Kerngegevens Defensie Feiten en cijfers Inhoud

Hoofdtaken krijgsmacht 3 Defensiebegroting in perspectief 28 Defensie: voor een veilig, ondernemend en welvarend Nederland 3 Inzet nationale operaties 29 Hoofdtaken krijgsmacht 3 Overzicht militaire inzet 2012 30 Internationale operaties 4 Overzicht militaire inzet 2011 34 Inzet militaire bijstand voor nationale operaties 2009 tot en met 2012 5 Overzicht militaire inzet 2010 38 Een greep uit de inzet voor nationale operaties in 2012 6 Beschikbare capaciteiten voor nationale operaties 7

Het ministerie van Defensie 9 Bestuursstaf 9 Koninklijke Marine 11 Koninklijke Landmacht 13 2 Koninklijke Luchtmacht 15 Koninklijke Marechaussee 17 Commando DienstenCentra 18 Defensie Materieel Organisatie 20

Deze brochure is een uitgave van: Materieelprojecten 22 Ministerie van Defensie Directie Communicatie Defensielocaties 24 Vormgeving: Grafische Dienst | Audiovisuele Dienst Defensie | Den Haag Personeel 25 Fotografie: Audiovisuele Dienst Defensie Financiën 26 De informatie in deze brochure is gebaseerd op de gegevens van januari 2013, tenzij anders vermeld Factsheets 28

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Hoofdtaken krijgsmacht

Defensie: voor een veilig, vrij en welvarend Nederland

Defensie is dagelijks actief in Nederland en het buitenland voor de belangen van ons land en haar inwoners. Hiermee dragen wij, nu en in de toekomst, bij aan de welvaart en veiligheid van ons land. Onze wereldwijde inzet versterkt de internationale samenwerking en draagt bij aan de ambitie van Nederland dat mensen zich wereldwijd in vrijheid en veiligheid kunnen ontplooien.

Defensie staat er als het nodig is. Waar dan ook. Elke dag. Voor Nederland. 3

Hoofdtaken krijgsmacht

In het licht van de bepalingen van de Grondwet en de overige in de wet vastgelegde taken van de krijgsmacht hanteert Defensie de vol- gende drie hoofdtaken: • Bescherming van het eigen en het bondgenootschappelijk grondgebied, met inbegrip van het Koninkrijk der Nederlanden in het Caribisch Gebied. • Bevordering van de internationale rechtsorde en stabiliteit. • Ondersteuning van civiele autoriteiten bij rechtshandhaving, rampenbestrijding en humanitaire hulp, zowel nationaal als internationaal. Dagelijks voeren militairen deze taken uit in binnen- en buitenland.

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Jaarlijks worden duizenden Nederlandse militairen en burgers (man- nen en vrouwen) ingezet voor vredesmissies in het buitenland.

Internationale operaties

De marine, landmacht, luchtmacht en marechaussee zetten zich wereldwijd in voor vrede en veiligheid. Defensie neemt deel aan de volgende missies:

Somalië - Ocean Shield en Atalanta Verschillende schepen van de Koninklijke Marine worden ingezet voor antipiraterij-operaties voor de kust van Oost-Afrika, operatie Atalanta van de Europese Unie en operatie Ocean Shield van de NAVO. De Balkan, Afrika, Midden-Oosten marineschepen moeten de veiligheid langs de scheepvaartroutes bij Daarnaast doet Defensie mee aan diverse missies van de Europese 4 Somalië vergroten en piraterij op zee ontmoedigen en verstoren. Om Unie, NAVO en de Verenigde Naties op de Balkan, in Afrika en het zeer kwetsbare en grote Nederlandse zeetransporten te beschermen Midden-Oosten. tegen Somalische piraten, stuurt Defensie ook in sommige gevallen op een deel van hun route militaire beveiligingsteams mee, zoge- Overzicht missies: noemde Vessel Protection Detachments. Kijk voor een actueel overzicht van, en toelichting op alle missies op internet: – International Security Assistance Force (ISAF)

Voor een stabiel Afghanistan is een functionerende rechtsstaat be- www.defensie.nl > missies langrijk. Daarom traint Nederland vanaf juni 2011 de civiele politie in Noord-Afghanistan. Daarnaast zet Nederland in op de versterking En de factsheets vanaf pagina 30 voor een to- van andere elementen van het Afghaanse rechtssysteem. Deze ge- taaloverzicht van de missies en bijbehorende inzet van personeel en ïntegreerde aanpak richt zich erop de verantwoordelijkheid voor de materieel van 2010 t/m 2012. veiligheid over te dragen aan de Afghaanse overheid.

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Inzet militaire bijstand voor nationale operaties over de periode 2009 tot en met 2012

Totaal aantal keren ingezet voor militaire bijstand of steun

140

120

100

80

60

40

20 5 0 2009 2010 2011 2012

Bekijk voor meer informatie over de nationale taken van Defensie:

www.defensie.nl > taken > nationale taken

De factsheets vanaf pagina 30 van deze brochure

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Een greep uit de inzet voor nationale operaties in 2012

September 2012 De Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) maakte een Engelse vliegtuigbom uit de Tweede Wereldoorlog onschadelijk in Nijverdal. Vanwege de ontmanteling van de 500-ponder moesten 154 huishoudens, 244 mensen, tijdelijk hun woning verlaten.

Augustus 2012 Genisten van 11 Pantsergeniebataljon ondersteunden de politie om georganiseerde hennepteelt in Tilburg op te sporen. Advanced Search Teams van 11 en 41 Pantsergeniebataljon werden ingezet bij huiszoekingen. Na enkele uren was er al 8 ton aan cash geld gevonden, volgens de politie mogelijk vergaard met de teelt en handel van hennep. Er zijn 12 mensen aangehouden en er is beslag gelegd op 3 vakantiehuizen, 28 bankrekeningen, 10 voertuigen en sieraden. Ook zijn er 300 liter amfetamine en 100 kilo henneptoppen aangetroffen, evenals een vuurwapen en munitie. Bovendien zijn er hennepkwekerijen ontmanteld.

Augustus 2012 2 F-16-gevechtsvliegtuigen zijn de lucht ingegaan om een 6 Airbus-passagiersvliegtuig uit het Spaanse Malaga te onderscheppen nadat geen radiocontact kon worden gemaakt. Ze escorteerden het toestel met meer dan 180 passagiers tot aan de landing op Schiphol, waar marechaussee-eenheden, inclusief een arrestatieteam, paraat stond. Na de landing op een speciaal afgezette sector van Schiphol stelden onderhandelaars van de marechaussee vast dat er geen kaping of gijzeling gaande was.

Februari 2012 Duikers van de Defensie Duik Groep (DDG) zoeken met geavanceerde zoekapparatuur en onderwater robots in Luttelgeest naar een vermist geraakt jongetje dat onder het ijs is geraakt. Het jongetje is na een intensieve zoekactie door de duikers gevonden en hebben het lichaam geborgen. Later in de maand februari heeft de DDG eveneens een vermiste Nederlandse man onder het ijs gezocht net over de grens in Duitsland. Ook deze man werd gevonden en geborgen.

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Februari 2012 De Koninklijke Marine zet een sleepboot in als ijsbreker om de vaarwegen van en naar de Waddeneilanden open te houden gedurende de strenge vorstperiode.

