DOCSLIB.ORG

Natural Resources and Geothermal Energy in the Netherlands Ministry of Economic Affairs and Climate Policy Annual Review 2016

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Natural Resources and Geothermal Energy in the Netherlands Ministry of Economic Affairs and Climate Policy Annual Review 2016 Natural resources and geothermal energy in the Netherlands Ministry of Economic Affairs and Climate Policy Annual review 2016 Natural resources and geothermal energy in the Netherlands Annual review 2017 NATURAL RESOURCES AND GEOTHERMAL ENERGY IN THE NETHERLANDS 2017 Annual review An overview of exploration, production and underground storage 1 Preface As well as reporting on the exploration and production of hydrocarbons, rock salt and geothermal energy in the Netherlands, this annual review entitled ‘Natural Resources and Geothermal Energy in the Netherlands’ also reports on the underground storage of natural gas, nitrogen and saline water. In so doing it covers all the exploration, production and storage activities in onshore Netherlands and in the Dutch part of the continental shelf that fall under the Mining Act. The first section of this annual review deals with developments during the year 2017. The second part of this report comprises annexes giving an overview of the situation as at 1 January 2018, and the developments during preceding decades. The first nine chapters deal with the exploration, production and underground storage of hydrocarbons. Chapters 1 and 2 review the changes in the estimates of natural gas and oil resources in 2017 and the resulting situation as of 1 January 2018. These chapters also present a prognosis for the gas (small fields) and oil production for the next 25 years. The remaining volumes of natural gas and oil are reported in accordance with the Petroleum Resource Management System (PRMS). Due to ongoing research on induced earthquakes in Groningen, there is no long-term production prognosis for the Groningen gas field. For this reason, only the smaller gas fields will be covered in this report. Chapters 3 to 8 contain information on developments relating to licensing, exploration and related matters (seismic surveys, drilling activities, the placing of new platforms and the laying of pipelines). Chapter 9 summarises the produced volumes of natural gas, condensate and oil. Chapters 10 to 13 report on the underground storage of substances and on the exploration and production of coal, rock salt and geothermal energy. This report has been compiled by TNO, at the request of the Directorate General of Energy, Telecommunications and Competition of the Dutch Ministry of Economic Affairs. It includes data that the Minister of Economic Affairs is required to supply to both Chambers of the Dutch Parliament in accordance with article 125 of the Mining Act. The digital version of this review can be found on: www.nlog.nl. The volumes of gas and oil have been expressed in accordance with article 11.3.1. of the Mining Regulations: gas in normal cubic metres and oil (a liquid) in standard cubic metres. Facts and figures from this annual review may be reproduced only if the source is fully acknowledged. No rights can be derived from this report. The Hague, July 2018. 2 Contents PREFACE ................................................................................................................................................................... 2 Note: ................................................................................................................................................................6 KEY FIGURES FOR 2017 ............................................................................................................................................ 7 Natural gas and oil resources ..........................................................................................................................7 Hydrocarbon licences ......................................................................................................................................7 Wells ................................................................................................................................................................7 Natural gas production ....................................................................................................................................7 Oil production ..................................................................................................................................................7 Underground storage ......................................................................................................................................8 Coal ..................................................................................................................................................................8 Rock salt ..........................................................................................................................................................8 Geothermal energy..........................................................................................................................................8 1. NATURAL GAS RESOURCES AND FUTURE DOMESTIC PRODUCTION ................................................................ 9 1.1. Introduction ............................................................................................................................................9 Figures .............................................................................................................................................................9 Petroleum Resource Management Systeem (PRMS) ......................................................................................9 1.2. Resources ..............................................................................................................................................11 1.3. Resource estimates ...............................................................................................................................12 Gas resources as at 1 january 2018 ...............................................................................................................12 Restriction to conventional accumulations of gas.........................................................................................12 Reserves and contingent resources ...............................................................................................................12 Revised estimates compared to 1 January 2017 ...........................................................................................13 New discoveries .............................................................................................................................................13 Re-evaluation ................................................................................................................................................13 1.4. Exploration potential ............................................................................................................................15 Geological units and prospects .....................................................................................................................15 Gas portfolio characteristics ..........................................................................................................................15 Exploration potential .....................................................................................................................................16 Exploration potentieal trend/history ............................................................................................................18 1.5. Incentives ..............................................................................................................................................19 1.6. Domestic supplies of natural gas ..........................................................................................................20 Groningen Gasfield ........................................................................................................................................20 Small fields .....................................................................................................................................................21 2. OIL RESOURCES ............................................................................................................................................... 25 Oil resources as at 1 January 2018 ................................................................................................................25 Revised estimates of the oil resources compared to 1 January 2018 ...........................................................25 3 3. HYDROCARBON LICENCES, CHANGES IN 2017 NETHERLANDS TERRITORY .................................................... 28 3.1. Exploration licences, Netherlands Territory .........................................................................................28 3.2. Production licences, Netherlands Territory ..........................................................................................28 3.3. Exploration, production and storage licenses as at 1 January 2018 .....................................................29 4. HYDROCARBON LICENCES, CHANGES IN 2018 NETHERLANDS CONTINENTAL SHELF .................................... 31 4.1. Exploration licences, Continental shelf .................................................................................................31 4.2. Production licences, Continental shelf .................................................................................................33 5. HYDROCARBON LICENCES: COMAPNY CHANGES, NAME CHANGES AND LEGAL MERGERS IN 2017 ............. 35 6. SEISMIC SURVEYS ...........................................................................................................................................
