PAPUR BRO GENAU’R-GLYN, , , A’R

PRIS 75c | Rhif 381 | MEDI 2015

Ennill Syfydrin t.21 yn y sioe ?Kit t.4 newydd t.15t.12 ? t.11 Agor Ail Ran y Cynllun Amddiffyn ydd Iau 10 Medi 2015, agorwyd Ail Gam Cynllun Amddiffyn Arfordir Y DBorth i Ynys-las yn swyddogol gan Carl Sargeant, Gweinidog Cyfoeth Naturiol a’r Cynghorydd Ray Quant, Dirprwy Arweinydd, Cyngor Sir . Cyllidwyd y cynllun £4m drwy Grant Amddiffyn yr Arfordir gan Lywodraeth Cymru, a daw a’r cyfanswm a wariwyd ar hyd yr arfordir yn Y Borth i dros £18m. Yn ôl Ray Quant, “Mae agoriad ffurfiol Cynllun Amddiffyn yr Arfordir newydd yn achlysur pleserus. Mae cymuned y Borth yn hynod o ffodus ac yn ddiolchgar o gael Cynllun Amddiffyn newydd yn ei le.” Y cynllunwyr oedd Royal Haskoning DHV, gyda’r prif waith adeiladu yn cael ei wneud gan BAM Nuttall Ltd, yn cael ei oruchwylio gan dîm rheoli prosiect Atkins, Royal Haskoning DHV a Chyngor Sir Ceredigion. Bydd y Cynllun Amddiffyn yr Arfordir gorffenedig yn amddiffyn rhag digwyddiad Carl Sargeant, Gweinidog Cyfoeth Naturiol gyda’r Cynghorydd Gill Hopley, Cadeirydd Cyngor Sir 1 mewn 100, a fydd yn gostwng â chodiad Ceredigion; Elin Jones AC; Cynghorydd Ray Quant, Dirprwy Arweinydd, Cyngor Sir Ceredigion a phlant o yn lefel y môr, yn cynnwys y canlynol: Ysgol Craig yr Wylfa, Y Borth. · Cryfhau’r wal forol i gefn y traeth, a wnaethpwyd cyn y prif waith Bu angen cyfanswm o 80,000 Tunnell o y cynllun a phlant Ysgol Craig yr Wylfa am · Adeiladu dau argor o greigiau a thri ddefnydd ar gyfer y gwaith adeiladu gyda’r eu diddordeb. morglawdd o greigiau yn ysbeidiol ar cyfan yn dod o chwareli Cymreig. Dechreuwyd y gwaith yn ystod Mai 2014, hyd y traeth gan gadw’r gefnen raean Diolchodd y Cynghorydd Quant i’r ac yn awr eu bod wedi eu cwblhau, byddant yn ei lle Gweinidog a swyddogion Llywodraeth yn darparu yr un amddiffyn i’r pentref · Claddu’r deunydd a gloddiwyd o dan Cymru am eu cefnogaeth gwerthfawr; cyfan a’r hyn fu’n amddiffyn yr arfordir ar y graean presennol er mwyn cynyddu swyddogion Cyngor Sir Ceredigion, Royal hyd Cam 1 yn ystod y stormydd gaeafol a lled y gefnen raean i amddiffyn yn well Haskoning DHV a Bam Nuttall am eu wnaeth cymaint o ddifrod ar hyd arfordir rhag y tonnau wrth iddynt ddod i mewn gwaith rhagorol tuag at sicrhau llwyddiant Cymru yn gynnar yn 2014. Y TINCER | MEDI 2015 | 381 dyddiadurdyddiadur

Sefydlwyd Medi 1977 Deunydd i law: Hydref 2 Dyddiad cyhoeddi: Hydref 14 Aelod o Fforwm Papurau Bro Ceredigion MEDI 20 Dydd Sul Taith Tractorau yn Cymru yn y Pafiliwn Rhyngwladol ar faes ISSN 0963-925X cychwyn am 10.00. Lluniaeth o 9.00 ymlaen y Sioe Fawr yn . Rhaglen lawn yn Ysgol Penrhyn-coch a ¢urflen gofrestru ar gael ar ein gwefan: www.cymdeithasenwaulleoeddcymru.org GOLYGYDD – Ceris Gru udd MEDI 26 Bore Sadwrn Cymanfa ‘neud Dyddiad cau cofrestru: 25 Medi 2015 Rhos Helyg, 23 Maesyrefail, Penrhyn-coch gwa’nieth - trefnir gan Radio Beca (Cyfle ( 828017 | [email protected] i ddysgu wrth brofiad ein gilydd sut mae HYDREF 4 Bore Sul Ras hwyl 5k (2k i blant) TEIPYDD – Iona Bailey cryfhau cymdogaethau Cymraeg) yn Theatr am 11.00 o Canolfan Groeso Statkraft CYSODYDD – Elgan Griths (832980 Felin-fach ac ar gyfryngau Beca am 10.00. Cwmrheidol; mynediad £7.50 i oedolion; £3.50 i blant. Yr elw tuag at Ysgol Gynradd CADEIRYDD – Elin Hen MEDI 26 Prynhawn Sadwrn Ocsiwn dawel Pen-llwyn Ynyswen, Stryd Fawr, Y Borth ( 871334 yn Neuadd yr Eglwys, Penrhyn-coch; amser IS-GADEIRYDD A THREFNYDD CYFEILLION edrych 2-3yh; amser cynnig 3-4yh HYDREF 9 Nos Wener Sioe Ffasiwn yng Y TINCER – Bethan Bebb Ngwesty’r Conrah, am Penpistyll, , ( 880228 MEDI 27 Prynhawn Sul Parti teulu Disney 7.30. Modelir dillad o Siopau Polly a Next; YSGRIFENNYDD – Anwen Pierce yng Nghlwb y Show Boat, Clarach rhwng adloniant gan Meibion y Mynydd. Tocynnau 3 Bryn Meillion, Bow Street ( 828337 2-4 £4-50 Am fwy o wybodaeth cysyllter £10 ar gael oddi wrth Salon Trin Gwallt JB, â Meinir 07578693949 Trefnir gan Gylch Polly a Gwesty’r Conrah. Trefnir gan Gylch TRYSORYDD – Hedydd Cunningham Merched Aberystwyth; holl elw’r noson tuag Merched Aberystwyth; holl elw’r noson tuag Tyddyn-Pen-y-Gaer, , Aberystwyth at Wardiau Ystwyth a Ceredig Ysbyty Bron- at Wardiau Ystwyth a Ceredig Ysbyty Bron- ( 820652 [email protected] glais Ac Uned Dialysis Aberystwyth. glais Ac Uned Dialysis Aberystwyth. HYSBYSEBION – Cysyllter a’r Trysorydd MEDI 30 Nos Fercher Cwmni’r Frân Wen yn HYDREF 16 Nos Wener Cyfarfod agoriadol cyflwyno Drych (Llŷr Titus) gyda Bryn Fôn a Cymdeithas Lenyddol y Garn: noson yng LLUNIAU – Peter Henley Gwenno Hodgkins. Canolfan y Celfyddydau nghwmni Elvey MacDonald – yn Festri’r Garn Dôleglur, Bow Street ( 828173 am 2.00 a 7.30. Anaddas i rai dan 14 oed am 7.30 o’r gloch TASG Y TINCER – Anwen Pierce Nos Fercher Gwasanaeth Nos Wener Eisteddfod Ddwl TREFNYDD GWERTHIANT – Lila Piette MEDI 30 HYDREF 16 Llys Hedd, Bow Street ( 820223 Diolchgarwch am y Cynhaeaf Eglwys St Papurau Bro Ceredigion yn Neuadd Felin- Ioan, Penrhyn-coch am 7.00 fach am 7.30 Mynediad £3 ABER-FFRWD A CHWMRHEIDOL Mrs Beti Daniel HYDREF 1 Nos Fercher Cwrdd diolchgarwch HYDREF 17 Nos Sadwrn Octoberfest Glyn Rheidol ( 880 691 Horeb. Gŵr gwadd : Y Parchg Lyn L. Dafis PATRASA noson Eidalaidd (gwisg ¢ansi) yn Y BORTH – Elin Hen am 7.00 Neuadd y Penrhyn Ynyswen, Stryd Fawr elinhe [email protected] HYDREF 3 Dydd Sadwrn Cynhadledd HYDREF 28 Dydd Mercher Clwb Hanner Flynyddol Cymdeithas Enwau Lleoedd Tymor Horeb o 8.30yb -5.00yp. BOW STREET Mrs Mair Lewis, 40 Maes Ceiro ( 828 102 Lynn Phillips, 1 Cae’r Odyn ( 820 908 Anwen Pierce, 3 Bryn Meillion ( 828 337 Ymunwch â Grwˆp Facebook Ytincer Maria Owen, Swyddfa’r Post (828 201 CAPEL BANGOR / PEN-LLWYN Dilynwch y Tincer ar Trydar @TincerY Mrs Aeronwy Lewis Rheidol Banc, Blaengeuordd ( 880 645 Camera’r Tincer Telerau hysbysebu CAPEL MADOG, CEFN-LLWYD A CAPEL DEWI Cofiwch am gamera digidol y Tincer Tudalen lawn – £120 Eirian Hughes, Lluest Fach ( 880 335 – mae ar gael i unrhyw un yn yr ardal Elwyna Davies, Tyncwm ( 880 275 Hanner tudalen – £80 Dei Evans, Fferm Fronfraith, Comins-coch fydd am ei fenthyg i dynnu llun ar gyfer y Chwarter tudalen – £50 ( 623 660 papur o gyngerdd, cinio neu ddigwyddiad neu hysbyseb bach ca. 5 x 8 cm £6 y DÔL-Y-BONT a gynhelir o fewn ein dalgylch. Fe’i cedwir Mrs Llinos Evans - Dôlwerdd ( 871 615 gan Mrs Mair Lewis, 40 Maes Ceiro, rhifyn – £40 y flwyddyn (10 rhifyn – misol o Fedi i Fehefin; 6-9 mis DOLAU Bow Street (( 828102). Os byddwch am Mrs Margaret Rees - Seintwar ( 828 309 gael llun eich noson goffi yn Y Tincer £4 y rhifyn; llai na 6 mis (h.y. 1-5 mis) £6 y rhifyn. Cysyllter â’r Trysorydd) GOGINAN defnyddiwch y camera. Mrs Bethan Bebb Penpistyll, Cwmbrwyno ( 880 228 LLANDRE Cyhoeddir y Tincer yn fisol o Fedi i Mehefin gan Bwyllgor y Tincer. Argreffir gan y Mrs Nans Morgan Lolfa, Tal-y-bont. Nid yw’r Pwyllgor o angenrheidrwydd yn cytuno ag unrhyw farn a Dolgwiail, Llandre ( 828 487 fynegir yn y papur hwn. Dylid cyfeirio unrhyw newyddion i’ch gohebydd lleol neu i’r PENRHYN-COCH Golygydd, ac unrhyw lythyr neu ddatganiad i’r wasg i’r Golygydd. Mairwen Jones – 7 Tan-y-berth ( 820 642 Y mae pawb sy’n ymwneud â’r Tincer yn gwneud hynny’n wirfoddol ac yn ddi- TREFEURIG dâl er budd y gymuned leol. Nhw fel unigolion sy’n derbyn pob risg a chyfrifoldeb Mrs Edwina Davies Darren Villa, Pen-bont Rhydybeddau ( 828 296 (cyfreithiol ac fel arall) gan dderbyn mai ar y telerau hynny y maent yn cyfrannu at y papur a’i ddosbarthiad.

2 CYFEILLION Y TINCER Dyma fanylion enillwyr Cyfeillion y Tincer Mis Mehefin 30 MLYNEDD YN OL

£25 (Rhif 7) Gethin Fuller, d/o Cwmbwa, Penrhyn-coch £15 (Rhif 277) Eirian Morgan, 9 Maes Seilo, Penrhyn-coch £10 (Rhif 105) Marian B Hughes, 14 Maes y Garn, Bow St. Fe dynnwyd y rhifau buddugol gan aelodau o’r tîm dosbarthu yn festri Bethlehem, Llandre pnawn Mercher Mehefin 17

RHODDION Cydnabyddir yn ddiolchgar y rhoddion isod. Croesewir pob cyfraniad boed gan unigolyn, gymdeithas neu gyngor.

Cyngor Sir Ceredigion – £500 CORONI BRENHINES CARNIFAL RHYDYPENNAU Cyngor Tirymynach – £350 Hafwen Morfan gyda’i morynion Rhian Heledd Jones, Non Jones, Catherine Haynes a Susan Edwards gyda Mrs Davies a Mrs Morris yng Ngharnifal Cyngor Genau’r-glyn – £200 Rhydypennau (o’r Tincer Medi 1985) Cylch Cinio Aberystwyth – £100 Janice Petche, Caerfyrddin– £14

Annwyl Ddarllenydd, O dan arweiniad Liana Havard, gyda Barry flwyddyn gyntaf yna ni welodd neb o’i deulu Rwy’n chwilio am hen luniau o blwyf y Yamanouchi yn gyfeilydd, bydd y côr yn gan ei bod yn anodd iddynt deithio yno. Ond Faenor – yn cynnwys Comins-coch, Y cynnal cyngherddau ledled Cymru yn ystod wedyn daeth brawd a chwaer o Bow Street Waun a Chapel Dewi, boed y rhain yn wythnos olaf Medi a dechrau mis Hydref, gan yna - Jane a Morgan Edwards a gan fod Jane ddigwyddiadau neu’n gymeriadau. Byddau rannu llwyfan â chorau meibion lleol. yn yr ysbyty am dair blynedd a hanner cafodd lluniau a chyfeiriadau at y plasau Gogerddan, Nos Iau 1af Hydref, fe fyddan nhw yng ei dad lifft lawr gyda’i theulu hi. Byddai hyn Peithyll a’r Fronfraith yn dderbyniol iawn Nghapel y Morfa, Aberystwyth, yn rhannu tua canol y 1940au. hefyd. llwyfan â Chôr Meibion Aberystwyth ynghyd Mae Mrs Milliner yn holi tybed oes yna Efallai y cawn eu menthyg yn unig er mwyn â’r delynores ifanc Nest Jenkins, , a ddisgynyddion i’r Edwards yn byw yn yr gwneud copïau ohonynt. Cysylltwch â mi ar hefyd Alwyn Evans () ac Alun ardal - neu oes rhywun yn gwybod amdanynt. 623334, neu ar y lein [email protected] John. Bydd y rhaglen yn cynnwys nifer o Gellir cysylltu â hi ar 01970 828497 neu trwy alw yn Llain Deg. eitemau gan y ddau gôr ynghyd. Gyda diolch ymlaen llaw, Cyfle ar drothwy’r Hydref i fwynhau Wil Griffiths, Llain Deg, Comins-coch gwledd o ganu a cherddoriaeth. Aberystwyth SY23 3BG Terfynau cyymder Croesawu côr meibion o Ganada Ar Fedi’r 10fed cyhoeddwyd fod terfynau Amrywiaeth eang o Mae corau meibion yn rhan bwysig o’n cyflymder 20mya i’w cyflwyno yn ystod oriau lyfrau, cardiau,cerddoriaeth diwylliant fel Cymry, ac mae’n braf gweld brig tu allan i naw o ysgolion Ceredigion ac anrhegion Cymraeg. dynion mewn mannau pell iawn o’n gwlad fel rhan o gynllun £4.5m gan Lywodraeth Croesawir archebion gan unigolion ni - a Chymry alltud yn eu plith - yn dod Cymru. Mae ysgolion Rhydypennau a Phen- ac ysgolion ynghyd i ganu. A braint arbennig eleni fydd llwyn ymhlith y naw ac mae’r cyfan i’w cael ymweliad â Chymru gan Gôr Orpheus gwblhau dros y tair blynedd nesa. 13 Stryd y Bont Vancouver, Gorllewin Canada. Aberystwyth 01970 626200 Ffurfiwyd y côr ym 1992 ar gyfer “dynion Awyddus i gysylltu o bob oed sy’n caru canu”. Mae ganddyn Mae gan y papur bro y Gambo golofn nhw raglen amrywiol o faledi poblogaidd, Portread y mis a’r gwrthrych mewn YN EISIAU caneuon gwerin a chrefyddol, ynghyd â rhifyn diweddar oedd Gareth Rowlands, PIANO AIL LAW chlasuron traddodiadol y corau meibion. Gilfachreda - brawd Mrs Eileen Milliner, Shirley Evans Maent wedi teithio’n rheolaidd ar draws Hafod y Glyn, Llandre. Yn ôl y golofn pan 01970 880924 Canada, ond ymweliad côr Vancouver â oedd yn blentyn 8 oed cafodd Gareth y neu Chymru eleni yw taith gyntaf yr Orpheus ar clefyd TB a threuliodd amser yn Ysbyty draws Môr Iwerydd. Plant Kensington yn Sir Benfro. Yn ystod ei 97837322552

