VRIJDAG 28 NOVEMBER 2008
Makelaars over de Van een huurwoning Weg met de amorfe woningmarkt: naar een en kleurloze ‘Laten we elkaar nieuwbouwhuis vinexwoning, bouw niet gek maken’ in tien vragen je huis op maat! 2 5 11 nieuwbouwamsterdam
alles over ‘nieuwe stenen’ en hun (toekomstige) bewoners FOTO ELMER VAN DER MAREL ELMER VAN FOTO 2 nieuwbouw amsterdam VRIJDAG 28 NOVEMBER 2008 ‘Er is nog altijd veel meer
e huizenmarkt in Amster- van 9500 woningen, wordt dit jaar onderkant van de markt, bij de jon- van het grootste belang dat er hypo- De kredietcrisis dam ingezakt? “Nou,” niet gebroken, verwacht Van den ge starters.” theken verstrekt blijven worden.” zegt Pieter Joep van den Brink. Het zullen er uiteindelijk tus- Op 1 oktober stonden er in heel “Het gaat de verkoper niet om de heeft directe Brink, voorzitter van de sen de 8000 en 8500 zijn. “We ver- Amsterdam 3500 woningen te koop. hoogste bieding, maar om de beste Makelaarsvereniging Am- kopen in het vierde kwartaal nor- Van den Brink: “Dat is niks, op het bieding. Dus van iemand die niet gevolgen voor Dsterdam (MVA). “De markt is in ok- maal rond de tweehonderd wonin- totaal van 385.000 woningen in de heeft aangeklopt bij één of andere tober versuft. Het aantal kopers is gen per week; op dit moment zijn stad. Er is nog steeds veel te weinig internetbank die niet meer bestaat. de nieuwbouw, beduidend minder, de mensen zijn dat er 170 .” aanbod, vergeleken met de vraag.” Als de financiële zekerheden blij- nu niet meer zo bezig met het kopen De koopwoningmarkt in Amster- en voor de grote van een huis.” dam is een nogal afwijkende markt. Maar ingezakt – nee. “Als er hele- Er zijn hier veel minder huizen te ‘Er moet nieuwbouw op de markt koopmarkt van maal geen markt is, kun je niet meer koop dan in de rest van het land. Het bewegen. In het derde kwartaal zijn bestand aan koophuizen in de stad blijven komen. Als de productie bestaande er in Amsterdam altijd nog 2250 wo- beslaat slechts 24 procent van het ningen verkocht. Die verkopers totaal aantal woningen. achterblijft, is dat dodelijk.’ woningen. Hoe moeten allemaal nog een huis Die koopmarkt blijft, tot genoegen kopen. Alleen hebben die mensen van de MVA, nog wel jaar op jaar somber zijn de nu een langere adem. Ze bekijken stijgen. “Zo is er nog een giganti- meer huizen voordat ze kiezen, en sche vijver van gesplitste woningen Zijn grootste zorg is dat daar een ven zoals nu, krijgen kopers weer makelaars? letten meer op een scherpe vraag- in eigendom van de corporaties,” stagnatie ontstaat. “Het mag geen een hypotheek en kunnen wonin- prijs en op kwaliteit.” aldus Van den Brink. “Die hadden stilstaand water worden, er moet gen worden verkocht.” Het record van 2007, een verkoop daarmee een groot succes aan de wel beweging blijven. Daarom is het “Natuurlijk, de banken zijn kriti-
BERT STEINMETZ
Makelaar Simone Carrée in Oud-West: ‘Krantenkoppen over kelderende huizenprijzen zijn misplaatst.’
ovember bezorgt ons tot nog toe het dub- stonden tien anderen te dringen. De mensen bo- anders dan een jaar geleden, hooguit is er meer ‘Natuurlijk bele van de gemiddelde omzet.” Simone den blind over elkaar heen.” druk op de prijs. Maar dat is, verwacht ik, ook ‘N Carrée, makelaar bij Gaikhorst Make- “Dat doen ze nu niet meer. De nuchterheid maar tijdelijk.” laars in Oud-West, zit er zelf een beetje verbaasd komt terug op de huizenmarkt; de mensen staan “En laat er nu eens vijf procent van de prijs af is er wat bij te kijken. Het resultaat tot halverwege deze weer met beide benen op de grond. Nu heb je gaan, of zelfs tien procent. De markt was toch maand duidt bepaald niet op een zware terugval veel meer rust, en dat is een goede ontwikke- overspannen, de prijzen waren omhoog gegierd. in de woningmarkt. ling.” Zo bezien is de markt op een meer reëel peil ge- aan de “Het mocht ook wel, want augustus en septem- Intussen verkeert iedereen wel in onzekerheid komen. Maar daarbij passen geen krantenkop- ber waren juist slecht.” Haar verklaring voor de over de ontwikkeling van de huizenprijzen. “Als pen over ‘kelderende huizenprijzen’. Er is hele- goede omzet is dat juist nuchtere zoekers, die de je niet hoeft te verhuizen, wacht je nu liever – ze- maal geen sprake van een extreme beweging hand. Men laatste jaren heel moeilijk aan de bak konden ko- ker in het hogere segment,” is de waarneming naar beneden.” men, nu veel rustiger kunnen rondkijken en van Carrée. Ze doelt dan op de huizen boven de “Dat mensen eerst hun huis verkopen, heeft tot onderhandelen. half miljoen euro. “Wij hebben zelf vooral wo- gevolg dat het aanbod toeneemt. Bovendien maakt “Maar er is wel degelijk wat aan de hand,” be- ningen