4 PAŹDZIERNIKA – REFERENDUM! Czy jesteś za odwołaniem burmistrza Stanulewicza?

LOKALNY PORTAL INFORMACYJNY » MARIUSZ SIEWIERSKI Ludzie mają dość słuchania, że na nic nie ma pieniędzy » 4-5 NUMER 6/2020 GMINA • POWIAT SULĘCIŃSKI MIESIĘCZNIK. GAZETA NIEZALEŻNA

» OCZYSZCZALNIA 8,3 mln dofi� nansowania, Burmistrz jeszcze więcej trzeba za ponad dorzucić » 9 10 tysięcy złotych

miesięcznie » NASZA AKCJA Wielkie s�p�rz��ą��� tanie jeziora w Torzymiu » 6-7

» ZGKiM Pracownicy » 3 „na bańce” i z mandatami 140 155,74 złotych » 2 – taka kwota widnieje w oświadczeniu majątkowym » BOCZÓW burmistrza gminy Torzym Ryszarda Stanulewicza za 2018 rok z tytułu zatrudnienia w Urzędzie Miasta i Gminy. Kłopot z wodą i śmieciami Obecna uchwała w sprawie zarobków gwarantuje mu ponad na cmentarzu 10 tysięcy miesięcznie, do tego dochodzi pakiet dodatków. » 5 2 « • POWIAT SULĘCIŃSKI Ta władza potrzebuje 4 października referendum co miesiąc! – referendum! Gdy oddajemy tę gazetę do druku, do daty referendum w sprawie odwołania burmistrza Ryszarda 4 października w gminie Torzym odbędzie się referendum w sprawie odwołania Stanulewicza zostało ponad półtora miesiąca. Mimo to magiczne słowo „REFERENDUM” już dzia- burmistrza Ryszarda Stanulewicza. Każdy wyborca w gminie będzie mógł oddać ła na obecną władzę! I jest nadzwyczaj skuteczne – ku pożytkowi mieszkańców gminy. swój głos w lokalu wyborczym bądź korespondencyjnie. Jeśli ponad połowa Minęło niewiele ponad miesiąc od czasu ogłoszenia zamiaru pożegnania obecnego burmistrza, głosujących odpowie: „tak, jestem za odwołaniem burmistrza” Ryszard Stanulewicz a szef gminy odsłonił swoją najsłabszą stronę. Czyli co? Czyli strach przed utratą władzy. A może przestanie pełnić swą funkcję i zostaną rozpisane nowe wybory. strach przed tym, że nowa będzie otwierać szafy i szuflady w urzędzie. Ile rzeczy z nich powypada, ile nie chciałoby się, aby powypadało? Stawką jest przyszłość wszystkich 4. Na karcie do głosowania, gdzie Kilka miesięcy życia gazety, kilka tygodni życia referendum, a już twarz zmęczona, wzrok mieszkańców gminy Torzym. Z ini- będzie pytanie o to, czy jesteś za od- niespokojny, ręce rozdygotane, wynik głosowania nad absolutorium wcale nieoczywisty i skwitowany cjatywą przeprowadzenia referendum wołaniem burmistrza, jeśli chcesz, by raczej nieudawanym westchnieniem ulgi. wystąpiła grupa osób znanych z imienia Ryszard Stanulewicz przestał być bur- Słowo „REFERENDUM” wisi jak miecz nad głową, więc trzeba sięgnąć po wzory z lat dawno i nazwiska, które nie zgadzają się na mistrzem, ZAZNACZ ODPOWIEDŹ minionych i zacząć... malować trawę na zielono. powszechny w gminie marazm, byle- „TAK” (postaw znak X w kwadraciku Ot, taka sprawa Boczowa. Jest tam droga za blokami, nad której stanem mieszkańcy płakali jakość, brak perspektyw i obiecywane obok odpowiedzi TAK). Później trzeba latami, przyjeżdżała telewizja, walczyli radni, padały burmistrza obietnice (także publiczne) i nic. a nierealizowane inwestycje. już tylko wrzucić swój głos do urny wy- Dziury jak były, tak były. Przejść suchym butem po deszczu nie dało rady, przejechać wózkiem tym Z inicjatywą referendum wystąpiono borczej. Jeśli ponad połowa głosujących bardziej. już w połowie czerwca, a potem przystą- w referendum będzie za odwołaniem Jeszcze na ostatniej sesji padło z ust burmistrza (gdy w kategoryczny sposób przypomniano mu piono do zbierania podpisów pod lista- burmistrza, to tak właśnie się stanie. obietnice złożone na antenie TVP 3 Gorzów): – Dochody nie wpływają i po prostu tego nie robimy. mi poparcia inicjatywy referendum. 5. Trzeba w tym miejscu bardzo – To trzeba było mieszkańcom to powiedzieć. Nie zrobimy wam drogi – zwracał uwagę burmi- Bardzo szybko, po zaledwie dwóch wyraźnie podkreślić: REFERENDUM strzowi radny Stonoga. weekendach zbierania podpisów TO NIE SĄ WYBORY. W referendum – To było robione nie raz – wtrącił się przewodniczący Wołoncewicz i tu musimy przyznać mu rację. okazało się, że ludzi niezadowolonych nie wybiera się nowego burmistrza czy Faktycznie nie raz, a po wielokroć było mówione mieszkańcom: „Tego nie zrobimy”. Tak jest! z działań obecnego burmistrza jest radnych! W referendum chodzi tylko A co dalej z Boczowem? Skoro nie Gmina, to znaleźli się wolontariusze, którzy społecznie ruszyli w gminie mnóstwo! W tak szybkim i wyłącznie o odwołanie urzędującego na pomoc chcąc połatać drogę własnymi siłami. Nie zdążyli. Wieści o inicjatywie oddolnej dotarły czasie zebrano blisko 800 podpisów, burmistrza. Nic więcej. gdzie trzeba i... nagle szast prast – okazało się, że ktoś na drogę z maszyną wjechał, równa, robi, co było wystarczające do uruchomie- 6. Natomiast, GDY ZOSTANIE znaczy – znalazły się środki na drogę w Boczowie! Co prawda skuteczność tego równania mieszkań- nia całej procedury referendum, która ODWOŁANY w wyniku referendum cy ocenią dopiero po pierwszym, drugim deszczu, no ale pokazówka się odbyła. zakończy się 4 października. obecnie urzędujący burmistrz, wtedy Przy okazji jeszcze z rozpędu... uzupełniono dzieciom piasek w piaskownicy i poprawiono daszek oczywiście w ciągu kilku miesięcy odbę- na placu zabaw, o co wcześniej doprosić się nie można było O CO CHODZI W REFERENDUM dą się nowe wybory nowego burmistrza. A jednak można? Można! Magiczne słowo-zaklęcie „REFERENDUM” działa. 1. Aby dokończyć dzieła i wreszcie I dopiero wtedy będzie właściwy czas na Podziałało i w Drzewcach, gdzie także ni z tego, ni z owego oddziały sprzyjające burmistrzowi ODWOŁAĆ BURMISTRZA Stanule- zastanawianie, kto będzie najlepszym rzuciły się do równania drogi. To co nie udawało się miesiącami, ba, latami teraz dzieje się i pewnie wicza, musicie w dniu referendum pójść kandydatem na to stanowisko. Takich dziać będzie w najbliższym czasie w niejednym miejscu na pilny telefon i hasło: „REFERENDUM”. do lokali wyborczych (tych samych co kandydatów na pewno nie zabraknie, bo Wniosek z tego płynie zasadniczy: to działa! Bicz na władzę, na jej apatyczność, nieruchawość. zawsze, tam gdzie zawsze głosujecie) w gminie jest wielu zdolnych, mądrych, Polityczny wymiar referendum to jedno, ale druga kwestia jest taka, że dzięki tej inicjatywie już są i oddać swój głos. kreatywnych i zaangażowanych ludzi, pozytywne zdarzenia w wielu miejscach gminy. To niewątpliwie sukces tego oddolnego ruchu, który 2. Kodeks wyborczy przewiduje moż- którzy do tego się nadają. Dziś jednak przybiera na sile od kilku tygodni. liwość głosowania KORESPONDEN- na rozmowy o tym za wcześnie. Wspól- A skoro tak, można dojść do wniosku – szkoda, że referendum o odwołanie burmistrza nie orga- CYJNEGO dla osób od 60. roku życia nym celem inicjatorów referendum i – nizowano wcześniej i częściej. Ile spraw byłoby już dawno załatwionych! wzwyż i osób niepełnosprawnych, a tak- jak widać po głosach wsparcia – wielu Redakcja że dla osób znajdujących się w kwaran- mieszkańców jest odsunięcie od władzy tannie. Będziemy jeszcze wyjaśniać te obecnego burmistrza. kwestie na naszych łamach. 7. Referendum to normalna sprawa Lokalny Portal Informacyjny Wydawca: Stowarzyszenie Lokalne Redaktor naczelny: 3. W każdej komisji będą przedstawi- w demokratycznym społeczeństwie Forum Forum Biznesu Marcin Kalita ciele inicjatorów referendum, których – przewidziana prawem i szczegółowo Druk: Wychodzi raz w miesiącu. Adres: ul. Strażacka 26 lok. A, Drukarnia Waldemar Grzebyta zadaniem będzie dopilnowanie, by opisana w ustawach. Obywatele mają Numer 06/2020 Gądków Wielki, 66-235 Torzym; ul. Kossaka 108 wszystko, co się dzieje, było zgodne prawo korzystać z prawa do referendum Nakład: 2750 egz. e-mail: [email protected] 64-920 Piła z zasadami i uczciwe. i nikt nie może im tego odmawiać.

» SKANDAL W ZGKIM – MANDATY ZA ALKOHOL W CZASIE PRACY A burmistrz nic nie wiedział Burmistrz Ryszard Stanulewicz ostatnio chętnie zabiera głos w sprawie używek, których bezskutecznie usiłuje się doszukać tu i ówdzie. Ciekawe, że nagle zamilkł, gdy okazało się, że po używki sięgnęli pracownicy podległego mu Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Torzymiu przyłapani w czasie pracy za publiczne pieniądze na piciu alkoholu!

– Nie mam żadnej wiedzy na ten temat dejrzenia przypadkowych przechodniów, ze strony przełożonego – dyrektora – tłumaczył się burmistrz Ryszard Stanu- którzy zawiadomili policję. Policjanci Zbigniewa Kiniorskiego. Taki czyn lewicz podczas sesji Rady Miejskiej w To- z patrolu po przyjechaniu na miejsce prze- kwalifikuje się nawet do dyscyplinar- rzymiu pytany o pracowników ZGKiM badali pracowników alkomatami i okazało nego zwolnienia z pracy, zwłaszcza że przyłapanych „na bańce” podczas pracy się, że zawiadomienie było jak najbardziej mówimy o instytucji prowadzonej za pod jego nosem. Skandaliczna sprawa zasadne. publiczne pieniądze! skończyła się zarzutami z kodeksu wy- Dwóch pracowników było pod wpły- Dyrektor Kiniorski zapytany przez kroczeń i nałożeniem grzywien w postaci wem alkoholu – miało przekroczone 0,5 nas o konsekwencje służbowe dla dwóch mandatów karnych. promila w wydychanym powietrzu. pracowników długo jednak zwlekał z od- – w związku z zaistniałą sytuacją dyrek- Ale burmistrz dociskany podczas sesji – Wobec tych panów zostały wszczęte powiedzią. Nadesłał ją ostatecznie blisko tor polecił dokonać zakupu alkomatu, Rady Miejskiej, czy cokolwiek wie o spra- czynności w sprawie o wykroczenie, ponieważ trzy tygodnie od samego zdarzenia. który będzie na wyposażeniu w Za- wie, kręcił tylko głową: podjęcie czynności służbowych po spożyciu Z odpowiedzi wynika, że pracownicy kładzie i gotowy do użycia w razie „Nie wiem o żadnym zdarzeniu tego typu”; alkoholu jest ujęte w kodeksie wykroczeń. ostatecznie uniknęli dyscyplinarnego potrzeby. „Nie mam żadnej wiedzy na ten temat”. Sprawa zakończyła się w ten sposób, że na zwolnienia. Podjęto wobec nich następu- Dyrektor Kiniorski zaznaczył, że Sesja odbyła się 23 lipca, a więc już panów nałożone zostały grzywny w postaci jące działania: przypadek pracy pod wpływem alko- cały tydzień od przyłapania pracowni- mandatów karnych. Obaj panowie te grzyw- – zostali natychmiast odsunięci od holu został stwierdzony po raz pierwszy ków ZGKiM! ny przyjęli i w tym momencie całe postępo- czynności służbowych; w ZGKiM. A o co konkretnie chodziło? W czwar- wanie zostało zakończone – poinformowała – wobec winnych zgodnie z art. 108 „Stwierdzony” – tego nikt nie pod- tek 16 lipca wczesnym popołudniem nas pani rzecznik sulęcińskiej policji Kodeksu Pracy zastosowano karę waża. Tylko zastanawiający jest ironiczny grupa pracowników ZGKiM w Torzymiu Klaudia Richter. porządkową naganę włącznie z potrą- uśmiech politowania u wielu naszych wykonywała prace porządkowe przy ulicy Mandaty karne to jedno, ale oczy- ceniem wynagrodzenia za ten dzień, rozmówców słyszących te słowa. Saperskiej. Niektórzy z nich zachowywali wiście pracowników powinna także za premii za miesiąc lipiec i trzynastą się na tyle dziwnie, że wzbudziło to po- takie zachowanie spotkać surowa kara pensję za 2020r.; mk GMINA TORZYM • POWIAT SULĘCIŃSKI » 3

TO MIESZKAŃCY DOKŁADAJĄ SIĘ DO PENSJI BURMISTRZA Ponad 10 tysięcy miesięcznie – gwarantowane

140 155,74 złotych brutto – taka kwota widnieje w oświadczeniu » ZAROBKI BURMISTRZÓW W PRZELICZENIU NA JEDNEGO MIESZKAŃCA majątkowym burmistrza gminy (złote/mieszkańca) Torzym Ryszarda Stanulewicza 20,47 20,12 za 2018 rok z tytułu zatrudnienia zł zł w Urzędzie Miasta i Gminy. To stawia go w gronie najlepiej za- rabiających szefów miast i gmin w Polsce. Na przykład prezy� dent Poznania Jacek Jaśko- 10,71 wiak w zeszłym roku zarobił zł 9,16 zł z tytułu sprawowania swojego 6,32 urzędu 148 199 złotych. zł 5,43 5,01 zł zł 4,02 To niespełna 700 złotych miesięcznie więcej, zł a mówimy tu o prezydencie ponad półmiliono- wego miasta.

