Tajemnica Pomostu W Torzymiu

» HISTORIA » POMORSOWANI » PRZEŚLICE Torzym to Kąpiel w zimie Dobre wieści miejsce, które zamiast tabletki! – będzie miało urok dobra woda » 9 » 11 » 10

LOKALNY PORTAL INFORMACYJNY » NASZA ANALIZA Śmieci – jest drogo, będzie drożej » 2-3

POWIAT SULĘCIŃSKI • GMINA TORZYM NUMER PRÓBNY » STAROSTA SULĘCIŃSKI Droga na Drzewce? Decyzja premiera » 4

» WRAK RACE Kto mówi prawdę – tajemnica pomostu

» 5 w Torzymiu Jazda to życie i pasja, czyli zakochani we wrakach » 6-7

» PORADNIK Bezpłatne badania profilaktyczne » 8 i 10 2 « POWIAT SULĘCIŃSKI • GMINA TORZYM To gazeta, która ma służyć Wam pomocą Śmieci – jest drogo, będzie jeszcze drożej Śmieci to problem, który dotyczy nas wszystkich. Bez Dzień dobry! wyjątku. Wszyscy śmieci produkujemy, wszyscy je wyrzucamy i wszyscy za to płacimy. Na początku 2020 Szanowni Czytelnicy, właśnie trzymacie w ręku numer próbny nowej gazety, na której stronach chcemy zająć się tym, co na co dzień najbliższe jest mieszkańcom gminy To- roku postraszono nas, że teraz będziemy płacić jeszcze rzym, czy – szerzej – powiatu sulęcińskiego. więcej niż dotychczas i to dużo więcej – w skali całe- Chcemy przyjrzeć się wszelkim sprawom, z którymi stykacie się, gdy potrzebujecie załatwić cokolwiek w urzędzie gminy, zapłacić podatki, posłać dziecko do szkoły albo po go kraju. Postanowiliśmy się przyjrzeć, jak śmieciowy prostu kupić coś w sklepie czy szukać pomocy, gdy szwankuje zdrowie. Dołożymy wszel- problem wyglądał w naszej gminie i sześciu gminach kich starań, by na łamach naszej gazety można było znaleźć rzetelne informacje, war- ościennych w ostatnich latach. tościowe porady czy materiały prezentujące ciekawych ludzi z naszego regionu, a także wspomagające lokalną przedsiębiorczość. Jakie będą konkretnie opłaty za wywóz gminy mają okazję, by się wykazać tak, Mamy nadzieję, że interesujące treści znajdą u nas zarówno ludzie młodzi, jak śmieci w 2020 roku, w momencie pisania by na końcu zapewnić mieszkańcom jak i osoby w starszym wieku, dla których czasami mierzenie się z kłopotami codzienności to tego artykułu jeszcze nie wiemy (praw- najłagodniejszy wzrost opłat. Tyle że oczy- prawdziwa udręka. Może nasze rady przynajmniej odrobinę ułatwią im życie. dopodobnie nowy cennik poznamy wiście – przy tym trzeba się „nachodzić”, Tę gazetę, która będzie dostarczana pod wasze drzwi, wymyślili ludzie znani wam w kwietniu). Gmina Torzym nie podjęła mieć plan, jak ulżyć mieszkańcom, ostro od dawna, którzy wiedzą, jak żyje się w gminie Torzym. Jakie są jej bolączki, radości, co stosownej uchwały i póki tego nie zrobi, negocjować z firmami, które konkurują idzie w dobrym kierunku, a co można byłoby zrobić lepiej. Ludzie, którym na sercu leży obowiązują stare stawki. o odbiór odpadów. dobro okolicy, bo są społecznikami z krwi i kości. Na razie kiepskie wieści napłynę- Różna jest zresztą polityka poszcze- Wierzymy, że wszyscy mamy wpływ na nasze otoczenie. Jeśli to, co widzicie wokół nie ły z Łagowa. Tam już zdecydowano gólnych gmin. Niedawno głośną sprawą do końca wam odpowiada, swoimi wyborami, decyzjami możecie wprowadzić zmiany! o podniesieniu stawek do 26 złotych (za stała się sytuacja w Chełmie, gdzie Jest mnóstwo dobrych rozwiązań nawet dla kiepskich sytuacji. Trzeba je poznać, rozma- segregowane) i 52 złotych. To znaczy, że zdecydowano się na... obniżkę opłaty za wiać o nich, zrozumieć. I wcielić w życie. za odpady niesegregowane stawka wzrosła śmieci segregowane. Symboliczną, ale Mamy zamiar zachęcić was do działania na rzecz naszej małej społeczności; piszcie, grubo ponad 100 procent! jednak wobec mocno rosnącej stawki za wskazujcie problemy i obszary, w których można wprowadzić ulepszenia, by żyło się nam Zresztą w całej Polsce opłaty za śmieci odpady niesegregowane to i tak warto- rosną obecnie znacząco, co ma kilka przy- ściowy bonus. tu łatwiej i przyjemniej. czyn. I ekonomicznych (wzrost płacy mi- My z tym większą ciekawością Oczywiście – będziemy obecni też w Internecie, gdzie postaramy się zamieszczać jeszcze nimalnej, rosnąca cena energii elektrycz- przyjrzeliśmy się, jak w ostatnich trzech więcej artykułów i informacji. Zapraszamy na naszą stronę lokalneforum.pl. nej, cena składowania odpadów itd., itp.), latach wyglądały śmieciowe obciąże- Redakcja i prawnych – znacząco zaostrzone zostały nia mieszkańców gminy Torzym, przy unijne przepisy dotyczące segregowania okazji porównując je ze stawkami gmin OGŁOSZENIE • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • śmieci. Można wspomnieć choćby o tym, ościennych: Sulęcina, Ośna Lubuskiego, że do końca 2020 Polska musi osiągnąć Rzepina, Łagowa i Cybinki. Sprawdzi- 50-procentowy recykling i odzysk papie- liśmy, jaka była tendencja, kto płacił ru, metalu, tworzyw sztucznych i szkła. najwięcej, a kto najmniej. Siłą rzeczy zaostrzone przepisy mają Przy okazji przypominamy, że opłata zmusić mieszkańców do przestrzegania za wywóz śmieci jest obowiązkowa i że zasad segregowania odpadów. (można powiedzieć niestety) nie jest ona No dobrze, ale to tylko słowa, zaś związana z faktyczną ilością śmieci wy- na końcu ważniejsze jest to, że trzeba twarzanych i wyrzucanych przez konkret- się chwycić za kieszeń. I tu trzeba dodać ne gospodarstwo domowe. bardzo ważną rzecz: na to, ile będziemy Z ciekawości zaczęliśmy od porów- musieli wyciągać ze „śmieciowej” kieszeni, nania wielkości gmin i liczby mieszkań- jeszcze bardziej znaczący wpływ niż ców z ilością wytwarzanych przez rok dotychczas będzie miało podejście do śmieci. Gmina Torzym ma największą sprawy gospodarzy gminy. I to – uwaga powierzchnię z gmin analizowanych i jest – nie tylko poprzez ustalenie wysokości trzecia, jeśli chodzi o liczbę mieszkańców opłat. To akurat najprostsze. Dużo trud- (przy czym różnica z Ośnem Lubuskim niejsza zaś jest choćby kwestia negocjacji i Cybinką jest mała). Porównując liczbę stawek z konkretną firmą zajmującą się ton odpadów komunalnych zebranych wywozem śmieci czy sprawa ściągania w ciągu roku znalazła się na czwartej opłat – nie tylko od indywidualnych pozycji (tu niewielka różnica z Ośnem mieszkańców, ale i od firm. I tu włodarze Lubuskim i Łagowem).

