67 rakımlı tepe: “9. Tümen… Turşun’un 2km kadar kuzeybatısında, 112 ile 67 rakımlılar arasındaki mıntıkada bulunacak…” Mustafa Kemal, Anafartalar Tarihçesi. Ece Baba Türbesi’nin 400m kadar güneyi, 112 rakımlı tepe 2’nin kuzeyindeki tepe. 67 rakımlı tepe şimdi Türbetepe ve yöresi olarak biliniyor. Bkz. 112 rakımlı tepe 2. 72 rakımlı tepe: Bkz. Sarıtepe 2. 83 rakımlı tepe - Kemal Bey Tepesi (The Haricot Redoubt - Le Haricot): Yüzbaşı Şevki Sırtı’nın ortalarında, Kerevizdere’ye ve gözetleme olarak Kanlıdere’ye hâkim Türk savunma mevziinin bulunduğu tepe. “Fransızlar tarafından yapılacak harekâtın asıl hedefi, Kerevizdere Sırtı (Yüzbaşı Şevki Sırtı) üzerinde, Türklerin 83 rakımlı tepe dedikleri tepeydi. Bu saldırıya Fransızlar 3. Kerevizdere, Türkler 83 rakımlı tepe muharebesi diyor.” Aspinall- Oglander, , c. 2. “83 Rakımlı Tepe Muharebeleri, 21/22 Haziran 1915. Kemal Bey Tepesi (83 rakımlı tepe) bölgesindeki karşı hücumları düzenleyen ve çarpışmalara katılan 2. Tümen Kurmay Başkanı Yüzbaşı Kemal, iki yerinden yaralanmış, 26 Haziran sabahı genç yaşta şehitlik katına yükselmişti.” ATASE, Çanakkale Cephesi, 3. kitap. 85 rakımlı tepe: “…Sarafim-Behramlı-Çamlık yolu takip edilecek, 1. Tabur 85 (185 olmalı) rakımlı tepe hizasında yoldan ayrılarak Kumtepe bölgesine gidecek…” 26. Alayın 22 Nisan tarihli emri. ATASE, Çanakkale Cephesi, 2. kitap, s.223. 86 rakımlı tepe: Kerevizdere ile Domuzdere arasında Cesaret Sırtı-Cesaret Tepeleri olarak adlandırılan geniş alanlı platonun güney tarafında, Boğaz’dan 500m içerde her iki dereye ve Boğaz’a hâkim tepe. 91 rakımlı tepe: Büyük Anafarta Köyü’nün 1,5km güneybatısındaki tepe. Bkz. Dağ Çeşmesi. 92 rakımlı tepe (Sandbag Ridge): Kayacıktepe’nin yaklaşık 300m güneyinde, Müsellestepe’nin güneybatısındaki tepe. 100 rakımlı tepe 1: “Kilidilbahir etrafında vücuda getirmeye başladığım Çamburnu tabyası (100 rakımlı tepe - 300)…” Mustafa Kemal, Arıburnu Raporu. Bkz. Çamburnu - Tabyası - Kışlası 100 rakımlı tepe 2: Bkz. Kayacıktepe. 112 rakımlı tepe 1 (Hill 112): Anafarta Spur (Küçük Anafarta Mahmuzu)’nun güneybatı sonunda İsmailoğlu Tepesi’nin hemen kuzeyindeki tepe. 21 Ağustos İngiliz saldırısının hedeflerinden biri. İngiliz haritalarında W Hills’in kuzeyde en yüksek tepesi olarak da gösteriliyor. 112 rakımlı tepe 2 - Çakıllık: Turşunköy’ün 1,5 km kuzeybatısında, Kavaktepe 1’in 1,5km kuzeydoğusunda. 122 rakımlı Sarıyarlar: Bkz. Sarıyarlar 1. 145 rakımlı tepe 1: Karakol Dağı’nın batı sırtlarında, ilk Türk savunma hattının doğusundaki tepe. 145 rakımlı tepe 2: Kirte köyünün yaklaşık 900m kuzeydoğusu. “Birliklerin…ağırlık kısımları Çamlık dolaylarında, 145 rakımlı tepenin (Çamlıtepe olmalı. Buna bkz.) kuzeyinde sütre gerisinde…” 26. Alay’ın 22 Nisan tarihli emri. ATASE, Çanakkale Cephesi, 2. kitap, s.224.

1 150 rakımlı tepe: Bkz. Yassıtepe. 156 rakımlı tepe: Bkz. Kapancatepe. 161 rakımlı tepe - Tarassuttepe: Yukarı Kapanca’nın kuzeybatındaki tepe. “…161 rakımlı tepeye gidildi. 190 rakımlı tepenin şimal-i garbisinden itibaren 161'e kadar olan saha tamamiyle açık ve Masırlıklar'da bulunan düşman torpidolarının ateşi altında bulunduğundan buralardan yaya ve koşar adım geçilmek mecburiyeti hâsıl oldu.” Mustafa Kemal, Anafartalar Tarihçesi. 161 rakımlı tepe çeşmesi: Bkz. Küçük Masırlık Çeşmesi. 165 rakımlı tepe 1 - Haydartepe: Kemalyeri’nin güney bitişiğindeki tepe. 165 rakımlı tepe 2: Bkz. Karakol Tepesi. 174 rakımlı tepe: Ali Bey Çiftliği’nin yakın doğusundaki tepe. 180 rakımlı tepe (Baby 700): Kılıç Bayırı’nın, güney tarafında, en yüksek noktası. 185 rakımlı tepe: Bkz. 85 rakımlı tepe. 190 rakımlı tepe: 161 rakımlı tepenin 1,4km kadar doğusundaki tepe. 241 rakımlı tepe: Su Yatağı’nın doğusunda (biraz güney) ve Mazı Çukuru'nun güney ucu batısındaki tepe. 261 rakımlı tepe: Conkbayırı’nın hemen güneyinde, güney yamacında Mustafa Kemal’in geri çekilen birlikle ve düşmanla ilk kez karşılaştığı tepe. 278 rakımlı tepe: Tekketepe’nin 500m güneyindeki plato ve tepe.

Abanoz Tepesi: İsmailoğlu Tepesi’nin 1 km doğusundaki tepe. 83m. Abdal Bayırı: Sinem Sırtı-Sinemtepe'nin doğu ve batı eğimleri. Abdal Geçidi - Kurt Geçidi (Kurt Ketchede or Abdul Yere - Wolf's Pass): Conk Bayırı'ndan Kocaçimen Tepesi'ne giden ve bugün de kullanılan yolun Sinemtepe'nin kuzeydoğu eteğiyle Kocaçimen Tepesi'nin güneybatı eteğini birleştiren yaklaşık 5-6m genişliğinde dar geçit. Mısır ve Aspinall haritalarında Kurt Ketchede or Abdul Yere, yeni 25 binlik haritalarda Kurt Gediği (Aptal Yarı), E.H. haritasında Kurd Geçidi-Abdal Yarı olarak ve Kocaçimen Tepesi'nin batı tarafına yazılıyor. “...Kocaçimen Tepesi'ne muvasalat edildi. ...Kendimin Abdal Geçidi'nden Conkbayırı'na gideceğimi anlattım.” Mustafa Kemal, Arıburnu Raporu. “...Çamlıtekke'den atlı olarak hareket olundu. ...Kocaçimen Tepesi'nin cenup yamaçlarından Kurt Geçidi'ni geçerek Conkbayırı'na gitmek istiyordum. Kurt Geçidi'ne takarrüp ettiğimiz zaman, Conkbayırı tepesinden ve onun daha şimalindeki Boyun noktası (buna Bkz.) civarından düşmanın piyade ateşiyle karşılandık. ...Kurt Deresi'ne cenuba saptım. Besimsırt'ı şarktan dolaştıktan sonra Kördere boyunca yürüyerek Conkbayırı-Suyatağı arasında Sekizinci Fırka karargâhına vasıl oldum.” Mustafa Kemal, Anafartalar Tarihçesi. Abdal Yar(lar)ı (Abdal Yere - Abdul Yere): Kocaçimen ile Besimtepe arasında, Kurt Geçidi'nin iki tarafındaki derin, sarp, dikine keskin kayalık vadi. Abdurrahman Bayırı (Abdul Rahman Bair - Abdul Rahman Spur): Kocaçimen Tepesi’nden başlayıp Bombatepe’nin doğu tarafında son bulan büyük sırt. Adalar Denizi: Ege Denizi. Adana Bayırı (Adana Spur): Kemalyeri’nden güneybatı doğrultusunda Karayörük Deresi’ne inen sırt. Sırtın kuzey ucu, Tğm. Loutit’in 25 Nisan sabahı ulaştığı son nokta. Ağaçlıburun: Kerevizdere ağzının 500m doğusu.

2 Ağa Deresi - Ağadere: Fırkatepe-Kayalıtepe 2 ortasındaki vadiden gelip, Kayalıtepe 2’nin hemen kuzeyindeki vadiden gelen Suludere’yi de aldıktan sonra Değirmen Burnu’nun 150m kuzeyinde Bogaz’a dökülen dere. Ağıl - Çiftlik (The Farm): Conkbayırı’nın 500m kadar kuzeybatısında, Ağıldere ana kolunun çıktığı, The Farm mezarlığının bulunduğu düzlük. 575f, 175m. Ağıldere (Aghyl Dere): Conkbayırı’nın kuzeybatı eteklerinden çıkıp doğusundan gelen Karaağıldere ile birleştikten sonra kuzeyinden ve güneyinden başka dereler de alarak Azmakdere 1’in 500m kadar güneyinde denize dökülen dere. Ahmet Ağa Bayırı: Harapkale kuzeyinde, güneybatıdan kuzeydoğuya Akapdere-Kirte Deresi çatalının doğusuna inen sırt. Ahmet Efendi Sırtı: Bkz. Asım Efendi Sırtı. Akapyeridere: Kirte Deresi’nin Morto Koyu’na yöneldiği dirsekte aldığı batı kolu. Akbaşdere: Bkz. Yalova Deresi. Akbaş İskelesi - Odun İskelesi 1 (Odun Iskele): Akbaş Koyu’ndaki iskele. Savaş süresince çok yararlı oldu. Akbaş Koyu – Limanı (Ac Bachi Liman): Çanakkale Boğazı’nın Avrupa yakasında, ’ın kuş uçuşu 10 km kuzeydoğusuna düşen koy, liman ve iskele. Önemli bir sağlık merkeziydi. Bkz. Sestos Harabeleri. Akbaş Tekkesi (Ak Bash Tekie): Sestos Harabeleri’nin yakın güneyindeki tekke. Akçay İskelesi: 5. Ordunun Edremit Körfezi’ndeki güney görev sınırı olan iskele. Aktepe 1: Bkz. Aytepe. Aktepe 2: Kepez Koyu’nun güneyinde, Akyar Tepeleri’nin kuzeyindeki tepe. 27m. Akyar Tepeleri (White Cliff): Kepez Koyu’nun 1000m güneyinde, sahile paralel yalçın sırtlar ve en yüksek noktaları. Kuzeyden güneye 32,46,48m. Alaytepe (Regiment Hill - Alai Tepe): Abdurrahman Bayırı üzerinde, Asmadere ve Kayacık Ağılı vadilerine hâkim tepe. Bombatepe’nin doğusuna saldıran birlikler bu tepeden ateş altına alındı. Albayrak Sırtı - Çamlıbel - Karayörük Ormanı (Pine Ridge): Tekçam’dan güneye doğru inen sırtın doğu yamacı. Karayörük Vadisi’nin batı tarafı. Alçıtepe (Achi Baba - Atchi Baba - Hadji Baba – Eltchitepe - Atschibaba): Yarımada’nın güney bölümünün tam ortasında, Kirte’nin 1500m doğusu, Seddülbahir’in 7 km kuzeydoğusunda, çevresine, Boğaz girişine, Yarımada’nın batı ve güney kıyılarına hâkim tepe. Hamilton’ın ilk gün hedefi. E.H. h. 219m (Aspinall h. 200, 218m-715f). (Mısır h. Atchi Baba, -Atçı Baba- 245m) İki harita arasında bir eğri (münhani) ve 26m yükseklik farkı var. (Alman h. Hadji Baba 216m). (Liman von Sanders: Eltschitepe - Atschibaba). Alçıtepe köyü: Bkz. Kirte. Alıncadere - Avcılar Deresi: Batısından Sevinçdere’yi aldıktan sonra kuzeydoğudan Domuzdere’ye katılan kol. Ali Bey Çeşmesi: Yılgın Burnu’nun kuzeyinde Tuzla Gölü’nün 1 km kadar doğusundaki çeşme. Ali Bey Çiftliği (Ali Bey Farm - Halar. Alman h.): Alçıtepe’nin doğusunda, kuzeyinde kolordu ihtiyat tümeninin, yakınında cephane dağıtım yerinin bulunduğu çiftlik. Altıparmağın Bağı (The Vineyard): Kirte köyünün 1,5 km güneyinde, Kirte-Seddülbahir yolunun batısında, Kirte derelerinin birleştiği yerin doğusundaki bağ. İngilizlerin durdurulduğu hattın bir bölümü.

3 Altışehitler Çeşmesi - Hacı Bahri Çeşmesi: Kirte köyünün 1200m tam güneyinde, Kanlıdere’nin batısındaki çeşme. Anadolu Mecidiye Tabyası: Bkz. Mecidiye Tabyası 2. Anafarta-i Kebir (Biyuk Anafarta): Büyük Anafarta köyü. Anafarta-i Sagir (Anafarta Sagir): Küçük Anafarta köyü. Anafartalar: 1- Büyük Anafarta - Küçük Anafarta köyleri. 2- Bu köylerin bulunduğu bölge. 3- Bu bölgede yapılan muharebelerin adı. Anafartalar Azmağı - Anafartalar Irmağı: Bkz. Azmakdere 1. Anafartalar Limanı: Bkz. Limanı. Anafarta Sırtı (Anafarta Spur): Bkz. Küçük Anafarta Mahmuzu ve Anafarta Spur. Andorya Çiftliği (Mısır h: Bairaman Jenubin Muavin Mevky): Alçıtepe ve Ali Bey Çiftliği’nin 1 km kadar kuzeyinde, Şahindere’nin doğusundaki çiftlik. “Güney Bölgesi Komutanlığına atanan Albay von Sodernstern karargâhını Andorya Çiftliği yakınındaki rakımsız tepede kurdu.” ATASE, Çanakkale Cephesi, 2. kitap, s.329. “9. Tümen Komutanı’nı 25 Nisan saat 18.30 emri: Ben akşama kadar Anderya Çiftliği batısında ve yol yakınındaki Çamlıtepe’deyim, gece Sarafim Çiftliği’nde bulunacağım.” S.369. 28 Nisan günü için savunma düzenini kurmak isteyen 9. Tümen’in verdiği emirden: “3- Bu bölgede bulunan ve son derece yorgun bulunan 25. Alay…tekrar düzene konulmak üzere Anderya Çiftliği güneyine ve Kirte yolu yakınına geleceklerdir.” s. 302. Bkz. Çamtepe. Anzak Koyu (Anzac Beach - Anzac Cove - Beach): Küçük Arıburnu ile Büyük Arıburnu arasındaki koy. Arıburnu - Büyük Arıburnu - Şimal Arıburnu (Ari Burnu): Anzak Koyu’nun kuzey burnu. Arıburnu Cephesi (Anzac Battlefield): Kabatepe-Conkbayırı-Balıkçı Damları üçgenini içine alan cephe. Arıburnu İskelesi (William’s Camber – Pier): Arıburnu’nda kullanılan bir iskele. Arpadan Suyu (Arpadan Su): ’in 2,3 km tam batısındaki kaynak Arpaören Kuyusu (Arpa Uran Kuyu): Yaylatepe’nin batı eteği ucunda, sahile 200m mesafedeki kuyu. Asım Efendi Sırtı - Tepesi - Ahmet Efendi Sırtı: Alçıtepe’nin güney tarafında Kanlıdere ile Kerevizdere başlangıcı arasındaki sırt ve tepe. Aslantepe: Kireçtepe Sırtı üzerinde, batıdan ikinci tepe. 200m Asmadere - Asma Deresi – Asmalıdere (Asma Dere): Kocaçimen Tepesi'nin kuzeyinden çıkıp Abdurrahman Bayırı'nın batısı, Bombatepe'nin 500m kadar kuzeydoğusundan geçerek Susakkuyu’nun 1 km batısında Azmakdere 1’e katılıyor. Aşağı Kapanca - Küçük Kapanca (Ashagi Kapanja): Kapancatepe’nin batısı, Küçük Masırlık’ın güneyi. Aşil Çeşmesi - Aşil Mezarı - Höyük (Achilles Mound - Achilles Tomb): Menderes Çayı üzerinde kuzeydeki Menderes Köprüsü ile Yenişehir Yeldeğirmenleri arasında, Çay’ın batısında bulunan tümülüs, mezar ve çeşme. Sütre gerisinde bir top mevzii vardı. Avcılar Deresi: Bkz. Alınca Deresi. Aytepe - Aktepe - Beyaztepe (Hill 138 - Hunter-Weston Hill - Point 42): İlyas Burnu'nun 700m tam kuzeyindeki tepe. 25 Nisan günü Tekke Koyu'na çıkan İngiliz birliklerinin ilk saatlerdeki stratejik hedefi. 42m Aziziye Tabyası (Azizieh Qu.r): Çimenlik Tabyası’nın 600m güneydoğusundaki tabya.

4 Azmakdere 1 - Anafartalar Azmağı - Anafartalar Irmağı - Azmak Deresi - Büyük Anafarta Azmağı - Söğütlüdere (Azmak Dere): Büyük Anafarta kuzeyindeki sırtlardan gelip, İsmailoğlu Tepesi’nin güneyinden geçerek Damakçılık Bayırı batısında denize dökülen dere. Azmakdere 2 (Azmak Dere): Kayaltepe 1 sırtlarından çıkan, Peren Ovası’nın doğusundan kuzeye aktıktan sonra batıya yönelip Kabatepe’nin bir kilometre güneyinde denize dökülen dere. Azmakdere 3 - Küçük Anafarta Azmakdere - Kireçtepe Azmakdere - Küçük Azmakdere: Kireçtepe eteklerinden gelip Tuzla Gölü’ne dökülen dere. Azmakdere 4 (White’s Valley): Korku Deresi’ne, denize varmadan hemen önce güneyinden katılan ufak bir dere. Azmak Kuyusu (Azmak Kuyu): Azmakdere 1’in denize döküldüğü yerdeki kuyu.

