WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017

Szanuj przeszłość, przyszłość oddaj Bogu Uczciwie pracuj na rodzinnym progu ISSN 1428-068X www.wiadomoscibrzosteckie.pl

PISMO TOWARZYSTWA MIŁOŚNIKÓW ZIEMI BRZOSTECKIEJ, RADY MIEJSKIEJ ORAZ CENTRUM KULTURY I CZYTELNICTWA W BRZOSTKU Fot. Nina Wodzisz

I kto by pomyślał, że w Zawadce Brzosteckiej odbędą się mistrzostwa w siatkówce plażowej?! W NUMERZE: ¾¾ BURMISTRZ BRZOSTKU INFORMUJE s. 3 NR 8 (244) ROK XXVIII ¾¾ PROJEKT REWALORYZACJI RYNKU – ZMIANY s. 4, 22-23, 25 sierpień 2017 ¾¾ ILE ZARABIAJĄ RADNI? s. 5 cena 1,50 zł ¾¾ PIKNIK RODZINNY W ZAWADCE BRZOSTECKIEJ s. 2, 6 ¾¾ GMINNY TURNIEJ PIŁKI PLAŻOWEJ W ZAWADCE s. 9, 24 ¾¾ ZAPACH ZIEMI s.10 ¾¾ „FARTUCHY I KORONA” NA DESKACH BRZOSTECKIEJ SCENY s. 11, 21 ¾¾ AZJACI W BRZOSTKU s. 19 ¾¾ PROGRAM ODPUSTU W PRZECZYCKIM SANKTUARIUM s. 26 ¾¾ KACPER SZYMAŃSKI ZAGRA W LIDZE CENTRALNEJ JUNIORÓW s. 36 III PIKNIK RODZINNY W ZAWADCE BRZOSTECKIEJ Fot. Jakub Batycki WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 3 BURMISTRZ BRZOSTKU INFORMUJE Szkoła Podstawowa wynosi 85% kosztów kwalifikowanych. imprezie przeczytacie Państwo w dalszej w Gorzejowej Projekt jest współfinansowany w ramach części numeru, tutaj wspomnę jedynie 24 lipca br. podpisana Regionalnego Programu Operacyjnego o zakresie i wartości inwestycji. Całkowity została umowa na wyko- Województwa Podkarpackiego na lata koszt zadania pn. „Budowa boiska wraz nanie termomodernizacji 2014-2020 - działanie 3.2. z ogrodzeniem do gry w siatkówkę plażo- budynku Szkoły Pod- wą etap I” wyniósł 24.650,00 zł, z czego stawowej w Gorzejowej. Prace zrealizuje Szkoła Podstawowa w Brzostku 9.976,13 zł pochodziło z dofinansowania firma „ELKON” Damian Kopacz, a ich W dalszym ciągu nie rozstrzygnięto prze- w ramach Podkarpackiego Programu Od- zakończenie przewidziane jest do 8 wrześ- targu na termomodernizację budynku nowy Wsi na lata 2011-2016. Inwestycja nia br. W ramach inwestycji wykonane Publicznej Szkoły Podstawowej im. KEN obejmowała wykonanie boiska do gry zostanie ocieplenie ścian budynku szkoły, w Brzostku. W drugim przetargu na ww. w siatkówkę plażową, ogrodzenie placu, ocieplenie poddasza wełną mineralną oraz zadanie nie wpłynęła żadna oferta. wykonanie chodników z kostki brukowej modernizacja instalacji c.o. Zgodnie ze oraz zagospodarowanie terenu wokół złożoną ofertą koszt inwestycji wyniesie Zawadka Brzostecka obiektu. Chciałbym jeszcze raz serdecz- 124.544,20 zł. Zakończono remont drogi gminnej nr nie podziękować Mieszkańcom sołectwa 1066109 w Zawadce Brzosteckiej (w oko- Zawadka Brzostecka na czele z Sołtysem licy domu ludowego). Inwestycja obej- Marcinem Sasem za zaangażowanie na mowała odcinkową wymianę kolektora każdym etapie prac. kanalizacji deszczowej (rozbiórka i ułożenie nowej części przelotowej kolektora) oraz wykonanie podbudowy i nawierzchni bitumicznej (na odcinku ok. 40 m) wraz z uzupełnieniem krawężników drogowych na skrzyżowaniu. Łączny koszt inwestycji wyniósł niespełna Ok. 40% prac sfinansowane zostanie ze 142 tys. zł. środków Wojewódzkiego Funduszu Ochro- ny Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rze- szowie z programu Ochrona atmosfery. Dodatkowym wydarzeniem tego dnia było Decyzją Zarządu WFOŚiGW w Rzeszowie przekazanie przez OSP Grudna Dolna do z dnia 12.06.2017 r. dla Gminy Brzostek na OSP Zawadka Brzostecka samochodu przedmiotowe zadanie przyznana została strażackiego Żuk. Ten niemal zabytkowy dotacja w kwocie 50.000,00 zł. już dzisiaj pojazd używany będzie nadal do Realizacja projektu przyczyni się do po- bieżących działań ratowniczo-gaśniczych, prawy efektywności energetycznej obiektu ale w perspektywie chcemy wspólnie z dru- oraz ograniczenia emisji gazów cieplarnia- hami z Zawadki zadbać o to, by mógł być nych. Zastosowane rozwiązania umożliwią Brzostek ul. Słoneczna kiedyś używany jako pojazd historyczny. zachowanie komfortu cieplnego zarówno Ruszył remont drogi powiatowej nr 1322R w okresie zimowym, jak i letnim. Brzostek – Opacionka, w wyniku którego Samochody dla OSP w Grudnej Dolnej wykonane zostanie 2110 mb drogi (w km i w Skurowej Szkoła Podstawowa w Grudnej Górnej 1+567 – 3+677). Zakupiono dwa samochody dla jednostek W najbliższym czasie rozpoczną się prace Ochotniczej Straży Pożarnej. Ford Ranger związane z kompleksową termomoder- trafił do Skurowej, a Renault Mascott nizacją Szkoły Podstawowej w Grudnej do Grudnej Dolnej. Strażakom gratuluję Górnej realizowaną w ramach partnerskiego projektu „Modernizacja energetyczna budynków użyteczności publicznej na terenie gmin należących do Związku Gmin Dorzecza Wisłoki”. Zakres robót obejmuje ocieplenie styropianem ścian, fundamentów oraz stropu poddasza. Ponadto wymienione zostaną okna i drzwi zewnętrzne oraz zmo- dernizowany zostanie system c.o. Główne Zakres prac obejmuje wykonanie robót przygotowawczych i rozbiórkowych, wy- konanie podbudów z kruszywa naturalnego, łamanego i betonu, recykling głęboki, wy- konanie warstw wiążących i nawierzchni z mieszanki mineralno-asfaltowej, odmule- nie i konserwację rowów i przepustów pod zjazdami, uzupełnienie poboczy kruszywem łamanym oraz remont przepustów. Remont wykona Przedsiębiorstwo Dro- gowo-Mostowe S.A. z Dębicy za kwotę prace wykonane zostaną jeszcze w okresie 1.379.112,00 zł. Zgodnie z zawartą umową wakacyjnym, a zakończenie całości inwe- prace powinny się zakończyć przez 31 stycji przewidziane jest do końca listopada sierpnia br. 2017 r. Wykonawcą prac będzie firma Usługi Remontowo-Budowlane „Kol-Bud” Arena Zawadka nowych pojazdów. Jestem przekonany, Anna Grygiel-Kolman, a całość wyniesie 23 lipca br. odbył się turniej siatkówki że wpłyną one znacząco na poprawę bez- przeszło 500 tys. zł. plażowej połączony z otwarciem obiektu pieczeństwa mieszkańców naszej gminy. Refinansowanie zakresu ww. zadania sportowego „Arena Zawadka”. O samej Burmistrz Wojciech Staniszewski 4 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 „Instalacja systemów energii odnawialnej na budynkach użyteczności Z prac Rady Miejskiej publicznej oraz domach prywatnych” w związku z oszczędnościa- mi wydatków po rozliczeniu tego zadania i zwrocie podatku VAT. ada Miejska w Brzostku obradowała na XXXII sesji w dniu Zwiększono również wartość wydatków majątkowych na zadanie R13 lipca br. Realizując przyjęty porządek obrad, na wniosek Pa- „Termomodernizacja budynku szkoły w Grudnej Górnej” w związku rafii Rzymsko-Katolickiej w Grudnej Górnej, radni wyrazili zgodę na z poszerzeniem zakresu zadania i zmianą kosztów realizacji tego zadania przejęcie działki z przeznaczeniem pod drogę gminną. W kolejnym po rozstrzygnięciu przetargu. W dalszej części obrad Rada Miejska punkcie obrad przyjęto zmiany do uchwały budżetowej, które doty- w Brzostku zatwierdziła sprawozdanie finansowe za 2016 rok złożone czyły zwiększenia środków w planie dochodów i wydatków budżetu przez Samodzielny Gminny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej o kwotę 97.000 zł. Środki te w części przeznaczono na modernizację w Brzostku oraz podjęła uchwałę w sprawie aktualizacji i przyjęcia dróg dojazdowych do gruntów rolnych, na zadanie „Termomodernizacja do realizacji planu gospodarki niskoemisyjnej. Podejmując kolejną budynku szkoły w Gorzejowej” oraz na modernizację infrastruktury uchwałę, radni wyrazili zgodę na obciążenie służebnością przejazdu, sportowej we wsi Siedliska-Bogusz. W planie wydatków budżetu, przechodu przez działkę stanowiącą mienie gminy na rzecz właścicieli dokonując przeniesień pomiędzy rozdziałami, zabezpieczono środki na działek przyległych w Siedliskach-Bogusz. Zgodnie z opinią Zebrania wykonanie termomodernizacji budynku szkoły w Grudnej Górnej oraz Wiejskiego wsi Kamienica Dolna, Rada Miejska w Brzostku wyraziła na modernizację infrastruktury sportowej we wsi Siedliska-Bogusz. zgodę na sprzedaż w drodze bezprzetargowej nieruchomości położo- W ramach modernizacji boiska w Siedliskach-Bogusz zostanie wykonane nych w Kamienicy Dolnej, stanowiących własność Gminy Brzostek. ogrodzenie, montaż piłkochwytu, budowa wiaty służącej jako szatnia Treść podjętych uchwał prezentowana jest na stronie Biuletynu dla zawodników oraz trybun. Przyjęte zmiany wieloletniej prognozy Informacji Publicznej. finansowej dotyczą zmniejszenia limitu wydatków na Projekt pn. Opracowała E. Sz. ZMIANY W PROJEKCIE REWALORYZACJI BRZOSTECKIEGO RYNKU

kwietniowym numerze „Wiadomości Brzosteckich” przedsta- renu wokół kapliczki proponuje się rozważenie możliwości likwidacji Wwiliśmy Państwu wizualizację planowanej przebudowy rynku istniejącego ogrodzenia, które w ocenie konserwatorskiej prowadzi w Brzostku. Owa publikacja rozpoczęła konstruktywną i bardzo do sztucznego oddzielenia tej budowli od otwartej przestrzeni rynku. owocną dyskusję. Co do potrzeby zmiany wizytówki naszego miasta Warto tutaj przytoczyć również opinie i zalecenia osób zajmujących jest ogólna zgoda. Pojawiło się jednak wiele wątpliwości odnośnie się zawodowo sprawami rewitalizacji i rewaloryzacji. W jednym tego, jaki powinien być brzostecki rynek. Każdy z Państwa zapewne z numerów kwartalnika „Wiadomości Konserwatorskie” w sprawach ma odmienne oczekiwania i wyobrażenia. Niektóre z nich wynikają rynku w Brzostku, Kołaczycach i Jaśliskach wypowiedzieli się doc. z pewnych doświadczeń czy obserwacji, inne zaś z przyzwyczajeń dr hab. Dominika Kuśnierz-Krupa, architekt krajobrazu z Instytutu i wspomnień. Historii Architektury i Konserwacji Zabytków Wydziału Architektury Nie możemy jednak zapominać o tym, że jakiekolwiek nasze działania Politechniki Krakowskiej oraz dr Michał Krupa z Zakładu Urbanistyki zmierzające do rewitalizacji czy rewaloryzacji miasta muszą być uzgod- i Architektury Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska Poli- nione w najmniejszych szczegółach z Wojewódzkim Konserwatorem techniki Rzeszowskiej. Oto fragmenty artykułu z kwietnia 2015 roku: Zabytków. Wynika to z faktu, że teren i układ urbanistyczny miasta „Obraz brzosteckiego rynku po II wojnie światowej zmienił się Brzostek jest wpisany do rejestru zabytków (decyzja nr rej. A-150 z dnia w stosunku do tego z początku XX wieku (…), kiedy przestrzeń ryn- 11.03.1978) i objęty jest ochroną konserwatorską. Cytując uzasadnienia kowa była stopniowo zadrzewiana, przez co brzostecki rynek stracił decyzji z 1978 roku: „Brzostek zachował historyczny układ przestrzenny charakter. Jeszcze w latach 60. drzewa i krzewy były na tyle małe, z obszernym rynkiem w centrum i zespołami kościelno-plebańskim na że nie zaburzały odbioru tej przestrzeni jako rynku. Obecnie jednak krawędzi założenia oraz charakterystyczną parterową zabudową.” drzewa są na tyle duże, że tworzą nieuporządkowany skwer, zasłaniając Czy decyzja powyższa jest słuszna? To temat na odrębny artykuł. zlokalizowane wokół placu domy. Dużym problemem jest także ruch Niemniej jednak sam fakt ustanowienia strefy ochrony rodzi pewne samochodowy: tranzyt, który przechodzi przez centrum Brzostka a tak- obowiązki. Główny (znany chyba każdemu mieszkańcowi miasta) to że ulice i parkingi wokół rynku. Należy postulować do władz miasta konieczność uzyskania pozytywnej opinii i zgody Podkarpackiego o przygotowanie projektu rewaloryzacji rynku i centrum miasta, aby Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (PWKZ) na prowadzenie przywrócić tej przestrzeni dawną postać (…). Zaprezentowane wyżej jakichkolwiek prac budowlanych. Wynika to wprost z przepisów prawa przykłady trzech miast z terenu południowo-wschodniej Małopolski budowlanego i ustawy o ochronie zabytków i opieki nad zabytkami. pokazują szereg problemów, jakie wiążą się z rewaloryzacją centrów Art. 36 ust. 1 pkt 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabyt- lokacyjnych ośrodków miejskich. W większości przypadków miasta kami stanowi, iż prowadzenie prac konserwatorskich, restauratorskich te po II wojnie światowej zatraciły swoje wartości kulturowe. Część lub robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru wymaga z nich stara się je odzyskać, a następnie wykorzystać w procesie od- pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków. Z kolei zaś art. budowywania lokalnego patriotyzmu oraz ożywienia turystycznego. 29 ust. 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane nakazuje, Istotnym jest jednak, aby rewaloryzacja i rewitalizacja tych zabytko- aby do wniosku o pozwolenie na budowę oraz do zgłoszenia dołączyć wych miast przebiegała zgodnie z wymogami konserwatorskimi i nie pozwolenie właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków wydane zafałszowywała ich pierwotnego charakteru i piękna”. na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Tak wygląda opinia w przedmiotowej sprawie niekwestionowa- A zatem nie jest możliwe wykonanie jakichkolwiek prac budowla- nych znawców problematyki. Warto także przeczytać cały artykuł we nych (w tym również związanych z przebudową brzosteckiego rynku) wspomnianym kwartalniku z kwietnia 2015 roku. bez uprzedniej opinii i zgody PWKZ. Jak pisałem na wstępie, pomysł przebudowy sprowokował dyskusję, W 2012 r. powstała wstępna koncepcja przebudowy rynku. Stała się w wyniku której otrzymaliśmy bardzo wiele uwag, wskazówek, opinii. ona dla nas punktem wyjścia, gdyż została pozytywnie zaopiniowana Niestety, w świetle przedstawionych powyżej obiektywnych warun- przez PWKZ. Warto tutaj przytoczyć cytat z tej opinii, który jasno ków nie wszystkie sugestie są możliwe do wprowadzenia do projektu. wskazuje na wymogi konserwatorskie w zakresie planowanych prac Niemniej znaczna większość z nich została uwzględniona. I tak: i wskazuje, czemu mają one służyć: „Brzostek zachował historyczny 1. Przejazdowość – planowane jest zachowanie możliwości przejazdu układ urbanistyczny, którego centralnym elementem jest obszerny rynek. południową pierzeją rynku. Planowany tam deptak zostanie mocno Cały ten obszar przedstawia wyjątkowe walory zabytkowe, krajobra- okrojony. zowe i estetyczne. W związku z tym przywrócenie jego pierwotnych 2. Parkingi - miejsc postojowych wzdłuż uliczki wokół rynku (od domu cech i funkcji pozostaje głównym celem w polityce konserwatorskiej. p. Gotfryd do p. Pruchnika) jest obecnie 32, po przebudowie będzie Projektowane zagospodarowanie Rynku w Brzostku będzie również 30. Staramy się zatem utrzymać stan na dzień dzisiejszy. Liczba miejsc miało pozytywny wydźwięk w zakresie użyteczności publicznej, gdzie na parkingu głównym (przed Delikatesami „Centrum”) pozostaje bez otwierają się nowe możliwości dla różnego rodzaju działalności zmian. Dodać warto, że powstała też nowa możliwość parkowania handlowo-usługowej”. W opinii tej znajdujemy także szereg zaleceń w odcinku od parkingu w rynku do „starej kasy” po prawej stronie. i uwag konserwatorskich np. w odniesieniu do zagospodarowania te- 3. Zieleń – w chwili obecnej jest przeprowadzona inwentaryzacja Dokończenie na str. 5 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 5 Dokończenie ze str. 4 dendrologiczna (do wglądu dla zainteresowanych w Magistracie). Ogromną wreszcie zaletą przebudowy rynku jest likwidacja słupów Informuje ona o tym, że znacząca część drzew rosnących w obszarze i wiszących nad rynkiem wszelkiego rodzaju kabli. Całość zostanie dzisiejszego rynku jest już wiekowa i ich czas jest, niestety, policzony. ukryta pod powierzchnią rynku zgodnie oczywiście z obowiązującymi Zresztą widać to było wiosną, kiedy niektóre z drzew miały mocno przepisami. Ten zabieg niewątpliwie upiększy i uporządkuje miasto opóźnioną wegetację. Nowe nasady, które chcemy zrobić przy okazji oraz znacznie poprawi jego odbiór. rewitalizacji, będą porównywalne z dzisiejszymi, jedynie ich usytuo- Wreszcie ostatnia kwestia. Prace będą mogły być rozpoczęte wanie będzie inne. Nowe nasady będą ponadto większe niż planowano. najwcześniej w 2019-2020 roku. Można więc zadać pytanie: „Po 4. W zaprezentowanej wizualizacji skorygowano sposób padania co to robicie? Przecież nie da się tego zrobić w tej kadencji”. Idąc cienia, który mógł wprowadzać w błąd. Przedstawiono w niej rynek tym tropem, powinniśmy temat „odpuścić”, bo w znacznej mierze ok. godz. 14.00. jesteśmy za rewitalizację krytykowani. Problem jednak w tym, że 5. Dodano drobne elementy, które oczywiście będą, a których zabrakło nabór wniosków na zadania z obszaru rewitalizacji będzie ogłoszony w pierwszej wizualizacji: donice z kwiatami, pochylnie dla wózków w ostatnim kwartale 2017 roku i potem już go nie będzie. Więc albo dziecięcych, kosze na śmieci. teraz, albo wcale. Kiedy nadejdzie właściwy moment, kolejna Rada 6. Pierwsza wizualizacja jedynie schematycznie ukazywała sposób Miejska podejmie decyzję, czy prace będą wykonywane czy nie. Jeśli rozmieszczenia latarni – obecna mniej więcej pokazuje, jak powinny zdecyduje, że tak, to urzędujący burmistrz będzie mógł realizować wyglądać po przebudowie. Szczegółowy wzór latarni będzie określony zadanie nie ze środków Gminy Brzostek tylko z funduszy unijnych. w projekcie wykonawczym. I to jest powód, dla którego zabiegamy dziś o to, by na to zadanie 7. Skorygowano liczbę ławek (m.in. przy latarniach, między drzewami). przygotować dokumentację i złożyć wniosek o dofinansowanie. Jeśli 8. Dodano ściankę zieleni w sąsiedztwie przystanku autobusowego. zaś radni w przyszłości uznają, że nie będzie rewitalizacji rynku, wtedy I jeszcze jedno ważne wyjaśnienie – przyjęto, że utrzymany zostanie nikt do nas nie będzie miał pretensji, że nie walczyliśmy o środki na nią. poziom chodników zarówno przy drodze krajowej nr 73, jak i przy Nie zmienia to jednak faktu, że staramy się przedstawić Państwu taki sklepach od strony południowej. Tutaj nic się nie zmieni. Całość wy- projekt rewitalizacji, który jest kompromisem pomiędzy upodobaniami sokości zostanie zniwelowana schodami widocznymi na wizualizacji. mieszkańców a warunkami konserwatorskimi i zwykłą funkcjonal- Na koniec kilka zdań nt. funkcji placu. Musimy pamiętać, że rynek nością. W projekcie wzięto pod uwagę wiele sugestii mieszkańców, nie jest parkiem. Ten możemy bez trudu zbudować w innym miejscu. osób prowadzących w rynku działalność gospodarczą oraz właścicieli Miasto potrzebuje miejsca na kiermasz, wystawę (jak np. na 650-lecie przyległych do rynku nieruchomości. Niestety, patrząc obiektywnie, lokacji, rocznicę pacyfikacji) czy wernisaż. Obecnie handlujący muszą nawet przy najlepszych chęciach niemożliwe jest ujęcie i spełnienie się gnieździć ze swoimi towarami na chodnikach (np. przy okazji wszystkich oczekiwań. sprzedaży kwiatów i zniczy w dniu Wszystkich Świętych) zamiast Adam Kostrząb robić to na płycie rynku. Tak powinno być i tak jest przecież prak- Na stronach 22-23, 25 prezentujemy wizualizację projektu rewa- tycznie w każdym mieście. Temu powinien służyć rynek – ludziom. loryzacji rynku z naniesionymi zmianami.

posiedzenie 15% minimalnego wynagrodzenia. Analogicznie ujmując, ILE ZARABIAJĄ RADNI? Przewodniczący otrzymywał 100% minimalnego wynagrodzenia. Radni nie otrzymują żadnych innych form gratyfikacji pieniężnych statnio od naszych Czytelników coraz częściej napływają do za pełnienie swojej funkcji oprócz wyżej wymienionych diet. Oredakcji „Wiadomości Brzosteckich” pytania związane z pracą Przy Radzie Miejskiej funkcjonują następujące Komisje: radnych Rady Miejskiej w Brzostku, a w szczególności dotyczące • Komisja Rewizyjna - Andrzej Witek – Przewodniczący, korzyści finansowych z faktu bycia radnym. • Rolnictwa, Rozwoju Gospodarczego i Infrastruktury Technicznej Postanowiliśmy więc zebrać te pytania i przekazać je Przewodni- - Jan Sarnecki - Przewodniczący, czącemu Rady Mateuszowi Domaradzkiemu. Oto one: • Budżetu i spraw Społeczno-Oświatowych - Paweł Hipszer – 1. Ile radni Rady Miejskiej otrzymują wynagrodzenia za jedną Przewodniczący. sesję RM? Ich szczegółowy skład można odnaleźć na stronie internetowej 2. Czy radni RM otrzymują jeszcze inne rodzaje gratyfikacji pie- Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego w Brzostku. niężnych np. nagrody? Częstotliwość posiedzeń komisji zależy w głównej mierze od 3. Ile radni Rady Miejskiej otrzymują wynagrodzenia za jedno przyjętego na początku roku planu pracy, przewodniczącego komisji, posiedzenie komisji RM? zaistniałych potrzeb i szerokości poszczególnych zagadnień. 4. Ile i jakie są komisje RM? Kto jest przewodniczącym poszcze- Na dzień 31 lipca 2017 r. komisje obradowały odpowiednio: gólnych komisji? • Komisja Rewizyjna – odbyło się 8 posiedzeń, 5. Od kogo zależy częstotliwość posiedzeń komisji RM? • Rolnictwa, Rozwoju Gospodarczego i Infrastruktury Technicznej 6. Ile posiedzeń poszczególnych komisji odbyło się w 2017 roku? – odbyło się 3 posiedzenia, 7. Ile zagadnień przeciętnie jest omawianych podczas posiedzeń • Budżetu i spraw Społeczno-Oświatowych – odbyło się 5 posiedzeń. komisji RM? Ponad to Komisje spotykały się 5 razy posiedzeniach łączonych 8. Jaka jest efektywność pracy poszczególnych komisji (czy jest to wszystkich Komisji. dyskutowanie dla samego dyskutowania, czy np. za każdym razem Liczba zagadnień opracowywanych na komisjach jest nieregularna wpływa to na usprawnienie pracy RM i burmistrza np. poprzez w stosunku do której nie można wyciągnąć określonej prawidło- uchwały podejmowane podczas sesji na podstawie wyników wości. Ilość zagadnień, którymi zajmuje się poszczególna komisja, pracy komisji)? uzależniona jest w głównej mierze od zakresu danego zagadnienia. Zdarzają się komisje, które przez trzy dni zajmują się jednym zagad- Pan Przewodniczący Mateusz Domaradzki nieniem (np. kontrola prowadzona przez Komisję Rewizyjną) i takie, zechciał zaspokoić ciekawość Czytelników „WB”, podczas których w ciągu dnia realizowane są trzy tematy i więcej. udzielając odpowiedzi: Komisje pracujące przy Radzie Miejskiej w Brzostku podczas swoich od- rębnych posiedzeń, jak i posiedzeń łączonych przygotowują wnioski dla „W związku z pytaniami zawartymi w piśmie Rady, na podstawie których podejmuje ona kolejne uchwały na sesjach. udzielam następujących informacji. Podczas kolejnych posiedzeń analizuje się plany, decyzje, proponuje Radni za każde z posiedzeń komisji, jak i za obec- się zmiany projektów uchwał przedstawionych przez Burmistrza. To ność na sesji otrzymują taką samą dietę, która wynosi równe 250 zł. podczas komisji są uzyskiwane przez radnych szczegółowe informacje Przewodniczący Rady otrzymuje miesięczne uposażenie w wysokości na temat planowanych inwestycji i przedsięwzięć. Na posiedzeniach 1300 zł, niezależnie od częstotliwości odbywających się sesji bądź niejednokrotnie trwa burzliwa dyskusja, która to przekłada się w sposób komisji. Zaznaczyć należy, że Przewodniczący z ramienia Rady jest wymierny na podejmowane później podczas sesji uchwały.” obecny na każdym posiedzeniu komisji. Za tej kadencji jest stosowany inny mechanizm wypłacania diet radnym, niż to się miało w poprzednich Dziękujemy za udzielenie informacji kadencjach. W chwili obecnej jest ustalona jedna sztywna kwota diety. Urszula Kobak Za poprzedniej kadencji mechanizm oparty był na wypłacaniu za każde 6 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017

