#1717 WEEKBLAD NL HEBDOMADAIRE WEEKLY EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE FR MEDIA VZW FLAGEYPLEIN 18 PLACE FLAGEY 1050 ELSENE/IXELLES EN AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X P303153

INTERVIEWS | ANALYSES | TIPS 15 | 7 | 2020

DE JACHTHAVEN VAN BRUSSEL Van de stad naar de oceaan

DIRECTRICE VERLAAT JOODS MUSEUM LE VIRUS N’A PAS ARRÊTÉ LE STREET ART ‘Het antisemitisme is de Explosion de nouvelles fresques laatste jaren fors toegenomen’ et graffitis à Bruxelles COLOFON Inhoud | Sommaire | Inside BRUZZ Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65 ABONNEMENTEN Josiane De Troyer ([email protected]), 02-650.10.80, Gratis in Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België: 25 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393 van Vlaams Brusselse Media vzw Buiten België: 30 euro per jaar. OPLAGE : 62.609 exemplaren. ADVERTEREN? Marthe Paklons, 02-650 10 61 [email protected] DISTRIBUTIE Ute Otten, 02-650.10.63, [email protected] ALGEMENE DIRECTIE Dirk De Clippeleir HOOFDREDACTIE Kristof Pitteurs (algemeen hoofdredacteur), Mathias Declercq 40 CULTUUR & UIT Gerd Hendrickx Welkom in Broksele! REDACTIE Eva Christiaens, Sara De Sloover, Kris Hendrickx, Bettina Hubo, Jasmijn Geen samenlevings- Post, Kurt Snoekx, Sophie Soukias, Roan Van Eyck, Steven Van Garsse, problemen en een Maarten Verdoodt, Danny Vileyn, Tom Zonderman zakdoek groot, MEDEWERKERS Nicolas Alsteen, Gilles Bechet, Michaël maar wel de zuster- Bellon, Patrick Jordens, Tom Peeters, Niels Ruëll, Nick Trachet, Tom Van Bogaert, Michel Verlinden stad van Brussel EINDREDACTIE Karen De Becker, Geert Van der Hallen, Sophie Soukias VORMGEVING Heleen Rodiers, Ruth Plaizier VERTALING John Arblaster, Frédérique Beuzon, Martin McGarry, Laura Jones FOTOGRAFIE & ILLUSTRATIE Bart Dewaele, Kim, Wauter Mannaert, Noémie Marsily, Steve Michiels, Ivan Put, Saskia Vanderstichele, Wide Vercnocke

Voer uw evenement in op Encodez votre événement sur Enter your event on www.agenda.brussels

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Kristof Pitteurs Flageyplein 18, 1050 Elsene. 12 17 Bruzz is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt op de Reportage Vileyne gedachten persen van Eco Print Center (De Persgroep) en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse “Dit is mijn caravan. De allerlaatste terugblik Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie. Als het thuis te lawaaierig op dertig jaar Brusselse is, kom ik naar hier” journalistiek De Brusselse jachthaven blijkt een Danny Vileyn wui met ‘Een kleine politieke levendige microkosmos geschiedenis’ BRUZZ definitief uit

WIN BRUCATION BRUZZ geeft tickets weg voor Ze slaan er ons mee om de ‘Plein Air’, het laid backcock- oren, met de staycation-tips, Meld nieuws tailfeestje van de Fuse, maar die van BRUZZ zijn écht Hebt u nieuws uit Brussel, dan kunt u ons dat melden via het en voor de ‘Fifty Summer de allerleukste! Elke dag serve- WhatsApp-nummer Sessions’ in Vaux-Hall. ren we jou een vers idee. 0489-988.988 Persberichten kunnen via 15–17 juli, BRUZZ radio Elke weekdag, BRUZZ tv [email protected]

2 I 15 JULI 2020 Inhoud | Sommaire | Inside Edito 04 De week Nieuwsoverzicht 06 In beeld #zomerVITRINEdété 08 Spreektij d Pascale Falek 18 Zomerserie STAYCATION Fietsen langs het water Wanneer het weer meewil, je je ogen tot spleetjes 21 Eye-catcher knijpt en een beetje fantasie gebruikt, zou je je ergens Plazey aan de rand van de Middellandse Zee kunnen wanen. 22 Masks Off De Brusselse jachthaven is mijn geheime staycation- Alex Koo tip en komt in dit magazine uitgebreid aan bod. Ze ligt 24 Film gekneld tussen de verbrandingsoven en de Van Été 85, Chez Jolie Coiff ure, Praetbrug, is bedekt onder de rookwalmen die van About Endlessness beide naar beneden dwarrelen en het is er nooit echt 26 Expo stil. En toch kom je er tot rust. Omdat een beetje Paños: autour de l’art carcéral chicano romantische ziel weet dat het kanaal je via de Schelde naar de Noordzee 28 Eat & Drink brengt, en die Noordzee je naar de oceanen loodst. Wie wil ontsnappen, Bao droomt ervan dat hier de sleutel ligt. Maar omdat je nooit echt hebt leren 35 Zomerserie varen, beperk je je tot een gin-tonic op het terras van de Brussels yachtclub die Costa terrassa vooral vergane glorie uitstraalt. 36 Boek De jachthaven is een metafoor voor Brussel. Soms knalt de schoonheid van de Schrij ver en fi losoof Bleri stad je recht in het oog, soms is het de lelijkheid en alles wat er misgaat. De Lleshi volgende vier weken zult u het even zonder nieuwe edities van ons magazine 39 Zomerserie moeten stellen, maar op BRUZZ.be, BRUZZ tv, BRUZZ radio én onze sociale Het fotografi sch geheugen media blijven we het nieuws op de voet volgen. Met een open blik op al het 44 Nick Trachet mooie en minder mooie van deze stad. Geniet van de staycation en misschien Impepata treffen we elkaar op het terras van de jachthaven. 45 Big City Was Hoog-Vorst ooit een kasteelwij k? STAYCATION Si le temps le permet, en plissant les yeux et avec un peu d’imagination, on peut se projeter au bord de la Méditerranée. Le port de plaisance de Bruxelles est mon repère secret de staycation (« Les vacances à la maison ») et fait l’objet d’une vaste couverture dans ce magazine. Au pied de l’incinérateur et du pont Van Praet, il est balayé par les fumées émanant des deux côtés et ce n’est jamais vraiment tranquille. Et pourtant, on s’y sent bien. Parce qu’avec une petite touche de romantisme, on sait que le canal nous emmène par l’Escaut à la mer du Nord, et que la mer du Nord nous conduit à l’océan. C’est la solution rêvée pour ceux qui veulent s’évader. Mais comme vous n’avez jamais vraiment appris à naviguer, vous vous limiterez à un gin tonic sur la terrasse du Brussels Yacht Club, qui respire surtout la gloire passée. Le port de plaisance est une métaphore de Bruxelles. Parfois, c’est la beauté de la ville qui retient l’attention ; parfois, c’est la laideur et tout ce qui va mal. Le mois prochain, vous devrez vous passer de notre magazine, mais sur 30 BRUZZ.be, BRUZZ tv, BRUZZ radio et nos réseaux sociaux, nous continuerons à Parcours urbain suivre l’actualité de près, avec l’esprit ouvert sur tout ce qui est beau et moins beau dans cette capitale. Profi tez bien de votre séjour en ville et peut-être « Les street-artistes doivent nous croiserons-nous sur la terrasse du port. continuer de braver l’autorité afin de s’assurer une pérennité » STAYCATION When the weather cooperates, you squint very hard, and you add in a big dose Anthea Missy raconte l’explosion de nouvelles of fantasy, you might think you were on the shores of the Mediterranean. The œuvres de street art à Bruxelles marina in Brussels is my secret staycation tip and is covered extensively in this magazine. It lies wedged between the incinerator and the Van Praet bridge, is covered in the palls of smoke that descend from both, and it is never really quiet. And yet it is a restful place. Because it only takes a pinch of romance to know that the canal leads you to the Scheldt and then the North Sea, and that North Sea takes you out into the Oceans. Those looking to escape dream that PRETTIGE VAKANTIE the key is hidden here. But because you never learned to sail, you stick to a gin tonic on the terrace of the Brussels yacht club that exudes faded glory. Het BRUZZ magazine gaat er even tussenuit. The marina is a metaphor for Brussels. Sometimes the beauty of the city Op woensdag 19 augustus verschijnt het strikes the eye, but sometimes it is the ugliness and everything that goes volgende nummer. wrong. Next month, you will have to make do without a new edition of our Blijf intussen op de hoogte via magazine, but you can continue to fi nd all the news on BRUZZ.be, BRUZZ tv, BRUZZ tv, BRUZZ radio, bruzz.be BRUZZ radio, and on our social media channels; with an open perspective on en de sociale media. all the beautiful and less beautiful things that happen in this city. Enjoy your staycation and perhaps we’ll see one another on the terrace at the marina. KRISTOF PITTEURS, hoofdredacteur

15 JULI 2020 I 3 De week

NVA EN CD&V HEBBEN VRAGEN BIJ OPRICHTING GROOT BRUSSELS UNIVERSITAIR ZIEKENHUIS ‘Ziekenhuisfusie kan voor Stad Brussel molensteen worden’ De oprichting van een nieuw Groot Brussels Universitair Zieken- huis doet vragen rijzen over de financiering en de toepassing van de taalwet. “Dit is een coup van de PS,” zegt gemeenteraads- lid Mathias Vanden Borre (N-VA). — STEVEN VAN GARSSE

De Stad Brussel en het De fusie is geen grote miljoen euro en zet een “Nederlandstaligen hebben het is wel de bedoeling om universitair ziekenhuis verrassing. Jaren geleden nieuw gebouw neer van het al moeilijk om in hun later naar één gelijkvormig Erasmus richten een werd al beslist om New 300 miljoen euro. eigen taal zorg te krijgen. statuut te gaan binnen het nieuwe vzw op die een jaar Bordet (Stad Brussel) te Er is geen enkele garantie Groot Brussel Universitair krijgt voor een fusie bouwen naast Erasmus TWEETALIGHEID dat de fusie dat zal Ziekenhuis. tussen Erasmus en twee (ULB), om zo nauwer te Vanden Borre maakt zich verbeteren.” Volgens Vanden Borre Brusselse openbare kunnen samenwerken. ook zorgen over de Dat de taalwet een speelt zich in de achter-

DE WEEK ziekenhuizen: het oncolo- Vandaag zit de bouw in een tweetaligheid. De openbare moeilijk punt wordt, blijkt grond een machtsspel af. | gisch ziekenhuis Bordet en eindfase. ziekenhuizen zijn wettelijk nu al uit de samenwerking “De PS heeft niet zo lang het kinderziekenhuis Gemeenteraadslid tweetalig. Het universitair tussen Bordet en ULB. New geleden Laurette Onkelinx

BRUZZ Koningin Fabiola. Die Mathias Vanden Borre ziekenhuis Erasmus is Bordet telt tweehonderd en Mohamed Ouriaghli zullen het toekomstig (N-VA) heeft serieuze wettelijk eentalig Frans. bicommunautaire voorzitter gemaakt van de Groot Brussels Universitair bedenkingen bij de “Als ik naar de website van (tweetalige) bedden, en twee openbare ziekenhui- Ziekenhuis (GBUZ) fusieplannen. “Er is een Erasmus ga, is daar geen vijftig monocommunautai- zen van de Stad Brussel: vormen. grote onzekerheid en woord Nederlands te re (eentalige) bedden. Hoe Brugmann en Sint-Pieter. De Stad wil hiermee weinig transparantie. We bespeuren. Dat voorspelt dát in de praktijk zal Zij moesten die twee haar eigen ziekenhuizen weten allemaal dat de niet veel goeds voor de verlopen, is ook voor ziekenhuizen mee in de versterken. Die dreigen hun ziekenhuizen fi nancieel toekomst.” insiders een groot groep krijgen. Dat is universitair statuut kwijt te niet gezond zijn. De fusie Ook CD&V-gemeente- vraagteken. mislukt, maar het toont spelen. Door samen te kan voor de Stad Brussel raadslid Bianca Debaets Volgens burgemeester aan dat de oprichting van gaan met Erasmus kunnen een molensteen beteke- (CD&V) heeft vragen bij de Philippe Close (PS) blijven het Groot Brussels ze blijvend inzetten op nen.” Erasmus zou een tweetaligheid van het de personeelsstatuten in de Universitair Ziekenhuis een onderzoek en opleiding. schuld hebben van 200 toekomstige ziekenhuis. eerste fase dezelfde. Maar coup is van de PS. De partij

Café de La Rue beschermd Nieuwstraat klaar Het Molenbeekse café de La 200 Na twee jaar en vijf miljoen Rue wordt beschermd. Een tweehonderdtal aanhangers euro zijn de vernieuwingen in Behalve het negentiende- en sans-papiers van het ‘Collectief de Nieuwstraat klaar. Pas eeuwse gebouw moet ook voor de regularisatie 2019’ aangelegde tegels, extra groen het interieur bewaard blijven. betogen zondag op het Simon en een verbreding van het Volgens Brussels staatsse- Bolivarplein aan Brussel-Noord. shopgebied moeten cretaris van Erfgoed Pascal De manifestanten eisen dat de Brusselaars, andere Belgen en Smet wordt door de indeling federale overheid de mensen toeristen weer naar de van het gebouw en het zonder papieren in de coronapan- winkelstraat lokken. Ook de

meubilair bevestigd dat het demie uit de nood helpt door hen zijstraten kregen een © PHOTONEWS erfgoed in Brussel meer is dan alleen een gevel. De kroeg in de te regulariseren en zo toegang te opknapbeurt. Dat zou de druk op de Nieuwstraat moeten Kolomstraat werd in 1930 geopend als café De La Colonne. geven tot de gezondheidszorg. verminderen en het aantal bezoekers verspreiden over de zijstraten.

4 I 15 JULI 2020 gevraagd dat er per 1 CARTOON januari 2020 maximaal vier ziekenhuisnetwerken zouden overblijven in Brussel. De schaalvergroting KIJK OP DE WEEK De bouw van moet de kosten in de het zieken- gezondheidszorg drukken huis New en, via zorgpaden, de Bordet zit in de eindfase. kwaliteit van de medische zorg verbeteren. Niet elk ziekenhuis binnen een netwerk zal dezelfde gespecialiseerde zorg aanbieden. Het zieken- huisnetwerk krijgt een eigen directie die op zoek moet naar efficiëntiewinst. Twee netwerken zijn al gevormd. Het UZ Brussel gaat samen met Sint-Ma- wil zo haar greep op het ria (Halle), het OLV-zie- Brusselse ziekenhuisland- kenhuis (Aalst-Asse-Nino- schap vergroten.” Bij de ve) en met het Stedelijk PS betreuren ze intussen Ziekenhuis (Aalst). Het dat Brugmann en universitair ziekenhuis Sint-Pieter niet mee in Saint-Luc (Woluwe) vormt het GBUZ stappen. De dan weer een netwerk met dokters hebben zich tegen Sint-Jan (Brussel), de de fusie verzet, en volgens Europaziekenhuizen de ziekenhuiswet hebben (Ukkel) en Saint-Pierre zij hierover het laatste (Ottignies). woord. Close hoopt dat de Blijven over: de openba- artsen in Brugmann en re Irisziekenhuizen Sint-Pieter nog overtuigd (Brugmann, Sint-Pieter, kunnen worden. Elsene, Bracops, Bordet, Koningin Fabiolazieken- SCHAALVERGROTING huis), Erasmus en het De fusieplannen komen er privéziekenhuis Chirec. niet toevallig op een Die ziekenhuizen zijn moment dat het Brusselse eveneens van plan één net- ziekenhuislandschap in werk te vormen, al zijn de volle beweging is. De gesprekken hierover nog federale overheid had niet afgerond. KIM

De steden hebben te Stadstuintje bis Na het stadstuintje in 27000 veel grond verkocht en Schaarbeek verschijnt er nu ook Eén op de tien vrouwen in Brussel is in de Egmontstraat aan het zelfstandige in hoofdberoep. Dat daarmee hun mogelijkheid EU-kwartier een groen vierkant. blijkt uit cijfers van het platform om pleinen of parken Bellona, een ngo die inzet op Women in Business. Dat is het ecologische duurzaamheid, zag hoogste percentage in België. aan te leggen uit handen in het Schaarbeekse stadstuin- 27.000 vrouwen onder de 65 jaar, tje een mooi voorbeeld. “We hetzij 10 procent van alle werkende gegeven willen de mensen een vrouwen in Brussel, blijken © PHOTONEWS Brussels architecte OANA BOGDAN aangenamere plek geven om onderworpen aan de sociale in ‘ Weekblad’ ‘s middags te eten,” zegt Jonas Helseth, directeur van Bellona. zekerheid voor zelfstandige “Het is mooi om te zien hoe bewoners de straat terugnemen.” ondernemers.

15 JULI 2020 I 5 In beeld BART DEWAELE

VAKANTIEVITRINES NL/ Is het een excuus voor schaamteloos binnenkijken of het ultieme glijmiddel voor een staycation? Een veertigtal illustratoren Gaspard Ryelandt en beweegt in opdracht van Passa Porta van Marie Mahler papier naar publieke ruimte, en palmt tot het van collectief einde van de zomer de ramen van winkels, Cuistax bij zwembaden, woningen, cultuurhuizen en Zoniënzorg in metrostations in Anderlecht, Etterbeek, Oudergem. Ganshoren, Koekelberg, Schaarbeek, Molen- beek, Sint-Lambrechts-Woluwe en Oudergem in. Het doel van #zomerVITRINEdété? ‘Brussel op vakantie’ sturen via raamschilde- ringen groot en klein. En eenmaal terug van je trip naar verbeelde heindes en verres hoef je niet eens twee weken in quarantaine.

VITRINES DE VACANCES FR/ Une bonne excuse pour s’adonner sans honte au voyeurisme ou l’initiative qui va donner un sens à vos vacances à la maison ? Une quarantaine d’illustrateurs sont passés de la feuille de papier à l’espace public, à la demande de Passa Porta, et envahissent les

IN BEELD vitrines des magasins, piscines, maisons, | institutions culturelles et stations de métro d’Anderlecht, Etterbeek, Ganshoren, Koekel-

BRUZZ berg, Schaerbeek, Molenbeek, Wo- luwe-Saint-Lambert et Auderghem jusqu’à la fi n de l’été. L’objectif de zomerVITRINEdété ? Créer « Bruxelles en vacances » à l’aide de peintures en vitrine, grandes et petites. Et une fois de retour de votre voyage imaginaire, même pas besoin de passer deux semaines en quarantaine.

HOLIDAY DISPLAYS Mélanie Rutten in de Bibliotheek Ukkel. EN/ Is it an excuse to peer inside shamelessly or the ultimate lubricant for a staycation? Passa Porta has invited forty illustrators to move from paper to public space, and is occupying the windows of shops, swimming pools, houses, cultural centres, and metro stations in Anderlecht, Etterbeek, Ganshoren, Koekelberg, Schaarbeek/Schaerbeek, Molenbeek, Sint-Lambrechts-Woluwe/ Woluwe-Saint-Lambert, and Oudergem/ Auderghem until the end of the summer. The purpose of #zomerVITRINEdété? To send “Brussels on holiday” via window paintings both large and small. And once you’re back from your trips to imagined places far and wide, you don’t even have to go into quaran- tine for two weeks.

Romane Lefebvre bij Zoniënzorg in Oudergem.

