Uchwala Nr XXXI/381/17 Z Dnia 31 Maja 2017 R
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
UCHWAŁA NR XXXI/381/17 RADY MIEJSKIEJ W GOLENIOWIE z dnia 31 maja 2017 r. w sprawie przyjęcia „Gminnego programu opieki nad zabytkami gminy i miasta Goleniów na lata 2017-2021”. Na podstawie art. 87 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 23 lipca 2003r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. z 2014r. poz. 1446, Dz.U. z 2015r. poz. 397, poz. 774 poz. 1505 oraz z 2016r. poz. 1330, poz. 1887 i poz. 1948) Rada Miejska w Goleniowie uchwala co następuje: § 1. Przyjmuje się „Gminny program opieki nad zabytkami gminy i miasta Goleniów na lata 2017-2021”, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. § 2. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Gminy Goleniów. § 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Województwa Zachodniopomorskiego. Przewodniczący Rady Łukasz Mituła Id: CE612189-40DB-4831-B632-A9059EBF9633. Podpisany Strona 1 Załącznik do Uchwały Nr XXXI/381/17 Rady Miejskiej w Goleniowie z dnia 31 maja 2017 r. Gminny program opieki nad zabytkami gminy i miasta Goleniów na lata 2017-2021 Id: CE612189-40DB-4831-B632-A9059EBF9633. Podpisany Strona 1 Spis treści: 1. Wprowadzenie .................................................................................................. 3 2. Podstawa prawna opracowania gminnego programu opieki nad zabytkami ..... 3 3. Uwarunkowania formalno-prawne w zakresie ochrony i opieki nad zabytkami w Polsce ......................................................................................................................... 4 4. Uwarunkowania zewnętrzne ochrony dziedzictwa kulturowego ....................... 6 4.1 Strategiczne cele polityki państwa w zakresie ochrony zabytków i opieki nad zabytkami ................................................................................................................ 6 4.2 Relacje gminnego programu opieki nad zabytkami z dokumentami na poziomie województwa i powiatu ............................................................................ 8 5. Uwarunkowania wewnętrzne ochrony dziedzictwa kulturowego na poziomie gminy Goleniów ........................................................................................................ 12 5.1 Dokumenty wykonane na poziomie gminy o charakterze strategicznym ..... 12 5.2 Opracowania wyznaczające kierunki polityki przestrzennej gminy Goleniów 13 6. Charakterystyka zasobów i analiza stanu dziedzictwa i krajobrazu kulturowego gminy Goleniów ........................................................................................................ 14 6.1 Zarys historii obszaru gminy ........................................................................ 14 6.2 Krajobraz kulturowy ..................................................................................... 17 6.3 Zabytki nieruchome ..................................................................................... 18 6.4 Zabytki ruchome .......................................................................................... 25 6.5 Zabytki archeologiczne ................................................................................ 26 6.6 Zabytki w zbiorach muzealnych i innych ...................................................... 26 6.7.Dziedzictwo niematerialne .............................................................................. 27 7. Zabytki objęte prawnymi formami ochrony ..................................................... 28 7.1 Zabytki w rejestrze zabytków ....................................................................... 28 7.2 Pomniki historii ............................................................................................ 30 7.3 Parki kulturowe ............................................................................................ 30 7.4 Ustalenia ochrony w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego i decyzjach lokalizacyjnych .......................................................... 31 7.5 Zabytki w gminnej ewidencji zabytków ........................................................ 31 7.6 Zabytki o najwyższym znaczeniu dla gminy ................................................ 32 8. Ocena stanu dziedzictwa kulturowego gminy. Analiza szans i zagrożeń ....... 34 9. Założenia programowe Gminnego programu opieki nad zabytkami gminy i miasta Goleniów ....................................................................................................... 38 10. Priorytety i działania Gminnego programu opieki nad zabytkami gminy i miasta Goleniów................................................................................................................... 40 11. Instrumentarium realizacji gminnego programu opieki nad zabytkami ............ 47 12. Zasady oceny realizacji gminnego programu opieki nad zabytkami ............... 