JOE BOYD geluid van de jaren zestig

Het afgelopen jaar wederwaardigheden van The Incredible String Band met Robin verscheen van voormalig Williamson en Mike Heron als producer en labeleigenaar opvallend ongelijksoortige drij- vende krachten (zie New Folk Joe Boyd een boek Sounds 108) - van hun oorsprong in de Incredible Folk Club van getiteld White bicycles - Clive Palmer in Glasgow tot hun making music in the desastreus uitpakkende aandeel in het Woodstock Festival en hun 1960s. Tegelijkertijd werd creatieve afbrokkeling in de dubi- een gelijknamige cd uit- euze omarming van de Scientology organisatie. Respect- gebracht die hij samen- volle aandacht is er verder voor Sandy Denny, de roemruchte zan- stelde uit opnamen waar geres van Fairport Convention, net hij de hand in had gehad. als Drake vroegtijdig overleden. Alles bij elkaar geeft Boyd een In november was hij te intrigerend kijkje in de keuken van een organisator die zich niet laat gast in Muziekcentrum vastpinnen op één muzikale rich- Frits Philips in Eindhoven ting en één duidelijk omschreven rol in de muziekindustrie. Het is voor een publiek inter- een merkwaardige wereld waar hij je deelgenoot van maakt. Ener- view. Zijn werk in de zijds is er de koortsachtige creati- jaren zestig heeft mede viteit, de ontdekkingsdrang die veel van de muziek uit de jaren het gezicht bepaald van zestig zo aantrekkelijk maakte. Hij de muziek uit die periode. vertelt over de studiotechnicus met wie hij steevast werkte, John Wood. Wood was bepalend voor Tekst: René van Peer podium bij de openingsavond) en Soft het warme en directe geluid van de platen die Machine waren daar in het eerste jaar Procol Boyd onder de vlag van Witchseason produ- Midden jaren zestig stak Amerikaan Joe Boyd Harum en The Move te horen - en The ceerde. Anderzijds was het klimaat verre van de oceaan over om in Groot-Brittannië voor Incredible String Band en Fairport Convention. vredelievend. Er bestond blijkbaar een bittere het Elektra label op zoek te gaan naar muzi- Een aantal van die groepen wist hij ook naar concurrentie tussen de verschillende labels en kale talenten. Hij was daar al een paar jaar zijn opnamestudio te krijgen. Niet alleen tussen managers, van wie een aantal banden eerder geweest toen hij een tour begeleidde begonnen die bands hun loopbaan bij Boyd had met de Londense onderwereld. van bluesgrootheden Muddy Waters, Brownie (een groot deel stapte overigens na een eer- Merkwaardig is dat Boyd zelf, in weerwil van McGhee, Sonny Terry en Reverend Gary Davis. ste opname over naar een ander label), hij zijn nauwe betrokkenheid bij de muzikanten, Met jeugdige overmoed had hij de baas van had zo een rol van betekenis in de opkomst uiteindelijk toch een buitenstaander bleef. In Elektra ervan overtuigd dat hij binnen de van de Britse folkbeweging. In 1968 stapte 1971 keerde hij terug naar de Verenigde kortste keren met een fabelachtige Britse Nick Drake na een telefoontje Boyds kantoor Staten, waar hij een tijdlang actief was in de bluesband op de proppen zou komen. Die was binnen met wat opnamen die hij thuis muziekafdeling van een filmmaatschappij. eigenlijk eerder geïnteresseerd in mogelijkhe- gemaakt had van zelf geschreven liedjes Muzikanten met wie hij tot dan toe werkte, den om artiesten als Phil Ochs en Paul waarbij hij zichzelf begeleidde op de gitaar. verweten hem dat hij hen in de steek gelaten Butterfield voet aan de Britse grond te laten Een jaar later kwam Five leaves left uit, met heeft - iets wat hij in White bicycles niet pro- krijgen, maar was er niet afkerig van om nieu- ingehouden arrangementen van Robert Kirby, beert te verdoezelen. Later richtte hij het we namen aan zijn label toe te voegen. een vriend van Drake in Cambridge. Met uit- Hannibal label op, waarop hij ondermeer Met een mengeling van geluk en voortvarend- zondering van River man - daarvoor schreef albums van Trio Bulgarka en Muzsikás uit- heid wist Boyd al snel een gelegenheidsgroep Harry Robinson een fijnzinnige begeleiding bracht. In 2001 trok hij zich terug uit de bij elkaar te krijgen voor een eerste opname, van strijkers die de melodielijn breed uitwaai- muziekindustrie en begon aan White bicycles met muzikanten die later sterstatus zouden erend in een steeds ander licht zet en recht en aan het samenstellen van de bijbehorende krijgen: Eric Clapton, Steve Winwood en Jack doet aan de introverte, melancholieke lading cd met opnamen van muzikanten en groepen Bruce. Aan het einde van hetzelfde jaar, 1966, van het nummer. Voor veel mensen het mooi- die hij in het boek beschrijft. richtte hij met gelijkgestemde geesten in ste lied dat Drake opgenomen heeft voor hij Londen de UFO club op. Het werd een toon- in 1974 stierf, 26 jaar oud. In de aanloop naar zijn optreden in het aangevend centrum voor alternatieve muziek In White bicycles, dat de jaren tussen 1962 en Eindhovense Muziekcentrum vroeg ik Boyd en geestverruimende middelen. Naast regel- 1970 beslaat, besteedt Joe Boyd ruim aan- wat hem had doen besluiten om dit boek te matige optredens van Pink Floyd (al op het dacht aan Nick Drake, maar ook aan de schrijven.