6 I 15 JULI 2020 Rani De Prée aan metro- station Simonis in Koekelberg.

15 JULI 2020 I 7 Spreektijd PASCALE FALEK NEEMT AFSCHEID VAN HET JOODS MUSEUM

8 I 15 JULI 2020 Bruggen bouwen om het antisemitis- me te bestrijden. Het was de kern- ‘Elke democraat boodschap die Pascale Falek-Alhadeff wou brengen als directrice van het moet de racist Joods Museum in Brussel dat in 2014 van antwoord getroffen werd door een vreselijke aanslag. Nu neemt ze na vijf jaar dienen’ afscheid. Maar haar strijd is niet gedaan. “Antisemitisme is iets heel

venijnigs.” — STEVEN VAN GARSSE, FOTO’S SASKIA VANDERSTICHELE SPREEKTIJD |

ascale Falek had haar zet de internationale socialmedia-

handen vol tijdens de spelers aan om hate speech op hun BRUZZ lockdown met twee jonge fora te bannen. De Europese kinderen. Tegelijk moest ze Commissie heeft hierover met de Pde tijdelijke sluiting van het Joods bedrijven een Code of Conduct Museum organiseren, er de laatste afgesproken. De resultaten zijn dossier afronden en de overdracht bemoedigend. In 2019 kreeg regelen. “Maar ik klaag niet. Ik negentig procent van de aanmel- woon dicht bij een park en heb een dingen na racismeklachten op het baan. Voor veel gezinnen die klein net een beoordeling en werd 71 wonen en fi nanciële problemen procent van de aanmeldingen hebben is deze crisis vele malen verwijderd.” groter. Ook kunstenaars hebben een harde tijd, zonder veel U bent bij het Joods museum perspectief. Mijn situatie is begonnen, net na de aanslag in mei daarmee vergeleken heel geprivile- 2014 door de islamitische terrorist gieerd.” Mehdi Nemmouche. Dat was Dat ze nu afscheid neemt van traumatiserend voor het museum en het Joods Museum komt als een voor de hele Belgische joodse toeval. Ze vond een andere baan gemeenschap. Hoe heeft u dat net voor de lockdown: ze gaat aangepakt? werken voor de Europese Commis- PASCALE FALEK: Het museum moest sie die zich sinds enkele jaren rechtop blijven staan. Het moest specifi ek met het stijgende blijven leven zodat we de verschrik- antisemitisme bezighoudt. Falek: king konden overstijgen. Niet “Vooral op het internet zien we toegeven aan het terrorisme, dat joden- en moslimhaat en racisme was de boodschap. Het moest

verontrustend snel stijgen. De EU tegelijk een museum blijven waar ▼

15 JULI 2020 I 9 PASCALE FALEK NEEMT AFSCHEID VAN HET JOODS MUSEUM ▼ iedereen welkom was en waar de die route niet veel verschilt van de voetbalstadions of de racistische dialoog kon primeren, zonder enig weg die migranten vandaag bagger die sommigen op Twitter taboe. Het mocht bovendien ook nemen. De expo ging net zo goed over zich heen krijgen. Dat is ook geen bedevaartplek worden. over Paul Panda Farnana, de eerste vandaag nog de dagelijkse Mijn uitgangspunt was: iedereen Congolees die in België heeft werkelijkheid. Op zo’n moment moet zijn meervoudige identiteit gestudeerd (rond 1900, red.) of moet de democraat hen van PASCALE FALEK kunnen beleven, zonder dat dat het over een jonge Soedanese die antwoord kunnen dienen. En als geboren in Brussel burgerschap in de weg staat. Dat is gevlucht is en over het seksuele dat niet helpt moet Justitie in actie studeert Geschiedenis aan de ULB niet altijd makkelijk in het diverse geweld dat ze in haar eigen land en schieten. Brussel met zijn 184 nationaliteiten, in Libië moest doorstaan. behaalt in 2004 master in Judaic Studies (Oxford) maar het is wel noodzakelijk. Het was ook prachtig om te zien In het museum hebben jullie ook dat twee jonge Syriërs in een joods rond vooroordelen gewerkt door 2005 Master of Arts (Warsaw) Was de joodse gemeenschap zomaar museum hun migratieverhaal wilden jongeren met een jood te laten wordt in 2011 doctor in de fi losofi e bereid om zo snel opnieuw de delen. Los van culturele, politieke of praten. (Firenze) dialoog aan te knopen met de religieuze verschillen konden we FALEK: Dat is Let’s Meet A Jew, een werkt van 2011 tot 2014 in het moslims? U vond alvast van wel. tonen hoe migranten vaak heel project waarmee we duizenden Rijksarchief FALEK: Ik heb alvast geen druk gelijkaardige verhalen vertellen. scholieren hebben bereikt. In 2014-2020 Joods Museum Brussel, ervaren. Het Joods Museum kan Berlijn hadden ze een vergelijkbaar eerst als conservator, nadien als autonoom werken. We hebben De expo moest het gat dichten dat er project, met een jood in een kelder. directrice eigenlijk vooral steun gekregen om vandaag nog altijd is: er is geen groot Zo provocerend wilden we het niet. die boodschap van dialoog uit te dra- museum van de migratie in Brussel. Kijk, België telt slechts dertig- tot gen. Ik wist: c’est un cercle vertueux, Daar wordt nochtans al jaren over veertigduizend joden. Het is dus heel het is een positieve spiraal. Hoe gesproken. normaal dat een Belg in Namen of meer succesvolle expo’s en projec- FALEK: Foyer heeft met MigratieMu- Brugge geen joden persoonlijk kent. ten, hoe meer steun er komt. In seumMigration een verdienstelijke Als ze joden ergens mee associëren, 2019 hadden we 31.500 bezoekers, poging gedaan. Die tentoonstelling dan is dat vaak in het kader van het van wie de meerderheid niet-joods is echt de moeite waard. Daarmee is Joods-Palestijnse confl ict of met de was en onder wie duizenden hopelijk de basis gelegd. chassidische joden in Antwerpen. Pascale Falek

SPREEKTIJD jongeren en scholieren. Met Let’s Meet A Jew hebben we dat | neemt afscheid van Vandaag staat de dekolonisatie in beeld willen doorbreken en gepro- het Joods Museum: Met de expo’s over Stéphane Mandel- het centrum van het debat, met beerd om de verschillende facetten “Het blijft een prachtig project.”

BRUZZ baum en de Superhelden heeft het onder meer de discussie over het van de joodse culturen en het museum fl ink wat volk kunnen verwijderen van de standbeelden die joods-zijn onder de aandacht te lokken. Ze kregen ook veel weer- refereren aan het kolonialisme. Wat brengen. klank. Zijn dat ook de expo’s waar u vindt u? de beste herinneringen aan hebt? FALEK: Het is geen nieuw debat. Het antisemitisme waar joden FALEK: Ik ben het meest trots op de Wetenschappers zijn er al langer slachtoffer van zijn lijkt zich meer op tentoonstelling die ik in 2017 zelf mee bezig. Het kolonialisme en de een primair niveau af te spelen, met heb gecureerd (met Bruno Benvindo, dekolonisatie komen nog niet aan verbale agressie. Joden lijken minder red.): Gastvrij Brussel? We hebben bod in het onderwijs, omdat het last te hebben van discriminatie op hiermee het museum in het niet in de programma’s staat. Ik de arbeidsmarkt of huisvestings- Brusselse culturele landschap ben blij dat het debat over de markt. Klopt dat? verankerd. De expo ging over dekolonisatie van de openbare FALEK: Zou kunnen, maar er is migratie en we hebben aan de hand ruimte nu ruimer gevoerd kan bijvoorbeeld wel fysiek geweld Vaak herken je joden niet op van getuigenissen aangetoond hoe worden in Brussel en dat racisme tegen joden, met soms de dood tot het eerste gezicht, omdat ze geen universeel die is. en discriminatie ernstig genomen gevolg. Dus het valt zeker niet te keppeltje of Jodenster dragen, wat Als je kijkt naar de weg die mijn worden. minimaliseren. Het antisemitisme paradoxaal genoeg, nog meer de grootvader heeft afgelegd om Vergeet niet dat we hier al is de laatste jaren fors toegeno- verdenking en de paranoia voedt. vanuit Polen in 1928, via Duits- jaren over spreken. Of het nu gaat men in België, en tegelijk ook de De vooroordelen kunnen heel land in Luik te raken, dan zie je dat over de racistische koren in de fysieke agressie. Er is ook het gewelddadig overkomen. Bij Let’s banaliseren van antisemitische Meet A Jew vragen we de jongeren stereotypes zoals bij het carnaval wat het beeld van een jood bij hen van Aalst. Dat is niet tot Vlaande- oproept. Het zijn nog altijd ren beperkt, hoor. Aan Franstalige dezelfde stereotypen: de haak- “Ik ben blij dat het debat over de kant zien we een stijgende invloed neus, het geld, de geniepigheid. van antisemitische ideologen als De beste manier om dat beeld dekolonisatie van de openbare Alain Soral (Frans-Zwitserse te ontkrachten, is educatie en publicist, red.). tonen wat het joods-zijn inhoudt. ruimte ruimer gevoerd kan Antisemitisme is venijniger in de Zoals vandaag iedereen weet wat worden en dat racisme en discri- zin dat het joden, ten onrechte, met de ramadan is of het Suikerfeest, ‘positieve’ beelden in verband dankzij de media die er aandacht minatie ernstig genomen worden” brengt: joden zijn rijk, hebben veel aan besteden, is het ook goed om PASCALE FALEK invloed, staan dicht bij de elite, die joodse geschiedenis en Afscheidnemend directrice Joods Museum et cetera. tradities in de kijker te zetten.

10 I 15 JULI 2020 Toch is die joodse gemeenschap nog behoorlijk actief in Brussel. FALEK: Het Brusselse verenigingsle- ven is dynamisch en veelkleurig. Het Centre Communautaire Laïc Juif van wijlen David Susskind is de grootste joodse vereniging. Ze belijden een unieke niet-gelovige en vrijzinnige vorm van het judaïsme, met respect voor de traditie. Ze geven joden de kans om hun PASCALE FALEK FAIT cultuur te beleven, zonder gelovig SES ADIEUX AU MUSÉE te zijn, zonder naar de synagoge te JUIF gaan, koosjer te eten of de sabbat te respecteren. Tegelijk kunnen ze FR Pascale Falek a fait ses adieux au zich heel doordrongen voelen van Musée juif, où elle a travaillé comme directrice depuis 2014. Elle a dû de joodse cultuur en die doorgeven tourner une page difficile après l’atten- aan hun kinderen. tat qui a coûté la vie à quatre per- En dan is er ook nog de Cercle sonnes. Falek s’est principalement Ben Gurion, die zich politiek ter consacrée au dialogue et à la construc- rechterzijde bevindt of de Union des tion de ponts avec d’autres commu- Progressistes Juifs de Belgique, die in nautés. Elle voulait montrer ce qu’est een communistische traditie wortelt. réellement la culture juive. La compré- Op zich is dat wel bijzonder. Voor de hension de la culture juive est la pre- Tweede Wereldoorlog had je in mière étape dans la lutte contre l’anti- Brussel ook een heel sterk ontwik- sémitisme, qui ne cesse de croître. Elle va désormais continuer la lutte contre keld joods verenigingsleven met een la haine des Juifs à la Commission heel spectrum aan organisaties van européenne. links tot rechts.

U zwaait af als directeur van het Joods PASCALE FALEK SAYS Museum op een moment dat men GOODBYE TO THE eindelijk de architect zal aanduiden JEWISH MUSEUM voor de broodnodige renovatie die al Pascale Falek is leaving her posi- lang is aangekondigd. Vindt u het EN jammer dat u de heropening niet kan tion as the director of the Jewish Museum, where she has worked since meemaken? 2014. She was tasked with the difficult FALEK: Het is een prachtig project dat job of starting a new chapter after the tussen nu en 2024 door voorzitter attack in which four people were killed. Philippe Blondin en de nieuwe Falek focused primarily on fostering dia- directrice Barbara Cuglietta in goede logue and building bridges with other banen wordt geleid, in samenwerking communities. She sought to show what met Beliris. Jewish culture really is. Understanding Jammer genoeg krijg je dan een sche joden zijn na de Tweede De curator van POLIN, het Joods Jewish culture is the first step in the succesvolle serie als Unorthodox (op Wereldoorlog naar Antwerpen Museum van Warschau, heeft me struggle against anti-Semitism, which is Netflix, over een meisje dat vlucht verhuisd en kwamen voornamelijk aangeraden om in die aanslepende increasing at an alarming rate. She is now going to continue the fight against uit de heel gesloten chassidische uit Hongarije. renovatiediscussie een opportuniteit anti-Semitism at the European gemeenschap in New York, red.) die Dat is een andere migratie dan te zien. Door dingen uit te proberen, Commission. op zichzelf wel goed gemaakt is, die van het interbellum, toen vele door de beleving centraal te stellen. maar slechts een minuscuul deel van voornamelijk linkse joden uit Poolse Musea evolueren en die ervaringen de joodse gemeenschap toont. Wat steden als Warschau en Łódzª naar kunnen helpen om het nieuwe dan weer antisemitische reacties België zijn verhuisd. Die hadden al museum vorm te geven. heeft uitgelokt. een deel van hun traditionele geloof Neen, als ik van een ding spijt heb laten varen toen ze in Antwerpen, is het van onze laatste Museum Night Brussel kent een kleine maar Brussel en Luik aankwamen. Fever die jammer genoeg niet is levendige joodse gemeenschap, maar Het is vandaag ook best moeilijk kunnen doorgaan door corona. Ik ze is minder zichtbaar dan in om als strikt gelovige jood in Brussel wilde echt een toenadering tussen de Antwerpen. Is daar een historische te leven. Je moet te voet naar de museumbezoekers en het Brusselse verklaring voor? synagoge kunnen gaan, je moet nachtleven. Het zijn werelden die op FALEK: Er zijn wel enkele chassi- koosjer eten kunnen kopen, de het eerste gezicht ver van elkaar dische families in Brussel, maar die vrouwen moeten naar de mikvé staan. Ik wou die mengen. Eerst het zijn inderdaad veelal in Antwerpen te (rituele badplaats, red.) kunnen museumbezoek en vervolgens fuiven. vinden. Dat komt omdat het om een gaan, kinderen moeten in een Want op de dansvloer is iedereen andere migratie gaat. De chassidi- yeshiva studeren et cetera. echt gelijk.

15 JULI 2020 I 11 Reportage VERHALEN UIT DE PLEZIERHAVEN

Tv-journalist Robin Ramaekers klust met ple- zier aan zijn motorboot. “Het is ideaal in combinatie met mijn ander werk.” REPORTAGE | BRUZZ ‘Ik was niet op zoek, de boot vond mij ’ Al meer dan honderd jaar leidt de Brusselse jachthaven een wat verborgen bestaan aan de voet van de Van Praetburg. Bij nader toezien blijkt de plek een levendige microkosmos, bevolkt door bootliefhebbers van allerlei pluimage die komen om te genieten maar vooral om te werken. Koop een boot, werk je dood, klinkt het badinerend. — BETTINA HUBO, FOTO’S SASKIA VANDERSTICHELE

12 I 15 JULI 2020 Aline en Damien zijn klaar voor hun trans-Atlan- tische zeil- avontuur.

e plezierhaven wordt dat wensen kunnen aanschuiven, het ledental, dat enkele jaren Praet kunnen de bruggen niet beheerd door de Brussels dat is traditie,” vertelt Clouwaert, die geleden naar beneden dook, op peil meer omhoog.” Het bestuur van Royal Yachting Club in het gewone leven zijn eigen te houden. de Bryc was dan ook niet echt oftewel Bryc, een bedrijf leidt. Vandaag telt de Bryc vierhonderd ongerust toen een bouwpromotor Deerbiedwaardige vereniging Tot een jaar of twintig geleden leden. Ze betalen 270 euro lidgeld enkele jaren geleden plannen opgericht in 1906. Voorzitter was het restaurant alleen en als ze een boot in de haven begon te maken voor een Michel Clouwaert wordt er toegankelijk voor de leden, maar hebben ook liggeld, gemiddeld zo’n jachthaven verderop in Ander- aangesproken met ‘commodore’. In de Bryc moest noodgedwongen de vijf euro per dag. lecht. Daar zouden toch alleen zijn blauwe blazer, blauwe polo en deuren openzetten, omdat de In de marina zijn tweehonderd wat motorboten kunnen aanme- smetteloos witte broek heeft hij ook rendabiliteit in het gedrang kwam. ligplaatsen. Daarmee is Brussel een ren. Het project werd begin dit de allures van een gezagvoerder, Nu kan iedereen er komen eten. kleine jachthaven. In Nieuwpoort is jaar geschrapt. zeker wanneer hij leunt over de De club, jarenlang een Franstalig plaats voor duizend jachten, in La Hoe dan ook is de zee een heel houten reling van het clubhuis, dat bastion, probeert ook op andere Rochelle voor vier- à vijfduizend. eind weg. Daarom is Brussel een ontworpen is als het voorsteven van manieren te verbreden. Zo geeft de “Maar we zijn wel een winterhaven. In de zomer liggen de een oude mailboot. gereputeerde vaarschool, een van de zeehaven,” vertelt de commodore meeste motorjachten en zeilboten in In het restaurant van de club, pijlers van de club, sinds drie jaar de met gepaste trots. “Vanaf de zee een Nederlandse of Franse haven. ingericht met delen van een echte navigatiecursussen ook in het kunnen zeilboten met masten van Clouwaert: “Vandaar is het maar pakketboot, heeft hij zijn vaste tafel. Nederlands. Op die manier hoopt de 25 meter ongehinderd tot hier een half uurtje tot je op volle zee

“Elke woensdag eet ik hier, leden die Bryc meer Vlamingen te lokken en varen. Dan stopt het. Vanaf Van bent. Vanaf Brussel moeten zeilers ▼

15 JULI 2020 I 13 VERHALEN UIT DE PLEZIERHAVEN ▼ eerst twee dagen op de motor tot aan de zee varen. Pas dan kunnen ze xxx de zeilen hijsen.” Elk jaar in april organiseert de club Le Grand Départ. In konvooi varen de boten feestelijk de haven uit. In oktober wordt de omgekeerde beweging gemaakt, Le Grand Retour. “De winter gebruiken de botenbezitters voor onderhoud en herstellingen. Dan is het handig Jean-Pierre als de boot dicht bij huis ligt.” werkt, geniet en woont in VEEL ONDERHOUD NODIG de haven. Want een boot heeft onderhoud nodig, veel onderhoud, een zeilschip nog meer dan een motorbootje voor de binnenvaart. “Een boot die in zout water vaart, moet elk jaar uit het water gehaald worden voor een antifouling. Die behandeling voorkomt dat algen en kleine schelpjes zich aan de romp hechten, waardoor de boot minder soepel vaart,” legt havenmeester Alain Decock uit. Hij is in vaste dienst bij de club om alle havenactiviteiten in goede banen te leiden en helpt de schippers met het hijsen van hun motorbootje dat Mia Melvær op een ladder zijn motorboot Rusty opstaan. Een boot omvat heel veel. boot en andere vragen. “Je moet of onlangs kocht en dat ze nu aan het te schilderen in een prachtige kleur Er is het navigeren, het aanleggen,

REPORTAGE zelf willen werken of veel geld opknappen is. De jonge Noorse blauw. “De boot is 55 jaar oud. Ik het onderhoud, er zijn de weersom- | hebben,” lacht hij. kunstenares woont al een tijd in kocht hem vorig jaar in Leuven. Ik standigheden, de werking van de “De meesten doen het zelf,” zegt Brussel en had als kind altijd een was niet op zoek, de boot heeft mij sluizen, de motor.”

BRUZZ de commodore, waarmee hij ook de boot. Toen ze onlangs iemand kwam gevonden. Ik zag hem en was Dat een boot veel zorg vraagt, mythe tegenspreekt dat een helpen bij de Bryc, kreeg ze de verkocht.” Nochtans had Ramaekers vindt hij eigenlijk nog wel fi jn. “Het jachthaven er alleen is voor smaak weer te pakken. De boot werd geen enkele ervaring, noch met is rudimentaire arbeid: schuren, mondaine, kapitaalkrachtige gebouwd in 1979. “Maar de varen, noch met onderhoud. “Ik heb gaten vullen, schilderen. Ideaal in mensen. “We hebben hier boten van structuur is stabiel,” zegt ze. “Een alles dus eigenlijk in omgekeerde combinatie met mijn andere werk. alle afmetingen en alle prijzen. Maar nieuwe motor en verfl aag volstaan. volgorde gedaan.” Hij stationeerde Het verzet je gedachten compleet.” of ze nu een groot zeiljacht of een Het wordt een klein juweeltje.” het vaartuig in de Brusselse haven, Een vaarbrevet heeft hij, gezien klein motorbootje hebben, alle Haar doel? “Leuke tochtjes maken zodat hij er met de fi ets vanuit zijn de beperkte afmetingen en snelheid eigenaren hebben hun hart verpand op het kanaal. Ideaal tijdens deze woonplaats Sint-Joost makkelijk van zijn boot, niet nodig. “Dit bootje aan die boot. We hebben oudere staycation.” naartoe kon. Hij volgde wat gaat heel traag. Mijn actieradius is leden, van ver in de tachtig, die maar Wat verderop een bekend vaarlessen bij de Bryc en probeerde maar zo’n dertig kilometer per dag. geen afscheid kunnen nemen van gezicht. In een loods staat VTM-bui- bij te leren van meer ervaren Grote tochten maak ik er dan ook hun vaartuig. Die affectieve band tenlandjournalist Robin Ramaekers schippers. “Het gaat met vallen en niet mee. Ik vaar op het kanaal, maakt dat de meeste mensen er maar trek er soms ook voor een paar goed zorg voor dragen.” dagen op uit. Richting Gent en de Het komt er wel op neer dat je Leie of naar de Kempen. Ik kan hier relatief veel werkt in verhouding tot slapen. Eigenlijk is het mijn caravan. het varen, zegt Clouwaert. Om die “Al die Als het thuis te lawaaierig is, kom ik reden heeft hij zelf bijvoorbeeld geen naar hier.” eigen boot. “Dat was de afspraak verschillende met mijn gezin, anders zagen ze me activiteiten zijn WERELDREIZIGERS nooit meer. Ik huur regelmatig een Veel grootser zijn de ambities van de zeilschip en ben ondertussen ook de fascinerend. ‘jonge wereldreizigers’, zoals ze door Indische Oceaan al zeilend overge- de andere clubleden worden stoken.” Er wordt hier genoemd: twee Brusselse koppels Hij neemt ons mee voor een gewerkt, ge- die zich, onafhankelijk van elkaar, rondleiding door de haven. Die ligt opmaken voor een trans-Atlantische behoorlijk vol. Deze lente was er leerd, gewoond zeilreis. Sandrine en Simon zijn geen Grand Départ vanwege corona. dertigers, zij burgerlijk ingenieur, hij Heel wat boten zijn niet of nog niet en ook genoten” economist, beiden ervaren zeilers. uitgevaren. De reparaties en het MICHEL CLOUWAERT Ze spaarden tien jaar om hun droom onderhoud zijn nog volop bezig. Voorzitter Bryc te kunnen realiseren. Vorig jaar Op de kade ligt het oude, rode kochten ze een tweedehandsboot.

14 I 15 JULI 2020 Sandrine en Simon heb- ben lang gewerkt aan het zeewaar- dig maken van hun zeil- boot. Nog een laatst onder- houd van de kiel.

