67 Rakımlı Tepe: “9. Tümen… Turşun'un 2Km Kadar
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
67 rakımlı tepe: “9. Tümen… Turşun’un 2km kadar kuzeybatısında, 112 ile 67 rakımlılar arasındaki mıntıkada bulunacak…” Mustafa Kemal, Anafartalar Tarihçesi. Ece Baba Türbesi’nin 400m kadar güneyi, 112 rakımlı tepe 2’nin kuzeyindeki tepe. 67 rakımlı tepe şimdi Türbetepe ve yöresi olarak biliniyor. Bkz. 112 rakımlı tepe 2. 72 rakımlı tepe: Bkz. Sarıtepe 2. 83 rakımlı tepe - Kemal Bey Tepesi (The Haricot Redoubt - Le Haricot): Yüzbaşı Şevki Sırtı’nın ortalarında, Kerevizdere’ye ve gözetleme olarak Kanlıdere’ye hâkim Türk savunma mevziinin bulunduğu tepe. “Fransızlar tarafından yapılacak harekâtın asıl hedefi, Kerevizdere Sırtı (Yüzbaşı Şevki Sırtı) üzerinde, Türklerin 83 rakımlı tepe dedikleri tepeydi. Bu saldırıya Fransızlar 3. Kerevizdere, Türkler 83 rakımlı tepe muharebesi diyor.” Aspinall- Oglander, Gallipoli, c. 2. “83 Rakımlı Tepe Muharebeleri, 21/22 Haziran 1915. Kemal Bey Tepesi (83 rakımlı tepe) bölgesindeki karşı hücumları düzenleyen ve çarpışmalara katılan 2. Tümen Kurmay Başkanı Yüzbaşı Kemal, iki yerinden yaralanmış, 26 Haziran sabahı genç yaşta şehitlik katına yükselmişti.” ATASE, Çanakkale Cephesi, 3. kitap. 85 rakımlı tepe: “…Sarafim-Behramlı-Çamlık yolu takip edilecek, 1. Tabur 85 (185 olmalı) rakımlı tepe hizasında yoldan ayrılarak Kumtepe bölgesine gidecek…” 26. Alayın 22 Nisan tarihli emri. ATASE, Çanakkale Cephesi, 2. kitap, s.223. 86 rakımlı tepe: Kerevizdere ile Domuzdere arasında Cesaret Sırtı-Cesaret Tepeleri olarak adlandırılan geniş alanlı platonun güney tarafında, Boğaz’dan 500m içerde her iki dereye ve Boğaz’a hâkim tepe. 91 rakımlı tepe: Büyük Anafarta Köyü’nün 1,5km güneybatısındaki tepe. Bkz. Dağ Çeşmesi. 92 rakımlı tepe (Sandbag Ridge): Kayacıktepe’nin yaklaşık 300m güneyinde, Müsellestepe’nin güneybatısındaki tepe. 100 rakımlı tepe 1: “Kilidilbahir etrafında vücuda getirmeye başladığım Çamburnu tabyası (100 rakımlı tepe - 300)…” Mustafa Kemal, Arıburnu Raporu. Bkz. Çamburnu - Tabyası - Kışlası 100 rakımlı tepe 2: Bkz. Kayacıktepe. 112 rakımlı tepe 1 (Hill 112): Anafarta Spur (Küçük Anafarta Mahmuzu)’nun güneybatı sonunda İsmailoğlu Tepesi’nin hemen kuzeyindeki tepe. 21 Ağustos İngiliz saldırısının hedeflerinden biri. İngiliz haritalarında W Hills’in kuzeyde en yüksek tepesi olarak da gösteriliyor. 112 rakımlı tepe 2 - Çakıllık: Turşunköy’ün 1,5 km kuzeybatısında, Kavaktepe 1’in 1,5km kuzeydoğusunda. 122 rakımlı Sarıyarlar: Bkz. Sarıyarlar 1. 145 rakımlı tepe 1: Karakol Dağı’nın batı sırtlarında, ilk Türk savunma hattının doğusundaki tepe. 145 rakımlı tepe 2: Kirte köyünün yaklaşık 900m kuzeydoğusu. “Birliklerin…ağırlık kısımları Çamlık dolaylarında, 145 rakımlı tepenin (Çamlıtepe olmalı. Buna bkz.) kuzeyinde sütre gerisinde…” 26. Alay’ın 22 Nisan tarihli emri. ATASE, Çanakkale Cephesi, 2. kitap, s.224. 1 150 rakımlı tepe: Bkz. Yassıtepe. 156 rakımlı tepe: Bkz. Kapancatepe. 161 rakımlı tepe - Tarassuttepe: Yukarı Kapanca’nın kuzeybatındaki tepe. “…161 rakımlı tepeye gidildi. 190 rakımlı tepenin şimal-i garbisinden itibaren 161'e kadar olan saha tamamiyle açık ve Masırlıklar'da bulunan düşman torpidolarının ateşi altında bulunduğundan buralardan yaya ve koşar adım geçilmek mecburiyeti hâsıl oldu.” Mustafa Kemal, Anafartalar Tarihçesi. 