Beeldvorming Van De Bezige Bij Antwerpen

"De splitsing tussen een Vlaamse en een Nederlandse Bij heb ik altijd verwarrend gevonden" Beeldvorming van De Bezige Bij Antwerpen Masterscriptie Boekwetenschap en handschriftenkunde Cultureel ondernemen in het boekenvak Universiteit van Amsterdam Alice Wubbels 10642528 Begeleider Lisa Kuitert Tweede lezer Jaap Boter December 2014 1 Inhoudsopgave 0. Voorwoord en vraagstelling ................................................................................................................... 3 1. Inleiding .......................................................................................................................................................... 5 1.1. Reputatie- en beeldvorming ........................................................................................................... 6 1.2. Handvaten bij het verwerven van een uitgeversreputatie ................................................. 9 1.3. De effecten van deze handvaten ................................................................................................ 13 1.4. De Vlaamse literaire reputatie .................................................................................................... 17 1.5. Onderzoeksvragen .......................................................................................................................... 20 2. Het ontstaan van uitgeverij De Bezige Bij Antwerpen .............................................................. 23 2.1. Meulenhoff|Manteau ...................................................................................................................... 23 2.2. De Bezige Bij ...................................................................................................................................... 31 2.3. De Bezige Bij Antwerpen .............................................................................................................. 34 3. Het beeld van De Bezige Bij Antwerpen gezien vanuit De Bezige Bij Antwerpen .......... 38 3.1. Wat de uitgeverij wil uitstralen .................................................................................................. 38 3.2. Wat de uitgeverij uitstraalt .......................................................................................................... 42 4. Het beeld van De Bezige Bij Antwerpen gezien vanuit de literatuurkritiek ..................... 79 4.1. De algemene berichten en de literatuurkritiek .................................................................... 79 4.2. Literaire prijzen ................................................................................................................................ 91 4.3. Conclusie ............................................................................................................................................. 95 5. Het beeld van De Bezige Bij Antwerpen gezien vanuit de markt .......................................... 98 5.1. De verkoopcijfers ............................................................................................................................. 99 5.2. De boekhandelaren .......................................................................................................................109 6. Conclusie ...................................................................................................................................................115 6.1. Beantwoording hoofdvraag .......................................................................................................115 6.2. Discussie ............................................................................................................................................118 6.3. Toekomstbeeld ...............................................................................................................................120 7. Bijlagen. .....................................................................................................................................................123 Bijlage 1. Interview met Harold Polis .............................................................................................123 Bijlage 2. Interview met Chris Boudewijns ..................................................................................151 Bijlage 3. Overzicht van uitgevoerde fondsanalyse ..................................................................172 Bijlage 4. Interviews met boekhandelaren over De Bezige Bij Antwerpen .....................173 8. Bibliografie ...............................................................................................................................................186 Geraadpleegd archiefmateriaal ........................................................................................................186 