Każdy z samorządowców musi co roku 2018 2019 2019 2019 2019 2019 2019 2019 wypełnić i podpisać oświadczenie majątkowe, które jest dostępne publicznie, co oznacza, że TORZYM* CYBINKA SKWIERZYNA SULĘCIN SŁUBICE MIĘDZYRZECZ SULECHÓW ŚWIEBODZIN każdy obywatel ma do niego dostęp i może weryfikować, jaki jest stan majątku wybieranych przez niego przedstawicieli – w tym wypadku radnych i burmistrza. miasta - 2019 rok za 2018, pozostałe danych wg Torzym * Gmina 140 155,74 – taka kwota widnieje w oświad- czeniu burmistrza Stanulewicza jako „zatrud- nienie w urzędzie” z zaznaczeniem wspólnoty radnych, burmistrzów, wójtów, prezyden- Jednak ostatecznie decyduje rada gminy po- nagrodom (czy jest za co – to inna kwestia) czy majątkowej. tów za 2019 rok już opublikowała i nie ma dejmując stosowną uchwałę. Stąd wynikają też tak zwanej trzynastce. najmniejszych kłopotów, by dotrzeć do tych różnice, bo różnie rady podchodzą do „widełek” Prezydent Warszawy – tylko tysiąc więcej informacji. finansowych, jakie mają do dyspozycji. Drogi burmistrz Torzymia Taka kwota oznacza miesięczny zarobek 11 W przypadku Torzymia musimy posił- Warto jednak sobie uświadomić, że szef Warszawa, Kraków, Wrocław – to oczywiście 680 złotych! To mnóstwo pieniędzy. Przykła- kować się danymi za 2018 rok, choć złoży- gminy Torzym, jeśli chodzi o pieniądze, jakie molochy, warto spojrzeć na to, co bliżej nas i co dowo prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski my wniosek o udostępnienie i najnowszych dostaje za swoją pracę, stoi w jednym szeregu dzieje się z wynagrodzeniami samorządowców miesięcznie zarobił w zeszłym roku tylko tysiąc oświadczeń – gdy je dostaniemy, podzielimy się z prezydentami takich miast jak wspomnia- w porównywalnych ośrodkach. złotych więcej (12 653 miesięcznie). Prezydent z naszymi czytelnikami. ne Warszawa, Poznań, czy też Zielona Góra Znów możemy się odwołać tu do wynagro- stolicy Polski, który codziennie ma na głowie W pozostałych przypadkach na potrzeby (162 899 złotych w zeszłym roku prezydenta dzenia w 2019 roku, bo po prostu te oświadcze- tak mniej więcej... 250 gmin Torzym!!! Bo tyle tego artykułu powołujemy się na dane najnow- Janusza Kubickiego), Szczecin (155 668 złotych nia już zostały opublikowane. wychodzi, jeśli porównamy liczbę mieszkańców. sze – po pierwsze dlatego, że są one dostępne, prezydenta Piotra Krzystka), Katowic (149 538 Od razu niezbędne wyjaśnienie – chcie- a po drugie dlatego też, że 2018 rok w przy- złotych prezydenta Marcina Krupy). I tak na przykład: liśmy porównywać w każdym wypadku padku wielu samorządów był niemiarodajny. Mniej od wspomnianych 140 155,74 złotych • burmistrz Sulęcina (15814* mieszkańców) najnowsze informacje o dochodach, czyli To wtedy odbyły się ostatnie wybory i w wielu burmistrza Torzymia zarobili w ostatnich latach zarobił 144 911 złotych**; u wszystkich konsekwentnie za ostatni rok. gminach zmienili się szefowie. W odróżnieniu na przykład prezydent Kalisza (128 704 złote • burmistrz Sulechowa (26588 mieszkańców) Tylko że niestety urząd gminy Torzym znów od gminy Torzym, gdzie Ryszard Stanulewicz w 2019 roku) czy prezydent Białegostoku Tade- zarobił 133 251 złotych; nie wywiązał się z obowiązku informacyj- trwa od ponad 20 lat. usz Truskolaski (121 766 złotych w 2018 roku). • burmistrz Słubic (20069 mieszkańców) nego. „Znów”, bo złą praktyką jest nieuzu- Nie chodzi oczywiście o to, by piętnować zarobił 126 879 złotych; pełnianie dokumentów na stronie Biuletynu Prezydent Białegostoku zarobił mniej kogokolwiek za takie czy inne zarobki. Chodzi • burmistrz Cybinki (6515 mieszkańców) Informacji Publicznej. Kwestię zarobków szefów samorządów lo- o to, by uzmysłowić sobie, że na skalę 6,5-ty- zarobił 131 100 złotych; W wypadku oświadczeń majątkowych nie kalnych określa oczywiście stosowna ustawa, sięcznej gminy takie pieniądze to godna zapłata. • burmistrz Świebodzina (30048 mieszkańców) został co prawda w ustawie określony termin a także rozporządzenie Rady Ministrów regu- Trzeba wspomnieć, że do tego, co gwaranto- zarobił 120 742 złotych; ich publikacji w BIP, to fakt, ale według opinii lujące maksymalną wysokość wynagrodzenia wane uchwałą, dochodzi jeszcze burmistrzowi • burmistrz Skwierzyny (12208 mieszkańców) prawników tym bardziej powinny one być samorządowców. możliwość podwyższenia pieniędzy dzięki zarobił 130 780 złotych; publikowane natychmiast po złożeniu. • burmistrz Międzyrzecza (25039 mieszkańców) „Oczywiste jest, że oświadczenia powinny zarobił 136 000 złotych. być publikowane niezwłocznie po ich złożeniu, jako że ich zamieszczanie w BIP nie ma żadne- » ZAROBKI BURMISTRZA Obok publikujemy ciekawe zestawienie, jak go związku z analizą zawartych w nich danych” – GWARANTOWANE PONAD 10 TYS. (BRUTTO) wypadają zarobki tych szefów gmin w przelicze- – wyjaśnia dr Anna Wierzbica z Uniwersytetu niu na jednego mieszkańca. Śląskiego na łamach „Rzeczpospolitej”. Zarobki burmistrza reguluje uchwała Rady Miejskiej w Torzymiu Wynika z niego, że na przykład statystyczny XXXIV/214/18 z 27 czerwca 2018 roku. Według niej na to, ile burmistrz mieszkaniec gminy Torzym płacił na swojego Zapomnieli o oświadczeniach zarobi w ciągu miesiąca pracy składają się: burmistrza aż 5 razy więcej niż statystyczny Tak czy owak radni i burmistrz w gminie mieszkaniec gminy Świebodzin. Torzym w tym roku mieli obowiązek złożyć • 4.700 złotych – kwota wynagrodzenia zasadniczego; Zresztą nie chodzi o to, by wypominać oświadczenia za rok 2019 do końca maja (ter- • 1.900 złotych – kwota dodatku funkcyjnego; zarobki komukolwiek. Szef gminy powinien być min został przedłużony wyjątkowo o miesiąc • dodatek specjalny w wysokości 40% wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego; dobrze wynagradzany, ale za te pieniądze, jakie w związku z pandemią). To znaczy, że już • dodatek za wysługę lat zgodnie z obowiązującymi przepisami. dostaje, powinien bardzo ciężko pracować na w czerwcu oświadczenia te powinny być do- Do tego dochodzi tzw. „kilometrówka”, czyli zwrot za jazdę prywatnym samochodem to, by jego gmina rosła w siłę, a ludziom żyło się stępne w Internecie. Tekst pisany jest 7 sierpnia w celach służbowych – jej limit ustalono na 300 km w miesiącu. lepiej. i wciąż ich nie ma! Czy rozumieć przez to W związku z powyższym łatwo policzyć, że burmistrz Stanulewicz, jeśli chodzi o kwestie W gminie Torzym, takie jest nasze prze- trzeba, że ktoś w Gminie chce ukryć wysokość zasadnicze, zarabia miesięcznie: konanie, hasło „dobra płaca za dobrą pracę” dochodów za 2019 rok? 4.700 + 1.900 + 2640 (czyli 40% poprzednich składników), co daje 9240. kompletnie rozmija się z rzeczywistością. Do tego dochodzi jeszcze (+) wysługa lat – zważywszy na staż pracy można założyć, że Tylko że właśnie chodzi o przeciwdziałanie przysługuje ona w maksymalnej wysokości, czyli 20% wynagrodzenia zasadniczego. takiemu zachowaniu – te informacje są z zasady W sumie (od lipca 2018 roku, bo wtedy zmieniła się uchwała regulująca zarobki burmistrza) jawne i obowiązkiem jest udostępnianie ich daje to GWARANTOWANE ponad 10 tysięcy złotych miesięcznie. REDAKCJA wyborcom. W przypadku wielu innych gmin nie ma Do tego mogą dojść jeszcze inne dodatki, nie wymienione w uchwale, a przysługu- jące na mocy powszechnie obowiązującego prawa: takich kłopotów. Gmina Torzym pod tym • nagrody jubileuszowe; * dane dotyczące liczby mieszkańców gmin z raportu GUS za 2019 rok. względem jest w ogonie samorządów, bo • nagrody za szczególne osiągnięcia; ** dane dotyczące wysokości zarobków z oświadczeń majątkowych zdecydowana większość z nich oświadczenia • trzynastka. opublikowanych na BIP poszczególnych gmin. 4 « GMINA TORZYM • POWIAT SULĘCIŃSKI Ludzie mają dość słuchania, że na nic nie ma pieniędzy Przez osiem lat był radnym gminy Torzym starając się walczyć z biernością władzy i poprawić byt mieszkańców. Mimo kłód rzucanych pod nogi, to w rodzinnej gminie stara się budować swoją firmę, tu inwestować i dawać pracę. Rozmawiamy z Mariuszem Siewierskim, jednym z inicjatorów referendum o odwołanie burmistrza.

Czemu pan został pełnomocnikiem inicjatorów referendum? Czara goryczy się przelała i nadszedł czas, by powie- dzieć dość? MARIUSZ SIEWIERSKI: Ludzie sami widzą, co się dzieje w gminie, albo raczej, co się nie dzieje a powinno się dziać. Nie wiem nawet, od czego zacząć. Skala zanie- dbań jest przerażająca. Najbardziej niepo- koi brak zapewnienia podstawowej opieki zdrowotnej na wsiach, brak doinwesto- wania szkół i przedszkoli, straszące wręcz budynki, no i te drogi gminne! Mogliby- śmy organizować na wielu z nich rajdy terenowe. Do tego dochodzi brak wody, brak kanalizacji w wielu miejscowościach, oczyszczalnie ścieków w Torzymiu i Bo- czowie wymagające modernizacji... A tu ciągle z naszej gminy płynie jeden jedyny sygnał: nie ma na nic pieniędzy. Czas naj- wyższy zapytać, gdzie one są? Na to pytanie niestety znamy odpowiedz: płacone kary, realizowanie nawet prostych inwestycji cał- kowicie z wkładu własnego, brak aktywnej Z wiadomych kręgów są rozpuszczane polityki przyciągania biznesu. Z naszej gminy płynie jeden jedyny sygnał: plotki, że chce pan iść po władzę… nie ma na nic pieniędzy. Czas najwyższy zapytać, To nieprawda. Nie mam takich ambicji, Jak duża jest skala rozczarowania rzą- nie zamierzam być burmistrzem. Ale dami burmistrza Stanulewicza? gdzie one są? umiem wyciągać wnioski z tego, co się tu Duża, naprawdę duża. Pod wnioskiem działo w ostatnich wyborach samorządo- o przeprowadzenie referendum podpisało wych, bo docierają do nas różne dziwne się prawie 800 mieszkańców, o wiele więcej śmy również zawiadomienie o naruszeniu mieszkańców? Jego niektóre działania są informacje co do przebiegu samego niż potrzebowaliśmy. Zbieraliśmy je w nie- danych osobowych do Prezesa Urzędu mocno… jakby to delikatnie powiedzieć… głosowania, co do liczenia, przechowy- całe dwa tygodnie, choć ustawa daje nam Ochrony Danych Osobowych do Warsza- kontrowersyjne. W większości przypad- wania kart do głosowania itd. Dlatego na to nawet 60 dni. W niektórych miej- wy. To niedopuszczalne, by osoba, która ków słyszę: on was (ciebie) zniszczy. w dniu referendum w sprawie odwoła- scowościach, w których zbierano podpisy, jest wiele lat na tym stanowisku, postę- nia burmistrza Stanulewicza będziemy blisko 90 % mieszkańców zdecydowało się powała w taki sposób. To było zrobione Co ma pan na myśli? bardzo uważnie patrzeć na ręce członkom podpisać wniosek o referendum w sprawie z premedytacją. A widział pan kiedyś poważnego burmi- komisji wyborczych. Chcemy mieć pew- odwołania burmistrza. Jak widać nie było strza miasta, który robi z ukrycia zdjęcia ność, że cały proces głosowania będzie żadnego problemu z poparciem, miesz- To była z jego strony próba zastraszania zza płotu albo wzywa policję na jednego w stu procentach uczciwy. kańcy gminy chcą zmiany. Przy okazji inicjatorów referendum? z mieszkańców, bo ten źle zaparkował? rozmawialiśmy z wieloma ludźmi i muszę Odbieramy to jako próbę nacisku Przed Festivalem w 2019 roku powiedzieć, że niektóre rozmowy zapadają i „polowania z nagonką” na ludzi, którzy To śmieszne trochę. Powagi burmistrzo- doszło do tego, że wy jako organizato- w pamięć – tak mocno, że aż włos jeży się od dawna myślą inaczej od niego, chcą wi to na pewno nie dodaje. Od tego są rzy nie dostaliście pozwolenia na im- na głowie. Niezadowolenie z działań lub szybszego rozwoju, lepszej gminy. Ale chyba jakieś służby, prawda? prezę od burmistrza. Dopiero instancja całkowitej biernej postawy burmistrza jest my nie damy się zastraszyć. Każdy z nas ogromne. twardo stąpa po ziemi. Działamy razem, stworzyliśmy silną grupę. Żaden przed- Niezadowolenie z działań lub Ale jak wam się w ogóle udało zebrać siębiorca nie ma szans w indywidualnym grupę ludzi, która postawiła się publicz- starciu z biurokratyczną machiną, która całkowitej biernej postawy burmistrza nie burmistrzowi, bo przecież nazwiska chce człowiekowi zaszkodzić. Tak można tych dziewięciorga inicjatorów referen- zniszczyć każdego. Wiele osób było jest ogromne. dum są znane. nękanych proceduralnie, niektórzy mieli Od lat jestem postrzegany jako oponent ponadstandardowe kontrole w firmach Ktoś na takim stanowisku powinien w tym wobec niego nadrzędna – samorządo- burmistrza. Może zabrzmi to dziwnie, ale itd. To wszystko także składa się na to, że czasie robić inne rzeczy niż bawić się we Kolegium Odwoławcze – wskazała, ci ludzie znaleźli mnie sami, dzwoniąc, nie ma żadnego klimatu inwestycyjnego w leśnego fotografa. Mógłby na przykład że burmistrz nie miał prawa nie wydać dopytując o radę w różnych sprawach. w gminie, nie ma przychylności dla biz- zdobyć trochę wiedzy o tym, jak się pozy- wam zezwolenia na imprezę. Często niestety byli i wciąż są niewybred- nesu, choć przecież to właśnie z podatków skuje środki z funduszów unijnych, bo pod No właśnie, to klasyczny przykład niszcze- nie atakowani, pomawiani a wręcz nawet od działalności gospodarczej utrzymują tym względem nasza gmina prezentuje się nia przedsiębiorcy. Proszę sobie wyobrazić, w pewien sposób niszczeni… A ja prze- się samorządy. Jak się przejedzie drogą fatalnie. Ale żeby zdobywać tzw. granty, że ma pan projekt budowlany, wszelkie cież mam już w takich sytuacjach... spore (tzw. starą „dwójką”) przez naszą gminę, trzeba mieć konkretną wiedzę, kompeten- zgody od wszelkich instytucji, ba, mało doświadczenie i wiem, jak się bronić widać ile firm padło. cje, otaczać się wykwalifikowanymi ludź- tego – ma pan już wszystkie materiały (śmiech). Ostatnio nawet burmistrz posu- mi, z których należy umiejętnie korzystać. budowlane na placu budowy. A po tym nął się do ujawnienia adresów inicjatorów No jak to? Słyszałem, że burmistrz No i jeszcze dobrze by było znać płynnie wszystkim, po otrzymaniu wszystkich referendum na publicznie transmitowanej niektórych przedsiębiorców zwalnia jakikolwiek język obcy. zgód burmistrz mówi: „a guzik, nie wy- sesji, co jest skandalem, ale też złama- z podatków w związku z pandemią? buduje pan tu domu”. Tak w przybliżeniu niem przepisów o RODO i naruszeniem Ja też o tym słyszałem. Słyszałem, że Pan Stanulewicz nie zna? było w naszej sytuacji, oczywiście zakaz prywatności i życia tych ludzi. Taki chyba do wybranych osób sam dzwonił, ale Nie słyszałem, by posługiwał się jakimkol- burmistrza oparty był na źle dobranych był cel burmistrza, żeby zastraszyć inicja- trudno znaleźć klucz, według jakiego to wiek. Gdy był gościem u nas na festiwalu podstawach prawnych. Samorządowe Ko- torów, których adresy ujawnił. Dlatego się odbywało. W gminie nie wypracowano w Garbiczu, pomagałem mu tłumacząc legium Odwoławcze z Gorzowa nie dość, złożyliśmy do Prokuratury Rejonowej specjalnej procedury postępowania wobec rozmowę z jednym z naszych partnerów. że uchyliło decyzję burmistrza i wskazało, w Sulęcinie zawiadomienie o popełnieniu przedsiębiorców w związku ze stratami Nie sama znajomość języków zresztą jest że była ona błędna, to jeszcze powołało się przestępstwa przez burmistrza. Złożyli- spowodowanymi pandemią. Przypo- tu problemem, ale mam wrażenie, że on na konkretne przepisy prawa, których on mniano jedynie powszechne rozwiązania nie zna po prostu otaczającego świata, nie nie respektował. Specyficznie bezstronne Ordynacji Podatkowej. widzi, jaki poziom rozwoju gospodarczego podejście do prawa na takim stanowisku, Czy budowanie autorytetu prezentują inne gminy. Brakuje mu wiedzy, prawda? Proszę mi wyjaśnić, jak burmistrzo- obycia, no i chęci. Jest tylko stagnacja i chęć polega na sprawowaniu wi udaje się utrzymać władzę? Ma przetrwania. Brać dobrą pensję, porówny- Ostatecznie Garbicz Festival 2019 się władzy opartej na strachu autorytet? walną nawet do burmistrzów i prezyden- odbył, ale pan Stanulewicz odebrał Wątpię. Czy budowanie autorytetu polega tów dużych miast, i tak sobie trwać w tym to jako osobistą, ambicjonalną mieszkańców? na sprawowaniu władzy opartej na strachu Torzymiu. porażkę i bardzo się na was zawziął. GMINA TORZYM • POWIAT SULĘCIŃSKI » 5 Ludzie mają dość słuchania, że na nic nie ma pieniędzy