Load more

Recommended publications
  • Plakboek Nr. 4
    Plakboek no 4. H.J.Popping. Inhoud van plakboek no 4. Zie ook de andere delen van no 4. Oud Ooslerwolde. Oud Maklcinga. Oud Focr teloo. Oud Haul?. Oud Donkerbroek. Oud Haulrwijk. Oud Elsloo. Oud Langedijke. Plakboek no 4 H.J. Popping. Oud HuIe. - De naam. - De kerk. - Dechool. - Aanlal inwoners. Oud Donkerbroek. - De naam. - De oudste sporen van bewoning. - De oorsprong van de buurt. - De kerk. - De Schans. - Breeberg. - De eeuwen langs. HEs KERK TE HAULE. Oud-Haule. t17 Het woord Haule is van Kel- tische7oorsprong en beteekent:' heuvelrug, hoogte. i Deze d9,idt op n hoçger - oud)r4m d/e(plaj21 1e3n i~iiers ren )-F& eds ypde Ru en dksj&'ta Dat de plaats van zeer ouden datum is, behoeft niet alleen hieruit te blijken. De bodem heeft in dezen omtrek reeds zooveel voorwerpen uit de oudheid op- geleverd, dat daaruit genoeg de zeer vroege bewoning blijkt. 3iivondsten en vondsten van bewerkte vuursteensplinters, be- nevens de onder Donkerbroek, raar direct tegen Haule liggende Galgeberg, herinneren aan het nolithisch (jong- steenen) tijd- perk. Het terrein schijnt hier dus al vroeg tot bewoning te hebben uitgelokt. Dit is niet te ver- wonderen. Immers, in het Oosten en het Noorden was men gedekt door de hoogveen-moerassen. De hooge zandrug, waarop de lang- gestrekte plaats ligt, gaf veilig- heid voor het water, terwijl in het Zuiden de Kuinder de ge- wenschte weiden voor het vee gaf. Naast de vondsten uit den steentijd zijn ons meerdere vind- plaatsen van urnen of ander vaatwerk bekend We konden daaruit conciudeeren, dat de bewoning door de eeuwen er onafgebroken is geweest.
