Notes Du Mont Royal ←
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Notes du mont Royal www.notesdumontroyal.com 쐰 Cette œuvre est hébergée sur « No- tes du mont Royal » dans le cadre d’un exposé gratuit sur la littérature. SOURCE DES IMAGES Google Livres THEONlS SMYRNÆI PLATONICI LIBER DE ASTRONOMIA .114. ,DEZOBRY ET E. MAGDELEINE, I.x BIBLIOI’OLÆ ’ EDITOIIES. PARISIIS. VIA pas MAçONs-SO’BBONNE. i. THEONIS SMYRNÆI -.v:..;.4,-.Î,.K PLATONICIa. ’14. tr N i LIBER DE A-STRONOMIA. TEXTUM PRIMUS EDIDIT. LATINE VERTIT DESÇIIPÎIOIIIBIJI GEOIITIICIS, magnum-Ion I1 NDT]! nhUS’I’IAVlT TH. H. MARTIN. PACUL’I’AÏII HTTIIAIU. Il ACADIIIA n[IIMIIIII IICAIVI. ACÇEDUNT NUNC PRIMUM EDITA GEORGII PACHYMERIS E LIBRO ASTRONOMICO DELECTA FRAGMENTA g ACCBDIT ITIAI. o8 CHALClleI LOCUS EX ADRASTO VEL THEONE EXPRESSUS v u t xÉÇA apar: l E RÈIPUBLICÆPARISIIS- TYPOGRÂI’HEO -... I i IMPENSIS PUBLICIS M "(HIC XLIX AD’ LECTOBËM. t «a» Cil». .CÏSÎÎ ,, chmn sauvera-2. Physicarurn scientiarum A apud anh’quos historia: i- multis voluminibus componôndæ (indult) inten- tus , quum totus essem in scribèndo secundo-volume, quod antiquæ astronomiæ dicabitur, gmyiterl saisi ’mihi deesse, typis nondum vulgatam et iis qui mien: tiæ filins historiam scripserunt neglectnm, Theonisl Smyrnæi, platonicî philosophi. operis De à; que in re mathematicaad Platoriis lectionem utilia saut, partem astronomicam, cujus codicem manuscriptum Medio- lani in Ambrosima bibliotheca vident Isaac Vouins, et,.’Bullialdol teste, «in eo pima egregia animad- ’ «verterat, quantum ci permiserat regionis illius conL aAstronomiæ suetudo. historiam n scribens A Bailly’,” I de Theonîs Astronomiæ cochée illo Mediolanensi lo- Ë .In Theonis Smymæi operis arühmeticæ partis editione, Ad lectorcnt. p. g. Parisiis, lfiltla. in-A’. I- A. ’ Histoire de l’Aslmnomie moderne, Éclaimissqmenb, livre Il, un. l. 1; p. 50a. A cutusn . est,AD addit :LECTOBEM. «Il serait a souhaiterqu’onI visitât - u aVec soin ies bibliothèques peuvent, recéler ces «restes précieux de l’antiquité. Si leslsciences, dans. a l’état où elles sont aujourd’hui, n’ont rien à y gagner, a l’histoire de l’astronomie y trouverait bien des ren- « seignementsq utiles. n i Montuclatl ide Theonis operis parte astronomica hæc loquitur : «Il est fâcheux que jamais personne (m’ait songé à publier cette partie, qui vraisembla- «Hument nous instruirait de beaucoup de faits cu- ’Dïfifieurs, comme Théon fut observateur (id q au, aut certe raide dubium, ostendemus), - flouverait-on diverses observations utiles i eèfi’momie moderne.» Quas Montuclæ spes non. , sed priorem certe veram fuisse hæc nostoc ediüo comprobabit. de vre hæc loquitur Ideierus2 : «Nach Bul- a , 3, hdtçauch Theon ans Smyrna in seiner As- u n°13150"; ’ ’ehes wie Simplicius über die Spbæ- « ., ï r mi A "sagt. Es ist zu bedauern dass diese ’liioclixnicht gedruckt, und des Eudemus Werk «redorât: gegangen ist. n - Mirum same est, doctis viris tanti pretii habitum. tam innomisse Medioianensem illum codicem , * Histoire des mathématiques, 2’ édition. t. I, p. 293. ’ mon Eudozus, 2" Vorlesung, in Commentariis Academiæ scientiarum Berolinensis. ex anno 1830. p. 73. ° Amen. philol., prol., p. 20. AD LECTOREM. p m mijus .una tantum eut