Polityka Regionalna I Działania Transgraniczne/Transgraniczne/ Pripriorityority 22.9..9

Spis projektów z podziałem na:

Polityka regionalna OBSZAR TURYSTYKA

1. PL0224 „Wirtualny przewodnik po krainie EGO” – i działania transgraniczne Olecko (woj. warmińsko-mazurskie) 2. PL0228 „Transgraniczna turystyka ekologiczna w ramach Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz jako szansa rozwoju Sądecczyzny” – Nowy Sącz Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (woj. małopolskie) 3. PL0397 „Ekoturystyka bez granic – turystyka ekologiczna w regionie przygranicznym Chełm – Kowel” Chełm (woj. lubelskie) 4. PL0398 „Promocja rozwoju Miasta i Gminy Czapli- Regional policy nek” Czaplinek (woj. zachodniopomorskie) 5. PL0405 „Tworzenie i wdrażanie strategii zarzą- Regional policy and cross-border activities dzania kulturą i ruchem turystycznym w przy- and cross-border activities granicznych rejonach Polski i Ukrainy” – Ustrzyki Dolne (woj. podkarpackie) within the Norwegian Financial Mechanism 6. PL0406 „Szlak dziedzictwa Sobieskiego szansą and the European Economic Area Financial Mechanism współpracy transgranicznej wschodniej Polski i zachodniej Ukrainy” – Rybczewice (woj. lubelskie) 7. PL0415 „Kultura? Tak! Promocja dziedzictwa kulturowego jako czynnika zrównoważonego rozwoju lokalnego Podtatrza” – Zakopane

OBSZAR TRANSFER WIEDZY

1. PL0010 „Polsko-Ukraiński Ośrodek Edukacji Pu- blicznej” – Kraśnik (woj. lubelskie) 2. PL0015 „Opakowanie jako czynnik gospodarczego rozwoju regionu i poprawy ochrony zasobów naturalnych” – Warszawa

ania transgraniczne 3. PL0219 „Wsparcie transferu technologii związa- ł nych z gospodarką odpadami na terenie Polski, Publikacja współﬁ nansowana ze środków pomocy technicznej w ramach Mechanizmu Finansowego EOG ze szczególnym uwzględnieniem województw oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego. mazowieckiego i śląskiego” – Warszawa 4. PL0222 „Lokomotywa-strategia rozwoju kla- Publication co-ﬁ nanced from the technical assistance founds under the EEA Financial Mechanism strów” – Bielsko-Biała (woj. śląskie) and the Norwegian Financial Mechanism. 5. PL0223 „System wymiany informacji o stanie ekosystemu Zalewu Wiślanego w ramach transgranicznej współpracy polsko-rosyjskiej” – Gdynia 6. PL0225 „Poprawa komunikacji społecznej w po- Polityka regionalna i dzia wiatach i gminach” – Łódź SPIS TREŚCI / CONTENTCONTENT

WSTĘP/ INTRODUCTION ...... 2

NORWESKI MECHANIZM FINANSOWY I MECHANIZM FINANSOWY EOG – INFORMACJEINFORMACJE OGÓLNEOGÓLNE// NONORWEGIANRWEGIAN FIFINANCIALNANCIAL MEMECHANISMCHANISM AANDND EEA FIFINANCIALNANCIAL MEMECHANISMCHANISM – GGENERALENERAL IINFORMATIONNFORMATION ...... 4

PRIORYTET 2.9. POLITYKA REGIONALNA I DZIAŁANIA TRANSGRANICZNE/TRANSGRANICZNE/ PRIPRIORITYORITY 22.9..9. REREGIONALGIONAL PPOLICYOLICY AANDND CCROSS-BORDERROSS-BORDER AACTIVITIESCTIVITIES ...... 8

LOKALIZACJA PROJEKTÓWPROJEKTÓW / LOCATIONLOCATION OF PROJECTS ...... 10

PARTNERSTWOPARTNERSTWO / PARTNERSHIP ...... 12

OCZEKIWANEOCZEKIWANE REZULTATY PROPROJEKTÓWJEKTÓW WDRAŻANYCH W RAMACH PRIORYTETU 2.9. / EXPECTEDEXPECTED RESULTS OF PROJECTS IMPLEMENTED UNDER 2.9 PRIORITY ...... 1 144

OBSZAROBSZAR TURYSTYKA / TOURISM FIELDFIELD ...... 1 166

OBSZAR TRANSFERRANSFERRANSFE WIEDZY / TRANSFER OF KNOWLEDGE FIELD ...... 32

OBSZAR WSPÓŁPRACA PARTNERSKAPARTNERSK / PARTNERSHIP COOPERATION FIELD ...... 62

DANE KONTAKTOWE / CONTACT DATATA ...... 80

1 Introduction

Rozwój regionalny oznacza trwały wzrost poziomu życia mieszkańców oraz potencjału gospodarczego i jako taki jest kluczowym elementem strategii władz na szczeblu centralnym i lokalnym. Jednym z narzędzi jego stymulowania są środki Norweskiego Mechanizmu Finansowego – programu pomocy udzie- lonej Polsce przez Norwegię - dostępne w ramach priorytetu „Polityka regionalna i działania transgraniczne”. Kwota blisko 15 mln EUR została przeznaczona na promowanie pozytywnych zmian w gospodarce regionów Polski poprzez aktywizację samorządów województw, samorządów lokalnych, przy udziale partnerów regionu i zacie- śnieniu współpracy transgranicznej. Efektem tak ukierunkowanych działań jest wdrożenie 28 projektów obejmu- jących różnorodne dziedziny życia społecznego i gospodarczego – budowanie partnerstw lokalnych, propagowanie idei społeczeństwa otwartego opartego na wiedzy, wzajemna wymiana doświadczeń, podnoszenie kwaliﬁ kacji, wzmacnianie potencjału turystycznego, tworzenie strategii rozwojowych. Gratuluję odwagi do tworzenia lepszej rzeczywistości w r egionach Polski tym, którzy swoje inicjatywy zrealizowali dzięki wsparciu z Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Niech projekty priorytetu „Polityka regionalna i działania transgraniczne” będą dobrym przykładem i inspiracją dla kolejnych zmian.

Małgorzata Zalewska, Zastępca Dyrektora Departamentu Programów Pomocowych i Pomocy Technicznej Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Instytucja Pośrednicząca

Regional development refl ects steady increase of the inhabitants’ life standard and economic potential, is there- fore a core issue of both central and local authorities’ strategies. Norwegian Financial Mechanism exemplifi es one of the growth stimuli. It is the aid programme funded by Norway and available to Polish entities in the framework of the “Regional policy and cross-border activities” priority sector. Nearly 15 mln EUR has been mainstreamed into stirring regional and local governments, including their local partners’ engagement, and into tightening cross-border cooperation in order to inspire and support positive changes in the Polish regions’ economy, which altogether resulted in implementing 28 projects. The undertakings embrace variety of economic and social life aspects – establishing local partnerships, promoting open and knowledge-based society model, exchanging experience, raising qualifi cations, strengthening tourism and creating development strategies. I would like to whole-heartedly congratulate all benefi ciaries engaged in initiatives being implemented with aid of Norwegian Financial Mechanism on making better place in different regions of Poland. Let the projects performed within the “Regional policy and cross-border activities” priority sector be source of good practices and provide in- spiration for further positive changes.

Małgorzata Zalewska Deputy Director of the Department for Aid Programmes and Technical Assistance Ministry of Regional Development 2 Intermediate Institution Wstęp

Szanowni Państwo, Oddajemy w Państwa ręce publikację na temat priorytetu „Polityka regionalna i działania transgraniczne” realizo- wanego w ramach Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego. W związku z zakończeniem okresu kontraktowania w kwietniu 2009 roku, chcielibyśmy podzielić się z Państwem doświadczeniami oraz dobrymi praktykami naszych beneﬁ cjentów. W opracowanej publikacji koncen- trujemy się na omówieniu projektów i programów realizowanych w ramach priorytetu „Polityka regionalna i dzia- łania transgraniczne”, głównych działań i celów tych projektów, planowanych do osiągnięcia rezultatów dla całego priorytetu. Prezentujemy Państwu także opinie na temat znaczenia tych projektów i programów dla regionów i ich mieszkańców, ich oddziaływania na rozwój regionalny i współpracę transgraniczną. Mamy nadzieję, że nasza publikacja odzwierciedli wkład Darczyńców w budowanie pozytywnych relacji pomiędzy instytucjami samorządowymi, organizacjami pozarządowymi, środowiskami naukowymi, ich wpływ na rozwój ko- rzystnych kontaktów i współpracy transgranicznej, budowanie trwałych i obustronnie stymulujących partnerstw. Wierzymy, że zapoznanie się z naszą publikacją będzie dla Państwa inspirującym doświadczeniem pobudzającym do planowania przyszłych przedsięwzięć. Grażyna Węclewska Dyrektor Władzy Wdrażającej Programy Europejskie Instytucja Wspomagająca

Dear Sir or Madam, We have pleasure in presenting you the publication regarding the priority “Regional policy and cross-border activities” being implemented within the Norwegian Financial Mechanism and the European Economic Area Financial Mechanism. In connection with the closure of the contracting period in April 2009 we would like to share with you our benefi ciaries’ good practices and experiences. In the publication that has been prepared we focus on the presentation of the projects and programmes being implemented within the priority “Regional policy and cross-border activities”, their main activities and objectives planned in order to achieve the results of the priority as a whole. We also present you with the opinions concerning the importance of these projects and programmes for regions and their inhabitants as well as the impact on regional development and cross-border cooperation. We hope that this publication will refl ect the Donors countries’ status and their contribution in building positive relations between local government institutions, non-governmental organizations, science societies as well as their infl uence over the development of benefi cial acquaintances and cross-border cooperation or the establishment of lasting and mutually inspiring partnerships. We believe that the familiarization with our publication will be considered by you an inspiring experience that will stimulate planning future enterprises.

Grażyna Węclewska Director Implementing Authority for European Programmes Auxiliary Institution 3 Norwegian Financial Mechanism and EEA Financial Mechanism – general information

Island, Liechtenstein and Norway established the The funds under the EEA Financial Mechanism and the European Economic Area Financial Mechanism (EEA Norwegian Financial Mechanism have been granted FM) and the Norwegian Financial Mechanism (NFM) to the benefi ciary states for the implementation of in connection with the enlargement of the European measures from selected priority sectors. In Poland, Union (EU) and the accession of other 10 members, the funds under the EEA Financial Mechanism support which took place in 2004. the implementation of Project in six priority areas. Funds amounting to € 1.239 billion in the form of the The funds from the Norwegian Financial Mechanism, EEA Financial Mechanism and the Norwegian Financial in turn, support the activities undertaken under All the six priorities of the EEA Financial Mechanism, and, GENERAL INFO Mechanism have been assigned by the donor states. In return, the donor states can access the internal market with reference, in the four priority areas. of the European Union, while not being its members. Priority Areas of EEA Financial Mechanism and the Poland is the biggest benefi ciary of the Financial Norwegian Financial Mechanism are presented in the Mechanisms – it has received almost 48% of all funds table no 1. available under the both fi nancial instruments for the years 2004–2009, i.e. the sum of € 533.51 million. In Poland, the use of aid from the Financial Mechanisms is complementary to the activities implemented under EU structural funds and the Cohesion Fund. Because of the type and scope of grants from the Financial Mechanisms, this aid remains an important instrument for supporting the development of the country, especially on local and regional levels. Both Mechanisms are governed by the same rules and procedures as well as the same management and implementation system specifi ed by the donor states. The decisions as to the co-funding of specifi c measures (individual projects, programmes and so-called Block grants) are taken – in the case of EEA FM – by the Financial Mechanism Committee, and in the case of NFM – by the Norwegian Ministry of Foreign Affairs.

4 Norweski Mechanizm Finansowy i Mechanizm ﬁ nansowy EOG - ogólne informacje INFORMACJE OGÓLNE

Islandia, Liechtenstein oraz Norwegia ustanowi- szczególnych przedsięwzięć (projektów pojedynczych ły Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru i programów oraz tzw. grantów blokowych) podej- Gospodarczego (MF EOG) oraz Norweski Mechanizm mowane są – w przypadku MF EOG – przez Komitet Finansowy (NMF) w związku z rozszerzeniem Unii Mechanizmu Finansowego, a w przypadku NMF – przez Europejskiej (UE) o 10 kolejnych członków, co miało Norweskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych. miejsce w 2004 r. Środki fi nansowe w ramach Mechanizmu Finansowego Środki fi nansowe w łącznej wysokości 1,239 miliarda EOG oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego euro w postaci Mechanizmu Finansowego EOG oraz zostały przyznane państwom-benefi cjentom na re- Norweskiego Mechanizmu Finansowego zostały wy- alizację przedsięwzięć w ramach wybranych ob- asygnowane przez państwa – darczyńców na wzmac- szarów priorytetowych. W Polsce środki fi nansowe nianie spójności społeczno-gospodarczej na obszarze w ramach Mechanizmu Finansowego EOG wspierają EOG w latach 2004–2009. W zamian państwa – dar- realizację projektów w sześciu obszarach prioryte- czyńcy korzystają z dostępu do rynku wewnętrznego towych. Natomiast środki fi nansowe z Norweskiego Unii Europejskiej, mimo, że nie są jej członkami. Mechanizmu Finansowego wspierają działania podej- Polska jest największym benefi cjentem Mechanizmów mowane w ramach wszystkich sześciu priorytetów Finansowych – otrzymała niemal 48% wszystkich Mechanizmu Finansowego EOG, oraz na zasadach środków dostępnych w ramach obu instrumentów pierwszeństwa, w zakresie dodatkowych czte- fi nansowych na lata 2004–2009, tj. kwotę w wys. rech obszarów priorytetowych. Obszary prioryte- 533,51 mln euro. W Polsce wykorzystanie wsparcia towe Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz pochodzącego z Mechanizmów Finansowych ma Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru charakter komplementarny w stosunku do działań Gospodarczego ilustruje tabela nr 1. realizowanych z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności UE. Ze względu na rodzaj i zakres grantów z Mechanizmów Finansowych, pomoc ta pozostaje ważnym instrumentem wspomagającym rozwój kraju, szczególnie w wymiarze lokalnym i regionalnym. Oba Mechanizmy zostały objęte jednolitymi zasadami i procedurami oraz podlegają jednemu systemowi zarządzania i wdrażania, określonemu przez państwa - darczyńców. Decyzje w sprawie dofi nansowania po-

5 Protection of the environment, including the human environment, through, interalia, reduction of pollution and promotion of renewable energy sources Promotion of sustainable development through improved resource use and management Preservation of European cultural heritage, including public transport and urban renewal Human resource development through, inter alia, promotion of education

MECHANISM and training, strengthening of administrative or public service capacities of local government or its institutions, as well as strengthening of democratic processes supporting it Health and childcare EUROPEAN ECONOMIC AREA FINANCIAL EUROPEAN ECONOMIC

NORWEGIAN FINANCIAL MECHANISM AND Academic research. Implementation of Schengen acquis, suport of National Schengen Action Plans, as well as the strengthening of the judiciary

GENERAL INFO Environmental protection, with emphasis on the strengthening of the administrative capacities to implement relevant regulations crucial for the implementation of investment projects

MECHANISM Regional policy and cross-border activities

NORWEGIAN FINANCIAL Technical assistance relating to the implementation of acquis communautaire

Table No 1. Priority areas of NFM i EEA FM

The benefi ciaries of fi nancial assistance under the of local government units, the Financial Mechanisms Mechanisms include all institutions from public and awarded funds for the remaining eligible costs of the private sectors, and NGOs. The support under the project i.e. up to 85%. NGOs and benefi ciaries of some Financial Mechanisms was available for entities le- block grants could receive the fi nancing of up to 90% of gally established in Poland, and conducting activities total eligible costs. In such a case the remaining 10% for public benefi t, among others for: local government of funds was ensured by the benefi ciaries as so-called units, government and central administration units, own contribution to the project. high educational institutions, research units, Polish The support granted from the Financial Mechanisms Academy of Science units healthcare entities, private remains a signifi cant instrument strengthening sector units, including enterprises with public funding Poland’s bilateral relations with Norway, Island and NGOs, churches, religious associations. Liechtenstein. During the implementation of the Generally, benefi ciaries could apply for the co-fi nanc- Mechanisms, we observed a gradual increase in the ing of their projects amounting to the basic sum of up number of complex projects based on the partnership to 60% of total eligible costs of the project. However, between Polish applicants and the entities from the exemptions from this rule were possible – if a project donor states. 6 was co-fi nanced from the state budget or the budget Ochrona środowiska, w tym środowiska ludzkiego, poprzez m.in. redukcję zanieczyszczeń i promowanie odnawialnych źródeł energii Promowanie zrównoważonego rozwoju poprzez lepsze wykorzystanie i zarządzanie zasobami Ochrona kulturowego dziedzictwa europejskiego, w tym transport publiczny i odnowa miast

Rozwój zasobów ludzkich poprzez m.in. promowanie wykształcenia i szkoleń, INFORMACJE OGÓLNE wzmacnianie w samorządzie i jego instytucjach potencjału z zakresu administracji GOSPODARCZEGO lub służby publicznej, a także wzmacnianie wspierających go procesów demokratycznych EUROPEJSKIEGO OBSZARU EUROPEJSKIEGO OBSZARU I MECHANIZM FINANSOWY Opieka zdrowotna i opieka nad dzieckiem

NORWESKI MECHANIZM FINANSOWY Badania naukowe Wdrażanie przepisów z Schengen, wspieranie Narodowych Planów Działania z Schengen, jak również wzmacnianie sądownictwa Ochrona środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem wzmocnienia zdolności administracyjnych do wprowadzania w życie odpowiednich przepisów istotnych dla realizacji projektów inwestycyjnych