III PIKNIK RODZINNY W ZAWADCE BRZOSTECKIEJ Fot. Jakub Batycki owoli staje się tradycją organizowanie w lipcu tematycz- Pnego Pikniku Rodzinnego – w tym roku przyświecało nam hasło „Powróćmy jak za dawnych lat”. Powróciliśmy zatem do starych dobrych tradycji obrzędowych, zdrowych potraw wiejskich, ubiorów sprzed lat czy tańców już teraz trochę zapomnianych. Organizatorami jak co roku było Stowarzyszenie NASZA ZAWADKA na czele z nową prężnie działającą Prezes Ireną Czech, Rada Sołecka, a także OSP Zawadka Brzostecka. Panie ze Stowarzyszenia zadbały o podniebienia naszych gości, serwując przepyszne ciasta domowej roboty, prozioki, tradycyjny chleb pieczony ze smalcem, a hitem jak co roku był bigos. Strażacy czuwali nad bezpieczeństwem całej imprezy, przy okazji grillując smakołyki, a dla chętnych znalazło się też zimne piwo. Bogatego programu imprezy prowadzonej w tym roku po raz pierwszy przez Dominika Surdela i Marcina Sasa nie storpedował początkowo padający deszcz. Profesjonalne animatorki z Dębicy zadbały o najmłodszych naszych mieszkańców przez blisko trzy go- dziny, proponując im ciekawe zabawy, konkursy z nagrodami czy malowanie twarzy. W prze- rwach czas umilała nam Kapela Zawadzka z typowo ludowym repertuarem, co przypadło do gustu zwłaszcza trochę starszej publiczności. Tłum gęstniał pod sceną, gdy z profesjonalnym pokazem wystąpił klub UKS Kyokushin Karate z Brzostku prowadzony przez Roberta Kolbusza – wielki szacunek. Impreza się rozkręcała – kabaret Kumy Dobrzechowskie w cie- kawym i inteligentnym dialogu rozbawiały publiczność. Fina- łem imprezy był występ znanej i cenionej nie tylko w regionie Kapeli Jodłowianie, która w secie piosenek ludowych pokazała cały kunszt muzyczno-wokalny. Jodłowianie występowali m.in. przed Prezydentem RP na dożynkach w Spale. Po rozdaniu nagród za konkursy oraz loterii rozpoczęła się zabawa taneczna przy muzyce na żywo zespołu Lexer z Przemyśla – którą sprowadził dla nas Marek Wojnar PMS INTERNATIONAL – główny sponsor imprezy. Zabawa potrwała do godziny 3.00 nad ranem na profesjonalnie jak co roku przygotowanej podłodze przez ekipę Pawła Wojnara z firmy EL-STOB – Pawle, wielkie dzięki. W miłym i kulturalnym towarzystwie dostrzec można było mieszkańców całej Gminy, a także i choćby z Krakowa, co udo- wodnił konkurs na szalonego twista z tamtych lat, który wygrała właśnie para z tego królewskiego miasta. Piknik co roku zatacza coraz szersze kręgi, pozytywnie wpisując się w krajobraz lipco- wego kalendarza imprez w naszej malutkiej wsi. Mamy nadzieję, że za rok też się spotkamy na kolejnej edycji – już teraz wszystkich zapraszamy. Bardzo dziękuję wszystkim mieszkańcom, którzy przyczynili się do realizacji tego projektu, bez Was – nic by nie było... Pragnę też wymienić coraz szersze grono naszych Sponsorów i Darczyńców z Zawadki, Brzostku, Pilzna czy Dębicy, którym nie jest obojętna nasza mała ojczyzna – Zawadka Brzostecka... A są to: MET-CHEM Wojciech Świerczek, WO-CAR Wojciech Ochab, BELLA – Barbara Węgrzyn, Dariusz Kalina, Leszek Dziedzic, TAURUS Stanisław Jarosz, LIMBA, Artur Potrzeba, MAJA Danuta Czekaj, Barbara Pomykacz, Lucyna Zięba, Robert Kolbusz, MARBET Magda Przebięda, ORLEN Zbigniew Lemek, HITPOL P. Cieślikowscy, JUBILATKA Andrzej Barszcz, Bank BSR w Brzostku, Krystyna i Stanisław Surdel, Mariusz Cisoń, Adam Sienkowski, TEAM PETER Piotr Bere, Wioletta Szybist. Bardzo, bardzo dziękujemy… Marcin Sas WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 7 NOWE INWESTYCJE DROGOWE W ZAWADCE BRZOSTECKIEJ ok 2017 obfituje w naszym sołectwie w prace drogowe tak długo Ostatnią inwestycją – co nie znaczy, że mniej ważną, choć Ri tęsknie wyczekiwane przez mieszkańców. W maju został niewielką w rozmiarach, była przebudowa skrzyżowania dróg koło zrealizowany odcinek drogi bitumicznej tzw. „na Góry” o długości dworu. Do tego czasu źle wyprofilowana nawierzchnia sprawiała, 350 m. Po wielu latach oczekiwania, próśb i petycji mieszkańcy że po każdym deszczu krzyżówka zamieniała się w wielkie jezio- przysiółka wreszcie doczekali się realizacji tego zadania. Droga ro, gdzie ciężko było przejechać samochodem, nie wspominając ta, do tej pory szutrowa, po każdym deszczu przypominała rwą- o przejściu pieszych na przystanek autobusowy. Bardzo dobra cy potok z dziurami i ustawicznie była uszkadzana przez aurę. współpraca z Urzędem Miejskim, a zwłaszcza z Burmistrzem Uzupełnianie nawierzchni tego górskiego odcinka kamieniem Wojciechem Staniszewskim zaowocowała usunięciem tej „bo- czy klińcem – było tylko doraźną formą zadbania o przejazd. lączki”, za co chcę bardzo podziękować - za takie gospodarskie Teraz odcinek ten posiada porządną bitumiczną nawierzchnię, i przychylne podejście do sprawy. Zdając sobie sprawę z ogromu nowe przepusty drogowe, zjazdy do posesji, pogłębione rowy potrzeb inwestycji drogowych w całej Gminie, liczymy na dalsze i utwardzone pobocza - brawo, brawo i jeszcze raz brawo. inwestycje w Zawadce Brzosteckiej – bo takowych jest jeszcze Drugą ważną inwestycją wiejską była przebudowa kolektora koło sporo. domu ludowego wraz z poprawieniem nawierzchni bitumicznej Jako Sołtys jestem szczególnie zainteresowany poprawą jakości oraz poszerzeniem zjazdu na tzw. drogę „przez Wieś”, Prace trwały życia naszych mieszkańców. kilka miesięcy przerywane przez niekorzystną pogodę, ale w lip- M. Sas cu zostały pomyślnie zakończone. Teraz centrum Zawadki Brzosteckiej nabrało nowego wyglądu i jakości, na które z pewnością zasłużyli jej mieszkańcy. W tym miejscu pragnę wyrazić swoją wdzięczność Janowi Strącz- kowi za przychylne nastawienie do mojej prośby o bezpłatne przekazanie części swojej działki na rzecz Gminy Brzostek i uregulowanie stanu praw- nego. Jako Sołtysa szczególnie cieszy mnie każda zmiana na plus, a teren wokół domu ludowego i remizy to swoiste „serce” naszego sołectwa. Fot. Marcin Sas Fot. Marcin Sas PODZIĘKOWANIE dla osób zaangażowanych w pozyskanie pojazdu ratowniczo-gaśniczego na potrzeby OSP w Grudnej Dolnej

lipca 2017 r. jednostka Ochotniczej mimo tylu ważnych 12 Straży Pożarnej w Grudnej Dolnej inwestycji na tere- wzbogaciła się o lekki samochód ratowni- nie gminy pozostał czo-gaśniczy na podwoziu Renault Mascott otwarty na nasze z nową zabudową pożarniczą. Zastąpił potrzeby i pomógł on zasłużonego żuka. Strażacy od kilku spełnić nasze ma- lat czekali na ten zakup i podejmowali rzenie. różnorakie starania w celu jego realizacji. Bardzo dziękuje- Koszt zakupu i karosacji pojazdu wyniósł my Radnym Rady 69 tys. zł. Miejskiej w Brzost- Druhny i druhowie OSP w Grudnej ku za przeznaczenie Druhowie z Grudnej Dolnej z Burmistrzem podczas przekazania pojazdu Dolnej pragną podziękować z całego serca środków finansowych w budżecie gminy Jednostce OSP w Brzostku z Naczel- wszystkim osobom, które przyczyniły się na ten cel oraz Pani Skarbnik Elżbiecie nikiem Rafałem Godniakiem dziękujemy do zakupu tego samochodu. Łukasik, która dołożyła wszelkich starań, za pomoc i poświęcony cenny czas przy Szczególne podziękowania kierujemy aby te środki wygospodarować. tworzeniu specyfikacji zabudowy i wy- do Pana Burmistrza Wojciecha Staniszew- Słowa podziękowania należą się Prezeso- posażenia samochodu oraz cenne porady. skiego za zrozumienie naszych potrzeb wi Zarządu Gminnego ZOSP RP Danielowi Słowa uznania kierujemy do wykonawcy i wyrażenie zgody na zakup tego samo- Wójcikowi, który nieustannie przekonywał – Pana Mariusza Marony – za perfekcyjne chodu. Jesteśmy Mu bardzo wdzięczni, że osoby odpowiedzialne o celowości tego wykonanie karosacji samochodu i spełnienie zakupu. To On przy wielu okazjach naszych wymagań. mówił: „Chłopakom z Grudnej za ich Jesteśmy przekonani, że ten pojazd to aktywność ten samochód się należy nasz wspólny sukces, to symbol konty- i musimy go kupić”. nuowania dobrej tradycji, dbania o nasze Jednocześnie dziękujemy naszej wspólne bezpieczeństwo, to efekt wspól- Pani Sołtys i Radnej Krystynie Wój- nego działania jednoczącego człowieka towicz, która nigdy nie odmawiała z człowiekiem w imię dobrej sprawy. Mamy swojej pomocy i wielokrotnie dreptała nadzieję, że nasz nowy pojazd przyczyni po korytarzach Urzędu Miejskiego, się do skuteczniejszego niesienia pomocy rozmawiała z odpowiednimi osobami, bliźnim i lepszej służby na chwałę Bożą. szukała rozwiązań, pełniła funkcję łącznika pomiędzy wieloma instytu- Druhny i Druhowie Renault Mascott przed siedzibą wykonawcy cjami i ludźmi. OSP w Grudnej Dolnej 8 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 OSP ZAWADKA BRZOSTECKA SIĘ ROZWIJA iedziela 23 lipca była dniem nie tylko turnieju siatkar- kilkunastu ochotników-strażaków, którzy cały czas podnoszą swoje Nskiego, ale także ważnej i podniosłej uroczystości dla kwalifikacje poprze różne kursy i niezbędne szkolenia. Bardzo tutejszej Straży Pożarnej. Po raz pierwszy w historii nasza dobrze też układa się współpraca na linii Straż – Rada Sołecka. jednostka OSP wzbogaciła się o wóz strażacki przekazany Miejscowi druhowie pomagają w różnych inwestycjach i pra- przez zaprzyjaźnioną jednostkę z Grudnej Górnej. cach społecznych, zabezpieczają imprezy na terenie naszego Oficjalnego przekazania na ręce Prezesa Andrzeja Gila do- sołectwa, regularnie występują na zawodach, uczestniczą aktywnie konał Gminny Komendant Daniel Wójcik, życząc miejscowym w wyjazdach na dożynki czy reprezentują naszą społeczność na strażakom wytrwałości w działaniu i jak najmniej wezwań do corocznym odpuście w Przeczycy. akcji. Kilka ciepłych słów przekazał też Burmistrz Brzostku Życząc dalszego rozwoju naszej OSP, pragnę wyrazić po- Wojciech Staniszewski, podkreślając dumę z bycia strażakiem dziękowanie Strażakom za ich bezinteresowne zaangażowanie i niesienia pomocy ludziom. Miejscowa OSP po długoletniej na rzecz naszego sołectwa, wierząc, że powoli, małymi krokami zapaści wspaniale się odradza, czego dowodem jest choćby dojdą do takiego poziomu wyszkolenia i zaplecza technicznego, przekazanie samochodu, ale także zakup nowej motopompy czy by pomagać Bogu na chwałę, a ludziom na pożytek. częściowy remont remizy przeprowadzony własnymi środkami. Licznie zgromadzona społeczność brawami nagrodziła strażaków, Marcin Sas Sołtys a Kapela Zawadzka dodała blasku tej uroczystości. Aktualnie jest Fot. Paweł Batycki

BOISKO DO SIATKÓWKI PLAŻOWEJ OTWARTE lipca mieszkańcy Zawadki Brzo- wniosek Sołtysa sprowadzo- 23steckiej goście oraz kibice mieli no saperów z Dębicy, którzy niewątpliwą przyjemność uczestniczyć po dokładnym sprawdzeniu w uroczystym otwarciu boiska sporto- terenu wydobyli 78 sztuk po- wego do siatkówki plażowej, a przy oka- cisków armatnich. Po usu- zji oglądnąć ciekawy turniej obfitujący nięciu tej przeszkody rozpo- w sportowe emocje. częliśmy prace porządkowe. Obiekt nasz już teraz wygląda impo- Jako Sołectwo w roku 2016 nująco, a nie jest to jeszcze nasze ostatnie uczestniczyliśmy w Progra- słowo, bo mamy kilka kolejnych pomysłów mie Odnowy Wsi, zyskując na jego dalsze zagospodarowanie. Żeby dofinansowanie ze środków pisać o teraźniejszości, muszę się cofnąć unijnych w kwocie 24 tys. Fot. Marcin Sas do genezy powstania tego obiektu. zł na pierwszy etap budowy W roku 2015 Rada Sołecka upoważniła boiska, co wystarczyło na niwelację terenu, teusz i Dominik Sobczyk, Arek Samborski, Sołtysa do rozmów z UM Brzostek w celu częściowe ogrodzenie, wykonanie piłko- Andrzej Gil, Wojtek Szczepański, Marcin uporządkowania wyznaczonego terenu chwytów, zakup masztów i siatki na boisko Lisak, Andrzej Oprządek, Emil Kolbusz, i stworzenia tam obiektu sportowego jako oraz przygotowanie podłoża piaszczystego. Dawid Nawracaj i Dawid Surdel. W pracach jedynego miejsca w sołectwie służącego W roku 2017 zebranie wiejskie z własnych ślusarskich pomagali Stanisław Sobczyk oraz rozwojowi kultury fizycznej. Jak pewnie środków przeznaczyło 10 tys. zł na dalsze Mieczysław Kopacz. Pracami porządkowymi niektórzy pamiętają, teren ten był mocno prace przy boisku sportowym. Uzgodniono i ogrodowymi kierowała Renata Kopacz przy zaniedbany, zarośnięty krzewami, więc wówczas, że kwota ta obejmie tylko i wyłącz- dużym udziale swoich córek, a także Maria nie przedstawiał się najlepiej w centrum nie wydatki materiałowe, a prace fizyczne Piątek, Irena Czech, Irena Oprządek, Robert naszej wsi. Zaczęliśmy „bombowo” - bo na zostaną wykonane w „czynie społecznym” Nawracaj, Dagmara Miśkowicz, Jadwiga przez mieszkańców. W czerwcu dokoń- Berek, Beata i Janusz Augustyn, Małgorzata czyliśmy budowę ogrodzenia z panelami Strączek i Marzena Jedziniak. z siatki, wykonaliśmy chodniki wokół Efekt wspólnej pracy cieszy „oko” i do- boiska, schody na boisko oraz na plac, wodzi, że w społeczeństwie jest chęć i po- zakupiliśmy ławki i kosze oraz doko- trzeba czynienia dobra – bezinteresownie naliśmy nasadzeń krzewów ozdobnych i w wolnych chwilach, których teraz w tych i położyliśmy kamień ozdobny. szalonych czasach ciągle brak… Prace te trwały popołudniami, a kiero- Jako Sołtys jestem zbudowany postawą wali nimi Jan Strączek oraz Józef Czernik moich sąsiadów, mieszkańców Zawadki przy udziale Sołtysa. Pomagali nam Brzosteckiej – małej wioski na mapie, ale ofiarnie w pracach: Sylwester Czernik, wielkiej swoimi czynami i sercem. Mirek Surdel, Marcin Sołtys, Kamil Dziękuję za wsparcie. Fot. Marcin Sas Piątek, Adam Sieńkowski, a także Ma- Marcin Sas WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 9 PIERWSZE MISTRZOSTWA GMINY BRZOSTEK W SIATKÓWCE PLAŻOWEJ naszej gminie po raz pierwszy ofi- Wcjalnie zagościła siatkówka plażowa. To popularna gra zespołowa, która od 1996 roku jest dyscypliną olimpijską. Jej amatorskie rozgrywki cieszą się dużym zainteresowaniem wśród miłośników aktywnego wypoczynku. Nie inaczej było w niedzielę 23 lipca 2017 r. W tym dniu zostały rozegrane I Mistrzostwa Gminy Brzostek w Siat- kówce Plażowej. Imprezę przygotował Ośrodek Sportu i Rekreacji w Brzostku oraz Sołectwo Zawadki Brzosteckiej. Mecze odbyły się na nowo wybudowanym boisku w Zawadce Brzosteckiej, które powstało dzięki zaangażowaniu sołtysa oraz mieszkańców miejscowości. Turniej rozpoczął się o godzinie 10.00. Uczestniczyło w nim 8 par z terenu gminy. Już w pierwszych meczach widać było, że nikt się nie oszczędza w walce o zwycię- stwo. Zawodnicy dawali z siebie wszystko. Każdemu meczowi towarzyszyło mnóstwo emocji i pozytywne zmęczenie. Niestety, jedno ze spotkań zakończyło się kontuzją. Natalia Staniszewska grająca w parze z Da- rią Wodzisz po wykonaniu bloku upadła i niefortunnie skręciła kostkę. Życzymy szybkiego powrotu do zdrowia. W dalszej fazie rozgrywek u boku Darii zagrał Wojciech Kawalec, który dzielnie zastępował Natalię. W finale spotkały się pary: Sobczyk M. /Sobczyk D. oraz Wodzisz D. / Bik Ł. Od początku meczu para braci Sobczyk wypracowała sobie przewagę, której nie oddali do końca spotkania. Po ostatnim punkcie zdobytym efektownie asem serwisowym mogli cie- szyć się ze zwycięstwa w całym turnieju. Również na trybunach zapanowała wielka radość, ponieważ Mateusz i Dominik są mieszkańcami Zawadki Brzosteckiej. Po zaciętym pojedynku o trzecie miejsce na najniższym stopniu podium stanęła para Kalita J./ Kolbusz M., wygrywając z parą Lisak K./ Lisak D. Nad prawidłowym przebiegiem mistrzostw czuwał sędzia Ro- bert Warzecha, zaś nad bezpieczeństwem zawodników Daniel Wójcik. Po meczu finałowym najlepsze pary

otrzymały pamiątkowe statuetki z bagażem pozytywnych emocji i wspo- i medale. Sponsorami nagród był: mnień. Prawdopodobnie za rok zawody OSiR w Brzostku, sołtys Marcin zostaną rozegrane na dwóch boiskach, co Sas, burmistrz Brzostku Woj- usprawni przebieg turnieju. ciech Staniszewski oraz radny Daniel Wójcik. Nagrody wręczał A zatem nie mówimy: żegnajcie, lecz burmistrz Wojciech Staniszew- do zobaczenia za rok! ski, kierownik OSiR-u Andrzej Piękoś oraz sołtys Zawadki Brzo- Klasyfikacja końcowa: steckiej Marcin Sas. 1. Sobczyk M. / Sobczyk D Podsumowując cały turniej, 2. Wodzisz D. / Bik Ł. jako organizatorzy jesteśmy za- 3. Kalita J. / Kolbusz M. dowoleni z przebiegu zawodów. 4. Lisak K. / Lisak D. Tym razem pogoda także spisała 5-6 się na medal i swoimi kapry- Wodzisz D./Staniszewska N/ (Kawalec W.) sami nie zepsuła wspaniałego Golec Sz. / Nowicki J. widowiska. Mam nadzieję, że 7-8 w następnym roku również dopi- Kowalczyk K. / Mroczkowski P. szą zawodnicy, pogoda i kibice, Ziaja B. / Szwed G. i opuścimy Zawadkę Brzostecką Fot. Nina Wodzisz Magdalena Kawalec 10 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 opalenizna. Tak samo ręce – nie są to deli- żeby osiągnąć cel, rolnik niestety nie ma ZAPACH ZIEMI katne, wypielęgnowane, o miękkiej skórze normowanego czasu pracy. i długich paznokciach dłonie. To twarde, „Chłop śpi, a w polu mu rośnie” - tak spracowane, często żylaste z przesilenia, Czy łatwo jest utrzymać siebie i rodzinę pisał Antoni Kucharczyk, ludowy poeta, ale silne ręce. Różnice te widać najbardziej z gospodarstwa rolnego? Dlaczego? na początku XX wieku. Mimo że od tego na starość. Na wsi więcej osób w pode- EK: Niełatwo jest utrzymać z gospodarstwa czasu minęło już 100 lat, przekonanie szłym wieku ma zdeformowane plecy czy siebie i rodzinę, ponieważ jego prowadzenie to wciąż żyje w świadomości Polaków. kończyny od nadmiaru pracy wymagającej jest mało opłacalne. Ponad 30 stopni Celsjusza. Żar leje częstego schylania się. W mieście eleganccy AW: Nie jest łatwo utrzymać rodzinę się z nieba. Słońce pali niemalże żywym emeryci spacerują w kapeluszach i z lasecz- z gospodarstwa, żona pracuje w szkole. ogniem. Trzeba jednak iść w pole. Żniwa. kami po ulicach. Na wsi do końca wymaga Wprawdzie są maszyny rolnicze, ale same się aktywności zawodowej od człowieka. Co, wg Państwa, jest najtrudniejsze w pro- całej pracy nie wykonają. Bez rolnika ani Przynajmniej lżejsze prace, ale dobrze, wadzeniu gospodarstwa rolnego? rusz. O urlopie w lecie nawet nie ma co żeby je wykonał. EK: Najtrudniejsze w prowadzeniu gospo- marzyć. Właściwie nie tylko w lecie, ale Pracy na roli jest naprawdę dużo i to darstwa są różne klęski żywiołowe oraz też na wiosnę i w jesieni. Pozostaje zima – ciężkiej. Nas, przeciętnych zjadaczy chleba, choroby zwierząt. wtedy jednak trudno wylegiwać się na plaży, nieraz szokują ceny produktów rolnych AW: Niestabilność cen, niskie dochody a na wyjazd do Egiptu za mało pieniędzy w sklepach. Można by pomyśleć, że przy w stosunku do nakładu pracy. „wyrosło” w polu. Zresztą jak tu zostawić takich cenach rolnik opływa w dostatki. gospodarstwo? Zwłaszcza żywy inwentarz. Rolnik jednak otrzymuje tylko drobną Co, wg Państwa, jest najprzyjemniejsze Krowy, świnie czy pomniejsze zwierzęta część ze „sklepowej” ceny. w prowadzeniu gospodarstwa rolnego? głośno domagają się jedzenia codziennie Co więc trzyma ludzi przy pracy na roli, EK: Największą przyjemność w prowadze- - w największy mróz, w największy upał, ciężkiej i niedochodowej? Nikt nie potrafi niu gospodarstwa sprawia mi pielęgnacja w największą pluchę, w Boże Narodzenie tak jak oni poczuć zapachu ziemi. Ziemi, kwiatów oraz okres, kiedy one kwitną. i nawet w Wielkanoc. Nie ma leżenia do która zaprasza, by się nią zaopiekować, by AW: Spożywanie własnych, zdrowych południa. Trzeba wstać, nakarmić i napoić nie stała ugorem, by mogła rodzić i karmić produktów, praca na swoim. zwierzaki. wszystkie żywe stworzenia. Ziemi, której nie sposób odmówić. Jakie wydarzenie związane z gospodar- Urszula Kobak stwem rolnym najbardziej utkwiło Państwu w pamięci? O swoich doświadczeniach w wieloletniej EK: Najbardziej utkwiła mi w pamięci pracy na roli mówią EMILIA KIECA powódź z 2010 roku i spustoszenie, jakie i ANDRZEJ WOJDYŁA po sobie pozostawiła, ponieważ mieszkam na terenie zalewowym w pobliżu rzeki Wisłoka. AW: Możliwość zakupu z dotacji unijnej nowego ciągnika i kilku maszyn rolni- czych. Uzyskanie tytułu rolnika powiatu dębickiego w 2011 roku. Jeeeść!! Emilia Kieca Andrzej Wojdyła Które miesiące w ciągu roku wymagają Co Państwa skłoniło, aby prowadzić go- największego nakładu pracy, a które spodarstwo rolne? mniejszego? Emilia Kieca: Do prowadzenia gospo- EK: Miesiące letnie i jesienne wymagają darstwa rolnego skłoniło mnie to, że lubię największego nakładu pracy, najmniej pracy zwierzęta i uwielbiam kwiaty. wymagają miesiące zimowe. Andrzej Wojdyła: Sytuacja rodzinna, żona AW: Najwięcej pracy przypada na okres posiadała gospodarstwo rolne i ukończone od wiosny do jesieni, najmniej w zimie. studia rolnicze. Posiadam 5,5 ha gruntów ornych, resztę dzierżawię od sąsiadów. W jaki sposób Państwo, prowadząc go- spodarstwo rolne, korzystają z urlopu Jak długo zajmują się Państwo prowadze- wypoczynkowego? niem gospodarstwa rolnego? Czy jest to EK: Prowadząc gospodarstwo, korzystam Prognoza pogody też może ludzi podzie- Państwa jedyne zajęcie (zawód wykony- z urlopu wypoczynkowego, wyjeżdżając lić. W telewizji z wielkim entuzjazmem wany)? Kto pomaga w prowadzeniu tego na kilka dni. W tym czasie gospodarstwem zapowiadają piękną pogodę bez deszczu. gospodarstwa? zajmują się dorosłe dzieci. Na wiosnę. Pierwszy, drugi, trzeci ty- EK: Prowadzeniem gospodarstwa zajmuję AW: Nigdy nie korzystałem. dzień bez kropli wody. Ci, co mieszkają się od 30 lat, jednak już wcześniej pomaga- w blokowiskach lub mają „martwe” skalne łam rodzicom. Jest to moje jedyne zajęcie, Czy – gdyby zaistniała taka możliwość ogrody z iglakami, cieszą się słonecznymi w którym pomaga mi mąż. – zaprzestaliby Państwo działalności dniami. Jednak rolnik z niepokojem patrzy, AW: Gospodarstwo prowadzę od 1984 roku, rolniczej na rzecz wykonywania innej jak rośliny przestają kiełkować, przestają wcześniej pomagałem moim rodzicom. pracy? Dlaczego? rosnąć, zasychają, a ziemia zaczyna pękać. Obecnie w prowadzeniu gospodarstwa EK: Myślę, że raczej nie zaprzestałabym Wreszcie przychodzi ulewny deszcz, z gra- pomaga mi w wolnym czasie żona oraz syn. działalności rolniczej, z uwagi na długi staż dem, i kończy dzieło zniszczenia. Przed wykonywanej pracy. klęskami żywiołowymi nie ma zabezpie- Czy zgadzają się Państwo ze stwierdze- AW: Tak, ale w tej chwili jestem już za czenia – nadejdzie susza, ciągłe deszcze, niem, że „Chłop śpi, a w polu mu rośnie”? stary na zmianę zawodu, teraz zasługuję wichura, oberwanie chmury, grad, powódź Dlaczego? na emeryturę. i zniszczy to, co gospodarz wypielęgnował. EK: Nie zgadzam się ze stwierdzeniem, że Ludzie zajmujący się gospodarstwem „Chłop śpi, a w polu mu rośnie”, ponieważ WSZYSTKIM ROLNIKOM rolnym wyglądają nieco inaczej niż reszta aby osiągnąć korzyści z gospodarstwa ŻYCZYMY SPRZYJAJĄCEJ społeczeństwa. Na ich twarzach nie widać rolnego, potrzeba poświęcić wiele czasu POGODY I OBFITYCH PLONÓW znudzenia, rozleniwienia. Za to maluje i wysiłku. się determinacja, zmęczenie i naturalna AW: Nie, trzeba pracować czasem w nocy, Redakcja „Wiadomości Brzosteckich” WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 11