in het middensegment, zo rond de vier, staan woningen langer te koop. Dat betekent dat nadrukt Carrée. “De berichten over de wereldwij- vierenhalve ton. Daar zijn veel minder proble- er eindelijk wat gezonde ruimte op de woning- de kredietcrisis zijn heel negatief, en dat brengt men.” markt komt. Als een huis wat langer te koop even pas mensen er absoluut toe even pas op de plaats te “Aan de onderkant van de markt, bij de star- staat, hebben ook meer gegadigden de gelegen- maken.” ters, valt vaak geen keuze te maken. Daar koop je heid daar nog een tweede keer naar te komen kij- “De kopers wachten af. Wij hebben een huis in voornamelijk een huis om tegen een aan- ken.” op de de verkoop waarvoor twee serieuze gegadigden vaardbare prijs ergens te kunnen wonen. Want Dat neemt niet weg dat ook volgens Simone zijn. Een van hen vroeg ons te bellen als de ander wonen moet je toch.” Carrée het fundamentele probleem van de Am- een bod had gedaan, maar dat doen we natuur- De grootste verandering op de huizenmarkt is sterdamse woningmarkt blijft bestaan: de krap- plaats’ lijk niet. Iedereen is heel afwachtend en neemt dat niet langer de verkopers, maar de kopers de te. “Zeker als de nieuwbouw stokt door proble- de gelegenheid te baat om meer na te denken.” markt dicteren. “Wie een ander huis wil, gaat men met de financiering, neemt de druk alleen “Dat is wel heel anders dan een jaar geleden. eerst zijn woning verkopen en dan pas zoeken maar toe. Er is nog steeds een grote vraag naar Toen kreeg je de tijd niet om na te denken; er naar een nieuwe. De vraag naar woningen is niet nieuwbouw.” VRIJDAG 28 NOVEMBER 2008 nieuwbouwamsterdam 3 vraag dan aanbod’
scher. Als je bij de BKR in Tiel gere- gistreerd staat, wordt het lastiger een hypotheek te krijgen. Maar als dat niet het geval is, krijg je die hypotheek heus wel. Dat loopt op dit moment ook wel weer.” Spookverhalen over een forse stij- ging van het aantal executoriale verkopen doordat mensen in de knel zijn gekomen met het betalen van hun hypotheekrente, doet Van den Brink ook af als ‘onzin’. “In Nederland staan vier miljoen wo- ningen met een hypotheekschuld. Vorig jaar zijn er daarvan 1811 ge- veild vanwege hypotheekschulden. Dus laten we elkaar niet gek ma- ken.” “Voor dit jaar hebben we nog geen cijfers. Volgens de Vereniging Eigen Huis loopt voor 250.000 mensen dit jaar een renteperiode af. Maar nie- mand kan zeggen hoeveel van hen de rente niet meer kunnen betalen.” En er móét nieuwbouw op de markt blijven komen. Van den Brink: “Het achterblijven van de nieuwbouwproductie is dodelijk voor deze sector. Nieuwbouw is no- dig om het water stromende te hou- den. Maar als je ziet hoe weinig nieuwbouw er nu wordt toege- voegd.” Voor angst voor een waardedaling van enige omvang ziet de MVA-voor- zitter ook geen reden. “Zolang de voorraad van te koop staande wo- ningen relatief zo klein blijft, zullen de prijsbewegingen geen giganti- sche schommelingen laten zien.” “We zitten nu op een min van drie Bijschrift FOTOCREDIT procent ten opzichte van het tweede kwartaal; vergeleken met het derde betalen, plus het risico te lopen dat “Geef de particuliere huiseigenaar kwartaal van 2007 nog op een plus hij twee jaar moet wachten voordat de vrijheid om te gaan splitsen en Vier miljoen huizen hebben een van 5,5 procent. Na de vorige terug- zijn huis wordt opgeleverd?” verkopen. De sociale sector is de val, rond 2001, hadden we wel een Daarom moeten ontwikkelaars taak van de corporaties, niet van de hypotheek. 1811 zijn er geveild. paar jaar een daling van twee of drie meer op eigen risico durven te bou- particuliere huiseigenaar. Zie de In- procent, maar in 2004 alweer een wen. De grondeigenaar – en dat is in dische Buurt, waar het succes te Laten we elkaar niet gek maken’ stijging van drie procent. En dan Amsterdam vrijwel altijd de ge- danken is aan het splitsingsbeleid. nog hebben we het niet over verlies, meente – kan dat stimuleren door Daar willen mensen graag gaan wo- maar over wat minder winst.” iets aan de grondprijs te doen, of nen, daar wordt geïnvesteerd.” Om een huis te verkopen moet het door de ontwikkelaar die grondprijs “De markt van koopwoningen is in kwaliteit bieden én direct beschik- gefaseerd te laten betalen. de tien jaar sinds 1997 meer dan ver- baar zijn, is Van den Brinks erva- En, Van den Brink bepleit het be- dubbeld. En dat komt voornamelijk ring. Van papier kopen is nu niet paald niet voor de eerste keer, er door nieuwbouw én door het split- meer aantrekkelijk. “Wie is er nog moet een ruimer splitsingsbeleid sen van oude panden door corpora- bereid zeven procent bouwrente te komen. ties en particuliere bezitters.”