FINANSOWY Polityka regionalna i działania transgraniczne

NORWESKI MECHANIZM Pomoc techniczna przy wdrażaniu acquis communautaire

Tabela nr 1. Obszary priorytetowe NMF i MF EOG

Odbiorcami pomocy fi nansowej w ramach Mecha- projektów współfi nansowanych z budżetu państwa nizmów są wszystkie instytucje sektora publicznego lub budżetu jednostek samorządu terytorialnego oraz i prywatnego oraz organizacje pozarządowe. O pomoc 90% kosztów kwalifi kowanych w przypadku orga- mogły ubiegać się podmioty utworzone w sposób nizacji pozarządowych lub benefi cjentów niektórych prawny w Polsce i działające w interesie publicznym, grantów blokowych. a w szczególności: jednostki samorządu terytorialnego, Pomoc z Mechanizmów Finansowych pozostaje waż- jednostki administracji rządowej i centralnej, szkoły nym instrumentem wzmacniającym stosunki dwu- wyższe, jednostki badawczo-rozwojowe, placówki stronne Polski z Norwegią, Islandią i Liechtensteinem. PAN, jednostki służby zdrowia, jednostki sektora pry- W trakcie realizacji Mechanizmów sukcesywnie wzra- watnego, w tym przedsiębiorstwa z udziałem środ- stała bowiem liczba złożonych projektów opierających ków publicznych, organizacje pozarządowe, kościoły się na partnerstwie polskich wnioskodawców z pod- i związki wyznaniowe. miotami z państw-darczyńców. Benefi cjenci mogli się ubiegać o dofi nansowanie pro- jektów w wysokości do 60% kosztów kwalifi kowanych, 85% kosztów kwalifi kowanych w przypadku 7 Priority 2.9 Regional policy and cross-border activities

The Priority Regional policy and cross-border activi- regional development. Currently, there are 25 projects ties assumed the development and implementation and 3 programmes implemented under the priority. of cross-border co-operation programmes improving From the beginning of implementation of Regional the functioning of local government administration policy and cross-border activities priority three calls and stimulating social initiatives, particularly those for proposals were carried out. The ﬁ rst call for pro- contributing to regional development, the transfer of posals took place in 2006 (currently 2 projects are knowledge from more developed regions to less de- being implemented, one has already been completed). veloped regions, the promotion of regional and local The second call for proposals was announced in 2007 development in Poland, the development of a com- GENERAL INFO (11 projects are being implemented). The last call for munication and information exchange system. The proposals took place in 2008 (currently 14 projects are tools for achieving these objectives include: organizing being implemented, one project has not started yet). meetings, seminars, workshops, promotion cam- The deadline for projects’ completion is the end of April paigns, training and educational courses, knowledge 2011 (30th of April 2011 is the last date of eligibility). fairs, the preparation of information materials, folders, brochures and promotion campaigns devoted to 39% local government units 21% non government organisations Beneﬁ ciaries

The benefi ciaries of fi nancial as- 14% reseach units sistance under the regional policy and cross-border activities priority include local government 4% high educational institutions units, local government subsidiary units, unions and associations of local government units, central administration units, high educational institutions, reseach units and non government 4% central administration units organisations. Undermentioned 11% local government diagram presents the types of subsidiary units benefi ciaries of currently imple- 7% unions and associations of local government units mented projects. 8 Diagram No 1. Types of benefi ciaries of Priority 2.9 NFM Priorytet 2.9 Polityka regionalna i działania transgraniczne INFORMACJE OGÓLNE

Priorytet Polityka regionalna i działania transgra- Typy benefi cjentów niczne zakłada tworzenie i wdrażanie programów współpracy transgranicznej mających na celu po- prawę funkcjonowania administracji samorzą- Benefi cjentami projektów i programów priorytetu dowej oraz pobudzanie inicjatyw społecznych, Polityka regionalna i działania transgraniczne są w szczególności służących rozwojowi regional- jednostki samorządu terytorialnego i jednostki im nemu, transfer wiedzy z regionów lepiej do słabiej podległe, związki, porozumienia i stowarzyszenia rozwiniętych, promowanie rozwoju regionalnego i lo- jednostek samorządu terytorialnego, jednostki admi- kalnego w Polsce, zapewnienie rozwoju systemu ni stracji centralnej, szkoły wyższe, jednostki ba- komunikowania się i wymiany informacji. Narzędziami dawczo-rozwojowe, organizacje pozarządowe. Typy do osiągnięcia tych celów są: organizacja spotkań, benefi cjentów obecnie wdrażanych projektów ilu- seminariów, warsztatów, kampanii promocyjnych, struje poniższy wykres. cykli szkoleniowo-edukacyjnych, targów wiedzy, przygotowywanie materiałów informacyjnych, folderów, broszur 39% jednostki samorządu oraz akcji promocyjnych na temat 21% organizacje pozarządowe terytorialnego rozwoju regionalnego. Obecnie w jego ramach realizowane są 24 projekty i 3 programy o łącznej 14% jednostki wartości przekraczającej 17 milio- badawczo-rozwojowe nów euro. Od początku realizacji prioryte- 4% szkoły wyższe tu Polityka regionalna i działania transgraniczne odbyły się 3 nabory projektów: I nabór w roku 2006 (obecnie realizowane są 2 projekty, jeden został zakończony), II nabór 4% jednostki w roku 2007 (trwa realizacja 11 pro- administracji centralnej jektów) oraz ostatni III nabór w roku 2008 (realizowanych jest 14 projek- 11% jednostki podległe jst 7% związki, porozumienia i stowarzyszenia tów, wdrażanie jednego jeszcze nie jednostek samorządu terytorialnego jest rozpoczęte). Projekty będą realizowane maksymalnie do końca kwietnia 2011 (końcowa data kwa- Wykres nr 1. Typy benefi cjentów Priorytetu 2.9. NMF lifi kowalności). 9 Location of projects

Network of co-fi nanced projects covers vast majority Voivodship and Małopolskie Voivodship. Specifi c of our country. The most active voivodships in funds’ character of the Priority determinate that the main procuring are Lubelskie Voivodship, Mazowieckie part of projects is being implemented in cross-border regions. Wide range of benefi ciaries brings benefi ts not only for institutional benefi ciaries, but fi rst of all, for inhabitants of the

GENERAL INFO regions. Direct support contributes to mitigation of social and economic differences. Our projects give opportunities to participate in trainings, practice and study visits. Events such like forums, workshops, lectures and other meetings contribute to the transfer of knowledge. The subject matter conferences are the chance to acquire knowledge from different ﬁ elds. Large numbers of cultural, sport and economic events inﬂ u- ence on strengthenig relations between people in their local, regional and cross-border level. The range and dash of these events affect on promotion of Financial Mechanisms not only in Poland but also in almost whole Europe.

10 Map No 1. Location of projects under the Regional policy and cross-border activities Priority Lokalizacja projektów INFORMACJE OGÓLNE

Sieć projektów objętych dofi nansowaniem obej- oraz małopolskie. Założenia i specyfi ka Priorytetu de- muje zdecydowaną większość naszego kraju. cydują o tym, że znaczną część z ogólnej puli projek- Najaktywniejszymi województwami w pozyskiwaniu tów wdrażana jest w regionach przygranicznych. środków są województwa lubelskie, mazowieckie Szeroki wachlarz benefi cjentów powoduje, że z oferowanego wsparcia korzystają nie tylko benefi cjenci instytucjonalni, ale przede wszystkim mieszkańcy regionów. Bezpośrednia pomoc przyczynia się do zniwelowania różnic społecznych i ekonomicznych. W ramach realizowanych projektów istnieje możliwość uczestniczenia w szkoleniach, stażach i wizytach studyjnych. Ponadto organizowane są liczne wydarzenia sprzyjające transferowi wiedzy, takie jak fora, narady, warsztaty czy wykłady. Konferencje tematyczne są z kolei szansą na zdobycie wiedzy z róż- nych dziedzin. Liczne imprezy o charakterze kulturalnym, spor- towym i gospodarczym przyczy- niają się do zacieśnienia więzi nie tylko na poziomie lokalnym, ale również regionalnym i transgranicznym. Ich zasięg i rozmach wpływa również na promocję Mechanizmów Finansowych nie tylko w Polsce, ale niemal w całej Europie.

Mapa nr 1. Lokalizacja projektów w Priorytecie 2.9 Polityka regionalna i działania transgraniczne 11 Partnership

Most projects under the 2.9 priority are implemented Germany and Norway. Partnership is also visible at the as an international partnerships. Our beneﬁ ciaries level of sub-projects implemented under programmes. preferably cooperate with partners from Ukraine,

1 Austria 1 Belarus

GENERAL INFO 1 Great Britain 1 France

1 Spain 3 Hungary 7 Germany

15 Ukraine

1 Sweden 7 Norway

3 Russia

4 Slovakia 3 Romania

Diagram No 2. Number of international partnerships under the Priority 2.9 projects.

12 Partnerstwo INFORMACJE OGÓLNE

W ramach Priorytetu 2.9 realizowane są projekty Niemiec i Norwegii. Partnerstwo jest również bardzo w partnerstwach międzynarodowych. Nasi beneﬁ - widoczne na poziomie podprojektów realizowanych cjenci najchętniej współpracują z partnerami z Ukrainy, w ramach wdrażanych programów.

1 Austria 1 Białoruś

1 Wielka Brytania 1 Francja

1 Hiszpania 3 Węgry 7 Niemcy

15 Ukraina

1 Szwecja 7 Norwegia

3 Rosja

4 Słowacja 3 Rumunia

Wykres nr 2. Liczba partnerstw międzynarodowych w projektach realizowanych w Priorytecie 2.9. NMF

13 Expected results of projects implemented under 2.9 Priority

Implementation of the projects ﬁ nanced under NFM/FM EEA is connected with realization and monitoring of undertakings concerning INDICATOR TOTAL PROJECTS PROGRAMS

trainings and human resources de- PROPOSALS PROPOSALS PROPOSALS FIRST CALL FOR FIRST THIRD CALL FOR

velopment, promotion campaigns in CALL FOR SECOND tourist, sports and cultural sectors, transfer of knowledge, improve- Number of partner initiatives 269 64 86 82 165 333 ment of administration functioning, Number of Internet tools (websites, 32 0 1 2 29 32 development of communication and platforms, data bases etc.) information systems, development Number of trainings, workshops 151 0 0 10 141 151 of enterprise, cross-border coopera- Number of trainings and workshops’ GENERAL INFO tion etc. 2574 500 0 1364 1710 3074 participants Below in the table we present Number of publications (folders, maps, 122700 1500 11000 52517 60683 124200 expected benefi ts of projects in albums, leafl ets etc.) Priority 2.9. Number of purchased equipment 27 0 0 6 21 27 The results of the projects implemented will be widespread at the Number of organised trainings 660 20 0 655 25 680 local and regional level. The knowledge achieved will be useful for Number of trained people 8737 600 3000 3573 2764 9337 implementation of other similar undertakings. Thanks to the reach and Number of organised conferences 79 2 0 65 16 81 varied subject matters as well as Number of participants in conferences 2588 200 200 1800 788 2788 the important goals, these projects will stimulate local societies and Number of practices and study visits 115 0 10 70 35 115 integrate their residents, could be Number of practices and study visits’ 862 225 850 237 0 1087 the example for different activities participants of similar regional and cross-border Number of newspaper articles, 167 5 0 139 33 172 character. programmes and broadcasts Number of promotional events (sports, 287 0 0 22 265 287 cultural etc.) Effi cient implementation of such Number of promotional events’ 18459 0 3600 3557 11302 18459 a huge number of projects is a joint participants (sports, cultural etc.) success of benefi ciaries, represent- Number of calls for proposals for 07061 7 atives of Donor states, Intermediary subprojects and Auxiliary Institutions which Number of subprojects 0 157 0 131 26 157 continuously provide an assistance in current realization of projects. 14 Table No 2. Aggregated values of expected results of projects under Priority 2.9 Oczekiwane rezultaty projektów wdrażanych w ramach priorytetu 2.9.

Wdrażanie projektów ﬁ nansowanych INFORMACJE OGÓLNE ze środków NMF/MF EOG związane jest z realizacją oraz monitoringiem przedsięwzięć dotyczących szkoleń WSKAŹNIK SUMA I NABÓR II NABÓR III NABÓR PROJEKTY i rozwoju zasobów ludzkich, przed- PROGRAMY sięwzięć promocyjnych w sektorze kultury, turystyki i sportu, transferem Liczba inicjatyw partnerskich 269 64 86 82 165 333 wiedzy, poprawą funkcjonowania Liczba narzędzi internetowych (strony administracji, rozwojem systemów 32 0 1 2 29 32 www, platformy internetowe itp.) komunikowania się i wymiany informacji, rozwojem przedsiębiorczości, Liczba seminariów, warsztatów itp. 151 0 0 10 141 151 Liczba uczestników seminariów, współpracy transgranicznej itp. 2574 500 0 1364 1710 3074 Poniżej w formie tabelarycznej warsztatów itp. Liczba publikacji (foldery, mapy, ulotki, 122700 1500 11000 52517 60683 124200 przedstawiamy oczekiwane korzy- albumy itp.) ści z realizowanych inicjatyw regionalnych w Priorytecie 2.9. Liczba zakupionego sprzętu 27 0 0 6 21 27 Liczba zorganizowanych szkoleń 660 20 0 655 25 680 Efekty zrealizowanych projektów Liczba przeszkolonych osób 8737 600 3000 3573 2764 9337 zostaną szeroko upowszechnione na poziomie lokalnym i regionalnym. Liczba zorganizowanych konferencji 79 2 0 65 16 81 Zdobyta wiedza posłuży przy realizacji innych tego typu przedsięwzięć. Dzięki Liczba uczestników konferencji 2588 200 200 1800 788 2788 swej bogatej i różnorodnej tematyce, Liczba zorganizowanych wizyt studyjnych 115 0 10 70 35 115 a także ważnym celom, projekty te i staży Liczba uczestników wizyt studyjnych i przyczynią się do pobudzenia śro- 862 225 850 237 0 1087 dowisk lokalnych oraz integracji ich staży Liczba artykułów prasowych oraz audycji mieszkańców, mogą stanowić wzory 167 5 0 139 33 172 do naśladowania dla różnych przed- radiowych i telewizyjnych Liczba imprez promocyjnych (sportowych, 287 0 0 22 265 287 sięwzięć o podobnym – regionalnym kulturalnych itp.) i transgranicznym charakterze. Liczba uczestników imprez promocyjnych 18459 0 3600 3557 11302 18459 Sprawne wdrażanie tak dużej liczby (sportowych, kulturalnych itp.) projektów jest wspólnym sukce- Liczba naborów podprojektów 0 7 0 6 1 7 sem beneﬁ cjentów, przedstawicieli państw-darczyńców oraz Instytucji Liczba podprojektów 0 157 0 131 26 157 Pośredniczącej i Wspomagającej, któ- re nieustannie służą swoją pomocą Tabela nr 2. Zagregowane wartości oczekiwanych wskaźników dla projektów w bieżącej realizacji projektów. w Priorytecie 2.9. NMF 15 Tourism field

Projects being implementented in the ﬁ eld of tourism are focused on the issues connected with promoting of regional and local development. There are 7 projects realised in this ﬁ eld. Obszar Turystyka

Projekty realizowane w ramach tego obszaru skupiają się na działaniu wokół zagadnień związanych z promowaniem rozwoju regionalnego i lokalnego. W obszarze tym realizowanych jest 7 projektów PL0224 Project title: “EGO Country Virtual Guide” 1 Beneﬁ ciary: The Olecko Poviat Grant: 259.134 euro Total project cost: 304.863 euro

Objective of the project: Project partners: The purpose of the Project is to promote the tourist at- Elk and Goldap poviats – Poland, Gurievsk and Ozersk tractions and the natural environment of the “EGO” (Ełk, – the Kaliningrad Oblast of the Russian Federation, Gołdap, Olecko) sub-region in Warminsko-Mazurskie Sychow – Ukraine, Halmstad – Halland, Sweden Voivodship with the overall objective of ecotourism and improved cooperation between the bordering regions Period of implementation: of Poland. April 2008 – October 2010

Main activities: Short comment: 1. Organization of ecological-tourist workshops TOURISM “The realization of the “EGO Country Virtual Guide” for the youth from Poland, Russia and Ukraine Project created a great opportunity of modern pro- and study tour to Sweden aiming in familiar- motion of unique environment, tourist and economic izing with the strategy of tourist development values of three Masurian Poviats: Ełk, Gołdap and of Region Halland (Halmstadt). Olecko via Internet Joined attempt of Polish, Russian 2. Drawing up materials promoting tourist at- and Ukrainian self-governments effected in familiar- tractions of EGO sub-region and taking part izing with different cultures, experience exchange and in international tourist fairs. development of international communication. Easy ac- 3. Building the content of the internet portal promot- cess and complex information about the values of the ing EGO Country – www.egoturystyka.pl. EGO Country will attract foreign and domestic tourist to this part of Masuria. It will bring signiﬁ cant beneﬁ ts 4. Organization of international conference “Find to the local society and contribute to further tourism Yourself in EGO”. development in EGO Country” – Maria Dzienisiewicz, 5. Management and promotion. Olecko Vice-starost.