» WYWÓZ ŚMIECI Harmonogram wywozu odpadów komunalnych w gminie Torzym: Rejon IV – Sulęcińska, Ogrodowa, War- szawska, Pl. Kościuszki, Świebodzińska, Zabudowa wielorodzinna – Bier- Kasztanowa, Wiejska, Świerkowa, Strażacka, nackiego, Saperska 2, 4, 6, 8 i 9, Wojska M. Reja, Łąkowa, Wąska, Młyńska, Pl. Polskiego 19, 35 i 36, Os. Lecha 14, 16 i 18, Wolności, Stolarska, Klonowa, Krośnieńska, Mickiewicza 9 i 10: Leśniczówka Góry, Kolonia Leśna, Wodna, 14, 21 i 28 lutego oraz 6, 13, 20 i 27 Słowackiego, Prusa, Norwida, W. Reymonta, marca – odpady komunalne Mickiewicza, Podgórna, Kwiatowa: 6 i 20 marca – segregowane 20 lutego oraz 5 i 19 marca – odpady komunalne Rejon I – Kownaty, Prześlice, Bobrówko, 5 marca – segregowane Wystok, Lubów, Tarnawa Rzepińska, Biel- ice, Boczów: Rejon V – Wojska Polskiego, Jeziorna, 17 lutego oraz 2, 16 i 30 marca – odpady Krótka, Witosa, Piastowska, Chrobrego, komunalne Biernackiego, Sienkiewicza, Dworcowa, 2 marca – segregowane Kolejowa, Kolonia Saperska, Saperska, Os. Lecha, Łaszewo, Kolonia Poręby, Kolonia Rejon II – Grabów, Walewice, Koryta, Sulęcińska: Debrznica, Drzewce Kolonia, Drzewce, 21 lutego oraz 6 i 20 marca – odpady Kolonia Osiny, Pniów: komunalne 18 lutego oraz 3, 17 i 31 marca – odpady 6 marca – segregowane komunalne 3 marca – segregowane Punkt Selektywnej Zbiórki Komu- nalnych Odpadów Problemowych – Lokalny Portal Informacyjny Wydawca: Stowarzyszenie Lokalne Redaktor naczelny: Rejon III – Gądków Wielki, Gądków Mały, Torzym, ul. Młyńska, pn.-pt. w godz.10.00- Forum Forum Biznesu Marcin Kalita Bargów, Mierczany, Lubin, Garbicz: 14.00. sb. 10.00-12.00 (po uzgodnieniu tel. Druk: 19 lutego oraz 4 i 18 marca – odpady z ZGKiM – 68 3413310 ) Numer próbny Adres: ul. Strażacka 26 lok. A, Drukarnia Waldemar Grzebyta komunalne LS Plus (odbiór odpadów) – 95 7557722, Gądków Wielki, 66-235 Torzym; ul. Kossaka 108 4 marca – segregowane 698623729 e-mail: [email protected] 64-920 Piła POWIAT SULĘCIŃSKI • GMINA TORZYM » 3 Śmieci – jest drogo, będzie jeszcze drożej

ODPŁATNOŚĆ ZA GOSPODAROWANIE ODPADAMI KOMUNALNYMI ODBIÓR SELEKTYWNY

16 zł 14 zł 10 13 zł 11 zł 12 zł 11 zł 12 zł 9 zł 9 zł 9 zł 9 zł 9 zł 9 zł 8,5 zł 8,5 zł 8 zł 8 zł 7,5 zł 7,5 zł 8 zł 8 zł

2017 2018 2019 2017 2018 2019 2017 2018 2019 2017 2018 2019 2017 2018 2019 2017 2018 2019 2017 2018 2019

ODBIÓR NIESELEKTYWNY

30 32 zł 28 zł 24 zł 20 22 zł 22 zł 22 zł 23 zł 18 zł 18 zł 17 zł 17 zł 18 zł 18 zł 14 zł 14 zł 15 zł 15 zł 14,5 zł 14,5 zł 10 13 zł 13 zł

2017 2018 2019 2017 2018 2019 2017 2018 2019 2017 2018 2019 2017 2018 2019 2017 2018 2019 2017 2018 2019 Gmina Torzym Gmina Sulęcin Gmina Rzepin Gmina Łagów Gmina Cybinka Ośno Lubuskie Ośno Lubuskie Obszar wiejski Obszar miejski