HISTOIRES DU PORT Ze zegden hun banen op, verkochten samen of barbecueën hier op de centrum. “Maar na negen inbraken hun hele hebben en houden en steiger.” Met een paar mensen heeft kon ik daar niet meer slapen. Cela fait plus de cent ans que FR werkten het afgelopen half jaar ze de boot van de zojuist getrouwde Ook de poes werd er depressief.” le port de plaisance de onafgebroken aan het zeewaardig overburen versierd. Just married. Dus overnachten ze al een hele tijd Bruxelles vit une existence un peu maken van hun jacht. Eerstdaags Straks gaat ze met de hele groep op het prachtige oude jacht dat ze cachée au pied du Pont Van Praet. Il kiezen ze het ruime sop. Hoelang ze roeien. Ze kan makkelijk een hele tien jaar geleden kochten en abrite un microcosme très dyna- wegblijven? “Twee, drie jaar. Niets dag op de boot doorbrengen zonder renoveerden. mique. « Notre public est très divers», nous explique le commo- ligt vast.” uit te varen. “Het is heerlijk bij het Toen Jean-Pierre, als ervaren dore Michel Clouwaert du Brussels Zelfde verhaal bij twintigers Aline water. Je bent helemaal weg uit de stoffeerder en gordijnenmaker, de Royal Yachting Club (Bryc), qui gère en Damien. Ook zij zetten hun job stad.” Het geraas van het verkeer op matrassen en kussenovertrekken le petit port marin. « Les gens als architecte en elektromechanicien de Vilvoordselaan en de Van voor zijn eigen boot aan het maken viennent ici pour travailler, pour on hold voor een zeiltocht van Praetbrug hoort ze niet meer. Ook was, kreeg hij van andere clubleden apprendre, pour vivre et pour profi- anderhalf jaar. Hun reis heeft ook het zicht op de verbrandingsoven de vraag dat ook voor hen te doen. ter. Et cela rend le port fascinant. » een ecologische insteek. “Wij gaan aan de overkant kan de pret niet Inmiddels huurt hij een garagebox voor een Zwitserse ngo stalen bederven. “Ik kijk wel de andere aan de kade waarin hij al zijn stoffen nemen van microplastics die kant op.” en materiaal heeft opgeslagen en STORIES FROM ronddrijven in de zee. ‘Sea the Anna en haar partner wonen een naaimachine heeft geïnstalleerd. THE MARINA plastic’ heet ons project,” vertelt bijna constant op de boot. Dat kan, Tussen het werken door vaart hij For more than one hundred Aline, die druk in de weer is met de als je toestemming hebt van het regelmatig uit. “Wij gebruiken de EN years, the Brussels marina has laatste voorbereidingen. bestuur. “Officieel mag het niet, boot heel veel,” zegt hij. “Zelfs led a somewhat hidden existence at Te midden van de vele nijvere en want je kan in ons land je domicilie gewoon om in het centrum the foot of the Van Praet bridge. bedrijvige schippers zijn er ook niet op een boot hebben,” zegt sigaretten te gaan kopen.” Upon closer inspection, it turns out clubleden die gewoon genieten van commodore Clouwaert. “Maar we Commodore Clouwaert leidt ons that the place is a lively microcosm zalig nietsdoen. Anna zit te zonnen hebben inderdaad een aantal opnieuw naar het clubhuis. Vanaf populated by boat lovers of all differ- op het dek van haar boot, een biertje residenten.” het terras kijkt hij tevreden uit over ent kinds. “Our visitors are very binnen handbereik. Haar hondje Onder hen ook Jean-Pierre, die de jachthaven. “Wat zo fascinerend diverse,” says commodore Michel Boomer keft luid naar elke voorbij- alle nieuwtjes kent uit het ‘dorp’, is aan deze plek zijn al die verschil- Clouwaert of the Brussels Royal Yachting Club (Bryc), which manages ganger. Anna houdt van het leven in zoals hij de jachthaven noemt. lende activiteiten,” mijmert hij. “Er the little harbour. “People come to de haven, ze kent de meeste andere Jarenlang woonden hij en zijn wordt hier gewerkt, geleerd, work, to learn, to live, and to enjoy. botenbezitters. “We aperitieven vriend in hun appartement in het gewoond en ook genoten.” That makes the harbour fascinating.”

15 JULI 2020 I 15 Congo PODCAST

Beluister en herbeluister de podcast ‘Wandelen naar Congo’ via bruzz.be/ de-podcasts- van-bruzz Wandelen naar Congo

© BART DEWAELE

u het dekolonisatiedebat volop laait en de discussie over het al dan niet verwijderen van de Leopold II- standbeelden steeds hevigere reacties losweekt, valt het op hoe erg onze stad verweven is met het koloniale Nverleden. In de vierdelige podcast ‘Wandelen naar Congo’ stapt Margot Otten door Brussel om er op elke straathoek geconfronteerd te worden met Congo. Want er is veel meer dan de Leopold II-laan en de verschillende standbeelden van de omstreden koning. De kolonisatie heeft Brussel hertekend. Samen met auteur Lucas Catherine zoekt Margot Otten antwoorden op vragen als ‘Wie was Generaal Jacques?’ ‘Welk verband bestaat er tussen de schrijver Joseph Conrad en oud-burgemeester van Brussel Charles Buls, en vooral, wat heeft dat met Congo te maken?’ En ‘Wat dreef Leopold II tot het koloniseren van een land dat tientallen keren groter is dan zijn eigen land?’ Maar Lucas Catherine kijkt ook naar vandaag. En ziet daar hoe vooroordelen die hun oorsprong hebben in ons koloniale verleden, tot op de dag van vandaag voortleven. “Als ik in het centrum waar ik woon rondwandel, dan zie ik daar in de keuken veel Afrikaanse koks werken, maar de bediening in de zaal zal nooit een zwarte zijn.” Terwijl studies net uitwijzen dat, zo zegt Catherine, “de gemiddelde Congolese Belg beter opgeleid is dan de gemiddelde Belg”. Ook met parlementair medewerker Primrose Ntumba en onderzoekster Salomé Ysebaert gaat Margot Otten op stap door onze geschiedenis om met hen te bekijken wat deze episode betekent voor de kinderen van de diaspora. “Mensen vragen waarom we het nog steeds over het koloniale verleden van ons land hebben,” zegt Ntumba. “Wel die reden is duidelijk: omdat het altijd en overal rond ons aanwezig is.” En voor de kinderen van de diaspora is dat niet vanzelfspre- kend, ook al zijn ze zelf in hun jeugd tientallen keren langs het standbeeld van Leopold II gelopen, zonder te beseffen wie de man eigenlijk was. Vandaag kijken ze anders tegen deze standbeelden aan. “Het doet pijn wanneer ik zie dat mensen een foto van zichzelf nemen voor dat standbeeld.” naar Congo Wandelen Picqué ookeenloyaleVlaamsenummer ééninde brokken hadindePSC.MetJos Chabert had conservatief diealtijdeengrotevinger indepapte arbeidersvleugel, hettegendeelvan derechts- democraten, Jean-LouisThys,behoorde totde Brussels boegbeeldvandeFranstalige christen- initiatiefrecht langsVlaamsekant.Enhet in VlaanderenenBrussel,haddushet weloverwogen, deCVPwasnoggrootstepartij het andereindeoppositie. verkiezingen metéénbeeninderegeringen hogerhand. HetFDFzattotaandevolgende oppositiepartij PRL.Ookdatwaseenbevelvan regeringspartner FDFeenkartelslootmet eerder hadPicquéalmoetenaanzienhoe partijregionen zulksbeslisthadden.Vierjaar geweest was.Datvoeddedegeruchtendathogere omdat Anciauxaltijdeenloyaleregeringspartner andere regeringspartijenvielenuitdelucht, vastlegde overhettaalkadervandebrandweer. De het taalhoffelijkheidsakkoord,datafspraken eind 1997deBrusselseregeringuitonvredeover hem kopzorgenbezorgden.VicAnciauxverliet waren hetdetweecommunautairepartijendie communautaire geschillenbinnenBrussel.Toch Picqué isaltijdopzijnhoedegeweestvoor Anciaux behoordetotdelinkervleugel. Anciaux werdstaatssecretarisvoordeVU. nationalistisch, maarverderpluralistisch.Vic rechts-nationalistische partij,zewasweliswaar N-VA vandaagwasdeVolksunie geen SP endeVolksunie. Integenstellingtotde Nederlandstalige kantwerdendatdeCVP, de PS, PSCenFDFaanFranstalige kant,aan partijen teregeren.Erkwameenregeringvan christendemocraten endecommunautaire een regeringvormde,kooshijervoorommetde verkiezingen voorhetBrusselsGewestin1989 samenhang. zijn beleidissocialerechtvaardigheiden hij wiststeevastwatwilde.Derodedraadin de manvanhetterreinenalspragmaticus,maar grote verklaringen,hijheeftzichaltijdontpoptals nooit demanvanstrijdliederengeweestof charismatische Picquéisalssociaaldemocraat beeld decreatievanwijkcontracten.De positieve zinmetalssteedsterugkerendvoor- had, vielzijnnaambijnakeeropkeer. Altijdin vele gesprekkendieikvoordezeafscheidsreeks stempel gedruktheeftophetGewest.Tijdensde voltooid. Picquéisdemanparexcellencediezijn Met CharlesPicquézijndeVileynegedachten Een kleinepolitieke geschiedenis Ook dekeuzevoorchristendemocratenwas Die keuzevoorFDFenVUwasweloverwogen, Toen Picquéalsoverwinnaarvandeeerste door aanpartij genoot Rudi Vervoort. voor dederdekeer. In2013gafPicquédefakkel gen keerdePicquéterugalsminister-president, ons ditzeerzwaaraanrekenen.” Nadeverkiezin- verkiezingen van2004,zeihijme:“Dekiezergaat voltooien. Toen ikhemspraknetvoorde het voorbij.Simonetmochtdelegislatuur ‘vergeten’ zijnbelasting aangifte intevullen,was post: toenbleekdathijalenkelejarenwas dent teworden.Ducarmebleefmaartweejaarop Daniel Ducarmebeslisteomzelfminister-presi- Donnea wasdriejaaraanzet,totpartijvoorzitter moest opkrassentenvoordelevanDeDonnea. Thielemans beslistedepartijtopdatSimonet Brussel moestafstaanaandesocialistFreddy van 2000deburgemeesterssjerpstad François-Xavier deDonneanaverkiezingen niet dekansomzichwaartemaken.Toen minister-president. MaardepartijgafSimonet voor dejonge,talentvolleJacquesSimonetals in 1999deverkiezingengewonnenenkozen chaos gecreëerd.DeFranstalige liberalenhadden aan zetenheeftdetopvanliberalepartij factor. Tussen1989en2004warendeliberalen Socialiste inBrusselsinds1989destabiele via eenomwegtochgekomen.Tijdelijk. ciering vandestedenwaserinbeperktemateen Brussel, VlaanderenenWallonië. Deherfinan- lanceerde hijtalvangrootstedelijkeprojectenin met Grootstedenbeleid.Vanuit diebevoegdheid en 2004washijindefederaleregeringbelast door stedelijkpoliticusendenker. Tussen 1999 partijgenoot Rudi Vervoort. Picquéiseendooren tot 2013,toenhijdefakkeldoorgafaan geweest. Eerstvan1989tot1999,dan2004 van loyaleregeringspartnerovergenomen. Chabert heeftdeliberaalGuyVanhengel derol gemeesters, krijgikdatnooitverkocht.” Na rend: “Inmijnpartij,metzoveelplattelandsbur- Zijn antwoordwaseveneenvoudigalsontnuchte- Brussel, indewandelgangenvanhetparlement. gesprek metChabertoverdeherfinanciering van wat erleefdebinnendeCVP. Ikherinnermeeen Brusselse regeringeneenantenneomteweten van de Vijfhoek, Brussel centrumenprogressievestad. Brussel, MigratiestadMeertalig Deheropleving Brussel, Vrijzinnig Brussel,ProstitutieinMisdaad Eerder verschenen:Brusselkosmopolitischestad,Katholiek zaterdag viabruzz.be/vileyn. Charles Picqué,deaartsvadervanBrusselziet omenkijktvooruit: Dit isdelaatsteaflevering van Vileyne gedachten. Tot spijtvanwiehetbenijdtisde Parti Picqué isvierkeerminister-president NU ZATERDAG ONLINE

TERUGBLIK OPDERTIG JAAR BRUSSELSE JOURNALISTIEK

“Picqué isaltijd

Vileyne gedachten L op zijnhoede communautaire geweest voor geschillen binnen Brussel” bruzz.be/vileyn 15 JULI2020

© BART DEWAELE

I

17 BRUZZ | VILEYNE GEDACHTEN Zomerserie SARA OP TWEE WIELEN DOOR DE ACHTERTUIN VAN BRUSSEL

Industrieel erfgoed en natuur langs het water Wie kanaal en Zenne richting Mechelen volgt, ziet in- dustrieel erfgoed geleidelijk baan ruimen voor natuur. Met water voortdurend in het vizier is de gevarieerde route niet alleen ontspannend, maar ook perfect doen- baar met kinderen of beginnende wielertoeristen. — SARA DE SLOOVER, FOTO SASKIA VANDERSTICHELE

en makkelijk haalbare tocht Budabrug in Heembeek, een

ZOMERSERIE is dit, ook voor wie niet over sierlijke industriële hefbrug uit | de beste fi ets beschikt of 1955 met een heel herkenbare zich in coronatijden voor het metalen structuur. Met wat geluk

BRUZZ Eeerst aan een uitstap op twee wielen kun je observeren hoe het brugdek wil wagen. Omdat we de hele tijd tot wel 35 meter omhooggaat voor langs de waterkant rijden, is de rit een eronderdoor varende boot, en immers volledig plat. Wij deden de daarna tot op de millimeter naar tocht met zo’n weifelende beginner. zijn oorspronkelijke positie Die was na afl oop erg enthousiast terugkeert. – “helemaal niet zo moeilijk als ik Zodra we de overkant bereikt dacht” – en heeft sindsdien al hebben, denderen vrachtwagens moeilijkere dagtochten achter de ons voorbij voor ze aan café kiezen. Charlie’s Angels afslaan richting de coronatijd wordt er maandelijks een overkant van de rivier voeren ons Starten doen we op de hoek van N1. We slalommen nog even langs brocantemarkt gehouden. Na een over een braakliggend terrein van de Van Praetbrug en de Vilvoordse- de vrachtwagens van een laatste laatste kans om de inwendige mens ruim elf hectare. Het lijkt een steenweg, waar een tweerichtings- afvalverwerkingsbedrijf aan de te versterken in brasserie Canal ongerept natuurgebied intussen, fi etspad langs het kanaal doorloopt waterkant en de sfeer aan de even verderop, verlaten we de maar is eigenlijk de oudste indus- richting Vilvoorde. Wie de eerste Vaartdijk slaat om. We fi etsen door bewoonde wereld. triële site van Vilvoorde. Tot midden kilometers door de voorhaven, langs een laatste deel van het havendo- We blijven langs het water rijden jaren tachtig stond hier de cokes- verbrandingsoven, hopen schroot mein, een smalle landtong geprangd op de Houtkaai, en al snel doemt de fabriek van steenkoolbedrijf Forges en zand, en de indrukwekkende tussen het kanaal en de Zenne met hangar voor ons op die de straat- de Clabecq. De grond is intussen silo’s van de Meunerie Bruxelloise veel vergane industriële glorie. naam eer aandoet. De voormalige gesaneerd, en ingepalmd door de liever overslaat, kan aan Sainctelette houtopslagplaats Parmentier, de natuur. Even lijkt het alsof we ons of Van Praet ook op de Waterbus WEG BEWOONDE WERELD bekendste loods van Vilvoorde, is op de heide bevinden, in plaats van stappen. Die pendelboot – waarop Nadat we onder het razende verkeer een monumentaal stuk industrieel in het centrum van Vilvoorde. fi etsen gratis meemogen – vaart op het viaduct van Vilvoorde zijn erfgoed dat er verlaten bijligt. Eindigen doet het weggetje op de precies dezelfde route, maar gereden en onder een stalen Tussen de sierlijke art-decopij- parking van een school, waarna het meedeinen op het klotsende water hijskraan zijn gefi etst, passeren we lers fi etsen, skaten, steppen of in een paar snelle bochten richting geeft alle industriële activiteit langs de nieuwe woonwijk Water- picknicken gebeurt op eigen risico, de Radiatorenstraat gaat. Recht meteen een rustgevend vakantie- zicht, met lofts en appartementen want de hangar is privéterrein. Maar tegenover de indrukwekkende tintje. De Waterbus doet op aan het kanaal, nog half in aan- je kunt er ook langs rijden, en vlak koeltorens van de gascentrale die aanvraag het park Drie Fonteinen bouw. We fi etsen langs de Kruitfa- daarachter hetzelfde wegeltje binnenkort vervangen wordt door aan, alvorens aan te meren aan de briek, op de plek waar honderd jaar terugvinden dat ons iets verderop een nog groter exemplaar, fi etsen we Steenkaai in Vilvoorde. geleden de echte kruitfabriek ’t via een houten brug over de langs de Asiat-site. Dit voormalige Wie liever vaste grond onder de Poeierke ontplofte. In het gebouw opnieuw boven water gekomen militaire domein stelde de stad vorig voeten houdt, rijdt tot aan de zit een bar/restaurant, buiten Zenne leidt. De paadjes aan de jaar ter beschikking aan kunsten-

18 I 15 JULI 2020 Langer traject DE RIT via Zennegat Waterpret bij Route via Vilvoordsesteenweg de Nekker naar Budabrug. Steek het kanaal daar over en baan je via Vaartdijk Terugweg Waterpret bij langs het Hofstade en Steenkaai en open terrein ach- kanaal ter houtloods in Vilvoorde een weg naar de Zenne. Vervolgens knooppunten 14, 13, 18, 16, 75, 10, 59, 92 en 93. Via het Vrijbroekpark in Mechelen terug Hoofdroute: naar nummer 59. Een gedetail- met de fi ets leerd plan, ook met alternatieve naar Mechelen routes zoals tot aan het Zenne- gat, is online te vinden.

▼ www.bruzz.be/fi etsen.

DE L’INDUSTRIE À LA NATURE

FR Si vous suivez le canal et la Senne en direction de Malines, vous verrez le patrimoine industriel céder progressivement la place à la De route volgt de nature. Avec l’eau toujours à portée hele tijd het water, de vue, le parcours varié est non seu- met onderweg lement relaxant, mais aussi tout à fait onder meer de accessible aux enfants ou aux Budabrug, een cyclistes débutants en raison de l’ab- sierlijke industriële sence de collines. À partir du pont hefbrug. Van Praet, vous longez le canal vers Vilvoorde. Vous traverserez le site des anciennes Forges de Clabecq, envahi par la nature, pour rejoindre la Senne. iniatief Horst. Of het jaarlijkse duiken. Even opletten hier voor provinciaal domein De Nekker Le long de l’eau, vous continuerez elektronische festival begin septem- tegenliggers. fi etsen, of al in Zemst afslaan voor dans la verdure jusqu’à Malines. Vous ber zal kunnen plaatsvinden, is nog Verder fi etsen naar fi etsknoop- een bezoek aan het domein van trouverez un plan détaillé sur altijd een vraagteken, maar in de punt 92, het verste punt op de route, Hofstade. Liever een lusvormige www.bruzz.be/fietsen. zomer zijn er alvast restaurant- kan op beide oevers. Aan route met een andere heen- als clubavonden gepland – iets voor op het knooppunt slaan we rechts af terugweg? Dan kun je in Hombeek FROM INDUSTRY TO NATURE de terugweg misschien – en twee naar de Stuivenbergbaan, om met afscheid nemen van de Zenne en via ‘sleeping concerts’. een snelle blik op het kanaal knooppunten naar Kapelle-op-den- EN If you follow the canal and Zenne Leuven- Dijle via het liefl ijke Bos fi etsen, waar het kanaal weer op towards Mechelen, you will grad- WEIDSE VELDEN Vrijbroekpark terug te keren naar de je wacht. ually see Brussels’ industrial heritage Vanaf hier maakt industrie geleidelijk Zenne. Wij maakten hier rechtsom- Een pitstop op de terugweg make way for natural landscapes. With plaats voor natuur. Langs weidse keert, maar er zijn veel alternatieven houden wij in Eppegem, waar een a constant view of water, this varied velden blijven we trouw het water mogelijk. gewiekste ondernemer een reclame- route is not only relaxing but also, volgen richting Eppegem, Weerde en De tocht is via het knooppunten- paneel naast het jaagpad heeft thanks to the lack of hills, perfect for Zemst, waar een deel van de Zenne netwerk bijvoorbeeld makkelijk te geplaatst om zijn ijsjesbar in het children or inexperienced cyclists. From the Van Praet Bridge, you follow meanderend afsplitst en wij de verlengen tot het Zennegat. Op die honderd meter verderop gelegen the canal to Vilvoorde, where you stroomgeul met de verharde bedding plek vloeien de Zenne en de Leuven- stationsgebouw te promoten. De 45 cross over the Zenne via the site of the blijven volgen. Na een paar kilometer se vaart samen in de Dijle, om enkele kilometer zitten er bijna op, en het former Forges de Clabecq, which has komen de twee armen van de Zenne honderden meter verder met de Nete uitstekende artisanale ijs is het now been reclaimed by nature. Along weer bij elkaar, en doemen wuivend te versmelten, en zo de Rupel te aanschuiven meer dan waard. the water you then continue to follow riet en watervogels op. De grote vormen. Wie na al dat water aan iets the leafy green route to Mechelen. You Eglegemvijver in Hombeek geeft verkwikkends toe is, kan in het Dit is de derde en laatste afl evering will find a detailed map online at prachtige uitzichten, vooraleer we via centrum van Mechelen in plaats van deze reeks. U kunt ze nalezen www.bruzz.be/fietsen. een smalle tunnel onder de spoorweg daarvan de Dijle volgen en naar via www.bruzz.be/fi etsen

15 JULI 2020 I 19 DeDe Vlaamse Vlaamse Gemeenschapscommissie Gemeenschapscommissie (VGC) (VGC) als als overheidsbestuur overheidsbestuur in in het het Brussels Brussels Hoofdstedelijk Hoofdstedelijk Gewest Gewest bevoegd bevoegd voor voor cultuur, cultuur, jeugd,jeugd, sport, sport, onderwijs, onderwijs, vorming, vorming, welzijn, welzijn, gezondheid gezondheid en en gezin gezin is is op op zoek zoek naar naar een: een: AlgemeenAlgemeen directeurdirecteur welzijn,welzijn, gezondheidgezondheid enen gezingezin

WilWil je je een een fundamentele fundamentele bijdrage bijdrage leveren leveren aan aan het het bevorderen bevorderen van van de de gezondheid, gezondheid, de de levenskwaliteit levenskwaliteit en en het het samenleven samenleven in in diversiteit, diversiteit, en en dit dit in in een een grootstedelijke grootstedelijke context?context? Heb Heb je je zin zin om om mee mee te te bouwen bouwen aan aan een een open open Nederlandstalig Nederlandstalig netwerk netwerk van van diensten diensten en en voorzieningen? voorzieningen? BenBen je je op op zoek zoek naar naar een een job job waarbij waarbij je je deel deel uitmaakt uitmaakt van van de de draaischijf draaischijf voor voor de de Vlaamse Vlaamse Gemeenschap Gemeenschap in in het het Brussels Brussels Hoofdstedelijk Hoofdstedelijk Gewest? Gewest? Dan Dan ben ben jij jijde de persoon persoon diedie we we zoeken! zoeken!