„Fartuchy i korona” – nowy spektakl ArTystokratów Fot. Paweł Batycki ostatnią niedzielę czerwca w niedziel- Wne popołudnie w brzosteckim domu kultury miała miejsce trzecia w tym roku premiera teatralna. Młodzież działająca w zespole ArTystokraci przedstawiła spek- takl pt. „Fartuchy i korona”. Sztuka została zainspirowana ich ubiegłoroczną wycieczką do Warszawy, kiedy to m.in. zwiedzano Wilanów. W trakcie słuchania opowieści przewodnika o życiu rodziny Sobieskich narodził się pomysł stworzenia spektaklu o tej tematyce. Niezwykle barwna postać królowej Marysieńki posłużyła za kanwę sługuje spora liczba rekwizytów na scenie, która niemal brawurowo odtworzyła postać dla przedstawienia o komediowym charak- a przede wszystkim wspaniałe barokowe francuskiej dwórki Susane; zaś grająca terze. Na uwagę zasługuje fakt, że po raz stroje, co było też znakomitym, choć nie jej matkę Constance - Aleksandra Zięba pierwszy akcja sztuki rozgrywała się, nie jedynym, atutem spektaklu. Dzięki temu stworzyła kreację wybornie oddającą jak dotychczas, we wnętrzach pałacowych, młodzież świetnie wczuła się w swe role charakter francuskiego dworu w okresie lecz na zewnątrz przed zamkiem. Zaś głów- i zagrała niezwykle sugestywnie. W spek- baroku. Magdalena Nowak dzięki swej nym bohaterem tej historycznej opowieści taklu wystąpią Anna Samborska jako powadze i subtelności dodała swej postaci uczyniono polsko-francuską służbę rodziny zarozumiała kucharka Adelajda, którą - francuskiej guwernantce Solange - swo- Sobieskich, w której prym wiodły kucharki. Zabawne dialogi i humorystyczne scenki sprawiły, że spektakl przybrał formę kome- dii. Jedenastoosobowy zespół składający się z uczennic brzosteckiego gimnazjum oraz uczniów starszych klas szkoły pod- stawowej spisał się znakomicie. Sztuka trwająca ponad godzinę wymagała wiele trudu i zaangażowania, mnóstwo tekstu do opanowania i wiele skomplikowanych scen do odegrania. Jednak członkowie zespołu, mając spore doświadczenia sceniczne, bowiem niektórzy działają na scenie od zagrała z gestykulacją godną prawdziwego istego charakteru i realizmu. Reasumując, czterech lat, świetnie sobie poradzili. aktorstwa. W postać drugiej zadziornej wszyscy zagrali swe role niewiarygodnie Reżyserii tego przedsięwzięcia podjął się kucharki Matyldy wcieliła się Aleksan- ekspresywnie, niemal z aktorską swadą. Kacper Klich, wieloletni uczestnik zajęć dra Boczar – również znakomita kreacja. Sam reżyser, oglądając spektakl zza kulis, teatralnych w brzosteckim domu kultury, Natomiast Oliwia Pietrzak, odgrywająca był zszokowany i mile zaskoczony ich bra- obecnie student wydziału sztuki na Uni- postać francuskiej kucharki Simone, nie- wurowym, pozbawionym tremy występem. wersytecie Pedagogicznym w Krakowie. zwykle aktywnie angażowała się w two- Zostało to nagrodzone burzą oklasków ze

Należy nadmienić, że mimo odległego rzenie spektaklu (przyniosła z domu wiele strony widowni, co dla każdego aktora zamieszkania jego udział w tworzeniu cennych rekwizytów). Na osobną uwagę i amatora również, jest najpiękniejszym spektaklu był bardzo duży. Projektował zasługuje Mateusz Nowak, który mimo że podziękowaniem za poniesiony trud. scenografię, inspirował młodzież do dzia- dopiero ukończył V klasę szkoły podstawo- Jako opiekun grupy również serdecznie łania, wnosił wiele uwag i cennych rad wej, niebywale ekspresyjnie, przyjmując dziękuję całej grupie, którą uważam za oraz sam dopisał kilka scen do scenariusza, pozy godne prawdziwego aktora, wcielił wyjątkową: dojrzałą, zorganizowaną oraz dzięki czemu sztuka nabrała komicznego się w postać nielubianego francuskiego świetnie zintegrowaną. Osobne wyrazy i satyrycznego charakteru. Dzięki swym markiza Gastona. Zaś jego kolega, Filip wdzięczności kieruję pod adresem: Pani zdolnościom plastycznym i scenicznym Płaziak, sugestywnie odegrał rolę błazna Anny Nowak za uszycie pięciu sukien (wiele lat występował na deskach brzo- Winnickiego. Gabriela Surdel stworzyła w stylu barokowym, Kacpra Klicha za steckiej sceny) wspólnie z całą grupą kreację królowej Marysieńki na miarę zaangażowanie w realizację spektaklu, stworzył wspaniałe widowisko na miarę zawodowej aktorki. Na uwagę zasługuje jak też szycie innych kostiumów oraz profesjonalnego spektaklu teatralnego. występ Martyny Dziadury, która z właś- wszystkich pozostałych, którzy w jakiś W dniu premiery występująca młodzież ciwym sobie arystokratycznym urokiem, sposób przyczynili się do powstania tego spisała się znakomicie Wszystkie dialogi niesłychanie przekonująco stworzyła po- wyjątkowego w swym rodzaju, historycz- i scenki zostały przekazane w aktorski, stać córki Sobieskich, księżniczki Teresy nego spektaklu. Mam nadzieję, że dał on niemal profesjonalny sposób. Wspomnieć Kunegundy. Świetna była też Amanda widzom nie tylko godziwą rozrywkę, lecz należy, że było tu wiele dialogów w języku Komisarz znakomicie wczuwająca się także wiele artystycznych i poznawczych francuskim, którego aktorzy musieli się w rolę czarującej dwórki Jadwigi. Wy- wrażeń. w krótkim czasie nauczyć. Na uwagę za- śmienicie spisała się Weronika Dziadura, Elżbieta Michalik 12 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 PODSUMOWANIE PROJEKTU EKOLOGICZNEGO REALIZOWANEGO PRZEZ UCZNIÓW ZESPOŁU SZKÓŁ IM. ADAMA MICKIEWICZA W JANUSZKOWICACH

,,Teraz czas na ekologię!” - pod takim hasłem uczniowie Ze- społu Szkół im. Adama Mickiewicza w Januszkowicach wraz z nauczycielami realizowali ekologiczny projekt w ramach kon- kursu grantowego Fundusz Naturalnej Energii ogłoszonego wystawa prac uczniów biorących udział przez Operatora Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM we wcześniej przeprowadzonym konkursie S.A. i Fundację Nasza Ziemia. Jego nadrzędnym celem było plastycznym oraz wręczenie dyplomów ukazywanie piękna i pożyteczności przyrody, wdrażanie młodych i nagród autorom najciekawszych prac. ludzi do ekologicznych przyzwyczajeń i zachowań, uświadamianie W marcu, maju i czerwcu panie z oddziałów przedszkolnych potrzeby dbania o naturalne środowisko życia (woda, powietrze, zorganizowały dla maluchów trzy ekologiczne dni: Dzień Zie- gleba itp.) oraz potrzeby odwracania negatywnych skutków mi, Dzień Wody i Dzień Powietrza. Podczas Dnia Ziemi dzieci działalności człowieka. przyszły do szkoły ubrane na zielono, rozmawiały o pięknie Bezpośrednimi uczestnikami i odbiorcami działań projektowych otaczającej nas przyrody i o potrzebie dbania o nią, wykonywały byli uczniowie Zespołu Szkół im. Adama Mickiewicza w Ja- wiosenne kwiaty metodą wydzieranki, oglądały film przyrodniczy, nuszkowicach – dzieci z oddziałów przedszkolnych, uczniowie śpiewały piosenki o wiosennej przyrodzie, wykonywały zielone młodszych i starszych klas szkoły podstawowej oraz uczniowie gaiki z gałązek i bibuły. Podczas Dnia Wody ubrania dzieci były gimnazjum, zaś pośrednimi ich rodzice, mieszkańcy Opacionki w kolorze niebieskim. Panie przedszkolanki odbyły z dziećmi i Januszkowic oraz przedstawiciele samorządowych władz lokal- pogadankę na temat roli wody w życiu ludzi, zwierząt i roślin oraz nych. potrzeby dbania o jej czystość i oszczędnego z niej korzystania. Projekt swym zasięgiem objął wiele różnorodnych działań, Potem dzieci wykonywały z niebieskiego papieru kropelki wody których jednak wspólnym mianownikiem była ekologia. W mar- i ozdabiały je, uczestniczyły w doświadczeniu prezentującym obieg cu uczniowie młodszych i starszych klas szkoły podstawowej wody w przyrodzie, na koniec wyszły w teren w celu obejrzenia i gimnazjum wzięli udział w konkursie plastycznym pt., ,Myśl stanu pobliskiej rzeki. eko! Bądź eko!”, którego celem było eliminowanie nawyków Stroje dzieci w Dniu Powietrza miały kolor żółty., ,Żółta” palenia śmieci, w szczególności odpadów plastikowych, dbanie gromadka obejrzała filmik prezentujący wykorzystywanie wiatru o czystość gleby i wody, nawoływanie do segregacji śmieci. jako źródła odnawialnej energii, uczestniczyła w pogadance na Następnie uzdolnieni plastycznie uczestnicy projektu wykonali temat zanieczyszczeń powietrza i potrzeby starań o jego czystość, i rozpropagowali w najbardziej uczęszczanych miejscach Opacionki wykonywała z kolorowego papieru wiatraki, natomiast ostatnią i Januszkowic plakaty promujące ekologię. Ich treść zachęcała czynnością było wyjście w teren i obserwacja zachowania wia- mieszkańców wspomnianych miejscowości do podejmowania traków na wietrze. działań ekologicznych i przestrzegała przed konsekwencjami łamania zasad ekologicznych. Początkiem marca powstała grupa ekologiczna, ,NATU- RALNI”, której członkowie mieli za zadanie zaprojektowanie i wykonanie przy szkole skalniaka, obsadzenie go krzewami

Dzień Wody w przedszkolu Kolejnym działaniem były ekologiczne wycieczki. Wzięli w nich udział uczniowie młodszych i starszych klas szkoły pod- stawowej oraz uczniowie gimnazjum. Ich nadrzędnym celem było ukazywanie dzieciom i młodzieży piękna przyrody i jej wpływu na prawidłowe funkcjonowanie człowieka oraz pokazywanie Obsadzanie skalniaka krzewami pozytywnych oddziaływań człowieka na przyrodę. i dbanie o niego oraz o inne tereny zielone wokół szkoły. Uczniowie młodszych i starszych klas szkoły podstawowej Kolejnym działaniem był happening ekologiczny. Wszyscy, udali się na wycieczkę ekologiczną do oczyszczalni ścieków tj. dzieci przedszkolne, uczniowie klas młodszych i starszych w Jaśle. Jej celem było poznanie pracy oczyszczalni oraz jej szkoły podstawowej i gimnazjaliści wraz z wychowawcami bar- znaczenia dla ochrony środowiska. Dzieci zdobyły wiadomości dzo starannie przygotowali się do tego wydarzenia. Opracowali na temat wody, jej znaczenia dla życia roślin, zwierząt i ludzi. repertuar wokalny, hasła promujące ekologię, transparenty, gadżety Podczas wycieczki poznały poszczególne etapy oczyszczania oraz kolorowe stroje. Ponadto rozesłali zaproszenia do lokalnych wody poprzez filtrowanie, a następnie oczyszczanie jej za pomocą władz samorządowych oraz pracowników Urzędu Miejskiego odpowiednich bakterii. Dzieci miały okazję obserwować pracę tych w Brzostku zajmujących się ochroną środowiska. W wyznaczo- bakterii w specjalnych zbiornikach wodnych. Dzięki tej wycieczce nym dniu barwny korowód wyruszył spod budynku szkoły i udał uczniowie uzmysłowili sobie, jak bardzo ludzie zanieczyszczają się drogą prowadzącą przez Januszkowice i Opacionkę do Domu wodę i ile pracy należy włożyć w jej oczyszczanie i uzdatnianie do Ludowego w Opacionce. Przemarszowi przyglądali się z wiel- użycia. W Ośrodku Edukacyjnym Magurskiego Parku Narodowego kim zainteresowaniem mieszkańcy obu wiosek. Zwieńczenie dzieci miały okazję obejrzeć film pokazujący piękno przyrody wydarzenia nastąpiło w Domu Ludowym w Opacionce, gdzie miało miejsce przedstawienie tematycznie związane z ekologią, Dokończenie na str. 13 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 13 Dokończenie ze str. 12 pt. „Monitoring zwierząt”. Uczniowie „teatrzyku walizkowego”, w którym głów- zobaczyli sprzęt stosowany do monitoringu nymi bohaterami były małe lisy: Różyczka naszego pobliskiego Parku, a następnie zwierząt w MPN, zapoznali się z celem i Róziu. Lisy wraz z dziećmi uczyły się uczestniczyły w trzydziestominutowym i zasadami podejmowania takich działań segregować odpady i przestrzegały bohatera spektaklu przyrodniczym obrazującym oraz samodzielnie przeanalizowali wyniki bajki – dziadka - przed paleniem śmieci. historię kształtowania się obecnego stanu monitoringu i wyciągnęli wnioski z obser- Warsztaty poświęcone były zanieczysz- przyrody tego terenu. Na wystawie mogły wacji. Kontynuacją wyjazdu gimnazjalistów czeniu powietrza, więc nie zdziwiło, że zobaczyć rekonstrukcje środowiska natu- była wycieczka do wnętrza największej największe wrażenie zrobiła na dzieciach ralnego, a dzięki multimedialnej formie w Polsce zapory i elektrowni wodnej. chmura smogu z komina dziadkowego pie- tej prezentacji wszystkie zachwycały się Uczniowie obejrzeli film dydaktyczny na ca do palenia śmieci. Na końcu warsztatu fauną i florą Parku, „wędrując” poprzez temat funkcjonowania elektrowni wodnej uczniowie składali pudełka do „domowego cztery pory roku. Po zakończonej prezen- i źródeł energii odnawialnej oraz zwiedzili zbierania zużytych baterii”. Uczniowie klas tacji dzieci miały możliwość sprawdzenia wnętrze zapory w Solinie. starszych szkoły podstawowej zapoznali zdobytej wiedzy na zainstalowanych w sali się z problemem utraty bioróżnorodności urządzeniach multimedialnych. Kolejnym i potrzeby działań na rzecz zachowania etapem zwiedzania Ośrodka Edukacyjnego zróżnicowania biologicznego. Warsztaty była ekspozycja poroży jeleni i saren oraz laboratoryjne zawsze są ciekawe, a pod- czaszek wybranych ssaków żyjących na glądanie życia skorpiona i karaczanów terenie Magurskiego Parku Narodowego, może być początkiem biologicznej pasji. a także ekspozycja pni drzew, które ułożone Uczniowie klas gimnazjalnych z prezen- są od najczęściej do najrzadziej spotykanych tacji multimedialnej dowiedzieli się, co na terenie Parku. to jest smog, jakie są przyczyny jego po- Uczniowie klasy V i VI uczestniczyli wstawania i co możemy zrobić, by unikać w warsztatach przyrodniczych pt. „Tropy jesiennego i zimowego zanieczyszczenia zwierząt i ślady zwierząt”. Podczas zajęć powietrza. W dyskusji stało się jasne, że uczyli się rozpoznawania tropów zwierząt to nieodpowiedzialni użytkownicy pieców leśnych, dowiedzieli się także, w jaki spo- c.o. palący tani węgiel, muł węglowy sób rozpoznać obecność zwierząt w lesie, i plastikowe odpady są odpowiedzialni za a także wcielali się w postać Tropiciela, alarmujący stan naszej atmosfery. Wielu którego zadaniem było wytropienie kilku uczniów było zdumionych, że Polska ma gatunków zwierząt występujących w Ma- najgorsze powietrze w Europie! Na za- gurskim Parku Narodowym. Po zwiedze- kończenie warsztatów uczniowie obejrzeli niu ośrodka młodzi turyści udali się wraz film „Sekretne życie drzew” i zasadzili z przewodnikami na ścieżkę przyrodniczą przy szkole 10 drzew. W tym samym dniu Kiczera położoną w rejonie nieistniejącej Zajęcia terenowe w MPN w godzinach popołudniowych również wsi żydowskiej, 5 kilometrów na południe rodzice uczestniczyli w warsztatach od Krempnej. Na jedenastu przystankach, Kolejnym działaniem w ramach projektu poświęconych alarmującemu problemowi które położone są na 2,5 kilometrowej było zorganizowanie prelekcji i warszta- zanieczyszczenia powietrza poprzez palenie ścieżce, mogli zobaczyć ślady historii tów ekologicznych dla przedszkolaków, w piecach c.o. nieodpowiednim węglem – dawnych mieszkańców tych terenów, uczniów młodszych i starszych klas szkoły oraz różnego rodzaju odpadami, w tym a także różnorodne siedliska i zbiorowi- podstawowej, dla uczniów gimnazjum oraz plastikami. ska roślinne istniejące w Parku, o których dla rodziców. W tym celu została nawiązana W trakcie trwania projektu uczniowie opowiadali przewodnicy. Wycieczka do- współpraca z pracownikami Urzędu Miej- zbierali zużyte baterie i plastikowe na- starczyła dzieciom wielu wrażeń i mnóstwa skiego w Brzostku zajmującymi się ochroną krętki. Gromadzili je w domu, a potem nowych wiadomości na temat przyrody środowiska oraz ze Stowarzyszeniem, sukcesywnie przynosili do szkoły i oddawali regionu, w którym mieszkają. ,EKOSKOP” z Podkarpackiego Centrum opiekunom Samorządu Uczniowskiego, Z kolei młodzież gimnazjalna w Ma- Edukacji Ekologicznej w Rzeszowie. którzy przekazali je odpowiednim instytu- W kwietniu uczniowie cjom zajmującym się tego typu odpadami. uczestniczyli w warszta- To działanie miało na celu wdrożenie tach, które przeprowa- młodych do segregacji odpadów. dzili dla nich pracowni- Ostatnim działaniem było wydanie spe- cy Urzędu Miejskiego cjalnego numeru szkolnej gazetki, ,Lider” w Brzostku zajmujący poświęconego w całości realizacji projektu się problemami ochro- ekologicznego. W piśmie tym uczniowie ny środowiska. Podjęli opisują wydarzenia ekologiczne, w których oni tematykę segregacji brali udział oraz dzielą się z innymi swoimi śmieci, oszczędnego ko- wrażeniami. rzystania z zasobów na- Projekt dobiegł końca, ale mamy na- turalnych naszej planety, dzieję, że podejmowane przez nas działania m.in. wody, właściwego przyczynią się do polepszenia stanu naszego obchodzenia się ze zuży- środowiska naturalnego. Ochrona środowi- tymi bateriami czy telefo- ska to w dzisiejszych czasach niezwykle nami komórkowymi. Na istotna sprawa. Świadomość ekologiczna zakończenie warsztatów wielu ludzi zarówno tych młodych, jak uczniowie brali udział i tych starszych pozostawia wciąż wiele Zajęcia terenowe w MPN w ciekawych konkursach do życzenia, dlatego niezmiernie ważną i otrzymali nagrody w po- rzeczą jest podejmowanie tego typu działań, gurskim Parku Narodowym wzięła udział staci ekologicznych gadżetów. Ponadto które mają na celu troskę o poszanowanie w projekcji filmu, który opowiadał o historii wszyscy uczniowie oraz nauczyciele stali przyrody, od której człowiek jest przecież kształtowania się obecnego krajobrazu się posiadaczami ekologicznych toreb na uzależniony. Dlatego apelujemy jednym Beskidu Niskiego oraz w prezentacji mul- zakupy ze zobowiązującym napisem:, z haseł, które pojawiło się na happeningu:, timedialnego spektaklu przyrodniczego ,Gmina Brzostek dba o środowisko”. ,ŚRODOWISKO PONAD WSZYST- w sali ekspozycyjnej. Następnie uczest- Grupa, ,EKOSKOP” w klasach młod- KO!” niczyła w warsztatach przyrodniczych szych i przedszkolu zrealizowała warsztaty Marta Karmelita 14 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 Wywiad z Moniką Smołą, autorką tomiku „Pejzaż nadziei” Red.: Jak zaczęła się odzwierciedleniem duszy, odbiciem serca. do życia kulturalnego. Liczne apele rocz- Pani przygoda z pisa- Jest moim spełnieniem. nicowe, gazetki szkolne z najważniejszymi niem? wydarzeniami, audycje radiowe, spotkania M.S.: Tak naprawdę nie Red.: Jest Pani absolwentką Zespołu Szkół w czytelni szkolnej, wycieczki do muze- pamiętam, kiedy zaczę- im. Jana Pawła II w Brzostku. W jakich um, teatru, kina. Najcenniejszym dla mnie ła się moja przygoda latach uczęszczała Pani do szkoły? miejscem, które mogłam odwiedzić z wy- z pisaniem. Towarzyszy mi od najmłod- M.S.: Do Zespołu Szkół im. Jana Pawła cieczką szkolną był obóz koncentracyjny szych lat. Odkąd pamiętam, odkładałam II w Brzostku uczęszczałam w latach Auschwitz. do szuflady swoje zapiski. Pewnego dnia 2000-2005. postanowiłam, że czas na realizację swoich Red.: Jakie możliwości dawała szkoła? marzeń i tak powstał „Pejzaż nadziei”. Red.: Na jaki kierunek Pani chodziła? M.S.: Szkoła dawała wiele możliwości. M.S.: Wybranym przeze mnie kierunkiem Między innymi: kurs prawa jazdy, praktyki Red.: Jaki jest Pani dorobek twórczy? było pięcioletnie liceum agrobiznesu. zawodowe, kursy komputerowe itp. M.S.: Tomik poetycki „Pejzaż nadziei” jest moim pierwszym opublikowanym dziełem Red.: Co skłoniło Panią do wyboru właśnie Red.: Jak potoczyły się Pani losy po za- literackim. tej szkoły? kończeniu szkoły? M.S.: Do wyboru szkoły zachęcił mnie Po ukończeniu szkoły podjęłam pracę Red.: Jaką tematykę podejmuje Pani głównie nowo powstały kierunek liceum w Krakowie, kolejnym miejscem była w wierszach? agrobiznesu, jak również chęć podążania Warszawa, a w rezultacie założyłam rodzinę M.S.: Tematyką moich wierszy są głównie śladami siostry. we Włoszech, które są moim obecnym emocje. Wartości, które najbardziej cenię miejscem zamieszkania. w życiu. Red.: Jak wspomina Pani lata spędzone w murach naszej szkoły? Red.: Czym się Pani obecnie zajmuje? Red.: Skąd czerpie Pani inspiracje do M.S.: Lata spędzone w murach szkolnych M.S.: Głównym z moich zajęć w chwili pisania? to zdecydowanie jedne z najpiękniejszych obecnej jest opieka nad dziećmi. W wolnych M.S.: Uwielbiam słuchać. Czerpię inspi- lat mojego życia. chwilach zajmuję się ręcznym wyrobem rację z realnych przeżyć. Zasłyszanych niekonwencjonalnej biżuterii, którą można ludzkich tragedii, namiętności, wzlotów Red.: Czy jest jakieś wydarzenie z tam- obejrzeć na stronie Per l’amor di artigianato. i upadków, jak również swoich doświadczeń tych lat, które szczególnie zapadło Pani życiowych. w pamięci? Red.: Jakich rad udzieliłaby Pani uczniom M.S.: Jest takie wyjątkowe wydarzenie. naszej szkoły? Red.: W jaki sposób Pani tworzy? Zdecydowanie zapisało się w mojej pamięci M.S.: Moja rada dla współczesnej młodzieży M.S.: Tworzę w sposób typowy dla poezji, mocno i wyraźnie. To dzień, w którym to słuchać głosu serca i dążyć do celu na spontaniczny. To ona rządzi mną, nie szkole nadano imię Jana Pawła II. przekór przeciwnościom losu. odwrotnie. Red.: Jak wyglądało życie kulturalne Dziękujemy za udzielenie wywiadu Red.: Czym jest dla Pani poezja? szkoły? Redakcja gazetki Zespołu Szkół M.S.: Poezja jest moją namiętnością, M.S.: Szkoła przywiązywała dużą wagę im. Jana Pawła II w Brzostku „Plotka”

OJCZYZNA BOŻE NARODZENIE

ROZŁOŻĘ RAMIONA WŚRÓD GAŁĘZI WYSTARCZY GARSTKA SIANKA, ROZKOSZĄ PACHNĄCYCH, ROZKOSZ BIAŁY OPŁATEK, WZRUSZENIE, SPLOTĘ DŁONIE NAD ZIEMIĄ BLISKI JEDEN I DZIECI, POŚRÓD ŻUKÓW SKRZĄCYCH, SPŁYNĘŁA ROZKOSZ NA NOWY ROK NADZIEJE. STANĘ NAPRZECIW RADOSNYCH JAK ULEWA W CZASIE BURZY, WYSTARCZY MIARA MAŁA, WIERZB PŁACZĄCYCH. POZOSTAŁ ŚLAD SKROMNOŚĆ CICHA, PROSTOTA, WRÓCĘ… JAK PO DESZCZU KAŁUŻE, WIARA I RADOŚĆ POWRÓCĄ, WODA WKRÓTCE WYSCHNIE, CHOCIAŻ ZAWSZE TĘSKNOTA… ROZKOSZ PRZYSŁONI DAL, NA JAWIE ZOSTANĄ WSPOMNIENIA I CZASEM CICHY ŻAL… DOBRO NIE ZABIERAJ MI TEJ NOCY, POZWÓL ODDYCHAĆ MGŁĄ PORANKA, ZAMIEĆ SŁÓW, ZANURZYĆ SIĘ W ROSIE MIGOCZĄCEJ NIEOGARNIĘTE ILOŚCI ROZPACZY, JAK W OBJĘCIACH KOCHANKA. ŚWIAT NA GŁOWIE STAJE, NIE ODDALAJ ODE MNIE CIAŁA, ZGRYZOTA PIĘKNIE TŁUMACZY. NIECH TKWI JESZCZE POMARSZCZONE, GORĄCZKA SŁÓW, NAPÓJ MNIE SWOJĄ KRWIĄ GORZKĄ, UBOGIE SIEDLISKA MARZEŃ, NIECH SPOI MOJE SERCE ZRANIONE. BRAK DOZORCY STABILNEGO, NIE ODCHODŹ, TRWAJ PRZEZ CHWILĘ, CIĄG ROZLEWNYCH ZDARZEŃ. ZATAŃCZ WE MNIE, UŻYCZ SWEJ MOCY, NAPIĘCIE SŁÓW, TRWAJ CHOCIAŻ TYLKO WE ŚNIE, INDYWIDUALNOŚCI POTRZEBA. TRWAJ… NIE MARTW SIĘ ZŁEM, KTÓRE JEST, NIE ZABIERAJ MI TEJ NOCY. ZADBAJ O DOBRO, KTÓREGO NIE MA. WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 15 OSP BUKOWA przerwie związanej z 650-le- Po ciem lokacji Brzostku wra- camy do naszego cyklu straża- ckiego. W sierpniowym nume- rze prezentujemy jednostkę OSP w Bukowej. Początki Ochotniczej Straży Pożarnej w Bukowej sięgają okresu powojennego. Nasza Ojczyzna podnosiła się z gruzów, jakie po- zostawiła po sobie hitlerowska okupacja. Powstawało wiele ini- cjatyw społecznych, które mia- ły służyć wzmocnieniu państwa i podniesieniu poziomu życia Pola- ków. Spotykały się one najczęściej z pozytywnym odbiorem lokal- nych społeczności. W Bukowej inicjatywę powołania OSP podjął w trakcie zebrania wiejskiego Członkowie OSP Bukowa przed budynkiem remizy, widoczny pojazd marki Żuk. ówczesny sołtys Jan Kowalski, syn Siedzą od lewej: Zdzisław Kasprzyk, Kazimierz Trychta, Kazimierz Niezgoda, Henryk Szarek, Mieczysław Wojciecha. Jednostka miała czuwać Samborski, Zofia Trychta, Jan Samborski, Janusz Kowalski, Bogusław Jantoń, Grzegorz Dziedzic nad bezpieczeństwem pożarowym Stoją od lewej: Piotr Dziedzic, Karol Kowalski, Mateusz Stasiowski, Dominik Szarek, Jacek Stec, Rafał okolicy, a także krzewić postawy Urban, Jan Dziedzic, Adam Kolbusz, Wiktor Dziedzic, Adam Kasprzyk patriotyczne, religijne, wspierać rozwój kultury. Rusztowicza w przysiółku Budy na początku lat 80. Ukształto- Idea uzyskała przychylność bukowskiej społeczności i wkrót- wanie terenu utrudniało dojazd na miejsce zdarzenia i strażacy ce zawiązał się pierwszy zarząd OSP. Na jego czele stał prezes do gaszenia musieli używać wody z pobliskiego stawu. Spaleniu – Jan Kowalski, naczelnikiem był Kazimierz Szydło. Oprócz uległ dach i poddasze budynku. wymienionych szeregi jednostki zasilili m.in. Stanisław Szarek, Również w latach 80. wybuchł pożar domu u Władysława Stanisław Samborski, Czesław Kowalski, Tadeusz Kolbusz, Jędrzejczyka w Bukowej. Mimo ofiarnej postawy strażaków Stanisław Stanek i inni. Druhowie z Bukowej nie mieli własnej i sprawnej akcji budynek spłonął doszczętnie. siedziby, dlatego spotykali się w budynku miejscowej szkoły. Druhowie OSP Bukowa wraz z kolegami z innych jednostek W tamtych niełatwych czasach nie dysponowali również żadnym uczestniczą też dość często w działaniach przy zwalczaniu skut- profesjonalnym sprzętem pożarniczym. Dzięki własnej inicjaty- ków powodzi, które nawiedzają nasze tereny co kilka lat. Ostatnio wie i zaangażowaniu stopniowo zaopatrywali się w podstawowe było tak w 2010 roku. Druhowie ratowali dobytek mieszkańców narzędzia: wiadra, drabiny, bosaki oraz umundurowanie bojowe. gminy przed zalaniem, wypompowywali wodę ze studni i piwnic, W 1955 roku do jednostki trafiła pierwsza pompa ręczna, układali worki z piaskiem. którą do akcji przewożono konnym zaprzęgiem. Zwierząt do Ochotnicy z Bukowej angażują się chętnie w prace społeczne, jego ciągnięcia udzielał wówczas Jan Samborski. Druhowie uczestniczą we wszystkich ważnych uroczystościach patriotycz- podjęli inicjatywę budowy szopy drewnianej, która miała służyć nych, religijnych, gminnych, strażackich. Są to m.in. dożynki, za magazyn sprzętu przeciwpożarowego i stanowić siedzibę OSP. odpust, Wielkanoc, Boże Ciało, 3 Maja, Święto Niepodległości. Powstała ona na działce wiejskiej, a budowę sfinansowano dzięki Obecnie (stan na 2015 rok) do jednostki OSP w Bukowej należy dochodom z organizowanych przez strażaków zabaw i loterii. 26 członków czynnych, których wspomaga doświadczone grono Dzięki czynowi społecznemu mieszkańców Bukowej po seniorów. Zarząd jednostki stanowią: Jan Dziedzic – naczelnik, kilkuletniej budowie w 1973 roku oddano do użytku murowany wiceprezes, Krzysztof Kasprzyk – zastępca naczelnika, Bogusław obiekt domu ludowego. Służy on do dziś jako miejsce spotkań Jantoń – członek zarządu, Roman Samborski – prezes, Marek mieszkańców, występów artystycznych, zabaw, uroczystości, Szarek – skarbnik, Mariusz Kasprzyk – gospodarz, Tomasz a także jako siedziba OSP. Nieopodal domu ludowego usytuowany Dziedzic – sekretarz, Grzegorz Dziedzic – wiceprezes, Piotr jest garaż, który służy do przechowywania sprzętu pożarniczego, Dziedzic – kronikarz. m.in. samochodu marki Żuk. Obecnie jest to trzeci tego typu W bieżącym roku jednostka obchodzi jubileusz 70 lat istnienia. pojazd w historii jednostki OSP Bukowa. Został on w 2013 roku Uroczystości z tym związane będą miały miejsce w sierpniu, już pozyskany z OSP w Opacionce. Pierwszy samochód druhowie po ukazaniu się tego numeru „Wiadomości Brzosteckich”. Rela- otrzymali w latach 90., natomiast drugi przekazał w 2000 roku cję zamieścimy w numerze wrześniowym. W trakcie obchodów Urząd Gminy w Brzostku. Jednostka posiada także na wyposa- najbardziej zasłużeni druhowie zostaną wyróżnieni wysokimi żeniu motopompę M-800. odznaczeniami nadawanymi przez Związek Ochotniczych Straży W historii OSP w Bukowej nie brakowało tragicznych zda- Pożarnych RP. rzeń, podczas których druhowie nieśli swoją ofiarną pomoc. Do większych akcji należą m.in. pożar domu mieszkalnego u Jana Daniel Wójcik