Type woning: Appartement tekenen in Noord. Al was de overstap Woonoppervlak: 80 m2 van West naar Noord vijf jaar geleden Prijs: 215.000 euro(inclusief parkeer- niet gemakkelijk: “Noord is geen Am- plaats) sterdam, riepen we toen. Het is te ver Buitenruimte: Balkon(7 m2) weg, niet gezellig. De bekende kreten.” Locatie: Elzenhagen in Noord Daar komen ze nu op terug: “Onze vrien- den, collega’s en families wonen er nu Het is nu nog een grote zandvlakte, ook. En met het openbaar vervoer of de maar in de herfst van 2010 hopen Caroli- auto ben je zo in het centrum.” ne Klein en Inge van der Kooi er hun Echt op zoek naar een nieuwbouwwo- nieuwe huis in te richten. Klein, tech- ning waren ze niet. Van der Kooi: “Dit nisch medewerker bij een vliegtuig- sluit helemaal aan op onze wensen: veel onderhoudbedrijf: “We hebben nu zestig ruimte en weinig onderhoud.” Klein: “We vierkante meter en een balkon van één kunnen er straks zo in. Alleen nog wat bij één waar je zo bij de buren op het verven, een nieuwe vloer erin en de bad- bord kijkt. Straks wonen we in een mo- kamertegeltjes uitzoeken.” dern 20ste-eeuws grachtenpand aan Ook de financiën speelden een rol. “We mijn paleis het water zonder bovenburen, met een kwamen erachter dat groter huren bijna balkon van zeven meter lang.” Van der net zo duur was als kopen. Bovendien Kooi, re-integratiecoach: “Op het zuid- had dit appartement een betaalbare oosten. Dat wordt ’s ochtends lekker buitenruimte.” ontbijten in het zonnetje.” Veel nieuws zijn Klein en Van der Kooi De twee geboren en getogen Amster- niet van plan te kopen voor hun toekom- dammers hoefden niet lang na te den- stige appartement. Alleen de ontbijtta- ken om weer voor een aantal jaar bij te fel voor op het balkon dan, misschien. Caroline Klein (28)en Inge van der Kooi (29): nieuwbouwproject de Singel van Noord ...
Ga voor de financiering van uw nieuwbouwwoning naar Rabobank Amsterdam. Bel voor een afspraak met een nieuwbouwspecialist (020) 777 83 30.
De Rabobank. Thuis in Amsterdam.
www.rabobank.nl/amsterdam
Eg^_oZckVcV[XV# ½ (.%#%%%!"k#d#c# Eg^_oZckVcV[XV# ½ ()%#%%%!"k#d#c# %'+'$&%$%-lll#kVcWZZ`#ca lll#YZbZZhiZghkVc\gVX]iZcg^_`#ca >c^i^Vi^Z[cZbZgh/ KZg`ddeZc^c[dgbVi^Z/ IZa# %(( " )'' &% &% IZa# %(( " )+* '+ %' lll#]Z^_bVch#ca lll#aViZ^#ca lll#lddckVhi#ca lll#Ydb^X^a^jb#ca VRIJDAG 28 NOVEMBER 2008 nieuwbouwamsterdam 5 Opleverdatum geen garantie Voor het eerst een huis kopen: spannend! Hoe zoek je, waar moet je op letten en hoe zit dat met een nieuwbouwwoning die nog alleen op papier bestaat? Van een huurwoning naar een nieuwbouwhuis in tien vragen. ANNEMIEK VERBEEK 1Waarom zou ik eigenlijk kopen? Een huurwoning heeft zo zijn voor- delen: de opzegtermijn is kort, de verhuurder (particulier of corpora- tie) regelt het groot onderhoud en je kunt eventueel huursubsidie aan- vragen als het je financieel minder gaat. Maar ja, in Amsterdam is een huurhuis moeilijk te vinden. En over het algemeen zijn huurhuizen klein of (in de vrije sector) duur. Een eigen huis kopen, kan dan een uit- komst zijn. Dat is vaak ook duur, maar je bouwt er wel vermogen mee op. En als je voor nieuwbouw kiest, heeft dat als voordeel dat je al bij de bouw een vinger in de pap hebt bij de indeling van het huis. 2 Wat is mijn budget? Hoeveel u kunt én wilt betalen aan hypotheek, zijn twee verschillende vragen. Een hypotheekverstrekker kijkt vooral naar wat u kúnt betalen. Hoeveel dat is, hangt af van uw in- komsten, uitgaven, vermogen, de rentestand en de waarde van het huis dat u wilt kopen. Een hypo- theekofferte is vaak niet langer dan zes tot negen maanden geldig. Nieuwbouw in de Cornelis Zillesenlaan op het Steigereiland op IJburg. Een jaar telt voor de bouw gemiddeld 180 werkbare werkdagen. FOTO FLORIS LOK 3Ik wil een nieuwbouwhuis dan wel een boete tegenover. Direct der vraagt daarvoor zonder blikken dig is voor het sluiten van een hypo- kelijke oplevering van het huis en kopen. Waar begin ik? doorverkopen van de woning kan of blozen 1850 euro. theek of de overdacht van een huis. hét moment om alle tekortkomin- Nieuwbouwwoningen worden ook, maar ook daar zitten (financië- Voor het tekenen van de eigen- gen na te lopen. Sommige aanne- meestal verkocht voordat er nog le) haken en ogen aan. domsakte hoeft u niet zelf een nota- mers hebben een zogeheten voor- maar één steen is gelegd. Op de ris te kiezen, dat doet de bouwer, die oplevering om nog voor de sleutel- websites nieuwbouwwijzer.nl en hem ook betaalt. overdracht eventuele gebreken vast nieuwbouw.com staat een overzicht 6Hoe weet ik wanneer ik kan te stellen, en waar mogelijk te repa- van alle nieuwbouwprojecten in Moet ik bij een nieuwbouw- verhuizen? reren. Deze vooroplevering heeft Nederland. Grote