Januari 2012 F-16 maakt fotovluchten over de dijken in Noord Nederland tijdens de wateroverlast ter identificatie van de zwakke plekken in de dijken.

Beschikbare capaciteiten voor nationale operaties

De bijdrage van Defensie aan nationale taken is te verdelen in vier groepen:

Structurele inzet ter ondersteuning van civiele autoriteiten op grond van wetgeving en formele afspraken • Kustwacht Nederland • Kustwacht Caribisch Gebied • Explosievenopruiming • Calamiteiten hospitaal 7 • Luchtruimbewaking (Air Policing/Renegade) • Search and Rescue capaciteit • Bijdrage aan het Urban Search and Rescue Team

Inzet door de Koninklijke Marechaussee voor civiele taken op grond van de Politiewet 1993 • Beveiliging van het Koninklijk Huis • Beveiliging burgerluchtvaart • Beveiliging waardetransporten van De Nederlandse Bank • Grensbewaking • Mobiel Toezicht Veiligheid • Politietaak Schiphol en andere luchthavens • Mobiele Eenheid • Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten • Bijzondere Bijstandseenheden

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Gegarandeerde capaciteiten op basis van de afspraken Intensivering Civiel- Militaire Samenwerking (ICMS) • Bataljon voor bewaking en beveiliging van gebieden, routes en objecten • Twee schepen van de wacht voor het onderscheppen en boarden van zee- schepen en kleine vaartuigen en het detecteren / ruimen van zeemijnen • Stafcapaciteit voor de operationele leiding bij nationale rampen en crises • Transportcapaciteit: maximaal 350 rups- en wielvoertuigen voor de evacuatie van burgers uit rampgebieden • Vouwbrugpeloton voor noodbruggen en vlotten • Constructiecompagnie inclusief adviescapaciteit voor het aanleggen van noodvoorzieningen • Gegarandeerde beschikbaarheid van 3.000 militairen • Beschikbaarheid per provincie van een militaire opvanglocatie voor rampenbestrijding • Zes geneeskundige hulpposten • Mobiel noodhospitaal 8 • Ziekenautopeloton • Mobiele radarsystemen ten behoeve van bewaken en beveiligen • Onbemande vliegtuigen ten behoeve van waarneming en verkenning • Back-up voorziening voor bestuurlijke/operationele centra • Twee samengestelde eenheden voor havenbescherming • Chemisch, Biologisch, Radiologisch & Nucleaire (CBRN) eenheid

Overige capaciteiten op grond van beschikbaarheid zoals: • Luchttransport • Defensie Duikgroep • Blushelikopters • Brandweereenheden • Gewonden luchttransport • Genie eenheden

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Het ministerie van Defensie

Het ministerie van Defensie bestaat uit zeven defensieonderdelen: de Bestuursstaf, vier operationele commando’s en twee ondersteunende minister van Defensie defensieonderdelen. De Bestuursstaf is verantwoordelijk voor het

Inspecteur-generaal maken van beleid voor de gehele defensieorganisatie. De operationele der krijgsmacht commando’s zijn verantwoordelijk voor de inzet en gereedstelling van militaire eenheden. De Defensie Materieel Organisatie en het Commando

Bestuursstaf DienstenCentra ondersteunen de defensieonderdelen bij de uitvoering door het leveren van producten en diensten. secretaris-generaal

directeur Juridische Zaken directeur Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst Bestuursstaf directeur Communicatie directeur Audit Dienst Defensie Beveiligingsautoriteit directeur Ruimte, Milieu en Vastgoedbeleid Militaire Luchtvaart Autoriteit De Bestuursstaf ondersteunt de minister bij de besturing van de organisatie en adviseert hem als lid van het kabinet. Vanuit de Bestuursstaf stuurt Hoofddirecteur Commandant der Directeur Beleid Hoofddirecteur de Commandant der Strijdkrachten (CDS) - de belangrijkste militaire Algemene Strijdkrachten Defensie Materieel Financiën Beleidszaken Organisatie en Control adviseur van de minister - de commandanten van de zee-, land- en Hoofddirecteur luchtstrijdkrachten rechtstreeks aan. De Secretaris-Generaal (SG) stuurt de 9 Hoofddirecteur Informatie- Personeel voorziening en Org. Koninklijke Marechaussee aan op de beheersaspecten (de beleidsmatige aansturing gebeurt door het gezag in de bestuursraad Koninklijke Marechaussee.) De secretaris-generaal - de hoogste ambtenaar van het Koninklijke Marine ministerie - geeft leiding aan de Bestuursstaf. De Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht (IGK) neemt vanwege zijn rol een onafhankelijke positie in, Defensie Koninklijke Commando Materieel maar valt administratief ook onder de Bestuursstaf. Landmacht DienstenCentra Organisatie

Koninklijke Luchtmacht

Koninklijke Marechaussee

Krijgsmachtdelen Ondersteuning

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 De Bestuursstaf bestaat uit de volgende onderdelen1: • Audit Dienst Defensie (ADD) • Beveiligingsautoriteit (BA) • Bureau Secretaris-Generaal (BSG)2 • Defensiestaf (DS) • Directie Beleid – Defensie Materieel Organisatie (DB DMO) • Directie Communicatie (DCo) • Directie Juridische Zaken (DJZ) • Directie Personeel en Organisatie Bestuursstaf (DP&O BS)2 • Directie Planning en Control Bestuursstaf (DPC BS)2 • Directie Ruimte Milieu Vastgoedbeleid (DRMV) • Hoofddirectie Algemene Beleidszaken (HDAB) • Hoofddirectie Financiën en Control (HDFC) • Hoofddirectie Informatievoorziening en Organisatie (HDIO) • Hoofddirectie Personeel (HDP) • Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) 10 • Militaire Luchtvaartautoriteit (MLA)

1 Als gevolg van de beleidsbrief Defensie na de kredietcrisis: een kleinere krijgsmacht in een onrustige wereld, wordt de Bestuursstaf medio 2013 anders ingericht.

2 Deze onderdelen zijn niet opgenomen in het organogram op pagina 9. Deze onderdelen vormen de staf van de secretaris-generaal en ondersteunen de Bestuursstaf (medewerkers) bij het uitvoeren van de taken.