altera particule, tanquam mendilcausa desiderii, descripta est. Ex ce videlicet Isaac Vossius exscripserat Alexandri Ætoli (vol potins Ephesii)1 sex et viginti versus, quos primus Galeus2 et post eum multi ediderunt. Bullialdus autem, Theo- ois Smyrnæi operis arithmeticam partem primus édens. anno 161m, de Mediolanensi astronomicæ partis codice hæc dicebat : «Hunc si obtinere ali- « quando possumus, publici juris fieri proc1u’abimus3. n Et ipse quidam in eodem libro” edebat, in Cleomedis Meteorologicorum codice quodam a se inventtun, e Theonis Smyrnæi Astronomia excerptum documentum tribus lineis constans, de commenticio solis motu ad unum gradum in zodiaci latitudinem : cujus erroris origo jam ab Eudoxo5 repetitur, et vestigia inve niuntur etiam apud Plinium° et Martianum Capellam 7. Anno autem 16115, in Astmnomiæ philolaicæ Prolego- menisS, Bullialdus hæc ait : «Theon Smyrnæus, in u Astronomia sua, quam habuimus e bibliotheca illus- ’ Vide Disscrlalionis nostræ part. Il, c. ln. S ’ Addenda nolis in Parthenium, p. 1139. ’l Post Ad Theonis lectorem, Smyrnæi Arithmaticæ p. g. tenus t finem,I . I p. 189. 5 Vide IdeIerum, Uober Eudozu, 2" tiùsung, p. 75-76. ° Il. 13 (16). Sol dcinde mediofirtur humilia: partesflçæuoso Draconum meula imqaaIiJ ..... Salami (niella) daubas, Il Sol. 7 VIH. 867. p. 675. Koppii. Cf. Disseflalioni: nostræ part. Il , c.’ P.Iv. 20. S 8. - w . AD LECTOREM. - «trissimi ac reverenchssimi archiepinoopi Tbolosani a ( Caroli Monchalii,-eadem de Eudoxo et Callippo «refert, quæ Simplicius ex Eudemi historia astro- «nomiæ.» Attamen Bullialdus, promissi sui imme- mor, ex hoc Theonis opere ad astronomiæ historiam utilissimo satis habuit paucissima tautum documenta , nec optime Adepte, Prolegomenis suis inserere. Me- nggiusl mm, eut per Vossium, aut e codice archi- egisœpinolosani, nonnihil ex Eudemi Historia astro- nÇniæii Theonis Smyrnæi Astronomie exstans noverat. M embatu banc Theonis operis partem nec 3011W, necMenagius, nec alius quisquam ad hune dieu! am, quanquade bravi futurum J. A. F abrié oins? sporaverat. Ipse vero Fabricius’, ad priores deoem Alexandri versus, quos post Galeum edit, hæc am :1 «Versus grimas Alexandri servavit nobis a Tboo summums, libro Hep) 167w ais 1d Milliard x9»- .udp’w, parte illa quæ astronomica persequitur, ac «(manupejxargta superest Parisiis in Coisliniana et Me- « Ambrosiana bibliotheca. » Sed Theonis As- . tronàihiam inter Coislinianæ bibliothecæ codices fuisse falsum est. Immo vero ejus Operis codicem Mediola- l Vide notam ad Diogenem Laertiumfil, 23, t. Il, p» a, Maibomianœ editionis. i . ’ ln Bibliolheca yucca. t. 1V, p. 37. Harlesiireditionis. ’ Ad Chalcidii Commentarium in Timæam, c. un. p. 307. nota f. in toma altero S. Hippolyli operum. Haniburg’i. 1718 . in-fol. Al) LECTOBEM. v nensem in Ambrosiana bibliotheca usque ad Bernardi de Montfauoon tempus exstitisse vix satisconstare vi- deri poterat. Unam enim ille, ex illius bibliothecæ Catalogo, Thconis Smyrnæi nomine insigniti codicis præbet mentionem banc1 valde suspiciosam : Theonis Smyrnæi, Tel potins anonymi, de sphæra et in Platanem. Quod ad codicem Tolosanum spectat, invenitlui apud Labbeum 2, in Catalogo manuscriptorum codicum Ca- roli de Montchal, Tolosani