Znane drapacze chmur

Jakub Dziubiński

1 | S t r o n a

Spis treści

Spis treści Spis treści ...... 2

Spis ilustracji ...... 4

Podstawowe rzeczy ...... 5

Czym jest drapacz chmur? ...... 5

Zastosowanie drapaczy chmur ...... 6

Historia drapaczy chmur ...... 7

Początek ...... 7

Flaxmill i rama stalowa ...... 8

Szkielet chicagowski ...... 9

Wkład Wielkiej Brytanii ...... 10

Zatrzymanie postępu w Europie ...... 11

Rywalizacja o najwyższy budynek ...... 12

Nowy Jork ...... 13

Hongkong ...... 14

Tokio ...... 15

Chicago ...... 16

Panoramy Chicago, Hongkongu i Nowego Jorku: ...... 17

Najwyższe budynki świata – ranking ...... 18

10.Taipei 101 ...... 19

9.CITIC Tower ...... 20

8.Tianjin CTF Finance Centre ...... 21

7.Guangzhou CTF Finance Centre ...... 22

6.One World Trade Center ...... 23

2 | S t r o n a

5.Lotte World Tower ...... 24

4.Ping An Finance Center ...... 25

3.Makkah Royal Clock Tower ...... 26

2.Shanghai Tower ...... 27

1.Burj Khalifa ...... 28

Chronologiczna lista najwyższych wieżowców świata ...... 29

Lista najwyższych wieżowców w Polsce ...... 30

Spis indeksów ...... 32

Łącza do rozdziałów ...... 33

Łącze do rozdziału 1 ...... 33

Łącze do rozdziału 2 ...... 33

Łącze do rozdziału 3 ...... 33

Łącze do rozdziału 4 ...... 33

Łącze do rozdziału 5 ...... 33

Bibliografia ...... 34

3 | S t r o n a

Spis ilustracji

Rysunek 1 Dubaj we mgle ...... 5 Rysunek 2 Burdż Chalifa ...... 6 Rysunek 3 Wieże mieszkalne w Bolonii ...... 7 Rysunek 4 Taipei 101 ...... 8 Rysunek 5 Szkoła chicagowska ...... 9 Rysunek 6 St. Pancras Chambers (Londyn) ...... 10 Rysunek 7 Budynek PAST ...... 11 Rysunek 8 40Wall Street...... 12 Rysunek 9 World trade center ...... 13 Rysunek 10 Wieżowce w Hongkongu ...... 14 Rysunek 11 Tokio drapacze chmur ...... 15 Rysunek 12 Sears Tower (Willis Tower)...... 16 Rysunek 13 Panorama Chicago z jeziora Michigan ...... 17 Rysunek 14 Nowy Jork z platformy widokowej Rockefeller Center ...... 17 Rysunek 15 Burdż Chalifa, najwyższy budynek świata na tle innych drapaczy chmur w Dubaju ...... 17 Rysunek 16 Azja ...... 18 Rysunek 17 Taipei 101 ...... 19 Rysunek 18 CITIC Tower ...... 20 Rysunek 19 Tianjin CTF Finance Centre ...... 21 Rysunek 20 Guangzhou CTF Finance Centre ...... 22 Rysunek 21 World Trade Center ...... 23 Rysunek 22 Lotte World Tower ...... 24 Rysunek 23 Ping An Finance Center ...... 25 Rysunek 24 Makkah Royal Clock Tower ...... 26 Rysunek 25 Shanghai Tower ...... 27 Rysunek 26 Burj Khalifa ...... 28

4 | S t r o n a

Podstawowe rzeczy

Podstawowe rzeczy

Czym jest drapacz chmur? Drapacz chmur to jest inaczej Wieżowiec który jest bardzo wysoki, wielokondygnacyjny budynek 1zdolny (w przeciwieństwie do innych konstrukcji , takich jak wieże i maszty) tworzyć warunki do życia i zamieszkania. Wprawdzie nie istnieją żadne ogólne oficjalne regulacje2, ale oprócz wysokości, również inne kryteria, takie jak kształt, wygląd, lokalizacja i obecność innych budynków, mogą wpłynąć na sklasyfikowanie budynku jako wieżowca

Rysunek 1 Dubaj we mgle

1 Budynek z wieloma piętrami 2 Działania podejmowane w celu nadania lub przywrócenia czemuś prawidłowego przebiegu, funkcjonowania itp.