projecten hebben 5huis op andere dingen letten Wie een nieuwbouwhuis koopt dat geen juridische waarde, teken dus vaak een maquette en bezichti- dan bij bestaande bouw? nog alleen op papier bestaat, weet niets en accepteer zeker geen sleu- gingsdagen. Als er meer gegadig- Jazeker, er staat immers nog geen nooit precies wanneer hij de sleutel 8Wanneer moet ik verhuisdo- tels. den dan woningen zijn, wordt er ge- huis waarin u vooraf kunt kijken of in de voordeur kan steken. In het zen regelen? loot. Het is bij nieuwbouw gebruike- alles wel naar wens is. Nieuwbouw- koopcontract staat de globale ter- De koopovereenkomst is getekend, lijk om op een toegewezen woning huizen worden opgeleverd met ge- mijn voor de bouwtijd. Meestal is de hypotheek is rond. Tijd om ver- Alles is af, de meeste eerst een optie te nemen. In de op- middeld vijfentwintig tot dertig ge- deze bouwtijd uitgedrukt in zogehe- huisdozen te gaan pakken en nieuw dozen uitgepakt. tietermijn, uiteenlopend van een breken. Slordige afwerking, lelijk ten werkbare werkdagen. Dus geen behang uit te zoeken? Niet zo snel. 10 Kan het genieten be- paar dagen tot een paar weken, hebt schilderwerk en scheve tegels sco- zon- en feestdagen, geen bouwvak Zeg de huur van uw huidige woning ginnen? u als eerste het recht om de woning ren hoog op de lijst. en geen dagen dat vanwege slecht nog niet op, want het is niet zeker Meestal wel, maar er zijn gebreken te kopen. Knoop doorgehakt? Na Koper en aannemer sluiten na de weer alles stil ligt. Gemiddeld zitten dat het huis op de afgesproken da- die pas na een paar weken of maan- het tekenen van de koopovereen- koop een koop-/aannemingsover- er honderdtachtig werkbare werk- tum wordt opgeleverd. Afdwingen den zichtbaar worden. Als de pro- komst heeft u toch nog minstens eenkomst, waarin afspraken staan dagen in een kalenderjaar. Een ga- van de opleverdatum is helaas niet blemen duidelijk uit een bouwfout drie werkdagen bedenktijd. over de bouw en oplevering. Op de rantie van het Garantie Instituut mogelijk. Als de bouw vertraging, voortvloeien, moet de aannemer ze site van Vereniging Eigen Huis staat Woningbouw (GIW) zorgt er voor oploopt, heeft u echter wel recht op repareren. Ook zogenoemde ge- een voorbeeld van zo’n overeen- dat het huis hoe dan ook wordt afge- een schadevergoeding, per kalen- volgschade van zo’n fout (het dak komst. bouwd, zelfs als de bouwer failliet derdag een half promille van de lekt en de parketvloer is geruïneerd) Help, ik heb spijt! Kan ik nog Koop geen keuken of badkamer gaat. Niet alle nieuwbouwprojecten koopsom. Bij een huis van 125.000 is voor rekening van de bouwer. 4onder de voorlopige koop- voordat u zeker weet dat de opleve- bieden deze GIW-garantie. euro is dat dus 62,50 euro per dag. overeenkomst uit? ring van de woning definitief is. En U krijgt toch die felbegeerde baan in maak hele duidelijke afspraken het buitenland, of de relatie met uw over meer- en minderwerk met de partner loopt onverhoeds op de aannemer. Doe dat vóóraf, achteraf 7 Meer weten? klippen. Als de bedenktijd is ver- onderhandelen is lastig. De ene Heb ik een notaris nodig? 9Waarop moet ik letten bij de www.eigenhuis.nl lopen, kan het voorlopige contract bouwer rekent bijvoorbeeld 165 eu- Alleen een notaris is bevoegd een sleuteloverdracht? www.nieuwbouw.com alsnog ontbonden worden. Er staat ro voor een grotere cv-ketel, een an- notariële akte op te maken die no- De sleuteloverdracht is de daadwer- www.nieuwbouwwijzer.nl 6 nieuwbouw amsterdam VRIJDAG 28 NOVEMBER 2008 De kredietcrisis maakt financiering wel iets moeilijker De kredietcrisis heeft ertoe geleid dat banken voorzichtiger zijn geworden met het verstrekken van hypotheken. Is een huis nu dan nog wel te financieren? JOOST ZONNEVELD et lijkt er sterk op dat de van meer dan acht ton, zijn wel in dat mensen die al jaren een huur kredietcrisis de voorbode prijs gedaald, maar die van drie of van zevenhonderd euro betalen, is van een recessie. De vier ton die erg gewild zijn, zeker moeite hebben een hypotheek te groei is er in elk geval wel niet.” krijgen die precies even hoog is als uit. En velen maken zich Koopjesjagers kunnen het in Am- hun huur.” Ten onrechte vindt hij: Hzorgen over waardedaling van hun sterdam volgens Millenaar dus wel “Banken zouden dat risico gewoon huis, als het echt mis gaat. vergeten en daar komt bij dat de moeten durven nemen.” De behoefte aan woonruimte is in Amsterdam Bas Millenaar, commercieel direc- voorwaarden die banken stellen om Maar terecht of niet, potentiële ko- teur van De Hypotheker, valt het in geld te lenen voor een huis, steeds pers van een woning zullen er reke- nieuwe situatie biedt ook zo z’n mo- Amsterdam allemaal nog wel mee strenger