Baba Burnu. Edremit Körfezi’nin kuzey sahili sonundaki burun, Anadolu’nun batı ucu. Badikatepe: Maltepe’nin 700m kadar kuzeybatısında bir tepe. 140m Bağlıksırt: Alçıtepe’nin güneybatısında, Susuzdere’nin güneyinde, Hilal Sırtı’nın devamı. Baha Baba: Bkz. Baka Baba Çeşmesi - Tepesi. Bahr-i Sefit Boğazı: Çanakkale Boğazı. Baka Baba Çeşmesi - Baha Baba Çeşmesi: Baka Baba Tepesi’nin 200m kuzey eteğindeki çeşme. Baka Baba Tepesi - Baha Baba Tepesi: Küçük Anafarta köyünün yaklaşık 1 km batısındaki bir tepecik. Bakla Burnu - Bakla Koyu: Saros Körfezi’nin güney sahilinde, Bolayır’ın kuzeyindeki burun ve doğusundaki koy. Balıkçı Damları (Fisherman’s Huts - Maori Hill – Balikje Damleri): Sazlıdere’nin denize dökülmeden önceki yatağının hemen güneyinde, balıkçı sığınaklarının bulunduğu yükselti ve alan. Bkz. Fisherman’s Hut. Balık Sırtı - Balıktepe - Halit ve Rıza Tepesi: “Evvela Balıktepe, bilâhare Halit ve Rıza Tepesi namını alan sırtlarda…” Mustafa Kemal, .Arıburnu Raporu. Bugün, Halit ve Rıza Tepesi’nin güneydoğusundaki bir tepenin adı olarak bilinmektedir. Bayırköy: 2 Mayıs Gelibolu bombardımanından sonra 5. Ordu karargâhının nakledildiği, Gelibolu’nun 10 km kadar güneyindeki köy. Baykuştepe: Soğanlıdere ağzından kuzeydoğuya doğru sahile paralel olarak uzanan sırt üzerinde, 1800m sonra, sahilden 400m içerideki tepe. 165m. Baykuşıtepe Tabyası – Mesudiye Tabyası – Tekke Altı Tabyası: Baykuştepe güney eteği, Kadir Baba Tekkesi güneyi. Soğanlıdere kuzeyi, Kum Burnu 4 batısındaki batarya. Bayramın Cenubu Muavin Mevkii (Bairamin Jenubin Muavin Mevky): Andorya Çiftliği arazisinin kuzeydoğusundaki nirengi. Behram - Behramlı köyü (Maghram): Kilitbahir-Alçıtepe yolu üzerinde, her iki yerleşim yerine de 10 km kadar mesafede, Soğanlıdere’nin kuzeyine düşen köy. Bergos: Geyikli-Ezine yolu üzerindeki Gökçebayır köyü. Besimtepe(ler) - (Hill Q - Nameless Peak): Güneydekine Vefiktepe (Besimsirti), kuzeydekine Sinem Sırtı (Abdal Yere) adları da verilen, Kocaçimen Tepesi- Conkbayırı arasında iki yükseltili tepe. Üstteğmen Besim Efendi adına. Bkz. Hill Q. 900f, 275m.

5 Beşyol köyü: Bkz. Turşunköy. Beyaztepe: Bkz. Aytepe. Beylikfener: Bkz. Gelibolu Feneri. Bigalı Deresi (Boghali Dere): Kuzeyden Kartaltepe eteklerinden gelip Bigalı köyü güneybatısından geçerek Bigalı Kalesi güneyinde Boğaz’a dökülen dere. Bigalı Kalesi (Boghali Kale): Bigalı köyünün 4 km güneydoğusunda, Boğaz kıyısındaki kale. Bigalı köyü - karyesi - Bigalı Kışlası (Boghali): Kocadere köyünün yaklaşık 3,5 km doğusunda, Maltepe’nin 1,5km kuzeyinde bulunan köy ve yakınındaki kışla. “26. 1. 1331’de Bigalı köyü ve Bigalı Kışlası’nda birer cephane kolu bulunmaktaydı.” “Fırka kısm-ı küllisinin Bigalı cihetlerinde tecemmüü hasebiyle fırka karargâhının dahi o cihete nakli takarrür ettirilerek 28. 1. 1331’de 3. Kolordu Kumamdanlığı’na bildirdim.” Mustafa Kemal, Arıburnu Raporu. Birinci Sırt (First Ridge): 180 rakımlı tepenin (Baby 700) hemen güneybatısından başlayıp Cesarettepe, Boyun (The Nek) ve güneybatıya doğru uzanan Yüksek Sırt’tan, -bir yandan, Serçetepe (Walker’s Ridge) üzerinden Arıburnu-Balıkçı Damları arasından Anzak Koyu kuzeyine, -öbür yandan, Keskinsırt-Haintepe üzerinden Anzak Koyu’na saçaklanan, -bir koluyla da güneybatıya yönelip Anzak Koyu’nun güneyindeki Hell Spit’e doğru uzanan (MacLagan Ridge) ve Korku Deresi yatağının kuzey yakasında Ege Denizi’ne ulaşan engebeler silsilesi. Bolayır (Bulair) Bolayır İskelesi: Bolayır’ın Marmara Denizi kıyısındaki iskelesi. Bolsazlık: Bkz. Sazlık. Bombasırtı (Quinn’s Post - Bomb Ridge - Bomb Sirt): Merkeztepe ile Kılıç Bayırı arasında, Quinn’s Post mezarlığının bulunduğu sırt. Bkz. Quinn’s Post. Bombatepe (Hill 60): Kayacık Ağılı ve Deresi’nin kuzeyindeki 60 rakımlı tepe. Boyun (The Nek): Yükseksırt (Russell’s Top) ile Cesarettepe ve 180 rakımlı tepe (Baby 700) arasındaki geçit, boğaz. Bkz. The Nek. Boyun - bölgesi - noktası: Bombasırtı ile Merkeztepe arası. Boyun noktası 1: “Kurt Geçidi’ne yaklaştığımız zaman Conkbayırı Tepesi’nden ve daha kuzeyindeki Boyun noktasından… Kurt Geçidi güneyindeki Boyun noktası…” Mustafa Kemal, Anafartalar Tarihçesi. Boyun noktası 2: “28. Alayın bir kısmı Şahinsırt’ın Boyun noktasında yerleştirilmiş olan düşman mitralyözlerinin müessir ateşinden daha ileri gidememişti.” Mustafa Kemal, Anafartalar Tarihçesi. Bkz. Canterbury Knob. Bozburun (Boz Burnu): Ece Limanı’nın batı çıkıntısı olan burun. Bozcaada (Tenedos): Kumburnu 2’nin 3 mil açığında 36 km2 alanlı ada. Böbrektepe: Bkz. Karatepe 1. Burgaz - Değirmendüzü: Tayfur’un 2,5 km doğusunda, Fındıklı’nın 4,5 km güneybatısındaki köy. Büyük Anafarta Azmağı (Azmak Deresi): Bkz. Azmakdere 1. Büyük Anafarta köyü - Anafarta-i Kebir (Biyük Anafarta - Southern Anafarta). Büyük Arıburnu: Bkz. Arıburnu. Büyük Beşige Koyu (Besika Bay) Anadolu yakasında Bozcaada karşısındaki büyük koy. Büyükdere: Bkz. Korku Deresi.

6 Büyük Karatepe: Karatepe 2’nin 1200m kadar güneyindeki tepe. 84m. Büyük Kemikli Burnu (Suvla Point - Biyuk Kemikli): Suvla Koyu’nun kuzey burnu. Büyük Kirte Deresi (East Krithia Nullah): Kirte Deresi’nin, köyün doğu tarafından geçen ana kolu. Köyden 1km güneyde Küçük Kirte Deresi ile birleşir. Not: Bu ad yalnız, Atase, Çanakkale Cephesi, 3. kitap, kroki 7’de kullanılmıştır. Bkz. Küçük Kirte Deresi, Kirte Deresi. Büyük Liman: Bkz. Saros Körfezi limanları. Büyük Masırlık (Biyuk Masirlik): Kireçtepe Sırtı’nın doğu sonunda sahile inilen vadi ve kapladığı alan. Büyük Masırlık Deresi: Güneyden, Yukarı Kapanca’nın kuzey yamacından çıkıp Büyük Masırlık’tan geçerek Saros’a dökülür Büyük Palamutluk Sırtı: Bkz. Palamutluk Sırtı.

Cansızdere: Bkz. Şehitler Deresi 1. Cemaldere (Owen’s Gully): Karayörük Deresi’nin, Kanlısırt (Tekçam-Lone Pine)- Kırmızısırt arasından gelen ve Kesikdere ile birleşerek katılan kolu. Bkz. Kesikdere. Cemil Bey Çeşmesi: Saros Körfezi’nin güneydoğu ucunda, Koruköy kuzeyindeki çeşme. Cenup Arıburnu: Bkz. Küçük Arıburnu. Cesaret Sırtı - Cesaret Tepeleri (Monts de la Courage): Kerevizdere ile Domuzdere arasını kaplayan geniş sırt. İkinci Türk savunma hattının kurulduğu alan. Batı bölümünde Doludere, Çiftdere, Lahanadere kaynaklarını, güneyinde 86 rakımlı tepe'yi içeren plato. Cesarettepe - Jessaret Tepe: Yükseksırt’ın kuzeydoğusunda, Boyun’un biraz doğusundaki tepe. The Nek adına bkz. Cesetler Tepesi: Kutsi Bey Tepesi’nin güneyinde, Kerevizdere’nin batısında bir tepe. Cesurtabya - Tepesi: Bkz. Harapkale - Tepesi. Cevdettepe: Bkz. Sancaktepe. Cinova: Bkz. Çınar Ovası. Conkbayırı - Conk Tepesi - Conkbayırı Tepesi - Çanaktepe (Chunuk Bair - Dchonk Bair): Üzerinde Yeni Zelanda anıtının bulunduğu, çevresine hâkim tepe ve güney uzantısı olan sırt. 10 Ağustos saldırısının ve zaferinin gerçekleştirildiği yer. 860f, 267m. E.H. h.nda 270 eğrisi içindedir. Bkz. Chunuk Baır. Cumalı Deresi: Tayfur tarafından gelip Cumalı-Sütlüce (Galata) köyleri arasından geçerek Boğaz’a dökülen dere. Cüppetepe: Yassıtepe 1’in 1 km kuzeydoğusundaki tepe.

Çakacak Kuyusu - Hakahak Kuyusu - (Chakajak Kuyu): İsmailoğlu Tepesi’nin 1km güneydoğusunda, Büyük Anafartalar köyünün 1,5 km batısındaki kuyu. Çakal Çayırı (Chakal Chaire): Çakaltepe’nin Küçük Anafarta ovasına inen etekleri. Çakalçeşme: Alçıtepe güneyindeki Hilal Sırtı’nın güneybatı eteğinde, yol kenarındaki çeşme. Bir söylentiye göre, bu civardaki Rum köyünün halkı, bir saldırıya uğradıktan sonra, Alçıtepe (Kirte)'ye göç etmiş. Çakal Deresi - Çakırdere (Clark Valley - Chakal Dere): Kanlısırt’ın güneybatısından çıkıp Shell Green mezarlığının kuzeyinden, Kikirikdere’nin 200m güneyinden denize inen dere ve vadisi. Çakaltepe: Küçük Anafarta köyünün 750m kuzeyindeki yayvan tepe. 260m. Çakıllık: Bkz. 112 rakımlı tepe 2.

7 Çakırdere: Bkz. Çakal Deresi. Çakmak Pınarı: Ağıldere’yı oluşturan pınarlardan biri. Çakmakpınar Sırtı - Çatlaksırt (Cheshire Ridge): Şahinsırt kuzeyinde, Ağıldere ile Çatlakdere arasında, İngilizlerin 10 Ağustos sabahı çekilip yerleştiklerı sırt. Bkz. Çatlaksırt - Cheshire Ridge. Çam Ağacı Sırtı: Bkz. Çamyayla. Çamaltı Burnu (Sharapnel Point): Sarıtepe Altı (Pınariçi Koyu)’nun 250m kuzeyindeki burun. Çam Burnu 1 - Çamtepe - Burnu: Kabatepe’nin güneyinde, Semertepe’den sonraki, Kumtepe’den önceki tepe ve denize doğru uzantısı olan burun. Çam Burnu 2 - Kışlası - Tabyası (Cham Burnu - Barracks): Eceabat’ın 1,5km güneyindeki burun, tabya ve kışla. Bkz. 100 rakımlı tepe 1. Çamçak Pınarı - Çamçık Pınarı (Chamchik Punar): Karaağıldere’yi oluşturan pınarlardan biri. Çamdere: Çınartepe’den çıkan, Küçük Çamtepe güneyinde Kum Limanı’na dökülen dere. Çam Koyu: Çamtepe’nin kuzeyindeki koy. Çamlıbel 1: Bkz. Albayrak Sırtı. Çamlıbel 2: Bigalı’nın 2 km kuzeyinde (biraz batı), Bigalı Deresi’nin 500m batısında bir mevki. Vehip Paşa’nın 1/2 Temmuz gecesini geçirdiği yer. Çamlıdere: Çam Burnu 2 Kışlası’nın 250m kadar kuzeyinde denize dökülen dere. Çamlık 1: Bkz. Çamyayla. Çamlık 2: Bkz. 145 rakımlı tepe 2, Çamlıtepe. Çamlıtekke - (Liman Paşa emrinde Çamlı Tekkesi, Bkz. Arıburnu Raporu): Anafartalar Grup Komutanlığı karargâhının bulunduğu, Büyük Anafarta köyünün 2km kuzeydoğusunda, yolun güneyinde, tekke olan yer. Çamlıtepe: “Ben akşama kadar Andorya Çiftliği batısında ve yol yakınındaki Çamlıtepe’deyim. Gece Sarafim Çiftliği’nde bulunacağım.” 9.Tümen emrinden 25 Nisan, 18.30. ATASE, Çanakkale Cephesi, 2. kitap. S.269. Çam Limanı: Bkz. Saros Körfezi Limanları. Çam Sırtı (Weir Ridge): Gülnardere ile Karadere arasındaki sırt. Mehmet Fatih Kayabalı, Kanlısırt Günlüğü. Çamtepe - Çam Burnu Tepesi (Cham Tepe): Çam Burnu 1’i oluşturan sırtın üzerindeki tepe. 72m. Çamtepe Burnu: Bkz. Çam Burnu 1. Çamyayla - Çam Ağacı Sırtı - Çamlık 1 (Fir Tree Wood): Kirte’nin 2 km kadar güneybatısında, Kaynaklar Deresi’nin ana kolu ile Enginar Deresi arasında, Redoubt mezarlığının bulunduğu çamlık. Çanakkale ( - Chanak Kale). Çanakkale Boğazı - Bahr-i Sefit Boğazı (Hellespont): Marmara ile Ege’yi birleştiren Boğaz.. Çanakkale Cephesi (Dardanelles Defences). Çanakkale Feneri (Dardanelles Light): Çanakkale Limanı önündeki fener. Çanaktepe: Bkz. Conkbayırı. Çankaya Burnu: Gelibolu’nun 2 km kuzeydoğusunda, Boğaz’ın Avrupa yakasındaki ilk burun. Çan Ovası: Bkz. Çınar Ovası.

8 Çardak - Çardak İskelesi: Çanakkale Boğazı’nın Anadolu yakasında, en kuzeydeki yerleşim yeri ve iskele. Çataldere 1 - Mesudiye Deresi (Chatal Dere): Karayörük Deresi’nin, İncebayır batısı- Edirne Sırtı doğusundan gelen kolu. Çataldere 2: Bkz. Çiftdere. Çataldere 3: Soğanlıdere’ye doğudan katılan son kol. Çatalsırt: Çataldere 1’in batısındaki sırt. “Edirnesırtı ve Çatalsırt’ta yapılan tahkimat şimdilik kâfidir.” 19.Tümen emrinden 25 Temmuz, 19.50. Çataltepe 1 (No.1 Post - Maori Post): Kabak Sırtı’nın kuzeybatısında, Serçetepe’nin 500m kuzeyinde, sahile 250m nesafedeki tepe. Çataltepe 2: 83 rakımlı tepe ile Kudsi Bey Tepesi arasında biraz güneyde, Kerevizdere’nin batısında kalan tepe. Adı Birinci Kerevizdere muharebesinde geçiyor. Bkz. ATASE, Çanakkale Cephesi, 3. kitap, kroki 14. Çatlakdere - Çaylakdere - (Overton Gully): Şahintepe’nin kuzey eteklerinden çıkan, Pilavtepe ile Halit ve Rıza Tepesi’nin kuzeyinden geçip Şapkatepe’nin batısından denize dökülen dere. Bkz. Chailak Dere. Çatlaksırt: Bkz. Çakmakpınar Sırtı - Cheshire Ridge. Çatlaktepe 1: Bkz. Mahmuzsırt. Çatlaktepe 2: Kerevizdere batısında İsimsizdere ileCesetler Tepesi arasında bir tepe. Çavuşdere: Uğrakdere’nin batıdan aldığı, birlikte Zığındere’yi oluşturduğu kol. Çavuş(oğlu)tepe: Yusufcuktepe’nin doğu yamacındaki tepecik. Çaylakdere (Chailak Dere): Bkz. Çatlakdere. Çaylardere - Matikdere - Köy Deresi (Chailar Dere - Matik Dere): Kurucadere’nin, Matik kuyuları tarafından gelen öbür ana kolu. Bkz. Kurt Deresi. Çertikdere: Bkz. Çırlayık dere. Çeşmedere - (Cheshme Dere): Kilya Deresi’nin, Kocadere köyü ve Dene Pınarı Deresi’nin güneyinden gelen kolu. Çınar Deresi: Kumdere’nin Oğuztepe güneyinden gelen güney kolu. Çınar Ovası’nda kuzeyden gelen Tekindere’yle birleşiyor Çınar(lı)dere 1: Bkz. Göldere. Çınarlıdere 2: Eceabat’ın güneyinden Boğaz’a dökülen dere. Çınar Ovası - Çan Ovası - Cinova (Chanav Ovasy): Kumtepe-Domuz Pınarı mevkiinin doğusunda, Çamtepe’nin güneyinde, Kumdere’nin kuzeye dirsek yapmadan önce içinden geçtiği ova. Çıplak Köyü (Chiplak Keui): Tevfikiye Köyü’nün 1,5 km güneydoğusu. 39. Alayın bulunduğu köy. Çırakçeşme (Charak Cheshme): 145 rakımlı tepe 1’in 600m güneyinde. Çırlayıkdere - Çırlayıkçeşme Deresi - Çertikdere (Cherlajk Dere): Kilya Deresi’nin Badikatepe güneyinden çıkıp gelen kolu. Çiftdere - Çataldere 2 (Ravin Double - Tchifte Dere): Kerevizdere’nin, doğusundaki yamaçlardan, Cesaret Sırtı’nın güney eteklerinden inen kollarından biri. Sahilden sonraki ikinci dere. Çifteçamlar Sırtı - Tepesi: Kayalıtepe 1’den kuzeybatıya uzanan sırt ve üzerindeki tepe. Çiftlik: Bkz. Ağıl. Çiftlikler - Damlar: Yalçıtepe ile Zığındere ağzı arasındaki çiftlikler, damlar.. Çimenlik İstihkâmı - Kalesi Tabyası(Chimenlik Fort): BugünÇanakkaleşehrininiçinde kalan ve müze olarak kullanılan istihkâm, kale ve tabya.

