczba dzikich, nielegalnych firmy Hetman będą wyrywkowo kon- trolowali poziom segregacji śmieci przed posesją. Ustawa rządowa „o czy- stości i porządku w gminach” nakłada na każdego z nas obowiązek segregacji śmieci. W przypadku niedostatecznie wysegregowanych śmieci będzie udzie- lane upomnienie, a w przypadku tzw. „recydywy” – kara finansowa zgodnie z obowiązującym regulaminem. Po piąte, straż gminna ma obo- wiązek wydać bezwzględną walkę osobom, które nielegalnie wyrzucają śmieci przy naszych drogach, lasach i rowach. Na terenie całej gminy będą montowane tzw. fotopułapki, dzięki którym przyłapani na nielegalnym wyrzucaniu śmieci delikwenci karani będą wysokimi mandatami. Warto przypomnieć, że obecnie kara za za- śmiecenie lasów wynosi 5.000 złotych. u zbiegu dwóch dróg powiatowych wysypisk śmieci. Głównie są to tzw. Nie ukrywam, że pracownicy gminy w Młochowie przy ulicy Platanowej. wielkogabaryty i materiały pobudow- nie są w stanie sami zadbać o czystość Dzięki dobrej współpracy, starostwo lane. Z tego powodu zostaliśmy zmu- i porządek w naszej gminie. Dlatego powiatowe zrealizowało budowę szeni do wdrożenia kilku niezbędnych niezwykle ważne są wspólne inicja- ronda wraz odcinkami chodników działań. Po pierwsze, stworzyliśmy tywy i wspólne działania. Już teraz i ścieżek rowerowych na bardzo nie- aplikację porównującą ilość odbie- zapraszam Państwa do wspólnego bezpiecznym skrzyżowaniu. Całość ranych sprzed posesji śmieci i ilość sprzątania naszej gminy 8 maja. Ra- robi imponujące wrażenie. Przy okazji zużywanej w gospodarstwie wody zem posprzątajmy naszą wspólną, serdeczne podziękowania za zaan- do liczby osób zgłoszonych do syste- najbliższą okolicę. Drugie sprząta- gażowanie w ten projekt należą się mu komunalnego. Na tej podstawie nie gminy w tym roku planujemy we naszej radnej powiatowej Agnieszce wytypowaliśmy około 300 adresów wrześniu. Zapraszam! Mocno wierzę, Kuźmińskiej, staroście Krzysztofowi w całej gminie, w których dochodzi że tak jak udało nam się w 2020 roku Rymuzie i pracownikom wydziału do rażących rozbieżności. W takich powstrzymać proceder nielegalne- inwestycji starostwa w Pruszkowie. przypadkach będziemy wzywali do go stawiania przy naszych drogach Kwestia druga to czystość i po- złożenia wyjaśnień, dlaczego jedna kontenerów na odzież, które stawały rządek oraz gospodarka komunalna czy dwie zadeklarowane osoby „pro- się od razu miejscem nielegalnego w naszej gminie. Niestety w sposób dukują” śmieci i zużywają wody tyle składowania przeróżnych śmieci, drastyczny rośnie na terenie naszego co sześcioosobowa rodzina. Po drugie, tak poradzimy sobie z problemem samorządu ilość „wyprodukowanych” straż gminna prowadzi już kontrole zaśmiecania naszej pięknej gminy. przez mieszkańców śmieci, odprowa- osób mających zarejestrowaną działal- #NadarzynczystaGmina dzanych do gminnego systemu komu- ność gospodarczą, prosząc o okazanie nalnego, na który wszyscy zgodnie umowy i faktury za odbiór odpadów Dariusz Zwoliński z ustawą mamy obowiązek się składać. pochodzących z tej działalności. Wójt Gminy Nadarzyn

Wiadomości Nadarzyńskie 04 (263) kwiecień 2021 Inwestycje

Postępują prace związane z budową kompleksu rekreacyjnego Zakończono budowę kładki w Strzeniówce przy ul. Działkowej. Obecnie powstają budynki nad Utratą przy ul. Brzozowej zaplecza sanitarno-socjalnego i świetlicy z punktem małej ga- w Walendowie. Trwają stronomii oraz zaplecze techniczne uzdatniania wody basenowej. czynności odbiorowe. Przygotowywana jest już płyta pod niecki basenowe, których montaż będzie realizowany w ciągu najbliższych dni. Trwają także roboty brukarskie związane z budową parkingów i ciągów pieszych i pieszo-jezdnych. Wkrótce montowane będzie ogrodzenie. Ponadto została podpisana umowa, w ramach porozumie- nia z powiatem pruszkowskim, na przebudowę pobliskiego skrzyżowania.

W najbliższym czasie zostaną pod- pisane umowy na budowę oświetle- nia przy ul. Bajkowej w Starej Wsi, ul. Kolorowej w Rozalinie, ul. Zielonej w Wolicy, ul. Wiejskiej i ul. Błękitnej w Młochowie, ul. Koniczyny w Ruścu, ul. Motyli w Kajetanach, ul. Porzecz- kowej w Strzeniówce, ul. Nad Utratą w Walendowie.

5 Informacje gminne

Dowiedz się czy jesteś odporny na wirusa!

Dla mieszkańców gminy Nada- zaproponować atrakcyjne warunki rzyn posługujących się Kartą przeprowadzenia testu na przeciwciała SARS-COVID-2. Nadarzyniaka mamy zniżki na Laboratorium Szpitala Powiato- testy – 50% i więcej! wego wykonuje testy na przeciwciała Za sprawą współpracy gminy Na- SARS-COVID-2 w klasach: • darzyn z Zarządem Szpitala Powia- IgM (przeciwciała „wczesne”) oraz towego w Pruszkowie posiadaczom • IgG (przeciwciała „późne”). Karty Nadarzyniaka (osobom za- W celu identyfikacji przeciwciał mieszkałym na terenie naszej gmi- IgG najkorzystniej jest wykonać ba- UWAGA: opłaty za badania wy- danie po około 8 tygodniach od wy- łącznie gotówką stąpienia objawów: • oznaczenie przeciwciał anty- SARS- Pacjenci na przeciwciała Sars- -COVID-2, w klasie IgM (przeciw- -Covid-2 mogą zgłaszać się do la- ciała „wczesne”) –110 zł, z Kartą boratorium (poziom -1) Nadarzyniaka – 50 zł; od poniedziałku do piątku, w go- • oznaczenie przeciwciał anty- SARS- dzinach: 9–12. -COVID-2, w klasie IgG (przeciw- Telefon komórkowy do laborato- ciała „późne”) –110 zł, z Kartą rium 664–118-796. Nadarzyniaka – 50 zł; – Szpital Powiatowy ul. Armii • oznaczenie przeciwciał anty- SARS- Krajowej 2/4, parter przy Oddziale Mobilny punkt wymazowy pod szpitalem -COVID-2, w klasie IgM oraz IgG Chorób Wewnętrznych. pruszkowskim (wykonane łącznie) – 200 zł, z Kar- tą Nadarzyniaka – 100 zł. Więcej informacji na stronie Urzędu ny i rozliczającym się w Urzędzie Czas oczekiwania na wynik badania Gminy Nadarzyn: https://www.na- Skarbowym w Pruszkowie) możemy do 2 dni roboczych. darzyn.pl/810,kwiecien?tresc=12889

Wiadomości Nadarzyńskie 04 (263) kwiecień 2021 Dostępność szczepionek w SPG ZOZ Nadarzyn i Młochów

Szanowni Państwo, dostarczone do punktów szczepień informujemy, że otwierane są przez SPG ZOZ w Nadarzynie. Jedynym MZ zapisy na szczepienia przeciw skutecznym narzędziem do walki COVID-19 kolejnych roczników. z pogarszającą się sytuacją epide- Aktualne informacje podawane są miczną jest przyśpieszenie progra- na stronach Ministerstwa Zdrowia mu szczepień. Przypominamy, że na oraz naszej stronie i Facebooku. Aby pytania i wątpliwości dot. Naro­do-­ zapobiec sytuacji, która spowoduje we­go Programu Szczepień udzielał brak miejsc dla kolejnych roczników, odpowiedzi i wyjaśnień personel dyrekcja SPG ZOZ w Nadarzynie medyczny SPG ZOZ w Nadarzynie, zwróciła się bezpośrednio do Rzą- który gościł m.in. na live chatach dowej Agencji Rezerw Strategicznych z wójtem Dariuszem Zwolińskim, o dostarczenie dodatkowych dawek organizowanych przez Urząd Gminy szczepionek. Uzyskano zapewnienie, w Nadarzynie. Brak personelu me- że dodatkowe szczepionki zostaną dycznego nie pozwala na zwiększenie

7 Informacje gminne

17.04.2021 r. odbyła się tzw. PRACUJĄCA SOBOTA w Młochowie – 50 PACJENTÓW SKORZYSTAŁO Z PRZEPROWADZONEJ AKCJI

dr M. Maćkowska

pielęgniarka J. Olszak, rejestratorki A. Krajewska i M. Widalska

PFIZER ASTRA-ZENECA STYCZEŃ, dla pacjentów i w zamian nie prosimy LUTY, MARZEC, o wiele: odrobinę zrozumienia, kultury KWIECIEŃ (stan i jakże prostego słowa ,,dziękuję”, dla 1750 1350 400 na 19.04.2021 r.) niektórych, niestety, nadal obcego… podsumowanie Przypominamy o przychodzenie szczepienia na szczepienie z wypełnioną ankietą, dostępną na stronie www.zoznadarzyn. DAWKI DO WYSZCZEPIENIA (OD 19.04.2021) pl lub przychodni, w luźnym ubra- Nadarzyn 120 300 KWIECIEŃ niu z łatwym dostępem do ramienia. Młochów 120 100 Przypominamy, że szukamy chętnych Nadarzyn 240 400 wolontariuszy medycznych do pomocy MAJ Młochów 240 200 przy szczepieniach (tel. 535987176). W przypadku wyczerpania miejsc dostępności do świadczeń zarówno za którą dyrekcja dziękuje swoim w Nadarzynie i Młochowie, informa- w przychodniach, jak i w szpitalni- współpracownikom, utworzono do- cję o dostępności szczepionek można ctwie. Problem dotyczy w tym mo- datkowe terminy szczepień w soboty uzyskać pod nr tel. 989. mencie wszystkich odcinków systemu (17.04 w Młochowie, 24.04 i 22.05 W związku z ograniczeniami lo- opieki zdrowotnej. W obliczu zwięk- w Nadarzynie), co pozwoli wykonać kalowymi, wspólnymi siłami zorga- szonego zapotrzebowania na porady, dodatkowych 500 szczepień! nizowaliśmy możliwość szybkiego spowodowanego rozwojem epidemii O ogromie pracy i brakach perso- zaszczepienia jak największej liczby i praktycznie załamaniem lecznictwa nelu nie trzeba nikogo przekonywać. zapisanych pacjentów tak, aby nie koli- szpitalnego, dyrektor Adam Chuste- Nie można jednocześnie szczepić dowało to z pracą w przychodni. Nasze cki oraz zastępca Michał Bieńkow- i przyjmować pacjentów. Wszystkie możliwości szczepień są zdecydowanie ski wystąpili do zespołu z pytaniem nasze linie telefoniczne są obciążone większe niż ilość przyznawanych przez o możliwość uruchomienia szczepień zapisami w maksymalnie możliwy spo- MZ szczepionek! w soboty. Pomimo skrajnego obcią- sób. Wszyscy pracujemy w pocie czoła Foto i tekst: SPGZOZ Nadarzyn żenia fizycznego i psychicznego, per- sonel ZOZ Nadarzyn i Młochów ze Badanie USG PŁUC 20 PACJENTÓW zrozumieniem przystał na propozycję kierownictwa i dzięki takiej postawie, Szczepienia przeciw COVID-19 30 PACJENTÓW

Wiadomości Nadarzyńskie 04 (263) kwiecień 2021 Witaj, majowa jutrzenko!