UWAGA! „WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE” Za treść ogłoszeń redakcja nie odpo- zrzeszone w POLSKIM STOWARZYSZENIU PRASY LOKALNEJ wiada. Publikując materiał nadesłany Wydawca: Centrum Kultury i Czytelnictwa w Brzostku redakcja nie bierze odpowiedzialności Redaguje zespół: Urszula Kobak, Paweł Batycki, Marta Król, Maria Kawalec, Elżbieta Michalik, Zuzanna Rogala, Jacek Samborski, Piotr Szczepkowicz, Ewa Szukała, Wiesław Tyburowski, Daniel Wójcik, Justyna Zegarowska za treść, która może być sprzeczna z na- Skład zamknięto: 2 sierpnia 2017 r. szymi poglądami. Korespondencji i ma- Druk: Drukarnia PRINTGRAPH w Brzesku Nakład: 950 egz. teriałów niezamawianych nie zwracamy! Adres redakcji: ul. 20 Czerwca 4, 39-230 Brzostek; E-mail: [email protected] Redakcja zastrzega sobie możliwość Nr konta: BSR w Krakowie O/Brzostek Nr: 49 85890006 0080 0210 2062 0001 skracania materiałów. 16 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 „…Bo widzisz tu są tacy którzy się kochają wracała do domu, aby zakończyć czynności gospodarskie, a potem i muszą się spotykać aby się ominąć… zabrać się do odrabiania zadań domowych. Taki żywot w owych byliby doskonali lecz wad im zabrakło czasach dotyczył nie tylko mojej rozmówczyni, ale też łączył bliscy boją się być blisko żeby nie być dalej…” trudem wszystkie dzieci wojny. ks. Jan Twardowski „Bliscy i oddaleni” Idąc Starą Drogą, spoglądam na przedwojenny dom Zastaw- nych, jeszcze dziś okazały, chociaż trochę przebudowany, stojący na posesji obok gospodarstwa Cholewiaków i dawnego zabudo- wania fabrycznego – mieścił się tam tartak parowy – z wysokim Tropem Niezwykłych - kominem i pomieszczeniami mieszkalnymi dla załogi. Podczas wojny Niemcy wysadzili komin, a pomieszczenia zostały bardzo - Prof. Władysław Zastawny zrujnowane. Pomimo tego było to miejsce odwiedzane przez młodych ludzi, odbywały się tam różne imprezy, a nawet prymicje ni sierpniowe są jasne, słoneczne i skłaniają człowieka do ks. Edwarda Drożańskiego. Na tym terenie stał dom Zastawnych, Dwyjścia z domu i szukania miejsca na łonie natury, które a właściwie Drożańskich i był jak na owe czasy bardzo okazały dawałoby odpoczynek, ukojenie i wyciszenie. W tych dniach z gankiem obrośniętym winoroślą, a izby mieszkalne usytuowane idziemy do lasu, który w tym miesiącu jest niezwykle ciekawy, były na piwnicach. W ścianach widniały okazałe okna, na których wielorako pachnący: paprocią, borowiną, iglakami, mchami oraz stały kwiaty, ściany oszalowane deskami, dach pokryty blachą, grzybami. Wiatr tutaj jakby nie docierał, tylko korony drzew kołyszą nad którym widniał czerwony komin, a z niego unosiła się gęsta się powoli i przynoszą wędrowcowi chłód i ukojenie. Od czasu smuga dymu, co świadczyło o tym, że w tym domu żywiono się do czasu słychać świergot ptasi, a to jakieś ćwierkanie to znowu zdrowo i po polsku. Od frontu i podwórza budynku widniały duże gruchanie, miły ptasi śpiew. Z oddali od czasu do czasu słychać drzwi prowadzące do ogrodu warzywnego, zaś od frontu rozciągały głośny trzepot skrzydeł, to czarne ptaszyska z krzykiem – kra – się rabaty kwiatowe. Do dziś pamiętam urok tamtego miejsca jakby chciały uspokoić całą ptasią orkiestrę. Pod nogami rozciąga i szkoda, że dziś nowi właściciele przebudowali ten budynek. się miękki, zielony dywan mchu, z którego wyrastają pachnące Przed laty – jeszcze u schyłku XIX wieku – przybył na te te- kwiatem zielska, kępki borowiny jeszcze gdzieniegdzie utkane reny mężczyzna z Wiśniowej będący od lat zarządcą na dworze, ciemnymi kulkami jagód, to znowu wysokie krzewy malin, w któ- Maciej Petko. Tak zauroczył się tym miejscem, że zakupił szmat rych ukryte są ich czerwone owoce. To znowu widnieją okazałe ziemi ciągnący się od szosy aż pod folwark Korasadowiczów na grzyby: borowiki, koźlaki, kurki, gołąbki oraz wszechstronnie Kopalinach. Wszystkie zaoszczędzone i uciułane pieniądze wło- panujące – zresztą okazałe – muchomory i trzeba uważać przy żył Petko na zakup pola oraz budowę własnego domu. Sam zaś zbieraniu tych przysmaków. Ścieżynki leśne są dobrze przetarte wraz z żoną zamieszkał w odremontowanych pomieszczeniach przez przechodniów i wielbicieli odpoczynku na łonie przyrody. u sąsiada. Często zastanawiamy się, jak to jest możliwe tyle W niższych partiach lasu, bardziej zabagnionych, rosną wysokie w życiu osiągnąć, pracując na skromnym stanowisku. Rodzina trawy, ugniecione kopytami dzików, których w naszych lasach jest Petków jest tego przykładem, iż „modlitwą i pracą ludzie się bardzo dużo. Ślady kopyt, miejsca rykowisk odstraszają zbieraczy bogacą”. Ciężka i solidna praca z uporem wykonywana, bogo- grzybów, nawet już małe dzieci będące na wypoczynku w lesie bojność i życzliwość drugiemu człowiekowi są to przyczynki do z rodzicami czują respekt przed tymi zwierzętami i chcą czym osiągania zamierzonych celów, ale udaje się to tylko niezwykłym prędzej stamtąd wychodzić. Cisza i błogi spokój panuje wśród i upartym ludziom. Rodzina Petków i późniejsze jej pokolenia, drzew, a niezwykłe zapachy i lekki powiew wiatru, czasami rodzina Zastawnych ze swoimi pokoleniami są tego znakomitym szybki bieg goniących się wiewiórek zmuszają przechodnia do przykładem. Na włościach Petków pozostała córka Katarzyna wraz ciszy i zadumy. Bezwzględny paralelizm połączył tutaj naturę z mężem Drożańskim i z tego małżeństwa wyrosło pięcioro dzieci: wraz z człowiekiem. Kiedy zaś nogi człowieka trochę rozbolą, Edward, Bronisława, Stanisława, Maciej i Józef. W poszukiwaniu a w koszykach jest pełno pięknych okazów przyrody, wracają lepszego bytu dla wielodzietnej rodziny ojciec wyjechał za pracą turyści do domu. Wychodząc z lasu, bije w nas jaskrawy blask do Ameryki i słuch o nim zaginął, a operatywna matka Katarzyna słonka i bucha ogromny żar. Powietrze staje się bardziej gęste, musiała sobie sama radzić, aby utrzymać i wychować dzieci. serce mocniej bije, a oczy napawają się pięknymi widokami Typowa matka Polka zdawała sobie sprawę, że życie ludzkie pejzażu brzosteckiego. składa się z różnych chwil. Są chwile radości i smutku, szczęścia Jak na dłoni widać uroki naszego bądź co bądź starego już i niezwykłych pomysłów, chwile, które często wspominamy i te, miasta, liczącego sobie 650 lat. Trudno się nie zgodzić, że jest do których nigdy nie chcielibyśmy wracać. To właśnie te chwile to piękne miasto. Cała przestrzeń jest nowocześnie zabudowana, mają największy wpływ na nasze życie i to właśnie z nimi się a między innymi wiją się drogi i dróżki asfaltowe – i chociaż tu zaprzyjaźniamy, a potem je cenimy. Pewnie i ta owdowiała matka i ówdzie są one niezbyt dobrze utrzymane, to jednak większość tak myślała… z nich jest dowodem na dobrze pracujących samorządowców. Córka Bronisława wyszła za mąż za Józefa Zastawnego, który Z daleka widać chodniki, a cała dolina Wisłoki zatopiona jest od młodości związany był z pracą w wojsku. Z tego małżeństwa różnorakimi kolorami, zaś na wzgórzu stoi monumentalna budowla, wyrosło czworo dzieci: Stanisław, Mieczysław, Władysław i Alicja. kościół parafialny naszego miasteczka. I tak idąc z góry spod lasu Syn Stanisław po ojcu zebrał zainteresowania wojskowe i po w dół, można łatwo zauważyć pracowitość naszych mieszkańców, ukończeniu szkół jeszcze przed wojną rozpoczął pracę w wojsku gdyż coraz to widnieją bardziej nowoczesne domy mieszkalne, gdzie został awansowany do stopnia majora. On też ukochał sobie rozległe i szerokie ogrody ukwiecone wymyślnymi kwiatami Ziemię Brzostecką i na wszystkie urlopy przyjeżdżał do domu i krzewami… Idąc drogą, można też uświadomić sobie przemiany rodzinnego, a że był człowiekiem pogodnym, życzliwym, bardzo zachodzące w naszej miejscowości. Przed laty – już w czasach otwartym i umiał szanować każdego bez względu na status społecz- powojennych – kwitło na tych terenach rolnictwo. Całe pola od ny, zawsze otaczało go grono przyjaciół i kolegów. Zawsze wokół lasów po Starą Drogę i do szosy asfaltowej rozciągały się łany niego była grupka pogodnych ludzi i toczyli długie dyskusje, nie pszenicy, buraków cukrowych, kukurydzy, tytoniu i gdzieniegdzie tylko polityczne. Ożenił się z Ireną, rdzenną Ślązaczką, z którą były małe zagonki warzywne. Dzisiaj na tych polach stoją okazałe bardzo często widywany był nie tylko na rynku brzosteckim, ale domy jednorodzinne z dużymi grządkami, przed którymi stoją nie także na naszym cmentarzu, na grobach rodziców. byle jakie „bryki”. O konikach z furmankami, a nawet traktorach Drugim dzieckiem Bronisławy i Józefa Zastawnych był Mie- pomału trzeba zapomnieć. czysław, który miał pozostać na rodzinnym gospodarstwie. Jednak Na tym pięknym terenie spotykam moją rozmówczynię p. los chciał inaczej, gdyż przechodząc przez Wisłokę, wpadł wraz Marię z domu Zastawna Lisowską, która z wielkim rozrzew- z łamiącym się lodem do bardzo zimnej wody. Po tym wydarzeniu nieniem wspomina czasy swojego dzieciństwa. Mówi o tym, iż stracił zdrowie i szybko zmarł. codziennie pędziła tą drogą aż pod folwark na Kopalinach krowy Trzecim dzieckiem był syn Władysław. Od najmłodszych lat na pasionkę i niosła ze sobą książkę, którą zawsze szybko czytała. był chłopcem o niezwykłych zdolnościach. Wykazywał się nie Po kilku godzinach ciężkiej dla dziecka pracy – krowę trzymało się na łańcuchu, aby nie „poszła w szkodę” – pełna zadowolenia Dokończenie na str. 17 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 17 Dokończenie ze str. 16 Brzosteckiej, który tutaj spędził dzieciń- stwo, trudne lata młodości, które rozdarła tylko dużymi zainteresowaniami książką, wojna – jak dla całego pokolenia tamtych ale już jako uczeń szkoły powszechnej wy- Polaków. A po wojnie zgłębiał coraz to różniał się zdolnościami matematycznymi większe tajniki wiedzy ekonomicznej, aż i bystrością umysłu. doszedł do szczytu, uzyskując tytuł profe- Później uczęszczał sora. On skromny chłopak brzostecki, nasz do Gimnazjum w Ko- Rodak, był niezwykłym brzostowianinem. łaczycach – szkoła Zawsze służył radą i pomocą ówczesnym ta była filią Liceum władzom brzosteckim, a jedną z jego zasług i Gimnazjum im. Króla jest to, że pomógł przy budowie stadionu Stanisława Leszczyń- na Okrągłej. Wyjątkowo ciepło opiekował skiego w Jaśle. I tutaj się brzosteckimi studentami na warszaw- też wyróżniał się swoją skiej uczelni, a wśród nich była mgr Maria Józef Zastawny wiedzą i inteligencją, Roszkowska-Smoroń, która wspomina go bardzo serdecznie, mówiąc, że był bardzo wymagającym profesorem, ale też bardzo wyrozumiałym człowie- kiem. Zawsze życzliwie wsłuchiwał się w problemy życia studentów i ciepło wypowiadał się o rodzin- nej Ziemi Brzosteckiej. Do Stanisław Zastawny pod domem Brzostku przyjeżdżał oka- w Brzostku z rodziną Drożańskich Stanisław Zastawny Władysław Zastawny Alicja Zastawna zjonalnie wraz z żoną Janiną w młodości z lat młodości w młodości – mgr WSGiP w Warszawie okupacji. Rodzina ta zamieszkała na Szkotni otrzymując bardzo dobre wyniki, co można oraz córką Katarzyną. Nasz Rodak prof. w Brzostku w domu Stefanii. W Brzostku wyczytać ze świadectw. Nic też dziwnego, Władysław Zastawny żył bardzo szybko tak jak i w całym kraju było niespokojnie że po maturze dostał się na studia ekono- i bardzo aktywnie. Zmarł, mając 71 lat, i tragicznie. Łzy, płacz, strzelanie Żydów miczne w Katowicach, gdzie uzyskał tytuł na atak serca, pozostawiając po sobie duży i Romów, łapanki, wywóz na roboty do magistra ekonomii. Tam też rozpoczął dorobek naukowy, a dla nas brzostowian III Rzeszy, przymusowe budowy okopów pracę jako nauczyciel akademicki i otwo- będzie zawsze wzorem do naśladowania i bunkrów niemieckich było na porządku rzył przewód doktorski. Po obronieniu jako niezwykły człowiek. dziennym. W każdej rodzinie kobiety peł- przewodu doktorskiego i uzyskaniu tytułu Czwartym dzieckiem w rodzinie Bro- niły funkcję nie tylko matek i gospodyń, ale doktora ekonomii rozpoczął pracę naukową nisławy i Józefa Zastawnych była jedyna także imały się prac gospodarczych, gdyż w Akademii Ekonomicznej w Katowicach. córka Alicja. Po ukończeniu szkoły po- mężczyzn prawie nie było na wolności.

Świadectwo Władysława z lat powojennych Władysław Zastawny podczas wmurowania Podjął też trud naukowy, pracując nad ha- wszechnej podjęła naukę w liceum ogól- kamienia węgielnego pod Szkołę Podstawową bilitacją, a po uzyskaniu jej otrzymał tytuł nokształcącym w Krośnie i po maturze w Brzostku profesora ekonomii. W 1971 roku został wyjechała do Katowic, gdzie podjęła studia Często też ukrywali się całymi tygodniami mianowany rektorem Wyższej Szkoły Nauk ekonomiczne, a potem pracę w Urzędzie w lasach, tworząc tam grupy partyzanckie, Społecznych przy KC PZPR w Warszawie Wojewódzkim w Katowicach. Do Brzostku walcząc z okupantem. Najtrudniejsze życie i funkcję tę piastował przez 10 lat. Napisał przyjeżdżała na urlopy i tutaj też spędziła było dla dzieci. Musiały szybko wyrastać liczne artykuły i podręczniki dla studentów swoje życie na emeryturze. Tutaj zmarła z dzieciństwa i wrastać w dorosłe życie. z ekonomii oraz wygłaszał serie wykładów i została pochowana na cmentarzu. Cierpienie, płacz i niewiadome jutro po- dla przyszłych magistrów z micro- i macro- Brat Józefa Zastawnego, Zygmunt, tęgowały wybuchy pożarów po nalotach ekonomii. Prowadził też grupy doktorantów, ożenił się ze Stefanią z domu Strączek niemieckich, a wyprowadzanie i rekwi- którzy później rozpoczynali prace naukowe. z Siedlisk-Bogusz, wdową po Marianie rowanie bydła przez okupanta pogłębiało Był jednym z wybitnych ekonomistów Koniecznym. Z tego małżeństwa przyszła w PRL. Niezwykły człowiek z Ziemi na świat jedyna córka Maria. Był to czas Dokończenie na str. 18 18 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 Dokończenie ze str. 17 pauperyzację narodu. Aż wreszcie nadszedł rok 1944, na naszych ziemiach znalazły się dwie linie frontu. Latem przyszedł rozkaz wysiedlenia mieszkańców Ziemi Brzosteckiej poza Wisłokę i szły całe rodziny w nieznane. Tak jak polscy żołnierze ze spuszczonymi głowami szli, niosąc ze sobą małe dzieci oraz bardzo skromny dobytek. Tak też na wysiedlanie szła rodzina Stefanii, niosąc małą Marysię już bez ojca, gdyż zmarł w 1943 r. Dzielna matka dotarła aż do Lubczy, gdzie została przyjęta do obcych ludzi, u których już byli wysiedleńcy. Żyła tam w wielkiej ciasnocie bez warunków higieniczno-sanitarnych z bardzo biednym wyżywieniem. Trwała jednak w nadziei, że wróci i będzie mieszkać w swoim własnym domu. Tymczasem z wysiedlonych domów znikały drzwi, okna, podłogi, dachówki z dachów i szabrownicy wynosili wszystko, co można było znaleźć w pozostawionych gospodarstwach. I tak też było w domu brzosteckim Stefanii. Przyniosła drobną i kruchą córeczkę do pustego zimnego i wyszabrowanego domu, ale była Stanisław Zastawny z rodziną u siebie i czuła koniec wojny. Razem z małą córeczką rozpoczęła Maria z domu Zastawna Lisowska wybudowała dom na brzo- gospodarowanie i całą pozostałą rodziną pomału naprawiały steckich Schedach. Z tego małżeństwa wyrosło dwoje dzieci: szkody wojenne. Mała dziewczynka codziennie pędziła krowy Wacław, który wybudował dom obok rodzinnego domu i Justyna na Kopaliny, niosąc ze sobą książkę, a matka zaś pracowała na Zegarowska, która mieszka wraz z matką – obecnie wdową po folwarku, wykonując nie tylko prace kobiece, ale także pomagała Mieczysławie – i mężem Jarosławem oraz córką Karoliną. Syn przy remontach i wszelkich pracach męskich. Maria uczęszczała Wacław ożeniony jest z Grażyną Pieniądz i z tego małżeństwa do szkoły podstawowej i była dobrą uczennicą. Miała też zna- wyrosło dwoje dzieci: Aleksandra – mgr ekonomii i syn Maciej. komitych nauczycieli: matematyka Kacpra Świtkowskiego oraz Pani Maria Lisowska już od kilku lat jest wdową, a po mimo polonistkę Julię Frączkową. Ciągle była zapracowana, znała to ciągle trwa w swoich pasjach, którymi są uprawa pięknych wszystkie lektury, które przeczytała podczas pasionki oraz po- kwiatów: pachnących lilii, dalii, tulipanów, piwonii. Ponadto ta siadała zdolności matematyczne i ukończyła szkołę w wieku 13 niezwykła kobieta pokochała haft krzyżykowy, a kiedy już jest lat z wynikami bardzo dobrymi. Była też bardzo samodzielną bardzo zmęczona, rozkłada stare fotografie i zatapia się w historii dziewczyną i sama też pojechała do Krakowa na egzamin do rodziny, opowiadając o niezwykłych losach, które sama przeżyła Technikum Handlowego, jednak tu nie została przyjęta, gdyż oraz przeżyli jej najbliżsi. była za młoda i dlatego jej niezwykła matka – kobieta samotnie I tak o losach i przeżyciach rodziny Zastawnych można by wychowująca córkę – aż dwa razy jeździła do Warszawy, skąd było pisać całe tomy. Niezwykle wielcy ludzie wyrośli z pradzia- przywiozła pozwolenie z Ministerstwa Oświaty na przystąpienie dów – prostych pracowników na dworze, w każdym pokoleniu do egzaminu wstępnego. Oczywiście egzamin wstępny zdała można było zauważyć u tych ludzi pracowitość, uczciwość i mi- z wynikiem bardzo dobrym i rozpoczęła naukę w technikum. łość rodzinną oraz skłonność do munduru wojskowego. W tej Zamieszkała w bursie przy ulicy Piekarskiej i codziennie podążała rodzinie zauważa się też zdolności matematyczne uhonorowane pieszo do szkoły. Wszystkie wakacje spędzała w domu rodzinnym, tytułem prof. Władysława Zastawnego, które powtarzają się też pomagając matce i przyrodniej siostrze Jadwidze w pracach go- w najmłodszych pokoleniach. Cała radość tej rodziny wypływa spodarskich. Po uzyskaniu matury powróciła do Brzostku i podjęła z rzetelnej pracy, dobrego wychowania pokoleń oraz miłości pracę w Gminnej Spółdzielni. Jak sama wspomina, od pierwszych bliźniego. Aby być szczęśliwym i przeżyć godnie własne życie, dni robiła wszystkie prace, jakie zlecił jej kierownik, najpierw trzeba się bardzo starać i za św. Janem Pawłem II powtórzę: „… w rozlewni wód gazowych, a później w księgowości. Stawała się o dobre myśli moich ludzkich sił modlę się do Ciebie. O dobre coraz to bardziej znaną urzędniczką tego zakładu pracy. Tutaj też czucie mojego ludzkiego serca, modlę się do Ciebie. O dobre zapisała się do chóru GS, prowadzonego przez Józefa Rubachę, czyny moich ludzkich rąk modlę się do Ciebie, bym je radośnie a że była urodziwą dziewczyną, toteż i szybko została wybrana kiedyś mógł zanieść Tobie, Ojcze mój w Niebie…” przez Mieczysława Lisowskiego na żonę. Zuzanna Rogala Fot. rodzinne archiwum autora Prezentujemy cykl wspomnień naszego zazwyczaj kompania licząca kilkudziesięciu żołnierzy, podzielo- rodaka – Bolesława Kowalskiego z Kleci. na na mniejsze pododdziały (plutony, drużyny). Bezpośrednimi przełożonymi żołnierzy byli dowódcy drużyn – podoficerowie BOLESŁAW KOWALSKI ze starszych roczników (kaprale, starsi szeregowcy). Kadra za- wodowa: dowódca kompanii i zastępca oraz dowódcy plutonów. POWRÓT Utrzymanie w jakimkolwiek porządku i dyscyplinie tej zbiorowości kilkudziesięciu dorosłych mężczyzn nastręczało wiele wysiłku Część V i poświęcenia ze strony kadry. W tym czasie występowało naj- więcej nadzwyczajnych wypadków. W komisjach poborowych WOJSKO: SŁUŻBA ZASADNICZA – SŁUŻBA ZAWODOWA WKU badania lekarskie poborowych były prowadzone pobieżnie. Wielu poborowych było psychicznie chorych. Trzeba było ich łużba wojskowa w czasie pokojowym polega na szkoleniu tak kierować na oddziały psychiatryczne w szpitalach wojskowych. Sjak w oświacie w cywilu. Tak samo prowadzone jest szkolenie Były narzekania na surową dyscyplinę i brak swobód w okresie młodych ludzi w wieku 19 – 22 lat życia, tylko w innym trybie szkolenia rekruckiego, ale innego wyjścia nie było. Wszyscy i w innych warunkach. musieli być traktowani jednakowo. Po kilku tygodniach służby Oddział (jednostka wojskowa) jest zbiorowiskiem osób młodych, początkowej dochodziło do normalnego trybu szkolenia. Poznawało z różnych miejscowości (regionów), z różnych środowisk, niezna- się osoby w rozmowach z nimi, ich charaktery i warunki życiowe. jących się ze sobą, dotąd obcych, różniących się wykształceniem, Wówczas można było ukierunkować pracę z nimi. charakterem itp. Po wcieleniu do służby wojskowej – rekrutów, Po złożeniu przysięgi, żołnierzy przydzielono do poszczególnych do czasu złożenia przysięgi wojskowej, prowadzone było tzw. pododdziałów (kompanii) w jednostce do odbycia dalszej służby szkolenie unitarne. Okres ten młodzi żołnierze – rekruci – od- wojskowej. Pobory odbywały się dwa razy w ciągu roku – pobór bywali w warunkach rygorystycznych, pozbawieni swobód, pod wiosenny i pobór jesienny. W kompanii znajdowali się żołnierze stałą kontrolą bezpośrednich przełożonych – dowódców drużyn z 3–4 poborów. Wśród żołnierzy istniał nieoficjalny podział – kaprali. Pododdziałem, w którym szkoliło się rekrutów, była Dokończenie na str. 19 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 19 Dokończenie ze str. 18 ranny. Rodzina żony bardzo religijna. Teść chwalił sobie, że mógł uczestniczyć w praktyce religijnej. Mieli w jednostce kapelana ks. pod względem wieku służby (roczników poboru): najmłodsi – Kupsza. Nie przyniósł do Polski na bagnecie „komunizmu”. Do „KOTY”, żołnierze bezpośrednio po przysiędze; starsi – „WICKI” teściowej i dzieci swoich mówił i mnie powtarzał: „uciekaliśmy i najstarsi – „REZERWIŚCI”. Po skończeniu służby i odejściu od komuny, a komuna przyszła za nami”. Miałem kłopoty z za- „REZERWISTÓW” do cywila następowało pasowanie „KOTÓW” warciem ślubu kościelnego. Ale rozegrałem to w ten sposób, żeby na „WICKÓW”. Proceder ten był zwalczany przez dowództwo, wziąć ślub cywilny w Wielki Piątek, a ślub kościelny w Niedzielę ale trudno było uchwycić ten moment. Prowadzony był w porze Wielkanocną po rezurekcji w pustym kościele wiejskim koło nocnej, pod nieobecność kadry zawodowej. Pasowanie polegało Żagania, w parafii małżonki. Z mojej rodziny na ślub przyjechała na tym, że każdy „KOT” otrzymywał uderzenie pasem na goły mama i moja siostrzenica Zofia Kawalec (Chudy), tato już nie żył. tyłek od każdego starszego żołnierza. Zaraz po ślubie po krótkim pobycie w Warszawie zostałem W służbie zawodowej oficerów młodszych, chorążych i pod- przeniesiony do jednostki lotniczej w Wadowicach. Chciałem oficerów zawodowych była ciężka i odpowiedzialna praca, bo być bliżej Brzostku – Kleci. W Wadowicach urodziła nam się odpowiadało się bezpośrednio za żołnierzy służby zasadniczej córka Alicja w marcu 1956 roku. Dzień urodzin córki był dniem przed wyższymi przełożonymi i rodzinami żołnierzy. Żołnierze pogrzebu Bieruta. Po odwiedzinach u żony i urodzonej córeczki otrzymywali broń na czas pełnienia służby wartowniczej, strze- w szpitalu w Wadowicach powracałem z felczerem jednostki lań. Bywały wypadki śmiertelne i utraty zdrowia, spowodowane (kolegą oficerem) do koszar. Po drodze wstąpiliśmy do restaura- w różnych okolicznościach. Wypadki samobójstw, postrzeleń cji na śniadanie w rynku Wadowic. Wychodząc z restauracji po się mnożyły. Najwięcej przy obsłudze sprzętu, samochodów, śniadaniu, spotkał nas oficer informacji jednostki. Po powrocie do łączności, stacji radarowych, urządzeń energetycznych itp. Przed koszar zostaliśmy wezwani „na dywanik” do D-cy i Z-cy ds. polit. rodziną trzeba było się tłumaczyć. Rodzina inaczej nie mówiła do raportu karnego. „Poznański czerwiec 1956 r.” i „Październik tylko: „mordercy, zabiliście nam dziecko”. 1956 r.” spędziłem z rodziną (żoną i córką) w Wadowicach. Cór- W latach 1952 – 54 ukończyłem Oficerską Szkołę Radiotech- ka ochrzczona została w kościele w Brzostku. Pod koniec 1956 niczną w Jeleniej Górze. Okres tych lat charakteryzował się naj- roku po zmianach popaździernikowych jednostkę wojskową większymi represjami stalinowskimi. Żyłem w wiecznym strachu w Wadowicach rozwiązano. Zostałem przeniesiony do jednostki po złożeniu swoich zeznań w kwestionariuszu o pochodzeniu radiotechnicznej w Krakowie (jeszcze bliżej Brzostku – Kleci). i rodzinie oraz życiorysu do teczki, jaką prowadziła ówczesna W Krakowie w pułku radiotechnicznym znajdowało się tylko „INFORMACJA WOJSKOWA”. Obecność ciotek w USA nie dowództwo i stanowisko dowodzenia. Pododdziały (kompanie) – sprawiała mi zagrożenia (wyjechały przed I wojną światową). posterunki radiotechniczne (radarowe) rozlokowane były w terenie w dzisiejszych województwach: małopolskim, podkarpackim i świętokrzyskim. W pułku radiotechnicznym objąłem stanowisko oficera operacyjnego na stanowisku dowodzenia. Praca – służba – na stanowisku dowodzenia przez oficera operacyjnego trwała dobę (24 godziny). Po służbie doba odpoczynku, trzeci dzień przed służbą – 8 godzin w jednostce – szkolenie żołnierzy i inne obowiązki służbowe. Trzydniowy cykl pracy, dni powszednie, niedziele i święta (nie było weekendów). Na stanowisku dowo- dzenia pracowali żołnierze przeszkoleni na różnych stanowiskach: planszecistów, telefonistów, radiotelegrafistów, operatorów stacji radiolokacyjnych. Praca oficera operacyjnego na stanowisku dowodzenia była bardzo odpowiedzialna. Każdy lot obiektu powietrznego musiał być prowadzony dokładnie z określeniem wszystkich parametrów lotu. Katastrofy lotnicze podobne do smoleńskiej zdarzały się często. Przyczyny, które powodowały te katastrofy, były różne. Najczęściej powodem były złe warunki pogodowe, co utrudniało lądowanie na lotnisku. Utrata orientacji w powietrzu przez młodych pilotów (uczniów Lotniczej Szkoły Szkoła oficerska, lata 50. w Dęblinie), błędy pilotów i załogi samolotów. Natomiast brat Kazimierz wywieziony w czasie okupacji na W pamięci mam dwie katastrofy, do których doszło za moich roboty do Niemiec, w Austrii znalazł się w strefie wyzwolonej dyżurów. Pierwsza to katastrofa samolotu pasażerskiego „LOT-u”. przez armię USA. Wstąpił do armii gen. Andersa, osiadł później Samolot pasażerski LI-2 lecący z Warszawy do Krakowa, pod- w Wielkiej Brytanii i nie powrócił do Polski. Ujawnienie tego chodzący do lądowania wykonywał drugi krąg i w okolicach faktu groziło mi usunięciem ze szkoły, ale za zatajenie tego wisiała Zawoi zawadził o górę i rozbił się tak jak TU-154 w Smoleńsku. większa groźba – więzienie. Przez dwa lata do „odwilży” w roku Nikt nie został uratowany. Drugi przypadek to tragiczna śmierć 1956 ta obawa nie odstępowała mnie na moment. moich znajomych oficerów z Radomia. Dwaj piloci helikoptera Po promocji na oficera (ppor.) zostałem przedzielony do próbowali pobić rekord wysokości lotu tą maszyną. Na wysokości jednostki pancernej w Żaganiu, na oficera łączności w kompanii ośmiu tysięcy metrów zerwany został wirnik śmigła sterującego. czołgów. W Żaganiu poznałem swą przyszłą żonę – Rozalię – Z tej wysokości śmigłowiec runął na ziemię. Obaj piloci ponieśli nauczycielkę wiejską koło Żagania. Pobraliśmy się w 1955 roku. śmierć. Dlatego śmieszy mnie dzisiaj wynajdywanie urojonych Rodzina żony – repatrianci z Kresów Wschodnich (Żytomierskie). przyczyn wypadku w tragedii pod Smoleńskiem. To może wy- Teść uczestnik wojny na froncie wschodnim. Przeszedł szlak bo- myślić tylko dyletant, który nigdy nie miał z tym do czynienia. jowy w armii Berlinga „od LENINO do BERLINA”, trzykrotnie cdn.

