DOCSLIB.ORG

Serbia: Zbrojeniówka Idzie Do Przodu. Kluczem Koszt-Efekt I Eksport [Raport]

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Serbia: Zbrojeniówka Idzie Do Przodu. Kluczem Koszt-Efekt I Eksport [Raport] aut. Marek Dąbrowski 31.10.2020 SERBIA: ZBROJENIÓWKA IDZIE DO PRZODU. KLUCZEM KOSZT-EFEKT I EKSPORT [RAPORT] Serbski przemysł zbrojeniowy, chociaż nie jest duży, przejawia sporą aktywność na rynku krajowym i przede wszystkim zagranicznym. Oferuje przy tym innowacyjne i często nietypowe rozwiązania w pewnych specyficznych dla niego obszarach, związanych z produkcją systemów uzbrojenia. Przemysł obronny Republiki Serbskiej lata największego kryzysu przechodził w czasie trwania i zaraz po zakończeniu wojny domowej. Negatywnie wpłynęły na niego również skutki interwencji NATO w 1999 r. Po rozpadzie Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii i rozwiązaniu Federalnej Republiki Jugosławii, to właśnie Serbia (powstała w czerwcu 2006 roku) zachowała większość potencjału przemysłu zbrojeniowego nieistniejącego już państwa. Ułatwieniem był fakt lokalizacji sporej części ówczesnych zakładów właśnie na serbskim terytorium. Eksportowe sukcesy W sumie serbski sektor zbrojeniowy zatrudnia obecnie 20 100 osób. Obecnie to firma Jugoimport SDPR w dużej mierze zajmuje się obrotem sprzętu specjalnego, ale też inicjuje i nadzoruje wiele prac badawczo-rozwojowych. W kwietniu 2019 roku rząd Serbii ogłosił, że eksport obronny w 2018 wyniósł 897 mln USD. To był znaczący wzrost sprzedaży w tym sektorze, gdyż w 2017 roku wyniósł on 570 mln USD. Największymi odbiorcami stały się Arabia Saudyjska, Zjednoczone Emiraty Arabskie oraz USA. Poza wspomnianymi państwami Serbowie eksprtowali swoje produkty przemysłu zbrojeniowego do: Bułgarii, na Cypr, do Niemiec oraz Rumunii. W latach 2012–2017 eksport obronny wzrósł aż czterokrotnie. W krajach, takich jak Bangladesz, „mali” Serbowie wygrywają nawet z silną chińską konkurencją tardycyjnie obecną na tego rodzaju rynkach. Serbia miała również eksportować swoje produkty również na Ukrainę. Istotnym wsparciem dla firm zbrojeniowych jest organizowana co dwa lata w Belgradzie wystawa uzbrojenia i sprzętu wojskowego "Partner". Odbywa się ona na terenie centrum wystawienniczego Belgradski Sajm, zlokalizowanego nad rzeką Sawą. Główny organizator to Ministerstwo Obrony Republiki Serbskiej oraz firmy Jugoimport SDPR i właśnie centrum wystawiennicze Beogradski Sajam. Cel to, w zasadzie, prezentacja osiągnięć własnego przemysłu obronnego, kierunków prowadzonych obecnie prac badawczych oraz uszczegółowienie informacji o oferowanych produktach potencjalnym klientom. Współczesną serbską ofertę charakteryzować ma duży wybór rozwiązań, jak na możliwości tak małego państwa, nawet w dość specyficznych obszarach. Co więcej, są to systemy raczej proste, ekonomiczne w procesie pozyskania i eksploatacji, a przy tym dość ciekawie zaprojektowane oraz przemyślane. Trudna historia Tak naprawdę, jeżeli w ogóle mówimy o przemyśle zbrojeniowym Serbii, to chyba należy zacząć od uruchomienia produkcji w zakładach Kragujevac Cannon Foundry w 1853 roku. Należy również wspomnieć o odlewni armat Zastava Arms, czyli jednym z ważniejszych przedsiębiorstw przemysłu obronnego tego kraju. Przemysł ten odegrał kluczową rolę podczas konfliktów z Bułgarią, a następnie w czasie trwania wojen bałkańskich przed Wielką Wojną z lat 1914-18. Wynikiem zakończenia I Wojny Światowej było wchłonięcie Czarnogóry, Słowenii i