W imię Boga w Trójcy Świętej Jedy- nego Stanisław August z Bożej łaski i woli Narodu Król Polski, Wiel- ki Książę Litewski, Ruski, Pruski, Mazowiecki, Żmudzki, Kijowski, Wołyński, Podolski, Inflancki, Smo- leński, Siewierski i Czerniechowski, wraz z Stanami Skonfederowanemi, w liczbie podwójnej Naród Polski re- prezentującemi. Uznając, iż los Nas wszystkich od ugruntowania i wydo- skonalenia Konstytucji Narodowej jedynie zawisł, długim doświadcze- niem poznawszy zadawnione Rządu Naszego wady, a chcąc korzystać z pory, w jakiej się Europa znajduje, i z tej dogorywającej chwili, która Nas samym sobie wróciła, wolni od hańbiących obcej przemocy na- kazów, ceniąc drożej nad życie, nad szczęśliwość osobistą egzystencyją 3 Maja. Ustawa składa się z preambuły O jej przyjęciu bez czytania przesą- polityczną, niepodległość zewnętrz- i 11 artykułów. Została wypracowana dził przypadek. Poseł inflancki Michał ną i wolność wewnętrzną Narodu, przy współudziale posłów uczestni- Zabiełło wezwał do przyjęcia konsty- którego los w ręce nasze jest powie- czących w pracach Sejmu Wielkiego tucji, a króla do jej zaprzysiężenia. Władca podniósł rękę na znak, że chce rzony, chcąc oraz na błogosławień- i całego wspierającego ich środowiska. Zawierała wizję i program budowy przemówić, co zwolennicy konstytu- stwo, na wdzięczność współczesnych nowoczesnego państwa i społeczeń- cji poczytali za gotowość Stanisława i przyszłych pokoleń zasłużyć, mimo stwa. Konstytucja m.in. zmieniła ustrój Augusta do złożenia przysięgi. Król przeszkód, które w nas namiętno- państwa na monarchię dziedziczną, złożył przysięgę na ręce biskupa kra- ści sprawować mogą, dla dobra ograniczyła znacząco demokrację kowskiego Feliksa Turskiego. powszechnego, dla ugruntowania szlachecką, wprowadziła polityczne Konstytucja została przyjęta więk- wolności, dla ocalenia Ojczyzny Na- zrównanie mieszczan i szlachty oraz szością głosów, co zostało owacyjnie szej i jej granic, z największą sta- zapewniła chłopom ochronę państwa, przyjęte przez zgromadzoną publicz- łością ducha niniejszą Konstytucję zniosła też formalnie liberum veto. ność i tłum przed zamkiem. Protest przeciwko uchwaleniu ustawy zasad- uchwalamy i tę całkowicie za świętą, Obrady sejmowe i przyjęcie Konsty- tucji odbyły się w warunkach zamachu niczej podpisało 28 osób, jednak nie- za niewzruszoną deklarujemy, do- którzy wycofali później swoje podpisy. póki by Naród w czasie, Prawem stanu. Miejsce obrad, Zamek Królew- ski w Warszawie, był strzeżony przez Dokument uchwalony 3 maja 1791 przepisanym, wyraźną Wolą swo- Gwardię Królewską i oddziały wojsko- roku był pierwszą pisaną Konstytucją ją nie uznał potrzeby odmienienia we pod dowództwem księcia Józefa w Europie i drugą – po amerykań- w niej jakiego Artykułu. Do której Poniatowskiego, który wraz z grupą skiej – na świecie. Konstytucja przy- to Konstytucji dalsze Ustawy Sej- oficerów znalazł się w izbie zamkowej wróciła Polakom nadzieję i poczucie mu teraźniejszego we wszystkiem w pobliżu tronu. Na Zamek przybyło odpowiedzialności za swój kraj i wciąż stosować się mają. 182 posłów i senatorów (na ogólną pozostaje symbolem odważnego, no- liczbę ok. 500), z których 72 było watorskiego myślenia o kształcie Rze- Tak zaczyna się jeden z najważniej- przeciwnikami projektu Konstytucji. czypospolitej. Jej dziedzictwo to dla szych i najdonioślejszych dokumentów Konstytucja została uchwalona przez nas wielkie zobowiązanie i wyzwanie. w historii naszego kraju – Konstytucja połączone stany w Sali Senatorskiej. J. Czarnecka

9 Informacje gminne Cykliczne wystawy w nadarzyńskim rynku

Historia i współczesność, budynkiem Urzędu. Początkowo wydarzenia światowe, krajo- większość z wystaw pozyskiwana we oraz tematy lokalne – na- była w ramach współpracy z róż- nymi organizacjami i instytucjami. darzyńskie, sztuka, kultura, Przy tej okazji nawiązaliśmy współ- tradycja… od wielu lat gmina pracę między innymi z Instytutem Nadarzyn realizuje politykę pa- Pamięci Narodowej i jego oddziałami, triotyczną. Wpisują się w nią Muzeum Powstania Warszawskiego, nie tylko uroczyste obchody Muzeum Dulag 121 czy Archiwum Akt Nowych. rocznic historycznych, ale także Systematycznie zaczęły pojawiać tak prozaiczne działania jak się różnorodne wypożyczone we- okolicznościowe publikacje, wnętrzne i zewnętrzne instalacje, artykuły w Wiadomościach Na- m.in. „Wołyń 1943. Wołają z gro- darzyńskich, posty na stronie bów, których nie ma.”, „Od wojny do zwycięstwa 1939–1989”, „Wy- Urzędu Gminy czy w mediach gnańcy”, „O ludzkiej kondycji w cza- społecznościowych. Nieodłącz- sach ekstremalnych”, wystawa która nym elementem tej strategii przedstawiała życie prof. Władysła- Szanowni są wystawy czasowe. wa Bartoszewskiego, “Solidarność walcząca”, “Od Skautingu do Soli- Z pierwszymi wystawami mieszkań- darności Walczącej – wychowanie Mieszkańcy cy gminy mogli się zapoznać w no- młodzieży do niepodległości” oraz wym budynku UG, a z plenerowymi wystawy własne jak “25 lat. Gmina W związku ze zbliżającymi na rynku w Nadarzynie lub przed Nadarzyn w wolnej Polsce”. się świętami państwowy- mi, w dniach 1–3 maja wójt gminy Nadarzyn zwraca się do mieszkańców gminy Na- darzyn z apelem o wywie- szenie flag państwowych. Dnia 1 maja obchodzimy Święto Pracy, 2 maja – Święto Flagi Państwowej, natomiast dnia 3 maja świętujemy rocznicę uchwa- lenia Konstytucji 3 Maja.

Wiadomości Nadarzyńskie 04 (263) kwiecień 2021 Rosnące zainteresowanie mieszkań- ców sprawiło, że w 2017 roku gmina zakupiła własne (mobilne) gabloty zewnętrzne. W kolejnym roku do wcześniejszych 6 sztuk dokupione zo- stały następne. Od tej pory w tablicach wystawowych na rynku w Nadarzynie, w Parku w Młochowie i przy stadionie GOS na ul. Żółwińskiej w większości prezentowane są treści opracowane przez UG lub przy współpracy z lo- kalnym środowiskiem. Nie oznacza to zakończenia współpracy z innymi instytucjami. Wręcz przeciwnie, sta- le poszukujemy nowych ciekawych tematów i partnerów do przygoto- wania wystaw, a niekiedy i szerszej współpracy. Z gablot wystawowych o swoim harcerskim życiu opowiadały druh- ny i druhowie z Nadarzyńskiego Szczepu „WATAHA” im. Żołnierzy Wyklętych. Pojawiło się w nich pod- sumowanie 20-letniej działalności Nadarzyńskiego Ośrodka Kultury. Najnowsza wystawa, będąca równo- z apelu poległych odbywającego się Józefę Rostkowską i Barbarę Broni- cześnie zachętą do rekrutacji, przed- pod pomnikiem PW. Przybliżyliśmy sławę Czarnowską, Marię Stanisławę stawia w „pigułce” historię Liceum przebieg wojny polsko-bolszewickiej Wittek – pierwszą Polkę w historii Ogólnokształcącego w Nadarzynie, w setną rocznicę Bitwy Warszawskiej Wojska Polskiego, która została ge- a także ekscytujące, kreatywne, nie- (13–25 sierpnia 1920 roku). Przygo- nerałem, Elżbietę Zawacką – generała szablonowe funkcjonowanie szkolnej towaliśmy wystawę poświęconą ppor. brygady, cichociemną, damę Orderu społeczności. Kolejna – majowa wy- Karolowi Łoniewskiemu, wykorzy- Orła Białego czy Irminę Bajerską-Żak stawa zatytułowana „Udział polskich stując pamiątki rodzinne i doskonałe uczestniczkę Powstania Warszawskie- żołnierzy w wojskowych misjach za- źródło informacji oraz dokumentów, go, mieszkankę naszej gminy. Kobiety, granicznych” – została przygotowana jakim jest pani Grażyna Kotońska – które wykazując się heroicznym boha- przez Centrum Weterana Działań przyrodnia siostra naszego nadarzyń- terstwem, niejednokrotnie w męskim Poza Granicami Państwa, z którym skiego bohatera. Zaprezentowaliśmy przebraniu walczyły z karabinem nawiązaliśmy współpracę. wystawę upamiętniającą 80 rocznicę w dłoni o wolność Ojczyzny. Od 2018 roku mieszkańcy gminy wybuchu II wojny światowej 1939 r., Zainteresowaniem cieszą się rów- mieli okazję zapoznać się między in- bogatą w materiały źródłowe i foto- nież wystawy bogate w reproduk- nymi z wystawą poświęconą zbrodni grafie z zasobów polskiej biblioteki cje, prezentujące wielkich polskich katyńskiej czy powstaniu styczniowe- cyfrowej Polona oraz zdjęcia z Muze- malarzy, jak Aleksander Gierymski mu (opartą o materiały źródłowe i ko- um Poczty Polskiej w Wolnym Mie- czy Jan Matejko. Ciekawość wielu mentarze, w tym Józefa Piłsudskiego ście Gdańsku i Westerplatte. osób wzbudziła wystawa prezentująca „Zarys historii militarnej Powstania Poza okolicznościowymi wysta- pocztówki z II RP czy poświęcona Styczniowego; Wykłady wygłoszone wami historycznymi staramy się świątecznym zwyczajom i tradycjom, w 1912 r. w Szkole Nauk Społeczno- przybliżać sylwetki wielkich Pola- zawierająca wiele zdjęć z gminnych -Politycznych w Krakowie” wraz ków, jak Krzysztof Kamil Baczyński, zasobów. Wiele z tych wystaw udo- z ilustracjami autorstwa Artura Grott- ustanowiony przez Sejm patronem stępniliśmy w wersji elektronicznej gera). Z wystawą poświęconą powsta- 2021 roku. Wiele sympatii zyskała na stronie Urzędu Gminy Nadarzyn. niu warszawskiemu w 75 rocznicę zbiorowa wystawa poświęcona ko- W planach mamy jeszcze mnó- jego wybuchu, w której wykorzystano bietom w mundurze „Z salonów stwo tematów do opracowania. Część fotografie eksponatów oraz wnętrza na front – Polki w obronie wolności”, z nich wiąże się z rocznicami i wyda- Muzeum Powstania Warszawskie- prezentująca pierwsze damy Orde- rzeniami historycznymi, inne z naszą go czy oddające atmosferę zdjęcia ru Virtuti Militari – Joannę Żubr, gminą i lokalną działalnością.