161 rakımlı tepe çeşmesi: Bkz. Küçük Masırlık Çeşmesi. 165 rakımlı tepe 1 - Haydartepe: Kemalyeri’nin güney bitişiğindeki tepe. 165 rakımlı tepe 2: Bkz. Karakol Tepesi. 174 rakımlı tepe: Ali Bey Çiftliği’nin yakın doğusundaki tepe. 180 rakımlı tepe (Baby 700): Kılıç Bayırı’nın, güney tarafında, en yüksek noktası. 185 rakımlı tepe: Bkz. 85 rakımlı tepe. 190 rakımlı tepe: 161 rakımlı tepenin 1,4km kadar doğusundaki tepe. 241 rakımlı tepe: Su Yatağı’nın doğusunda (biraz güney) ve Mazı Çukuru'nun güney ucu batısındaki tepe. 261 rakımlı tepe: Conkbayırı’nın hemen güneyinde, güney yamacında Mustafa Kemal’in geri çekilen birlikle ve düşmanla ilk kez karşılaştığı tepe. 278 rakımlı tepe: Tekketepe’nin 500m güneyindeki plato ve tepe. Abanoz Tepesi: İsmailoğlu Tepesi’nin 1 km doğusundaki tepe. 83m. Abdal Bayırı: Sinem Sırtı-Sinemtepe'nin doğu ve batı eğimleri. Abdal Geçidi - Kurt Geçidi (Kurt Ketchede or Abdul Yere - Wolf's Pass): Conk Bayırı'ndan Kocaçimen Tepesi'ne giden ve bugün de kullanılan yolun Sinemtepe'nin kuzeydoğu eteğiyle Kocaçimen Tepesi'nin güneybatı eteğini birleştiren yaklaşık 5-6m genişliğinde dar geçit. Mısır ve Aspinall haritalarında Kurt Ketchede or Abdul Yere, yeni 25 binlik haritalarda Kurt Gediği (Aptal Yarı), E.H. haritasında Kurd Geçidi-Abdal Yarı olarak ve Kocaçimen Tepesi'nin batı tarafına yazılıyor. “...Kocaçimen Tepesi'ne muvasalat edildi. ...Kendimin Abdal Geçidi'nden Conkbayırı'na gideceğimi anlattım.” Mustafa Kemal, Arıburnu Raporu. “...Çamlıtekke'den atlı olarak hareket olundu. ...Kocaçimen Tepesi'nin cenup yamaçlarından Kurt Geçidi'ni geçerek Conkbayırı'na gitmek istiyordum. Kurt Geçidi'ne takarrüp ettiğimiz zaman, Conkbayırı tepesinden ve onun daha şimalindeki Boyun noktası (buna Bkz.) civarından düşmanın piyade ateşiyle karşılandık. ...Kurt Deresi'ne cenuba saptım. Besimsırt'ı şarktan dolaştıktan sonra Kördere boyunca yürüyerek Conkbayırı-Suyatağı arasında Sekizinci Fırka karargâhına vasıl oldum.” Mustafa Kemal, Anafartalar Tarihçesi. Abdal Yar(lar)ı (Abdal Yere - Abdul Yere): Kocaçimen ile Besimtepe arasında, Kurt Geçidi'nin iki tarafındaki derin, sarp, dikine keskin kayalık vadi. Abdurrahman Bayırı (Abdul Rahman Bair - Abdul Rahman Spur): Kocaçimen Tepesi’nden başlayıp Bombatepe’nin doğu tarafında son bulan büyük sırt. Adalar Denizi: Ege Denizi. Adana Bayırı (Adana Spur): Kemalyeri’nden güneybatı doğrultusunda Karayörük Deresi’ne inen sırt. Sırtın kuzey ucu, Tğm. Loutit’in 25 Nisan sabahı ulaştığı son nokta. Ağaçlıburun: Kerevizdere ağzının 500m doğusu. 2 Ağa Deresi - Ağadere: Fırkatepe-Kayalıtepe 2 ortasındaki vadiden gelip, Kayalıtepe 2’nin hemen kuzeyindeki vadiden gelen Suludere’yi de aldıktan sonra Değirmen Burnu’nun 150m kuzeyinde Bogaz’a dökülen dere. Ağıl - Çiftlik (The Farm): Conkbayırı’nın 500m kadar kuzeybatısında, Ağıldere ana kolunun çıktığı, The Farm mezarlığının bulunduğu düzlük. 