3 Y TINCER | MEDI 2015 | 381

BOW STREET Llun: Iestyn Hughes. Melindwr am eu croeso cynnes. Suliau Cynhaliwyd y cyfarfod blynyddol ar yr Capel y Garn 11eg o Fai ac fe gafwyd y cyfle i longyfarch 10.00 a 5.00 Mair Davies, Shân, Joyce a Margaret ar Gweler hefyd http://www.capelygarn. eu llwyddiant yn yr Ŵyl Fai yn Felin-fach org/ ar y 9fed o’r mis. Cydymdeimlwyd hefyd â Delcie ar golli ei brawd yng nghyfraith Medi yn ystod y cyfnod yma. Ar 16eg o Fai aeth 20 Bugail Cymun cynrychiolaeth o’r aelodau i’r Ŵyl Haf 27 10.00 Oedfa Menter Gobaith Bethel, ym Machynlleth. Er na ddaeth Delcie ac Tal-y-bont 5.00 John Roberts Eirian i’r brig ar y dominos, na Margaret yn y twrnament golff yn y Borth, fe gafwyd Hydref diwrnod difyr iawn gan fwynhau nifer 4 Noddfa Elwyn Pryse o ddigwyddiadau amrywiol. Estynnwn 11 Oedfa’r ofalaeth - yn y Garn longyfarchiadau a’n dymuniadau gorau i un 18 Bugail Cymun o’n haelodau, sef, Marian Beech Hughes ar 25 Arwyn Pierce gael ei hethol yn is-olygydd Y Wawr. Yn dilyn adroddiad gan Lynda, yr ysgrifennydd, a Lisa, y trysorydd, aeth Merched y Wawr Rhydypennau y Llywydd Mary ymlaen i’n hatgoffa o Ar y 5ed o Fai aeth rhai o’r aelodau i neuadd raglen y flwyddyn. Diolchodd i bawb am Llongyfarchiadau Pen-llwyn ar wahoddiad cangen Melindwr i drefnu tymor llwyddiannus unwaith eto ac Llongyfarchiadau i Enid Evans, Llandre ymuno â nhw a nifer o ganghennau eraill yr ategwyd y diolchiadau gan Shân. Gwestai gafodd 1af am ‘Gardd ar blât’ yn Sioe ardal i noson yng nghwmni y darlledwr a’r y noson oedd Tegwyn Jones o Bow Street. Rhydypennau Llongyfarchiadau hefyd awdur profiadol, Hywel Gwynfryn. Cafwyd Cafwyd ganddo sylwadau diddorol ar y i’w chwaer Mirain gafodd 2il am ‘Gardd noson arbennig yn gwrando arno yn rhannu thema ‘Geiriau’ gan rannu ei brofiadau a’i ar blât’ a 3ydd am anifail allan o ffrwyth ei brofiadau gan roi darlun diddorol o wybodaeth yn sgîl ei yrfa fel aelod o staff (banana - octopws). ddatblygiad ei yrfa. Diolch yn fawr i aelodau Geiriadur Prifysgol Cymru. Shân a Mair Davies fu’n gyfrifol am ddarparu paned ac enillwyd y raffl gan Meinir. Pen blwydd arbennig Daeth rhaglen y tymor i ben ar y 15fed Dymuniadau gorau i Bryn Roberts, o Fehefin pan aeth nifer o’r aelodau ar Cilgwyn, Brynmeillion, wrth iddo ddathlu daith ddirgel. Roedd yn noson braf iawn pen blwydd arbennig ddechrau Medi. ac ar ôl mynd drwy Fachynlleth fe drowyd Llongyfarchiadau iddo ar gyrraedd carreg i’r chwith dros y bont ac ymlaen i Bennal. filltir bwysig! Daw’r dymuniadau oddi wrth Cefn Caer oedd pen y daith, sef tŷ neuadd aelodau’r teulu, ei gymdogion a’i ffrindiau canoloesol o gyfnod cyn y 15fed ganrif. Lle niferus. diddorol iawn ac fe gafwyd croeso cynnes iawn gan y perchennog, Mr Elfyn Rowlands Genedigaeth a phleser oedd gwrando arno yn olrhain Llongyfarchiadau i Eleri Thomas ar hanes y tŷ a’r cysylltiad â chyfnod Owain enedigaeth merch fach - Siwan Haf ar Glyndŵr yn yr ardal. Cafwyd cyfle wedyn i Fehefin 29; brawd bach i Steffan a Lleucu. fynd am dro i weld yr Eglwys ac i grwydro o amgylch yr ardd a’r fynwent cyn troi i Llongyfarchiadau mewn i Westy Glanyrafon am bryd o fwyd Llongyfarchiadau i Vernon a Dilys Baker- blasus i gloi gweithgareddau’r flwyddyn. Jones, Gaerwen, ar enedigaeth gor-ŵyr Elis Lewis Y swyddogion am y flwyddyn nesaf fydd: bach arall. Ganwyd Osian Wyn Williams Curodd Elis Lewis o Bow Street Rhys Llywydd – Shân Hayward; Is-lywydd – ganol Awst yn fab cyntaf i Delyth a Deian Evans (Celtic Manor), Mark Phillips Ann Jones Williams, Fferm y Belan, Aber-arth. Mor (Rhuddlan), Keiron Harman (Radyr) a Ysgrifennydd – Eirian Dafis; Is- braf cael llond y lle o ddisgynyddion i’ch Theo Baker (Celtic Manor) i gyrraedd ysgrifennydd – Liz Lloyd Jones diddanu. Mwynhewch. rownd derfynol Cystadleuaeth Amatur Trysorydd – Bethan Hartnup; Is- Cymru yn ystod mis Gorffennaf. Er mai drysorydd – Margaret Roberts Diolch colli fu hanes Elis yn y rownd derfynol Aelodau o’r pwyllgor – Mary Thomas, Dymuna Tegwyn, 43 Maes Afallen, ddiolch o i David Boote (Walton Heath) roedd yn Lynda Stubbs, Lisa Davies, Mair Jones a galon am yr consyrn tra bu’n ysbytai Bron- ymdrech wrol ac mae pawb yn y Clwb Beryl Hughes, Pantyperan. glais a Threforys. Yn ogystal, diolch am yr yn falch iawn ohono ac yn ei longyfarch Trist oedd clywed am farwolaeth mam holl alwadau ffôn, cardiau,anrhegion a’r ar wythnos wych o golff. Da iawn ti. Lynda ac estynwn ein cydymdeimlad â hi yn ymwelwyr sydd wedi ymweld ag ef yn ystod ystod y cyfnod anodd yma. y cyfnod. Diolch o galon.

4 381 | MEDI 2015 | Y TINCER

Capel Noddfa Aeth pymtheg o aelodau Capel Noddfa i wasanaeth yng Nghapel Soar y Mynydd ar y 13eg o Fedi. Y pregethwr oedd y Parchg Eifion Jones, Dinbych. a chafwyd datganiad gan Gwynne Jones, sydd wedi ennill y gystadleuaeth canu emyn yn yr Eisteddfod Genedlaethol sawl tro gan gynnwys Maldwyn a’r Gororau. Wedi’r gwasanaeth cafwyd te yng Ngwesty’r Talbot . Roedd pawb wedi cael bendith yn y gwasanaeth ac wedi mwynhau’r prynhawn yn fawr iawn. Trefnwyd y daithgan angladdau yn yr ardal. Yna, ar ôl ymddeol yn y wlad yma. Arferai hefyd fynd i’r Jean Davies a Dinah Henley fel rhan o’r o’r busnes, aeth i weithio fel porthor yn y Eisteddfod Genedlaethol ym mis Awst ac drefn“cyfeillach’ a sefydlwyd yn y capel yn Coleg Llyfrgellwyr yn Llanbadarn. aros am wythnos mewn llety neu garafan. ddiweddar. Adre yn byw gyda’i fam yn Gwynfa, Roedd John yn gymeriad hoffus, yn berson Rhydypennau y bu John am y rhan helaethaf diwylliedig, yn storïwr heb ei ail ac yn hoff o Genedigaeth o’i fywyd. Roedd yn aelod gwerthfawr gwmnïaeth a thynnu sgwrs. Dymuniadau gorau i Paul, Medi ac Anest, o’r gymuned yn Bow Street ac yn aelod Ni fu’r blynyddoedd diwethaf yn garedig Garn Villa, Bow Street, ar enedigaeth mab yng nghapel y Garn. Gwasanaethodd ar iddo o ran ei iechyd. Yn fregus a sigledig ddiwedd Awst. Llongyfarchiadau mawr i’r bwyllgor y Neuadd am flynyddoedd, ond ei gorff, bu’n ffodus iawn o’i nith Nerys a teulu, a chroeso cynnes i Elis Gwynedd. yn fwy na hynny, cadwai olwg ar bopeth sicrhaodd fod gofalwyr yn ymweld ag ef a oedd yn mynd ymlaen yno. Yn arddwr yn gyson yn ei gartref. Yna yn gynharach Cymdeithas Lenyddol y Garn gofalus a chymen, enillodd wobrau lawer eleni bu’n rhaid i John dreulio cyfnod yn Rhaghysbysiad yn sioe Rhydypennau am dyfu blodau ysbyty Bron-glais. Yno y bu farw ar 17 Mai Nos Wener Tachwedd 27 a llysiau. Wedi ymddeol hoffai fynd ar a chynhaliwyd ei wasanaeth angladdol yn ‘Cofio John’: noson deyrnged i John dripiau ar y bysys, boed i’r cyfandir neu Amlosgfa Aberystwyth ar 26 Mai. Rowlands. Cadeirydd: Yr Athro Gruffydd Aled Williams: noson - yn Festri’r Garn am 7.30 ABER-FFRWD A CHWMRHEIDOL o’r gloch Genedigaethau fod y gwas priodas, Eilir Morris, y ddwy John Henry Jones, Gwynfa, Bow Street Llongyfarchiadau i Ann Ellis, Hywelfan, forwyn briodas, Teleri, chwaer Aneurin, a (1934 – 2015) ar enedigaeth ŵyr a wyres yn ystod yr Pat, chwaer Gwen, yn medru bod gyda ei John Gwynfa. Dyna fel yr oedd pawb yn haf. Ganwyd mab i Gerwyn ac Eurgain, gilydd unwaith yn rhagor ar ôl chwe deg o ei adnabod ym mhentre Bow Street. Ac Dolhaidd, sef Ifan Hywel a merch fach Erin flynyddoedd. Hoffai y ddau ddiolch yn fawr eto, nid yng Ngheredigion y’i ganwyd ond Haf i Rhian ac Anthony, Cefn Melindwr, am y cardiau, anrhegion a’r galwadau ffôn a ar ynys Môn, ym Modhunod, Amlwch yn Capel Bangor. Dymuniadau gorau i’r ddau dderbyniasant ar yr achlysur hapus yma. y flwyddyn 1934, yn un o dri mab, John deulu. Buckley Jones ac Annie Catherine Jones. Llongyfarchiadau hefyd i Gethin a Ken Jones Symudodd y teulu i fyw i sir Aberteifi pan Gemma Howells ar enedigaetrh eu mab Anfonwn ein cofion cynhesaf at Noragh oedd John yn rhyw dair blwydd oed gan bach hwythau ym Mis Mehefin. Jones, gynt o Droedrhiwsebon, ar i’w dad gael swydd gyda’r Weinyddiaeth farwolaeth ei gŵr Ken. Bu Ken a Noragh Amaeth. Ond bu farw ei dad yn ifanc, gyda Addysgol yn byw yn y Cwm am flynyddoedd yn John ond tua chwe blwydd oed. Gosododd Llongyfarchiadau i Angharad Spence- gyntaf yn Plwca ac yna yn Troedrhiwsebon. hynny gryn gyfrifoldeb ar y fam o safbwynt Wilson, Aber-ffrwd, ar ei llwyddiant yn ‘Roedd y ddau wrth eu bodd yn cerdded y magwraeth y plant ac roedd hi’n naturiol ennill gradd milfeddygaeth. Bydd Angharad mynyddoedd ac yn hoff iawn o Gwmrheidol, felly fod John, fel y ddau fab arall, yn agos yn parhau i astudio am ddwy flynedd arall. ond wrth i iechyd Ken ddiriwio rhaid oedd iawn at ei fam tra bu hi byw. Pob hwyl hefyd i Aysha Doidge yn ei swydd symud i Aberystwyth i fod yn nes at yr Mynychodd ysgol Rhydypennau yn gyntaf, newydd yn Kew yn Llundain ac i’w chwaer Ysbyty. Hyfrydwch mawr i Noragh oedd ond yn dilyn marwolaeth ei dad cafodd ei Ellie sydd yn mynd i wneud cwrs Ymarfer gweld nifer o Gwmrheidol yng ngwasanaeth dderbyn yn ddisgybl mewn ysgol Fasonaidd Dysgu yng Ngholeg Brighton. angladdol Ken yn yr Amlosgfa, lle yr yn Llundain. Ar ôl cyflawni ei wasanaeth arweiniwyd y Gwasanaeth gan eu ffrind cenedlaethol gyda’r lluoedd arfog Priodas ddiemwnt Marian Parton. Cafwyd hanes bywyd Ken dychwelodd i Gymru ac aeth i weithio fel Llongyfarchiadau gwresog iawn i Aneurin gan dri pherson, Cynog Dafis yn sôn am ei prentis o saer gyda chwmni adeiladu lleol a Gwen Morgan, Y Byngalo, ar ddathlu eu waith gyda’r Blaid Werdd a Phlaid Cymru, enwog, Jones y Dole. Wedi hynny sefydlodd priodas ddiemwnt ym mis Awst. Cawsant Hilary Richards am ei gred fel Bwda a Kim John a’i gyfaill, Glyn Jenkins, eu busnes eu ddathliad hapus iawn yng nghwmni eu teulu Richardson am ei waith barddonol Haiku. hunain a bu’r ddau hefyd yn ymgymryd ag a ffrindiau, a diddorol iawn oedd y ffaith Coffa da amdano.

5 Y TINCER | MEDI 2015 | 381

CAPEL BANGOR / PEN-LLWYN

Cydymdeimlad Suliau Pen-llwyn Estynnwn ein cydymdeimlad dwysaf i Mr Medi a Mrs Dafydd a Llinos Evans Dolafon, a’r 20 5.30 Gerwyn Morgan teulu, Llinos wedi colli ei mam , i Mr a Mrs 27 10.00 Oedfa Menter Gobaith Bethel, John ac Aerona Armitage a’r teulu, John Tal-y-bont John Roberts wedi colli ei dad, ac i Mr a Mrs Ieuan a Glenys Griffith a’r teulu, Glenys wedi colli Hydref chwaer. Dymunwn pob cysur i chi i gyd , yn 4 2.00 Bugail Cymun eich hiraeth. 11 Oedfa’r ofalaeth - Capel y Garn Er Cof 18 10.00 Gordon MacDonald Priodasau Prynhawn Sadwrn yr 15ed o Awst, death 25 5.00 Bugail Priodwyd Christina Lee Thomas â Timothy preswylwyr Parc Carafanau Maesbangor James Dean, yn Eglwys Dewi Sant, ynghyd wrth fynedfa’r Parc i ymuno Capel Bangor ar Ddydd Sadwrn 8fed o â Meryl wrth iddi ddadorchuddio Symud Tý Awst. Y maent wedi ymgartrefu yn rhif 2 mainc hardd, ac arni blac o efydd, Eithaf trist oedd clywed fod Alun a Mair Penbontbren, Capel Bangor. Dymuniadau wedi ei argraffu yn addas, er cof am Jenkins wedi symud o’r Pandy i fyw i Bow gorau iddynt a phob hapusrwydd i’r dyfodol. ei ddiweddar ŵr Ross Tomkinson. Yn Street. Buont yn byw am flynyddoedd Priodwyd hefyd Richard Mancini Howells dilyn cafwyd lluniaeth ysgafn, wedi maith, yma ym Mhen-llwyn a mawr bydd â Gabriella Mancini eto yn Eglwys Dewi ei baratoi gan John a David, Tafarn y ein colled. Dymuniadau da iddynt yn eu Sant Capel Bangor, ym mis Gorffennaf. Maesbangor. Chwaraewyd miwsig hefyd cartref newydd. Dymunwn yn dda iddynt hwythau hefyd. gan Dai Jones o Fachynlleth, i ddiweddu prynhawn emosiynol, ond eto yn un Marwolaeth Baban newydd pleserus iawn. Daeth y newydd yn sioc am farwolaeth Llongyfarchiadau mawr i Rhian ac Anthony sydyn Mr Noel Ingram. Bu yn ffermio Barr, Cefnmelindwr, ar enedigaeth merch drwy ei oes yn Ystrad Olwyn, , fach, Erin Haf, Pob dymuniad da i’r tri Chwilio am Ffrind a chafodd angladd mawr a pharchus, yn ohonynt. Cychwyn am Birmingham ar y trên hanner arwydd o’i gymeriad hoffus. Roedd, ganddo awr wedi pump o Aber, gyda’r wawr yn torri. chwaer a brawd yn byw ym Mhen-llwyn. a Graddio Pedwar ohonom Berian, Ruth, Heulwen a brawd arall yn Ngoginan. Cydymdeimlwn Llongyfarchiadau calonnog i Linda Wynn minnau yn teithio i’r Maes Awyr, heb wybod yn fawr â Mrs Gwyneth Smart, Mr Gerald Jones o, Ael-y-bryn, Capel Bangor, sydd beth i ddisgwyl yn iawn ym Munich yn yr Ingram, a Mr Michael Ingram a’u teuluoedd wedi graddio gydag anrhydedd, gyda MSc Almaen. a’r cysylltiadau oll. mewn Cynllun Rheolaeth Technoleg ym Taith bleserus ar yr awyren, awr a phum Mhrifysgol Metropolitan Caerdydd, Pob deg munud, ac un ohonom yn hedfan am Pen blwyddi lwc a hapusrwydd iddi yn ei swydd newydd y tro cyntaf. Wedi perfformiad arferol y Rhaid i ni longyfarch amryw o’r pentref gyda’r BBC ym Manceinion. Maes Awyr drosodd, dyma chwilio am ein sydd wedi cael penblwyddi arbennig, yn llety, am y ddwy noson ganlynol.’Roedd ystod yr haf. Mae’r oedrannau yn amrywio y Leonardo yn westy moethus, i’w o Saith deg i’r Naw deg.Cewch chithau gymeradwyo yn wir. ddyfalu pa un sy’n perthyn! Mrs Mair Y noson honno, cawsom fwyd mewn Jenkins,Y Pandy gynt; Mrs Heulwen Lewis, bwyty Groegaidd, yn teimlo ychydig bach Deiniol; Mrs Eluned Scott, Brynawel; yn euog na fuasem yn cefnogi lle bwyta Mr Maldwyn James, Afallon; Mrs Glenys Almaeneg.! Griffith, Pennant; Mrs Gwenda Morgan, Drannoeth ar wefusau pob un,”Wel Dolberllan gynt, a Mrs Maggie Jones, dyma’r diwrnod” Y gwir oedd; wedi dod Haulfryn. Cyfarchion hwyr a dymuniadau i chwilio am “pen friend” un ohonom gorau i chi i gyd. oedd pwrpas y daith.( ffrind ysgrifell yw’r cyfeithiad cywir mae’n debyg) Wedi bod yn ysgrifennu ati am 61 o flynyddoedd, ac heb ei chyfarfod erioed. Ond rhaid oedd aros tan ddau o’r gloch y prynhawn, canys dyma oedd y trefniadau. Yn y cyfamser, mynd ar fws teithwyr o amgylch y ddinas, a gweld adeiliadau hardd Munich. Wedyn ar ôl hyn oll, tipyn o grafu ein pennau sut oedd dod o hyd i’r Cartref Lloches, Augustinum Weitlstr. Dyma ble oedd Heidi Haas, yn byw erbyn hyn. ‘Roedd yr adeilad yn dri llawr moethus, wedi