Chorwacji, a następnie pod koniec 1929 roku zamiana nazwy kraju z Królestwa Serbii na Królestwo Jugosławii. Stopniowo odbudowywany przemysł zbrojeniowy rozszerzył swoje kompetencje do budowy małych okrętów wojennych oraz samolotów. To wówczas powstały, tak znane firmy jak Ikarus, gdzie wytwarzano samoloty, silniki lotnicze i silniki do samochodów, ciężarówki i autobusy (te ostatnie powstają w firmie do dzisiaj). W Jugosławii tego czasu zaprojektowano np. rodzimy myśliwiec IK-3, eksploatowany przez lotnictwo bojowe tego kraju. Po II wojnie światowej, Socjalistyczna Federacyjna Republika Jugosławii kierowana przez Josipa Broz Tito wybrała niezależny od Moskwy kierunek. Balansując pomiędzy Zachodem i Wschodem. Odcięcie dostaw z ZSSR spowodowało, że podjęto się samodzielnego zdania projektowania i budowy wielu typów uzbrojenia (może i przy cichym wsparciu ze strony USA). Powstał wtedy m.in. własny myśliwiec S-49A/C oraz okręty podwodne. Wielka Brytania i USA dostarczały w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku samoloty bojowe, śmigłowce czy okręty wojenne i to te same, jakie otrzymywały inne kraje należące do NATO. Nadwyżki sprzętu wyeksportowano m.in. do Kambodży, Cypru, Etiopii, Hondurasu i Egiptu. Kolejnymi odbiorcami, ale już własnych konstrukcji stały się Azerbejdżan, Bangladesz, Indonezja, Irak, Libia, Kuwejt, Gwatemala, Nigeria, Peru, Zambia czy Sudan. Jednym z hitów eksportowych były samoloty odrzutowe Soko Galeb i Soko Jastreb, czołgi M-84 AB/ABK, 105 mm haubice M56/M56A1 czy 128 mm zestawy rakietowe. Serbski przemysł zbrojeniowy był bardzo ważny dla funkcjonowania państwa, ponieważ obok turystyki dostarczał najwięcej dochodów. Sprzęt artylerii lufowej i rakietowej W obszarze systemów artyleryjskich dominują 155 mm/L52 samobieżne haubice rodziny Nora-B52 oraz MGS 25 (Mobile Gun System) Aleksandr, oferowane przez Jugoimport SDPR, a skonstruowane przez specjalistów z Wojskowego Instytutu Technicznego Ministerstwa Obrony Republiki Serbskiej (VTI MO RS). Norę poza Serbią eksploatują też armie Mjanmy, Kenii, Bangladeszu czy też Cypru. Haubicę opartą na holowanej 152 mm M-84 osadzono na czteroosiowym podwoziu Kamaz-63501 z opancerzoną kabiną. Czytaj też: Chińskie systemy przeciwlotnicze będą chronić Serbię W Aleksandrze, 25 oznacza komorę nabojową o pojemności 25 dm3 (oczywiście standardowa 23 dm3 jest również dostępna). Umożliwia to uzyskanie zasięgu strzelania do 62 km pociskiem V-LAP. W Serbii od podstaw opracowano łoże, kołyskę, mechanizm podniesienia i zautomatyzowany system zasilania w amunicję dla tego działa, a nośnikiem może być np. czteroosiowe (8x8) podwozie Kamaz-6560 z opancerzona kabiną i czterema hydraulicznie rozkładanymi podporami stabilizującymi. Fot. By Srđan Popović - praca własna, licencja CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org Inny dobrze znany produkt, to ciężki uniwersalny polowy system rakietowy Šumadija osadzony na Kamazie również z opancerzoną kabiną. Można na jego lawecie montować dwa lub cztery pakiety pocisków ziemia-ziemia (łącznie cztery lub osiem) Jerina-1 z korygowaną trajektorią lotu lub dwóch po sześć rakiet niekierowanych Jerina-2. Na podstawie lawety rozmieszczono cyfrowe czujniki położenia w elewacji i azymucie, zaś na ruchomej platformie blok czujników bezwładnościowego systemu pozycjonowania. Wyrzutnia jest stabilizowana za pomocą czterech elektrycznie sterowanych (w opcji hydraulicznie) podpór. Maksymalny kąt podniesienia lawety do strzelania wynosi 