575f, 175m. Ağıldere (Aghyl Dere): Conkbayırı’nın kuzeybatı eteklerinden çıkıp doğusundan gelen Karaağıldere ile birleştikten sonra kuzeyinden ve güneyinden başka dereler de alarak Azmakdere 1’in 500m kadar güneyinde denize dökülen dere. AHmet Ağa Bayırı: Harapkale kuzeyinde, güneybatıdan kuzeydoğuya Akapdere-Kirte Deresi çatalının doğusuna inen sırt. AHmet Efendi Sırtı: Bkz. Asım Efendi Sırtı. Akapyeridere: Kirte Deresi’nin Morto Koyu’na yöneldiği dirsekte aldığı batı kolu. Akbaşdere: Bkz. Yalova Deresi. Akbaş İskelesi - Odun İskelesi 1 (Odun Iskele): Akbaş Koyu’ndaki iskele. Savaş süresince çok yararlı oldu. Akbaş Koyu – Limanı (Ac Bachi Liman): Çanakkale Boğazı’nın Avrupa yakasında, Eceabat’ın kuş uçuşu 10 km kuzeydoğusuna düşen koy, liman ve iskele. Önemli bir sağlık merkeziydi. Bkz. Sestos Harabeleri. Akbaş Tekkesi (Ak Bash Tekie): Sestos Harabeleri’nin yakın güneyindeki tekke. Akçay İskelesi: 5. Ordunun Edremit Körfezi’ndeki güney görev sınırı olan iskele. Aktepe 1: Bkz. Aytepe. Aktepe 2: Kepez Koyu’nun güneyinde, Akyar Tepeleri’nin kuzeyindeki tepe. 27m. Akyar Tepeleri (White Cliff): Kepez Koyu’nun 1000m güneyinde, sahile paralel yalçın sırtlar ve en yüksek noktaları. Kuzeyden güneye 32,46,48m. Alaytepe (Regiment Hill - Alai Tepe): Abdurrahman Bayırı üzerinde, Asmadere ve Kayacık Ağılı vadilerine hâkim tepe. Bombatepe’nin doğusuna saldıran birlikler bu tepeden ateş altına alındı. Albayrak Sırtı - Çamlıbel - Karayörük Ormanı (Pine Ridge): Tekçam’dan güneye doğru inen sırtın doğu yamacı. Karayörük Vadisi’nin batı tarafı. Alçıtepe (Achi Baba - Atchi Baba - Hadji Baba – Eltchitepe - Atschibaba): Yarımada’nın güney bölümünün tam ortasında, Kirte’nin 1500m doğusu, Seddülbahir’in 7 km kuzeydoğusunda, çevresine, Boğaz girişine, Yarımada’nın batı ve güney kıyılarına hâkim tepe. Hamilton’ın ilk gün hedefi. E.H. h. 219m (Aspinall h. 200, 218m-715f). (Mısır h. Atchi Baba, -Atçı Baba- 245m) İki harita arasında bir eğri (münhani) ve 26m yükseklik farkı var. (Alman h. Hadji Baba 216m). (Liman von Sanders: Eltschitepe - Atschibaba). Alçıtepe köyü: Bkz. Kirte. Alıncadere - Avcılar Deresi: Batısından Sevinçdere’yi aldıktan sonra kuzeydoğudan Domuzdere’ye katılan kol. Ali Bey Çeşmesi: Yılgın Burnu’nun kuzeyinde Tuzla Gölü’nün 1 km kadar doğusundaki çeşme. Ali Bey Çiftliği (Ali Bey Farm - Halar. Alman h.): Alçıtepe’nin doğusunda, kuzeyinde kolordu ihtiyat tümeninin, yakınında cephane dağıtım yerinin bulunduğu çiftlik. Altıparmağın Bağı (The Vineyard): Kirte köyünün 1,5 km güneyinde, Kirte-Seddülbahir yolunun batısında, Kirte derelerinin birleştiği yerin doğusundaki bağ. İngilizlerin durdurulduğu hattın bir bölümü. 3 AltışeHitler Çeşmesi - Hacı Bahri Çeşmesi: Kirte köyünün 1200m tam güneyinde, Kanlıdere’nin batısındaki çeşme. Anadolu Mecidiye Tabyası: Bkz. Mecidiye Tabyası 2. Anafarta-i Kebir (Biyuk Anafarta): Büyük Anafarta köyü. Anafarta-i Sagir (Anafarta Sagir): Küçük Anafarta köyü. Anafartalar: 1- Büyük Anafarta - Küçük Anafarta köyleri. 2- Bu köylerin bulunduğu bölge. 3- Bu bölgede yapılan muharebelerin adı. Anafartalar Azmağı - Anafartalar Irmağı: Bkz. Azmakdere 1. Anafartalar Limanı: Bkz. Suvla Limanı. Anafarta Sırtı (Anafarta Spur): Bkz. Küçük Anafarta Mahmuzu ve Anafarta Spur. Andorya Çiftliği (Mısır h: Bairaman Jenubin Muavin Mevky): Alçıtepe ve Ali Bey Çiftliği’nin 1 km kadar kuzeyinde, Şahindere’nin doğusundaki çiftlik. “Güney Bölgesi Komutanlığına atanan Albay von Sodernstern karargâhını Andorya Çiftliği yakınındaki rakımsız tepede kurdu.” ATASE,