© NEW folk SOUNDS © Stichting Janviool, niets van deze website mag worden overgenomen of gekopieerd zonder nadrukkelijke toestemming van de redactie. Ik werd steeds vaker door mensen gebeld werd ik veel naar muziek uit de jaren twintig en niet aan, ook al omdat Nick grote problemen die me wilden interviewen voor boeken over dertig, en ik vroeg me altijd af hoe je muziek had met optreden. Hij kon geen contact leg- de jaren zestig, en het leek me dat ik beter dertig jaar na een opname nog steeds goed gen met het publiek. Zelf vond hij achteraf zelf een boek kon schrijven dan telkens maar moest laten klinken. Een naturalistische dat de plaat overgeproduceerd was, en aangehaald te worden in boeken van anderen. benadering leek me het beste. Ik moet zeggen besloot daarom om Pink moon zo puur moge- Ik heb schrijven altijd plezierig gevonden om dat ik het geluk heb gehad om John Wood lijk te maken. te doen. Voor The Guardian had ik al een stuk tegen te komen. Hij was iemand die instru- geschreven over de banden tussen The menten in een ruimte op wilde nemen, zodat Is er nu nog muziek die een vergelijkbaar Incredible String Band en Scientology. Ik had de ruimte zelf in de opname hoorbaar zou élan heeft? geprobeerd om een muziekjournalist over Nick zijn. De luisteraar moest zich kunnen voor- De zestiger jaren waren een prachtige idealis- Drake te laten schrijven, maar dat bleek stellen dat hij door muzikanten omringd was. tische periode, en die is onherroepelijk afge- iemand te zijn zonder enige verbeeldings- Eigenlijk is de huidige opnametechniek waar- lopen. Steeds meer mensen die ik uit die kracht, terwijl ik eigenlijk zelf mijn ideeën had bij instrumenten direct in het mengpaneel periode ken, overlijden. Dat stemt me droe- over Drake. Maar ik had eenvoudigweg geen worden ingeplugd een stap terug. In de jaren vig. Er zijn natuurlijk nog steeds getalenteer- tijd om te schrijven vanwege mijn werk voor zestig zette je een versterker in de ruimte, de muzikanten. Ik heb met Hannibal Records Hannibal. Daar ben ik vijf jaar geleden mee waardoor het geluid een natuurlijke ruimte- gezocht naar dezelfde muzikale kwaliteiten, gestopt. Ik was zestig geworden en onder de lijkheid kreeg, die nu met kunstmatige midde- dezelfde intensiteit. Die vond ik toen in de vlag van moedermaatschappij Rykodisk kreeg len gecreëerd moet worden. Dat wil niet zeg- wereldmuziek. Daar waren mensen van alles ik steeds minder te zeggen over mijn eigen gen dat we geen trucjes uitprobeerden. Vooral aan het uitproberen, met dezelfde energie als label. Ik heb er nog even over gedacht om een de leden van The Incredible String Band de groep rond Chris McGregor. De muziek was nieuw label te starten, maar dat leek me geen speelden met de mogelijkheden die de tech- anders, voor de muzikanten voelde het mis- goed idee, gezien mijn leeftijd en de huidige niek toen bood. Ze stapelden opnamen over schien anders, maar voor mij lag dat heel stand van zaken in de muziekindustrie. elkaar heen, gebruikten ongewone instrumen- dicht bij elkaar. Nu is het veel moeilijker ten, creëerden geluiden die ze alleen maar in geworden. Mensen met talent voelen het Hoe zou je de muziek uit die tijd omschrijven? de studio konden realiseren. Wat dat betreft gewicht van het verleden op hun schouders Het was een opwindende periode. Muzikanten leken ze op The Beatles. Anderzijds wilde rusten, er zijn al zoveel wegen bewandeld. waren aan het experimenteren met nieuwe Fairport een geluid hebben dat ze ook in de Wat kun je daar met twee gitaren, een bas en vormen en nieuwe manieren om muziek te concerten waar konden maken. Voor Nick een drum nog aan toevoegen? In de uithoe- maken. Nu blijven mensen veel meer binnen Drake bedachten we voor elk lied andere ken van de wereld is nog steeds fantastische een beperkt aantal stijlen waar nog maar wei- muziek - elk lied was een afzonderlijk project. muziek te vinden, maar de clichés verharden nig verandering en variatie in zit. Toen speel- zich. Ik ben blij dat het niet meer mijn werk den witte jongens voor het eerst Chicago Welke platen benaderen het meest wat je is om een label te leiden. blues - dat was onontgonnen terrein waar ze voor ogen stond? hun originaliteit in konden botvieren. Elke Dat zijn albums van de artiesten die ik net kunstvorm heeft bij zijn ontstaan een tijd noemde. 