6 381 | MEDI 2015 | Y TINCER

ei adeiladu yn wreiddiol i bobl bwysig y Gêmau Olympaidd. Buom lan a lawr grisiau symudol y trenau tiwb, sawl gwaith, nes rhoi fyny,a rhoi arwydd i’r tacsi oedd yn pasio, dim ond i sylweddoli mai ond tafliad carreg oeddem o’r Cartref. ‘Roeddem mor agos, fel aeth gyrrwr y tacsi â ni o amgylch y bloc ddwy waith! Rhaid ein bod yn edrych yn dwp! Eithaf emosiynol oedd cwrdd â Heidi, wedi bron oes o ysgrifennu. Yn ôl Uli ei mab, oedd wedi dod i’n cyfarfod hefyd , ‘roedd Heidi yn nerfus iawn am y foment hon.Ofni na fuasai yn ein deall, gan nad oedd bellach, angen defnyddio yr iaith Saesneg fel yn nyddiau ysgol. Dywedodd ei bod yn treulio llawer awr yn defnyddio geiriadur i lythyru erbyn hyn. Ond yn rhyfedd iawn, ynganodd yr enw yn gywir, a neb erioed wedi medru dweud wrthi, ond ei i’r fath harddwch. Ni all geiriau yn wir ei Cydnabyddiaeth weled yn ysgrifenedig. disgrifio, bron yn anhygoel! Llongyfarchiadau i Mrs Phyllis Cafwyd ei henw a’i chyfeiriad, o Ysgol Mae llawer gan ein gwlad ni i ddysgu am Hammond, Troedrhiwlwba, a Ardwyn yn 1954 yn bedair ar ddeg oed. lendid Munich. Dim tamaid o sbwriel i’w dderbyniodd anrhydedd yn Sioe Cafodd llawer un arall enwau hefyd.Tybed weld yn unman a dim gwylanod! Pob peth Frenhinol Llanelwedd eleni .Bu yn faint ohonynt sydd yn dal mewn cysylltiad yn sgleinio, i’r fath raddau, y medrech fwyta stiward a phrif stiward y defaid, a’u ffrindiau erbyn hyn? o lawr y strydoedd. Yn wir un o’r dinasoedd am ddeugain mlynedd. Derbyniodd Treuliasom amser hyfryd yn ei chwmni hyfrytaf a welsom erioed. Noson arall, cyn dystysgrif, a thocyn llywodraethwr dros de prynhawn a swper yr hwyr.Bu dychwelyd i Gymru fach, wedi profiad reit anrhydeddus, am oes. Da iawn Phyllis, rhaid i Uli y mab ei helpu allan gyda’r iaith eithriadol, ac yn ôl y dywediad, ‘Mission y mae’n amser hir. Llongyfarchion a weithiau, wrth ddal i fyny ar hanes ein Accomplished.’ Aeronwy Lewis. dymuniadau gorau i sioeau y dyfodol. teuluoedd, ar hyd y blynyddoedd. ‘Roedd ffarwelio, yr un mor emosiynol, Dathlu oherwydd mae bron yn siwr na welwn ein Fel y gwyddom, dathlodd Mrs Maggie Jones glywed peth o hanes y lle. Ymwelwyd â’r gilydd eto. Serch hynny, da oedd bod yno, Haulfryn, ei phen blwydd yn 90 oed ar Awst plasty sydd o fewn muriau’r castell ac mor falch i fod wedi medru gwneud y daith, 15fed, Daeth y plant - sef Dilwyn, Geraint, yno cawsom gyfle i grwydro a dysgu am y cyn mynd yn rhy hen! Margaret Rhiannon, Janet Heather a Jean Castell a hanes yr Eisteddfod. Mwynhawyd Rhyfeddasom ein pedwar at ysblander Ann a’u teuluoedd, adre ar gyfer yr achlysur pryd o fwyd a chyfle i ymweld â’r siop cyn adeiladau y ddinas,yn enwedig yr Eglwys hapus hwn.’Roedd un syrpreis nad oedd dychwelyd i’r bws a theithio i sir Benfro. Gadeiriol Gothig ‘Frauwenkirche’ a oedd yn Mrs Jones yn gwybod amdano – teithio i gyd Daeth Mr. Cerwyn Davies i’n cyfarfod frawychus o hardd. Gwelsom luniau ohoni mewn cerbyd wedi ei drefnu iddynt hwy, yng nghapel Bethel, Mynachlog-ddu ac wedi bron ei dinistrio i’r llawr, yn ystod ar dren bach y Rheidol i Bontarfynach.Yna yno clywsom ychydig o hanes yr ardal. yr Ail Ryfel Byd. ac wedi ei hail adeiladu, te yng Ngwesty’r Hafod . Dyna i chi anrheg Cyfeiriodd yn bennaf at dri sydd wedi eu cyffrous, ystyried nad yw yn medru mynd allan lawer y dyddiau hyn. Bu Mrs Jones yn aelod ffyddlon yng nghapel Pen-llwyn am flynyddoedd lawer, hyd aeth yn ffaeledig, a mawr yw ei cholled yn yr oedfa. Cyfarchion hwyr a dymuniadau gorau i chi Mrs Jones, am lawer blwyddyn eto.

Merched y Wawr – Cangen Melindwr Daeth gweithgareddau’r tymor i ben gyda thaith ddirgel ar ddiwedd mis Mehefin. Mawr fu’r dyfalu cyn, ac yn ystod y daith i ble yr aem eleni. Cyrhaeddwyd Aberteifi, ac allan o’r bws yr aeth pawb ac i fewn i’r castell a agorwyd i’r cyhoedd ychydig wythnosau cyn hynny. Wedi paned yn y caffi fe’n harweiniwyd o amgylch gan hefyd

7 Y TINCER | MEDI 2015 | 381

parhad ... CAPEL BANGOR / PEN-LLWYN claddu yn y fynwent, sef, Thomas Rees a ein cyfarfod blynyddol ac etholwyd y ymaelodi. Da iawn oedd gweld pump aelod adwaenir hefyd fel Twm Carnabwth, swyddogion canlynol ar gyfer y flwyddyn newydd yna. Talwyd teyrnged i ddwy aelod, W. R. Evans a’r Parchedig R. Parri-Roberts ddilynol. Margaret Stephens ac Alison Little na fydd a fu’n weinidog ar y capel ac ymwelwyd â’u Llywydd: Delyth Davies yn ymuno â ni eleni. beddau. Is-lywydd: Angharad Jones Ar ôl darllen y cofnodion , trafod Ymwelwyd â’r gofeb i Waldo Williams Ysgrifennydd: Heulwen Lewis materion personol a hefyd trafod ar dir comin Rhos-fach, Mynachlog- Is-ysgrifennydd: Beti Daniel gohebiaeth rhanbarthol, croesawodd ddu.Deallwyd i Waldo Williams ddysgu Trysoryddes: Aerona Armitage Delyth y gŵr gwadd, sef Elvey Macdonald. Cymraeg ym Mynachlog-ddu, tra roedd Is-drysoryddes: Llinos Evans Cafwyd darlith fanwl a lliwgar o hanes yr ei dad yn brifathro’r ysgol yno. Aethpwyd Gohebydd y wasg: Lis Collison ymfudwyr wnaeth benderfynu gadael i fynd hefyd i weld y gofeb i W. R. Evans a Dosbarthwraig Y Wawr: Anne James i’r Ariannin 150 mlynedd yn ôl ar 25ed Mai osodwyd ar ben lôn Glynsaith maen. Yn 1865 ar y llong Mimosa. Dafydd Williams - dilyn hyn, dechreuwyd ar ein taith tua Diolchodd Eirwen McAnulty i’w chyd- crydd o Aberystwyth - oedd un o rhyw 169 thref, ond nid oedd y diwrnod eto wedi dod swyddogion am eu gwaith yn ystod y aeth yn gyntaf. i ben. Rhoddwyd taflen waith i ni wedi ei flwyddyn. Diolchodd Delyth Davies i Diolchwyd gan Lis Collison cyn i bawb pharatoi gan ein llywydd, Eirwen McAnulty Eirwen McAnulty a’i chyd- swyddogion gael paned a sgwrs. Rhoddwyd y te gan i’w chwblhau wrth i ni barhau â’n taith am drefnu taith ddirgel ddiddorol ac am Beti Daniel a hefyd y raffl gan Margaret ar y bws, yn seiliedig ar yr hyn a welsom yr holl drefniadau a wnaethant yn ystod y Dryburgh ac enillwyd gan Heulwen Lewis. ac a glywsom yn ystod y dydd. Arhoswyd flwyddyn. Yn y llun gwelir aelodau o Ferched y Wawr, yng ngwesty’r Grannell yn Llannwnen Ar yr ail o Fedi croesawodd ein llywydd Cangen Melindwr y tu allan i gapel Bethel, lle mwynhawyd pryd o fwyd. Cynhaliwyd Delyth Davies aelodau y gangen i noswaith Mynachlog-ddu.

Sioe Capel Bangor TREFEURIG Priodas a’r Cylch Dymuniadau gorau i Owen a Caryl Gruffydd Roberts, Bwlchydderwen. ar eu priodas yng Nghapel Mair, Aberteifi ar y 5ed o Fedi. Bu taid Owen, y diweddar Barchedig D. J. Roberts ) yn weinidog ar Gapel Mair am 40 mlynedd. Yn y llun o’u poptu gwelir Alun Roberts a Betsan Fychan-Downes.

Cynhaliwyd y Sioe ar Awst 1af yng nghaeau Maesbangor, er nad oedd y tywydd wedi ffafrio y diwrnod bu y sioe yn llwyddiannus. Mae ein dyled yn fawr i deulu Cwmwythig am gael defnyddio y caeau yma. Mi fu y cystadlu yn frwd ar y cae ac hefyd yn y babell. Gwelwyd Llywydd y dydd, Mr Tom James, yn cyflwyno Cwpan er cof am J J Davies, am yr anfail gorau ar y cae i bencampwyr y Sioe eleni Geraint, Esyllt ac Osian Price, Parcyderi, gyda’i hwrdd Charolais.

8 Y TINCER | MAI 2015 | 379 381 | MEDI 2015 | Y TINCER

LLANDRE

Llwyddiant Arholiadau 2015 ddiweddar.ac â Ruth Griffiths Llongyfarchiadau i:- a’r teulu Gwyn-Garreg ar golli Iestyn Evans, Fronddel, ar basio ei nith yn y Trallwng. ei lefel A a chael ei dderbyn i fynd i Brifysgol Abertawe i Dyweddiad astudio Peirianneg Llongyfariadau i Dafydd Davies, Morawel, Lôn Glanfred ar ei Gwern Penri, Gwyniarth, ddyweddïad yn ddiweddar i ar basio ei lefel A a chael Sian. ei dderbyn i Brifysgol Metropolitan Caerdydd i O’r ysbyty Llinos Dafis Huw Meirion Edwards ddadansoddi Perfformiad Croeso adref i Brian Evans, Chwaraeon; hefyd ar ennill Annedd Wen sydd wedi bod yn ysgoloriaeth cymhelliant y yr ysbyty yn ddiweddar. Coleg Cymraeg Cenedlaethol. CLWB 50 BANC BRO Daniel Elwyn Thomas, Enillwyr mis Gorffennaf Croesawdy, ar basio ei AS 1. £30. Lynwen a Richard Evans, Llawr y Glyn Ffion Evans, Fronddel, ar basio 2. £20. Mair England, Pant y TGAU Glyn 3. £10. Rhodri Llwyd Morgan, Cydymdeimlad Glanfrêd Cydymdeimlwn â Erddyn James ar golli ei chwaer yng nghyfraith Eisteddfodol Dilys James o Sir Fôn. Llongyfarchiadau i Huw Meirion Edwards, am ennill yng Gradd nghystadlaethau y cywydd a’r Huw Ceiriog Llongyfarchiadau i Efa Mared saith triban yn yr Eisteddfod Edwards, Bancyreithin, ar gael Genedlaethol. Dosbarth Cyntaf yn ei gradd B.A. gydag Anrhydedd o Ysgol Gorseddol y Gymraeg, Prifysgol Caerdydd. Llinos Dafis a urddwyd yn aelod Pob hwyl ar y cwrs M.A. o Orsedd y Beirdd ym Mae Cylch Meithrin Machynlleth yn chwilio am Arweinydd Cynorthwyol am ei chyfraniad helaeth i / Cynorthwyydd ymroddgar, cydwybodol, brwdfrydig a chyfeillgar i Croeso ddiwylliant dwy ardal dros gynorthwyo i arwain pob agwedd ar waith y cylch. Dylai ef/hi fod yn rhugl yn Croeso i gartref newydd yn flyyddoedd. y Gymraeg neu yn ddysgwr sydd wedi cyrraedd lefel uchel yn y Gymraeg Tanglewood, Lôn Glanfred i Huw Ceiriog, Derwydd Cyflog: I’w drafod, yn amodol ar brofiad a chymwysterau Simon, Beth, Imogen a Freddie. Gweinyddol Gorsedd Talaith Oriau: 9yb – 12yp o ddydd Llun i ddydd Gwener a Chadair yn seremoni Cymwysterau: Gofynnir am gymhwyster blynyddoedd cynnar cydnabyddedig addas ar Lefel 3 neu uwch ynghyd â phrofiad perthnasol. a chroeso i Carys a Darius- Gorsedd Beirdd Ynys Prydain. Dyddiad cau: 30 Medi 2015 Huntley i’w cartref newydd yn Am fanylion llawn cysylltwch â Kelly Pearson ar 07807936180 neu Darren Villa, Llandre D J Evans [email protected] neu ewch i wefan Mudiad Meithrin: www.meithrin.co.uk Prawf gyrru Cyfarwyddwyr Llongyfariadau i Cerys Harvey, Angladdau

Abel Gur, Lôn Glanfred, ar ei Busnes teuluol gyda dros llwyddiant i basio prawf gyrru 60 mlynedd o brofiad car. Kairali, Penrhyn-coch SY23 3EQ 47 Heol Maengwyn Machynlleth SY20 8EB Swydd newydd Swyddfa’r Ysgubor, Alexandra Rd. Pob lwc i Sian Harvey Abel Aberystwyth SY23 1LN

Gur, Lôn Glanfred, ar ei swydd Gwasanaeth personol, urddasol newydd yn yr ysbyty. gyda chydymdeimlad Gwasanaeth Pedair Awr ar Hugain [email protected] Cydymdeimlad Cydymdeimlwn a Mrs Margaret Aberystwyth 01970 615328 Penrhyn-coch 01970 820249 Griffiths, Ffosygrafel a’r teulu Machynlleth 01654 700006 ar golli ei gŵr Gruffydd yn