18 www.egoturystyka.pl PL0224PL Tytuł projektu: „Wirtualny przewodnik po krainie EGO” 1 Beneﬁ cjent: Powiat Olecki Przyznany grant: 259.134 euro Całkowity koszt projektu: 304.863 euro

Cele projektu: Partnerzy projektu: Celem głównym jest rozwój ekoturystyki i poprawa Powiat Ełcki i Powiat Gołdapski – Polska,lska Guriewsk

współpracy pomiędzy regionami graniczącymi z sub- i Oziersk – Obwód Kaliningradzki Federacji Rosyjskiej, TURYSTYKA regionem EGO (Ełk, Gołdap, Olecko). Cel bezpośredni to Sychów – Ukraina, Halmstad – Halland, Szwecja promocja atrakcji turystycznych i środowiska natural- nego subregionu EGO w województwie warmińsko- Termin realizacji projektu: -mazurskim. kwiecień 2008 – październik 2010 Główne działania projektu: Krótki komentarz: 1. Organizacja warsztatów ekologiczno-turystycz- „Realizacja projektu „Wirtualny przewodnik po krainie nych dla młodzieży z Polski, Rosji i Ukrainy oraz EGO” stworzyła szansę nowoczesnej internetowej wyjazdu studyjnego do Szwecji mającego na celu promocji wyjątkowych walorów przyrodniczych, tu- zapoznanie się z strategią rozwoju turystyki regio- rystycznych i gospodarczych trzech mazurskich po- nu Halland (Halmstad) wiatów: ełckiego, gołdapskiego i oleckiego. Wspólne 2. Opracowanie materiałów promujących atrakcje przedsięwzięcie samorządów polskich oraz rosyjskich turystyczne subregionu EGO oraz uczestnictwo i ukraińskiego sprzyjało poznaniu różnych kultur, w międzynarodowych targach turystycznych wymianie doświadczeń i rozwijaniu kontaktów mię- 3. Opracowanie stron internetowych portalu promu- dzynarodowych. Łatwy dostęp i szeroka informacja jącego krainę EGO – www.Egoturystyka.Pl o walorach Krainy EGO zachęci gości krajowych i zagranicznych do odwiedzenia tej części Mazur. Przyniesie 4. Organizacja międzynarodowej konferencji „W EGO też wymierne korzyści społeczności lokalnej i sprzyjać odnajdziesz siebie” będzie dalszemu rozwojowi turystyki w Krainie EGO” – 5. Zarządzanie i promocja Maria Dzienisiewicz, Wicestarosta olecki.

www.egoturystyka.pl 19 PL0228 Project title: “Transborder eco-tourism as a chance 2 of Nowy Sącz County development” Beneﬁ ciary: Nowy Sącz County Grant: 302 321 euro Total project cost: 355 672 euro

Objective of the project: Project partners: 1. Develop eco-tourism in Poland Municipality of Stará Ľubovňa in the Slovak Republic 2. Mobilize and involve the local population in eco- Period of implementation: entrepreneurship and sustainable development in June 2008 – December 2010 the Nowy Sacz County 3. Exchange of experiences and best practices for Short comment: the development of ecotourism with international

TOURISM “The project considerably contributed to the construc- partners tion of common tourist offer of Nowy Sacz County 4. Promotion of Nowy Sacz region as an arena for area and Northern Slovakia basing on international ecotourism at international trade fairs experiences of not only these two countries. It is also valuable platform for exchange of experience and con- Main activities: struction of a base of good practices of tourist subjects 1. Organise international conferences which are interested in building proposals leaning on 2. Produce marketing materials natural resources and pure nature. It is also a proper idea to include academical environment of all higher 3. Build a network of cross-border eco-trails colleges working in our region into active project reali- 4. Participate in international trade fairs zation” – Cezary Burtak, Chairman of the Commission 5. Management and promotion for Tourism and International Cooperation of Nowy Sacz County Council.

20 www.ekosadeckie.pl PL0228 Tytuł projektu: „Transgraniczna turystyka ekologiczna jako szansa rozwoju Sądecczyzny” Beneﬁ cjent: Powiat Nowosądecki Przyznany grant: 302 321 euro Całkowity koszt projektu: 355 672 euro 2

Cele projektu: Partnerzy projektu: TURYSTYKA 1. Rozwinięcie eko-turystyki w Polsce Miasto Stará Ľubovňa – Słowacja 2. Mobilizacja i zaangażowanie miejscowej ludności Termin realizacji projektu: w eko-przedsiębiorczości i zrównoważonym roz- czerwiec 2008 – grudzień 2010 woju powiatu nowosądeckiego 3. Wymiana doświadczeń i najlepszych praktyk Krótki komentarz: w zakresie rozwoju ekoturystyki z partnerami za- „Projekt znacznie przyczynił się do budowy wspól- granicznymi nej oferty turystycznej Ziemi Sądeckiej i północnej 4. Promocja Sądecczyzny jako areny ekoturystyki na Słowacji w oparciu o międzynarodowe doświadczenia targach międzynarodowych nie tylko tych dwóch krajów. Jest także nieocenioną platformą wymiany doświadczeń i budowy bazy do- Główne działania projektu: brych praktyk podmiotów turystycznych, które są 1. Organizacja międzynarodowych konferencji zainteresowane budowaniem propozycji opartych 2. Przygotowanie materiałów marketingowych na zasobach naturalnych i czystej przyrodzie. Ideą 3. Zbudowanie sieci transgranicznych eko-szlaków godną poparcia jest także aktywne włączenie w re- z partnerami zagranicznymi alizację projektu środowisk akademickich wszystkich 4. Uczestnictwo w międzynarodowych targach uczelni wyższych działających w naszym regionie” 5. Zarządzanie i promocja – Cezary Burtak, przewodniczący Komisji Turystyki i Współpracy Międzynarodowej Rady Powiatu Nowosądeckiego.

www.ekosadeckie.pl 21 PL0397 Project title: “Ecotourism without limits – ecological 3 tourism in borderline region Chełm – Kovel” Beneﬁ ciary: Chełm City Total project cost: 383 148 euro Grant: 325 676 euro

Objective of the project: Project partners: An overall objective of the project is to improve the Kovel City, Ukraine social communication and cross-border co-operation among inhabitants and authorities, alongside facilitat- Period of implementation: ing the sustainable environmental development in the May 2009 – November 2010 borderline region Chełm – Kovel. The direct and immediate results of it is to develop and Short comment: TOURISM promote ecological cross-border tourism in the Chełm “An overriding aim of the project is to develop and pro- – Kovel region. mote an ecological and cross-border tourism. Owing to the fact that an implementation tools were chosen Main activities: properly, e.g. bike rally, canoeing trip, workshops, The project is implemented for 16 months and covered conference and exhibition, activities of the project will 8 Activities, e.g.: reach a wide range of mass audience. The mass audi- 1. Organization of a conference on eco-tourism and ence are inhabitants of the borderland between Poland a gastronomic fair and Ukraine. The implementation of the project allows to emphasize and realize the importance of a natural 2. Organization of a bike rally environment, getting know and conservation of na- 3. Preparation and opening of the permanent art ex- ture” – Beata Hurko, Project coordinator. hibition ,,Natural treasures” in the Chełm Museum, a photo exhibition, and a multimedia presentation 4. Organization of an ornithological seminar and a study trip 5. Organization of series of ecological workshops and preparation of canoeing rally 6. Organization of a meeting on ecological food and agro-turism, production of a short ﬁ lm and preparation of an exposition of healthy food 7. Project promotion and publicity 8. Project management

22 www.chelm.pl PL0397 Tytuł projektu: „Ekoturystyka bez granic – turystyka ekologiczna w regionie przygranicznym Chełm – Kowel” Beneﬁ cjent: Miasto Chełm Przyznany grant: 325 676 euro 3 Całkowity koszt projektu: 383 148 euro

Cele projektu: Partnerzy projektu: TURYSTYKA Celem ogólnym projektu jest poprawa komunikacji Miasto Kowel, Ukraina społecznej i współpracy transgranicznej wśród miesz- kańców, przedstawicieli jednostek samorządowych Termin realizacji projektu: celem rozwoju turystyki ekologicznej w regionie przy- maj 2009 – listopad 2010 granicznym Chełm – Kowel. Krótki komentarz: Celem bezpośrednim jest rozwój i promocja ekologicznej transgranicznej turystyki w regionie przygranicz- „Nadrzędnym celem realizacji projektu jest rozwój nym Chełm – Kowel. i promocja ekologicznej transgranicznej turystyki. Dzięki odpowiednio dobranym narzędziom realizacji, Główne działania projektu: tj. rajd rowerowy, spływ kajakowy, warsztaty, festyn, Projekt jest realizowany przez 16 miesięcy i obejmuje wystawa, konferencja poszczególne działania pro- 8 Działań, tj.: jektu trafi ają do szerokiego, a zarazem właściwego grona odbiorców – mieszkańców pogranicza pol- 1. Organizacja ekoturystycznej konferencji i festiwalu sko – ukraińskiego. Realizacja projektu pozwala na gastronomicznego podkreślenie i uświadomienie, jak ważne jest natu- 2. Organizacja rajdu rowerowego ralne środowisko, poznawanie przyrody i jej ochrona 3. Przygotowanie i otwarcie wystawy w Muzeum w życiu każdego człowieka” – Beata Hurko, koordyna- Chełmskim, wystawy fotografi cznej i prezentacji tor projektu. multimedialnej 4. Organizacja seminarium ornitologicznego i study tour 5. Organizacja serii warsztatów ekologicznych i spły- wu kajakowego 6. Organizacja ekologicznego spotkania, produkcja krótkiego fi lmu i przygotowanie wystawy zdrowej żywności 7. Informacja i promocja projektu 8. Zarządzanie projektem.

www.chelm.pl 23 PL0398 Project title: “Promotion of the Town and the Commune 4 of Czaplinek Development” Beneﬁ ciary: The Commune of Czaplinek Grant: 363 895 Euro Total project cost: 428 112 Euro

Objectives of the project: Project partners: Promotion for the Development of the Town and the Czaplinek Centre of Culture, Sport and Recreation Commune of Czaplinek on the national, regional and in Czaplinek, Association of the Local Tourism cross-border levels. Organisation Czaplinek, Association “Bractwo Żeglarskie” from Czaplinek, Aviation Association in Main activities: Czaplinek, Museum of Drahim Castle, City Grimmen. 1. Preparation of “The promoting strategy for the de-

TOURISM velopment of the Town and Commune of Czaplinek Period of implementation: 2009–2015” April 2009 – April 2011 2. Realization of twenty two drives promoting the development of the Town and Commune of Czaplinek Short comment: 3. Realization of a cycle of eight conferences accom- “The realisation of the project has enriched the cultural panying promoting drives offer and has intensiﬁ ed promoting activities. A very essential part of the project is the integration of local 4. Promotion of the Development of the Town and the communities: businessmen, non-governmental or- Commune of Czaplinek during twenty two fairs and ganisations and inhabitants. Having received ﬁ nancial exhibitions in Poland and Germany support Czaplinek Community has been able to pre- 5. Project management, publicity and audit pare attractive events and promote major directions of 6. Purchase of equipment necessary to realise the activities to create a positive image of the community” project – Katarzyna Szlońska, Project coordinator.

24 www.czaplinek.pl PL0398PL Tytuł projektu: „Promocja rozwoju Miasta i Gminy Czaplinek” 4 Beneﬁ cjent: Gmina Czaplinek Przyznany grant: 363 895 Euro Całkowity koszt projektu: 428 112 Euro

Cele projektu: Partnerzy projektu: TURYSTYKA Promocja Miasta i Gminy Czaplinek na szczeblu krajo- Czaplinecki Ośrodek Kultury Sportu i Rekreacji, Lokalna wym, regionalnym i transgranicznym. Organizacja Turystyczna Czaplinek, Stowarzyszenie Główne działania projektu: Bractwo Żeglarskie, Stowarzyszenie Lotnicze, Muzeum Zamku Drahim, miasto Grimmen. 1. Opracowanie „Strategii Promocji Rozwoju Miasta i Gminy Czaplinek na lata 2009-2015” Termin realizacji projektu: 2. Organizacja 22 akcji promujących rozwój Gminy kwiecień 2009 – kwiecień 2011 Czaplinek 3. Organizacja i przeprowadzenie 8 seminariów to- Krótki komentarz: warzyszących akcjom promocyjnym „Realizacja projektu wzbogaciła ofertę kultural- 4. Promocja rozwoju Miasta i Gminy Czaplinek na ną oraz zintensyﬁ kowała działania promocyjne. 22 imprezach targowych i wystawienniczych Bardzo istotnym elementem projektu jest inte- w Polsce i za granicą gracja lokalnych środowisk: przedsiębiorców, organizacji pozarządowych oraz mieszkańców. 5. Informacja i promocja: wydanie materiałów pro- Otrzymane wsparcie ﬁ nansowe pozwoliło Gminie mujących projekt i Gminę Czaplinek Czaplinek przygotować atrakcyjny kalendarz imprez 6. Zakup sprzętu niezbędnego do realizacji projektu i wypromować główne kierunki działania w zakresie promocji i kreowania pozytywnego wizerunku gminy” – Katarzyna Szlońska, koordynator projektu.

www.czaplinek.pl 25 PL0405 Project title: Design and Implementation of Culture Management 5 and Tourist Trafﬁ c Strategy in Polish-Ukrainian Borderland Areas Beneﬁ ciary: Commune Ustrzyki Dolne Grant: 313 126 euro Total project cost: 266 157 euro

Objective of the project: Project partners: The main assumption of the project is the intensiﬁ ca- Staryi Sambir tion and enhancement of cooperation between Poland and Ukraine in the ﬁ eld of tourism and culture in the Period of implementation: borderland areas including Ustrzyki Dolne commune. May 2009 – April 2011 The planned project will solve two major issues – Short comment:

TOURISM fi rstly, will eradicate negative national stereotypes and barriers which grew due to the diffi cult and com- “We are very glad, that we were given the opportunity plicated history of the borderlands, and secondly, will of realization of our project. We can see, how many ad- enhance, in terms of tourism and culture, the region of vantages it gives to the inhabitants of Ustrzyki Dolne Ustrzyki Dolne and Staryi Sambir, which was for years as well as Staryi Sambir communities. By the organi- marginalized, in spite of its huge tourist, cultural and zation of concerts, work-shops, sport competitions, natural potential. horseback tour, creating data base and similar event, we are able to promote our common, transborder re- Main activities: gion effectively. What is more we can enjoy interper- 1. A series of 6 international conferences sonal relationships of which development will create 2. Creating a Polish-Ukrainian Internet tourist and the basis of cooperation between Polish and Ukrainian economic guide nations” – Coordinator of the project Anna Dybała. 3. Agreement on a unifi ed development strategy of horseback tours in its cross-border aspect togeth- er with creating horseback routes 4. Outlining an extreme biking route 5. A series of international sports events 6. A series of cultural events – the Borderland Culture Festival “Carpathian Four Seasons” 7. Publications. Management

26 www.ustrzyki-dolne.pl/norway grants PL0405PL Tytuł projektu: Tworzenie i wdrażanie strategii zarządzania kulturą i ruchem turystycznym w przygranicznych obszarach Polski i Ukrainy Beneﬁ cjent: Gmina Ustrzyki Dolne Przyznany grant: 266 157 euro 5 Całkowity koszt projektu: 313 126 euro

Cele projektu: Partnerzy projektu: TURYSTYKA Podstawowym celem projektu jest intensyﬁ kacja Rejon Starosamborski i uatrakcyjnienie współpracy polsko-ukraińskiej związanej z turystyką i kulturą w obszarach przy- Termin realizacji projektu: granicznych, na których położona jest gmina Ustrzyki maj 2009 – kwiecień 2011 Dolne. Projekt przyczyni się do rozwiązania dwóch Krótki komentarz: zasadniczych problemów – likwidacji negatywnych stereotypów i barier narodowościowych narosłych „Cieszymy się, iż dostaliśmy możliwość realizacji wobec trudnej i skomplikowanej historii terenów naszego projektu, gdyż widzimy jak wiele przynosi on ko- przygranicznych, oraz uatrakcyjni pod kątem tury- rzyści zarówno mieszkańcom gminy Ustrzyk Dolnych jak styczno-kulturalnym zmarginalizowany, a mający i Regionu Starosamborskiego. Poprzez organizację ogromny potencjał turystyczny, kulturalny, przyrod- koncertów, warsztatów, zawodów sportowych, raj- niczy, przygraniczny region Ustrzyk Dolnych i Rejonu du konnego, stworzenie bazy danych i wiele innych Starosamborskiego. działań, nie tylko na szeroką skalę promujemy nasz wspólny, przygraniczny region, ale również jesteśmy Główne działania projektu: świadkiem zawiązywania się więzi interpersonal- 1. Cykl 6 konferencji międzynarodowych nych, będących podstawą dalszej i owocnej współpra- 2. Stworzenie polsko – ukraińskiego wirtualnego in- cy pomiędzy narodami Polski i Ukrainy” – Anna Dybała, formatora turystyczno-gospodarczego koordynator projektu. 3. Uzgodnienie spójniej strategii rozwoju turystyki konnej w perspektywie transgranicznej wraz z utworzeniem tras konnych 4. Wyznakowanie trasy rowerowej „Down Hill” 5. Cykl imprez sportowych o znaczeniu międzynaro- dowym 6. Cykl imprez kulturalnych, Festiwal Kultur Pogranicza o nazwie „Karpackie – Cztery Pory Roku” 7. Wydawnictwa. Zarządzanie

www.ustrzyki-dolne.pl/norway grants 27 PL0406 Project title: ”The Sobieski Heritage Trail as a chance for cross-border cooperation 6 between Eastern Poland and Western Ukraine” Beneﬁ ciary: Rybczewice Community Ofﬁ ce Grant: 250 100 euro Total project cost: 294 236 euro

Objective of the project: Project partners: Initiating cross-border initiatives connected with Ecological UNESCO Club, Pro Culture Association in Sobieski heritage. The letter of cross-border coop- Lublin, Tourist Information Center in Żółkiew, Lion eration among 50 bodies from Poland and Ukraine Society in Lviv concentrated on the Sobieski heritage trail signed by the end of the project thanks to support of the project Period of implementation: tools (the think-tank team, the Internet website with July 2009 – December 2010 the virtual trail, the intersection centers with the sec- TOURISM Short comment: retariat of the trail). “This project is the ﬁ rst part of campaign of creating in- Main activities: ternational cultural tourist product entitled “The Jan III 1. Organizasion of trainings and cooperation sessions Sobieski Trail” (JIIIST). This trail has a chance to become for representatives of towns and villages in the re- some kind of protective umbrella for the citizens of vil- gion lages as a Creating of a Strong Brand to which non- 2. Organization of conferences, study visits, local governmental organizations, traders and local clerks seminars and experts meetings can refer” – Jakub Kuśmierczyk, Project coordinator. 3. Establishing of the Think-Tank team 4. Establishing of the six trail information centres and a sekretariat, including purchasing of equipment 5. Setting up a website and virtual game 6. Project publicity and management, audit