WaarWaar kom kom je je terecht? terecht? WatWat verwachten verwachten we we van van jou? jou? VOORVOOR DE DE VLAAMSE VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIEGEMEENSCHAPSCOMMISSIE DeDe VGC VGC staat staat voor voor een een assertieve, assertieve, open open en en zelfverzekerde zelfverzekerde Vlaamse Vlaamse Gemeenschap Gemeenschap ErEr is is geen geen specifiek specifiek diploma diploma vereist. vereist. Motivatie Motivatie en en ervaring ervaring zijn zijn voor voor ons ons de de ZIJNZIJN GELIJKE GELIJKE KANSEN KANSEN diedie evident evident aanwezig aanwezig is is in in het het Brussels Brussels Hoofdstedelijk Hoofdstedelijk Gewest Gewest en en die die de de stad stad doorslaggevendedoorslaggevende factoren. factoren. Jouw Jouw inhoudelijke inhoudelijke kennis kennis van van het het beleidsdomein beleidsdomein (en (en BELANGRIJK.BELANGRIJK. JOUW JOUW TALENT TALENT IS BELANGRIJKERIS BELANGRIJKER DAN DAN JE JE meemee uitbouwt. uitbouwt. De De Vlaamse Vlaamse Gemeenschapscommissie Gemeenschapscommissie is isin in Brussel Brussel bevoegd bevoegd voor voor dede bijhorende bijhorende regelgeving, regelgeving, beleidsactoren beleidsactoren en en actoren actoren op op het het werkveld) werkveld) creëert creëert de de GESLACHT,GESLACHT, GENDER, GENDER, AFKOMST, AFKOMST, LEEFTIJD,LEEFTIJD, GEAARDHEID, GEAARDHEID, culturele,culturele, onderwijs- onderwijs- en en persoonsgebonden persoonsgebonden aangelegenheden. aangelegenheden. nodigenodige meerwaarde meerwaarde voor voor onze onze organisatie. organisatie. HANDICAPHANDICAP OF OF CHRONISCHE CHRONISCHE ZIEKTE.ZIEKTE. JouwJouw functie functie JeJe kan kan minstens minstens 3 3jaar jaar leidinggevende leidinggevende ervaring ervaring voorleggen, voorleggen, verworven verworven in in de de laatste laatste • • Je Jeformuleert formuleert een een visie visie over over hoe hoe je je een een meerwaarde meerwaarde kan kan betekenen betekenen binnen binnen de de 1010 jaar jaar of of hebt hebt acht acht jaar jaar relevante relevante professionele professionele ervaring. ervaring. grootstedelijkegrootstedelijke context context van van Brussel Brussel en en meer meer specifiek specifiek op op het het vlak vlak van van welzijn, welzijn, OnderOnder leidinggevende leidinggevende ervaring ervaring verstaan verstaan we we de de expertise expertise inzake inzake beheer beheer in in een een gezondheidgezondheid en en gezin, gezin, samenleven samenleven in in diversiteit diversiteit en en kansarmoedebestrijding. kansarmoedebestrijding. overheidsdienstoverheidsdienst (of (of hiermee hiermee gelijkgesteld) gelijkgesteld) of of ervaring ervaring in in een een organisatie organisatie uit uit de de privé privé- - • • De De coördinatie coördinatie van van de de beleidsvoorbereiding, beleidsvoorbereiding, -uitvoering -uitvoering en en -evaluatie -evaluatie van van het het sector.sector. strategischstrategisch meerjarenplan meerjarenplan is is bij bij jou jou in in deskundige deskundige handen. handen. De De beleidsdoel beleidsdoel- - WatWat mag mag jij jij verwachten? verwachten? stellingenstellingen van van het het College College vormen vormen hierbij hierbij het het uitgangspunt. uitgangspunt. EenEen uitdagende uitdagende functie functie in in een een dynamische dynamische omgeving, omgeving, een een mandaatfunctie mandaatfunctie voor voor • • Je Jehaalt haalt energie energie uit uit het het volgen volgen van van maatschappelijke maatschappelijke en en technologische technologische ont ont- - dede duur duur van van 6 6 jaar jaar met met mogelijkheid mogelijkheid tot tot vernieuwing vernieuwing van van het het mandaat, mandaat, een een wikkelingenwikkelingen en en hebt hebt hierbij hierbij bijzondere bijzondere aandacht aandacht voor voor innovatie innovatie en en diversiteit. diversiteit. geïndexeerdgeïndexeerd brutojaarsalaris brutojaarsalaris (afhankelijk (afhankelijk van van de de anciënniteit) anciënniteit) tussen tussen 84.284 84.284 en en 110.225110.225 euro euro aangevuld aangevuld met met extralegale extralegale voordelen. voordelen. • • Met Met oog oog voor voor detail detail en en via via permanente permanente dialoog dialoog monitor monitor je je de de realisatie realisatie van van doelstellingendoelstellingen en en stuur stuur je je bij bij waar waar nodig. nodig. • • Als Als lid lid van van het het managementcomité managementcomité ben ben je je mee mee verantwoordelijk verantwoordelijk voor voor het het Interesse?Interesse? uitdragenuitdragen van van het het beleid beleid van van de de VGC. VGC. Je Je onderhoudt onderhoudt contacten contacten met met externe externe EnthousiastEnthousiast geworden? geworden? Wij Wij ook! ook! We We verwachten verwachten je je kandidatuur kandidatuur uiterlijk uiterlijk op op 16 16 partnerspartners om om een een goede goede informatiedoorstroming informatiedoorstroming te te verzekeren verzekeren en en op op de de augustusaugustus 2020 2020 via via mail mail aan aan [email protected] [email protected]. . Het Het gebruik gebruik van van het het hoogtehoogte te te blijven blijven van van de de noden noden van van de de Brusselaars Brusselaars en en actoren actoren op op het het terrein. terrein. kandidaatstellingsformulierkandidaatstellingsformulier is isverplicht. verplicht. • • Je Je weet weet als als geen geen ander ander hoe hoe je je je je team team op op een een motiverende motiverende en en coachende coachende MeerMeer informatie informatie over over de de functie functie en en het het competentieprofiel competentieprofiel vind vind je jeop op www.vgc.be www.vgc.be maniermanier aanstuurt aanstuurt en en organiseert organiseert kwalitatieve kwalitatieve overlegstructuren overlegstructuren ter ter bevor bevor- - onderonder vacatures. vacatures. Je Je vindt vindt er er ook ook het het kandidaatstellingsformulier. kandidaatstellingsformulier. Voor Voor vragen vragen kun kun je je deringdering van van de de interne interne samenhang samenhang en en communicatie communicatie tussen tussen de de verschillende verschillende terechtterecht bij bij Laura Laura Geerts Geerts van van de de administratie administratie van van de de VGC VGC via via [email protected] [email protected] organisatieonderdelen.organisatieonderdelen. ofof 02 02 563 563 03 03 05 05 of of 0499 0499 588 588 679 679. . Bxl in the mix NL

© ERIC OSTERMANN val de straten in. PLAZEverYwhere trekt het zomerfesti- over een andere boeg: onder de slogan Met corona op de loergooit Plazey het Alle windrichtingen uit PLAZEVERYWHERE 3>30/8,www.plazey.be een boordevollepicknickmandbovenop,” zegtVan dekens uitenvooreensympathieke prijsvoorzienweer lapje groenvanhetgewest.“We lenen gratispicknick- zondag wordthetElisabethparkopnieuwgezelligste Daarnaast iserookeenvertrouwdluik:vanvrijdagtot uurtje dePlazey-sfeertelatenontluiken. trekt enhalthoudtoppleintjesinparkjesomereen meer meteenmobielpodiumdatdoorde(speel)straten Ganshoren enKoekelberg metelkaarverbinden.Onder Onder verschillendegedaantenzalPlazeydewijkenvan windrichtingen uitonderdesloganPLAZEverYwhere.” paviljoen inhetparkvliegenwedezezomeralle laten ‘wapperen’. Vanuit onsnestrond dekioskenhet vooral ookomdeuitgestrektebuurtenrondhetparkte zet. “Nietenkelomsocialdistancingtegaranderen, dat samenmetDeZeypzijnschoudersonderhetfestival Van OverscheevangemeenschapscentrumDePlatoo, jaar dehelemaandaugustuszijnvleugels,” verteltLies het Elisabethpark,dehalsbandparkiet,spreidtPlazeydit “Naar hetvoorbeeldvandieanderelieflijke bewonervan Gelukkig isdeculturelesectoreencreatievesector! ons aleentijdjehetlevenzuurprobeerttemaken. opnieuw andersuit,metdankaandatkleinerotvirus tie, vorigjaaralsafsluiter. Ditjaarziethetzomereventer peil tehouden.Vroeger alsopenervandezomervakan- Elk jaarhelptPlazeyomdebarometervanjezomerop PLAZEY DUIKTDESTRATEN IN — TOM ZONDERMAN verhalen vanbewonersdewijk.” samen metBrusselBehoortOnsToe orkestreerden,met bezoekers wapenenvoorgeluidswandelingendiewe lenen ookaudiospelersenkoptelefoonsuit,waarmeewe jazzklarinettist en-saxofonistJoachimBadenhorst.“We performances doenofkleineconcertenspelen,zoalsde Overschee. Rond jepicknickbubbelcirkelenartiestendie en divers. debatten isvoortgevloeid.” Plazey, avontuurlijk,kleurrijk centra waaruiteenprogrammamet muziek,dansen samenwerking tussende22Brusselsegemeenschaps- Vrouwenlente hetover,” verteltDeMulder. “Datiseen “Het laatstePlazey-weekendnemendevrouwenvan Schroothoop metzijn‘junkjazz’deavondmagafsluiten. van MetX,dehelebuurtkleurgeven.Waarna hetjazztrio augustus zaldeDansvanQuetzalcóatl,eenproject swingende cocktail.Hetvoorlaatsteweekendvan en DanielDzidzonuafrobeat,jazz,soulfunktoteen componeren. EenweeklatervermengenOctavioAmos iedereen samenkanspelen,communiceren,creërenen Fujinn OpenOrchestra,een openluchtorkestwaarbij vergeten. Op9augustuskanjeernaarNiXiEenhet doen, diedeterzielegeganeBarElizamoetdoen Op zondagishetronddekioskinElisabethparkte even muzikaalwordtalsdebestemming.” “Maar wekunnenwelalverklappendatdewegernaartoe nog geheim,” knipoogtGrietkinDeMuldervanZeyp. verplaatsing. “Deidyllischelocatiehiervoorhoudenwe Ducheyne vanDeSprekendeEzelsconcertavondenop Op vrijdagcurerenondermeerPietMaris,VOLTA enJan ZOMERSE VROUWENLENTE kleur geven.kleur buurt hele de Quetzalcóatlde vanDans de augustuszal weekendvan voorlaatsteHet 15 JULI2020

I

21 Masks off PIANIST ALEX KOO REVEALS HIS TAKE ON THE CORONA CRISIS

‘I have never been more productive’

Every week, a Brussels-based artist shares their insights from the corona crisis. EN Pianist Alex Koo secretly hopes that the social lockdown gives people a renewed desire for real sensory experiences. — TOM PEETERS, FOTO SASKIA VANDERSTICHELE

How many mouth masks do you have, Very easily. I hadn’t had seven “free” What has the crisis made clear to you? do you iron them, and do you like days in a row for years. So I had a A number of the shortcomings of our wearing them? readymade to-do list and it structured society have been magnified. It has It feels strange to breathe in your own my day. When you suddenly have a lot become much clearer who you can breath, it is physically exhausting, and of time, your priorities change. It is only depend on. To policymakers, culture when I walk into the refrigerated now that I have finally managed to was always at the bottom of the list of section of Colruyt with my glasses on, finish my album Kimono Garden. The priorities. The picture of people they steam up completely. But I always melancholy “I Know, You Know, We packed together in an aeroplane wear a mask when I am in public space. Know” (Koo’s debut as a singer, red.), a beside a half-empty concert hall in I considered it my civic responsibility duet that I recorded with Lorena, which everyone is socially distancing even before they became obligatory. My exudes the lockdown. I wrote new was pure Monty Python. We’ve lost wife Lorena and I now own seven pieces for IFO and for a project with our sense of proportion and logic, masks, some of which we got free from pianist Craig Taborn, and I tinkered while the cultural sector does much the municipality of Etterbeek and the with my études. I have never been more more for the local economy than schools where we teach. We wash them productive. I have learned that by not airlines do. at 60° once per week, but we don’t iron biting off more than I can chew, I can them. It’s crazy when I think that my get more done. Was it a major adjustment to wake up mother used to iron everything. One in the social distancing society? day that will be a lost art because Have you started doing things that you I secretly hope that people have whenever I do iron anything – the odd never did before? become so sick of social media that shirt in the backstage of a performance I am an indoor footballer, but when it when normal life resumes, they will – it usually makes me zen. was even forbidden to juggle a ball in discover how much fun it is to do real the park by yourself, I started jogging. things. Sensory experiences, like The past few months have led people to That helped to lose the kilos that I had smelling books, having a drink, and question many of their routines. How gained from the extra glasses of wine attending live concerts. Perhaps did you cope with the responsibility of that I drank in the evenings. But I still corona will become the saviour of live reorganizing and rescheduling your life? think it’s incredibly boring. (Laughs) music after all.

Entrez dans la danse Summer stopovers K(a)na(a)leffect

FR/ Le virus n’aura EN/ Social distancing? NL/ Zoek je nog een pas eu raison des Limited audience? It’s not knaleffect voor je zomer? Detours Cyphers, a problem for the cultural Trek naar Hangar du l’escale estivale du centre Escale du Nord, Kanaal aan de Vaartdijk Detours Festival. which has been organizing in Anderlecht. In dat L’événement promet intimate summer stedelijke laboratorium de réunir dans la concerts called Les kan je opleidingen volgen capitale les pointures Escales Estivales over the over upcycling en tiny de la danse urbaine past few years. For its third houses, leren lassen en sous le signe du edition, the cultural centre in Anderlecht is inviting the timmeren, composteren op z’n Japans, gratis skate-initi- freestyle et du partage. Ouverts à tous les styles confondus Liège-based Latin lovers Los Cubanistos, the Brussels-ba- aties krijgen van Byrrrh & Skate of je maag spijzen aan (house, krump, afro dance, popping, locking, waacking, ...), sed psych-jazz freaks Yokaï, the riotous pack of animals de guinguette La Mouette. Zaterdag wordt Saison du les cyphers animeront la place du Musée à Bruxelles, Echoes Of Zoo led by saxophonist Nathan Daems, and the Kanaal gelanceerd, een nieuw bier van Brasserie La au-dessus du Mont des Arts, tous les mercredis à 18 Antwerp funkateer DTM Funk. The concerts are free, but Jungle, de Brusselse microbrouwerij die er zijn intrek heures. L’été sera chaud, l’été sera urbain. (SOS) advance booking is required. (TZ) heeft genomen. Santé! (TZ) 18/7, 14.00, Hangar du Kanaal, > 26/8, place du Musée, www.detoursfestival.be > 27/8, Escale du Nord, escaledunord.brussels Facebook: hangardukanaal

22 I 15 JULI 2020 ALEX KOO Soundtrack for the summer • Born in Waregem in 1990 as the son of a Belgian father and Japanese mother • Trained to become a classical orchestra pianist, but opted for jazz • After graduating with a Master’s in New York, he immediately recorded his debut Appleblueseagreen • Will release Kimono Garden on 22 July, a spacy solo album of soundscapes that is also his singing debut Met de single ‘Steentje’ en zijn album Casco brak Boudy Verleye alias BRIHANG vorig jaar helemaal door. Deze zomer lag voor de Brus- selse rapper met West-Vlaamse poëzie in zijn bloed geplaveid met festivals, tot corona daar een kruis over maakte. Gelukkig kan hij nog aan de bak in de Rock Werchter Zomerbar en op de Dranouter Zomersessies. Zijn soundtrack brengt je alvast op temperatuur.

1. ‘Nog hier’ 6. ‘Alleen’ Sticks Ikraaan “Sticks ken je van de legendarische “Kersverse Brusselse r&b-ster die op Nederlandse hiphopgroep Opgezwolle. aandringen van mij bij hetzelfde label Hij is nu al een tijdje elke week nieuwe tekende. Ze zingt vaak over mentale nummers aan het releasen alsof het gezondheid en doet dat op een erg pure broodjes zijn. Hij is gewoon de beste manier, zonder blad voor de mond.” rapper van Nederland, punt.” 7. ‘Sur le sol’ 2. ‘Bang babies’ Lomepal Zeroh “Mijn favoriete Franse rapper. Zijn “Zeroh heb ik leren kennen op de songs zijn heel goed opgebouwd en zijn albums van de Amerikaanse rapper refreinen zijn altijd heel erg meezing- Jonwayne. Hij experimenteert met het baar, maar toch niet goedkoop.” hiphopgenre, wat maffe gebroken sounds en flows oplevert.” 8. ‘Sinkies’ Hot Sugar 3. ‘Fata fou’ Marc Melià “Hot Sugar is een beatmaker uit New York die vooral gebruikmaakt van field “Marc Melià is een Brusselaar die recordings voor zijn beats. Ik ben grote mooie muziek maakt op synthesizers. fan van tekst, maar die beats van hem Het leuke aan deze en andere songs is spreken zonder woorden te gebruiken.” dat hij geen teksten gebruikt, enkel fonetische klanken. Wat een vrijheid! 9. ‘Hoelang nog’ ‘Fata fou’ betekent dus helemaal niets.” Ramzi

4. ‘A_X’ “Een nummer van de Antwerpse rapper Dean Blunt Ramzi, met onder meer ook Zwangere Ga dat dak op! Guy. Schone protestsong die inspeelt “De sound van Dean Blunt is uniek, op de Black Lives Matter-marsen.” heel warm, melancholisch en zweverig. NL/ Op 18 september opent het KBR Een paar jaar geleden speelde hij in de museum de deuren en kan ook Filip 10. ‘Synargis Chaonia: Beursschouwburg, maar daar kon ik ogen wennen altijd aan Fransen, slowfoodkok en bezieler van helaas geen kaartje voor bemachtigen.” cateringsuccesverhaal Witlof, zijn neus het donker’ voor lokaal, duurzaam en gezond S10 bovenhalen in restaurant Albert op de 5. ‘Lotus Europa’ Spinvis “S10 is een opkomend talent uit vijfde verdieping. Tot die tijd slaat Nederland. Ik ontdekte haar via Albert de handen in elkaar met “Spinvis is mijn held, mijn redder. Ik Discover Weekly van Spotify. Kort erna partyconcept Catclub en Play Label kan huilen, lachen en verdwalen in zijn tekende ze bij Noah’s Ark. Muziek is Records om het dakterras van de KBR teksten. Ik lees ze ook voor aan mijn haar therapie. Ze zou de Nederlandse om te toveren tot Albert Summer pasgeboren dochter. Vooral deze track, Ikraaan kunnen zijn. Hopelijk doen die Rooftop. Van woensdag tot en met een elf minuten lange existentiële rit.” twee ooit eens iets samen!” (TZ) zaterdag worden u en 300 anderen daar vergast op dj-sets, concerten, films, drankjes en hapjes. (KS) Listen on Spotify

Facebook: albertlovesbrussels Open Search Scan

15 JULI 2020 I 23 Film reviews

Été 65, le pendant français de Call Me by Your Name ? Affirmer cela serait réducteur.