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Koninklijke Marine

De Koninklijke Marine heeft de beschikking over de volgende belangrijkste eenheden en materieel:

1 Maritiem Expeditionaire Staf Maritime Forces (NLMARFOR) 4 Luchtverdedigings- en commando fregatten (Zeven Provinciën-klasse)

2 Multipurpose-fregatten (Karel Doormanklasse)

4 Patrouilleschepen (Hollandklasse), deels in aanbouw

4 Onderzeeboten (Walrusklasse) 11 2 Landing Platform Docks

1 Bevoorradingsschip

6 Mijnenbestrijdingsvaartuigen (Alkmaarklasse)

1 Torpedowerkschip

2 Hydrografische opnemingsvaartuigen

1 Ondersteuningsvaartuig in het Caribisch Gebied

1 Defensie Duikgroep

4 Duikvaartuigen

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Marinebedrijf (per 1 januari 2012)

Korps Mariniers

2 Mariniersbataljons (Doorn) 1 Amfibisch Gevechtssteunbataljon (Doorn) Maritieme Special Forces (Den Helder) 1 Amfibisch opleidingscentrum (Texel) Unit Interventie Mariniers (Doorn) Caribisch Gebied: - 32e Infanteriecompagnie (Aruba) - Bootgroep

De belangrijkste eenheden van de Koninklijke Marine en hun thuisbasis zijn: 12 • Commando Zeestrijdkrachten in Den Helder • Admiraal BENELUX • Staf Netherlands Maritime Force in Den Helder • Vlooteenheden (schepen) in Den Helder • Eenheden van het Korps Mariniers in Den Helder, Doorn, Rotterdam, Texel en Aruba • Marinebedrijf in Den Helder • Dienst der Hydrografie in Den Haag • Commandant der Zeemacht in het Caribisch Gebied op Curaçao, Sint Maarten en Aruba

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Koninklijke Landmacht

De Koninklijke Landmacht beschikt over de volgende hoofd­uitrustingsstukken:

18 PzH2000 Pantserhouwitzers

12 M577 gepantserde commandorupsvoertuigen

176 CV9035N pantserrupsgevechtsvoertuigen

175 GILL Medium Range Anti Tank Wapensystemen (MRAT)

18 Fennek wielvoertuigen met FIM-92A Stinger

347 Fennek wielvoertuigen 13 76 Bushmaster wielvoertuigen

13 Patria pantserwielvoertuigen

18 Fuchs wielvoertuigen

18 mortieren 120 mm

51 mortieren 81 mm

160 Luchtmobiele Speciale Voertuigen

27 Inlichtingen- en ­verkenningssystemen (25 Raven RQ11B NLD MUAS en 2 ScanEagle)

3 Patriot Fire Platoons (20 launchers)

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 De belangrijkste eenheden van de Koninklijke Landmacht zijn: • Staf Commando Landstrijdkrachten in Utrecht • Korps Commando Troepen in Rosendaal • Hoofdkwartier Eerste Duits-Nederlandse Legerkorps in Münster (Duits- • Defensie Grondgebonden Luchtverdedigingscommando in Vredepeel land) met Communications & Information Systems Batallion in Eibergen • Materieellogistiekcommando met staf in Utrecht en diverse locaties in • 11 Luchtmobiele Brigade in Schaarsbergen en Assen met onder andere: het land (oprichting maart 2013, nu nog Defensie Bedrijf Grondgebonden • 11 Infanteriebataljon Garde Grenadiers en Jagers, Systemen) • 12 Infanteriebataljon • Opleidings- en Trainingscommando met staf in Amersfoort en diverse • 13 Infanteriebataljon Regiment Stoottroepen Prins Bernhard opleidingscentra in het land (nieuwe organisatie medio 2013 van start) • 13 Gemechaniseerde Brigade in Oirschot met onder andere: • Korps Nationale Reserve • 17 Pantserinfanteriebataljon Garderegiment Fuseliers Prinses Irene • 42 Pantserinfanteriebataljon Limburgse Jagers • 42 Brigade Verkenningseskadron • 43 Gemechaniseerde Brigade in Havelte met onder andere: • 44 Pantserinfanteriebataljon Regiment Infanterie Johan Willem Friso • 45 Pantserinfanteriebataljon Regiment Infanterie Oranje Gelderland • 43 Brigade Verkenningseskadron 14 • Operationeel Ondersteuningscommando Land in Apeldoorn (met 20 loca- ties in het land) met onder andere: • 100 Bevoorradings- & Transportbataljon • 200 Bevoorradings- & Transportbataljon • 101 Communicatie & Informatie Systemen bataljon • 101 Geniebataljon • 400 Geneeskundig bataljon • Vuursteuncommando • Joint ISTAR Commando (samenvoeging Istar Bataljon en DIVI-Organisa- tie medio 2013) • Explosieven Opruimingsdienst Defensie • Civiel Militair Interactiecommando (tot 05/2013: CIMIC-bataljon)

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Koninklijke Luchtmacht

De Koninklijke Luchtmacht heeft de beschikking over de volgende eenheden en materieel:

Jachtvliegtuigen (Leeuwarden, Volkel)

68 F-16 jachtvliegtuigen

Transportvliegtuigen (Eindhoven)

2 KDC10 transport-/tankvliegtuigen

1 DC10 transportvliegtuig (uitgefaseerd uiterlijk 31 december 2013) 15 4 C-130 Hercules transportvliegtuigen

1 Gulfstream G-IV

2 Dornier 228-212 kustwachtvliegtuigen (locatie Schiphol-Oost)

Trainingsvliegtuigen (Woensdrecht)

13 PC-7 Pilatus

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 De belangrijkste eenheden van de Koninklijke Luchtmacht zijn: • Expeditionaire beveiliging (Leeuwarden, Gilze Rijen) • 3 pelotons Object Grondverdediging • Command & Control (Nieuw Milligen) • 1 Air Control Squadron met luchtverkeers- en luchtgevechtsleiding • Staf Commando Koninklijke Luchtmacht (Breda) • Opleidingen Koninklijke Luchtmacht (Woensdrecht) • Centrum voor Mens en Luchtvaart (Soesterberg) • Vliegveiligheid Oefen- en Test Centrum (Gilze-Rijen) • Luchtmacht Meteorologische Groep (Woensdrecht) (Defensie Meteorolo- gische Groep i.o.) • Groep Luchtmacht Reserve (diverse locaties in Nederland) • Logistiek Centrum Woensdrecht Defensie Helikopter Commando (Gilze Rijen, Den Helder, Leeuwarden) 16 29 Apache gevechtshelikopters

13 Chinook zware transporthelikopters (4 worden nog uitgeleverd)

8 Cougar middelzware transporthelikopters (tot 2017)

12 NH-90 maritieme helikopters (NH-90 stroomt geleidelijk in vanaf 2010) 8 NH-90 transporthelikopters (NH-90 stroomt geleidelijk in vanaf 2014)

3 AB-412 reddingshelikopters (faseren uit in 2013)

4 Alouette III personentransporthelikopters (faseren uit in 2017)

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Koninklijke Marechaussee

De Koninklijke Marechaussee bestaat uit de volgende eenheden: • District Noord-Oost (Zwolle) • District West (Amsterdam) • District Zuid (’s-Hertogenbosch) • District Schiphol (Schiphol) • District Landelijke- en Buitenlandse eenheden (Nieuw Milligen) • Landelijk Opleidings- en Kenniscentrum (Apeldoorn) • Staf Commandant Koninklijke Marechaussee (Den Haag)

Het belangrijkste materieel van de Koninklijke Marechaussee: • 4 pelotons met elk 6 YPR-pantserrupsvoertuigen ten behoeve van optreden in hoog geweldsspectrum, ingedeeld bij de districten Noord-Oost, West en Zuid • 15 trekkeroplegcombinaties met Mobiel Administratie Centrum voor 17 Mobiel Toezicht Veiligheid • Gepantserde Toyota’s en Mercedes Benz-voertuigen, met 4-wielaandrijving voor missies en beveiligingstaken • 3 zeewaardige vaartuigen voor maritieme grensbewaking • 11 Rigid Hull Inflatable Boats (RHIB's) diverse lengte en doeleinden • 180 Patrouillemotoren • 180 Patrouillebussen • 200 Patrouillepersonenauto’s

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Commando DienstenCentra

Het Commando DienstenCentra (CDC) verzorgt gemeenschappelijk ondersteunende diensten voor de hele defensieorganisatie. CDC levert de ondersteunende diensten met vier divisies, de Nederlandse Defensie Academie (NLDA) en de Ondersteuningsgroep en Kabinet (OG&K).