(śmiech). Poważnie mówiąc trudno to Nie zamierzam być pojąć, że burmistrz nie chce u siebie festi- burmistrzem, nie mam walu, na który przyjeżdżają m.in. zdobyw- cy filmowych Oskarów, artyści, piłkarze takich ambicji. naszej reprezentacji narodowej, ludzie z pierwszych stron gazet, mnóstwo osobo- Festiwal w 2020 mógłby się nie odbyć wości ze świata muzyki i kultury. Festiwal i bez wybuchu pandemii. daje dochody wielu firmom, dostawcom, On nie miał prawa wydać w 2019 innej de- wielu mieszkańców gminy w większym cyzji niż takiej, które wydawał w poprzed- lub mniejszym stopniu na nim zyskało. Tu nich latach. Czyli dać zgodę na organizację płacimy podatki, sklepy notują najwyż- wydarzenia po tym, jak my – organizato- sze obroty, czujemy się częścią tutejszej rzy – spełnimy wszelkie wymogi ustawy społeczności, staramy się pomagać, choć o imprezach masowych. Przecież przed- czasami nasza pomoc w obawie zemsty siębiorca nie może być do końca trzymany burmistrza czasami bywa odrzucana. w niepewności, czy dostanie zezwolenie My, nasze firmy jesteśmy związani z tym Już po naszej wizycie, a może z okazji naszej wizyty na cmentarzu w Boczowie ustawiono nowy czy nie. Przepisy nakazują – jeśli się nie miejscem, z Gądkowem, Garbiczem, całą zbiornik na wodę. Magiczne słowo „referendum” działa. zmieniły warunki – wydać zgodę na gminą, oczywiście także emocjonalnie. działanie. Organ nie może działać według Jesteśmy pewni, że festiwal nadal tu będzie. własnego widzimisię, albo z podejrzeniem o intencję prywatnej zemsty burmistrza. To jest skandal. Przecież nie możemy co W mojej ocenie pan Co ze stałym roku szukać sprawiedliwości w drugiej instancji, bo firma w tym czasie wpadnie Stanulewicz nigdy nie miał w kłopoty. ZUS i wypłaty pracowników dostępem do wody trzeba płacić. Biznes się zawali i co mi po kompetencji na stanowisko takiej sprawiedliwości. Takie działania burmistrza. burmistrza są poniżej pasa. Ja się na jego na cmentarzu niszczycielską działalność nie godzę. Nie może być tak, że „na obywatela zawsze się Dlaczego to referendum miałoby się paragraf znajdzie”. To jest absolutnie chore. udać? Na czym opiera pan swój opty- w Boczowie? Pewnie wielu mówi, że robię to wyłącznie mizm? w obronie własnego biznesu, ale proszę Nie optymizm, a realną analizę sytuacji. nie zapominać: takich osób jak ja są setki Ludzie mają już dość wiecznego słucha- Na cmentarzu w Boczowie brakuje stałego dostępu w naszej gminie, niektórzy z nich walczyli nia o tym, że na nic nie ma pieniędzy, że do bieżącej wody. Mieszkańcy podkreślają, że jest to – i wciąż jeszcze walczą – nawet i 18 lat, by nawet na drobne inwestycje czekają latami. pozytywnie rozstrzygnąć spór z burmi- Chcą brać sprawy w swoje ręce, chcą mieć duża niedogodność. strzem. Tak więc ja się nie poddam, będę w gminie sprawnego menadżera znającego walczył o firmę, którą z trudem zbudowa- języki i umiejącego pozyskiwać środki ze- – Wody cały czas brakuje, proble- Inna wskazuje: – Jest wielki łem, ale także o lepszą przyszłość dla naszej wnętrzne. Osobę, która rozumie potrzeby mem jest też wywóz śmieci. Sam problem z wodą. Studnia popsuła się gminy bez Stanulewicza. mieszkańców i która chce ciągnąć w górę byłem ostatnio sprzątać i było pełno i nikt jej nie naprawia. Dla nas jest to tę gminę. A takie osoby są! Dlatego dość śmieci na cmentarzu – mówi nam uciążliwe. Ostatnio straż z Torzymia Między panem a burmistrzem iskrzy- marnowania czasu. Mieszkańcy zakładają jeden z mężczyzn mieszkających faktycznie uzupełniła wodę w tych ło już wówczas, gdy w kadencjach firmy, nie chcą się godzić na bylejakość. w Boczowie. baniakach, ale jeśli ktoś zapomni 2010-2014 i 2014-2018 był pan radnym Dzięki gazecie „Forum” dowiadują się Mieszkańcy skarżą się, że do uzupełnić wody, to jest problem. gminy z Gądkowa Wielkiego. coraz więcej o tym, co się dzieje u nas, jak rzadkości nie należą sytuacje, gdy Osoby, które przyjeżdżają na groby Tak, mieszkam tu od urodzenia. Tutaj, naprawdę wygląda ta rzeczywistość. Wcze- z kubłów dosłownie „wylewają” się z daleka, nie mają możliwości, by a nie na przykład w Zielonej Górze, śniej wiele rzeczy przed nimi ukrywano, stare i zużyte znicze, kwiaty i inne podlać kwiaty na grobach bliskich, zainwestowałem swoje oszczędności, mam wiele spraw nigdy nie wychodziło na świa- odpady pozostałe po sprzątaniu nie mogą też umyć mogił. Inna pracę, rodzinę, ale od dawna wiele rzeczy tło dzienne. Teraz widać jak jest naprawdę. grobów. Największym utrapieniem sprawa, to przepełnione śmietniki. mi tu się nie podobało. Widziałem, że Ludzie dostają informację i sami widzą, jest jednak brak dostępu do bieżącej „Komunalka” nie dba o ten cmentarz w oczywisty sposób mogłoby w tej gminie że pan Stanulewicz zwyczajnie się wypalił. wody. Na terenie cmentarza stanęły – słyszymy mocne słowa. dziać się lepiej. Ale nie przy tym burmi- Rządzi przez ponad 20 lat i wygląda na to, prowizoryczne baniaki z wodą, ale Czyli – z punktu widzenia zarząd- strzu. Zacząłem robić swoje, mam nawet że już niewiele mu się chce. Szczytem ob- bywa, że wody i tak brakuje, bo stra- ców z Torzymia problemu nie ma, trochę dokonań na koncie. Naprawdę wiele łudy jest np. informowanie mieszkańców żacy z Torzymia nie zdążą jej uzu- ale z punktu widzenia tych, którzy na udało się zrobić w Gądkowie, co poniektó- o magicznej różdżce i pozyskaniu ponad 8 pełnić. Sytuacja znacznie odbiega od groby bliskich przychodzą, utrud- rzy teraz niszczą lub umniejszają. Zdarzają milionów złotych w związku z oczyszczal- powszechnie przyjętych standardów. nienie jest i to niemałe. Wydaje się, się i zdrajcy dający się przekabacić za nią, a przy tym niewspominanie w ogóle A co na to urzędnicy? Zapyta- że rozwiązanie wcale nie musiałoby stanowisko, tak jest po prostu w życiu. Był o planowanym rekordowym poziomie liśmy o problem dyrektora ZGKiM być kosztowne – wykopanie studni to nawet czas, gdy byłem namawiany na start zadłużenia, które – wiele na to wskazuje Zbigniewa Kiniorskiego. wszak raptem kilka tysięcy złotych. w wyborach samorządowych z ugrupowa- – może sięgnąć w związku z inwestycją „Dla ZGKiM priorytetem jest W skali wydatków gminy to niewie- nia burmistrza, ale dwa razy odmówiłem. wielu milionów. Te długi będziemy musieli dostarczenie wody na cele bytowo- le. Być może, jak na wiele innych Nie chciałem mieć nic wspólnego z tym spłacać kolejne lata, ale chyba nie o to cho- -gospodarcze i wybicie drugich studni inwestycji, i na tę gminny skarbnik człowiekiem. Burmistrz nie dostał od nas dzi, by nadal trwać w stagnacji, by ciągle w celu zapewnienia ciągłości dostawy spojrzałby łaskawszym okiem, gdyby poparcia także w wyborach w 2018 roku, na wszystko nie było pieniędzy. Oczysz- wody. Na terenie cmentarza w Bo- nie słynna 760-tysięczna „dziura” na a w efekcie w 2019 Garbicz Festival nie do- czalnia jest niezmiernie ważna i mogliśmy czowie woda podawana jest w dwóch śmieciach w 2019 roku. stał od niego zgody na organizację imprezy. ją zrobić już kilka lat wcześniej za połowę zbiornikach po tysiąc litrów każdy. To nie był zbieg okoliczności. tej kwoty. Jasne – zróbmy ją teraz, ale już Zużycie wody jest monitorowane FP musimy mieć pomysł, co dalej? Skąd wziąć i każdorazowo w razie potrzeby uzu- Kompletnie nie rozumiem myślenia bur- pieniądze na to, by na przykład Toroma pełniane” – czytamy w odpowiedzi. mistrza, bo przecież Garbicz Festival, miała swoją szatnię, by ludzie nie wdychali Tyle, że mieszkańcy Boczowa, na który przyjeżdża co roku mnóstwo pyłów z dróg gminnych, by mogli pójść których sytuacja dotyczy na co dzień, gości z zagranicy, mógłby być dla niego do lekarza. Ja na pewno nie mam zamiaru mają o niej zupełnie inne zdanie. znakomitą machiną promującą gminę, czekać, z powodu tego, że burmistrz nie – Wody nie ma od dłuższego ale z tego co widzę on robi wszystko, by nadąża za światem. Zresztą, w mojej ocenie czasu, bo skończyła się ta ze starej zniszczyć ten festiwal. pan Stanulewicz nigdy nie miał kompeten- studni, a nie ma komu wykopać Ja też nie siedzę w głowie pana Stanule- cji na to stanowisko. Z walki z mieszkańca- nowej. A ze śmieciami jest tak, że raz wicza i w sumie bardzo się z tego cieszę mi zrobił oręż utrzymania władzy. je wywiozą, a raz ich nie wywożą. Są Pan się nie boi burmistrza? baniaki, w których jest uzupełniana Nie. woda, ale brak stałego dostępu do A widział pan kiedyś bieżącej wody jest jednak uciążliwy. Dlaczego? Tak naprawdę trzeba by wykopać poważnego burmistrza Bo wiem, że nie ma kogo. nową studnię. Podlega to pod „ko- miasta, który robi z ukrycia munalkę”, więc nie wiem, czy finanse Zdjęcie nadesłane przez czytelników – gminy na to pozwolą – zastanawia się przepełnionych śmietników na cmentarzu w zdjęcia zza płotu. Rozmawiał DK jedna z mieszkanek. Boczowie. 6 « GMINA TORZYM • POWIAT SULĘCIŃSKI Wielkie sprzątanie i świetna zabawa nad torzymskim jeziorem Kilkadziesiąt zebranych worków butelek, puszek, opakowań plastikowych i mnóstwa innych śmieci – to efekt akcji sprzątania brzegu jeziora Ilno w To- rzymiu. Akcja – przepro- wadzona 1 sierpnia z ini- cjatywy Stowarzyszenia Lokalne Forum Biznesu, Stowarzyszenia Kraina Szlaków Turystycznych Lokalna Grupa Działania, Pomorsowanych To- rzym, Wrak Race Torzym i naszej gazety – w pięk- ną, słoneczną sobotę przyciągnęła na plażę w Torzymiu blisko sto osób. Wszyscy nie tylko wykonali pożyteczną pracę, ale także świetnie się bawili, po akcji piekąc Torzym zasługuje na piękną, funk- w gestii gminy, co długo starano się wokół pomostu przeprowadzili ludzie cjonalną plażę, która nie tylko sprzyja ukrywać. Pisaliśmy o tym wielokrotnie. z Wrak Race Torzym. Zamiast „dzię- kiełbaski, pływając kaja- wypoczynkowi mieszkańców, ale kuję”, spotkała ich seria urzędniczych kami, kąpiąc się w jezio- i przyciąga turystów. Warunek pierw- Byli nawet płetwonurkowie szykan. szy jest – bajkowe jezioro. Potrzeba tyl- Mieszkańców Torzymia to boli. Rok Teraz za przykładem „wrakowców” rze, a dzieci buszując ko infrastruktury wokół niego. Zamiast temu kapitalną, spontaniczną akcję poszło kilka stowarzyszeń, organiza- po wielkim dmuchanym niej są tylko niespełnione obietnice sprzątania plaży (częściowo prywatnej cji i firm, które postanowiły zaprosić burmistrza i niechęć do przyznania się – właściciele nie mieli nic przeciwko, mieszkańców do sprzątania brzegów zamku. do pomostu, który przecież pozostaje aby swój kawałek udostępnić na akcję) jeziora wpisując się w ogólnopolską akcję #Zabierz5zLasu – wszak jezioro otacza bogaty drzewostan, no i częścio- wo tereny Nadleśnictwa. Efekty akcji przeszły najśmielsze » PODZIĘKOWANIA DLA DARCZYŃCÓW oczekiwania. Blisko sto osób zjawiło się w sobotnie południe w okolicach Wszyscy zaangażowani w akcję podkreślali, pomostu. Ludzie przyszli całymi ro- że ogromną pomocą był szeroki odzew darczyńców. dzinami i całymi rodzinami z zapałem zabrali się do pracy. Worki na śmieci w ręce, podział Kajakarnia Gądków Wielki udostępniła kajaki, które sprawiły wielką frajdę młodym uczestnikom akcji. brzegu na sektory, by śmieci zbierać systematycznie, i w drogę!