Eté 85 is de verfilming van Danse sur ma tombe NL Dance on my grave, een cult- boek van de Brit Aidan Chambers. In het midden van de jaren 1980 Bien que les jeunes acteurs soient aussi beleeft een arbeiderszoon met FR L’événement idéal pour escorter les salles d’art charismatiques que Timothée Chalamet et que schrijftalent de zomer van zijn et d’essai à travers cet été diffi cile est Été 85, le leven in een badstad. Hij wordt tot le premier grand amour bénéfi cie du lyrisme nouveau fi lm de François Ozon. — NIELS RUËLL over zijn oren verliefd op een half- nécessaire, ce serait un peu réducteur de wees die samen met zijn excentrie- considérer Été 85 comme le pendant français de ke moeder een winkel uitbaat en met volle teugen geniet van ÉTÉ 85 Soleil, mer, boutique de plage, premier baiser et Call me by your name. Ou de My Own Private geneugten als feesten, vrijen en te FR, dir.: François dernière danse : tels sont les ingrédients du Idaho. C’est avant tout un Ozon : ludique, snel rijden. Eté 85 is vintage Ozon, act.: dernier fi lm de François Ozon. Depuis deux virulent et sans tabous comme les obsessions François Ozon: speels, vinnig en Benjamin Voisin, zonder taboes als donkere obses- Félix Lefebvre, décennies maintenant, ce Français sort presque sombres qui font surface. Lumineux et sexy Melvil Poupaud sies de kop boven water steken. chaque année un bon fi lm, parfois même un très jusqu’à ce que la mort entre dans la danse. Zonnig en sexy tot de dood ineens ••• bon. Les titres les plus populaires sont Huit Ce n’est pas un hasard si ce fi lm de vacances meedanst. Femmes, Potiche, Swimming Pool et Grâce à Dieu. commence et se termine avec une chanson de Eté 85 is the film adaptation EN Été 85 ressemble à un best of en raison de The Cure, les spécialistes anglais du romantisme of Dance on My Grave, a nombreuses scènes et thèmes qui rappellent ses sombre. Moins heureux est le choix de donner à cult book by British author Aidan œuvres précédentes, mais c’est en réalité Sailing de Rod Stewart un rôle important dans ce Chambers. In the mid-1980s, a l’adaptation cinématographique de La Danse du fi lm pour adolescents qui rappelle en passant les labourer’s son with literary talent spends the summer of his life in a coucou, un livre culte du Britannique Aidan vêtements bizarres qui étaient à la mode dans seaside town. He falls head over Chambers qu’a dévoré Ozon à l’adolescence. les années quatre-vingt. Une scène grotesque heels in love with a half-orphan Au milieu des années quatre-vingt, un fi ls de la dans une morgue fait un peu boire la tasse mais who runs a shop with his eccen- tric mother and enjoys pleasures classe ouvrière, doué pour l’écriture, passe l’été cela n’a pas empêché le Festival de Cannes de like partying, sex, and fast driving de sa vie dans une ville du bord de mer. Il tombe décerner à Été 85 le label Cannes 2020. with complete abandon. Eté 85 is fou amoureux d’un orphelin de père qui tient un En l’absence de toute compétition, c’est vintage François Ozon: playful, sharp, and taboo-breaking when magasin sur la plage avec sa mère excentrique, résolument un fi lm estival, mais cet Ozon dark obsessions emerge. Sunny et qui aime faire la fête, l’amour et les excès de aurait aussi eu sa place au soleil en temps and sexy until death joins the vitesse. Jusqu’à ce que le destin frappe. normal. dance.

24 I 15 JULI 2020 Haar en wijsheid Like life itself

CHEZ JOLIE COIFFURE ABOUT ENDLESSNESS BE, dir.: Rosine Mbakam SE, dir.: Roy Andersson, act.: Bengt Bergius, Anja Broms, Marie Burman •••• •••• EN VILLE ! 25/7 > 7/8, www.festivalenville.be

De wereld, een dorp? De wereldproblemen als de nog grote- NL wereld, een kapsalon in re individuele problemen bij de Matonge. Dat van de Kameroense kraag te vatten. Schaamrood op de Sabine om precies te zijn. Een rots wangen als u dacht dat het in zo’n in de branding, ook al heeft ze na kapsalon enkel over schoonheids- een jaar of acht nog altijd de juiste producten of haarextensies ging. ‘papieren’ niet, ook al was het een Deze emanciperende en instrue- helletocht om van Kameroen in rende documentaire van Rosine Brussel te raken en stelt ze gelaten Mbakam is onmisbaar om Brussel vast dat waarschuwingen over te begrijpen. Ze wordt vertoond slavernij in Libanon in de wind tijdens En ville !, een veelbelovend worden geslagen. De camera festival voor documentaires dat verlaat haar petieterige kapsalon drie maanden vervroegd werd. niet, maar dat blijkt ook helemaal Welgekomen nieuws voor wie niet nodig om een waaier aan doorheeft hoe belangrijk het is om actuele thema’s en zowel de grote jezelf te onderwijzen. (NR)

There are many films that and history. He stages them in EN make you cry and laugh at ways that are inspired by painters the same time, but how many and in a studio so that he can films simultaneously show both control every detail. A father gets the disconsolateness of existence drenched in the rain so that he can and console you? We can think of tie his daughter’s shoelaces. The four: Songs from the Second Floor daughter just takes it for granted. (2000), You, the Living (2007), A A priest who lost his faith is all but Pigeon Sat on a Branch Reflecting ignored by a psychologist who on Existence (2014), and About wants to catch his bus. Sometimes Endlessness (2019). All four were About Endlessness is funny, directed by Roy Andersson, a sometimes poetic, sometimes Swede who made his living mournful, sometimes cruel. making advertisements but earned Sometimes everything all at once. eternal fame for his studio films. Like life itself. It lacks colour, but They consist of a series of tableaux makes up for it with heaps of com- vivants inspired by everyday life passion and beauty. (NR)

FR Le monde est un salon de coiffure à Matonge. Celui de Sabine, la Camerounaise. La NL De films van de Zweed Roy Andersson bestaan uit een reeks door het dagelijkse leven en caméra ne quitte pas son petit salon de coiffure, et cela ne s’avère pas du tout nécessaire de geschiedenis geïnspireerde tableaux vivants, geënsceneerd in een studio zodat hij pour appréhender toute une série de thèmes d’actualité, les grands problèmes du monde et les controle heeft over elke detail en een beeld kan herleiden tot zijn essentie. Een vader laat zich problèmes individuels, d’autant plus importants. Ce documentaire émancipateur et instructif zeiknat regenen om de veters van zijn dochter te strikken. De dochter vindt het maar normaal. de Rosine Mbakam est indispensable pour comprendre Bruxelles. Il sera projeté dans le cadre Een priester die zijn geloof verloor, vindt amper gehoor bij een psycholoog die de bus wil halen. d’En ville’!, un festival de documentaires très prometteur qui a été avancé de trois mois. Soms is het grappig, soms poëtisch, soms droefgeestig, soms wreed. Soms alles tegelijk.

Is the world a village? Or is it a hairdresser’s in Matonge? The one run by Sabine from Les films du Suédois Roy Andersson consistent en une série de tableaux vivants inspirés EN FR Cameroon to be precise. The camera never leaves her tiny salon, but it doesn’t need to in de la vie quotidienne et de l’histoire, mis en scène en studio afin de contrôler chaque order to tackle a range of topical issues and both the world’s great problems and even more détail et de réduire l’image à l’essentiel. Dans About Endlessness, un père se fait tremper en pressing personal problems. This emancipating and instructive documentary by Rosine Mbakam nouant les lacets de sa fille. La fille trouve cela tout à fait normal. Un prêtre, qui a perdu la foi, is essential to understanding Brussels. It is being screened during En ville’!, a promising documen- peine à trouver une écoute attentive en la personne d’un psychologue qui veut prendre le bus. tary film festival that was moved forward by three months. C’est parfois drôle, parfois poétique, parfois triste, parfois cruel. Et parfois, tout en même temps.

HIGH FIVE

CRASH MONOS ÉTÉ 85 PINOCCHIO QUEEN & SLIM ••••• •••• ••• ••• •••

De Cronenberg-classic is terug. Een koortsdroom in de jungle. Zonnige duisternis van Ozon. Garrone doet Disney vergeten. Black Lives Ma’er, de videoclip. Le classique de Cronenberg de retour. Délire fiévreux dans la jungle. Ozon ou les ténèbres sous le soleil. Garrone fait de l'ombre à Disney. Black Lives Ma’er, le clip vidéo. The Cronenberg classic is back. A fever dream in the jungle. Sunny darkness from Ozon. Garrone puts Disney in the shade. Black Lives Ma’er, the music video.

15 JULI 2020 I 25 Expo review

œuvres d’art n’étaient pas destinées à être Préparez vos mouchoirs vues en dehors du cercle intime de leur créateur. L’intérêt pour l’art outsider, et La galerie E2 vous embarque dans l’univers des Paños, ces petits carrés de coton pour l’art des prisons en particulier, a fait FR dessinés que les prisonniers chicanos envoient à leurs proches. Leurs œuvres sortir les paños de l’histoire intime vers le circuit des musées, des galeries d’art et sont complétées par celles de jeunes artistes belges qui se sont emparés de ces des collectionneurs comme Reno supports. — GILLES BECHET Leplat-Torti qui expose une sélection de ses 400 pièces à Bruxelles. PAÑOS : AUTOUR « Pour moi, c’est une exposition poli- phie du tatouage. Il faut dire que beau- DE L’ART tique », avance Reno Leplat-Torti. « J’ai coup de ces détenus enfermés dans les CLIN D’ŒIL BELGE CARCÉRAL envie de faire changer le regard du public prisons du sud-ouest des États-Unis Loin du Rio Grande et de la vida loca des CHICANO sur ces hommes enfermés. Je ne me n’avaient jamais dessiné avant. Ils ont vu barrios de Los Angeles, la galerie a eu la > 16/8, Sterput, galerie-e2.org préoccupe pas des raisons qui les ont dans ce passe-temps minutieux une bonne idée de demander à des artistes •••• conduits en prison. Ce qui m’intéresse, échelle de secours vers un monde bruxellois ou belges de se réapproprier la c’est ce qu’ils dessinent. » Ce qu’on voit ce extérieur idéalisé, lieu de libertés, de technique et le support pour d’autres sont des dizaines de carrés de coton rédemption et de toutes les tentations. expériences artistiques. Question débordant d’images, souvent dessinées au Si les plus anciens paños remontent aux thématique, on quitte l’imaginaire bic, où les grosses voitures se mêlent aux années quarante, ils sont devenus plus carcéral d’outre-Atlantique et dans la divinités aztèques et à l’imagerie catho- populaires à la fin des années septante et technique aussi, le stylo-bille peut faire lique. On y trouve aussi des pin-up, des dans les années quatre-vingt quand les place à la peinture, à la sérigraphie ou à la scènes de violence, et des images autorités pénitentiaires ont mis à la broderie. Pour Silio Durt, c’était l’occasion symboliques ou cryptées comme des disposition des détenus des stylos à bille d’observer les débordements de la masques de clown et des boules de et des mouchoirs plus petits au tissage gouache et de l’aquarelle quand on les billard. Le rendu est proche de l’iconogra- plus serré. À l’origine, la plupart de ces pose sur un tissu de coton. « C’était mon

26 I 15 JULI 2020 Quarantoon WIDE VERCNOCKE

À VOIR AUSSI?

MARINA PINSKY ••••

L’artiste convoque sculpture, dessin et photographie pour une représentation du temps et de l’espace depuis l’Âge du bronze jusqu’à celui des satellites. (> 1/8, C‚L‚E‚A‚R‚I‚N‚G)

PIERRE TOUSSAINT ••••

Dans des images d’un noir et blanc cotonneux et charbonneux, le photo- graphe capte la trouble beauté du rien. (> 6/9, Contretype)

RONNY DELRUE •••

L’artiste expose plus de vingt années de travaux sur papier. Une archive de pensées, d’émotions et d’intuitions. Comme un portrait de son monde intérieur. (> 31/8, MLF )

journal de confinement et ça m’a servi de tremplin pour autre chose. » Mathieu Van NL Welkom in het universum Assche a emprunté quelques mouchoirs van de paños, zakdoeken de sa grand-mère. « Avec un clin d’œil à van katoen die chicano-gevan- l’univers des calaveras mexicains, j’ai genen hun naasten en geliefden construit mes compositions autour de la sturen, als brieven zonder woor- thématique du masque. » François den waarin ze hun dromen en Houssiaux qui anime un atelier d’art diepste gedachten uitdrukken. plastique à la prison de Marche-en-Fa- Jonge Belgische kunstenaars menne avec le tatoueur Piet du Congo (qui lieten zich inspireren door hun participe également à l’exposition) a werken en leerden de technie- ken aan om hun creatieve uni- proposé la technique du paños aux versum te verrijken. détenus qui fréquentent son atelier. « La réponse a été assez positive. On s’est EN Welcome to the universe demandé si ça venait de l’identification à of the paños, cotton hand- l’univers carcéral des créateurs de paños, kerchiefs that Chicano prisoners mais je crois surtout que ça vient de la send to their friends and loved technique du dessin au bic. Elle prend ones, like letters without words plus de temps et on n’a pas le droit à through which they express their dreams and deepest l’erreur. Ce qui m’a surpris, c’est que thoughts. Young Belgian artists certains ont passé près de cinq mois, à have been inspired by their raison d’une séance de deux heures par works and have acquired the semaine, alors que d’habitude, on change techniques to enrich their crea- de proposition après deux ou trois tive universe. semaines. »

15 JULI 2020 I 27

Eat & drink

Van streetfood tot haute cuisine

NL Het Aziatische broodje bao wordt steeds hipper in onze contreien. Zijn geheim? De garnituur, waarin een goeie chef zich helemaal kan laten gaan. — MICHEL VERLINDEN FOTO: SASKIA VANDERSTICHELE

De bao of baozi – Mandarijn voor ‘zakje’ – maakt al een tijdje furore in foodiekringen. Nochtans is deze kleine gestoomde brioche, waarvan er oneindig veel variaties bestaan, gewoon een typische streetfood- ZIN IN snack in China. Vanwaar dan de MEER BAO? hype? Omdat heel wat chefs, ook sterrenkoks, er potentieel in zien. BOBBI BAO In Parijs leverde Adeline Grattard De steengoede Chinees- (chef-kok van Yam’Tcha) een zeer Thaise kok Yoth Ondara geslaagde versie af, en in New York zorgt elke dag voor heeft David Chang (Momofuku) het kakelverse bereidingen. Zijn veggieversie (€6) broodje gepopulariseerd. Het moet met burrata, basilicum, gezegd: zijn steamed bun pork belly gegrilde groenten en heeft deze van oorsprong Koreaan- rucola is de moeite. se chef terecht mee wereldberoemd Waar de burger verstikt, staat de Aziatische streetfood-snack bao voor finesse. Brussel/Bruxelles, www.bobbibao.be gemaakt. Wat is er dan zo aantrekkelijk OLD BOY aan de bao? De zinnenprikkelende Nog zo’n adres dat je textuur. Lichtheid, dat is de sleutel concept lanceerde in de Koninklijke Een hoogtepunt bij Art Club by niet wilt missen. Hier tot het succes van de bao. In Musea voor Schone Kunsten. Deze Yves Mattagne: een heerlijk zachte hebben ze een variant tegenstelling tot de Amerikaanse getalenteerde kok, die zijn fameuze bao (€18) gevuld met knapperige met gerookt varkensvlees buns die een gemiddelde hamburger Sea Grill-restaurant binnenkort in varkensrug, gebakken à la robata en mosterd, in een zevengangenmenu samenhouden, staat de bao de Villa Lorraine installeert, (een Japanse manier van grillen), voor 35 euro. (gemaakt van tarwebloem, gist en bedacht een tafel met deelgerechten maar ook met stukjes pinda en Elsene/Ixelles, water) voor fi nesse, met een en liet zich daarvoor inspireren komkommerpickles. Het geheel is www.oldboyrestaurant.be veelvoud aan mogelijke garnituren. door de vele reizen die hij maakte afgewerkt met de beroemde Waar de burger verstikt, accentu- naar Japan, Korea en China. De hoisin-saus. Het resultaat bevindt DAM SUM eert het kleine Chinese broodje. onuitputtelijke texturen en zich tussen David Chang – zijn Dit adres brengt land en zee samen in een Deze delicatesse kon Brussel oogverblindende creaties die je daar versie gebruikt varkensborst met heerlijke mix van beslist niet onverschillig laten. Dat vindt, koppelt hij aan de producten komkommer en lente-uitjes – en de noordzeekrab en vond alvast topchef Yves Mattagne, en het meesterschap waarmee hij beroemde Taiwanese gua bao met varkensvlees. die voor de zomer een pop-up- zijn reputatie vestigde. gelakte eend. Brussel/Bruxelles, www.damsum.com

ART CLUB BY YVES MATTAGNE Koningsplein 3 place Royale, Brussel/Bruxelles, 02-212.08.00, www.art-club.be, > 22/8, di/ma/Tu > za/sa/Sa 12 > 14.00 & 19 > 22.00

28 I 15 JULI 2020

Parcours urbain LE POINT SUR LES NOUVELLES FRESQUES ET GRAFFITIS AVEC ANTHEA MISSY

Ça dégouline de street art !

FR Aussi virulent soit-il, ça n’était pas un virus qui allait arrêter le street art. Depuis le confi nement, les fresques murales et graffi tis se sont multipliés dans la capitale. Le phénomène n’a pas échappé à l’artiste urbaine Anthea Missy qui a elle-même pris part au mouvement. Elle nous raconte les œuvres les plus emblématiques de cette première moitié d’année 2020. Le mot d’ordre? « L’amour vaincra ».

— TEXTE ET PHOTO : SOPHIE SOUKIAS

PARCOURS URBAIN PARCOURS ’est pour Instagram? », s’enquiert un dix minutes de shooting photo avant qu’une funeste virus. L’image se matérialise sous la

| « jeune passant alors qu’Anthea Missy se admiratrice demande à profi ter d’un selfi e avec forme d’un collage sur un panneau de bois de la balance cheveux au vent autour de la celle qu’elle « suit de près sur les réseaux ». place du Châtelain. « L’ambiance était un peu glace géante commandée par le BRONKS Anthea Missy, son caractère solaire et sa inerte, il ne se passait rien. Je me suis dit qu’au BRUZZ Cà la street-artiste Katrien Vanderlinden. personnalité à fl eur de peau, ses jupes courtes et lieu d’attendre que la crise passe, je pouvais L’installation rose bonbon, mêlant habilement son rouge à lèvres assumé, font partie intégrante faire une œuvre peu coûteuse dont le caractère saveurs estivales et urgence climatique, égaye de sa signature. Pas question pour la street-ar- illégal restait raisonnable », dit la street-artiste. l’entrée du théâtre jeune public depuis quelques tiste et artiste peintre de se cacher derrière les «Parce que pour les street-artistes, la répression semaines. façades et les murs qu’elle fait siens. Et le est dure.» Rien de plus naturel pour Anthea Missy que principe vaut autant pour ses fresques comman- «La Ville peut faire l’apologie d’un artiste et de se mettre en scène devant des œuvres d’art dées par des ONG et associations de quartier que trouver ses fresques géniales tout en lui urbain. Son compte Instagram déborde de ses graffi tis, réalisés dans la clandestinité des infl igeant une amende pour ses graffi tis », photos d’elle posant, de Paris à New York, en petites heures et clamant, entre autres cris du déplore Anthea Missy. « Quand un artiste a passant par Londres ou Priština, devant ses cœur, « L’amour vaincra ». quelque chose à exprimer qui n’est pas de propres fresques murales dont les traits l’ordre de la destruction, il faudrait pouvoir faussement naïfs et les couleurs pures dégagent LA BAL MASQUÉ prendre son intention en compte et ne pas une intense chaleur humaine. Si les œuvres de la « Peu importent les déceptions, l’adversité et les sanctionner. Le graffi ti est une forme libre et Bruxelloise sont disséminées un peu partout incertitudes qu’on a dans la vie, il faut s’accro- affranchie qui se démarque du street art, dans la capitale, c’est sans doute à sa fresque en cher. L’amour fi nira par l’emporter », promet administrativement encadré et commandé.» hommage à Ihsane Jarfi , jeune Liégeois Anthea Missy. Lorsque le confi nement s’abat sur assassiné en 2012 parce qu’homosexuel, que la ville au mois de mars, la street-artiste imagine LE SOUFFLE COUPÉ l’on associe le plus souvent le travail engagé The Mascarade Ball: le baiser de deux amoureux Si Anthea Missy accueille avec beaucoup d’Anthea Missy. Entre force et douceur, perte et au masque coloré sous le regard malicieux d’un d’enthousiasme les nombreuses nouvelles amour, le portrait géant piloté par la Rainbow réalisations colorant Bruxelles depuis le House orne de ses couleurs pastel une façade du déconfi nement, l’hommage par Novadead à quartier des Riches Claires depuis 2018. « J’ai George Floyd commandé par la Ville de besoin que mes œuvres portent un message, Bruxelles, la fresque d’Amandine Lesay d’avoir quelque chose à raconter », dit Anthea « Le graffi ti I Can’t remerciant le personnel soignant soutenue par Missy. Breathe tagué sur un la commune d’Ixelles, la nouvelle œuvre au sol « Il n’y a pas que l’œuvre qui participe à d’Oli B pilotée par la STIB dans le cadre de la raconter l’histoire », poursuit la street-artiste. train belge est peut- construction du Métro 3, ce sont les œuvres « Je fais énormément de stories pour créer une sauvages et ancrées dans la culture urbaine qui expérience de communication. » Un dialogue être plus fort que sont allées droit au cœur de l’artiste. « Le graffi ti virtuel enclenché avec plus de 8300 followers n’importe quelle autre I Can’t Breathe tagué sur un train belge est qui trouve son prolongement dans le réel dès peut-être plus fort que n’importe quelle autre que l’occasion se présente. Il ne nous faut pas œuvre » œuvre », s’enthousiasme Anthea Missy. « C’est

30 I 15 JULI 2020 énorme, c’est inédit, c’est anonyme.» La street-artiste salue également la fresque de l’artiste Parole en collaboration avec Keym, ayant pris ses quartiers sur une palissade délabrée de la rue Godefroid Devresse à Schaerbeek. On y observe un mélange, dominé par le rouge, de texte, signalétique et dessins, tous placés sous la bannière du coronavirus et ses injonctions confinées. La légende urbaine raconte que plusieurs patrouilles de police se sont arrêtées devant l’œuvre en construction, non pas pour dégainer des PV mais bien des smartphones en mode photo. Autre coup de cœur de l’artiste urbaine: la campagne de collages féministe inspirée du mouvement initié par Marguerite Stern à Paris. Apparus depuis plusieurs mois à Bruxelles, les messages sur fond de feuilles A4 placardées à la sauvette dans les rues de la capitale se sont adaptés à la quarantaine. Comme en témoigne la composition, toujours visible, sur le mur d’une ruelle dissimulée du quartier Sainte-Catherine: « Harceleur, reste confiné ».