28 www.rybczewice.pl/szlaksobieski.html PL0406PL Tytuł projektu: „Szlak dziedzictwa Sobieskiego szansą współpracy transgranicznej wschodniej Polski i zachodniej Ukrainy” Beneﬁ cjent: Gmina Rybczewice Przyznany grant: 250 100 euro 6 Całkowity koszt projektu: 294236 euro

Cele projektu: Partnerzy projektu: TURYSTYKA Uruchomienie przedsięwzięć transgranicznych odwo- Ekologiczny Klub UNESCO- Pracownia na Rzecz łujących się do historii Sobieskiego, pisemne porozu- Bioróżnorodności, Lubelskie Stowarzyszenie Pro mienie 50 podmiotów z Polski i z Ukrainy o współpracy Kultura, Centrum informacji turystycznej w Żółkwi, transgranicznej wokół trasy dziedzictwa Sobieskiego Towarzystwo Lwa ze Lwowa. w oparciu o wykorzystanie narzędzi wypracowanych podczas projektu (think-tank, portal internetowy wraz Termin realizacji projektu: z wirtualną trasą, multisektorowe centra wraz z sekre- lipiec 2009 – grudzień 2010 tariatem trasy ) podpisane do końca realizacji projektu. Krótki komentarz: Główne działania projektu: „Projekt jest pierwsza częścią kampanii tworzenia 1. Organizacja szkoleń i sesji współpracy dla przed- transnarodowego produktu kulturalno turystycznego stawicieli miast i wsi w regionie pn „Szlak Jana III Sobieskiego” ( JIIIS) . Szlak ten ma 2. Organizacja konferencji, wizyt studyjnych, semina- szansę stać się swojego rodzaju parasolem ochron- riów lokalnych i spotkań ekspertów nym dla mieszkańców terenów wiejskich w postaci Utworzenia Silnej Marki, do której odwoływać się będą 3. Powołanie zespołu Think-Tank mogli samorządowcy, przedsiębiorcy, organizacje po- 4. Powołanie sześciu centrów informacyjnych trasy zarządowe” – koordynator Jakub Kuśmierczyk. i sekretariatu obejmujące także zakup sprzętu 5. Portal internetowy z wirtualną grą 6. Działania promocyjne i zarządzanie projektem, audyt

www.rybczewice.pl/szlaksobieski.html 29 PL0415 Project title: “Culture? Yes! Promotion of cultural heritage as an agent 7 of the sustained development of the local Tatra region (II)” Beneﬁ ciary: The Tatra Agency for Development and Promotion of Culture in Zakopane Grant: 307 097 Euro Total project expenses: 361 291 Euro

Project goals: Project partners: The aim of the project is to package the folk (naïve) MTD Association (non-proﬁ t organization), with head- art, handicraft and traditional Sub-Tatra products as quarters in Libertow near Krakow in Poland. niche, brand-name tourist and at the same time regional product. As a result the project shall contribute Period of implementation: to building an alternative, socially and environmentally April 2009 – April 2011 friendly road to sustained local development for this TOURISM Short comment: region – thanks to the development of tourist cultural product. We intend to achieve this aim by way of: “Thanks to the project we could invite folk artists from: 1/ Creating material and logistic base and direct Belarus, Norway, Slovakia and Ukraine. The European support of cultural product development, 2/ The de- Regional Product Fair contributed to the superior rank of velopment of high-quality informational and promo- organized events by the Tatra Agency for Development tional materials, 3/ Preparation and implementation of and Promotion of Culture” – Edward Styrczula-Maśniak, a comprehensive promotional PR campaign. Regional Product Specialist. Main project operations: 1. Project management 2. Project promotion 3. The development of the ethnic-cultural tourist product 4. Information and promotional material preparation concerning the cultural heritage of the Sub-Tatra region 5. Promotion of the tourist cultural product in situ 6. Promoting the tourist cultural product on the international market – Gallery in Krakow

30 www.kulturatak.pl PL0415P Tytuł projektu: „KULTURA? TAK! Promocja dziedzictwa kulturowego jako czynnik zrównoważonego rozwoju lokalnego Podtatrza (II)” Beneﬁ cjent: Tatrzańska Agencja Rozwoju, Promocji i Kultury, Zakopane Przyznany grant: 307 097 Euro 7 Całkowity koszt projektu: 361 291 Euro

Cele projektu: Partnerzy projektu: TURYSTYKA Celem projektu jest wypromowanie sztuki ludowej (na- Małopolskie Towarzystwo Do radcze (stowarzyszenie iwnej), rękodzieła i produktów tradycyjnych Podtatrza nie prowadzące działalności gospodarczej), z siedzibą jako niszowego, markowego produktu turystycznego w Libertowie, k. Krakowa i zarazem produktu regionalnego. Dzięki temu projekt Termin realizacji projektu: przyczyni się do budowania alternatywnej, przyjaznej społecznie i środowiskowo ścieżki zrównoważonego kwiecień 2009 – kwiecień 2011 rozwoju lokalnego dla tego regionu. Zamierzamy to Krótki komentarz: osiągnąć poprzez: 1/ Stworzenie zaplecza materialne- „Dzięki projektowi mogliśmy zaprosić twórców lu- go i logistycznego oraz bezpośrednie wsparcie rozwo- dowych z zagranicy: Białorusi, Norwegii, Słowacji ju produktu kulturowego, 2/ Wypracowanie wysokiej i Ukrainy. Europejskie Targi Produktów Regionalnych jakości materiałów informacyjnych i promocyjnych, podniosły rangę imprez organizowanych przez 3/ Przygotowanie i przeprowadzenie kompleksowej Tatrzańską Agencję Rozwoju, Promocji i Kultury” kampanii promocyjnej i PR. – Edward Styrczula-Maśniak, Specjalista ds. Produktu Główne działania projektu: Regionalnego. 1. Zarządzanie projektem 2. Promocja projektu 3. Rozwój kulturowego produktu turystycznego 4. Przygotowanie materiałów informacyjnych i promocyjnych 5. Promocja kulturowego produktu kulturowego In situ 6. Promocja międzynarodowa kulturowego produktu turystycznego – Galeria Kraków

www.kulturatak.pl 31 Transfer of knowledge field

Projects being implemented in the ﬁ eld of transfer of knowledge contribute to development of communication and information exchange systems as well as to transfer of knowledge from more developer regions to less developed regions. There are 13 projects realised in this ﬁ eld, one is already completed. Obszar Transfer Wiedzy

Projekty realizowane w tym obszarze służą zapewnieniu rozwoju systemu komunikowania się i wymiany informacji oraz transferowi wiedzy z regionów lepiej do słabiej rozwiniętych. W obszarze tym realizowanych jest 13 projektów, jeden został już zakończony. PL0010 Project title: “Polish-Ukrainian Centre of Public Education” 1 Beneﬁ ciary: Municipality of Kraśnik Grant: 429 920 euro Total project cost: 489 340 euro

Objective of the project: Project partners: The general aim was to improve the functionality of The Young Democracy Foundation, The Training Centre the administration and development of local coopera- for Self-Government and Administration, The Centre tion in Poland and Ukraine; the direct aim was to cre- of Municipal Reforms “Łuck 1432”, The Town Council of ate the educational system for public administration Łuck, The Foundation of Managerial Initiatives. and civil organizations as well as implementation of the model of local partnerships in the region of Poland Period of implementation: and Ukraine. December 2006 – November 2008 Main activities: Short comment: Creation of the institutional instrument aiming to or- “Tools of education, communication and transfer of ganize trainings (including distance learning method, experiences between the participants of the project public relations and euroregional conferences and stu- PUOEP turned out to be innovative, but fi rst and fore- dio visits for public administration and active repre- most effective what infl uenced on our decision to go on sentatives of civil organizations in Poland and Ukraine); with part of the activities, simultaneously implement- creation of the modern educational portal aiming to ing new solutions and spreading our activity, mainly build up knowledge and transfer it between Poland and concerning economy and business. The aim still re- Ukraine; realization of the project was accompanied by mains the same: to transfer knowledge in the fi eld of Polish – Ukrainian cultural events: Polish – Ukrainian modern managing and building up local trans-border Days in Kraśnik, and events promoting ecological partnerships” – Piotr Czubiński, Mayor of Kraśnik. trans-border tourism: The Bike Rally Kraśnik – Lviv; KNOWLEDGE TRANSFER

34 www.cwpu.org PL0010 Tytuł projektu: „Polsko-Ukraiński Ośrodek Edukacji Publicznej” Beneﬁ cjent: Gmina Miejska Kraśnik Przyznany grant: 429 920 euro Całkowity koszt projektu: 489 340 euro 1 Cele projektu: Partnerzy projektu: Celem ogólnym projektu było usprawnienie funkcjo- Fundacja Młoda Demokracja, Centrumrum Szkolenia

nowania administracjii rozwój współpracy szczebla Samorządu i Administracji, Centrum Reform TRANSFER WIEDZY lokalnego w Polsce i na Ukrainie; zaś celem bezpo- Municypalnych „Łuck 1432”, Urząd Miasta w Łucku, średnim – stworzenie systemu edukacji dla admi- Fundacja Inicjatyw Menadżerskich nistracji publicznej i organizacji obywatelskich oraz wdrożenie modelu lokalnych partnerstw na terenie Termin realizacji projektu: Polski i Ukrainy. Grudzień 2006 – Listopad 2008 Główne działania projektu: Krótki komentarz: W ramach projektu został stworzony instytucjonalny „Narzędzia edukacji, komunikacji i wymiany doświad- instrument służący realizacji szkoleń obejmujących czeń między uczestnikami projektu PUOEP okazały się zarówno nauczanie metodą distance learning, kon- nowatorskie. Przede wszystkim jednak skuteczne, ferencje public relations i euroregionalne jak i wizyty co sprawiło, że postanowiliśmy kontynuować część studyjne dla administracji publicznej oraz aktywnych działań, jednocześnie wprowadzając nowe rozwiąza- przedstawicieli organizacji obywatelskich z Polski nia i obszary aktywności, zwłaszcza w odniesieniu do i Ukrainy. Powstał również nowoczesny portal edu- gospodarki i biznesu. Cel jest ten sam: transfer wiedzy kacyjny służący budowaniu wiedzy i przepływowi w dziedzinie nowoczesnego zarządzania i budowanie wiedzy pomiędzy Polską i Ukrainą. Realizacji projektu lokalnych partnerstw o charakterze transgranicznym.” towarzyszyły polsko-ukraińskie przedsięwzięcia kul- – Piotr Czubiński, Burmistrz Kraśnika. turalne – Dni Polsko-Ukraińskie w Kraśniku – oraz pro- mujące ekologiczną turystykę transgraniczną – Rajd Rowerowy Kraśnik – Lwów.

35 www.cwpu.org PL0015 Project title: “Packaging as a stimulus for economic growth of the region 2 and improvement of the environment protection on the regional scale” Beneﬁ ciary: Polish Packaging Research and Development Centre, Warsaw Grant: 1 108 649 euro Total project cost: 1 848 365 euro

Objectives of the project: Project partners: Preparation and implementation of the internet sup- Norwegian Research Company Østfoldforskning AS, port system of packaging selection for fresh fruit and Fredrikstad, Institute of Logistics and Warehousing, vegetables and in the horticultural market; Poznań Improvement of communication between wholesale partners at the initial chain link of national and inter- Period of implementation: national distribution chain of Polish packed fresh fruit April 2007 – April 2011 and vegetables. Short comment: Main activities: “The main barrier to export Polish packed fresh fruit 1. Study of packaging market factors in the horticul- and vegetables and high product losses in national tural turnover turnover is improper packaging. Supporting packaging 2. Formation of packaging database system (case selection and cooperation of wholesale partners is pre- study: Poland, Germany, Russia, Norway, Sweden, condition of growth of: Polish horticultural production, Finland) packaging production and LTS services. As a result it shall improve economic growth and employment in 3. Preparation, implementation and execution of regions of developed horticultural production, reason- packaging selection support system able use of natural resources and intensify coopera- 4. PR and advertising campaign of the packaging se- tion at the regional and international levels” – Project lection support system KNOWLEDGE TRANSFER manager Andrzej Hejduk. 5. Research and evaluation

36 www.cobro.org.pl PL0015P Tytuł projektu: „Opakowanie jako czynnik gospodarczego rozwoju regionu i poprawy ochrony zasobów naturalnych” Beneﬁ cjent: Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Opakowań (COBRO), Warszawa 2 Przyznany grant: 1 108 649 euro Całkowity koszt projektu: 1 848 365 euro

Cele projektu: Partnerzy projektu: TRANSFER WIEDZY − Opracowanie i wdrożenie internetowego systemu Norweska Firma Badawcza Østfoldforskning AS, wspomagania doboru opakowań w obrocie rynko- Fredrikstad, Instytut Logistyki i Magazynowania, wym polskimi świeżymi owocami i warzywami Poznań − Wspomaganie współpracy wielkotowarowych Termin realizacji projektu: partnerów początkowego ogniwa łańcucha dys- trybucji w eksporcie i w krajowym obrocie rynko- kwiecień 2007 – kwiecień 2011 wym pakowanymi polskimi świeżymi produktami Krótki komentarz: ogrodniczymi „Przyczyną bariery eksportu polskich świeżych produk- Główne działania projektu: tów ogrodniczych oraz wysokich strat produktowych 1. Badanie rynkowych czynników opakowania w ob- w krajowym obrocie rynkowym są niewłaściwe opa- rocie produktami ogrodniczymi kowania. Wspomaganie doboru opakowań i współpra- cy wielkotowarowych partnerów obrotu rynkowego 2. Utworzenie systemowych baz danych opako- jest koniecznym warunkiem rozwoju polskiego ogrod- wań (studium przypadku: Polska, Niemcy, Rosja, nictwa, branży produkcji opakowań i specjalistycz- Norwegia, Szwecja, Finlandia) nych usług LTS. Przełoży się to na rozwój gospodarczy 3. Opracowanie, wykonanie i uruchomienie systemu i zatrudnienie w regionach o rozwiniętej produkcji wspomagania doboru opakowań ogrodniczej, racjonalne wykorzystanie zasobów na- 4. PR i kampania promocyjna systemu wsparcia do- turalnych oraz wzmocnienie współpracy zarówno boru opakowań na szczeblu regionów jak i międzynarodowym” – 5. Eksploatacja systemu; badania nad opakowania- Kierownik Projektu dr inż. Andrzej Hejduk. mi w obrocie rynkowym świeżymi produktami ogrodniczymi, ewaluacja systemu

37 www.cobro.org.pl PL0219 Project title: “Facilitating technology transfer in waste treatment sector 3 in Poland, with emphasis put on mazowieckie and śląskie region” (WASTETRANS) Beneﬁ ciary: Institute of Mechanised Construction and Rock Mining, Warsaw Grant: 294 751 euro Total project cost: 346 766 euro

Objective of the project: Project partners: Provide help to private businesses and other stake- The SINTEF Group (The Foundation for Scientifi c holders in Poland to develop innovative ways to fi nance and Industrial Research at the Norwegian Institute and access new technologies of waste management of Technology) Main activities: Period of implementation: 1. Searching and promotion of the technology – de- May 2008 – December 2010 scription the client’s need regarding the new tech- Short comment: nologies and then we fi nd the proper solutions The letter from the participant of the trade mission to 2. Promotion of the Polish innovative technologies GENERA 2009 fairs (Madrid, Spain, 11-15 May 2009) to abroad Director of IMBiGS: “We would like to voice our truly 3. Technology audit – evaluation and improvement of approval to the organization and carrying out the trade the technological potential and new technologies mission to GENERA 2009 fairs (...) We especially thank adapting abilities for the competence and commitment in the profes- 4. The partners matching – preparation of the entries sional conducting the mission which has been fruitful of the demand technology and help to fi nd the ap- for our Company”. propriate partner for technology co-operation 5. Companies meetings – meetings with the foreign companies’ representatives from various branches KNOWLEDGE TRANSFER also during the international fairs and conferences 6. Two trade missions of project’s clients for meetings with business partners 7. Participation in trainings and conferences on innovative waste management technologies, the application and fi nancing of them

38 www.wastetrans.pl PL0219 Tytuł projektu: „Wsparcie transferu technologii związanych z gospodarką odpadami na terenie Polski, ze szczególnym uwzględnieniemm województw mazowieckiego i śląskiego” (Wastetrans) 3 Beneﬁ cjent: Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego w Warszawie Przyznany grant: 294 751 euro Całkowity koszt projektu: 346 766 euro

Cele projektu: Partnerzy projektu: TRANSFER WIEDZY Pomoc prywatnym przedsiębiorstwom i instytucjom The SINTEF Group (Fundacja Badań Naukowych polskim w znajdowaniu innowacyjnych dróg fi nan- i Przemysłowych przy Norweskim Uniwersytecie sowania i dostępu do nowych technologii gospodarki Technologii) odpadami. Termin realizacji projektu: Główne działania projektu: maj 2008 – grudzień 2010 1. Poszukiwanie i promocja technologii – określenie potrzeb klienta w zakresie nowych technologii, Krótki komentarz: wyszukiwanie odpowiednich rozwiązań Fragment listu uczestnika misji gospodarczej na targi 2. Promocja innowacyjnych technologii polskich fi rm GENERA 2009 w Madrycie (11-15 maja 2009) do dyrekcji za granicą IMBiGS: „Chcemy wyrazić nasze szczere uznanie za zorganizowanie i przeprowadzenie misji gospodar- 3. Audyt technologiczny – ocena i wzmocnienie po- czej w ramach targów GENERA 2009 (...) Szczególne tencjału technologicznego oraz zdolności do ada- podziękowania składamy za kompetencje i zaangażo- ptowania nowych technologii wanie w profesjonalne przeprowadzenie misji, która 4. Kojarzenie partnerów – przygotowanie zgłoszeń była owocna dla naszej Firmy”. poszukiwanych technologii i pomoc w znalezieniu odpowiedniego partnera do współpracy technolo- gicznej 5. Spotkania fi rm – spotkania z przedstawicielami zagranicznych fi rm różnych branż przy okazji mię- dzynarodowych targów i konferencji 6. Misje gospodarcze – dwa wyjazdy zagraniczne klientów projektu na spotkania z kontrahentami 7. Udział w szkoleniach i konferencjach z zakresu innowacyjnych technologii gospodarki odpadami, ich wdrażania a także zasad fi nansowania