Lubuskie Centrum Pulmonologii zaopatrzyło w środki dezynfekujące. Przez ścieżki i zarośla wokół jeziora Butelki, puszki, opakowania plastiko- LS Plus, czyli firma, która zajmuje się wywozem odpadów w gminie Torzym, dostarczyła worki na śmieci i napoje. we, worki foliowe, fragmenty starych urządzeń domowych – to wszystko wala się na torzymskim brzegu, nieste- Znany w Torzymiu masarz Zdzisław Kucharski zapewnił stertę smakowitych kiełbasek do upieczenia na ognisku. ty sporo tego jest i w wodzie. Ale i na to znalazł się sposób. Ekipa z Gądkowa Wielkiego ubrana w stroje nurków Jedna z głównych atrakcji dla dzieci – wielki, dmuchany zamek została udostępniona przez firmęT.W.A. Paulina Ziomko. przeczesywała okolice dna w pobliżu pomostu. Jedno zanurzenie i w sieci ląduje kilka kilogramów śmieci! Piekarz Jan Młyńczyk (piekarnia Gama) podrzucił kilkadziesiąt bochenków chleba. – Fajnie zrobiona impreza, sprząta- my jezioro, ludzie się dobrze bawią. No i urosła cała sterta zebranych śmieci, Zajazd Chrobry dołożył smakowitych dodatków. nie spodziewaliśmy się, że aż tyle tego. No, ale właśnie dzięki tej akcji to GMINA TORZYM • POWIAT SULĘCIŃSKI » 7

» WOPR Z LUBNIEWIC PODBIŁ SERCA DZIECIAKÓW miejsce będzie bardziej czyste – mówił Artur „Osa” Osiadacz z Wrak Race. Kapitalną sprawą był przyjazd nad jezioro Do akcji dołączyli spontanicz- ekipy WOPR z Lubniewic z łodzią motorową nie mieszkańcy domków przy plaży. i mnóstwem sprzętu służącego w akcjach Najwięcej frajdy miały dzieci, które także zabrały się do zbierania śmieci, ratownictwa wodnego. ale wiadomo – dla nich ogromnymi atrakcjami przede wszystkim była Dzieci były zachwycone, gdy okazało się, że mogą zająć możliwość popływania kajakami i za- miejsce za kierownicą łodzi (oczywiście tylko „na sucho”), bawa w wielkim dmuchanym zamku a potem gdy panowie z WOPR tłumaczyli podstawowe za- ustawionym przez Tomasza Ziomko. sady ratownictwa i pokazywali, z jakiego sprzętu korzystają Ta kilkumetrowa konstrukcja robiła ratując ludzi. Pytań było mnóstwo, łącznie z tymi najbar- naprawdę wielkie wrażenie przeżywa- dziej konkretnymi: – Proszę pana, a ile kosztuje taka łódź?! jąc oblężenie maluchów. Jeszcze, gdy trzeba było pod koniec zabawy ją wreszcie osuszyć przed złożeniem, dzieci wciąż podchodziły z pytaniem: – Proszę pana, a można jeszcze wejść na chwilę? tego nie dostrzegam – z niedowierza- – Zebraliśmy kilkadziesiąt worków niem kręcił głową. śmieci, choć nie wszystkie bez specjali- Zadbane jezioro jest – Zależy mi na tej plaży, zawsze stycznego sprzętu udało się wyciągnąć. potrzebne mieszkańcom! mi zależało. Dlaczego? Bo jeszcze jako Duży sukces. Ludzie zadowoleni, dzieci Jeden z mieszkańców okolic jeziora, dziecko się tutaj kąpałam, pływałam. zadowolone – wtórował jej roześmiany który do Torzymia sprowadził się Pamiętam kajaki, pamiętam rowery od ucha do ucha Mateusz Rutkiewicz dopiero kilka miesięcy temu, wdał się wodne. Ta plaża kiedyś żyła. Chciała- z Drzewiec, który na akcję stawił się z nami w ciekawą rozmowę. – Przyje- bym, aby moje wnuki, które dziś tutaj z ekipą Pomorsowanych Torzym. chałem tutaj po wielu latach spędzo- mieszkają, mogły doświadczyć tego Dzięki sobotniej akcji okolice nych w Niemczech. Podoba mi się, samego – tłumaczyła pani prezes Sto- jeziora w Torzymiu na pewno są bar- że jest tu tak zielono, ale już widzę, warzyszenia Kraina Szlaków Turystycz- dziej czyste i na pewno mniej na nich że te wszystkie tereny można byłoby nych Lokalna Grupa Działania Ilona śmieci. o wiele lepiej wykorzystać. Teraz jest Wojciechowska. – Inicjatywa super, Ale też ta akcja pokazała, jak wielka przecież ogromna możliwość pozy- bardzo nam się podobała i dlatego w niej jest potrzeba sensownego wykorzy- skiwania pieniędzy z Unii. Chętnie uczestniczymy. Zaskoczyło nas, że śmie- stania plaży i pomostu w Torzymiu, podpiszę się pod hasłem o koniecz- ci jest tak wiele i w miejscach, w których w ogóle całego jeziora. Jak ludzie ności odwołaniu burmistrza. Widzę się, mimo wszystko, nie spodziewaliśmy. całymi rodzinami mogliby się świetnie po zaledwie kilku miesiącach, jak Mam nadzieję, że akcję powtórzymy, że bawić, wypoczywać w tym miejscu. bardzo wszystko jest tutaj zanie- przyjdzie jeszcze więcej osób. Ta plaża Torzym ma perełkę w postaci jezio- dbane. To dramat. W każdej gminie naprawdę ożyła, szkoda tylko że na co ra, ale nie ma gospodarza, któremu by gdzieś ktoś się stara, coś robią, a tutaj dzień tego nie ma – dodawała. zależało na jej wykorzystaniu. 8 « GMINA TORZYM • POWIAT SULĘCIŃSKI

» GĄDKÓW WIELKI Potrzebująca wreszcie trafi pod stałą opiekę

Z wyjaśnień, jakie do- staliśmy od torzymskie- go Ośrodka Pomocy Społecznej, wynika że kończy się gehenna 85-letniej mieszkanki Gądkowa Wielkiego, ale też gehenna jej sąsia- dów. Schorowana kobie- ta, która wymaga opieki i pomocy, powinna zna- Popękany wspólny komin, choć drożny, leźć miejsce w jednym straszy sąsiadów, to najmniej istotne w zaistniałej sytuacji, z Domów Pomocy Spo- którzy po prostu a o bezpieczeństwo zdrowotne. Bynaj- niepokoją się o mniej nie tylko w czasach pandemii. swoje zdrowie i życie. łecznej i według wszyst- Zdjęcia ze środka Historia ostatnich lat pełna jest kich, którzy znają ciężką lokalu komunalnego w związku z tym monitowania o pomoc w większości są zbyt wielu instytucji, łącznie z policją. Strach sytuację, to będzie naj- drastyczne do pub- budziła kwestia palenia w piecu „wszyst- lepsze rozwiązanie. likacji. kiego, co tylko się dało” – jak określali to nasi rozmówcy. Nawet robiący przeglądy kominiarz przyznał, że może dojść do Mieszkańcy Gądkowa Wielkiego znają przygnębiające. O niektórych szczegó- w sklepiku w Gądkowie Wielkim, tragedii z powodu braku kontroli nad doskonale panią Janinę (imię zostało łach nawet nie chcemy pisać, bo są one w którym wolontariuszka robiła dla niej tym, co wrzucane jest do paleniska. zmienione na potrzeby tego artykułu po prostu zbyt drastyczne, podobnie jak zakupy i jej dostarczała. – przyp.red.) i smutną historię ostatnich zdjęcia, którymi dysponujemy, ale nie Warunki sanitarne lokalu, w którym Wreszcie pod opieką lat. Lokatorka jednego z domów na końcu zamierzamy nimi epatować w gazecie. mieszka także kilka kotów i psów, prze- W ostatnim czasie sąsiedzi, z którymi wsi przy drodze wylotowej na rażają z oczywistych względów także przed laty pani Janina często miewała została sama. Po śmierci męża i dwojga Zagrożenie dla zdrowia sąsiadów. I nie chodzi tu o estetykę, bo „na pieńku”, pomagali jej, jak mogli, bo dzieci (jeden z synów został zamordowa- Kierownik torzymskiego OPS Piotr kobieta bardzo podupadła ostatnimi ny) drugi z jej synów trafił do więzienia, Kozołubski, który bardzo obszernie czasy na zdrowiu. Nie jest w stanie sama a druga z córek wyprowadziła się z domu. wyjaśnił nam sytuację pani Janiny, cha- » ZGKiM – KONTROLA W... WIGILIĘ sobie zapewnić jedzenia, ma trudności rakteryzuje to pomieszczenie wprost: z poruszaniem. Ewidentnie powinna Szczegóły – zbyt drastyczne „Mieszkanie nie spełnia podstawo- Przedziwne w tej sytuacji okazało się stanowisko ZGKiM – wszak być pod stałą opieką, ale wszelkie próby mówimy tu o lokalu komunalnym z zasobów właśnie tej instytucji. Od wielu już lat znana jest pracownikom wych warunków socjalnych.” I dodaje Lokalu, który nie był remontowany latami, mimo że mieszkały tam odesłania jej do DPS okazywały się w po- OPS, którzy starali się jej pomagać, choć w piśmie przesłanym naszej redakcji: osoby niepełnosprawne. Zapytany przez nas, czy widzi szansę na przednich latach nieskuteczne. ona nie zawsze tę pomoc przyjmowała „Nie wpuszcza do mieszkania pracow- rozwiązanie problemu tragicznego stanu mieszkania, dyrektor To jednak ostatnimi czasy się zmie- twierdząc, że sama sobie poradzi. Kiedy ników socjalnych, którzy oferują jej Zbigniew Kiniorski powołał się na mnóstwo przepisów i paragrafów niło, a sprawa nabrała tempa trafiając mogą, pomagają jej też sąsiedzi z tamtego pomoc w formie usług opiekuńczych, pisząc dość absurdalną w tej sytuacji frazę: „najemca po przekazaniu do sądu, który po kilku proceduralnych lokalu i pomieszczeń przynależnych ma obowiązek dbać o należyty rejonu wioski, mimo że to sąsiedztwo posprzątania mieszkania, wizyty lekarza stan techniczny i higieniczno-sanitarny. Kontrole w tym zakresie zmianach ostatecznie zdecydował o przy- bywa dla nich trudne i uciążliwe. rodzinnego czy umieszczenia w Domu były dokonywane sukcesywnie ostatnia w dniu 24 grudnia 2019 r.” musowym umieszczeniu mieszkanki Wszystkie osoby, które widziały część Pomocy Społecznej, jedyną pomocą Dopiero dopytany przyznał: „Najemca lokalu (...) w Gądkowie Wielkim Gądkowa w Domu Pomocy Społecznej. domu zajmowaną przez panią Janinę, jaką przyjęła, była pomoc w postaci wielokrotnie był napominany o utrzymaniu lokalu w należytym stanie Pani Janina już mogłaby tam przeby- przyznają że jest ona skrajnie zdewa- artykułów żywnościowych z Caritasu”. higieniczno-sanitarnym. Brak poprawy warunków panujących w lo- wać od kilku tygodni, gdyby nie... korona- kalu skłonił nas do skierowania do najemcy pisma łącznie z powiado- stowana. I to mówiąc bardzo oględnie. I jeszcze jedno ważne zdanie: „Zda- mieniem OPS w Torzymiu. Z informacji uzyskanych z ośrodka wiemy, wirus. Niezwykle pechowo początkowo Brakuje światła (prąd odcięto na skutek niem OPS w Torzymiu nie jest możliwe że lokatorka została przewieziona do placówki opieki medycznej.” chciano ją skierować do ośrodka, gdzie niezapłaconych rachunków), ogrzewania przebywanie tej Pani w miejscu jej akurat wykryto ognisko pandemii. Jednak (co szczególnie dotkliwe jest oczywiście zamieszkania, ponieważ kobieta wymaga NASZYM ZDANIEM: Nie rozumiemy, jak torzymski ZGKiM mógł tak czy owak sprawa szczęśliwie dla zimą), działającej toalety, a zniszczone całodobowej opieki, przyjmowania dopuścić do skrajnej dewastacji lokalu komunalnego, podobnie jak nie wszystkich dobiega końca. rozumiemy, jak można w tak drastycznej sytuacji pisać o „obowiązku resztki mebli nadają się tylko do wyrzu- stałych leków.” dbania o należyty stan” przez „najemcę”, który był „napominany”, gdy cenia. Panuje bród, nieład i nieporządek. Ostatnio torzymski OPS opłacił wiadomo, że jest to fikcją. I to w sytuacji, gdy wielu innych użytkowników Wrażenie z wnętrza domu jest skrajnie pomoc żywnościową dla pani Janiny lokali komunalnych jest upominanych za najdrobniejsze naruszenia. red „Wolna amerykanka” na cmentarzu komunalnym w Torzymiu

Gospodarowanie Cmentarzem śmietnikach zalegają elementy, które powin- ny zostać dawno temu usunięte. Fragment Komunalnym w Torzymiu pozo- ogrodzenia jest uszkodzony, bo jakiś czas stawia wiele do życzenia. Jednym temu spadło na nie drzewo. Na wielu drze- z poszkodowanych przez nieupo- wach wiszą połamane gałęzie, które w każdym momencie mogą spaść na ziemię i uszkodzić rządkowaną politykę związaną nagrobki. Osobną kwestią są nieopłacone gro- z administrowaniem nekropolią by, które z roku na rok coraz bardziej niszczeją, jest pan Bogdan Sobczak, które- co stanowi bardzo przykry widok. Wydaje się, że te wszystkie rzeczy nie go historię chcemy przedstawić przeszkadzają zarządcy, jednak problemem w tym numerze „Forum”. okazały się nasadzenia, wykonane przez jed- nego z mieszkańców, który chciał po prostu Cmentarz przy ulicy Sulęcińskiej to miej- poprawić estetykę przy grobach swoich bli- sce, o które władze mogłyby zdecydowanie skich. To Bogdan Sobczak, z którym spotka- bardziej zadbać. Lista zaniedbań jest bowiem liśmy się właśnie na cmentarzu. W 2017 roku długa. Znajduje się tu tylko jedna utwardzona stracił on najukochańszego syna, a dziś musi ścieżka, a te prowizoryczne i przebiegające walczyć z urzędnikami, którzy przy mogile między grobami są nierówne i zarośnięte. Przy jego dziecka bezmyślnie postawili śmietniki. GMINA TORZYM • POWIAT SULĘCIŃSKI » 9 8,3 miliona dofinansowania? Jeszcze więcej gmina na oczyszczalnię musi zdobyć sama!

