Helle Istik E Roma Devri De Likya
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ YAYil\1LARI .ı. To : 1622 ·HELLE İSTİK E ROMA DEVRİ DE LİKYA Prof. Dr. OKTAY AKŞİT İstanbul - 1971 206510 HELLENİSTİK VE ROMA DEVRİNDE LİKYA İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ YAYINLARI No: 1622 HELLE İSTİK VE ROMA DEVRİ DE LİKYA OKTAY AKŞİT İstanbul - 1971 .!) - Dizgi, Tertip, Baskı ve Cilt L Ü. Edebiyat Fakültesi Matbaası iSTANBUL 197 1 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ 7 BİBLİOGRAFY A 9 1. HELLENİSTİK DEVİRDE LİKYA A. Antigonos Mqnophtalmos'un hakimiyetinde Likya 19 B. I. Ptolemaios'un Likya'yı zaptı 35 C. Likya Lysimakhos hakimiyetinde 39 D. Likya Seleukos idaresinde 45 E. Ptolemaios II. Philadelphos ve Mısır ege- menliği 47 F. Likya'nın Antiokhos III. tarafından işgali 51 G. Rhodos hakimiyetinde Likya 57 a. Likya'lıların Rhodos'a karşı isyanı ve I. savaş 60 b. Rbodos'la II. savaş 61 c. Rbodos'la III. savaş 63 H. Likya'nın Roma tarafından Rhodos'tan alınması 65 6 II. ROMA HİMAYESİ ALTINDA LİKYA 71 A. Likya Birliğinin ( TÔ Kolvov Twv /\u.dcuv ) teşekkülü 7 5 B. Mithradates VI. ile savaş ve Likya 87 C. Denizlerde korsanlık harekatı ve Likya 91 D. Dahili savaşlar ve Likya 93 E. Brutus ve Likya 99 F. M. Antonius ve Likya 109 G. Augustus ve Likya'lılar 1 13 III ROMA EYALETİ LİKY A 1 19 IV. ASKERİ, İDARİ ve SOSYAL DURUM (Roma Devri) A. Askeri teşkilfit 131 B. Likya Birliğinin durumu 133 C. Birlik şehirlerinin durumu 137 D. Likya'da İmparator kültü 141 E. Müsabakalar 143 F. Diğer ilişkiler 145 INDEX 153 ÖNSÖZ Nulla mansit ars qualis inventa est, nec intra initium stetit. QUİNTİLİANUS Treuber'in «Geschichte der Lykier»inin 1887 yılında neşrinden uzun yıllar geçtikten sonra, tarafımızdan ele alınan ve 1967 de bas kısı sona eren «Likya Tarihi», ilk zamanlardan İskender'in ölümüne kadarki devirleri içine almaktaydı. Bu kere, ifadeye çalıştığımız Hel lenistik ve Roma devirleri Likya'nın iikçağ'daki tarihini tamamlamak tadır. Bu devirlerin tarihi üzerinde, Treuber müstesna, şimdiye kadar etraflı bir eser verilmemiştir. Buna karşılık, son zamanlarda bir aray getirilen kitabelerin, meskukatın ve bazı araştırmaların kattığı bilgi ler, bölgenin mezkur tarihi devirlerinin de yazılmasını gerektirecek önem ve niteliktedir. Bu sebeple, tarafımızca tekrar açıklanmasına çalışılan Likya'nın Hellenistik ve Roma devirleri tarihinin küçümsen• meyecek derecedeki sonuçlara bağlanmasında bu çalışmaların faydası büyük olmuştur. Bunun yanında, antik yazarların nakilleri de, bu ba kımdan , ayrı bir görüş açısından incelenerek değerlendirilmiştir. Bu suretle, Anadolu'nun güney-batısındaki bu bölgenin ilkçağ' daki yeri ve önemi, bir bütün teşkil etmek üzere, sunulmuş bulunmak tadır. Kitabın baskısı sırasında yakından ilgilenen Sayın Nazım Tahaoğ lu ve Muhittin Ünan ile Sayın Osman Ergül, Şevki Bengin e Fethi Kutsal'a teşekkür ederim Dr. Oktay Ak it BİBLİOGRAFY A ve KISALTMALAR A. Antik Eserler. AMMİANUS MARCELLİNUS, Rerum Gestarum Libri, ed. Garthausen, Leipzig, 1874-5. APPİANOS, Historia Romana, ed. L. Mendelssohn, Lipsiae, 1879. ARRİANOS, Quae extant om11ia, ed. A. G. Roos, Lipsiae, 1887. CAESAR, Commentarii rerum in Gallia gestarum, ed. B. Kubler, Leipzig, 1893. CAESAR, De