Nasza grafika prezentuje stawki za Zresztą popatrzmy, jak podwyżki w la- Gmina Cybinka wzrost o 33,3% nych w ciągu roku mają wyższy przy odbiór śmieci obowiązujące w badanych tach 2017 – 2019 układały się procentowo Gmina Ośno Lubuskie niższej stawce odpłatności? gminach. Dane te braliśmy z obowiązu- 41,4% w przypadku odbioru selektywnego: (obszar wiejski) wzrost o 29,4% To tylko niektóre z nasuwających się jących uchwał podjętych przez lokalne zaledwie tak 1. Gmina Sulęcin wzrost o 77,7% Gmina Ośno Lubuskie pytań, bo powyższe liczby i zestawienia rady miejskie gmin ujętych w analizie. znikomy odsetek 2. Gmina Łagów wzrost o 73,3% (obszar miejski) wzrost o 27,7% można analizować na wiele sposobów. Co ważne: podane stawki są staw- firm zareje��- 3. Gmina Torzym wzrost o 64,7% Jak już zaznaczyliśmy, Torzym jest Nie ma co ukrywać, że z nie- kami płaconymi od mieszkańca gminy. strowanych 4. Gmina Rzepin wzrost o 37,5% największą, jeżeli chodzi o powierzchnię pokojem patrzymy na to, co dzieje Trzeba także dodać, że nie zawsze w gminie Torzym 5. Gmina Ośno Lubuskie wśród gmin ujętych w badaniu i zale- się w związku z gospodarowaniem zmieniają się one już z początkiem roku płaci za odpady (obszar wiejski) wzrost o 37,5% dwie trzecią, gdy popatrzymy na liczbę odpadami komunalnymi. Z oczywistego kalendarzowego. Dlatego, dla ułatwie- komunalne! 6.-7. Gmina Cybinka wzrost o 33,3% mieszkańców. Jednocześnie w rankin- powodu – deklarowane wzrosty cen nia, w naszej tabeli ujęliśmy wartości Według danych 6.-7. Gmina Ośno Lubuskie gu odpadów komunalnych zebranych będą miały wyraźny wpływ na domowe z ostatniego miesiąca danego roku. z grudnia 2019 r. (obszar miejski) wzrost o 33,3% w ciągu roku uplasował się na czwartym budżety wszystkich nas. Co ciekawe, gmina Torzym była z tego obowiązku Zaś poniżej podobne zestawienie miejscu. Jak zatem wyjaśnić wysokość Dlatego też będziemy oczywiście na jedną z zaledwie dwóch gmin w naszym wywiązuje się (czyli lata 2017 – 2019), jeśli chodzi indywidualnej opłaty ponoszonej od bieżąco informować naszych czytelni- zestawieniu, które zastosowały odrębny jedynie 137 o odpady niesegregowane: mieszkańca skoro: ków, o tym co dzieje się ze stawkami przelicznik dla dużych gospodarstw z 331 firm. Gmina Sulęcin wzrost o 113,3% • gmina Rzepin ma większą liczbę miesz- opłat za śmieci. domowych (5+). Stawka opłat dla takich Gmina Torzym wzrost o 100% kańców a niższą stawkę odpłatności? gospodarstw w gminie Torzym była Gmina Rzepin wzrost o 69,2% • gminy Rzepin i Ośno Lubuskie współ- stała przez cały okres i wynosiła: Gmina Łagów wzrost o 51,7% czynnik odpadów komunalnych zebra- Opracowała Ewelina Niwald • od gospodarstwa domowego powyżej 5 osób za odpady niesegregowane REKLAMA • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • WSPIERAMY LOKALNY BIZNES – 60,00 zł • od gospodarstwa domowego powyżej » TYLE PŁACIMY W TORZYMIU 5 osób za odpady segregowane – 34,00 zł Podliczyliśmy, ile w ciągu całego 2019 roku trzeba było zapłacić za wywóz śmieci w gminie Torzym. Zmiana stawek weszła tu TIR BUS SERWIS Drugą gminą było Ośno Lubuskie, w życie we wrześniu, czyli od stycznia do sierpnia policzyliśmy ŚNIEŻKO MARCIN gdzie odpowiednie stawki były wyższe. oczywiście starą stawkę, od września do grudnia nową. W 2019 roku od 55 zł do nawet 115 zł W nawiasie prognozowana stawka za rok 2020, ale oczywiście to (najwyższa stawka za odpady niesegre- prognoza w przypadku – uwaga – utrzymania OBECNYCH stawek. Dojeżdżamy do klienta gowane w obszarze miejskim). Gospodarstwo jednoosobowe: Droga krajowa 92 i autostrada A2 Żadna z diagnozowanych gmin nie odbiór selektywny 124 zł/rok (2020: 168 zł) zastosowała zniżki dla uczestników pro- odbiór nieselektywny 224 zł/rok (2020: 336 zł) 66-235 Boczów współrzędne: 52.320463 gramu Karta Dużej Rodziny. Gospodarstwo dwuosobowe: tel. 538-436-453 14.937491 To jednak na marginesie, natomiast odbiór selektywny 248 zł/rok (2020: 336 zł) ze stawek podstawowych wynika, że odbiór nieselektywny 448 zł/rok (2020: 672 zł) więcej od mieszkańców gminy Torzym Gospodarstwo trzyosobowe: płacą jedynie mieszkańcy gminy Sulęcin odbiór selektywny 372 zł/rok (2020: 504 zł) i jest to spowodowane przede wszyst- odbiór nieselektywny 672 zł/rok (2020: 1008 zł) kim znaczącymi podwyżkami w 2019 Gospodarstwo czteroosobowe: odbiór selektywny 496 zł/rok (2020: 672 zł) roku. Jeszcze w 2018 roku, jeśli chodzi odbiór nieselektywny 896 zł/rok (2020: 1344 zł) o odpady nieselektywne, mniej od Prognoza dla większych gospodarstw, Torzymia płacono jedynie w Rzepinie, w związku ze zryczałtowaną opłatą, to odpowiednio rocznie: a we wszystkich pozostałych gminach odbiór selektywny 408 zł więcej! Ostatnio ta sytuacja, jak widać, odbiór selektywny 720 zł zmieniła się diametralnie.