9 Y TINCER | MEDI 2015 | 381

Y BORTH

Clwb Henoed y Borth Roedd ein cyfarfod cyntaf ar ôl toriad yr haf ar Fedi 3ydd. Dechreuwyd trwy longyfarch ein hunain ar fflot y carnifal eleni. Fe wnaethpwyd yr holl wisgoedd, baneri a golygfeydd gennym ni , sydd rhwng 63 a 95! ac am y tro cyntaf o gystadlu ers 16 mlynedd cawsom y wobr gyntaf! Roeddym yn hynod falch ac eisoes yn cynllunio am y flwyddyn nesaf. Yng nghyfarfod busnes y cyfarfod pleidleisiodd y mwyafrif am y daith llawn golygfeydd i Lanidloes. Llongyfarchiadau i Sylvia a Brian ar ben blwydd eu priodas a diolch oddi wrth Ysgol Sul y Borth am eu nawdd i ‘Ras am Fywyd’. Croesawyd ein cyfaill yr Heddwas Hefin Jones oedd yn blismon lleol i ni am flynyddoedd cyn symud i Adran Cŵn y bore ac yn dechrau ar Fedi 6ed bydd newydd - ac roedd chwarae yn ail yn Heddlu Dyfed-Powys. Cawsom sgwrs Ysgol Sul i oedolion (Y Clwb Triphlyg S) i braf gan fod hynny’n golygu y gallai wych gan Hefin a fwynhawyd gan bawb ; ieuenctid o 11+ hefyd yn yr eglwys am 11.15 y fwynhau gwrando ar ddehongliadau’r holl yr uchafbwynt i’r holl gig-garwyr oedd cael bore wedi ei drefnu gan Mrs Prudence Bell. gystadleuwyr eraill. Mae’n rhyfeddol sut gweld ei ddau gi - Oscar a Fern. Bu iddynt y gall tri dwsin o bobl ddarllen a dehongli fyhafio yn wych a dangosodd Oscar ei allu i I’r Coleg un darn o gerddoriaeth mewn ffyrdd sy’n gael hyd i gyffuriau. Roedd rhai o’r aelodau Pob hwyl i Rhys Hedd sydd wedi gorffen gwbl wahanol - ond braf iawn oedd clywed yn pryderu rhag ofn fod Warfarin a thabledi gweithio gyda Chwmni Arad Goch. Mae dehongliad yr Eidalwyr o waith oedd yn pwysau gwaed yn cael eu hadnabod! Rhys wedi symud i Gaerdydd a bydd yn cynnwys dwy o’u caneuon poblogaidd, gan Diolchodd Heather i Hefin a’i gŵn am cychwyn astudio cwrs Gwyddorau’r Heddlu gynnwys Santa Lucia. ’Doedd ryfedd mai brynhawn gwych. Diolch hefyd i Heddlu ym Mhrifysgol De Cymru, Pontypridd. Francesca Cavallo, merch leol oedd wedi Dyfed-Powys am ganiatàu iddynt ddod. graddio o Goleg Trinity Laban yn Llundain, Bydd ein cyfarfod nesaf yn Neuadd y Eisteddfod Genedlaethol ennillodd y wobr arbennig am y dehongliad Borth am 2.00 p.m. ar Hydref 1af pan fydd Llongyfarchiadau i Mared Emyr ar ennill gorau o’r darn gosod, roedd ei pherfformiad gennym ymwelydd arall o’r Heddlu. Y tro yr Unawd Telyn dan 19 oed yn Eisteddfod yn llawn cymeriad ac yn disgleirio fel yma bydd ein Heddwas lleol Dave Goffin yn Genedlaethol Meifod ac ar gael ei dethol golau’r ser ar y mor yn Naples. dod a ni i fyny i’r funud am wybodaeth am hefyd i gystadlu am y Rhuban Glas Er y siom o beidio cael symud ymlaen sgams a thwyll ac yn rhoi cyngor diogelwch Offerynnol dan 19 oed ar lwyfan y Pafiliwn. i’r ail rownd, roedd y geiriau caredig, yr i ni am ein cartrefi, ein cyfrifiaduron yb. arweiniad a’r awgrymiadau a dderbyniodd Bydd croeso cynnes i chi i ymuno. Taith Gerddorol gan y 5 beirniaid, yn cynnwys Ieuan Jones o Ar y 29ain Awst teithiodd Mared Emyr Gymru, yn hynod o ddefnyddiol ac adeiladol Eglwys St. Matthew Y Borth i Saluzzo, Piedmont, Yr Eidal i gymryd ac yn sicr bydd y gystadleuaeth yma yn cael Bydd Medi yn fis prysur arall yn yr Eglwys. rhan ym 5ed Cystadleuaeth Ryngwladol ei nodi yn y dyddiadur yn y dyfodol. Roedd Dydd Iau Medi 17 cynhelir cyngerdd yn yr Cymdeithas Telynau’r Eidal. Dyma gam wythnos yn llawn o gerddoriaeth i’r delyn Eglwys gyda Chôr Meibion, telyn, ffidil a mawr ymlaen yn ein gyrfa fel telynores gan yn nhref hyfryd Saluzzo yn ysbrydoliaeth mwy. Tocynnau: £10 y byddai’n cystadlu yn yr adran dan 28ain i weithio’n galed trwy aeaf arall adre yng Dydd Sadwrn Medi 19eg bydd Cymdeithas oed a hynny yn erbyn telynorion sydd yn Nghymru. Organyddion a Chorfeistri yr Amwythig yn astudio mewn conservatoires ar draws ymweld â’r Eglwys. Bydd datganiadau organ gogledd Ewrop, rhai sydd wedi graddio, ac am 2.30 a Hwyrol Weddi am 4.00. eraill sydd bellach yn ennill bywoliaeth fel Bore Sul Medi 20 bydd cymun am 11.15 cerddorion proffesiynol ar draws Ewrop. a nos Fercher Medi 23 o 6.00 - 9.00 yn Roedd y gystadleuaeth wedi ei rhannu’n Neuadd y Borth bydd gan St. Matthew’s ddwy rownd: yn gyntaf byddai pawb (35 o stondin yn y noson Gymunedol pan fydd delynorion i gyd) yn chwarae’r darn gosod yr holl grwpiau lleol yn dangos beth sydd ‘Atgofion o Napoli’ gan Caramiello ac yna, ar gael ganddynt yn eu clybiau, grwpiau a yn yr ail rownd, dylid cyflwyno rhaglen chwaraeon yn ein pentref bywiog. hunanddewisiad rhwng 10 a 15 munud o Bore Sul Medi 27 bydd Gwasanaeth hyd. teuluol wedi ei drefnu a’i arwain gan y Diolch i ragbrofion plygeiniol Parchg David Williams. am 11.15. eisteddfodau’r Urdd a’r Genedlaethol, Cynhelir Ysgol Sul yn wythnosol yn yr ’doedd codi i ymarfer am 7.30am cyn Eglwys yn ystod y tymor ysgol am 11.15 cofrestru am 8.30am ddim yn brofiad Mared Emyr

10 381 | MEDI 2015 | Y TINCER

Cyngor Cymuned Melindwr Cynhaliwyd y Cyngor Blynyddol yn Rhai o’r pethau sydd wedi gwella yn y arwyddion yn fflachio (un ar hyn o bryd) Neuadd Capel Bangor ar Nos Iau, Mai 21 flwyddyn diwethaf yw dealltwriaeth am am gyfyngder o 20 milltir yr awr amser ac yn bresennol oedd Richard Edwards, yr yswiriant i’r Cyngor Cymuned, hefyd dechrau a gorffen ysgol. Mae hefyd yn (Cadeirydd), Jean Watson (Is-gadeirydd), cyfyngu cyflymdra ger Ysgol Pen-llwyn ar cario ymlaen y frwydr am gael cyfyngiad Dafydd Fryer, Aled Lewis, Andrea Jones, yr A44. ym Mhantycrug a Blaengeuffordd ac ail Gareth Daniel, Bethan Bebb, Rhodri Ym mis Tachwedd roedd yn fraint edrych ar Goginan. Davies (Ceredigion) a dwy aelod o’r gennyf gynrychioli y Cyngor yn noson Fe wnaeth ein hysbysu y bydd Cymuned cyhoedd sef Cathryn Morgan a Pauline agoriadol arddangosfa Y Rhyfel Byd Melindwr yn lleihau yn 2017 pan fydd Vivash. Cyntaf yng Ngogledd Ceredigion, yn Pisgah ac Aber-ffrwd yn ymuno gyda Gan fod y clerc wedi ei chymeryd yn Neuadd Rhydypennau. . sydyn i’r ysbyty ac felly yn methu bod yn Hoffwn ddiolch i’r cynghorwyr i gyd am Pwyntiodd allan hefyd ei bod yn bresennol gwahoddwyd Bethan Bebb i eu cefnogaeth a’u help hefyd yn mynychu’r bosib cofnodi ar lein ar wefan Cyngor gymeryd y munudau. pwyllgorau yn ystod y flwyddyn diwethaf. Ceredigion unrhyw dyllau yn yr heol a Hoffwn ddiolch i’r Cynghorwr Rhodri hefyd unrhyw sbwriel anghyfreithlon. Adroddiad y Cadeirydd am y flwyddyn Davies am ei waith caled a’i gefnogaeth 2014/15 yn ystod y flwyddyn a hefyd ar ran y Ethol swyddogion Croeso i Gyfarfod Blynyddol 2015 Cyngor cynghorwyr ddiolch i’r clerc, am beth mae Etholwyd y Cynghorydd Jean Watson i’r Cymuned Melindwr. Fe fu gyda’r cyngor wedi ei wneud dros y flwyddyn ddiwethaf. Gadair a’r Cynghorydd Dafydd Fryer fel bynciau anarferol a diddorol dros y Hoffwn ddymuno yn dda i’r Cadeirydd Is- Gadeirydd. flwyddyn diwethaf, roedd rhai yn fyr newydd am y flwyddyn 2015/16. Yn dilyn y pwyllgor blynyddol dymor a rhai mae’r cyngor wedi ymladd cynhaliwyd ein pwyllgor misol gyda Jean dros flynyddoedd. Yr afanc fel siampl, lle Adroddiad y Cynghorwr sir Rhodri Watson yn y gadair. Gan nad oedd genym bu sawl pwyllgor diddorol. Davies. wybodaeth oherwydd absenoldeb y clerc Mae rhai o’r pynciau yn dal heb eu Diolchodd i’r Cadeirydd, y cynghorwyr a’r nid oedd yn bosib i ddelio ar unrhyw fater penderfynu, fel yr hybysfwrdd yng clerc am eu cefnogaeth a’u gwaith yn ystod heblaw fod y Cynghorydd Sir, Rhodri Ngoginan, gwefan, methu cael neb i lenwi y flwyddyn. Aeth ymlaen i ddweud am Davies wedi ein hargyoeddi y byddai sedd wag sydd gennym ar y cyngor, y y cyfyngder cyflymdra dros dro sydd yn cystal i bob unigolyn achwyn ar wefan y munudau yn cyrraedd y cynghorwyr yn mynd i gael ei benodi ar heolydd bychain Cyngor Sir am y tyllau ar yr heolydd lleol hwyr. Fe fydd rhaid i ni gadw’r pwysau ar a stad Pen-llwyn am adeg ac wedyn gan yn debyg fod mwy o sylw yn cael ei y cyrff perthnasol er mwyn cael cyfyngu ymghynghori gyda’r preswylwyr a fyddai wneud nag yn aml iawn o’r llythyron mae’r cyflymdra yn Blaengeuffordd a Pantygrug. yn syniad i’w gadw. Yn barod mae yna Cyngor Cymuned yn eu danfon.

O’r Cynulliad - Elin Jones DÔL-Y-BONT Mae tymor yr haf wastad sicrhau marchnadoedd i Croeso n’ôl yn gyfle i fynychu rhai o’r gig safonol Cymreig, ac i Croeso ’nôl i Tanrallt i’r teulu sioeau a digwyddiadau sydd weithio gyda First Milk yn Gardinermarsh. Ar ôl gadael mor bwysig i Geredigion. enwedig i wneud yn siŵr fod Dôl-y-bont a symud i Orllewin Rwy’ wedi cael y cyfle eleni i y diwydiant llaeth yn ffynnu yr Alban chwe mlynedd yn ôl fynychu nifer o sioeau bach. yn y tymor hir. maent bellach wedi dychwelyd Trueni na chafwyd gwell Pwnc arall sydd wedi bod atom. Gobeithio y byddant yn tywydd, ond serch hynny yn hawlio’r sylw yr haf yma setlo yn eu cyn gartref! braf oedd gweld bwrlwm yw cau canghennau banciau. torfeydd a safon cystadlu Llynedd, caeodd NatWest ei Pen blwydd arbennig uchel. changhennau yn Pen blwydd hapus i Dyfrig Ond mae mynychu’r a Cheinewydd, ac nawr mae Davies, Maes y Leri oedd yn sioeau yng nghefn gwlad hefyd yn atgyfnerthu cynlluniau tebyg yn , Tregaron a dathlu ei ben blwydd yn 70 oed fod eleni’n flwyddyn anodd i amaeth yn ein Chastellnewydd. Mae Barclays hefyd yn cwtogi ar 11 Medi. sir. Mae prisiau cynnyrch fel llaeth ac ŵyn yn oriau agor rhai o’i changhennau gwledig. Rwy’n parhau i fod yn isel iawn. Rwy’ wedi codi’r gwybod fod pobl yn gynyddol yn bancio ar- materion yma yn y Cynulliad sawl gwaith yn lein, ond dydy’r wasanaeth rhyngrwyd ddim ystod y misoedd diwethaf. Mae rhesymau yn ddigon da o hyd mewn sawl lle, ac mae’n DOLAU cymhleth dros y problemau yma – cryfder llawer gwell gan rai i fancio wyneb-yn-wyneb. y bunt, ansefydlogrwydd yn Rwsia, a grym Cefais gyfarfod yn ddiweddar lle gwnes i’r Genedigaeth yr archfarchnadoedd. Ond mae rôl gan pwyntiau yma i swyddogion NatWest. Mae’n Llongyfarchiadau i Ruth a Lywodraethau ar lefel Gymreig a Phrydeinig i cymunedau ni’n haeddu gwell – yn enwedig gan David Leggett, Caerdydd, helpu’r diwydiant i oroesi’r amrywiaethau yma fanciau lle bu’r trethdalwr yn hael pan aethant i ar enedigaeth mab ar 8 mewn prisiau. Mae mwy y gallwn ei wneud i drafferthion yn 2008. Gorffennaf - Osian Emyr - brawd bach i Gwenan a Rhodri.

11 Y TINCER | MEDI 2015 | 381

PENRHYN-COCH

Suliau Horeb Medi 20 10.30 Ysgol Sul 2.30 Sion Meredith 27 10.00 Oedfa Menter Gobaith Bethel, Tal-y-bont Hydref 4 2.30 Y Parchg Raymond Jones Oedfa gymun 11 10.30 Y Parchg Judith Morris Oedfa deuluol 18 10.30 Ysgol Sul 10.00 a 6.00 Y Parchg Irfon Roberts - ym Methel, Aberystwyth 25 10.30 Ysgol Sul - festri 10.30 Kieran Owen - capel

Cymdeithas y Penrhyn Cinio Cymunedol Penrhyn-coch Pritchard ac unawd offerynnol ar y ffidil gan Cynhaliwyd taith flynyddol Cymdeithas Bydd y clwb yn cyfarfod yn Neuadd yr Elinor Morgan. ‘Roedd cymeradwyaeth y y Penrhyn dydd Sadwrn 20 Mehefin pan Eglwys dyddiau Mercher 23 Medi, 14 a 28 gynulleidfa yn dyst o’u mwynhad. aethpwyd ar daith i Dde Penfro yn cael Hydref. Cysylltwch â Job McGauley 820963 Diweddglo’r prynhawn oedd yr Ocsiwn. ei harwain gan Dyfed Elis-Gruffydd. am fwy o fanylion neu i fwcio eich cinio. Diolch i Jane Jones am anrhegu crys pêl Bu i ni ddysgu llawr am ddaeareg Sir droed tîm Cymru, wedi ei lofnodi gan Benfro a’i chysylltiad â’r gweithfeydd glo Eglwys Sant Ioan Penrhyn-coch yr holl chwaraewyr wedi gêm Cymru yn a haearn. Syndod oedd clywed cymaint Te Hufen a Mefus erbyn gwlad Belg yn ddiweddar. Hefyd, o ddiwydiant fu yn yr ardal yn y 19fed Dyma’r prif ddigwyddiad blynyddol i godi fe anrhegwyd pêl droed wedi ei lofnodi. ganrif, o ystyried cyn lleied o olion sydd arian i gynnal ein heglwys. Mae’r aelodau’n Profwyd yn ddiwrnod costus i Lywydd y i’w gweld bellach. Buom yn Stepaside lle gweithio’n galed i wneud y prynhawn yn un prynhawn gan mai ef gynigodd y mwyaf am gwelwyd olion gwaith haearn: Llanrhath llwyddiannus a hwyliog i bawb sydd yn ei y crys a Lyn Lewis Dafis, ein curad newydd, (Amroth), Wiseman’s Bridge lle roedd fynychu. gynigodd y mwyaf am y bêl droed. Diolch yn olion rheilffordd, a fflintiau o bell ar y ‘Roedd yna stondin cynnyrch cartref fawr am eu haelioni traeth o falast llongau. Yn Eglwys St. Issels (gwledd i’r llygaid) yn llawn o ddanteithion (Isyllt) gwelwyd beddau wedi’u marcio melys a safri i dynnu dŵr oddi ar y dannedd, Cymorth Cristnogol â slabiau haearn. Gwelwyd twnel yr hen yn ogystal â gwaith crefft medrus nifer o Ymddiheuriadau i Mairwen Jones, Tan- reilffordd yn Coppet Hall (?? Coalpit aelodau i’w brynu fel anrhegion. Nifer o y-berth, am adael ei henw allan o blith Hall) ac ym Marina Saundersfoot –clywyd gystadlaethau megis dyfalu’r eitem o fewn casglwyr Cymorth Cristnogol Penrhyn-coch. fel y bu yn borthladd diwydiannol yn ei y parsel, dyfalu pwysau’r gacen ac yn y ddydd. Gorffennwyd ger Castell Caeriw blaen, heb anghofio’r cyfle i ennill basgedi Horeb lle gwelwyd castell a chroes Geltaidd. nwyddau hael ar y raffl. Mewn oedfa gymun brynhawn Sul 15 Mai Mwynhawyd pryd blasus ar y ffordd gartref Ar ôl gweini’r te hufen a mefus fe derbyniodd y Parchg Peter Thomas Mrs yn y Selar, Aberaeron. groesawyd llywyddion y dydd, sef Mr a Lona Williams, Machynlleth yn aelod yn Nos Fawrth 23 Mehefin cynhaliwyd Mrs Roy Davies, o Lan-non. Cafwyd Roy Horeb. y Cyfarfod Blynyddol ac etholwyd ei eni a’i fagu ym Mhenrhyn-coch, bu’n swyddogion fel a ganlyn. gweithio fel plismon yn yr Amwythig am Mae Rhaglenni Cymanfa Ganu 2015/6 wedi flynyddoedd, cyn ymddeol a dychwelyd i cyrraedd ac ar gael gan yr Ysgrifennydd am Cadeirydd: Jackie Willmington Lan-non. Sheila ei wraig, yn enedigol o’r £1.40. Is-Gaderiydd: Anwen Pierce Alban, a gweithiodd am gyfnod yn y Fridfa Ysgrifennydd: Ceris Gruffudd Blanhigion yng Ngogerddan. Arholiadau Ysgrifennydd Gweithgareddau: Menna Eleni cawsom ein hadlonni gan Gôr Llongyfarchiadau i Rhydian Morgan, Lloyd Williams y Gen (Llyfrgell Genedlaethol Cymru), Tir-y-dail, ar ei ganlyniadau lefel A. Pob Trysorydd : Eirian Reynolds ymddangosiad cyntaf cyhoeddus i’r côr dan dymuniad da ar ei gwrs Cyfrifiadureg ym arweiniad Gwyneth Hopkins Davies. Côr Mhrifysgol Abertawe. Dyweddio ar ei newydd wedd ydyw, fe’i sefydlwyd ar Llongyfarchiadau i Jane Edwards ar ei ddechrau’r flwyddyn gyda’r staff yn cwrdd Ocsiwn Tawel dyweddiad ac i Alex Thorogood ar ei tua unwaith yr wythnos yn ystod eu hamser Mae Eglwys Sant Ioan yn cynnal Ocsiwn dyweddiad â John Carter, ac i Matthew cinio i ymarfer. Carys Evans oedd yn cyfeilio Tawel ac mae croeso i chi ddod ag eitemau Thomas ar ei ddyweddiad â Rachel ar y piano a chafwyd unawd gan Cyril i’w gwerthu yn yr ocsiwn hwn ar 26 Medi Elizabeth Lewis ar 24/8/15 Evans, darlleniad gan y Prifardd Dafydd 2015 yn Neuadd yr Eglwys.