Nawet, gdy trzeba było ubrać na kolorowo informację, którą pan burmistrz uznał za wyjątkowo efektowną, źródła gminne przegrały z gazetą „Forum”. Kwota 8 300 329 złotych dofinansowania na oczyszczalnię, którą dopiero teraz się chwalą, padła na naszych łamach już dwa miesiące temu w problemowym tekście o stratach, jakie przynosi » O KSIĄŻCE niezmodernizowana oczyszczalnia i o karach, jakie trzeba za zanieczyszczenia płacić. Gdzie Pliszka płynie z wolna

Pliszka płynie z wolna, lata mi- wolnego duchem miłośnika Na portalu gminy Torzym o stratach – Udało się nam pozyskać kwotę wała na 8,2 miliona. W sumie! Ale jej jają, odchodzą ludzie i giną po lasu i przygód. Trzeba być pod i karach ani słowa, o zanieczyszczenia 8 milionów 300 tysięcy. Te środki nie zrobiono. W 2019 roku okazało się, nich ślady. Czas powoli zabiera wrażeniem i pamięci autora, też jakoś nikt nie wspomina. Nie ma zostaną wykorzystane na niezbędną że nikt nie chce zrealizować jej taniej niż wszystko; był człowiek, był las, i jego niezwykłej zdolności do też ani słowa o tym, że dofinansowa- modernizację i rozbudowę oczyszczal- za... 15 milionów. Pytanie, za ile znajdą tam stał dom, tu kapliczka... przywoływania szczegółów Czy ktoś to będzie pamiętać? nawet z najdawniejszych lat. nie było już raz przyznane – w 2018 ni ścieków. się chętni w roku 2020, a może w 2021? roku, tyle że została z niego figa Dwa i pół roku temu jakoś bez pro- Skoro przy okazji ujawnienia ogromnego Czytam książkę pana Grzego- Pewnie wielu – szczególnie z makiem, bo fundusze trzeba było blemu dorzucił, że drugą część kasy na minusa na śmieciach za 2019 cały czas rza Niestrawskiego (leśni- starszym – Lubuszanom część zwrócić. inwestycję gmina musi dołożyć sama. słyszymy: „rosną koszty tego, tamtego...” czego, łowczego, chodzącej tych historii będzie bliska, A kwotą na oczyszczal- W 2018 roku aż 14 pamięci i historii Puszczy Rze- pewnie wielu przypomną nię teraz pochwalono się miesięcy minęło od przy- pińskiej) i myślę, że każdy, kto się jacyś dawni znajomi, 8 « GMINA TORZYM • POWIAT SULĘCIŃSKI GMINA TORZYM • POWIAT SULĘCIŃSKI » 9 miał tak bogate w wydarzenia miejsca, zdarzenia, zapo- dopiero 4 sierpnia, z grub- znania dofinansowania Informowanie mieszkańców życie, obowiązkowo powinien mniane zakamarki regionu. Ile można mówić o oczyszczalni? Trzeba ją zrobić! to obowiązek! sza dwa miesiące po nas Tylko niedo w naszej ogłoszenia gminie przetargu. napisać swoje wspomnienia. Niektórzy czytelnicy spotkają Blisko 60 tysięcy września 2019, jeśli trzymać burmi- Aż 14 miesięcy od przyznania Uzyskanie jakichkolwiek informacji z Gminy Torzym jeszcze niedawno strza za słowo. złotych kar dotacji w 2018 do ogłoszenia graniczyło z niemożliwym. Obligatoryjne dokumenty, które powinny Warunkiem jednak było szybkie być podane do publicznej informacji, były poza zasięgiem zwykłego wcielenie projektu w życie. Tymczasem Tyle wspaniałych opowieści na stronach książki swoich i jakieś 10 dni po wystą- w latach 2015-2020 zamówienia w 2019 – to wydaje mieszkańca. Po naszychDofinansowanie licznych interwencjach powoli, powoli to się też było, samo ogłoszenie o zamówieniu nosi za przekroczenie datę dopiero... 24 kwietnia 2019 roku. się kluczową zwłoką, z powodu zmienia, choć do pełnej normalności wciąż bardzo daleka droga. norm ścieków To ponad 14 miesięcy od przyznania której nie wykorzystano 4 dofinansowania! Pomogło dopiero kilka pism do instytucji Przewodniczący Rady Miejskiej w To- zaginęło, bo nikt ich nie znajomych, bliskich, a może przez oczyszczalnię Może właśnie dlatego otwarcie milionów złotych przyznanych ze nadzorczych, aby w końcu gminny urząd rzymiu utrzymuje, że dochodzi do opóź- pieniu burmistrza na sesji zaczął poważniej traktowaćtak obowiązek jaknień z powodu nadmiernychi teraz, obowiązków ale trzeba w Torzymiu zostało kopert przetargowych było wstrząsem. środków unijnych. Koszty inwestycji miały być na pozio- informowania publicznego o swoich pracowników. To jednak nie jest wystar- nałożonych przez mie 8,2 mln złotych (z tego mniej wię- działaniach. czającym usprawiedliwieniem według Wojewódzkiego cej połowa to dofinansowanie unijne), Nasze interwencje dotyczyły nie Wydziału Nadzoru i Kontroli Lubuskiego spisał. Kolejne pokolenia coraz nawet samych siebie sprzed ale oferty wykonawców zaczynały się szeliśmy, że pojawia się jak najbardziej tylko transmisji obrad Rady Miejskiej Urzędu Wojewódzkiego, bowiem rolą Rady Miejskiej 23 lipca. Inspektora Ochrony od... ponad 15 milionów złotych! To w takiej sytuacji oczywiste pytanie, czy w Torzymiu, lecz takżebyło publikacji doku- kierownika się urzędu (wz tym wypadkuniego wycofać, Środowiska. To prawie dwa razy więcej niż zaplanowa- koszty modernizacji zostały w projek- mentów na stronie internetowej, a przede burmistrza) jest takie zorganizowanie no. 4 czerwca 2019 roku unieważniono cie gminy dobrze oszacowane. wszystkim w Biuletynie Informacji pracy, aby wszelkie obowiązki ustawowe słabiej znają przeszłość swojej kilkudziesięciu lat. kwota, za jaką można więc postępowanie, by po niespełna A poza tym w ciągu tych 14 mie- Publicznej (tu wciąż zresztą zaniedbania i terminy zostały wypełnione. Podkreślo- byłoby na przykład miesiącu otworzyć nowe. Ale i tym sięcy między lutym 2018 (przyznanie są skandaliczne). no, że niedopilnowanie tych obowiązków I jeszcze jedno – przy- razem wynik nie był, bo i nie mógł dofinansowania) a kwietniem 2019 Poszczególne instytucjea urzęduśrodki gminy stanowi również naruszenie już przepisów uruchomione wyremontować szkołę być, zadowalający. 12 lipca 2019 znów (ogłoszenie przetargu) nastąpił duży mają ustawowy obowiązek to czynić bez ustawy o samorządzie gminnym. w Gądkowie Wielkim ogłoszono decyzję o unieważnieniu. boom na podobne inwestycje i siłą rze- proszenia, ale przez ostatnie lata obowią- Zaczynamy powoli dochodzić do ziemi, a o ileż bogatszy jest Co ciekawe, tym razem nie podano czy wzrosły ich wyceny. Równocześnie: zek ten był traktowany z zaskakującym wniosku, że coraz trudniej doszukać się, albo przeprowadzić wysokości ofert, ale zdziwienie budzi, • w górę poszły płace (wzrost płacy lekceważeniem. Uchwały, protokoły co w naszym urzędzie jest prowadzone toczone zostają przy okazji modernizację że jedna z firm dostała maksymalną minimalnej); z posiedzeń komisji i sesjizwrócić. rady, informacje prawidłowo. My mieszkańcy Z musimy odsetkami.do- ocenę za – uwaga – podyktowaną cenę • w górę poszły ceny transportu; na temat przeprowadzonych zamówień piero interweniować, by było normalnie? człowiek dobrze umocowany przedszkoli w Torzymiu i zaproponowany termin realizacji. • w górę poszły koszty materiałów; publicznych, zarządzenia i postanowienia Wszystkie organy gminy tj. burmistrz A myśliwi zaczytywać się i Boczowie. Zamiast Jednak w uzasadnieniu unieważnienia • w górę poszły ceny usług. burmistrza, plan pracy rady czy sprawoz- oraz radni gminni są wybierani w wol- enigmatycznie napisano: „cena najko- Zyskali ci, którzy cały proces po- dania z działalności wszystkich jednostek nych wyborach samorządowych. Wybie- tego z oczyszczalni rzystniejszej oferty przewyższa kwotę, trafili przyspieszyć, jak na przykład gminnych – to wszystko powinno być ramy ich po to, by reprezentowali sprawy w historii... słowa szefa gminy dla płyną ścieki, które którą Zamawiający zamierza przezna- startujący w tym samym konkursie dostępne publicznie na stronach BIP bez nas wszystkich – mieszkańców gminy. będą zapewne świetnymi, czyć na sfinansowanie zamówienia”. Zbąszynek, który już w listopadzie zbędnej zwłoki. Tymczasem tak ani nie W związku z powyższym naszym zatruwają środowisko 2018 roku miał wyłonionego wyko- było, ani wciąż nie jest. Do końca maja na prawem jest dostęp do informacji publicz- i za które trzeba płacić Trzeba było się spieszyć nawcę inwestycji. stronie BIP Gminy Torzym nie opubliko- nej, do tekstów podejmowanych uchwał, Gdy pytaliśmy w różnych miejscach, Torzym zamiast gotowej oczysz- wano ani jednej uchwałyTarnawa Rady Miejskiej do transmisji i protokołów posiedzeń podziękuje, nie dodatkowe pieniądze. czalni stanął za to przed konieczno- w Torzymiu z 2020 roku i zaledwie jedno tylko rady miejskiej, ale także poszcze- jak ze starych kronik, opisami Radia Zachód, jak to fajnie z czego wynikła tak duża rozbieżność między planowanym wtedy przez gmi- ścią zwrotu wypłaconych w ramach zarządzenie burmistrza, choć zostało ich gólnych komisji. Obowiązkiem zaś nę kosztem a ostateczną ofertą, usły- projektu środków wraz z – co stanowi wydanych w tym czasie już kilkadziesiąt! burmistrza i podległych mu jednostek jest Od ilu lat w Torzymiu słychać o nowej Dyrektor ZGKiM Zbigniew Kiniorski podczas jednej z sesji Rady zmodernizowana już w latach 2017- dodatkowy koszt – odsetkami. W odpowiedziach wojewody lubu- dostęp ten nam umożliwić. oczyszczalni ścieków? Wielu starszych 2018, a przynajmniej wydawało się, że Skutek tego taki, że oczyszczalnia skiego na nasze pisma możemy przeczy- „Gdzie Pliszka płynie z wolna” polowań, a to za sprawą praw- będzie mieć nowoczesną mieszkańców mówi: „od zawsze”, ale Miejskiej przyznał, że trzeba płacić 6700 złotych miesięcznie jest do tego najbliżej. No i wtedy mogło w Torzymiu wciąż jest stara i niewydol- tać: „W ocenie organuale nadzoru transmisja w województwie z każdym rokiem problem staje się co- za to, że oczyszczalnia nie pracuje w określonych parametrach być najtaniej. na, ale za to kolejne plany jej moder- posiedzenia rady gminy wpisuje się Do końca maja na stronie raz bardziej palący. Przestarzała oczysz- Gmina Torzym złożyła wówczas nizacji mogą trwać w nieskończo- w obowiązek udostępnienia informacji BIP Gminy Torzym nie dotyczących jakości ścieków. Burmistrz wprost mówił o karach. publicznej, oraz zapewnienie jawności czalnia nie radzi sobie ze ściekami swój wniosek na dofinansowanie ność. Znów złożono stosowny, nowy opublikowano ani jednej to różne, zabawne i gorzkie, dziwej myśliwskiej pasji, jaka płynącymi z gminy (obsługuje Torzym w ramach konkursu Regionalnego Pro- wniosek w naborze zakończonym działania organu stanowiącego gminy, i kilka wsi), a mieszkańcy muszą tolero- gramu Operacyjnego – Lubuskie 2020 17 stycznia 2020. Gdy oddajemy tę z tego też względu zawinione zaniechania uchwały Rady Miejskiej oczyszczalnię. w tym zakresie nie powodująI nieważnościjeszcze jedno. Sprawa wać nie tylko zanieczyszczenia, smród, z roku na rok oczyszczania jest coraz w Zielonej Górze, który na bieżąco – Oś Priorytetowa 4 Środowisko i kul- gazetę do druku trwa ocena wniosków w Torzymiu z 2020 podwyższone opłaty i kary finansowe starsza i coraz mniej wydolna. monitoruje stan ścieków z Torzymia. tura, Działanie 4.3 (Nr RPLB.04.03.00- i nie ma jeszcze decyzji o przyznaniu sesji rady gminy, lecz stanowią niewąt- roku i zaledwie jedno nakładane na gminę. Odpowiedź nie pozostawia złudzeń: -IP.02-08-K01/16; nabór wniosków dofinansowania, choć prawdopodobnie pliwie naruszenie obowiązku udostęp- opowieści z kilku dekad życia przebija z opowieści autora. Dyrektor ZGKiM Zbigniew Inni robią, Torzym czeka „ścieki odprowadzane z oczyszczalni do 24 lutego 2017). Wnioskowano zostanie ono przyznane. nienia informacji publicznej.” A także, że zarządzenie burmistrza, Kiniorski podczas jednej z sesji Rady Okoliczne gminy jakoś sobie z tym nie spełniały posiadanego przez ope- o dofinansowanie kwotą 4 197 111,30 Tym razem Gmina Torzym wnio- brak transmisji sesji rady miejskiej oraz choć zostało ich Miejskiej (30 maja 2019 roku) przy- problemem radzą. ratora pozwolenia wodnoprawnego”. złotych, a całość projektu wyceniono skuje o 8 300 329,47 złotych dofinan- nieudostępnianie informacjidofinansowania publicznej na (pocze- wydanych w tym czasie znał, że trzeba płacić 6700 złotych W Sulęcinie – w tym roku ma A mówiąc bardziej potocznie: „nie na 8 097 955,92. sowania, a całkowitą wartość projektu BIP stanowi naruszenie przepisów ustawy autora – od lat powojen- Pan Niestrawski myślistwo ma miesięcznie za to, że oczyszczalnia zostać oddana do użytku ogromna in- spełniały parametrów czystości”. Ale w dalszych krokach całej oszacowano na 17 045 510 złotych o samorządzie gminnym. już kilkadziesiąt! nie pracuje w określonych parame- westycja za około 40 milionów złotych Czy w związku z tym na Gminę procedury wniosku Gminy Torzym – przy czym tym razem jest mowa nie trach dotyczących jakości wypusz- (oczyszczalnia plus wymiana całej sieci Torzym nakładane są kary lub grzyw- już próżno szukać. Dlaczego? Dobre tylko o samej modernizacji i rozbudo- Stara śpiewka czanych ścieków. wod.-kan. na terenie miasta). ny? Znów twierdząca odpowiedź pytanie – krąży na ten temat kilka wie oczyszczalni, ale także o budowie kamy, zobaczymy jak Projekt modernizacji oczyszczalni W Ośnie Lubuskim właśnie re- z WIOŚ: „Tak, w trakcie kontroli in- teorii, ale na razie powstrzymamy sieci kanalizacji sanitarnej. Majątek gminy pod zastaw! nych. Nie jestem entuzjastką w genach i jest w czołówce powinien był zostać zrealizowany już alizowana jest inwestycja za około 20 terwencyjnej (2018 r.), w trakcie któ- się z ich ujawnieniem. Faktem jest, Na jakiej podstawie to ma wystar- dawno! Ile lat można słuchać o tym, milionów. rej stwierdzono przekroczenie jakości że Torzym został ze starą oczysz- czyć, skoro dopiero co okazało się, że Na majowej sesji rady miejskiej w Torzymiu podjęto uchwałę że nowa oczyszczalnia jest budowana? W Lubniewicach już sobie poradzili ścieków w pobranej w trakcie kontroli czalnią. za samą modernizację trzeba zapłacić o zaciągnięciu kredytu hipotecznego pod zastaw nieruchomości Posłuchaliśmy z natrętnym Planowana, projektowana, budowana. – skromniej, bo za około 8 milionów. próbce średniej dobowej, nałożono Dofinansowanie dostał za to ponad 15 milionów? Nie wiadomo. gminnej. Chodzi oz teren wtym Boczowie. ostatecznie będzie) polowań, a książka jest przede strzeleckiej myśliwych w na- I tak w kółko: planowana, projekto- Rzepin? Nie ma co porównywać grzywnę (mandat karny wysokości w następnym naborze zakończonym Tak czy siak w 2018 roku Gmi- wana, budowana. Rok po roku. Nie – tam działa się kompleksowo, jeśli 200 zł – przyp. red.) i wydawano za- we wrześniu 2017 roku. Decyzja o jego na Torzym miała szansę mieć nową Okazuje się że taka praktyka stosowana hipoteką, to teren, na którym usytuowa- zrobimy tego i tamtego, bo trzeba chodzi o ścieki i kanalizację. W tym rządzenia pokontrolne. Również kary przyznaniu została wydana w lu- oczyszczalnię dokładając z własnych jest od lat. Tym razem różnica polega na ne są hydrofornia oraz siedziba OSP budować oczyszczalnię. Nie wystarczy roku podpisano umowę na budowę i opłaty podwyższone były nakładane tym 2018, a już w marcu burmistrz środków tylko 4 miliony złotych, tym, że w latach ubiegłych burmistrzowi w Boczowie (tak wynika z wypowiedzi wszystkim o nich, więc śledzi- szym kraju. na to, na tamto, bo trzeba budować oczyszczalni we wsi Kowalów, która wielokrotnie w latach ubiegłych i będą zapowiedział kategorycznie (znów teraz będzie musiała wygospodaro- zdarzało się omijać obowiązek zapytania nagranych podczas sesji Rady Miejskiej przekonaniem, że... już oczyszczalnię. obejmie swoim zasięgiem również nałożone na podstawie prowadzone- odwołajmy się do słów na antenie wać ponad 8 milionów, czyli dwa razy Rady Miejskiej w Torzymiuoczyszczalni o pozwole- w Torzymiu z dnia 4 maja 2020 roku). to jedno. Ale Oczyszczalnia w Torzymiu stała się Sułów, Drzeńsko, Radów, Serbów go przez operatora oczyszczalni auto Radia Zachód): „...kwestia półtora więcej, o ile zaplanowany koszt okaże nie na podjęcie takiej decyzji. Oczywiście nawet nie dopuszczamy wygodnym alibi – takie można odnieść i Starków. Dzięki tej inwestycji znacz- monitoringu pracy oczyszczalni.” roku i myślę, że ta inwestycja zostanie się w ogóle realnym. Do tego dochodzą Przeprowadzona w 2018 roku do siebie myśli o najgorszym scena- wrażenie – dla nierealizowania wielu nie obniżą się koszty oczyszczania Za rok 2017 – i tu znów cytat: „kara sfinalizowana”. Półtora roku – czyli do kary za przekraczające normy ścieki, kontrola Regionalnej Izby Obrachun- riuszu, w którym majątek ten mógłby łam w niej ludzi, poszukiwania innych tematów i inwestycji. Cierpią na ścieków oraz znacznie zwiększy się była równa 29609,00 zł. Opłat podwyż- i odsetki od kwoty powierzonej przez kowej w Zielonej Górze wykazała, zostać przejęty przez bank czy inne- kiedyś gdzieś to słyszeli- tym mieszkańcy, cierpi środowisko, bo jej wydajność na terenie całej Gminy szonych za 2018 i 2019 r. nie można Urząd Marszałkowski z dotacji w 2018 że burmistrz podejmującoprócz podobne go wierzyciela w momencietego sytuacji jest jeszcze przestarzała oczyszczalnia nie zawsze Rzepin. Koszt całej inwestycji to ponad jeszcze podać, bo decyzje za te lata roku. Kosztów zatrucia środowiska zobowiązania, gdy w grę wchodzi kryzysowej. Jak żyć w miejscowości, radzi sobie z taką ilością ścieków, jakie 7 milionów złotych. będą dopiero wydane.” Projekt modernizacji oczyszczalni nikt nie liczy. majątek gminny, może to zrobić jedy- w której nie ma hydrofornii? To oczy- historyczne pana Niestraw- musi przetworzyć. Przyznawał to zresz- A Torzym? Od lat słychać tylko: Przy czym płatność wspomnia- powinien był zostać zrealizowany Do sprawy niemodernizacji (chyba nie w drodze odpowiedniej uchwały. wiście pytanie retoryczne. Pierwsze polowanie, pierwszy tą sam burmistrz Ryszard Stanulewicz, „planowana, projektowana, budowana”. nej kary została odroczona do końca tak lepiej powiedzieć) oczyszczalni bę- W protokole pokontrolnym RIO Swoją drogą lokalna władza chyba śmy. Ktoś się pomylił, puścił znówktóry tenchoćby w marcu 2018 roku na Teraz jużczerwca 2021 rokuo ze względutym na... już ani dawno! Ile latsłowa. można słuchać „Pozyska- dziemychwalenie wracać, bo jest rozwojowa. Za- wykazała niestosowanie się się do takiegodofinansowaniem się jednak podobnymi pytaniami za wo- antenie Radia Zachód powiedział: „... Konkret? Są kary budowę nowej oczyszczalni! Hasło-wy- o tym, że nowa oczyszczalnia daliśmy kilka pytań zainteresowanym trybu jako naruszenie kompetencji bardzo nie przejmuje, bo przecież są na musimy ją zmodernizować, bo ona Efekt jest taki, że stara oczyszczalnia trych działa. stronom. Odpowiedziami podzielimy organu stanowiącego zgodnie z ustawą naszym terenie sołectwa, które od lat skiego, wspomnienia z jego dom, pierwsze miłości, jest już przestarzała.” wypluwa z rur szkodliwe dla środo- jest budowana? Planowana, się z naszymi czytelnikami. o samorządzie gminnym. tak właśnie sobie muszą radzić. Sytuacja nieustannie się pogarsza. wiska ścieki. By nie być gołosłownym Było blisko, ale projekt... się rozmył projektowana, budowana. Jak się dowiadujemy, wspomniany sam kawałek? Z roku na rok ścieków jest coraz więcej poprosiliśmyliśmy” o opinię Wojewódzki Nabrzmi zdrowy rozum oczyszczalnia super, ale na przykład dociąguna początkudla grunt, który stanowiTarnawy. ma- Materiały przygotowała – to oczywiste, podobnie jak to, że Inspektorat Ochrony Środowiska w Torzymiu powinna być gruntownie I tak w kółko! Marcin Kalita jątek gminny, a obecnie jest obciążony Ewelina Niwald pracy leśniczego, myśliwskie przyjaźnie, pożegnania... Taka Pierwszy raz w... marcu 2018 roku. „zadłużymy gminę na rekordową W głowie się nie mieści, jaki trzeba zwyczaje i tuż powojenne droga przez las i życie... – Jesteśmy w trakcie procedury kwotę” już znacznie gorzej, nie? mieć tupet, by chwalić się tym, że w la- (choć wojenne, a nawet dotyczącej pozyskania pozwolenia na Dlaczego „zadłużymy”? Bo całość tach dwudziestych XXI wieku doprowa- przedwojenne reminiscencje też są obecne) opowieści tego RK budowę, jak też wejścia z modernizacją inwestycji według projektu złożonego dzi się komuś wodociąg i kanalizację?! i rozbudową oczyszczalni ścieków. (...) przez gminę ma kosztować ponad 17 To nie powód do chwalenia, a wstydu, Koszt tego przedsięwzięcia opiewa na milionów. Taki jest plan. Skoro mamy że dopiero teraz taka inwestycja będzie około 8 milionów złotych, z tym że 4 już 8,3 miliona, to teraz musimy (no właśnie – dopiero będzie!) przepro- miliony udało się pozyskać z funduszy dołożyć swoje 8,7 miliona z grub- wadzana. Dzięki dofinansowaniu z Pro- GRZEGORZ zewnętrznych. Drugą część będzie- sza rzecz biorąc! No i teraz pytanie gramu Obszarów Wiejskich realizowa- NIESTRAWSKI my musieli wyasygnować z budżetu zasadnicze – skąd mianowicie gmina nego przez Urząd Marszałkowski, co „Gdzie Pliszka płynie z wolna...” własnego, czyli z budżetu gminy. (...) te 8,7 miliona weźmie? zaznacza burmistrz. Czyli wychodzi na (wydanie III zmie- Kwestia półtora roku i myślę, że ta Burmistrz przechwalał się na sesji: to, że Tarnawa ostatecznie za wodę, jeśli nione i jak pisze inwestycja zostanie sfinalizowana. „podwoiliśmy kwotę uzyskaną wcze- komukolwiek miałaby w ogóle dzięko- autor „na pewno Mamy sierpień 2020. Oczyszczal- śniej”, ale jakoś umknęło mu: „a przy wać, to marszałkowi województwa. ostatnie”, ale mamy nia jak stara była, tak jest, bo żadna okazji podwoiliśmy kwotę, jaką będzie- Mała różnica, a jakże wielka, gdy nadzieję, że nie). inwestycja sfinalizowana nie została. my musieli dołożyć”. uprawia się propagandę sukcesu. Osoby zainteresowane kupnem książki prosimy o kontakt 4 miliony trzeba było oddać. A bur- Niezrealizowana inwestycja z progra- z redakcją ([email protected]) – wszystkie zapytania mistrz od nowa sączy swoje: mu rozstrzygniętego w 2018 roku opie- Marcin Kalita przekażemy autorowi. „Wolna amerykanka” na cmentarzu komunalnym w Torzymiu

