Bulletin 19 | 2006
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
LIRA BULLETIN 19 | 2006 EEN WOORD VAN DE VOORZITTER INHOUD Het auteursrecht heeft dan wel een van gelden nog steeds met enige – een woord van de voorzitter duur tot zeventig jaar na de dood jaren achterstand wordt gewerkt. – leenrechtrepartitie eind 2005 van de maker, dat neemt niet weg Vorig jaar (2005) is de thuiskopie- – hoever zijn we met max? dat aanspraken op auteursrechtelij- video-verdeling over het jaar 2002 Kees Holierhoek – betaaltelevisie: ke gelden als leenrechtvergoedingen ter hand genomen. We lopen dus online-verspreiding en kabelgelden veel eerder verjaren. zo’n drie jaar achter. Die vertraging – oproep p.c.boutensfonds Dat is geregeld in reglementen. heeft te maken met de inspanning – hoe kom ik aan hulp en advies? Zo is bij het leenrecht in lira’s re- en de tijd die het vergaren en ver- – rechtshulp in de praktijk glement van nadere verdeling een rijken van gegevens kost, gegevens – lira fonds-aanvragen in 2006 termijn van vijf jaar opgenomen. die voor de verdeling nodig zijn. – lira fonds-beleid Uit coulance is die regel niet eerder Als de verdeelorganisatie zelf – woutertje pieterse prijs 2006 toegepast. Daar komt verandering achterloopt met een specifieke – mededelingen lira-bestuur in, nu we op het punt staan – na vele repartitie, lijkt het niet redelijk de – agenda inspanningen om rechthebbenden volle verjaringstermijn te handha- – berichten en adviezen te vinden – oude leenrechtjaren af ven. Overigens zoekt het bestuur van het bureau te sluiten. Nakomende claims zullen van lira naar wegen om de thuis- – gezocht: auteurs en hun erven dan niet meer gehonoreerd worden. kopie-video-verdeling structureel – personalia Het vrijvallende geld zal voortaan te gaan versnellen, want het moet – bestuur en bureau bij nieuwe jaren worden gevoegd als vlugger kunnen. van de stichting lira nog te verdelen leenrechtgelden. Bij reprorechtgelden voor algemene – colofon Bij de kabelrechten is in het recent boeken die door lira via het re- vernieuwde reglement eveneens partitiekanaal van het leenrecht een verjaringstermijn van vijf jaar door toevoeging aan de leenrecht- opgenomen. Aanspraken op oude gelden worden verdeeld, geldt om kabelgelden (die van het jaar 2000 praktische redenen de verjarings- en daarvóór) zijn daarmee komen te termijn van het leenrecht, niet die vervallen. van het reprorecht. Het lijkt niet zo Ook bij thuiskopiegelden is een ter- handig op één berg geld twee ver- mijn van vijf jaar de bedoeling. Bij schillende verjaringstermijnen te thuiskopie-audio is dat praktisch gaan toepassen. Ook een termijn al het geval, doordat deze gelden van vijf jaar dus. tegelijk met kabelgelden worden Vijf jaar zou de verjaringstermijn bij verdeeld. Bij thuiskopie-video zou lira moeten worden voor alle re- de toepassing van een termijn partities. Naar die situatie groeien van vijf jaar op dit moment ech- we nu vrij snel toe. Ik meld het maar ter onbillijk kunnen uitpakken, vast, dan bent u gewaarschuwd. aangezien er daar bij de verdeling kh 2 LEENRECHTREPARTITIE LIRA EIND 2005 lira heeft in 2005 een netto-bedrag van 4.893.552,67 euro aan leenrechtvergoedingen uitgekeerd. Dat geld werd verdeeld over 13.807 Nederlandse en Vlaamse auteurs. Dat is ruim 100.000 euro meer dan vorig jaar. Het aantal uitleningen waarover het geld verdeeld moest worden, kwam wat lager uit. Dat betekent dat uiteindelijk een in vergelijking met vorig