11 Informacje gminne

I tylko pamięć została Po tej katyńskiej nocy… Pamięć nie dała się zgładzić Nie chciała ulec przemocy. Marian Hemar

Kwiecień przypomina o wo- O jednym z miejsc pa- mięci narodowej, związa- jennej okupacji, wywózkach nym z uczczeniem Ofiar Polaków na Sybir i tragedii pol- zbrodni katyńskiej na tere- skich oficerów, jeńców obozów nie gminy, pisaliśmy w Wia- sowieckich, zamordowanych domościach Nadarzyńskich przez NKWD w Katyniu i w in- nr 9 z 2015 roku (strona 11) – http://www.nada- nych miejscach. W kwietniu rzyn.pl/plik,3562,wn09– 1943 r. Niemcy odkryli groby 2015-pdf.pdf. katyńskie, a znalezione przy Na terenie gminy Na- poległych ostatnie notatki i listy darzyn znajdują się Dęby pochodziły z początku kwiet- Pamięci ku czci ofiar ka- się znacznie więcej miejsc mordu. Pa- tyńskich, będących mieszkańcami nia 1940 r. Przez lata zbrodnia miętać należy o obozach w Kozielsku, gminy. Przy placu Poniatowskiego była ukrywana a pamięć o za- Ostaszkowie i Starobielsku. O tym, w Nadarzynie poświęcone są one że jeńców (około 4 200 polskich ofi- mordowanych zakazana. Rok pamięci Zdzisława Krupkowskiego, cerów i podchorążych, wziętych do 1989 otworzył kurtynę nowych zamordowanego w Katyniu, Bro- niewoli podczas kampanii wrześ- nisława Pobożego oraz Franciszka dziejów Polski. Ofiary tragedii, niowej) ze Starobielska zamordo- Olosia, którzy zginęli w Twerze oraz zapomniani i niechciani boha- wano w Charkowie, a z Ostaszkowa Józefa Krasuckiego, zamordowanego terowie wrócili na karty historii. w Miednoje, jak również o tym, że w Charkowie. Natomiast w Kostowcu na mocy decyzji najwyższych władz przy szkole podstawowej znajduje się Od 1990 do 2007 r. 13 kwietnia ob- ZSRR zamordowano co najmniej Dąb Pamięci Wiktora Piętki, zamor- chodzony był jako Światowy Dzień 21 768 obywateli Polski cywilnych dowanego w Twerze. Pamięci Ofiar Katynia. 14 listopada i wojskowych. 13 kwietnia Wójt Gminy Na- 2007 roku Sejm RP uchwalił 13 kwiet- Więcej informacji na temat zbrodni darzyn Dariusz Zwoliński wraz nia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni katyńskiej można znaleźć na stronie z Zastępcą Januszem Rajkowskim Katyńskiej. Muzeum Katyńskiego w Warszawie, oddali hołd ofiarom zbrodni ka- Mówiąc o Katyniu i zbrodni katyń- do którego odwiedzenia zachęcamy: tyńskiej (fot. powyżej). skiej pamiętać jednak należy, że Ka- http://www.muzeumkatynskie.pl/…/ tyń to słowo klucz, pod którym kryje kalendarium_zbrodni_katynsk… Red.

Wiadomości Nadarzyńskie 04 (263) kwiecień 2021 koszt wyżywienia psa wynosi 40 zł i taka kwota co miesiąc przelewana Przedszkolaki pomagają jest na konto Fundacji. Istnieje również możliwość odwiedzenia podopieczne- „Nic nie ogrzeje serca tak, jak wesprzeć bezdomne zwierzaki, Grupa go w schronisku, a nawet zabrania go zimny nos” Biedronek objęła wirtualną opieką na spacer do pobliskiego lasu. W grud- suczkę Grzankę. Ta łagodna i spokoj- niu zorganizowana została również Tyle prawdy w jed- na sunia szybko znalazła kochający zbiórka karmy dla zwierząt pod na- nym zdaniu. Wierne, dom. W związku z tym, że w małych zwą “Świąteczna paka dla zwierzaka”. poczciwe, darzące miłością bez granic. serduszkach mieści się wiele miłości, Wszystkie prezenty zostały przekazane Wesoło witają nas o poranku, merdając a chęć pomocy jest ogromna, nasza przez wychowawcę grupy do schroni- ogonem, czuwają nad naszym bez- akcja trwa. Nowym podopiecznym ska. Serdecznie dziękujemy rodzicom pieczeństwem w dzień i w noc. Takie Biedronek został Burek. Nieśmiały za pomoc i wsparcie. właśnie są nasze psy. Nie wszystkie maluch, nie lubiący hałasu. Małe gesty mają wielką moc, dlatego jednak mają swój bezpieczny dom, Na czym polega nasza pomoc? Przy rozbudzajmy w dzieciach empatię, drzwiach wejściowych do przedszkola poczucie odpowiedzialności i dumę wystawiona została puszka, do której z pomocy słabszym. dzieci wrzucają zaoszczędzone pienią- Wychowawcy Grupy Biedronek dze. Schronisko szacuje, że miesięczny PP Nadarzyn

Grzanka

Burek w którym znajdują miłość. Z myślą o tych bezdomnych, kilkadziesiąt lat temu powstało Schronisko dla zwierząt w Milanówku. Jego założycielami byli Państwo Zofia i Roman Witkowscy, a pieczę nad Schroniskiem sprawuje Fundacja im. 120-lecia Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami w Polsce. Mimo, iż w dobie Covid-19 współ- praca ze środowiskiem lokalnym jest mocno utrudniona, nauczyciele, rodzi- ce, a przede wszystkim dzieci z Pub- licznego Przedszkola w Nadarzynie nie poddają się i niosą pomoc. Aby

13 Informacje gminne Uproszczona procedura

BIURO: (pn: 9.00–17.00, wt–pt: 8.00–16.00): (22) podłączenia posesji do wodociągu 739-42-00 Tel. alarmowe czynne całą dobę: KANALIZACJA: (22) 729–83-20 oraz 516–378- w gminie Nadarzyn 261 (8.00 –20.00) WODOCIĄGI: 503–755-217 Przedsiębiorstwo Komunalne i zakończenia robót (zawiadomienie – nr plomby nałożonej przez Nadarzyn Sp. z o.o. uprzejmie do pobrania ze strony internetowej Przedsiębiorstwo. informuje: Przedsiębiorstwa Komunalnego Protokół z ramienia wykonawcy, Nadarzyn Sp. z o.o.) związanych stwierdzający, że przyłącze wodo- 1. Aby otrzymać warunki techniczne z przyłączeniem posesji do sieci ciągowe wykonane jest zgodnie ze przyłączenia, należy złożyć wniosek wodociągowej. sztuką budowlaną, powinna za- (do pobrania ze strony internetowej 5. Wykonanie przyłącza ma się od- twierdzić osoba posiadająca odpo- Przedsiębiorstwa Komunalnego być pod nadzorem technicznym wiednie uprawnienia budowlane. Nadarzyn Sp. z o.o. www.pkn.net. Przedsiębiorstwa Komunalnego 8. Po wykonaniu tych czynności, pl) wraz z załącznikami. Nadarzyn Sp. z o.o., po wcześniej- osoba zainteresowana udaje się do 2. Po otrzymaniu warunków technicz- szym uzgodnieniu w biurze Przed- Przedsiębiorstwa Komunalnego nych podłączenia, i na ich podstawie, siębiorstwa lub telefonicznie. Nadarzyn Sp. z o.o. na ul. Gra- wykonuje Pan/Pani projekt zgodnie 6. Przedsiębiorstwo Komunalne Na- niczną 4 w celu podpisania umowy z wydanymi warunkami techniczny- darzyn Sp. z o.o. na własny koszt o zaopatrzenie w wodę. mi oraz uzgadnia Pan/Pani projekt dostarczy, zamontuje i zaplombuje 9. Wszelkie koszty związane w Przedsiębiorstwie Komunal- wodomierz. z projek­to­waniem i wykonaniem nym Nadarzyn Sp. z o.o., pod adre- 7. Po wykonaniu powyższych czynności przyłącza­ ponosi zainteresowany sem Nadarzyn, ul. Graniczna 4. należy pobrać ze strony internetowej podłączeniem. 3. Następnie szuka Pan/Pani wy- Przedsiębiorstwa Komunalne- 10. Do podpisania umowy konieczny konawcy. go Nadarzyn Sp. z o.o. protokół od- jest protokół odbioru robót. 4. Zgłasza Pan/Pani w Przedsię- bioru przyłącza i wypełnić, wpisując: biorstwie Komunalnym Nada- – nr licznika wody Piotr Barański rzyn Sp. z o.o. termin rozpoczęcia – stan licznika Kierownik Działu Wodociągów i SUW Uproszczona procedura podłączenia posesji do kanalizacji sanitarnej w gminie Nadarzyn

1. Aby otrzymać warunki techniczne 4. Należy zgłosić w Przedsiębiorstwie 378 261 w godzinach 8:00 - 20:00. przyłączenia, należy złożyć wniosek Komunalnym Nadarzyn Sp. z o.o. Po stwierdzeniu prawidłowości (do pobrania ze strony internetowej termin rozpoczęcia i zakończenia wykonania przyłącza będzie można Przedsiębiorstwa Komunalnego robót (powiadomienie do pobra- zasypać wykop. Nadarzyn Sp. z o.o. www.pkn.net. nia ze strony internetowej www. 6. Wszelkie koszty związane z pro- pl) wraz z załącznikami, które znaj- pkn.net.pl) w związku z przyłącze- jektowaniem i wykonaniem dują się w ww. wniosku. niem posesji do sieci kanalizacji przyłącza ponosi zainteresowany 2. Po otrzymaniu warunków tech- sanitarnej. podłączeniem. nicznych podłączenia, i na ich 5. W trakcie wykonywania przyłącza, 7. Po wykonaniu powyższych czyn- podstawie, należy wykonać pro- gdy rury są ułożone w wykopie, ności należy pobrać ze strony jekt w uzgodnieniu z Przedsiębior- nie należy ich zasypywać, tylko internetowej PKN protokół od- stwem Komunalnym Nadarzyn Sp. uzgodnić ze służbą obsługi kana- bioru przyłącza, wypełnić wpisu- z o.o. które mieści się przy ul. Gra- lizacji sanitarnej termin odbioru jąc nr licznika wodomierza, stan nicznej 4 w Nadarzynie. wykonanych prac, które powinny wodomierza w dniu podłączenia 3. Następnie szukamy wykonawcę być zgodne z wydanymi warun- do kanalizacji. Właściciel posesji, z uprawnieniami, który wykona kami technicznymi oraz projek- która nie jest podłączona do wo- przyłącze kanalizacji sanitarnej. tem, dzwoniąc pod numer tel. 516 dociągu gminnego i nie posiada

Wiadomości Nadarzyńskie 04 (263) kwiecień 2021 wodomierza, instaluje (przed pod- łączeniem do kanalizacji) na własny koszt wodomierz na swoim ujęciu Zmiany zasad oraz zgłasza go do zaplombowania. 8. Protokół stwierdzający, że przyłącze kanalizacji sanitarnej wykonane jest zgodnie ze sztuką budowlaną, odczytu wodomierzy zatwierdza osoba posiadająca od- powiednie uprawnienia budowlane. W związku z sytuacją epide- www.pkn.net.pl, E-USŁUGI. Stan 9. Po wykonaniu tych czynności oso- miczną wprowadzona zostaje wodomierza można również podać ba, posiadająca tytuł prawny do lo- zmiana w zasadach odczytu pracownikom Biura Obsługi Klienta kalu, udaje się do Przedsiębiorstwa pod numerem telefonu 22 739 42 00. wodomierzy dokonywanych Komunalnego Nadarzyn Sp. z o.o. Klienci, posiadający wodomierz z na- na ul. Graniczną 4 w celu podpi- przez inkasentów spółki. kładką elektroniczną, będą obsługi- sania umowy na zrzut nieczystości Od 25 marca 2021 inkasent nie bę- wani na dotychczasowych zasadach. płynnych do kanalizacji sanitarnej. dzie już wchodził do środka nieru- Informujemy ponadto, iż w przy- 10. Do podpisania umowy konieczny chomości celem dokonania odczytu. padku problemu z odczytem lub bra- jest protokół odbioru robót podpi- W związku z powyższym prosimy kiem podania stanu wodomierza PKN sany przez inwestora, wykonawcę klientów o dokonanie samodziel- Sp. z o.o. zastosuje średnią wielkość oraz przedstawiciela PKN. nego odczytu stanu wodomierza zużycia, ustaloną w oparciu o odczyty i podanie tej informacji bezpośred- z poprzedniego okresu. Przypomina- Robert Kapuśniak nio do PKN poprzez dedykowaną my o obowiązującym dwumiesięcz- Kierownik Działu Oczyszczalni zakładkę na stronie internetowej nym okresie rozliczeniowym. i Kanalizacji