12 381 | MEDI 2015 | Y TINCER

Mae yna gyfle i chi weld yr eitemau rhwng 2.00 – 3.00 y.p. ac mi fyddwn yn gwerthu Llongyfarchiadau a dymuniadau gorau eitemau rhwng 3.00 – 4.00 y.p. i Gemma Swallow a Bydd Neuadd yr eglwys ar agor i dderbyn Greg Vearey-Roberts eitemau i’w gwerthu rhwng 6.00 - 8.00 y.h a briodwyd ar 25 nos Wener 25ain Medi a 9.00-12.00 ar fore Gorffennaf yn Eglwys Llanychaearn. Sadwrn 26ain Medi. Telir Pris Gwerthwr o 10% ar eitemau a werthir neu gellir anrhegu eitemau i’w gwerthu er budd yr eglwys. Ceir mwy o wybodaeth gan Edwina Davies 828296 neu’r Parchg Lyn Dafis 820162.

Bingo Cynhelir noson Bingo cyntaf y tymor ar nos Wener 18fed Medi am 7.00 y.h. Yn Neuadd yr Eglwys. Hwyl i’r teulu oll. Bydd sesiynau eraill ar Hydref 16eg a Tachwedd 20fed

Gŵyl Coeden Nadolig Gŵyl Coeden Nadolig Eglwys Sant Ioan Penrhyn-coch rhwng 5-13 Rhagfyr, thema eleni yw ail-gylchu. Cydymdeimlo Ein cydymdeimlad dwys â Mr a Mrs Banc Ailgylchu Papur Penrhyn-coch Heddwyn Morgan a’r teulu, Brynhyfryd Hoffai swyddogion Eglwys Penrhyn-coch ar golli eu mab Martin ac yntau ond yn 37 ddiolch yn fawr iawn i bobl ardal y Tincer mlwydd oed. a ddefnyddiodd y banc ailgylchu ar hyd y blynyddoedd. Mae’n ddrwg gennym ein â Margaret Davies a’r teulu, Maesyrefail bod wedi gorfod diddymu’r gwasanaeth. ar golli ei brawd, Phillip ym Mlaen-plwyf N id yw y Cyngor Sir bellach yn cefnogi ddiwedd Awst. gwasanaeth o’r fath. Gwerthfawrogwyd eich cefnogaeth yn fawr, ac os y bydd yn bosibl â Gwladys Roberts a’r teulu ar golli brawd i ni ailgychwyn y fenter yn y dyfodol, fe yng nghyfraith yn ddiweddar. hysbysebwn hynny yn y Tincer. Diolch yn fawr. ac â Gwyneth Davies, Ynys, Maes Seilo ar golli ei chyfnither, Maxine, merch Gwladys Dyweddiad Davies, Brynmeurig gynt. Dymuniadau gorau i Sioned Huxtable, Priodas Y Ddôl Fach a Sion Wyn Edwards o Sara Elin (nee Morgan), Glan Ceulan a Gwellhad buan Aberystwyth ar eu dyweddiad yn ddiweddar, Dylan Hughes, Ger-y-llan, a briodwyd Dymunwn wellhad buan i Dave Pritchard, a phob lwc a hapusrwydd i chi eich dau i’r ar yr 22ain o Awst ym Mhlas Nanteos, Tan-y-berth a fu yn yr ysbyty yn ddiweddar. dyfodol. Aberystwyth, gyda’r brecwast yn dilyn yno. Dymuiadau gorau i’r ddau i’r Diolch Genedigaeth dyfodol. Dymuna Eirian Morgan, 9 Maes Seilo, Llongyfarchiadau i Manon a John, Ystrad Penrhyn-coch ddiolch am y cardiau, blodau Mynach, ar enedigaeth Elen Fflur ar Awst ac anrhegion a dderbyniodd ar ei phen 1af – wyres i Wendy ac Eirian Reynolds, Llongyfarchiadau i Ffion Louise Jones, blwydd yn ddiweddar. Diolch yn fawr. Ger-y-llan. 67 Dôl Helyg ar ei chanlyniadau lefel A a phob hwyl ar ei chwrs cerddoriaeth ym Sioe Penrhyn-coch Llongyfarchiadau Mhrifysgol Manceinion. Cafwyd sioe lwyddiannus eto eleni gydag Llongyfarchiadau i Gwenllian Spink, amryw o gystadleuwyr o’r pentre wedi cael Aberystwyth, ar ennill Ysgoloriaeth Artist Dawnswyr o fri gwobrwyon. Diolch i bawb yn ddiwahân am Ifanc yn yr Eisteddfod Genedlaethol ym Llongyfarchiadau i ddwy ferch o Ysgol bob cyfraniad i wneud y sioe yn llwyddiant, Meifod. Mae Gwenllian yn ymwelydd cyson Penweddig-Stephanie Lucas a Manon Izri a diolch i’r llywyddion, Aeron ac Edith, am â nain a taid - Helga a Dainel Huws, Tyddyn a oedd yn aelodau o dîm dawnsio stryd a eu gwaith yn ystod y dydd, a’u cyfraniad Seilo. Gellir gweld ei hanes yn http:// ddaeth yn 10fed ym Mhencampwriaethau’r hwythau. Diolch i Ann a’i chriw am eu cargocollective.com/gwenllianspink Byd yn Glasgow ddiwedd Awst. gwaith caled i baratoi popeth ar gyfer y sioe.

13 Y TINCER | MEDI 2015 | 381

parhad ... PENRHYN-COCH

Pêl-droed haf. A ninnau ar ddiwedd y tymor roedd Bu timau pêl-droed y Penrhyn yn dathlu 50 amheuaeth a fyddai hynny yn digwydd ond mlynedd yn ddiweddar o chwarae brwd ar dechrau Medi gwelwyd cot goch Newydd hyd y blynyddoedd. Rwy’n siŵr ein bod fel am y ciosg. Ond y si yw nad yw y ciosg yn pentre yn eu llongyfarch ac am roi cyfle i’n gweithio ers misoedd - tybed pryd daw pobl ifanc i ymuno i chwarae ar Gae Baker rhywun i’w drwsio?! ac yn gwahanol rannau o Gymru. Graddio Genedigaeth Llongyfarchiadau i Carys Jones, Y Ddôl Llongyfarchiadau i Lowri a Tom Guy, Fach, a raddiodd mewn Sbaeneg ac Eidaleg Caerdydd, ar enedigaeth merch fach - ym Mhrifysgol Caerdydd. Dymuniadau Hanna ar 10 Medi; chwaer fach i Wil a gorau iddi i’r dyfodol. wyres i Non a Colin Evans, Refail Fach. ac i Liam Wyn Jones, 67 Ger-y-llan, a Llongyfarchiadau i Katy Evans ar raddiodd ym Mhrifysgol Caerdydd enedigaeth mab - Macs Llywelyn - ar 10 Medi; ŵyr cyntaf i Ronnie Evans, Bronhaul. Llongyfarchiadau i Sioned Huxtable, Y Ddôl Fach, ar ennill Gradd 2.1 mewn Addysg Ciosg Penrhyn-coch Gynradd o Brifysgol y Drindod Dewi Sant, Cyhoeddwyd llun o giosg y sgwâr yn rhifyn Caerfyrddin, a phob lwc a dymuniadau Hydref 2014 o’r Tincer - roedd dirfawr gorau yn ei swydd newydd fel athrawes angen cot o baent arno. Cafwyd gwybod Cyfnod Sylfaen yn Ysgol Wirfoddol y byddai yn cael ei baentio yn ystod yr Cilgerran ym mis Medi. Sioned Huxtable Cyngor Cymuned Tirymynach Cynhaliwyd cyfarfod mis Mehefin ar nos Mae Cyngor Ceredigion wedi ennill Neuadd Rhydypennau. Daeth ateb yn ôl eu Iau 25 Mehefin yn Neuadd Rhydypennau ei hapêl i gael codi dau dy ar gornel bod wedi penderfynu ar enw Foel Goch. o dan lywyddiaeth y Cyng. Sian Jones. anghysbell o ystad Tregerddan. Bydd Mae hwn i bob pwrpas yn derfynol. (Rhiw Adroddwyd fod Mr Tegwyn Evans, gofalwr Cyngor Tirymynach yn ysgrifennu at Baker, gyda llaw oedd enw’r ardal gan yr y neuadd, wedi derbyn llawdriniaeth y awdurdodau Ysbyty Bron-glais yn cwyno hen drigolion). diwrnod cynt a dymunwyd adferiad llwyr am y diffyg parcio i gleifion sy’n ymweld Mae’n amlwg fod problemau y neuadd iddo yn fuan. Am y tro cyntaf, derbyniodd â’r ysbyty. Mae’r maes parcio yn llawn cyn yn parhau. Daeth cwynion eto am y pob aelod gopi printiedig o gofnodion naw y bore, a’r un cerbydau sy’n gadael am toiledau a hefyd am flerwch yn yr ystafell y cyfarfod blaenorol, ac ar ôl cynnig ac bump yr hwyr. snwcer. Y tebygrwydd yw bod yr allweddi eilio eu bod yn gywir, ac arwyddo gan y Trafodwyd eto problem y tai gwag yn yn cael eu rhoi yn y dwylo anghywir, tra Gadeiryddes, byddant yn cael eu gweld ar yr ardal a thu hwnt. Y mis hwn (Mehefin) nad oes goruchwyliwr yno ar hyn o bryd. wefan Cyngor Tirymynach. Dyma’r drefn deallwyd bod tai Cae’r Odyn yn cael eu Cyflwynwyd adroddiad y Cynghorydd bellach. gosod. Mynegwyd pryder gan fod nifer o Sir i’r cyfarfod yn ei absenoldeb. Dywedodd y Cynghorydd Paul Hinge dai gan Dai Cantref yn wag am hir amser, Dywedodd y Cynghorydd Hinge bod y byddai ffordd Clarach (o Bow Street) er enghraifft ger Llanybydder. Os na ellir arian yn awr ar gael i gynnal astudiaeth ar gau tra bod Open Reach yn gwneud gosod tai newydd Cae’r Odyn i drigolion dichonoldeb (feasibility study) parthed gwaith ger Coedmor. Gwelliannau ar bont lleol, y posibilrwydd yw y bydd y rhwyd yn y priodoldeb o agor gorsaf trenau yn y rheilffordd – disgwylir ymateb oddi estyn allan dros y ffin i Loegr. Bow Street a chynllun parcio a chludo wrth Network Rail a thrafodaethau gyda Cwynwyd fod y torri porfa eleni yn i Aberystwyth. Mae arian hefyd wedi pherchnogion tir o ddeutu’r bont yn fuan. yr ardal yn anfoddhaol iawn, y torri’n ei glustnodi ar gyfer datblygu taith Mae llai o lorïau trwm yn defnyddio’r anghyson, a’r borfa heb ei gasglu oddi ar y ddiogelach dros bont y rheilffordd rhwng ffordd wedi i’r iard goed symud o Glarach. llwybrau. Bow Street a Bryncastell. Dywedodd Llwybyr Rhydypennau i Dolau – bydd yr Yng nghyfarfod Gorffennaf o’r Cyngor o fod y parcio anghyfrifol wrth geg y rhes asiantaeth briodol yn gorfod chwilio am dan gadeiryddiaeth y Gynghorwraig Sian gyntaf o ystad Tregerddan yn parhau a arian, hyn yn groes i lythyr gwreiddiol Jones dywedodd y Clerc iddo dderbyn bod angen hysbysu Prifysgol Aberystwyth Edwina Hart. Derbyniodd y Cynghorydd llythyr oddi wrth Gyngor Sir Ceredigion (perchennog y cerbyd) am hyn. Mae Hinge nifer o gwynion bod cyflwr yn hysbysu mai Pen-y-garn fyddai’r enw rhywun hefyd yn llusgo carafán i fyny i’r toiledau y neuadd mewn cyflwr difrifol. ar yr ychwanegiad i ystâd Cae’r Odyn. rhan uchaf o’r ystad bob nos i gysgu! Penderfynwyd ysgrifennu ar fyrder at Mewn atebiad dywedodd y Clerc fod Bydd y cyfarfod nesaf ar nos Iau 24 bwyllgor y neuadd. cymuned Pen-y-garn yn gorffen wrth Medi.

14 381 | MEDI 2015 | Y TINCER Pêl-droed Penrhyn-coch Tîm cyntaf 08/08/15 Penrhyn-coch 3-1 Llanfair Ffeinal

Cwpan yr Haf 12/08/15 Machynlleth 2-3 Penrhyn-coch Cynghrair 15/08/15 Trefaldwyn 1-3 Penrhyn-coch Cynghrair 19/08/15 Aberaeron 1-1 Penrhyn-coch Cynghrair 26/08/15 Bow Street 0-2 Penrhyn-coch Cynghrair 29/08/15 Penrhyn-coch 2-0 Waterloo Cynghrair

Ail dîm

22/08/15 Aberdyfi 1-1 Penrhyn-coch Cynghrair 26/08/15 Penrhyn-coch 1-3 Llanilar Cynghrair Sarah Thomas a Jason Thomas o A1 Property Letting gyda Gari Lewis ac 29/08/15 0-0 Penrhyn-coch Cynghrair Owain James.

Noson wobrwyo Adran Iau Clwb Peldroed Penrhyn-coch Nos Wener, 18fed o Fehefin cynhaliwyd noson wobrwyo Adran Iau Clwb Pêl-droed Penrhyn-coch 2014/2015. Llongyfarchiadau i bawb, y rhai wnaeth ennill gwobrau a phawb a fu yn chwarae dros y tymor. Diolch i’r hyfforddwyr, rhieni ac eraill fu yn helpu. dan16: Chwaraewr y tymor: Harri Horwood; Chwaraewr sydd wedi gwneud y cynnydd mwyaf: Matthew Lewis; Chwaraewr a sgo- riodd fwyaf o goliau : Tega Emesh. dan14: Chwaraewr y tymor: Steffan Huxtable; Chwaraewr sydd wedi gwneud y cynnydd mwyaf: Keiran Martin; Chwaraewr a sgori- odd fwyaf o goliau: Jack Baron. dan 14 Celts: Chwaraewr y tymor: Aron Parry; Chwaraewr Clive Gale o Clive’s Carvery gyda’r Rheolwr Gari Lewis a’r sydd wedi gwneud y cynnydd mwyaf: Gwydion Howells a Llinos Capten Owain James Griffiths; Chwaraewr a sgoriodd fwyaf o goliau; Rhodri Thomas Rovers dan12: Chwaraewr a sgoriodd fwyaf o goliau: Keiran Dug- dan10: Chwaraewr y tymor: Shane Evans; Chwaraewr sydd wedi gan; Chwaraewr y chwaraewyr: Lewis James; a Chwaraewr sydd gwneud y cynnydd mwyaf: Charlie Kent; Chwaraewr a sgoriodd wedi gwneud y cynnydd mwyaf: Lewis James. fwyaf o goliau: Rhys Evans. dan 12 : chwaraewr y flwyddyn: Josh Cox; Chwaraewr a sgoriodd dan9: Chwaraewr y tymor: Dan Grayson; Chwaraewr sydd wedi fwyaf o goliau : Jack Clements ; Chwaraewr sydd wedi gwneud y gwneud y cynnydd mwyaf: Callum Lewis; Chwaraewr a sgoriodd cynnydd mwyaf : Rhodri Davies fwyaf o goliau: Luke Bowen. dan11: Chwaraewr y tymor: Eddie Rhodes; Chwaraewr sydd wedi dan8: Chwaraewr y tymor: Steffan Gillies; Chwaraewr sydd wedi gwneud y cynnydd mwyaf: Isaac Hill; Chwaraewr a sgoriodd fwyaf gwneud y cynnydd mwyaf: Ryan Gratton; Chwaraewr a sgoriodd o goliau: Cameron Allen. fwyaf o goliau: Tomos James.

