Cały Numer 17 W Jednym Pliku
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
16-Sty-2007 Pro Libris Nr 17 Ok³adka I + IV CMYK CMYK II + III Ok³adka Pro Libris Nr 17 16-Sty-2007 Joanna Kowalczyk, Katedra Sztuki i Kultury Plastycznej, Wydzia³ Artystyczny UZ. I miejsce w konkursie na plakat z okazji IV Dni Niemieckich 2006. Beata Frydryczak, Helena Kardasz - Park Mu¿akowski. Przestrzeñ pamiêci i pojednania / Muskauer Park. Erinnerungs- und Versöhnungsraum. Wydano z finansowym wsparciem Fundacji Wspó³pracy Polsko-Niemieckiej Herausgegeben mit finanzieller Unterstützung der Stiftung für deutsch-polnische Zusammenarbeit Lubuskie Pismo Literacko-Kulturalne Lubuskie Pismo Literacko-Kulturalne Pro Libris nr 4(17) - 2006 Prace plastyczne wykorzystane w numerze Helena Kardasz Copyright by Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. C. Norwida, Zielona Góra 2006 Redaktor naczelny: S³awomir Kufel Redaktor naukowy Anna Szóstak Redaktor graficzny Magdalena Gryska Sekretarz redakcji Ewa Mielczarek Korekta Grzegorz Gorzechowski Cz³onkowie redakcji: Grzegorz Gorzechowski, Leszek Kania, Czes³aw Sobkowiak, Maria Wasik Stali wspó³pracownicy: Krystyna Kamiñska, Ireneusz K. Szmidt, Andrzej K. Waœkiewicz, Jacek Weso³owski Fotografie: Zdzis³aw Haczek, Helena Kardasz, Dawid Kotlarek, £ukasz Miko³ajczuk, zbiory prywatne Wydawca Pro Libris - Wydawnictwo Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Cypriana Norwida, al. Wojska Polskiego 9, 65-077 Zielona Góra Sk³ad komputerowy Agencja Reklamowa „GRAF MEDIA”, tel. 068 451 72 78 Druk i oprawa IMAR-DRUK, ul. Wiejska 4, 65-763 Zielona Góra Nak³ad - 400 egz. ISSN 1642-5995 Nr indeksu 370754 Adres Redakcji: WiMBP im. Cypriana Norwida w Zielonej Górze al. Wojska Polskiego 9, 65-077 Zielona Góra (z dopiskiem Pro Libris), tel. 068 453 26 19 e-mail: [email protected] http://www.wimbp.zgora.pl Od Redakcji Vorwort des Herausgebers Grudniowy numer Pro Libris oddajemy do Während wir Ihnen die Dezemberausgabe Pañstwa r¹k w oczekiwaniu na œnieg. Sprawy von „Pro Libris“ übergeben, warten wir auf powinny biec swoim trybem, ale nie zawsze den Schnee. Die Sachen sollen ihren nor- tak siê dzieje. Niekiedy coœ szwankuje, a my malen Weg gehen, es ist aber nicht immer der mamy nieprzewidywalnoœæ œwiata. Naukowcy Fall. Manchmal funktioniert etwas nicht ganz zw¹ to efektem cieplarnianym. richtig, die Welt ist nicht vorhersehbar. Die Tymczasem nasze pismo, ju¿ po raz sie- Wissenschaftler nennen das Treibhauseffekt. demnasty, oferuje swoim Czytelnikom wiele Nicht desto weniger bietet unsere ciekawych materia³ów. Szczególnie widoczni Zeitschrift ihren Lesern viel interessanten s¹ tym razem poeci – Kazimierz Furman, Lesestoff, und zwar schon zum siebzehnten Jolanta Pytel, Czes³aw Sobkowiak, Michael Mal. Vor allem die Dichter machen sich dies- Andreas Peters, Henryk Szylkin, Konrad mal bemerkbar – Kazimierz Furman, Jolanta Krakowiak, Rainer Vangermain, Nadie¿da Pytel, Czes³aw Sobkowiak, Michael Andreas Myszlennik. Poetycko przed Œwiêtami, ale Peters, Henryk Szylkin, Konrad Krakowiak, przecie¿ nie tylko wierszem rzecz idzie. Rainer Vangermain, Nadiezda Mischlennik. Prozatorskie teksty Andrzeja K. Waœkiewicza, Dichterisch geht es vor Weihnachten voran, Carmen