worden. “De uitzonderin- ning mee moeten houden. Tegelij- gelijkheden voor onderhandelin- met de huizenmarkt. “De vraag gen, mensen zonder vast inkomen, kertijd kunnen kopers zich goed in- gen. is nog steeds veel groter dan het kleine zelfstandigen en starters krij- dekken tegen de risico’s die de kre- Bob Maas van de Vereniging Eigen aanbod. De hele dure woningen, gen het moeilijker. Het is vreemd dietcrisis met zich meebrengt en de Huis: “Het is belangrijk om reke- Type woning: Hoekwoning zijn bijna allemaal jonge gezinnen die er Woonoppervlak: 120 m2 min of meer op hetzelfde moment ko- Prijs: 317.000 euro men wonen.” Buitenruimte: Tuin(60 m2) Manichand vult aan: “Dat pioniersge- Locatie: De Banne in Noord voel vind ik heel bijzonder. Je moet er met zijn allen iets van zien te maken.” Al Eigenlijk hadden ze liever een oud huis is dat ‘met zijn allen’ ook wel weer eng: in de buurt gekocht, maar de hoge hui- “We zitten straks in een buurt waar 39 zenprijzen deden Floris van Hall en Sita andere gezinnen hetzelfde huis hebben. Manichand kiezen voor nieuwbouw in Dat is pas burgerlijk.” Van Hall: “Maar Noord. Volgens Van Hall en Manichand, ook wel om te lachen. En dat je bij de beiden acteurs, konden ze niet anders. buurman niet hoeft te vragen waar de Manichand: “Als je kinderen hebt in Am- wc is.” sterdam, word je gewoon de stad uitge- Nieuwbouw was financieel gezien ook dreven. Tenzij je vijf ton op tafel kunt aantrekkelijker, zegt Manichand: “Je leggen.” speelt meer op zeker dan bij oudbouw. Toch zien ze ook voordelen. Zo zal het We hebben hier een bouwtechnische mijn paleis een hele verademing zijn hun krappe garantie op ons huis met een aflossings- huurhuis aan het drukke Beukenplein in vrije hypotheek van tien jaar, met rente- 2010 in te ruilen voor de autoluwe buurt vaste, overzichtelijke maandlasten.” in de Banne. Manichand: “En er ligt een Het meest nog van alles kijkt Van Hall uit groot grasveld voor de deur waar onze naar zijn bankje bij de voordeur: “Die twee kinderen lekker kunnen spelen.” heeft iedereen. Dat je dan gewoon je Van Hall verwacht dat het contact met voordeur openlaat en met je glas wijn de buren ook makkelijker zal gaan: “Het naar de buurman toe loopt. Geweldig.” Floris van Hall (39)en Sita Manichand (37): nieuwbouwproject De Kaapstander VRIJDAG 28 NOVEMBER 2008 nieuwbouwamsterdam 7 onverminderd groot. De huizen in de populaire prijsklasse van drie tot vier ton zijn daarom nog niet goedkoper geworden. FOTO PETER HILZ / HOLLANDSE HOOGTE ning te houden met een ruime ter- voor mensen die zonder vast inko- tionale Hypotheekgarantie (NHG), sluiten, maar de algemene regel dat mijn van de overdracht zodat je vol- men zitten of mensen die een nega- waarvan de Vereniging Eigen Huis maximaal 4,5 keer het jaarinkomen doende tijd hebt om je oude woning tieve BKR-notering hebben (iemand (VEH) vanwege de kredietcrisis geleend mag worden voor een hypo- te verkopen. Het is in theorie moge- krijgt zo’n notering als hij andere le- heeft voorgesteld om die te verho- theek, biedt huiseigenaren volgens lijk extra ontbindende voor- ningen heeft waarbij betalingsach- gen naar 350.000 euro. Nu staat de Millenaar voldoende bescherming waarden in het koopcontract op te terstand is ontstaan waardoor kre- NHG nog garant voor de terugbeta- tegen overfinanciering. Het advies nemen, bijvoorbeeld dat de koop dietverstrekkers meestal huiverig ling van een bedrag van 265.000 eu- om niet het maximale bedrag te le- niet doorgaat als je je oude woning zijn met het geven van een hypothe- ro aan de hypotheekverstrekker. nen, geeft Maas altijd al, ‘maar dat niet binnen een half jaar en tegen caire lening). “Die groepen krijgen Daarnaast is de hypotheekrente van wordt nu vaker opgevolgd’. een minimumbedrag hebt kunnen het inderdaad lastiger, maar bij een woningen met NHG ongeveer een Ook al zijn kopers voorzichtiger en verkopen.” gewone bank is zo’n clausule echt half procent lager dan een huis zon- worden ze tegen zichzelf be- Bovendien is onlangs de zoge- niet nodig,” aldus Millenaar. der hypotheekgarantie. schermd, veel hangt simpelweg af noemde ‘kredietcrisisclausule’ ge- Specifiek voor kopers van nieuw- De minder bekende garantie van introduceerd. Die moet er voor zor- bouwprojecten hebben Maas en het Garantie Instituut Woningbouw gen dat huizenkopers die een voor- Millenaar nog wel wat tips. De (GIW) is in deze roerige tijden geen ‘De algemene regel om niet meer lopig koopcontract hebben gete- bouwbedrijven hebben het moeilijk overbodige luxe. Als een nieuw- kend en vervolgens hun hypotheek- en gaan pas bouwen als zeventig bouwkoopwoning wordt gebouwd dan 4,5 keer het jaarinkomen bank failliet zien gaan, niet opgeza- procent van de geplande