Belio Alexandrino, De Belio Africo, De Bello Hispaniensi, Loeb ed. London, 1955. CAESAR, Bellum Civile, Loeb ed., London, 1957. (Bel. Civ.). CASSİUS DİO, Historia Romana, ed. U.P. Boissevain, Berlin, 1895 - 1901. CİCERO, Epistuale ad Atticum, ed. L. C. Purser, London, 1953. (Epist. ad Att.). CİCERO, Epistulae ad familiares, ad Quintum fratrem, ad Brutum, ed. L. C. Purser, London, 1953. CİCERO, M. Tulli Ciceronis in Antonium, Loeb ed., London, 1954. CİCERO, Orationes Phi/ippicae Prima et Secundo, ed. J. D. Damniston, Oxford, 1926. CODEX THEODOSİANUS, ed. G. Hanel, Leipzig, 1837. CORNELİUS NEPOS, De viris illustribus, Loeb ed., London, 1929. Corpus Inscriptionum Graecarum, ed. A. Boeckhius, Berlin, 1853. (C.I.G.). Corpus Inscriptionum Latinarum, ed. The. Mommsen, O. Hirschfeld, A. Domaszewsltl, Berlin, 1902. (C.l.L.). CURTİUS RUFUS, Hütoria Alexandri Magni, ed. Nedicke, Leipzig, 1908. DEXİPPUS, Historiarum fragmenta, ed. L. Dindorf (Historici Graeci Minores), Leipzig, 1870. 10 Die Fragmente der Griechischen Historiker, ed. F. Jakoby, 5 cilt, Berlin, 1923 - 1930 ve Leiden 1940. (F.G.H.). PIODORUS SİCULUS, Bibliotheka Historika, ed. F. Vogel, Lipsiae, 1888. Epistolographi Graeci, ed. R. Hercher, Paris, 1873. EUSEBİUS, Opera, ed. G. Dindorf, 5 cilt, Leipzig, 1859 - 1862. EUSEBİUS, Chronica, ed. A. Schöne, 2 cilt, Bertin, 1875 - 6. EUTROPİUS, Breviarium ab urbe condita, ed. F. Ruehl, Leipzig, 1887. FLORUS, Epitoma de Tito Livio, ed. O. Rossbach, Leipzig, 1896. Fragmenta Historicorum Graecorum, ed. C. Müller, Paris, 1841 - 1870, (F.H.G.). Geographi Graeci Minores, ed. C. Mililer, Paris 1855 - 1861. (G.G.M.). GELLİUS, Noctium Atticarum, ed. H. M. Hornsby, New York, 1937. (Noc. Att.). HERODOTUS, Historiae, ed. M. Kallenberg, Lipsiae, 1890. HİERONYMUS, Opera, Yenice, 1766. Inscriptiones Graecae ad res Romanos pertinentes, ed. R.L.V. Cagnatt, 1906 - 1927 (I.G.R.). Inscriptiones Latinae Selectae, ed. H. Dessau, Berolini, 1892 - 1916. (Dessau, l.L.). JOSEPHUS, Bellunı Judaecum, ed. S. A. Naber, Berlin, 1877. (Bel. Jud.). JULİANUS, Opera, ed. C. F. Herttein, Leipzig, 1875 - 6. JUSTİNUS, Historiae, ed. J. C. Th. von Otto, Jena, 1842. LİVİUS, Ab urbe condita libri, ed. Conway ve Walters, Oxonii, 1934. LUCANUS, Pharsalia, ed. Jakobitz, Leipzig, 1856. MELA, De Chorographia, ed. G. Parthey, Bertin, 1867. Notitia Dignitatum, ed. O. Seeck, Bertin, 1876. (Not. Dig.). Orientis Graeci Inscriptiones Selectae, I ve II, ed. W. Dittenberger, Lipsiae, 1903 - 1905 . (0.G.I.). OROSİUS, Historiae adversos paganos, ed. C. Langemeister, Leipzig, 1887. PAUSANİAS, Descriptio Graeciae, ed. L. Dindorf, Paris, 1854. PLİNİUS, Natura/is Historia, ed. D. Detlefsen, Bertin, 1-866-82. (Nat. His.). PLİNİUS, Naturalis Historiae Libri XXXVIT, ed. C. Mayhof, Lipsiae, I. cilt ,1906. II. cilt, 1909, ili. cilt, 1892, IV. cilt, 1897. POLYAENUS, Strategemata, ed. J. Mellar, Stuttgart, 1855. POLYBİUS, Historiae, ed. L. Dindorf, Lipsiae, I. cilt, 1882, II. cilt, 1889, III. cilt 1893, IV. cilt, 1904, V. cilt, 1904. SALLUSTİUS, Historiarum re/iquae, ed. B. Maurenbrecher, Lipsiae, 1904. H Scriptores Historiae Augustae, ed. E. Hobi, Leipzig, 1927. (S.H.A.). SERVİUS, Commentarii in Aeneis, ed. G. Thilo ve H. Hagen, Leipzig, 1881-7. STEPHANUS BYZANTİUS, Etnicorunı quae supersunt, ed. A. Meineke, Berlin 1840. (Steph. Byz. s.v.). STRABON, Geographika, ed. A. Meineke, Berlin, 1853 - 1909. SUETONİUS, De vita caesarum libri VIII, ed. M. Ilım, Lipsiae, 1907. Sylloge Inscriptionum Graecarum, ed. G. Dittenberger, Hildesheim, 1960. (Sylloge). fACİTUS, Annales, ed. H. Furneaux, Oxford, 1896. (Annales). 