DE SIMPLES FEUILLES BLANCHES « Il s’agit de simples feuilles blanches, c’est extrêmement basique et c’est ce qui en fait un travail génial », dit la street-artiste. « On retrouve de plus en plus d’œuvres collées de ce genre. Il ne faut pas sous-estimer l’importance du texte. Pour moi, ce genre d’œuvres a la même valeur artistique qu’une fresque, par le sens des mots et les revendications qui sont claires. À Paris, beaucoup de ces collages ont été arrachés. Ça veut dire qu’ils dérangent et ça les rend d’autant plus légitimes.» «J’aime ces collages parce qu’ils échappent aux tentatives grandissantes d’encadrer l’art urbain. Si le street art s’institutionnalise à des fins d’embellissement du territoire, ou pour servir des messages plus politiques comme la préservation de l’environnement, il ne faut pas perdre de vue que le street art sert aussi de politique anti-graffiti », dit Anthea Missy. «L’institutionnalisation impose aussi à l’artiste de s’assurer une résonance universelle, de faire en sorte que les gens en rue se reconnaissent dans l’œuvre, or un street-artiste ne devrait pas avoir à justifier son travail. S’il est nécessaire pour les street-artistes de faire des compromis, ils doivent à tout prix continuer de braver l’autorité afin de s’assurer une pérennité. » De son côté, Anthea Missy a trouvé son équilibre entre pratique de l’ombre et com- mandes pour des causes qui lui tiennent à cœur: écologie, empowerment féminin, cause LGBTQI, solidarité et autres formes de réconfort. Pendant le mois d’août, la street-artiste mettra son talent au profit de l’asbl Zij-Kant pour réaliser Women Bike the City, une fresque géante au bord du Rien de plus naturel pour la Canal, destinée à encourager les femmes à street-artiste Anthea Missy que de rouler davantage à vélo en ville. «Je veux faire poser devant des œuvres urbaines, sont compte Instagram regorge de des œuvres qui incitent les gens à être plus

ces mises en scène. sensibles. Et, pourquoi pas, à passer à l’action.» ▼

15 JULI 2020 I 31 LE POINT SUR LES NOUVELLES FRESQUES ET GRAFFITIS AVEC ANTHEA MISSY ▼ © PHOTONEWS

© ÉRIC BEAUME Œuvre signée Novadead, L’artiste Jaune continue de rendre un commandée par la Ville hommage humoristique aux agents de de Bruxelles en hom- la propreté urbaine. mage à George Floyd. Place Cardinal Mercier, Jette Rue des Palais Outre- Ponts, Laeken © BRONKS

Cette glace géante signée Katrien Vanderlinden a été réalisée dans le cadre d’un appel à projet annuel lancé par le théâtre pour la jeunesse BRONKS. 15 rue du Marché aux Porcs, Bruxelles

Inspirés de la campagne menée par la Parisienne Margue-

PARCOURS URBAIN PARCOURS rite Stern, des collages féministes ont envahi les rues de | Bruxelles depuis plus de six mois. Rue du Pays de Liège, Bruxelles BRUZZ © SPEARART & ASBL URBANA

Réalisée fi n 2019 et pilotée par l’asbl Urbana dans le cadre de Mixity, l’œuvre Exodus de Spear aborde le thème de la migration. Au coin de la place Morichar et du parc Paulus, Saint-Gilles.

La street-artiste Rose Delhaye se bat pour la protection des ANTHEA © MISSY renards à Bruxelles en les Pendant le confi nement, Anthea Missy réalisait un peignant sur les murs et cabines collage sur panneau de bois intitulé The Mascarade électriques de la ville. Ball. 75, avenue Brugmann, Forest Place du Châtelain, Ixelles, Instagram: antheamissy © ROSE DELHAYE

32 I 15 JULI 2020 © JULES CÉSURE

En partenariat avec la Stib, Oli-B signe une marelle au sol qui invite à découvrir la nouvelle ligne de métro 3. STREETART Avenue Stalingrad, Bruxelles IN OVERDRIVE

NL Sinds de corona-afzondering is het aantal fresco’s en graf- fiti vermenigvuldigd in de hoofd- stad. Het fenomeen is niet ont- snapt aan de aandacht van street- artkunstenaar Anthea Missy, die zelf deel uitmaakt van de bewe- ging. Ze is erg enthousiast over de hommage aan George Floyd van de hand van Novadead, op vraag van de Stad Brussel, het fresco van Amandine Lesay ter ere van het © STEVEN VAN GARSSE zorgpersoneel op initiatief van de Parole et Keym signent ensemble une composition sauvage sur la gemeente Elsene, en het nieuwe thématique du confinement et les injonctions qui en découlent. vloerwerk van Oli-B voor de MIVB, Rue Godefroid Devreese, Schaerbeek maar het zijn vooral de ‘wilde’ wer- ken die de kunstenaar midscheeps hebben geraakt. “De graffiti ‘I Can’t Breathe’ op een Belgische trein is misschien wel het allerbelangrijk- ste werk.” De streetartkunstenaar is ook vol lof over het fresco over corona dat de kunstenaar Parole samen met Keym maakte, en over de feministische collagecampagne geïnspireerd op de Parijse bewe- ging van Marguerite Stern. “Ook al moeten street artists soms com- promissen sluiten, ze moeten de autoriteiten blijven trotseren om hun voortbestaan te verzekeren.”

STREET ART IN OVERDRIVE

EN Since the corona lockdown, the number of murals and amount of graffiti in the capital has increased significantly. The phe-

© ANTHEA © MISSY nomenon did not escape the Cet été, la street-artiste Anthea Missy réalisera, en collaboration avec notice of street art artist Anthea l’asbl Zij-Kant, une nouvelle fresque intitulée Women Bike The City (ici, Missy, who is herself part of the une simulation). L’inauguration est prévue le 13 septembre. movement. She is very enthusias- Rue du Marché aux Herbes, Bruxelles. Facebook: Women Bike The City tic about the tribute to George Floyd by Novadead, which was commissioned by the City of Brussels, the fresco by Amandine Lesay in honour of healthcare workers that was commissioned by the municipality of Elsene, and the new floor painting by Oli-B for the MIVB/STIB, but she was particular- ly moved by “wild” works. “The graf- fiti ‘I Can’t Breathe’ on a Belgian train is perhaps the most impor- tant work.” The street artist is also laudatory about the fresco about corona that the artist Parole made with Keym, and about the feminist collage campaign inspired by Marguerite Stern’s Parisian move-

© SEE U ment. “Even though street artists Visible du ciel seulement, l’œuvre monumentale de l’Atelier Soutenue par la commune d’Ixelles, cette fresque d’Amandine Lesay have to make compromises, they Louves & Tavu est une réflexion sur la 5G mixée à une reven- rend hommage au personnel soignant ayant risqué sa vie pour sauver must not stop challenging the dication féministe : ‘plus de point G, moins de 5G!’ les malades du coronavirus. authorities to guarantee their own See You, rue Fritz Toussaint 8, Ixelles En face de l’hôpital d’Etterbeek-Ixelles, rue Jean Paquot 63, Ixelles survival.”

15 JULI 2020 I 33 HIER STOND NORMAAL GEZIEN DE AGENDA VOOR ALLES WAT ER DEZE ZOMER TE DOEN IS IN BRUSSEL. INCLUSIEF 32 SPONSORLOGO’S ERGENS ONDERAAN.

Maar er is een Plan B. Een website van Brusselse plantrekkers voor Brusselaars en Brussel-lovers. Van muziek tot theater tot food tot alles wat de moeite is om veilig uit ons kot te komen.

Check wat er nog allemaal gebeurt deze zomer op planbrussel.be en trek uw Plan B.

Een initiatief van UiTinBrussel, Muntpunt en de Vlaamse Overheid.

PLAN B advertentie ZG + Algemeen.indd 2 22/06/2020 11:52 Zomerserie

COSTA TERRASSA

Ze liggen verborgen tussen de huizen of hoog boven de grond, maar redacteur Jasmijn Post weet ze te vinden: knusse, zomerse terrassen die het stadsleven net dat tikje meer geven. bruzz.be/terras

Ingrid Van den Broeck maakte van een kaal platform een prachtige tuin, waarin er zich zelfs koolmeesjes kwamen nestelen. COSTA TERRASSA COSTA | Ingrid Van den Broeck is herinneringen aan de keer dat ze kleuteronderwijzeres, Salvatore met dertig man het nieuwe jaar

Diffi cile informaticus. Samen inluidden op het dakterras. Net BRUZZ kregen ze dochter Luana, ‘We hoeven aan haar vijftigste verjaardag. journaliste. Ze ontmoetten Het was een ladies night met elkaar ooit tijdens het uitgaan in haar beste vriendinnen. De Vlaanderen. Zij woonde in dochter hielp met de drankjes en Antwerpen, hij in La Louvière. niet eens het de hapjes, de man was het huis Ze gingen op zoek naar een huis uit. in het midden, het liefst met een Maar aan alles komt een tuin. Dat bleek duur indertijd, gras te maaien’ eind. Binnenkort wachten maar ze vonden wel een mooi nieuwe avonturen op Van den appartement in Laken. Het — JASMIJN POST, FOTO SASKIA VANDERSTICHELE Broeck en Diffi cile. Zij gaat weer dakterras was toen niet meer in Antwerpen wonen, in een dan een kaal platform, maar appartement met aan weers- bleek, zodra het omgebouwd zijden een balkon. Ook hij was, de beste tuin die het koppel verhuist naar een ander huis. zich kon wensen. Béter dan een Broeck gecreëerd heeft. Ze oogst een boek te lezen. Bij mooi weer Het dakterras zullen ze na 33 tuin was zelfs. “Op het terras vijgen, amandelen en pruimen kun je er zonnen. “Er is niemand jaar overdragen aan iemand die hoef je het gras niet te maaien,” op het dakterras en plukt er die je hier ziet, behalve de er hopelijk evenveel van zal lacht Van den Broeck. rucola, basilicum en munt. De vliegtuigen,” lacht Van den houden als zij dat gedaan Dochter Luana kon er vele planten, waaronder Broeck. Het is echt ideaal: je hebben. “De fi jne herinneringen ‘s zomers in het plonsbadje en oleanders en klimplanten, wordt hier door niemand gezien, pakken ze niet meer af,” zegt maakte er ‘s winters een moeten wel regelmatig be- maar hebt zelf wel een mooi Van den Broeck. Zo is dat. sneeuwman. Haar vader hing sproeid worden. Tijdens de uitzicht. De zilveren bollen van zelfgemaakte vogelhuisjes op, en vakantieperiodes komt er dan het Atomium schitteren prachtig elk jaar zaten er koolmeesjes. ook altijd een plantsitter. in de verte. ‘s Zomers, in HET TERRAS “In de winter geven we ze te Gelukkig hangt de tuinslang in non-coronatijden, is er iedere Gelegen in Laken eten, ze kennen ons. Dit voorjaar het berghok om het werk te zaterdag vuurwerk in mini- 25 vierkante meter groot hadden we zelfs twee nestjes,” verlichten. Europa. En ook met oudejaars- Windrichting oost zegt Van den Broeck. De vogels Als de planten geen aandacht avond is het dakterras een ideale Oogst van vijgen, pruimen, amandelen voelen zich ongetwijfeld thuis in nodig hebben, is het terras ook plek om naar vuurwerk te kijken. Uitzicht op het Atomium de stadskwekerij die Van den ideaal om tot rust te komen en Van den Broeck heeft mooie

15 JULI 2020 I 35 Boek 36 BRUZZ | BOEK I ‘Wie geen ‘Wie

H BLERI LLESHI FILOSOOF ENSCHRIJVER 15 JULI2020 teweegbrengen. Want zijkunnendeechteverandering over deburgersenburgerbewegingen. Hoopvol ishij,zekerinBrussel, coronacrisis nietgoedhebbenaangepakt. de regeringeninditland,omdatze tussen boosheidenhoop.Kwaad ishijop ceert inzijnnieuwboek‘Wat nacorona’ Filosoof enschrijverBleriLleshibalan- universiteit. diploma’s aaneenVlaamse behaalde tweeuniversitaire Nederlands kwamhijhieraanen achttienjarige zonderkennisvan het zelf eenopvallendparcours.Als begaan is:dejongeren.Lleshireed de groepwaarhijhetmeestmee stad hebbenwaarhijwoontenover crisis. het meesttelijdenheeftindeze links, metveelempathievoorwie zonder enigeverrassing,stevig arbeid enkapitaal.Zijnanalyseis, de machtsverhoudingentussen bekijkt watdecoronacrisisdoetmet heidszorg onderdeloepneemten onder meerdeBelgischegezond- gedocumenteerd boekwaarinLleshi FOTO’S IVAN PUT veranderen’ zal niets strijd voert, Maar wewillenheteerstoverde een vlotgeschreven,goed Brief aanVlaanderenis Lleshi Wat nacorona? et nieuweboekvanBleri

STEVEN VAN GARSSE, PS enEcolodaar weleenverhaal jongerenwerkloosheid. Enikzag hoe schooluitval, dekinderarmoede, de BLERI LLESHI: jongeren betekenen? Wat wouudanpreciesvoordie jongerenwerker geworden.” ding indefilosofi e. Maartochbenik schappen engrootsteonderschei- onderscheiding inpolitiekeweten- wou ietsbetekenen.Ikhadeengrote kwam terugtoenikafstudeerde.Ik wil dewereldveranderen.Datappel gevoelig voor. Ikdachttoenook:ik toen iknoginAlbaniëwoonde,ook onrecht. Daarwasikalsadolescent, problemen gezienindestad.Het de switchgemaakt.Toen hebikde uit. Opeenbepaaldmomenthebik Lleshi. “Ikmaakteplezier, gingveel niet zobegaanmetdestad,” zegt studeren inBelgië,wasikhelemaal “Weet je,toenikbenbeginnente Ikzagdecijfersvan niet klopt.Dearmoede, deslechte cijfers bekijkt,zietnatuurlijkdat dat zijn deouders?’hoorjedan.Wie de jongeren legt,ofbijdeouders.‘Waar woordelijkheid volledigbijde geldende discoursdatdeverant- fiksen’. lisme: ‘wijzullenhetwelvooru voorstander vaneensoortpaterna- leven inhandennemen.Ikbengeen een instellingkomt,moetzijneigen verantwoordelijkheid. Ookwieuit gewerkt. Erisdeindividuele LLESHI: verkeerde pad. Wat looptermis? Veel jongereninBrusselrakenophet nen terrein. van diestudentenisdatonontgon- diversiteit indegrootstad.Voor veel maken voorBrussel,de probeer henzoveelmogelijkwarmte studenten sociaalwerkinLeuven.Ik ik veelgeleerd. het gerechtbijvoorbeeld.Daaruitheb die inaanrakingwarengeweestmet begeleiding gaandoenmetjongeren oude bleef.Ikbendanéén-op-één- rond hadden,maardatallesbijhet Anderzijds stoorikmijaanhet Vandaag doceerikfilosofi e aan Ikhebaltijdoptweesporen ik nooitkunnenstuderen. studiebeurs hadgekregen,dan toren. Alsikbijvoorbeeldgeen grotendeels afvandeomgevingsfac- jongeren. Ofwefalenofslagenhangt delijkheid weerhelemaalbijde pas ik,wantdatlegtdeverantwoor- dus jijmoethetookkunnen,’ dan iemand zegt:‘Bleriheefthetgekund, kunnen ookmisbruiktworden.Als Boukhriss. Maarrolmodellen beeld uitgekomen,ofDanira schrijver. Aya Sabiisdaarbijvoor- stappen tezettenalsjournalistof gegeven omviaeenblogdeeerste bijvoorbeeld jongerendekans kunnen opkijken.Ikhebzelf is goeddatjongerennaariemand LLESHI: het kunnenmaken. in Belgiëterechtgekomenenheeft bent zelfvanuitde Albanese bergen Wil udaarineenrolmodelzijn?U rond metuwverhaal overhetdiverse U trektintussenheel Vlaanderen werk. Op beidesporenisnogheelveel werkloosheid, diezijnstructureel. huisvesting, deschooluitval, Rolmodellen zijnnodig.Het gestemd inVlaanderen. massaal oprechtsepartijenwordt baar. Datverklaartookwaaromerzo de meerderheidisheelbeïnvloed- blemen inVlaanderen.Diezwijgen- zwijgt. Hetiseenvandegrotepro- enkelingen. Degrotemeerderheid maar tezeggen:hetgaatvaakover het nietaltijdmetmijeens.Om geapprecieerd had,zelfsalwarenze grote meerderheiddelezingzeer organisatoren weltehorendatde stelbaar. Nadienkreegikvande racistische reactieswarenonvoor- honderdtal landbouwers.De sprak enkelejarengeledenvooreen LLESHI: slag ofstoot. Brussel. Datgaatnietaltijdzonder Ikgaaltijdingesprek. “Wie hadooitgedacht dat erin 30 kilometer peruur?” de straten van Schaarbeek een Filosoof en schrijver snelheidslimiet zou komen van BLERI LLESHI als voordeorganisatievan voor debeheersingvanpandemie, helemaal inhetmiddelpunt.Zowel De coronacrisiszetdeoverheidweer ten. Vlamingen latenhetzichaanpra- in hetDNAvandeVlaming. Vlaming temaken.Racismezitniet Het heeftnietsmetdeaardvan van demediametextreemrechts. schap inVlaanderenendeomgang het scheefgetrokkenpartijland- Wallonië? Hetantwoordissimpel: in Vlaanderenenonbestaande waarom isextreemrechtszogroot Léonie deJongemetvraag: sche studievanonderzoekster Onlangs verscheeneenacademi- Of nog:debejaardentehuizen. dat deoverheiddaarnietopingaat. supermarkt verplicht.Ikbegrijp niet zeggen: maakmondmaskersin de in degezondheidszorg. De Block.Erzijnmiljardenbespaard richten opSophieWilmèsenMaggie gezondheidswerkers hunpijlen zijn. Hetisgeentoevaldatde soort crisissen. overheid betergewapendistegendit toch overduidelijkdateensterke coronacrisis zohardtoeslaat.Hetis mate. tie zitopdatpad,zijhetinmindere vrije markt.Ookdesociaaldemocra- mogelijk inhandenleggenvande de neoliberaleoverheid:zoveel manieren. Hetiseenfundamentvan moet worden.Opallemogelijke dertig jaardatdeoverheidafgeslankt SP.A totVlaamsBelang,zeggenal LLESHI: acht genomendannietgoedgedaan? Heeft Belgiëhetalleverhoudingenin LLESHI: tum voorlinks? gezondheidszorg. Isditeenmomen- Een andervoorbeeld.Virologen Het verklaartwaaromde mijn kind’ strafstaat’ en‘Inaya.Briefaan schrijft ondermeer‘Deneoliberale invloedrijke allochtonenvanKnack in 2014delijstmetmeest burg (UCLL) University CollegesLeuven-Lim- momenteel voltijdsdocentaande Brussel en Timeout andere Alba onder tot 2018Jongerenwerkerbij en filosofi e (VUB) studeert politiekewetenschappen geboren in1981 Bleri Lleshi Neen.Belgiëkanniettrots Allepolitiekepartijen,van druk zetten.”druk onder beleid hetze kunnen dan horen, stemlatenhun organisatiesmeer middenveld- “AlsLleshi: Bleri ners. dankzij develeactiesvanzorgverle- zorgverleners. Dieisergekomen eindelijk heeftvrijgemaaktvoorde miljoen eurodiedefederaleoverheid willen. Neembijvoorbeeldde600 overheid moetzijn:ditisnietwatwe schap vandemensenaan Laagdrempelig, lokaal.Debood- klein totgroot,isbelangrijk. moet gaanstaan.Elkestrijd,van bedoel iknietdatjeopdebarricaden voeden metvalseillusies.Metstrijd ren. Dieblijftdemaatschappij geen strijdvoert,zalnietsverande- sleutelwoord endatisstrijd.Wie mogelijk maken?Erismaaréén in hetautosalon. Hetgeweldzatniet vastgeketend aansuperdureauto’s geweld gebruikt?Zehebbenzich een uitkomstbieden. Als datnietwerkt,kanradicalisme beschaafd. Wat heeftdatveranderd? beter klimaat.Zewarenvolgzaamen jongeren opstraatgekomenvooreen de laatstejarentienduizenden ke komen.Politiek isconflict. Erzijn moet je op het niveau van het politie- los jegeenproblemenop. soneel. Datistochbeschamend.Zo 300 eurovoorhetfederalezorgper- applaudisseert vooreenchequevan punt vantemaken.DeSP.A heeft dekansgemistomhiereen mensen. Endesociaaldemocratie dan metdegezondheidvan meer bezigmetdeeconomischeelite LLESHI: Hoe moethetdanwél? LLESHI: niet teveelindewegleggen… de horecaentoeristischesector de vrijemarktomsupermarkten, Is hetincompetentieofiserdrukvan LLESHI: confrontatie aan. beweging gaatooksomsechtde ongehoorzaamheid, maarde Wat zedoenlijktopburgerlijke actiegroepen alsExtinctionRebellion. U hebteenzekeresympathievoor politici zijn. bij dezecrisis:hoeincompetentde de lockdown inrusthuizen over gruwelijketoestandentijdens de VlaamseOmbudsdienstspreek bejaardentehuizen. Hetrapportvan vijfduizend mensengestorvenin overheid doetnietsendaardoorzijn Virologen zeggen:schietinactie.De En heeftExtinctionRebellion Dat iswatmehetmeestebijblijft Hoekanjeverandering Wanneer jeveranderingwil, Beide. Deoverheidisveel 15 JULI2020

