Drinkgezelschappen en sn Het Varnousgebergte in Noordwe

Tekst: Albert De enorme indruk die onze reis naar Noordoost-Griekenlandheeft gemaakt tot de meeste Griekse gebergten is Vliegenthart in 2004 heeft ertoe geleid dat we in 2005 wederom naar Griekenland zijn het vrij goed begaanbaar.

De beste de in keer hebben Noordwest- Centraal- plaatsen om bergen afgereisd. Dit we in 18 dagen nu juist en te trekken zijn bij reizen 130 Griekenland bezocht. Beide leverden rond de vlindersoorten op en vanaf de pas bij waar de

en het zou teveel worden om alles te beschrijven. In dit artikel wil ik me E 4 wandelroute dwars doorhet

gebergte loopt. Beide routes zijn beperken tot het Varnousgebergte in het Noordwesten van Griekenland, zeer goed te bewandelen en leiden waar we van 13 tot en met 16 juni verbleven. je langs een van de vlinderrijkste

stukken van Griekenland.

Alpiene hellingen

Vanaf Agios Germanos kun je een-

voudig de beek volgen het geberg-

te in. Je waant je in een oase van

rust, waarbij je aandacht voortdu-

rend wordt getrokken door de mas-

sale aanwezigheid van vlinders.

Tientallentot soms wel honderden

blauwtjes vormen drinkgezelschap-

pen bij de kleine stroompjes die van

de bergen stromen. Zo'n drinkgezel-

schap bestaat meestal uit meerdere

soorten, als vals heideblauwtje

(Plebeius idas), klaverblauwtje

(Polyommatus semiargus) en brem-

blauwtje (Polyommatus eroides). Niet

alleen blauwtjes maar ook dikkopjes,

witjes en soms ook parelmoervlin-

ders kun je in een drinkgezelschap

treffen.

De hellingen met een alpien karak-

Ligging

Het Varnousgebergte ligt tussen

Florina en het Kleine Prespameer, Vlieqenthart

tegen de Macedonische grens. Het

is een vrij groot gebergte waarbij de Albert

hoogste top op 2177 meter ligt. Net

achter de stad ontpoppen

de bermen zich al tot ware vlinder-

paradijzen en leidenje naar het

Varnousgebergte. In tegenstelling

Butterflies in the Varnous Mountains of

account The author gives an of butterfly and dragonflyspecies

seen during a trip to the beautiful Varnous Mountains in north-

Greece. This hosts of western region a large variety butterfly spe-

cies, some of which occur in vast numbers on the mountain

the butterflies slopes. Among many interesting were species

typical for the Balkans. aantreffen. In dit soort beekdalen kan men de grote schaduwzandoog (inzet)

18 Vlinders 4 2005 elle rakkers st-Griekenland

ter zijn goed voor een ruim scala het gebied nog behoorlijk groen is aan soorten. Overal zie je luzerne- in juni. Vliegenthart vlinders, waarbij enkele bijzonder

door kleur. Ook libellen opvallen een vrij warme Albert Het zijn balkanluzernevlinders Een beekdal is natuurlijk ook interes-

(Colias caucasica) die met grote snel- sant voor libellen. Met goed weer

heid voorbij vliegen. Deze soort kun je tientallenbronlibellen zien

komt zeer sporadisch voor in Noord- jagen. Het is bijzonder lastig de

Griekenland, maar kan soms best bronlibellenop naam te brengen

Toch talrijk zijn. blijft het lastig om omdat er wel vier soorten voorko-

vooral de vrouwtjes van de zuide- men. In Griekenland zijn de beekjuf-

lijke- (C. alfacariensis), oranje (C. cro- fers ook wat lastiger te determine-

ceus) de balkanluzernevlinder dan Nederland. en (C. ren in Met een paar

caucasica) te herkennen.Verder vlie- goede soortbeschrijvingen blijken De zuidelijke bronlibel.

de enkele de toch ondersoorten gen op hellingen typische meeste te zijn een moeilijke rakker. Deze soort

soorten zoals 0(P. ero- die met in bremblauwtje name de Balkan voorko- houdt zich op in loofbossen, hoog

voorbeeld de ides),, balkanhooibeestje men. Een is vorm bal- in de kruinen en komt nauwelijks

(Coenonympha rhodopensis), balkan- canica van de weidebeekjuffer, die naar beneden.Voor de echte door-

vuurvlinder (l condens) en sterk (Lycaeana lijkt op de, niet in Griekenland zetter zit er een kansje in om hem,

geelbandspikkeldikkopje (/Pyrgus voorkomende, Iberische beekjuffer soms na enkele uren, tegen te

Niet alleen sidae). oostelijke soorten, 0Calopteryx. xanthostoma). komen in de gemengde bossen bij

maar ook de meer bekende soorten het Prespameer. Onder de fruitbo-

los. Lunch vliegen er op Zwarte apollovlin- men, die een welkome afwisseling

der Parnassius 0 mnemosyne) en In de schaduwrijke plekken kun je van de lunch bieden, jagen verschil-

groot geaderd witje (/Aporia crataegl) lekker lunchen. Maarook tijdens het lende duinparelmoervlinders

massaal zijn aanwezig op de hellin- eten is het goed opletten. De grote (Argynnis niobe) achter elkaar aan.