480. Ponadto pojazd wyposażono w nowoczesny cyfrowy system dowodzenia i przekazywania danych, pozycjonowania i kierowania ogniem. Przejście z położenia marszowego do bojowego osiągane jest w ok. 12 minut. Czytaj też: Serbska armia ze zmodernizowanymi wyrzutniami rakietowymi LRSVM Oganj-2 to również uniwersalna polowa wyrzutnia rakietowa opracowana i rozwijana przez VTI. Z myślą o niej powstał nowy, 128 mm pocisk z korygowaną trajektorią lotu i zasięgiem do 50 km. Wyposażono go w silnik rakietowy nowego typu oraz sześć silniczków korygujących w przedniej części kadłuba. Na lawecie można ponadto montować wszelkie typy skonteneryzowanej amunicji opracowanej dla systemu LRSVM Morava oraz np. pocisk ALAS czy 232 mm pociski manewrujące Košava-1 o zasięgu ponad 45 km. Na wyrzutni zainstalowano system automatycznego pozycjonowania i ciągłego pomiaru pozycji z wykorzystaniem bezwładnościowego systemu nawigacji i odbiornika GPS, cyfrowy system sterowania napędami lawety, opancerzoną kabinę, wspomniany modułowy system amunicyjny czy SKO Thales 9310A. LRSVN Tamnava to też modułowy system zdolny do strzelania rakietami kalibru 267 i 122 mm. Jego główne komponenty to podwozie w układzie 8x8 (Kamaz-6560), pojemniki transportowo-startowe z rakietami, żuraw, laweta z napędami oraz systemy sterowania i kierowania ogniem. Wyrzutnie wyposażono w bezwładnościowy system nawigacyjny i odbiornik systemu GPS NAVSTAR/GLONASS. Fot. Srđan Popović - praca własna, licencja CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org Projekt opracowany głównie z myślą o eksporcie to LRSVN Morava czyli system dla którego przewidziano możliwość strzelania pociskami kalibrów 128, 122 i 107 mm z jedno- i wieloprowadnicowych pojemników transportowo-startowych. Ponadto w serbskiej ofercie jest polowa 32-prowadnicowa 107 mm wyrzutnia rakietowa Model 2016, kilka typów moździerzy oraz amunicji do nich (w tym kalibru 120 mm o donośności do 13 km przy strzelaniu z lufy o długości 1820 mm). Wozy bojowe, uzbrojenie do nich i ciężarówki Modernizacją czołgów M-84/84A od lat zajmuje się VTI. Jego propozycje to m.in. wóz oznaczony jako M-84AS1 (z ZSMU M15, dodatkowymi panelami pancerza reaktywnego i prętowego czy wzmocnionym silnikiem). M-84AB1 to wariant modernizacji proponowany przez Jugoimport SDPR również z dodatkowymi modułami reaktywnymi, nową optoelektroniką i SKO czy zmodernizowaną armatą 2A46M. Najnowszy wariant M-84 AS1 stał się podstawą pierwszego procesu modernizacji serbskich czołgów, ale efektem końcowym ma być model oznaczony M-84 AS2. Za ten pierwszy odpowiada Tehnički Remontni Zavod (TRZ). Czytaj też: Zmodernizowane serbskie czołgi na testach W Serbii powstały też wozy oznaczone M-84M i M84AS i są to w zasadzie eksportowe warianty czołgu M-84AB1. M-84AS przygotowano z wykorzystaniem wielu systemów krajowych czy rosyjskich, takich jak zintegrowany dzienno-nocny celownik DNNS 2 ATK z kamera termowizyjną, cyfrowy SKO,
Load more

Recommended publications
  • The United Arab Emirates As an Emerging Actor in the Western Balkans: the Case of Strategic Investment in Serbia