AZJACI W BRZOSTKU Czy możecie podzielić się z nami pierw- Z gośćmi z krajów azjatyckich rozmawia Clara: Jestem Clara, pochodzę z Hong szymi wrażeniami z pobytu w Brzostku? Barbara Hunia: Kongu, również mam 19 lat. Ari: Tak naprawdę to Brzostek nie różni się Leo: Jestem Leo, pochodzę z Wietnamu wiele od mojej miejscowości w Indonezji, Proszę powiedzieć kilka słów o sobie. i w tym roku kończę 19 lat. Jestem bardzo jest między nimi wiele podobieństw. Jedną Sandy: Cześć, mam na imię Sandy i pocho- szczęśliwa, że tegoroczne wakacje mogę spę- z niewielu różnic jest brak pór roku w Indo- dzę z Taiwanu, mam 19 lat. Przyjechałam dzić w Polsce. Mieszkam w stolicy – Hanoi. nezji, mamy tylko okres suchy (od marca tutaj, aby lepiej zrozumieć kulturę waszego Ari: Nazywam się Ari, jestem z Indonezji, kraju. mam 20 lat. Dokończenie na str. 20 20 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 Dokończenie ze str. 19 trudności języka polskiego? Ari: W Indonezji mamy dużo plaż. Pięk- do kwietnia lub września) i deszczowy Ari: Ojej, to najtrudniejszy język na świe- na natura i życzliwi ludzie, egzotyczne (wtedy, kiedy u was jest zima). Nie było mi cie! Hahah, zastanawiam się, dlaczego tu zwierzęta. Niestety, lot jest dość długi. tak trudno przystosować się do tutejszych jestem. Mój trwał około 15 godzin. Niestety, nie warunków klimatycznych. mieliśmy bezpośredniego lotu do Polski. Sandy: Myślę, że to spokojne miasteczko. Znasz jakieś słowa po polsku? Osobiście nie spotkałem w moim kraju W zeszłym tygodniu mieliśmy okazję Ari: Dzień dobry, do widzenia… żadnego Polaka, ale też nie ze wszystkimi zwiedzać Kraków oraz turystami mam kontakt. doświadczyć gościnności Leo: W Wietnamie pozna- jednej z naszych opieku- łam Polaka, który przyje- nek, która zaprosiła nas do chał do nas uczyć dzieci swojego domu i ugościła angielskiego, aby mogły wraz ze swoją rodziną. wziąć udział w tym pro- Jesteśmy pod wrażeniem jekcie i lecieć do Europy. gościnności tutejszych Podobno mieszkał przez mieszkańców. Zwiedzi- pewien czas w Ameryce liśmy również Rzeszów. i tam dobrze nauczył się Myślę, że Polska jest bar- angielskiego. W Wiet- dzo spokojnym krajem, namie posługujemy się otwartym na ludzi. Zdzi- językiem, który jest mie- wiło mnie, że na rynku szanką angielskiego, fran- stoją parasolki, pod któ- cuskiego i chińskiego. rymi można usiąść i wypić Mamy piękne plaże i dużo kawę, porozmawiać z in- ciekawych miast, które nymi. W moim kraju nie warto zobaczyć. Mamy ma czegoś takiego. Ludzie Fot. Paweł Batycki też dużo pikantnego je- nie siadają na zewnątrz re- Stoją (od lewej): Yin-Hsuan Liao (Sandy) z Tajwanu, Tra Huong Nguyen (Leo) z Wietnamu, dzenia. Uwielbiamy takie! stauracji. Myślę, że życie Chan Hin Lam (Clara) z Hong Kongu; siedzi: Arief Darmawan (Ari) z Indonezji tutaj jest bardzo spokojne (imiona podane w nawiasach używane są w czasie pobytu w Polsce) Pewnie brakuje Wam ta- i powolne. Nie miałam kiej kuchni w Brzostku? żadnych problemów z przystosowaniem Dlaczego zdecydowaliście się dołączyć Ari: O tak, bardzo! Tutejsze jedzenie jest się do tutejszego klimatu, ponieważ lato do tego projektu i przyjechać do Polski? mało pikantne. w moim kraju jest zawsze bardzo gorące Ari: Ponieważ idealnie wpasowuje się Sandy: W Tajwanie również warto spróbo- i mokre. Czasami bywa przez to nawet w termin naszych wakacji. W moim kraju wać lokalnych dań i przekąsek, których nie bardzo niekomfortowe. U mnie jest około wakacje w koledżu trwają od czerwca do ma w waszym kraju, np. ostrygi w omlecie, 40 stopni w lecie. Mamy wiatraki i kli- sierpnia, więc mogliśmy tutaj przyjechać. itd. Na pewno będzie to dla was nowością, matyzację, ale tutaj czuję się dużo lepiej. Sandy: Dzięki temu projektowi mogliśmy ale jest bardzo smaczne! Mamy też piękne Najtrudniejszy dla mnie był język polski. poznać nowych ludzi, ich kulturę i życie, klify i kaniony utworzone przez rzekę. Wszyscy mamy z nim tutaj problem. Zna- zwłaszcza mieszkając pośród nich. Możemy Można tam wędrować lub wynająć łódkę my tylko kilka słówek po polsku: proszę, zdobyć nowe doświadczenia. Dowiedzieć i płynąć w dal. Na Tajwanie mamy mnó- dziękuję, dobranoc, do widzenia… się wielu nowych rzeczy o ich stylu życia, stwo różnych gatunków ryb, można tam Leo: Niektórzy ludzie w Brzostku nie mó- jedzeniu… nurkować i je podziwiać. Dużo ludzi spędza wią po angielsku, zwłaszcza starsi. Czasami wolny czas na plaży podczas wakacji. Lu- trudno było nam się z nimi porozumieć. O właśnie, opowiedzcie coś o swoich brzo- dzie są bardzo gościnni i mili, a nasz kraj steckich doświadczeniach kulinarnych. bardzo bezpieczny. Można spokojnie iść po A jak wygląda sytuacja ze znajomością Czy było coś nowego spośród naszych ulicy o 2.00 w nocy i czuć się bezpiecznie. języka angielskiego w Waszych krajach? regionalnych specjałów? Leo: U nas każdy zna trochę słówek po Leo: Ser, twaróg, różne rodzaje serów. U nas Podczas swojego pobytu w Brzostku or- angielsku i nawet osoby starsze potrafią nie ma takiego wyboru serów. W większości ganizowaliście warsztaty dla mieszkańców się w nim porozumieć, ale nie wszyscy jemy ryż. naszego miasta, szczególnie dla dzieci, chcą go używać. podczas których opowiadaliście o kulturze Sandy: Tak samo u mnie. A tu zamiast ryżu mamy ziemniaki… Waszych krajów i wymienialiście wza- Leo: O tak! Dużo! Moja polska gospodyni jemne doświadczenia. Możecie pokrótce To pewnie przez to, że więcej się uczycie. je uwielbia. opowiedzieć o pracy z nimi? Czy trudno Gdybyście mieli możliwość, czy zostaliby- Sandy: Nie ma tu tak ostrego jedzenia jak było się z nimi porozumieć? ście w Brzostku na stałe? u nas. Wasze „ostre” pozostawia wiele do Sandy: Na początku były bardzo nieśmia- Ari: Zostałbym, ale tylko na wakacje. Być życzenia. łe. Pewnie nigdy wcześniej nie widziały może nawet każdego roku odwiedzałbym Ari: Próbowałem pierogów. gości z Azji. Na początku, kiedy do nich Polskę. przyszliśmy, to uciekły w popłochu. Jed- Czy spotkaliście kogoś, kto był dla was nak z czasem bariera została przełamana Dlaczego wybraliście Polskę? agresywny? i już drugiego dnia, po naszej prezentacji Leo: Myślę, że głównie z racjonalnych Ari: Był taki przypadek. W Rzeszowie nawiązaliśmy z nimi dobry kontakt. Poro- powodów, takich jak bezpieczeństwo. Pol- jeden starszy, prawdopodobnie pijany zumiewaliśmy się i bawiliśmy w j. angiel- ska jest stosunkowo bezpiecznym krajem. mężczyzna zaczepił nas, kiedy czekaliśmy skim, wymowa poszczególnych słówek np. Clara, Ari: Zgadzamy się. na autobus. Zaczepił mnie i powiedział kolory, nie sprawiała im problemu. Sandy: Bezpieczeństwo na pierwszym coś obraźliwego po polsku (niestety, nie miejscu, ponieważ jest to pierwszy raz, rozumiałem go). Potem wyciągnął mały nóż Dziękuję za podzielenie się wrażeniami kiedy jesteśmy w Europie. Pewnie nasi i zaczął mi nim grozić. Zaczął też grozić z pobytu w Brzostku. Mamy nadzieję, rodzice się o nas martwią, bo przyjecha- moim przyjaciołom. Uciekliśmy stamtąd. że jeszcze do nas wrócicie, choćby na liśmy tu sami. Przylecieliśmy na lotnisko krótkie wakacje i nie zapomnicie smaku w Krakowie. Niestety, większe miasta są często bardziej lokalnych potraw! niebezpieczne niż miasteczka i wioski. No, to tam już pewnie nie było tak bezpiecz- A jakie miejsca w Waszych krajach po- Tłumaczenie wywiadu z języka angielskiego – nie jak w Brzostku… Co sądzicie o stopniu winniśmy odwiedzić? Barbara Hunia. „FARTUCHY I KORONA” W WYKONANIU ARTYSTOKRATÓW Fot. Paweł Batycki Wizualizacja projektu rewaloryzacji rynku z wprowadzonymi zmianami Wizualizacja projektu rewaloryzacji rynku z wprowadzonymi zmianami WYDARZENIA SPORTOWE

Gminne mistrzostwa w siatkówce plażowej w Zawadce Brzosteckiej Fot. Nina Wodzisz

Fot. Nina Wodzisz Amatorska Liga Piłki Nożnej Amatorska Liga Tenisa Ziemnego

Wakacyjny Turbokozak Fot. Nina Wodzisz i Karolina Zegarowska Wizualizacja projektu rewaloryzacji rynku z wprowadzonymi zmianami 25

w mleczarni; Maria Wojdyła (Olchowa) – sekretarka (księgi CZAR STARYCH FOTOGRAFII przerobowe) kierownika Knyszewskiego.” rezentujemy ostatnie zdjęcie z cyklu „Czar starych fotografii” Dziękujemy wszystkim Czytelnikom, którzy odpowiedzieli na Pudostępnione przez Pana Szczepana Czechowskiego z Kra- naszą prośbę, za wspólne tworzenie fotograficznej historii Brzostku. kowa. Opis na odwrocie fotografii zawiera wiele szczegółowych U. Kobak informacji:

„Zdjęcie przed mleczarnią w Brzostku. Rok 1942/43, okupacja niemiecka. Od lewej: Jan Czech (w oku- larach) Prezes Spółdziel- ni Mleczarskiej; Roman Kuraś - referat przerobu masła (z Kopalin); Emilia Walówna (Czechowska) - rozliczenie dostawców mleka; ? Siarkowski - wy- rób masła; Jan Grabarczyk (wysoki) – rewident z Jasła (okazjonalnie na zdjęciu, tydzień kontroli księgowo- ści Emilii Wal); Tadeusz Knyszewski - (kierownik komisaryczny) z Krakowa z ul. Krowoderskiej; Kry- styna Wasylowska (Kowal- ska) – przyjmowanie mleka – robienie próbek, analiza ustalanie % tłuszczu; Mi- chał Staniszewski – odpo- wiedzialny za produkcję masła; Józef Zastawny – z-ca prezesa p. Czecha; ?? pracownik pomocniczy 26 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 27 nadmiar wody. Po trzecie: czynniki chorobotwórcze - z reguły NASZE OGRODY tuje rzadko są atakowane przez choroby grzybowe roślin. Jeżeli jednak wyeliminowaliśmy błędy w uprawie, a nasze Porady eksperta rośliny dalej żółkną i zasychają, warto rozważyć i tę kwestię. Dorota Machaj – ukończyła agronomię oraz marketing i zarządzanie Unikając zalewania korzeni i zapewniając roślinom opty- na Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie, studia podyplomowe w zakresie kształtowania i pielęgnacji terenów zielonych, uczy malne warunki rozwoju, ograniczamy ryzyko wystąpienia w Technikum Architektury Krajobrazu w ZS w Brzostku chorób grzybowych. Pamiętajmy również o systematycznym usuwaniu i niszczeniu wszystkich chorych części roślin, od Żywotnik zachodni (tuja) - jeden z najpopularniejszych razu, gdy tylko zauważymy pierwsze objawy porażenia. iglaków uprawianych w Polsce I po czwarte – prawidłowe przycinanie tui krok po kroku, które jest bardzo ważnym elementem uprawy. Skrócenie pędów zbyt ywotniki to rośliny najbardziej popularne w naszych ogrodach, mocno lub w nieodpowiednim momencie może doprowadzić do Żsą dość odporne, stanowią bardzo często „żywe” ogrodzenia, całkowitego zniszczenia rośliny. ale można spotkać się z ich żółknięciem i usychaniem. Powodów Pierwsze cięcie może być kilka: po pierwsze: nieodpowiednie miejsce sadzenia, Wykonuje się je, kiedy tui nie zagrażają już przymrozki. Najlepiej może prowadzić do niedoboru podstawowych składników zrobić to w drugiej połowie marca lub na początku kwietnia. pokarmowych, odpowiedzialnych za produkcję chlorofilu, co Ważne jest, żeby pierwszy raz przyciąć tuję przed rozpoczęciem z kolei jest powodem zmian zabarwienia drzewek. Najczęściej okresu wegetacji. Jeżeli chcemy, żeby tuja pięknie się rozrosła, brakuje magnezu (Mg) i żelaza (Fe), co objawia się początkowo powinniśmy skrócić jej czubek oraz boczne pędy o ok. połowę jaśnieniem, a następnie żółknięciem pędów tui. Brak magnezu długości. Jednocześnie pozbądźmy się uschniętych i uszkodzo- łatwo rozpoznać poprzez żółknięcie od najstarszych pędów. nych gałązek. W przypadku braku żelaza od najmłodszych. Zdarzyć się może Drugie cięcie również, że naszym drzewkom brakuje azotu (N), zauważymy Wykonuje się je mniej więcej w czerwcu. Kiedy młode pędy to, jeżeli nastąpi żółknięcie łusek i zahamowanie wzrostu. Nie osiągną kilkanaście centymetrów. Powinniśmy je skrócić tym tylko brak, ale również nadmiar składników pokarmowych może razem o 2/3 długości. stanowić zagrożenie dla roślin. Nadmierne dawki nawozów mi- Trzecie - ostatnie cięcie neralnych zaburzają pobieranie makro- i mikroelementów oraz Wypada pod koniec lipca, najpóźniej w połowie sierpnia. Nie wody z podłoża (tzw. susza fizjologiczna), co także prowadzi do powinniśmy ciąć krzewów po tym terminie, ponieważ rany mogą żółknięcia i usychania tui. się nie zagoić i roślina może nie przetrwać zimowania. Trzecie Żelazna zasada nawożenia żywotników: nawozimy, ale z umia- cięcie polega na skróceniu pędów tylko o 1 cm. q rem, dbając, aby nie przekraczać zalecanych dawek nawozów. Nawozy azotowe podaje się od kwietnia do połowy lipca, zaś w późniejszym okresie stosuje się bezazotowe nawozy jesienne. Po drugie: błędy pielęgnacyjne - tuje bardzo źle reagują na przesuszenie podłoża. Niedobór wody prowadzi do zasychania pędów, a w skrajnych przypadkach do usychania całych roślin. Podłoże, w którym rosną nasze krzewy, powinno być stale wilgotne. Zalecane jest też ściółkowanie gleby korą sosnową, ograniczającą parowanie wody z podłoża. Pamiętajmy: roślin, które są przesuszone, nie wolno podsypywać nawozem, ponieważ może do doprowadzić do ich osłabienia. Nie wolno nam również doprowadzić do zalewania korzeni i długotrwałego przebywania w bardzo mokrej glebie. Zalanie systemu korzeniowego objawia się żółknięciem i brązowieniem tui i sprzyja rozwojowi chorób grzybowych. Dlatego pojemniki, w których uprawiamy tuje, powinny być wyposażone w otwory w dnie, przez które odpłynie

WAŻNA INFORMACJA Materiały do kolejnego numeru prosimy przesyłać do 31 sierpnia na adres: [email protected] Materiały niezamówione będą drukowane w miarę możliwości. 28 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 29 Jeździsz rowerem? Lubisz aktywny wypoczynek? Weź udział w II RAJDZIE ROWEROWYM „ROWEREM W POGÓRZE”

SiR Brzostek zaprasza wszystkich chętnych Okolarzy i turystów na organizowany rajd ro- werowy. Rajd odbędzie się w sobotę 19 sierpnia. Uczestnicy wyruszą o godzinie 9.00 z parkingu przy hali OSiR Brzostek. Będą mieli do przebycia blisko 40 kilometrów. Trasa rajdu prowadzić bę- dzie przez: Brzostek – Nawsie Brzosteckie – Wola Brzostecka – Kamienica Górna – Huta Głogowska- Stępina Schron Kolejowy- Chytrówka – Rezerwat Góra Chełm (ognisko) - Brzeziny - Grudna Górna – Smarżowa – Siedliska-Bogusz – Brzostek - (zakończenie rajdu). Zgłoszenia przyjmowane są w kasie OSiR Brzostek ul. M.N. Mysłowskiego 11 lub telefonicznie (14) 639 59 80 wew. 20 w godz. od 14.00 do 16.00. Zgłoszenia wraz z wpłatą będą przyjmowane do dnia 18.08.2017 r. do godz. 10.00 (liczba miejsc ograniczona, maks. 25 osób) Uczestnicy muszą posiadać: rower górski lub tre- ningowy, kask rowerowy (w przypadku jego braku uczestnik podpisuje oświadczenie, że jedzie bez kasku na własną odpowiedzialność), ekwipunek osobisty, nieletni – pisemna zgoda rodziców oraz obowiązkowo kask rowerowy. Uczestnicy muszą mieć ukończone 16 lat. Udział młodszych uczest- ników rajdu tylko pod indywidualną opieką osób dorosłych. Organizator zapewnia: ubezpieczenie, opiekę przewodnika, ognisko, napoje. Uczestnicy bez względu na wiek oraz posiadane zniżki wnoszą opłatę w wysokości 5 zł. OGÓLNOPOLSKI FESTYN SPORTOWY

środek Sportu i Rekreacji w Brzostku Ozaprasza do udziału w „Dniu Sportu na Orliku” w ramach Ogólnopolskiego Festynu Sportowego, który odbędzie się 9 września br. „Dzień Sportu” to ogól- nopolska rodzinna impreza sportowo- -rekreacyjna obejmująca wszystkie Orliki w Polsce. Zajęcia sportowe dedykowane dzieciom, młodzieży, dorosłym oraz seniorom. Start imprezy przewidziany jest na 13.30. Zaproszenie kierujemy do wszystkich dzieci, którym proponujemy wiele atrakcji: konkursy z nagrodami, za- bawy z animatorem oraz od godziny 16.00 w specjalnej strefie całkowicie za darmo będą czekać na najmłodszych dmuchane zjeżdżalnie, trampolina, basen z piłkami inne atrakcje. Całe spotkanie prowadzić będą animatorzy. Oprócz atrakcji dla najmłodszych odbędzie się mecz między- pokoleniowy oraz prezentacja wszystkich klubów sportowych z terenu gminy.