5000 spirits van The Incredible gehad van intense scheppingsdrang en creati- String Band, omdat Mike Heron en Robin Het boek: viteit, zoals het Impressionisme en de literai- Williamson allerhande studiotechnieken uit- Joe Boyd - re kringen in New York van de jaren twintig. probeerden en zochten naar nieuwe manieren White bicycles, making music in the 1960s En iedereen was zich dat ook bewust. In de om hun muziek te schrijven. Verder vind ik (Serpent's Tail, ISBN 185242-910-0) jaren zeventig veranderde dat. Er zat niet veel Unhalfbricking van Fairport en Bryter Layter vooruitgang meer in de muziek, het werd min- van Nick Drake de meest geslaagde platen De cd: der interessant. Er zijn veel factoren geweest waar ik bij betrokken geweest ben. Diverse artiesten - die dat in de hand gewerkt hebben. In 1963 Unhalfbricking laat zien hoezeer de oorspron- White bicycles, making music in the 1960s werkte je met tweesporen recorders. In zes kelijke groep gerijpt was. In hun drie eerste (Fledg'ling FLED 3061) jaar tijd waren dat 24-sporen machines albums waren ze met reuzenstappen vooruit geworden. Dat op zich al zorgde voor een gegaan. Sandy Denny schreef goede liedjes, doorgaande revolutie in de muziek. Dan had de groep was zelfverzekerd in het spelen en je nog de chemische revolutie - cannabis en zingen. Liege and lief heeft misschien een LSD. Later kwam het gebruik van heroïne en grotere invloed gehad op de ontwikkeling van cocaïne in zwang, maar die stimuleerden op de Britse folkrock, maar die plaat was minder een verkeerde manier. Het stond de creativi- evenwichtig. Op Unhalfbricking staat geen teit alleen maar in de weg. enkel nummer dat je zou willen overslaan. Het Het idealisme van de jaren zestig werd aan- is ook een belofte die nooit vervuld heeft vankelijk gedragen door kleine groepjes. Toen kunnen worden door het ongeluk waarbij grotere groepen dat overnamen werd het al drummer Martin Lamble om het leven kwam. snel commerciëler, en kreeg je een heel ande- De groep kon het naderhand niet opbrengen re atmosfeer. Wat ik me nog levendig herinner om het repertoire van dat album in concerten is een bezoek dat ik in het voorjaar van 1966 te spelen. aan Amsterdam bracht om te praten over Het tweede album van Nick was erg leuk om Nederlandse distributie van Elektra. Er was te doen. We maakten gebruik van alle krach- een grote demonstratie aan de gang van pro- ten die we bij konden zetten. John Cale vo's en kabouters. Er waren militairen opge- moest hier zijn, en speelde meteen mee. De roepen om de orde te herstellen. Op de Dam Zuid-Afrikaanse jazzpianist Chris McGregor waren branden, auto's waren op hun kop was gebleven na opnamen 's ochtends met gezet. Dat was een intense ervaring, het eer- zijn band, en ging ook gelijk de studio in. ste echte oproer dat ik meemaakte. John Wood en ik hebben hard gewerkt op het mixen. Zo konden we Nick de best mogelijke Kun je spreken van een Joe Boyd-geluid? omlijsting geven. Hij was in het hele proces Als producer wilde ik geen gimmicks, geen betrokken. Er staat eigenlijk niets op waar hij overweldigend geluid. In mijn jeugd luisterde niet achter stond. Helaas sloeg het album

© NEW folk SOUNDS © Stichting Janviool, niets van deze website mag worden overgenomen of gekopieerd zonder nadrukkelijke toestemming van de redactie.