woningen met GIW-garantie, dan is de koper deld worden met de tien procent op papier is verkocht. Omdat kopers ervan verzekerd dat zijn woning te lenen, biedt huiseigenaren kosten koper van de koopsom. In de aarzelen, kan dat betekenen dat de wordt afgebouwd als de aannemer nieuwe clausule kan afgesproken oplevering langer op zich laat wach- onverhoopt failliet gaat. voldoende bescherming’ worden dat de verkoper geen kosten ten of zelfs helemaal stilvalt. Omdat goed onderhouden wonin- in rekening brengt als de lening Volgens Maas kan in het koopcon- gen populair zijn, verwachten zo- van de specifieke situatie van de ko- – en dus de koop – niet doorgaat tract echter rekening gehouden wel Millenaar als Maas dat die in- per. “Als je een huis met overwaarde door een liquiditeitsprobleem van worden met die vertraging zonder vestering zich wel terug zal ver- hebt, een goede baan met wat de bank. daarbij als koper al te veel financi- dienen. Maas: “Maar het is ook be- spaargeld, dan ben je natuurlijk Hoewel de hypotheekverstrekkers eel risico te lopen. “In een koopcon- langrijk om niet voor de korte ter- veel minder kwetsbaar dan een star- Gmac, Elq en Sparck door geldge- tract kan geregeld worden dat de mijn te kopen. Ga uit van minimaal ter.” brek al gedwongen werden om te koop alsnog ontbonden wordt als zeven jaar. In deze onzekere tijden De Vereniging Eigen Huis raadt stoppen met het verlenen van hypo- het bouwplan verandert of dat de zal het minimaal zo lang duren starters daarom aan om te kijken theken, vinden zowel Maas als Mil- prijs van de woning omlaag gaat als voordat de kosten voor de over- naar startersleningen of -subsidies lenaar de ‘kredietcrisisclausule’ dat bij de rest ook gebeurt. Dat is dracht – notaris en makelaar – zijn en of bijvoorbeeld ouders willen in- overdreven. Volgens Maas ging het een kwestie van onderhandelen.” terugverdiend.” vesteren in een deel van de woning. hier om hypotheekverstrekkers in En dan zijn er nog de verschillen- Het risico dat kopers in de proble- Dat kan hypotheekverstrekkers een nichemarkt, vooral bedoeld de garanties, zoals de bekende Na- men komen, is nooit helemaal uit te over de streep trekken. 8 nieuwbouw amsterdam VRIJDAG 28 NOVEMBER 2008 De gemeente als makelaar én belegger De kredietcrisis treft weinig sectoren zo hard als de bouw. En dat juist nu Amsterdam schreeuwt om nieuwe woningen. Wethouder Maarten van Poelgeest is bezorgd. BERT STEINMETZ et stadsbestuur, de wet- ces is daar veel lastiger dan daar- zegeningen voor dit jaar. nen worden, valt het hele project houders Maarten van buiten. Vervolgens blijken ontwik- Maar dat de kredietcrisis hard zal stil, inclusief de corporatiewonin- Poelgeest (Ruimtelijke kelaars en woningcorporaties heel toeslaan in deze sector, daar twijfelt gen die ook deel van het project uit- Ordening en Grondzaken) terughoudend met aanbesteden. hij niet aan. Daarvoor is de woning- maken. en Tjeerd Herrema (Volks- “Er waren zelfs projecten waarop bouw veel te afhankelijk van de fi- “Toch hebben wij er alle belang bij Hhuisvesting) voorop, heeft er een helemaal niet werd ingeschreven,” nancieringsketen. Van Poelgeest: dat de herstructurering van de wij- hard hoofd in. De doelstelling die aldus Van Poelgeest. “De ontwikkelaar begint pas te bou- ken doorgaat,” zegt Van Poelgeest. het zichzelf had opgelegd – in vier De aannemers waagden zich lie- wen als hij een bepaald percentage “Dat betekent dat de woningcorpo- jaar twintigduizend woningen erbij ver niet aan complexe projecten, en heeft verkocht. En de kopersmarkt raties gemakkelijk aan financiering bouwen – wordt niet gehaald. hadden bovendien te kampen met is duidelijk al aan het krimpen, dat moeten kunnen komen.” “We komen een eind in de rich- stijgende prijzen en een tekort aan merken de ontwikkelaars, beleg- Hij vindt dat de overheid, zowel de ting,” zegt Maarten van Poelgeest. arbeidskrachten. “Dat brak ons al- gers en woningcorporaties direct. gemeente als het rijk, nu ‘anticy- “Maar we moeten het wel nuchter lemaal op. De procedures voordat Die bespreken nu al wat ze wel of clisch’ moet opereren, tegen de eco- bekijken. De laatste tien, vijftien we konden bouwen, duurden lan- niet zullen laten doorgaan. De ko- nomische trend in. De wethouder jaar haalden we een gemiddelde ger dan we hadden verwacht.” mende maanden zullen we dat pas doet daarvoor drie suggesties. van 3500 tot 4000 per jaar. Duco En daar kwam dus de kredietcrisis echt gaan zien.” Allereerst wil hij de overdrachts- Stadig slaagde er tijdens zijn laatste overheen. De wethouder schetst hoe alles belasting aanpakken, in krappe tij- periode in achttienduizend nieuwe Toch ziet de wethouder de resulta- met elkaar samenhangt. Ook de be- den