Dyma y kit newydd i ddathlu 50 mlynedd y clwb sydd wedi cael ei noddi gan A1 Property Letting - Cambrian Tyres – Clive’s Carvery – Anthony Motors – Suco Leisure.com – No 1’s Taxis – Exley’s Motors – Mid Travel – Jenkins Cwmbwa - Bones – Gavin Hughes-Evans Builder - Phil Thomas Builder a RM Teamwear. Mae crysau tebyg ar gael i’w prynu o’r Clwb. Am fanylion cysylltwch â 01970 828992.

15 Y TINCER | MEDI 2015 | 381

GOGINAN

Baban Newydd Rygbi Croeso i Owain Thomas, mab Un arall ifanc o’r ardal sydd cyntafanedig i Richard a Caryl wedi bod yn llwyddiannus Thomas, Bryn Bugail, Nant yr yn ddiweddar yw Lee Arian. Evans, Gwarllan, a gafodd ei anrhydeddu fel Chwaraewr y Llongyfarchiadau Flwyddyn yng Nghlwb Rygbi Gwobr Brinley Williams Aberystwyth, ddeugain mlynedd Rhaid llongyfarch Gethin ar ôl i’w dad Raymond Evans Evans, Bwadrain ar ddod yn dderbyn yr un cwpan. y pump uchaf allan o gant un Braf yw gweld y rhai ifanc deg ag wyth, yn y gystadleuaeth yma yn llwyddo yn eu gwahanol er cof am Brinley Williams, feysydd. am y ffermwr ifanc mwyaf addawol. Mae Gethin yn ffermio Cydymdeimlo Penrhiwlas, Goginan ac yn Cydymdeimlwn â Mike a ystod y misoedd i fyny at y Sioe Morfudd Ingram, Llygad y Glyn, Fawr yn Llanelwedd fe fu rhaid a’r teulu ar farwolaeth brawd iddo ddweud wrth y panel beth Mike yn ystod yr haf. oedd ei gynllun a dyheuadau am y dyfodol a hefyd beth roedd, Genedigaeth wedi ac yn gobeithio gyflawni Llongyfarchiadau i Aled a Caryl. wrth iddo ddechrau ffermio ar Hafodau, ar enedigaeth mab ei ben ei hun. - Guto John - ar 16 Mehefin; brawd bach i Hedd a Gwenno. Cyfraith Da iawn i Lisa Evans (gynt Priodas Saycell, Bryn Briallu) am basio Dymuniadau gorau i Arawn ei harholiadau cyfreithiol. Mae Glyn ac Anest Evans, Rhiwfelen, Lisa yn gweithio gyda Chyngor a briodwyd ar 22 Awst yn Y Ffôr, Sir Ceredigion ger Pwllheli.

SIOP A SWYDDFA BOST ANIFEILIAID PENRHYN-COCH Perchennog: Lawrence Kelly TEW AR AGOR Llun - Sadwrn 7 y bore - 9 yr hwyr eu hangen i’w lladd DEG DROS DDEG: Sul y digwyddiadau nesaf yn y gyfres 7 y bore - 7 yr hwyr mewn lladd-dy lleol o 10 digwyddiad dros 10 mis i nodi Papurau dyddiol a’r Sul, dengmlwyddiant Morlan llyfrgell fideo, cardiau Cysylltwch â cyfarch TEGWYN LEWIS (dyddiadau i’w cadarnhau – cadwch olwg siop drwyddiedig ar wefan Morlan!). 01970 828312 01970 880627 Medi 2015. Dangosiad o ffilm fer a luniwyd gan Sara Penrhyn Jones a chriw o blant 10 oed dros yr haf. Cyfle i weld a chlywed am fywaydau, dyheadau a gobeithion y CIGYDD GWASANAETH plant hyn a anwyd yr un pryd â Morlan. CYFIEITHU Croeso i bawb. BOW STREET Linda Griiths Hydref 2015. Noson Bwrw Bol i drafod moeseg y cyfryngau cymdeithasol Eich cigydd lleol Maesmeurig Pen-y-garn Cwmsymlog Manylion llawn ar wefan Morlan: Aberystwyth Ffôn 828 447 www.morlan.org.uk Ceredigion Morlan, Morfa Mawr, Llun: 9-5.30 SY23 3EZ Aberystwyth SY23 2HH Maw-Sad 8.00-5.30 01970-617996; [email protected] Gwerthir ein cynnyrch mewn 01970 828454 @CanolfanMorlan rhai siopau lleol lindagri [email protected]

16 381 | MEDI 2015 | Y TINCER

2015

Y Dwrgi 16eg o Hydref

£3 Beirniaid Cen Llwyd Trefor Pugh a Donald Morgan Papur Pawb

Ar gyfer plantSlogan oed i hysbysebu cynradd – Peintioeich papur cymeriad bro cyfoes ‘Sgen ti Dalent Slogan i hysbysebu eich papur bro Datganiad^Datganiad ar ar yr yr i grwp neu unigolion. 4 munud i Slogan i hysbysebu eich papur bro DweudStoriStori ddiddanu’rorganDatganiad gynulleidfageg, iar bara drwy: yr ganu, Ar gyfer dysgwyr – Erthygl ddifyr ar gyfer papur bro dawnsio,organ actio, lefaru, geg, chwarae i bara offeryn, Ar Argyfer gyfer dysgwyr dysgwyr

gelwyddStoriJôc perfformioorgandim dimsgiliau geg,mwy syrcas,mwy i nabara gwneud na triciau ParatoiParatoi erthygl erthygl fer fer gelwydd – UNRHYW BETH fydd yn difyrru’r dim Armwy -gyfer dim -na dim 300mwydysgwyr mwy o na eiriau na300 300 o eiriau o eiriau ar ar gelwydd dimthairgynulleidfa!thair mwy munud. (Caniateirmunud. na 2 funud Paratoigyfergyfer y erthygl papur y papur brofer bro yr yrydych ydych yn ynei gynrychioliei gynrychioli ychwanegolthairHunan munud. i osod y llwyfan, os Ar gyfer pobl ifanc oed- dim uwchradd mwy na ac 300 o dan o eiriau 19 oed ar Sgets, gydaSgetsh dim gyda mwy dim na yw cystadleuwyrHunan yn dymuno gyfer y papur bro yr ydych yn ei gynrychioli Sgetsh gyda dim defnyddioHunanddewisiad props / offer / mwy naSgetsh chwech gyda mewn dim ddewisiad – erthyglAr Argyfer gyfer ddiddorol pobl pobl ifanc ifancar gyferdan dan 18 papur 18oed oed bro chwechmwy na mewn chwech nifer mewn yn ddewisiad offerynnau cerdd ayb.) Portread aelod o’r teulu nifermwy^ ynna ychwech grŵp, imewn bara Cân Actol i barti PortreadAr aelod dimgyfer mwyo’r pobl teulu na -ifanc 300dim dan mwyo eiriau 18 na oed 300 o eiriau y grwp,nifer iyn bara y grŵp, dim mwy i bara – dehongliadLlefaru - Portreadar gyfer aelody papur o’r bro teulu yr ydych- dim yn mwy ei gynrychioli na 300 o eiriau niferdim ynmwy y grŵp, na phum i bara Llefaru - ar gyfer y papur bro -yr dim ydych mwy yn na ei 300gynrychioli o eiriau na phum munud. Testun yn seiliedigLlefarudarllen ar - Llunioar gyfer brawddeg, y papur gyda’r bro yrgeiriau ydych yn yn eu ei tro gynrychioli yn cychwyn dimmunud.dim mwy mwy Testun na na phum phum - i fyny at dair Llunio brawddeg, gyda’r geiriau yn eu tro yn - Etholiad darndarllendarllen heb Lluniogyda’r brawddeg, llythrennau gyda’r - LL-A-I-N-D-E-L-Y-N geiriau yn eu tro yn unrhywmunud.munud. arddull Testun Testun yn - - hwiangerdd e.e. Llunio brawddeg,cychwyn gyda’r gyda’r llythrennau geiriau yn eu tro yn Miei darnWelais atalnodidarn heb Jac heb ymwneudunrhywunrhyw â arddull phapur arddull yn bro yn Gor en limrigcychwyncychwyn – Mae gyda’r gyda’rCen ynllythrennau llythrennaumeddwl mynd leni Cystadleuaeth Dweud Stori a Gwneud y Doei atalnodi C-E-R-E-D-I-G ei atalnodi -I-O-N ymwneudymwneud â phapurâ phapur bro bro C C-E-R-E-D -I Stumiau/Synau i Bâr. Ceir y stori ar y Gorffen limrig -E-R-E-D-I-G-IG--I-O-N noson Creu carden cyfarch- “Aeth ar Wil gyfer un nosonunrhywO-N i’r achlysur gwely” GorffenGorffen limrig limrig Creu carden cyfarch- “Aeth- “Aeth i ddathlu Wil Wil un un nosonpen noson i’r i’rgwely” gwely” Creu poster A4 ar gyfer Ffair Nadolig Dyfarnir marciau ymhob cystadleuaeth o 5 i'r enillydd, 3 Creu carden cyfarch i ddathlu pen-blwydd i'r sawl ddaw yn ail ac 1 i'r trydydd. DewiCreu “Pws”carden Morris cyfarch i ddathlu pen Dyfarnir marciau ymhob cystadleuaeth o 5 i'r enillydd, 3 -blwydd Dyfarnir marciau ymhob cystadleuaeth o 5 i'r enillydd, 3 DewiDewi “Pws” “Pws” Morris Morris -blwydd Cyflwynir tlwsi'r i'rsawlwedi sawl ddaw ei ddaw noddi yn yn ailgan ailac y ac1 Lolfa i'r 1 i'rtrydydd. i'r trydydd. papur bro sydd Cyflwynirâ'r cyfanswm tlws wedi uchaf ei noddio farciau gan ar y Lolfaddiwedd i'r papur y cystadlu bro sydd Cyflwynirâ'r cyfanswm tlws wediuchaf ei o noddifarciau gan ar ddiweddy Lolfa i'r ypapur cystadlu bro sydd AnfonwchAnfonwch eicheich gwaithgwaith cartref cartref (o (o dan dan ffugenw) ugenw, erbyn gyda ymanylion 26ain o â'r cyfanswm uchaf o farciau ar ddiwedd y cystadlu AnfonwchAwstcyswllt at Dewi eich ac ’ gwaithPws’ enw Morrispapur cartref bro: Frondirion,(o mewn dan ffugenw) amlen Tresaith, wedi erbyn atodi) SA43 y 26ain 2JL. o Anfonwch eich gwaitherbyn cartrefy 5ed Hydref (o dan ffugenw)at: erbyn y 26ain o AnfonwchAwst at Dewi eich ’manylion Pws’ Morris cyswllt, : Frondirion, gyda’ch ffugenwTresaith, ac SA43 enw 2JL.eich Awst at papurDewi ’bro Pws’ i Cered Morris erbyn : Frondirion, yrŷ un Mawr dyddiad. Tresaith, SA43 2JL. Anfonwch eich manylionDavid Greaney, cyswllt,-fach, gyda’ch 4 TDyffryn ffugenw Aeron, ac SA48 enw 8AF eich Anfonwchpapur eich manylionbro i Cered cyswllt, erbyn gyda’chyr un dyddiad. ffugenw ac enw eich Cered, CampwsLlanbadarnpapur Addysg Fawr,bro Felini Cered Aberystwyth,-fach, erbyn Dyffryn yr unSY23 Aeron,dyddiad. 3RF SA48 8AF (01545 572350) [email protected] Cered, Campws Addysg Felin -fach, Dyffryn Aeron, SA48 8AF Cered,(01545 Campws 572350) Addysg [email protected] Felin (01545 572350) [email protected]

17 Y TINCER | MEDI 2015 | 381 381 | MEDI 2015 | Y TINCER

Cyngor Cymuned Trefeurig Cyfarfu’r Cyngor nos Fawrth, 16 Mehefin, ysgrifenedig gan y Clerc am y datblygiadau bentref Penrhyn-coch, ond fe fyddai tua yn Neuadd y Penrhyn, gyda’r Cynghorydd a fu. hanner coes y tyrbein a’r llafnau i’w gweld Dai Mason yn y gadair. Roedd Eirian Y tir ger Horeb - roedd Dai Mason ac o’r pentref. Yn anffodus doedd y cwmni a Reynolds wedi derbyn yr enwebiad Eirian Reynolds wedi cyfarfod â Lyndon baratôdd y cais ddim wedi darparu lluniau fel Is-gadeirydd ar gyfer 2015-16, a Griffiths o’r Cyngor Sir ar 20 Gorffennaf a fyddai’n dangos beth fyddai i’w weld o’r llongyfarchwyd ef. ar y safle ac fe drafodwyd y posibilrwydd pentref. Roedd lluniau wedi eu paratoi yn Materion yn codi: y tir gyferbyn â Horeb o ddefnyddio’r tir i ddarparu lle parcio. dangos sut y byddai’r tybein yn edrych - dim wedi digwydd. Meinciau newydd Roedd y cyfarfod wedi bod yn un o’r Borth, o’r Dolau, o Bryngwyn Uchaf ac - dim dyddiad derbyn wedi’i gadarnhau. cadarnhaol, ac awgrymwyd, petai Cyngor o Lety Ifan Hen, ond dim un o gyfeiriad Parcio ger Maes Seilo - roedd Lyndon Trefeurig yn gallu cyfrannu at gost y Penrhyn-coch. Griffiths o’r Cyngor Sir wedi cysylltu â Dai cynllun, y byddai’r Cyngor Sir yn debyg Rwy’n credu ei bod yn deg dweud fod Mason, ac roedd bwriad i drefnu cyfarfod o edrych yn ffafriol ar y cais. Y mater i’w y mwyafrif a ddaeth i’r cyfarfod wedi ar y safle o fewn y pythefnos. Tyllau yn y drafod yng nghyfarfod y Cyngor Cymuned dod i gael ychwaneg o wybodaeth am y ffordd ger CapelDewi - dim datblygiad. ym Medi. cynllun, roedd rhai yn cefnogi, ond roedd Problem gyda sbwriel ger y Garej - Parcio ger Maes Seilo - yn yr un cyfarfod rhai yn wrthwynebus am nad oeddent yn adroddwyd fod y sefyllfa wedi gwella. cadarnhaodd Lyndon Griffiths fod y dymuno gweld tyrbein gwynt ar y gorwel Cynllunio: Cais A10143. Roedd y Cyngor gwaith o ddarparu lleoedd parcio ger wrth edrych allan o’u tai. Eglurwyd fod y Sir wedi derbyn cais ar gyfer tyrbein gwynt Maes Seilo wedi ei gynllunio ac y byddai’r safle tua cilometr (ychydig dros hanner 225KW i’w osod ar dir Pen-cwm yn agos i gwaith yn dechrau yn fuan. milltir) o stad Ger-y-llan, lle’r oedd rhai le mae’r llwybr i fyny o Cwrt yn cyrraedd o’r tai yn wynebu i gyfeiriad y safle. Roedd y Lôn Groes i Bow Street. Roedd rhai o Cyfarfod Cyhoeddus rhai hefyd yn bryderus am y posibilrwydd drigolion y pentref wedi derbyn llythyr Cynhaliwyd cyfarfod cyhoeddus i drafod y byddai sŵn y llafnau i’w glywed, ac y dyddiedig 21 Mai yn rhoi gwybodaeth am y cais cynllunio ar gyfer y tyrbein gwynt gallai’r tyrbein gael effaith ar dderbyniad y cais, ond nid anfonwyd gwybodaeth i’r y cyfeiriwyd ato uchod yn Neuadd y teledu a radio. Ond fe atgoffwyd pobl mai Cyngor Cymuned tan 3 Mehefin. Roedd Penrhyn nos Fawrth, 8 Medi. Cadeiriwyd un tyrbein oedd dan sylw ac nid fferm hyn yn anffodus gan fod etholwyr wedi y cyfarfod gan Gadeirydd y Cyngor wynt fel yn Mynydd Gorddu. bod yn holi aelodau o’r Cyngor a’r rheini Cymuned, y Cynghorydd Sir Dai Mason, Fe fyddai’r Cyngor Cymuned yn trafod y heb glywed am y cais. Hefyd roedd ac ef ac Is-gadeirydd y Cyngor Cymuned, cais yn ei gyfarfod ar 15 Medi, ac addawodd geiriad y llythyr i’r trigolion yn anffodus Eirian Reynolds, oedd wedi trefnu’r y Cadeirydd y byddai’n cyfleu y gwahanol gan y gallai godi ofnau afresymol am cyfarfod. Roedd tua 40 yn bresennol. farnau a fynegwyd yn y cyfarfod i Gyngor y datblygiad. Penderfynwyd cwyno i’r Eglurodd Dai Mason beth oedd y Trefeurig. Wrth gwrs, Pwyllgor Datblygu’r Cyngor Sir am y modd yr oeddynt wedi cynllun, ac roedd copïau o’r cynllun ar gael Cyngor Sir fyddai’n penderfynu ar y cais, rhoi gwybod am y cais; hefyd, gan ei i’w gweld. Byddai’r tyrbein tua 90 metr ac addawodd Dai Mason y byddai’n rhoi bod yn amlwg fod rhai yn pryderu am (tua 100 troedfedd) o uchder hyd at y both gwybod i’r gwrthwynebwyr pa bryd y byddai y datblygiad posibl hwn, penderfynwyd a byddai’r llafnau ar eu huchaf tua hanner hynny’n digwydd. Nodwyd hefyd ei bod yn gofyn am gyfarfod safle; hefyd awgrymwyd hynny wedyn, cyfanswm o tua 148 metr annerbyniol nad oedd pawb yn y pentref y gallai’r Cyngor Cymuned drefnu cyfarfod (tua 160 troedfedd). Byddai’n cynhyrchu wedi cael llythyr gan y Cyngor Sir yn tynnu cyhoeddus i weld beth oedd teimlad yr 225 KW o bŵer. Roedd Aled Hughes a’i sylw at y datblygiad, ac fe ddylid fod wedi etholwyr am y mater. wraig Caryl yno i egluro pam eu bod yn paratoi lluniau yn dangos sut y byddai’r Nodwyd fod Barbeciw Tregerddan ar 19 gwneud y cais; roedd er mwyn gwneud y tyrbein yn edrych o gyfeiriad Penrhyn-coch. Mehefin a’r Parti yn y Parc ym Mhenrhyn- fferm yn fwy diogel yn economaidd, drwy coch ar 17 Mehefin. sicrhau ffynhonnell arall o incwm. Nid Materion eraill: nododd Eirian Reynolds oedd yn fwriad ganddynt wneud cais am fod angen torri’r borfa o gwmpas rhai o’r ragor o dyrbeinau, ac ni fyddai’r telerau meinciau oedd yn eiddo i’r Cyngor. Roedd ar gyfer hynny cystal o fis Ionawr nesaf Dai Mason yn awyddus i wahodd aelod o ymlaen beth bynnag. Y safle a ddewiswyd Bwyllgor Safonau’r Cyngor Sir i gyfarfod y oedd y cae sydd ar y dde wrth i’r llwybr Cyngor, a chytunwyd i hyn. o’r Cwrt gyfarfod Lôn Groes. Dewiswyd y safle hwn ar gyngor arbenigwyr gan ei Mis Gorffennaf fod y safle uchaf ar y fferm, y safle mwyaf Ni wnaeth y Cyngor gyfarfod ym mis gwyntog, ac nid oedd yn rhy agos at Gorffennaf, ond fe gafwyd adroddiad gloddiau. Nid yw’r safle ei hun i’w weld o

