Paunang Salita Ng May-Akda Sa Ikatlong Edisyon
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
PAUNANG SALITA NG MAY-AKDA SA IKATLONG EDISYON Lubos akong nasisiyahan dahil inilalathala ang ikatlong edisyong ito ng Pakikibaka para sa Pambansang Demokrasya bilang tugon sa hinihingi ng mga kabataang aktibista ng pambansa-demokratikong kilusan at bilang pagdiriwang sa ikatatlumpung anibersaryo ng Kabataang Makabayan kung saan naging tagapangulong tagapagtatag ako noong Nobyembre 30, 1964 at naging tagapangulo hanggang sa nag-undergrawn ako noong 1968. Sa kalakhan, ang librong ito'y tinipong mga talumpati at sanaysay noong 1964-68 habang ako'y tagapangulo ng Kabataang Makabayan, pangalawang tagapangulo/pagkalahatang kalihim ng Partido Sosyalista ng Pilipinas at pangkalahatang kalihim ng Movement for the Advancement of Nationalism. Tulad ng ikalawang edisyon, kabilang sa ikatlong edisyon ang mga mensahe para sa mga pambansa-demokratikong organisasyon na nagsipag-usbong bilang resulta ng Unang Sigwa ng 1970. Ang librong ito'y isang istorikong rekord ng ligal na pakikibaka para sa pambansang pagpapalaya at demokrasya laban sa imperyalismong US, pyudalismo at burukrata kapitalismo noong dekada '60 at maaagang bahagi ng dekada '70. Ito ang prinsipal na babasahing ligal na ginagamit sa mga grupong talakayan at paaralan ng pambansang demokrasya na nagturo sa mga kabataang kadre at militante mula 1967 hanggang Unang Sigwa ng 1970 at hanggang ideklara ang batas militar noong 1972. Ang librong ito'y kagyat na nauna sa Lipunan at Rebolusyong Pilipino. Sa katunayan, ang dalawang libro'y parang magkatambal sa pagbibigay ng edukasyon sa mga kadre at masang aktibista sa panahon ng Unang Sigwa ng 1970. Sa simple't di maitatangging dahilan na nananatili ang batayang malakolonyal at malapyudal na kalagayan at problema ng sambayanang Pilipino, kailangang basahin at pag-aralan ang librong ito hindi lamang dahil sa istorikong kahalagahan nito kundi dahil sa patuloy na pagiging balido at makabuluhan ng saligang mga ideyang nakasaad dito. Mula noong dekada '60, ang saligang mga problema na dayuhang monopolyong kapitalismo, katutubong pyudalismo at burukrata kapitalismo ay pinatindi at pinalala ng dalawampung taong paghahari ni Marcos at ng sumunod na mga rehimeng Aquino at Ramos. Nananatiling kasimbalido at kasing-importante tulad noong una ang kagyat na kahingian ng sambayanan para sa pambansang pagpapalaya at demokrasya, para sa pambansang industriyalisasyon at tunay na reporma sa lupa at para sa kulturang pambansa, syentipiko at makamasa at ng mithiin ng sambayanan para sa sosyalismo. Lubos akong nagpapasalamat sa pabliser ng ikatlong edisyon para sa pagsisigurado sa akin na ang Pakikibaka para sa Pambansang Demokrasya ay karapatdapat basahin at pag-aralan hindi lamang dahil sa nilalaman nitong panghabampanahon at makabuluhan kundi dahil sa estilo nitong mapanghikayat sa maraming mamamayan. Lubos din akong nagpapasalamat sa Kabataang Makabayan, sa League of Filipino Students, Institute of Alternative Studies at iba pang organisasyon, gayundin sa mga indibidwal na nagmamalasakit dahil hinikayat nila ang pabliser na ilabas ang ikatlong edisyong ito at sinigurado nilang maipapalaganap nang husto ang