Osoby starsze są szczególnie narażo- ne na działania przestępców podszy- Narodowy Spis Powszechny wających się pod członków rodziny lub policjantów. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań Ludności i Mieszkań (NSP 2021) może być dla przestęp- ców okazją do podobnych oszustw mianowicie spis przez telefon. Wystar- i wyłudzeń. Dlatego zachęcamy, by czy zadzwonić na infolinię spisową podczas NSP 2021 nie tylko z po- pod numer 22 279 99 99. Głos lektorki czucia odpowiedzialności, ale też podpowie nam, co mamy zrobić, by dla własnego bezpieczeństwa, jak rozpocząć spis. Infolinia działa od po- najszybciej wypełnić obowiązek spi- niedziałku do piątku od 8:00 do 18:00. sowy i nie czekać na kontakt ze strony Jest to opcja bezpieczna, zwłaszcza rachmistrza. (Warszawa, Ciechanów, Ostrołęka, z punktu widzenia osób starszych: Najbezpieczniejszą i najwygodniej- Płock, Radom i Siedlce). Dostępne tam sami inicjujemy kontakt i nie musimy szą opcją jest samospis internetowy będą stanowiska komputerowe do spi- sprawdzać, czy zgłaszająca się do nas dostępny na stronie https://spis.gov. su, a pomocą będzie służyć przeszkolo- osoba jest prawdziwym rachmistrzem. pl/. Spis można wypełnić w domu ny pracownik. Cała procedura będzie Z osobą, która mimo wszystko o dowolnej porze i nie trzeba czekać się odbywać z zachowaniem wszelkich nie skorzysta z żadnej z tych opcji, na rachmistrza. O pomoc w wypeł- wymaganych środków ostrożności. skontaktuje się rachmistrz spisowy. nieniu elektronicznego formularza Ze względu na sytuację epidemiczną Dla zapewnienia swojego bezpieczeń- można poprosić kogoś z rodziny lub warto wcześniej telefonicznie spraw- stwa można zweryfikować nazwisko inną zaufaną osobę. Osoby, które dzić dostępność stanowiska spisowego oraz numer legitymacji służbowej, nie mają komputera lub Internetu, i umówić się na konkretny termin. dzwoniąc na infolinię spisową pod mogą się spisać w urzędzie gminy/ Dla osób, które mają problemy numer telefonu 22 279 99 99, w apli- miasta, a także w siedzibie i oddziałach z dotarciem do urzędu, przewidziano kacji „Sprawdź rachmistrza” na stronie Urzędu Statystycznego w Warszawie też inną wygodną i bezpieczną opcję, https://spis.gov.pl.

15 gops nadarzyn

Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w cią- ży i rodzin „Za życiem” określa uprawnienia kobiet w ciąży i ro- dzin do wsparcia w zakresie dostępu do: 1) świadczeń opieki zdrowot- nej; 2) instrumentów polityki na rzecz rodziny. Wsparcie kobiet w ciąży i rodzin

Ustawa ma na celu udzielenie faktycznemu dziecka, bez wzglę- opieki zdrowotnej finansowanych wsparcia kobietom w ciąży du na dochód rodziny, z tytułu ze środków publicznych, posia- i ich rodzinom, ze szczególnym urodzenia się dziecka, u którego dający specjalizację II stopnia zdiagnozowano ciężkie i nieod- lub tytuł specjalisty w dziedzi- uwzględnieniem kobiet w ciąży wracalne upośledzenie albo nie- nie: położnictwa i ginekologii, powikłanej, w sytuacji niepo- uleczalną chorobę zagrażającą jego perinatologii lub neonatologii. wodzeń położniczych, a także życiu, które powstały w prenatal- Jednorazowe świadczenie przy- dzieci, u których zdiagnozo- nym okresie rozwoju dziecka lub sługuje, jeżeli kobieta pozostawała wano ciężkie i nieodwracalne w czasie porodu; pod opieką medyczną nie później • jednorazowe świadczenie przy- niż od 10 tygodnia ciąży do upośledzenie albo nieuleczalną sługuje osobom uprawnionym porodu. Pozostawanie pod chorobę zagrażającą ich ży- do świadczeń opieki zdrowotnej opieką medyczną potwierdza się ciu, powstałe w prenatalnym na podstawie przepisów o koor- zaświadczeniem lekarskim lub okresie rozwoju dziecka lub dynacji w rozumieniu przepi- zaświadczeniem wysta­wio­nym w czasie porodu. sów ustawy z dnia 27 sierpnia przez położną. 2004 r. o świadczeniach opieki Jednym z elementów wsparcia jest zdrowotnej finansowanych ze 2. W jakiej kwocie przysługuje jednorazowe świadczenie pieniężne środków publicznych (t.j. Dz. świadczenie? z tytułu urodzenia żywego dziecka U. z 2019 r. poz. 1373 ze zm.). Świadczenie przysługuje jednora- z ciężkim i nieodwracalnym upośle- Ciężkie i nieodwracalne upośle- zowo w kwocie 4.000 zł. dzeniem albo nieuleczalną chorobą dzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu. zagrażającą życiu, które powstały 3. W jakim czasie należy złożyć w prenatalnym okresie rozwo- wniosek o przyznanie świadczenia? 1. Komu przysługuje świadczenie? ju dziecka lub w czasie porodu, Wniosek o wypłatę jednorazowego Jednorazowe świadczenie przy­- stwierdza w zaświadczeniu le- świadczenia składa się w terminie 12 sługuje: karz ubezpieczenia zdrowotnego miesięcy od dnia narodzin dziecka. • matce lub ojcu dziecka, opieku- w rozumieniu ustawy z dnia 27 Wniosek złożony po terminie pozo- nowi prawnemu albo opiekunowi sierpnia 2004 r. o świadczeniach stawia się bez rozpoznania.

Wiadomości Nadarzyńskie 04 (263) kwiecień 2021 4. Gdzie należy złożyć wniosek? a także osób, które przysposobiły Wniosek o przyznanie zapomo- dziecko. Koronawirus: gi należy złożyć w urzędzie wójta, burmistrza lub prezydenta miasta 6. Jakie są terminy rozpatrywania Centrum Komunikacji właściwego ze względu na miejsce wniosków? Osób Głuchych – zamieszkania osoby ubiegającej się Rozpatrzenie wniosku następuje o świadczenie. W przypadku gminy bez zbędnej zwłoki. Wypłata zapo- bezpłatne wsparcie Nadarzyn z wnioskiem należy udać mogi następuje do końca miesiąca, się do budynku Urzędu Gminy Na- w którym złożono wniosek z peł- tłumaczy PJM. darzyn, ul. Mszczonowska 24, pokój nym kompletem dokumentów, jeżeli 133 na parterze, od poniedziałku do wpłynął przed 10 dniem tego miesią- Z uwagi na epidemię koronawirusa czwartku w godzinach pracy Urzędu, ca. W przypadku złożenia wniosku SARS-Cov-2 i brak dostępu osób głu- piątek jest dniem wewnętrznym. z pełnym kompletem dokumentów chych do usług medycznych od dnia 1 po 10 dniu miesiąca, świadczenie kwietnia 2020 r. Zarząd Główny Pol- 5. Jakie dokumenty należy dołączyć jest wypłacane do ostatniego dnia skiego Związku Głuchych zapewnia do wniosku? miesiąca następującego po miesiącu, osobom głuchym bezpłatne wsparcie Do wniosku o wypłatę zapomogi w którym złożono wniosek. tłumaczy języka migowego on-line. należy dołączyć: Wsparcie jest dostępne co- • zaświadczenie potwierdzające 7. Druki do pobrania dziennie: ciężkie i nieodwracalne upośle- Druki w wersji papierowej: – od poniedziałku do piątku dzenie albo nieuleczalną chorobę • do pobrania w budynku Urzędu w godz. 7:00 – 23:00, zagrażającą życiu, które powstały Gminy Nadarzyn, ul. Mszczonow- – w sobotę, niedzielę oraz w święta w prenatalnym okresie rozwoju ska 24, pokój 133. w godz. 8:00 – 20:00. dziecka lub w czasie porodu, wy- Jeśli chcesz umówić e-wizytę u le- stawione przez lekarza ubezpie- 8. Podstawa prawna karza pierwszego kontaktu, wezwać czenia zdrowotnego w rozumieniu 1. Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. pogotowie, zadzwonić na infolinię ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o wsparciu kobiet w ciąży i ro- NFZ, uzyskać informacje na te- o świadczeniach opieki zdrowot- dzin ,,Za Życiem’’ (Dz.U. 2020 poz. mat kwarantanny skontaktuj się za nej finansowanych ze środków 1329); pomocą: publicznych, posiadającego spe- 2. Rozporządzenie Ministra Rodziny, cjalizację II stopnia lub tytuł spe- Pracy i Polityki Społecznej z dnia Aplikacja Tłumacz on-line cjalisty w dziedzinie: położnictwa 21 grudnia 2016 r. w sprawie i ginekologii, perinatologii lub wzoru wniosku o jednorazowe Skype: użytkownik Korona- neonatologii; świadczenie z tytułu urodzenia wirusTlumaczPJM • zaświadczenie lekarskie / zaświad- się dziecka, u którego zdiagno- czenie wystawione przez położ- zowano ciężkie i nieodwracalne W przypadku problemu ze zna- ną potwierdzające pozostawanie upośledzenie albo nieuleczalną lezieniem użytkownika można kobiety pod opieką medyczną chorobę zagrażającą życiu, które odnaleźć właściwy profil wpisu- nie później niż od 10 tygodnia powstały w prenatalnym okresie jąc: [email protected] lub live:. ciąży do porodu − wzór zaświad- rozwoju dziecka lub w czasie po- cid.4f43523798e7ad36 czenia został określony w rozpo- rodu (Dz. z 2016 r. poz. 2234). rządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 14 września 2010 r. w sprawie for- 9. Kontakt IMO: numer telefonu my opieki medycznej nad kobietą Szczegółowych informacji na te- 609 939 564 w ciąży, uprawniającej do dodatku mat świadczenia oraz sposobu rea- z tytułu urodzenia dziecka oraz lizacji w gminie Nadarzyn udzielają Z usługi tłumacza on-line mogą wzoru zaświadczenia potwierdza- pracownicy Sekcji Świadczeń pod korzystać zarówno osoby głuche, jącego pozostawanie pod tą opie- numerem telefonu (22)739 97 07 jak i personel medyczny przychodni ką (Dz. U. z 2010 r. Nr 183 poz. wewn. 177, 182 i 186. i szpitali. 1234 ze zm.). Wymóg dostarczenia Więcej informacji: http://pzg.war- zaświadczenia lekarskiego / za- szawa.pl/koronawirus/ świadczenia wystawionego przez Ewa Bańkowska położną nie dotyczy osób będą- Renata Bajerska Opracowanie: cych opiekunami prawnymi lub Paulina Dulewicz Krystyna Masłowska opiekunami faktycznymi dziecka, Sekcja Świadczeń GOPS Nadarzyn Dyrektor GOPS w Nadarzynie