[email protected]

19 Y TINCER | MEDI 2015 | 381 Llun y mis Llun o gasgliad Iestyn Hughes, Maes-y-garn, Bow Street. eich gwefan leol Gellir gweld mwy o’i luniau ar ei wefan http://www.atgof.co/ www.trefeurig.org your local website

newyddion etc. i / news etc. to: [email protected]

William Howells, Rhyd-y-gof, Penrhyn-coch, Aberystwyth SY23 3EQ ad harddwch siriol tincer_Layout 1 17/10/2014

07962 861 822 www.facebook.com/siriolbeauty

Brynsiriol, Bow Street, Ceredigion SY24 5AR

Sioe Rhydypennau COFIWCH GYSYLLTU [email protected]

20 381 | MEDI 2015 | Y TINCER

Colofn Enwau Lleol Taith gerdded y mis Llanilar i Pantmawr

Man dechrau: Maes parcio ger yr hen reilffordd. Map: OS Explorer 213. GR 852763. Pellter: 4 milltir. Peth lan a lawr.

Adfeilion lluest Syfydrin gyda’r llyn yn y cefndir

Syfydrin Bydd llyn Syfydrin yn lle cyfarwydd i nifer fawr o ddarllenwyr Y O’r maes parcio ewch i’r hen reilffordd a cherdded arni i’r chwith Tincer. Fe’i cronnwyd ar ddarn o dir corsiog (trwy ddargyfeirio nes cyrraedd y ffordd a throi i’r dde dros bont yr Ystwyth ac i fyny’r rhywfaint o lif Nant Glas yn Rhyd y Caib) i gyflenwi dŵr ar rhiw a throi i’r chwith ar y top heibio shediau ffowls. Lawr y feidr gyfer gwaith mwyn Cwm Brwyno, dair milltir i ffwrdd. a throi i’r dde drwy iet lawr i feidr arall heibio Pantmawr. Ar ôl Fodd bynnag, efallai na fydd pawb yn ymwybodol i’r llyn mynd dros y bont troi i’r chwith ar hyd yr hen reilffordd i gyrraedd dderbyn ei enw oddi wrth luest Syfydrin sydd â’i hadfeilion ar y y ffordd unwaith eto. I’r dde ar hyd y ffordd ac fe welwch lwybr yn llethr ychydig i’r de-ddwyrain ohono. croesi’r tir i fynd ‘nôl a chi at yr Eglwys. Tystia Lewis Morris, yn ei Arolwg o Gwmwd Perfedd yn 1744, i fodolaeth dwy luest Syfydrin, sef ‘Lluest Safydryn’ a ‘Ty Gwyn Safydryn’, ond mae fwy neu lai yn amhosibl pennu pa un oedd BWYD DA . . . ar safle’r adfeilion presennol. CWMNI DA . . . yBl ac Ond beth am ystyr yr enw? TALYBONT Mewn cywydd sy’n disgrifio’r dylluan, mae’r bardd Dafydd ap Gwilym yn defnyddio’r gair syfudr sy’n golygu ‘budr, ffiaidd’: BWY TY A BA R Uchel ei ffrec mewn decoed. Och o’r cân uwch aerwy coed, Cinio 12.00 - 2.30 Swper Nos 6.00 - 9.00 A’i gwedd, wynepryd dyn gwâr, Cinio Sul 12.00 - 3.00

A’i sud, ellylles adar. Am fwy o fanylion, bwydlenni a chynigion Pob edn, syfudr alltudryw, ewch i’n gwefan - yblac.co.uk A’i baedd. Ond rhyfedd ei byw? Ffraethach yw hon mewn bronnallt Gwelwn chi’n fuan. . . Cofion Siôn, Catrin a’r tîm Y nos no’r eos o’r allt. dafyddapgwilym.net 61.29-36 0 1 9 7 0 8 3 2 5 5 5 c r o e s o @ y b l a c . c o . u k

Gan gadw mewn cof i Ddafydd ap Gwilym gael ei eni ym Mrogynin, nid nepell o Syfydrin, mae’n deg casglu mai’r un COFFI BOREUOL elfen syfudr a welir yn yr enw Syfydrin, yn disgrifio man budr, lleidiog. BYRBRYDAU POETH NEU OER CINIO Angharad Fychan TE PRYNHAWN Paratowyd dan nawdd Cymdeithas Enwau Lleoedd Cymru CREFFTAU AC ANRHEGION www.cymdeithasenwaulleoeddcymru.org Ar agor saith niwrnod yr wythnos Mehefin, Gorffennaf, Awst a Medi (fel arall, ar gau ar ddydd Llun) Cysyllter â’r trysorydd Siop Treasures, Tlysau a gemwaith (yn cynnwys dylunwyr os am hysbysebu Cymreig), scarffiau a chyfwisgoedd priodasol. [email protected] Caffi 01970 820 050 | Siop Treasures 01970 820 122

21 Y TINCER | MEDI 2015 | 381

MADOG

Suliau Madog 2.00 Medi 20 Bugail 27 John Roberts

Hydref 4 Elwyn Pryse 11 Oedfa’r ofalaeth - yn y Garn 18 Bugail 25 Arwyn Pierce

Genedigaethau Llongyfarchiadau i Llywelyn a Sioned Evans, Rhydyceir, ar enedigaeth merch – Siân Evans, Cefn Llwyd, yn derbyn tarian yn Sioe Gwenno Fflur ap Llywelyn. Chwaer fach i Tal-y-bont am yr arddangosfa orau yn nosbarth Lleucu, Gruffydd a Mabli, ac wyres i Alwyn a Blwyddyn 1, oddi wrth Arvid Parry Jones, Llun: Pickford a’i Fab Llun: Pickford Llywydd y dydd. Margaret Hughes, Gellinebwen; i Erwyd Howells, Tŷ Capel, am ddod yn Priodas Aur collage yn Nosbarth 1 a 2 yn Sioe Penrhyn- dad-cu. Ganwyd mab i Gethin a Gemma Ar 18 o Fedi bydd Dai a Lyn Evans, Deilyn, coch a tharian yn Sioe Tal-y-bont; Howells, Aber-ffrwd - Edi, brawd i Dylan; yn dathlu priodas aur. Llongyfarchiadau i Hywel Evans, Elonwy, am ei waith crefft; oddi wrth y teulu a ffrindiau. i Tristan Davies, Llwyngwyddil, gyda’i i Debbie Edwards, Delfryn, am ddod yn fam- ddefaid Beltex. gu i Tommy Jay. Sioeau Llongyfarchiadau i’r rhai fu’n llwyddiannus Digri doniol Priodas yn y sioeau yn ystod yr haf: Clywyd Llywelyn Evans, Rhydyceir ar y Ar 29 o Awst priodwyd Layton a Vicky i deulu Deilyn - Dai yn ennill yn adran radio yn ystod yr haf yn sôn am ei gwmni Penny, Bronfelen, yn Eglwys . defaid Beltex a chynnyrch fferm; Lyn, Digri doniol - offer i’r gegin neu’r /swyddfa Dymunwn bob hapusrwydd i’r ddau yn eu Shirley, Megan a Siân yn adran y crefftau. gyda diarhebion Cymraeg neu luniau bywyd priodasol. Derbyniodd Siân hefyd darian am waith anifeiliaid arnynt- gwaith celf i godi gwên.

Siop MYNACH GARDEN R.J.Edwards SGIDIAU GWDIHW MAINTENANCE Adeiladau Fferm y Cwrt Cwrt Farm Buildings Shan Jones Torri Porfa, Sietynau, Iwan Jones Penrhyn-coch 8 Ffordd Portland, Aberystwyth Tirlinio a Garddio Contractiwr, masnachwr SY23 2NL Gwasanaethau Pensaerniol Gwasanaeth cyfeillgar a gwair a gwellt 01970 617092 Cynlluniau ar gyfer adeiladau newydd, phrisiau rhesymol estyniadau ac addasiadau Arbenigwr ar ailhadu Gwasanaeth Cyflenwi a gwasgaru Ffoniwch Meirion: calch, slag a Fibrophos GOFAL TRAED Lori, turiwr a malwr 07792 457816 Gellimanwydd, Talybont, Ceiropodydd /podiatrydd graddedig i’w llogi ac wedi cofrestru efo’r Ceredigion SY24 5HJ 01974 261758 [email protected] Cyflenwi cerig mán H.C.P.C., S.R.Ch., M.Ch.S., B.S.C.Pod, e-bost: mynachhandyman Dip.Pod.Med. 01970 820149 @yahoo.com 01970 832760 07980 687475

Eirian Reynolds, GWASANAETH Tech. S.P. GWASANAETH TEIPIO IECHYD CINIO DYDD SUL GWAITH PRYDLON A CHYWIR A DIOGELWCH PRYDAU BAR PRISIAU CYSTADLEUOL PARTÏON PROSESYDD GEIRIAU Arolygon Diogelwch BWYDLEN BWYTY PRINTYDD LLIW Asesiadau Peryglon ADLONIANT Archwiliadau Damweiniau IONA BAILEY Hyfforddiant PEN-Y-BRYN SWYDDFFYNNON AR AGOR O 5:30 P.M. 01970 820124 NOSWEITHIAU IAU A GWENER 07709 505741 AM BRYDIAU TEULUOL 01974 831580

22 381 | MEDI 2015 | Y TINCER

Ysgol Craig yr Wylfa

Ffarwelio wedi dechrau yn ystod Tymor Yn anffodus bu’n rhaid i’r ysgol y Haf sef Clwb Ffilm. Roedd y ffarwelio â Miss Elen Lionel plant wedi cael cyfle i adnabod ar ddiwedd Tymor yr Haf. Bu gwahanol ‘genre’ o ffilmiau, Miss Lionel yn athrawes rhan gwylio gwahanol fathau o amser am gyfnod o ddeunaw ffilmiau gan gynllunio a chreu mis gan ddysgu pawb yn yr ffilm bach o fewn grŵp. Bu ysgol. Hoffwn ddiolch yn fawr un o’r rhieni’r ysgol Dafydd iawn iddi am ei gwasanaeth a’i Sills-Jones yn garedig iawn i roi hymroddiad i’r ysgol a dymuno o’i amser ar ôl ysgol i weithio pob hwyl iddi yn ei swydd gyda’r plant. Roedden nhw i gyd llawn amser yn Ysgol Dyffryn wedi wir wedi mwynhau, ac yn Trannon. edrych ymlaen i gyflwyno eu gwaith cyn bo hir. Mabolgampau Cynhaliwyd mabolgampau’r Ymweliad ysgol ar y 9fed o Fehefin ar Buom ni i gyd yn ymweld â gaeau’r ysgol. Cafwyd prynhawn Gorsaf Bâd Achub Y Borth bendigedig gyda chystadlu ar Ddydd Gwener y 10fed o brwd. Ar ddiwedd y prynhawn, Fehefin. Roedd y plant wrth eu tîm Leri enillodd gyda Dyfi yn bodd yn siarad gyda Ron Davies agos iawn y tu ôl iddyn nhw. a Pete Davies ac fe gawson nhw Llongyfarchiadau i Courtney gyfle i eistedd y tu fewn i’r bâd Perkins a Mackenzie Byrne am achub a gwisgo’r offer a’r dillad ennill y nifer mwyaf o bwyntiau arbennig. Diolch yn fawr iawn i flwyddyn 6. Hefyd, cawsom am y gwahoddiad. ni farbeciw hyfryd wedi ei drefnu gan y Gymdeithas Rieni, Mabolgampau’r cylch Ffrindiau ac Athrawon yr ysgol Ar ddiwrnod poeth iawn yn ystod y prynhawn. Diolch yn ar ddechrau Mehefin, aeth fawr iawn i bawb am helpu. dosbarth Miss Hughes lawr i gaeau Ysgol Penweddig i Pob lwc gystadlu ym Mabolgampau Dymuniadau gorau i blant Cylch Aberystwyth. blwyddyn 6 llynedd sydd bellach Llongyfarchiadau i bawb wnaeth wedi symud i’r ysgol uwchradd. gystadlu a chynrychioli’r ysgol Gobeithio eu bod nhw wedi mor arbennig. Daeth Tom ymgartrefu yn eu hysgolion Jones o flwyddyn 6 yn 3ydd newydd ac am ddilyn gyrfaoedd yn y gystadleuaeth taflu pêl, llwyddiannus a hapus. a daeth y tîm ras gyfnewid; Joshua Williamson-Evans, Louis Clwb lm Yabsley, Jac Steen a Tom Jones Roedd clwb ar ôl ysgol newydd yn 3ydd hefyd.