5 | S t r o n a

Podstawowe rzeczy

Zastosowanie drapaczy chmur W wieżowcach najczęściej znajdują się siedziby wielkich przedsiębiorstw, powierzchnie biurowe i użytkowe wynajmowane mniejszym przedsiębiorstwom lub instytucjom, obiekty usługowo-handlowe, mieszkalne, hotele, centra kongresowe3, rozrywki i wiele innych. Budowa wieżowca pokazuje siłę przedsiębiorstwa i wpływa korzystnie na jego wizerunek. Często wieżowce służą jako punkty orientacyjne, niekiedy na wyższych piętrach znajdują się kawiarnie lub restauracje oraz punkty widokowe. Oświetlone w nocy, są niejednokrotnie ozdobami miast.

Rysunek 2 Burdż Chalifa

3 To duży budynek, w którym ma odbywać się kongres, w którym osoby i grupy zbierają się, aby promować i dzielić wspólne zainteresowania.

6 | S t r o n a

Historia

Historia drapaczy chmur Początek Wynalazkami kluczowymi dla powstania nowoczesnych wieżowców były stal, szkło, żelbet4, wydajne pompy wodne oraz windy. Przed nadejściem XIX wieku budynki wyższe niż sześciopiętrowe należały do rzadkości. Wielka liczba schodów była niepraktyczna dla mieszkańców, problemy sprawiało też uzyskanie ciśnienia niezbędnego do wyniesienia wody na wysokość większą niż 15 m. Mimo problemów sanitarnych wysokie budynki mieszkalne powstawały w niektórych miejscach nawet w XVI wieku. Wczesnymi konstrukcjami były romańskie i gotyckie wieże mieszkalne w Bolonii lub zabudowa miasta Szibam w Jemenie. Przykładowo w Edynburgu (Szkocja) mur obronny wytyczał ściśle granice miasta. Z powodu ograniczonej powierzchni domy stawały się wyższe, powszechnymi były 11-piętrowe, a zdarzały się nawet 14-piętrowe. Wiele z tych kamiennych budowli dotrwało do naszych czasów i można je zobaczyć na edynburskiej starówce5, zwłaszcza w pobliżu Royal Mile.

Rysunek 3 Wieże mieszkalne w Bolonii

4 Kompozyt strukturalny składający się z betonu wzmocnionego stalowymi prętami zbrojeniowymi lub jednym elementem stalowym zwanym wkładką stalową 5 Stare miasto – historyczne centrum, najstarsza dzielnica miasta, często charakteryzująca się zwartą zabudową

7 | S t r o n a

Historia

Flaxmill i rama stalowa Najstarszą konstrukcją wykorzystującą nowoczesną stalową ramę jest Flaxmill w Shrewsbury6 (Wielka Brytania). Wzniesiony w 1797, zwany jest „dziadkiem wszystkich wieżowców”. Przy jego budowie użyto ogniotrwałej kombinacji żeliwnych kolumn i belek umieszczonych w jego szkielecie. Udoskonalone formy tej konstrukcji pozwalały później wznosić nowoczesne wieżowce. Obecnie zabytek ten jest opuszczony i wymaga sporych nakładów, aby mógł dalej istnieć. 31 marca 2005 ogłoszono, że English Heritage7 kupi Flaxmill, by mógł odzyskać dawną świetność.

Rysunek 4 Taipei 101

6 Miasto i civil parish w Anglii, w regionie West Midlands, w hrabstwie ceremonialnym i jednolitej jednostce administracyjnej Shropshire, położone nad rzeką Severn. 7 Organizacja pozarządowa, opiekująca się zabytkami budownictwa w Anglii należącymi do „zbioru dziedzictwa narodowego”

8 | S t r o n a

Historia

Szkielet chicagowski Pierwszym nowoczesnym wieżowcem, chociaż jego wysokość nie jest obecnie uważana za szczególnie imponującą, był 10-piętrowy Home Insurance Building 8w Chicago, wybudowany w latach 1884–1885. Jego architekt, William Le Baron Jenney9, opracował dla niego pierwszą w historii ramę nośną. W budynku tym stalowa konstrukcja brała na siebie część ciężaru ścian (wcześniej to one same musiały utrzymywać budynek). Wynalazek ten doprowadził do powstania sposobu wznoszenia znanego jako „szkielet chicagowski”.

Rysunek 5 Szkoła chicagowska

8 Jedenastopiętrowy budynek w Chicago zaprojektowany przez Williama LeBarona Jenney'ego, powstały w latach 1884–1885. 9 Amerykański architekt oraz inżynier specjalizujący się w inżynierii wojskowej

9 | S t r o n a

Historia

Wkład Wielkiej Brytanii Wielka Brytania również ma swój udział w początkowym okresie rozwoju wieżowców. Pierwszym obiektem na świecie, który można by uznać za wieżowiec, był ówcześnie największy hotel świata, Grand Midland Hotel10, znany obecnie jako St. Pancras Chambers (Londyn), o wysokości 82 m, wzniesiony w 1873. 12-piętrowy Shell Mex House,11 zbudowany w Londynie rok po ukończeniu Home Insurance Building, pobił nowojorską konstrukcję zarówno pod względem wysokości, jak i liczby pięter.