47 13. Źródła finansowania programu opieki nad zabytkami ..................................... 48 13.1 Środki krajowe .......................................................................................... 48 13.2 Środki zagraniczne ................................................................................... 55 13.3 Realizacja i finansowanie przez samorząd lokalny zadań z zakresu ochrony zabytków ................................................................................................. 57 14. Bibliografia ...................................................................................................... 61 15. Załączniki do Gminnego programu opieki nad zabytkami gminy i miasta Goleniów................................................................................................................... 61 2 Gminny program opieki nad zabytkami gminy i miasta Goleniów na lata 2017-2021 Id: CE612189-40DB-4831-B632-A9059EBF9633. Podpisany Strona 2 1. Wprowadzenie Celem opracowania Gminnego programu opieki nad zabytkami gminy i miasta Goleniów jest wyznaczenie zasadniczych kierunków działań, zmierzających do poprawy stanu zachowania dziedzictwa kulturowego w granicach administracyjnych gminy i miasta Goleniów. Zasadniczą przesłanką opracowania Gminnego programu opieki nad zabytkami jest uznanie zasobów dziedzictwa kulturowego za istotny czynnik wpływający na rozwój społeczno-gospodarczy gminy i poprawę jakości życia mieszkańców. Sprzyja temu poprawa stanu zachowania zabytków, właściwe eksponowanie walorów krajobrazu kulturowego oraz wykorzystanie zabytków na potrzeby społeczne, turystyczne, edukacyjne i gospodarcze. Gminny program opieki nad zabytkami wskazuje możliwości realizacji tych zadań poprzez planowe działania organizacyjne i finansowe, edukacyjne oraz promujące i upowszechniające wiedzę o dziedzictwie kulturowym gminy, w szczególności wśród jej mieszkańców. Gminny program opieki nad zabytkami nie ma charakteru aktu prawnego ani też uzupełniającego obowiązujące prawo. Przyjęty przez radę gminy w formie uchwały, program opieki nad zabytkami jest elementem polityki samorządowej. Jako dokument o charakterze strategicznym powinien służyć podejmowaniu planowych działań dotyczących inicjowania, wspierania, koordynowania prac i badań nad dziedzictwem kulturowym gminy oraz upowszechniania i promowania dziedzictwa kulturowego gminy. Zgodnie z art. 5 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 r., obowiązek opieki nad zabytkiem spoczywa na właścicielach czy posiadaczach zabytków a organy administracji nie mogą zastąpić właścicieli w opiece nad przedmiotami ich własności, mogą natomiast wspierać i inicjować działania zmierzające do poprawy stanu zabytków. Gminny program opieki nad zabytkami gminy i miasta Goleniów oparto na opracowaniu: „Gminny program opieki nad zabytkami. Poradnik metodyczny”, Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków w Warszawie, Warszawa 2008. 2. Podstawa prawna opracowania gminnego programu opieki nad zabytkami Zgodnie z art. 87 Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 r. (t. j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1446 z późn. zm.) obowiązek wykonania gminnego programu opieki nad zabytkami spoczywa na burmistrzu gminy (prezydencie miasta, wójcie). Zgodnie z art. 87 ust. 2 w/w ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, gminny program opieki nad zabytkami ma na celu w szczególności: 1) włączenie problemów ochrony zabytków do systemu zadań strategicznych, wynikających z koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju; 2) uwzględnianie uwarunkowań ochrony zabytków, w tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa archeologicznego, łącznie z uwarunkowaniami ochrony przyrody i równowagi ekologicznej; 3) zahamowanie procesów degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania; 3 Gminny program opieki nad zabytkami gminy i miasta Goleniów na lata 2017-2021 Id: CE612189-40DB-4831-B632-A9059EBF9633. Podpisany Strona 3 4) wyeksponowanie poszczególnych zabytków oraz walorów krajobrazu kulturowego; 5) podejmowanie działań zwiększających atrakcyjność zabytków dla potrzeb społecznych, turystycznych i edukacyjnych oraz wspieranie inicjatyw sprzyjających wzrostowi środków finansowych na opiekę nad zabytkami; 6) określenie warunków współpracy z właścicielami zabytków, eliminujących sytuacje konfliktowe związane z wykorzystaniem tych zabytków; 7) podejmowanie przedsięwzięć umożliwiających tworzenie miejsc pracy związanych z opieką nad zabytkami. Gminny program opieki nad zabytkami, zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, jest sporządzany na okres 4 lat i uchwalany przez radę gminy po uzyskaniu opinii wojewódzkiego konserwatora zabytków. Gminny program opieki nad zabytkami jest ogłaszany w wojewódzkim dzienniku urzędowym. Z realizacji