'fACİTUS, Historiae, ed. W. A. Spooner, London, 1891. (Hist.). fituli Lyciae lingua Lycia conscripti, ed. Kalinka, Wien (T.A.M.l.), 1901. Tituli Lyciae linguis Graeca et Latina conscripti, Wien, (T.A.M., II, 1), 1920; (T.A.M., il, II), 1930; (T.A.M., II, lll,) 1944. VELLEİUS PATERCULUS, Historia Romana, ed. C. Halın, Leipzig, 1876. XENOPHON, Opera omnia, ed. R. Hühner, Gothae, 1852. ZOSİMUS, Historia Nova, ed. L. Mendels~hon, Leipzig, 1887. B. Yeni Eserler. Abbott, F. F. ve Johnson, A. C., Mıınicipal adıııinistration in the Roman Empire, Princeton, N. J., 1926. Akşit, O., Likya Tarihi, İstanbul, 1967. Akşit, O., Roma İmparatorluk Tarihi, İstanbul, 1970. Arnold, W. T., Tlıe Roman System of Provincial Goverııment to the Accession of Constantine the Great, Oxford, 1906. Atlan, S., Side'nin M.Ö.V. re IV. yüzyıl sikkeleri üzerinde araştırmalar, Ankara, 196 . Baumbach, A., Kleinasien unter Alexander d. Grossen, Jena, 1911. Beloch, J., Griechische Geschichte, Strasburg ve Berlin, 1912 - 1927. (Griech. Gesch.). Benndorf - Niemann ve Petersen von Luschan, Reisen im Südwestlischen Kleinasien, I, II, Vienna, 1884 - 1889. (Reisen). Bevan, E. R., ve Mahaffy. J. P., A History of Egypt under the Pto/emaic Dynast}', London, 1927. Bevan, E. R., The house of Se/eucus, London, 1902. Bork, J., Ski::.ze des Liikischen, Leipzig, 1926. Boscb, C., Die Kleinasiatisclıen Münzen der Römischen Kaiserzeit, II, 1, 1, tuttgart, 1935. Bouche - Leclerq, A., Histoire des Seleucides, Paris, 1913. Broughton, T.R.S., Economic sıırvey of ancient Rome, Baltimore 193 . 12 Bruns, C. G., Fontes luris Romani Antiqui, 2. ed, 1909. Bury, J. B., The Provincial List of Verona, JRS, XIII, 1923. Busolt, G., Griechische Geschichte, Strasburg ve Bertin, 1897 - 1904. Chapot, V., LA Province Romaine Proconsulflire d'Asie, Paris, 1904. Dessau, H., Geschichte der Römischen Kaiserzeit, I-II, Bertin, 1924 - 1930. Domaszewski, A., Geschichte der Römischen Kaiser, Leipzig, 1921. Droysen, J. H., Geschichte des He/lenismus, Gotha, 1877 - 78. Drumann, W - Groebe, Geschichte Roms, Berlin, 1899 - 1929. Fougeres, G., De Lyciorum Communi, Paris, 1898. Fraser, P. M., ve Bean, G. E., The Rhodian Peraea and lslands, Oxford, 1954. Friedrich, J., K/einasiatische Sprachdenkmiiler, Bertin, 1932. Gelzer, RE, X, 1, 937 v.d. Brutus. Goetze, A., cT/ıe Linguistic Continuity of Anato/ia as shown by its proper names• (American School of Research) VIII, New-Haven, 1954. Goetze, A., Kleinasien, Kulturgeschichte des A/ten Orients, München, 1957. Grose, S. W., Catalogue of the Mc Lean Col/ection of Greek Coins, Cambridge, 1929. Grueber, H. A., Coins of the Roman Republic in ıhe British Museum, London, 1910. Hardy, E. G., The provincial Concilia from Augustus to Dioc/etian, (Studies in Ro- man History, First Series, 2. baskı), London, 1910. Head, B. N., Historia Numorum, Oxford, 1911. (H N2).