Divisie Facilitair & Logistiek (F&L) • Facilitair Bedrijf Defensie (FBD) • Paresto (Catering) • Defensie Verkeers- en Vervoersorganisatie (DVVO) • DienstenCentrum Internationale Ondersteuning Defensie (DCIOD) • Financieel Administratie- en Beheerkantoor (FABK) • Media Centrum Defensie (MCD) • Bureau Internationale Militaire Sport (BIMS) 18 • Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen Museum Bronbeek (KTOMMB)

Divisie Personeel en Organisatie Defensie (DPOD): • Management Development (MD) • Veteranen, reservisten en decoraties (VRD) • Organisatie & Formatie-advies (O&F) • Personeelsplanning (P-planning) • Rechtspositie (Repos) • Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk (DC BMW) • Diensten Geestelijke Verzorging (DGV) • DienstenCentrum Human Resources (DC HR) • Bemiddelings- en begeleidingsorganisatie (BBO) • Dienstencentrum Juridische Dienstverlening (DC JDV) • Werving en Selectie (WS)

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 • DienstenCentrum Re-integratie (DCR) Ondersteuningsgroep en Kabinet CDC (OG&K) • Defensie Coördinatie Centrum (DCC) • Kabinet • Sociaal Medische Dienst (SMD) • Directie Financiën en Control • Directie Bedrijfsvoering Defensie Gezondheidszorg Organisatie (DGO): • Naast reguliere stafafdelingen bestaat de directie ook uit: • Bijzondere Medische Beoordelingen (BMB) • Centrale Organisatie Integriteit Defensie (COID) • Centraal Militair Hospitaal (CMH) • Inspecteur Militaire Gezondheidszorg (IMG) • Coördinatiecentrum Expertise Arbeidsomstandigheden en Gezondheid • Impresariaat Militaire Muziek Krijgsmacht (IMMK) (CEAG) • Instituut Defensie Geneeskundige Opleidingen (IDGO) • Instituut samenwerking Defensie en Relatieziekenhuizen (IDR) • Militaire Bloedbank (MBB) • Militaire Geestelijke Gezondheidszorg (MGGZ) • Militair Geneeskundig Logistiek Centrum (MGLC) • Militair Revalidatie Centrum (MRC) 19 Divisie Vastgoed & Beveiliging (V&B) • Dienst Vastgoed Defensie (DVD) • Defensie Beveiliging- en Bewakingsorganisatie (DBBO)

Nederlandse Defensie Academie (NLDA) • Koninklijk Instituut voor de Marine (KIM) • Koninklijke Militaire Academie (KMA) • Instituut Defensie Leergangen (IDL) • Faculteit Militaire Wetenschappen (FMW) • Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) • Talencentrum Defensie (TCD)

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Defensie Materieel Organisatie

De Defensie Materieel Organisatie (DMO) is verantwoordelijk voor de aankoop en afstoting van het defensiematerieel; ze draagt zorg voor wapensysteemmanagement en is verantwoordelijk voor de informatievoorziening (IV). De Defensie Materieel Organisatie is onderverdeeld in zes directies en ondersteuning. Daarnaast zijn IVENT en de Transitie Management Organisatie ondergebracht bij de DMO.

Directie Beleid De directie Beleid valt onder de Bestuursstaf en ontwikkelt het defensiebrede materieellogistieke beleid en is verantwoordelijk voor Research & Development. 20 Directie Projecten en Verwerving De Directie Projecten en Verwerving verwerft het materieel voor de gehele defensieorganisatie, zodat de operationele eenheden in staat zijn de aan hen opgedragen taken uit te voeren. Tevens stuurt zij de verwerving defensiebreed aan. Tijdens de realisatie wordt risicogericht toezicht uitgevoerd op de kwaliteitszorg, inclusief arbo en milieu. Daarnaast draagt zij ook zorg voor de verkoop en (projectmatige) afvoer van niet meer benodigd defensiematerieel.

Directie Wapensystemen De directie Wapensystemen is als normsteller primair verantwoordelijk voor het opstellen van normen en het initieren van modificaties ter bevordering van veiligheid, kosteneffectiviteit

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 en waardebehoud van wapensystemen. Deze normen hebben Informatievoorziening en Technologie (IVENT) betrekking op de toegestane configuratie, op systeemspecificaties en IVENT levert diensten op het gebied van informatievoorziening (IV), op gebruik en instandhouding. Hierbij ligt een belangrijke focus op ICT en documentaire informatie. het beheersen van de levensduurkosten. De directie houdt de voor deze taken benodigde kennisbasis in stand.

Directie Logistieke Bedrijven De directie Logistieke Bedrijven draagt zorg voor de bevoorrading en instandhouding van munitie, persoonlijke uitrusting en bedrijfsstoffen (brandstof, oliën, smeermiddelen, chemicaliën en onderhoudsmiddelen). Deze directie bestaat, naast een stafgroep, uit de volgende ketenlogistieke bedrijven: • Defensie Munitiebedrijf • Kleding- en Persoonsgebonden Uitrustingsbedrijf 21 • Defensie Bedrijfsstoffen bedrijf

Directie Financiën & Control De directie Financiën & Control draagt zorg voor de opzet en uitvoering van de controlcyclus voor de DMO.

Directie Personeel & Organisatie De directie Personeel & Organisatie is verantwoordelijk voor de uitvoering van het personeelsbeleid.

Transitie Management Organisatie De Transitie Management Organisatie is verantwoordelijk voor de optimalisatie van de materieellogistieke keten en de implementatie van SAP als ondersteuning daarvan.

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Materieelprojecten

Projecten in realisatie Koninklijke Marine

Projectvolume (bedragen x € 1 miljoen) Fast Raiding Interception and Special Forces Craft (FRISC) 28,6

Instandhouding M-fregatten 57,8

Instandhouding Walrusklasse onderzeeboten 94,1

Luchtverdedigings- en Commandofregatten (LCF) 1.560,3

LCF-fregatten Munitie 308,0

Maritime Ballistic Missile Defence (MBMD) 116,0

Patrouilleschepen 529,7

Verwerving Joint Logistiek Ondersteuningsschip (JSS) 407,9

Bron: Materieelprojectenoverzicht 2012.

22 Projecten in realisatie Koninklijke Landmacht

Projectvolume (bedragen x € 1 miljoen) Army Ground Based Air Defence System (AGBADS) 126,0

Battlefield Management System (BMS) 62,7

Datacommunicatie Mobiel Optreden (DCMO) 42,8

Groot Pantservoertuig (Boxer) (ontwikkelingsfase) 108,3

Groot Pantservoertuig (Boxer) (productie) 735,5

Infanterie Gevechtsvoertuig (IGV) (productie plus training) 1.118,1

Vervanging genie- en doorbraaktank 87,4

Bron: Materieelprojectenoverzicht 2012.