17 gops nadarzyn Programy realizowane przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Nadarzynie

Program Operacyjny Pomoc Żywnościowa 2014-2020 (edycja przedłużona na rok 2021)

tj. 1542,20 zł dla osoby samotnie gospodarującej lub 1161,60 zł dla osoby w rodzinie. Gminny Ośrodek Pomocy Społecz- W związku z trwającym stanem nej w Nadarzynie realizuje projekt epidemii COVID-19, od dnia 15 Program Operacyjny Pomoc Żyw- września 2020 r. możliwe jest zdalne nościowa 2014–2020 współfinan- kwalifikowanie odbiorców pomocy sowany z Europejskiego Funduszu żywnościowej w ramach Programu Pomocy Najbardziej Potrzebującym Operacyjnego Pomoc Żywnościowa (FEAD) w Podprogramie 2020, który 2014–2020 Podprogram 2020. jest kierowany do osób najbardziej Szczegółowe informacje można potrzebujących, znajdujących się uzyskać pod nr tel. 22 739–73–20 w trudnej sytuacji życiowej, speł- 1876 ze zm.) oraz których dochód wewn. 184. niających kryteria określone w art. 7 nie przekracza 220 % kryterium ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o po- dochodowego uprawniającego do Grażyna Wojda mocy społecznej (Dz. U z 2020 r. poz. skorzystania z pomocy społecznej, Koordynator Programu

„Posiłek w szkole i w domu”

Gmina po raz kolejny przy- kryteria określone stąpiła do programu „Posiłek w szko- Program „Posiłek w szkole i w domu” Nadarzyn w art. 7 ustawy z dnia le i w domu” na lata 2019–2023. w GOPS Nadarzyn 12 marca 2004 r. Przewiduje on wsparcie finansowe o pomocy społecz- gmin w udzieleniu pomocy w for- nej (Dz. U. z 2020 r. mie posiłku, świadczenia pieniężnego poz. 1876 ze zm.) w postaci zasiłku celowego na zakup oraz których dochód posiłku lub żywności oraz świadcze- nie przekracza 150% nia rzeczowego w postaci produktów kryterium dochodo- żywnościowych zarówno dla osób wego określonego starszych, niepełnosprawnych, o ni- w art. 8 ww. usta- skich dochodach, jak i dzieci, które wy, tj. 1051,50 zł dla wychowują się w rodzinach znajdu- Społecznej w Nadarzynie ma możli- osoby samotnie gospodarującej oraz jących się w trudnej sytuacji. wość przyznania na ten okres pomo- 792,00 zł dla osoby w rodzinie. W obecnej sytuacji, w której dzie- cy w formie świadczenia pieniężnego Realizatorem Programu jest GOPS cko nie uczęszcza do szkoły z po- na zakup posiłku lub żywności albo Nadarzyn. Szczegółowych informacji wodu jej zamknięcia w związku świadczenia rzeczowego w posta- pod nr tel. 22 739–73–20 wewn. 184, z sytuacją epidemiczną COVID-19, ci produktów żywnościowych. udziela Grażyna Wojda, koordynator w konsekwencji czego nie spożywa Do przyznania pomocy uprawnio- Działu Pomocy Środowiskowej lub posiłków w stołówce szkolnej, dy- ne są osoby, znajdujące się w trud- pracownicy socjalni GOPS, tel. 22 rektor Gminnego Ośrodka Pomocy nej sytuacji życiowej, spełniające 739–73–20 wewn.183, 185, 187.

Wiadomości Nadarzyńskie 04 (263) kwiecień 2021 Szanowni Państwo, aktualna sytuacja epidemiczna pokazuje jak ważne jest, aby osoby starsze pozostały w domu. Każdy z nas w swoim otoczeniu po- winien zadbać o swoich seniorów, aby w miarę możliwości bezpiecznie prze- trwać najbliższy bardzo trudny czas. Jest wiele życzliwych i wrażliwych osób, której chcą pomagać i już po- magają. W związku z trzecią falą pan- demii potrzeby w tym zakresie będą niewątpliwie rosły. Zapytajmy starsze osoby w naszym sąsiedztwie, czy po- trzebują naszej pomocy. Od naszej społecznej solidarności i odpowie- dzialności zależy zdrowie osób, które ze względu na wiek i współistniejące choroby mogą być bardziej narażone na ciężki przebieg Covid-19. Ośro- dek Pomocy Społecznej w Nadarzy- „Wspieraj seniora” nie współpracuje w tym zakresie z Urzędem Gminy, Strażą Gminną, – Solidarnościowy Korpus Wsparcia Nadarzyńskim Ośrodkiem Kultury, Policją, Ochotniczą Strażą Pożarną oraz Parafialnym Caritas. Seniorów 2021 INFOLINIA PROGRAM „WSPIE- 1. Pracownik OPS, funkcjonariusz RAJ SENIORA” czynna całą dobę: APEL O ROZWAGĘ! W tym policji czy straży gminnej będzie 22 505 11 11. miejscu Gminny Ośrodek Po- miał legitymację. Gminny Ośrodek Pomocy Spo- mocy Społecznej w Nadarzy- 2. Dane identyfikacyjne/weryfikacyjne łecznej w Nadarzynie: tel. 22 739 73 wolontariusza również będą prze- nie apeluje o rozwagę – należy 20 wewn. 183, 184, 185, 187. kazywane indywidualnie seniorowi. uważać na oszustów – osoby 3. Sposób rozliczenia musi być wcześ- podszywające się pod pracow- niej indywidualnie ustalony przez ników urzędu, GOPS, policję, Ośrodek Pomocy Społecznej razem straż gminną, pracowników z seniorem. Więcej informacji moż- na uzyskać pod numerem telefonu służby zdrowia, wolontariuszy Gminnego Ośrodka Pomocy Spo- i inne. łecznej: 22 739 73 20 wewn. 183, 184, 185, 187.

„Opieka wytchnieniowa”– edycja 2021

złotych (wkład własny Gminy 20 % w Nadarzynie, ul. Mszczonowska 24, kosztów programu). Głównym celem łącznie dla 5 osób ze znacznym stop- jest wsparcie członków rodzin lub niem niepełnosprawności w okresie opiekunów przez umożliwienie im kwiecień – grudzień 2021 r. w liczbie uzyskania doraźnej pomocy. W tym do 200 godzin dla członka rodziny lub Gmina Nadarzyn przystąpiła do Pro- czasie opiekun może odpocząć, pójść opiekuna sprawującego bezpośred- gramu Ministerstwa Rodziny i Polityki na wizytę do lekarza, załatwić sprawę nią opiekę nad osobami ze znacznym Społecznej pn. „Opieka wytchnie- w urzędzie itp. stopniem niepełnosprawności. niowa”– edycja 2021 i otrzymała Program będzie realizowany przez Więcej informacji: GOPS, tel. 22 dofinansowanie w kwocie 40 800 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej 739 73 20 wewn. 183, 184, 185, 187.

19 gops nadarzyn

Oferta Punktu Konsultacyjnego. Maj 2021 (GKRPA w Nadarzynie, wejście od strony Ronda Armii Krajowej). Porady udzielane są bezpłatnie. Krystyna Masłowska – pełnomocnik Wójta ds. Uzależnień Specjalista Stałe dni konsultacji Godzina Zapisy Bezpośrednio w Punkcie Konsultacyjnym w dniach i godzinach przyjęć Gminna Komisja Roz- tel. (22) 729 82 74 wiązywania Problemów czwartki 16.15–18.00 lub w GOPS Sekcja Wsparcia Rodziny Alkoholowych „Ognisko Tęcza” (pon.- pt. 9.00-17.00) tel. (22) 739 73 11 Bezpośrednio w Punkcie Konsultacyjnym środy 17.00–19.30 Psycholog w dniach i godzinach przyjęć piątki 11.30–14.00 tel. (22) 729 82 74 08. 05. 2021 r. (sobota) W GOPS Sekcja Wsparcia Rodziny „Ogni- godz. 9.00, 10.00, 11.00, sko Tęcza” 13.00, 14.00 Godz. do ustalenia Psycholog dziecięcy tel. (22) 739 73 11 22. 05. 2021 r. (sobota) podczas zapisu. pon.–pt. 9.00-17.00 godz. 9.00, 10.00, 11.00, 13.00, 14.00 W Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej Psychoterapeuta, tel. (22) 739 73 20 specjalista ds. przeciw- piątki 16.00–19.30 pon. 9.00–17.00 działania przemocy wt.-czw. 8.00–16.00 w rodzinie, mediator pt. 8.00–15.00 W Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej Od 16.15 tel. (22) 739 73 20 wewn. 180, 181. Po wcześniejszym Prawnik wtorki pon. 9.00–17.00 umówieniu się wt.-czw. 8.00–16.00 telefonicznym. pt. 8.00–15.00 Spotkania Grupy niedziele 16.00-18.00 Dom Parafialny, ul. Kościelna 3, Nadarzyn AA Klemens Lekarz Poradnia Terapii Uzależnienia i Współ- Poradnia Terapii uzależnienia od Alkoholu w Pruszkowie Psycholog Uzależnienia poniedziałek: 9:00–20:00 telefon: (22) 758 84 11 Savosh Victor i Współuzależnienia wtorek: 9:00–21:00 Rejestracja: (możliwość terapii od Alkoholu środa: 13:00–20:00 05-800 Pruszków, w języku ukraiń- 05-800 Pruszków, czwartek: 8:00–21:00 ul. Drzymały 19/21 skim, białoruskim, ul. Drzymały 19/21 piątek: 8:00–18:00 III piętro rosyjskim). III piętro poniedziałek – piątek: 7:00–18:00 Terapeuci rejestracja telefoniczna: 8:00–18:00

Sprzedam: żyrandol na 3 żarówki, Pogotowie ogrodnicze. Wycinki drzew, prace dywan beżowy z Ikea roz. 133 cm porządkowe. Ogrody – pielęgnacja i wy- x 195 cm, karnisz – 4 m, ławę – stół konanie. Przyłącza kanalizacyjne. Drenaże OGŁOSZENIA OGŁOSZENIA OGŁOSZENIA OGŁOSZENIA OGŁOSZENIA DROBNE DROBNE DROBNE DROBNE z dodatkowymDROBNE blatem, obrazy z Ikea – i odwodnienia rynien. Remonty. Okolice Latarnia 72 cm x 31 cm, Kwiaty 76 cm Nadarzyna. Tel. 511 289 481 x 56 cm, Liście 73 cm x 53 cm. Telefon kontaktowy: 694 930 816 Nauka rysunku, malarstwa i technik pla- stycznych dla dzieci w wieku 6 –12 lat. Tel. 602 150 802

OGŁOSZENIA Wiadomości Nadarzyńskie 04 (263) kwiecień 2021 DROBNE oświata

Wizyty robocze w placówkach oświatowych

W czwartek 15 kwietnia 2021 r. Wójt Gminy Dariusz Zwoliński, inspektor ds. inwestycji Robert Kowalik i dyrektor GZO w Nadarzynie Maria Aleksińska spotkali się z dyrektorami w siedzibach publicznych szkół, przedszkoli i żłob- ka rozmawiając o stanie technicznym placówek, potrzebach inwestycyjnych i potrzebach remontowych. Obecnie opracowywany jest plan prac na okres wakacyjny i następne lata szkolne.