Liczba Powierzchnia Odpady komunalne W tym odpady mieszkańców* w ha* w tonach z gospodarstw (zebrane w ciągu roku) domowych

Gmina Torzym 6847 375 ha 2522 2316

Gmina Sulęcin 15814 320 ha 6816 5194

Gmina Rzepin 9775 191 ha 3607 2966

Gmina Łagów 5001 200 ha 2260 1826

Gmina Cybinka 6515 280 ha 1886 1767

Ośno Lubuskie 6456 198 ha 2659 1708 * na dzień 31.12.2018, źródło: zielonagora.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_lubuskie/portrety_gmin/powiat_sulecinski 4 « POWIAT SULĘCIŃSKI • GMINA TORZYM Droga na Drzewce w rękach... premiera

Starosta Sulęciński Czyli jak się chce, jak się popracuje koncepcyjnie, to jednak można? Tomasz Jaskuła wyjaśnia Oczywiście! Jak się rozmawia i współpra- zawiłości finansowania cuje, zawsze znajdzie się dobre rozwiąza- nie dla wszystkich. Trzeba pamiętać, że budowy i remontu dróg władze gminy mają w dużej mierze bez- powiatowych. – Nie pośredni wpływ na kształt budżetu, na to jak i skąd pozyskują środki. Jeśli chodzi mamy wolnej kwoty o powiat, jest to mocno ograniczone. „x” złotych, którą sobie 97 procent to fundusze, jakie dostajemy na konkretne cele, a tylko 3 procent to możemy dowolnie rzeczywiste wpływy po stronie starosty. rozdysponować – Spotkał się pan z mieszkańcami Drze- podkreśla. wiec. Czego dotyczyło to spotkanie? Zaniepokojeni mieszkańcy chcieli uzyskać Mamy początek roku, mieszkańcy zło- konkretne odpowiedzi na pytania o reali- żyli podania o remont dróg powiato- zację wniosku dotyczącego remontu drogi wych na terenie ich gmin. Czy istnieje do ich miejscowości. Przekazałem najważ- realna szansa na realizację? niejsze informacje dotyczące przebiegu TOMASZ JASKUŁA: Jedną kwestię weryfikacji. Powiat złożył wniosek do trzeba wyjaśnić: często w świadomości wojewody wraz ze stosownymi pozwole- mieszkańców, ale też i radnych funk- niami oraz projektem budowlanym, który cjonuje przekonanie o subwencjach opiewa na kwotę ok. 20 tysięcy. Wniosek drogowych, które jest błędne. Trzeba ten przeszedł pomyślnie weryfikację na podkreślić, że powiat nie dostaje od pań- poziomie województwa i jest na podsta- stwa subwencji na bieżące utrzymanie wowej liście do dofinansowania. W tej dróg powiatowych. Powiat może jedynie chwili oczekujemy na decyzję premiera. partycypować w kosztach konkretnych Droga na Drzewce to projekt wycenia- projektów, które zostaną złożone przez ny podobnie jak ten w Słońsku na 2,8 gminy. Ale uwaga – pod warunkiem, że miliona złotych. Tu problem rozwiązał projekt po sprawdzeniu merytorycznym wkład własny zadeklarowany przez Lasy dostanie zielone światło od wojewody. Państwowe, która to instytucja zgodziła się Tu automat nie działa. Nie każdy złożony pokryć połowę kwoty. projekt musi dostać akceptację. Można się uśmiechnąć: fajna spra- Akceptacja oznacza dofinansowanie? wa – premier decyduje o drodze na Wojewoda może przekazać na kon- Drzewce. kretny projekt 50 procent jego kosztów, Tak właśnie jest. Wojewoda ogłasza ale pod warunkiem, że w projekcie konkursy, w wyniku analizy konkretne będzie zapewniona ta druga połowa wnioski są rekomendowane do realizacji, środków na inwestycję. My, jako powiat, a ostatecznie ich listę zatwierdza premier. możemy w części składającej się na tę Ponieważ zależy mi na komforcie życia drugą połowę dołożyć 25 procent, czyli mieszkańców, osobiście prowadziłem jedną czwartą całości – mówiąc wprost. negocjacje z Dyrektorem Regionalnym Natomiast pozostałe 25 procent musi Lasów Państwowych w Zielonej Górze gwarantować gmina albo jakiś podmiot, Wojciechem Grochalą w sprawie party- który zgodzi się wyłożyć swoje pieniądze. cypowania w kosztach remontu drogi. Tak na przykład jest w gminie Torzym dzie poprzedniej kadencji i byłoby po Przypuszczam, że w roku 2020 projekt z drogą na Drzewce, gdzie do budowy prostu nierozsądne je odrzucać. Ozna- ten zostanie zrealizowany. dołożą się Lasy Państwowe. czałoby to choćby niepotrzebne koszty związane z pisaniem nowych projektów Co dalej z drogami powiatowymi? W teorii dotacja na poziomie połowy i przygotowaniem stosownej dokumen- Na dziś dwie gminy – Lubniewice inwestycji wygląda całkiem atrakcyj- tacji. W drugim naborze złożyliśmy i Słońsk – wyczerpały swój umowny limit nie. projekty na drogę w Słońsku i drogę na drogi powiatowe. Mam więc nadzieję, No tak, tylko trzeba pamiętać, że szacun- w kierunku Drzewiec w gminie Torzym. że owocna współpraca z włodarzami kowo w latach 2019 – 2023 w budżecie Dodam, że ostatecznie gmina Sulęcin pozostałych trzech gmin doprowadzi do dysponujemy kwotą około 1,5 miliona wycofała się ze swojego projektu. spożytkowania pieniędzy przeznaczo- złotych na wszystkie nasze drogi powia- nych dla nich w najbardziej efektywny towe. I to pod warunkiem, że potwierdzą Jaki był finansowy udział powiatu we i oczekiwany przez mieszkańców sposób. się nasze przewidywania co do stabilno- wspomnianych projektach? ści budżetu w przyszłych latach. Z prostej Gmina Lubniewice zadeklarowała Rozmawiali: Ilona Wojciechowska, matematyki wynika, że każda z pięciu pokrycie 25% kosztów inwestycji, powiat Marcin Kalita gmin naszego powiatu może liczyć na dołożył 250 tysięcy – zgodnie z wcześniej kwotę około 300 000. opisywaną zasadą, a pozostałą część otrzy- maliśmy od wojewody. Bardzo ciekawy Ale nie rocznie, tylko na cały okres jest przykład drogi, której projekt złożyła pięciu lat? gmina Słońsk. Koszt całości inwestycji to Zgadza się. 2,8 miliona złotych. Jak łatwo policzyć, aby zapewnić 50 procent w modelo- Skończył się rok 2019. Czy powiat wym finansowaniu, o którym mówiłem wywiązuje się z planowanych remon- wcześniej, powiat musiałby dołożyć aż tów dróg? 700 tysięcy, na co po prostu nas nie stać. W roku 2019 złożyliśmy cztery projekty Jednak okazało się, że wójt gminy, dzięki w dwóch naborach. W pierwszym na swoim staraniom, zapewnił aż 1,1 miliona remont drogi w Lubniewicach i drogę złotych na tę inwestycję. Dzięki temu w kierunku Żubrowa w gminie Sulęcin. powiat zmieścił się w deklarowanych 300 Te projekty odziedziczyliśmy po zarzą- tysiącach i całość się spięła. POWIAT SULĘCIŃSKI • GMINA TORZYM » 5 Kto mówi prawdę? Tajemnica pomostu w Torzymiu