9 Çobandere: Zığındere’nin, Keçidere’den önce kuzeyinden aldığı ilk kol. Çobanevi mevkii (Choban Evy Mevky):Yassıtepe 1’in 500m güneybatısı. 140m Çomakdere (Chomak Dere): Bkz. Domuzdere. Çukulata Tepesi: Bkz. Mestantepe. Çukurbağlar (Orchard Gully): “Sargı mahalli Harapkale mıntıkasına giden rah-ı mesturun iptidasındaki zeytinliklerle mestur sırt eteğinin civarında ihzar edilen zeminliklerdir.” 24 Nisan akşamı verilen 26. Tabur emri. Bnb. Mahmut (Sabri), Seddülbahir Muharebesi, s. 5-6 ve sonundaki kroki. Seddülbahir köyü kuzeyinde, Zeytinlibayır’ın kuzey eteklerinde, Kirte Deresi ile Seddülbahir-Kirte yolunun kesiştiği yerde, derinliği olmayan ağaçlık, bağlık alan. Gürsel Göncü-Şahin Aldoğan’ın verdiği bilgiye göre “26 Nisan günü geri çekilirken ağır yaralıları bırakmak zorunda kaldığımız bu alan” şimdi bir buğday tarlasıdır ve üzerinde o günlerden hiçbir kalıntı bulunmamaktadır. Kolaylıkla su sağlama olanağı bulunduğu için (Bkz. Kanlıçeşme ve Su Terazileri) daha sonra İngilizler tarafından da 3. Sahra İlkyardım Merkezi olarak kullanıldı. “Türk topçusunun görüş ve ateş alanı içinde olmasına karşın kesinlikle bombalanmadı. Cepheden buraya getirilmekte olan yaralı askerler kendilerine ateş edilmeyeceğini biliyorlardı.” İnternet. Çukurçeşme: Bkz. Tel Koyu. Çukurdere (Australian Valley): Ağıldere’nin Damakçılık Bayırı doğu eteğinden gelen kuzey kolu. Bkz. Australian Valley. Çukurhendek dereleri (Steep Ravine): Tekke Sırtı’ndan Tekke Koyu’na ve Tekke Koyu güneydoğusunda kalan Saray Limanı’na inen sel dereleri.

Dağ Çeşmesi – Dağçeşme (Dagh Cheshme): 91 rakımlı tepe’nin kuzeydoğu eteğindeki çeşme. “Alay 21 solda olarak Kayacık Deresi’ne doğru ilerlemekte oldukları, ihtiyat olarak bir taburun Asmadere’de bulundurulduğu ve Fırka (7. Fırka) karargâhının Dağ Çeşmesi civarındaki 91 rakımlı tepenin garbındaki topçu tarassut mevkiinde olduğu…” Mustafa Kemal, Anafartalar Tarihçesi. Dağçeşme Sırtı (Dagh Cheshme Sirte): Dağçeşme’nin doğusundaki sırt. Dalyan Kulesi (Dalian Kulessi): Akbaş kuzeyindeki balıkçı kulesi.. Dalyan Limanı: Bkz. Saros Körfezi limanları. Damakçılık Bayırı - Sırtları (Damakjelik Bair - Spur): Ağıldere ile Kayacık Ağılı arasinda, Kayacıktepe doğrultusunda uzayan sırt. 6 Ağustos saldırısında 4. Avustralya Tugayının sol kanattaki ilk hedefi. Damakçılık Kuyusu (Damakjelik Kuyu): Damakçılık Bayırı’nın güneybatı eteğindeki kuyu. Dam Altı Burnu: Sarıtepe 2’nin batısındaki burun. Damlar: Bkz. Çiftlikler. Damlar Bayırı Sırtı: Bkz. Yalçıtepe. Dardanos Tabyası: Bkz. Hasan-Mevsuf Tabyası. Dardanos Tepesi: Dardanos tümülüsünün bulunduğu tepe. Sütre gerisinde Hasan- Mevsuf Tabyası vardır. 49m. Bu tümülüste bulunan Praksiteles Afroditi Çanakkale Arkeoloji Müzesi’ndedir. Değirmen Burnu - Tabyası (Deirmen Burnu - Battery): Kilitbahir Kalesi’nin 750m kuzeyindeki burun ve top mevzii.

10 Değirmendere 1 - Değirmen Deresi - Karga Deresi – (Kargha (Deirmen) Dere): Tekketepe sırtının batı eteklerinden çıkıp Küçük Anafarta Ovası’nı geçerken kuzeyden gelen dereleri aldıktan sonra, Tuzla Gölü’nün kuzeyine ulaşan dere. Değirmendere 2 (Deirmen Dere): Kocaçimen kuzeyinden gelip Dağçeşme Sırtı’nın kuzey eteğinde Azmakdere 1’e katılıyor. Değirmendere Bayırı: Değirmendere 2’nin doğusundaki sırtın batı yakası. Değirmendüzü: Bkz. Burgaz. Değirmenler - Değirmen mevkii (Moulins - Moulene): Seddülbahir köyünün doğu tarafında üzerinde değirmenler bulunan sırt. Delile Sırtı (Fir Tree Spur): Zığındere-Kaynaklar Deresi (Kirte Deresi) arasındaki sırt. Deliyani Limanı: Bkz. Saros Körfezi limanları. Demir İskelesi: Bkz. Saros Körfezi limanları. Dene Pınarı (Punar): Kocadere köyü doğusunda, Dene Pınarı Deresi’nin ana kolunu oluşturan pınar. Dene Pınarı Deresi (Dena Punar Dere): Kurucadere’nin, Kocadere köyü doğusundan gelip katılan kolu. Derviş Ali Kuyusu (Dervish Ali Kuyu): Büyük Anafarta köyünün 2 km kadar batısında, Susakkuyu'nun doğusunda, Bombatepe’nin kuzeyindeki kuyu. Despot Limanı: Bkz. Saros Körfezi limanları. Dikdere - İncedere: Uzunsırt ile İncebayır arasındaki dere. Suyatağı’nın batısından çıkıyor, Uzunsırt’ın güneyinde Uzundere ile birleştikten sonra İncedere adıyla anılıyor. Dinlenme Deresi: Bkz. Rest Gully. Dinsizdere: Domuzdere’ye batıdan katılan son kol. Doğrudere: Kerevizdere’ye karışan, denize en yakın dere. Doludere (Ruisseau Plein): Kerevizdere’nin, 86 rakımlı tepenin batı yamacından gelen kolu. Domuzcu Burnu (Fusilier Bluff): Şehitler Sırtı’nın batısındaki kayalık burun. Bkz. Fusilier Bluff. Domuzdere(si) - Çomakdere (Chomak Dere): Ali Bey Çiftliği arazisinden çıkıp Cesaret Tepeleri’nin doğu yamacından geçerek, Kerevizdere ile Tenkerdere arasındaki sahilin tam ortasından Boğaz’a dökülen büyük dere. Domuz Pazarı Mevkii - (Dumuz Pazary Mevky): Büyük Karatepe’nin 400m güneyi. Domuzpınar Sırtı: Bkz. Şehitler Sırtı. Drepano Adası - Orak Adası: Bkz: Tavşan Adaları, Orak Adası. Düztepe - Muharebe Gemisi Tepesi - Zırhlı Tepesi - (Battleship Hill - Big 700 Hill): Conkbayırı’na çıkan yolda, Kılıçbayırı’nı geçince sağda kalan çevresine hâkim tepe. 180 rakımlı tepenin 500m kuzeydoğusu. 210m Bkz. Battleship Hill.

Eceabat (Aji Abad -) - Maydos (Maidos). Eceabat. Ece Baba Türbesi (Aja Baba’s Turbe): Ece Limanı'nın yakın güneybatısında. Ece Limanı (Aja Liman - Ejelmer Bay): Gelibolu Yarımadası’nın Saros Körfezi’ne bakan kuzey sahilinin ortalarındaki büyük koy ve liman. Edirne Sırtı - Edirne Bayırı - Edirne Orta Sırtı (Mortar Ridge): 180 rakımlı tepenin güneyinde, Kesikdere ile Çataldere arasındaki sırt. Efeler Bucağı: Bkz. Erler Bucağı. Ege Denizi - Adalar Denizi (Aegean Sea).

11 Eğerlitepe - Eğritepe (Ayerli Tepe): Kilitbahir Platosu üzerinde, Kabatepe ve Arıburnu tarafına bakan, Kilya ve Peren Ovası’na hâkim en yüksek tepe. 221m. Eğrikavak (Aire Kavak): Kargılıkısık Mevkii’nin 200m kadar doğusu, Kavaklar’ın 300m kadar kuzeyi. Bkz. Kavaklar. Eğritepe: Bkz. Eğerlitepe. Eldere: Bkz. İldere. Eltutan Baba Tekkesi (Al Tutan Kataba Tekke): Kocadere köyünün 700m kadar kuzeybatısında. Enez. Enginar Deresi (Engineer Gully): Kaynaklar Deresi’ne batısından katılan kol. Erenköy (Eren Keui): Bkz. İntepe Köyü. Erenköy Koyu (Eren Keui Bay): Boğaz’ın Ege girişinden sonra sağda, 18 Mart deniz saldırısının sonuçlandığı büyük koy. Erler Bucağı - Efeler Bucağı: Sotiri Çiftliği kuzeyi. Erler Ocağı: Zığındere ağzı güneyi, Kurudere 2 kuzeyi. Bkz. Şevki Paşa h. pafta 39, 40. Ertuğrul Koyu - Kalealtı Koyu (V Beach): Yarımada’nın güneyinde, Seddülbahir Kalesi’nin batısındaki büyük koy. İngilizlerin kesin sonuca ulaşmak için çıkarma yaptıkları yer. Ertuğrul Tabyası (Fort No.1): Koy’un kuzeyinde, eski bir Krupp topunun bulunduğu tabya. Ertuğrul Tepesi: Bkz. Gözcü Baba Tepesi. Esat Paşa Çeşmesi: Yalova köyünün 800m batısındaki çeşme. Eski Değirmendere (Eski Deirmen Dere): Soğanlıdere’nin, Behramlı köyü güneyinden geçerken güneyden aldığı dere. Eskihisarlık - Burnu - Hisarlık Burnu (De Tott’s Battery - Batterie de Tott): Morto Koyu’nun güneydoğu ucu. Şehitler Anıtı’nın bulunduğu alan ve burun. Bkz. De Tott’s Battery. Eskihisarlık kıyıları (S Beach): Eskihisarlık Burnu’nun batı ve güney kıyıları. Eskihisarlık Sırtı: Eskihisarlık Burnu’ndan, önce doğuya, sonra kuzeye sahil boyunca uzanan, üzerinde Ömer Kaptan Tepesi (Hill 236) bulunan sırt. Eskihisarlık Tepesi (Hill 236): Bkz. Ömer Kaptan Tepesi. Eskikale: Bkz. Harapkale. Eskikale Tepesi: Bkz. Harapkale Tepesi. Eskiköy: Eceabat-Kabatepe arasında Kakma Dağı’nın kuzeybatı eteklerinde birbirine yakın iki yerleşim yeri. Eskisarnıç: Eskihisarlık Burnu’nun kuzeyindeki sarnıç. Eskitabya (Old Fort): Seddülbahir Kalesi. Eşek Adaları: Bkz. Tavşan Adaları. Evreşe - Kadıköy: Saros Körfezi’nin batısında bir köy. Eyerlitepe: Eğerlitepe.

Feyzullah Çiftliği: Bkz: Sotiri Çiftliği. Fındıklı: Tayfur-Yeniköy arasında 16. Kolordu süvarisinin bulunduğu köy. Fırkatepe: Kilitbahir Plâtosu’nda Boğaz’a 1,3km mesafede bir tepe. 206m. Foça Burnu - Kocaburun: Bkz. Saros Körfezi Limanları. Fransız Mezarlığı: Hacı Hüseyin Ağa Çiftliği güneyi. Fuat Bey Deresi: Bkz. Kansızdere.

12 Fundalık Bayırı - Sırtı: Mersindere ile İncedere arasındaki sırt. Fundalıklıdere: Bkz. Mersindere. Fundalıktepe: Bkz. Kemalyeri.

Gazi Baba (Ghazi Baba): Bkz. Gazi Baba Çeşmesi - Gazi Baba Limanı - Gazi Baba Tekkesi - Gazi Baba Türbesi. Gazi Baba Çeşmesi: Bkz. Kuruçeşme. Gazi Baba Limanı - İskelesi - Rıhtımı: Gazi Baba Tekkesi’nin güneyindeki sahilde kurulan tesisler. Gazi Baba Tekkesi - Türbesi: Karakol Dağı’nın güneybatı eteğinde, Büyük Kemikli Burnu’nun 1000m kadar doğusunda, Suvla Körfezi’nin hemen kuzey kıyısında Gazi Baba türbe harabesinin bulunduğu yer ile yakınındaki tekke. Tekke’nin sahil tarafında liman, iskele, rıhtım ve pipeline, çevresinde ordudonatım depoları ve tramvay hatları vardı. Gazitepe - Ghazi Tepe: Bolayır kalesi yakınında yüksek bir tepe. Liman von Sanders’in 25 Nisan sabahı çıkarma haberini aldığı zaman durumu izlemek için koşturduğu tepe. Bean, The Story of Anzac. Süleyman Şah ve Namık Kemal’in türbelerinin bulunduğu yükselti veya Bolayır’ın güneyindeki 131 rakımlı tepe olmalıdır. Bkz. Ghazi Tepe. Gedikdere (Wire Gully): Merkeztepe’nin güneydoğu yamacından çıkıp Kesikdere’ye katılan ufak bir dere. “… 19. Fırkanın cephesi tevsi edilmiş ve sol cenahı Gedikdere’ye kadar tevsi edilmişti.” M. Kemal, Arıburnu Raporu. Gelibolu (Gallipoli): Çanakkale Boğazı’nın kuzey tarafında, Avrupa yakasında 5. Ordu karargâhının bulunduğu ilçe. Gelibolu Feneri: Gelibolu ilçesinin doğu tarafında, burun üzerindeki fener. Gelibolu Yarımadası (Gallipoli Peninsula): Çanakkale Boğazı’nın batısındaki yarımada. Geren Ovası: Akbaş Koyu ve Yalova Deresi mansabından kuzeybatıya uzanan ova. Geyikli: Bozcaada’nın tam doğu karşısında, Büyük Beşige Koyu’nun doğusundaki kasaba. Gökçalı. Bkz. Sarıçalı. Gökçeada - İmroz (Imbros): Anzak Koyu’nun 18mil batısındaki ada. Alanı 289km2 Gökçebayır köyü: Bkz. Bergos. Göksu: Sazlıdere’nin, Pilavtepe güneyinden gelip kuzeyden katılan kolu. “Anafartalar mıntıkasıyla 19. Fırka mıntıkasının hatt-ı fasılı Sazlı Deresi değildir Göksu ve bunun Pilavtepe cenubundan geçen şubesidir.” M. Kemal, Anafartalar Tarihçesi; ATASE, Çanakkale Cephesi Kitap 3, kroki 41. Göktepe (Hobbs’ Hill): Topçular Sırtı üzerinde, Haydartepe’nin güneyindeki tepe. Göldere - Vadisi - Çınarlıdere 1: Güneyden gelip Ece Limanı’na dökülmeden önce Kocadere 2 ile birleşen dere ve vadisi. Gönyeli Limanı: Bkz. Saros Körfezi limanları. Gözcü Baba Tepesi - Gözcütepe - Göztepe - Ertuğrul Tepesi (Hill 159 - Guezji Baba): anıtının bulunduğu tepe. 48m Gülnardere (Wanliss Gully): Albayrak Sırtı batısında, Kanlısırt’tan gelen ilk dere. Batısından gelen Karadere ile birleştikten sonra Yeşildere 1’e katılır. Gültepe: Bkz. Keltepe Gümbürdek Bayırı. Küçük Anafarta köyünün 4 km doğusunda, Çamlıtekke’nin 3 km kuzeydoğusundaki sırtlar. “Gece yarısından sonra saat 01.30’da Gümbürdek

13 Bayırı’nın bir buçuk kilometre cenubundaki bir mahalde Anafartalar Grubu Karargâhını bulabildim.” Mustafa Kemal, Anafartalar Tarihçesi. Gümbürdek Tepesi: Gümbürdek Sırtlarının en yüksek noktası. 156m. Güzeldere: Kurt Deresi’nin, Topçular Sırtı doğusundan gelip Örenardı’nda katılan kolu.