I ▼

37

BRUZZ | BOEK FILOSOOF EN SCHRIJVER BLERI LLESHI ▼ bij Extinction Rebellion, maar bij de boek zien waarom het niet aan de politie. tijdelijke werklozen is om de crisis te Dus ja, ze zijn radicaal, maar wat betalen, of aan de mensen die met ze doen, is niet gewelddadig. Als we moeite hun krediet kunnen afl ossen. over geweld spreken, mogen we niet Het zijn de rijke multinationals vergeten dat het meeste geweld die met geld over de brug moeten vanuit de staat komt. Dat is altijd zo. Bleri Lleshi: komen. en De Tijd “Ik wil geen hebben berekend dat tussen 2016 Hoe kijkt u dan naar de rellen na de valse profeet en 2018, in drie jaar tijd 723 miljard Black Lives Matter-betoging? Zijn het zijn. Ik heb euro van Belgische bedrijven is geen glazen gefrustreerde jongeren die plunderen bol.” ondergebracht in belastingparadij- wat ze anders nooit zullen kunnen zen. Nog een cijfer van De Tijd: in bekomen? 2018 hebben de grote bedrijven voor LLESHI: Dat soort rellen zijn niet 16,02 miljard euro aan fi scale politiek geïnspireerd. Het is cadeaus gekregen. vandalisme. Dat kan je niet De farmasector krijgt 2,8 verdedigen. miljard euro om de medicijnen goedkoper te maken en nieuwe Maar het zijn wel misschien de medicijnen te ontwikkelen, maar jongeren die u aan het begin van uw En neen, dan bedoel ik niet de Dus ja: het huidige democrati- de geneesmiddelen worden carrière op het juiste pad wou partijpolitiek, maar het politieke. sche systeem zal er ooit anders duurder. En de sociale zekerheid krijgen. uitzien. Je hoeft geen politiek moet er altijd maar meer geld LLESHI: Ik heb met jongeren Hebt u daar nog vertrouwen in? fi losoof te zijn om dat te zien. De insteken. En wat doet Jan Jambon gesproken die ooit bij rellen LLESHI: Neen. En ik sta hier niet vraag is in wat. Ik wil geen valse midden in de besparingen? Hij betrokken waren. Ik zeg hen: laat je alleen in. Ik merk het ook als ik door profeet zijn. Ik heb geen glazen bol. geeft Janssen Pharmaceutica een stem horen in plaats van de auto van Vlaanderen reis om lezingen te Maar ik kan wel zeggen waar ik subsidie van 8 miljoen euro om je buur in brand te steken. Of geven. Ook Europese surveys zeggen naartoe wil. Het mag geen economie boringen te doen voor geothermie. probeer iets positiefs voor je wijk te dit: nog nooit is het vertrouwen in zijn waarbij de winsten naar een Vlamingen vrezen dat de

BOEK betekenen. Wil je per se onrecht de politiek zo laag geweest. Ik heb kleine elite gaan. De winsten moeten bedrijven zullen vertrekken als we | aanklagen? Trek dan naar een wel heel veel vertrouwen in burgers, naar de mensen gaan. Ik zeg niet dat het hen wat te moeilijk maken. Ik gebouw van de federale overheid en in hun expertise. Als middenveldor- mensen niet rijker mogen worden. hoop echt dat Vlamingen dat

BRUZZ laat je ongenoegen horen bij de ganisaties meer hun stem laten Maar het moet op een eerlijke complex van zich kunnen afschud- machthebbers. horen en meehelpen om de stem van manier gebeuren. Met meer den, want dat is een mythe De de burgers bij de politici te brengen, herverdeling. Walen zijn hier minder gecom- Vindt u dat Brussel op de goeie dan kunnen ze het beleid onder druk En ook: die economie zal plexeerd over. Karel Anthonissen weg is? zetten. duurzaam moeten zijn. In Scandina- van de Bijzondere Belastinginspectie LLESHI: De vele problemen waarmee vië hebben ze dat begrepen en ook (BBI) laat in zijn boek perfect zien Brussel kampt zijn nog lang niet Kan een nieuwe vorm van burgerde- bondskanselier Angela Merkel zet in hoe de overheid de ontdoken opgelost. Dus kan de Brusselse mocratie soelaas brengen? op een ecologische omslag. belastingen van bedrijven kan politiek zeker een tandje bijsteken. LLESHI: Kijk, we leven vandaag in een recupereren. Wat blijkt? Het enige Waar ik wel positief over ben, is de neoliberaal kapitalisme en dat blijkt De coronacrisis kost nu al handenvol wat ontbreekt is politieke wil. vitaliteit van de burgerbewegingen. een heel dynamisch systeem te zijn, geld. Hoe wil u die socialere en Schaarbeek bijvoorbeeld. Wie had dat je au sérieux moet nemen. In ecologische ommekeer fi nancieren? Bleri Lleshi, ooit gedacht dat er in de straten een bepaalde linkse middens is het de LLESHI: Het geld is er. Vlaams Wat na corona? snelheidslimiet zou komen van 30 bon ton om te zeggen dat het minister-president Jan Jambon Brief aan Vlaanderen. kilometer per uur. Daar heeft de neoliberale kapitalisme op zijn (N-VA) zei enkele weken na de Met een voorwoord beweging 1030/0 voor geijverd. Het laatste benen loopt. Daar word ik lockdown: de belastingbetaler zal van Marc Van Ranst. is dus een verandering die er vanuit echt boos van. Dat is niet waar. Zo’n opdraaien voor de crisis, íemand de burgers zélf is gekomen. In het verandering gaat niet vanzelf. moet het betalen. Ik laat in mijn Epo 136 p. boek heb ik het ook over Clean Air Bxl, Filter Café Filtré en andere Brusselse voorbeelden waar we trots op mogen zijn. EN AVANT LES MOUVEMENTS CITOYENS ! CIVILIAN MOVEMENTS RULE! We mogen wel niet op de lauweren rusten. We moeten scherp FR Avec la crise du coronavirus, Bleri Lleshi a repris la plume. EN The corona crisis inspired Bleri Lleshi to put pen to paper. blijven en benadrukken dat de Dans son nouveau livre, il fait le constat de l’échec du gouver- In his new book, he argues that the government has failed burgerbewegingen van vandaag hun nement et de la mise en évidence par la crise du sous-financement and that the crisis has exposed the structural underfinancing of effect niet missen. Zodat er zich structurel du secteur des soins de santé. La facture du coronavirus the healthcare sector. The corona bill will be high but the most hopelijk nog meer mensen bij zullen va être salée, mais ce sont les personnes les plus vulnérables de la vulnerable in society are likely to suffer worst, while multination- société qui risquent d’en être les victimes, tandis que les multinatio- als continue to grow ever richer. Lleshi wants to find an alterna- aansluiten. De boodschap in mijn nales ne cessent de s’enrichir. Lleshi souhaite sortir du capitalisme tive to neoliberal capitalism and has fixed his hope on the people boek is dubbel: wij hebben als néolibéral et place ses espoirs dans les citoyens. Ils peuvent appor- of this country. They can ensure change must put pressure on burgers elk individueel een rol te ter des changements et doivent faire pression sur les pouvoirs the government via civilian movements, showing clearly that spelen, maar we moeten ook publics par le biais de mouvements citoyens, et montrer qu’ils ne they are dissatisfied with the direction that is currently being deelnemen aan het politieke niveau. sont pas d’accord avec la voie actuellement suivie. taken.

38 I 15 JULI 2020 Zomerserie

HET FOTOGRAFISCH GEHEUGEN

Redacteur Michaël Bellon haalt met Ivan De Vadder, KRISTIEN HEMMERECHTS en Oda Van Neygen drie weken lang oude foto’s van onder het stof. Tijdens de zomer bladeren we Ontdek de reeks via bruzz.be/vakantiefoto wat ook belangrijk is voor het door oude albums van enkele verdere leven, is dat ik als bekende mensen, op zoek naar jongste in het gezin veel liefde een fotografi sche herinnering heb gekregen. Ik was een aan het Brussel van hun jeugd. beetje de pop voor iedereen. In de tweede afl evering gaat het ‘Ons Kiki’ werd graag gezien. over Kristien – ‘Kiki’ – Hemme- ‘Ik was een Dat gevoel heeft mijn vader rechts en Coco de papegaai op zelfs een beetje overweldigd. Expo 58. En misschien heb ik me daar Sinds de moeder van Kristien beetje de pop op een gegeven moment ook Hemmerechts eind december wel van losgemaakt, waardoor naar een rusthuis ging, waakt ze niet begrepen waarom ‘ons de schrijfster over de fotoal- voor iedereen’ Kiki’ nu toch weer dit of dat bums, die haar moeder ging doen. Zoals in het zorgvuldig bijhield. Over de buitenland gaan wonen datering van het fotootje dat bijvoorbeeld.” Hemmerechts eruitpikt bestaat Hemmerechts is in Brussel geen twijfel. Het is genomen geboren en in het Brusselse tijdens Expo 1958, toen opgegroeid. Toen ze dichter Hemmerechts bijna drie was. Ze Herman de Coninck ontmoet- herinnert zich alleen de te, trok ze naar Antwerpen, verhalen erover. “Mijn vader een stad die ze voordien (wijlen Karel Hemmerechts, nauwelijks kende. De banden red.) maakte toen voor de BRT met Brussel zijn wel gebleven, dagelijks reportages van op de want Hemmerechts gaf nog Expo. Mijn moeder ging elke les aan de KUB – de vroegere dag met ons te voet naar de UFSAL. “Toen ik kind was, Heizel. Ik zat in de poussette, en waren wij typische randbewo- HET FOTOGRAFISCH GEHEUGEN HET FOTOGRAFISCH mijn broer en mijn zus liepen ners die naar de stad gingen | links en rechts ervan en om boodschappen te doen. moesten de stang vasthouden. Dan trokken we met grote

Dat was toch nog een eindje van boodschappentassen op de BRUZZ bij ons thuis in Strombeek.” boerentram tot aan halte rue De charme van de foto Georges Matheus – destijds bestaat voor een deel uit de was dat pal in de hoerenbuurt, handgeschreven vermelding bevreemdend genoeg – om ‘Kiki en Coco’ op het gekartelde vandaar naar de Place Rogier, randje. Hemmerechts: “Mijn de Nieuwstraat en Adolphe moeder zegt soms Kristien, Max te gaan. De Heizel – toen maar mijn broer, mijn zus en al wat vervallen – is nog een mijn vader noemden me Kiki. tijdje het decor voor uitstapjes Het eigenaardige aan die naam gebleven. Met mijn eerste was dat zodra mensen hem liefje sprak ik altijd af aan de hoorden, ze hem gingen voet van het Atomium. Later gebruiken. Ook bij de jeugdbe- begon ik af en toe uit te gaan weging of onder vrienden en in het centrum, bijvoorbeeld vriendinnen was ik altijd Kiki. voor de Mallemuntconcerten. Toen ik ging studeren aan de Kristien Hemmerechts op Expo 58, mét papegaai. Of ik fi etste achter ’t gat van UFSAL (de intussen ter ziele mijn moeder naar de stad. gegane universiteit aan Simonis, Maar nooit naar café Le red.) had ik het voornemen Noeud, dat zou ik niet hebben Kristien te worden, maar in “Dat heeft ze lange tijd gedaan associëren met het kind op de gewaagd, want daar gebeurden mijn jaar zat iemand van mijn voor de drie kinderen, net als foto’s. “Ik weet met mijn zogezegd allemaal slechte jeugdbeweging, waardoor ik ook ons haar knippen. Wij verstand dat ik dat ben, maar dingen. Destijds had de stad daar weer Kiki werd. Die naam noemden dat een coupe à la ik voel het niet. Wat mij wel veel minder charme. hoort bij die periode.” jatte (lacht).” gezegd is – maar dat klinkt zo Vanden Boeynants had lelijk Het jurkje dat de kleine Als ze door het album stoeferig (lacht) – is dat ik een huisgehouden. Nu is Brussel Kristien op de foto draagt bladert, vindt Hemmerechts lief en opgewekt kind was. een veel aangenamere stad heeft haar moeder gemaakt. het moeilijk om zichzelf te Wat in ieder geval waar is, en geworden.”

15 JULI 2020 I 39 Reportage OP NAAR BROKSELE, HET PIEPKLEINE TWEELINGZUSJE VAN ONZE HOOFDSTAD

Een Brusseltje in Frankrij k

Offi cieel is het geen staycation, maar trek je als Brusselaar naar het Noord-Franse dorpje Broksele, waarmee onze hoofdstad ‘gejumeleerd’ is, dan stoot je toch op een aantal vertrouwde elementen. De kleine tweelingzus heeft behalve haar etymologische achtergrond, drassige ondergrond en haar tweetalige karakter ook een Manneken Pis met Brussel

gemeen. — MICHAËL BELLON, FOTO’S IVAN PUT REPORTAGE |

roxeele of Broksele kan u gerust ‘het tegen, maar evengoed dorpsnamen zonder een ‘B’, BRUZZ Brussel van Noord-Frankrijk’ noemen. zoals Wormhout, Yserhoek of Zegerskapel. En Etymologisch is de verwantschap in ieder vlak naast Broksele ligt Rubroek. Net zoals geval evident. Zowel Brussel als Broksele Ruisbroek bij Brussel een indicatie dat we bijna Bbetekenden oorspronkelijk ‘sele’ (huis) in een ter bestemming zijn. ‘broec’ (moeras). Waarom ‘broec’ en ‘sele’ in onze contreien dan taalkundig evolueerde tot ‘Brussel’ HANDTASTELIJKHEDEN en ‘Bruxelles’, terwijl het honderdtachtig Broksele ziet er natuurlijk wel een beetje anders kilometer verder op dezelfde breedtegraad bij uit dan Brussel. Dat het precies ten tijde van die ‘Broksele’ of ‘Broxeele’ bleef, moet u zelf maar millenniumviering in het vizier kwam als uitzoeken. Voor ons is het immers ook vakantie, zustergemeente is misschien geen toeval, want matuur met de boodschap ‘Joyeuses fêtes’. We en we zijn al helemaal naar het intrigerende het dorpje in het Noorderdepartement lijkt, met zitten ondertussen dan ook opnieuw dichter bij de gehucht daarginds gebold om u erop te wijzen of alle respect, een beetje op het Brussel van duizend volgende eindejaarsfeesten dan we van de vorige eraan te herinneren dat Brussel er in 1979 jaar geleden. Zo is een auto hier nog niet verwijderd zijn, dus is het niet meer de moeite het zustergemeente van werd. Naar aanleiding van standaard een SUV, maar een gewone auto met gevaarte nog te demonteren. die naamverwantschap, en het feit dat Brussel in een simpele ruit of een leeuwtje als logo. Er zijn De D211 leidt me naar de Sint-Quintinuskerk 1979 zijn duizendjarig bestaan vierde. een aantal nieuwe woningen in aanbouw, maar vierhonderd meter verderop, waar ik me kan Broksele ligt in Frans-Vlaanderen. In het het aantal inwoners schommelt al decennia rond parkeren. Dit kerkje heeft wel aangepaste Houtland, dat aansluit op onze Westhoek en mee de 400, en die lijken zich ook nog eens allemaal afmetingen. Het kerkhof eromheen is ook klein, deel uitmaakt van het Heuvelland. Zodra je de goed te kunnen verstoppen. Het is zaterdag en de maar heeft nog plaats. Naast de kerk staat het snelweg verlaat, beland je dan ook in een lockdown is al een tijdje voorbij, maar er is schooltje, en ertegenover de voormalige pastorie herkenbare streek. Buitenmaatse kerktorens helemaal niemand op straat. Dwars over een van en het voormalige dorpscafé die allebei woonhuis markeren het landschap. De daken van de huizen de straten hangt nog een gedoofde verlichtingsar- zijn geworden. Dan moet achter de kerk de mairie in de polders komen door het opgeschoten koren en de heuvelachtigheid der dingen dan weer nauwelijks boven het maaiveld uit. Onooglijke gehuchten krijgen ter aanmoediging toch bewegwijzering naar hun ‘centre ville’ mee. “We hebben een goede gemeenteraad met een goede Hoewel de streek na de zeventiende eeuw ambiance en er zijn hier weinig problemen” defi nitief Frans bleef, liegen de geografi sche benamingen er natuurlijk niet om. De straatna- VINCENT PAUWELS men op de gps eindigen op ‘-straete’. Op weg naar Burgemeester van Broksele Broksele kom ik ook nog Bissezele en Bollezele

40 I 15 JULI 2020 In Broksele wonen ongeveer vierhonderd mensen, en die weten zich donders goed te verstoppen. liggen. Er fietst net een groepje elektrisch gemoto- elektrisch aangedreven gepensioneerde blijkbaar want net voor de lockdown in maart kon hij al in riseerde gepensioneerden naartoe. Ik volg hun nog weleens meemaken. Over de minderjarigheid de eerste ronde van de lokale verkiezingen 94 West-Vlaamse kreten van opwinding vanaf een van het Manneken kan dan wel gediscussieerd procent van de opgedaagde kiezers overtuigen. Er kleine afstand en zie dat ze de hoofdattractie van worden, het groepje toeristen gaat zich giechelend was dan ook maar één lijst waarop de Broksele- Broksele al hebben gevonden – die waarvoor ik te buiten aan enkele geestige obsceniteiten die in naren konden stemmen. “Er is inderdaad geen net twee uur in de auto heb gezeten. Brussel natuurlijk volstrekt onmogelijk zouden oppositie in het dorp omdat alles goed gaat,” zegt De groep vat inderdaad post rond het Manne- zijn. En die witte darm waarmee het nepbronzen Pauwels laconiek, in een onnavolgbaar snel en ken Pis, dat hier in deze dunbevolkte streek frank, ventje van anus tot penis geïntubeerd is, lokt de noordelijk Frans. “We hebben een goede vrij en vooral zonder omheining met zijn snikkel frivoliteiten ook enigszins uit. Misschien bestaan gemeenteraad met een goede ambiance en er zijn op een sokkel mag staan. Een van de gepensio- hier betere oplossingen voor. hier weinig problemen. Het grootste dossier is neerden is aan de slag met de zelfontspanner. Dat momenteel de verkoop van veertig nieuwe lijkt te lukken, maar voor de zekerheid mag ik ook GESTOLEN EN VERPLAATST bouwpercelen omdat onze gemeente nog groeit. een paar foto’s nemen van het gezelschap. Het Wat we eigenlijk ook missen, is een plakkaat met Het zijn vooral inwoners van het naburige stadje Manneken moet blijkbaar net even niet, maar enige uitleg over de reden waarom het Manneken Saint-Omer (Sint-Omaars, red.) die hier de rust geeft toch aanleiding tot een mooi groepsportret hier staat, en over de banden die Broksele met komen opzoeken.” voor het charmante stadhuis in het groene parkje. Brussel onderhoudt. Die vragen stellen we dan Volgens Pauwels passeren de toeristen hier Na de fotosessie volgt nog wat hilariteit maar aan de burgemeester, voor wie we de met grote regelmaat. Niet alleen per fiets, maar wanneer een van de dames zich te buiten gaat aan toeristische vrijpostigheden met zijn beroemde ook met de auto en de autocar. “Vooral veel enkele handtastelijkheden. Het piemeltje van het burger zedig verzwijgen. De burgemeester is al Belgen, maar ook Engelsen en andere nationali- uiterst benaderbare Manneken is namelijk het sinds 2014 Vincent Pauwels, een man van 47 met teiten. Ze stoppen allemaal voor het Manneken uiteinde van een wit darmpje dat normaal de drie kinderen die daarnaast ook technisch omdat hij in steeds meer gidsen vermeld staat.” waterstraal aanvoert. Als je eraan trekt, kan je de verantwoordelijke is in een ziekenhuis. Hij is net Hoewel Pauwels er nog niet bij was toen het fiere fluit zo lang maken als je wilt, en dat wil zo’n aan zijn tweede termijn van zes jaar begonnen, beeldje van Manneken Pis in 1979 aan Broksele