Rysunek 6 St. Pancras Chambers (Londyn)

10 Luksusowy hotel w neogotyckim budynku z 1873 roku jest położony na terenie międzynarodowego dworca kolejowego St. Pancras 11 Znany również jako 80 Strand, to budynek klasy II znajdujący się pod numerem 80 Strand w Londynie w Anglii

10 | S t r o n a

Historia

Zatrzymanie postępu w Europie Większość wczesnych wieżowców powstała pod koniec XIX wieku w już wcześniej gęsto zabudowanych rejonach Chicago, Londynu i Nowego Jorku. Londyńscy budowniczowie zostali jednak szybko ograniczeni niechęcią królowej Wiktorii 12do podobnych przedsięwzięć, tendencja ta utrzymała się, z małymi wyjątkami, do lat 50. XX wieku. Troska o estetykę i bezpieczeństwo pożarowe ograniczyła budowanie wieżowców w pierwszej połowie XX wieku również w kontynentalnej Europie. Także Polska ma swój wkład w rozwój wieżowców. W 1908 roku wybudowano w Warszawie mierzący 58 metrów budynek PAST (na początku należący do szwedzkiej firmy Cedergren). W momencie powstania był on najwyższym budynkiem Imperium Rosyjskiego oraz najwyższym budynkiem mieszkalnym w Europie. Od 1934 roku najwyższym budynkiem w Polsce, i jednym z wyższych w Europie, był warszawski wieżowiec Prudential 13o wysokości 66 metrów. Niewiele ustępował mu ukończony także w 1934 roku i zbudowany w Katowicach Drapacz Chmur, o wysokości 62 metrów. Prudential do 1955 (wybudowania Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie) był najwyższym budynkiem Polski oraz jednym z najwyższych w Europie. Pałac Kultury i Nauki w momencie otwarcia był drugim pod względem wysokości budynkiem Europy po Moskiewskim Uniwersytecie Państwowym14.

Rysunek 7 Budynek PAST

12 Królowa Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii przez 63 lata. Od 1 stycznia 1877 r. także cesarzowa Indii. 13 Stylowy hotel położony w zabytkowym wieżowcu z 1934 roku, oddalony o 10 minut pieszo od Pałacu Kultury i Nauki oraz muzeum Fryderyka Chopina 14 Uczelnia została zorganizowana przez Łomonosowa na wzór Uniwersytetu w Getyndze.

11 | S t r o n a

Historia Rywalizacja o najwyższy budynek Po wczesnym okresie rywalizacji z Chicago o wyższy budynek, Nowy Jork objął prowadzenie wraz z ukończeniem American Surety Building15. Projektanci z Chicago, ograniczeni prawem pozwalającym wznosić obiekty co najwyżej 40-piętrowe, musieli ustąpić, na długo pozostawiając Nowemu Jorkowi zaszczyt posiadania najwyższego budynku na świecie. Nowojorscy przedsiębiorcy rozpoczęli około 1920 wewnętrzną rywalizację, wznosili coraz wyższe wieżowce, chcąc mieć dla siebie tytuł najwyższego budynku świata, kulminacja wyścigu nastąpiła na początku lat 30., kiedy to w odstępie nieco ponad roku ukończono 40 Wall Street, Chrysler Building16 oraz Empire State Building17, kolejno odbierające sobie tytuł. Empire State Building pozostał najwyższym budynkiem świata przez 40 lat, stając się najbardziej znanym wieżowcem na Ziemi. Począwszy od lat 30. wieżowce zaczęto wznosić również w Ameryce Łacińskiej (São Paulo, Buenos Aires, Meksyk) i Azji (Szanghaj i Hongkong). Tuż po II wojnie światowej w ZSRR zaplanowano wzniesienie ośmiu potężnych wieżowców; ostatecznie powstało siedem z nich. Również reszta Europy zaczęła powoli przekonywać się do drapaczy chmur, poczynając od Hiszpanii w latach 50. Na przełomie lat 50. i 60. wieżowce zaczęły powstawać w Afryce, na Bliskim Wschodzie i w Oceanii (głównie Australii)

Rysunek 8 40Wall Street

15 To wczesny wieżowiec przy Pine Street i Broadwayu w finansowej dzielnicy Manhattanu w Nowym Jorku, naprzeciwko kościoła Trinity. 16 Wieżowiec znajdujący się w Nowym Jorku w dzielnicy Midtown Manhattan. Ma 319 metrów wysokości i 77 pięter. 17 Wieżowiec w Nowym Jorku w Stanach Zjednoczonych, jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli nie tylko miasta, ale także całego kraju.