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Projecten in realisatie Koninklijke Luchtmacht

Projectvolume (bedragen x € 1 miljoen) Apache (AH-64D) Modernised Acquisition and Designation Sight (MTADS) 77,5

Apache (AH-64D) Upgrade 118,0

AH-64D Verbetering Bewapening* 25,6

Chinook uitbreiding en versterking (vier + twee) 364,6

F-16 M5 modificatie 46,3

F-16 M6.5 onderhoudstape* 21,9

F-16 Mode 5 Identification Friend or Foe(IFF) 39,3

F-16 Verbetering lucht-grond bewapening, fase 1 58,8

F-16 Zelfbescherming (ASE)* 81,0

Vervanging F-16 System Development and Demonstration 792,1

Vervanging F-16 NL projecten 41,5

* Gemandateerde projecten waarvan de A-brief al aan de Kamer verzonden is.

Bron: Materieelprojectenoverzicht 2012. 23

Projecten in realisatie defensiebreed Projectvolume (bedragen x € 1 miljoen) Militaire Satelliet Communicatie lange termijn defensiebreed 130,9 (MILSATCOM) MILSATCAP 34,4 Modernisering navigatiesystemen 36,3 NH-90 Helikopter 1.174,9 Richtkijker wapen schutter lange afstand 30,5

Bron: Materieelprojectenoverzicht 2012.

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Defensielocaties

Door heel Nederland liggen diverse kazernes, militaire vliegbases en Locaties die tussen 2012 en 2015 een marinebasis. In de nabije omgeving van deze locaties zijn ook worden afgestoten Bestaande Defensie locaties marechausseebrigades of -posten gevestigd. De grotere locaties staan grafisch op de kaart hiernaast aangegeven. Post Noord-Holland KMar

Defensie is ook in het Caribisch Gebied vertegenwoordigd met kazernes,

een kustwachtsteunpunt en een marinebasis. Het hoofdkwartier van het Werklocatie Radarweg Post IJmuiden KMar KMar Amsterdam Duits/Nederlands Legerkorps is gevestigd in Münster, Duitsland. Complex Twente / Zuidkamp Twente Den Haag: Kamp Nieuw Koningin Beatrixkazerne Milligen Uddel Defensielocaties in het Caribisch Gebied Prinses Julianakazerne Binckhorsthof Militaire Postorganisatie Utrecht Marinebasis Parera (Curaçao) Marinekazerne Suffisant (Curaçao) Instituut Defensie Leergangen Kustwachtsteunpunt HATO (Curaçao) Marinierskazerne Savaneta (Aruba). Marinierskazerne Savaneta (Aruba) 24

Post Breda KMar Kantoor Dienst Vastgoed Defensie Tilburg Dienst Vastgoed Defensie Nassau Dietzkazerne Budel De Dienst Vastgoed Defensie beheert het vastgoed van Defensie. Zij Van Hornekazerne Weert behartigt ook de belangen van Defensie op het gebied van ruimtelijke MC Weert ordening en milieu. De regionale directies voeren deze taken uit onder aansturing van de staf in Utrecht. Eygelshoven Hato Willemstad Regio-indeling Oranjestad Suffisant • Directie Noord: Groningen, Friesland, Drenthe, Overijssel, Flevoland, Parera Savaneta Gelderland en Duitsland • Directie West: Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht en het Caribisch gebied. Voor een aantal van de af te stoten locaties wordt nog gezocht naar alternatieve locatie. • Directie Zuid: Noord-Brabant, Zeeland en Limburg. Vanuit het oogpunt van overzichtelijkheid zijn, alleen de ‘grotere’ Defensie-locaties weergegeven.

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Personeel

De informatie in onderstaande tabellen is gebaseerd op de gegevens van 1 juli 2012.

Tabel 1: Aantal personen werkzaam en aantal VTE’n bij defensieonderdelen. Tabel 3: Verdeling personeelsbestand naar man/vrouw.

Totaal Man Vrouw Personen VTE’n Personen VTE’n Personen VTE’n Koninklijke Marine Burgers 2.398 2.331 Koninklijke Marine Burgers 2.052 2.035 346 295 Militairen 7.830 7.830 Militairen 7.030 7.030 800 800 Koninklijke Landmacht Burgers 2.898 2.781 Koninklijke Landmacht Burgers 2.348 2.324 550 457 Militairen 18.947 18.947 Militairen 17.465 17.465 1.482 1.482 Koninklijke Luchtmacht Burgers 1.068 1.002 Koninklijke Luchtmacht Burgers 777 760 291 242 Militairen 7.131 7.131 Militairen 6.515 6.515 616 616 Koninklijke Marechaussee Burgers 568 531 Koninklijke Marechaussee Burgers 303 295 265 235 Militairen 5.731 5.731 Militairen 4.974 4.974 757 757 Commando DienstenCentra Burgers 8.714 8.204 Commando DienstenCentra Burgers 6.336 6.243 2.378 1.961 Militairen 3.272 3.270 Militairen 2.862 2.860 410 410 25 Defensie Materieel Organisatie Burgers 1.497 1.452 Defensie Materieel Organisatie Burgers 1.216 1.208 281 244 Militairen 619 619 Militairen 589 589 30 30 Bestuursstaf Burgers 1.162 1.121 Bestuursstaf Burgers 779 771 383 350 Militairen 799 799 Militairen 727 727 72 72 Totaal Defensie Burgers 18.305 17.421 Totaal Defensie Burgers 13.811 13.637 4.494 3.784 Militairen 44.329 44.327 Militairen 40.162 40.160 4.167 4.167 Totaal 62.634 61.749 Totaal 53.973 53.797 8.661 7.951

Tabel 2: Aantal militairen per ‘kleur uniform’ Tabel 4: Aandeel vrouwen op midden- en topniveau in totale populatie militair en burgerpersoneel Aantal eind 2009 eind 2010 eind 2011 1 juli 2012 personen Vrouwelijk militair personeel Koninklijke Marine 7.830 Maj/LTZ1 en hoger 6,6 6,8 7,4 7,4 Koninklijke Landmacht 18.947 Kol/KTZ en hoger 2,4 2,6 3,7 4,2 Konklijke Luchtmacht 7.131 Vrouwelijk burger personeel

Koninklijke Marechaussee 5.731 Schaal 10 en hoger 19,3 19,2 19,4 19,9 Schaal 14 en hoger 10,2 10,5 11,4 11,4 Totaal 39.639

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Financiën

Uitgavenbegroting 2013

Beleidsartikelen 6.019.894

Inzet 213.150

Taakuitvoering zeestrijdkrachten 714.076

Taakuitvoering landstrijdkrachten 1.135.839

Taakuitvoering luchtstrijdkrachten 663.949

Taakuitvoering Marechaussee 317.618

Investeringen krijgsmacht 1.173.362 Ondersteuning krijgsmacht door Defensie Materieel Organisatie 862.466 Ondersteuning krijgsmacht door Commando Diensten Centra 939.434 26 Niet beleidsartikelen 1.757.077

algemeen 95.502

Centraal apparaat 1.592.910

Geheime uitgaven 5.264

Nominaal en onvoorzien 63.401

Totale uitgaven 7.776.971

5.264 63.401 213.150 714.076 1.592.910

1.135.839

95.502

939.434 663.949

317.618 862.466

1.173.362

Bedragen x € 1.000 Bron: Rijksbegroting 2013, hoofdstuk X Defensie

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januariJanuari 2013 Uitgavenbegroting 2013 Uitgesplitst naar uitgavencategorie Ontwikkeling Defensiebegroting 1990-2012 als percentage van het Bruto Nationaal Product