librong ito. —Jose Maria Sison Nobyembre 30, 1994 INTRODUKSYON SA IKALAWANG EDISYON Ang Pakikibaka para sa Pambansang Demokrasya, ang koleksyon ng mga sanaysay at talumpati ni Jose Ma. Sison na tagapangulong tagapagtatag ng Kabataang Makabayan, ay nananatiling kasing-angkop ngayon—kung hindi man higit pa—ng una nitong labas noong 1967. Pagkaraan ng Sigwa ng Unang Kwarto ng 1970, nang magkaroon ng malaki-laking momentum ang pambansa-demokratikong pakikibaka, ang libro ni Sison ay naging isa sa mga pinakamakabuluhang sanggunian para sa sumusulong na kilusan laban sa tatlong pangunahing kaaway ng lipunang Pilipino: ang imperyalismong US, pyudalismo at burukrata kapitalismo. Dahil kinikilala ng Amado V. Hernandez Memorial Foundation ang kahalagahan ng Pakikibaka para sa Pambansang Demokrasya, at ang katotohanang matagal nang walang nakaimprenta nito, nagdesisyon ang Foundation na iimprenta uli ang libro. Sa proseso, tinipon ng Foundation ang iba pang mga sanaysay at talumpati ni Sison para idagdag sa bagong edisyong ito. Makabuluhan sa mga naidagdag ay ang Kapangyarihang Estudyante? (unang inilathala sa Eastern Horizon, isang progresibong magasin sa Hongkong), na tumutukoy sa oryentasyong dapat mahusay na gumabay sa kilusang estudyante sa Pilipinas; Sumusulong ang Kabataan (inilathala sa Philippines Free Press noong Nobyembre 2, 1968), na naglilinaw sa mga pagkilos, direksyon at perspektiba ng progresibong kilusan ng kabataan sa ating bayan at iba pang dako ng mundo; Ang Sopismo ng Christian Social Movement, na naglalantad at nagsusuri sa negatibong mga katangian at tendensya ng CSM at ang kaanib nitong mga "moderato"; Ang Reporma sa Lupa at Pambansang Demokrasya, na naglalantad sa pagkabangkarote ng programa sa reporma sa lupa na itinataguyod ng estado sa harap ng kahingian para sa malawakang rebolusyong agraryo; at mga mensahe ni Sison sa Movement for a Democratic Philippines, Kabataang Makabayan, Samahang Demokratiko ng Kabataan, League of Editors for a Democratic Society, Nagkakaisang Progresibong Artista-Arkitekto, Panulat para sa Kaunlaran ng Sambayanan, at Malayang Kilusan ng Bagong Kababaihan—na pawang isinulat pagkaraan ng Sigwa ng Unang Kwarto ng 1970. Muling inililimbag ito ng Amado V. Hernandez Memorial Foundation kakoordina ng College Editors Guild of the Philippines para sa katuparan ng isa sa mga layunin ng Foundation: tumulong sa pagsusulong ng pambansa-demokratikong pakikibaka—isang panghabambuhay na pangarap ng yumaong Amado V. Hernandez, isang premyadong makata, proletaryong lider at bayani na para sa alaala niya'y itinayo ang Foundation. Ang College Editors Guild of the Philippines ang pangunahing namahala sa aspetong editoryal ng proyekto. Ibinatay ng CEGP ang pag-eedit nito ng mga artikulo sa nirebisang tekstong ipinadala sa pambansang upisina ng CEGP sa pamamagitan ng koreo. Angkop na banggitin dito na sa huling ilang taon sa buhay ni Ka Amado, siya'y mahigpit na kaugnay ni Jose Ma. Sison, na noo'y pambansang tagapangulo ng Kabataang Makabayan, ang nangunang organisasyon ng kabataan sa pambansa-demokratikong pakikibaka. Si Ka Amado ay di makasariling nagbigay ng payo at karunungang bunga ng edad at karanasan sa pagkaagresibong dulot ng kabataan, mga