12 | S t r o n a

Historia

Nowy Jork Obecnie, mimo zniszczenia World Trade Center i stosunkowo powolnego tempa powstawania nowych budynków, żadne miasto na świecie nie posiada większej liczby ukończonych pojedynczych wolnostojących wieżowców o wysokości przekraczającej 152 m (500 stóp) niż Nowy Jork – jest ich tam 185

Rysunek 9 World trade center

13 | S t r o n a

Historia Hongkong Hongkong ma ich najwięcej – 188, jeśli osobno liczyć wieże wznoszące się ze wspólnej podstawy i stanowiące różne budynki dopiero po kilku piętrach (Emporis18 liczy właśnie w ten sposób). Gdyby kompleksy wieżowców Hongkongu liczyć jako pojedyncze, w mieście znajdowałoby się ich 116. Liczba ta jednak ustawicznie się zwiększa, wiele znajduje się w fazie budowy w związku z przedłużającym się boomem budowlanym w tym mieście.

Rysunek 10 Wieżowce w Hongkongu

18 Globalny dostawca informacji o budynkach, gromadzący dane o budynkach mających istotne znaczenie publiczne i gospodarcze

14 | S t r o n a

Historia

Tokio W Tokio pierwsze drapacze chmur pojawiły się na przełomie lat 60. i 70. XX wieku, kiedy ze względu na niepohamowaną migrację ludności ze wsi do miast i rozwój wielkich aglomeracji, zrewidowano prawo budowlane zabraniające wznoszenia budowli powyżej 31 metrów wysokości. Japońscy urbaniści, architekci i konstruktorzy zaufali obliczeniom komputera Hitac 502019 i przeforsowali konieczność wznoszenia takich wieżowców, które opierałyby się wszelakim drganiom skorupy ziemskiej. Dziś w Tokio znajduje się ponad 100 budynków, których wysokość przekracza 152 m, a w budowie jest kilkanaście kolejnych. Tokio ze względu na uwarunkowania historyczne i geograficzne, nie posiada jednego ścisłego centrum, dlatego drapacze chmur rozrzucone są niemal po całym obszarze metropolii tworząc niekiedy gęste skupiska wysokościowców wokół największych w mieście dworców kolejowych i centrów biznesowych, a niekiedy pojedynczo dominują nad niską zabudową mieszkaniową.

Rysunek 11 Tokio drapacze chmur

19 Był to duży komputer elektroniczny ogólnego przeznaczenia, opracowany w oparciu o własną technologię Hitachi. Został zaprojektowany i wyprodukowany głównie do obliczeń związanych z nauką/inżynierią lub naukowym zarządzaniem, ale był również odpowiedni do obliczeń biznesowych.

15 | S t r o n a

Historia

Chicago Panorama Chicago – miasta, w którym wymyślono wieżowce – nie mogła rosnąć, dopóki w 1960r. nie rozluźniono przepisów prawa budowlanego. Przez następne 15 lat powstało tam wiele wieżowców, z 442-metrowym Sears Tower20 na czele; obecnie znajduje się tam 87 budynków powyżej 152 m. Od 2000 roku wzniesiono tam co najmniej 40 budynków o 50 lub więcej piętrach.

Panoramy Chicago, Hongkongu i Nowego Jorku są uważane przez niektórych za „wielką trójkę panoram miejskich świata”.

Rysunek 12 Sears Tower (Willis Tower)

20 Wieżowiec w centrum Chicago, w stanie Illinois. Ma 108 pięter i 442,3 metry wysokości, co czyni go trzecim najwyższym budynkiem w Ameryce Północnej.

16 | S t r o n a

Historia

Panoramy Chicago, Hongkongu i Nowego Jorku:

Rysunek 13 Panorama Chicago z jeziora Michigan

Rysunek 14 Nowy Jork z platformy widokowej Rockefeller Center

Rysunek 15 Burdż Chalifa, najwyższy budynek świata na tle innych drapaczy chmur w Dubaju

17 | S t r o n a

Najwyższe budynki świata Najwyższe budynki świata – ranking Czas wieżowców zapoczątkowały w końcówce XIX w. budzące podziw wysokie budynki okrzyknięte wtedy drapaczami chmur. Za ich kolebkę21 uważa się Chicago, choć za pierwszy wieżowiec można uznać 82-metrowy Grand Midland Hotel w Londynie otwarty w 1873 r. Jednak to Stany Zjednoczone od końca XIX w. imponowały rozmachem stawianych konstrukcji. Ale dzisiaj dominują obiekty azjatyckie, a najwyższy budynek na świecie znajduje się w Dubaju.

