Studia Administracyjne Nr 6

Uniwersytet szczeciński ZESZYTY NAUKOWE NR 845 STUDIA ADMINISTRACYJNE NR 6 SZCZECIN 2014 Rada Wydawnicza Adam Bechler, Tomasz Bernat, Anna Cedro, Paweł Cięszczyk Piotr Michałowski, Małgorzata Ofiarska, Aleksander Panasiuk Grzegorz Wejman, Dariusz Wysocki, Renata Ziemińska Marek Górski – przewodniczący Rady Wydawniczej Radosław Gaziński – redaktor naczelny Wydawnictwa Naukowego Rada Naukowa Mieczysław Staniszewski (US) Marek Suchanek (US) Ignacy Dziedziczak (US) Henryk Haak (US) Tadeusz Smoliński (US) Kinga Flaga-Gieruszyńska (US) Antoni Rost (UAM) Lista recenzentów znajduje się na stronie internetowej Zeszytu Naukowego http://zwaj.univ.szczecin.pl/zeszyt Redaktorzy naukowi dr hab. Marek Suchanek prof. US, dr Karol Sroka, dr Wiesław Sieciński Redaktorzy tematyczni Antoni Rost Redaktor językowy Izabela Krupa Skład komputerowy Iwona Mazurkiewicz Korektor Renata Bacik Wersja papierowa jest wersją pierwotną Adres redakcji Sekretariat Zamiejscowego Wydziału Administracji US 63-300 Jarocin, ul. Przemysłowa 3 Streszczenia opublikowanych artykułów są dostępne online: w międzynarodowej bazie danych The Central European Journal of Social Sciences and Humanities http://cejsh.icm.edu.pl oraz w CEEOL © Copyright by Uniwersytet Szczeciński 2014 ISSN 1640-6818 ISSN 2080-5209 wydawNictwo Naukowe uNiweRSytetu SZcZecińSkiego Wydanie I. Ark. wyd. 14,0. Ark. druk. 16,6. Format B5. Nakład 52 egz. SpiS tReści Mieczysław Staniszewski komórki wierzycielskie w urzędach skarbowych a poprawa skuteczności poboru podatków ............................................... 5 paweł górecki Postępowanie uproszczone przed sądem administracyjnym ................... 25 paweł górecki wybrane zagadnienia stosowania zwolnienia od kosztów sądowych w postępowaniu sądowoadministracyjnym w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych ......................................................................... 41 Karol Sroka, Wojciech Rost Przetwarzanie danych osobowych w internecie ...................................... 61 Sławomir kosmalski wpływy z podatków w strukturze dochodów budżetowych gmin powiatu leszczyńskiego .................................................................. 87 Sławomir kosmalski empiryczna weryfikacja pozafiskalnych funkcji podatków na przykładzie gmin powiatu leszczyńskiego ......................... 109 Michał ginter wyzwania związane z pomiarem skuteczności udzielonej pomocy publicznej .................................................................. 133 Piotr Sukienniczak Fikcja doręczenia a obowiązek zachowania terminów maksymalnych w postępowaniu administracyjnym .......................................................... 145 4 Arkadiusz Ptak ewolucja systemu wyborczego rzeczypospolitej Polskiej (1989–2011) .................................................... 161 Bogdan ślusarz, Dariusz Stankiewicz różnorodność kulturowa a proces budowania mikrokultury na przykładzie relacji polsko-rosyjskich .................................................. 181 Mieczysław Staniszewski zasada pewności opodatkowania oraz zasada dogodności a uznanie administracyjne ................................ 197 Marek Stawecki czynności, które nie wymagają uzyskania zezwolenia ministra właściwego do spraw wewnętrznych na nabycie nieruchomości przez cudzoziemców w Polsce ....................... 215 Marek Suchanek normy etyczne pracowników administracji publicznej ........................... 233 Tadeusz Jasiuwian, Marek Suchanek Promocja gmin na przykładzie udziału w projekcie „Gospodarczo-samorządowy HIT regionów” ........................................ 2 53 ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 845 STUDIA ADMINISTRACYJNE NR 6 2014 Mieczysław Staniszewski* Uniwersytet szczeciński KOMÓrki WierZycieLskie W urzędach skarbowych A pOprawa skuteczności pOboru pOdatkóW Streszczenie niska efektywność administracji skarbowej dostrzegana jest nie tylko w kraju, lecz także za granicą. komisja europejska 29 maja 2013 roku opublikowała zalecenia rady Unii europejskiej, w których stwierdza między innymi, że funkcjonowanie polskiej administracji publicznej ocenia się poniżej średniej unijnej. Problemu tego zdaje się nie zauważać jedynie polski Minister Finansów. Dowodem na to są podejmowane działania zmierzające rzekomo do poprawy istniejącego stanu rzeczy. Przykładem takiego działa- nia jest decyzja Ministra Finansów w reakcji na zalecenia ograniczająca się do zmiany struktury organizacyjnej urzędów skarbowych i izb skarbowych, polegającej na powoła- niu nowych pionów i komórek wierzycielskich. zwiększenie efektywności administracji skarbowej jest potrzebą chwili. Można to jednak osiągnąć nie poprzez proponowane przez Ministra Finansów zmiany, lecz przede wszystkim przez zmiany zasad poboru podatków i kompetencji urzędników oraz