Hacı Abdi’nin Çiftliği: Kabatepe’nin 1 km kadar doğusunda, yol üzerindeki çiftlik. Hacı Bahri Çeşmesi: Bkz. Altı Şehitler Çeşmesi. Hacı Eyûp Çiftliği - Hagi Ayub Farm: Karaağaç Tepesi ile Su Terazileri arasındaki çiftlik. Hacı Hüseyin Ağa Çiftliği - Hüsnü Bey Çiftliği - Zimmermann Çiftliği: (Zimmermann’s Farm - Ferme Zimmermann): Fransız mezarlığının kuzeyindeki çiftlik. Hacı İlyas Burnu: Bkz. İlyas (Baba) Burnu. Hacı İlyas Feneri: Bkz. Harapfener, Hacı Mail - Hacı Manol Çiftliği: Kayalıtepe 1’in 1,5km kuzeyinde, Eğerlitepe’nin 1,5 km batısında, Eceabat-Kirte yolu üzerindeki çiftlik ve çiftlik arazisi içindeki sırt. 21 Temmuzda 9. Tümen karargâhının bulunduğu yer. 201m. Hacı Monorlo Dağı (Hagi Monorlo Dagh): Sarafim Çiftliği’nin kuzeybatısındaki dağ. Hacıpaşa Çiftliği: Çanakkale’nin 5 km kadar güneyinde, bugün 18 Mart Üniversitesi rektörlüğünün bulunduğu alan. Hafız Şaban Çiftliği: Kızıltoprak Sırtı batısında, İkiz Koyu-Taş Burnu 1 arası hizasındaki çiftlik. Haintepe (Plugge’s Plateau): Arıburnu’nun tam doğusunda yükselen sarp tepe. Güneyi MacLagan’s Ridge’dir. Hakahak Kuyusu: (Şevki Paşa h.) Bkz. Çakacak Kuyusu. Halileli köyü (Khalil Eli Keui): Üzerinde Erenköy topçu mevzii bulunan sırtın 4 km güneydoğusundaki köy ve topçu mevzii. 31. Alay Karargâhı. Halit ve Rıza Tepesi - Balık Sırtı - Balıktepe (Old No.3 Post): Mahmuzsırt ile Pilavtepe arasındaki sırt ve tepe. Bkz. Pilavtepe. Hamidiye köyü - (Hamidieh): Bkz. Sarıçalı. Hamidiye Tabyası 1 (Hamidieh Battery): Namazgâh Tabyası’nın güneyi. Hamidiye Tabyası 2 (Hamidieh Fort): Aziziye Tabyası’nın 500m güneyi. Han Deresi: Soğanlıdere’ye, Kiremitdere’nin güneydoğusundan katılan dere. Harapçiftlikler: Kuzeyi Kumtepe 1, güneyi Sarıtepe 1 olan çiftlik alanı. Harapdam: Harapkilise’nin 500m kadar güneybatısı. Bölgede birçok harap dam var, onlardan krokilerde gösterilmiş olanı. Harapfener - Helles Feneri - Hacı İlyas Feneri (Ruined Lighthouse): İlyas Burnu’nun hemen kuzeyindeki terkedilmiş fener. Harapkale - Eskikale - Cesurtabya - Toprak Sırtı (Old Castle - Fort Doughty-Wylie - Ruined Fort - Vieux Chateau): Bkz. Harapkale Tepesi. Harapkale Tepesi - Eskikale Tepesi - Cesurtabya Tepesi (Hill 141 - Doughty-Wylie Hill): İngilizlerin 25 Nisan günü Güney Cephesi’nde yaptıkları çıkarmaların ilk hedefi üç tepenin (Hill 114, 138, 141) en doğuda olanı. Kale Burnu ile Sığırayağı Koyu arasındaki sahilin 400m - 600m iç tarafında, Seddülbahir Kalesi’nin 400m kuzeyinde bulunan yıkık dökük kale ve çevrelediği tepe. Artık Seddülbahir köyünün içinde kalmıştır ve üzerinde su deposu ile oranın İngilizler tarafından alınması sırasında ölen Yarbay Doughty-Wylie’nin mezarı vardır. 141f, 43m

14 Harapkilise (Ruined Church) Alçıtepe köyünün 2km güneybatısındaki harap kilise. Bkz. Papazın Bağı - Çiftliği (Church Farm): Harapmanastır (Monastery): Eskihisarlık’ın yakın kuzeyindeki manastır harabesi. Hasan-Mevsuf Tabyası - Dardanos Tabyası (Fort Dardanos): Kepez Koyu’nun doğusunda, Dardanostepe (tümülüsü) yakınındaki top mevzii. Hasan ve Mevsuf adlı subayların başarılı savunma ve şehadetleriyle ünlenmiş, daha sonra Cevat Paşa’nın önerisiyle tabyaya onların adı verilmiştir. Havantepe (Hogsback): Kireçtepe Sırtı üzerinde, Kanlıtepe 1 güneyindeki tepe. Havuzlardere - Şarlayandere (Hauslar Dere): Sarafim Çiftliği alanında çıkan suların toplanmasıyla oluşan ve Havuzlar mevkiinde Boğaz’a dökülen dere. Havuzlar mevkii (Hodler - Hauslar (Reservoire)): Kilitbahir’in yaklaşık 3 km, Yıldız 2 tabyasının 1,2 km güneybatısında, Havuzlar Deresi’nin Boğaz’a döküldüğü yerin yakınında su havuzlarının bulunduğu alan. Mısır haritasındaki (Hodler) kelimesi arap harfleriyle yazılı havuzlar kelimesinin yanlış okunmasıdır. Zaten yanına (Reservoire) yazılarak açıklanmış. Haydartepe: Bkz.165 rakımlı tepe 1. Hayırsız adalar: Bkz. Tavşan Adaları. Helles Burnu: Bkz. İlyas Burnu. Helles Feneri: Bkz. Harapfener. Hetman Çayır(lar)ı - Lokman Çayırı (Hetman Chair - Hetman Field): İsmailoğlu Tepesi'nin 1,5km batısındaki alan. Kargılıkısık'ın kuzeyi. Hilaldere: Bkz. Kanlıdere. Hilal Sırtı: Alçıtepe’den güneye inen sırt. Bkz. Bağlıksırt. Hisarlık Burnu: Bkz. Eskihisarlık Burnu. Hisarlık (Hissarlek): Tevfikiye köyü. Hisarlıktepe - Truva Harabesi (Ruins of Troy): Truva harabelerinin bulunduğu tepe. Tevfikiye köyünün 1 km batısı. 37m. Höyük: Bkz. Aşil Çeşmesi - Aşil Mezarı. Hüsnü Bey Çiftliği: Bkz. Hacı Hüseyin Ağa Çiftliği.

İbrice Burnu: Saros Körfezi’nin Kuzey sahili ortasında, güneydeki Despot Limanı hizasında olan burun. İbrikçe (Abrikja): İbrikçe Deresi’nin kuzeyindeki alan. Bkz. İbrikçe Deresi. İbrikçe Çeşmesi: İbrikçe Deresi’nin kaynağı yakınındaki çeşme. İbrikçe Deresi: Küçük Anafarta’nın 1,6 km güney batısı, Baka Baba Tepesi’nin 800m güneyi, Yusufçuktepe’nin 700m doğusundan kaynayan, Kanlıköprü Deresi’ne güneyden katılan dere. İda Dağı: Kaz Dağı. İhraç İskelesi 1: Ertuğrul Koyu’nun doğu yakasında River Clyde gemisinin baştankara edildiği yere kurulan iskele. Taşlıkburun’un batısı. Bkz. Taşlıkburun. İhraç İskelesi 2: Anzak Koyu’nda kurulan ilk iskele. İkinci Sırt: Düztepe-Süngü Bayırı sırtları İkiz Koyu - Mezarönü Koyu (X Beach - Implacable Landing): Yarımada’nın güneybatısındaki Karacaoğlu Tepesi’nin 1100m, Tel Koyu’nun 800m kuzeyinde, Ege Denizi kıyısında küçük, dar bir kumsal. “Situated one mile above Tekke Burnu, X Beach consisted of a narrow ribbon of sand, some 200yards in length, at the foot of a low, crumbling cliff. Tekke Burnu’nun bir mil yukarısında bulunan İkiz Koyu,

15 fazla yüksekliği olmayan kırık dökük kayacıklar eteğinde, 200yarda kadar uzunlukta dar bir kumsal şerididir.” Aspinall-Oglander, Gallipoli, c.1. İldere – Eldere - Yeşildere 2: Kerevizdere’nin Tener Çiftliği tarafından gelen, ilk ve en uzun kolu. İlyas(Baba) Burnu - Hacı İlyas Burnu - Mehmetçik Burnu - Helles Burnu (): Yarımada’nın güney ucunda, deniz fenerinin bulunduğu burun. Batısında İlyas Baba tekkesinin kalıntıları var. İmroz - Gökçeada (Imbros). İncebayır: Çataldere ile İncedere arasında uzanan sırt. İncedere: Bkz. Dikdere. (M.Şefik Aker haritası) İncirli Ayazma Limanı: Bkz. Saros Körfezi Limanları. İncir Limanı: Bkz Saros Körfezi limanları. İngiliz Kuyusu: Bkz. Kızıltoprak Kuyusu. İntepe: Erenköy Koyu’nun güney sahilindeki Toptaşı Burnu’nun 500m güneyinde, sütre gerisinde top mevzii bulunan ufak bir tepe. 54m İntepe köyü - Erenköy: Çanakkale’nin 17 km güneyindeki köy. Çanakkale savunmasında, yakınındaki top mevzii ile ünlenmiştir. İsimsizdere: Çataltepe ile Şüheda Tepesi arasındaki dere. İslâm Çiftliği (Clapham Junction): Kirte Deresi’nin Kaynaklar Deresi ile birleştiği yerde bulunan çiftlik. Bkz. Clapham Junction. İsmailoğlu Tepesi (W Hills): Küçük Anafarta Mahmuzu’nun (Anafarta Spur) güney ucunda, çevresine, özellikle Kocaçimen Tepesi’nin kuzeybatısına hâkim, stratejik önemi olan tepe. 110m. Bkz. W Hills. İsmailtepe: 19 Mayıs Türk taarruzu Kolordu emirlerinde adı geçiyor. “İsmailtepe ve Palamutluk’taki bataryalar… On altıncı Fırka Kocadere’nin iki kilometre kadar güneybatısında Kavakdere vadisine nakledilecektir. Fırkanın İsmailtepe’de bulunan bataryası…” Mustafa Kemal, Arınurnu Raporu. “8- Kıtalarımız düşman siperlerine girdikten sonra topçu ateşi (İsmailtepe, Kabatepe mıntıkasındaki bataryalar dahi dahil) düşmanın gerilerdeki ve denize yakın tahkimatı üzerine tevhit olunacaktır.” 18 Mayıs 1915 tarih, 15 sayılı Kolordu emri.

Jandarma Şehitliği - Çeşmesi: 161 rakımlı tepenin güney eteğindeki şehitlik veçeşme. Bkz. Küçük Masırlık Çeşmesi.

Kabak Kuyusu - Kartal Kuyusu (Cabbage Well - Kabak Kuyu): Bombatepe'nin 400m güneybatı eteğindeki kuyu. Şimdi Kartal Kuyusu deniyor. Kabak Sırtı (Sniper’s Nest): Kılıç Bayırı’nın Ege Denizi’ne bakan yamaçları. Bkz. Sniper’s Nest. Kabasırt: 180 rakımlı tepenin güneybatısı. “26 Nisanda sahil tarafında kalan 57. Alayın iki bölüğü, Kabasırt tarafında düşmanın müthiş gemi ateşlerine tutularak topraklar altında boğulmuştu.” “(19.) Fırka Emri, 12.5.1331 (25 Temmuz 1915) 7.50 sonra (19.50). Kabasırt’ta dün gece işaretlenen mıntıkada…” Mustafa Kemal, Arıburnu Raporu.. Kabatepe - Burnu – Karakolu (Gaba Tepe - Gaba Tepe Karakol): Çanakkale muharebelerinde Kuzey Cephesi ile Güney Cephesi’ni ayıran çizginin batı ucundaki tepe, batısındaki burun ve bu alanı gözetleyen karakol. 27. Alayın bir taburunun, güneyinde mevzilendirilmesi bu doğal ayrımı değiştirmemiştir.

16 Kabatepe Ovası: Kabatepe’nin doğusundaki düzlük. Kadıköy: Bkz: Evreşe. Kadir Baba Tekkesi: Tekkealtı top mevziinin (Mesudiye Tabyası) kuzeyindeki tekke. Kakavantepe: Çamburnu 2 Tabyası’nın güneybatı tarafındaki tepe. 118m. Kakma Dağı (Kakma Dagh): Kilya Koyu’nun güney burnunu oluşturan dağ. Batıya doğru 130m yüksekliğe ulaşıyor. Kakma Dağı Deresi: Kakma Dağı’nın güney eteğinden, Eceabat’ın hemen kuzeyinden Boğaz’a akan dere. Kakmı Sırtı: Fransız mezarlığının batısından Morto Koyu’na doğru inen yamaç. Kalabaklı Çayı - Kocadere - Kepez Deresi: Kalabaklı köyü güneyinden gelip, batısından geçen çay. Daha sonra Kocadere, Kepez köyü güneyinden geçerken Kepez Deresi adıyla anılıyor ve kuzeye dönerek Sarısığlar koyuna dökülüyor. Bkz. Kepez Deresi. Kalabaklı Karyesi: Kepez’in 2,5 km güney doğusunda. Kalafatlı Köprüsü: Menderes Çayı üzerinde, Yeniköy 1 hizasında bulunan köprü. Yeniköy 1-Kalafatlı yolu bu köprüden geçiyor. Kalafatlı Köyü: Yeniköy 1’in 4 km doğusu. Kalealtı Koyu: Bkz. Ertuğrul Koyu. Kale Burnu: Seddülbahir Kalesi’nin, üzerine inşa edildiği kayalığın oluşturduğu burun. Kalvert Çiftliği: Sarıçalı köyü güneyindeki çiftlik. 15. Kolordu karargâhı bu çiftliğe yerleşmişti. Kanak Limanı: Bkz. Saros Körfezi Limanları. Kanlıçeşme: Su Terazileri’nin batı ucunda, Kirte Deresi ile Seddülbahir-Kirte yolu kavşağı yakınındaki çeşme. Kanlıdere - Maltepedere - Karanlıkdere - Hilaldere (Kanli Dere - Achi Baba Nullah - Nullah d’Achi Baba - Mal Tepe Dere): Hilal Sırtı’nın batı eteklerinden çıkarak, Tombabahçe’de denize dökülen dere. Kanlıköprü Deresi (Kanli Keupru Dere): Küçük Anafarta köyü batısından çıkıp, Baka Baba Tepesi’nin güneyinden geçip Tuzla Gölü’nün kuzeydoğusundaki düzlükte yayılan dere. “35. Alay kıtaatı Kanlıköprü Deresi’ni geçmekte… (9 Ağustos)”, “Beşinci Fırkanın sol cenahının Kanlıköprü Deresi’ne kadar olan kısmı…(19 Ağustos)” Mustafa Kemal, Anafartalar Tarihçesi. Kanlısırt - Tekçam (Lone Pine): Lone Pine mezarlığının bulunduğu tepe. 125m. Boşaltmadan sonra Türkler buraya bir anıt dikmişti. Bu anıtın 1919’da çekilen fotoğrafı sözlüğümüzün kapağında okuyucuya sunulmuştur. Bkz. Lone Pine. Kanlısırt Platosu (Plateau 400): Albayrak Sırtı’nın kuzeybatısında, Yeşiltarla’nın kuzeydoğusunda, Merkeztepe’nin güneyinde, Arıburnu ve Karayörük Deresi vadisine, Topçular Sırtına hâkim, Kırmızısırt ve Tekçam (Lone Pine)’ın da içinde bulunduğu geniş, stratejik alan. 125m Kanlıtepe 1: Kireçtepe Sırtı’nda, Kireçtepe’nin doğusundaki tepe. 200m Kanlıtepe 2 – Sandıklıtepe - Taşlıtepe (Fortin le Gouez): Yassıtepe 2’nin batısında, Cansızdere’nin güneyinde, Kurudere yatağının üzerindeki tepe ve oradaki Fransız mevzii. Kanlıtepe adı 14. Tabur ceridesinden. Kansızdere - Ölüm Deresi - Fuat Bey Deresi (Ravin de Mort - Ravin qui n’est pas Sanglant): Kerevizdere’ye, batısından, Yassıtepe 2 kuzeyinde katılan küçük dere. 21 Haziran Fransız saldırısında kanlı muharebelere sahne olan vadi. Kapancalar: Bkz. Aşağı Kapanca - Yukarı Kapanca. Kapanca Sırtı.(Kapanja Sirt): Bkz. Kireçtepe Sırtı.

17 Kapancatepe -156 rakımlı tepe: Kireçtepe’nin doğusunda, Yukarı Kapanca Sırtı’nın güneybatısında, Jandarma Şehitliği’nin 150m güneyinde çevresine hâkim yükselti. Karaağaç Deresi: Bkz.Uzundere. Karaağaç Limanı: Bkz. Saros Körfezi limanları. Karaağaç Tepesi: Ahmet Ağa Bayırı’nın kuzeyinde, Kirte Deresi-Akapdere çatalındaki tepe. Bu tepe ve çevresinde XX. yüzyıl başlarında muharebeler esnasında ve sonrasında yapılan kazılarda ele geçen buluntular çeşitli arkeoloji dergilerinde tanıtılmıştır ve halen Louvre Müzesi’ndedir. Karaağıldere (Aghyl Dere North Branch): Abdurrahman Bayırı’nın güney etekleriyle batıdaki Abdal Bayırı’nın kuzey yamaçlarından kaynayan pınarlardan oluşan ve Ağıldere’ye doğusundan katılan dere. Karaburgaz - Ocaklı: Yeniköy 2’den 4 km doğudaki köy. Karaburun Vadisi: “16. Fırka diğer alayını fırka ihtiyatı olarak Karaburun Vadisi’ne yerleştirecek.” 17 Mayıs 1915 tarihli Kolordu emri. M. Kemal, Arıburnu Raporu. Bkz. Karayörük Deresi. Karacaoğlu Tepesi - Karacaoğlan Tepesi - Karacatepe - Karatepe 3 –Kocaoğlu Tepesi (Hill 114): Tekke Burnu’nun 300m kuzeyi, Tel Koyu’nun 300m güneyindeki önemli tepe. İkizler Koyu çıkarmasının ilk hedefi. Karaçalı, Kısırkaya, Kuruçeşme, Yerlisu: Saros Körfezi kuzey sahili ve iç tarafında, İbrice Burnu ile Kocaçeşme köyü arasındaki alanda Süvari Tugayının konuş yerleri. Karadere (Surprise Gully): Albayrak Sırtı’nın batısında Gülnardere’den sonraki dere. Gülnardere ile birleştikten aonra Yeşildere 1’e katılır. Bkz. Gülnardere. Karakol Burnu 1: Bkz.Tekke Burnu. Karakol Burnu 2: Bkz. Karanfil Burnu. Karakol Dağı (Karakol Dagh): Yarımada’nın kuzey- batısında, Büyük Kemikli Burnu, Suvla Koyu ve Küçük Anafarta Ovası’nın batı bölümüne hâkim, Saros Körfezi’nin güney sahiline koşut dağ. Bkz. Karakol Gap. Karakol Tepesi -165 rakımlı tepe: Karakol Dağı’nın en yüksek noktası. Karakuyu Sırtı: Hafız Şaban Çiftliği’nin doğusundaki sırt. Karanfil Burnu - Karakol Burnu 2: Soğanlıdere ağzının 600m güneyindeki burun. Karanlıkdere: Bkz. Kanlıdere. Karanlık Liman - Paşa Limanı: Kumkale Tabyası’nın 2,5km doğusundaki Toptaşı Burnu’nun iki tarafındaki koyların adı. Bkz. Paşa Limanı-İskelesi. Karantina (Quarantine Station): Güzelyalı köyünün kuzeyinde, Çınarlı köyünün batısında karantina istasyonunun bulunduğu karantina alanı. Karatepe 1 (Kidney Hill): Kireçtepe Sırtı’nın üzerinde böbreğe benzetilen tepe. Karatepe 2: Kumtepe 1’in 600m güneyindeki tepe. 61m Not: Mısır h.nda adı (herhalde yanlışlıkla) Kum Tepe yazılmıştır. Karatepe 3: Bkz. Karacaoğlutepe. Karayorgi’nin Zeytinlikdere - Karayorgi’nin Zeytinliği Deresi (Kara Georgi Zeitunlik Dere: Karayörük Deresi’nin, Yeşildere 1’i aldıktan sonra, Kabatepe kuzeyinde denize dökülmeden önceki öbür adı. Karayörük Deresi - vadisi Karayorgi’nin Zeytinlikdere - Karayürek Deresi - Karaburun Vadisi (Kara Georgi Zeitunlik Dere - Legge Valley): Arıburnu bölgesinde, İkinci Sırt ile Üçüncü Sırt arasında, sağdan soldan birçok kollar alan, irili ufaklı sayısız vadilerle bağlantılı büyük dere. Kabatepe kuzeyinde denize dökülüyor. Kanlısırt Platosu muharebelerinde önemli etkileri oldu.