Rysunek 16 Azja

21 Miejsce, gdzie coś powstało lub zaczęło się

18 | S t r o n a

Najwyższe budynki świata

10.Taipei 101 Lokalizacja: Taipei, Tajwan

Wysokość: 508m

Kondygnacje22: 101

Otwarcie: 2004r.

Taipei 101 kiedyś był najwyższym budynkiem na świecie, pozostaje najwyższy na Tajwanie. Jest skonstruowany w taki sposób, by przetrwać silne trzęsienia ziemi i nawiedzające wyspą tajfuny. Postmodernistyczna architektura nawiązuje zarówno do kultury azjatyckiej, jak i nowoczesnych trendów światowego wzornictwa. W nazwie zawarto jednocześnie liczbę pięter, jak i część kodu pocztowego lokalizacji budynku. Właścicielem Taipei 101 jest firma Taipei Financial Center Corporation.

Wewnątrz znajduje się m.in. centrum handlowe z setkami sklepów, są restauracje i kluby. Tu świętuje się Nowy Rok pokazem sztucznych ogni. Budowla często jest wykorzystywana w filmach i programach telewizyjnych, ilustruje czasopisma, pojawia się także w grach komputerowych. W Discovery Channel w 2005 r. uznano ją za jeden z siedmiu cudów inżynierii.

Rysunek 17 Taipei 101

22 Część budynku zawarta między bezpośrednio nad sobą położonymi stropami. W zależności od położenia kondygnacji można mówić o parterze, stanowiącym poziom, na którym znajduje się główne wejście, piętrach, czyli poziomach położonych powyżej parteru oraz piwnicy

19 | S t r o n a

Najwyższe budynki świata

9.CITIC Tower Lokalizacja: Pekin, Chiny

Wysokość: 527,7m

Kondygnacje: 109

Otwarcie: 2018r.

Charakterystyczną cechą tego wieżowca jest przewężenie, które powoduje, że wyższe i niższe piętra budynku są szersze od środkowych, jest "węższy w talii". Jego wymiary to 78 m szerokości u podstawy i 69 m szerokości na najwyższym piętrze. W najwęższym miejscu ma zaledwie 54 m szerokości.

CITIC Tower dysponuje powierzchnią biurową na 60 piętrach, 20 pięter przeznaczono na luksusowe apartamenty i tyle samo na 300-pokojowy hotel.

Potocznie nazywany China Zun – zun to rodzaj brązowego lub ceramicznego naczynia ceremonialnego, pochodzącego oryginalnie z epoki brązu. Został zaprojektowany przez amerykańską firmę Kohn Pedersen Fox, nawiązuje do historii oraz mieszkańców stolicy Chin.

Rysunek 18 CITIC Tower

20 | S t r o n a

Najwyższe budynki świata

8.Tianjin CTF Finance Centre Lokalizacja: Tiencin, Chiny

Wysokość: 530m

Kondygnacje: 96

Otwarcie: 2019r.

Budowa najwyższej wieży w Tiencin rozpoczęła się w 2003 r., a zakończyła w 2019 r. Wysokościowiec należy do najwyższych na świecie, jednocześnie jest najwyższą konstrukcją z mniej niż 100 piętrami. Konstrukcję stanowi osiem nachylonych megakolumn połączonych łagodnie zakrzywioną powłoką szklaną. Wielkie kolumny zaprojektowano tak, by wieża była odporna na trzęsienia ziemi – zwiększają sztywność ramy obwodowej budynku.

Płyty podłogowe ułożono w taki sposób, by budynek gwałtownie się zwężał minimalizując powierzchnią narażoną na podmuchy wiatru, wilgoć i intensywne działanie słońca. Dodatkowo wieżowiec zyskał aerodynamiczny kształt.

Wkrótce wysokościowiec zostanie zdegradowany: w mieście trwa budowa Goldin Finance 117, który ma osiągnąć wysokość 597 m.

Rysunek 19 Tianjin CTF Finance Centre

21 | S t r o n a

Najwyższe budynki świata

7.Guangzhou CTF Finance Centre Lokalizacja: Kanton, Chiny

Wysokość: 530m

Kondygnacje: 112

Otwarcie: 2016r.

Budowla w centralnej dzielnicy biznesowej Kantonu postawiona została na działce o powierzchni 27 tys. m2. Powierzchnia brutto wysokościowca przekracza 507 tys. m2. Stoi w parze z drugą wieżą o wysokości 439 m. W Kantonie nazywany jest potocznie wieżą wschodnią. Centrum finansowe jest własnością Chow Tai Fook Enterprises 23i szczyci się najszybszymi windami na świecie poruszającymi się z prędkością do 21 m/s.