archiepiscopi, titulus hic : «Theonis Smyrnæi To51: si; à parûmes-nabi: xpno-Ipaw, a De cœli et terræfigura en astrorum matu. Incipit: Ôn’ à and; 316011.05. Desinit : roi acacia-7a moodpsvas. a Sed de hoc pretiosocodice, quem viderat etiam Bullial- dus, quid deinceps factum fuisset, ante aliquot menses ignorabam. Nec magis sciebam Lugduni Batavorum exstare l’ari- siensis illius codicis apographon, quo lecto, vir doc- tissimus de Guiders Theonis opus iliud ad historiam astronomiæ explicandam Cieomedis opere utilius me- rito (leclaravit, et illo contineri notavit, planter multa de summis apud antiquos in mathematica sci’entia viris documenta, totos Alexandri. Ibyoi et Arati poetarum J In Bibliothcca bibliothacarum mwlnrcfiPMmm nova, t. I. p.’ In Bibliollœca 505 nova manucrifilorum C. p , p. 191.I Parisiis ., . 1. 653. - ’ Prwnmnendornm, c. il. S Il. in Theonis Arithmflicæ edi- tione.in-l;°. Lugduni Batavorum. J 1827. in-8°. ’ v: AI) LECTOREM. versiculos (soiiicet Empedoclis et tragioi cujusdam versus ibidem ailatos non animadverterat). Attamen, Theonis Astronomiam, quam tanti faciebgt, ineditam relinquens, vir doctissimus ejusdem auctoris Arithme- ticæ, quam totam edideratBullialdus, priorem partem paulo correctius typis mandore maluit. Codicis Mediolanensis ipsius. si quidem etiam nunc exstaret ,-mihi copia fieri non poterat. Illius apographon obtihere, oui quidam posset fides baberi, facile non erat. -Nec mihi terrien ulla alia spes superesse vide- batur. Nam, feriis ad id uti solitus, ut Parisiis libros eos.pervoivam, quil’mihi Rhedonibus desunt, jam 4 anno 18â5(, Octobri mense, Bibliothecæ regiæ ser- vandis codicibus præfectos dootissimos viros adieraln , qui, postquam in Catalogo perquisiverunt, Theonis Smymæi operis mathematici, quod Bullialdus edidit, multos codioes, Astronomie: vero nullum exstare affir- maverunt-in commissis sibi thesauris. Quo Catalogi vitio decepti id. arbitrari fuerint jamjam explica-a biturl. Anne autem 18A6, octobri mense, eum vira de Aristotele et metaphysica scientia bene merito, Felici Bavaisson, bibliotbecarum inspectore’, educationis pu- blicæ administrationi summæ tune a .secretis, collo- quenti mihi in Theonis Smyrnæi Astronomiam sermo feliciter incidit, cujus ille codicem manuscriptum in Bibliotheca regia se reperisse, et. aliis negotiis ob- i Vide Disserlalionis noslræ part. l. c. n. S 3. AD LECTOREM. vu stantibus, edere non potuisse deciaravit; atque etiam id se pracmturum pollicitus esf, ut in manus mihi, editori futuro, codex ille optatissimus veniret. Et sana, ineunte hoc auna, Theonis Astronomiæ codicem gra- tissimo anima accepi, cui totum impendi tempus, quodcumque a mense januario ad hune usque diem alia munera mihi reliquerunt. Nunc autem scia eumdem esse hune codicem qui in Caroli de Montchal bibli-otheca fuerat, atquciésse accuratissimum et idcirco mendosissimum mendosis- simi Mediolanensis codicis apograph0n : quæ res sua loco demonstrabitur. Mediolanensi igitur codice sine maxima mec lectorumque et ipsius Theonis dam- manta carere, et in auctoris textu ad rei grammatical: mathematicæque normam corrigendo. ingenio pru- denter indulgere passe mihi visus .sum, mentis in auxilium, tum latine maxima: operis partis interpreta-