18 Karayörük Ormanı: Albayrak Sırtı’nın Karayörük Deresi tarafı. Karayürek Deresi: Bkz. Karayörük Deresi. Karga Deresi: Bkz. Değirmendere 1. Kargılı: Asmadere’nin Azmakdere 1’e katıldığı yerin hemen kuzeyindeki köy. Bugün yok. Kargılıkesik - Kargılıkısık Mevkii (Kagbrle Kesik Mevki): Kargılı köyünün kuzeyindeki alan. Karsdere (Poppy Valley): Keltepe eteklerinden çıkıp kısa süre Süngü Bayırı doğusunda ilerledikten sonra Yeşildere’ye katılır. Kartal Kuyusu: Bkz. Kabak Kuyusu. Kartaltepe: Ece Limanı’nın yaklaşık 400m kadar batısında çevreye hâkim tepe. E.H. ve Mısır h.nda 160m eğrisi ile belirlenmiştir. Kavakdere (Kawuk Dere): Kavaktepe 2’nin doğusundaki dere ve vadisi. Kavakdere Sırtı: Köprü Deresi’nin doğusunda, Kavaktepe 2’nin güneyine doğru uzanan sırt. Kavak köyü: Saros Körfezi’nin 5 km doğusundaki köy. Kavaklar (Kavakler - Poplar Grove): Susakkuyu’nun batısı. Kazlar Çayırı’nın 400m kuzeydoğusundaki alan. Kavaklıdere: Çeşmedere’nin yakın doğusundan çıkıp daha sonra ona katılan kolu. Kavak Limanı: Kavak Suyu’nun denize döküldüğü yerdeki liman. Kavak Suyu - Çayı - Deresi - Vadisi: Kavak köyünün kuzeydoğusundan gelip, köyün batısından geçerken batıya yönelen, Saros Körfezi’ne dökülen dere ve vadisi. Kavaktepe 1 (Hill 900): Küçük Anafarta ovasını doğudan çevreleyen, ovaya hâkim tepe. Tekketepe'nin 1km kuzeybatısı. 900f, 274m, 278m 280m. Haritalarda 280m eğrisi içinde işaretleniyor. Kavaktepe 2 (Anderson's Knoll):Topçular Sırtı üzerinde, güney tarafındaki son tepe. 114m. Kayacık Ağılı (Kaiajik Aghala): Bombatepe ile Kayacık Deresi arasındaki alan. Kayacık (Ağılı) Deresi (Kaiajik Dere - Little Rock Valley): Kayacıktepe’nin doğu eteklerinden gelip Kazlar Çayırı güneyinde sonlanan dere ve vadi. Kayacıktepe - 100 rakımlı tepe 2 (Hill 100): Yayvantepe’nin ve Kayacık Deresi kaynağının hemen batısındaki tepe. 100m Kayalıtepe - Kayaltepe 1 (Kayali Tepe): Kilitbahir Platosu’nun batı tarafında, Kumtepe ile Semerlitepe arasındaki araziye hâkim tepe. 208m. Kayalıtepe 2: Kilitbahir Platosu’nun doğu tarafında, Değirmen Burnu’nun 1 km batısında Boğaz’a hâkim tepe. 183m. Kaynaklar Deresi: Kirte Deresi’nin İslam Çiftliği (Clampham Junction) mevkiinde batısından katılan kolu. Radavuz yakınlarından gelen iki dere ile İngilizlerin Engineer Gully adını verdikleri batıdan gelen dere (Enginar Deresi), Çamyayla (Fir Tree Wood) güneyinde birleşerek bu Kaynaklar Deresi’ni oluşturur. Bkz. ATASE, Çanakkale Cephesi, 2. kitap, harita 2. Aspinall-Oglander, Gallipoli, 2. cilt, kroki 13; ek cilt, harita 6. Kaynarca Limanı: Bkz. Saros Körfezi limanları. Kaz Bayırı: Ortatepe’nin 500m kuzeyi. Topçular Sırtı’nın doğu eteği. Kaz Dağı: İda Dağı. Kâzım Çiftliği: Kaynaklar-Enginar dereleri çatalında ufak bir çiftlik. Çamyayla güneyi.

19 Kazlar Çayırı (Kazlar Chair): Eğrikavaklar’ın güneyinde, Susakkuyu’nun 1km kadar batısında, Asmadere'nin Azmakdere 1’le birleştiği yerin doğusundaki alan. Keçidere: Zığındere’nin Domuz Pınarı Sırtı kuzeyinde aldığı kol. Keklikdere: Karayörük Deresi’nin Göktepe tarafından gelen kolu. Keltepe - Gültepe: Süngü Bayırı batısında, Yeşiltarla kuzeyinde, Bolton’s Ridge üzerindeki önemli tepe. Çıkarma sabahı 9. Taburun iki bölüğü, cephe güvenliği için ilk hamlede bu tepeyi ele geçirmişti. Kemal Bey Tepesi: Bkz. 83 rakımlı tepe. Kemaldere: “Düztepe doğusunda Kemaldere’de cephane kolu vardır.” Mustafa Kemal, Arıburnu Raporu. Dikdere’nin kuzeyden gelen kolu olmalıdır. Kemalyeri - Fundalıktepe (Scrubby Knoll): Mustafa Kemal’in 25 Nisanda Topçular Sırtı üzerinde karargâhını kurduğu tepe. Kepez Burnu - (Kephes Point): Kepez köyünün batısındaki burun. Kepez Deresi: Kepez Burnu’nun doğusundan Sarısığlar Koyu’na dökülen dere. Bkz. Kalabaklı Çayı - Kocadere 3. Kepez Feneri: Kepez Burnu ile Kepez Koyu arasında bulunan burundaki deniz feneri. Kepez Koyu: Kepez Burnu’nun 1,5-2km güneyinde, Dardanos tabyasının batısındaki koy. Kepez Köyü: Çanakkale’nin 10km güneyindeki köy. Kerevizdere – Ağzı - Vadisi (Kereves Dere - Ravine): Hilal Sırtı’ndan çıkan ve sağından solundan birçok dere aldıktan sonra Eskihisarlık Sırtı ile Cesaret Sırtı arasında Boğaz’a dökülen, çevresindeki muharebelerle ünlenen dere. Kerevizdere Sırtı (Kereves (Dere) Spur): Kerevizdere’nin batısındaki sırt. Bkz.Yüzbaşı Şevki Sırtı. Kesikdere (Mule Valley): Karayörük Deresi’nin, 180 rakımlı tepeden gelen, ancak daha önce batıdan Gedik dereyi alıp, sonra Cemaldere ile birleşerek katılan kolu. Keskinsırt (Razor Edge): Haintepe ile Yükseksırt arasındaki geçilmesi zor, kayalık, dar sırt. Not. İngilizce Razor Edge olarak adlandırılan engebenin muharebeler esnasında verilen Türkçe bir adı yoktur. Çevirilerde Ustura Ağzı tamlaması kullanılıyor. Sözlüklerde ‘Keskinsırt’ deyimi var. Ben de Türkçede kullanımayan ‘Ustura Ağzı’ deyimi yerine Keskinsırt adını kullanmayı yeğledim. Keskintepe (Destroyer Hill): Pilavtepe’nin güneybatısında, güneyindeki Sazlıdere’ye hâkim bir tepe. Ağustos saldırısında Türklerden alınmadan önce torpido destroyerleri tarafından sık sık ağır biçimde bombalandı. 300f, 91m. Kılıçbayırı: Üzerinde 180 rakımlı tepe’nin de bulunduğu, güneybatı-kuzeydoğu doğrultusuyla kuzeyindeki Conkbayırı’na uzanan sırt. Kılıçdere: Çataldere’nin Kılıçbayırı’ndan gelen kolu. Kırklar Bayırı: Sevinçdere ile Alıncadere arasındaki sırt. Kırklar Tepesi: Süleyman Bey Çiftliği’nin kuzeydoğu tarafındaki tepe. 176m. Kırmızısırt (Johnston’s Jolly): Kanlısırt Platosu’nda Cemaldere’nin kuzeyinde kalan sırt. En yüksek yeri Sivritepe 3. Buna bkz. Kısırkaya: Bkz. Karaçalı. Kızıltoprak Kuyusu: Kızıltoprak Sırtı’nın kuzey eteğinde, Sotiri Çiftliği’nin batısındaki kuyu. Bugün İngiliz Kuyusu adıyla anılıyor. Kızıltoprak - Sırtı: Yarımada’nın güneyinde, Zığındere ağzı ile İkiz Koyu arasındaki sahilin doğusunda bulunan çiftlikler bölgesi ve o bölgedeki sırt. Kızlar Sırtı: Gözcübaba’dan kuzeydoğuya uzanan sırt.

20 Kikirik Deresi (Victoria Gully): Küçük Arıburnu güneyinde, Korku Deresi ile Çataldere arasından denize dikine inen dere ve vadisi Kilitbahir - Kilidülbahir Kalesi - köyü (Kilid Bahr - Kale -Fort): Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u aldıktan sonra Çanakkale Boğazı’nın en dar yerinde Avrupa yakasında yaptırdığı kale, sonra yerleşim yeri. Kilitbahir mevkii (Kilid el Bahr Mevky): Havuzlar’a, güneyinden 1.4km, Boğaz’a 1km uzaklıktaki alan. Kilitbahir Platosu - Paşadağ (Kilid Bahr Plateau): Kilitbahir’in batısında stratejik önemi olan geniş yayla. Kilya Deresi (Kilia Dere): Eskiköy tarafından gelip kuzeyden Kocadere ve Çırlayıkdere’yi aldıktan sonra Kilya Koyu’na dökülen dere. Kilya(r) (Kilye) İskelesi - Koyu - Limanı (Kilia İskele - Kilia Liman): Eceabat’ın 2 km kadar kuzeyinde, bir iskelesi bulunduğu için sık sık liman olarak da kullanılan küçük koy. Kilya Ovası: Kilya Koyu’nun batısındaki ova. Kilyatepe - Kilya sırtları: Bkz. Poyraz tepe. Kireçtepe (Kiretch Tepe - Limestone Hill): Kireçtepe Sırtı’nın en yüksek ve stratejik tepesi. 202m. Bkz. Kiretch Tepe. Kireçtepe Azmakdere: Bkz. Azmakdere 3. Kireçtepe Sırtı – Kapanca Sırtı (Kiretch Tepe Ridge – Kiretch Tepe Sirt – Kapanja Sirt): Yarımada’nın kuzeybatısındaki Karakol Dağı’ndan sonra 160m eğrisinden başlayarak Küçük Masırlık-Güney Masırlık güneyine kadar, Kapancaları da kapsayarak 3,5km boyunca Saros körfezinin güney kıyısına paralel uzanan ve Küçük Anafarta Ovası’nın tamamına hâkim tepeleri içeren sırt. Kiremitdere - Vadisi (Keramid Dere): Alçıtepe’nin kuzey sırtlarından çıkıp, Behramlı köyünün güneyinden geçen Soğanlıdere’ye güneyden katılan dere ve vadisi. Kirte - Alçıtepe köyü (Krithia): Kilitbahir-Seddülbahir karayolu üzerinde, Seddülbahir’e 7 km uzaklıkta yerleşim alanı. Bkz. Krithia. Kirte Deresi - Vadisi (Krithia Nullah): Ocaktaşıtepe’nin güneyinden çıkan, Kirte köyünü geçtikten sonra Alçıtepe'nin batısından (Hilaldere kuzeyi) çıkıp gelen bir dereyle birleşen, 1 km kadar güneyde Altıparmağın Bağı yakınlarında Küçük Kirte Deresini, ardından İslam Çiftliği içinde, batıdan Kaynaklar Deresi’ni ve Morto Koyu'na doğru dirsek yaptığı yerde Akapyeridere’yi alarak, Kanlıdere ağzının 250m kadar batısında Morto Koyu’na dökülen büyük dere ve vadisi. Uzunluğu yaklaşık 8 km. Bkz. Büyük Kirte Deresi, Küçük Kirte Deresi, Kaynaklar Deresi, Akapyeridere. Kirte Sırtı (Krithia Spur): Kirte Deresi ile Kanlıdere arasındaki sırt. Kocaburun: Foşa Burnu. Bkz. Saros Körfezi limanları - burunları. Kocaçay: Çanakkale güneyinde Boğaz’a dökülen çay. Kocaçeşme: Saros Körfezi’nin kuzeydoğu köşesindeki köy. Kocaçimen Dağı. - Kocaçimen Tepesi (Hill 971 - Koja Chemen Tepe): Arıburnu bölgesinin en yüksek dağı ve çevreye hâkim tepesi. 971f, 307m. Kocadere 1: Bkz. Kurucadere. Kocadere 2: Tayfur’un kuzeyinden gelip, önce güneybatıya, Turşunköy’e 2 km kala kuzeybatıya yönelip Ece Limanı’na dökülen çay. Kocadere 3: Bkz. Kalabaklı Çayı.

21 Kocadere - Kurucadere köyü: Arıburnu bölgesinde, Kemalyeri’nin 2km doğusunda, batısından geçen dereye adını veren köy. Kocaoğlu Tepesi: Bkz. Karacaoğlu Tepesi. Korku Deresi - Büyükdere (Monash Gully - Sharapnel Gully): Boyun (The Nek)’un hemen güneyinden başlayıp Yükseksırt eteklerinden geçtikten sonra Küçük Arıburnu güneyinde sahile inen derin, büyük vadi. (Korku Deresi ağzına Şarapnel Boğazı diyorlar. M.Şefik Aker). Koru Çiftlik - Koruköy: Bolayır’ın 6-7 km doğusundaki köy ve hemen güneyindeki çiftlik. Köyün ve çiftliğin güneybatısında büyük bir koru var. Koyun Limanı: Saros Körfezi limanları. Köhnedere: Bkz. Lahanadere. Kömür Limanı: Bkz. Saros Körfezi limanları. Kömürkapı Deresi - Kömürkuyu Deresi (Bridges’ Road): Korku Deresi’nin Merkeztepe tarafından gelen kolu. Köprü Deresi: Karayörük Deresi’nin, denize dökülmeden önce güneyinden aldığı dere. Kördere 1 (Kur Dere): Kurt Deresi’nin Conkbayırı-Besimtepe arasından gelen, Mazı Çukuru’nda birleşen kolu. Kördere 2: Zığındere Burnu’nun ve Erler Ocağı’nın güneyinde denize dökülen dere. Şevki Paşa haritasında Kurudere. Köse Burnu (Kusa Burnu): Nara Burnu’nun 2.2km güneyindeki burun. Topçu ateşiyle yaralanan Fransız denizaltısı Saphir 15 Ocak 1915 günü bu burnun 1500m açığında battı. Deniz uçak istasyonu da bu burundaydı. Köyaltıdüzü: Kurucadere köyü güneybatısındaki düzlük. Köy Deresi: Çaylar Deresi’ne Kocadere köyünü geçerken verilen ad. Kudsi Bey Tepesi (Quadrilateral): Kerevizdere’nin Türk hatlarına doğru güneye kıvrılan noktasında, batıdan dereye ve çevresine hâkim tepe. Kum Burnu 1: Ege’de, Kumdere ağzının yakın güneyinde, Karatepe kuzeyinde Arıburnu ile Seddülbahir’de görevli birliklerin arasındaki burun ve askerî hudut. Kum Burnu 2: Küçük ve Büyük Beşike koylarını ayıran burun. Kum Burnu 3: Anadolu yakasında Boğaz’ın güneyden başladığı yerde, üzerinde Kumkale’nin bulunduğu burun. Kum Burnu 4: Boğaz’da Soğanlıdere ağzının 1,4km kuzeydoğusunda, Baykuştepe’nin 500m güneyinde, Mesudiye (Baykuş) Bataryası’nın bulunduğu burun. Kum Burnu 3 Feneri: Kumkale’nin önündeki deniz feneri. Kumdere (Kum Dere): Kayaltepe’nin batı sırtlarından çıkan Tekindere ile Oğuztepe güneyinden çıkan Çınar Deresi’nin, Çınar Ovası’nda birleşmesiyle oluşan ve daha sonra kuzeye yönelerek Kum Burnu 1’in kuzeyinde denize dökülen dere. Kumkale - KumkaleTabyası: Boğaz girişinin Anadolu yakasının ucunda Turhan Sultan tarafından yaptırılan kale ile tabya. Kumkale Köyü: Kumkale’nin 500m güneyinde, Kumkale’yle ilgili yerleşim yeri. Bugün yok. Kum köyü – Bugünki adı Kumkale Köyü: Kumkale’nin 4 km güneydoğusundaki köy. Kum Limanı: Küçük Çamtepe’nin güneyi. Kumtepe 1 (Kum Tepe): Kum Burnu 1’in doğusundaki tepe 36m. Kumtepe 2 (Sand Hill): Tekke Koyu’nun 100m kuzeyinde bir tepecik. Kurtdere(si) - Mazı Çukuru Deresi (Mazi Chokoru): Doğudaki Abdal Bayırı sırtından çıkıp Mazı Çukuru vadisinin sonunda batıdan Kördere’yi alan ve Örenardı vadisini

22 izleyen, Kocadere köyünün güneybatısında, Matik kuyuları tarafından gelen Çaylar Deresi ile birleşerek Kurucadere’yi oluşturan ana kollardan biri. Bkz. Mazı Çukuru. Kurt Geçiti - Kurt Gediği: Bkz. Abdal Geçidi. Kurucadere - Kocadere: Topçular Sırtı’nın doğusunda, Türk cephe gerisini kuzeyden güneye dikine geçen Kurtdere ve Çaylar derelerinin birleşmesiyle oluşan uzun ve büyük dere. Ovada Kilya Deresi’ne karışıyor. Kurucadere köyü - Kocadere köyü.(Kuruja Dere). Arıburnu Cephesi’nin 3 km doğusundaki köy, Kuruçeşme (Kuru Cheshme): Gazi BabaTekkesi’nin hemen güneyindeki çeşme. Kuruçeşme köyü: Bkz. Karaçalı. Kurudere 1 (Ruisseau a Sec): Fransız hatları içinden gelip Kerevizdere’nin batısından inerek, Kerevizdere deltasının güney ucunda denize ulaşan ve bugün de sahile inmek için kullanılan yolun geçtiği dere yatağı, vadi. E.H. h.nda Kerevizdere’ye katılıyor. Kurudere 2 <Şevki Paşa h.>: Bkz. Kördere 2. Kuyuağıldere (Huges Vally): Pilavtepe kuzeyinden gelip Göksu’ya kuzeyden katılan dere. Küçük Anafarta Azmakdere: Bkz. Azmakdere 3. Küçük Anafarta köyü - Anafarta-i Sagir (Anafarta Sagir - Northern Anafarta): Yöreye adını veren iki Anafarta köyünün kuzeyde olanı. Küçük Anafarta Limanı: Bkz. Suvla Limanı. Küçük Anafarta Mahmuzu - Sırtı - Anafarta Sırtı (Anafarta Spur): Köyün mezarlığından başlayarak güneybatı yönüne, İsmailoğlu Tepesi’ne kadar uzanan sırt. Küçük Anafarta Ovası (Kuchuk Anafarta Ova): Köyün batısındaki geniş düz alan. KüçükArıburnu - Cenup Arıburnu (Queensland Point - Güney sahili Hell Spit): Anzac koyunun güneyindeki çıkıntı. Bkz. Hell Spit maddesindeki açıklama. Küçük Azmak: Bkz. Azmakdere 3. Küçük Beşige Koyu: Yeniköy güneyinde, Beşige Burnu ile Kum Burnu 2 arasında, Üvecik köyü batısındaki koy. Küçük Çamtepe: Çamtepe’nin 700m güneybatısındaki tepecik. Küçükdere - Şüheda Deresi (Small Nullah): Kanlıdere’ye, Kirte köyünün 2 km kadar güneyinde, batısından katılan dere. Küçük Kapanca: Bkz. Aşağı Kapanca. Küçük Kemikli Burnu (Kuchuk Kemekle - Nibrunesi Point): Suvla Koyu’nun güney burnu. Küçük Kirte Deresi (West Krithia Nullah): Kirte Deresi’nin, Kirte köyünün kuzeybatısından gelip yakın batısından geçerek 1 km kadar güneyinde, doğusundan gelen Büyük Kirte Deresi ile birleşen kolu. Not: Küçük Kirte Deresi ve Büyük Kirte Deresi adları yalnız ATASE, Çanakkale Cephesi, 3. kitap, kroki 7’de kullanılmıştır. Bkz. Büyük Kirte Deresi. Küçük Masırlık (Kuchuk Masirlik): Aşağı Kapanca’nın kuzeydoğusu. Küçük Masırlık Çeşmesi: 161 rakımlı tepenin güneybatı eteğinde, Jandarma Şehitliği’nin yakınındaki çeşme. Küçük Masırlık Deresi: Doğudan, Jandarma Şehitliği tarafından gelip Küçük Masırlık mevkiini güneyden kuzeye geçen dere.