een belangrijke rem op woning- woningen neer te zetten. Die twin- ten van dit jaar nog wel met enig leggers die huurwoningen bouwen, verkoop. “Het zou een uitkomst zijn tigduizend van ons was ook wel erg vertrouwen tegemoet. Alleen al in krijgen bij hun bank problemen met als ontwikkelaars een project dat ze ambitieus.” september en oktober zijn 1150 wo- de financiering. De banken probe- eigenlijk voor de verkoop hadden Maar dat was allemaal nog voor- ningen in aanbouw genomen. In ren hun risico’s te verkleinen en ei- bestemd, nu tijdelijk voor de ver- dat de kredietcrisis in uitbarstte. september was de bouw van 650 sen dat ontwikkelaars meer van huur kunnen bouwen,” legt hij uit. Van Poelgeest somt een reeks ob- woningen begonnen, in oktober hun eigen vermogen in nieuwe pro- “Later, als de economie weer wat op stakels op die de woningproductie- kwamen daar nog eens vijfhonderd jecten steken. orde is gekomen, kunnen ze die wo- cijfers ondergraven. Om te begin- bij. En ook de sociale huursector loopt ningen dan alsnog verkopen. Al- nen kosten bouwprojecten in de “Dat brengt het aantal tot novem- gevaar. Als in een groot complex de leen zitten ze dan wel met de belem- binnenstad meer tijd, het bouwpro- ber op 3066,” telt Van Poelgeest zijn koopwoningen niet verkocht kun- mering dat er nog zes procent over- Type woning: Rijwoning erg blij dat het nieuwe huis beter geïso- Woonoppervlakte: 121 m2 leerd is: “In onze keuken is het in de win- Prijs: 300.000 euro ter net zo koud als buiten.” Buitenruimte: Tuin(50 m2) Een ander voordeel is de ruimte. De Locatie: De Banne in Noord nieuwe woning is bijna drie keer zo groot en heeft een grote tuin. Dat is gun- Met pijn in hun hart zullen Gert-Jan Nij- stig voor eventuele uitbreidingsplannen hoff en Cristina Negroiu over een jaar in huize Nijhoff. hun oude woning aan de Marnixkade De keuze tussen een bestaand huis of verlaten. De avonden dat ze vanuit hun nieuwbouw was niet moeilijk. Volgens huis nog even snel in de Jordaan een Nijhoff, als projectorganisator werk- hapje gingen eten of voor een snel zaam in de bouwsector, is nieuwbouw drankje na het werk de kroeg nog even een betere investering: “Ik zie in mijn indoken, zullen ze gaan missen. werk veel nieuwbouwhuizen die volle- Want hoewel hun nieuwe huis in Noord dig zijn gemaakt volgens de laatste ei- maar op twintig minuten fietsen van het sen in de woningbouw.” centrum ligt, zullen de avondjes uit toch Hoewel verder van de gezelligheid in het mijn paleis spaarzamer worden, vreest Negroiu: centrum, is Nijhoff hoopvol over de “Als we moe zijn of het regent, stap je buurt: “Noord heeft de toekomst, zeg- niet zo snel meer op de fiets.” gen ze.” En ook de maandelijkse lasten zullen Al benadrukt hij nogmaals: “De ruimte is stijgen: “We betalen nu bijna niets, 250 de reden, niet de locatie.” euro huur per maand.” Al had het in zijn ogen wel slechter ge- Toch is het stel vol goede moed. Zo is Ne- kund: “IJburg ligt nog verder van het groiu, onderwijzeres op een basisschool, centrum.” Gert-Jan Nijhoff (37)en Christina Negroiu (31): nieuwbouwproject De Kaapstander VRIJDAG 28 NOVEMBER 2008 nieuwbouwamsterdam 9 drachtsbelasting bovenop de ver- koopprijs komt. Of die huizen wor- ‘De overheid den te duur, of de ontwikkelaar moet die zes procent als korting op moet nu de verkoopsom voor eigen rekening nemen.” anticyclisch “Daarom zou de overheid voor zulke gevallen de termijn waar- opereren, tegen binnen je zonder overdrachtsbe- lasting mag verkopen – nu twee de economische jaar – moeten verlengen tot zes, acht, of tien jaar. Dat kan voor ont- trend in’ wikkelaars een stimulans zijn toch nu al te beginnen met de bouw.” En ja, als partijpoliticus van GroenLinks is Van Poelgeest er na- tuurlijk voor de hele overdrachtsbe- lasting te schrappen, en het inkom- bouwwoningen stijgen ook niet, zo stenverlies voor de staatskas te dek- ziet het eruit, en de grondprijzen ken door dan de aftrek van hypo- volgen die trend. theekrente te verminderen. Zijn derde suggestie is de garant- Een tweede suggestie is een parti- stelling van rijk en gemeenten voor cipatiefonds van rijk en gemeenten. woningcorporaties te verhogen. Als De gemeenten kunnen dan, als wa- die van de huidige twee ton per wo- ren zij commerciële beleggers, een ning gaat naar tweeënhalve ton, is contingent woningen overnemen het voor de corporaties alweer wat – helemaal, of anders samen met goedkoper om geld bij de bank te le- een belegger. “Niet om die wonin- nen. gen in bezit te houden,” verzekert “Een maand geleden hebben wij Van Poelgeest. “Maar zo te partici- een openhartig gesprek gehad met peren, kan beter zijn dan direct te ontwikkelaars, beleggers en corpo- subsidiëren.” raties,” vertelt Van