Budynek składa się z wieżowca połączonego z ośmiopiętrowym podium. Fasadę wykonano ze szkła z pionowymi szczeblinami z białej szkliwionej terakoty. Podczas budowy zadbano o to, by konstrukcja była przyjazna środowisku. Na dachu podium zainstalowano panele fotowoltaiczne, zamontowano też system odzyskiwania ciepła ze skraplaczy agregatów chłodniczych.

Rysunek 20 Guangzhou CTF Finance Centre

23 To prywatny konglomerat z siedzibą w Hongkongu, który zajmuje się biżuterią, budową nieruchomości, hotelarstwem, domami towarowymi, transportem, energią, telekomunikacją, portami, kasynami i innymi biznesami.

22 | S t r o n a

Najwyższe budynki świata

6.One World Trade Center Lokalizacja: Nowy Jork, Stany Zjednoczone

Wysokość: 541,3m

Kondygnacje: 104

Otwarcie: 2014r.

One World Trade Center to jedyna wieża położona na półkuli zachodniej, która znalazła się na liście 10 najwyższych budynków świata. Budowla zastąpiła dwie wieże World Trade Center zniszczone w ataku terrorystycznym 11 września 2001 r. Jej wysokość wyrażona w miarach anglosaskich to 1776 stóp. Wybrano ją nieprzypadkowo: to rok podpisania Deklaracji Niepodległości Stanów Zjednoczonych. Projekt budynku jest wspólnym dziełem Daniela Libeskinda, Davida Childsa oraz firmy architektonicznej Skidmore, Owings and Merrill. Ma 240 tys. m2 powierzchni, wyposażono go w szerokie klatki schodowe do ewakuacji i oddymiającą instalację ciśnieniową.

Rysunek 21 World Trade Center

23 | S t r o n a

Najwyższe budynki świata

5.Lotte World Tower Lokalizacja: Seul, Korea Południowa

Wysokość: 555m

Kondygnacje: 123

Otwarcie: 2017r.

W najwyższym budynku Korei Południowej mieszczą się luksusowe sklepy, takiż hotel, apartamenty i biura. Ma także salę koncertową i kawiarnię na dachu. Do budowy tego dachu użyto około 3 tys. ton elementów stalowych i wykorzystano precyzyjny żuraw wieżowy. konstrukcję zaprojektowano tak, by wytrzymała trzęsienia ziemi do 9 w skali Richtera 24i wiatry do 80 m/s. Wieża stała się charakterystycznym punktem orientacyjnym w Seulu.

Budowę planowano przez 13 lat i ostatecznie rozpoczęto w listopadzie 2010 r. Z okazji otwarcia w kwietniu 2017 r. urządzono pokaz ogni sztucznych, a kolejny, wraz z pokazem laserowym, podczas świętowania Nowego Roku 2018 i zimowych igrzysk olimpijskich zorganizowanych w Korei. Obiekt jest wyposażony w specjalną platformę na potrzeby takich imprez.

Rysunek 22 Lotte World Tower

24 Skala logarytmiczna określająca wielkość trzęsienia ziemi na podstawie amplitudy drgań wstrząsów sejsmicznych, wprowadzona w 1935 roku przez amerykańskich geofizyków Charlesa F.

24 | S t r o n a

Najwyższe budynki świata 4.Ping An Finance Center Lokalizacja: Shenzhen, Chiny

Wysokość: 599,1m

Kondygnacje: 115

Otwarcie: 2017r.

Drugi pod względem wysokości budynek w Chinach powstał na zamówienie firmy ubezpieczeniowej Ping An Insurance25. Zaprojektowała go amerykańska firma architektoniczna Kohn Pedersen Fox Associates26. Na wysokości 562,2 m znajduje się taras widokowy Free Sky – to rekord wśród drapaczy chmur. Obiekt mieści się w dzielnicy biznesowej Shenzhen w Futian na działce o powierzchni blisko 19 tys. m2. Budowę rozpoczęto w 2009 r., obiekt został otwarty w 2017 r. W 2013 r. budowę przerwano z powodu podejrzeń o zastosowanie niskiej jakości betonu, który mógłby doprowadzić do korozji stalowej konstrukcji. Łączna powierzchnia wieży wynosi 376,6 tys. m2 brutto, a jej masa to 620 tys. ton. Jest wyposażona w 33 dwupokładowe windy.