Salarissen personeel 2.761.818 3% Materiële uitgeven 2.097.068

Investeringen informatievoorziening 79.486 2% Investeringen infra 193.384 Navo Investeringen groot materieel 803.875 norm

Investeringen WOO en NAVO 96.617 1%

Internationale samenwerking 213.150

Militaire pensioenen 1.177.256 0% 1993 1997 2001 2005 2009 Overige departementsbrede uitgaven 354.317

Totale uitgaven 7.776.971 27

354.317 Ontwikkeling investeringen 2006 - 2012 als percentage van het Defensiebudget 2006 21,4 % 1.177.256 2007 20,3 % 2.761.818 2008 20,9 % 213.150 2009 19,6 % 96.617 2010 18,5 %

803.875 2011 16,2 % 2012 14,8 %

193.384 79.486

2.097.068

Bedragen x € 1.000 Bron: Rijksbegroting 2013, hoofdstuk X Defensie

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Factheet: Defensiebegroting in perspectief

De totale rijksbegroting bedraagt € 257,4 miljard. 2,8% van de rijksbegroting gaat naar Defensie.

Zorg 28,9%

Sociale zekerheid en arbeidsmarkt 27,2%

Onderwijs, Cultuur, Wetenschap 12,0%

Gemeente- en Provinciefonds 8,2%

Buitenlandse Zaken/Internationale Samenwerking 4,6% 28 Infra & Milieu 4,2%

Rente 4,0%

Veiligheid & Justitie 3,9%

Defensie 2,8%

Economische zaken, Landbouw & Innovatie 1,9%

Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties 1,6%

Financiën 0,7%

Bron: Miljoenennota 2012

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Factsheet: Inzet nationale operaties periode 2009 tot en met oktober 2012

Militaire bijstand op grond van Militaire bijstand op grond van de Zachte militaire bijstand: Militaire de Politiewet in het kader van de wet rampen en zware ongevallen bijstand in het Caribisch Gebied bij Strafrechtelijke Handhaving van de rampen of calamiteiten Rechtsorde 90 20 5 18 75 16 4 60 14 12 3 45 10 8 2 30 6 15 4 1 2 0 0 2009 2010 2011 2012 2009 2010 2011 2012 2009 2010 2011 2012 29

Militaire bijstand op grond van Steunverlening Openbaar Belang: Harde militaire bijstand: Militaire de Politiewet in het kader van de Steun aan civiele autoriteiten die bijstand in het Caribisch Gebied bij Openbare Orde en Veiligheid niet onder de Politiewet of Wet het beteugelen van woelingen rampen en zware ongevallen valt 35 50 10 30 40 25 20 30 5 15 20 10 5 10 0 0 0 2009 2010 2011 2012 2009 20102011 2012 2009 2010 2011 2012

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Factsheet: overzicht personeel en materieel bij crisisbeheersingsoperaties in 2012

De personele aantallen in onderstaande tabellen betreffen de gemid- delde bezetting voor de duur van de missie. Om deze functies perma- nent te vullen roteert het defensiepersoneel gedurende de loop van het jaar. In 2012 zijn hiervoor totaal voor alle operaties meer dan 1200 militairen uitgezonden.

Video jaaroverzicht 2012 Kijk voor een videoimpressie van de inzet in 2012 op internet. www.defensie.nl > actueel > video > overige 30

overzicht personeel en materieel bij crisisbeheersingsoperaties in 2012

operatie locatie periode bijdrage materieel personele aantallen

Nato Response Force (NRF) NRF 18 Stand-by Januari t/m juni 2012 Jachtvliegtuigen 8 x F-16 150 NRF 19 Stand-by Juli t/m december 2012 Jachtvliegtuigen 8 x F-16 150

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 overzicht personeel en materieel bij crisisbeheersingsoperaties in 2012 operatie locatie periode bijdrage materieel personele aantallen

Golfregio Combined Maritime Manama (Bahrein) Geheel 2011 Staffunctionarissen Geen 2 Forces (CMF, voorheen CFMCC) Combined Task Force Golf van Aden, Soma- 3 januari – 18 juni 2012 Staffunctionarissen Geen 1 (CTF) 151 lië Bassin 18 juni – 19 sept. 2012 Staffunctionarissen Geen 1 20 sept. – 13 dec. 2012 Staffunctionarissen Geen 1 13 dec. - 31 dec. 2012 Staffunctionarissen Geen 1 Ocean Shield, Combined Golf van Aden, Soma- 6 juni – 6 augustus 2012 Antipiraterij 1 x Fregat (Hr.Ms. Evertsen) 205 Task Force (CTF) 508 lië Bassin 06 aug. – 12 december 2012 Antipiraterij 1 x Landing Platform Dock, 345 (Hr.Ms. Rotterdam) 6 juni – 12 december 2012 Command and Control (C2) element Commandant en Staf CTF 508 25 Atalanta, Combined Task Golf van Aden, Soma- 29 maart – 4 juni 2012 Antipiraterij 1 x Multi purpose fregat, Hr.Ms. van 205 Force (CTF) 465 lië Bassin Amstel 1 jan. 2012 – 6 april 2012 Staffunctionarissen Geen 1 6 april 2012 – 6 agustus 2012 Staffunctionarissen Geen 1 6 aug. 2012– 6 december 2012 Staffunctionarissen Geen 1 31 6 dec. 2012- 31 december 2012 Staffunctionarissen Geen 1 Autonomous VPD Somalie Bassin 23 januari - 24 oktober 2012 Beveiligingsdetachement Geen 48 (AVPD, Atalanta) Vessel Protection De- Golf van Aden, Somali 1 jan. 2012 – 7 november 2012 24 beveiligings-detachementen Geen 330 tachment (VPD) Bassin Afrika European Union Security Democratische Repu- Tot februari 2012 Stafofficieren en onderofficieren Geen 3 (EUSEC) bliek Congo United Nations Mis- Zuid-Soedan Vanaf april 2012 Stafofficieren, liaisonofficieren, militaire en civiele politiefunc- Geen 30 sion in South Sudan tionarissen (UNMISS) United Nations African Soedan/Darfur Tot juli 2012 Stafofficieren Geen 2 Union Missions in Darfur (UNAMID) Security Sector Develop- Burundi Geheel 2012 Programmamanager en strategisch adviseur Geen 2 ment (SSD) United Nations Office Kenia Tot juni 2012 Stafofficier Geen 1 on Drugs and Crime (UNODC)

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 overzicht personeel en materieel bij crisisbeheersingsoperaties in 2012 operatie locatie periode bijdrage materieel personele aantallen

Afrika Africa Contingency Rwanda, Burundi en In 2012 totaal 8 periodes Instructeurs Geen 2-3 per periode Operations Training and Uganda van 5 weken (6x Burundi; 1x Assistance (ACOTA) Uganda; 1 x Rwanda) Europa EUFOR Althea Bosnië-Herzegovina Geheel 2012 Non-executieve deel (Trainingmissie) Geen 5