Serdecznie zapraszamy! 30 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 Zbigniew Raś prostuje Burmistrza hodzi mi o budowę łącznika ul. Mysłowskie- planował budowę, to i szukał dojścia, żeby zrobić drogę. Więc Cgo – droga krajowa nr 73. Po pierwsze jest proszę, niech Burmistrz to wyprostuje, że sieję zamęt i że ja coś budowany za gminne pieniądze, a po drugie on tu knuję z Przewodniczącym Zarządu Miasta Jerzym Potrzebą. nikomu nie jest bardzo potrzebny, a zwłaszcza Chciałem jeszcze dodać, że w kampanii Burmistrz już wymy- Nawsiu Brzosteckiemu, ponieważ dla Nawsia była zaplanowana ślił tę drogę i w Nawsiu Brzosteckim pochwalił się tą drogą, ale droga przez plebanię i nie jest zrobiona do tego czasu. Natomiast dlaczego nie w Brzostku, jeżeli miała być budowana na terenie budowa łącznika jest szybka i tu jest bardzo wielka determinacja, Brzostku? Dlaczego w Brzostku nikt o tym nie wiedział? Kiedy bo to jest podmiot prywatny (budowa centrum handlowo-usłu- dowiedzieli się o tym państwo Lemkowie – nie znam dokładnej gowego – dopisek redakcji) i dla niego trzeba było drogę zrobić. daty. W każdym razie wszyscy wiedzieli, tylko nie oni. I to jest A on kiedy kupował działkę, powinien wiedzieć, że drogi nie ma. niezgodne z wolą narodu, ponieważ – jeszcze raz mówię – ta Druga sprawa – państwo Lemkowie nie zgodzili się na budowę droga nie jest konieczna ani potrzebna mieszkańcom, bo wylot tej drogi, o czym poinformowali na piśmie. To pismo zginęło drogi powiatowej z Nawsia na drogę krajową nr 73 odbywa i dopiero nie tak dawno się odnalazło, czyli nie było go przez się na Rynku, tak samo wylot drogi powiatowej od Siedlisk na 3 lata. I pan Burmistrz załatwiał, bo twierdził, że zgoda jest. drogę krajową nr 73, czyli koło pana Czekaja. I tak samo będzie Uruchomiona jest tzw. specustawa, która nie jest potrzebna przy wyjazd koło pani Lemkowej. I te trzy wyjazdy odbywają się na takich inwestycjach. Została stworzona na drogi krajowe, auto- drogę krajową nr 73 w odcinkach 200, najwyżej 300 metrów, bo strady, a nie na drogi wiejskie, z tym, że ta droga nikomu nie jest o 100 m dalej od pani Lemkowej jest następny wyjazd z drogi bardzo potrzebna, ponieważ tam jest wyjazd i na Przedmieście powiatowej od Siedlisk. I to jest ta sama droga i ten sam ruch, i do góry koło Urzędu Miejskiego. Ta droga nie jest tak potrzebna chcę zaznaczyć, na drodze 73, więc proszę tu nie opowiadać, że dla naszego społeczeństwa, a jest budowana za gminne pieniądze. coś to ułatwi dla Nawsia. Dla Nawsia będzie ułatwieniem, jak I trzecia sprawa – zostałem wplątany w tę sprawę, ponieważ będzie wybudowana droga przez plebanię. ja wiedziałem, że będzie tam budowany market w 2014 roku na Jeszcze chciałem dodać, że domagam się nagrania z ostatniego początku czerwca (nie pamiętam dokładnej daty, bo nie przy- zebrania mieszkańców Brzostku w Internecie. Dlaczego nie jest puszczałem, że mi to będzie potrzebne, więc nie notowałem), to puszczone w Internecie, skoro pan Burmistrz zapewniał, jak ponieważ ja byłem poproszony do koszenia tej posesji, bo geodeci bardzo przejrzyście sprawuje władzę, bo wszystko przejrzyście „się nie widzieli”, nie mogli mierzyć. Pytałem się, co tu będzie. robi i wszystko jest w Internecie, można oglądnąć, a zebrania nie I wtedy już wiedziałem o budowie, więc proszę, żeby Burmistrz ma. „Dyskietka została zaaresztowana”. Proszę ją uwolnić. nie opowiadał, że on się dowiedział dopiero w 2015 roku, bo jak ja już wiedziałem i wybory były w 2014 r., to jeśli ktoś tu Zbigniew Raś

można wszystko i wszystkich, ale nie tego nauczał Jezus swoich CZYTELNICY wyznawców. W roku 1945 po zakończeniu II wojny światowej uzyskaliśmy wolność, mogliśmy spokojnie odbudować zniszczenia wojenne, PISZĄ… myśleć o lepszej przyszłości i zapewnić następnym pokoleniom naukę i awans społeczny, rozwijać kulturę. Niektórzy wybrali Szanowna Redakcjo „Wiadomości Brzosteckich” inną drogę – drogę walki, przybierając fałszywe hasła „Obrony Ojczyzny”, zabijając i grabiąc swoich braci. Obrona ojczyzny nie polega na walce bratobójczej i komu ona przynależy. Jesteśmy estem bardzo wdzięczny Redakcji za publikowanie moich wszyscy jej synami i córkami, jesteśmy wielką rodziną i musimy Jwspomnień z cyklu „POWRÓT” rozpoczętych od majowego się szanować. To, że jesteśmy ciemiężeni przez obcego, musimy numeru „Wiadomości Brzosteckich”. Wcześniej w kwietniowym przetrwać i wspólnie przecierpieć, walczyć z nim, a nie między numerze opublikowany został mój list w dziale: „Czytelnicy piszą” sobą. Sami walczący się pozabijali („Ogień” – „Stefko”) jak na temat dialogu, za co serdecznie dziękuję. Kain Abla. W ramach tego dialogu chciałem się podzielić swoimi myślami Jeżeli się coś opisuje, to do tego trzeba podchodzić obiektyw- i wrażeniami. Skłoniło mnie do tego studiowanie książki autorstwa nie i znać rzeczy, sytuację i okoliczności, jakie wówczas istniały. księdza Stanaszka: „Z DZIEJÓW BRZOSTKU”, którą nabyłem Dokumenty, materiały zawarte w archiwach jeszcze nie wszystko (wszystkie 4 tomy). mówią, jeszcze istnieje myśl ludzka i oceny obiektywne. W IV tomie tej książki na stronach 103 – 119 jest umieszczony Lata 1945 - 47, w których toczyły się walki bratobójcze, nie artykuł p. Rafała Szczygła (UPJP II w Krakowie) pt.: „Rozbicie były okresem budowy „komunizmu” (właściwie nie zbudowa- oddziału Jana Stefki ps. „Mściciel” przez UB w Grudnej Górnej no komunizmu a realny socjalizm) – przełom w 1956 roku. Po w lutym 1946 r. ” wyzwoleniu mieliśmy Rząd Tymczasowy. Uczestniczył w nim Opis dziejów i zdarzeń nie powinien być jednostronny. Rozpa- jako wicepremier i minister rolnictwa St. Mikołajczyk, były trywać je należy kategoriami przyczynowo-skutkowymi. Każde premier rządu emigracyjnego, który potępiał wystąpienia i akcje zdarzenie ma swoją przyczynę i skutek. Każda akcja wywołuje oddziałów leśnych band. Jaka władza państwowa mogła i może reakcję. Te wywody biorę ze swojego doświadczenia jako człowiek sobie pozwolić na zabójstwa funkcjonariuszy państwowych i na wojskowy. W tym myśleniu nie wyrażam swojego światopoglądu, grabież ludności, jaką urządzono w miejscowości Przecław pod bo ten nie opiera się na faktach. Jak chcesz kogoś uderzyć, to Mielcem w lutym 1946 r. przez oddział J. Stefki „Mściciela”? licz się z tym, że sam otrzymasz cios. Na tym w sporcie polega W walkach tych zginęli ludzie z obydwu stron. Teraz trudno jest boks. Do czego zmierzam, pisząc tę filozofię? Po przeczytaniu osądzać i obwiniać, która strona więcej zawiniła. Tak jak napi- ww. artykułu p. R. Szczygła wyciągnąłem z niego taki wniosek, sałem powyżej (przyczyna – skutek), przyczyną była likwidacja że tej cechy wrogości i walki bratobójczej nigdy Polacy się nie funkcjonariuszy państwowych i wielka grabież w Przecławiu przez pozbędą, bo nie inaczej jest obecnie. Zawsze napięta atmosfera. oddział J. Stefki, a skutek – likwidacja oddziału w Grudnej Górnej. Bądźmy sprawiedliwi i sprawiedliwie oceniajmy wszystkie rzeczy Co do działalności oddziału J. Stefki „Mściciela” można mieć i zdarzenia. Z dystansu ponad 70 lat powinniśmy podchodzić do wątpliwości o patriotyzmie osób biorących udział w walkach. Do- tych odległych lat obiektywnie, nie z emocją i na chłodno je roz- wodem na to może być los, jaki podzielił sam Stefko „Mściciel”. patrywać. Nie rozdrapywać ran i wpajać młodym ludziom znów Po ucieczce z Grudnej Górnej z obławy jego oddziału wstąpił do tę złą i głupią cechę nienawiści międzyludzkiej. Małe dziecko, oddziału J. Kurasia „Ognia” na Podhalu. Wynikła między nimi kilkuletnie w sklepie mówi: „ale kolejka jak za komuny”. Nie ma w świadomości dziecięcej, co to słowo oznacza. Zohydzić Dokończenie na str. 31 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 31 Dokończenie ze str. 30 rodaków i rabował ich mienie, niszczył uratowany dobytek, jaki pozostał po okupacji niemieckiej, czy ten, który przystąpił do sprzeczka, w której J. Stefko zginął z rąk Kurasia „Ognia”. Opi- odbudowy kraju i swojej własności (majątek, jaki mu jeszcze sany oddział zorganizowany był i składał się z chłopów o niskim pozostał po zniszczeniach wojennych) i ten, który uczył w wolnej wykształceniu (szkoła powszechna). Na 30 osób oddziału Stefki szkole i zwalczał analfabetyzm, ten, który organizował miejsca 1 osoba – Henryk Lis – ukończył szkołę średnią, z danych 18 pracy i zwalczał biedę i zacofanie? osób – szkołę powszechną – 7 klas ukończyło 10 osób, a 8 osób Na te pytania niech sobie odpowiedzą Czytelnicy „Wiadomości niepełną (3 – 6 klas) szkołę powszechną, zwykli chłopi, robotnicy Brzosteckich”. o niskiej świadomości. Element o cechach rozbójniczych. Na koniec nasuwa się pytanie: kto w latach powojennych 1945 Z poważaniem – 1950 poniósł więcej zasług dla Ojczyzny? Ten, który zabijał Bolesław Kowalski

- Czy teraz jedziemy do szkoły? – zapytałam, nie wiedząc, dokąd WIELKA TRÓJKA się udaję. - Do szkoły? Hah, a to zabawne! Panienka zawsze miała dobre poczucie humoru – powiedział z ironią w głosie. Prezentujemy ostatnie już opowiadanie wyróżnione Zauważyłam, że nie lubił Karoliny. Zmartwiło mnie to. Myślałam, w Międzygminnym Konkursie Literackim dla Gimnazjalistów. że wszyscy ją lubią. Najwyraźniej pomyliłam się. - Jedziemy na nagrania panienki programu. Zapomniała panien- MARIA STOJAK ka? – mówił z powagą, nie zmieniając wyrazu twarzy. Gimnazjum w Jodłowej Zaczęło mnie to niepokoić. - Dobrze. Nie zapomniałam. Po prostu Jajka – zamiana ról się droczę – powiedziałam, nie wiedząc, jak wybrnąć z sytuacji. otowanie od zawsze było moją słabą Podjechaliśmy pod ogromny budynek, Gstroną. Jednak pewnego dnia podczas na którym widniała nazwa stacji telewizyj- przygotowań do rodzinnej, uroczystej nej, w której emitowany jest ten właśnie kolacji mama poprosiła mnie o pomoc program. Było tam cudownie. Weszliśmy w przyrządzeniu dania głównego. Za- do środka. Wszyscy traktowali mnie jak brakło kilku składników, więc postano- ważną osobę. Czułam się co najmniej wiłam udać się do sklepu. Pogoda nie dziwnie, ponieważ nigdy nic takiego nigdy była najpiękniejsza, zaczął padać deszcz. mi się nie przytrafiło. Zaprowadzono mnie Gdy miałam wchodzić do supermarketu, do przebieralni, gdzie na drzwiach widnia- jakaś pani zatrzymała mnie i poprosiła ło imię i nazwisko Karoliny. Przebrałam o zdjęcie. Nie wiedziałam, co jest po- się. Wychodząc z tego pomieszczenia, wodem tego zachowania, ale zgodziłam natknęłam się na chłopaka, który wraz się. W sklepie spotkałam moje przyja- z nią prowadzi program. Był cudowny. ciółki – Wiktorię oraz Natalię. Zapytały Fot: Paweł Batycki Jego niebieskie oczy błysnęły jak gwiazdy. mnie o sytuację, która miała miejsce pod Niestety, jak zawsze coś musiało pójść nie sklepem. Dziwnym trafem znalazłyśmy się w dziale ze sprzętem tak, jak chciałam. Potknęłam się o zwinięty dywan, którego nie elektronicznym. Jeden z telewizorów był włączony, leciała rekla- zauważyłam, i upadłam. Na nieszczęście z mojej głowy spadła ma programu kulinarnego, w którym bierze udział dziewczyna peruka, a Hugo (chłopak z programu) zauważył, że tak naprawdę w moim wieku. Koleżanki spojrzały na siebie, po czym zerknęły nie byłam tym, za kogo się podawałam. Zawrócił, spojrzał mi na mnie i zaczęły mówić: głęboko w oczy i podał rękę. Zaniemówiłam. - Zauważyłaś podobieństwo między tą całą Karoliną i sobą? – - Wszystko w porządku? – zapytał. – Nic ci nie jest? zwróciła się do mnie Wiktoria. Na myśl przychodziło mi tysiąc pytań. Nie wiedziałam, jak się - Nie, skądże! Ona jest dużo ładniejsza, poza tym posiada zupełnie wytłumaczyć. Powiedziałam mu całą prawdę, że jest to zamiana na inny kolor włosów – zaczęłam tłumaczyć, naciskając na swoją rację. jeden dzień. Myślę, że mnie polubił, lecz nie za bardzo spodobał - Przesadzasz, a kolor włosów można zmienić – wtrąciła Natalia. mu się pomysł z zamianą ról. Chwilę stałyśmy nieruchomo, patrząc na wyświetlany program - Zaczynamy! – usłyszałam dźwięk dobiegający z głośników. i myśląc. A więc to już. Udałam się w miejsce, gdzie nagrywany był pro- - Słuchaj, mam dobry pomysł – Wiktoria uśmiechnęła się swoim gram. Hugo zaczął swoją kwestią: specyficznym, zadziornym uśmiechem. - Witam wszystkich, dziś będziemy gotować… - Mam się bać? Co masz na myśli? – zapytałam z ciekawości. Chwila ciszy. Myślę, że tutaj powinnam coś powiedzieć. Ktoś - No wiesz, zawsze można się zamienić – odpowiedziała, po czym za kamerą zaczął mi podpowiadać i pokazywać, co mam mówić. przedstawiła mi swój plan. Wyglądało to komicznie. Planem tym miało być podmienienie mnie i Karoliny, żeby zo- - Jajka! – stwierdziłam. baczyć, jak żyje się w dwóch różnych od siebie światach. Jeden - Jajka? Czy nie mieliśmy robić sushi? – zapytał z uśmiechem piękny, bez wad, a drugi – szary i zwykły. Skontaktowałyśmy się Hugo, próbując wybrnąć z sytuacji. z dziewczyną. Ku naszemu zdziwieniu zgodziła się. - Pewnie, że sushi. Przecież się droczę – ogłosiłam. Nie powiedziałam o tym nikomu, nawet mamie. Po powrocie Byłam bliska pogrążenia się. Program jakoś przeminął. Razem do domu dokończyłyśmy przyrządzać kolację, po czym usiedliśmy z chłopakiem śmialiśmy się z całej zaistniałej sytuacji. Postano- do wspólnego posiłku. Zamiana miała nastąpić kolejnego dnia wiliśmy się zaprzyjaźnić. Musiałam, niestety, wracać do domu, rano. Spotkałyśmy się w umówionym miejscu, przebrałyśmy ponieważ miałyśmy się z powrotem zamienić rolami. się za siebie nawzajem i wyruszyłyśmy w dwa różne kierunki. Podjechała limuzyna. Wsiadłam, drzwi się zamknęły. Przez Czekała na mnie limuzyna. Kiedy podeszłam do samochodu, wy- lekko odsuniętą szybę samochodu mogłam zobaczyć Huga szedł z niego przystojny, elegancko ubrany starszy pan w białych machającego na pożegnanie. Po powrocie wymieniłyśmy się rękawiczkach i otworzył mi drzwi. przeżyciami z tego dnia. Na pewno była to dla nas cenna lekcja. - Proszę, panienko – powiedział. Wszyscy zaprzyjaźniliśmy się. Ja, Hugo, Karolina, Natalia i Wik- Podziękowałam i weszłam do środka. Siedziałam na miękkim, toria wspominamy ten dzień do dziś. Był to dobry pomysł, lecz wygodnym, skórzanym siedzeniu. Wszystko ociekało luksusem. pozostaniemy przy swoich rolach. q 32 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 jest kołem SENTENCJE ratunkowym PRAWDA I KŁAMSTWO na morzu życia ¾¾Są trzy fazy ujawniania się prawdy. Najpierw prawda jest ośmieszona, potem spotyka się z gwałtownym oporem, a na HUMOR LUDOWY koniec traktowana jest jako oczywistość. /A. Schopenhauer/ ¾¾Kłamać nigdy nie wolno, ale nie zawsze trzeba całą prawdę Po śmierci męża okropnie narzekała żona, a na pogrzebie płakała mówić. /Seneka/ w głósecki i lamentowała. ¾¾Kłamstwo a niemówienie prawdy to dwie różne rzeczy. - Nie lamentujcie tak bardzo, chłop się wam już nie wróci, /E. Zegadłowicz/ a wnet innego dostaniecie! ¾¾Nigdy nie mów prawdy ludziom, którzy na nią nie zasługują. - O tym ja to dobrze wiem, ale trza sie wypłakać, bo co by /M. Twain/ ludzie pedzieli! ¾¾Przeznaczeniem kłamstwa jest rodzić dalsze, coraz to nowe, J J J bez końca. /E. Zola/ Baba jednego górnika użala się przed sąsiadem: ¾¾Ten kto mówi kłamstwo, nie uświadamia sobie, jak wielkiego - Co na to poradzić, mój sąsiedzie, chłop mój przychodzi co- zadania się podejmuje, bo będzie musiał wymyślić jeszcze dziennie do dom pijany, zaniedbuje rodzina, w doma nie siedzi, dwadzieścia innych kłamstw, żeby podtrzymać to jedno. ino cięgiem w restauracji. /A. Pope/ - Moja sąsiadko, jest na to jedna rada. Wybrała Maria Kawalec. - A jako? Godejcie! - Załóżcie szynk w doma. J J J ZAGADKA LOGICZNA Błazen poszedł raz do gospody, kazał sobie dać smacznego Skradziony samochód jedzenia, ale na pytania służącego odpowiadał tylko: - Jak chcesz. .Daniel Kraksa kupił używany samochód za 900 funtów i dał Służący zniecierpliwiony zapytał w końcu: ogłoszenie do lokalnej gazety, żeby go sprzedać za 2900 fun- - Może zawołać karczmarza? tów. Do jego drzwi zapukał nobliwie wyglądający starszy pan - Jak chcesz. w stroju pastora i zapytał o auto, po czym kupił go za żądaną Karczmarz przyszedł i spytał: cenę. Jednak przez pomyłkę wypisał czek na 3000 funtów, a był - Czy chcesz, żebym cie wyrzucił? to ostatni czek w jego książeczce. - Jak chcesz. .Pan Kraksa nie miał w domu gotówki, więc wyskoczył do Karczmarz rzucił go za drzwi, a błazen nie zapłacił za ucztę. pobliskiego kiosku, gdzie pracowała jego znajoma, Magda Zyn, i poprosił o wypłacenie równoważności czeku. Wydał pastorowi ROZWIĄZANIA ZAGADEK I KRZYŻÓWKI Z LIPCOWEGO NUMERU 100 funtów reszty. Kiedy jednak Magda próbowała zrealizować Zagadka logiczna: Te trzy liczby to: 1, 2, 3. Wtedy 1 + 2 + 3 = czek w banku, okazało się, że jest bez pokrycia. Aby zwrócić 6 = 1 x 2 x 3. W przypadku dwóch liczb to 2 + 2 = 4 = 2 x 2. czek właścicielowi kiosku, musiała pożyczyć 3000 funtów od Dla czterech liczb także istnieje jedno rozwiązanie: innego znajomego, Uczciwego Henia. 1 + 1 + 2 + 4 = 8 = 1 x 1 x 2 x 4. .Kiedy Daniel Kraksa spłacił już swój dług, poskarżył się głośno: „Straciłem 2000 funtów zysku z samochodu, 100 funtów Fotograficzna zagadka przyrodnicza: Tulipanowiec reszty, 3000 na spłatę dla kioskarza i jeszcze 3000, żeby zwrócić Hasło krzyżówki: Kiedy bardzo grzmi, mało deszczu bywa. Uczciwemu Heniowi. To w sumie 8100 funtów!” Nagrody książkowe wylosowali: Jadwiga Białas z Nawsia Ile tak naprawdę stracił? Brzosteckiego (krzyżówka), Filip Pietrzycki z Brzostku (zagadka przyrodnicza), Katarzyna Boroń z Kleci (zagadka logiczna). Zagadkę wybrała Małgorzata Piekarczyk. WARTO PRZECZYTAĆ - BIBLIOTEKA POLECA

Eva Weaver „Lalki z getta” fundamencie zasad, tradycji i Słowa Bożego. Każdy wie, gdzie Mika to żydowski chłopiec, który na początku jest jego miejsce. Nagle nieuchronnie nadciąga nowe. wojny odziedziczył po dziadku płaszcz i kolekcję pacynek ukrytych w jego przepastnych kiesze- Joanna Opiat-Bojarska „Kto wyłączy mój niach. Dzięki lalkom i swoim zdolnościom poma- mózg” ga towarzyszom niedoli oderwać się od wojennej Zespół Guillaina-Barrego. Słyszeliście o tej rzeczywistości i choć na chwilę zapomnieć o jej chorobie? Joanna, autorka książki, do pewnego potwornościach. momentu też nie słyszała. Żyła intensywnie – Pewnego dnia Mika zwraca uwagę nazisty i od miała kochającego męża, cudowne dziecko, tej pory będzie musiał zapewniać rozrywkę oprawcom i każdego pracę, która dodawała jej skrzydeł. Miała za- dnia walczyć o honor i przetrwanie. Jedna z pacynek trafia do ledwie 30 lat. Nagle, z dnia na dzień, straciła Maxa, niemieckiego żołnierza, którego przeżycia w Polsce i w sy- możliwość poruszania się o własnych siłach. beryjskim gułagu ukazują wojnę z innej perspektywy. Ironia losu? Złośliwy żart? Dlaczego ona? Dom i firmę zamieniła na szpitalną salę, samochód na wózek inwalidzki. Ambicje zawo- Iwona Menzel „Szeptucha” dowe – na marzenie o tym, że kiedyś znów zacznie chodzić. Jej W zagubionych wśród nadbiebrzańskich plany zredukowały się do prostych zadań: nie płakać, nie narzekać, bagien Waniuszkach modlitwą i ziołami leczy obudzić się i walczyć z chorobą. Skąd siła? Z miłości, przyjaźni, stara Oleszczukowa. Kiedy niespodziewanie bliskości życzliwych ludzi. Prawdziwa wojna z ciężką chorobą, umiera, wieś oczekuje od jej wnuczki Oleny, która mogła zaprowadzić ją w najciemniejsze rewiry. Kryzysy że będzie kontynuowała rodzinną tradycję. i siła optymizmu, smutek i radość jednocześnie, ciekawe obyczaje Olena rezygnuje z marzeń o studiach medycz- pełne dobrej energii – poleca Agata Młynarska. nych i zostaje wioskową szeptuchą. Życie Opracowała na podstawie materiału z ofert książkowych w Waniuszkach opiera się na niewzruszonym Maria Kawalec WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 33 KRZYŻÓWKA Z NAGRODĄ

POZIOMO: PIONOWO: 1) Pojazd wojskowy mogący poruszać się na lądzie i po wodzie. 7) Piecz- 1) Cenne na giełdzie 2) W niemczech 1/100 marki. 3) Lee, słynny karateka. 4) Do- ka jako pancerny 11) Stolica Gruzji. 12) Kontrola publikacji, widowisk wódca wojskowy i naczelnik osiedli kozackich. 5) Zarabiane na chleb. 6) Bohater sprawowana przez organy państwowe. 13) Przyrząd do kreślenia, mający komedii Beaumarchaisa "Cyrulik sewilski". 7) Dawniej: koszula kobieca z cienkiego kształt trójkąta prostokątnego. 14) Zbawca, wybawiciel. 16) Pierwotniak płótna z XVI i XVII w.; czechło. 8) Kraina w Słowacji i w Polsce, w Karpatach Zachod- słodkowodny, klejnotka. 20) Smar ochronny składający się ze smoły, nich. 9) Sophia. .., aktorka film.; "Słoneczniki", "Matka i córka". 10) Sierść, włosy, kalafonii i tłuszczu. 21) Kluski z kapustą. 25) Owadoznawca. 26) Ame- zwłaszcza zmierzwione, pozlepiane. 15) Roślina zimotrwała, pasożytuje na drzewach rykański kot w nieregularne pasy i pręgi. 27) Drobny wiórek powstający liściastych i iglastych. 17) Jednostka masy w ang. i amer. systemie miar (równa ok. 30 przy obróbce metalu. 28) Licznik kilometrów w taksówce wskazujący g). 18) Ptak nocny; kozodój 19) Waga towaru bez opakowania. 22) Zgromadzenie oby- wysokość opłaty. 33) Pieniądz papierowy. 36) Opłata graniczna 37) Rze- wateli w miastach-państwach staroż. Grecji. 23) Pisemne zawiadomienie o wysłaniu lub ka, lewy dopływ środkowej Wisły. 41) Nazwa zbiorowa wysp w środk. nadejściu przekazu, weksla, paczki, listu. 24) Dietetyczna zupka na ryżu 29) Przyjaciel i zach. części Oceanu Spokojnego. 42) Objaw choroby. 43) Okrasa Tytusa i Romka 30) Krótki utwór komediowy 31) Ostatni etap produkcji filmu. 32) Osoba z pokrojonego boczku 44) Terytorium państwa otoczone ze wszystkich wymieniona na wekslu trasowanym. 33) Drąg z hakiem 34) Struś amerykański 35) Spalił stron przez terytorium innego państwa. 45) Zupa kaszą. 46) Zamek Rzym 38) Gruba tkanina przeznaczona do przykrywania podłóg. 39) Zgnilizna drewna pod Krakowem wywołana szkodliwymi grzybami. 40) Jon o ładunku ujemnym. Rozwiązania: krzyżówki, zagadki logicznej oraz przyrodniczej (Co to za gatunek? Fot. strona 43) wraz z wypełnionymi

kuponami należy dostarczyć do 31 sierpnia 2017 r. do Centrum Kultury i Czytelnictwa w Brzostku, ul. 20 Czerwca 4. Autorzy poprawnych odpowiedzi wezmą udział w losowaniu nagród książkowych. " "

ROZWIĄZANIE: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23

sierpień 2017 Imię i nazwisko, miejscowość " " Imię i nazwisko, miejscowość Co to za gatunek? sierpień 2017