Od wielu już lat miesz- I cytując stosowne pismo: „w związku z powyższym Gmina kańcy Torzymia i okolic Torzym jest użytkownikiem przedmio- postulują, by oczyścić towego pomostu”. Z tej odpowiedzi wyłania się plażę i wyremontować zupełnie inny obraz rzeczywistości niż pomost przy jeziorze Ilno z odpowiedzi burmistrza. Rzecz jasna ta sprzeczność zaskoczyła wszystkich w Torzymiu. Oczywiste, zainteresowanych. Mieszkańcy Torzy- że chcą, by w końcu z mia doskonale wiedzą, że stan pomo- tego miejsca można było stu może zagrażać bezpieczeństwu użytkowników i że wymaga remontu. korzystać komfortowo Teraz zastanawiają się, czy przypad- i bezpiecznie. Przedziw- kiem to nie dlatego, że w renowację pomostu trzeba zainwestować pieniądze, ne, ale problemem oka- gmina nie potwierdza, że jest prawnym zuje się ustalenie sprawy użytkownikiem. A przecież nie ma chyba nic w tym podstawowej – kto jest dziwnego, że z plaży w Torzymiu gospodarzem tego mieszkańcy chętnie korzystaliby jak najczęściej. Szczególnie, gdyby była terenu. miejscem utrzymanym w czystości, estetycznym i bezpiecznym. Sprawa nabrała tempa wiosną Zresztą są też i tacy, którzy czynią zeszłego roku, kiedy to członkowie to regularnie nie zważając na nie- jednego z lokalnych stowarzyszeń dogodności. Choćby Pomorsowani postanowili wziąć sprawy w swoje Torzym, o których piszemy w osobnym ręce i uprzątnąć teren przy pomoście artykule. (o Wrak Race Torzym można prze- Tegoroczna, wyjątkowo łagod- czytać na str. 6-7). I tu pojawia się wątpliwość. Okazu- na zima sprawiła, że pogoda sprzyja Wówczas wróciły pytania, do kogo je się, że innego zdania jest instytucja spacerom. Wkrótce nadejdzie praw- w ogóle ten teren należy, a przynaj- nadzorująca zbiorniki wodne, czyli Pań- dopodobnie bardzo ciepła wiosna mniej kto za niego realnie odpowiada stwowe Gospodarstwo Wodne Wody a za nią gorące lato. Może najwyższy – wszak sprzeczne głosy krążyły w To- Polskie. W odpowiedzi na wysłane czas, by zabrać się do roboty i zadbać rzymiu od lat. Radna Rady Miejskiej do Wód Polskich pytanie, Magdalena o bezpieczny wypoczynek mieszkań- Anna Warwas postanowiła rozwiać Żurowska z Wydziału Gospodarowania ców zamiast bawić się z nimi w kotka wątpliwości i skierowała do burmi- Mieniem Skarbu Państwa i Współpracy i myszkę? strza Torzymia Ryszarda Stanulewicza z Użytkownikami Wód poinformo- Nam się wydaje, że z kawałka pismo z prośbą o udzielenie informacji wała, że już – bagatela – dziesięć (!) lat jeziora, pomostu i plaży można byłoby pozwalających ustalić, kto odpowiada wcześniej zawarto umowę z Gminą zrobić urokliwe miejsce, które mogłoby za pomost i teren wokół niego. Torzym na użytkowanie części działki stać się fantastyczną wizytówką rekre- W odpowiedzi burmistrz stwier- nr 454 (czyli mówiąc wprost – jeziora acji w Torzymiu. dził, że samorząd gminy Torzym nie w obrębie Torzymia) wraz z pomostem jest związany umową na użytkowanie na jeziorze Ilno. Co więcej, za to użyt- działki, o której mowa. kowanie została zwolniona z opłat. Damian Krawczyk