Informacja dla Rodziców dzieci, które nie zostały przyjęte do przed- szkola publicznego w ramach re- krutacji na rok szkolny 2021/2022. Celem zapewnienia miejsca re- alizacji wychowania przedszkol- nego dzieciom, które brały udział w rekrutacji, a nie zostały przyjęte z powodu braku miejsc w placów- ce, zostanie ogłoszony konkurs dla placówek niepublicznych. Dzieci będą uczęszczać do tych placówek na zasadach przedszkola publicz- nego. Zakończenie całej procedury i przekazanie informacji rodzicom planowane jest na czerwiec.

Gminny Zespół Oświatowy w Nadarzynie

21 oświata

Zakątek literacki

niż świadomy tego co właśnie mnie czeka. Oczy nagle mniej przyswajają Droga nad przepaścią światła i robi się jakoś ciemniej, cichy stukot żelaznych podków już przy- cichł i jedyne co słyszę to moja własna w Czufut-Kale krew pulsująca w żyłach i nieznośne podmuchy wiatru. – Masz ten różaniec? – słyszę za sobą nerwowy głos. Miałem. Ale nie zamierzałem się nim dzielić w takim momencie, zo- stawiłem go sobie, gdzieś z tyłu głowy już przypominając sobie zdrowaśkę. – On mówi żebyś wodze opuścił i dał zwierzęciu prowadzić. – dodał nagle, na co tylko kiwnąłem głową i uczyniłem jak kazał. Być może dźwięk ojczystego języ- ka powinien mnie uspokoić, jednak przesłał jeszcze więcej myśli, że to już może być koniec. Matthias dał mi znak, abym ruszył przed nim. Wziąłem głęboki wdech i pełen Opowiadanie inspirowane so- ale zawsze jest jednak raźniej przeby- ufności do konia, poddałem się tej netem A. Mickiewicza o tym wać tysiące kilometrów nieznanych sytuacji, słysząc za sobą jeszcze szept: „I nie rozglądaj się, bo będzie gorzej”. samym tytule. terenów z jakąś inną duszą przy so- bie. Tym bardziej, że ja po rosyjsku Rozejrzałem się jednak. Spojrza- To nie tak, że przybyłem tu z jaką- nie mówię ani słowa, a Mirza, właśnie łem w bok, do dołu, gdy wierzchowiec kolwiek chęcią, by znajdować się w tym prowadzący nas na pewną i bolesną podążał naprzód. I mimo, że wzrok miejscu. Rozpościerający się przede śmierć w otchłani piekielnej przepaści, odwróciłem po mniej niż sekundzie, mną krajobraz szyderczej przełęczy nie zna mej ojczystej mowy i potrze- to wystarczyło bym poczuł, jakbym już i natrętne myśli jeszcze bardziej mnie bowałem w podróży kogoś, kto będzie spadał w dół. Prosto do czeluści, gdzie w tym utwierdzały. Przede mną prze- znał podstawowe słowa i zdoła dogadać człowiek płaci za grzechy, gdzie po łęcz groźna i piękna. Strach popełnienia się na migi ze wszystkimi. Więc takie nieszczęśliwcach nie zostaje nic prócz błędu i spadnięcia w niekończącą się chociaż miałem szczęście. białych rozpaczliwie wyglądających przepaść był ogromny, ale nie ujmował Przechodząc stępem przez kamien- kości. Widziałem Mary i oczy śmierci, mojego zdumienia, gdy oczom ukazy- ną ścieżkę, starałem się nie pogrążać i widziałem siebie pośród nich. I mimo, wał się z każdą chwilą coraz to cudow- w myślach, ostatnia rzecz jakiej po- że był to już koniec, że przeszliśmy niejszy widok przyciągających wzrok trzebowałem to brak świadomości. na drugą stronę, to czego doświadczy- stromych kamiennych zboczy. Obco- Brałem głębokie wdechy i powtarza- łem, zostanie ze mną na zawsze, ten wanie z metafizycznym krajobrazem łem sobie, że będzie dobrze. I gdy smak adrenaliny, strach cierpki na ję- przekonywało mnie do niego. myślałem, że gorzej być już nie może, zyku, serce przebijające się przez pierś, Miałem za sobą przeszło miesiąc ujrzałem zwężenie tak mocne, że gdy- a oczy w ślepej malignie. I mimo, że był podróży, pełnej od groma problemów, by nie donośny głos Mirzy, uznałbym, to koniec, to co widziałem, będę przy- zaczynających się już od próby prze- że przejścia już nie ma. Natychmia- woływał w długie zimowe wieczory, dostania się przez granicę. A teraz, stowe uczucie słabości ogarnęło mnie aby rozważać a może delektować się? w środku słonecznego kwietnia, wraz w jednej sekundzie, nagła bezwład- Zakosztowałem bowiem przejścia z moim przyjacielem stoję na drodze ność i jakby paraliż, i strach podno- na drugą stronę życia. nad przepaścią w Czufut-Kale. I być szący mi się do gardła. Boże… może może Matthias to skończony cymbał, gdybym zemdlał, czułbym się lepiej Alicja Konieczna kl. IIe

Wiadomości Nadarzyńskie 04 (263) kwiecień 2021 COOLturalny licealista poleca Klasyk wiedeński. Spuścizna Mozart minionych epok. Dorobek oświecenia. Amadeusza Mo- zarta nie trzeba nikomu przed- stawiać, nie ma potrzeby, aby przy jego nazwisku zamiesz- czać biogram, mający dać nam, zwykłym konsumpcjonistom jego dorobku artystycznego, znać, iż mamy do czynie- nia z geniuszem. Twórczość wiedeńskiego kompozytora po dziś dzień wzbudza wiele emocji, stanowi temat dyskusji zarówno koneserów muzyki klasycznej, jak i osób interesu- jących się nią na mniejszą ska- lę. Któż by nie znał chociażby Requiem czy Czarodziejskiego fletu? A jeśli nie zna…ups…trze- ba to nadgonić. Odpowiedzi na to pytanie niewąt- procesowi rozwój siatki neuronal- Muzyka Mozarta wciąż stanowi inspi- pliwie powinniśmy szukać w specyfi- nej zwiększa możliwości poznawcze rację dla współczesnych artystów. Jest ce dzieł wiedeńskiego kompozytora. ludzkiego umysłu i doprowadza do źródłem artystycznego natchnienia, Skomplikowana, wymagająca linia poszerzenia umiejętności przyswaja- pomaga usystematyzować nawał po- melodyczna, którą charakteryzują się nia nowych, nawet dotychczas skom- mysłów zalewających twórcze umysły. jego utwory, pobudza nasze umysły plikowanych, informacji. Można pokusić się o stwierdzenie, do wzmożonej pracy. Dźwięki, które To właśnie wybitny charakter dzieł że ma ona moc sprawczą w spek- dla osób nieobeznanych z muzyką Amadeusza Mozarta pozwolił mu trum uwrażliwiania artystów, co, klasyczną mogą wydawać się kako- na stałe zapisanie się w historii. Wie- samo w sobie, pozytywnie rzutuje fonią przypadkowych odgłosów, dla deński twórca, dzięki swoim impo- na efekt ostatecznego dzieła stwo- doświadczonych, obdarzonych darem nującym umiejętnościom w zakresie rzonego pod jej działaniem. Sama zrozumienia wybitnej sztuki słuchaczy komponowania utworów muzycznych, postać kompozytora również sta- stanowią harmonijną, skomponowaną trwale zajął swoje miejsce w kulturze nowi swoistą inspirację, szczególnie z matematyczną precyzją, przyjemną i sztuce. Jego popularność oraz sposób, dla ludzi kina. Z tego względu życie w odbiorze melodię. Regularne słu- w jaki obecnie odbierana jest jego i twórczość wiedeńskiego muzyka chanie muzyki Mozarta pomaga nam muzyka sprawiają, że powinnością są motywem przewodnim chociażby w zrelaksowaniu się. Ponadto umoż- każdej wykształconej osoby pragnącej filmu Milosa Formana – „Amadeusz”. liwia ono rozwój naszych umysłów dalszego rozwoju intelektualnego jest Jednakże dlaczego to właśnie Mozart nie tylko w zakresie mentalnym, ale zapoznanie się z dorobkiem artystycz- stanowi niewyczerpane źródło inspi- również fizycznym, namacalnym. Ob- nym Mozarta i ustosunkowanie się racji, dlaczego to właśnie jego muzyka cowanie z muzyką klasyczną skutkuje do niego. tak silnie zakorzeniła się w kulturze tworzeniem się w naszych mózgach i sztuce? nowych połączeń. Towarzyszący temu Julia Wilczak kl. IIc

23 reklamy Zareklamuj się w Wiadomościach Nadarzyńskich

Więcej informacji na stronie www.nok.pl/wiadomosci-nadarzynskie parafia w nadarzynie

Kancelaria parafialna w dni powszednie czynna: rano: pon.– sob. 8.00–9.00 po południu: pon. – pt. 16.30–17.30 tel. 22 739 76 20, proboszcz Parafii pw. św. Klemensa w Nadarzynie ks. Andrzej Wieczorek www.parafianadarzyn.pl e-mail:[email protected]

„(…) Nie umiera ten, kto trwa w pamięci żywych”. Ks. J. Twardowski

Z wielkim żalem przyjęliśmy wiadomość o śmierci wieloletniego Radnego gminy Nadarzyn ŚP. Henryka Przewłockiego Rodzinie oraz Bliskim składamy wyrazy szczerego współczucia i słowa wsparcia

Przewodnicząca Rady i Radni, Wójt Gminy Nadarzyn, Sołtysi oraz Pracownicy UG Nadarzyn

Pani Annie Nowek w związku ze śmiercią Teścia

wyrazy współczucia składają dyrekcja SPG ZOZ w Nadarzynie Adam Chustecki oraz Personel

Wiadomości Nadarzyńskie 04 (263) kwiecień 2021 Kultura

Biblioteka Publiczna Gminy Nadarzyn Odbiór książek

non-stop!Z myślą o wygodzie oraz bezpieczeń- stwie naszych czytelników uruchomili- śmy kolejną nowoczesną usługę, która ułatwi dostęp do naszych zbiorów. Jest to książkomat, czyli urządzenie samoobsługowe, które działa jak popu- larne paczkomaty. Znajdziecie je przed budynkiem Biblioteki w Nadarzynie, od strony ronda. Przy pomocy książkomatu mo- żecie odbierać zamówione książki, kodu dostępu. Książkomat czynny czasopisma oraz filmy i audioboo- jest całą dobę, 7 dni w tygodniu i ob- ki. Wystarczy dokonać zamówienia sługuje zarówno Wypożyczalnię dla przez nasz system rezerwacji online Dorosłych jak i Oddział dla Dzieci. bądź telefonicznie a następnie, w cią- Zwroty książek odbywają się na do- gu 48 godzin, odebrać zamówione tychczasowych zasadach, za pomocą zbiory w sposób bezkontaktowy, ot- wrzutni: zbiory dla dorosłych od stro- wierając skrytkę poprzez wpisanie ny rynku, dziecięce od strony ronda. na klawiaturze otrzymanego SMS-em Zapraszamy – szczegóły w instrukcji. Płatności online Darmowe kursy online! – nowa e-usługa Czytelnicy biblioteki mają moż- angielski, włoski, hiszpański, niemie- liwość skorzystania z dostępu cki i francuski. w Bibliotece do platformy edukacyjnej Ler- Użytkownicy mogą korzystać Czy wiecie, że urucho- z kursów w przeglądarce i aplikacji ni. Aby otrzymać kod dostę- miliśmy płatności on-li- mobilnej. Kursy to łącznie 850 lekcji pu, należy zgłosić się mailowo ne? Już teraz wszystkie multimedialnych, możliwość two- zaległości uregulujecie przez swo- na adres: biblioteka.dzieci@ rzenia własnych list słówek i wygoda je konto, w systemie PayU. Dzięki nadarzyn.pl i podać swój nu- nauki we własnym tempie. temu macie możliwość rozliczenia się mer karty bibliotecznej. z opłat za nieterminowy zwrot i od- Kursy tematyczne blokowania konta bibliotecznego bez Kursy językowe Aktywowany kod w Lerni pozwala konieczności wychodzenia z domu. W ramach dostępu można skorzystać na dostęp do kilku kursów tematycz- Wystarczy kliknąć. Płatności on-line z multimedialnych kursów języko- nych online: nauka szybkiego czytania, są kolejną e-usługą, którą wprowa- wych od poziomu początkującego nauka szybkiego pisania, podstawy dzamy w ramach programu „Moja do B1 lub B2 (w zależności od wy- fotografii, podstawy Photoshopa oraz e-bibliotek@ liderem informatyzacji branego języka). Do wyboru języki kurs skutecznego zapamiętywania. na Mazowszu”.