39 www.wastetrans.pl PL0222 Project title: “Locomotive – Cluster Development Strategy” 4 Beneﬁ ciary: BWA Gallery in Bielsko-Biała Grant: 373 289 Euro Total project cost: 439 163 Euro

Objective of the project: Project partners: The purpose of the Project is to build clusters in the The Regional Chamber of Commerce and Industry in culture and creativity area of the economy using as Bielsko-Biala, Bielsko-Biała, Poland; Oslo Teknopol, examples the Norwegian good practices, with the Oslo, Norway. overall objective to stimulate the local economy and Period of implementation: cultural development in Bielsko-Biala region in Poland. April 2008 – April 2011 Main activities: Short comment: 1. Carry out a needs analysis survey. Comment of a participant of the conference: The con- 2. Provide training and organise workshops for local ference Bielsko-BiaWOW! – Inﬂ uence of culture on city and regional institutions including study visits to image and development was of great value to the City Norway. of BB and the whole region of Silesia as it presented 3. Organise cultural conferences and events at re- in a very professional manner and convincing way the gional and national level. method of dealing with the development of culture and 4. Create a modern art collection concept and set up art in countries such as Norway and Finland. It was also a support system for the cultural sector. presented in such a way that it was totally relevant to the situation of the region and Poland generally. 5. Management and promotion. Moreover it was an opportunity to meet and talk what facilitates cooperation in the future. KNOWLEDGE TRANSFER

40 www.lokomotywa.org.pl PL0222 Tytuł projektu: ,,Lokomotywa – Strategia Rozwoju Klastrów” Beneﬁ cjent: Galeria Bielska BWA, Bielsko-Biała Przyznany grant: 373 289 Euro Całkowity koszt projektu: 439 163 Euro 4

Cele projektu: Partnerzy projektu: TRANSFER WIEDZY Celem projektu jest stworzenie klastrów w kultu- Regionalna Izba Handlu i Przemysłu w Bielsku-Białej, ralnych/kreatywnych gałęziach gospodarki na bazie Bielsko-Biała, Polska; Oslo Teknopol, Oslo, Norwegia. przykładów dobrych praktyk norweskich. Celem ogól- nym jest stymulowanie lokalnej gospodarki i rozwoju Termin realizacji projektu: kulturalnego w regionie Bielsko-Bialskim w Polsce. kwiecień 2008 – kwiecień 2011 Główne działania projektu: Krótki komentarz: 1. Przeprowadzenie analizy potrzeb. Wypowiedź uczestnika konferencji: Konferencja 2. Szkolenia i warsztaty dla lokalnych instytucji „Bielsko-BiaWOW! – Wpływ kultury na wizerunek w tym wizyta studyjna w Norwegii. i rozwój miasta” była niezwykle wartościowa zarówno dla miasta Bielska-Białej, jak i całego regionu Śląska, 3. Organizacja konferencji i działań kulturalnych na z uwagi na profesjonalną i przekonującą prezentację poziomie regionalnym i krajowym. metod wykorzystania rozwoju kultury i sztuki w ta- 4. Stworzenie systemu wsparcia dla Kolekcji Sztuki kich krajach jak Norwegia i Finlandia. Jednocześnie po- Współczesnej oraz dla organizacji w sektorze kul- ruszane zagadnienia były w stu procentach właściwe tury. dla potrzeb regionu oraz całej Polski. Ponadto, konfe- 5. Zarządzanie i promocja. rencja posłużyła jako okazja do spotkań i rozmów, co ułatwia przyszłą współpracę.

41 www.lokomotywa.org.pl PL0223 Project title: ”System for the exchange of information on ecosystem 5 state of Vistula Lagoon in frame of the Polish – Russian transboundary cooperation” Beneﬁ ciary: Institute of Meteorology and Water Management, Maritime Branch, Gdynia Grant: 250 000 euro Total project cost: 294 118 euro

Objective of the project: Project partners: The purpose of the Project is to establish a sound or- The partner of the Project is the Norwegian Institute of ganisational and technical structure of Polish-Russian Water Research, Norway, and the Kaliningrad Region, co-operation for collecting and exchanging information Russia. on the ecosystem status of the Vistula Lagoon with the overall objective to ensure the biodiversity and en- Period of implementation: vironment protection in the Vistula Lagoon. June, 2008 – April 2011 Main activities: Short comment: 1. Carrying out an assessment of the current moni- “Project would successfully ﬁ ll the gap in the knowl- toring and exchange of information system in place edge on the present and future ecological state of the on both Polish and Russian regions Vistula Lagoon. Building a new quality assessment 2. Organisation of the meetings, workshops in Poland system for Vistula Lagoon ecosystem in accord- and in Kaliningrad, Russia ance with requirements of the EU Water Framework Directive, one should focus on biological quality 3. Development of a common monitoring plan and a elements, the weak element in the Polish monitor- database to be shared with the Russian and Polish ing system of the water quality, so far” – Henryk partners Jatczak, Deputy Director of Regional Board for Water 4. Provision of trainings for Polish and Russian experts Management in Gdansk (RZGW), playing also a role of KNOWLEDGE TRANSFER 5. Management and promotion the Chairman of the Polish Delegation to the Vistula Lagoon Commission within the Polish-Russian Council on Co-operation of the RP Regions with the Kaliningrad Area of the RF.

42 www.imgw.pl PL0223 Tytuł projektu: „System wymiany informacji o stanie ekosystemu 5 Zalewu Wiślanego w ramach polsko-rosyjskiej współpracy transgranicznej” Beneﬁ cjent: Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Oddział Morski w Gdyni, Przyznany grant: 250.000 euro Całkowity koszt projektu: 294.118 euro TRANSFER WIEDZY Cele projektu: Partnerzy projektu: Celem projektu jest utworzenie trwałej organizacyjnej Norweski Instytut Badań Wody (NIVA) w Norwegii i technicznej struktury polsko-rosyjskiej współpracy Obwód Kaliningradzki w Rosji. dla gromadzenia i wymiany informacji o stanie ekosystemu Zalewu Wiślanego, przy założeniu celu ogól- Termin realizacji projektu: nego zapewnienia ochrony bioróżnorodności i środo- czerwiec 2008 – kwiecień 2011 wiska Zalewu Wiślanego. Krótki komentarz: Główne działania projektu: „Projekt w sposób znakomity wypełnia lukę w określe- 1. Przeprowadzenie oceny obecnego stanu syste- niu dzisiejszego i przyszłego stanu Zalewu Wiślanego. mów monitoringu i wymiany informacji w polskich Przy budowaniu nowego, zgodnego z Ramową i rosyjskich regionach Dyrektywą Wodną WE, wspólnego systemu oceny ja- 2. Organizację spotkań i warsztatów w Polsce kości ekosystemu Zalewu Wiślanego, należy położyć i Kaliningradzie szczególny nacisk na wskaźniki biologiczne – jak do- 3. Rozwój wspólnego planu monitoringu i bazy tąd słaby element monitoringu jakości wód w Polsce” danych do wspólnego wykorzystania przez – Henryk Jatczak, Zastępca Dyrektora Regionalnego Rosyjskich i Polskich partnerów Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku (RZGW) 4. Organizację szkoleń dla polskich i rosyjskich eks- i jednocześnie Przewodniczący Polskiej Delegacji pertów w Komisji ds. Zalewu Wiślanego Polsko-Rosyjskiej 5. Zarządzanie i promocję Rady Współpracy Regionów Przygranicznych RP i FR.

43 www.imgw.pl PL0225 Project title: Improvement of social communication in administrative 6 districts and boroughs Beneﬁ ciary: Foundation of Information Technology and Management in Łódź Grant: 470 820 euro Total project cost: 784 700 euro

Objective of the project: Project partners: Overall objective: Improve the social communication The project is implemented by the Foundation of skills of public authorities in Poland Information Technology and Management for partner Purpose: Enhance the qualifi cations of local and re- local government entities. gional authorities in the IT fi eld Period of implementation: Main activities: July 2008 – December 2010 1. Seminars Short comment: 2. Workshops “Rendering of technologically advanced public e-serv- 3. E-Learning courses ices requires signifi cant expenditures and continuous 4. Conferences exchange of good practice. Proposed scale of training 5. Promotion and information within the Project creates synergy effect in a form of the essential cost decrease of such undertaking. 6. Management and Administration Realization of the project helped to solve problems, which Counties and Communes, interested in the training, struggle with or at least it will signifi cantly decrease them” – Michał Drozd – Chairman of the Board. KNOWLEDGE TRANSFER

44 www.ﬁ iz.pl PL0225 Tytuł projektu: Poprawa komunikacji społecznej w powiatach i gminach Beneﬁ cjent: Fundacja Informatyki i Zarządzania w Łodzi 6 Przyznany grant: 470 820 euro Całkowity koszt projektu: 784 700 euro

Cele projektu: Partnerzy projektu: TRANSFER WIEDZY Ogólny: Poprawa komunikacji społecznej i podniesie- projekt realizowany jest przez Fundację Informatyki nie kwalifi kacji organów władzy publicznej w Polsce, i Zarządzania na rzecz partnerskich podmiotów samo- Bezpośredni: Podniesienie kwalifi kacji kadr organów rządowych: władz lokalnych i regionalnych w zakresie IT Termin realizacji projektu: Główne działania projektu: lipiec 2008 – grudzień 2010 1. Szkolenia seminaryjne Krótki komentarz: 2. Zajęcia praktyczne „Świadczenie zaawansowanych technologicznie 3. Kursy e-learning e-usług publicznych wymaga znacznych nakładów 4. Konferencje fi nansowych oraz stałej wymiany dobrej praktyki. 5. Promocja i informacja Zaproponowana skala szkoleń w ramach Projektu stwarza efekt synergii w postaci istotnego obniżenia 6. Zarządzanie i administracja projektem kosztów takiego przedsięwzięcia. Realizacja projektu pozwoliła rozwiązać, a przynajmniej znacznie zmniej- szyć, problemy, z jakimi borykają się Powiaty i Gminy zainteresowane szkoleniami” – Michał Drozd – Prezes Zarządu Fundacji Informatyki i Zarządzania.

45 www.ﬁ iz.pl PL0400 Project title: “Strengthening of mechanism of social participation 7 in the Capital City of Warsaw” Beneﬁ ciary: Capital City of Warsaw Grant: 352 193 euro Total project cost: 466 430 euro

Objective of the project: Project partners: Promoting local and regional development in Poland the Capital city of Oslo – Norwegian partner and Increasing the effectiveness of social dialogue in the Capital City of Warsaw. Period of implementation: June 2009 – March 2011 Main activities: 1. Project management and promotion of the project Short comment: and its results – preparation a textbook on “good “I am more than glad that I had an opportunity to at- practices” tend this training session. I learned how, why and 2. Organizing study visits to the Norwegian partner – when to organize social consultations. I learned the City of Oslo more about how to communicate with residents, so they would better understand local government. 3. Organizing training courses for local government I realized that sometimes the same issue may look ofﬁ cials on communication and social consulta- differently from various perspectives. The way civile tions and opening a postgraduate course in media- servants view an issue is rarely how others see that tion and social consultation issue.” – Attandent of the trainnig in social consulta- 4. Preparing and running a model social campaign tion, employee of the City Hall of Warsaw. using the example of a selected undertaking ex- ecuted in the Capital City of Warsaw

KNOWLEDGE TRANSFER 5. Organizing and running seminars on social consultations for local communities 6. Preparation and implementation of the Internet platform for social consultations and initiatives within the city

46 www.um.warszawa.pl/konsultacjespoleczne PL0400 Tytuł projektu: „Wzmacnianie mechanizmu partycypacji społecznej w m.st. Warszawie” Beneﬁ cjent: Miasto stołeczne Warszawa 7 Przyznany grant: 352 193 euro Całkowity koszt projektu: 466 430 euro

Cele projektu: Partnerzy projektu: TRANSFER WIEDZY Promowanie rozwoju na szczeblu regionalnym i lokal- Miasto Oslo – Parter norweski nym w Polsce oraz zwiększenie skuteczności dialogu społecznego w m. st. Warszawa Termin realizacji projektu: czerwiec 2009 – marzec 2011 Główne działania projektu: 1. Zarządzanie projektem oraz promocja projektu Krótki komentarz: i jego efektów – m.in. opracowanie podręcznika „Bardzo cieszyłam się z możliwości uczestnictwa ‘dobrych praktyk’ w tym szkoleniu. Dowiedziałam się po co organizo- 2. Organizacja wizyt studyjnych w Oslo wać konsultacje społeczne i jak komunikować się z mieszkańcami, tak, żeby lepiej rozumieli urząd i żeby 3. Szkolenia dla urzędników samorządowych w za- wykorzystać ich wiedzę. Zrozumiałam, że zarówno kresie komunikacji i konsultacji społecznych oraz my – urzędnicy, jak i mieszkańcy mamy swoje wy- przeprowadzenie studiów podyplomowych w za- obrażenia o tym, jak zachowuje się „druga strona” i że kresie mediacji i konsultacji społecznych te wyobrażenia mogą przeszkadzać w pracy i dobrej 4. Przygotowanie i przeprowadzenie modelowej komunikacji” – uczestniczka szkoleń z konsultacji spo- kampanii społecznej na przykładzie wybranego łecznych, pracownik Urzędu m.st. Warszawy. przedsięwzięcia 5. Organizacja i przeprowadzenie seminariów dla społeczności lokalnych w zakresie konsultacji spo- łecznych 6. Opracowanie i wdrożenie platformy internetowej do konsultacji społecznych planowanych i realizowanych przedsięwzięć miejskich

47 www.um.warszawa.pl/konsultacjespoleczne PL0401 Project title: “Centre of Polish – Ukrainian Cooperation” 8 Beneﬁ ciary: Municipality of Kraśnik Grant: 689 700 euro Total project cost: 811 412 euro

Objective of the project: Project partners: The purpose of the project is to transfer knowledge Foundation in Support of Local Democracy (with branch and the best-practice solutions from Krasnik In Poland in Lublin), Polish – Ukrainian Chamber of Commerce, to regions In Ukraine, with the overall objective of European Dialogue, Lubelski Business Club. diminishing social disparties In tje Polish-Ukrainian border region and supporting regional development In Period of implementation: Poland and Ukriane. December 2008 – March 2011 Main activities: Short comment: Planning and realization of distance learning training, ”... Entrepreneurs arriving from Ukraine to Poland are – organization of study visits for representatives of interested in changes that occur in here and visible Ukrainian administration inﬂ uence of European Union. They see Poland and the Polish positively. The direct contacts of Polish and – organization of entrepreneurial seminars and Ukrainian entrepreneurs allow to ignore historical and seminars dedicated to development of business cultural boundaries. This encourages both societies to environments come closer and to get to know each other better. The – organization of Economic Forums for local and re- region has a chance to make an offer outside its lo- gional entrepreneurs cal and national borders…” – Piotr Guzowski, Chairman – organization of conference “Public Communication” of Polish – Kazakhstan Chamber of Commerce and

KNOWLEDGE TRANSFER and “International Days of Kraśnik” (two editions) Industry. – organization of International Bike Rally Kraśnik-Lviv.