het water laat de violette gen. Bij schaduwzandoog (iKirinia roxelana) Een enkele keer schrikt er een kardi-

vuurvlinder (Lycaeana(i zich fladdertjuist onder de bomen en naalsmantel die alclphron) (A pandora ) op, benaderen. goed Later in de zomer struiken, zoals naam al doet ver- toch anders zijn is dan de er op lijkende dit vormt gebied een belangrijke moeden, in de schaduw. Zijn veel keizersmantel (A paphia).

plek voor oostelijke glanserebia zeldzamere broertje, de kleine scha-

(Erebia ottomana). Opvallend is dat duwzandoog (K. climene), is echt Aan de andere kant van de heuvel

Vanaf de pas vlakbij het dorp

Pisoderi, kan de zuidkant van het Albert gebergte worden bezocht. Ook hier

trefje bloemrijke weiden en leuke Vliegenthart bosrandjes aan. Tientallen zwarte apollovlinders (P. mnemosyne) wor-

den haast gewoon, HetVarnous

massief is een van de weinige plek-

ken waar je de moerasparelmoer-

vlinder {lEuphydryas aurinia) kunt vin-

den in Griekenland. Het is een zeer

lokale soort die ter plaatse redelijk

veel voorkomt. In het hele gebied

wemelt het van de voorjaarserebia's

(Erebia medusa), die soms met tien-

tallen tegelijk opvliegen als je voor-

bij loopt. Kleine felle parelmoervlin-

ders blijken de balkanparelmoertjes

(Boloria graeca) te zijn, een soort die

Balkanvuurvlinder. veel op "onze" veenbesparelmoer-

Vlinders 4 2005 19 vlinder (B. aquilionaris) lijkt. En ook

hier weer de groteaantallen blauw-

tjes.

We hadden om in de loofbos- AlbertVliegenthart geluk

sen een wat vreemde grote vos

(Nymphalis polychloros) te zien. Bij

nadere inspectie bleek het geen

grote vos maar een oostelijke vos (N.

xanthomelas). Deze soort komt hier

zeer lokaal nog voor, maar wordt

vaak niet meer gezien in tegenstel-

die hier ling tot de grote vos haast

algemener lijkt dan de kleine vos

(Aglais urticae). Een groot nadeel van

de bossen aan de zuidkant was het

grote aantal dazen op sommige

plekken. Dan is het niet bepaald

Moerasparelmoervlinder. prettig om uitgebreid dikkopjes te

determineren.

het te vinden. Bijzondere soorten als de toen we na avondeten nog een

rondwandelden. vielen Omgeving Prespa vogelwaterjuffer (Coenagrionorna- stukje Ze op

Het Prespameer is een van de tum), bruine korenbout (iLibellula doorhun enorme emissie van licht,

de keizerlibel fel als belangrijkste broedplaatsen voor fulva) en zuidelijke (/Anax haastzo een aansteker, in

aantreffen kroeskop- en rosse pelikaan in parthenope), kun je bij het plaats van een zacht neonachtig

Europa. De wegen rond het gebied water of bij de kanaaltjes in de lichtje.

de de de het geven mogelijkheid om over nabije omgeving van het meer. Zeker door ligging van

het ook enorme rietvelden heen te kijken. Je Door verschillende hoogtes en vari- Prespameer is voor vogels

hoort de grote karekieten boven atie van bos naar open landschap te een zeer interessant gebied. Naast

alles vlie- alle uit roepen en regelmatig bezoeken, zie je een grote diversiteit bijna reigersoorten, vliegen er

ook leuke als gen er leuke reigersoorten over als aan dagvlindersoorten. Niet alleen soorten hop, bijeneter,

zelfs ralreiger, kwak en woudaap. De buiten de dorpen is het scoren, wielewaal, roodkopklauwieren en

directe het dit heb- omgeving van meer is er middenin is het mogelijk. Zo balkansperwer. Na gebergte

tocht vrij arm aan vlindersoorten, hoewel vloog een oostelijke pijpbloemvlin- ben we onze vervolgd richting

je hier wel kans hebt op soorten als der (/Zerynthia cerisii) over een het zuiden, alwaarwe wederom

kaasjeskruiddikkopje (

Uiteraard de Toch alcae) en tijgerblauwtjes (iLampides ren. niet meest geschik- vlindersoortentegenkwamen.

boeticus). Libellen zijn er weer volop te plek, maar die lagen meer rond- heeft het Varnousgebergte met zijn

de achter de zeer een Kardinaalsmantel. om moestuintjes vriendelijke bevolking

school. Blauwe ijsvogelvlinders bijzondere indruk gemaakt door de

Albert (Limenitis reducta) en koningspages rust en de bijhorende flora en fauna.

(Iphlicides podalirius) zijn aan de orde

de ook vaak Vliegenthart van dag en vliegen in de dorpjes. Vlinderforum

vlinder- Het Varnousgebergte is zeer Een overzicht van de waargenomen

dat rijk en voor wie nog niet genoeg soorten in het Varnousgebergte zal wor-

het vlinderforum is, kun je er van alles tegenkomen. den geplaatst op op

zal De griekse landschildpad regel- www.vlinderstichting.nl, onder het kopje

matig je pad kruisen, maar ook vlin- "buitenlandse vlindergebieden".

derhaften, bidsprinkhanen, vliegend

hert, spectaculaire sprinkhanen en

opvallend gekleurde spinnen. We

vonden een groepje vuurvliegjes

20 Vlinders 4 2005