– Problemy zaczęły się wraz ze zmianą Nasz rozmówca wskazuje, że ciąg pieszo- Przewodniczący Rady Miejskiej w Torzy- Zupełnie inaczej wygląda to w innych miej- nasadzenia żywopłotu przy grobach moich -komunikacyjny można by poprowadzić miu odesłał prośbę pana Bogdana o pozosta- scowościach. No i te śmieci przy grobach… dziadków. Kiedyś były tu świerki, a ja je bezpośrednio pod płotem, tak by ludzie wienie bukszpanów do komisji rewizyjnej. Straciłem niedawno najbliższą mi osobę, zmieniłem na bukszpany po śmierci mojego nie musieli przechodzić obok grobów jego – Nie jest to chyba właściwy organ do zajmo- a muszę użerać się z władzami komunal- syna. Zarządca stwierdził, że są posadzo- bliskich. Pod płotem, zaraz obok mogił jego wania się takimi sprawami? – pyta retorycznie nymi. Władze nic nie robią z ogólnym ne na alejce. Od tamtej pory w sąsiedniej dziadków i syna zamiast tego postawiono Sobczak. – Po jakimś czasie ostatecznie wy- bałaganem na cmentarzu, a cały czas mają alejce pod płotem uporczywie ustawiane jednak kubły na śmieci. – Nie idzie dojść do kopano roślinność. Nie wiem, czy w związku pretensje do mnie i terenu wokół grobów są pojemniki na śmieci, by nie można było porozumienia z urzędnikami w tej kwestii. z planami nie zostanie usunięta również ławka moich bliskich, gdzie jest czysto i schludnie, tam przejść i by ścieżka, którą wszyscy Zacząłem więc pisać pisma i je wysyłać do przed grobami mojej rodziny, na której mogę bo o to dbam. Problemy robiono mi nawet przechodzą, prowadziła tuż przy grobach odpowiednich organów. Jedno z pism trafiło odpocząć i chwilę podumać – dodaje. w sytuacji, gdy chciałem wykonać krawężnik moich bliskich. Któregoś razu bukszpany nawet do wojewody. Dostałem zwrotne pismo, Wystarczy rzucić okiem, by zauważyć, i utwardzenie powierzchni wokół grobów zostały wykopane przez pana Kiniorskiego że wojewoda zwrócił się do odpowiednich że na torzymskim cmentarzu panuje bała- – mówi rozżalony Bogdan Sobczak. (dyrektor Zakładu Gospodarki Komunalnej organów miasta i gminy. Sprawa jednak gdzieś gan. Przejścia między grobami są nierówne, Nasz rozmówca dodaje, że opisywany i Mieszkaniowej w Torzymiu – przyp. red.) utknęła. Robiłem również zdjęcia na cmenta- a utwardzona jest na cmentarzu tylko jedna temat stanął w martwym punkcie, jednak lub jego pracowników. Posadziłem je więc rzach w miejscowościach, gdzie jest podobna alejka. Do tego dochodzą śmietniki tuż przy wrócimy do niego na łamach „Forum”, gdy znowu. Urzędnicy chcą mi udowodnić, że liczba mieszkańców. Kosze na śmieci są tam mogiłach, co wygląda po prostu skandalicznie. tylko sytuacja się wyjaśni. ta alejka ma przechodzić przy ławce przed ustawione przed cmentarzem. Można takie – U nas panuje „wolna amerykanka”. grobami mojej rodziny – mówi Bogdan rozwiązanie zastosować również u nas – pod- Na przykład trawa koszona jest raz w roku, Sobczak. powiada mieszkaniec Torzymia. gdy zbliża się Dzień Wszystkich Świętych. Filip Praski 10 « GMINA TORZYM • POWIAT SULĘCIŃSKI

Panie radny „Złota” myśl przewodniczącego Zbigniewa Wołoncewicza: Jeśli coś było w załączniku np. „limity wydatków” i został zmieniony budżet Poklewski, i nie ma tego, to znaczy że nie ma już. To że raz zapisaliśmy i potem nie zostało zrealizowane, i zostało pominięte, to znaczy, że już tego zadania nie ma. nie tak prosto No musicie to zrozumieć. To jest takie wydaje mi się, że proste. z uchwałami!

Na obrady ostatniej sesji Rady Miejskiej wróciła sprawa ulg za śmieci – 30 złotych dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny i 5 złotych dla właścicieli kompostowników. Ulgi te powinny obowiązywać od 1 lipca, lecz z powodu opóźnienia w publikowaniu tej uchwały przez Urząd Gminy nie ma podstawy, by ich GORĄCO NA SESJI RADY MIEJSKIEJ PODCZAS DYSKUSJI O MŁYŃSKIEJ I SAPERSKIEJ udzielić!