" " Imię i nazwisko, miejscowość Rozwiązanie zagadki logicznej sierpień 2017 34 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 Spotkanie z pożytecznymi mikroorganizmami cz. 20 Janusz Kolbusz - ukończył Pedagogikę Resocjalizacyjną na się z inwazją tychże dzików i lisów w osiedlach miejskich, ze Uniwersytecie Rzeszowskim, od kilku lat zajmuje się wdra- żaniem praktycznego zastosowania probiotyków na terenie szkodami wyrządzanymi przez dziki na polach? Zachwianie Podkarpacia. Prowadzi Pogórzańskie Centrum Mikroorga- równowagi biologicznej, wyparcie zwierząt z ich naturalnych nizmów w Brzostku. siedlisk ma nieodwracalne skutki, które bezpośrednio wpływają również i na nasze życie. Każdego dnia doświadczamy kolejnych Przedstawiam Państwu wykład Prezesa Stowarzyszenia zagrożeń: smog, bezwartościowa żywność i woda, niedostatek Ekosystem - Dziedzictwo Natury Stanisława Kolbusza, który wody, epidemie grypy, tony odpadów i śmieci, z którymi nie został wygłoszony 23.03.2017 r. w Ciechocinku na Konferencji wiemy, co zrobić, skażone i jałowe gleby, zanieczyszczone rzeki, zorganizowanej przez Wojewodę Województwa Kujawsko- jeziora, morza. Z codziennie dostarczanych przez media informacji -Pomorskiego oraz Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska wynika, że najlepiej byłoby przestać jeść: bo warzywa i owoce i Gospodarki Wodnej w Toruniu. uprawiane są chemicznie, często dojrzewają podczas transportu, zwierzęta z chowu przemysłowego, karmione paszą z chemicznie Biologizacja - odnowa zdrowego życia. uprawianych roślin, ryby z zatrutych rzek i mórz. Taki stan rzeczy Polska koncepcja Jednego Zdrowia zmusza nas do działania. Idea Jednego Zdrowia jest znana już od dawna. Za jej ojca można Życie to najprawdopodobniej najtrudniejsze pojęcie do uznać Hipokratesa, który mówił, że pożywienie powinno stać się zdefiniowania. Umyka naszym zdolnościom poznawczym i ana- naszym lekarstwem, a lekarstwo pożywieniem. Jedno Zdrowie to litycznym. Choć wiemy, jak chcielibyśmy żyć, gdzie, z kim, obok koncepcja, która podkreśla wzajemne relacje i zależności między kogo, to samo życie nadal pozostaje dla nas zagadką. zdrowotnością ludzi, dobrostanem zwierząt i kondycją środowiska Można powiedzieć, że życie na Ziemi jest jedno. Wszystkie naturalnego. Do tej pory nie doczekała się jednej i precyzyjnej istoty wiąże jeden łańcuch wzajemnych zależności, a każde jego definicji. „W obecnym ujęciu koncepcja „Jedno Zdrowie” jest ogniwo jest tak samo ważne. Choć napędza nas to samo paliwo, zatem paradygmatem, czyli wzorcem, w ramach którego zdrowie bo głównym budulcem naszych komórek, komórek roślin i zwie- określane jest jako ciągłe, łączne, globalne i współzależne trwanie rząt jest węgiel, to formy, jakie przybiera życie, są niezliczone. przyczyn oraz skutków realizujących się w obrębie ekosystemów I odwrotnie – choć życie przybiera niezliczone formy, to określone i w bytujących w nich populacjach ludzkich i zwierzęcych, przy warunki wywołują w nich i w nas takie same reakcje. Tak jest zabezpieczeniu żywności i równowagi ekonomicznej oraz dobro- w przypadku szeroko pojętego stresu. Stres, w tym brak lub stanu.”5 Koncepcja ta powstała jako odpowiedź na rosnące zagro- nadmiar wody, niskie lub wysokie temperatury czy agresywna żenie chorobami odzwierzęcymi i początkowo zakładała głównie chemia syntetyczna – osłabia odporność każdej formy życia. współpracę medycyny i weterynarii. Jednak walka z atakującymi Mikroorganizmy to pionierzy życia na Ziemi. Pojawiły się nas patogenami to tylko jedna strona medalu, stosowana tyl- ok. 4 mld lat temu i przez ponad 3,5 mld lat żyły samodzielnie, ko w przypadku „pożaru”. Antybiotyk czy chemiczne środki tworząc potężny monopol biologicznej różnorodności. Stanowią ochrony roślin są potrzebne, ale tylko w wyjątkowo krytycznych pierwsze i ostatnie ogniwo życia, miały i mają kluczowy wpływ stanach. Już sam Fleming, odkrywca penicyliny, podkreślał, że na jego kształt i jakość. To one zazwyczaj decydują o zdrowiu lub rozwiązywanie tych problemów ścieżką biobójczości nie może chorobie swoich gospodarzy. Na co dzień nie pamiętamy, że nasze stać się jej fundamentem. Od dawna wiadomo, że im silniejsze organizmy to doskonałe miejsce rozwoju i życia mikroorganizmów. stosujemy środki biobójcze, tym bardziej oporne na nie stają się Każdy fragment naszego ciała – skóra, jama ustna i nosowa, patogeny. Dziś już wiemy, że do tej współpracy należy włączyć a zwłaszcza przewód pokarmowy to siedlisko bakterii, grzybów lekarzy gleby – rolników i ekologów. Nasze zdrowie jest ściśle i pierwotniaków, których liczebność znacznie przewyższa ilość związane ze stanem ekosystemów, w których żyjemy i z których naszych komórek. Każdy z nas ma niepowtarzalny mikrobiom1, korzystamy, dobrostanem zwierząt oraz różnorodnością życia a jego znaczenie dla zdrowia człowieka jest nie do przecenienia. w glebie i równowagą mikrobiologiczną ryzosfery. „W XXI w., Mikrobiom ma wpływ na nasze codzienne funkcjonowanie. Zabu- najbardziej charakterystyczną cechą koncepcji „Jedno Zdrowie” rzenie jego równowagi może odbić się na naszej odporności, może stało się jej odniesienie się do toczących się procesów ekolo- przyczyniać się do występowania otyłości, cukrzycy, depresji czy gicznych i zmieniających się czynników środowiskowych jako niektórych nowotworów. „Zespół mikroorganizmów jelitowych kluczowych wyznaczników zdrowia człowieka i zdrowia zwie- człowieka stanowi jeden z najbardziej zróżnicowanych gatunkowo rząt.”6 Tylko całościowe podejście pozwoli nam żyć w zdrowiu. ekosystemów na Ziemi. (…) W ich składzie może znajdować się Ważne, byśmy zrozumieli, że to my mamy na to wpływ i to aż 1500 rożnych gatunków bakterii. Szczególnie aktywna, bo my jesteśmy odpowiedzialni za jedno zdrowie. Potrzeba zatem i najliczniejsza, jest populacja zamieszkująca jelito grube, która nowych rozwiązań i nowego podejścia. Bakteriofagi, probiotyki stanowi 40-50% jego treści. Ekosystem jelita grubego liczy ok. i prebiotyki, wyciągi roślinne to niewyobrażalny potencjał natu- 1011-1012 komórek na 1g treści.”2 Łącznie w naszych jelitach ralnych, przyjaznych wobec środowiska, zwierząt i ludzi techno- mieszka około 1,5-2 kg mikroorganizmów.3 Jednak naukowcy logii. Współpraca lekarzy gleby i roślin z lekarzami weterynarii alarmują, że dzisiejszy tryb życia, w tym szczególnie higiena, i lekarzami medycyny może umożliwić skuteczne likwidowanie dieta i leki negatywnie wpływają na ten najmniejszy ekosy- przyczyn rozwoju większości chorób, szkodników i pasożytów. stem – nasz mikrobiom. „Martin Blaser, profesor mikrobiologii W tym celu stosowanie probiotyków w uprawie roślin powinno z New York University School of Medicine twierdzi, że niektóre stać się praktyką. Zdrowie człowieka to odbicie zdrowia ekosy- gatunki współegzystujących z nami mikrobów już wymarły lub stemu. Bez żyznej gleby nie będzie zdrowych roślin, zwierząt są na skraju wyginięcia (w skali całej populacji ludzkiej, a nie i ludzi. Sekretem żyzności gleby jest jej życie mikrobiologiczne. pojedynczych osób!). A okazuje się, że ich obecność może mieć „Kiedy mowa o biologii gleby, pierwsze skojarzenie to krety albo kluczowe znaczenie dla regulacji homeostazy organizmu, w tym dżdżownice, bo je widać - ale w rzeczywistości, gleba jest bardzo tak ważnych procesów jak gospodarka węglowodanowo-lipidowa, złożonym systemem pokarmowym, na którego końcu znajdują hormonalna czy też odporność na niektóre choroby.”4 W codzien- się krety i dżdżownice” – tak mówił dr Arwyn Jones7. nym zabieganiu zapominamy, że zmiany, które zachodzą dziś Prof. Lesław Badura, twórca Katedry Mikrobiologii i Insty- w środowisku, mają charakter nieodwracalny, są konsekwencją tutu Biologii Molekularnej Uniwersytetu Śląskiego, pisał, że to naszych działań i naszego stylu życia. Superchwasty odporne gwałtowny rozwój cywilizacji zapoczątkowany w XVIII wieku, na herbicydy – wypierają rodzimą roślinność, superbakterie skokowy przyrost ludności w ubiegłym wieku, intensywna go- odporne na antybiotyki – niosą widmo pandemii, tylko brak spodarka oraz niepełna wiedza ekologiczna o prawach rządzą- superbohatera, który by nas uratował. Codziennie bezpowrotnie cych eko- i agrosystemami doprowadziły do daleko posuniętej wymiera kilkadziesiąt gatunków zwierząt. Jak to się dzieje, że degradacji środowisk przyrodniczych.8 „Zielona Rewolucja” z jednej strony na liście zwierząt zagrożonych wyginięciem jest przełomu lat 60/70 XX wieku kontynuowała kierunek rozwoju, dzik, wiewiórka ruda, zając czy lis, a z drugiej strony borykamy Dokończenie na str. 35 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 35 Dokończenie ze str. 34 światem a rolnictwem, opartym właśnie na zaufaniu pomiędzy w którym próchnicę próbowano zastąpić agrotechnologiami. rolnikami a obywatelami Europy. To zaufanie musi być budowane W miejsce nieprzebranego bogactwa składników odżywczych na przekonaniu, że rolnictwo dostarcza bezpiecznej dla człowieka sekwestrowanych w próchnicy, dominowały w nich syntetyzo- żywności, szanując jednocześnie zdrowie natury i jej zasobów. wane pierwiastki NPK, w trudno dostępnych dla roślin formach. W końcu, jak mówi komisarz – ostatecznymi beneficjentami A przecież, jak pisał prof. Lesław Badura: „na glebę możemy WPR są obywatele UE. Nowa, wspólna polityka rolna UE ma patrzeć oczyma fizyka, chemika, a nawet mineraloga, ale bez- zapewnić ponad 500 milionom konsumentów żywność i w dłuższej względnie musimy widzieć ją w aspekcie biologicznym, w któ- perspektywie realne bezpieczeństwo żywnościowe, a rolnikom, rym nie tylko występują określone organizmy, określone gatunki których w 27 państwach członkowskich żyje ponad 14 mln – go- czy populacje, ale widzieć ich podstawowe, pełnione przez nie dziwe życie12. To rolnicy, prawdziwi gospodarze, odpowiadają funkcje. Bez organizmów żywych, bez ich funkcji powierzchnia za utrzymanie w zdrowiu i dobrym stanie gleb, różnorodności ziemi byłaby rumowiskiem składników mineralnych podobnie, biologicznej i bogactwa krajobrazów. To wszystko ma zasadnicze jak są powierzchnie otaczających ziemię planet.9 Co powoduje znaczenie nie tylko dla jakości naszego życia i zdrowia, ale także tak duże różnice w pH na zaledwie 1 cm2 gleby, na głębokości dla przyszłych pokoleń. „Szybki rozwój gospodarczy w krajach ok. 55 cm? To efekt procesów biologicznych zachodzących Europy Zachodniej sprzyjał rozwojowi nowoczesnego rolnictwa. w ryzoplanie.10 To ryzobakterie bezpłatnie dostarczają w łatwo Postęp techniczny i technologiczny zmienił metody wytwarzania dostępnych formach azot, fosfor, żelazo, magnez, selen i inne produktów rolniczych i obniżył ogólne koszty ich produkcji. Fa- mikro-, makro- i ultraelementy do systemu korzeniowego roślin. scynacja „chemią” i inżynierią genetyczną doprowadziła jednak Ryzobakterie konkurują z mikroorganizmami patogennymi o skład- do pojawienia się zagrożeń, nawet dla tradycyjnych produktów niki odżywcze w glebie. To właśnie pożyteczne mikroorganizmy żywnościowych. Dlatego coraz częściej wraca się do wytwarzania ryzosfery (strefy korzeniowej) są kluczowym biologicznym żywności metodami tradycyjnymi, w zgodzie z naturą. Stosowane czynnikiem, który został pominięty w przemysłowej produkcji w Polsce tradycyjne metody produkcji, ze stosunkowo niskim zu- roślin. Dlatego wśród zabiegów agrotechnicznych takich jak orka, życiem środków chemicznych, stawiają jakość naszej żywności na płodozmian i wzbogacanie gleby w substancję organiczną, NAJ- czołowych miejscach w Europie. Polskie rolnictwo w niewielkim SZYBCIEJ na jakość gleb wpływa szczepienie jej konsorcjami stopniu dotknęły też choroby zwierząt gospodarskich (pryszczy- pożytecznych mikroorganizmów i ich metabolitami. Udomowie- ca, BSE i ptasia grypa). Pewne elementy zapóźnienia polskiego nie pożytecznych mikroorganizmów i wykorzystanie ich w roli rolnictwa mogą więc okazać się jego atutem, np. w kontekście biologicznych czynników może skutecznie bioasekurować oraz rozwoju rolnictwa ekologicznego i produkcji zdrowej żywności kontrolować przyczyny rozwoju chorób, szkodników i pasożytów. o wysokich walorach smakowych.”13 To, co badacze polskiej Żyjący na przełomie XIX i XX wieku Rudolf Steiner – twórca wsi i analitycy gospodarki nazywają „zapóźnieniem”, czyli m.in. antropozofii i rolnictwa biodynamicznego – twierdził, że życie rozdrobnienie agrarne czy tradycyjne metody uprawy i chowu, ludzkie jest mikrokosmosem, w swoich wewnętrznych proce- były i nadal są naszym cennym kapitałem. Tylko, jak przekonać sach podąża za makrokosmosem i naśladuje go. Istotą rolnictwa rolników do tego, że największą innowacją i najlepszą inwesty- biodynamicznego było organizowanie takiego gospodarstwa, cją jest próchnica, że biologizacja i naturalne technologie to nie które stanowiłoby odrębny organizm, funkcjonujący niezależnie wyższe nakłady finansowe, a wyższa jakość płodów rolnych? od zewnętrznych czynników ekonomicznych czy politycznych, Żeby wyjaśnić istotę koncepcji Jednego Zdrowia, wystarczy oparty na prawach natury. Jego celem było budowanie u rolników narysować okrąg. Zobaczymy wtedy, że ze środowiskiem, takich umiejętności, które wzmacniałyby ich niezależność również każdym ekosystemem, światem roślin i zwierząt łączy nas łańcuch ekonomiczną, kulturową i społeczną rolę. Dziś najnowszy trend to: zależności, że ten łańcuch nie ma początku, ani końca, że nie ma permakultura – samonapędzające się ekosystemy, gospodarstwa w nim ważnych i ważniejszych. Musimy pamiętać, że rolnictwo nie samowystarczalne czy rolnictwo ekologiczne. W dużych miastach dotyczy tylko wsi, chemizacja to nie tylko problem rolników. To europejskich ekologia jest modą, nierzadko drogim snobizmem. my – konsumenci mamy wpływ na to, jakie będzie nasze rolnictwo. Warto pamiętać, że jeszcze w co najmniej pierwszej połowie XX Również na to, czy małe, rodzinne gospodarstwa przetrwają, czy wieku wszystkie gospodarstwa chłopskie były tylko ekologiczne zostaną zamienione w przedsiębiorstwa produkcyjne. Codzienne lub prawie ekologiczne. Świat na przestrzeni wieków zatoczył wybory i drobne decyzje kształtują rynek. To, czy kupimy mleko koło. Nowych znaczeń nabierają stare prawdy. Czy można po- w kartonie, czy bezpośrednio od rolnika, w hipermarkecie czy wiedzieć, że rolnictwo nieodwracalnie zmienia się, czy raczej pobliskim sklepiku, czy postawimy na ziemniaki z Cypru czy powraca do starego porządku opartego na prawach Natury? W 1924 z Wielkopolski, to wszystko ma znaczenie. roku Rudolf Steiner przestrzegał, że to, co było przekazywane Wszyscy mamy wpływ na jedno zdrowie i wszyscy jesteśmy z pokolenia na pokolenie, traci znaczenie. Podobnie jak wielu za nie odpowiedzialni. współczesnych publicystów i myślicieli mówił, że musimy po to zdobywać nowe umiejętności, byśmy mogli zrozumieć naturalne 1 Mikrobiom to wszystkie mikroorganizmy występujące w danym środowisku. „Termin powiązania i zależności między światem przyrody a człowiekiem. mikrobiom został zaproponowany w 2001r. przez Joshua Lederberg’a dla określenia całości ekologicznego środowiska złożonego z drobnoustrojów komensalicznych, symbiotycznych „Ludzkość nie ma dzisiaj innego wyboru, jak tylko ten, że albo i chorobotwórczych”, M. Binek, Mikrobiom człowieka – zdrowie i choroba, [w:] „Postępy nauczy się znowu czegoś z obserwacji wszystkich procesów mikrobiologii” 51/2012,s. 28. zachodzących w przyrodzie i kosmosie, albo tę przyrodę, a wraz 2 Mikroorganizmy jelitowe człowieka i ich aktywność metaboliczna, oprac. zbiorowe, [w:] z nią również życie ludzkie, doprowadzi do uwiądu i do degenera- „Przegląd gastroenterologiczny” nr 6(4),Poznań 2011, http://www.instytut-mikroekologii. cji.” Współczesna polityka zbanalizowała rolnictwo. Jego udział pl/wp content/uploads/2012/09/Mikroorganizmy-jelitowe.pdf w najbardziej postępowych gospodarkach świata sięga dziś średnio 3 tamże. 4 http://dolinabiotechnologiczna.pl/nowe-doniesienia/mikrobiologia-nowosci/nasz-wlasny- ok. 3% PKB, czyli mieści się w granicach błędu statystycznego. -mikrobiom-jeden-z-najmniej-poznanych-ekosystemów-jest-zagrozony/ W Polsce, „w 1947 r. udział rolnictwa w PKB szacowany był na 5 M. Truszczyński, Z. Pejsak, „Jedno Zdrowie” – koncepcja łącząca działalność naukową 58% i do 1989 r. spadł do poziomu około13%. Późniejsze lata i praktyczną z zakresu ochrony zdrowiaczłowieka i zwierząt, [w:] „Życie weterynaryjne” przyniosły dalszy spadek tego udziału, co było wynikiem braku 90(5)/2015, s. 280. wyraźnego wzrostu wolumenu produkcji w gospodarce rolnej 6 tamże, s. 281. 11 7 Dr Arwyn Jones - naukowiec, współtwórca Atlasu Gleb Europy, wydawanego przez przy jego wzroście w innych działach gospodarki narodowej.” Komisję Europejską. Choć dziś prawie 40% obywateli mieszka na wsi, wkład polskiego 8 L. Badura, Mikroorganizmy glebowe i ich znaczenie w ekosystemach degradowanych przez rolnictwa w PKB wynosi tylko 2,6%. Jak to możliwe? Awans człowieka, [w:] „INŻYNIERIA EKOLOGICZNA. Kształtowanie i ochrona środowiska. rolnika na producenta roślin i zwierząt doprowadził do niemalże Uwarunkowania przyrodnicze, techniczne i społeczno-ekonomiczne”, nr 12,Warszawa 2005, zupełnej marginalizacji tego zawodu. A przecież rolnik, podobnie 9 tamże, s. 14. jak lekarz, to zawód zaufania publicznego, ponieważ dysponuje 10 Ryzoplana to zewnętrzna powierzchnia korzeni roślin wraz z powierzchnią przylega- jących cząsteczek gleby. i gospodaruje jednym z najcenniejszych ekosystemów – glebą. 11 Znaczenie rolnictwa w gospodarce Polski, https://www.igipz.pan.pl/tl_files/igipz/ W swojej przedmowie do programu WPR, Dacian Ciolos były ZGWiRL/ARP/01.Znaczenie%20rolnictwa%20 w%20gospodarce%20Polski.pdf Europejski Komisarz ds. rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich 12 Zrozumieć politykę Unii Europejskiej. Rolnictwo, Bruksela 2014, s. 3. mówił o potrzebie nowego partnerstwa pomiędzy zurbanizowanym 13 tamże, s. 3. 36 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 Kacper Szymański zagra w Centralnej Lidze Juniorów SUKCES WYCHOWANKA BRZOSTOWIANKI

apaleni fani piłki nożnej z te- Pierwszy mecz drużyna Stali rozegrała na wyjeździe. Stamtąd Zrenu naszej gminy tę wiedzę udało się przywieźć bardzo korzystny wynik 2:1 (pierwszą bramkę już na pewno posiadają, jednak strzelił Kacper). Zespół Stali z większym spokojem mógł oczeki- nasza redakcja postanowiła o suk- wać meczu rewanżowego granego w Rzeszowie (awans dawało cesie pochodzącego z Kleci Kac- zwycięstwo, remis, a nawet porażka jednak nie wyżej niż 0:1). pra Szymańskiego poinformować Początek tego meczu wskazywał na wyrównaną walkę. Szanse szersze grono Czytelników. Nie stwarzali zarówno zawodnicy gości, jak i gospodarzy. Pierwsi jest to bowiem sukces byle jaki. swoją szansę wykorzystali zawodnicy KSZO i w 35. minucie objęli Niecodziennie zdarza się przecież, prowadzenie 1:0. Gra Rzeszowian w tym momencie posypała Kacper Szymański że zawodnik, który swoje pierwsze się całkowicie i już 11 minut później Stal schodziła na przerwę w barwach Stali Rzeszów kroki piłkarskie stawiał w LKS ze stratą 3 bramek (39. min., 45+1. min.). Kiedy wydawało się, Brzostowianka, awansuje do naj- że już gorzej być nie może, zawodnicy drużyny gości strzelili wyższej klasy rozgrywkowej w swoim przedziale wiekowym. bramkę na 4:0 (51. min.). Młodzi zawodnicy Stali potrzebowali Kacper jest zawodnikiem juniorskiej drużyny Stali Rzeszów, aż 4 bramek, aby uzyskać awans. Trochę podłamani nie poddali gdzie trafił z Brzostowianki. Gra na pozycji pomocnika/napastni- się jednak i w 54. minucie zdobyli bramkę na 4:1. Równie szyb- ka. W ubiegłym sezonie Stal występowała w rozgrywkach I Ligi ko, jak stracili 3 bramki w pierwszej połowie, zdołali 3 bramki Podkarpackiej. Liga liczyła 12 drużyn, m.in. Siarka Tarnobrzeg, odrobić (59. min., 62. min. - Kacper). Drużynie nadal jednak Resovia Rzeszów, Karpaty Krosno, Igloopol Dębica czy Stal brakowało 1 bramki. Na gola premiującego młodych Stalowców Rzeszów właśnie. Trenerami Rzeszowian są Marcin Wołowiec kibice musieli czekać aż do… 94. minuty. Wtedy dla gospodarzy (I trener) i Jerzy Szeliga (II trener). został podyktowany rzut wolny, a w pole karne rywali popędził Po rundzie jesiennej Stal zajmowała pierwsze miejsce w li- sam bramkarz rzeszowskiej drużyny. Po sporym zamieszaniu dze z 4 punktami przewagi nad drugą w tabeli drużyną Karpat piłka wpadła wprost pod jego nogi, a on ze stoickim spokojem Krosno. W rundzie wiosennej udało się powiększyć przewagę „wpakował” piłkę do bramki. Chwilę później sędzia zakończył do 9 punktów i młodzi Stalowcy już na 3 kolejki przed końcem spotkanie i Stal Rzeszów mogła cieszyć się z upragnionego rozgrywek zapewnili sobie tytuł najlepszej drużyny juniorskiej awansu. Pochodzący z Kleci zawodnik rozegrał w barażach dwa Podkarpacia w tym sezonie. Wkład wychowanka Brzostowianki pełne spotkania i strzelił dwie bramki. Można śmiało powiedzieć, w ten sukces był niebagatelny. Kacper zagrał we wszystkich że bez wkładu Kacpra tego awansu by nie było. meczach w lidze, praktycznie zawsze rozpoczynając spotkania Redakcja „Wiadomości Brzosteckich” składa Kacprowi w podstawowym składzie (z wyjątkiem jednego meczu, gdzie Szymańskiemu szczere gratulacje. Życzymy dalszego rozwoju wchodził z ławki rezerwowych). Jego łupem padło 7 strzelonych kariery sportowej i wielu wspaniałych sukcesów, o których bę- bramek oraz 6 asyst. dziemy mogli informować naszych Czytelników. Gratulujemy Jednak, aby awansować do najwyższej klasy rozgrywkowej, także Rodzicom zawodnika oraz dumnemu Dziadkowi, wielolet- jaką jest Centralna Liga Juniorów, nie wystarczy zajęcie pierw- niemu zawodnikowi Brzostowianki Janowi Sarneckiemu, który szego miejsca w tabeli. O awansie zadecydować miał dwumecz od początku towarzyszy karierze swojego wnuka. Niech sukces barażowy. Po losowaniu okazało się, że z najlepszą drużyną Kacpra będzie motywacją dla kolejnych młodych zawodników Podkarpacia bój stoczy mistrz Województwa Świętokrzyskiego. trenujących w brzosteckich drużynach. Drużyną tą był KSZO Ostrowiec Świętokrzyski. Daniel Wójcik

Na stadionie KSZO. Kacper stoi piąty od lewej Radość zwycięskiej drużyny WAKACYJNY TURBOKOZAK ROSTRZYGNIĘTY

akończyliśmy zmagania w Wakacyjnym Turbokozaku, które zorganizowano Zw ramach „Wakacji z OSiR-em”. Przez 3 tygodnie w każdą środę można było spróbować swoich umiejętności piłkarskich. W czterech kategoriach wiekowych udział wzięło 15 osób. O miano najlepszego Turbokozaka rywalizowano w wielu technicz- nych konkurencjach, m.in.: rzut karny, sam na sam, strzał z połowy boiska, karuzela czy strzał na bramkę z rzutu rożnego. Za poprawnie wykonane zadania zawodnicy otrzymywali odpowiednią liczbę punktów. Liczyły się: technika, szybkość, precyzja, słowem – wszystkie wartościowe elementy piłkarskiego rzemiosła. W najmłodszej kategorii 7-9 lat zwyciężył Damian Czech, uzyskując 44 punkty, drugie miejsce zajął Bartłomiej Lemek - 34 punkty. Kolejne miejsce, zdobył Mateusz Rozwa- dowski - 23 punkty. W kategorii wiekowej 10-13 lat najlepszym okazał się Bartłomiej

Dokończenie na str. 37 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 37 Dokończenie ze str. 36

Gonet, który uzyskał 135 punktów. Drugie miejsce zdobył Szymon Czech - 120 punk- tów, a na trzecim miejscu uplasował się Mateusz Boczar, który zgromadził ich 49. W kategorii 14 - 16 lat uczestników było dwóch: Sebastian Kobak oraz Łukasz Lisak. Lepszym okazał się Sebastian Kobak - 74 punkty. Natomiast Łukasz Lisak uzyskał 33 punkty. W kategorii Open zwyciężył Mariusz Kita, uzyskując 80 punktów. Na drugim miejscu uplasował się Karol Fur- man, zdobywając 67 punktów, zaś trzecie miejsce zajął Grzegorz Jeleń z 50 punktami. W dniu 21 lipca przy okazji zakończenia ALPNGB odbyło się uroczyste rozdanie KLASYFIKACJA KOŃCOWA: KAT. 14-16 LAT: nagród. Kierownik OSiR-u Andrzej Piękoś KAT. 7-9 LAT: Sebastian Kobak - 74 wręczył za pierwsze trzy miejsca w po- 1. Damian Czech - 44 Łukasz Lisak - 33 szczególnych kategoriach statuetki, medale 2. Bartłomiej Lemek - 34 KAT. OPEN: oraz pamiątkowe dyplomy dla wszystkich 3. Mateusz Rozwadowski - 23 Kita Mariusz - 80 uczestników, którzy brali udział w kon- KAT. 10-13 LAT: Karol Furman - 67 kursie. Wszystkim uczestnikom imprezy 1. Bartłomiej Gonet - 135 Grzegorz Jeleń - 50 serdecznie dziękujemy, a zwycięzcom 2. Szymon Czech - 120 gratulujemy. 3. Mateusz Boczar - 49 Fot. Nina Wodzisz i Karolina Zegarowska Magdalena Kawalec