    Will Bartlett, James Ker-Lindsay, Kristian Alexander & Tena Prelec The United Arab Emirates as an emerging actor in the Western Balkans: the case of strategic investment in Serbia Article (Accepted version) (Refereed) Original citation: Bartlett, Will and Ker-Lindsay, James and Alexander, Kristian and Prelec, Tena (2017) The United Arab Emirates as an emerging actor in the Western Balkans: the case of strategic investment in Serbia. Journal of Arabian Studies, 7 (1). pp. 94-112. ISSN 2153-4764 DOI: 10.1080/21534764.2017.1322753 © 2017 Informa UK Limited, trading as Taylor & Francis Group This version available at: http://eprints.lse.ac.uk/69204/ Available in LSE Research Online: June 2017 LSE has developed LSE Research Online so that users may access research output of the School. Copyright © and Moral Rights for the papers on this site are retained by the individual authors and/or other copyright owners. Users may download and/or print one copy of any article(s) in LSE Research Online to facilitate their private study or for non-commercial research. You may not engage in further distribution of the material or use it for any profit-making activities or any commercial gain. You may freely distribute the URL (http://eprints.lse.ac.uk) of the LSE Research Online website. This document is the author’s final accepted version of the journal article. There may be differences between this version and the published version. You are advised to consult the publisher’s version if you wish to cite from it. The United Arab Emirates as an Emerging Actor in the Western Balkans: The Case of Strategic Investment in Serbia Will Bartlett, James Ker-Lindsay, Kristian Alexander & Tena Prelec Abstract: In recent years, the United Arab Emirates has increased its engagement on the international stage.
    [Show full text]
  • Transportery Lazar Dla Serbii I Na Eksport
    aut. Mateusz Zielonka 29.03.2021 TRANSPORTERY LAZAR DLA SERBII I NA EKSPORT Jak poinformowało Ministerstwo Obrony Republiki Serbii, w ostatnim czasie zawarto dwa kontrakty na dostawy kołowych wozów bojowych z rodziny Lazar 3. Ich odbiorcą jest pierwszy, rodzimy użytkownik, czyli serbskie wojska lądowe, które otrzymają kolejne już wozy tego typu, a także pierwszy odbiorca eksportowy - Turkmenistan. Kontrakt na zakup kolejnej partii wozów dla serbskich wojsk lądowych o wartości ok. 37 mln USD został zawarty 10 marca br. przez serbski resort obrony oraz serbski koncern zbrojeniowy Yugoimport. Umowę podpisali szef Departamentu Zakupów i Sprzedaży Sektorów Zasobów Materiałowych Ministerstwa Obrony Republiki Serbii płk Aleksandar Cakić oraz zastępca dyrektora spółki Yugoimport- SDPR Aleksandar Lijaković. Z kolei informację o pierwszym odbiorcy eksportowym tych wozów przekazał ambasador Serbii w Moskwie Miroslav Lazanski, pod którego jurysdykcję regionalną podlega Turkmenistan. Kraj ten miał zakupić według nieoficjalnych informacji 24 egzemplarze Lazarów 3 dla rodzimych wojsk lądowych. Czytaj też: Serbia: opancerzony Miloš 4 x 4 dla specjalsów Serbskie władze intensywnie kontynuują ambitny i intensywny proces modernizacji rodzimych sił zbrojnych, a także wspierają lokalny przemysł zbrojeniowy w eksporcie krajowych systemów uzbrojenia. W ostatnim czasie serbska armia odebrała m.in. zmodernizowane czołgi podstawowe M-84AS, wieloprowadnicowe wyrzutnie rakietowe M-77 Oganj i haubice samobieżne 2S1 Goździk czy też nowe lekkie wielozadaniowe pojazdy opancerzone BOV M16 Miloš. Kraj ten może pochwalić się też licznymi kontraktami eksportowymi od wielu różnych państw na całym świecie na rodzime systemy uzbrojenia, które są też cały czas rozwijane. Czytaj też: Salwy artylerii, śmigłowce, czołgi i roboty. Serbskie ćwiczenie „Współpraca 2020” [WIDEO] Lazar 3 to najnowsza wersja z rodziny kołowych wozów bojowych Lazar zaprojektowana i produkowana przez Yugoimport SDPR.