Sprawę pod obrady wniosła radna Anna Warwas, która do- magała się wyjaśnień, jak Gmi- na zamierza wybrnąć z sytuacji, „Wyborcy płacą podatki, w której ulgi przyznano, ale tak naprawdę nie ma podstaw, by ludzie mogli z nich skorzystać od 1 lipca. Konkretnej odpowiedzi a w zamian nic nie mają” się nie doczekała. Zastępca burmistrza Robert Borkowski Podczas ostatniej sesji Rady Miejskiej radni próbowali dopytać się, co remontami ulic Młyńskiej zapowiedział, że skieruje sprawę do prawnika, by ten wyjaśnił i Saperskiej w Torzymiu, obiecywanymi przez burmistrza Stanulewicza w kampanii wyborczej 2018 wątpliwości. roku. To, co usłyszeli w odpowiedzi, zakrawa na kpinę. Próba przypomnienia burmistrzowi o potrzebach Zaskakujący głos w dyskusji zabrał Michał Poklewski-Ko- mieszkańców tych ulic skończyła się awanturą, odsyłaniem radnego pod budkę z piwem i powtarzanymi ziełł, który udzielił pytającej w kółko słowami: „nie ma środków na ten cel”, „nie będzie”, „wypadło z planu”. reprymendy wskazując, że przecież powinna wiedzieć, od kiedy uchwała w sprawie ulg Potrzeby mieszkańców Saperskiej „Złota” myśl burmistrza Stanulewicza: przez dwa miesiące się tak dużo zmieniło? obowiązuje, bo w tejże uchwale i Młyńskiej znane są od dawna. Wy- Nasi wyborcy mają do nas pretensje, że to zapisano (faktycznie widnieje starczy przejść się po tych ulicach, by Ja zawsze mówię – nie ich inwestycje są w budżecie kilka lat, pła- tam zapis: „od 1 lipca”). „Tam nasłuchać się od mieszkańców naprawdę to, że obiecuję (...) jeżeli cą podatki, wywiązują się, a nic w zamian nie jest nic napisane, że wcho- wiele gorzkich słów odnoszących się do będzie możliwość, nie mają – padały mocne słowa. dzi w życie w ciągu dwóch tygo- braku jakiejkolwiek interwencji ze strony Burmistrz bronił się nieprzekonująco, dni od ogłoszenia. (...) Wchodzi Gminy. Szczególnie mocne od tych, będziemy to robić. tradycyjnie zasłaniając się brakiem pie- w życie 1 lipca” – przekonywał. którzy zmuszeni są wdychać pył z mocno niędzy: – Inwestycje realizujemy dopiero No jednak nie, szanowny uczęszczanej Młyńskiej. Ale za to gdy wtedy, gdy mamy pewność finansowa- panie radny. Jak się uchwala, pada deszcz, woda spływająca z rynien nia. Nie podpiszę się pod jakimkolwiek przydałoby się jednak wiedzieć, do niedrożnego odpływu bryzga spod nie sobie radził myląc cel inwestycji wydatkiem, jeśli nie będę miał pewności, że to nie jest tak prosto: rada kół samochodów na ścianę domu. Tak – wskoczyła ulica Krótka. że to zostanie sfinansowane, bo jeśli to sobie uchwaliła, więc obowią- źle i tak niedobrze. No tak – tyle że na Krótkiej też nie zrobię, to będą nieodpowiedzialny. (...) zuje. Nie w naszym porządku Gdy rozmawialiśmy z mieszkańca- będzie żadnej inwestycji, bo przecież Nie ma finansowych możliwości realiza- prawnym. Aby taka uchwała, mi bloku u zbiegu Młyńskiej i Wojska nie ma pieniędzy! cji tych przedsięwzięć. jak ta śmieciowa zaczęła obo- Polskiego samochody jeździły jeden za Czyli tłumacząc obrazowo – jakby Za co słusznie został skontrowany wiązywać, BEZWZGLĘDNIE drugim, mimo że to była niedziela! W po- przyjść do kumpla po zwrot pieniędzy: przez radnego Mielczarka: – Zapomina musi zostać opublikowana wszedni dzień dochodzi jeszcze ruch cięż- – Oddaj mi kasę! pan o trzecim czynniku, który rujnuje w dzienniku urzędowym i to kich wozów – choćby tych, które wywożą – Nie mam, bo dałem Wackowi. budżet w tym roku to jest te 700 tysięcy na 14 DNI PRZED wejściem nieczystości do oczyszczalni ścieków. – To niech Wacek odda. ze śmieci (chodzi o stratę z 2019 roku w życie, czego w tym wypadku – My tu już od iluś lat walczymy – Nie odda, bo też nie ma! poniesioną na systemie gospodarowa- nie dopełniono. i walczymy. Obiecane, ale na nic nie ma Dociekliwość radnego Stonogi skoń- nia odpadami – przyp. red.). Mówi pan To dokładnie tak samo jak pieniędzy, a to chyba trzecia droga w To- czyła się nawet hasłem o… wysłaniu go nie ma pieniędzy, nie realizujemy, ale z ustawami sejmowymi. Po- rzymiu pod względem natężenia ruchu! pod budkę z piwem przez przewodniczą- nowe projekty wrzucamy do budżetu słowie mogą sobie uchwalać – relacjonował nam pan Waldemar, cego Zbigniewa Wołoncewicza: – Po- – po co to? najważniejsze rzeczy na świecie, mieszkaniec bloku. – Jak wiatr zawiewa zwoli pan komuś mówić, czy tylko pod I to są bardzo dobre pytania, które ale nie ma to żadnego znacze- w stronę budynku, to u nas jest gorzej budkę z piwem się pan nadaje? pojawiają się nie tylko przy okazji inwe- nia, jeśli ustawa nie zostanie niż na jakiejś żwirowni – dodawał. – Nic w tej sprawie nie robicie. stycji na Młyńskiej i Saperskiej. Inwesty- opublikowana w Dzienniku Podczas ostatniej sesji Rady Miejskiej Ludzie mają do nas pretensje... – doci- cji, które były w planie, ale zniknęły. Po Ustaw. Wtedy po prostu obo- o potrzebach mieszkańców wymienio- skała radna Warwas, przypominając, że pierwsze – dlaczego rzuca się hasłami wiązywać nie będzie. nych ulic próbowali przypomnieć radni: sprawa była jednym z punktów obietnic o nowych inwestycjach, skoro stare są Trzeba to wiedzieć. Ale le- Anna Warwas, Stanisław Mielczarek wyborczych burmistrza Stanulewicza nieskończone? A po drugie – czemu wła- piej późno niż wcale. Jak mówi i Zdzisław Stonoga. w kampanii jesienią 2018 roku. dze gminy upierają się, że 760 tysięcy na burmistrz: cały czas uczymy się To, co usłyszeli w zamian, zakrawa – A w styczniu (2019) okazało się, że minusie na skutek „dziury” w gospoda- czegoś nowego. na kpinę. W dużym skrócie: Młyńska została wykreślona i jedna, i druga ulica. rowaniu odpadami w 2019 roku nie jest i Saperska wypadły niegdyś z planu (...) W październiku były wybory i w port- problemem, skoro ewidentnie jest? inwestycyjnego, bo – według tłuma- felu pan miał, obiecywał, że tę drogę zrobi, MK czenia, z którym burmistrz niezupeł- a za dwa miesiące pan ich wykreślił. To MK GMINA TORZYM • POWIAT SULĘCIŃSKI » 11

» LIST OD CZYTELNIKA Co powinien mądry gospodarz

Już w poprzednim numerze publikowaliśmy z radnymi innych gmin o sytuacji w na- funduszy europejskich; wykorzystuję ich na wyraźne życzenie pierwszy list od mieszkańca wsi Bobrówko szej. Po prostu słuchałem. Ale również • pracować nad pozyskaniem biznesu, mieszkańców, którzy kierują się sobie który mógłby się rozwijać i gdzie Kazimierza Dziewierza, który od kilku lat pracuje otrzymałem odpowiedzi na kilka pytań. tylko znanymi powodami. No ale po kolei. Merytoryczne wypo- pracę mieliby mieszkańcy; Bardzo dziękuję Redakcji FORUM wwe Francji, ale wnikliwie i nieustannie przygląda wiedzi, brak skrupułów, rozsądek i logika • przyjazny Urząd (Gminy) jest b. za zainteresowanie tymi sprawami, się wciąż temu, co dzieje się w gminie Torzym. Pan – to wszystko charakteryzuje wypowiedzi ważny dla ludzi, którzy w tej „męt- o których piszę. Kazimierz przysłał nam swoje spostrzeżenia i do mieszkańców naszej gminy. I to zarówno nej wodzie” nie mogą się odnaleźć. Łączę wyrazy szacunku Przepraszam za brak zdjęć, ale nie tego numeru gazety, które poniżej publikujemy. młodych jak i starszych. Dużą niespo- Kazimierz Dziewierz dzianką jest również to, jak na sercu leży ludziom jej dobro i to na wielu płaszczy- Dzień dobry, znach. OGŁOSZENIE w nawiązaniu do mojego pierwszego Można to wszystko zdefiniować tak: • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • listu do Państwa – pozwolę sobie jeszcze tkwi tu bardzo duży potencjał ludzki, któ- na kilka spostrzeżeń i wniosków z mojej ry mądry i rozsądny gospodarz powinien wycieczki po gminie Torzym. Ale również wykorzystać. wnioski z rozmów z samorządowcami Ale tak jak w beczce miodu znajdzie z niektórych gmin ościennych. się kubek „dziegciu” – tak bardzo przykre Proszę mnie nie podejrzewać o jakie- jest to, w jaki sposób nasi mieszkańcy kolwiek złe intencje – nie rozmawiałem postrzegają Burmistrza P. Stanulewicza. 2 « GMINA TORZYM • POWIAT SULĘCIŃSKI Niestety nie jest postacią pozytywną, god- ną zaufania i przyjazną ludziom. Dziękujemy, że w nas wierzycie Polityk europejskiego formatu Donald Tusk potrafił szczerze w autoryzowanym To historyczny moment dla gminy Torzym. Wasze – mieszkańców – głosy poparcia i podpisy pod listami przesądziły o tym, że odbędzie się referendum o odwołanie burmistrza Ryszarda wywiadzie powiedzieć, że nigdy już nie Stanulewicza. zaistnieje w polskiej polityce i zaprosił W tej sprawie nie chodzi o to, czy ktoś kogoś lubi, czy nie lubi, czy ktoś na kogoś krzywo spojrzał, czy nie. To nie ma zupełnie nic do rzeczy. W tej sprawie chodzi o coś o wiele ważniej- do tego samego Jarosława Kaczyńskiego. szego. O to, czy osoba, która sprawuje urząd, spełnia oczekiwania tych, których reprezentuje, którzy na nią głosowali? Chodzi o to, aby obaj nie szkodzili rozwo- Jako redakcja gazety „Forum” jesteśmy przekonani, że zdecydowana większość z was odpo- jowi kraju itp. wie: „nie”. Dlaczego? Bo tak wynika z tego, co nam opowiadacie, z czym się do nas zgłaszacie, jakie tematy chcecie, by nasza redakcja podejmowała. » LIST OD CZYTELNIKA Oczywiście nasz Burmistrz Stanule- To nie nasze widzimisię, że piszemy w wielu tekstach o bolączkach gminy Torzym. To wy sami nam te tematy podpowiadacie. Bardzo dziękujemy za wasze zaufanie – to ogromna nasza wicz nie należy do żadnego formatu, ale odpowiedzialność, ale wierzcie nam: my też wolelibyśmy pisać, jak tu jest kolorowo. Tylko że To włodarze gminy są prawdą jest, że to dość inteligentny facet. niestety nie jest i bardzo nad tym bolejemy. Referendum jest szansą, aby to zmienić. Zmienić na przykład to, jak wyglądają wiejskie świetlice – takie jak w Bobrówku czy Boczo- dla ludzi, a nie na odwrót Jeśli tak, to chyba ma „amnezję wsteczną”, wie i w wielu innych miejscowościach. skoro jeszcze siedzi na tym stołku. Zmienić to, że stadion, na którym gra sztandarowy zespół gminy, nie spełnia nawet wymo- Poniższy list dostaliśmy od jednego z mieszkańców wsi Bobrówko, SŁUŻBA i PASJA. WSTĄP DO POLICJI gów piłkarskiej A-klasy! który od kilkunastu lat pracuje we Francji, ale do gminy Torzym, Radni z dwóch sąsiednich gmin zwró- Zmienić to, że woda zalewa wasze podwórka i drogi, bo ktoś nie przetkał studzienek. gdzie wciąż mieszka jego rodzina, regularnie przyjeżdża. Dzięki Zmienić to, że podupada tak piękna (niegdyś) miejscowość jak Drzewce. cili mi uwagę na jedne z ważniejszych W lubuskiej policji od 3 czerwca wznowiono nabór. Na chętnych do wstąpie- Dziękujemy za zaufanie. Pamiętamy o wszystkich waszych głosach, tylko ich jest tak wiele, temu jego krytyczne spojrzenie na gminne sprawy jest wyjątkowo że po prostu nie ma szans, by wszystkimi naraz się zająć. Ale nic nie zostanie zapomniane. Do świeże i interesujące. To spojrzenie kogoś, kto sprawy gminy zna rzeczy, którymi powinni kierować się nia w szeregi policji czekają służby zwalczające przestępczość gospodarczą, tematów będziemy wracać, konsekwentnie o nich pisać. To możemy obiecać. od podszewki, ale jednocześnie dziś może spojrzeć na nie z jakże burmistrzowie i w ogóle włodarze gmin Redakcja potrzebnego niekiedy dystansu. korupcyjną, cybernetyczną, narkotykową i zorganizowaną, a także służby: i powiatów: prewencyjna, kryminalna, dochodzeniowo-śledcza, ruchu drogowego czy Dzień dobry! Ludzie, z którymi rozmawiałem • kochać swoją pracę jako samorządow- techniki kryminalistycznej. Aplikować można również do pracy w laborato- SŁUŻBA i PASJA. WSTĄP DO POLICJI bardzo gorąco popierają i utożsamiają się z tym, co mówił w rozmowie z ga- cy; rium kryminalistycznym, na przewodników psów, na profilaktykę i do biura W lubuskiej policji od 3 czerwca wznowiono nabór. Na chętnych do wstąpienia w szeregi zetą „Forum” Pan Zdzisław Kucharski • być przyjaciółmi ludzi; prasowego – a to tylko niektóre z wielu możliwości. policji czekają służby zwalczające przestępczość gospodarczą, korupcyjną, cybernetyczną, nar- (numer 2/2020 – przyp. red.). Jestem pe- kotykową i zorganizowaną, a także służby: prewencyjna, kryminalna, dochodzeniowo-śledcza, wien, że wszyscy ci, którzy znali Burmi- • mieć dużą wiedzę w tematach, w któ- O szczegółach oferty można się dowiedzieć na stronie: http://www.lubuska. ruchu drogowego czy techniki kryminalistycznej. Aplikować można również do pracy w labo- strza Jarosława Koniecznego, uważają ratorium kryminalistycznym, na przewodników psów, na profilaktykę i do biura prasowego tamten okres za najbardziej pozytywny, rych się poruszają; policja.gov.pl., bądź też kontaktując się z Zespołem ds. Doboru Wydziału Kadr – a to tylko niektóre z wielu możliwości. przyjazny ludziom i najbardziej rozwo- • posiadać samemu zdolność (lub mieć O szczegółach oferty można się dowiedzieć na stronie: http://www.lubuska.policja.gov.pl., bądź jowy. Gdyby idea śp. Pana Koniecznego i Szkolenia Komendy Wojewódzkiej Policji w Gorzowie Wlkp. Tel. (95) 738 12 60, też kontaktując się z Zespołem ds. Doboru Wydziału Kadr i Szkolenia Komendy Wojewódzkiej Policji przetrwała do dzisiaj to obraz naszej takich pracowników) pozyskiwania (95) 738 12 61, (95) 738 12 62. w Gorzowie Wlkp. Tel. (95) 738 12 60, gminy w ogóle nie przypominałby tego, (95) 738 12 61, (95) 738 12 62. co mamy dzisiaj. A co mamy? Wszyscy to widzą – ale ja o tym napiszę, żeby nie być gołosłowny. OGŁOSZENIE • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • Samochód zatankowany do pełna – no i w drogę! A dokąd? No! To będzie objazd naszej gminy. Zdjęcia, film 1 2 3 4 5 6 7 i rozmowy z ludźmi. Obraz, który się rysuje po odwiedzeniu sześciu miejsco- 17 39 22 KRZYŻÓWKAwości przypomina lata siedemdziesiąte z Panem Stanulewiczem. I wcale nie ubiegłego wieku. Jedziemy dalej. Tym chodzi o ośmieszanie, ale ludzie zacho- 8 razem Boczów, Bielice, , Lubów, dzą w głowę, jak człowiek wykształcony, Bobrówko, Przęślice, Rychlik... Pobocza inteligentny, potrafiący odnaleźć się Literydróg zarośnięte z ponumerowanych do granic możliwości, w każdej sytuacji w prawym i w każdym gronie dolnym rogu pól (1-47) 19 42 stan tych dróg można określić tylko osób, doprowadził do katastrofy, jaką 9 10 w jeden sposób: „katastrofa”. I dalej tak przypomina teraz nasz region. Może krzyżówkisamo w innych miejscowościach.utworzą Gmina hasło najwyższy – sentencję czas Panie Burmistrzu wrócićT. Pratchetta Torzym to obraz nędzy i rozpaczy. do korzeni i zatrudnić się na stacji ben- 30 12 7 I znów Pan Kucharski ma rację – ostat- zynowej. Korzyści byłyby obopólne. 11 12 nie 20 lat to proces uwsteczniania naszej Pracuję we Francji od kilkunastu Poziomo:gminy. A co robi Pan Burmistrz Stanule- lat,Pionowo: znam tamtejsze realia. I tak – jeśli wicz? No – nic nie robi. władze samorządowe danego regionu 3 1. strategiaCzy stara się wojenna pozyskać kapitał nie 1.udokumentują kangur i nie udowodnią, że 15. słynny don Diego inwestycyjny, biznes, który pomógłby robią wszystko, aby ludziom żyło się 13 4. miastomieszkańcom nad mieć Drwęcąstabilizację finanso - lepiej, 2. abywędrowna region się rozwijał, z Bałtyku to nikt nie w masce i wąJeziorem i rodzinną? Od Drwęckim tego Pan Burmistrz czeka 3. do orzech końca kadencji, z palmy tylko ci ludzie 16. wek 18 14 jest daleko. To samo z funduszami już szukają sobie innego zajęcia. 9. najbliższyeuropejskimi. Wiadomo, ciału że o tym Pan 5.We  Francjidawniej: zdarzało długi się, że kościo płaszcz- 19. żal za grzechy 14 15 16 Stanulewicz nie ma pojęcia – no cóż, ły zamieniano na meczety i arabskie 11. dziuplanie na wszystkim dla trzeba pszczół się znać. Ale bazary. podbityA u nas – mam futrem na myśli naszą 20. kobieta z Biblii 25 36 2 mógłby zatrudnić osobę, która wie, jak gminę – Pan Burmistrz zamienił ten 12. łączyto robić. Świnoujście ze region 6.  wczepialski skansen. Może chciałby,na psim aby (urodzona z męża) SzwecjąCzy były spotkania z mieszkańcami cała gminaogonie została objęta programem 21. ostre obsztorcowanie poszczególnych miejscowości na temat Natura 2000? O! Wtedy to już niewiele 43 29 45 13. koniecstanu gminy, nogi planów związanych z roz- trzeba 7. byłoby fosariusz, robić. gnostyk 24. w parze z nędzą wojem, inwestycjami, czy wysłuchano Jeśli pozwolicie mi na to, ciąg dalszy 17 18 14. np.ludzi, woda którzy mają merytoryczne powo- nastąpi.lubiący Zdjęcia, wypowiedzi goliznę wielu 25. grzyb schabowy dy, żeby przypomnieć włodarzom gminy, ludzi – to wszystko czeka na udostęp- 16. oszczędnyże to oni są dla ludzi w aspódnicy nie odwrotnie?! nienie. 8. parawan lub parasol 27. źródło sadzonych 37 31 33 21 4 Jest tajemnicą poliszynela, że w gmi- 19 20 21 17. kokosowenie krąży wiele anegdot lub i wspominek 9. Pozostaję śnieżyczka we wdzięcznej pamięci, i kogla-mogla drewnianesytuacji tragikomicznych związanych 10. miała chłopcaKazimierz Dziewierz 28. kawior 41 35 18. klej, lepiszcze z drewna 22 23 Lokalny Portal Informacyjny Wydawca: Stowarzyszenie Lokalne Redaktor naczelny: Forum Forum Biznesu Marcin Kalita 22. bankowe albo Druk: Wychodzi raz w miesiącu. Adres: ul. Strażacka 26 lok. A, Drukarnia Waldemar Grzebyta 32 24 23 5 40 internetoweNumer 05/2020 Gądków Wielki, 66-235 Torzym; ul. Kossaka 108 24 25 23. ametystNakład: 2750 egz. i cytryn e-mail: [email protected]ĄZANIE64-920 Piła KRZYŻÓWKI nr 5/2020 24. bóstwo, totem Hasło: Chaos zawsze pokonuje porządek, gdyż jest 26 9 26 27 28 26. szpicel, tajniak lepiej zorganizowany. – potocznie Poziomo: krzaczek, prywatka, dingo, budka, Anna, 47 8 10 28 6 38 28. pechowy syn Dedala pieczeń, miód, krecik, dyg, palant, jabol, Iza, strąk, zona, 29 29. dawna nauczycielka chan, szprot, łza, diabeł, rura, piernik, dres, mlecz, dewon, 1 11 15 34 20 13 domowa etnograf, paprotka 30. dawny kłopot, Pionowo: krajanka, zadanie, cena, ebonit, rubież, wódz, zagwozdka tkanina, Afrodyta, prochy, filozof, bartnik, dział, glaca, lot, 44 30 31 31. czasopismo lub sad, ustronie, płastuga, piroman, zbroja, baronet, kiszka, składnica miedza, Belg, dwór 46 27 16 12 « GMINA TORZYM • POWIAT SULĘCIŃSKI