jaar iets verhoogd bedrag per uitlening is uitbetaald. Om een goed overzicht over de leen- buitenlandse isbn-nummers gewone buitenlandse rechtrepartitie 2005 te krijgen is het betalingen wenselijk alsnog het bedrag van de In de afgelopen verdelingsronde zijn narepartitie 2005 die naar verwach- voor het eerst leenrechtgelden voor Daarnaast betaalt lira al jaren ting in juni 2006 plaats zal vinden, bij uitleningen van boeken met buiten- leenrechtgelden aan buitenlandse het uitgekeerde bedrag op te tellen. landse isbn-nummers uitgekeerd, rechthebbenden langs indirecte Daar moeten we dus nog even op rechtstreeks van lira naar de weg, dat wil zeggen via buitenland- wachten. betreffende auteur. Dat betrof bij- se zusterorganisaties als bijvoor- voorbeeld auteurs van boeken met beeld VG Wort (Duitsland) en alcs een Belgisch isbn-nummer wier (Groot-Brittannië). De omvang steekproef boeken in Nederlandse openbare van deze betalingen zal mede door bibliotheken werden uitgeleend. een uitbreiding van het aantal geld De steekproef waarop deze verdeling Hierdoor kon het in een enkel geval ontvangende zusterorganisaties in gebaseerd was, besloeg 80% van gebeuren dat auteurs drie afzon- de loop van dit en volgend jaar be- alle openbare bibliotheken. Voor derlijke specificaties ontvingen: één duidend toenemen. De omvang van een steekproef is dat een zeer hoog voor Nederlandse isbn-nummers. gereserveerd staande gelden zal aantal, zo hoog dat het nauwelijks één voor buitenlandse isbn-num- op die manier naar evenredigheid meer een ‘steekproef’ genoemd kan mers en één voor boeken zonder afnemen. worden. Het streven is nog steeds bekend isbn-nummer. een 100% dekking te bereiken, maar In de volgende narepartitie (waar- dat wordt bemoeilijkt doordat er schijnlijk juni 2006) zullen ook voor geen klachten aan de zijde van bibliotheken, zij buitenlandse isbn-nummers met het in steeds geringere mate, nog Nederlandse en Vlaamse recht- Bij de klachtencommissie zijn er met steeds gebruik gemaakt wordt van hebbenden de vergoedingen voor betrekking tot de leenrechtverde- automatiseringssystemen die zich uitleningen over het afgelopen jaar ling van eind 2005 geen klachten niet verdragen met het systeem dat zoveel mogelijk rechtstreeks uit- binnengekomen. Er bestond na bij de Stichting Leenrecht in gebruik gekeerd worden. afloop van de termijn waarbinnen is. Naar aanleiding van deze uitbreiding klachten konden worden ingediend, van de uitkering hebben verschil- dan ook geen aanleiding om de lende auteurs gereageerd met het leenrechtklachtencommissie bij bedrag per auteur opgeven van hun buitenlandse wer- elkaar te roepen. ken die in Nederlandse openbare De klachtencommissie van lira is De uitgekeerde bedragen per auteur bibliotheken aanwezig zijn. Dat een bestuurscommissie die het be- liepen uiteen van 1 eurocent tot circa heeft geholpen bij het verbinden stuur van lira adviseert over de af- 55.000 euro, waarbij opgemerkt dient van onze uitleengegevens met na- handeling van de klacht en eventu- te worden dat er veel meer auteurs men van auteurs. eel verder te nemen maatregelen. een gering dan een hoog bedrag ont- Het bestuur van lira neemt naar vingen. Het rekenkundig gemiddeld aanleiding van het uitgebrachte uitgekeerde bedrag was 333,63 euro. advies een besluit over de klacht. Tegen dit bestuursbesluit is vol- uitstek geldt als het Nederlandse is de prijsfactor indertijd in het 3 gens artikel 15e van de Auteurswet handboek voor het