15 JULI 2020 I 41 OP NAAR BROKSELE, HET KLEINE TWEELINGZUSJE VAN ONZE HOOFDSTAD

UN MINI BRUXELLES EN FRANCE

FR On peut dire de Broxeele ou Broksele que c’est la « Bruxelles du Nord de la France ». Étymologiquement, la parenté est Te zien in Noord- en tout cas évidente. Bruxelles et Frankrijk: Manneken Pis Broxeele viennent du néerlandais van Broksele, « sele » (maison) dans un « broec » het Musée (marais). Pourquoi « broec » et de Flandre in « sele » ont ensuite évolué linguis- Kassel, en een tiquement en « Brussel » et Nederlandstalig « Bruxelles » dans nos contrées, straatnaambord. alors que cent quatre-vingt kilo- mètres plus loin à la même lati- tude, on a gardé « Broksele » ou « Broxeele » ? Il vous faudra décou- vrir cela par vous-même. Si vous vous rendez dans ce village du nord de la France, qui est jumelé avec notre capitale, vous rencon- trerez un certain nombre d’élé- ments familiers. En plus de son origine étymologique, de son sous-sol marécageux et de son caractère bilingue, la petite sœur jumelle a également un Manneken Pis en commun avec Bruxelles. Après le vol non résolu de la sta-

REPORTAGE tue, sa réplique fut enlevée de son | piédestal devant l’église et l’école pour rejoindre la mairie. BRUZZ A MINIATURE BRUSSELS IN FRANCE werd geschonken, speelde hij wel een rol in de heeft dit Franse dorp met onze Brabantse stad herlancering van de toeristische attractie. Nadat gemeen: sporen van meertaligheid. EN You might well describe het beeld, zoals het een echt Manneken Pis Is het de moeite om voor Broksele alleen deze Broxeele or Broksele as “the Brussels of northern France”. betaamt, eens werd gestolen in een zaak die nooit reis te maken? Dat niet. De plaatselijke camping Etymologically, the connection is werd opgehelderd, werd een replica in kunsthars herbergt naast stacaravans ook enkele vrije very clear. Both Brussels and in 2010 door Pauwels verplaatst van de oorspron- plaatsen, doch de vakantiesfeer is er eerder Broksele originally meant “sele” kelijke sokkel voor de kerk en de school naar deze beperkt. Maar natuurlijk: deze streek tussen de (house) in a “broec” (swamp). We plek aan het stadhuis. “Hij stond daar vlak naast Westhoek en de Opaalkust vaut le détour als u in will let you figure out why “broec” de kant van de weg, waardoor de toeristen de buurt bent. Andere stopplaatsen zijn het stadje and “sele” evolved linguistically to dikwijls niet eens uitstapten. Nu staat hij rustig in Kassel op de Kasselberg, dat kan pronken met een “Brussels” and “Bruxelles” in this een groen kader.” Musée de Flandre waar ons Vlaanderen alleen area, while one hundred kilo- Omdat Pauwels destijds als schepen van nog maar van kan dromen. Er is ook de molen van metres to the west on the same feestelijkheden Manneken Pis herwaardeerde, Wormhout, het oorlogskerkhof in Hazebroek, of latitude it became “Broksele” or “Broxeele”. If, as a Brussels local, werd hij in 2011 samen met de toenmalige het rommelige kleine stadje Sint-Omaars, you travel to the northern French burgemeester Christian Hidden ook erelid van de waarvan de laagste huisjes haast met hun voeten village with which our capital is Orde van de Vrienden van Manneken-Pis. “Het in de rivier de Aa staan. In Sint-Omaars vind je “twinned”, you will find a number Manneken heeft ook één kostuum dat door Brussel het Maison du Marais, dat ons terug bij de of familiar elements. Apart from geschonken werd. Het stelt een Vlaamse boer voor geboortegrond van Brussel brengt. Van hieruit its etymological background, met pet en salopette. Typisch voor de streek.” kan je per boot het schitterende moerasland marshy subsoil, and bilingual pop- verkennen waar Broksele zijn naam aan dankt. ulation, our smaller twin sister GEHUCHT IN EEN MOERAS Wie in de streek woont, heeft inderdaad veel kans also has a Manneken Pis in com- Met de vage belofte dat hij na lange tijd misschien dat zijn adres met ‘Rue du Marais’ begint, en mon with Brussels. After the stat- nog wel eens tot in Brussel zal raken, neem ik burgemeester Pauwels is nog altijd beducht voor ue, as befits a real Manneken Pis, was once stolen – the case has afscheid van de onbetwiste burgemeester. Terug overstromingen. Waar de moerasgronden in never been sold – a replica made aan de parking merk ik nu inderdaad de sokkel op Brussel op een gegeven moment verwaterden tot from synthetic resin was moved waar het standbeeld vroeger op stond. Vlakbij Zenne en kanalen, doen ze dat in Broksele from its original pedestal in front staat ook een plattegrond met de bezienswaardig- trouwens tot de IJzer, waarvan de bron net buiten of the church and the school to heden en de fi etsroutes van de streek. In drie de gemeente ligt. Uw uitgelezen kans om tijdens its current location at the town talen: Frans, Nederlands en Engels. Want ook dat uw bezoek toch nog een straaltje water te zien. hall.

42 I 15 JULI 2020 HET THEATERFESTIVAL 2020 Opent Het TheaterFestival steevast een nieuw seizoen, dan doet het dat dit jaar in het kwadraat. Na maanden van lock-down volgt nu eindelijk de open-up. Dit jaar landt het festival in Brussel, met het Kaaitheater als uitvalsbasis. De selectie is nu bekend. Ontdek 16 onmisbare theatermomenten op > theaterfestival.be 3>13/09/2020 BRUSSEL

KaaiAd_BRUZZ_200715.indd 1 09/07/2020 16:33 Nick Trachet BRUSSELAAR DIE DE STAD EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT

het aanzicht van al dat nand I ‘der Beide Siciliën’. Hij supermarktgeweld. Bij de ging naar verluidt zelf betere visboer vind je mosselen vissen langs het Impepata mosselen met 30 procent vis strand van Posillipo. Van in de schelp. Maar het is even armemensenkost werd de zoeken naar zo’n food hero. impepata zo een gerecht van Koop daar gewoon een beetje de adel, voor op vastendagen. Het mosselseizoen is vlees van dat gewicht? Neen, mosselen. En in plaats van de Niet het minst omdat het aangebroken. Tot eind die ‘traditionele’ porties zijn zeer Belgische ajuin, boter en recept beschreven werd in het februari, begin maart volgend gewoon te groot. Wie bewijst selder gaan we ze klaarmaken toen razend populaire jaar kunnen we onze daar wat mee? En in de op een adellijke Italiaanse kookboek van Vincenzo belgitude vieren met grote supermarkt ben je verplicht manier: mosselen met een Corrado: Il cuoco gallante. kommen vol dampende ineens zo’n halve vrachtwa- pedigree. Hier is Corrado weinig weekdiertjes. Of niet? gen te kopen, want de Impepata di cozze was, bekend: hij was eerst Wie in de viswereld mosselen zijn er voorverpakt. schrijft men, de lievelingskost kloosterling, studeerde dan omgaat, hoort het overal: de Voor een gepersonaliseer- van Ferdinand IV, koning van wiskunde, astronomie en millennials lusten geen de bediening moet je bij de Napels (1751-1825). De fi losofi e, werd intendant aan mosselen meer. Voor maatjes visspecialist zijn, al heeft die man, die dus het napoleonti- het Napolitaanse hof, gaf les geldt hetzelfde. O ja, en wie vaak de moed verloren om sche tijdperk doorkwam, Frans en Spaans aan de adel eet er nog paling? In Brussel nog mosselen te verkopen in werd daarna koning Ferdi- en werd 100 jaar (1736- kende ik vroeger verschillen- 1836). Hij was de eerste die de palingwinkels, waar ze sprak van ‘mediterrane NICK TRACHET | levend voor u werden keuken’ en introduceerde in bewaard. Met de ontwikke- de geletterde kringen van zijn ling van de kleinzieligheid in “Waarom zouden we ons land de tomaat, de koffi e en BRUZZ onze maatschappij zijn die de aardappel! Zijn boek kende natuurlijk verdwenen. door een pot mosselen zes edities en meerdere Met de mosselen zal het vertalingen. zo’n vaart niet lopen. Oké, van anderhalve kilo Impepata di cozze betekent mosselen worden ook levend moeten vreten?” ‘gepeperde mosselen’ en de verkocht en gekookt, maar de bereiding is een typisch aaibaarheid van zo’n zwart Italiaans ‘non-recept’. Laat geschelpte bivalve is niet mosselen met een onbehoor- bijster hoog. De smakelijk- lijke hoeveelheid vers heid daarentegen … gemalen zwarte peper Wat is er dan mis met opengaan in een pan en dien mosselen? Ik denk dat het de op in een schotel met macho-uitstraling van de citroenpartjes. Basta! Te eten moules casserole is. Waarom als tapas. Warm of koud. zouden we ons door een pot Natuurlijk kan er look bij, en mosselen van anderhalve kilo gehakte peterselie, en witte moeten vreten? Zoals onze wijn, en een streepje olie, vaderen dat deden: zwetend, maar dat is allemaal om het hijgend, en nu en dan met de moeilijk te maken. In de edele vette vingers grijpend naar de versie worden de mosselen koud wordende frieten opgediend op geroosterd ernaast. Met mayonaise, nota brood. Dat neemt beter de bene! De plaatsvervangende saus op dan frieten. Het blijft schaamte bekruipt je. En vandaag een geliefde daarna stoer beweren dat hij Napolitaanse verwennerij op best nog een portie op zou zondag. Smakelijk. kunnen. Door de band zit er in een De hele reeks nalezen? kilo mosselen 25 procent vis. BRUZZ.be/trachet In zo’n gargantueske casserole zit dus 375 gram ‘beest’. Eet u thuis lappen

44 I 15 JULI 2020 Big City

Hoewel het Park van Vorst er STEL ZELF JE VRAAG kan je wel nog steeds de kwam op vraag van Leo- EN STEM OP BRUZZ.BE helling op om het Dudenkas- pold II, had de beruchte teel te bewonderen. Een jaar koning er geen kasteel als na de openstelling van het adellijk buitenverblijf. De Dudenpark werd het kasteel buren, het bevriende koppel een school voor tropische Wilhelm en Ottilie Duden, Was Hoog-Vorst geneeskunde en ook in 1939 hadden dat wel. Ze kochten in kwam er een school in 1869 het domein over van huizen. ‘Institut de Radio- Eduard Mosselman. Die ooit een kasteelwijk? électricité et de cinémato- wijnhandelaar was de eerdere graphie’ was de voorloper eigenaar van de gronden, die Philippe uit Vorst van de fi lmschool NARAFI toen nog een deel waren van en haar Franstalige tegen- het Kruisbos, een voormalige hanger. De fi lmstudenten uitloper van het Zoniënwoud. van Luca School of Arts Het domein droeg toen de mogen dagelijks nog altijd de naam het ‘Mosselmanbos’, berg op, naar het optrekje waarop de man ook de van de Dudens, waar ze hun Mosselman Villa bouwde. fantasie rijkelijk mogen laten Een huis dat je niet echt een vloeien. kasteel kan noemen, maar er — LUANA DIFFICILE wel nog altijd staat en zelfs beschermd is. Door schulden VOLGENDE WEEK die Mosselman had opgelo- Het volgende magazine pen, was zijn nageslacht verschij nt op woensdag 19 genoodzaakt om het domein Het augustus. Daarin vindt u het van twintig hectare na zijn Dudenkasteel antwoord op de volgende dood te verkopen. En zo bleek in 1935. Big City-vraag. het echtpaar Duden geïnte- © PHOTONEWS resseerd in dat stukje Brussel. De twee Duitsers hadden hun fortuin opgebouwd door te op een van de groene vlaktes handelen in kant. Zo werd het hield vrouw Ottilie reeën. heuvelachtige ‘Mosselman- bos’ omgedoopt tot ‘Campag- DUDENPARK ne Duden’. Op de top van een Naast het landgoed van de van de hellingen bouwde het Dudens werd ondertussen echtpaar een kasteel in op initiatief van koning neoclassicistische stijl. Het Leopold II, het Zuiderpark ontwerp van het Dudenkas- aangelegd, nu bekend als het Wij zoeken een geëngageerde teel is gebaseerd op een Duits Park van Vorst. Het echtpaar landhuis in Essen. Iets had een goede verstandhou- > MEDEWERKER PREVENTIE verderop kwam er een ding met de koning. Zo liet gebouw voor de paardenstal- Wilhelm Duden, die geen & INFRASTRUCTUUR len en een koetshuis. Rond de erfgenamen had, in zijn > TANDARTS eigendommen werd een testament zelfs neerschrijven prachtig privaat landgoed dat hij het grondgebied na om ons multidisciplinair team aangelegd. Tussen de heuvels zijn overlijden schonk aan de te versterken kwamen paadjes die leidden toenmalige vorst. Aan de Goesting om mee te bouwen aan een tot verschillende plekken in erfenis waren wel twee gezondere samenleving ? het park. Zo kon je er belangrijke voorwaarden Zoek je gedreven en betrokken collega’s ? wandelen naar een kapel en verbonden. Het park moest Kies je ervoor om in een multiculturele context een kleine pastorij, verschil- opengesteld worden voor het aan de slag te gaan ? lende vijvers waar bruggen publiek en het diende zijn Neem onze vacature(s) erbij en over werden gebouwd en naam te dragen. Nadat ook oriëntaalse kiosken. Er was mevrouw Duden was solliciteer voor 10 augustus zelfs een hut geïnspireerd op gestorven, kon de Brusselaar 02 411 18 38 - [email protected] het verhaal van Sneeuwwitje, vanaf 1912 fl aneren in het www.wgcdebrug.be die de tuinmannen gebruik- fantasierijke Dudenpark. https://medikuregem.eu/ ten. Verder was er op de plek Veel elementen van het park waar zich nu het Joseph zijn met de jaren beetje bij Mariënstadion bevindt, een beetje verdwenen. Omdat ze moestuin met aangrenzende werden verwaarloosd of serres. Het koppel had ook omdat er andere dingen bijzondere huisdieren, want werden gebouwd. Gelukkig #zomer16.07 – 31.08 VITRINEdété 40 illustratoren geven kleur aan brussel | 40 illustrateurs colorent bruxelles

met I avec collectif cuistax, pieter fannes, ivonne gargano, collectief grafi k, marine schneider, wide vercnocke… reis van raam tot raam | voyage de fenêtre en fenêtre

passaporta.be

DB623068I9

GEMEENTE TERVUREN DB620650H9 IS OP ZOEK NAAR EEN (M/V/X):

Een groen, modern en vooral bruisend Tervuren. Dat is de omgeving waar meer Op zoek naar dan 400 medewerkers van de gemeente en het OCMW elke dag het beste van zichzelf geven. Een dienstverlening op maat van elke burger. Ook zin in een job passende kandidaten in jouw buurt? Dan maak jij binnenkort misschien deel uit van onze ploeg. Projectleider openbaar domein voor je bedrijf? Niveau B1-B3 / Voltijds / Onmiddellijke indiensttreding / Er wordt een wervingsreserve aangelegd (min. 2 jaar)

■ Functie Projectopvolging van A tot Z, verantwoordelijk voor de coördinatie, opvolging, Wij staan voor je klaar budgetbewaking en controle van de projecten die kaderen binnen de dienst openbaar domein. De projectleider staat bovendien mee in voor de opvolging van de inspecties en reiniging van de gemeentelijke riolering. [email protected] tel. 051 26 67 89 ■ Competenties Samenwerken (kerncompetentie) – Medewerkers gedifferentieerd kunnen aansturen (kerncompetentie) – Coachen – Adviseren – Effectief communiceren – Creatief denken – Objectieven stellen – Oordeelsvorming – Verantwoordelijk- heid opnemen ■ Profielvereisten Je bent in het bezit van een bachelordiploma, ofwel een diploma van het hoger onderwijs van één cyclus of daarmee gelijkgesteld onderwijs - Je bent in het bezit van een rijbewijs B Beschik je niet over het vereiste diploma? Dan kom je ook in aanmerking na het slagen voor een capaciteitstoets Interesse? Meer info over deze vacature vind je terug op www.tervuren.be. Solliciteren kan tot en met 3 augustus 2020. DB673083G0 DB623070I9

Op zoek naar Op zoek naar een job met pit? een job met pit? Wij zoeken: “We onderhouden de servicefl ats en het woonzorgcentrum Mariëndal. Snel pro- een verantwoordelijke blemen kunnen oplossen hoort er ook bij, Wij zoeken voor het maar dat geeft een kick. Het geeft voldoe- Facilitair Beheer ning om te zorgen voor een aangename gemeentelijk zwembad woonomgeving voor onze bewoners.” MANUEL SAMYN “het Begijntjesbad”: • Je staat in voor het beheer van WERFLEIDER BEHEER EN ONDERHOUD GEBOUWEN “Na de renovatie zal het de gebouwen op de zorgsites. Begijntjesbad chloorarm zijn. • Je volgt kleine en middelgrote Zo zijn er nog niet veel in renovatie- en onderhouds - • een zwembadmanager België. Geen prikkende projecten op. Je organiseert en coördineert de werking ogen meer in het water. • Je coacht en begeleidt je team. van het zwembad en geeft leiding aan de Ook de klimatisering en de akoestiek zullen verbeteren. zwembadmedewerkers. Hierdoor zullen we in een gezondere omgeving kunnen werken.” • teamcoaches Vragen? Je geeft leiding aan jouw team en bent KAREN VAN DEN BROECK, REDDER BEGIJNTJESBAD Contacteer de Personeelsdienst medeverantwoordelijk voor de dagelijkse op 02 785 33 44 of via werking van het zwembad. [email protected].

Meer info? • redders (in opleiding) Kijk voor de volledige job- en Je waakt over de veiligheid van profi el beschrijving, de voorwaarden de zwemmers, onderhoudt en de selectieprocedure op het zwembad en verzorgt www.overijse.be/jobs. Solliciteren het onthaal. kan tot en met 20 juli 2020. DB672321G0 www.overijse.be/jobs

Vragen? Contacteer de Personeels- dienst op 02 785 33 44 of via [email protected].

Redder worden, maar niet het juiste diploma? Wij zorgen gratis voor je opleiding. De Haven van Brussel zoekt een Meer info? Kijk voor de volledige Controleur der bouwwerken (M/V/X) job- en profi elbeschrijving, De Controleur der bouwwerken bereidt, in samenspraak met ingenieurs, de de voorwaarden en de selectie- werken voor (metingen, inspecties, verrekeningen, verslagen, …) en superviseert procedure op www.overijse.be/jobs. hun goede verloop. Solliciteren kan tot en met Daarnaast zorg je ook voor het opmaken en de opvolging van de aanbestedings- 3 augustus 2020. dossiers en bestellingen.

DB672251G0 Een bachelordiploma Bouwkunde (niveau B) met minstens 3 jaar professionele ervaring in de bouwsector is vereist voor deze functie. Je bent in het bezit van www.overijse.be/jobs een rijbewijs B.

Kennis van de tweede landstaal is een troef.

Maak deel uit van een collegiaal team, samenwerken aan onze missie ontwikkeling economie, mobiliteit, leefmilieu en tewerkstelling.

OCMW Tal van voordelen, zoals work-life balance, opleidingsmogelijkheden, SINT-JANS-MOLENBEEK vergoedingen,… verbonden aan de functie!

Ontdek meer over deze gevarieerde functie en ons aanbod via: Ervaring op het gebied van human resources en zin www.port.brussels/nl/jobs om uw vaardigheden in te zetten voor een dynamisch overheidsbedrijf met een maatschappelijk doel? Zet jij koers richting je nieuwe carrière bij de Haven van Brussel? Solliciteer nu! Het OCMW van Sint-Jans-Molenbeek,

Gelieve je motivatiebrief en cv vóór 31/07/2020 te verzenden naar [email protected] DB673022G0 een van de grootste OCMW’s in Brussel, organiseert een vergelijkend statutair aanwervingsexamen voor de functie van DIRECTEUR VAN DE HUMAN RESOURCES (GRAAD A7) (M/V/X)

Meer weten over de voorwaarden om deel te nemen aan het examen en de procedure om uw kandidatuur in te dienen, surf dan naar onze site www.ocmw-molenbeek.be, rubriek “werken bij het OCMW” en klik op de link “Solliciteer bij het OCMW” en dan “aanwervingsexamens”.

De inschrijvingen worden afgesloten op 21/08/2020. DB672943G0 FOTO: Ivan Put FOTO:

GeSTRAND in Bu el? Tek er je ge n BAL van an! Haal net als Pinda je beste speurneus boven en doe mee aan de BRUZZKet-speurtochten in de stad.

BRUZZ_BRUZZket_001.indd 1 09/07/2020 16:02