» TELEFONY » WYWÓZ ŚMIECI ALARMOWE: PISZCIE DO NAS! POLICJA Harmonogram wywozu  997 lub  112 (straż pożarna, policja, Szanowni Czytelnicy! Jeśli macie sprawy, którymi chcecie się ratownictwo medyczne) z nami podzielić, opowiedzieć, wskazać jako dobre tematy do gazety odpadów komunalnych – piszcie do nas. Dajcie znać, co Wam się podoba, co Was nurtuje, Dyżurny KPP Sulęcin: a co przeszkadza w życiu lokalnej społeczności. w gminie Torzym (15-31  95 7550611,  95 7550612 Zapraszamy! sierpnia): Posterunek w Torzymiu: Nasz adres e-mail: [email protected]  477932843 Kierownik Posterunku Policji w Torzymiu ZABUDOWA WIELORODZINNA – asp. szt. Artur Pankowski, dyżury Biernackiego, Saperska 2, 4, 6, 8 i 9, Woj- w poniedziałki w godz, 10.00-14.00, WSPIERAMY LOKALNY BIZNES ska Polskiego 19, 35 i 36, Os. Lecha 14, 16  690106861. i 18, Mickiewicza 9 i 10: odpady komunalne: 21 i 28 sierpnia DZIELNICOWI: • st. asp. Paweł Markiewicz (teren: odpady segregowane: 24 sierpnia Torzym),  519534528 lub biomasa (brązowy worek) – 17, 24  477932842 i 31 sierpnia • sierż. szt. Paweł Hipp (teren: Bargów, Bielice, Bobrówko, Boczów, , Drzewce Kolonia, Drzewce, Garbicz, REJON I Gądków Mały, Gądków Wielki, Grabów, Kownaty, Prześlice, Bobrówko, Wystok, Lu- Kownaty, Koryta, Lubin, Lubów, , bów, Tarnawa Rzepińska, Bielice, Boczów: Prześlice, Pniów, Tarnawa Rzepińska, Wale- odpady komunalne:17 i 31 sierpnia wice, Wystok),  lub 690106264 odpady segregowane: bez wywozu  477932842 Dzielnicowi przyjmują interesantów biomasa (brązowy worek) – 17 i 31 w poniedziałki w godz. 14.00-16.00 sierpnia i czwartki w godz. 8.00-10.00. REJON II  999 ( 112) – pogotowie ratunkowe Grabów, Walewice, Koryta, Debrznica,  998 – straż pożarna  994 – awarie wod.-kan. Drzewce Kolonia, Drzewce, Kolonia Osiny,  991 – zgłoszenia zerwania sieci ener- Pniów: getycznej lub jej pożaru. odpady komunalne:18 sierpnia Zaniki prądu należy zgłaszać u swojego odpady segregowane: bez wywozu operatora energetycznego Kajakowy raj na Pliszce  992 – pogotowie gazowe biomasa (brązowy worek) –18  993 – pogotowie ciepłownicze sierpnia  95 7553421 – Sanepid Od kilkunastu lat prowadzą swój biznes w najbardziej urokliwym miejscu gminy Torzym. Kajakarnię (kajakarnia.pl) REJON III Gądków Wielki, Gądków Mały, Bargów, przy Drewnianym Moście w Gądkowie Wielkim nad Pliszką. Mierczany, Lubin, Garbicz: » APTEKI (DYŻURY Ojciec – Ryszard i syn – Hubert Polowczykowie. odpady komunalne: 19 sierpnia NOCNE odpady segregowane: bez wywozu Skąd wziął się pomysł? prostu, by ludzie u nas czuli się jak w domu. biomasa (brązowy worek) – 19 sierpnia i ŚWIĄTECZNE) Ja na niego wpadłem – śmieje się Ryszard. Stosujemy ulgi dla osób z widoczną niepełno- SULĘCIN – Kiedyś pływałem na kajakach trochę sprawnością (50%), a także dla mieszkańców • Euro-Apteka , Poznańska 4, amatorsko z kolegami, a gdy zaczęła zbliżać gminy Torzym, studentów czy posiadaczy REJON IV  502652857. się emerytura pomyślałem sobie, że przecież Kart Dużej Rodziny. Podchodzimy do wielu Sulęcińska, Ogrodowa, Warszawska, Pl. Pon.-pt. 9.00-21.00; sob. 9.00-21.00. Kościuszki, Świebodzińska, Kasztanowa, trzeba będzie na niej coś robić. Pomalutku, spraw po ludzku, jak to się mówi. Staramy Dyżur nocny i świąteczny: 10 – 16 sierpnia. Wiejska, Świerkowa, Strażacka, M. Reja, • Konwalia , Kościuszki 16, pomalutku zaczęliśmy kupować kajaki i... się, by zawsze było dużo uśmiechu, by ludzie Łąkowa, Wąska, Młyńska, Pl. Wolności,  95 7553333. pływamy dalej. czuli się komfortowo. Bywa u nas między Stolarska, Klonowa, Krośnieńska, Leśni- Pon.-pt. 8.00-19.00; sob. 8.00-15.00. Ile lat tak działacie? innymi pan Niestrawski, niesamowity gaduła, Dyżur nocny i świąteczny: 17 - 23 sierpnia. czówka Góry, Kolonia Leśna, Wodna, Sło- Hubert: – To już będzie dwunasty rok. który ma w jednym palcu historię regionu • Centrum Zdrowia, Pineckiego 1, wackiego, Prusa, Norwida, W. Reymonta, Zaczęło się od kupienia 10 kajaków, jednej i opowiada niesamowite historie.  95 7180297. Mickiewicza, Podgórna, Kwiatowa: Pon.-pt. 8.00-19.00; sob. 8.00-14.00. przyczepy, dwóch busów, potem w kolejnych Osoby niepełnosprawne też są waszymi odpady komunalne: 20 sierpnia Dyżur nocny i świąteczny: 24 – 30 sierpnia. latach dokupowaliśmy następne. klientami? odpady segregowane: bez wywozu • Piokar , Dudka 8, Ryszard znów ze śmiechem: – Zapomniałeś Oczywiście. Przyjeżdżają do nas osoby  95 7559245. Pon.-pt. 8.00-19.00. – 20 o mojej odprawie! Cała poszła na sprzęt! O, poruszające się na wózkach, które w kajaku biomasa (brązowy worek) Dyżur nocny i świąteczny: sierpnia 31 sierpnia – 6 września. to był skok, kupiliśmy chyba z 30 kajaków. świetnie się czują i świetnie sobie radzą. To • Dobre Zdrowie, Witosa 1, I nie żałuje pan? znakomity rodzaj rozrywki i swego rodzaju  515479044. A skąd?! Ostatnio widziałem się ze swoimi terapii, można powiedzieć. REJON V Pon.-pt. 8.00-20.00; sob. 8.00-14.00. dawnymi kolegami, trochę kilogramów im Okoliczności przyrody, w jakich przyszło Wojska Polskiego, Jeziorna, Krótka, Wito- • Pod Platanem, Wiejska 4/6, tu i ówdzie przybyło. Ciągle tylko o seria- wam pracować są fantastyczne! sa, Piastowska, Chrobrego, Biernackiego,  95 7552987. Pon.-pt. 8.00-20.00. Sienkiewicza, Dworcowa, Kolejowa, Kolo- lach jakiś rozmawiają, a ja – sylwetka dobra, Pliszka jest absolutnie wyjątkowa. Rzad- • Lub-Farm , Kościuszki 3a, nia Saperska, Saperska, Os. Lecha, Łasze-  . zdrowie, powietrze, natura. ko można spotkać rzekę, która płynie tak 95 7559258 wo, Kolonia Poręby, Kolonia Sulęcińska: Pon.-pt. 8.00-19.00; sob. 8.00-15.00. Wiemy, od ilu kajaków zaczynaliście, a do głęboko w lesie i ma tak urokliwe zakamarki. odpady komunalne: 21 sierpnia ilu doszliście? To perełka, wypływa z poligonów wędrzyń- LUBNIEWICE Prawie do stu. Chyba za dużo jak na ten skich, po drodze omija wsie i osady i nie ma odpady segregowane: bez wywozu • Na Podzamczu, Jana Pawła II 37, biomasa (brązowy worek) – 21  moment, dla rodzinnej firmy to już bariera, na jej brzegach pól uprawnych, nie trzeba 95 7557574. sierpnia Pon.-pt. 8.00-18.00; sob. 8.00-14.00. jeśli chodzi o fizyczne możliwości. więc się obawiać, że popłynie się w oparach Czyli obłożenie jest? pestycydów. To także wielki plus. Opowiadać KRZESZYCE O, tak. Teraz bywają takie weekendy, gdy można długo, ale ją trzeba przede wszystkim LS PLUS (odbiór odpadów) • Panaceum , Gorzowska 7/5, mamy wszystko zajęte. Firmy co prawda zobaczyć!  95 7557722  95 7573152. Plany na przyszłość? Rozwój firmy, mimo numer kontaktowy do Urzędu Miejskiego Pon.-pt. 8.00-18.00; sob. 9.00-14.00. trochę ostrożniej przeznaczają środki na tego typu rozrywkę dla swoich pracowników wspomnianej bariery, na pewno kusi. w Torzymiu:  683416221 TORZYM niż to było przed pandemią, ale za to klienci Nie chcemy się z innymi ścigać na liczbę ka- • Dr Max, Wojska Polskiego 57, indywidualni dopisują. Szczególnie chętnie jaków, tylko raczej przyciągać naszych gości Od 1 lipca PSZOK mieści się  68 4109459. ściągają tu do nas poznaniacy. Oni uwielbia- na dłużej. Aby ludzie tu nie tylko przyjeż- w CZG-12, Długoszyn 80. Pon.-pt. 9.00-17.00; sob. 9.00-14.00. Gdy pozbycie się domowych odpadów • Przyjazna , Wojska Polskiego 52, ją organizować się w różne związki kajako- dżali popływać na kajakach, ale też po to, by  68 3413069. we. Po nich od razu widać, że jest dyscyplina zostać na kilka dni, tydzień, dwa. Przenoco- segregowanych jest konieczne poza Pon.-pt. 7.30-19.00; sob. 9.00-14.00. i rozdzielanie zadań. Najmłodszy zbiera wać, pojeździć rowerem, wypocząć. Mogą na wyznaczonymi terminami odbioru, chrust, a ojcowie sobie polecenia wydają przykład popłynąć w jedną stronę kajakiem, mieszkańcy mogą je oddawać bezpłatnie SŁOŃSK – pan Ryszard wybucha śmiechem. a wrócić właśnie rowerami. Można zresztą do PSZOK. • Iris , Sikorskiego 30, Skąd ludzie o was wiedzą? Skoro macie  by zrobić piękną ścieżkę rowerową wokół 95 7572208. Nowa stawka opłat za gospodarowanie Pon.-pt. 8.30-18.00; sob. 9.00-12.00. tylu gości... jeziora, przy okazji także byłaby to świet- • Feniks , 3-go Lutego 60, Poczta szeptana działa. Chcemy stwarzać na trasa dla tych, którzy uprawiają nordic odpadami komunalnymi wynosi teraz  95 7579362. dobrą atmosferę, żeby klient był zadowolony. walking. Chcemy stworzyć tutaj warunki do 26 zł od mieszkańca (za odpady segre- Pon.-pt. 8.00-18.00; sob. 8.00-18.00. Kiedyś zdarzyło się, że brzydko – pewnie za kilkudniowego pobytu. Noclegi, sanitariaty, gowane). sprawą konkurencji – nas opisano i wtedy catering. Tak, aby każdy mógł cieszyć się Ulga dla posiadaczy UWAGA: dyżury nocne w dni powszednie Karty Dużej Rodziny – 30 zł i soboty oznaczają czas pracy od zamknięcia jedna z osób, która u nas gościła, odpisała pod wolnym czasem i... Pliszką! ostatniej apteki (godz. 21.00) do 8.00 rano, postem: „Ale u nich jest to „coś”, czego wy Ulga za posiadanie w święta całodobowo. nie macie i nie będziecie mieć!”. Chcemy po Marcin Kalita kompostownika – 5 zł