    [Show full text]
  • De Nederlands Hervormde Kerk Van Donkerbroek
    Inhoudsopgave Inleiding 3 Geschiedenis 4 De kerk wordt herbouwd 5 De gevelsteen 6 De kerktoren 7 Donkerbroek samen met Haule kerkgemeente 8 Historie kerkgebouw, orgel, klokkestoel met klokken 9 De kansel 10 De gevels 10 Oude vloerresten 11 De kapconstructie 12 Tongewelf 13 Het orgel 14 Technische gegevens orgel 15 De klokkestoel en de klokken 16 De restauratie 2007-2008 17 De Laurenstsjerke 18 Bronnen 19 2 Inleiding Lang voordat de naam van het dorp voor de eerste maal in een document wordt genoemd verbleven er al mensen in deze contreien. Archeologische vondsten in de 20e eeuw tonen dat onomstotelijk aan. Pas in een document van 1408 komen we voor het eerst “Dongbroec” en “Dungebroek” tegen, namen die lijken op het huidige Donkerbroek. Sommige historici echter menen dat Donkerbroek al bestond in 1328. Zij concluderen hiertoe op grond van de tekst van twee oorkonden van 26-5- 1328. Deze betreffen een vernieuwde regeling van een door de bisschop van Utrecht op Drente en de stad Groningen te vorderen som gelds. Op de oorspronkelijke vordering wordt een bedrag van goed 8 marken in mindering gebracht omdat, zoals valt te lezen, 12 kerspelen zich hadden afgescheiden van Drente en zich hadden gevoegd bij de “Frisonibus de Stellingewarf” (Friezen van Stellingwerf). Welke 12 kerspelen het betreft wordt echter niet vermeld. Vermoed wordt dat ze gelegen hebben in wat thans Ooststellingwerf is. Ook de naam van ons dorp valt dan al gauw. Een zwart-op-wit bewijs is er echter niet. Daarom houden we het er maar op dat Donkerbroek in elk geval in 1408 al bestond.
    [Show full text]
  • Toelichting Op De Werkkaart Groene Diensten Oranjewoud-Katlijk
    Werkkaart en toelichting Landschapsfonds Oranjewoud– Katlijk Juli 2010 TOELICHTING OP DE WERKKAART GROENE DIENSTEN ORANJEWOUD-KATLIJK De Werkkaart Groene Diensten is leidend voor de ruimtelijke keuze van de inzet van groene diensten in Oranjewoud-Katlijk. Welke diensten worden waar gevraagd? En met welk doel? Voor de werkkaart is geen nieuw beleid ontwikkeld. Bestaand beleid is geconcretiseerd en vertaald naar het werkgebied Oranjewoud-Katlijk. De toelichting op de werkkaart zoals hier voorligt geeft inzicht in gemaakte keuzes, de doelstellingen van de stichting en uiteindelijk waar welke groene diensten ingezet gaan worden voor het beheer en onderhoud van het landschap van Oranjewoud-Katlijk. Aanbieders, particuliere grondeigenaren zowel agrariërs als niet agrariërs kunnen op basis van de werkkaart op vrijwillige basis besluiten om groene diensten te gaan leveren. De groene diensten zelf –de instapeisen, het gewenste beheer en de hoog- te van de vergoedingen- zijn uitgewerkt in de Dienstenbundel Oranjewoud Katlijk . Beide documenten, de dienstenbundel en de werkkaart zijn onderdeel van het businessplan Land- schapsfonds Oranjewoud-Katlijk. Juni 2010 Werkkaart Groene Diensten Oranjewoud-Katlijk 3 4 INHOUDSOPGAVE 1 HUIDIGE SITUATIE EN BESTAAND BELEID 7 1.1 Huidige situatie en landschapstypen 7 1.2 Beleidsdoelen vanuit bestaand beleid 10 1.3 Wensbeelden per landschapstype 10 1.3.1 Wensbeeld en groene diensten in de woudontginningen 10 1.3.2 Wensbeeld voor en groene diensten in het landgoederenlandschap 12 1.3.3 Wensbeeld voor en groene diensten in de veenpolders 12 1.3.4 Wensbeeld voor en groene diensten in het beekdal 13 1.4 Groene diensten in Oranjewoud-Katlijk 14 2 OVERZICHT VAN DE VRAAG NAAR GROENE DIENSTEN 15 2.1 Doelstelling groene diensten Oranjewoud-Katlijk 15 2.2 Werkkaart groene diensten Oranjewoud-Katlijk 17 BIJLAGE: OVERZICHTSKAART LANDSCHAPSFONDS ORANJEWOUD KATLIJK Werkkaart Groene Diensten Oranjewoud-Katlijk 5 6 1.