Początkowo planowano dodanie na szczycie 60-metrowej anteny – budynek stałby się wtedy wyższy od szanghajskiej wieży. Ostatecznie zrezygnowano z tego pomysłu, uznając, że instalacja mogłaby zagrozić bezpieczeństwu lotów.

Rysunek 23 Ping An Finance Center

25 Znany również jako Ping An of China, pełna nazwa Ping An Insurance Company of China, Ltd. to chiński koncern holdingowy, którego spółki zależne zajmują się głównie ubezpieczeniami, bankowością, zarządzaniem aktywami, usługami finansowymi, opieką zdrowotną, usługami samochodowymi i smartcity. 26 to amerykańska firma architektoniczna, która świadczy usługi w zakresie architektury, wnętrz, programowania i planowania głównego dla klientów z sektora publicznego i prywatnego.

25 | S t r o n a

Najwyższe budynki świata 3.Makkah Royal Clock Tower Lokalizacja: Mekka, Arabia Saudyjska

Wysokość: 601m

Kondygnacje: 120

Otwarcie: 2012r.

Abraj Al-Bait 27to rządowy kompleks hotelowy w Mekce. Wybudowany w stylu postmodernistycznym, znajduje się w pobliżu Wielkiego Meczetu. Na razie pozostaje najdroższym budynkiem świata, wydano na jego budowę 15 mld USD. Zbudowano go na miejscu rozebranej w 2002 r. cytadeli osmańskiej z XVIII w. Zniszczenie historycznego zabytku wywołało silną reakcję Turcji i międzynarodowe oburzenie. Na centralnej wieży Abraj Al-Bait umieszczono zegar z największą na świecie tarczą. Cztery najwyższe piętra zajmuje Muzeum Wieży Zegarowej. W 2006 r. planowano, że wysokość budynku wyniesie 734 m, jednak w 2009 r. zrezygnowano z tych planów. Kompleks zbudowała firma Saudi Binladin Group28, największa spółka budowlana w Arabii Saudyjskiej.

Rysunek 24 Makkah Royal Clock Tower

27 kompleks hotelowy w Mekce, w Arabii Saudyjskiej 28 znana jako Binladin Group Global Holding Company od 2019 roku, to międzynarodowy konglomerat budowlany z siedzibą w Jeddah w Arabii Saudyjskiej.

26 | S t r o n a

Najwyższe budynki świata 2.Shanghai Tower Lokalizacja: Szanghaj, Chiny

Wysokość: 632m

Kondygnacje: 126

Otwarcie: 2015r.

Shanghai Tower to jeszcze jedna chińska budowla – wieżowce z tego kraju dominują w zestawieniu. Wieża kosztowała 2,4 mld USD, budowę rozpoczęto w 2008 r. Do planowanego otwarcia w 2015 r. nie doszło, ostatecznie obiekt oddano do użytku w 2017 r. Najwyższa wieża w Chinach zbudowana jest z dziewięciu nakładających się na siebie walcowatych budynków. Otacza je jedna fasada zewnętrzna i druga – bezpośrednio stykająca się z samymi budynkami. Konstrukcję zaprojektowano tak, by zminimalizować wpływ silnych wiatrów i wykorzystywać deszczówkę w systemach HVAC (ogrzewanie, wentylacja i klimatyzacja). Zamontowano też turbiny wiatrowe generujące energię elektryczną. Powierzchnia użytkowa budynku wynosi 220 tys. m2.

Rysunek 25 Shanghai Tower

27 | S t r o n a

Najwyższe budynki świata

1.Burj Khalifa Lokalizacja: Dubaj, Zjednoczone Emiraty Arabskie

Wysokość: 828m

Kondygnacje: 163

Otwarcie: 2010r.

Najwyższa wieża na świecie mierzy 828 m, a po doliczeniu anteny sięga nawet 829,8 m. Budowę rozpoczęto w 2004 r., a zewnętrzną część ukończono w 2009 r. Jest częścią inwestycji Downtown Dubai. Początkowo nosiła miano Burj Dubai, ale została przemianowana na Burj Khalifa dla uczenia Khalifa bin Zayeda Al Nahyana. Projekt nawiązuje do islamskiej architektury regionu, m.in. Wielkiego Meczetu w Samarze. W drapaczu chmur znajduje się 57 wind i osiem schodów ruchomych. W budynku zamontowano też system paneli zaprojektowany tak, by izolować wnętrze od gorącego powietrza na zewnątrz. Burj Khalifa otrzymał sporo nagród architektonicznych, jednak inwestycji towarzyszyły kontrowersje: koszty budowy znacznie wyższe od zakładanych i zatrudnianie taniej, źle traktowanej siły roboczej głównie z Azji Południowej.