Vanaf april 2012: 3 Kosovo Force Kosovo Pristina Geheel 2012 Staffunctionarissen Geen 3

NSE 2

NIC 2 EULEX Kosovo Marechaussees Geen Maximaal 20

Vanaf juli 2012: maximaal 15 Kmar Midden-Oosten UN Truce Supervision Israël / Syrië/ Libanon Geheel 2012 Waarnemers Geen 12 (september – 32 Organisation (UNTSO) december 2012: 11) EU BAM Rafah Gazastrook Geheel 2012 Monitor grenspost Geen 3 (stand by) Midden-Oosten

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 overzicht personeel en materieel bij crisisbeheersingsoperaties in 2012 operatie locatie periode bijdrage materieel personele aantallen

USSC West Bank Vanaf september 2012 Instructeurs ILC Geen 2, medio 2012 naar 0

J6 op HQ USSC 1

MTA bij CTA 1

Coach Leaders’ Courses 1 UNSMIS Zwitserland Vanaf 16 mei 2012 – 19 augus- Information Analysis Cell Geen 1 Office Joint Special tus 2012 Envoy (Kofi Annan) Azie ISAF – Afghanistan RC(S): Kandahar 1 nov 2011 tot heden NSE (APOD) Restant RDTF 2-3 ISAF – Afghanistan Kabul 1 juni 2011 tot heden PTG, ATF, CONTCO, NSE, ISAF HQ, NTM-A, UNAMA, RC(N) 4x F-16 (ATF) 520

RC(N): Mazar-e-Sharif Bushmaster en Kunduz. Raven

33

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Factsheet: overzicht personeel en materieel bij crisisbeheersingsoperaties in 2011

De personele aantallen in onderstaande tabellen betreffen de gemid- delde bezetting voor de duur van de missie. Om deze functies perma- nent te vullen roteert het defensiepersoneel gedurende de loop van het jaar. In 2011 zijn hiervoor totaal voor alle operaties meer dan 3200 militairen uitgezonden.

Video jaaroverzicht 2011 Kijk voor een videoimpressie van de inzet in 2011 op internet. www.defensie.nl > actueel > video > overige > 34

Bijdrage aan snelle reactiemachten

operatie locatie periode bijdrage materieel personele aantallen

Nato Response Force (NRF) NRF 18 Stand-by Januari t/m juni 2012 Oppervlakteschepen, onderzeeboot, jachtvliegtuigen en heli- 1 fregat met NAVO staf, onderzeeboot, 570 kopters, infanteriebataljon, Defensie Duikgroep 9 x F-16, infanteriegevechtsvoertuigen, duikcapaciteit, 1 maritieme helikopter NRF 17 Stand-by Juli t/m december 2011 Oppervlakteschepen, jachtvliegtuigen en helikopters 1 mijnenjager, 9 x F16, 1 maritieme 390 helikopter European Union Battle Group (EUBG) EUBG Stand-by Januari t/m juni 2011 Gemechaniseerd infanteriebataljon Infanteriegevechtsvoertuigen, Fenneks, 400 ondersteunend materieel

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Bevordering internationale rechtsorde en stabiliteit c.q. deelname crisisbeheersingsoperaties operatie locatie periode bijdrage materieel personele aantallen

Europa European Union Force Bosnië-Herzegovina Januari tot Specialized Element Team (SET) Geen 11 (EUFOR) Althea 17 augustus 2011 Januari tot EUFOR Headquarters detachement, National Support Element 59 19 november 2011 (NSE), Liason Observation Teams (LOT), International Military Police (IMP) detachement, Regional Coordination Center (RCC)-West detachement, Headquarters personeel Geheel 2011 Capacity Building & Training Division (CBTD) 5 European Union Police Bosnië-Herzegovina Geheel 2011 Marechaussees Geen 2, medio 2011 naar 1 Mission (EUPM) Politie 5, medio 2011 naar 2 Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) 1, medio 2011 naar 0 Kosovo Force (KFOR) Kosovo (Pristina) Geheel 2011 Staffunctionarissen Geen 4, september 2011 naar 3 National Support Element (NSE) 2 National Intelligence Cell (NIC) 2 European Union Rule of Kosovo Geheel 2011 Marechaussees Geen 20 Law Mission (EULEX) 35 Midden-Oosten NATO Training Mission Irak (Bagdad) Geheel 2011 Staffunctionarissen Geen 4 Iraq (NTM-I) United Nations Truce Israël/Syrië/Libanon Geheel 2011 Waarnemers Geen 12 Supervision Organisa- tion (UNTSO) European Union Border Gazastrook Geheel 2011 Monitor grenspost Geen 3 (op afroep beschik- Assistance Mission (EU baar) BAM) Rafah United States Security West Bank Geheel 2011 Instructeurs Intermediate Leadership Course (ILC) Geen 2 Coordinator (USSC) Vanaf medio 2011 Communicatie en informatie stafofficier (J6) op hoofdkwartier 1 Military Advisor (MTA) bij Central Training Administration 1 (CTA)

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Bevordering internationale rechtsorde en stabiliteit c.q. deelname crisisbeheersingsoperaties operatie locatie periode bijdrage materieel personele aantallen

Golfregio Combined Maritime Manama (Bahrein) Geheel 2011 Staffunctionarissen Geen 2 Forces (CMF, voorheen CFMCC) Combined Task Force Golf van Aden, Soma- 1 januari - 31 maart 2011 Staffunctionarissen Geen 1 (CTF) 151 lië Bassin 1 juli - 30 september 2011 1 Ocean Shield, Combined Golf van Aden, Soma- 1 januari - 22 maart 2011 Antipiraterij 1 x Fregat (Hr.Ms. De Ruyter) 186 Task Force (CTF) 508 lië Bassin 16 maart - 15 juni 2011 Antipiraterij 1 x Fregat (Hr.Ms. Tromp) 186 1 januari - 7 juni 2011 Command and Control (C2) element Commandant en Staf CTF 508 16 Atalanta, Combined Task Golf van Aden, Soma- 5 september - 29 november Antipiraterij 1 x bevoorrader, Hr.Ms. Zuiderkruis 205 Force (CTF) 465 lië Bassin 2011 3 augustus - 6 december 2011 Staffunctionarissen Geen 1 Vessel Protection De- Golf van Aden, Soma- Tussen 22 maart 2011 tot 12 beveiligingsdetachementen Geen 241 tachment (VPD) lië Bassin medio januari 2012 Afrika European Union Security Democratische Repu- Geheel 2011 Stafofficieren en onderofficieren Geen 3 36 (EUSEC) bliek Congo United Nations Mission Soedan Januari tot augustus 2011 Stafofficieren, waarnemers en Marechaussee Geen 30 in Sudan (UNMIS) United Nations African Soedan/Darfur Geheel 2011 Stafofficieren Geen 2 Union Missions in Darfur (UNAMID)

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Bevordering internationale rechtsorde en stabiliteit c.q. deelname crisisbeheersingsoperaties operatie locatie periode bijdrage materieel personele aantallen