Podsumowanie Amatorskiej Ligi Piłki Nożnej Gminy Brzostek

edycja Amatorskiej Ligi Piłki cieszyć się ze zwycięstwa 4:2 i tym samym 2, Grygiel Grzegorz 1, VIII Nożnej Gminy Brzostek prze- z brązowych medali. Królem strzelców tur- Bramki dla drużyny Spoceni w Lodówce: chodzi do historii. Rozgrywki to już stały nieju został zawodnik – Andrzej Andreasik Cisoń Szymon 1, Strojek Dawid 1, Zastawny punkt sportowych wydarzeń w czasie wa- (Coco Jambo), strzelając 7 goli. W bramce Jakub 1 kacji. W tegorocznej edycji wzięła udział największą skutecznością wykazał się Pa- Pierwiastek z Trzech - Nawsianka- Nawsie rekordowa liczba drużyn. Także poziom tryk Michoń (LKS Przeczyca). Po meczu Kołaczyckie 2:1 (0:1) rozgrywek stał na bardzo wysokim pozio- finałowym najlepsze zespoły otrzymały Bramki dla Pierwiastek z Trzech: Kulig Daniel mie, o czym świadczą wyniki. Czternaście pamiątkowe statuetki i medale, jak rów- 1, Dziak Hubert 1 zespołów przez dwa tygodnie walczyło nież okazały puchar ufundowany przez Bramki dla Nawsianka- Nawsie Kołaczyckie: w 4 grupach o awans do fazy pucharowej. Burmistrza Brzostku. Nagrody wręczał Trychta Mateusz 1 Rywalizacja w grupach toczyła się syste- Burmistrz Brzostku Wojciech Staniszewski Grupa „B” mem „każdy z każdym”. Po zaciętej walce oraz Kierownik OSiR-u Andrzej Piękoś. Chłopaki Do Wzięcia - Ligowcy 2:0 (2:0) do dalszej fazy rozgrywek awansowały po Po ceremonii wręczania nagród odbył się Bramki dla drużyny Chłopaki Do Wzięcia: dwa najlepsze zespoły z każdej grupy. Po grill dla wszystkich zawodników i kibiców, Gąsior Paweł 1, Kurcz Rafał 1 fazie grupowej rozegrano fazę pucharową, którzy przez cały okres trwania ligi licznie FC Sowina - Coco Jambo 0:1 (0:0) gdzie zwycięzca pozostawał w grze, a prze- gromadzili się na trybunach, kibicując Bramki dla Coco Jambo: Andreasik Andrzej 1 grany żegnał się z turniejem. Do finału swoim ulubieńcom. Patronat medialny nad Grupa „C” rozgrywek dotarły drużyny: LKS Przeczyca imprezą objęła TV Brzostek. Wszystkim, Na Masie – Drużyna Niezwykłych Dżentel- oraz Tu Powinna Być Nazwa Drużyny. Po którzy pomagali przy organizacji Turnieju menów 0:4 (0:2) bardzo wyrównanym i zaciętym pojedyn- i w trakcie jego trwania serdecznie dzię- Bramki dla Drużyny Niezwykłych Dżentel- ku, z finałowej batalii zwycięsko wyszła kujemy. menów: Pocica Jacek 2, Pocica Karol 1, drużyna Tu Powinna Być Nazwa Drużyny, Do zobaczenia za rok! Kalita Jakub 1, wygrywając 2:0. W meczu o trzecie miej- Grupa „D” sce rywalizowały drużyny Chłopaki Do 1. KOLEJKA LKS Przeczyca - Tu Powinna Być Nazwa Wzięcia oraz Coco Jambo. Od początku Grupa „A” Drużyny 2:2 (1:0) spotkania przewagę uzyskała drużyna Coco Kasacja - Spoceni w Lodówce 3:3 (0:1) Bramki dla LKS Przeczyca: Lisak Dawid 2 Jambo, która po ostatnim gwizdku mogła Bramki dla drużyny Kasacja: Wójcik Mateusz Dokończenie na str. 38 38 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 Dokończenie ze str. 37 Bramki dla Ligowcy: Dybowski Krystian 1 Grupa „C” Bramki dla Tu Powinna Być Nazwa Drużyny: Rakoczy Michał 2 Futbolowi Artyści - Na Masie 3:3 (0:2) Bramki dla Futbolowi Artyści: Mroczkowski Piotr 3 2. KOLEJKA Bramki dla NA MASIE: Golec Mateusz 1, Szybist Mateusz 2 GRUPA „A” Grupa „D” Kasacja - Nawsianka Nawsie Kołaczyckie 9:0 (3:0) Wisłoka Błażkowa - LKS Przeczyca 0:2 (0:1) Bramki dla Kasacja: Juszkiewicz Marcin 1, Gwiżdż Paweł 1, Wójcik Bramki dla LKS Przeczyca: Lisak Kamil 1, Ziarko Marek Mariusz 1, Wójcik Mateusz 1, Kędzior Adrian 4, Grygiel Grzegorz 1 ĆWIERĆFINAŁY: Spoceni w Lodówce - Pierwiastek z Trzech 4:1 (3:0) Kasacja - LKS Przeczyca 1:2 (0:1) Bramki dla Spoceni w Lodówce: Szymański Kacper 2, Zastawny Bramki dla Kasacja: Wójcik Mateusz 1 Jakub 2 Bramki dla LKS Przeczyca: Lisak Kamil 1, Ziarko Marek 1 Bramki dla Pierwiastek Z Trzech: Sikora Tomasz 1 Futbolowi Artyści - Chłopaki Do Wzięcia 3:5 (1:3) GRUPA „B” Bramki dla Futbolowi Artyści: Kobak Sebastian 1, Kowalski Kamil Chłopaki Do Wzięcia - Coco Jambo 1:3 (0:0) 1, Mroczkowski Piotr 1 Bramki dla Chłopaki Do Wzięcia: Gąsior Paweł 1 Bramki dla Chłopaki Do Wzięcia: Gąsior Sławomir 2, Gąsior Janusz Bramki dla Coco Jambo: Porębski Kamil 3, 2, Kurcz Rafał 1 FC Sowina - Ligowcy 1:7 (0:3) Coco Jambo - Drużyna Niezwykłych Dżentelmenów 5:2 (2:1) Bramki FC Sowina: Rogaczewski Mateusz 1 Bramki dla Coco Jambo: Porębski Kamil 1, Andreasik Andrzej 2, Bramki dla Ligowcy: Machaj Patryk 2, Ożóg Oskar 3, Dybowski Potrzeba Mateusz 1, Pisarek Sebastian 1 Krystian 2 Bramki dla Drużyna Niezwykłych Dżentelmenów: Łętek Wojciech GRUPA „C” 1, Bochniewicz Michał 1 Drużyna Niezwykłych Dżentelmenów - Futbolowi Artyści 1:2 (1:1) Spoceni w Lodówce - Tu Powinna Być Nazwa Drużyny 4:4 (4:2) k.5:6 Bramki dla Drużyna Niezwykłych Dżentelmenów: Podraza Paweł 1 Bramki dla Spoceni w Lodówce: Szymański Kacper 2, Janiga Bramki dla Futbolowi Artyści: Kobak Sebastian 1, Czekaj Dawid 1 Kacper 1, Strojek Dawid 1 GRUPA „D” Bramki dla Tu Powinna Być Nazwa Drużyny: Frączek Jakub 3, Tu Powinna Być Nazwa Drużyny - Wisłoka Błażkowa 4:0 (1:0) Musiał Przemek 1 Bramki dla Tu Powinna Być Nazwa Drużyny: Rodak Bartłomiej 1, PÓŁFINAŁY: Roś Kamil 1, Cyran Daniel 1, Rakoczy Michał 1 LKS Przeczyca - Chłopaki Do Wzięcia 2:1 (1:0) Bramki dla LKS Przeczyca: Dziedzic Krzysztof 2 3. KOLEJKA Bramki dla Chłopaki Do Wzięcia: Nowicki Szczepan 1 GRUPA „A” Coco Jambo - Tu Powinna Być Nazwa Drużyny 0:0 k.5:6 Kasacja - Pierwiastek z Trzech 1:0 (1:0) MECZ O 3. MIEJSCE Bramki dla Kasacja: Kędzior Adrian 1 Bramki dla Coco Jamno: Andreasik Łukasz 1, Porębski Kamil 3, Nawsianka Nawsie Kołaczyckie - Spoceni w Lodówce 0:1 (0:1) Andreasik Andrzej 1 Bramki dla Spoceni w Lodówce: Zastawny Jakub 1 Bramki dla Chłopaki Do Wzięcia: Gąsior Sławomir 1, Szczepan GRUPA „B” Nowicki 1 Chłopaki Do Wzięcia - FC Sowina 2:2 (1:1) FINAŁ: Bramki dla Chłopaki Do Wzięcia: Macko Sebastian 1, Kurcz Rafał 1 Bramki dla LKS Przeczyca: Dobosz Wiktor 1 Bramki dla FC Sowina: Niklewicz Damian 2 Bramki dla Tu Powinna Być Nazwa Drużyny: Rodak Bartłomiej 1, Coco Jambo - Ligowcy 5:1 (2:0) Mastaj Rafał 1 Bramki dla Coco Jambo: Dziedzic Piotr 1, Andreasik Andrzej 3, Potrzeba Mateusz 1 Magdalena Kawalec Fot. Nina Wodzisz i Karolina Zegarowska WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 39 AMATORSKA LIGA TENISA ZIEMNEGO GMINY BRZOSTEK ZAKOŃCZONA akończono zmagania w ósmej edycji Mateusz oraz Mróz Daniel. Mecz ten stał na zmagań. Finalistom gratulujemy i zapra- ZAmatorskiej Ligi Tenisa Ziemnego bardzo wysokim poziomie, lepiej tę wojnę szamy na przyszłoroczną edycję. Gminy Brzostek. Po raz kolejny edycja nerwów zniósł Mateusz, wygrywając 2:1 i to dostarczyła mnóstwo emocji. W turnie- on mógł cieszyć się z awansu do finału. Wyniki grupa „A” ju wystartowało 7 zawodników: Rams W drugim półfinale zmierzył się Sławomir Szybist Mateusz - Piątkiewicz Janusz 2:0 (6:0, 6:2) Sławomir, Piątkiewicz Janusz, Nowicki Rams, kilkukrotny zwycięzca ligi, oraz Piotr Piątkiewicz Janusz - Rams Sławomir 0:2 (1:6, 0:6) Szczepan, Szybist Mateusz, Mróz Daniel, Fryc, który po kilkuletniej przerwie wrócił Nowicki Szczepan - Szybist Mateusz 0:2 (2:6, 3:6) Szybist Grzegorz, Fryc Piotr. W pierwszej do gry w brzosteckiej lidze. Mecz toczył się Rams Sławomir - Szybist Mateusz 2:0 (7:6, 6:4) fazie turnieju zawodnicy rozgrywali poje- pod dyktando Ramsa, który pewnie wygrał Piątkiewicz Janusz - Nowicki Szczepan 0:2 (2:6,3:6) dynki w dwóch grupach systemem „każdy spotkanie 2:0 i po raz kolejny przyjdzie mu Nowicki Szczepan - Rams Sławomir 0:2 (5:7, 3:6) z każdym”. walczyć o triumf w lidze. Mecz półfinałowy Wyniki grupa” B” Do półfinałów awansowali zawodnicy, został rozegrany 24 lipca. Obaj zawodnicy Fryc Piotr -Mróz Daniel 0:2 (3:6, 2:6) którzy zajęli pierwsze oraz drugie miejsce spotkali się w fazie grupowej, tam lepszy Mróz Daniel - Szybist Grzegorz 2:0 (6:0, 6:1) w poszczególnych grupach. Największa był S. Rams. W finale natomiast Mateusz Szybist Grzegorz - Fryc Piotr 0:2 (0:6, 2:6) niespodzianką fazy grupowej było odpad- bardzo pewnie pokonał Sławka w dwóch Półfinały: nięcie zeszłorocznego triumfatora rozgry- setach, tracąc pięć gemów i po ostatniej Szybist Mateusz - Mróz Daniel 2:1 (6:4, 3:6, 6:2) wek Nowickiego Szczepana, który zdołał piłce mógł cieszyć się z pierwszego zwy- Rams Sławomir - Fryc Piotr 2:0 (6:3, 6:3) wygrać tylko jedno spotkanie w grupie. Do cięstwa w ALTZGB. Finał: półfinałów awansowali: Szybist Mateusz, Po finałowym meczu wręczono nagrody Szybist Mateusz - Rams Sławomir (6:2, 6:3) Mróz Daniel, Rams Sławomir, Fryc Piotr. dla finalistów oraz pamiątkowe dyplomy W pierwszym półfinale spotkali się Szybist dla pozostałych uczestników tegorocznych Fot. Nina Wodzisz Magdalena Kawalec

Terminarz rozgrywek ligi: DĘBICA: KLASA B GRUPA 1 RUNDA I Kolejka 1 w dniach 27-08-2017 Kolejka 6 w dniach 01-10-2017 1 Brzostowianka Brzostek - pauzuje w kolejce ____-__-__ 26 Borkovia Borek Wielki - pauzuje w kolejce ____-__-__ 2 Paszczyniak Paszczyna - Baszta Zawada 2017-08-27 27 Baszta Zawada - Piast Wolica Piaskowa 2017-10-01 3 LZS MAŁA - Borkovia Borek Wielki 2017-08-27 28 Brzostowianka Brzostek - Kaskada II Kamionka 2017-10-01 4 KS BYSTRZYCA - Piast Wolica Piaskowa 2017-08-27 29 Paszczyniak Paszczyna - Korona Góra Ropczycka 2017-10-01 5 Korona Góra Ropczycka - Kaskada II Kamionka 2017-08-27 30 LZS MAŁA - KS BYSTRZYCA 2017-10-01

Kolejka 2 w dniach 03-09-2017 Kolejka 7 w dniach 08-10-2017 6 Kaskada II Kamionka - pauzuje w kolejce ____-__-__ 31 KS BYSTRZYCA - pauzuje w kolejce ____-__-__ 7 Piast Wolica Piaskowa - Korona Góra Ropczycka 2017-09-03 32 Korona Góra Ropczycka - LZS MAŁA 2017-10-08 8 Borkovia Borek Wielki - KS BYSTRZYCA 2017-09-03 33 Kaskada II Kamionka - Paszczyniak Paszczyna 2017-10-08 9 Baszta Zawada - LZS MAŁA 2017-09-03 34 Piast Wolica Piaskowa - Brzostowianka Brzostek 2017-10-08 10 Brzostowianka Brzostek - Paszczyniak Paszczyna 2017-09-03 35 Borkovia Borek Wielki - Baszta Zawada 2017-10-08

Kolejka 3 w dniach 10-09-2017 Kolejka 8 w dniach 15-10-2017 11 Paszczyniak Paszczyna - pauzuje w kolejce ____-__-__ 36 Baszta Zawada - pauzuje w kolejce ____-__-__ 12 LZS MAŁA - Brzostowianka Brzostek 2017-09-10 37 Brzostowianka Brzostek - Borkovia Borek Wielki 2017-10-15 13 KS BYSTRZYCA - Baszta Zawada 2017-09-10 38 Paszczyniak Paszczyna - Piast Wolica Piaskowa 2017-10-15 14 Korona Góra Ropczycka - Borkovia Borek Wielki 2017-09-10 39 LZS MAŁA - Kaskada II Kamionka 2017-10-15 15 Kaskada II Kamionka - Piast Wolica Piaskowa 2017-09-10 40 KS BYSTRZYCA - Korona Góra Ropczycka 2017-10-15

Kolejka 4 w dniach 17-09-2017 Kolejka 9 w dniach 22-10-2017 16 Piast Wolica Piaskowa - pauzuje w kolejce ____-__-__ 41 Korona Góra Ropczycka - pauzuje w kolejce ____-__-__ 17 Borkovia Borek Wielki - Kaskada II Kamionka 2017-09-17 42 Kaskada II Kamionka - KS BYSTRZYCA 2017-10-22 18 Baszta Zawada - Korona Góra Ropczycka 2017-09-17 43 Piast Wolica Piaskowa - LZS MAŁA 2017-10-22 19 Brzostowianka Brzostek - KS BYSTRZYCA 2017-09-17 44 Borkovia Borek Wielki - Paszczyniak Paszczyna 2017-10-22 20 Paszczyniak Paszczyna - LZS MAŁA 2017-09-17 45 Baszta Zawada - Brzostowianka Brzostek 2017-10-22

Kolejka 5 w dniach 24-09-2017 21 LZS MAŁA - pauzuje w kolejce ____-__-__ 22 KS BYSTRZYCA - Paszczyniak Paszczyna 2017-09-24 23 Korona Góra Ropczycka - Brzostowianka Brzostek 2017-09-24 24 Kaskada II Kamionka - Baszta Zawada 2017-09-24 25 Piast Wolica Piaskowa - Borkovia Borek Wielki 2017-09-24 40 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017

Gminna Biblioteka Publiczna w Brzostku zwraca się z prośbą o zwrot zaległych książek. Drogi Czytelniku, jeśli nie korzystasz już z naszych książek i zalegają one na Twojej półce, koniecznie zwróć je do biblioteki.

ratownik. – Nic dziadowi nie zrobiłem. Moja wina, że wypadły Groch z kapustą mu klepki? Leży sobie w wannie, bo lubi – góral skrzywił się, wzruszył ramionami. – Z pięć lat już będzie, jak do tej wanny Starość nie radość wlazł, przed Wielkanocą. rzybywa ludzi starych w Polsce i na świecie. Dotychczas nie Kiedy ratownicy wyjmowali lekkiego jak piórko starszego pana Pbył to wielki problem – dziadkowie mieszkali w rodzinach z wanny, cichutko buczał. Nie skarżył się, prawdopodobnie nie razem z dziećmi i wnukami, którzy się nimi opiekowali. Dom był już w stanie. Umarł dwa dni później, był tak wycieńczony, i gospodarstwo stanowiło własność dziadków, którzy służyli mło- że lekarze nie potrafili mu już pomóc.” dym swoją życiową mądrością i doświadczeniem. Ale z czasem Poziom opieki nad seniorami jest w Polsce na żenującym po- młodzi szybciej chcieli zdobyć niezależność, założyć własne ziomie. Brakuje prawdziwych domów opieki, miejsc na terapiach „gniazdo”, żyć po swojemu – sprzyjało temu wykształcenie, dziennych i oddziałach psychogeriatrycznych, gdzie stary człowiek kredyty w banku, wyjazdy za pracą zagranicą; mądrość życiową mógłby liczyć na fachową pomoc. W dodatku Państwo prowadziło i doświadczenie zastąpił Internet, seniorzy nie nadążają za nowo- taką politykę płacową, że po kilkudziestu latach pracy emerytura czesną techniką, nie zawsze umieją posługiwać się komputerem, z ZUS nie wystarcza na opłacenie pobytu w Domu Starców – bo telefonem komórkowym czy tabletem. Nieraz uczą się tego od kto ma emeryturę netto w wysokości 3.400 zł miesięcznie? kilkuletnich wnucząt, co nie podnosi ich prestiżu w oczach młodych. Co szósty senior po 60. roku życia pada ofiarą przemocy lub Nudzą ich szybkie, migające gry, rozmowy o postaciach z tych doświadcza różnych form złego traktowania – z reguły jest to gier, przebywanie w nieistniejącym, fikcyjnym świecie. Do tego przemoc psychiczna, wykorzystywanie finansowe, zaniedbanie, nikt nie ma dla nich czasu i cierpliwości – bo co jest ciekawego przemoc fizyczna, izolowanie od świata na różne sposoby, sztur- w omawianiu licznych dolegliwości związanych z wiekiem? chanie, szarpanie, popychanie, wyzywanie, zabieranie pieniędzy Raz rozmawiając z młodym człowiekiem, zapytałam, jak czuje i zmuszanie do napisania testamentu, groźby. się jego babcia, a on odpowiedział mi krótko: „Oj, boli, boli”. Do połowy tego wieku prawie co trzeci Polak będzie emerytem, I na tym koniec wypowiedzi, nie rozwijaliśmy już tego tematu. więc czas najwyższy zająć się polityką senioralną. Jednak babcie nadal są niezbędne przy odchowywaniu wnucząt, szczególnie najmłodszych, potem w odprowadzaniu do przedszkola Janina Słupek czy szkoły, gotowaniu obiadów, sprzątaniu, praniu – a to są ciężkie prace, ciągle w napięciu. Domownicy nie liczą się z tym, że babcia potrzebuje czasu dla siebie, chce spotkać się ze znajomymi, pomod- lić się w kościele w powszedni dzień, odwiedzić dalszą rodzinę, przeczytać książkę, obejrzeć serial. Dodatkowo często opiekuje Kancelaria Radcy Prawnego się jeszcze swoimi rodzicami, pradziadkami wnucząt – a dzieje się to od razu po przejściu na emeryturę. Dziadkowie zajmują się starszymi wnukami – chodzą z nimi na spacery, na grzyby, Łukasz Latoszek ryby, majsterkują coś w garażu, jeżdżą na rowerach, zajmują się ogrodem. Ogólnie mają nieco lżej niż „babcie do wszystkiego”. Kancelaria świadczy pomoc prawną w zakresie: I tu moja podpowiedź, jak odwdzięczyć się dziadkom za codzienną pomoc przy wnukach i prowadzeniu domu. Najlepiej • Reprezentowania stron przed sądami, z okazji rocznicy ślubu czy jako prezent świąteczny wyprawić ich samych na wypoczynek – wykupić im sanatorium, wczasy urzędami i innymi instytucjami krajowe lub zagraniczne, dać bon na masaże lecznicze, bon do kosmetyczki, rekolekcje stosowne do wieku – czyli niekoniecznie • Prawa administracyjnego dla babci rajstopy, a dziadkowi skarpety. Podam dwa przykłady, które ostatnio mnie zbulwersowały. • Prawa rodzinnego Pierwszy pochodzi z forum internetowego – jakiś zięć pisał, że co tydzień jeżdżą do teściów w niedzielę na obiad, utyskiwał, że • Sporządzania wszelkiego rodzaju umów zawsze jest to rosół, taka sama rozmowa przy stole, ci sami ludzie, że jest nudno i nie sprawia mu to przyjemności. Ale nie przyszło • Windykacji wierzytelności mu do głowy (kapuścianej chyba), że przygotowanie obiadu kosz- tuje pieniądze i czas, że jedzie na gotowe i jeszcze wybrzydza. • Prawa cywilnego A mógłby zaprosić teściów na obiad do siebie, przywieźć ich i odwieźć swoim samochodem, jeśli tego potrzebują, osobiście • Prawa pracy zrobić zakupy, własnoręcznie ugotować smaczne, wyszukane danie, pięknie podać na stół, prowadzić przy stole interesujące • Prawa spadkowego rozmowy (co jest obowiązkiem gospodarza), a potem posprzątać po obiedzie, nie obarczając tym żony. I nie byłoby nudno. Brzostek, ul. Rynek 13 Drugi przykład zacytuję z Newsweeka nr 29 z lipca. „Widok 90-letniego pana Józefa od lat uwięzionego w wannie góralskiej Tel. 692 738 841 chałupy wzruszyłby kamień. Ratownik medyczny w życiu nie widział tak udręczonego człowieka. Pokurczony jak pisklę, E-mail: [email protected] w fekaliach, spod czarnych strupów i odleżyn wylatywały mu- chy. W domu były cztery łazienki. Trzy dla turystów, jedna dla Kancelaria otwarta w dniach: syna, ta czwarta, w której dogorywał pan Józef, mieściła się na strychu. Turyści nic nie wiedzieli. Gdy ratownicy (po donosie Pon.: 14.00 - 18.00 Czw.: 14.00 - 18.00 sąsiada) dotarli do willi, akurat piekli sobie kiełbaski. Syn palił Pt.: 10.00 - 14.00 Sob.: 10.00 - 14.00 papierosa na werandzie. - Co pan zrobił ojcu?! – nie wytrzymał WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 41 42 WIADOMOŚCI BRZOSTECKIE Nr 8/2017 PSY SZUKAJĄ DOMU więty Franciszek, gdyby teraz żył, miałby ręce pełne roboty Znaleziono 2 szczeniaki (suczki) Śz ujarzmianiem dzikich bestii. Ale tych bestii żyjących w człowieku, o czym świadczy fakt kolejnego wyrzucenia w Siedliskach-Bogusz nieporadnych szczeniaków, znalezionych tym razem w Sied- liskach-Bogusz. Za czasów św. Franciszka zwierzęta były zagrożeniem dla czło- z traumatycznych przeżyć, związanych zwłaszcza z biciem. Jednak wieka, obecnie nie mają żadnych szans w konfrontacji z naszym jeśli trafią w „dobre ręce” i będą łagodnie prowadzone, przestaną gatunkiem. Wypieramy je z ich własnych siedlisk, zabieramy spokój uciekać np. na widok podniesionej dłoni. i możliwości naturalnego zdobywania pożywienia, zaburzamy równowagę biologiczną. Nawet nie potrafimy zająć się właściwie DZIĘKUJEMY OSOBOM, KTÓRE JUŻ PRZYGARNĘŁY DO psami, które są przecież gatunkiem udomowionym, zależnym SWOICH DOMÓW ZAGUBIONE LUB WYPĘDZONE PSY. od człowieka. A skoro zależnym od nas, to ponosimy za niego SZUKAMY NOWYCH WŁAŚCICIELI DLA PRZEDSTAWIO- odpowiedzialność. Zatem wyrzucenie szczeniąt czy inne formy NYCH W TYM NUMERZE „WB” ZWIERZAKÓW. znęcania się nad zwierzętami domowymi to po prostu bestialstwo. Na szczęście nic nie jest do końca czarne, złe, dlatego wielu Oto krótkie informacje o poszczególnych pieskach: ludzi chce naprawiać krzywdy wyrządzone przez innych. Stąd ¾¾2/2017 – duża suka znaleziona pod koniec stycznia 2017 r. tak liczne adopcje psów oczekujących na nowych właścicieli w Brzostku, zadbana, ułożona, w brzosteckim schronisku, które pewnie będzie pękać w szwach ¾¾4/2017 – mały, czarny, długowłosy pies znaleziony w Bukowej w okolicach odpustu w Przeczycy, kiedy to niektórzy, chcąc ulżyć na przełomie lutego i marca 2017 r., własnemu sumieniu, będą wystrzeliwać własne grzechy wraz ¾¾8/2017 – mały, czarny piesek znaleziony w kwietniu 2017 r. z petardami, a psy w tym czasie będą szaleć ze strachu. w Brzostku na ul. Słonecznej, ¾¾11/2017 – mała suczka czarna z brązowym podpalaniem, Lek. weterynarii Kazimierz Kłęk podkreśla, że psy ze względu znaleziona wraz ze szczeniakiem w maju 2017 r. w Głobikówce, na bardzo czuły słuch źle znoszą wybuchy petard i fajerwerków, ¾¾21/2017 – pies średniej wielkości, jasnobrązowy, o kręconym co może powodować u nich ogromny strach, wskutek którego włosie, znaleziony w lipcu 2017 r. w Kleciach, uciekają jak najdalej od źródła huku i błysków. Silne, negatywne ¾¾27 – mała suka biszkoptowa, znaleziona w Brzostku, przeżycie uniemożliwia samodzielny powrót do domu. Psy wtedy ¾¾31 – mała, czarna suczka znaleziona w Głobikówce. po prostu się gubią. Psy można obejrzeć w Brzostku przy lecznicy weterynaryjnej Wszystkie psy oczekujące na nowych właścicieli są zdrowe, Kazimierza Kłęka. łagodne, mogą trafić do rodzin z dziećmi, tolerują inne osobniki Kontakt: Wojciech Pacana tel. 14 6803 006, swojego gatunku. Niektóre mogą przejawiać lękliwość wynikającą Urząd Miejski p. nr 8.

39-230 Brzostek ul. Szkotnia23 tel/fax 14 683 03 99 kom. 666 842 386 KASACJA POJAZDÓW TEL. 606 347 031, 666 842 379

- Skup i sprzedaż złomu stalowego i kolorowego - Materiały budowlane i hutnicze - Materiały opałowe - Kruszywa, kliniec, piaski, żwiry - Sklep wielobranżowy - Nawozy, środki ochrony roślin « NOWOŚĆ: Kołdry, pościele, poduszki, ręczniki Zapraszamy również do stacji paliw Oferujemy najtańsze paliwa w okolicy Paliwa tylko z ORLENU PSY SZUKAJĄ DOMU 27 31 2/2017

4 /2017 8/2017 21/2017 

11/2017 Co to za gatunek? Zagadka przyrodnicza

Fot. Paweł Batycki Herb Brzostku zakwitł

Lipcowa burza dała się Brzostkowi we znaki Fot. Paweł Batycki się nimi. Prześlij je wraz z imieniem Przesłanie tych danych oznacza zgodę na Kącik fotograficzny i nazwiskiem oraz miejscem zamieszka- ich publikację w „Wiadomościach Brzoste- Masz aparat? Robisz zdjęcia? Pochwal nia na adres: [email protected]. ckich” w podpisie pod zdjęciem. U.K.

Fot. Adrian Wójcik z Brzostku Fot. Beata Rusztowicz z Opacionki

Fot. Stanisław Szukała z Brzostku Fot. Aneta Kolbusz-Wachel z Brzostku

Fot. Adrian Borowiecki z Brzostku Fot. Aleksandra Kolbusz z Bukowej

Fot. Piotr Trychta z Nawsia Brzosteckiego Fot. Andrzej Kolbusz z Bukowej Fot. Zuzanna Szukała z Przeczycy