Geraadpleegde literatuur ....................................................................................................................186 Geraadpleegde websites ......................................................................................................................188 2 0. Voorwoord en vraagstelling Van januari tot juni 2014 liep ik een publiciteitsstage bij De Bezige Bij Antwerpen. Gedurende deze stage ben ik vaak gevraagd wat precies het verschil is tussen De Bezige Bij en De Bezige Bij Antwerpen en waarom ik ervoor koos een stage te lopen bij de Vlaamse verkoopafdeling van de Nederlandse uitgeverij. Hoewel ik goed wist dat De Bezige Bij Antwerpen niet slechts een doorgeefluik was van haar grote broer in Amsterdam, kwam ik erachter dat dit niet voor iedereen even duidelijk was. Na deze stage heb ik mij met veel plezier verdiept in de achtergrond van De Bezige Bij Antwerpen en ben ik zeer geïnteresseerd geraakt in de diverse uitgeverijen die ten grondslag lagen aan De Bezige Bij Antwerpen. Tevens gaf deze verdieping mij een duidelijk antwoord op waarom men mij tijdens mijn stage deze vragen stelde. Om aan te tonen hoe De Bezige Bij Antwerpen in elkaar steekt én waarom mijn Nederlandse vrienden de uitgeverij slechts een Vlaamse verkoopafdeling noemen, is deze masterscriptie geschreven. De scriptie heeft als doel de beeldvorming van De Bezige Bij Antwerpen te schetsen, een uitgeverij die in 2010 is ontstaan uit een samengaan van uitgeverijen Meulenhoff|Manteau en De Bezige Bij. Net na het schrijven van de laatste woorden voor deze scriptie, in het najaar van 2014, werd bekend gemaakt dat De Bezige Bij Antwerpen niet meer zelfstandig verder zal gaan. De uitgeverij wordt niet opgeheven, maar zal verder gaan onder de hoede van De Bezige Bij. Het nieuws raakte mij, omdat ik weet hoe hard mijn ex-collega's in Antwerpen getroffen werden. Zij hebben allen vol passie geprobeerd een Vlaamse literaire uitgeverij op te zetten, maar zitten momenteel in onzekerheid. Er zullen ontslagen vallen, auteurs zullen teleurgesteld worden of juist blij gemaakt en er zal een nieuwe constructie worden gezocht om De Bezige Bij Antwerpen door te laten gaan. Hoe dit zich verder zal ontwikkelen, moet in het nieuwe jaar blijken. Voor mijn onderzoek was dit niet per se een slecht teken, omdat de scriptie op deze manier een zo compleet mogelijk beeld kan schetsen van de uitgeverij. Hierbij gaat het niet enkel om het beeld dat de uitgeverij zelf wil uitstralen, maar ook hoe dit beeld overkomt op anderen. Welk beeld hebben critici van de uitgeverij? Bij het ontstaan van de uitgeverij werd gesteld dat de naam van De Bezige Bij de uitgeverij en de auteurs veel kansen biedt en ervoor zal zorgen dat de uitgeverij snel kan inspelen op de wensen van 3 boekhandels die geïnteresseerd zijn in het betere boek, en grote inkopers.1 De Bezige Bij Antwerpen is echter wel een aparte uitgeverij met een eigen fonds, dat voor het hele Nederlandstalige gebied vanuit Antwerpen wordt uitgegeven. Wel werken de uitgeverijen samen en hierdoor is het mogelijk dat de uitgeverij de reputatie van De Bezige Bij (gedeeltelijk) overneemt. De vraag is of dit het geval is; werd het imago van de uitgeverij al die tijd nog bepaald door dat van De Bezige Bij? Mijn masterscriptie zal als volgt zijn opgebouwd. Reputatievorming is een belangrijk begrip binnen de theorie van dit onderzoek en daarom zal hoofdstuk 1 een theoretische inleiding geven over hoe een beeld rond een uitgeverij kan ontstaan. Hierbij zal ook het beeld van de Vlaamse boekenmarkt aan bod komen, omdat deze zich anders heeft ontwikkeld dan de Nederlandse. Dit heeft invloed gehad op de literatuur en hoe deze werken gezien worden en dat heeft mogelijk weer invloed op het beeld dat men heeft van de uitgeverij. In hoofdstuk 2 zal een algemeen beeld worden geschetst van het ontstaan van De Bezige Bij Antwerpen, met daarbij speciale aandacht voor De Bezige Bij en Meulenhoff|Manteau. Daarna zal hoofdstuk 3 een beschrijving geven van het beeld dat de uitgeverij zelf wil uitstralen, aan de hand van het onderzoek naar de fondscatalogi en de interviews. De beeldvorming door de literatuurkritiek zal worden besproken in hoofdstuk 4 en hoofdstuk 5 behandelt het beeld volgens de markt en de boekhandel. In het laatste hoofdstuk zal ik een conclusie geven en een toekomstbeeld schetsen. Verantwoording omslagfoto De omslagfoto is gemaakt door Geert Snoeijer en toont uitgever Harold Polis en directeuruitgever Henk Pröpper voor de trap van uitgeverij De Bezige Bij. Op de trap staan Vlaamse auteurs en medewerkers van De Bezige Bij Antwerpen. De foto toont goed de ‘verwarring’ over De Bezige Bij en De Bezige Bij Antwerpen, doordat de foto in Amsterdam is genomen in het pand van De Bezige Bij, maar De Bezige Bij Antwerpen als onderwerp

Load more