    [Show full text]
  • Kosovo, Nato, and Strategic Bombing
    The Lessons and Non-Lessons of the Air and Missile Campaign in Kosovo Anthony H. Cordesman Arleigh A. Burke Chair in Strategy Revised August, 2000 Copyright Anthony H. Cordesman, all rights reserved. The Air and Missile Campaign in Kosovo 9/17/03 Page ii Table of Contents I. THE LESSONS AND NON-LESSONS OF THE NATO AIR AND MISSILE CAMPAIGN IN KOSOVO .1 II. THE HISTORICAL BACKGROUND: THE COURSE AND CHARACTER OF THE NATO CAMPAIGN .....................................................................................................................................................................................3 BOSNIA AND THE DAYTON ACCORDS BECOME THE PRELUDE TO WAR IN KOSOVO................................................. 4 THE DIPLOMATIC PRELUDE ..................................................................................................................................... 6 PEACE TALKS END IN WAR ................................................................................................................................... 13 Serbia’s Grand Strategic and Tactical Mistakes .............................................................................................13 NATO’s Blundering into Large-Scale War ......................................................................................................14 OPERATION ALLIED FORCE: THE AIR AND MISSILE CAMPAIGN ............................................................................. 16 The Phases and Non-Phases of the Air and Missile Campaign .......................................................................17
    [Show full text]
  • 9Th PARTNER – Defence Exhibition
    Scientific Technical Review, 2019,Vol.69,No.2,pp.43-47 43 UDK: 355.014:623.4:061.4 COSATI: 15-05, 15-03, 19-06 doi: 10.5937/str1902043J 9th PARTNER – Defence Exhibition 1) Vasilija Joksimović Radiana Brusin 1) OR about two decades, each two years, the biggest Institute and "Yugoimport - SDPR", leader in the area of F International Armament and Military Equipment Fair on production, integration and promotion of armament and the Balkans is held at the Belgrade Fair. This year, at the end military equipment in the region and respectable participant in of June (25th – 28th) the 9th International Armament and the world market. The holder of the technical realization was Military Equipment fFair PARTNER 2019 was held under the the Belgrade Fair, owner of the most representative fair patronage of the Ministry of Defense of the Republic of facilities and provider of the fair services, supporting the most Serbia. The main organizers were the Military Technical prominent and most requiring events. Figure 1. International Armament and Military Equipment Fair PARTNER 2019 The goal of such manifestation is to present each representatives of NATO, European Defense Agency and advancement of defence technology and industry capacities of other international military and security organizations. Among the Republic of Serbia, as well as scientific achievements, last all of them prevailed the development projects of the Military researches and, of course, a great opportunity for exhibiting Technical Institute (VTI), "Yugoimport SDPR" and and establishing new contacts and cooperation with foreign Aeronautical plant “MOMA STANOJLOVIC” - Batajnica - companies and participants. today the most important military institutions in the Western As it was expected, this significant meeting exceeded the Balkans.