27 Kultura

Wiadomości Nadarzyńskie 04 (263) kwiecień 2021 Nadarzyński Ośrodek Kultury

II miejsce: Natalia Kobzdej, kl. III, Szkoła Pod- stawowa w Młochowie III miejsce: Hanna Matuszewska, kl. I c, Szkoła Podstawowa w Nadarzynie Wyróżnienia: • Emilia Łukasik, kl. II b, Szkoła Podstawowa w Młochowie • Zofia Kobylińska, kl. 2 d, Szkoła Podstawowa w Ruścu

w II kategorii wiekowej (klasy 4–6): I miejsce: Maciej Pawlica, Nadarzyński Ośrodek Kultury Ex aequo Laura Barc, Gminne Ognisko W dniu 26 marca 2021 r. na placu przy W dniu 14 kwietnia 2021 r. od- Dziecięco-Młodzieżowe „Tęcza” w Nadarzynie Świetlicy NOK w Rozalinie odbyła się były się eliminacje gminne 44 Ex aequo gra pn. „Poszukiwanie czekoladowych Konkursu Recytatorskiego War- Nina Pełka, Szkoła Podstawowa jajeczek”. Ze względu na pandemię, szawska Syrenka. W tym roku w Ruścu chęć udziału musiała być wcześniej nieco inaczej niż dotychczas, II miejsce: zgłoszona, aby zabawa mogła od- być się w zgodzie z obowiązującymi bo on-line. Natasza Lasecka, Szkoła Podstawowa w Nadarzynie restrykcjami. Dzieci zmierzyły się Wszyscy uczestnicy musieli przesłać Ex aequo w trzech konkurencjach: poszukiwa- filmy z nagraniem recytacji do Na- Barbara Matuszewska, Szkoła Pod- nie ukrytych czekoladowych jajeczek, darzyńskiego Ośrodka Kultury. Jury stawowa w Nadarzynie quiz dotyczący wiedzy na temat Wiel- oceniało tradycyjnie w 3 kategoriach. III miejsce: kanocy oraz malowanie papierowych Wybór laureatów także nie należał Gabriela Plich, Szkoła Podstawowa jaj. Wszystkie jajeczka zostały odna- do najłatwiejszych. Jednakże po na- w Młochowie lezione, więc nic nam się nie wyklu- radach, komisja, kierując się dobo- je, a szkoda:-). Wszyscy uczestnicy rem repertuaru, poprawną dykcją w III kategorii wiekowej (klasy 7–8): wykazali się znajomością i ogromną uczestników, interpretacją utworu, I miejsce: wiedzą na temat zwyczajów i trady- świadomością recytowanego tekstu Katarzyna Kamińska, Szkoła Podsta- cji wielkanocnych, za co w nagrodę oraz ogólnym wyrazem artystycznym, wowa w Ruścu otrzymali ręcznie uszyte zajączki. postanowiła przyznać następujące II miejsce: nagrody: Maja Płuszewska, kl. 8 a, Szkoła Pod- stawowa w Ruścu w I kategorii wiekowej (klasy 0–3): III miejsce: I miejsce: Kaja Rostkowska, kl. 8 b, Szkoła Pod- Anastazja Hibel, kl. I a, Szkoła Pod- stawowa w Nadarzynie stawowa w Nadarzynie Wszystkim uczestnikom dziękuje- Ex aequo my. Laureatom gratulujemy i życzymy Anna Goldman, kl. I c, Szkoła Pod- powodzenia w dalszych elimi­- stawowa w Nadarzynie nacjach.

29 Kultura

Galeria 51 m2 pięknoNie tylko

„Cudowne i pożyteczne” to tytuł słynnego dzieła Bruno Bettelheima opowiadającego o znaczeniach i wartościach baśni. Ale można go również odnieść do projektów ułatwiających zwierzętom życie w po- bliżu człowieka. Nie dość, że piękne, to na dodatek pożyteczne (również dla ludzi).

Miesiąc temu pisałam o artystkach dziuplastych drzew). Dlatego odpo- nektar i pyłek z kwiatów przyczyniają i artystach tworzących sztukę dla wiednio zaprojektowane zdobienia się do zawiązywania owoców i po- zwierząt. W opinii jednej z nich, ar- mogą być doskonałym rozwiązaniem wstawania nasion. Nic więc dziwne- chitektki Joyce Hwang, to co piękne tego problemu. Na zasadzie: domy dla go, że ich gwałtowne ginięcie budzi dla ludzi np. ozdoby na budynkach, ptaków i nietoperzy, piękno dla ludzi. niepokój naukowców i pojawiają się może być użyteczne dla zwierząt, Nie tylko piękno zresztą. Nietoperze coraz to nowe rozwiązania ułatwiające służąc im np. jako siedliska. Każdy i ptaki przyczyniają się m.in. do re- pszczołowatym (a także innym zapyla- ornitolog czy chiropterolog (badacz gulacji liczebności owadów, chroniąc czom takim jak motyle, osy, muchów- nietoperzy) z pewnością potwierdzi, w ten sposób rośliny (również te, które ki czy chrząszcze) życie w pobliżu że jednym z powodów, dla których jedzą ludzie). Polują również na mało ludzi. Takich rozwiązań wciąż jest w miastach jest coraz mniej tych la- lubiane przez nasz gatunek komary zbyt mało. Cieszy jednak, że zaczęto je tających kręgowców są modernizacje czy meszki. wprowadzać w życie. Zwłaszcza, że po- starych budynków oraz budowanie Ozdobą miejskiej i podmiejskiej karm zapylaczy jest z ludzkiego widze- nowych w taki sposób, że nasi skrzyd- architektury mogą być również este- nia… piękny. Łąka zamiast trawnika laci sąsiedzi nie są w stanie się w nich tycznie zaprojektowane gołębniki czy lub – jeszcze lepiej – wybetonowanej osiedlić. Współczesne budynki są po wieże dla nietoperzy lub jerzyków. powierzchni. Tworzenie ogródków prostu zbyt gładkie, pozbawione szpar Bardzo ciekawe rozwiązanie za- fasadowych w miejsce usuniętych płyt i zakamarków, w których ptaki mo- stosowano na ścianie bloku w Baku chodnikowych. Kwiaty na dachach bu- głyby zakładać gniazda, a nietoperze w Armenii, gdzie budki dla jerzyków dynków, przystanków autobusowych znaleźć kryjówki. Tymczasem wiele zakomponowano w formie sylwe- czy nawet mobilne ogrody na dachach miejskich ptaków, nie wspominając tek lecących ptaków, co rozsławiło autobusów. Zielone ściany i wieżow- o nietoperzach, jest uzależnionych tę „instalację” w świecie. Również ce pokryte roślinnością stanowiącą od siedlisk w stworzonych ludzką ręką hotele i domki dla zapylaczy mogą nie tylko pokarm dla owadów zapy- budowlach. Częstokroć zastępują im stanowić całkiem interesujące obiekty lających, lecz również kryjówki dla one pełne szczelin i półek skały, w któ- architektoniczne. wielu innych latających istot. Wszyst- rych bytowali ich przodkowie, jaski- ko to sprawia, że wokół nas robi się nie (przykładem mogą być strychy, Mobilne ogrody coraz piękniej, a zapylaczom żyje się piwnice czy stropodachy) lub dziu- Co trzecią porcję jedzenia człowiek za- w miastach (przynajmniej niektórych) ple (w miastach jest niewiele starych, wdzięcza zapylaczom, które zbierając całkiem nieźle. Przykładowo dzięki

Wiadomości Nadarzyńskie 04 (263) kwiecień 2021 proowadziej polityce w stolicy Ho- Tutaj zobaczycie: dutch-cities-attempt-to-restore- landii różnorodność gatunkowa – propozycję rekomendowanych -bee-population-with-insect-ho- dzikich pszczół wzrosła przez Joyce Hwang użytecznych tels-and-bee-stops od 2000 roku pra- dla zwierząt ozdób na elewacji bu- – kwietny dach autobusu w Madrycie: wie o połowę. dynku oraz wieżę dla nietoperzy jej https://www.transport-publiczny. Dodatkowe autorstwa: https://archleague.org/ pl/wiadomosci/madryt-instaluje- profity dla article/ants-of-the-prairie/ -ogrody-na-dachach-autobusow- g a t u n k u – jerzykowe budki w Baku: https:// -i-przystankow-53916.html homo sa- poznan.wyborcza.pl/poznan/7, – ogródki fasadowe w Rotterdamie: Nie tylko piens wynikające z bardziej uprzej- 105531,25069822,pomysl-na-je- https://sztuka-krajobrazu.pl/4164/ mego traktowania owadów to m.in. rzyka.html artykul/zielone-miasto-rotterdam czystsze i bogatsze w tlen powietrze – wieżę dla jerzyków na warszawskiej – zielone ściany i wieżowce: https:// czy więcej chłodu w upalne lata, Białołęce: http://www.menthol.pl/ matadornetwork.com/read/ dzięki bardziej różnorodnej i zaj- pl/pl_swift_tower.php green-walls-world/ piękno mującej większe obszary roślinności. – estetyczne gołębniki: http://www. – nieskoszone trawy w okolicach pała- picasuk.com/area_wide_control. cu Buckingham (a także parę innych Sadźmy karmniki html ciekawych miejsc): http://stop.eko. Chcąc mieć wokół siebie więcej pięk- – hotel dla zapylaczy oraz łąkę na da- org.pl/wp/blog/2018/08/31/4152/ na w postaci kolorowych motyli, chu przystanku w Holandii: https:// trzeba pamiętać, że nie byłoby ich www.dogonews.com/2019/9/16/ Dorota Suwalska bez gąsienic, które potrzebują zupeł- nie innego pokarmu niż dorosłe for- my. Żeby więc cieszyć się obecnością rusałki pawika, rusałki admirała czy pokrzywnika warto zostawiać nieskoszone kępy pokrzyw. Inne gatunki motyli preferują oczywiście inne rośliny żywicielskie. Należy tu dodać, że pokarm dla ptaków i innych zwierząt też może być piękny, a zarazem przyczynić się do tego, że ludziom będzie się żyło zdrowiej i przyjemniej. Zwłasz- cza naturalne karmniki w postaci drzew i krzewów (stanowiące zara- zem siedliska wielu organizmów) stanowią idealne połączenie cudow- nego z pożytecznym. Warto też zo- stawić jak najwięcej nieskoszonych roślin, niesprawiedliwie zwanych przez ludzi chwastami, by mogły one wydać nasiona, którymi żywi się wiele ptaków. Dodatkowo suche badyle stanowią kryjówki dla wielu zapylaczy. Wiem, że opinie na temat ich urody mogą być podzielone, ale skoro wysokie trawy i dzikie rośli- ny mogą się komponować z murem pałacu Buckingham w samym cen- trum Londynu, to może mogłyby się wpasować również w miejskie czy podmiejskie zakątki. Sadźmy więc karmniki i dbajmy o te, które już wyrosły, by wokół nas było coraz cudowniej i użyteczniej.