48 www.cwpu.org PL0401 Tytuł projektu: „Centrum Współpracy Polsko-Ukraińskiej” Beneﬁ cjent: Gmina Miejska Kraśnik Przyznany grant: 689 700 euro Całkowity koszt projektu: 811 412 euro 8

Cele projektu: Partnerzy projektu: TRANSFER WIEDZY Celem projektu jest transfer wiedzy i rozwiązań opar- Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej (Oddział tych na najlepszych praktykach z Kraśnika w Polsce w Lublinie), Polsko–Ukraińska Izba Gospodarcza, do regionów na Ukrainie i tym samym zmniejszenie Europejski Dialog, Lubelski Klub Biznesu. różnic społeczno-ekonomicznych w polsko-ukraiń- skim regionie przygranicznym oraz wspieranie rozwo- Termin realizacji projektu: ju regionalnego w Polsce i na Ukrainie. grudzień 2008 – marzec 2011 Główne działania projektu: Krótki komentarz: – Planowanie i realizacja szkoleń distance learning, „… Przedsiębiorcy przyjeżdżający z Ukrainy do Polski organizacja wizyt studyjnych dla przedstawicieli są żywo zainteresowani zmianami jakie nastę- ukraińskiej administracji pują u nas oraz skutkami przystąpienia Polski do – organizacja seminariów przedsiębiorczości i roz- Unii Europejskiej. Pozytywnie postrzegają Polskę woju dla środowisk biznesowych i Polaków. Bezpośrednie kontakty polskich i ukra- ińskich przedsiębiorców pozwalają na usunięcie – organizacja Forów Ekonomicznych dla lokalnych barier historycznych i kulturowych. Zbliża to obie i regionalnych przedsiębiorców społeczności i zachęca do bliższego poznania. Region – organizacja konferencji „Komunikacja Publiczna” ma szansę na wyjście z ofertą poza swoje granice i „Międzynarodowych Dni Kraśnika” (dwie edycje) i granice Polski. …” – Piotr Guzowski, Prezes Polsko- – organizacja Międzynarodowego Rajdu Rowerowe- Kazachstańskiej Izby Handlowo-Przemysłowej. go Kraśnik-Lwów

49 www.cwpu.org PL0402 Project title: “Energy Saving without Borders – Polish-Ukrainian 9 Cooperation based on Scandinavian Standards” Beneﬁ ciary: Foundation of Energy Saving in Gdansk Grant: 342 273 euro Total project cost: 402 674 euro

Objective of the Project: Project Partners: 1. gaining from the Norwegian Partner the knowl- The Project is realized in international partnership. edge about the activities for inurement of energy Norway: OREEC (Oslo Renewable Energy and effi ciency and usage of renewable energy sources Environment Cluster), Lillestrøm Centre of Expertise (RES) as well as transmission of this knowledge to Ukraine: Donetsk Debate Center in Donetsk, Agency of the Polish and Ukrainian sides Regional Development in Odessa, UNEEC – Ukrainian 2. contributing to the balanced development through Network of Energy Effi cient Cities in Lvov. the promotion of energy effi ciency and renewable energy sources based on the international coop- Poland: Pomeranian Voivodship Authority, Institute eration and promotion of the regional development of Power Engineering – Section of Research and strategy considering RES Development – Gdansk Department, Institute of Fluid-Flow Machinery PAN in Gdansk, Federation of Main Activities: Engineering Associations – NOT – Council in Tarnov 1. Ralization of the comparative analyses on energy Period of Implementation: effi ciency issues in Norway, Poland and Ukraine 2. Promotion of eco-energetic cluster (multi-sector July 2009 – April 2011 cooperation in the domain of energy saving) Short Comment: 3. Exchange of knowledge and experience in the domain of energy security “The Project came into being on the basis of the con- 4. Analysis of technical and economic conditions of tacts with the Ukrainian organizations, interested in KNOWLEDGE TRANSFER integration of the renewable energy sources to the the international integration as well as in ecological electro-energetic system and their maintenance and social sphere. The place, as we think, where 5. Implementation of the energy strategies for the there are the most tested activities in this sphere selected regions and cities in Ukraine is Norway. Hence exactly appeared the idea to use 6. A cycle of debates on energy law topics the Norwegian experience for the support of Polish The project is realized in the form of conferences and activities and mutually transmit it onto Ukrainian study visits held in Poland, Norway and Ukraine conditions. The Project is being realized according to the rule of ‘the golden triangle’. All its participants i.e. representatives of scientifi c circles, local authorities and business on this stage of project realization confi rm our conviction that we do have the opportunities to contribute to the success of this Project” – Grażyna Szester, Project coordinator.

50 www.pebg.fpegd.pl PL0402 9 Tytuł projektu: „Poszanowanie energii bez granic – współpraca polsko- -ukraińska oparta na standardach skandynawskich” Beneﬁ cjent: Fundacja Poszanowania Energii w Gdańsku Przyznany grant: 342 273 euro Całkowity koszt projektu: 402 273 euro

Cele projektu: Partnerzy projektu: TRANSFER WIEDZY 1. Pozyskanie od partnera norweskiego wiedzy o działa- Projekt realizowany jest w partnerstwie międzynarodo- niach na rzecz wdrażania efektywności energetycznej wym. Umowy partnerskie podpisały poniższe organiza- i wykorzystywania odnawialnych źródeł energii (oze) cje i instytucje: oraz przekazywanie jej stronie polskiej i ukraińskiej, Norwegia: OREEC (Oslo Renewable Energy and 2. Przyczynienie się do zrównoważonego rozwoju Environment Cluster), Lillestrøm Centre of Expertise poprzez promocję efektywności energetycznej i od- Ukraina: Donieckie Centrum Debat w Doniecku, Agencja nawialnych źródeł energii w oparciu o współpracę Rozwoju Regionalnego w Odessie, UNEEC – Ukraińska międzynarodową oraz propagowanie strategii roz- Sieć Miast Efektywnych Energetycznie we Lwowie, woju energetyki z uwzględnieniem OZE Polska: Samorząd Województwa Pomorskiego, Instytut Główne działania projektu: Energetyki – Jednostka Badawczo-Rozwojowa – Od- 1. Wykonanie analiz porównawczych nt. problematyki dział w Gdańsku, Instytut Maszyn Przepływowych efektywności energetycznej w Norwegii, Polsce i na PAN w Gdańsku, Naczelna Organizacja Techniczna Ukrainie Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych – Rada 2. Promocja klastra ekoenergetycznego (wielosektoro- w Tarnowie. wa współpraca w zakresie poszanowania energii) Termin realizacji projektu: 3. Wymiana wiedzy i doświadczeń w zakresie bezpie- czeństwa energetycznego lipiec 2009 – kwiecień 2011 4. Analiza warunków technicznych i ekonomicznych Krótki komentarz: przyłączania odnawialnych źródeł energii do systemu elektroenergetycznego oraz ich utrzymania „Projekt powstał w oparciu o kontakty z organizacjami 5. Wykonanie strategii energetycznych dla wybranych ukraińskimi, zainteresowanymi integracją międzyna- regionów i miast na Ukrainie rodową, także w zakresie ekologicznym i społecznym. 6. Cykl debat na temat prawa energetycznego Miejscem – według nas – najbardziej sprawdzonych Projekt będzie realizowany w formie konferencji i wyjaz- działań w tej dziedzinie jest Norwegia. Stąd właśnie dów studyjnych odbywających się w Polsce, Norwegii powstał pomysł, aby wykorzystać norweskie do- i na Ukrainie. świadczenia dla wsparcia polskich działań i wspólnie przełożyć je na warunki ukraińskie. Projekt realizujemy kierując się zasadą „złotego trójkąta”. Wszyscy jego uczestnicy, czyli przedstawiciele nauki, samorządu i biznesu na tym etapie realizacji, utwierdzają nas w przekonaniu, że mamy szansę wspólnie wpłynąć na sukces przedstawionego projektu” Grażyna Szester, koordynator projektu. 51 www.pebg.fpegd.pl PL0404 Project title: “Best practice. Transfer of knowledge between Polish 10 and Norwegian Rescue Service” Beneﬁ ciary: Provincial Headquarters of State Fire Service in Białystok Grant: 720 082 euro Total project cost: 847 155 euro

Objective of the project: Project partners: The particular aim of this Project is the transfer of Civil Defense District and Training Centre of Oppland knowledge concerning up-to-date technology and (Norway) procedures applied in the Norwegian rescue service enabling the increase of know-how and skills of Fire Period of implementation: Service of the Podlasie region and rescue services of April 2009 – April 2011 Russia, Lithuania, Belarus and Ukraine. Short comment: “Providing rescue services from Central Europe with Main activities: new knowledge and skills applied in Norway will The Project will be carried out in Norway and in Poland, enable constant improvement of qualifi cations of in Podlaskie Voivodeship. The Project includes training rescuers and their technical preparation due to main- of 244 fi refi ghters from Podlaskie Voivodeship in a pro- tenance of operational readiness when faced with fessionally equipped training centre in Norway and existing and potential hazards. Realization of the organization and carrying out rescue seminars with Project will contribute to long-lasting development edition of post-seminar publications. Final conference of Polish, Norwegian, Russian, Lithuanian, Belarusian will also be held. and Ukrainian Rescue Systems” – Tomasz Gierasimiuk, project coordinator. KNOWLEDGE TRANSFER

52 www.straz.bialystok.pl PL0404 Tytuł projektu: „Najlepsze praktyki. Transfer wiedzy pomiędzy polskimi i norweskimi służbami ratowniczymi” 10 Beneﬁ cjent: Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Białymstoku Przyznany grant: 720 082 euro Całkowity koszt projektu: 847 155 euro

Cele projektu: Partnerzy projektu: TRANSFER WIEDZY Celem szczegółowym projektu jest transfer wiedzy Regionalne Centrum Szkoleniowo Treningowe Ochrony dotyczącej nowoczesnych technologii i procedur Ludności Oppland (Norwegia) stosowanych w służbach ratunkowych Norwegii umożliwiający podwyższenie poziomu know – how Termin realizacji projektu: i umiejętności podlaskiej straży pożarnej oraz służb kwiecień 2009 – kwiecień 2011 ratowniczych Rosji, Litwy, Białorusi i Ukrainy. Krótki komentarz: Główne działania projektu: „Wyposażenie służb ratunkowych z krajów Europy Projekt będzie realizowany w Norwegii i w Polsce, Środkowej w nowe informacje i umiejętności wyko- w województwie podlaskim. W projekcie przewi- rzystywane w Norwegii umożliwi ustawiczne pod- dziano szkolenia dla 244 strażaków z województwa noszenie kompetencji ratowników oraz wzmacnianie podlaskiego w specjalistycznie wyposażonym ośrod- przygotowania technicznego w celu utrzymania pełnej ku szkoleniowym w Norwegii oraz organizację i reali- gotowości operacyjnej w warunkach istniejących zację seminariów ratowniczych, a następnie wydania i potencjalnych zagrożeń. Realizacja projektu przyczy- publikacji poseminaryjnej. Zostanie także zorganizo- ni się do trwałego rozwoju systemów ratowniczych wana konferencja wieńcząca projekt. Polski, Norwegii, Rosji, Litwy, Białorusi i Ukrainy” – Tomasz Gierasimiuk, koordynator projektu.

53 www.straz.bialystok.pl PL0407 Project title: “Transfer of know-how on professional counseling 11 for young people” Beneﬁ ciary: European Meeting Centre – Nowy Staw Foundation in Lublin Grant: 341 210 euro Total project cost: 380 094 euro

Objective of the project: Project partners: The purpose of the Project is to provide training for “Humanitarian Bridge”, Brest, Belarus; Voluntary professionals dealing with career counseling to young Work Centre (OHP), Lublin, Poland; The Pomeranian people, with the overall objective to improve the qual- Association “Common Europe” (PSWE), Gdansk, Poland; ity of career counseling services in cooperation with Papirbredden Karriersenter, from Drammen in Norway. Norwegian, Ukrainian and Belarusian partners. Period of implementation: Main activities: October 2009 - April 2011 Organizing workshops and seminars for 45 participants from Norway, Ukraine, Poland and Belarus; organizing Short comment: traineeships for 30 participants; organizing 4 study “The Project will provide better services of professional tours for 10 persons each; preparing and printing the- counseling for youth, and moreover it will increase the matic materials; establishment of an internet platform; employment rate among young people, reduce unem- project management and promotional activities. ployment and improve the social-economic situation in regions, where there Project will be implemented. The Project will also strengthen the collaboration and contacts between Lublin Region and neighbors regions in Belarus and Ukraine” – Marta Jędrych, project coordinator. KNOWLEDGE TRANSFER

54 www.eds-fundacja.pl PL0407 Tytuł projektu: „Transfer know-how z doradztwa zawodowego dla młodzieży” Beneﬁ cjent: Europejski Dom Spotkań – Fundacja Nowy Staw, Lublin 11 Przyznany grant: 341 210 euro Całkowity koszt projektu: 380 094 euro

Cele projektu: Partnerzy projektu: TRANSFER WIEDZY Celem Projektu jest zapewnienie szkoleń dla osób zaj- “Humanitarny Most”, Brześć, Białoruś; Ochotnicze mujących się doradztwem zawodowym dla młodzie- Hufce Pracy (OHP), Lublin; Pomorskie Stowarzyszenie ży, tak aby poprawić jakość doradztwa zawodowego “Wspólna Europa” (PSWE), Gdańsk; Papirbredden poprzez współpracę z partnerami z Norwegii, Ukrainy Karriersenter, z Drammen w Norwegii – starzy part- i Białorusi. nerzy Zachodnio-Ukraińskie Centrum Zasobów, Lwów, Ukraina; Fundacja Rozwoju Wołyńskiego Uniwersytetu, Główne działania projektu: Łuck, Ukraina. Organizacja warsztatów i seminariów dla 45 osób z Norwegii, Ukrainy, Polski i Białorusi; organizacja sta- Termin realizacji projektu: ży dla 30 uczestników; organizacja 4 wizyt studyjnych październik 2009 – kwiecień 2011 dla 10 osób; przygotowanie i publikacja materiałów metodycznych; stworzenie platformy internetowej; Krótki komentarz: zarządzanie projektem i działania promocyjne. „Projekt przyczyni się do poprawy usług z zakresu doradztwa zawodowego dla młodzieży, a co za tym idzie do zwiększenia stopy zatrudnienia młodych osób, zmniejszenia bezrobocia i poprawy sytuacji spo- łeczno-ekonomicznej w regionach objętych realizacją Projektu. Projekt wzmocni także współpracę i kontakty Lubelszczyzny z sąsiednimi regionami na Białorusi i Ukrainie” – Marta Jędrych, koordynator projektu.

55 www.eds-fundacja.pl PL0409 Project title: “Developing the methods of technology transfer in the ﬁ eld 12 of environmental protection in the region of Mazowsze” Beneﬁ ciary: Center of Technology Transfer and Enterpreneurship Development of Warsaw University of Technology Technology Grant: 337 464 euro Total project cost: 397 016 euro

Objective of the project: Project partners: Contributing to the protection of environment in the not applicable region of Mazowsze, including reduction of greenhouse emission and energy demands. Period of implementation: Develop and introduce technology transfer profi les (in- December 2009 - April 2011 cluding modern energy effi cient technologies) on the Short comment: basis on international experience. “This project contributes to achieving the strategic ob- Main activities: jectives of Mazovia development, delivering following 1. Initial review of the state-of-the art and institu- benefi ts: tional analysis – exchange of Polish-Norwegian information and experience in the methods used for technology trans- 2. Analysis of needs and requirements in the region of fer as well as use of the best elaborated in Norway Mazovia system solutions to environmental issues, 3. Development of handbook of good practices in – creation of an institutional framework for coop- technology transfer and database in 3 thematic eration between the authorities of Mazovia Region, areas Warsaw University of Technology Technology and 4. Educational-training package entrepreneurs, 5. Publicity and project management – identifi cation of environmental problems and infor-

KNOWLEDGE TRANSFER mation about the opportunities how to deal with them” – Tadeusz Walasek, Director of Warsaw University of Technology Technology Transfer Center.

56 www.pw.edu.pl PL0409 Tytuł projektu: „Wypracowanie metod transferu technologii w dziedzinie ochrony środowiska w regionie Mazowsza” Beneﬁ cjent: Centrum Transferu Technologii i Rozwoju Przedsiębiorczości Politechniki Warszawskiej 12 Przyznany grant: 337 464 euro Całkowity koszt projektu: 397 016 euro

Cele projektu: Partnerzy projektu: TRANSFER WIEDZY Wkład w polepszenie stanu środowiska w regionie nie dotyczy Mazowsza z uwzględnieniem redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz zapotrzebowania na energię Termin realizacji projektu: Opracowanie i wprowadzenie proﬁ li transferu tech- grudzień 2009 - kwiecień 2011 nologii (w tym nowoczesnych technologii energo- Krótki komentarz: oszczędnych) w oparciu o doświadczenia norweskie i polskie „Projekt przyczynia się do realizacji celów strategicz- nych rozwoju Mazowsza przynosząc następujące ko- Główne działania projektu rzyści: 1. Wstępna ocena state-of-the-art. i analiza instytu- – wymiana informacji oraz doświadczeń polsko-nor- cjonalna weskich dotyczących stosowanych metod transferu technologii oraz wykorzystanie najlepszych 2. Analiza potrzeb i wymagań w regionie Mazowsza wypracowanych w Norwegii rozwiązań systemo- 3. Wypracowanie podręcznika dobrych praktyk wych w kwestii ochrony środowiska, w dziedzinie transferu technologii i bazy danych – stworzenie ram instytucjonalnych dla współpra- w trzech obszarach tematycznych cy w tym zakresie pomiędzy Władzami Regionu, 4. Pakiet edukacyjny Politechniką Warszawską a przedsiębiorcami, 5. Promocja i zarządzanie projektem – dentyﬁ kacja problemów środowiskowych i informacja o możliwościach ich rozwiązania”-Tadeusz Walasek, Dyrektor Centrum Transferu Technologii Politechniki Warszawskiej

57 www.pw.edu.pl PL0411 Project title: “Professionalism in the management of the Lower 13 Silesian ofﬁ ce” Beneﬁ ciary: Lower Silesian Teachers’ Development and Pedagogical Information Centre in Wrocław Grant: 579 781 euro Total project cost: 682 095 euro

Objective of the project: Project partners: 1. Promoting local and regional development District Institute of Post-Graduate Teachers’ Studies in 2. Achievement of high level of professional compe- Vinnitsa, Ukraine tences by employees managing of Lower Silesian Period of implementation: local government units July 2009 – April 2011 3. Improvement in social communication and cross- border cooperation between citizens and employ- Short comment: ees of Polish and Ukrainian local government units “The subject of the project is the capacity building of Main activities: the Lower Silesian local government units for better provision of public services citizens, NGOs and busi- 1. Project promotion and management nesses through dissemination of good practice and 2. Organising training courses training of the administrative staff . 3. Organising regional conferences The direct beneﬁ ciaries of the project will be employees of the Lower Silesian local government units (aver- age of chief executives and managers) who raise their professional qualiﬁ cations and practical contributing to better management of public services they provide to citizens and other local entities” – Dorota Kubicka-

KNOWLEDGE TRANSFER -Mikoś, Project coordinator.