    [Show full text]
  • 7Th International Weaponry and Military Equipment Fair ''PARTNER 2015''
    62 Scientific Technical Review, 2015,Vol.65,No.4,pp.62-65 UDK: 355.014:623.4:061.4 COSATI: 15-05, 19-06, 15-03 7th International Weaponry and Military Equipment Fair ''PARTNER 2015'' Miroslav Jandrić1) N the period from 23rd to 26th of June 2015, the seventh international and national audience to meet the defence I Belgrade intenational weaponry and military equipment fair technological and industry capacities of the Republic of ''PARTNER 2015'' was held, under the patronage of the Serbia in the area of military techniques and technologies, as Ministry of Defence of the Republic of Serbia and in the well as to be introduced with the scientific achievements and organization of the Yugoimport SDPR company and the proposals of the foreign defence industries of weaponry and Belgrade Fair. The goal of the manifestation was for the military equipment (WME). Fig.1. International armament and military equipment fair PARTNER 2015 This year 116 national and international WME companies ''TRAYAL'' – Kruševac, ''PRVA PETOLETKA'' – Trstenik, and institutions presented themselves at the fair. Among them ''IRITEL'' – Beograd, ''EDEPRO'' – Beograd, ''EI OPEK'' – prevailed the development projects of the Military Technical Niš, ''TELEOPTIK - GYROS'' – Zemun, ''Sova Night Vision'' Institute (VTI) and Yugoimport SDPR. Also, a number of – Niš, ''JUMKO'' – Vranje, ''MILE DRAGIĆ'' – Zrenjanin, leading Serbian defence companies and WME producers who ''KODŽIĆ & Co'' – Beograd, ''GEPARD'' – Novi Sad, etc. have the enviable international reputation had the significant Apart from weaponry and military equipment manufacturers, role at the fair and the most prominent among them being: several overhaul companies presented their capabilities at the ''ZASTAVA ORUŽJE'' – Kragujevac, ''PRVI PARTIZAN'' – Fair: ''TRZ'' – Čačak, ''TRZ'' – Kragujevac, ''MOMA Užice, ''KRUŠIK'' – Valjevo, ''SLOBODA'' – Čačak, ''MILAN STANOJLOVIĆ'' – Batajnica, ''ORAO'' – Bjeljina, etc.
    [Show full text]
  • Security & Defence European
    a 7.90 D European & Security ES & Defence 4/2017 International Security and Defence Journal ISSN 1617-7983 • www.euro-sd.com • June 2017 Remotely Piloted Aircraft Systems Afghanistan Israel Defence Forces 15 years of Western engagement – what has Lieutenant General Gadi Eizenkot on the new “Gideon” been accomplished? multi-year plan Interview with OCCAR Director Arturo Alfonso-Meiriño Politics · Armed Forces · Procurement · Technology Putting it all together for Total Air and Missile Defense Full spectrum of integrated, networked air and missile defense solutions to defeat threats at any range and altitude IAI offers a comprehensive range of Air and Missile Defense Systems for land and naval applications. From VSHORAD to long-range, to theater and exo-atmospheric systems against ballistic missiles. Our unique solutions, based on lessons derived from vast operational experience, incorporate state-of-the-art ARROW-2 ARROW-3 technology and full networking for the most effective System of Systems. The result: IAI’s solutions ensure impenetrable integrated Air and Missile Defense. VSHORAD BARAK-8 SEE US AT PARIS AIR SHOW 2017 www.iai.co.il Chalet A206, Israel Area [email protected] Editorial Breathing Space for the EU he outcome of the French presidential elec- Socialists on one side, and the Christian Demo- Ttion has met with a sigh of relief in Europe. crats/ Conservatives on the other, in which The flood tide of populist sentiment deriving other parties only play the supporting role from the forces of the right, which threatened (although not entirely a bit part) of providing to make short work of the EU, seems to have a majority, is now history.
    [Show full text]
  • Srbija I Njena Odbrambena Industrija U Evroatlkanskim Integracijama Serbia and Its Defense Industry in Euro-Atlantic Integrations
    JUGOIMPORT-SDPR broj 22, decembar 2006. SRBIJA I NJENA ODBRAMBENA INDUSTRIJA U EVROATLKANSKIM INTEGRACIJAMA SERBIA AND ITS DEFENSE INDUSTRY IN EURO-ATLANTIC INTEGRATIONS PROTIVOKLOPNI SISTEM VOĐENE RAKETE BUMBAR BUMBAR (BUMBLE-BEE) ANTI-TANK MISSILE SYSTEM 16 SRBIJA I NJENA ODBRAMBENA INDUSTRIJA U Izdavač • Publisher EVROATLANTSKIM INTEGRACIJAMA YUGOIMPORT-SDPR 6 SERBIA AND ITS DEFENSE INDUSTRY Glavni Editor-in- IN EURO-ATLANTIC i odgovorni urednik • Chief PONUDA SRPSKE ODBRAMBENE INDUSTRIJE INTEGRATIONS Nenad Miloradović U GLOBALNOM RATU PRO- TIV TERORIZMA 23 Zamenik glavnog i Deputy Editor-in- SERBIAN DEFENSE odgovornog urednika • Chief INDUSTRY OFFER Aleksandar Lijaković IN GLOBAL WAR AGAINST TERROR Izvršni urednik • Executive Editor U OVOM BROJU - CONTENTS . Svetlana Šujak-Marković PROTIVOKLOPNI SISTEM 38 VOĐENE RAKETE BUMBAR Likovni urednik • Art Director BUMBAR (BUMBLE-BEE) Marko Kopitović ANTI-TANK MISSILE SYSTEM Uređivački odbor • Editorial Board Zoran Jelić, Milić Jauković, Vesna D. BRODSKI SISTEMI I Stupar, Predrag Milićević, Bojana Đokić, NAORUŽANJE U USLOVI- Slobodan Jolkić, Vesna I. Stupar MA ASIMETRIČNOG i Violeta Kalanj 50 RATOVANJA Prevod • Translation SHIPBORNE EQUIPMENT EDEPRO- DOMAĆE ZNANJE ZA AND COMBAT SYSTEMS IN CEO SVET Odeljenje za prevodilačke poslove ASYMMETRIC THREAT EDEPRO – LOCAL KNOWLEDGE Translation department of ENVIRONMENT FOR THE WHOLE WORLD Yugoimport-SDPR Prepress - DTP • Prepress – DTP Svetozar Šutić, inženjer IN MEMORIAM Svetozar Šutić, engeneer (Tehnološko-metalurški fakul- Svetozar Šutić (Faculty of Technology and Marko Kopitović tet u Beogradu) i ekonomista (1945 - 2006) metalurgy in Belgrade) and Bojana Đokić (Ekonomski fakultet u Novom economist (Faculty of Economy Marko Stojanović Sadu)., dao je značaj doprinos in Novi Sad), gave exceptional afirmaciji ugleda Jugoimport- contribution to the affirmation Fotografija • Photo SDPR u zemlji i svetu.
    [Show full text]
  • National Security Review
    MILITARY NATIONAL SECURITY SERVICE Issue 1. 2020. NATIONAL SECURITY REVIEW BUDAPEST Scientific Periodical of the Military National Security Service Responsible Publisher: Lt. Gen. János Béres, PhD Director General Chairman of the Scientific Board Editorial Board Chairman: Lt. Gen. János Béres, PhD Members: Col. Tamás Kenedli, PhD Secretary of the Scientific Board Col. Sándor Magyar, PhD Col. Károly Kassai PhD Col. Zoltán Árpád Lt. Col. Csaba Vida, PhD Lt. Col. János Fürjes Norbert, PhD Lt. Col. Béla Puskás, PhD Col. István Talián Responsible editor: Col. István Talián Make-up editor: Beatrix Szabó Language editor: Col. Mihály Szabó Postal Address: Katonai Nemzetbiztonsági Szolgálat Tudományos Tanácsa 1021 Budapest, Budakeszi út 99-101. 1525 Budapest, Pf. 74. E-mail: [email protected] Webpage: http://www.knbsz.gov.hu TABLE OF CONTENTS THEORY OF NATIONAL SECURITY ZSOLT CSUTAK NORTH ATLANTIC SECURITY COOPERATION IN THE 21ST CENTURY: LOST IN TRANSITION? ........... .………………...5 GEOPOLITICS TIBOR JÁNOS BARABÁS ADDITIONAL NOTES ON ROMANIAN POLITICAL CULTURE AND ITS HUNGARIAN ASPECTS ............................................................ 18 ZSOLT KERÉKGYÁRTÓ EVOLUTION OF THE SECURITY SITUATION IN MALI, BASED ON EXPERIENCES OF THE EUTM MALI HUNGARIAN MILITARY INSTRUCTORS ............................................. 29 BERK CAN KOZAN REMEMBERING THE ETHNIC TERROR: ASALA ............................... 42 ESMERALDA KADËNA ALBANIA: EARTHQUAKE SHOCK OF THE 26TH NOVEMBER 2019.......................................................................
    [Show full text]