23 Küçük Mehmet Bey Tepesi (White Patch): Tenkerdere’nin kuzeybatısındaki Üçtepeler mevkiinin en kuzeyindeki tepe.156m. Şevki Paşa Mehmet’i Muhammet okunacak şekilde yazmış. Küçük Palamutluk Sırtı: Palamutluk Sırtı’nın güneyinde, kuzey bitiminde Semerlitepe bulunan sırt. Küçük Pilavtepe: Bkz. Pilavtepe Küçüktepe 1: Süngü Bayırı’nın üstünde, güneydeki ilk tepecik. Küçüktepe 2: Kireçtepe doruk çizgisi üzerinde,Kanlıtepe1’in doğusundaki tepe. Küçüktepe Sırtı: Bkz. Süngü Bayırı. Kükürtlü - Kükürtlüpınar - Kuyusu – Çeşmesi (Kurkurtli Punar): Softatepe’nin 2,35km kuzeydoğusunda, Azmakdere 3 kaynağının biraz doğusundaki alan, pınar, kuyu ve çeşme. Kümbet: Çukurbağlar doğusu.

Lahanadere – Köhnedere (Ravin des Choux): Kerevizdere’nin, doğusundan gelen, sahilden üçüncü kolu. Lala Baba (Lala Baba): Bkz. Lale BabaTepesi. Lale Baba Tepesi: Tuzla Gölü ile Suvla Koyu'nun güney kıyısı arasında, denize yakın küçük tepe. 49m. Lej Burnu: Bkz. Saros Körfezi limanları - burunları. Lokman Çayırı: Bkz. Hetman Çayırı.

Mahmudiye. Üvecik’in 3 km doğusundaki köy. Mahmuzsırt - Mahmuztepe - Yuvarlaksırt - Yuvarlaktepe - Çatlaktepe (No.2 Post): Şapkatepe’nin güneyindeki sırt ve tepecik. Açıklama için bkz. Pilavtepe. Maltepe (Mal Tepe): Kurucadere köyünün doğu, Bigalı’nın batıgüneyinde, cephe gerisinde önemli bir buluşma ve gözetleme yeri. Serhas’ın, ordusunun Çanakkale Boğazı’nı geçişini izlediği tepe. 167m. Maltepedere: Bkz. Kanlıdere. Manda Limanı: Bkz. Saros Körfezi limanları. Manon’un Sırtı: Zığındere mansabının doğusundaki sırt, Delile Sırtı’nın güneyi. Masatepe: Bkz. Pilavtepe. Masırlıklar: Bkz. Büyük Masırlık - Küçük Masırlık. Not. Masir(arapça): Dere yatağı. Su akan yer Mata Dağı: Kilitbahir Platosu’nun Boğaz’a hâkim güneydoğu sırtları. 202m. Matikdere(si) (Matik Dere): Kocaçimen doğusunda, Kurtdere’nin kuzeydoğusunda, 5. Tümen karargâhının bulunduğu dere. Çaylardere’nin Matik kuyuları yakınından geçerkenki adı. Maydos köyü – Ovası(Maidos): Eceabat. Mazı Çukuru yahud Kurd Deresi (Şevki P. h.): Doğu Abdal Bayırı sırtından (Abdal Geçidi’nin doğusundaki sırt) başlayıp Kurt Deresi’nin (Mazı Çukuru Deresi) Kördere ile birleştiği yerde son bulan vadi. Bkz. Kurt Deresi. Mazı Çukuru Deresi: Bkz.Kurtdere. Mecidiye Tabyası 1 (Mejidieh Battery): Hamidiye Tabyası 1’in güneybatısı. Mecidiye Tabyası 2 – Anadolu Mecidiye Tabyası(Anatolu Majidieh Fort): Çanakkale’nin 1 km kuzeyindeki tabya. Mehmetçik Burnu: Bkz. İlyas Burnu.

24 Melek Hanım Çiftliği – şosesi (Melek Hanem Farm): Soğanlıdere mansabının kuzey yakasından başlayıp vadi boyunca kuzeybatıya doğru uzayan ve genişleyen, içinde su bendi göleti bulunan çiftlik ve yolu. Menderes Çayı - Ağzı - Sahili (Meandr): Truva harabelerinin, Orhaniye tabyasının yakınından geçip gelen, Kum Burnu 3’ün hemen doğusunda denize dökülen çay ve döküldüğü yerdeki kumsal. Menderes Köprüsü: Eski Kumkale köyünün 500m güneyinde, Menderes Çayı üzerinde, Kumkale ve Yenişehir köy yollarını doğuya bağlayan köprü. Bkz. Aşil Çeşmesi. Menteştepe: Yusufçuktepe’nin 500m kuzeyindeki yükselti. 55m. Merkep Adaları: Bkz. Tavşan Adaları. Merkeztabya: Yıldıztabya 1’in 2 km güneydoğusu. Merkeztepe (MacLaurin’s Hill): Kırmızsırt’ın kuzeyinde, Bombasırtı’nın güneyindeki tepe. Merkeztepe - Bayırı - Sırtı (MacLaurn’s Ridge): Kırmızısırt ile Bombasırtı arasında, Gedikdere’nin kuzeyinde, Merkeztepe’nin kuzeydoğu uzantısı olan sırt. Bkz. MacLaurin’s Ridge. Mersin Bayırı - Mersin Sırtı: Bombasırtı ile Kesikdere arasındaki bayır. Mersin(li)dere - Fundalıkdere: Karayörük Deresi’nin Adana Bayırı ile Fundalık Sırtı arasından geçerek gelen kolu. Mersintepe: Bkz. Poyraztepe. Mestantepe - Çukulata Tepesi (Chocolate Hill): Tuzla Gölü’nün 1100m doğusunda Küçük Anafarta Ovası’na hâkim ilk yükselti, 53m Bkz. Chocolate Hills - Mestantepe - Yılgın Burnu. Mestantepe - Yılgın Burnu (Chocolate Hills –Mastan Tepe): Tanımlardan önce tarafların harita ve eserlerinden alıntılar yapmak yararlı olacaktır. Türk yayınlarına göre: 1- Erkân-ı Harbiye-i Umumiye matbaasında 1331-1915 yılında basılan 1/25 000’lik iki haritada Tuz Gölü’nün doğu kıyısının 1 km kadar orta doğusunda “(Mestantepe) Yılgın Burnu” yazısı vardır. Bu yazının yaklaşık 200m kadar güneyinde ayrı ayrı 50m eğrisi ile gösterilen iki tepeden, bir haritada doğudakine “Mestantepe”, batıdakine “Pırnartepe, 53m” yazılmıştır. İkinci haritada yalnız batıdaki tepede 53 rakımı vardır, doğudaki sadece 50m eğrisiyle gösterilmiştir. 2- Şevki Paşa haritasında aynı yerde “Sinantepe (dizgi yanlışı olmalıdır, doğrusu Mestantepe) Yılgın Burnu” yazısı ile yetinilmiştir. 3- Kurmay Albay -Tümgen- Fahri Belen’in 1935 yılında Askeri matbaada basılan Çanakkale Savaşı adlı eserindeki krokilerde Yılgın Burnu adı geçmiyor, 53 rakımlı tepe “Mestantepe”, doğusundaki tepe Pırnartepe olarak adlandırılıyor. 4- 1950’li yıllarda basılan 1/25 000’lik haritada tepelerin batıdakinin üzerinde “51”, doğudakinde “45” rakamları, 51 rakımla gösterilen tepenin batısında “Yılgın Burnu” yazısı var. 5- ATASE’nin yayımladığı Büyük Harpte Türk Harbi, c. 5, Çanakkale Cephesi, kitap 1-3’teki krokilerde 1915 baskısı haritalardaki verilere uyulmuştur, batıda Pırnartepe, doğuda Mestantepe adları vardır. 6- Selâhattin Adil Paşa'nın anılarından bir alıntı: “Savaşın sonucundan Ordu Komutanlığının memnun olacağını beklerken Liman Paşa'nın azarlaması karşısında kaldım. Paşa, Bnb. Wilmer tarafından kendisine verilen bilgiye dayanarak Mestantepe'nin işgal edilmemiş olduğunu, bu sebeple

25 raporumun doğru olmadığını sert bir dille bildirmişti. Gerçek şuydu: Elimizde büyük ölçekli geniş bir harita olmadığı gibi gözetleme yerinden de Mestantepe ve Pırnartepe birbirine mürtesem (izdüşümlü) idi. Birliklerimiz, donanma bombardmanının meydana getirdiği yangın sebebiyle ele geçirdiği Mestantepe’yi boşaltmak zorunda kalmıştı. Bu yüzden elde olmayan bir yanlışlık yapılmıştı.” Durumu değerlendirmek için bkz. Aspinall-Oglander, Gallipoli, c 2, kroki 26.

İngilizlere göre: 1- Aspinall-Oglander şöyle tanıtıyor: “Ovada (Suvla Ovası) İsmailoğlu Tepesi ile Lale Baba arasının ortalarında yükselen, çevresinden soyutlanmış iki küçük tepe dikkat çeker. Alçak bir boyunla birbirine bağlanan ve Suvla çıkarmasından önce Chocolate Hills olarak bilinen bu iki tepe daha sonra renk özelliklerinden dolayı Chocolate Hill ve Green Hill olarak adlandırıldı. Türk haritasında bunların hepsi bir arada Mestantepe (Yilghin Burnu) adıyla gösteriliyordu. Daha sonraki bir bölümde görüleceği gibi bu yeterince belirgin olmayan adlandırma ciddi yanlış anlamalara neden olacaktı.” Aspinall-Oglander, Gallipoli, c 2, s 129. 2- “Daha önce de belirttiğimiz gibi bu birbirine yakın tepelerin belirgin olmayan adları 7 Ağustosta ciddi yanlışlıklara neden oldu. Yilghin Burnu, İsmail Oglu Tepe adları, tam doğru olarak Chocolate Hill, Green Hill ve W Hills’i anlattığı halde bu tepeleri ilk kez gören birçok subay Yilghin Burnu’nu Chocolate Hill, hemen doğusundaki Green Hill’i İsmail Oglu Tepe olarak değerlendirdi. Kuşkusuz bu nedenle de günün daha sonraki saatlerinde bazı birliklerin İsmail Oglu Tepe’ye doğru ilerlemeleri emri verildiğinde, sözü edilen tepenin W Hills ile aynı yer olduğunun farkına varamadılar.” Aspinall-Oglander, Gallipoli, c 2, s 252. 3- Ian Hamilton, Günce’sine eklediği haritada Yılgın Burnu’nu 20m eğrisiyle 50m eğrisini içine alan arazi olarak belirlemiş, Chocolate Hill’i de 53 rakımlı tepeyi de içeren 50m eğrisi üzerine yazmıştır. 4- “Avustralyalıların 19 Mayısta, bir iki gün önce Seddülbahir’de ele geçen Türkçe haritalardan sonra birkaç pafta daha ele geçirmeleri çok önemliydi. Bu güne kadar Akdeniz Sefer Gücü’nün elinde basit, yanlış yönlendirici haritalar vardı. Ele geçirilen haritalar sayesinde kısa sürede bütün birliklere olağanüstü haritalar dağıtmak mümkün oldu. Bu yazdıklarımı içeren sayfanın bir kopyasını gören, o zaman Esat Paşa’nın kurmayında görevli bir subay bana şu bilgiyi verdi: Savaşın başında bizim elimizde de Anzac’ın yetersiz bir haritası vardı. Sizin ele geçirdiğiniz haritalar Türk birliklerine bir gün önce dağıtılmıştı.” Aspinall-Oglander, Gallipoli, c 2, s 20.

Bütün bu yazılanlardan, harita ve krokilerden çıkardığımız sonuçlar ve tanımlar şöyledir: 1- Mestantepe - Yılgın Burnu adları, Türkler ve İngilizler tarafından Turgut Çeşmesi’nin güneybatısından başlayıp 20, 30, 40, 50m eğrileri ile çevrelenen, doğudan batıya yaklaşık 1200m uzayan, üzerinde 53 ve 50 rakımlı tepeler bulunan, Tuzla Gölü’ne yaklaşık 400m mesafede bir burun biçimiyle sonlanan sırt ile bu sırtın, yakın kuzeyindeki eteklerini kapsayan bir alanın yerel coğrafya adı olarak bilinmektedir, kabul edilmektedir. 2- Bu yöre, Suvla çıkarmasından bir gün önce denizden bombardman edilip bitki örtüsü yanınca İngilizler buraya renginin değişmesinden dolayı Chocolate Hills

26 demeyi benimsemişlerdir. Ancak çıkarmayı izleyen saatlerde yalnız 53 rakımlı tepenin yandığını, doğusundaki 50 rakımlı tepenin yeşilliğini koruduğunu görünce, birinci tepeye Chocolate Hill (Mestantepe), ikinciye Green Hill (Yeşiltepe) adını vermiş ve bu tepenin İsmailoğlu Tepesi ile karıştırılması durumu ortaya çıkmıştır. 3- 1915 baskılı E.H. haritasında başka bir adlandırma daha var. 53 rakımlı tepede Pırnartepe, 50 rakımlı tepede Mestantepe adları kullanılmış. Raporunu bu haritaya göre yazan 12. Tümen Komutanı Selâhattin Adil (sonra Paşa) Liman von Sanders tarafından sert bir dille uyarılmış. Bkz. Aspinall-Oglander, Gallipoli, c 2, s 297, kroki 26. ATASE, Çanakkale Cephesi 3. kitap, kroki 51. 4- Öbür yandan Fahri Belen’in krokilerindeki değişikliği de dikkate almak gerekiyor. 50 rakımlı tepeye Pırnartepe demek verilere daha uygun görünüyor. Pırnar - Pırnal: Kışın yapraklarını dökmeyen bir tür meşe çalısı (Quercus ilex). Yunanca, Prinari. Pırnal kömürü, Pırnallık. TDK, Türkçe Sözlük. Sözlüğümüzdeki tanımlar bu bilgilerin ışığında yapıldı. Mesudiye Deresi: Bkz. Çataldere 1. Mesudiye Tabyası: Bkz. Baykuştepe Tabyası. Meşelikdere: Akapyeridere’nin kuzey kolu. Mezarlık 1 (Cemetery): Menderes Köprüsü’nün kuzeybatısındaki mezarlık. Mezarlık 2 (Cemetery): Küçük Anafartalar köyünün doğusunda. Mezarönü Koyu: Bkz. İkiz Koyu. Midilli (Mytilene - Lesbos): Edremit Körfezi açığındaki ada. Morto Deresi: Bkz. Süleyman Reis Deresi. Morto Koyu - Limanı (Morto Bay - Baie du Morto): Yarımada’nın güneyinde, Seddülbahir ile Eskihisarlık arasında, Yarımada’nın en büyük koyu. Muarız Körfezi (Maris Kurfazy): Saros Körfezi: Muharebe Gemisi Tepesi: Bkz. Düztepe. Mübarekdere: Kurtdere’nin, Kemalyeri güneyinden gelen, Örenardı’nda katılan kolu. Münip Bey Deresi - Suyu: Fındıklı (Kandilli) köyü civarından gelip Sütlüce (Galata) köyü kuzeyinde Boğaza dökülen dere. Müsellestepe: 92 rakımlı tepenin doğusu, Yayvantepe’nin güneyindeki tepe.

Na(ğ)ra Burnu (Nagara Point): Çanakkale Boğazı’nın ortalarındaki önemli ve tehlikeli burun. Nağra Tabyası (Nagara Fort): Nara Burnu üzerindeki tabya. Naim Sırtı (Lainden Hill): Bombatepe ile Yayvantepe arasındaki sırt. Namazgâh Tabyası (Namazkah Battery): Kilitbahir Kalesi’nin yakın güneyi. Nobandere - Noyandere: Kumdere’nin Sarıtepe 1’den gelen kolu. Şevki Paşa bu iki yazım biçimini de kullanmış.

Ocaktaşı Tepesi: Alçıtepe köyünün 900m kuzeydoğusunda, karayolunun doğusunda bulunan tepe. 139m. Güney Grubunun sağ bölgesini koruyacak 11. Tümenin karargâhı buradaydı. Daha sonraki haritalarda bu adla yazılan tepe, 26. Alay’ın 22 Nisan, 9. Tümen’in 25 Nisan tarihli emirlerinde adı geçen ve Mısır h.nda 145, E.H.h.nda 142 rakımla gösterilen 145 rakımlı tepe, Çamlıtepe ve Çamlık olarak anılan tepe ve çevresi olmalıdır. Bkz. 145 rakımlı tepe, Çamlıtepe ve Çamlık. Ocaklı. Bkz. Karaburgaz. Odun İskelesi 1 (Odun Iskele): Bkz. Akbaş Koyu.

27 Odun İskelesi 2: Bozcaada’nın, Anadolu yakasındaki ulaşım iskelesi. Oğuztepe: Kilitbahir Platosu batı bölümü üzerindeki tepelerden biri. Kayaltepe’nin 1 km güneyi, Sarafim Çiftliğinin 1 km batısı. 201m. Orak Adası - Drepano Adası: Bkz. Tavşan Adaları. Orhaniye Bataryası - Orhaniye Tabyası: Boğaz’ın güney girişinden önce, Yenişehir’in hemen kuzeyinde, Kumkale’nin 2,5 km güneyinde bulunan tabya ve batarya. Orhaniye Köprüsü: Yenişehir - Orhaniye doğusunda, Yel Değirmenleri 1 hizasında, Menderes Çayı üzerindeki köprü. Ortatepe - Ortasırt: Kavakdere doğusunda, Kavaktepe 2’nin güneydoğusunda bir yükselti. 65m.