Winter, Zofii Frydel-Koœmider, Xeni aber nicht nur Poesie finden Sie bei uns. Auch Cosmann–Doer i Mateusza Marczewskiego Prosa-Texte von Andrzej K. Waœkiewicz, z pewnoœci¹ dostarcz¹ Pañstwu wielu este- Carmen Winter, Zofia Frydel-Koœmider, Xenia tycznych prze¿yæ. Dorzuæmy do tego sta³e Cosmann–Doer und Mateusz Marczewski teksty Jacka Weso³owskiego, Czes³awa Mar- werden Ihnen sicherlich viele ästhetische kiewicza, prezentacje artystyczne Heleny Erlebnisse vermitteln. Dazu kommen noch - Kardasz – zaiste jest co czytaæ i ogl¹daæ w ten wie immer - Texte von Jacek Weso³owski, zimowy, choæ bezœnie¿ny czas. Czes³aw Markiewicz und die Künstlerpräsen- Jeszcze tylko usi¹œæ w ciep³ym fotelu, tationen von Helena Kardasz - fürwahr, es w pobli¿u migoc¹cej choinki i zag³êbiæ siê gibt genug zu lesen und zu sehen in dieser, w lekturze naszego kwartalnika... wenn auch schneelosen, Winterzeit. Wszystkim Czytelnikom serdeczne ¿ycze- Da muss man sich nur in einen warmen nia pogodnych i radosnych Œwi¹t Bo¿ego Sessel beim leuchtenden Weihnachtsbaum Narodzenia oraz Szczêœliwszego Nowego fallen lassen und in der Lektüre unsere unser- 2007 Roku sk³ada er Zeitschrift versinken... Allen unseren Lesern wünschen wir ein Redakcja schönes und freundliches Weihnachten und einen guten Rutsch ins Jahr 2007 Die Redaktion 3 Spis treœci Andrzej K. Waœkiewicz, Wtedy i teraz . str. 6 Carmen Winter, Krähennest. (Gniazdo wron) . str. 11 Czes³aw Sobkowiak, Wiersze [Mapa, Nad kartk¹, Krzew, Moment] . str. 14 Zofia Frydel-Koœmider, I tak sobie patrzê . str. 16 Zenon Musia³owski, Niemen czyta Norwida . str. 21 Cyprian Kamil Norwid, Bema pamiêci ¿a³obny rapsod . str. 24 Xenia Cosmann–Doer, Mathilde möchte etwas schenken eine Adventsgeschichte (Historia adwentowa, czyli prezent od Matyldy) . str. 25 Mateusz Marczewski, Drabina dwóch Jakubów (fragment opowiadania) . str. 29 Michael Andreas Peters, Wiersze [Traumgesichte (Twarze snu), Gebet in Waffen (Modlitwa w orê¿u)] . str. 32 Czes³aw Sobkowiak, Gdy odlatuj¹ jaskó³ki . str. 34 Henryk Szylkin, Wiersz [Jesieñ, Zima] . str. 41 NA GRANICY . str. 42 Jacek Weso³owski, Na Granicy (6) Pieskie historie (z Dzien-Nika): Porno, Polizei albo Apokryf z pieskiem, Sprawnik ze Strapczyn¹; S³owo – obraz, nauka – sztuka. Praca z tekstem; Granica – Zwi¹zki . str. 42 Kazimierz Furman, Wiersze [*** Chcia³em napisaæ, *** Ostatniej modlitwy, Bez – nadzieja, *** Mia³o byæ, Mroki œredniowiecza, *** £askiœ pe³na, Erotyk 2] . str. 57 Przemys³aw Karwowski, Nieznane zwi¹zki Goethego ze Œl¹skiem i Ziemi¹ Lubusk¹ . str. 64 Konrad Krakowiak, Wiersze [***nie mogê, *** kimkolwiek jesteœ, *** æma baletnica, sanda³] . str. 71 Zdzis³aw Haczek, Piêæ dni w Cottbus, czyli Europa wzd³u¿ cienkiej, niebieskiej linii . str. 73 SYLWETKI . str. 75 Anna Szóstak, Trauma istnienia. O poezji Jolanty Pytel. (Ein Trauma der Existenz. Zur Poesie von Jolanta Pytel) . str. 75 Jolanta Pytel, Wiersze [Erotyk dla mê¿a (Erotikon für meinen Gatten), Ma³e miasteczka (Kleine Städtchen), Cud (Das Wunder), Dworzec ¿ycia (Bahnhof des Lebens)] . str. 82 PREZENTACJE „Pro Libris” . str. 86 Helena Kardasz . str. 86 4 Ewa Jêdrzejowska, Pomiêdzy bia³ym a zielonym. Non_ens.net Heleny Kardasz . str. 87 Nadie¿da Myszlennik, Wiersze [***Œnieg anemiczny, *** Szkoda] . str. 89 W³adys³aw £azuka, Oczekiwanie, Kleñ . str. 90 Rainer Vangermain, Wiersze [Mach´s doch (Zrób to), Stand by, Yogi (B¹dŸ czujny Yogi)] . str. 92 Adam Bagiñski . .str. 94 Leszek Kania, Jubileusz malarza . str. 94 Izabela Taraszczuk, Szukaj¹c siebie. Malarstwo Adama Bagiñskiego . str. 96 OBRAZY PROWINCJI SZLACHECKIEJ . str. 97 Jaros³aw Kuczer, „Kapita³ cywilizacyjny” szlacheckoœci na Œl¹sku . str. 97 (Des Adelsstandes „Kulturkapital” in Schlesien - Zusammenfassung) . str. 104 PRZYPOMNIENIA LITERACKIE . str. 106 Czes³aw Markiewicz, Czytanie Ÿróde³ VI. Fenomen zapomnienia albo sennik pamiêci Wojciecha Czerniawskiego . str. 106 VARIA BIBLIOTECZNE . str. 110 Maria Radziszewska, Stylowy œwiat Antoniego Uniechowskiego . str. 110 Maria Wasik, Archiwum Jana Korczaka w S³ubicach . str. 117 KRAJOBRAZY LUBUSKIE . str. 119 Dawid Kotlarek, Trzebiechów. Œladami historii i przyrody. (Der Geschichte und Naturlandschaft der Ortschaft Trzebiechów/Trebschen) . str. 119 FORUM DYSKUSYJNE . str. 130 Zenon £ukaszewicz, Drzazgi w mózgu . str. 130 RECENZJE I OMÓWIENIA . str. 133 Urszula Kozio³, Supliki (Anna Szóstak) . str. 133 Franciszek Madera, Podole – moja mi³oœæ; Teresa Dzedzej, Muzyka kryszta³ów, Bronis³awa Raszkiewicz, Œwiat³o s³owa, Iwona Jankowska: Dmuchawce na bia³ej kartce (Czes³aw Sobkowiak) . str. 136 Romuald Szura, Zielony zapach lasu (Zenon £ukaszewicz) . str. 138 Maria Mi³ek. W czas marny potrzebni poeci (Czes³aw Markiewicz) . str. 139 KRONIKA LUBUSKA . str. 140 KSI¥¯KI NADES£ANE . str. 144 AUTORZY NUMERU . str. 145 Spis treœci 5 Andrzej K. Waœkiewicz Wtedy i teraz Jeansy Kiosk w nowo wybudowanym hotelu „Polan” sprzedawa³ tylko za dewizy (choæ Jest dokumentacja, wiêc mo¿na sprawdziæ. resztê wydawa³ w bonach), kupi³em wiêc Pojecha³em w tym stroju na Festiwal Filmowy potrzebn¹ sumê (czy nie od kole¿anki z pracy, w £agowie. Na ulicy Czes³aw £uniewicz red. I. K.?) i starannie obejrzawszy, dok³adnie zrobi³ mi zdjêcie, wpierw je da³em do repro- przymierzywszy naby³em. W³oskie, super rif- dukcji w „Nadodrzu”, potem artystyczn¹ fle, ciemne indygo, z rozporkiem zapinanym odbitkê £uniewicz umieœci³ w albumie z serii na zamek b³yskawiczny, na podobne zamki wydawanej przez Janka Muszyñskiego z ozdobnym suwakiem zapinane by³y dwie w Muzeum Lubuskim. tylne kieszenie; bocznej kieszeni na metr (jak Strasznie chcia³em mieæ takie spodnie. moje pierwsze farmerki) nie mia³y, za to kie- Wczeœniej mia³em namiastki. Pierwsze by³y szonkê na zegarek. Kosztowa³y, pamiêtam, sie- czarne, z du¿ymi mankietami. Co prawda dem dolarów. Za dolar p³aci³o siê 90 z³otych. kieszenie mia³y podobne, z lewego boku by³a A potem zapragn¹³em mieæ bluzê. Hote- nawet w¹ska kieszonka, w sam raz by w³o¿yæ lowy kiosk takiego towaru nie prowadzi³, sk³adany metr, tkanina wszak¿e w niczym nie naby³em wiêc za którymœ pobytem w Warsza- przypomina³a tej oryginalnej. Nazywa³y siê wie, firmy wrangler, za dwanaœcie dolarów. „farmerki”. Zast¹pi³y modne nieco wczeœniej Ta bluza, wraz ze spodniami, jest na zdjê- cajgowe w pod³u¿ne paski. Te¿ mia³em takie. ciu. Sama bluza jest te¿ w wierszu. Pytam siê Ju¿ nie by³y ideologicznie obce, bo gazety w nim: (a mo¿e by³o to „Dooko³a Œwiata”?) t³umaczy³y,