    [Show full text]
  • Lijst Bedrijven Huidige Situatie Emissie Ammoniak(1).Xlsx
    Emissie ammoniak per adres in kg/jaar (huidige situatie - dec. 2014) nr adres emissie in kg/jaar 1 Aekingaweg 5 Appelscha 539 3 Bruggewijk 8 Appelscha 130 4 De Bult 3 A Appelscha 0 5 De Bult 5 Appelscha 0 6 De Bult 6 Appelscha 2435 7 De Maden 1 Appelscha 1621 8 De Maden 2 Appelscha 2389 9 De Maden 4 Appelscha 2679 10 Drentseweg 14 Appelscha 120 11 Drentseweg 22 Appelscha 831 12 Drentseweg 24 B Appelscha 0 13 Drentseweg 28 Appelscha 1040 14 Drentseweg 30 Appelscha 886 15 Drentseweg 34 Appelscha 0 16 Drentseweg 38 Appelscha 0 17 Drentseweg 39 A Appelscha 230 20 Eerste Wijk 10 Appelscha 3061 22 Kloosterweg 10 Appelscha 135 23 Menneweg 3 Appelscha 726 25 Menneweg 5 Appelscha 1210 26 Nieuwe Vaart 1 Appelscha 1137 27 Nieuwe Vaart 3 Appelscha 980 28 Nieuwe Vaart 9 Appelscha 23 29 Nieuwe Vaart 16 Appelscha 0 30 Oude Willem 9 Appelscha 1824 31 Oude Willem 13 Appelscha 1162 33 Terwisscha 10 Appelscha 5900 35 Terwisscha 14 B Appelscha 0 36 Terwisscha 17 Appelscha 621 38 Tilgrupsweg 3 A Appelscha 1223 39 Tilgrupsweg 4 Appelscha 18 40 Vaart Nz 1 Appelscha 107 41 Vaart Nz 121 B Appelscha 150 42 Vaart Nz 140 Appelscha 325 43 Vaart Nz 146 Appelscha 884 44 Vaart Zz 104 A Appelscha 100 45 Vaart Zz 112 Appelscha 843 46 Vaart Zz 113 A Appelscha 53 47 Vaart Zz 114 B Appelscha 85 49 Vaart Zz 145 Appelscha 265 50 Vaart Zz 150 Appelscha 1105 51 Vaart Zz 151 Appelscha 0 52 Wester Es 38 Appelscha 1949 53 Wester Es 42 Appelscha 0 54 Wester Es 48 Appelscha 1949 55 Wester Es 52 Appelscha 0 57 Balkweg 2 Donkerbroek 0 60 Bovenweg 11 Donkerbroek 786 61 Bovenweg 20 Donkerbroek
    [Show full text]
  • Monumenten I Nventarisatie P Roject
    Monumenten Inventarisatie Project GEMEENTEBESCHRIJVING OOSTSTELLINGWERF PROVINCIE FRIESLAND - REGIO DE FRIESE WOUDEN INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING 3 2 BODEMGESTELDHEID 2.1 Ontstaansgeschiedenis 3 2.2 Vervening 4 2.3 Bodemsoorten 4 2.4 Reliëf 4 2.5 Waterbeheersing 4 3 GRONDGEBRUIK. VERKAVELING EN LANDSCHAPSBEELD 3.1 Grondgebruik 5 3•2 Verkaveling 5 3•3 Landschapsbeeld 6 4 INFRASTRUCTUUR 4.1 Waterwegen 6 4.2 Landwegen 7 4.3 Tramverbindingen 7 4.4 Gas-, electriciteits- en drinkwatervoorziening 8 5 MIDDELEN VAN BESTAAN 5.1 Algemeen 8 5•2 Landbouw en zuivelindustrie 9 5.3 Vervening 9 5.4 Handel, ambachtelijke bedrijven en industrie 9 5.5 Recreatie 10 6 NEDERZETTINGEN 6.1 Algemeen 10 6.2 De nederzettingen 11 6.3 Verspreide bebouwing 16 LITERATUUR 17 GERAADPLEEGD KAARTMATERIAAL 18 BIJLAGE BEVOLKINGSONTWIKKELING 19 1 INLEIDING De gemeente Ooststellingwerf is gelegen in regio De Friese Wouden (Oost) . De gemeente grenst in het oosten en het zuiden aan de provincie Drenthe, in het zuidwesten aan de gemeente Weststelling- werf, in het westen aan Heerenveen en in het noorden aan de ge- meente Opsterland. In 1904 en 1953 werden de grenzen van de gemeente Ooststellingwerf gewijzigd. In 1904 betrof het de grenzen met de voormalige gemeen- te Schoterland en in 1953 waarschijnlijk de grenzen met Weststel- lingwerf (en misschien ook Onsterland). De gemeente heeft thans een oppervlakte van 226,08 km , waarvan 1,32 km tot het binnen- water behoort. Op 1 januari 1990 telde de gemeente 24.799 inwoners, waarvan ruim een derde deel woonachtig was in Oosterwolde, de hoofdplaats van deze gemeente. Behalve Oosterwolde liggen in de gemeente nog 12 dorpen, nl.
    [Show full text]
  • Onteigening in De Gemeente Heerenveen VW
    Onteigening in de gemeente Heerenveen VW «Onteigeningswet» 2. de heer mr A.D. Schaap, namens nadeel ondervinden van de voorgeno- mevrouw C. van der Heide-Kloppen- men onteigening. Voor zover het in Ombouw Rijksweg 32 tot autosnelweg burg, eigenares van de onroerende dat verband gaat om een financieel zaak met grondplannummer 49; nadeel, kan worden opgemerkt dat Besluit van 10 januari 1996, nr. 3. de heer Dekker, namens de heer J. zulks de aanwijzing van de onroerende 96.000127 houdende aanwijzing van de Jonge, eigenaar van de onroerende zaken ter onteigening niet in de weg onroerende zaken ter onteigening ten zaken met grondplannummers 35, 36, kan staan. De onteigeningswet waar- algemenen nutte 37, 38, 40 en 41; borgt belanghebbenden een volledige 4. de heer M. van Dam, eigenaar van schadeloosstelling. De hoogte daarvan Wij Beatrix, bij de gratie Gods, de onroerende zaken met grondplan- staat in het kader van de onderhavige Koningin der Nederlanden, Prinses van nummers 19, 21 en 22 en procedure niet ter beoordeling, aange- Oranje-Nassau, enz. enz. enz. 5. de heer H.A. Baart, eigenaar van de zien de vaststelling van deze schade- onroerende zaken met grondplannum- loosstelling, bij het ontbreken van min- Beschikken bij dit besluit over het ver- mers 25 en 26. nelijke overeenstemming, geschiedt in zoek van de Hoofdingenieur-Directeur Uit het verslag blijkt verder dat tijdig het kader van de gerechtelijke ontei- van de Rijkswaterstaat in de Directie een schriftelijke reactie is binnengeko- geningsprocedure. Noord-Nederland, namens de Minister men van de heer mr G.J. Niezink, Voor zover de opmerkingen van recla- van Verkeer en Waterstaat, tot aanwij- namens: manten verband houden met de zing van onroerende zaken ter ontei- – de heer H.
    [Show full text]
  • Kenschets Van Het Gebied Haaks Daarop Werden Wijken Gegraven En Weer Haaks Daarop Voorzieningen Greppels
    Kenschets van het gebied Haaks daarop werden wijken gegraven en weer haaks daarop Voorzieningen greppels. De vaarten en wijken dienden zowel voor de afvoer van Naast de aanwezige scholen zijn er in dit deelgebied verschillende turf als voor de ontwatering van het gebied. In 1566 was de maatschappelijke voorzieningen aanwezig zoals dorpshuizen, een Ontstaan van het landschap Schoterlandse Compagnonsvaart uitgegraven tot De Knipe en in bibliotheek, sportcomplexen en kerken. In Jubbega en Nieuwehorne Tijdens de voorlaatste ijstijd ontstonden in Zuidoost-Friesland, als 1627 tot Katlijk en 1720 Jubbega. is een supermarkten aanwezig. gevolg van de opstuwende werking van het landijs, noordoost- zuidwest lopende ruggen, met daartussen brede lager gelegen Bevolkingsopbouw Basis- Supermarkt Sport (niet Dorpshuizen beekdalen. Tijdens de vrij droge laatste ijstijd werden op deze Het deelgebied heeft ongeveer 6800 inwoners. De afgelopen jaren scholen uitputtend) / MFA’s ondergrond dekzandpakketten afgezet. is de bevolking in het gebied licht afgenomen, terwijl deze in de - - - De hele gemeente Heerenveen licht is gegroeid (zie onderstaande Bontebok Bokkesprong Later, in het Holoceen, werd het klimaat warmer en vochtiger tabel). 1 Coop Tennis, De Kiekenhof waardoor de plantengroei toenam en op sommige natte plaatsen voetbal, volleybal, veen ontstond, zoals ook het geval was in de tussen de zandruggen Aantal inw. Groei/krimp Groei/krimp gelegen laagten. Er ontstonden veenlagen met een maximale dikte survival, 2014-2018 2014-2018 Nieuwehorne hardlopen van 2 à 3 m die in een groot aantal gebieden boven de Heerenveen Oudehorne 1 - - - dekzandruggen uitgroeiden en zo ontstond hoogveen. 2014 2018 Abs. % % 2 Coop Zwembad, MFA De Jubbega 3.302 3267 -35 -1,1% Ontginning en bewoning van het gebied Korfbal, Kompanije Hoornsterzwaag 809 822 +13 +1,6% +0,2% Voetbal, In de Middeleeuwen werd vooral de hoger gelegen dekzandrug Bontebok 434 412 -22 -5,1% Sporthal, bewoond.
    [Show full text]
  • DONKERBROEK April 2018 (Web).Indd
    Dorpskrant Donkerbroek - 26e jaargang, nr. 4 - april 2018 Oplage: 1000 ex. Barbecue of BBQ Bronzen plek Ruben Meeter Toen lang geleden het vuur werd ontdekt bracht dit vele nieuwe mogelijkheden voor op Friese Judo Kampioenschappen de toenmalige holenmens. In combinatie met de uitvinding van het vuursteenmes kon vlees van het vel ontdaan, in stukken gesneden en op een spit wor- den klaargemaakt. Dit zorgde ervoor dat het vlees veel beter verteerd kon worden dan rauw vlees Eigenlijk is de bbq dus al heel lang een goede manier van vlees bereiden. Het gaat tegenwoordig alleen een beetje anders. In de jaren ’60 deden wij het nog op een houtskoolvuurtje. Het liefst op een zelfgebouwde bbq van ste- nen met daarop een rooster. Wat krantenpapier of kleine stokjes of de latere aanmaak- blokjes, zorgden voor een gloeiend vuurtje. Menigeen probeerde het snel aan de gang te krijgen met wat spiritus, maar dat zorgde geregeld voor behoorlijke brandwonden. Op zaterdag 31 maart werd in sporthal ‘Rengers’ in Leeuwarden staande te houden op zijn eer- de 26e editie Friese Judo Kampioenschappen gehouden. In alle ste Friese Kampioenschap, hij Nu zorgt de elektrische- en gas- klassen werd hier de gehele dag gestreden om de kampioensti- liet mooi judo zien, aanvallend barbecue er voor dat binnen tels. en technisch. Ruben won maar enkele minuten het eerste vlees liefst 5 partijen met de hoogste er al opgelegd kan worden. Uit Donkerbroek meldde de 8-jarige podium. scores door worpen Wazari en Alleen maar vlees is echter ook Ruben Meeter zich op de judomat. De concurrentie was sterk en dit Ippon.
    [Show full text]
  • 'Ltaui'erwiek 4 Waskemeer 0000 Defiau1 Donkerbroek ! ( Oost-Stelljngwarf E Ld Oosterwoo \ * Fochtel Tronde Langedieke Raevens
    ,-'lTaui'erwiek _4 Waskemeer 0000 DeFIau1 Donkerbroek ! ( Oost-Stelljngwarf Oosterwoold e \ * Fochtel Ln0 Langedieke Raevens Tronde C em Nijberkoop oold-Appeksch* Ise T7 Riesherkaarfipen V lae Zaaaardhuzen p Buii,- De Miente OtDe Oostertreek, Hoeve Noordwoolde - Npordwoo1de-Zuud - /Vinkege' C, ggerde Th.T. Adanise H. Eggink 4F{auierwiek - - - - - - Waskemeer I C 'a Lanedieke iandhuzèii 49 'tI '-r Al ------ Dierenartsencentrum Oosterwolde 2007 Tot standgekomen in samenwerking met de Stichting Stellingwarver Schrieversronte Met dank aan: Dierenartsencentrum Oosterwolde Stichting Landbouwschoolfonds Oosterwolde en Omstreken © 2008 Th.T. Adamse, H. lEggink Typografie en druk: Drukkerij van der Mccr, Oosterwolde ISBN/FAN: 978-90-9022766-5 Inhoiul Voorwoord 4 Inleiding 5 De periode voor 1800 16 De beginperiode tot 1880 20 Dc moeilijke tijd van 1880-1910 33 Dc drukke tijd 1910-1945 62 Dc veranderende tijd 1945-1970 95 De tegenwoordige tijd 1970-1993 111 Conclusie 133 Literatuurlijst 134 De qesckiedenis Vms de diergeneeskunde in 00ststeflinqwe4 Doelstelling: Een onderzoek naar de ontwikkeling van de diergeneeskunde in de gemeente Ooststellingwerf. De gedachte dat zoveel van wat heeft plaats gevonden, verloren kan gaan wanneer her niet opgeschreven is, vormde de aanleiding tot dit historisch overzicht. Dc schrijvers, beiden praktiserende dierenartsen in Ooststellingwerfvanaf 1957 tot 1993, hebben een onderzoek gedaan naar de geschiedenis van de diergeneeskunde, vanaf het moment dat de eerste gediplomeerde vcearts zich vestigde in Ooststellingwerf. De qesthiedenis van de diergeneeskunde 4 in 09ststeUinqwe4 InIeidinq Ooststellingwerfvormt met Weststellingwerf binnen Friesland een gebied, de Stellingwer- yen, dat zich onderscheidt met een eigen identiteir, taal en cultujar. La,gdiekc 1R— Id 0 Id-Appia W-Stlbng"( DOTI k id— Nil SLTIL Brun: Sicllirigzvarfi woo,deboel' De historische ontwikkeling van de bestaansbronnen in de Stellingwerven is sterk met de bodem verbonden.
    [Show full text]
  • Ontgonnen Verleden
    Ontgonnen Verleden Regiobeschrijvingen provincie Friesland Adriaan Haartsen Directie Kennis, juni 2009 © 2009 Directie Kennis, Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Rapport DK nr. 2009/dk116-B Ede, 2009 Teksten mogen alleen worden overgenomen met bronvermelding. Deze uitgave kan schriftelijk of per e-mail worden besteld bij de directie Kennis onder vermelding van code 2009/dk116-B en het aantal exemplaren. Oplage 50 exemplaren Auteur Bureau Lantschap Samenstelling Eduard van Beusekom, Bart Looise, Annette Gravendeel, Janny Beumer Ontwerp omslag Cor Kruft Druk Ministerie van LNV, directie IFZ/Bedrijfsuitgeverij Productie Directie Kennis Bedrijfsvoering/Publicatiezaken Bezoekadres : Horapark, Bennekomseweg 41 Postadres : Postbus 482, 6710 BL Ede Telefoon : 0318 822500 Fax : 0318 822550 E-mail : [email protected] Voorwoord In de deelrapporten van de studie Ontgonnen Verleden dwaalt u door de historisch- geografische catacomben van de twaalf provincies in Nederland. Dat klinkt duister en kil en riekt naar spinnenwebben en vochtig beschimmelde hoekjes. Maar dat pakt anders uit. Deze uitgave, samengesteld uit twaalf delen, biedt de meer dan gemiddeld geïnteresseerde, verhelderende kaartjes, duidelijke teksten en foto’s van de historisch- geografische regio’s van Nederland. Zo geeft het een compleet beeld van Nederland anno toen, nu en de tijd die daar tussen zit. De hoofdstukken over de deelgebieden/regio’s schetsen in het kort een karakteristiek per gebied. De cultuurhistorische blikvangers worden gepresenteerd. Voor de fijnproevers volgt hierna een nadere uiteenzetting. De ontwikkeling van het landschap, de bodem en het reliëf, en de bewoningsgeschiedenis worden in beeld gebracht. Het gaat over de ligging van dorpen en steden, de verkavelingsvormen in het agrarisch land, de loop van wegen, kanalen en spoorlijnen, dijkenpatronen, waterlopen, defensielinies met fortificaties.
    [Show full text]
  • Bunskoeke, D.M
    Oudeschoot. Ontstaan en indeling van het dorpsgebied DRS D.M. BUNSKOEKE Het dorp Oudeschoot kan men slechts met moeite vinden op een min­ der gedetailleerde kaart van Friesland. Het ligt ten noorden van de Tjonger langs de A32, deels verscholen in de bossen en is alleen nog bekend door de jaarmarkt op Pinkstermaandag. In het verleden was het grondgebied veel uitgestrekter en functioneerde het dorp als centrum- plaats voor de gehele streek. Het kent dan ook een rijke historie, zeker voor Zuid-Friese begrippen. ot op de huidige dag zitten er hiaten in de ontginning van hooggelegen veengebieden van­ kennis van de veelbewogen geschiedenis af een nabijgelegen waterloop gebruikelijk (Lig- T van Oudeschoot, strategisch gelegen aan tendag, 1995, p. 26-27). de rand van het vroeger vrij ontoegankelijke Een van de oudste mededelingen over deze moerasgebied in het zuidoosten van Friesland. streek betreft een ontginningsconcessie van de Vooral met betrekking tot het ontstaan van het bisschop van Utrecht aan de Friezen van Lam- dorp en de ruimtelijke indeling van het dorps­ merbruke in 1165 (waarschijnlijk genoteerd rond gebied ten tijde van de grote verveningen in de 1247), die wellicht betrekking heeft op het i6e eeuw is veel onduidelijkheid blijven bestaan. dorpsgebied van Spanga en Scherpenzeel ten Deze verveningen leidden tot het ontstaan en de zuiden van de Tjonger (Middendorp, 1985, pp. afsplitsing van de vlek Heerenveen, thans de 19-22). De bemoeienis van de bisschop van belangrijkste plaats in de regio. Na de recente Utrecht werd ook elders in Stellingwerf gesigna­ publikatie van bronnenmateriaal betreffende de leerd (Bouwer, 1989, pp.
    [Show full text]
  • Bucket List Check Ze Alle 10!
    De Heerenveen ‘n gouden regio Bucket list Check ze alle 10! ACTIEF Loop met je blote voeten door het water bij het recreatiegebied De Heide. ddddd ACTIEF CULTUUR Leer de geschiedenis over de monumentale gebouwen in Heerenveen door de QR code op het gebouw te scannen. NATUUR ACTIEF CULTUUR Beklim de heuvel en adem de sferen rondom het Woutersbergje. CULTUUR Bezoek de zes enorme, monumentale beelden van Tony Gragg. (van 24 april tot 26 september) CULTUUR Bewonder het kunstwerk onder de brug bij Aldeboarn. NATUUR ACTIEF CULTUUR Sta bovenop de Kiekenberg dit is het hoogste punt in de omgeving van Nieuwehorne. NATUUR ACTIEF Beklim de 108 treden van de uitkijktoren Belvedère en kijk of je de Waddeneilanden TREINSPOOR kunt zien. AENGWIRDEN NES ACTIEF CULTUUR Wandel de kunstroute in Akkrum en ALDEBOARN bewonder de kunstwerken van de AKKRUM TURFROUTE ZWEMBAD plaatselijke (amateur) kunstenaars. JUBBEGA GERSLOOTPOLDER NATUUR ACTIEF CULTUUR Bezoek het Ecokathedraal in Mildam en GERSLOOT TERBAND verwonder je over de langdurige processenHOORNSTERZWAAG TJALLEBERD JUBBEGA HASKERDIJKEN tussen mens en natuur. LUINJEBERD NATUUR ACTIEF CULTUUR DE KNIPE Breng een ode aan de Wolf in Katlijk. HEERENVEEN OUDEHORNE BONTEBOK TURFROUTE ORANJEWOUD NIEUWEHORNE KATLIJK MILDAM OUDESCHOOT Kijk voor de adressen NIEUWESCHOOT op a cht e rzi jd e! ngoudenplak.nl De Heerenveen ‘n gouden regio Bucket list Recreatiegebied De Heide De Dreef Heerenveen Monumenten met QR code Scan de QR code voor meer informatie Woutersbergje Midden in de bossen, Oranjewoud Museum Belvedère – Tony Gragg beelden Oranje Nassaulaan 12, Heerenveen Brug Aldeboarn Súdkant, Aldeboarn Kiekenberg Siebe Annesweg, Oudehorne Uitkijktoren Belvedère Bieruma Oostingweg, Oranjewoud Kunstroute Station Galemaleane 1, Akkrum Ecokathedraal Mildam Yntzelaan, Mildam Stonehenge Schoterlandseweg 26, Katlijk MEER LEUKE DOEN&ZIEN UITJES VIND JE OP: WWW.NGOUDENPLAK.NL Of scan de QR code ngoudenplak.nl.
    [Show full text]