zlikwi- dowanie dublowania się kompetencji organów podatkowych. należy ponadto uprościć system podatkowy, ponieważ skuteczność administracji podatkowej jest wprost propor- cjonalna do prostoty i stabilności przepisów prawa podatkowego. Słowa kluczowe: skuteczność administracji podatkowej, komórki wierzycielskie, pobór podatków, kompetencje i kwalifikacje pracowników, optymalna struktura organizacyjna Wprowadzenie zbudowanie sprawniejszej i efektywniejszej administracji skarbowej jest warunkiem sine qua non uzdrowienia poboru podatków. wydaje się jednak, że * e-mail: [email protected] 6 Mieczysław Staniszewski niektóre środki, jakimi chce się zbudować skutecznie działającą, silną i profesjo- nalną służbę skarbową, są albo niewłaściwe, albo niewystarczające. trudno będzie poprawić efektywność poboru podatków wyłącznie poprzez zmianę struktury organizacyjnej urzędów i izb skarbowych. wpływ na niską efektywność poboru podatków mają przede wszystkim zasady poboru podatków oraz zasady wyna- gradzania pracowników służby egzekucyjnej. niska efektywność administracji skarbowej dostrzegana jest nie tylko w kraju, lecz także za granicą. komisja europejska 29 maja 2013 opublikowała zalecenia rady Unii europejskiej w sprawie krajowego programu reform Polski z 2013 roku oraz opinię rady na temat przedstawionego przez Polskę programu konwergencji na lata 2012–2016. w zaleceniu tym rada Ue stwierdza między innymi, że funkcjonowanie polskiej administracji publicznej ocenia się poniżej unijnej średniej, a do najważniejszych problemów należą: przejrzystość, skom- plikowany system podatkowy, a także koszty przestrzegania przepisów prawa podatkowego. rada Unii europejskiej dostrzega zatem to, na co w Polsce zwraca się uwagę od dłuższego czasu. wielokrotnie w dyskusjach publicznych oraz opra- cowaniach naukowych podnoszono, że polski system podatkowy jest nieszczelny i nieefektywny1. Problemu zdaje się nie zauważać jedynie Minister Finansów. Dowodem na to jest nie tylko brak działań pozwalających zmienić ten stan rzeczy, lecz także podejmowane działania zmierzające rzekomo do poprawy istniejącego stanu rzeczy. Przykładem takiego działania jest decyzja Ministra Finansów na zalecenia rady Unii europejskiej ograniczająca się do zmiany struktury organizacyjnej urzędów skarbowych i izb skarbowych polegającej na powołaniu nowych pionów i komórek wierzycielskich oraz na: – rozszerzeniu formuły nadzoru izb skarbowych nad zadaniami realizowa- nymi przez urzędy skarbowe, – wzmocnieniu roli koordynacyjnej izby skarbowej w zakresie zarządza- nia oraz zwiększeniu kompetencji izby skarbowej w zakresie procesów pomocniczych, – modyfikacji i standaryzacji zasad funkcjonowania, organizacji i prowa- dzenia kontroli wewnętrznej w izbach i urzędach skarbowych, – wzmocnieniu i ujednoliceniu nadzoru nad kontrolą podatkową, 1 Zob. M. staniszewski, Zasada efektywności opodatkowania w działalności administracji podatkowej w Polsce, wielkopolska wyższa szkoła Humanistyczno-ekonomiczna w Jarocinie, Jarocin 2007. Komórki wierzycielskie w urzędach skarbowych a poprawa skuteczności poboru podatków 7 – wzmocnieniu procesu poboru należności podatkowych w urzędach skarbowych oraz zwiększeniu i ujednoliceniu nadzoru nad tym procesem w izbach skarbowych. tym samym w stylu PrL-owskim wzmacnia się nadzór i kontrolę, nie ana- lizując, czy wykonanie zadań i osiągnięcie zamierzonego celu w obowiązującym stanie prawnym jest w ogóle możliwe. wątpliwe jest również to, czy zwiększo- ne kompetencje nadzorcze i kontrolne oraz wprowadzone zmiany organizacyjne mogą mieć jakikolwiek wpływ na usprawnienie procesu poboru należności podatkowych i efektywność funkcjonowania administracji podatkowej, co wynika między innymi z rekomendacji rady dla Polski oraz założonego celu wprowa- dzanych zmian. Poprzez proponowane przez Ministra Finansów zmiany organizacyjne i zwiększenia nadzoru i kontroli nie uda się osiągnąć zaleceń rady, tzn. osiągnąć poprawę przestrzegania przepisów prawa podatkowego, szczególnie przez zwiększenie skuteczności administracji skarbowej. zwiększenie efektywności administracji skarbowej jest potrzebą chwili. Można to jednak osiągnąć nie poprzez proponowane przez Ministra Finansów zmiany, lecz przez zmiany, które można ująć w kilka zasadniczych punktów. Po pierwsze, potrzebna jest dogłębna zmiana struktury organizacyjnej administracji skarbowej. wprowadzone zarządzeniem Ministra Finansów z 27 stycznia 2014 roku zmiany dotyczące organizacji urzędów i izb skarbowych oraz nadanie im statutów2 polega w zasadzie na powołaniu dodatkowej komór- ki organizacyjnej. zgodnie z tym zarządzeniem 1 lipca 2014 roku w urzędach skarbowych zaczęły działać komórki do spraw wierzycielskich. Do ich zadań należą te dotychczas realizowane, tyle że były rozproszone dotychczas w różnych komórkach organizacyjnych

Load more