31 Sport

Gminny Ludowy Klub Sportowy

Piłka wraca do gry

Po ponad miesięcznej przerwie, wynikającej z wprowadzonych przez rząd z każdym kolejnym treningiem, turnie- obostrzeń związanych z sytuacją pandemiczną, zawodnicy GLKS Nadarzyn jem, meczem podnosili swój poziom nareszcie wracają do treningów i rozgrywek ligowych. W ostatnim meczu sportowy. Dziękuję całemu zespołowi piłkarze wygrali na własnym boisku 4:0 z RKS Sarmata Warszawa i zajmują za walkę, zaangażowanie i ciężką pracę, dziewiąte miejsce w tabeli. W kwietniu podopieczni Janusza Kilmaczewskie- jaką wspólnie wykonywaliśmy każdego go rozegrają jeszcze dwa spotkania. 21 kwietnia na wyjeździe z MKS Piast dnia. Za zwycięstwa, z których razem Piastów oraz 24 kwietnia na stadionie przy Żółwińskiej w Nadarzynie z AP BKS Naprzód Brwinów. Trzymamy kciuki, aby dobra passa nadal trwała. Na boiska i do hali wrócili też najmłodsi sportowcy GLKS Nadarzyn z sek- cji piłki nożnej. Ponad setka piłkarzy wznowiła treningi w obiektach GOS Nadarzyn. Jesteśmy pewni, że ta chwila przymusowej przerwy tylko zwiększy zapał do wzmożonego wysiłku podczas zajęć.

Tekst i foto: GLKS Nadarzyn Sekcja piłki nożnej MUKS START Spalona Mleczarnia Nadarzyn się cieszyliśmy i porażki, które razem Rozgrywki w 2. lidze przeżywaliśmy i analizowaliśmy. kobiet zakończyliśmy To był dobry rok dla nas wszyst- na 5 miejscu ligowej ta- kich, ale wierzę, że następny może być beli. Do play-off zabra- jeszcze lepszy. kło niewiele i nic nie zmieniła porażka Dziękuję też sponsorom: Gminie 0:3 w ostatnim spotkaniu, które odbyło Nadarzyn, firmom Butterfly Polska, się 17 kwietnia z KU AZS UE Wrocław. Batimex, Restauracja ToTu, Odczaruj W całym sezonie rozegraliśmy wie- Gary, Doradcy Energetyczni, Schabo- le świetnych pojedynków ligowych, wy. Bez Was, bez Waszego wsparcia, wróciliśmy z czterema medalami nie byłoby naszych sukcesów. z Mistrzostw Polski Seniorów i po- staramy się, aby doświadczenia tego M. Kusiński – trener sezonu nie poszły na marne i żebyśmy Fot. i tekst FB MUKS Start Nadarzyn

Wiadomości Nadarzyńskie 04 (263) kwiecień 2021 bezpieczeństwo

Straż Gminna w Nadarzynie Drodzy Mieszkańcy Ostatnie nasze obserwacje pokazują, że część społeczeństwa, niekoniecznie mieszkańcy naszej gminy, za nic ma dbanie o środowisko i w dalszym ciągu zaśmieca miejsca ogólnodostępne. Pomimo funkcjonowania PSZOK-u, osoby te wielokrotnie wjeżdżają samo- chodami w głąb lasu, gdzie wyrzucają śmieci. Straż Gminna w Nadarzynie, mając na celu przeciwdziałanie ta- kim zachowaniom będzie montowa- ła kamery w miejscach, w których potencjalnie może dochodzić do za- śmiecania. Przy ich pomocy mamy nadzieję ujawniać sprawców. Dotyczy to zarówno osób wywożących śmieci, jak też tych, które „biesiadując”, pozo- stawiają po sobie nieczystości. Kolejną ważną sprawą jest konty- oraz wysłaniem informacji do Refe- więc zwracam się do Państwa z ape- nuowanie kontroli posesji pod kątem ratu Rolnictwa, Ochrony Środowiska lem o pomoc w ujawnianiu tego typu realizacji obowiązków wskazanych i Gospodarki UG Nadarzyn. zachowań, a głównie ich sprawców. w Regulaminie utrzymania czystości Ponadto do 19 kwietnia podjęliśmy Gwarantuję pełną anonimowość oso- i porządku w gminie Nadarzyn. Temat 45 interwencji związanych z zaśmieca- bom zgłaszającym, natomiast sprawcy dotyczy nie tylko osób prywatnych, ale niem lasów, miejsc ogólnodostępnych będą karani z całą surowością. Wszel- również firm znajdujących się na na- oraz dróg. W wyniku czego, 3 ustalo- kie zdjęcia, filmy bądź inne dowody, szym terenie. Regulamin dostępny jest nych przez nas sprawców zostało uka- mogące pomóc w ściganiu spraw- pod adresem: https://www.infor.pl/ ranych mandatami, natomiast 5 osób ców tych czynów, proszę przesyłać akt-prawny/U73.2020.078.0003668,m zostało pouczonych, a wszyscy oni na adres: [email protected], etryka,uchwala-nr-xix2672020-rady- zostali zobowiązani do uprzątnięcia natomiast zauważone nieprawidło- -gminy-nadarzyn-w-sprawie-regula- zaśmieconego terenu. wości proszę niezwłocznie zgłaszać minu-utrzymania-czystosci-i-porzad- Na terenie gminy powstaje mnó- pod numerem 22 720 08 67 lub 112. ku-na-terenie-gminy-nadarzyn.html. stwo nowych zabudowań i właśnie Wierzę, że wspólnie poradzimy Od połowy marca 2021 skontro- budowy, w ostatnim czasie, stały się sobie z problemem zaśmiecania i w lowaliśmy 26 firm zarejestrowanych również przedmiotem zwiększonych znacznym stopniu uda nam się go na terenie gminy Nadarzyn. Odnoto- kontroli pod kątem właściwego gospo- ograniczyć, a może nawet wyelimi- waliśmy 8 nieprawidłowości. Sprawy darowania odpadami. Wspomniane nować całkowicie. Z Państwa pomocą zakończyły się pouczeniami, zobo- wyżej przepisy regulaminu jasno okre- jest to możliwe. wiązaniem do podjęcia określonych ślają, jak należy postępować z odpa- czynności (zawarcie stosownych dami budowlanymi. Adam Piskorz umów czy dostarczenia pokwitowań Niestety, nie da się w każdym miej- Komendant Straży Gminnej potwierdzających wywóz nieczystości) scu postawić kamery, czy strażnika, w Nadarzynie

33 bezpieczeństwo

Ochotnicza Straż Pożarna w Nadarzynie

W ostatnim czasie coraz częściej jed- specjalistyczny sprzęt, a strażacy od- nostki Ochotniczych Straży Pożarnych powiednie kwalifikacje. Podnosimy je wysyłane są do zdarzeń z zakresu ra- poprzez dodatkowe szkolenia i ćwi- townictwa medycznego. Wielokrotnie czenia z zakresu udzielania pierwszej nie są to sytuacje powiązane z wypad- pomocy podczas naszych cotygodnio- kami drogowymi ani też zagrożeniem wych zbiórek. Ćwiczymy resuscytację życia spowodowanym pożarami. krążeniowo-oddechową z wentylacją Obie jednostki funkcjonujące mechaniczną i użyciem automatyczne- Apelujemy! na terenie Gminy Nadarzyn – OSP go defibrylatora zewnętrznego AED. Nadarzyn i OSP Młochów należą Dołącz do Nas nie wypalajcie do Krajowego Systemu Ratowniczo- Osoby pełnoletnie, które chciałby -Gaśniczego. Celem systemu jest zasilić szeregi OSP Nadarzyn zapra- ujednolicenie działań o charakterze szamy w soboty w godz. 8.00–12.00 traw ratowniczym, podejmowanych w sy- (tel. 505 008 600) Niestety zaczęło się i u nas. W ciągu tuacjach zagrożenia życia, zdrowia, ostatnich dni kilkanaście razy jeździ- mienia lub środowiska. Jednost- K. Hamernik liśmy do pożarów spowodowanych ki z terenu naszej gminy posiadają Naczelnik OSP Nadarzyn wypalaniem traw.

Wiadomości Nadarzyńskie 04 (263) kwiecień 2021 Redaktor naczelna: Dorota Sobolewska. Foto na okładce: J. Wiśniewski. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treści zawarte w artykułach autoryzowanych, zastrzega sobie możliwość dokonywania poprawek i skracania materiałów. Anonimów nie drukujemy! Redakcja przyjmuje materiały do 15 dnia każdego miesiąca na e-mail: [email protected]. Zamieszczone publikacje objęte są ochroną prawną wynikającą z ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1191 ze zm.) i jej naruszenie może powodować odpowiedzialność przewidzianą w przepisach ww. ustawy oraz odpowiedzialność odszkodowawczą na zasadach Kodeksu cywilnego. Adres Redakcji: Nadarzyński Ośrodek Kultury, 05-830 Nadarzyn, pl. Poniatowskiego 42, z dopiskiem „Wiadomości”; tel. 22 729 89 15; e-mail: [email protected]; [email protected]. Formularz zgłoszenia reklam oraz ich cennik na stronie www.nok.pl w zakładce „Wiadomości Nadarzyńskie”. Wydawca: Nadarzyński Ośrodek Kultury. Druk: Arkuszowa Drukarnia Offsetowa, 05- 825 Grodzisk Mazowiecki, ul. Traugutta 40, tel. 22 724 30 21

35 GMINA NADARZYN CZYSTA GMINA Wójt gminy Nadarzyn, Radni, Sołtysi i Rada Seniorów zapraszają w sobotę 8 maja, od godziny 10:00 wszystkich mieszkańców do wspólnego sprzątania gminy

Miejsca zbiórki i osoby do kontaktu: , ul. Czarny Las dz. 186 - (naprzeciwko ogródków działkowych) - Beata Stępień, 516 854 539, Krakowiany, ul. Młynowa - (obok sołtysa) - Krzysztof Ziętek, 510 787 781, Nadarzyn, ul. Lipowa/Pruszkowska oraz ul. Jarzębinowa/Bukowa - Andrzej Wasilewski, 501 439 051, Nadarzyn, Pastewnik – Maciej Zalewski, 508 546 073, Nadarzyn, pl. Poniatowskiego - (przy NOK) – Elżbieta Zdzebel, 505 761 764, Nadarzyn, ul. Plantowa/Pruszkowska – Tomasz Siwa, 501 367 450, Nadarzyn, ul. Sitarskich – (przy przepompowni) – Tomasz Siwa, 501 367 450, Nadarzyn, ul. Komorowska – (przy przedszkolu) – Danuta Wacławiak, 509 130 107, Parole, plac przy świetlicy NOK - Mirosław Chruściak, 695 407 375, Rozalin – naprzeciwko świetlicy – Agnieszka Palmowska, 508 012 196, Rusiec, ul. Środkowa/Cicha – Karolina Piotrowska, 694 542 700, Stara Wieś, ul. Jemiołowa 28 – Bogdan Perzyna, 503 595 785, Strzeniówka, ul. Jodłowa 30 – Andrzej Pietrzak, 509 110 227, Urzut, - świetlica NOK – Dariusz Jakubowski, 696 069 655, Walendów, ul. Nad Utratą (przed bramą stacji wodociągowej) – Krzysztof Burakowski, 501 740 435, Wola Krakowiańska, przy szkole, przy wjeździe do hydroforni – Mirosław Piętka, 605 120 785, Wolica, ul. Złotego Kłosa (boisko) – Jacek Żukowski, 500 777 260, Młochów, Bieliny, Żabieniec – parking przy poczcie – Mieczysław Kucharski, 501 108 575. Wszystkich zainteresowanych wzięciem udziału w akcji prosimy o wcześniejsze zgłoszenie się do odpowiedniej osoby celem zamówienia worków i rękawic. przy współpracy z: