Adriaen Brouwer

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Adriaen Brouwer KUNSTENAAR 32 ADRIAEN BROUWER Meester van emoties THEMA ADRIAEN BROUWER ADRIAEN 1 INLEIDING ‘Den smaeck van Brouwers Const, die Brouwers heeft ghebrouwen, Die sal de wereldt noch ghewis al lanck onthouwen’ Met deze verzen vat kunstenaarsbiograaf Cornelis de Bie (1627-ca. 1715) een rijm aan, gewijd aan Adriaen Brouwer. Het is een illustratie van de vroege waardering voor Brouwer en het bijzondere karakter van zijn kunst, waardoor de wereld zich hem, volgens De Bie, nog lang zal herinneren. Een meester in het beeld brengen van emoties en hun expressie. Geniaal in het vastleggen van het juiste moment. Een vlijmscherpe observator van het fenomeen mens en een virtuoze schilder. Een kunstenaar die wedijverde met Rubens in het schilderen van landschappen en die de thematiek van Pieter Bruegel radicaal bij de tijd bracht. Een schilder van wereldformaat, die tradities uit Noord en Zuid tot een synthese bracht. De inspirator van veel genreschilderkunst in Noord én Zuid. Als we u na deze omschrijvingen zouden vragen over welke Vlaamse schilder we het hebben, zou het vermoedelijk niet de naam ‘Adriaen Brouwer’ zijn die het eerste in u opkomt. Toch gaat het over hem. Brouwer is, deels zoals Pieter Bruegel, het slachtoffer van een eenzijdige beeldvorming en van de kwalijke neiging om leven en werk van kunstenaars op een hoopje te gooien. Wie dat doet, maakt van Brouwer een bohémien avant la lettre, een marginale kunstenaar die leefde zoals de men- sen die hij schilderde: op café, drinkend, rokend, schulden makend… Dat is niet meteen bevorderlijk voor een ernstige appreciatie van zijn werk. Adriaen Brouwer-Meester van emoties maakt komaf met deze eenzijdigheid. De ten- toonstelling geeft Brouwer opnieuw de plaats die hij verdient: bij de allergroots- ten. Het is geen toeval dat zowel Rembrandt als Rubens zeer geïnteresseerd waren in wat Brouwer maakte en dat beide grootmeesters intens werk van hem verzamel- den. Net zoals het geen toeval is dat de schilderijen en tekeningen van Brouwer in de grootste en befaamdste musea van Europa en Amerika te bewonderen zijn. De tentoonstelling in Brouwers geboortestad Oudenaarde – die werd voorafgegaan door grondig kunstwetenschappelijk onderzoek – is bovendien een wereldpri- meur: nooit eerder werden zoveel authentieke Brouwers met een zo grote variatie aan thema’s bij elkaar gebracht. Men zou dit evenement dan ook ‘de herontdek- king van een meester’ kunnen noemen. In dit OKV-themanummer vatten we de belangrijkste facetten samen en tonen we u ook alle Brouwers die in Oudenaarde te zien zijn, naast relevant werk van tijdgenoten. ADRIAEN BROUWER MEESTER VAN EMOTIES 02 Sporen uit een leven. 22 Groots in het kleine De biografie van Adriaen Brouwer 37 Adriaen Brouwer: het oeuvre 08 Een kunstenaar van Noord en Zuid. 40 Praktisch De kracht van mobiliteit ADRIAEN BROUWER ADRIAEN 2 SPOREN UIT EEN LEVEN De biografie van Adriaen Brouwer Een bohémien avant la lettre. Een liederlijke figuur die zich in kroegen overgaf aan de geneugten van alcohol en tabak, net zoals zijn personages, en die een tijd in het Antwerpse Zuidkasteel gevangen zat. Een halve nomade. Een man die meer dan eens in slechte financiële papieren verkeerde en geholpen moest worden… Zo wordt Adriaen Brouwer afgeschilderd door enkele vroege kunstenaarsbiogra- fen uit de zeventiende en vroege achttiende eeuw: Cornelis de Bie, Joachim van Sandrart, Roger de Piles, Arnold Houbraken. Ook in de negentiende en twintigste eeuw blijft die beeldvorming krachtig. Dat van die financiële problemen en van een verblijf in de Antwerpse gevangenis, klopt alvast. Maar wat is er aan van de rest van de beeldvorming? En wat weten we nog meer? De tentoonstelling Adriaen Brouwer-Meester van emoties en het bijbehorende (archief)onderzoek in Ouden- aarde, Gouda, Amsterdam, Haarlem en Antwerpen leverden alvast enkele nieuwe inzichten op. Meteen zijn in de vorige zin ook alle plaatsen genoemd waarvan we zeker weten dat Brouwer er verbleef. VAN OUDENAARDE NAAR GOUDA Zo is er nu de bijna-zekerheid dat Adriaen Brou- wer tussen 1603 en 1605 in Pamele (Oudenaarde) is geboren als zoon van Adriaen de Brauwere en Maria de Sutter. Het beroep van vader De Brauwere kennen we niet met zekerheid, maar de man had contacten met prominenten uit de lokale tapijtnijverheid. Hij werkte in dat milieu als tapijtsier of tapijtenmaker, mogelijk als wever of schilder van kartons. Het gezin had minstens zes kinderen, en moge- lijk nog meer, aangezien de doopregisters van de Sint-Walburgakerk voor de jaren 1603-1605 niet bewaard zijn gebleven. De geboorte van de jongste dochter in 1613 Anthony van Dyck, Portret van Adriaen Brouwer, ca. 1634, is meteen het laatste spoor van de familie in Oudenaarde. olieverf op paneel, 21,6 x 17,2 cm (incl. lijst: 33,7 x 29 x 4,5 cm) Sinds de vijftiende eeuw was Oudenaarde een belangrijk centrum van de tapijt- BOUGHTON HOUSE, THE DUKE OF BUCCLEUCH COLLECTION, nijverheid, maar rond 1600 heerst er al een tijd een crisissfeer, vooral door de NORTHAMPTONSHIRE, INV. NR. 2008/78 algemene onrust in de Zuidelijke Nederlanden. Ook Adriaen De Brauwere heeft ADRIAEN BROUWER ADRIAEN 3 Vermelding Adriaen de Brauwere in het Kamerboek van Gouda - STREEKARCHIEF MIDDEN-HOLAND, OA GOUDA, NR. 93 (1614-1616), FOL.83 schulden, weten we. Het is enkele steden in het Noorden niet ontgaan dat er in het Zuiden veel talentvolle vakmannen actief zijn in de tapijtnijverheid. Onder meer Gouda werft actief vluchtelingen uit het Zuiden die in de sector werken. Kort na 1613 verhuist het gezin De Brauwere-De Sutter naar Gouda, zoals wel meer burgers uit Oudenaarde en omgeving. Er bleef een akte uit 1614 bewaard waarin Adriaen de Brouwer de toestemming krijgt om zich in Gouda te vestigen, op dat moment een belangrijk economisch centrum voor de tapijtnijverheid. Mogelijk blijft vader De Brauwere actief in de tapijtensector en zijn zoon Adriaen, op dat moment een tiener, komt in Gouda misschien in contact met de Amsterdamse kunsthandelaar en agent Michiel Le Blon (1587-1658), die banden heeft met de stad Gouda. AMSTERDAM EN HAARLEM We maken een sprong in de tijd. In 1626 onderte- kent Adriaen Brouwer als getuige een Amsterdams notarieel document van twee kunsthandelaars. Misschien vinden de archieven en de oude biografen elkaar hier: Arnold Houbraken beschrijft dat Brouwer in Amsterdam inwoonde bij en werkte voor een van de twee heren: Barend Van Someren (1572-1632). Maakt hij schilderijen om Van Somerens winkelvoorraad aan te vullen? Via Van Someren bouwt Brouwer al snel een netwerk uit in de kunstenaarswereld en ontmoet hij in Amsterdam zonder twijfel ook zijn bijna-leeftijdgenoot Rembrandt (1606-1669). Er ontstaat al snel wederzijdse bewondering en in 1635 zal Rembrandt uit de nalatenschap van Van Someren een lot Brouwertekeningen kopen. Uit zijn boe- De handtekening van Adriaen Brouwer op 23 juli 1626 delinventaris van 1656 blijkt dat hij ook zes authentieke schilderijen van Brouwer SAA, 5075, 393A, FOL.70 bezat en een kopie naar Brouwer. ADRIAEN BROUWER ADRIAEN 5 Rembrandt van Rijn, Zelfportret met arm leunend In hetzelfde jaar 1626 wordt Brouwer in Haarlem, een twintigtal kilometer van op een dorpel, 1639, ets, 206 x 164 mm Amsterdam vandaan, lid van de rederijkerskamer De Wijngaertrancken, opnieuw PRENTENKABINET RIJKSMUSEUM, AMSTERDAM, INV. NR. een omgeving van kunstenaars en mensen uit de kunstambachten. Brouwers motto RP-P-1962-10 luidt: ‘Ick hoop noch meer’. Hij schrijft zich op een onbekend moment ook in de plaatselijke Sint-Lucasgilde – wat wijst op een permanent verblijf in Haarlem als poorter en een activiteit als zelfstandig meester – en in 1627 wordt hij in een ere- dicht omschreven als ‘den constrijcken en wijtberoemden jongman, Adriaen Brouwer, schilder van Haerlem’. Of en hoe hij contact had met de Haarlemse mees- ter Frans Hals is niet bekend. Ook Hals was tot 1625 lid van De Wijngaertrancken. Dat Brouwer een leerling is van Hals, zoals Houbraken en andere literatuur aangeeft, is momenteel niet hard te maken. Misschien werkte hij in het atelier als gezel? Tussentijds besluit: Brouwer verblijft rond 1626 behalve in Amsterdam ook in Haarlem, én het jaar nadien is de twintiger een schilder met naam en faam. We weten dankzij het archiefonderzoek – met name getuigenissen bij dopen – dat ook een broer en een zus van Adriaen in die periode in Haarlem wonen. Begin 1633 treedt Adriaen Brouwer nog op als getuige bij de doop van een nichtje van hem, maar op dat moment heeft hij zich al een tijdje (1631) in Antwerpen gevestigd. Waarschijnlijk reist hij voor de gelegenheid af naar Haarlem. ADRIAEN BROUWER ADRIAEN 6 Anoniem, Een rederijkerskamer (De Wijngaertrancken?), ANTWERPEN In het ledenjaar 1631-1632 wordt Adriaen Brouwer meester in het 1659, paneel, 46 x 43,5 cm Antwerpse Sint-Lucasgilde en neemt hij ook een leerjongen aan. Dat wijst op vaste FRANS HALS MUSEUM, HAARLEM, INV.NR. OS I-552 plannen om in de Scheldestad te blijven. In 1633 volgt dan Brouwers roemruchte arrestatie, na een bezoek aan Haarlem. Hij wordt een tijdje opgesloten in de Citadel (het Zuidkasteel), waar alleen krijgs- of staatsgevangenen zitten. Waarom Brouwer daar belandt, weten we niet. Misschien wordt hij door het dragen van ‘Hollandse’ kleren als een spion beschouwd, zoals Houbraken vermeldt? Hij heeft in 1632 en 1633 ook schulden, verklappen de archiefstukken, maar dat is niet de reden van de opsluiting. Die schulden zal hij aflossen met de verkoop van meubelen en schilde- rijen. Onder meer coryfee Peter Paul Rubens (1577-1640) verwerft voor zijn pri- ADRIAEN BROUWER ADRIAEN Paulus Pontius, naar Anthony van Dyck, Portret van Peter vécollectie maar liefst 17 schilderijen van Brouwer. De twee bewonderen elkaar en 7 Paul Rubens, ca. 1645/46, gravure, h 234 mm x b 156 mm wedijveren aan het eind van hun loopbaan in het schilderen van stemmige land- KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK, BRUSSEL, INV. NR. S.II 29711 schappen.
Recommended publications
  • Print He Made After the Latter Work, All Date to 1638
    Fighting Card Players and Death ca. 1638 oil on canvas Jan Lievens 67 x 84.9 cm (Leiden 1607 – 1674 Amsterdam) Signed and dated lower right: J. Lievens JL-107 © 2021 The Leiden Collection Fighting Card Players and Death Page 2 of 7 How to cite Wheelock, Arthur K., Jr. “Fighting Card Players and Death” (2017). In The Leiden Collection Catalogue, 3rd ed. Edited by Arthur K. Wheelock Jr. and Lara Yeager-Crasselt. New York, 2020–. https://theleidencollection.com/artwork/fighting-card-players-and-death/ (accessed October 02, 2021). A PDF of every version of this entry is available in this Online Catalogue's Archive, and the Archive is managed by a permanent URL. New versions are added only when a substantive change to the narrative occurs. © 2021 The Leiden Collection Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Fighting Card Players and Death Page 3 of 7 In 1635 Jan Lievens moved from London to Antwerp, perhaps expecting that Comparative Figures the arrival of the new governor-general of the Southern Netherlands, the Cardinal-Infante Ferdinand, would usher in a period of peace and prosperity beneficial to the arts.[1] Lievens soon joined the local painters’ guild and settled into a community of artists who specialized in low-life genre scenes, landscapes, and still lifes, among them Adriaen Brouwer (1605/6–38), Jan Davide de Heem (1606–83/84), David Teniers the Younger (1610–90), and Jan Cossiers (1600–71). In 1635, Brouwer depicted these artists in a tavern scene, Smokers, in the Metropolitan Museum of Art (fig 1).[2] The most inspirational of them for Lievens was Brouwer, who apparently encouraged Lievens to depict, once again, rough peasant types comparable to those he Fig 1.
    [Show full text]
  • Het Gulden Cabinet Van De Edel Vry Schilderconst Cornelis De Bie, Het Gulden Cabinet Van De Edel Vry Schilderconst 244
    Het gulden cabinet van de edel vry schilderconst Cornelis de Bie bron Cornelis de Bie, Het gulden cabinet van de edel vry schilderconst. Jan Meyssens, Juliaen van Montfort, Antwerpen 1662 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/bie_001guld01_01/colofon.php © 2014 dbnl 1 Het gulden cabinet vande edele vry schilder-const Ontsloten door den lanck ghevvenschten Vrede tusschen de twee mach- tighe Croonen van SPAIGNIEN EN VRANCRYCK, Waer-inne begrepen is den ontsterffe- lijcken loff vande vermaerste Constminnende Geesten ENDE SCHILDERS Van dese Eeuvv, hier inne meest naer het leven af-gebeldt, verciert met veel ver- makelijcke Rijmen ende Spreucken. DOOR Cornelis de Bie Notaris binnen Lyer. Cornelis de Bie, Het gulden cabinet van de edel vry schilderconst 3 Den geboeyden Mars spreckt op d'uytleggingh van de titel plaet. WEl wijckt dan mijne Macht, en Raserny ter sijden? Moet mijne wreetheyt nu dees boose schant-vleck lijden? Dat ick hier ligh gheboyt en plat ter aert ghedruckt, Ontrooft van Sweert en Schilt, t'gen' my is af-geruckt? Alleen door liefdens kracht, die Vranckrijck heeft ontsteken, Die door het Echts verbont compt al mijn lusten breken, Die selffs de wreetheyt ben, wordt hier van liefd' gheplaegt, Den dullen Orloghs Godt wordt van den Peys verjaeght. Ach! d' Edel Fransche Trouw: (aen Spaenien verbonden:) Die heeft m' allendigh Helt in ballinckschap ghesonden. K' en heb niet eenen vriendt, men danckt my spoedigh aff Een jeder my verstoot, ick sien ick moet in't graff. Nochtans sal menich mensch mijn ongeluck beclaghen Die was ghewoon door my heel Belgica te plaeghen, Die was ghewoon met my te liggen op het landt Dat ick had uyt gheput door mijnen Orloghs brandt, De deught had ick verjaeght, en liefdens kracht ghenomen Midts dat mijn fury was in Neder-landt ghecomen Tot voordeel vanden Frans, die my nu brenght in druck En wederleyt mijn jonst, fortuyn en groot gheluck.
    [Show full text]
  • Title Connection Between Rough Brushstrokes and Vulgar Subjects in Seventeenth-Century Netherlandish Paintings Author(S) Fukaya
    Connection between Rough Brushstrokes and Vulgar Subjects Title in Seventeenth-Century Netherlandish Paintings Author(s) Fukaya, Michiko Citation Kyoto Studies in Art History (2017), 2: 55-71 Issue Date 2017-04 URL https://doi.org/10.14989/229460 © Graduate School of Letters, Kyoto University and the Right authors Type Departmental Bulletin Paper Textversion publisher Kyoto University 55 Connection between Rough Brushstrokes and Vulgar Subjects in Seventeenth-Century Netherlandish Paintings Michiko Fukaya 1. Introduction Karel van Mander stated in his Schilder-boeck that painters at the time were accustomed to applying their paint more thickly than before; hence, their paintings were made seemingly of stone relief.1 At the same time, he used the terms “uneven and rough (oneffen en rouw)” and “beautifully, neat and clear (schoon, net en blijde)” as two contrasting manners in the application of paint.2 His comment is followed by a well-known passage referring to Titian’s earlier style, executed “with incredible neatness (met onghelooflijcke netticheyt)” and his later one, “with stains and rough strokes (met vlecken en rouw’ streken)”. In 1604, when van Mander was writing the above passage, it was uncommon among Netherlandish painters to paint so thickly that their paintings might be compared to a relief. Nevertheless, in Lives of the Northern Painters, van Mander mentioned two painters who applied their paint so thick that the canvas could not be rolled or had to be scraped off,3 although such rough manner was more tightly connected to the Italian style. In any event, the dichotomy of the neatness and the roughness of application of the paint was introduced into Netherlandish art theory at the time.