58 www.pzdu.pl PL0411 Tytuł projektu: „Profesjonalizm w zarządzaniu dolnośląskim urzędem” Beneﬁ cjent: Dolnośląskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Informacji Pedagogicznej we Wrocławiu Przyznany grant: 579 781 euro 13 Całkowity koszt projektu: 682 095 euro

Cele projektu: Partnerzy projektu: TRANSFER WIEDZY 1. Promowanie rozwoju na szczeblu regionalnym i lo- Obwodowy Instytut Podyplomowej Oświaty kalnym Pedagogicznej w Winnicy (Ukraina) 2. Osiągnięcie wysokiego poziomu kompetencji za- Termin realizacji projektu: wodowych przez kadrę zarządzającą urzędami administracji samorządowej Dolnego Śląska lipiec 2009 - kwiecień 2011 3. Poprawa komunikacji społecznej i współpracy Krótki komentarz: transgranicznej mieszkańców i pracowników sa- „Przedmiotem projektu jest budowanie potencjału morządu lokalnego Polski i Ukrainy instytucjonalnego dolnośląskich samorządów dla Główne działania projektu: lepszego dostarczania usług publicznych mieszkań- com, organizacjom pozarządowym i przedsiębior- 1. Promocja i zarządzanie projektem com poprzez upowszechnianie stosowania dobrych 2. Organizacja kursów szkoleniowych praktyk oraz szkolenia pracowników administracji. 3. Organizacja regionalnych konferencji Bezpośrednimi beneﬁ cjentami projektu będą pra- cownicy dolnośląskich jednostek samorządu (średnia i kierownicza kadra zarządcza), którzy podniosą swoje kwaliﬁ kacje zawodowe praktycznie przyczyniając się do lepszego zarządzania usługami publicznymi, jakie dostarczają obywatelom i innym podmiotom samo- rządy” – Dorota Kubicka–Mikoś, Koordynator projektu.

59 www.pzdu.pl PL0418 Project title: “Polish-Norwegian partnership for technology transfer 14 in e-waste treatment sector in Poland, with emphasis put on Mazovia Silesia regions” Beneﬁ ciary: Institute of Mechanized Construction and Rock Mining in Warsaw Grant: 261 888 euro Total project cost: 308 104 euro

Objective of the project: Project partners: Improving the Waste Electrical and Electronic SINTEF STIFTELSEN (Contractor) Equipment management in Poland. Period of implementation: Transfer knowledge and best practice in the range of WEEE management to Poland. June 2009 – April 2011 Main activities: Short comment: 1. State of the art. Analysis and end users manage- “The Project will popularized knowledge and the best ment: ideas in e-waste management, and its execution will – analysis of the current technology and func- higher public awareness, and will create effective re- tioning system solutions of management the cycling and utilization e-waste system” – Magdalena Waste Electrical and Electronic Equipment Lepa, Project coordinator. (WEEE) – activities supporting the business co-operation in WEEE area 2. Educational campaigns: – organization trainings on new technologies and WEEE management – monograph edition KNOWLEDGE TRANSFER 3. Transfer of knowledge an technology: – organization the brokerage event – establishing the internet system for matching partners 4. Dissemination of WEEE management knowledge: – the activities promoting the WEEE management knowledge transfer 5. Publicity and project management.

60 www.imbigs.org.pl PL0418 Tytuł projektu: „Polsko-norweskie partnerstwo na rzecz transferu wiedzy w zakresie zagospodarowywanie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego w Polsce, 14 ze szczególnym uwzględnieniem województw: mazowieckiego i śląskiego” Beneﬁ cjent: Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego w Warszawie Przyznany grant: 261 888 euro Całkowity koszt projektu: 308 104 euro TRANSFER WIEDZY

Cele projektu: Partnerzy projektu: Poprawa stanu zagospodarowywania zużytego sprzę- SINTEF STIFTELSEN (Wykonawca) tu elektronicznego i elektrycznego w Polsce. Transfer wiedzy i dobrych praktyk z zakresu zagospodarowy- Termin realizacji projektu: wania zużytego sprzętu elektronicznego i elektrycz- czerwiec 2009 – kwiecień 2011 nego do Polski. Krótki komentarz: Główne działania projektu: „W ramach projektu upowszechniana będzie wiedza 1. State-of-the-art. Analiza i zarządzanie użytkowni- oraz najlepsze rozwiązania z zakresu zagospodarowy- kiem końcowym wania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicz- – analiza obecnie stosowanych technologii oraz nego. Realizacja projektu przyczynić się ma do zwięk- funkcjonujących rozwiązań systemowych szenia świadomości społeczeństwa oraz wsparcia w zakresie zagospodarowania Zużytego Sprzę- tworzenia efektywnego systemu zagospodarowywa- tu Elektrycznego i Elektronicznego (ZSEE) nia zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego” – działania wspierające współpracę biznesową – Magdalena Lepa, koordynator projektu. w zakresie ZSEE 2. Kampanie edukacyjne – organizacja szkoleń poświęconych nowym technologiom oraz ﬁ nansowaniu zagospodarowania ZSEE – wydanie monograﬁ i 3. Transfer wiedzy i technologii – organizacja spotkań brokerskich – uruchomienie internetowego systemu kojarzą- cego partnerów 4. Upowszechnienie wiedzy z zakresu zagospodarowania ZSEE – działania promujące transfer wiedzy w zakresie zagospodarowania ZSEE 5. Promocja i zarządzanie projektem 61 www.imbigs.org.pl Partnership cooperation field

Projects implemented in the ﬁ eld of partnership cooperation are focused on the development and impolementation of cross-border cooperation program mes improving the functioning of local government administration and stimulating social initiatives. There are 7 projects implemented in this ﬁ eld. Obszar Współpraca Partnerska

Projekty realizowane w tym obszarze koncentrują się tworzeniu i wdrażaniu programów współpracy transgranicznej mających na celu poprawę funkcjonowania administracji samorządowej oraz pobudzenie inicjatyw społecznych. W obszarze tym realizowanych jest 7 projektów. PL0011 Project title: “Carpathian House - Stimulation of Transfrontier 1 Co-operation of the Carpathian Regions” Beneﬁ ciary: Carpathian Foundation – Poland in Sanok Grant: 398 863 euro Total project cost: 443 181 euro

Objective of the project: Project partners: stimulation of contacts between the Carpathian regions Carpathian Foundation – Slovakia, Carpathian Foundation of the Carpathian Euroregion (local self-governments, – Hungary, Carpathian Foundation – Romania, Carpathian NGOs and business), and improvement of standard of Foundation – Ukraine, living of the local communities. Period of implementation: Main activities: December 2006 – April 2011 1. Adaptation and equipping of the Carpathian House Short comment: 2. Creating a permanent Carpathian exhibition, presenting the best practices of all the countries “The project creates the unique opportunity for local self-governments, nongovernmental organizations and 3. Creation of the project webpage entrepreneurs from the peripheral areas to establish PARTNERSHIP 4. Purchase of equipment for simultaneous interpre- direct contacts with partners from the fi ve Carpathian tation countries: Poland, Slovakia, Hungary, Romania and 5. Organisation of 6 forums for the fi ve CE countries: Ukraine. It is emphasized by the participants of our 2 for local self-governments, 2 for business repre- transfrontier events, suggesting to organise such sentatives, 2 for NGOs meetings more often” – Jolanta Szwarc-Burnatowska, 6. Organisation of 3 study visits, respectively for: lo- Project coordinator. cal self-governments, for business representatives and for NGOs from the fi ve CE countries 7. Publication of a map of the Carpathian Euroregion 8. Organisation of Carpathian Expo, presenting common economic, culture, tourist and natural heritage of the Carpathian region 9. Issuing a publication summarising the project and the Carpathian Euroregion achievements

64 www.carpathianfoundation.org PL0011 Tytuł projektu: „Dom Karpacki – pobudzanie współpracy na transgranicznej regionów karpackich” Beneﬁ cjent: Fundacja Karpacka – Polska w Sanoku Przyznany grant: 398 863 euro Całkowity koszt projektu: 443 181 euro 1 Cele projektu: Partnerzy projektu: Ożywienie kontaktów między karpackimi obszarami Fundacja Karpacka – Słowacja, Fundacja Karpacka WSPÓ krajów Euroregionu Karpackiego (samorządów, orga- – Węgry, Fundacja Karpacka – Rumunia, Fundacja nizacji pozarządowych i biznesu) oraz poprawa jakości Karpacka – Ukraina, życia mieszkańców regionu Termin realizacji projektu: Główne działania projektu: grudzień 2006 – kwiecień 2011 Ł 1. Adaptacja i wyposażenie lokalu Domu Karpackiego PRACA PARTNERSKA Krótki komentarz: 2. Tworzenie stałej ekspozycji karpackiej, prezentują- cej najlepsze praktyki poszczególnych krajów „Projekt stwarza samorządom lokalnym, organizacjom pozarządowym i przedsiębiorcom peryferyjnych 3. Utworzenie strony internetowej projektu regionów unikatową możliwość nawiązania bezpo- 4. Zakup sprzętu do tłumaczeń symultanicznych średnich kontaktów z partnerami z pięciu krajów kar- 5. Organizacja 6 forów dla pięciu krajów Euroregionu packich: Polski, Słowacji, Rumunii, Węgier i Ukrainy. Karpackiego, 2 dla samorządów lokalnych, 2 dla Jest to podkreślane przez uczestników spotkań przedstawicieli biznesu, 2 dla organizacji pozarzą- transgranicznych, wnioskujących o częstszą ich orga- dowych nizację” - Jolanta Szwarc-Burnatowska, Koordynator 6. Organizacja 3 wizyt studyjnych: po jednej dla: sa- Projektu. morządów lokalnych, przedstawicieli biznesu oraz dla organizacji pozarządowych pięciu krajów EK 7. Wydanie mapy Euroregionu Karpackiego 8. Organizacja Expo Karpackiego, prezentującego wspólny dorobek gospodarczy, kulturowy, turystyczny, dziedzictwo naturalne itp. regionu karpackiego 9. Wydanie publikacji podsumowującej dorobek projektu i Euroregionu Karpackiego

www.carpathianfoundation.org 65 PL0216 Project title: “P4G Partnership for good” 2 Beneﬁ ciary: Lower Silesian Voivodeship Grant: 472 270 euro Total project cost: 555 612 euro

Objective of the project: Project partners: The overall objective is to increase the effectiveness of Alsace (France), Emilia Romagna (Italy), Kirovohrad regional policy management and promote development (Ukraine), Basque Country (Spain), Styria (Austria) and in the Lower Silesian Voivodeship. The purpose of the West Midlands (Great Britain). project is to improve communication and quality in international cooperation. Period of implementation: May 2008 – Aprill 2011 Main activities: There are three areas where the afore-mentioned ob- Short comment: jectives are going to be achieved: Under the “P4G Partnership for good” progamme I have 1. cooperation with the chosen partner regions visited the West Midlands region in Birmingham. It was a study visit in which representatives of Lower Silesian PARTNERSHIP 2. promotion of the region self-government, who are involved in international 3. professional development of the staff, through the cooperation and our region development, participated following activities: .I believe that knowledge and experience gained during – establishing the working group among the part- the visit will result in even more intense cooperation ner regions between our partner regions and will be used for imple- – creation and operation of a multi-language web mentation of common international projects” – Zbigniew platform for sharing good practice Szczygieł, Board Member of Lower Silesian Voivodeship. – conferences promoting ideas of cooperation, seminars concerning the partner countries par- ticipating in the project, summer school for participants from the partner regions – activities fostering growth of qualiﬁ cations and competences of the Marshal’s Ofﬁ ce of Lower Silesian Voivodeship staff

66 www.p4g-project.eu PL0216 Tytuł projektu: „P4G Partnerstwo na dobre” Beneﬁ cjent: Województwo Dolnośląskie Przyznany grant: 472 270 euro Całkowity koszt projektu: 555 612 euro 2

Cele projektu: Partnerzy projektu: Celem ogólnym projektu jest zwiększenie efektywno- Alzacja (Francja), Emilia Romania (Włochy), Kirowograd WSPÓ ści zarządzania polityką regionalną i promowanie roz- (Ukraina), Kraj Basków (Hiszpania), Styria (Austria) woju Województwa Dolnośląskiego. Celem szczegó- i West Midlands (Anglia). łowym natomiast jest poprawa komunikacji i jakości współpracy międzynarodowej. Termin realizacji projektu: maj 2008 – kwiecień 2011 Ł Główne działania projektu: PRACA PARTNERSKA Cele projektu realizowane są na trzech płaszczyznach, tj.: Krótki komentarz: 1. współpracy z wybranymi regionami partnerskimi: W ramach projektu „P4G Partnerstwo na dobre” gości- łem w regionie West Midlands, w Birmingham. Była 2. promocji regionu, to wizyta studyjna, w której udział wzięli przedsta- 3. rozwoju zawodowym kadry pracowniczej, poprzez wiciele Samorządu Województwa Dolnośląskiego, następujące działania: zaangażowani w działania na rzecz rozwoju naszego – powołanie grupy roboczej spośród regionów part- regionu oraz współpracy międzynarodowej. Uważam, nerskich iż wiedza i doświadczenia zdobyte podczas wizyty za- – utworzenie i obsługa wielojęzykowej platformy owocują jeszcze lepszą współpracą pomiędzy naszymi internetowej służącej wymianie dobrych praktyk regionami partnerskimi, a w efekcie zostaną wyko- – konferencje dotyczące współpracy, seminaria do- rzystane do realizacji wspólnych projektów między- tyczące krajów partnerów projektu, szkoła letnia, narodowych” – Zbigniew Szczygieł, Członek Zarządu dla uczestników z regionów partnerskich Województwa Dolnośląskiego – działania służące wzrostowi kwaliﬁ kacji oraz kompetencji pracowników Urzędu Mar szałkowskiego

www.p4g-project.eu 67 PL0217 Project title: “Carpathian Enterprise Center” 3 Beneﬁ ciary: Carpathian Institute in Nowy Sącz Grant: 423 689 euro Total project cost: 470 766 euro

Project partners: Objective of the project: Slovakia: Regional Advisory and Information Centre The main objective of the project is to assist SMEs, located in Prešov; Regionálna rozvojová agentúra Tatry including micro-enterprises, in the Polish Carpathians – Spiš located in Kežmarok with acquiring knowledge and information on export, import and business opportunities in other Carpathian Ukraine: Eastern-hungarian European Initiations regions. Foundation located in Ivano-Frankivsk; Ivano-Frankivsk Association for Economic Development located in Main activities: Ivano-Frankivsk 1. Conducting surveys to identify the training needs Hungary: Innovation management Cooperation of the SMEs and micro-enterprises Research Center located in Miskolc; Eastern-hungarian 2. Provision of trainings aiming to develop new busi- European Initiations Foundation located in Debrecen

PARTNERSHIP ness skills for SMEs and micro-enterprises Romania: The Development Center for Small and 3. Building of wide-ranging business partnerships Medium Size Enterprises Foundation; Maramures lo- among the 5 countries: Poland, Slovakia, Ukraine, cated in Baia Mare; Alternatives Foundation Romania Hungary and Romania FAR located in Oradea 4. Development of an on-line Information centre for Period of implementation: SMEs and micro-enterprises May 2008 – December 2010 5. Establishment of a call-centre for SMEs and micro- enterprises Short comment: 6. Provision of customised business consulting serv- “The project is aimed at SMEs and their employees, ices for the participants in the project with particular emphasis on small enterprises and 7. Management and Promotion micro-enterprises. It focuses on the creation of or- ganizational competencies and facilities to catalyze activity and business cooperation among SMEs in the region of the Carpathians. Establishing cooperation between companies and organizations from business environment will make mutual contacts between people, organizations and communities in the region of the Carpathians. The project will enable mutual knowledge of local social and cultural conditions” – Jarosław Kowalik, President of the Foundation Board.

68 www.instytut-karpacki.org ; www.marketcontact.eu PL0217 Tytuł projektu: „Karpackie Centrum Przedsiębiorczości” Beneﬁ cjent: Fundacja Instytut Karpacki w Nowym Sączu Przyznany grant: 423 689 euro Całkowity koszt projektu: 470 766 euro 3

Cele projektu: Termin realizacji projektu:

Cel główny projektu to pomoc MŚP, a także mikroprzed- maj 2008 – grudzień 2010 WSPÓ siębiorcom z regionu Karpat w pozyskiwaniu wiedzy i informacji związanych z możliwościami eksportu, Krótki komentarz: importu i podejmowania współpracy z zagranicznymi „Projekt skierowany jest do MŚP i ich pracowników, ﬁ rmami z innych regionów Karpat. ze szczególnym uwzględnieniem małych ﬁ rm i mi-

kroprzedsiębiorców. Koncentruje się na stworzeniu Ł

Główne działania projektu: kompetencji i zaplecza organizacyjnego dla katalizo- PRACA PARTNERSKA 1. Badanie potrzeb szkoleniowych MŚP i mikroprzed- wania aktywności i współpracy biznesowej przez MŚP siębiorców z regionu Karpat. Nawiązanie współpracy pomiędzy 2. Przeprowadzenie szkoleń mających na celu rozwi- ﬁ rmami i organizacjami otoczenia biznesu spowodu- nięcie nowych umiejętności biznesowych dla MŚP je podejmowanie wzajemnych kontaktów pomiędzy i mikroprzedsiębiorców ludźmi, organizacjami i społecznościami z regionu 3. Budowanie szerokiego partnerstwa w 5 karpac- Karpat. Projekt umożliwi wzajemne poznawanie lo- kich państwach: Polska, Słowacja, Ukraina, Węgry, kalnych uwarunkowań społecznych i kulturowych” - Rumunia Jarosław Kowalik, Prezes Zarządu Fundacji. 4. Zbudowanie internetowego centrum informacji dla MŚP i mikroprzedsiębiorców 5. Utworzenie telefonicznego centrum informacji dla MŚP i mikroprzedsiębiorców 6. Zapewnienie zindywidualizowanego doradztwa biznesowego dla uczestników projektu 7. Promocja i zarządzanie Partnerzy projektu: Słowacja: Regional Advisory and Information Centre z siedzibą w Prešov; Regionálna rozvojová agentúra Tatry – Spiš z siedzibą w Kežmaroku Ukraina: Eastern-hungarian European Initiations Foundation z siedzibą w Ivano-Frankivsk; Ivano- Frankivsk Association for Economic Development z siedzibą w Ivano-Frankivsk Węgry: Innovation management Cooperation Research Center z siedzibą w Miskolcu; Eastern-hungarian European Initiations Foundation z siedzibą w Debrecen Rumunia: The Development Center for Small and Medium Size Enterprises Foundation; Maramures z sie- dzibą w Baia Mare; Alternatives Foundation Romania FAR z siedzibą w Oradea www.instytut-karpacki.org ; www.marketcontact.eu 69 PL0218 Project title: “Crossborder Partnership Programme” 4 Beneﬁ ciary: East European Democratic Centre in Warsaw Grant: 1 078 296 euro Total project cost: 1 268 584 euro

Objective of the project: Project partners: Initiating and stimulating cross-border contacts of Polish Ministry of Foreign Affairs Polish entities conducting public service activities on the regional and local levels - with EEA/EFTA countries, Period of implementation: Baltic Sea area countries and countries neighboring September 2008 – April 2011 Poland/ EU in the East (Ukraine, Belarus, Kaliningrad District - RF) Short comment: ”In my opinion, the Crossborder Partnership Main activities: Programme ideally complements the grant-making Financial support of projects with international part- offer of international projects implemented at local ners, to promote regional and cross-border coopera- and regional level, available to Polish organizations. tion, in three open calls. There is no other programme to support cross-border PARTNERSHIP cooperation among partners from Poland, EEA states as well as Belarus, Ukraine and the Kaliningrad Oblast. The added value of the programme is the fact that the activities in the supported projects are carried out at the most basic level, which promotes direct contacts, exchange of experience and strengthens the sustaina- bility of the achieved results” – Magdalena Dębkowska, Programme Coordinator.