auteurs- reglement opgenomen. Tegelijk beroep mogelijk bij de arrondisse- recht, Spoor-Verkade-Visser, is om praktische redenen be- mentsrechtbank in Den Haag. Auteursrecht, Deventer: Kluwer, sloten niet elk jaar tot een zeer Van een klacht is sprake als een derde druk, 2005: p.99, waar de au- arbeidsintensieve aanpassing van auteur bezwaar maakt tegen een teurs schrijven: ‘Als veilige vuistre- prijzen over te gaan. aspect van de uitvoering van de gel ware o.i. uit te gaan van een aan Eventuele latere verhogingen van de leenrechtregeling zoals die door de de interviewer en de geïnterviewde verkoopprijs, door de uitgever in- Stichting Leenrecht is opgedragen gezamenlijk toekomend auteurs- gevoerd na het verstrijken van de aan de Stichting lira, dat bezwaar recht.’ twee-jarige periode waarbinnen van de auteur door interventie Als algemene regel hanteert lira in Nederland een vaste boeken- van het lira-bureau niet op korte in de leenrechtrepartitie dan ook prijs van kracht is, worden in de termijn wordt weggenomen en een gelijke verdeling tussen inter- berekening van de hoogte van de dat bezwaar door de auteur bin- viewer en geïnterviewde(n), dus leenrechtuitkering dan ook niet nen de gestelde termijn van twee 50/50. meegenomen. maanden na de leenrechtrepartitie Zou er tussen partijen over deze Pas als er sprake is van een nieuw schriftelijk is voorgelegd aan de standaardverdeling onenigheid isbn-nummer, bijvoorbeeld bij leenrechtklachtencommissie van ontstaan, dan kan het geschil bin- een gewijzigde herdruk van het de Stichting lira. nen twee maanden na afloop van boek, zal een nieuwe prijs weer Zoals dat elk jaar het geval is, waren de betreffende leenrechtrepartitie een rol spelen in de berekeningen. er natuurlijk ook eind 2005 een voorgelegd worden aan de lira- Wanneer in een klachtenprocedure aantal administratieve oneffen- klachtencommissie, onder overleg- de auteur het verzoek doet de heden, maar die betroffen zaken ging van het betreffende boek. tijdelijk aangehouden gemiddelde als verandering van adres, wijziging Het gaat dus niet om boeken waarin prijs te vervangen door de prijs bij van rekeningnummers, wijziging een interview of een lang citaat eerste aanbieding door de uitge- van aandelen in uitkeringsbe- voorkomt. Het gaat om boeken die ver aan de bibliotheek, dan geldt dragen, nog niet in de verdeling bestaan uit gebundelde interviews. bij gelijkblijvend isbn-nummer betrokken boeken en dergelijke zo veel mogelijk de prijs van de meer. In totaal kwamen er 1400 eerste druk, zoals die voorkomt in reacties binnen op bijna 14.000 boekenprijs Brinkmans Catalogus. auteurs. Door interventie van het Waar de verkoopprijs onbekend is, bureau konden dit soort aangele- De hoogte van de leenrechtuitkering wordt de gemiddelde prijs van in genheden snel worden opgelost. wordt berekend op grond van twee Nederland verkochte boeken aan- Mede als gevolg daarvan kwamen factoren: enerzijds het aantal uitle- gehouden, in de repartities 1997 er uiteindelijk geen klachten in de ningen in de steekproef en ander- tot en met 2005 steeds afgerond hierboven gemelde zin bij de klach- zijds de officieel door de uitgever op 25 gulden; na de invoering van tencommissie op tafel. vastgestelde verkoopprijs van het de euro werd dat 11,34 euro. Op boek die gold op het moment van een totaal aantal boektitels in het eerste aanbieding door de uitgever gris-bestand van 511.490 wordt auteursrecht op interviews aan de bibliotheken.