» WARTO WIEDZIEĆ Zmiany w 500+ dla niepełnosprawnych

Od 1 marca wchodzi w życie waloryzacja • dodatki i świadczenia wypłacane razem Formularze są też dostępne w placów- limitu otrzymywanych świadczeń dla z emeryturą lub rentą np. dodatek i za- kach ZUS. Do wniosku należy dołączyć: DOKUMENTY osób, które pobierają tzw. 500+ dla nie- siłek pielęgnacyjny, dodatek dla sieroty • orzeczenie o znacznym stopniu niepeł- Niezdolność do samodzielnej egzystencji potwierdzi jedno pełnosprawnych. Dotychczasowy limit zupełnej, dodatek kombatancki czy nosprawności, chyba że ten dokument z poniższych orzeczeń: 1600 zł zostanie podniesiony do 1700 zł. ryczałt energetyczny. jest już w posiadaniu ZUS, do którego • o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samo- Pieniądze te są tzw. świadczeniem Przy ustalaniu prawa do 500+ dla nie- składamy wniosek; dzielnej egzystencji; uzupełniającym i przysługują osobom pełnosprawnych (i wysokości tej pomocy) • w przypadku osób uprawnionych do • o niezdolności do samodzielnej egzystencji; pełnoletnim niezdolnym do pracy i do będą natomiast brane pod uwagę renta emerytury i renty zagranicznej lub • o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym samodzielnej egzystencji, których dochód czy emerytura w kwocie brutto, przed do- innego świadczenia zagranicznego i niezdolności do samodzielnej. egzystencji miesięczny nie przekracza 1700 zł. konaniem wszelkich odliczeń i potrąceń. o podobnym charakterze – dokument • o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samo- Ale uwaga: niektóre dochody nie Te zaś świadczenia, które nie podle- potwierdzający prawo do tych świad- dzielnej egzystencji. mają wpływu na limit, jeśli np. pochodzą gają opodatkowaniu, będą uwzględniane czeń i ich wysokość, wystawiony przez Orzeczenie to musi być ważne w dniu składania wniosku one z umowy najmu, dzierżawy lub innej w kwocie netto. właściwą instytucję z danego kraju. o świadczenie uzupełniające. umowy cywilnoprawnej. WAŻNE. Oczywiście uzyskanie prawa Nie liczą się także niektóre świadczenia do 500+ nie zawsze, a nawet rzadko, finansowane ze środków publicznych, np.: oznacza comiesięczną wypłatę w maksy- ZUS INSPEKTORAT • renta rodzinna przysługująca osobie, malnej wysokości – uprawnieni otrzymują W SULĘCINIE PORADY która stała się całkowicie niezdolna do jedynie wyrównanie do limitu 1700 zł. (podlega pod gorzowski oddział ZUS) Odpowiedzi na wszelkie pytania dotyczące 500+ dla niepeł- pracy przed ukończeniem 16 lat lub po Jeśli więc wszystkie świadczenia 69-200 Sulęcin, ul. Witossa 21 nosprawnych można znaleźć na stronie Zakładu Ubezpie- przekroczeniu 16. roku życia – do ukoń- starającego się o 500+ wynoszą np.1500 Gminy: Krzeszyce, Lubniewice, Słońsk, czeń (www.zus.pl/baza-wiedzy/biezace-wyjasnienia-komo- czenia nauki w szkole (nie później niż do zł, to w ramach tego programu dopłata Sulęcin, Torzym. rek-merytorycznych/swiadczenia) 25. roku życia); miesięczna wyniesie 200 zł. Godziny obsługi klientów: oraz na stronie Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki • świadczenia o charakterze jednorazo- Podstawą uzyskania świadczenia poniedziałek: 8.00-18.00 Społecznej (www.gov.pl/web/rodzina/500-dla-osob- wym, np. jednorazowy zasiłek z pomocy uzupełniającego jest złożenie wniosku, wtorek – piątek: 8.00-15.00 niepelnosprawnych-pytania-i-odpowiedzi). społecznej czy zasiłek pogrzebowy; który można wydrukować ze strony ZUS. 6 « POWIAT SULĘCIŃSKI • GMINA TORZYM

DOCHODY

subwencje dotacje na zadania własne i zlecone podatki od osób ﬁzycznych dochody własne powiatu dochody z opłat i kar środowiskowych inne Bo jazda to życie i pasja! 22% 38% 1%