70 www.partnerstwo-transgraniczne.org.pl PL0218 Tytuł projektu: „Program Partnerstwa Transgranicznego” Beneﬁ cjent: Stowarzyszenie Wschodnioeuropejskie Centrum Demokratyczne w Warszawie 4 Przyznany grant: 1 078 296 euro Całkowity koszt projektu: 1 268 584 euro

Cele projektu: Termin realizacji projektu:

Poprawa komunikacji społecznej oraz wzmocnienie wrzesień 2008 – kwiecień 2011 WSPÓ współpracy transgranicznej mieszkańców, władz lokalnych i organizacji pozarządowych z Polski oraz Krótki komentarz: z państw EOG/EFTA, państw basenu Morza Bałtyckiego, „Uważam, że Program Partnerstwa Transgranicznego jak również ze wschodnimi sąsiadami Polski/Unii stanowi doskonałe uzupełnienie oferty doﬁ nansowa-

Europejskiej (Ukraina, Białoruś, Obwód Kaliningradzki- nia projektów międzynarodowych, realizowanych na Ł Rosja). poziomie lokalnym i regionalnym, dostępnego organi- PRACA PARTNERSKA zacjom pozarządowym w Polsce. Żaden inny Program Główne działania projektu: nie promuje współpracy transgranicznej partnerów wsparcie ﬁ nansowe projektów, realizowanych z Polski, krajów EOG oraz Białorusi, Ukrainy i Obwodu w partnerstwach międzynarodowych na rzecz promo- Kaliningradzkiego. Swoistą wartością dodaną progra- cji współpracy regionalnej i transgranicznej w trzech mu jest też fakt, że działania w doﬁ nansowanych pro- konkursach grantowych. jektach realizowane są na najbardziej podstawowym poziomie, co sprzyja bezpośrednim kontaktom i wy- Partnerzy projektu: mianie doświadczeń i wzmacnia trwałość osiąganych Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP rezultatów” – Magdalena Dębkowska, koordynator Programu.

www.partnerstwo-transgraniczne.org.pl 71 PL0220 Project title: “Cross-border and Inter-regional Small Grant Fund (CISGF)” 5 Beneﬁ ciary: Association of Polish Communes of Euroregion Baltic in Elbląg Grant: 2 012 178 euro Total project cost: 2 049 479 euro

Objective of the project: Project partners: Support of cross-border multilateral and bilateral part- Regional Administration of Warmia-Mazury and nership projects in the Euroergion Baltic Pomorskie voivodships Overall objective: Strengthening cross-border and Period of implementation: inter-regional co-operation socio-economic development of Warmia-Mazury and Pomorskie regions. July 2008 – April 2011 Main activities: Short comment: 1. Management and promotion “Commune of Tolkmicko in participation with Ostseebad Heringsdorf Commune (Germany) carried 2. Re-granting towards selected sub-projects to pro- out the micro-project “Getting to know each other – mote cross-border co-operation future based on partnership between Heringsdorf and PARTNERSHIP Tolkmicko” co-funded by the EEA Financial Mechanism and Norwegian Financial Mechanism within CISGF. This project signiﬁ cantly enhance co-operation at the local level of government between partners. It should be noted that CISGF is the instrument whereby small communities such as Tolkmicko Community have the chance to develop international contacts. People have the opportunity to present themselves as a host and to show their achievements to their friends in Germany and vice versa” – Józef Zamojcin, Deputy Mayor of Tolkmicko commune.

72 www.eurobalt.org.pl PL0220

Tytuł projektu: „Fundusz Małych Grantów Transgranicznych 5 i Międzyregionalnych” Beneﬁ cjent: Stowarzyszenie Gmin RP Euroregion Bałtyk w Elblągu Przyznany grant: 2 012 178 euro Całkowity koszt projektu: 2 049 479 euro

Cele projektu: Partnerzy projektu: WSPÓ Bezpośredni: Wsparcie projektów zakładających dwu- Samorząd regionalny Województwa Warmińsko-Ma- stronną i wielostronną współpracę transgraniczną zurskiego oraz Samorząd regionalny Województwa w Euroregionie Bałtyk. Pomorskiego Ogólny: wzmacnianie współpracy transgranicznej Termin realizacji projektu: i międzyregionalnej w ramach rozwoju społeczno-go- Ł lipiec 2008 – kwiecień 2011 spodarczego województw warmińsko-mazurskiego PRACA PARTNERSKA oraz pomorskiego. Krótki komentarz: Główne działania projektu: „Gmina Tolkmicko, przy udziale gminy Ostseebad 1. Zarządzanie i promocja Heringsdorf zrealizowała projekt „Poznanie-Partnerska Przyszłość Heringsdorfu i Tolkmicka” w ramach 2. Re-ganting ukierunkowany na wybór pod-projek- FMGTM. Projekt ten istotnie wzmacnia współpracę na tów promujących współpracę transgraniczną lokalnym poziomie administracji publicznej między partnerami. Należy podkreślić, że FMGTM jest instrumentem dzięki któremu niewielkie gminy takie jak Tolkmicko mają szanse na rozwój kontaktów między- narodowych. Ludzie mają możliwość pokazania się jako gospodarze i zaprezentowania dorobku lokalnej społeczności swoim przyjaciołom z Niemiec i od- wrotnie” – Józef Zamojcin, Zastępca Burmistrza Gminy Tolkmicko.

www.eurobalt.org.pl 73 PL0245 Project title: ”Beyond borders – common future of the Middle Odra region” 6 Beneﬁ ciary: the Municipality of Dębno Grant: 271 488 euro Total project cost: 319 398 euro

Objective of the project: Project partners: Overall objective: Strengthening the economic and so- Commune Banie; Commune Barlinek; Commune cial cohesion of the Middle Odra region Boleszkowice; Commune Cedynia; Commune Purpose: Preparation of the Commune Dębno for the Dobiegniew; Kostrzyn nad Odrą; Commune Mieszkowice; establishment of an European Grouping for Territorial Commune Moryń; Commune Myślibórz; Commune Cooperation (EGTC) at the Polish – German border. Nowogródek Pomorski; Commune Trzcińsko Zdrój; Stadt Bad Freienwalde; Amt Barnim – Oderbruch; Gemeinde Main activities: Letschin; Amt Märkische Schweiz; Stadt Strausberg; The project involves the organisation of the follow- Stadt Wriezen. ing: Regional Conferences during which the partners Period of implementation: discuss the most important issues related to the de- October 2008 – April 2011 PARTNERSHIP velopment of our region; training courses; postgraduate studies; Polish language courses in Germany and Short comment: German language courses in Poland; study trips; joint promotional campaign. “The realisation of the project adds a new dimension to the cooperation at the German- Polish border, opens up new opportunities and possibilities of its development. It is a big chance for our region, which belongs to the ones with the slowest development rate” – Piotr Downar, Mayor of Dębno

74 www.debno.pl PL0245 Tytuł projektu: „Ponad granicami – wspólna przyszłość regionu

środkowego Nadodrza” 6 Beneﬁ cjent: Gmina Dębno Przyznany grant: 271 488 euro Całkowity koszt projektu: 319 398 euro

Cele projektu: Partnerzy projektu: WSPÓ Cel główny: Wzrost spójności ekonomicznej i społecz- Gmina Banie; Gmina Barlinek; Gmina Boleszkowice; nej w Regionie Środkowej Odry Gmina Cedynia; Gmina Dobiegniew; Kostrzyn nad Odrą; Cel bezpośredni: Przygotowanie Gminy Dębno do Gmina Mieszkowice; Gmina Moryń; Gmina Myślibórz; utworzenia Europejskiego Ugrupowania Współpracy Gmina Nowogródek Pomorski; Gmina Trzcińsko Zdrój; Stadt Bad Freienwalde; Amt Barnim – Oderbruch; Terytorialnej (EUWT) na granicy polsko – niemieckiej. Ł

Gemeinde Letschin; Amt Märkische Schweiz; Stadt PRACA PARTNERSKA Główne działania projektu: Strausberg; Stadt Wriezen. W ramach projektu organizowane są: Konferencje Termin realizacji projektu: Regionalne w czasie których partnerzy omawiają najistotniejsze sprawy związane z rozwojem nasze- październik 2008 – kwiecień 2011 go regionu; szkolenia; studia podyplomowe; kursy Krótki komentarz: języka polskiego w Niemczech i języka niemieckiego w Polsce; wyjazdy studyjne; wspólna kampania pro- „Realizacja projektu nadaje nowy wymiar współpracy mocyjna. na granicy polsko – niemieckiej, otwiera nowe szanse i stwarza możliwości jej rozwoju. To ogromna szansa dla naszego regionu należącego do słabiej rozwijają- cych się w Polsce” – Piotr Downar, Burmistrz Dębna.

www.debno.pl 75 PL0403 Project title: “Financial Assistance Programme for Cross-border Projects 7 in the Bug Euroregion” Beneﬁ ciary: Association of Local Governments of Euroregion Bug in Chełm Grant: 425 000 euro Total project cost: 500 000 euro

Objective of the project: Project partners: Stimulating the capacity for cross-border co-operation not applicable of public Polish entities in the Euroregion Bug. Support of regional and cross-border multilateral and bilateral partnership projects with partners from Ukraine and Period of implementation: Belarus. May 2009 – April 2011 Main activities: Short comment: Within Programme will be realize two activities: man- “The objective of “Financial Assitance Programme of agement and regranting. The main tasks included in Cross-border Project In the Bug Euroregion” is stimu- this activities are publicity action, call for projects, lation and development new initiatives and assistance training sessions on development and fi nancial clear- PARTNERSHIP existing Polish – Belorussian and Polish-Ukrainian ance of projects, formal and substantial assessment cross-border cooperation of local governments from process, grant award contract commencement and Lubelskie voivodship and their subordinate units with fi nancial clearance of single projects, monitoring, con- partners from Ukraine and Belarus from Cross-border trol and reporting of single projects implemented by Association Euroregion Bug area. Final Benefi ciares, and publications to round up the Within Programme can be implemented joint ini- Programme. tiatives with part community at least two limitrophe regions, non-investment, “people to people” activities from scope: – Transfer of knowledge from development regions to undevelopement regions – Publicity of regional and local development in the area of Cross-border Association Euroregion Bug – Support for development of communication and information exchange system – Cross-border ecological tourism-based cooperation in developing regions Chosen projects can be found from Norwegian Financial Mechanism maximum 85% legible costs, between 5.000 EUR and 30.000 EUR” – Galina Grabarczuk, Project coordinator

76 www.euroregionbug.pl PL0403 Tytuł projektu: „Program Wspierania Inicjatyw Transgranicznych w Euroregionie Bug” Beneﬁ cjent: Stowarzyszenie Samorządów Euroregionu Bug w Chełmie Przyznany grant: 425 000 euro 7 Całkowity koszt projektu: 500 000 euro

Cele projektu: Partnerzy projektu: WSPÓ Stymulowanie rozwoju współpracy transgranicznej brak jednostek samorządu terytorialnego w Euroregionie Bug oraz Wsparcie regionalnej i transgranicznej wie- Termin realizacji projektu: losektorowej i dwustronnej współpracy w zakresie maj 2009 – kwiecień 2011 projektów partnerskich realizowanych z Ukrainą Krótki komentarz: Ł

i Białorusią. PRACA PARTNERSKA „Celem Programu Wspierania Inicjatyw Transgra- Główne działania projektu: nicznych w Euroregionie Bug jest pobudzanie i rozwój W ramach Programu będą realizowane dwa działania: nowych inicjatyw oraz wspieranie istniejącej polsko- zarządzanie i regranting. Do ważniejszych zadań w ra- -białoruskiej i polsko-ukraińskiej współpracy trans- mach tych działań należy zaliczyć przeprowadzenie granicznej samorządów z terenu województwa lubel- akcji promocyjnej, ogłoszenie naboru na wnioski o do- skiego i jednostek im podległych z partnerami z Ukrainy fi nansowanie, organizacji szkoleń z zakresu pisania i Białorusi z obszaru Związku Transgranicznego i rozliczania podprojektów, przeprowadzanie oceny Euroregionu Bug. W ramach Programu można liczyć na formalnej i merytorycznej, kontraktowanie i rozli- wsparcie realizacji wspólnych przedsięwzięć z udzia- czanie podprojektów, przeprowadzanie monitoringu, łem społeczności co najmniej dwóch regionów przygra- kontroli i sprawozdawczości realizowanych przez nicznych, o charakterze nieinwestycyjnym, ukierunko- benefi cjenta końcowego działań, wydanie publikacji wanych na działania „people to people” z zakresu: podsumowującej Program. – Transferu wiedzy z regionów lepiej do słabiej roz- winiętych – Promowania rozwoju regionalnego i lokalnego na obszarze Związku Transgranicznego Euroregionu Bug – Zapewnienia rozwoju systemu komunikowania się i wymiany informacji – Współpracy w zakresie transgranicznej turystyki ekologicznej w rozwijających się regionach Wybrane projekty mogą zostać dofi nansowane z Norweskiego Mechanizmu Finansowego do 85% kosztów kwalifi kowalnych, w kwocie 5000 EUR– 30.000 EUR” – Galina Grabarczuk, koordynator projektu.

www.euroregionbug.pl 77 78 79 Dane kontaktowe / Contact Data

Krajowy Punkt Kontaktowy National Focal Point Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Departament Programów Pomocowych i Pomocy Technicznej Ministry of Regional Development Department for Aid Programmes and Technical Assistance ul. Wspólna 2/4 00-926 Warszawa Tel: 022 461 39 18, fax: 022 461 33 21

Instytucja Pośrednicząca / Intermediary Institution

Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Departament Programów Pomocowych i Pomocy Technicznej Ministry of Regional Development Department for Aid Programmes and Technical Assistance ul. Wspólna 2/4 00-926 Warszawa Tel: 022 461 39 18, fax: 022 461 33 21

Instytucja Wspomagająca / Auxiliary Institution

Władza Wdrażająca Programy Europejskie Implementing Authority for European Programmes ul. Wspólna 2/4 00-926 Warszawa Tel. 22 461 87 39, 22 461 86 58 fax. 22 461 87 22

Przydatne linki/ useful links: www.eog.gov.pl www.eeagrants.org www.wwpe.gov.pl www.mrr.gov.pl 7. PL0400 „Wzmacnianie mechanizmu partycypacji społecznej w m. st. Warszawie” – Warszawa 8. PL0401 „Centrum współpracy polsko-ukraińskiej” 5 – Kraśnik (woj. lubelskie) 9. PL0402 „Poszanowanie energii bez granic – pol- 9 sko-ukraińska współpraca oparta na standardach skandynawskich” – Gdańsk 5 10. PL0404 „Najlepsze praktyki. Transfer wiedzy po- 1 między polskimi i norweskimi służbami ratowniczymi” – Białystok 11. PL0407 „Transfer know-how z doradztwa zawodowego dla młodzieży”. – Lublin 4 12. PL0409 „Wypracowanie metod transferu technologii w dziedzinie ochrony środowiska w regionie Mazowsza” Warszawa 13. PL0411 „Profesjonalizm w zarządzaniu dolnoślą- 10 skim urzędem” – Wrocław 6 14. PL0418 ”Polsko-norweskie partnerstwo na rzecz transferu wiedzy w zakresie zagospodarowywania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego w Polsce, ze szczególnym uwzględnie- 2,3,7, niem województw: mazowieckiego i śląskiego” 12,14 – Warszawa 6 4 OBSZAR WSPÓŁPRACA

1. PL0011 „Dom Karpacki – pobudzanie współpracy 2 6 transgranicznej regionów karpackich” – Sanok 13 11 (woj. podkarpackie) 3 2. PL0216 „P4G Partnerstwo na dobre” – Wrocław 1,8 3. PL0217 „Karpackie Centrum Przedsiębiorczości” – 7 Nowy Sącz (woj. małopolskie) 4. PL0218 „Program partnerstwa transgranicznego” – Warszawa 5. PL0220 „Fundusz Małych Grantów Transgranicz- nych i Międzyregionalnych” – Elbląg (woj. war- mińsko-mazurskie) 6. PL0245 „Ponad granicami – wspólna przyszłość regionu Środkowego Nadodrza” – Dębno (woj. za- 3 chodniopomorskie) 7. PL0403 „Program wspierania inicjatyw transgra- 4 2 nicznych w Euroregionie Bug” – Chełm (woj. lu- 1 belskie) 7 5