    [Show full text]
  • Experience the Flemish Masters Programme 2018 - 2020
    EXPERIENCE THE FLEMISH MASTERS PROGRAMME 2018 - 2020 1 The contents of this brochure may be subject to change. For up-to-date information: check www.visitflanders.com/flemishmasters. 2 THE FLEMISH MASTERS 2018-2020 AT THE PINNACLE OF ARTISTIC INVENTION FROM THE MIDDLE AGES ONWARDS, FLANDERS WAS THE INSPIRATION BEHIND THE FAMOUS ART MOVEMENTS OF THE TIME: PRIMITIVE, RENAISSANCE AND BAROQUE. FOR A PERIOD OF SOME 250 YEARS, IT WAS THE PLACE TO MEET AND EXPERIENCE SOME OF THE MOST ADMIRED ARTISTS IN WESTERN EUROPE. THREE PRACTITIONERS IN PARTICULAR, VAN EYCK, BRUEGEL AND RUBENS ROSE TO PROMINENCE DURING THIS TIME AND CEMENTED THEIR PLACE IN THE PANTHEON OF ALL-TIME GREATEST MASTERS. 3 FLANDERS WAS THEN A MELTING POT OF ART AND CREATIVITY, SCIENCE AND INVENTION, AND STILL TODAY IS A REGION THAT BUSTLES WITH VITALITY AND INNOVATION. The “Flemish Masters” project has THE FLEMISH MASTERS been established for the inquisitive PROJECT 2018-2020 traveller who enjoys learning about others as much as about him or The Flemish Masters project focuses Significant infrastructure herself. It is intended for those on the life and legacies of van Eyck, investments in tourism and culture who, like the Flemish Masters in Bruegel and Rubens active during are being made throughout their time, are looking to immerse th th th the 15 , 16 and 17 centuries, as well Flanders in order to deliver an themselves in new cultures and new as many other notable artists of the optimal visitor experience. In insights. time. addition, a programme of high- quality events and exhibitions From 2018 through to 2020, Many of the works by these original with international appeal will be VISITFLANDERS is hosting an Flemish Masters can be admired all organised throughout 2018, 2019 abundance of activities and events over the world but there is no doubt and 2020.
    [Show full text]
  • The Connections of the Thematical and Interpretational Question
    Annamária Gosztola The Interconnections of the Thematical and Interpreational Questions of Flemish Baroque Painting in the Mirror of Dutch Realist Painting Doctoral theses 2007 Introduction The Katalog der Galerie alter Meister. Museum der Bildenden Künste by Andor Pigler, the former General Director of the Museum of Fine Arts, Budapest, published in 1967, is an indispensable, fundamental publication on the collection of the Old Masters’ Gallery, used even today. The vast, nearly unfollowable growth of the literature and the enrichment of the gallery with new acquisitions since its publishing necessitated its updating. In the spirit of this endeavour, the so-called summary catalogues of the collection have been produced, which contain new attributions, research results and bibliographical data complemented with the reproductions of all the works of art. Parallel to this “fire-extinguishing work” and under the pressure of the international tendencies, the demand for catalogues raisonnés, fully working up the collection, has more and more often arisen since the 1990s. The volume treating the Gallery’s Dutch and Flemish still lifes by Ildikó Ember as well as that discussing the Dutch and Flemish portraits by Rudi Ekkart, head of the Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie, the Hague, are soon to be published. Six chapters of this present dissertation, giving an overview of the history of research and provenance history and containing the emphatic discussion of some more significant works as well as the scholarly treatment of the seventeenth to eighteenth century Flemish genre paintings of the Museum of Fine Arts, form a part of this large-scale professional enterprise. Chapter 1: The history of research of Dutch and Flemish genre painting in the past decades Chapter I of the dissertation contains the past decades’ history of research of Dutch and Flemish genre painting along with its literature and is complemented, in a gap-filling way, with the scholary results of Hungarian experts in this field.
    [Show full text]
  • Evolution and Ambition in the Career of Jan Lievens (1607-1674)
    ABSTRACT Title: EVOLUTION AND AMBITION IN THE CAREER OF JAN LIEVENS (1607-1674) Lloyd DeWitt, Ph.D., 2006 Directed By: Prof. Arthur K. Wheelock, Jr. Department of Art History and Archaeology The Dutch artist Jan Lievens (1607-1674) was viewed by his contemporaries as one of the most important artists of his age. Ambitious and self-confident, Lievens assimilated leading trends from Haarlem, Utrecht and Antwerp into a bold and monumental style that he refined during the late 1620s through close artistic interaction with Rembrandt van Rijn in Leiden, climaxing in a competition for a court commission. Lievens’s early Job on the Dung Heap and Raising of Lazarus demonstrate his careful adaptation of style and iconography to both theological and political conditions of his time. This much-discussed phase of Lievens’s life came to an end in 1631when Rembrandt left Leiden. Around 1631-1632 Lievens was transformed by his encounter with Anthony van Dyck, and his ambition to be a court artist led him to follow Van Dyck to London in the spring of 1632. His output of independent works in London was modest and entirely connected to Van Dyck and the English court, thus Lievens almost certainly worked in Van Dyck’s studio. In 1635, Lievens moved to Antwerp and returned to history painting, executing commissions for the Jesuits, and he also broadened his artistic vocabulary by mastering woodcut prints and landscape paintings. After a short and successful stay in Leiden in 1639, Lievens moved to Amsterdam permanently in 1644, and from 1648 until the end of his career was engaged in a string of important and prestigious civic and princely commissions in which he continued to demonstrate his aptitude for adapting to and assimilating the most current style of his day to his own somber monumentality.
    [Show full text]
  • ADRIAEN VAN OSTADE (1610 – Haarlem – 1685)
    VP4338 ADRIAEN VAN OSTADE (1610 – Haarlem – 1685) A Tavern Interior with Peasants smoking and drinking Signed on the mantelpiece: A. v. Ostade On panel - 10 ⅝ x 12 ⅞ ins. (27 x 32.8 cm) PROVENANCE Sale of J. -B. van Lancker, Antwerp, 1835, lot 76 (2050 francs) MM. Tardieu fils, Paris, 1840 Sale, Héris (Biré Collection), Paris, 25 March 1841, lot 32 (4900 francs) M. Stayaert van den Busche, Brussels, 1856 Vicomte de Buisseret, Brussels Sale, Galerie S. Luc, Brussels, 29 April 1891, lot 83 Martin Colnaghi, London, 1895 Charles Sedelmeyer Gallery, Paris, 1897 Galerie Weber, Hamburg, 1912 Beaufort Sale, American Art Association, New York, 21 October 1937, lot 16 Private collection, Germany, until 2009 LITERATURE John Smith, A Catalogue Raisonné of the Works of the most eminent Dutch, Flemish and French Painters, London 1829-42, suppl., p. 104, no. 86 Charles Blanc, Le Trésor de la Curiosité, 1857-58, vol. II, p. 444 Sedelmeyer Gallery, The Four Hundred, Paris, 1897, no. 27 C. Hofstede de Groot, A Catalogue Raisonné…, 1908, vol. III, no. 277 EXHIBITED Royal Academy, London, 1895, no. 84 NARRATIVE This little tavern scene is one of Ostade’s many interpretations of a familiar theme. Five peasants are pictured in the dusky interior. In the foreground, is a seated man, wearing a conical hat, who lights his pipe from a pot of embers. His companion, dressed in a reddish jacket, stands before him, leaning his left arm on the back of a chair and holding a jug in his right hand. A pipe and a wrap of paper containing tobacco lie on the seat of the chair.
    [Show full text]
  • FRANS HALS (Antwerp 1582/3 – 1666 Haarlem)
    CS0309 FRANS HALS (Antwerp 1582/3 – 1666 Haarlem) A Portrait of a Man holding a Pair of Gloves Inscribed: ÆTAT. SVÆ 37-/ANo 1637- On canvas, 36 ½ x 26 ½ ins. (93 x 67 cm) and A Portrait of a Woman holding a Pair of Gloves Inscribed: ÆTAT.SVÆ 36./ANo 1637. On canvas, 36 ½ x 26 ½ ins. (93 x 67 cm) PROVENANCE Comte de Thiènnes, Kasteel Rumbeke, Belgium, acquired in the 19th century His granddaughter, Comtesse de Limburg-Stirum, Warmond, The Netherlands M. E. van Gelder, Château Zeecrabbe, Uccle, Belgium, by 1911 Sir William van Horne, Montreal, by 1912 Miss Adaline van Horne, by 1936 Gifted to Mrs. William van Horne, 14 June 1944i Wildenstein and Co., New York From whom acquired by Ambassador J. William Middendorf II, March 1973 Anonymous sale, London, Sotheby’s, 8 December 1986, lots 52 and 53 (as property of an American Collector) With Robert Noortman Gallery, London and Maastricht From whom acquired by a Belgian private collector, in 1996 Anon. sale, Sothebys, New York, 29 January 2009, lots 45 & 46 (unsold) Private Collection, Belgium, 2016 EXHIBITED Montreal, Art Association of Montreal, Inaugural Loan Exhibition of Paintings, December 1912, no. 66 Montreal, Art Association of Montreal, A Selection from the Collection of Paintings of the Late Sir William van Horne, K.C.M.G., 16 October – 5 November 1933, no. 30 Montreal, Art Association of Montreal, Loan Exhibition of Great Paintings: Five Centuries of Dutch Art, 9 March to 9 April, 1944, no. 34 On loan to and exhibited at the Rijksmuseum, Amsterdam, 1973-79 On loan to and exhibited at the Fogg Art Museum, Harvard University, Cambridge, Mass., 1979-86 LITERATURE C.
    [Show full text]
  • University of Cincinnati
    UNIVERSITY OF CINCINNATI Date:_May 1, 2006_______ I, __Jennifer Eckman__________________________________________, hereby submit this work as part of the requirements for the degree of: Master in Arts in: Art History It is entitled: “Forbidden Indulgences: A Study of Adriaen Brouwer’s Peasant Scenes, 1631-1638” This work and its defense approved by: Chair: Kristi Nelson, PhD______________ Diane Mankin, PhD_____________ Mikiko Hirayama, PhD__________ ______________________________ __________________________ Forbidden Indulgences: A Study of Adriaen Brouwer's Peasant Scenes, 1631-1638 A thesis submitted to the Art History Faculty of the School of Art/ College of Design, Architecture, Art and Planning University of Cincinnati in partial fulfillment of the requirements for the degree of Masters of Arts in Art History Jennifer Louise Eckman 2006 Thesis Committee Chair: Kristi Nelson, Ph. D. Reader: Diane Mankin, Ph. D. Reader: Mikiko Hirayama, Ph. D. Abstract During the seventeenth century, the Flemish painter Adriaen Brouwer (1605/6-1638) specialized in low-life images of peasants indulging themselves in forbidden activities such as drinking, smoking, and fighting. A unique element of his work is the expressive body gestures and grotesque facial expressions of the figures. Chapter one addresses several questions such as why Brouwer chose this type of genre and whether or not there is symbolic and moralizing meaning incorporated into his work. Chapter two, three, and four are separated by each indulgence – drinking, smoking, and fighting. In these three chapters, I conduct a formal analysis, with a small portion of iconographical interpretation, of a selection of his peasant scenes within the socio-historical context of the Low Countries during the last period of his career, 1631-1638.
    [Show full text]
  • Master- Works
    Master- works of the Suermondt Collection This booklet is being released on the occasion of the exhibition Gestatten, Suermondt! Sammler, Kenner, Kunstmäzen in the Suermondt-Ludwig-Museum in Aachen with the support of the Gemäldegalerie, Staatliche Museen zu Berlin. Author: Britta Bode Editor: Katja Kleinert Design: Rainer Maucher Translation: Kim Brune We are grateful for the friendly support of the Peter und Irene Ludwig Stiftung, Aachen. Cover Image: Frans Hals (7:<8/<9–7;;;), Portrait of Catharina Hooft with her Wet-Nurse, ca. 7;7=/86, Gemäldegalerie SMB. Master- works of the Suermondt Collection in the permanent exhibition of t he G emäl degalerie , Staat liche Mu seen zu Be rli n Introduction This presentation of PO paintings and MK drawings is a tribute to one of Germany’s greatest collectors ever, and coincides with the exhibition Gestatten, Suermondt! Sammler, Kenner, Kunstmäzen in the Suer - mondt-Ludwig-Museum in Aachen, that runs parallel with the combined presentation of the Gemäldega - lerie and the Kupferstichkabinett. Born in Utrecht in LSLS, as the son of the Director of the Rijksmunt, Barthold Suermondt studied at the Berlin Bau-Akademie before he started working for the steel magnates John and James Cockerill and took the lead of the company after John Cockerill’s death in LSOK. After marrying Amalie Elise Cockerill, one of James’s daughters, Suermondt settles in Aachen. Starting in LSPO, he started collecting paintings and drawings, aided by his young friend Ludwig Knaus, later Professor at the Berlin Academy, and initially guided by Gustav Friedrich Waagen, the director of the Gemäldegalerie in Berlin.
    [Show full text]
  • National Gallery of Art
    National Gallery of Art FOR IMMEDIATE RELEASE CONTACT: Ruth Kaplan September 19, 1995 Deborah Ziska (202) 842-6353 NEW DUTCH CABINET GALLERIES RETURN VISITORS TO SEVENTEENTH-CENTURY HOLLAND AND FLANDERS: OPEN SEPTEMBER 24 WITH WORKS BY BROUWER. VERMEER. AND OTHERS WASHINGTON, D.C. -- Beginning September 24, visitors to the National Gallery of Art can view small Dutch and Flemish works of art in three new cabinet galleries. These intimate spaces, similar in scale to cabinet galleries found in homes of seventeenth-century Dutch collectors, have been constructed adjacent to the expansive interiors of the Dutch and Flemish galleries on the main floor of the West Building. The new galleries open with four installations: Adriaen Brouwer: Youth Making a Face. Paintings on Copper. Vermeer and His Contemporaries, and Dutch and Flemish Still-Life Paintings. The works will be on view through February 11, 1996, with some rotations. -more- Fourth Street at Constitution Avenue, N.W., Washington, D.C. 20565 dutch cabinet galleries . page 2 The creation of the Dutch Cabinet Galleries is made possible by Juliet and Lee Folger and The Folger Fund. Adriaen Brouwer: Youth Making a Face is made possible by gifts from Juliet and Lee Folger/The Folger Fund, The Wunsch Foundation, and the friends of Arthur K. Wheelock, Jr. The exhibition brochure is made possible by The Circle of the National Gallery of Art. "The Dutch Cabinet Galleries are a logical extension of the Gallery's high standards of display," said Earl A. Powell III, director, National Gallery of
    [Show full text]
  • Adriaen Van Ostade
    huysen, with whom Van der Neer may well have 3. Galerie Sanct Lucas provided the names of the previ­ studied in Gorinchem during the 1620s.7 That ous owners Tielens, Walter, and Thyssen. Camphuysen's early influence encouraged Van der 4. The edifice does not conform to any recognizable structure. Sutton in Amsterdam 1987, 381-383, cat. 59, Neer to develop this genre of painting after he moved relates a similar structure in Moonlit View on a River, 1647, to to Amsterdam in the early 1630s seems unlikely, but the manor house Kostverloren, which stood along the river virtually nothing is known of Van der Neer's artistic Amstel not far from Amsterdam. It is indeed possible that contacts during the 1630s and 1640s except that Kostverloren provided the inspiration for such castle-like Camphuysen was a witness at the baptism of his forms in the background of some of Van der Neer's paintings 8 from the late 1640s (see also Moonlit Landscape with Castle, daughter in Amsterdam in 1642. Nevertheless, be­ 1646, Israel Museum, Jerusalem, inv. 3561-8-55), but, if so, cause his scenes appear to be based on excursions he he has so transformed its appearance as to make it unrecogniz­ made in and around Amsterdam, it seems that Van able. der Neer developed his style rather independently. 5. This dating has been proposed by Bachmann 1982, Only one artist comes to mind who explored the 68-73. transformation of a landscape through light as pro­ 6. For a discussion of Van der Neer's painting techniques from this period see Zeldenrust 1983, 99-104.
    [Show full text]