Ölüm Deresi: Bkz. Kansızdere. Ömer Kaptan Tepesi - Eskihisarlık Tepesi (Hill 236): Eskihisarlık Sırtı üzerindeki tepe. 77m Örenardı (arkası) (Auren Arda): Kurt Deresi’nin Kördere ile birleştikten sonra geçtiği vadi. Kocadere köyünün batısı. O yöreyi geçerken Kurt Deresi’ne Örenardı Deresi adı da veriliyor.

Palamut Burnu: Kabatepe’nin güneyindeki burun. Palamut Koyu: Palamut Burnu’nun kuzeyindeki koy. Palamutluk Sırtı - Palamutlusırt - Büyük Palamutluk Sırtı (Olive Grove 1): Kabatepe güneyinde, Azmakdere 2’nin çevrelediği, Türk topçu bataryalarının mevzilendiği geniş sırt. Palatepe: Bkz. Yusufçuktepe. Papazın Bağı - Çiftliği (Church Farm): Harapkilise’nin güneyindeki çiftlik ve bağ. Paşadağ: Bkz. Kilitbahir Platosu. Paşa Limanı - İskelesi: Toptaşı Burnu batısındaki Karanlık Liman ve iskele. Peren Deresi: Azmakdere 2’nin batı paralelinde Peren Ovasını güneyden kuzeye geçip Azmakdere 2’ye katılan dere. Peren Ovası - Kabatepe Ovası (Peren Ovasy) Topçular Sırtı'nın güney etekleriyle Çamtepe arasında, Kabatepe'nin doğusuyla Azmakdere 2 vadisinin büyük bir bölümünü içine alan geniş ova. Pınarbaşı: Kalvert Çiftliği’nin güneyinde, 11.Tümen karargâhının bulunduğu köy. Pınarcık Koyu - Pınariçi Koyu: Bkz. Sarıtepe Altı. Pırnartepe - Yeşiltepe (Green Hill): Yılgın Burnu alanı içinde Chocolate Hill- Mestantepe’nin 400m doğusundaki tepe. 50m Pırnar ağaççıklarıyla örtülü olduğu için bu ad verilmiş. Açıklama için bkz. Mestantepe. Pilavtepe - Masatepe (Table Top - Big Table Top - Little Table Top): Batıda Ege Denizi, kuzeyde Çaylakdere, güneyde Sazlıdere, doğuda Ağıl-Conkbayırı arasındaki dörtgende altı tepe vardır. Bunlar, batıdan başlayarak Mahmuzsırt (No. 2 Post), hemen kuzeyinde Şapkatepe (No. 3 Post), doğusunda Halit ve Rıza Tepesi (Old No. 3 Post), onun doğusunda Pilavtepe (Table Top), bu ikisinin çapraz güneyinde Keskintepe (Destroyer Hill), Pilavtepe’nin güneydoğusunda, Şahinsırt üzerindeki Şahintepe (The Apex)’dir. Pilavtepe, hemen yanındaki Küçük Pilavtepe ile birlikte bunların en geniş alanlı olanıdır. Tepeye, geniş, düzlük biçiminden dolayı İngilizler tarafından Table Top (Masatepe) adı verilmiştir. Bkz. Öbür tepeler.

28 Poyraztepe - Mersintepe - Kilyatepe (Kilia Poiraz Tepe): Kilya Koyu kuzeyindeki tepe. 144m Projektör Tepesi: Kireçtepe Sırtı üzerinde, Aslantepe güneyinde. ATASE, Çanakale Cephesi, c 3, kroki 53.

Radavuz mevkii (Twelve Tree Copse): Harap Kilise’nin 500m kadar güneydoğusunda, İngiliz Twelve Tree Copse mezarlığının 150m kadar güneyinde, Çamyayla’nın kuzeyindeki alan.

Sağırdere: Bkz. Zığındere. Salim Bey Çiftliği: Bkz. Süleyman Bey Çiftliği. Sancaktepe - Cevdettepe: Kemalyeri’nin yaklaşık 150m kuzeyindeki tepe. Sandaltepe: Kireçtepe Sırtı üzerinde, Büyük Masırlık’ın kuzeyine düşen Türk hatları gerisindeki tepe. Kartaltepe’nin güneybatısı. 141m. Sandıklıtepe: Bkz.Kanlıtepe 2. Sarafim Çiftliği (Serafim Farm): Kilitbahir Platosu üzerinde, Havuzlardere’nin kaynağını oluşturan suların çıktığı çiftlik. 25 Nisan sabahı 9. Tümen karargâhının ve Tümen ihtiyatı 25. Alayın bulunduğu yer. Saray Limanı: Tekke Koyu’nun güneydoğu tarafında, İlyas Burnu’nun 200m batısında bulunan küçük koy. Sarıbayır (Sari Bair): “Sari Bair was the name given on the English map to the whole range of hills culminating in Hill 971. The Turks used this name only for some yellow precipices facing the sea north of Ari Burnu. Aspinall-Oglander, Gallipoli. C.1, s.37. Sarıbayır İngiliz haritalarında, Kocaçimen Tepesi’nde son bulan bütün tepeler silsilesine (alanına) verilen ad idi. Türkler bu adı yalnız Arıburnu’nun kuzeyinde denize bakan sarı renkli yalçın kayalar için kullanıyordu.” Bkz. Kocaçimen Dağı, Sarıyarlar. Sarıburun: “Kumtepe-Sarıburun arasındaki bütün birlik komutanları benimle Eğertepe’de irtibat kursun.” Mustafa Kemal, Arıburnu Raporu. Sarıtepe 1’in deniz tarafında. Biraz kuzey. Sarıçalı - Hamidiye - Gökçalı (Hamidieh): Halileli güneyinde, Kalvert Çiftliği kuzeyinde, 3.Tümen Karargâhının bulunduğu yerleşim noktası. Sarısığlar - Sarısığ - Sarısığlı Koyu (Sari Sighlar Bay): Kepez Burnu’nun kuzeyinde kalan koy. Sarısırt: “Sarısırt tabir ettiğimiz mahal Kanlısırt'ın cenub-i şarkisine tesadüf eder ve Kanlısırt'ın tevabiindendir.” Mustafa Kemal, Arıburnu Raporu. Sarıtarla: Yaylatepe’den sonra doğuya doğru yükselen sırtların, Ağıldere kaynağı doğusunda, Ağıl - Çiftlik alanı içinde kalan bölümü. Çanakkale Cephesi, kitap 3, kroki 44. İngilizler The Farm - Çiftlik olarak tanımlıyor. Çiftliğin 200m kuzeyindeki ekili alan, Çiftlik alanı içinde bir tarla olmalıdır. Sarıtepe 1: Yassıtepe 1 ile Ege Denizi arasındaki tepe, denize 500m. 128m Sarıtepe 2 - 72 rakımlı tepe (Gurkha Bluff kuzeyi): Pınariçi Koyu’nun hemen kuzeyinde yükselen tepe. Güneyindeki yalçın yamaç Gurkha Bluff. 72, 73m. Sarıtepe 3: Sarıtepe 2’nin 5-600m güneybatısındaki tepe. 62m. Sarıtepe Altı - Pınarcık Koyu - Pınariçi Koyu (Y Beach): Sarıtepe 2’nin hemen güneyindeki koy. Kuzeyindeki yalçın kayalı yamaç Gurkha Bluff.

29 Sarıtepe Burnu - Zırhlı Burnu: Sarıtepe 3’ün denize çıkıntısı olan burun. Zığındere ağzı güneyi. Sarıyarlar 1: “Bu mevzi (düşman mevzii), Çataldere’nin üç yüz metre kadar güneyindeki küçük tepenin kuzeyinden başlayarak, Kanlısırt, Kırmızısırt, Merkeztepesi ve Korku Deresi’nin menba kısmını geçerek 122 rakımlı Sarıyarlar’da son bulur.” Mustafa Kemal, Arıburnu Raporu. Şevki Paşa haritasında Sarıbayır. Sarıyarlar 2: Büyük Anafarta’nın güneyinde, Değirmendere 2’nin doğusundaki sırt. Saros Körfezi - Muarız Körfezi (Gulf of Saros - Saros, Golf of - Maris Kurfazy). Saros Körfezi güney sahili (liman – burun – iskele): Bozburun - Bakla Burnu arası, Küçük Anafarta, Tayfur, Fındıklı, Çınarlı, Bolayır paftaları, batıdan doğuya doğru: Büyük L, Ece L, Koyun L, Çam L, Davulga L, Foça Burnu, İncirli Ayazma L, Manda L, Saz L, Defne L, Karaağaç L, Dalyan L, Pelatanya L, Kömür L, Deli Yani L, Despot L, Lejer Burnu, Kanak L., Kaynarca L. Manda İskelesi, Koyun L, Gönyeli L, Yıldız L, Bakla Burnu. Sarpdere: Ağıldere’nin Yayvantepe tarafından gelen kuzeydoğu kolu. İletişim hendeği olarak ta kullanılmış. Sarpdere’nin bir kolu da Kayacıktepe güneyinden geliyor. Bkz. Hampshire Line. Sazlık - Bolsazlık: Bakla Burnu’nun 1km güneybatısındaki sazlık alan. Saz Limanı: Bkz. Saros Körfezi limanları. Sazlıdere - Sazlı Deresi – Sazlıbeytdere (Sazli Beit Dere): Conkbayırı eteklerinden çıkıp Şahinsırt’ın güneyinden geçerek Balıkçı Damları’nın kuzeyinde denize dökülen dere. Seddülbahir İskelesi - Limanı (The Camber): Köyün doğusunda Morto Koyu batı sahilindeki iskele ve liman. Seddülbahir Kalesi – SeddülbahirTabyası - Eski tabya (Old Fort - Fort Helles - Fort - Chateau de Europe): Gelibolu Yarımadası’nın en güneyinde Turhan Sultan’ın inşa ettirdiği kale ve tabya. Seddülbahir köyü: Gelibolu Yarımadası’nın güney ucundaki köy. Seddülbahir Tabyası: Bkz. Seddülbahir Kalesi ve Tabyalar. Selim Bey Çiftliği: Süleyman Bey Çiftliği. Selviliköy: Bkz. Sivli. Semer Burnu: Kabatepe güneyinde, Palamut Burnu’nun güneyindeki burun. Semerlitepe – Semertepe (Semerly Tepe): Semer Burnu’nun yaklaşık 800m doğusundaki tepe. 53m. Serçetepe (Walker’s Ridge): Yükseksırt ile Arıburnu’nun kuzeyindeki sahil (North Beach) arasında, İngilizlerin Walker’s Ridge dedikleri sırtın en yüksek tepesi. 122m Sestos Harabeleri (Sestos Ruins): Akbaş Tekkesi’nin kuzeyinde. Leandros’un sevgilisi Hero ile efsaneleşen antik kent Sestos’un arkeolojik kalıntıları. Sevinçdere: Üç Tepeler tarafından gelip kuzeyden Alıncadere’ye katılır. Sfenks (The Sphinx - The Cathedral - The Knife Edge 1 - Sniper’s Crevice): Arıburnu Koyu’nun doğusundaki kaya yükselti. Sıfındere: Bkz. Zığındere. Sığındere: Bkz. Zığındere Sığırayağı Koyu: Morto Koyu’nda Seddülbahir İskelesi’nin 200m kadar kuzeyindeki koy. Sinem Sırtı - Tepesi : Bkz. Besimtepe. Sivli - Selviliköy - Yolağzı: Turşunköy’ün 6 km kadar doğusundaki köy.

30 Sivritepe 1: Kireçtepe Sırtı’nın doruk çizgisi üzerinde, batıdan ilk tepe. 190m. Öbürleri; Aslantepe, Kireçtepe, Kanlıtepe 1. Bunlara bkz. Sivritepe 2 (T Point): Yüzbaşı Şevki Sırtı’nın kuzeyinde Kerevizdere’nin batısında bulunan tepe. Sivritepe 3: Şehitler Tepesi’nin kuzeyi, Cemaldere kaynağının hemen batısındaki tepe (Esat Paşa ve M. Şefik Aker krokileri). Kırmızısırt’ın en yüksek yeri. Softatepe (Hill 10): Tuzla Gölü’nün kuzeyinde, Azmakdere 3 ile A Beach arasında, 6 Ağustos günü Bursa Jandarma Taburundan bir bölüğün savunduğu tepe. 10m Soğandere - Soğanlıdere - Soğanlı Deresi (Soganli Dere - Suan Dere): Kilitbahir Platosu’nun güney, Alçıtepe’nin kuzey eteklerinden çıkan suları toplayarak Behram köyünün güneyinden geçtikten sonra Melek Hanım Çiftliği’nin güneyinden Boğaz’a dökülen geniş hinterlantlı dere. Sotiri Çiftliği - Feyzullah Çiftliği (Pink Farm): İngilizlerin açtığı Kızıltoprak kuyusunun batısında, İngiliz Pink Farm mezarlığının bulunduğu alandaki çiftlik. Söğütlüdere: Bkz. Azmakdere 1. Su Başı - Su Haznesi (Romano’s Well - Water Reservoir): Kanlıdere’nin doğusunda, White House’ın 300m güneyi, Yalçıtepe’nin 600m kuzeydoğusundaki su deposu. Sulacık: Bkz. Sülecik. Suluca Deresi (Muluja Dere): Bigalı köyü kuzeyinde Bigalı Deresi’ne katılan dere. Suluca Sırtı: Bigalı köyünün 5-600m kuzeyindeki sırt. Suludere: Ağadere’ye güney batıdan katılan kol. Bkz. Ağadere. Susakkuyu(su) (Susak Kuyu): Derviş Ali Kuyusu’nun 300m batısı. Kavaklar’ın 300m doğusundaki kuyu. Susuzdere: Hilal Sırtı’nda, Hilaldere’nin daha güneyinden çıkıp 1 km batıda Hilaldere’ye katılır. Su Terazileri (The Water Towers): Morto Koyu’nun 400m kuzeyinde Kirte Deresi ile Kanlıdere arasındaki Roma su kemeri kalıntıları. Bkz. The Water Towers. Suvla Koyu - Suvla Limanı - Küçük Anafarta Limanı - Anafartalar Limanı (Suvla Bay): Büyük Kemikli ile Küçük Kemikli burunları arasındaki koy, liman. Suvla Ovası - (Suvla Plane): Suvla Koyu’nun doğusundaki alçak arazi. Su Yatağı (Su Yatagha): Conkbayırı’nın güney, 261 rakımlı tepenin kuzeydoğu eğiminde korunaklı ufak bir alan ve top mevzii. 254m. Sülecik - Sulacık (Sulajik): Sülecik Çeşmesi’nin güneyindeki alan. Sülecik Çeşmesi: Küçük Anafarta Ovası’nda, Tuzla Gölü doğusunda, Ali Bey Çeşmesi'nin 900m kuzeydoğusunda, Kanlıköprü Deresi’nin güneyindeki çeşme. Süleyman Bey Çiftliği -. Salim Bey Çiftliği (Suliman Bey Farm): Tenkerdere’nin kuzey tarafında, Weber ve Vehip Paşaların karargâh olarak kullandıkları çiftlik.. Süleyman Reis Deresi - Morto Deresi: Eskihisarlık Sırtı’nın batı yamacından çıkan, Morto Koyu’nun doğu sahiline dökülen dere. Süngü Bayırı - Küçüktepe Sırtı (Harris Ridge): Küçüktepe-Keltepe arasında, sahilin hemen doğusundaki sırt.

Şahindere: Soğanlıdere’nin Ocaktaşıtepe tarafından gelen kaynak kolu. Şahin Sırtı (Rhododendron Spur - Ridge - Canterbury Ridge): Sazlıdere kuzeyinden Conkbayırı’na uzanan sırt. Şahintepe (The Apex - The Mustard Plaster): Şahin Sırtı’nın doğu eteğindeki tepe. Conkbayırı Tepesi’ne 500m. Bkz. Pilavtepe.

31 Şapkatepe (No. 3 Post): Çatlakdere güneyinde, Mahmuzsırt kuzeyinde sahile yakın tepecik. Şarköy Şarlayandere: Bkz. Havuzlardere. Şehitler Deresi 1: Cansızdere (Ravin sans Ajne): Kerevizdere’nin batısında, Taşlıtepe 1 ile Yassıtepe 2 arasından gelen ve Kerevizdere’nin batıdan denize en yakın olan kolu. Şehitler Deresi 2: Kirte Deresi’ne, Morto Koyu’na doğru dirsek yaptığı yerde katılan Akapyeridere’ye, Aytepe doğusundan gelip güneyden katılan dere. Şehitler mevkii: Gözcü Baba Tepesi’nin yakın kuzeydoğusu. Şehitler Sırtı - Domuzpınar Sırtı: Domuzcu Burnu (Fusilier Bluff) ile Keçidere arasındaki sırt. Şehitler Tepesi: Kanlısırt Platosu üzerinde, Tekçam’ın güneybatısında ufak bir yükselti. Şimal Arıburnu: Bkz. Arıburnu. Şüheda Deresi: Bkz. Küçükdere. Şüheda Tepesi: Cesetler Tepesi’nin yakın güneyinde, Kansızdere’nin kuzeyindeki tepe.

Tabya(lar): Stratejik ve taktik açıdan önemli görülen yerlerde önceden hazırlanmış savunma mevzii veya müstahkem mevkilerin savunma alanını genişletmek için aralıklı olarak yapılmış korunmalı mevzi. İngilizler battery, redoubt ve fort kelimelerini kullanıyor, biz büyüklüğüne göre, güçlendirilmiş mevzi anlamında kale, tabya, istihkâm,batarya kelimelerini kullanıyoruz. Boğaz’ın Anadolu tarafındaki tabyalar: -kuzeyden güneye- -Nara Burnu -Mecidiye -Çimenlik -Aziziye -Hamidiye -Hasan-Mevsuf -Mes’udiye -Kumkale -Orhaniye Boğaz’ın Yarımada tarafındaki tabyalar: -kuzeyden güneye- -Yıldız 1 -Merkez -Değirmen Burnu -Namazgâh -Hamidiye: -Mecidiye: -Yıldız 2 -Baykuştepe - Mes’udiye - Tekkealtı: -Domuzdere. -Seddülbahir- -Ertuğrul

Tarassuttepe: Bkz. 161 rakımlıtepe. Taş Burnu 1: İkiz Koyu'nun 500m kuzeyindeki burun.