3% 17% 19%

Budżet powiatu – wyjaśniamy o co chodzi Mało kto zdaje sobie sprawę, że budżet od posiadania psów i podobnych. Jak się można powiatu a budżet gminy to dwie domyślić, dzięki takim wpływom gmina ma moż- liwość w miarę swobodnego kreowania dochodów. kompletnie różne rzeczy. Nie tylko, Wachlarz działań jest tu bardziej elastyczny, a co za jeśli chodzi o wielkości, ale przede tym też idzie pojawia się także więcej możliwości wszystkim, jeśli chodzi o zasadę podejmowania różnego rodzaju inicjatyw. tworzenia i wykorzystywania – co na Wracając do powiatu. Jak powstaje jego budżet? Po pierwsze potrzebne są informacje z poszcze- końcu dotyka każdego z nas. Tutaj gólnych powiatowych jednostek organizacyjnych, przyglądamy się bliżej budżetowi inspekcji i straży, które określają, ile pieniędzy po- powiatu sulęcińskiego na 2020 rok. trzebują do skutecznego działania, oraz wysokość dochodów, jakie zamierzają osiągnąć. Wydatki Poważnym ograniczeniem wydatkowania środków powinny być racjonalne, ale jednocześnie zaspo- z budżetu powiatu jest to, że otrzymane subwencje kajać potrzeby powiatu. Ważne są tu informacje i dotacje mogą zostać wydane wyłącznie na wska- z Ministerstwa Finansów oraz Lubuskiego Urzędu zane zadania i cele. Niewykorzystane środki nie Wojewódzkiego o wartościach subwencji i dotacji mogą być przekazane na inne rzeczy i po prostu na realizację zadań własnych i zleconych. wracają do budżetu państwa. Należy pamiętać o spłacaniu istniejącego długu Na dochody budżetu powiatu składają się w wysokości 13 940 000 złotych. dochody majątkowe (głównie dotacje i środki prze- Dochody powiatu są zmienne, dlatego oczywi- znaczone na inwestycje oraz dochody ze sprzedaży ście wydatki powinny być do nich dostosowane. To majątku powiatu) oraz dochody bieżące. między innymi: Wydatki budżetu powiatu to wydatki majątkowe – edukacja publiczna – funkcjonowanie I Liceum (przeznaczone na inwestycje) oraz wydatki bieżące, Ogólnokształcącego, Zespołu Szkół Licealnych i Za- czyli m.in. wynagrodzenia, świadczenia społeczne, wodowych, Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wycho- zakupy materiałów i usług oraz obsługa długu. wawczego, Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej; Dla przejrzystości informacji o budżecie powiatu – ochrona zdrowia (szpital powiatowy); należy wskazać podstawowe źródła dochodów, do – polityka prorodzinna i wspieranie osób niepeł- których zaliczyć można: nosprawnych (Dom Pomocy Społecznej, Powiatowe – subwencje, które głównie przeznaczone są na Centrum Pomocy Rodzinie, Dom Dziecka, rodziny funkcjonowanie edukacji publicznej; zastępcze, przeciwdziałanie bezrobociu oraz akty- – dotacje na realizację zadań własnych i zleco- wizacja lokalnego rynku pracy poprzez Powiatowy nych, głównie przeznaczone na funkcjonowanie Urząd Pracy); Z początku to było po prostu hobby, ale teraz to już Państwowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego, – transport drogowy i drogi powiatowe; straży pożarnej, gospodarkę nieruchomościami, – geodezja, kartografia fascynujące zjawisko, które wciąga coraz mocniej geodezję; – gospodarka nieruchomościami; – podatki od osób fizycznych określone decyzją – administracja architektoniczno-budowlana; coraz większe grono ludzi zakochanych we... wrakach. Ministerstwa Finansów; – ochrona środowiska i przyrody; Tak, tak, dobrze przeczytaliście. Stare i niechciane – dochody z opłat i kar środowiskowych, które – ochrona praw konsumenta. przeznaczone są na ochronę środowiska; Zdajemy sobie sprawę, że zawiłości kwestii wraki samochodów dzięki nim dostają drugie serce – dochody własne powiatu z opłat za wydawane budżetowych powiatu mogą wydawać się sprawą i drugie życie. Chyba bardziej fascynujące niż to dokumenty (np. prawo jazdy, rejestracja pojazdów, skomplikowaną. Faktem jednak jest, że dotyczą sprzedaż majątku, najem nieruchomości itp.), które nas wszystkich – mieszkańców. Jeszcze bardziej, na „pierwsze”, które wiele z tych aut spędziło na znacznie przeznaczone są bieżącą działalność powiatu. co dzień, istotny jest dla nas budżet gminy i jego Na wstępie wspomnieliśmy o zasadniczej różni- realizacja. Dlatego prosimy, aby ten artykuł traktować nudniejszych asfaltowych drogach. cy między budżetem powiatu a gminy. Na czym ta jedynie jako wstęp do tematu. Trudnego, ale ważnego różnica polega? Otóż dochody własne gminy uzy- dla lokalnej społeczności. Jego tajniki postaramy się Bo jazda to nasze życie i pasja – mówią fantastycznych osób połączyła miłość do skiwane są m. in. z podatków (od nieruchomości, sukcesywnie wyjaśniać w następnych numerach. i piszą sami o sobie. Stowarzyszenie Wrak motoryzacji i zew rywalizacji. podatku rolnego, leśnego, od środków transportu), Race Torzym zarejestrowane zostało Ryk silników, bezdroża, szutrowe także z podatku dochodowego od osób fizycz- raptem rok temu (w lutym 2019 roku), ale bądź ziemne tory, efektowne przejazdy nych, z wpływów z opłaty skarbowej, targowej, Przygotowała Ilona Wojciechowska wystarczyło kilka miesięcy, by zgroma- i mnóstwo emocji. Także dlatego, że dziło całkiem pokaźną grupę zapaleńców. w tych specyficznych i niezwykle wido- I trudno się temu dziwić, skoro kilka wiskowych zawodach dopuszczalne jest MIEJSCE NA TWOJĄ REKLAMĘ Dzięki inicjatywie ludzi z Wrak Race uprzątnięto okolice pomostu w Torzymiu. © Archiwum Wrak Race Torzym POWIAT SULĘCIŃSKI • GMINA TORZYM » 7 Bo jazda to życie i pasja!

OGŁOSZENIE • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

zderzanie się samochodami. Jeśli nie wiecie do końca, o co w tym wszystkim chodzi, radzimy zajrzeć na profil facebookowy Wrak Race Torzym, gdzie można znaleźć nie tylko zdjęcia, ale i fil- my pokazujące fragmenty przejazdów. Wrak Race Torzym już może się pochwalić kilkoma sukcesami nie tylko krajowymi, ale i... międzynaro- dowymi! W październiku ubiegłego roku jeden z inicjatorów przedsię- wzięcia Andrzej Warwas znalazł się na podium mistrzostw Brandenburgii, co przy okazji było świetną promocją Torzymia u naszych zachodnich sąsia- dów. Pamiątką tego wydarzenia jest okazały puchar w domowej gablocie. Członkowie stowarzyszenia sku- piają się zresztą nie tylko na samo- © Archiwum Wrak Race Torzym chodach, ale i na działaniach na rzecz gminy Torzym i jej mieszkańców. REKLAMA • • • • • • • • • • • • • • • • WSPIERAMY LOKALNY BIZNES To właśnie oni zaprosili wszystkich do akcji wspólnego sprzątania plaży i przylegającego do niej brzegu jeziora, o co nikt wcześniej nie zadbał. Naj- większą frajdę zrobili, jak się okazało, najmłodszym, bowiem okoliczne dzieci bardzo chętnie włączyły się do akcji. Jak zapowiadają ludzie z Wrak Race Torzym – takich inicjatyw będzie coraz więcej, a my będziemy o nich konse- kwentnie informować.

