DOCSLIB.ORG

Yeni Tıp Tarihi Araştırmaları

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Yeni Tıp Tarihi Araştırmaları YENİ TIP TARİHİ ARAŞTIRMALARI THE NEW HISTORY OF MEDICINE STUDIES 12-13-14-15 İstanbul – 2006/2007/2008/2009 Kapak Resmi İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültelerinde bulunan “Hamidiye Etfal Hastanesi” yazılı ilaç kavanozlarından bir örnek. Cover Illustration A sample from drug bottles with the name of “Hamidiye Etfal Hospital” in Medical Faculties of Istanbul University Türk Tıp Tarihi Kurumu Adına Sahibi: İbrahim Başağaoğlu DERGİ YAZIŞMA ADRESİ Emrah Kurt Burhan Akgün İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı 34303 Cerrahpaşa – İstanbul Tel. / Fax: + 90 212 414 30 36 e-posta: [email protected] [email protected] ISSN 1300 – 669X © Derginin her hakkı saklıdır. Yazılı izin alınmadan derginin hiçbir bölümü kısmen de olsa kopyalanamaz, çoğaltılamaz ve yayımlanamaz. 2010 Nobel Matbaacılık iii YAYIN KURULU Kurucu: Nil Sarı Yazı İşleri Müdürü: Öztan Usmanbaş Editörler: Ayşegül Demirhan Erdemir, Öztan Usmanbaş, İbrahim Başağaoğlu DANIŞMANLAR Ayten Altıntaş, Gülten Dinç, Ferruh Dinçer, Hanzade Doğan, Rengin Dramur, İnci Hot, Esin Kâhya, Arın Namal, Bülent Özaltay, Zuhal Özaydın, Neriman Özhatay, Nuran Yıldırım İNGİLİZCE EDİTÖRLERİ Elif Atıcı, Burhan Akgün YAYIN SORUMLULARI Sezer Erer, Ümit Emrah Kurt YENİ TIP TARİHİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ YAZIM KURALLARI 1. Yazılar 3 nüsha halinde (biri asıl, ikincisi fotokopi olarak) yayın sorumlusuna gönderilme- lidir. Orijinal araştırmalar, derlemeler ve biyografiler daha önce başka bir dergide yayınlanmamış olmalı; eğer herhangi bir kongrede tebliğ edilmişse belirtilmelidir. 2. Boş bir sahifesine konu başlığı, yazar ya da yazarların isimleri, görev yerleri, akademik unvanları ve yazışma adresleri yazılmalı ve bunlardan konu başlığı dışında olanlar makalenin ilk sahifesine yazılmalıdır. 3. Yazılar, yazarların adları belirtilmeksizin, hakem kuruluna gönderilerek, üç bağımsız danışman tarafından incelenecektir. 4. Türkçe makalelerin özetleri İngilizce, yabancı dildeki makalelerin özetleri ise Türkçe olarak yazılmalıdır. 5. İngilizce özetlerdeki Türkçe sözcükler transkribe edilmeli ya da italik olmalıdır. 6. Anahtar kelimeler belirtilmeli; bu kelimelerin sayısı beşi geçmemelidir. 7. Metin içindeki kısaltmalar ilk geçtiği yerde açıklanmalıdır. 8. Tablolar, şekiller, grafikler ve dialar ayrı sayfa halinde, metnin sonuna eklenmeli ve metin içinde geçiş sırasına göre numaralandırılmalıdır. Tablo, şekil, grafik ve diaların arka sağ üst köşesi okla işaretlenmeli, yazarın ismi, metnin başlığı ve sıra numarası yazılmalıdır. Resimleri açıklayan bilgiler, yani alt yazıları verilmelidir. 9. Metinlerde geçen hicrî ve rumî tarihler ayrıca bugünkü takvime göre de çevrilmelidir. 