32 Taş Burnu 2: Bkz. Taşlıkburun. Taşlıdere - Taşlıcadere: Kumdere’nin güney kollarından biri. Taşlıkburun - Taş Burnu 2: River Clyde gemisinin baştankara yaptığı sahilin hemen doğusundaki burun. Taşlıtepe 1: Bkz. Kanlıtepe 2. Taşlıtepe 2 (Tashla Tepe): Bigalı’nın yaklaşık 1 km kuzeydoğusundaki tepe. 165m. Tavşan Adaları - Eşek Adaları - Merkep Adaları - Hayırsız adalar: Bozcaada’nın 5mil kuzeyinde Yeniköy 1’in 4mil batısındaki adacıklar. En büyükleri kuzeyde Tavşan, güneyde Pırasa, Orak (Drepano), Yılan adlı adalardır. Tayfur: Anafartalar’ın 20 km kadar doğusunda bir köy. Tekçam - Kanlısırt (Lone Pine) : Kanlısırt Platosunun ortasında, üzerinde yalnız bir çam ağacı olan, İngiliz Lone Pine mezarlığının bulunduğu, çevresine göre biraz daha yüksek alan, tepe. Bkz. Kanlısırt ve Lone Pine. Teke Burnu - Teke Koyu - Teke Sırtı: Bkz. Tekke Burnu - Tekke Koyu - Tekke Sırtı. Tekindere: Kayaltepenin güneybatı sırtlarından çıkan dereciklerin birleşmesiyle oluşan ve Çınar Ovası’nda Çınar Deresi’yle birleşerek Kumdere’yi oluşturan kuzey kol. Tekke 1: Tekketepe'nin 250m kadar doğusunda (biraz kuzey), Tekketepe'ye adını veren tekke. Tekke 2: Tekke Koyu’nun kuzeybatısındaki tekke. Tekke Burnu, Koyu, Sırtı adları bu tekkeyle ilgilidir. Tekkealtı Tabyası: Baykuştepe’nin 400m güneyinde top mevzii. Kadir Baba Tekkesi’nin yakın güneyi. Bkz. BaykuştepeTabyası. Tekke Burnu - Teke Burnu - Karakol Burnu 1: Tekke Koyu’nun kuzeybatı burnu. Karacaoğlu Tepesi’nin 350m güneyi. Tekke Koyu - Teke Koyu (W Beach - Lancashire Landing): İlyas Burnu ile Tekke Burnu arasındaki koy. Koy'a giden ara yolun kenarında tekke mensuplarının taşlı mezarları vardır. Tekkenin kalıntıları daha güneyde, İlyas Burnu'nun batısındadır Bkz. İlyas (Baba) Burnu. Tekke Sırtı - Teke Sırtı: Tekke Koyu’na inen yamaçların aralarında oluşan ufak sırtlar. Tekketepe (Hill 882 –Tekke Tepe): Küçük Anafarta Ovası’na doğu yönünden hâkim tepe. 882f-269m. Ancak hem Mısır hem E.H. haritalarında 280m eğrisi içinde gösterilmektedir. Tel Koyu - Çukurçeşme (Bakery Beach): Tekke Koyu ile İkiz Koyu ortasındaki küçük koy. Bkz. Bakery Beach. Tener Çiftliği – Tepesi - Harabeleri (Tener Chiflik Knoll): Domuzdere’nin kaynağı çevresinde, Küçük Mehmet Bey Tepesi’nin birkaç yüz metre batısındaki çiftlik ve arazisinin içindeki tepe. Alçıtepe’nin 800m doğusu.141m Tenkerdere: Soğanlıdere ile Domuzdere arasından denize dökülen dere. Tenker Sırtı: En yüksek noktası Tenkertepe olan sırt. Tenker Sırtları: Güneyde Tenkerdere ağzından kuzeyde Soğanlıdere ağzına kadar uzayan sahile paralel sırtlar. Tenkertepe (Tenkir Tepe): Soğanlıdere ile Tenkerdere arasında, Karanfil Burnu’nun 500m batısında denize hâkim tepe. EH h. 151m, Mısır h. 160m, Şevki Paşa h. 156m. Tevfikiye köyü - Hisarlık: Yenişehir’in 7 km güneydoğusu, Yeniköy 1’in 7,5 km kuzeydoğusundaki köy. Truva’nın 1 km doğusu.

33 Tike Çeşme (Tike Cheshme): Yeniçeşme’nin 250-300m doğusunda, İsmailoğlu Tepesi’nin güneybatı eteği ucundaki çeşme. Mısır h. Tombabahçe: Morto Koyu'nun kuzey tarafında Kanlı Dere’nin denize döküldüğü yerin kuzey çevresi. Tombabahçe Tepesi: Tombabahçe’nin 2 km kadar tam kuzeyinde, Kirte-Seddülbahir yolunun batısında kalan tepe. Top Bayırı: Çataldere’nin iki kolu arasında, İncebayır-Kılıçbayırı bağlantı sırtı. M. Şefik Aker, Esat Bülkat Paşa krokileri. Düztepe’nin güneyi. (Şevki P.h.). “57. Alayın cephesi 27. Alaya teslim edilerek bu alay Tümen yedeği olmak üzere Top Bayırı ile İncebayır arasındaki derede (Çataldere’nin doğu kolu) yerleştirilmişti.” Mustafa Kemal, Arıburnu Raporu. Topçular Sırtı (Gun Ridge - Third Ridge): Conkbayırı’ndan Kavaktepe güneyine kadar uzayan, iki tarafa da hâkim sırt ve tepeler hattı. Toprak Sırtı: Bkz. Harapkale. Toptaşı Burnu: Erenköy Koyu’nun güney kıyısında, Kumkale’nin 2,5 km doğusundaki burun. Trandafil Çiftliği - Triyandafil Çiftliği: Kirte’nin kuzeybatısı, Yassıtepe ile Çobanevi’nin güneybatısındaki çiftlik. ATASE, Çanakkale Cephesi, 3. kitap krokileri. “Sarıtepe ile Zığındere ağzı arasından iki mangalık bir kuvvet Trandafil Çiftliği civarında tutulmak suretiyle bu aralığı kontrol edecek ve kıyıları gözetleyecektir.” 26. Piyade Alayının 22 Nisan sabahı Sarafim Çiftliği’ndeki ordugâhtan verdiği harekât emri 5. madde. ATASE. Çanakkale Cephesi, 2. kitap. Triyandafil, otuz yapraklı (katmerli) gül. Eski Yunancadan İspanyolcaya geçmiş, İspanyol Yahudileri tarafından trandafilo olarak Türkiye’ye getirilmiş bir kelime. Bugünki Yunancada triyandafil, gül anlamında kullanılıyor. Trebuki Koyu (Tris Bokues Bay -Treboki Bay): İksiri Adası’nda Rupert Brooke’un mezarının bulunduğu koy. Triyandafil Çiftliği: Bkz. Trandafil Çiftliği. Truva Harabesi – Hisarlıktepe (Ruins of Troy): Tevfikiye köyünün 1 km batısı, biraz güney. 37m Turgut Çeşmesi (Torgut Cheshme): İsmailoğlu Tepesi’nin 1 km kuzeybatısında, Yusufcuktepe ile Yeşiltepe arasındaki çeşme. Yeşiltepe (Green Hill)'nin 800m doğusu, Yusufçuktepe’nin 1000m güneyi. Turşun Ovası: Turşun köyünün de içinde bulunduğu, Gelibolu Yarımadası’nın en büyük ovası. 40 km2. Turşunköy - Beşyol köyü (Turshten Keui): Suvla cephesinde Türk savunma hatları gerisinde yığınak ve karargâh yeri olarak yararlanılan köy. Tuzla Gölü - Tuz Gölü: (Salt lake - Tuzla Geul): Suvla Limanı ile Küçük Anafarta Ovası arasında bulunan, yazları kuruyan ve muharebeler sırasında da kurumuş olan suyu tuzlu göl. Türbetepe: Bkz. 67 rakımlı tepe.

Uçamak Deresi: Çamlıtekke’nin 750m kuzeyindeki dere. Uçamak Tepesi: Çamlıtekke’nin 1700m kuzeyinde, Gümbürdek Bayırı’nın 1750m batısındaki tepe. 194m. Uğrakdere: Zığındere’nin ana kolunun, batıdan Çavuşdere’yi almadan önceki adı.

34 Ulupınar köyü - sırtları: Kepez’in 7 km doğusundaki köy ve güneyinde, Liman von Sanders tarafından kesin savunma yapılması düşünülen sırtlar. Ustura Ağzı: Bkz. Razor Edge. Uzuncasırt: “Düşmanın Çatlakdere ile Balıkçı Damları arasında Uzuncasırt’ı (Yer adı değil tanımlama da olabilir.) önceden bir bölük kadar bir kuvvetle tuttuğu anlaşılmıştır.” M. Kemal, Arıburnu Raporu. Uzundere - Karaağaç Deresi: Su Yatağı doğusundan çıkıp Uzunsırt’ın doğusundan geçtikten sonra, batıdan önce Su Yatağı’nın batısından çıkıp gelen İncedere’yle, ardından Top Bayırı tarafından gelen Çataldere’yle birleşerek Karayörük Deresi’ni oluşturan dere. Uzunhıdırlı: Sivli’nin 3km kadar güneyinde bir köy. Uzunsırt: İncedere ile Uzundere arasındaki uzun sırt.

Üçtepeler 1 - Üçler Tepeleri: Domuzdere’yle Tenkerdere arasındaki bölgede güney kuzey doğrultusunda sıralanan üç yükselti. 141-162-156m. Not: 156 rakımlı tepe için Bkz.Küçük Mehmet Bey Tepesi. Üçtepeler 2 - (Walden Point): Yaylatepe’nin 1 km kuzeybatı eteğinde üç tepecik. Üçüncü Sırt: Bkz. Topçular Sırtı. Üvecik: Küçük Beşige Koyu’nun 5 km doğusundaki köy.

Vefiktepe: Bkz. Besimtepe.

Yalakabat (Yalik Abad): Yalova köyü. Yalçıtepe - Damlar Bayırı Sırtı (Observation Hill): Sahilden sonra ikinci savunma düzeni için düşünülen Eskihisarlık-Yalçıtepe-Çiftlikler hattı ortasında, Kirte-Seddülbahir yolunun hemen batısında, Kanlıdere üzerindeki tahta köprünün (Skew Bridge) 500m kuzeyındeki tepe. Yüzbaşı Süreyya Sırtı’nın güney eteği üzerindedir. 32m, 37m. Yalova Deresi - Akbaşdere (Yalova Dere): Kuzeyden gelip Yalova köyünün batısından geçerek Akbaş Koyu’na dökülen dere. Yalova köyü (Yalova): Akbaş Koyu’nun 4 km kuzeyindeki köy. Yassıtepe 1 - Yazıtepe - Yazılıtepe - 150 rakımlı tepe: Kirte köyünün 1750m kuzeyinde çevresine hâkim yayvan tepe. 150m. Yassıtepe 2 (Sommet Plat): Rognon alanının yakın kuzeydoğusunda, Kerevizdere Sırtı’nın batı yamacındaki tepe. Yassıtepe 3: Abdurrahman Bayırı’nın kuzeyinde bir tepe. Yaylatepe (Bauchop’s Hill): Çatlakdere ile Ağıldere arasında, Arpaören Kuyusu’nun 1000m doğusunda, sahilden yaklaşık 1200m uzaklıktaki tepe. Yayvantepe: Naim Sırtı’nın doğusunda, Asmadere’nin yakın, Alaytepe’nin 300m batısındaki tepe. Bkz. Şevki Paşa haritası - ATASE, Çanakkale Cephesi, 3. kitap, kroki: 54, 55. Yazılıtepe - Yazıtepe: Bkz. Yassıtepe 1. Yazı Tepe Mevkii (Yazy Tepe Mevky) - (Hill 472): Yassıtepe’nin yakın batısındaki nirengi tepesi. 472f 144m E.H. h. 147m. Yel Değirmenleri 1 (Windmills): Orhaniye Tabyası ile Yenişehir’in arasıda, Menderes Çayı batısındaki top mevzilerini gözden saklayan yel değirmenleri. E.H. haritasında

35 Yenişehir’in kuzeyinde 2 değirmen gösterilmişse de İngiliz kaynaklarında Çay’ın hemen batısında dört değirmen daha vardır. Yel Değirmenleri 2 (Windmills),: Küçük Anafarta köyünün güneyindeki değirmenler. Yeniçeşme (Tint’s Corner’ın güneyi): Hetman Çayırı’nın yaklaşık 250m doğusundaki çeşme. “Mestantepe’de yeniden düzenlenen Londra Gönüllü Süvari Alayı Tint’s Corner’daki yedek mevzilere hareket etti.” Bkz. Tint’s Corner. Yeniköy 1: Beşike Burnu kuzeyindeki yerleşim yeri. Yeniköy 2: Tayfur’un doğusunda, Bolayır’ın batısında Gelibolu’nun 10km kuzeybatısında bir yerleşim yeri. Yeniköy 3: Saros Körfezi’nin 15km doğusunda, yerleşim yeri. Bu iki (2, 3) köy Enver Paşa’nın yığınak yeri önerisinin yanlış anlaşılması nedeniyle önemlidir. Yenişehir - Yenişehir Burnu (Yeni Shehr – Cape Yeni Shehr): Kumkale’nin yaklaşık 3,5 km güneybatısındaki köy ve burun. Yerkesiği: Yeniköy 1’in 5 km doğusunda, Menderes Çayı kıyısında eski bir yerleşim yeri. Yerlisu: Bkz. Karaçalı. Yeşildere 1 (Valley of Despair): Kanlısırt Platosu (400 Plateau)’nun güney eteklerinden çıkan, Silt Spur’ın batısında Allah Gully, doğusunda Cooee Gully vadilerinden gelen derelerin, Silt Spur'ın güneyinde birleşmesiyle oluşan dere. Karayörük Deresi’nin denize paralel büyük kolu. Bkz. Gülnardere, Karadere, Karsdere, Poppy Valley. Yeşildere 2: Bkz. İldere Yeşillik ( Knoll): Kanlısırt Platosu’nda, 125 rakımlı tepenin batısı, Şehitler Tepesi’nin kuzeyi.. Yeşiltarla (Bolton’s Hill): Kanlısırt’ın güneybatısından güneye inen sırtın doğusundaki alan. Batısındaki Shell Green, kuzeydoğusundaki The Wheatfield adlı ufak alanlar da içinde sayılabilir. Yeşiltepe - Pırnartepe (Green Hill): Mestantepe’nin 400m doğusunda, 112 rakımlı tepenin batısında, üzerinde İngiliz Green Hill mezarlığı bulunan tepe. İngiliz ileri hattı. Yıldız Koyu - Limanı: Bakla Burnu’nun güneyinde, Bolayır’ın batısındaki koy ve liman. Yıldız Tabyası 1: Saros Körfezi’ndeki Yıldız Limanı’nın güneyi. Yıldız Tabyası 2 (Yildiz Battery): Kilitbahir Kalesi’nin 1,5 km güneybatısı.122f, 37m. Yılgın Burnu (Chocolate Hills): Tuzla Gölü’nün doğusundan başlayıp 50 metrelere kadar yükselen, 2 km boyunca doğuya doğru uzanan sırt ve kuzey eteklerinin oluşturduğu araziye verilen yerel ad. Göl doğrultusunda 25 metrelik bir tepecikle burun biçiminde alçaldığı için sırt değil, burun dendiği anlaşılıyor. Sırtın 53 rakımlı tepesi olan Mestantepe’nin adı da aynı alan için eşanlamlı olarak kullanılıyor. Suvla çıkarmasından önce, ovaya hâkim bu sırt ve tepe denizden bombardıman edilmiş ve bitki örtüsü yanmış. Onun için İngilizler tarafından bu alana Chocolate Hills denmiş. Ancak daha sonra Mestantepe’nin izdüşümünde kalan daha doğudaki 50 rakımlı tepenin yangından zarar görmediği anlaşılınca bu tepeye Green Hill, yanan Mestantepe’ye Chocolate Hill demişler. Bugün yalnız Mesrantepe (Chocolate Hill)’nin burun biçimindeki kuzeybatı uzantısı olarak biliniyor. Bkz. Mestantepe, Chocolate Hills. Yolağzı: Bkz. Sivli.

36 Yukarı Kapanca (Yokari Kapanja): Kapancatepe’nin yakın kuzeybatısında, Büyük Masırlık mevkiinin güneydoğusundaki bölge. Yusufçuktepe - Palatepe (Scimitar Hill - Hill 70): Küçük Anafarta köyünün, 2km batısında, Turgut Çeşmesi'nin 900m kuzeyinde, Türk savunmasının genelde elinde bulundurmayı sürdürdüğü, ovaya hâkim tepe. 70m Yuvarlaksırt - Yuvarlaktepe: “Çatlakdere yazısının 300m kadar güneyindeki Yuvarlaktepe süvarimiz tarafından işgal edilmektedir.” Mustafa Kemal, Arıburnu Raporu. Bkz. Mahmuzsırt. Yükseksırt - Yüksektepe (Russell’s Top): Arıburnu’ndan doğuya doğru yükselen, Razor Edge (Keskinsırt) ile Boyun (The Nek) arasındaki sırt. Yüzbaşı Süreyya Ef. Bayırı - Sırtı: Alçıtepe köyü güneyinde, Kanlıdere-Küçükdere batısındaki sırt. Yüzbaşı Şevki Ef. Sırtı - Kerevizdere Sırtı (Kereves (Dere) Spur): Kerevizdere’nin batısına, Kanlıdere’nin doğusuna hâkim, üzerinde Redout Bouche, 83 rakımlı tepe ve Quadrilateral’in bulunduğu sırt.

Zeytinlik: Eceabat’ın 1 km kadar batısında, Kabatepe yolu güneyindeki zeytinlik. 27. Alayın 1. ve 3. taburları 25 Nisan sabahı bu zeytinlikteydi, 05.45’te Arıburnu cephesine hareket etti. Zeytinlibayır - Zeytinlik - Zeytintepe: Seddülbahir köyü kuzeyinde, Harapkale’den Kirte Deresi’ne inen sırt, üzerindeki zeytinlik ve tepecik. Zığındere - Sağırdere - Sıfındere - Sığındere (Gully Ravine - Saghir Dere - Sighin Dere): Yassıtepe 1 eteklerinden gelip Yarımada’nın güney tarafının ortalarında Ege Denizi’ne dökülen dere. Zığındere ağzı - Zığındere kumsalı (Gully Beach): Zığındere’nin denize döküldüğü yerde oluşan ve muharebeler süresince İngilizler tarafından çok amaçlı olarak kullanılan kumsal. Zığındere Burnu: Zığındere ağzının kuzeyindeki burun. Zığındere Sırtı (Ravine Spur): Zığındere ile sahil arasında, Zığındere ağzından kuzeye doğru uzanan, İngilizlerin J harfiyle gösterdiği Türk savunma mevziinin bulunduğu sırt. Zırhlı Burnu: Bkz. Sarıtepe Burnu. Zırhlı Tepesi: Bkz. Düztepe. Zimmerman Çiftliği: Hacı Hüseyin Ağa Çiftliği. Zincirlikuyu Deresi: Şehitler Deresi 2’ye doğudan katılan kol. Z sahili: Bkz. Z Beach.

37