23 Y TINCER | MEDI 2015 | 381

Ysgol Penrhyn-coch

Cafwyd mis prysur iawn cyn disgyblion Pen-llwyn atom i Aberystwyth. Llwyddwyd i guro stondin y Cynulliad. Diolch yn gwyliau’r Haf! Felly ffwrdd a ni ... wrando ar wledd o ganeuon Ysgol Llanilar gan golli mewn fawr i gefnogwyr y ddwy ysgol a cyfarwydd a chawsom ddawns gêm agos i Ysgol Gymraeg ddaeth i wrando arnynt. Aethom NSPCC hyfryd gan Mr Roberts, Miss Aberystwyth. Da iawn i’r tîm. i gyd ar yr Orymdaith o gwmpas Gwrandawodd disgyblion Bl Cory a Mrs Evans! Dysgwyd y dref ac fe siaradodd ambell 5 a 6 ar gyflwyniad diddorol a llawer am enwau a nodweddion Mabolgampau Ysgol blentyn gyda neb llai na ‘Prince hynod o bwysig am ddiogelwch yr offerynnau. Bore hyfryd! Cafwyd mabolgampau Charles’! Diolch enfawr i Mr plant a phobl ifanc ar y We. cystadleuol iawn eleni yn Greg V. Roberts am hyfforddi a Yn ogystal a hynny cawsom Cystadleuaeth Robotiaid enwedig gyda’r rhieni! pharatoi y plant. wybodaeth gan PC Alun Jones Wrth ddod i diwedd thema Llongyfarchiadau i Seilo am am ddiogelwch yn gyffredinol-ar y Robotiaid cynhaliwyd ennill gyda’r pwyntiau uchaf Dress up and Dance! y we ac yn ein cartrefi. cystadleuaeth adeiladu robot ar draws y cysdadlaethau. Cynhaliwyd sesiwn ddawns i i bob disgybl o flwyddyn 3-6. Mae Miss Cory yn barod i’r godi arian i MacMillan-codwyd Lleuad yn Olau Daeth Mr Alun Morgan, Rheolwr mabolgampau flwyddyn nesaf tua £135. Aeth Blwyddyn 3-6 i wylio Adran Ddata y Sir i feirniadu. - rhybudd i ambell i dad!! perfformiad gan Theatr Arad Mae yn hoff iawn o Dr Who a Llongyfarchiadau i’r nifer aeth Eco Sgolion-Ein Plant gwyrdd! Goch.Mwynheuodd pawb y theclynnau a dyfarnwyd Robot ymlaen i’r mabolgampau cylch. Mi fuodd ein Cyngor Plant perfformiad Lleuad yn Olau yn bach Carys James o flwyddyn 4 Daeth Shane yn 1af am Daflu gwyrdd yn gweithio’n galed Theatr y Werin. Cafwyd gwledd ar y pryd yn gyntaf. Rhoddodd Pêl; Max y 3ydd am daflu pêl, a’r iawn yn ystod y tymor yn wrth wylio perfformiadau o Mr Morgan 3 wobr gysur i’r rhai tîm ras gyfnewid yn gyntaf. Da casglu gwybodaeth, data a storïau T. Llew Jones. oedd yn agos i’r brig. Diolch iddo iawn chi. pharatoi tystiolaeth i gefnogi am y gwobrau ac am ei amser. ein cais am yr ail faner werdd. Peri Tour Llangollen Daeth Bethan Phillps, Swyddog Ers sawl blwyddyn bellach rydyn Criced Aeth Cor Ysgol Penrhyn-coch a Ecosgolion ,allan ar 14eg i yn ffodus i gael cyflwyniad Bu tîm criced yr ysgol yn Phen-llwyn i berfformio ar faes siarad gyda’r cyngor ac i weld offerynnol gan yr athrawon chwarae yng nghystadleuaeth Eisteddfod Llangollen. Cafwyd yr holl dystiolaeth roeddent teithiol Cerddoriaeth. Daeth y Cylch ar Gaeau Geufron yn llecyn hyfryd i ganu wrth ymyl wedi paratoi i gefnogi ein

24 381 | MEDI 2015 | Y TINCER

cais. Roedd y plant wrth eu Llun 2D/3D-Blwyddyn 1 a 2 boddau yn esbonio yr holl 1af-Leah Lockier; 2il-Owen weithgareddau rydym wedi Hopins a Lucy Robson; 3ydd- eu gwneud yn ystod y ddwy Tomos James a Lowri Bishop. flynedd ddiwethaf. Roeddem i gyd yn hapus pan gyhoeddodd Model 3D-ar y thema Mor ein bod wedi ennill yr Ail faner! ladron/Ar lan y mor-Blwyddyn Diolch i bawb yn rieni ac yn 1 a 2 staff am yr holl waith caled. 1af Sian Evans; 2il-Steffan Gillies; 3ydd-Lowri Bishop a Mari Ffarwelio! Gibson. Fel pob blwyddyn arall mae diwrnod olaf tymor yr Haf Trychfilyn 3D-Blwyddyn 3 a 4 yn gyfnod trist lle rydym yn 1af-Zara Yousaf; 2il-Martha ffarwelio â phlant blwyddyn Rowlands;,3ydd-Sophie Brown. 6.Hoffwn ddymuno pob hwyl i:- Shane, Sion, Celyn, Llion, Nia, Llun Robot 2D-Blwyddyn 3 a 4 Arwen, Sian, Elisa a Bethan. 1af-Zara Yousaf; 2il-Ffion Curley; Rydych wedi bod yn griw 3ydd-Seren Bedder ac Evie hynod o weithgar a chyfeillgar Keyworth. ar hyd eich amser gyda ni ers y dosbarth derbyn! Robot 3D-Blwyddyn 5 a 6 Yn ogystal a hynny hoffwn 1af- Olivia Gilles(Darn gorau ar ddymuno pob hwyl i Hannah draws y cystadlaethau); 2il- a’i theulu sydd wedi symud i Stephanie Merry; 3ydd -Owen Llanilar ac i Joe a Kayla pan Brown fyddan nhw yn symud nôl adref i Indonesia. Byddwn yn gweld Llun 2D Robot Blwyddyn 5 a 6 eich eisiau i gyd. 1af- Jack Gratton; 2il Stephanie Merry; 3ydd Isabelle Hopkins. Croesawu Da iawn i chi i gyd - roeddent yn Hoffwn groesawu Tomos i edrych yn ffantastig! flwyddyn 3, Imogen i flwyddyn 2 ac Ollie, Harri, Jac, Emilie, Ffair Haf Megan a Trystan i’r dosbarth Cafwyd Ffair Haf lwyddiannus derbyn at Miss Cory. Croeso i’ch iawn eleni gyda nifer o teuluoedd hefyd. weithgareddau a stondinau oedd yn addas i bawb. Roedd Trip i Oakwood ganddon ni gacennau, mefus a Cawsom drip hwylus iawn wrth siocled, potiau plannu, tombola, i ni deithio i Sir Benfro a chael conau losin a hyd yn oed dyfalu diwrnod llawn cyffro ym Mharc pwysau’r bresych! Gobeithio Oakwood. Mwynheuodd yr holl gwnaeth teulu’r Gibson’s eu staff hefyd! bwyta i gyd! Roedd y sleid a’r castell bownsio a’r ceir heddlu Sioeau’r Haf wedi plesio’r plant i gyd ac Llongyfarchiadau i Elis Wyn, roedd y barbeciw a’r stondin Gwenan a Sian Jenkins am ennill diodydd wedi cadw’r oedolion WALKER’S DOG gwobrau yn y Sioe Frenhinol, yn hapus! Rhywbeth i bawb. WALKERS Sian Evans am ennill y darian yn Codwyd tua £1350-diolch i chi Sioe Tal-y-bont am y darn gorau gyd am y gefnogaeth. ar draws y cystadlaethau plant ac i’r rhai am gystadlu yno ac yna i’r Taith Tractorau CERDDED CWN^ A canlynol yn Sioe Penrhyn-coch:- Ers sawl blwyddyn bellach mae GWARCHOD COFIWCH GYSYLLTU Mrs Lynwen Jenkins wedi bod ANIFEILIAD ANWES Addurno carreg-Derbyn yn trefnu y Daith tractorau ac Bryn Walker, Llety’r Ddwylan Pen-bont Rhydybeddau ytincer@ 1af-Shayleigh Mason Bloom; 2il eleni ymunwch â ni yn yr Ysgol Aberystwyth SY23 3EZ Lois Thomas; 3ydd Dylan Tooze ar Fedi 20fed 8:30-9:00 am 01970 828066 07971942877 gmail.com ac Osian Tudur. Arddangosfa ffantastig! [email protected]

25 Y TINCER | MEDI 2015 | 381

Ysgol Pen-llwyn

Athrawes newydd – Dosbarth newydd! lwyfan Llywodraeth Cymru. Perfformiodd Croeso enfawr i Mrs Ruth Morgan, y plant raglen amrywiol dan arweiniaid athrawes newydd blwyddyn 5 a 6. Mae Mrs Mr Roberts. Roedd y gynulleidfa wrth Morgan wedi bod yn gweithio yn galed yn ei boddau yn gwrando ar hen alawon ystod yr Haf yn paratoi y dosbarth newydd! Cymreig ynghyd ag ambell un newydd! Un o uchafbwyntiau y perfformiad oedd Mabolgampau Cylch ‘Franz o wlad Awstria’, gyda’r gynulleidfa Cafwyd amser da yn cystadlu yn erbyn i gyd yn ymuno i mewn. Wedi perfformio ysgolion Aberystwyth yn mabolgampau cafwyd amser i ymweld â’r pafiliwn a mynd y Cylch eleni. Cystadlodd y plant yng am dro ar hyd y maes. Cyn ymadael roedd nghystadlaethau’r naid hir, naid uchel, rhaid ymuno yn uchafbwynt y dydd sef y taflu pêl ynghyd â’r amrywiaeth o rasys parèd. Tra’n rhan o’r parèd cafwyd syrpreis rhedeg. Llongyfarchiadau i Deian Gwynne enfawr wrth i’r Tywysog Charles a Camila am ddod yn fuddugol yn y naid uchel i ddod i gyfarch a siarad gyda’r plant! flwyddyn 3 a 4! Tipyn o gamp! Diwrnod i’r brenin yn wir!

Trip Ysgol Gwasanaeth Gadael Blwyddyn 6 Eleni aeth y Cyfnod Sylfaen a Chyfnod Roedd yn ddiwrnod trist iawn ar ddiwedd Allweddol 2 i Gilcennin i ymweld â Nature y tymor wrth i ni ffarwelio â Llŷr, Morgan Base. Sôn am drip hynod o lwyddiannus! a Mia. Mae’r tri disgybl wedi bod yn hynod Cafwyd cyfle i blant y Cyfnod Sylfaen o weithgar dros yr Ysgol. Fel rhan o’r greu persawr naturiol arbennig tra’r oedd gwasanaeth cafwyd perfformiad arbennig Cyfnod Allweddol 2 yn ymgymryd mewn gan y tri o gân i ddiolch i’r staff am edrych helfa drysor heriol ond hwyliog! Wedi cinio ar eu hôl nhw yn ystod y blynyddoedd. cafwyd gyfle i gymysgu mewn i grwpiau a Byddwn ni i gyd yn eu colli nhw yn fawr. chreu lloches gan ddefnyddio deunyddiau’r goedwig. Gorffenwyd y dydd gan fwynhau Ffair Haf ‘Marshmallows’ o gwmpas y tân! Roedd Mwynhad llwyr gafwyd yn y ffair haf gyda’r pawb wedi blino yn llwyr wedi’r trip. Nid haul yn tywynnu’n braf. Dechreuwyd y ffair wy’n siwr os oedd y rhieni yn rhy hapus o’r wrth groesawu y rhai fu ar y daith nawdd, plant mwdlyd iawn!! er i Mr Roberts fynd ar goll ar y ffordd! Roedd CRhA wedi bod yn brysur yn paratoi Mabolgampau Ysgol raffl, stondinau gwahanol, te a choffi heb Cynhaliwyd Mabolgampau yr ysgol eleni sôn am y barbaciw blasus! Roedd y plant ar dir yr ysgol, a chroesawyd twr o rieni wedi bod yn brysur yn ogystal wrth baratoi i ymuno mewn gyda’r hwyl. Roedd yn gêmau diddorol dros ben. Gorffennwyd ddiwrnod braf a roedd plant Rheidol a y noson gyda raffl fawreddog. Diolch yn Melindwr yn barod am gystadleuaeth. fawr iawn i bawb a ddaeth a diolch enfawr Cafwyd amrywiaeth o gystadlaethau yn i bawb am helpu i wneud y ffair yn un cynnwys ras wy ar lwy, ras sach a ras gampus! cyfnewid hwyl. Hanner amser cafwyd lluniaeth ysgafn gan y CRhA yn cynnwys Ras Hwyl Cwmrheidol hufen iâ i bawb! Wedi’r cystadlu brwd Peidiwch anghofio am y Ras Hwyl gorffennodd y Mabolgampau yn gyfartal Cwmrheidol sy’n cael ei threfnu gan ein rhwng Rheidol a Melindwr. Llwyddodd CRhA. Mae yna groeso mawr i chi i gyd! Tia Evans a Llŷr Evans ennill y medalau Bydd y digwyddiad ar y 4ydd o Hydref ac arbennig am ennill y fwyaf o bwyntiau! yn dechrau am 11yb. Mae yna groeso i chi Diolch yn fawr i’r CRhA ac i staff yr Ysgol gysylltu â’r Ysgol neu galw i fewn i Siop y am wneud y diwrnod yn llwyddiannus. Garej yng Nghapel Bangor os am gofestru. Neu beth am edrych ar y dudalen Facebook Llangollen ‘ Ras Hwyl Rheidol Fun Run’ am fwy o Wedi nifer o ymarferion ar y cyd gyda fanylion? Mae’r ras yn 5k o hyd i oedolion, Ysgol Penrhyn-coch, daeth yr amser i gôr 2k i blant. Mae’r cwrs yn wastad, yn hawdd unedig Penrhyn-coch a Phen-llwyn ymweld iawn i’w ddilyn ac wedi’i leoli mewn cwm ag Eisteddfod Rhyngwladol Llangollen. prydferth yn llawn golygfeydd hardd. Wedi’r daith hir i fyny, cyrhaeddodd y Bydd gwobr i bob un sy’n cwblhau’r cwrs plant y maes yn ysu i berfformio ar un o yn roddedig gan Statkraft ynghyd â the a lwyfannau y maes. Cafwyd ymarfer cyflym thamaid i’w fwyta i bob rhedwr gan Ysgol cyn oedd hi’n amser i fynd i berfformio ar Pen-llwyn. Dewch i gefnogi!

26 381 | MEDI 2015 | Y TINCER

Ysgol Rhydypennau

Ffarwelio Criced rownd Gogledd a Chanolbarth Cymru i fyny Hoffai’r ysgol ddymuno pob hwyl i blant Llongyfarchiadau mawr i’n cricedwyr ar eu ym Mae Colwyn. Ardderchog fechgyn! blwyddyn 6 llynedd wrth iddynt ddechrau buddugoliaeth gampus yng nghystadleuaeth bywyd addysgol newydd yn yr ysgolion cylch Aberystwyth yn ddiweddar. Yn ystod Clwb Cant uwchradd. Derbyniodd pob un ohonynt y gystadleuaeth curodd y tîm ysgol Comins- Dyma ganlyniad Fis Medi rodd wrth ymadael â’r ysgol am y tro olaf. coch, Llwyn yr Eos, Plas-crug a’r Ysgol 1af - £25 Debra Simpson Jones, Rhos y Gymraeg Yn ystod dyddiau diwetha’ tymor Garth. Garddwest yr ysgol yr haf bu’r tîm yn cynrychioli Ceredigion yn 2il - £15 Gwawr Morgan, Pwll-glas Ar y 26ain o Fehefin cynhaliwyd Garddwest 3ydd-£10 Gaenor Morgan. Llys Alaw yr ysgol. Eleni eto, penderfynwyd ei chynnal ar nos Wener ac fe agorwyd yr arddwest yn swyddogol gan Mrs Eleri Roberts. Cafwyd nifer o weithgareddau difyr ac amryw o stondinau er mwyn codi arian i’r ysgol. Diolch o galon i Bwyllgor Cymdeithas Rhieni Athrawon yr ysgol am drefnu’r noson ac i rieni a chyfeillion yr ysgol a fu’n barod iawn i gynnig cymorth hefyd. Diolch i’n prif noddwyr, Rob ac Alison Grover. Diolch hefyd i noddwyr y gwobrau, Rhodri a Cêt Morgan, Mid Wales Travel a Matt’s Deli am eu cyfraniadau hael hwy. Mi fydd yr arian a godwyd yn ystod y noson yn gymorth sylweddol i brynu adnoddau pwysig iawn er mwyn hyrwyddo addysg pob plentyn yn yr ysgol.

Dal lan â’r digwyddiadau Mabolgampau Cynhaliwyd ein mabolgampau eleni ar y 17eg o Fehefin. Y tîm buddugol eleni oedd Eleri; ail oedd Ystwyth a Rheidol yn drydydd.

Gala Noo Enillwyr Gala Nofio’r ysgol eleni oedd Ystwyth. Yr efeilliaid Leanna a Selena Williams lwyddodd i gyd-ennill y wobr am y nifer fwyaf o bwyntiau yng nghystadleuaeth y merched a William Jones a Jamie Whitney lwyddodd i gyd-ennill cystadleuaeth prif bwyntiau’r bechgyn. Llongyfarchiadau.

27 Y TINCER | MEDI 2015 | 381 Tasg y Tincer

Gobeithio eich bod wedi mwynhau eich gwyliau haf! Mae sawl digwyddiad cyffrous wedi’i gynnal yn ystod y gwyliau, o’nd oes? A fuoch chi yn Ŵyl Jazz Aberhonddu, yn Sioe Capel Bangor, carnifal Aberystwyth neu yng Ngŵyl Bysgod Aberaeron? Mi welais i sawl un ohonoch chi ym Meifod hefyd ... faint ohonoch chi aeth i weld y gorilas lliwgar? Yr un porffor oedd fy ffefryn i. Rhaid i mi sôn am y faner fendigedig oedd i’w gweld yn ffenest y ganolfan groeso adeg Gŵyl y Glaniad yn Aberystwyth – gwaith Blwyddyn Dau Ysgol Rhydypennau. Arbennig! Gobeithio eich bod wedi’i gweld. Da iawn bawb am eich gwaith lliwio hyfryd efo’r dasg ddiwetha: Lewis Ashton, Hen Goginan; Iestyn Roberts, Penrhyn-coch; Shane Tomos Evans, Llandre; Harri Vandevyver, Y Fenni; Nel Davies, Caernarfon; Betsan Fychan-Downes, Penrhyn-coch. Dy enw di, Shane, ddaeth o’r het – a dwi’n meddwl mai dyma’r tro cyntaf i ti roi cynnig arni. Da iawn ti, a daliwch ati, bawb! Fuoch chi ar daith mewn awyren yn ystod yr haf, neu ar long fawr ... neu mewn balŵn aer poeth? Rhowch gynnig ar liwio’r tri. Tybed i ble mae’r teithwyr yn mynd, a pha un yw eich ffefryn? Anfonwch eich gwaith at y cyfeiriad arferol, Tasg y Tincer, 3 Brynmeillion, Bow Street, Ceredigion SY24 5BP erbyn Hydref 1af. Ta ta tan Enw toc, a phob hwyl ar y tymor newydd yn yr Cyfeiriad ysgol! Ysgol Shane Tomos Evans Rhif ffôn Oed

M THOMAS TACSI EDDIE Plymwr Lleol Perchennog: Penrhyn-coch JONATHAN LEWIS Gosod gwres canolog Connie Evans, Saer Coed / Adeiladydd Ystafelloedd ymolchi Cawodydd Gwawrfryn, 01970 880652 Pob math o waith plymio Penrhyn-coch 07773 442 260 ac hefyd gwaith nwy , Capel Bangor Prisiau rhesymol 01970 828 642 Aberystwyth Rhif 381 | MEDI 2015 07968 728470 01970 820375 07790 961 226