Poelgeest. “Zij Tijdens de vorige dip in de wo- hebben uiteengezet hoe lastig het ningbouw, rond 2001, probeerde de nu voor ze is aan financiering te ko- gemeente de bouw een zetje te ge- men. Dat heeft tot gevolg dat con- ven door de grondprijs te verlagen. crete projecten, waarvoor de bouw- “Maar dat geld hebben we nooit vergunning en alles klaar ligt, toch teruggezien.” niet beginnen.” Wel heeft de wethouder nu al be- “Ik hoor sombere verhalen uit de sloten de grondprijzen voor volgend markt. De bouwsector is heel afhan- jaar voorlopig niet te verhogen. De kelijk van de financiering. Ik ben er vrij-op-naamprijzen van nieuw- niet gerust op.” Maarten van Poelgeest: ‘De komende tijd zullen we zien wat de projectontwikkelaars gaan doen.’ FOTO JAN VAN BREDA Type woning: Penthouse is alles nieuw: “Ik heb er niets voor hoe- Woonoppervlak: 124 m2 ven doen. Ik moet er niet aan denken al- Prijs: 300.000 euro les zelf te verbouwen. Of te stuken, nog Buitenruimte: Balkon(10 m2) erger.” Locatie: Bos en Lommer Al heeft nieuwbouw ook zo zijn nadelen. Versteeg waarschuwt: “Je moet vooral Zijn oude huis bij het Erasmuspark en geen haast hebben. De bouw loopt altijd zelfs de Westertoren kan hij zien. Het ri- vertraging op.” Nog een tip: zoek tijdens ante uitzicht vanaf zijn nieuwe pent- de bouw al contact met andere toekom- house aan het Bos en Lommerplein doet stige bewoners en zet een kopersvereni- kersverse eigenaar Jaap Versteeg goed: ging op. Versteeg: “Makelaars spelen je “Dit is na vijf jaar huren echt mijn buurt altijd uit. Met een organisatie sta je ster- geworden. Ik had nergens anders willen ker en ben je beter op de hoogte.” wonen.” De 704 dagen dat Versteeg op zijn sleu- Ook de locatie, aan de A10, kan voor de tel moest wachten, zijn het meer dan veel bereisde financieel adviseur niet waard geweest. Trots laat hij zijn mo- beter: “Ik maak zeventig, tachtig vluch- dern ingerichte kantoor zien, de spotjes, mijn paleis ten per jaar. Met een taxi ben ik in tien de dimmers – ‘ik hou van gadgets’ – en minuten op Schiphol.” de twee koepelramen die uitkomen op Twee weken geleden verhuisde Versteeg de plek waar ooit nog een dakterras naar het ruime appartement op de ze- moet komen. Zelfs de rood beklede stoe- vende verdieping van nieuwbouwpro- len, de breedbeeldtelevisie en de mas- ject Collage. Versteeg heeft nooit getwij- sieve kandelaren zien er in zijn nieuwe feld over nieuwbouw: “De prijs-kwali- huis anders uit: “Door de ruimte komt al- teitverhouding is gunstiger.” Bovendien les hier veel beter tot zijn recht.” Jaap Versteeg (31): nieuwbouwproject Collage ... Vrije sector huurwoningen? • Actueel en betrouwbaar • Uitgebreide omgevingsinformatie • Professionele aanbieders • Gratis voor woningzoekenden ... Wonen met de grote stad binnen handbereik? Dat is wonen in Abcoude Nieuwbouwproject Broekzijdsehof in Abcoude biedt u een Steigerwoningen unieke combinatie: stijlvol wonen aan de groene rand van Een tuin aan het water is iets waar veel een karakteristiek dorp en u bent in no-time in de grote mensen van dromen, maar ook aan de steden Amsterdam en Utrecht. Woongemak, comfort en binnenzijde bieden deze herenhuizen veel stressvrij reizen met het openbaar vervoer zijn de wooncomfort. De woningen beschikken kernwoorden van Broekzijdsehof. De ruime herenhuizen over drie volledige verdiepingen met een inpandige berging, die desgewenst als liggen aan het water, in het groen en vlakbij het station. garage kan worden uitgevoerd. De oplevering is gepland voor eind 2008. Nu kopen Hier woont u riant, met volop ruimte om betekent dus vrijwel direct wonen. Veel makkelijker uw woning naar eigen wens in te richten kunnen wij het niet maken! En dat voor zeer scherpe en en te genieten van het wonen in een dorp interessante prijzen. dichtbij de stad. www.broekzijdsehof.nl I woonkamer van 45 m2 I ruime eetkeuken I drie slaapkamers I aangename badkamer I parkeren op eigen terrein I berging op begane grond I heerlijke tuin aan het water I prognose oplevering eind 2008 I prijs vanaf: f 398.000,– v.o.n. INLICHTINGEN Raad-Huis Makelaardij Vlaanderen Meybaum Makelaardij & VERKOOP Raadhuisplein 2, 1391 CV Abcoude Koppelkade 1, 1391 CT Abcoude Tel.: 0294 - 282 940 Tel.: 0294 - 281 670 IJBURG BLOK B STOER EN VERRASSEND 7ONEN OP EEN EILAND MET EEN STRAND ³AAN HUIS´ JACHTHAVENS OP EEN STEENWORP AFSTAND EN GROENE PARKEN %N BOVENDIEN ALLE VOORDELEN VAN DE WERELDSTAD !MSTERDAM ONDER HANDBEREIK $AT IS HET NIEUWE WONEN OP )*BURG 4YPE +OTTER 0UNTER EN *OL TOTAAL WOONOPPERVLAK VAN CA M TOT EN MET M RIANTE TUINGERICHTE WOONKAMER SCHUIFPUI NAAR VOORTERRAS OF SLAAPKAMERS FRAAIE BADKAMER ZONNIGE TUIN RUIM METER DIEP VEEL KEUZEMOGELIJKHEDEN INDELING EN AFWERKING 0RIJZEN VANAF &