pambansa-demokratikong ideya at programa ng pagkilos ni Sison. Napatunayan ng sumunod na mga pangyayari na ang mga ideyang ito at programa ng pagkilos ay wasto sa konteksto ng kongkretong kalagayan ng Pilipinas. Ipinagmamalaki ng Amado V. Hernandez Memorial Foundation na mailabas muli ang Pakikibaka para sa Pambansang Demokrasya para magamit ng lahat ng tagasuporta at estudyante ng pambansa-demokratikong kilusan. Antonio Zumel Tagapangulo Amado V. Hernandez Memorial Foundation 30 Nobyembre 1971 INTRODUKSYON SA UNANG EDISYON Ang mga problemang kinakaharap ng mga Pilipino sa alimpuyo ng nakaraang digmaang pandaigdig, partikular pagkaraang muling makamit ang pampulitikang kasarinlan noong Hulyo 4, 1946, ay nananatili hanggang ngayon nang babahagya lamang o walang pag-asang malutas sa kagyat na hinaharap. Bantulot na bantulot na tinalakay ang mga problemang ito, na karamiha'y pang-ekonomya at panlipunan, ng ilang pampublikong upisyal at ng mga tao sa akademya. Sa konteksto ng kasalukuyang lipunan, kung saan ang pagkumporme ang kataas-taasang na katangian, ang anumang kritikal na paglalantad sa mga problemang iyon, laluna't nakakaapekto sa ugnayang Pilipino-Amerikano, ay binabansagang komunista, at kung gayo'y subersibo sa nakatatag na kaayusan. Ilan lamang na matatapang, na pinamunuan ng yumaong Claro M. Recto at Jose P. Laurel, ang nangahas sa bawal na usapin. Ngayon, halos sampung taon pagkaraang mamatay sina Recto at Laurel, ang mga kabataan at hindi ang mga nakakatanda sa kanila ay nakipagbatbatan sa mga tagapagtanggol ng kasalukuyang lipunan at dahil dito'y dumanas sila ng panliligalig at insulto mula sa mga propesyunal na anti-komunista at witchhunters. Si Jose Ma. Sison ang kabataang pinakanililigalig at sinisiraan ngayon pero hindi siya pasisindak at patatahimik ng mga may hawak ng kapangyarihan, at pinili niyang maging tulad nina Kapitan Tiago at Senyor Pasta sa mga nobela ni Rizal. Mapangahas na ipinaliliwanag ng koleksyon ng mga sanaysay at talumpati ni Jose Ma. Sison, ang Pakikibaka para sa Pambansang Demokrasya, ang krusyal na mga problema ng mga Pilipino ngayon. Ang mga problemang ito ay inilalarawan bilang istorikong problemang nabuo mula sa pambansang karanasan na nakaugat sa kolonyalismo at pyudalismo. Ang tumutuhog sa mga sanaysay at talumpati ay nasa anyong kahingian para sa pambansang paglaya at demokrasya — masakit sa loob na pag- amin na ang Pilipinas ay kolonya pa rin na nakabalot sa manipis na tabing ng demokrasya. Sa gayon, ang libro'y isang kritisismo at isang pagsamo: isang malalim na kritisismo sa kawalan ng kasapatan sa lahat ng pagpupunyagi at makabagbag-damdaming pagsamo para sa pagtatatag ng tunay at gumaganang demokrasya kung saan ang bayan, ang masa ng mamamayan at hindi lamang ang iilang may pribilehiyo ay magtatamasa ng biyaya ng malaya at masaganang buhay. Kung gayon, si Sison ay nagpapaumpisa ng matatawag na Ikalawang Kilusang Propaganda. Malinaw niyang sinasabi ang batayang estratehiya at taktikang gagamitin ng sambayanang Pilipino sa kanilang pakikibaka para wasakin ang tradisyunal na mga kasamaang pyudalismo at neo-kolonyalismo, ang dalawang institusyon na nagbigay ng dahilan sa naghihirap na masa sa kasaysayan ng Pilipinas na mag-armas para matupad