10. “Yararlanılan kaynaklar” listesi, yalnız yazarın metinde kullandığı kaynakları içermeli, metinde geçtiği sıraya göre dipnotu şeklinde düzenlenmeli ve numaralandırılmalıdır. Yazarlar yararlanılan kaynakları verdikten sonra isteğe bağlı olarak ayrıca alfabetik bir kaynaklar listesi de verebilirler. Dip Notlar ve kaynaklar kesinlikle metnin sonuna konmalıdır. İÇİNDEKİLER Ayşegül Demirhan Erdemir, 1 Önsöz Öztan Öncel, İbrahim Başağaoğlu Ayşegül Demirhan Erdemir, 5 Prof. Dr. Ali Haydar Bayat’ı Saygıyla Anıyoruz Öztan Öncel İbrahim Başağaoğlu Bayhan Çubukçu 9 Sayın Hocam, Değerli Dost Mebrure Değer 11 Dürüst, Sevecen, Çalışkan, Bilge Bir Kişi: Prof. Dr. Ali Haydar Bayat İbrahim Başağaoğlu 13 Rahmetli Hocamız Prof. Dr. Ali Haydar Bayat’ın Ders Alınacak Bir Davranışı Müjgan Üçer 17 İlim Âleminin ve Türk Tıp Tarihi Câmiasının Elîm Kaybı: Prof. Dr. Ali Haydar Bayat Gürsel Ortuğ 23 Prof. Dr. Ali Haydar Bayat Nüket Büken 27 Sadece Tıp Tarihi Alanına Değil, Türk Milliyetçiliğine Katkılarından Dolayı da Hocamı Saygıyla Anıyorum Ali Haydar Bayat 29 Azerbaycan İlimler Akademisi El Yazmalar Enstitüsü Tıbbî Yazmalar Koleksiyonu Zuhal Özaydın 39 Prof. Dr. Ekrem Kadri Unat’ın Tıp Tarihi Çalışmaları Ömer Düzbakar 67 Zâim Hacı İbrahim Ağa Vakfiyesinde Yer Alan İlaç Terkibi Hakkında Özlem Sarıkaya, Murat Civaner 75 Yirminci Yüzyılın Başlarında Anadolu’ya Göçler, Oluşan Halk Sağlığı Sorunları ve Sunulan Sağlık Hizmetleri Turhan Ada 85 Eleştirel Açıdan “Tarih Boyunca İlim ve Din” Turhan Ada 91 Eleştirel Açıdan “Osmanlı Türklerinde İlim” R. Vedat Yıldırım, Adnan Ataç 103 Erken Dönem Bizans Hastaneleri ve Diğer Sağlık Sosyal Yardım Kurumları Ahmet Acıduman, Berna Arda, 111 Şanîzâde Mehmed Ataullah Efendi’nin Uygur Er Eseri Kânûnü’l-Cerrâhîn (Cerrahların Kanunu)’de Nöroşirürji ile İlgili Bir Bölüm: Cerâhâtü’r-Re’s (Kafa Yaraları) Ahmet Acıduman, Uygur Er 125 XVII. Yüzyıl Viyana’sında Kafatası Cerrahisi: Evliya Çelebi Seyâhatnâmesi’nden Bir Olgu Mustafa Yavuz 135 Kebîkeç - ve Düğün çiçeği: Ranunculus asiaticus L. Mustafa Yavuz, 151 El Yazması Tıp Kitaplarında Yosunların Gülşah Çobanoğlu Kullanım Alanları Mehmet Karayaman 165 İzmir’de Yayınlanan İlk Tıp Dergisi Olan Hıfzıssıhha Mecmuasının 1906 Yılı Sayıları Hakkında Bir Değerlendirme v vi İÇİNDEKİLER Eyüp Sarıtaş 183 Han Hanedanı Dönemine Kadar (M.Ö. 206-M.S. 220) Çin’deki Tıp Faaliyetlerine Genel Bir Bakış Binnur Tüzün 191 Tüberküloz Savaşından AIDS’e: Dr. Turgut Altuğ (1921-2008) Ahmet Doğan Ataman 195 Bir İmparatorluk Başşehri: Viyana D. Novak 205 Anjiyografinin Resimli Tarihi II. Bölüm (1952-1999) O. Necmettin Şafak 227 İlk Dönem (14. ve 15. Yüzyıl) Türkçe Tıp Yazmalarında Çocuk Sağlığı Hastalıkları ve Tedavileri Ümit Emrah Kurt 313 Antik Dönemde Yunan, Roma, Bizans Kesici Cerrahi Aletlerinin XX. Yüzyıla Ait Örneklerle Karşılaştırılması Namık Kemal Kurt 363 Dr. Namık Kemal Kurt’tan Anılar Kenan Karagöz 367 XXIV. Gevher Nesibe Tıp Günleri, IX. Türk Tıp Tarihi Kongresi, Türkiye’de Tıp Eğitiminin 500.Yılı Anısına 24-27 Mayıs 2006 Kayseri (IX. Türk Tıp Tarihi Kongresi’nden Kısa Notlar) Arın Namal 371 İlk Dişhekimliği Okulumuz Olan İstanbul Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi’nin 100. Kuruluş Yılı I. Uluslararası, X. Ulusal Türk Tıp Tarihi Kongresi Bünyesinde Düzenlenen Bir Seksiyonla Kutlandı Arın Namal 379 Türk Tıp Tarihi Kurumu İlk Dişhekimliği Okulumuz Olan İstanbul Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi’nin 100. Kuruluş Yılı Anısına Bir Kitap Yayınladı İbrahim Başağaoğlu 385 Türk Tıp Tarihi Kurumu Kuruluşunun 70. Yıl Anma Toplantısı Arın Namal 391 İstanbul Üniversitesi’nde 30 Eylül-1 Ekim 2009 Tarihlerinde Dresden Teknik Üniversitesi Carl Gustav Carus Tıp Fakültesi Tıp Tarihi Enstitüsü & İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Tıp Etiği ve Tıp Tarihi Anabilim Dalı İşbirliğinde Gerçekleştirilen “Musevilik ve Tıp” Konulu X. Tıp Tarihi Kollokyumu Hakkında Hanzade Doğan 409 7-8 Aralık 2009, İstanbul. Uluslararası Klinik Araştırmalarda Etik Yaklaşım: Bölgesel Ülke Raporları Uzmanlar Çalıştayı İnci Hot 415 İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Deontoloji ve Tıp Tarihi Anabilim Dalı 2006-2007 Eğitim Yılları Faaliyetleri İÇİNDEKİLER vii İnci Hot 427 İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı 2008-2009 Eğitim Yılları Faaliyetleri Arın Namal 439 İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Deontoloji ve Tıp Tarihi Anabilim Dalı 2006-2007 Eğitim Yılları Faaliyetleri Hakan Ertin 445 İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Deontoloji ve Tıp Tarihi Anabilim Dalı 2008-2009 Eğitim Yılları Faaliyetleri Sezer Erer 455 Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Deontoloji ve Tıp Tarihi Anabilim Dalı 2006-2007 Eğitim Yılları Faaliyetleri Sezer Erer 461 Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Deontoloji ve Tıp Tarihi Anabilim Dalı 2008-2009 Eğitim Yılları Faaliyetleri Ayşegül Demirhan Erdemir 473 Türk Tıp Tarihi Kurumu Faaliyetleri Ayşegül Demirhan Erdemir 485 2009’daki Bazı Kongreler ve Araştırma Gezileri Üzerine Düzeltme Sahifesi 491 CONTENTS Ayşegül Demirhan Erdemir, 1 Foreword Öztan Öncel, İbrahim Başağaoğlu Ayşegül Demirhan Erdemir, Öztan Öncel, İbrahim Başağaoğlu, Bayhan Çubukçu, Mebrure Değer, 5 Papers about Ali Haydar Bayat İbrahim Başağaoğlu, Müjgan Üçer Gürsel Ortuğ, Nüket Büken Ali Haydar Bayat 29 Azerbaijan Medical Manuscripts Collection Zuhal Özaydın 39 Medical History Studies of Professor Dr. Ekrem Kadri Unat Ömer Düzbakar 67 On the Pharmaceutical Composition at the Waqfiyye of Zaim Hadji Ibrahim Agha Özlem Sarıkaya, Murat Civaner 75 Immigrations to Anatolia, Related Public Health Problems and Healthcare Services in the Beginning of the Twentieth Century Turhan Ada 85 “Science and Religion throughout History” from the Critical Point of View Turhan Ada 91 “Science among the Ottoman Turks” from the Critical Point of View R. Vedat Yıldırım, Adnan Ataç 103 Hospitals and Other Philanthropic Foundations in Early Byzantine Period Ahmet Acıduman, Berna Arda, 111 A Chapter about Neurosurgery in Uygur Er Kânûnü’l- Cerrâhîn (The Law of Surgeons) of Şanîzâde Mehmed Ataullah Efendi: Cerâhâtü’r- Re’s (Head Injuries) Ahmet Acıduman, Uygur Er 125 Cranial Surgery in XVII th Century Wien: A Case from Evliya Çelebi’s Book of Travel Mustafa Yavuz 135 Kabikaj - and The Buttercup: Ranunculus asiaticus L. Mustafa Yavuz, Uses of Algae and Mosses in Gülşah Çobanoğlu 151 Medicinal Manuscripts Mehmet Karayaman 165 An Evaluation of the 1906 Issues of the First Medical Periodical in İzmir, Hıfzıssıhha Periodical Eyüp Sarıtaş 183 A General View of Medical Activities in China up to the Han Dynasty Period (BC 206- AC 220) Binnur Tüzün 191 From the Fight against Tuberculosis to AIDS: Dr. Turgut Altuğ (1921-2008) Ahmet Doğan Ataman 195 The Capitol of an Empire: Vienna D. Novak 205 Illustrated History of Angiography Part II (1952 - 1999) ix x Contents O. Necmettin Şafak 227 Child Welfare, Diseases and Their Treatments in the Turkish Medical Manuscripts (14th and 15th Century) Ümit
Load more

Recommended publications
  • Médecine Dans La Civilisation Islamique 1 Médecine Dans La Civilisation Islamique
    Médecine dans la civilisation islamique 1 Médecine dans la civilisation islamique En histoire de la médecine, le terme médecine islamique ou médecine arabe fait référence à la médecine développée pendant l’âge d'or de la civilisation islamique médiévale et consignée dans des écrits en langue arabe, la lingua franca de la civilisation islamique. En dépit de ce que ces deux termes accolés pourraient le laisser croire, un grand nombre de scientifiques de cette période ne sont pas arabes. Certains considèrent l’expression "arabo-islamique" comme historiquement inexacte, faisant valoir que cette locution ne rend pas compte de la richesse et de la diversité des chercheurs orientaux qui ont contribué au développement de la science islamique à cette époque.[1] les traductions latines du XIIe siècle d’ouvrages médicaux écrits en arabe ont eu une influence significative sur le développement de la médecine moderne. Généralités Les écrits de médecine de l’âge d’or de la civilisation islamique ont été influencés par plusieurs systèmes médicaux, dont celui de la médecine traditionnelle de l’Arabie de l'époque de Mahomet, celui de la médecine de la grèce antique ainsi que par la médecine Expansion sous Mahomet, 622-632 Expansion pendant le Califat yunâni, la médecine des patriarches, 632-661 Expansion pendant le Califat des ayurvédique de l'Inde Omeyyades, 661-750 ancienne et la médecine de l’Iran antique de l’Académie de Gundishapur . Fondements Le premier médecin musulman aurait été Mahomet lui-même, car un nombre important de hadiths concernant la médecine lui L'empire abbasside vers l'an 820 de l'ère chrétienne.
    [Show full text]
  • Türkøye'de Düùünce Yayimlari Kaynakça Taramasi
    TÜRKYE’DE DÜÜNCE YAYIMLARI KAYNAKÇA TARAMASI (1839-2007) Prof. Dr. SÜLEYMAN HAYR BOLAY Doç. Dr. 0SMAL KÖZ ANKARA 2007 © T. C. KÜLTÜR VE TURZM BAKANLII KÜTÜPHANELER VE YAYIMLAR GENEL MÜDÜRLÜÜ 3115 KÜLTÜR ESERLER 403 ISBN 978-975-17-3327-6 www.kulturturizm.gov.tr e-posta: [email protected] Bu kitap ilk kez internet ortam nda yaymlanmaktadr. ÇNDEKLER THAF HAYAT HKAYELER SUNU……………………………………………………………………………… KISALTMALAR………………………………………………………………….... I. BÖLÜM -YAZAR SOYADLARINA GÖRE KTAPLAR……………………………………………………………….1 II. BÖLÜM -YAZAR SOYADLARINA GÖRE MAKALELER……………………………………………………………136 III. BÖLÜM -YAZAR SOYADLARINA GÖRE TEZLER ………………………………………………………………366 A) YÜKSEK L0SANS TEZLER…………………………………………………. 366 B) DOKTORA TEZLER…………………………………………………………. 401 C) DOÇENTLK TEZLER……………………………………………………….. 418 IV. BÖLÜM -KONU NDEKSNE GÖRE KTAPLAR (Alfabetik Sra le) ………………. 422 -KAYNAKÇA…………………………………………………………………...584 thaf Bu eseri, - “akayk- Numaniye” ve “Miftah’ul-Ulûm” gibi âbidevî eserler brakan büyük alim ve mütefekkir Taköprülü Zade Ahmed Efendi’nin, - “Kef’uz-Zünûn” gibi abidevî bibliyografik bir eser brakan büyük Osmanl alimi ve düünürü Kâtip Çelebî’nin , - Milletimize “Osmanl Müellifleri” isimli üç ciltlik büyük antsal bir eser hediye eden Bursal Mehmed Tahir ‘in aziz ruhlarna; -slâm Medeniyetinin ilim-fikir ve teknolojik eserlerini “Geschichte des Arabischen Schrifttums, C.I-IX, Leiden, 1967-1984 C.X-XIII, Frankfurt, a.M.1984-2007” adyla bütün dünyaya tantan ve halen 13 cildi ç km olan bibliyografik eserin ve “slam’da Bilim ve Teknik” adl 5 ciltlik kitabn müellifi Prof. Dr. Fuad Sezgin’in, -Osmanl matematik, astronomi, kimya, corafya, Osmanl tbbî bilimler ve bilim tarihi literatürlerini yaymlayan slam Konferans tekilat genel sekreteri Prof. Dr. Ekmeleddin hsanolu’nun azîz hatralarna ithaf ediyoruz. Süleyman Hayri Bolay-smail Köz Prof. Dr. Süleyman Hayri BOLAY’n Özgeçmii 1937'de Ermenek'in Dindebol (yeni ad Katranl) köyünde dodu.
    [Show full text]
  • İslâm Araştırmaları Dergisi
    S A Y I 23 • 2 0 1 0 İslâm Araştırmaları Dergisi TURKISH JOURNAL OF ISLAMIC STUDIES Ýslâm Araþtýrmalarý Dergisi Sayý 23 • 2010 Sahibi TDV Ýslâm Araþtýrmalarý Merkezi Baþkan Prof. Dr. M. Âkif Aydýn Genel Sekreter Dr. M. Kâmil Yaþaroðlu Yayýn Kurulu Baþkaný Prof. Dr. Ýsmail E. Erünsal Yayýn Kurulu Prof. Dr. M. Âkif Aydýn, Prof. Dr. Ýbrahim Kâfi Dönmez, Prof. Dr. Feridun Emecen, Prof. Dr. Hayreddin Karaman, Prof. Dr. Ali Köse, Prof. Dr. Talip Küçükcan, Prof. Dr. Recep Þentürk, Prof. Dr. M. Sait Özervarlı, Doç. Dr. Adnan Aslan, Doç. Dr. Tahsin Görgün, Doç. Dr. Salime Leyla Gürkan, Doç. Dr. Seyfi Kenan, Doç. Dr. Þükrü Özen, Doç. Dr. Mustafa Sinanoðlu, Dr. Casim Avcı, Dr. Eyyüp Said Kaya, Dr. M. Suat Mertoğlu, Dr. Ömer Türker Yayýn Danýþma Kurulu Prof. Dr. Anke von Kügelgen (Universität Bern) Prof. Dr. Oliver Leaman (University of Kentucky) Prof. Dr. Jorgen S. Nielsen (The University of Birmingham) Prof. Dr. Ilyas Ba-Yunus (State University of New York) Prof. Dr. Mustafa Kara (Uludað Üniversitesi) Prof. Dr. Ahmet Yaþar Ocak (Hacettepe Üniversitesi) Prof. Dr. Ali Akyýldýz (Marmara Üniversitesi) Yayýna Hazýrlayan Doç. Dr. Salime Leyla Gürkan Kitâbiyat Dr. Semih Ceyhan Bibliyografya Abdülkadir Şenel İmlâ Nurettin Albayrak Tashih Mehmet Günyüzlü Sayfa Tasarım Ender Boztürk Baský TDV Yayýn Matbaacýlýk ve Ticaret Ýþletmesi Ýslâm Araþtýrmalarý Dergisi yýlda iki sayý yayýmlanan hakemli bir dergidir. Dergide yer alan yazýlarýn ilmî ve fikrî sorumluluðu yazarlarýna aittir. Ýcadiye Baðlarbaþý caddesi 40, Baðlarbaþý 34662 Üsküdar-Ýstanbul Tel. (0216) 474
    [Show full text]
  • Nüzhet-Ül Ervah 01.Indd
    NÜZHETÜ’L-ERVÂH Bilgelerin Tarihi ve Özdeyişleri ŞEMSÜDDÎN EŞ-ŞEHREZÛRÎ TÜRKİYE YAZMA ESERLER KURUMU BAŞKANLIĞI YAYINLARI: 62 Bilim ve Felsefe Serisi : 25 Kitabın Adı : NÜZHETÜ’L-ERVÂH VE RAVZATÜ’L-EFRÂH Bilgelerin Tarihi ve Özdeyişleri Müellifi : Şemsüddîn Muhammed b. Mahmûd eş- Şehrezûrî (ö. 687/1288) Özgün Dili : Arapça Metin - Çeviri : Yrd. Doç. Dr. Eşref Altaş İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Felsefe Bölümü (İslâm Felsefesi), Öğretim Üyesi Editör : Prof. Dr. İlhan Kutluer Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü (İslâm Felsefesi), Öğretim Üyesi Son Okuma : Yazma Eser Uzm. Yrd. Zehra Gökgöz Arşiv Kayıt : Süleymaniye Yazma Eser Kütp., Hamidiye No. 1447, Fatih No. 4515 Kapak Görseli : Süleymaniye Yazma Eser Kütp., Yeni Cami No. 908 Kitap Tasarım : Yüksel Yücel Baskı : Mega Basım Yayın San. ve Tic. A.Ş. Cihangir Mh. Güvercin Cd. No: 3/1 Baha İş Mrk. A Blok Kat: 2 34310 Avcılar / İstanbul Tel.: 0212 412 17 00 Sertifika No: 12026 Baskı Yeri ve Yılı : İstanbul 2015 Baskı Miktarı : 1. Baskı, 2000 adet KÜTÜPHANE BİLGİ KARTI Library of Congress A CIP Catalog Record Şemsüddîn eş- Şehrezûrî Bilgelerin Tarihi ve Özdeyişleri, Nüzhetü’l-Ervâh 1. Felsefe Tarihi, 2. Ahlâk, 3. Hikmetli Sözler, 4. Filozoflar, 5. Âdâb, 6. Şemsüddîn eş- Şehrezûrî, 7. Hikemiyât ISBN: 978-975-17-3801-1 Copyright © Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı. Her hakkı mahfuzdur. Bütün yayın hakları Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı’na aittir. Başkanlığın izni olmaksızın tümüyle veya kısmen, hiçbir yolla ve hiçbir ortamda yayınlanamaz ve çoğaltılamaz. T.C. Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Süleymaniye Mh. Kanuni Medresesi Sk. No: 5 34116 Fatih / İstanbul Tel.: +90 (212) 511 36 37 Faks: +90 (212) 511 37 00 [email protected] www.yek.gov.tr NÜZHETÜ’L-ERVÂH Bİlgelerİn Tarİhİ ve Özdeyİşlerİ (ELEŞTİRMELİ METİN - ÇEVİRİ) ŞEMSÜDDÎN EŞ-ŞEHREZÛRÎ (ö.
    [Show full text]
  • FÂRÂBÎ, HİKMET VE KUTADGU BİLİG 381 Kin 1959’Da,Sonra Da 1974’Te Tekrar Yayınlanmıştır
    FÂRÂBÎ, HİKMET VE KUTADGUBİLİG* MÜBAHAT TÜRKER-KÜ YEL* * I. GİRİŞ Reşit Rahmetî Arat 1947’de (1979), Kutadgu Bilig\ yayınladığında, eserin Giriş’ine “Türk dili ve edebiyatının olduğu kadar, Türk kültür tari­ hinin de en muazzam eserlerinden biri olan Kutadgu Bilig, hâlâ el sürülmemiş bir âbide halinde, karşımızda durmaktadır. ...” sözleriyle baş­ lamıştır. Arat, Giriş’ine şunları eklemiştir: "... Kutadgu Bilig’in, böylece, bir ke­ narda unutulup kalmasının sebeplerinden biri de, eserin yazıldığı devrin, gerek siyasî ve gerekse kültür tarihi bakımından Türk-İslâm muhitinin çok mühim bir merkezini teşkil etmesine rağmen, bugüne kadar tamamen meçhûl kalmış olmasıdır. Türk tarihinin hiç bir devrinin tam manâsıyla işlenmiş, maddî ve manevî varlıklarının, tarih çerçevesi içinde, âhenkli bir şekilde yerleştirilmiş ve neticelerinin kendinden evvelki ve sonraki devirlere bağlanmış olduğunu iddia etmek, bugün için mümkün değildir. ... Bu de­ rece karanlık kalan bir devir için ne kadar mühim olduğu kendiliğinden anlaşılan bu eser ve vesikaların bugüne kadar tetkik dışında kalmış olma­ sının ilim adına izahı müşkildir. Kara Hanlılar tarihi bizim için, yalnız bir Türk devletinin tarihi olması bakımından değil, daha çok bütün Türk milletinin kendi tarihî mukadderatına yeni bir istikamet veren, yeni bir kültür çerçevesine girmiş olmasının maddî ve manevî esaslarını aydınlat­ ması bakımından da mühimdir.” 1 “... Kara Hanlıların, gerek Sâmânîler gerek Gazneliler ile olan harp ve sulh zamanlannınki münasebetleri ve nihayet tahsil ve ticaret vesileleri­ nin kültür mübadelesi içinde her yerde ve her devirde oynamış oldukları rolün, eski ticaret yolunun bu mühim noktasında da (Kaşgâr’da) kolaylık­ la oynamış olmaları tabiîdir. Mahmut Kaşgârî bu hususta bir istisna de­ * Bu makale 6 Aralık 1984 tarihinde Atatürk Kültür Merkezi’nde verilmiş konferan­ sın genişletilmiş şeklidir.
    [Show full text]