Rysunek 26 Burj Khalifa

28 | S t r o n a

Chronologiczna lista najwyższych wieżowców świata

Chronologiczna lista najwyższych wieżowców świata

Nazwa Miasto Państwo Wysokość Liczba Lata jako kondygnacji najwyższy budynek

Ratusz w Filadelfii Filadelfia Stany 167 m 10 1901–1908 Zjednoczone

Singer Building Nowy Jork Stany 187 m 47 1908–1909 Zjednoczone

Metropolitan Life Insurance Nowy Jork Stany 213 m 50 1909–1913 Company Tower Zjednoczone

Woolworth Building Nowy Jork Stany 241 m 57 1913–1930 Zjednoczone

40 Wall Street Nowy Jork Stany 282,5 m 70 od kwietnia do Zjednoczone maja 1930 roku

Chrysler Building Nowy Jork Stany 319 m 77 1930–1931 Zjednoczone

Empire State Building Nowy Jork Stany 443 m 102 1931–1972 Zjednoczone

World Trade Center Nowy Jork Stany 526 m 110 1972–1973 Zjednoczone

Sears Tower Chicago Stany 527 m 110 1973–1998 Zjednoczone

Petronas Towers Kuala Lumpur Malezja 452 m 88 1998–2004

Taipei 101 Tajpej Republika Chińska 509 101 2004–2009

Burdż Chalifa Dubaj Zjednoczone 828 m 206 od 2009 Emiraty Arabskie

29 | S t r o n a

Lista najwyższych wieżowców w Polsce

Lista najwyższych wieżowców w Polsce

Wysokość

Nazwa budynku Zdjęcie Miasto Całkowita Do dachu Liczba Rok ukończenia [m] [m] kondygnacji budowy

Pałac Kultury i Nauki Warszawa 237 188 42 1955

Warsaw Spire Warszawa 220 180 49 2016

Sky Tower Wrocław 212 206 51 2012

Warsaw Trade Tower Warszawa 208 184 43 1999

Warsaw Unit Warszawa 202 180 46 2021

Skyliner Warszawa 195 195 45 2021

30 | S t r o n a

Lista najwyższych wieżowców w Polsce Warszawa 195 155 42 2016

Złota 44 Warszawa 192 192 54 2013

Rondo 1 Warszawa 192 159 40 2006

Olivia Star Gdańsk 180 156 35 2018

Generation Park Warszawa 180 140 38 2021

Centrum LIM Warszawa 170 140 40 1989

31 | S t r o n a

Koniec Spis indeksów 1.Burj Khalifa, 3, 28 Flaxmill i rama stalowa, 2, 8 10.Taipei 101, 2, 19 Historia drapaczy chmur, 7 2.Shanghai Tower, 3, 27 Hongkong, 2, 12, 14 3.Makkah Royal Clock Tower, 3, 26 Lista najwyższych wieżowców w Polsce, 3, 30 4.Ping An Finance Center, 3, 25 Najwyższe budynki świata – ranking, 2, 18 5.Lotte World Tower, 3, 24 Nowy Jork, 2, 4, 12, 13, 17, 23, 29 6.One World Trade Center, 2, 23 Początek, 7 7.Guangzhou CTF Finance Centre, 2, 22 Rywalizacja o najwyższy budynek, 2, 12 8.Tianjin CTF Finance Centre, 2, 21 Szkielet chicagowski, 2, 9 9.CITIC Tower, 2, 20 Tokio, 2, 4, 15 Chicago, 2, 4, 9, 11, 12, 16, 17, 18, 29 Wkład Wielkiej Brytanii, 2, 10 Chronologiczna lista najwyższych Zastosowanie drapaczy chmur, 6 wieżowców świata, 3, 29 Zatrzymanie postępu w Europie, 2, 11 Czym jest drapacz chmur?, 5, 32

32 | S t r o n a

Koniec

Łącza do rozdziałów Łącze do rozdziału 1 Łącze do rozdziału 2 Łącze do rozdziału 3 Łącze do rozdziału 4 Łącze do rozdziału 5

33 | S t r o n a

Bibliografia https://pl.wikipedia.org/wiki/Wie%C5%BCowiec https://sztuka-architektury.pl/article/11412/techniczne-wyzwania-zwiazane-ze- stosowaniem-szkla-w-drapaczach-chmur https://budowle.fandom.com/wiki/Wie%C5%BCowiec https://pl.wikipedia.org/wiki/Szko%C5%82a_chicagowska_(architektura) https://inzynieria.com/budownictwo/wiezowce/rankingi/57670,najwyzsze- budynki-swiata-ranking https://pl.wikipedia.org/wiki/Lista_najwy%C5%BCszych_budynk%C3%B3w_w_Po lsce

34 | S t r o n a