Afrika Security Sector Develop- Burundi Geheel 2011 Programmamanager en strategisch adviseur Geen 2 ment (SSD) United Nations Office Kenia Geheel 2011 Stafofficier Geen 1 on Drugs and Crime (UNODC) Operation Unified Pro- Libië 25 maart - Fixed Wing Element (FWE), mijnenjager, stafofficieren/Liai- 6 x F-16, 1 x mijnenbestrijdingsvaartuig, 160 tector (OUP) 31 oktober 2011 son Officier en Airborne Early Warning and Control System KDC10-tankervliegtuig (tot 3 april 2011) (AWACS)-personeel Africa Contingency Rwanda en Burundi 21 januari - 27 februari 2011; Instructeurs Geen 2-3 Operations Training and 10-24 juli 2011; Assistance (ACOTA) 17 oktober-27 november 2011 Afghanistan International Security Afghanistan 1 augustus 2010 tot 1 novem- Redeployment Task Force (RDTF), Contingents Commando Inzet logistiek materieel ten behoeve 535 Assistance Force (ISAF) ber 2011 (CONTCO), National Support Element (NSE), Deployment van het verplaatsen van Task Force Element (DE), Bijdrages aan NAVO hoofdkwartier Uruzgan (TFU)-materieel Geïntegreerde Poli- Afghanistan 1 juni 2011 tot heden Politie Trainings Groep (PTG) Bushmasters, Mercedes Benz (MB) 400 tietrainings Missie/ International Security 37 Assistance Force (GPM/ISAF) Air Task Force (ATF) Afghanistan Geheel 2011 F-16 detachement 4 x F-16 120

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Factsheet: overzicht personeel en materieel bij crisisbeheersingsoperaties in 2010

De personele aantallen in onderstaande tabellen betreffen de gemid- delde bezetting voor de duur van de missie. Om deze functies perma- nent te vullen roteert het defensiepersoneel gedurende de loop van het jaar. In 2010 zijn hiervoor totaal voor alle operaties ongeveer 6000 militairen uitgezonden.

Bijdrage aan snelle reactiemachten

operatie locatie periode bijdrage materieel personele aantallen 38

Nato Response Force (NRF) NRF 14 Stand-by Januari t/m juni 2010 Oppervlakte schepen, jachtvliegtuigen, verkenningseskadron, Fregat, mijnenjager, 9 x F-16, NVT afdeling veldartillerie 24 x Fennek, 12 x Pantserhouwitzer NRF 15 Stand-by Juli t/m december 2010 Oppervlakte schepen, jachtvliegtuigen Fregat, mijnenjager, 9 x F-16 NVT theatre missile defence 2 x Patriot vuureenheid Noodhulp Caribisch Haïti Januari 2010 Noodhulpverlening na aardbeving Haïti Marinierseenheid, bootgroep, 77 gebied marechaussees, ondersteuningsvaartuig, Leden Arubaanse Militie

Bevordering internationale rechtsorde en stabiliteit c.q. deelname crisisbeheersingsoperaties

operatie locatie periode bijdrage materieel personele aantallen

Europa European Union Force Bosnië-Herzegovina Geheel 2010 EUFOR Headquarters detachement, National Support Element Geen 85 (EUFOR) (NSE), Liason Observation Teams (LOT), Marechaussee deta- chement Integrated Police Unit (IPU), International Military Police (IMP) detachement, Regional Coordination Center (RCC-1) Detachement European Union Police Bosnië-Herzegovina Geheel 2010 Marechaussees, Politie, Immigratie en Naturalisatie Dienst Geen 2, 5, 1 Mission (EUPM) (IND)

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Bevordering internationale rechtsorde en stabiliteit c.q. deelname crisisbeheersingsoperaties operatie locatie periode bijdrage materieel personele aantallen

Europa Kosovo Force (KFOR) Kosovo (Pristina) Geheel 2010 Staffunctionarissen, National Support Element (NSE), National Geen 4, 2, 2 Intelligence Cell (NIC) Midden-Oosten Nato Training Irak (Bagdad) Geheel 2010 Staffunctionarissen Geen 5 Mission - Iraq (NTM-I) United Nations Truce Israël/Syrië/Libanon Geheel 2010 Waarnemers Geen 12 Supervision Organisa- tion (UNTSO) European Union Border Gazastrook Geheel 2010 Marechaussee (Monitor grensstrook) Geen 3 Assistance Mission (EU (op afroep beschikbaar) BAM) Rafah Afghanistan International Security Afghanistan Geheel 2010 Deel uitmakend van het NAVO hoofdkwartier en andere Mercedes Benz, Patria en diverse white Assistance Force (ISAF) ondersteuning aan ISAF Contigents Commando/National fleet voertuigen Support Element (CONTCO / NSE) Geheel 2010 Stafofficieren voor hoofdkwartier Regional Command South Tot 1 augustus 2010 Task Force Uruzgan Mercedes Benz, Patria, YPR, Fennek, 39 Bushmaster, Pantserhouwitzer, Aerostar, Viking Tot 1 augustus 2010 Provincial Reconstruction Team Mercedes Benz, Patria Tot augustus 2010 Task Force 55 (Korps Commando Troepen en speciale eenhe- Mercedes Benz, Bushmasters den van Korps Mariniers) International Security Verenigde Arabische Geheel 2010 Hercules Detachement, Acclimatiserings Ondersteunings 1 x Hercules (C-130) 56, 12 Assistance Force (ISAF) Emiraten (VAE) Detachement Air Task Force (ATF) Afghanistan Geheel 2010 F-16 detachement 4 x F-16 160 Vanaf mei 2010 tot oktober Chinook detachement 3 x Chinook 2010 Tot mei 2010 Cougar detachement 5 x Cougar Tot oktober 2010 Apache detachement 5 x Apache European Police (EUPOL) Afghanistan Geheel 2010 Marechaussee Geen 4

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013 Bevordering internationale rechtsorde en stabiliteit c.q. deelname crisisbeheersingsoperaties operatie locatie periode bijdrage materieel personele aantallen

Golfregio Combined Maritime Manama (Bahrein) Geheel 2010 Staffunctionarissen Geen 3 Forces (CMF, voorheen CFMCC) Ocean Shield, Combined Golf van Aden, Soma- 1 juli 2010 tot 24 augustus Antipiraterij 1 x Fregat (Hr.Ms. Zeven Provinciën) 186 Task Force (CTF) 508 lië Bassin 2010 1 juli tot 5 augustus 2010 Command & Control (C2) element Commandant en Staf CTF 508 16 Atalanta, CTF 465 Golf van Aden, Soma- 1 februari tot 17 april 2010 Antipiraterij 1 x Fregat (Hr.Ms. Tromp) 180 lië Bassin 17 april tot 30 juni 2010 1 x Landing Platform Dock (LPD) (Hr.Ms. Johan de Witt) Afrika European Security Mis- DR Congo Geheel 2010 Stafofficieren en onderofficieren Geen 3 sion (EUSEC) United Nations Mission Soedan Geheel 2010 Waarnemers en Marechaussee Geen 30 In Sudan (UNMIS) United Nations African Soedan/Darfur Geheel 2010 Stafofficieren Geen 2 Union Missions in Darfur (UNAMID) 40 Security Sector Develop- Burundi Geheel 2010 Programma-manager en strategisch adviseur Geen 2 ment (SSD) United Nations Office Kenia Vanaf juni 2010 Stafofficier Geen 1 on Drugs and Crime (UNODC)

Kerngegevens Defensie | Feiten en cijfers | januari 2013