Anna Warwas 8 « POWIAT SULĘCIŃSKI • GMINA TORZYM

BEZPŁATNE BADANIA PROFILAKTYCZNE Ustawa ustawą, a gmina Wydział Zdrowia Lubuskiego Urzędu Wojewódzkiego w Go- rzowie Wlkp. zachęca wszystkich mieszkańców województwa lubuskiego do skorzystania z bezpłatnych badań finanso- wciąż bez sekretarza wanych ze środków Ministerstwa Zdrowia oraz Lubuskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Zielonej Górze. Czy w Gminie Torzym W powyższym artykule ustawy opisa- Od opublikowania wystąpienia Poniżej publikujemy program tych badań dla mieszkańców no również podstawowe kwalifikacje, pokontrolnego minął rok. Jednak województwa lubuskiego obsadzone jest stano- jakie musi spełnić kandydat (między w sprawie obsadzenia funkcji sekretarza wisko sekretarza? Dobre innymi wymaga się, by był apolityczny Gminy nic się nie zmieniło. Zapytaliśmy PROGRAM PROFILAKTYKI i bezpartyjny). o to u źródła. W odpowiedzi przesłanej RAKA PIERSI pytanie, na które nie Jak to, co napisaliśmy powyżej, ma nam przez zastępcę burmistrza Roberta Program adresowany jest do kobiet, które: ma dobrej odpowiedzi. się do Gminy Torzym? Regionalna Borkowskiego czytamy ni mniej, ni wię- • są w wieku 50-69 lat, Wiemy tylko tyle, że jego Izba Obrachunkowa po przeprowadze- cej: „Zadania sekretarza gminy w zakre- • nie miały wykonywanej mammografii w ciągu ostatnich 24 niu kontroli stwierdziła (wystąpienie sie zapewnienia właściwej organizacji miesięcy lub otrzymały w ramach programu profilaktyki zadania wypełnia obec- pokontrolne z dnia 14.2.2019 roku; pracy Urzędu Miejskiego w Torzymiu raka piersi w ubiegłym roku pisemne wskazanie do wyko- nie zastępca burmistrza, znak: RIO.I.0920.19.2018), że już oraz realizowanie polityki zarządzania nania ponownej mammografii po 12 miesiącach, w latach 2017–2018 stanowisko to nie zasobami ludzkimi zostały powierzone • nie miały wcześniej stwierdzonej zmiany nowotworowej co wydaje się sprzeczne zostało w ogóle obsadzone. Spełnienie zastępcy Burmistrza.” piersi. z zapisami obowiązującej wymogu ustawy zostało więc ujęte W związku z powyższym już nie Gdzie zrobić badanie? w zaleceniach pokontrolnych. dziwi, dlaczego w stosownej zakład- 1. NZOZ Panoramix, Gorzow Wlkp. ul. Piłsudskiego 47, ustawy o samorządzie W nich czytamy między innymi: ce na stronie bip.wrota.lubuskie.pl, tel. 95 7814700, 95 7294280. gminnym. „... kontrolujący stwierdzili, że w okre- która jest oficjalną stroną Biuletynu 2. New Medical Sp. z o.o., Gorzów Wlkp. ul. Chemiczna 12, sie objętym kontrolą oraz do dnia jej Informacji Publicznej Gminy Torzym, tel. 95 7357400, 531357400. Pytanie jest jak najbardziej zasadne, zakończenia w Urzędzie nie obsadzono nie znaleźliśmy żadnych informacji 3. NSZOZ „Diagnostyk” Leszek Szyiński, Wojciech Kwiecień, bowiem teoretycznie sekretarz gminy stanowiska sekretarza, a jego obowiąz- o ogłoszeniu otwartego i konkurencyj- Zielona Góra, ul. Wazów 42, tel. 68 4527794; ul. Wandy 27, jest po wójcie najwyższym rangą ki w zakresie organizacji pracy Urzędu nego naboru na stanowisko sekretarza tel. 68 452707. urzędnikiem samorządowym. Jego wykonywał Zastępca Burmistrza, co gminy Torzym w latach 2017–2019. 4. 105 Kresowy Szpital Wojskowy, Żary, ul. Domańskiego 2, głównym zadaniem w świetle ustawy stanowi naruszenie art. 5 ust. 1 i 1a Wbrew zapisom ustawy i wbrew zale- tel. 68 4707901. samorządowej jest „organizacja pracy ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. ceniom pokontrolnym RIO taki nabór Badania można wykonać również w mammobusach, które urzędu i zarządzanie jego zasobami o pracownikach samorządowych (tekst nie został ogłoszony. jeżdżą po województwie lubuskim. Poniżej najbliższe ludzkimi". Podlega on bezpośrednio jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 1260 z późn. terminy w miejscowościach najbliżej położonych od gminy kierownikowi danego urzędu, naj- zm.). Osobą odpowiedzialną za powyż- Torzym. częściej właśnie burmistrzowi gminy. szą nieprawidłowość jest Burmistrz.” en 2 marca 2020: Świebodzin przy liceum w Parku Chopina, Może nawet dostać od niego upoważ- godz. 9-15. nienie do wykonania zadań, które nor- 6 marca 2020: Sulęcin, ul. Poznańska 4 przy Intermarche, malnie są w kompetencji burmistrza. godz. 9-15. Według ustawy o pracownikach » ZDANIEM REDAKCJI Mammobusy obsługuje NSZOZ „Diagnostyk”. samorządowych utworzenie w gminie Nie do nas należy ocena, dlaczego przepisy obowiązującej ustawy, jeśli chodzi o stano- stanowiska sekretarza jest obowiąz- wisko sekretarza gminy, nie są przestrzegane. To nie my powinniśmy się zastanawiać, czy PROGRAM PROFILAKTYKI kowe, zaś otwarty nabór kandydatów jest to przypadkowe zaniechanie, czy celowe działanie. Od takiej oceny są odpowiednie RAKA SZYJKI MACICY przeprowadza się nie później niż organy państwa. Badania wykonują bezpłatnie wszystkie gabinety ginekolo- w ciągu trzech miesięcy od zwolnienia Jednakże jesteśmy pewni, że zachowanie praworządności powinno być podstawowym ce- giczne posiadające umowę z NFZ. stanowiska. Co istotne, powołanie lem w każdej jednostce samorządu terytorialnego, a więc także w Gminie Torzym. Dlatego Program adresowany jest do kobiet, które: sekretarza nie może nastąpić w drodze dziwi nas niepomiernie lekceważące, w tym wypadku, podejście do zapisu ustawy i zaleceń • są w wieku 25-59 lat, powierzenia pełnienia obowiązków. organu kontrolującego, czyli Regionalnej Izby Obrachunkowej. Do sprawy będziemy wracać. • nie miały wykonywanej cytologii w ramach programu profi- laktycznego w ciągu ostatnich 3 lat. Uwaga! Kobiety obciążone czynnikami ryzyka (zakażone wirusem HIV, przyjmujące leki immunosupresyjne, zakażone OGŁOSZENIE • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • HPV – typem wysokiego ryzyka) mogą korzystać z cytologii w ramach programu co 12 miesięcy. » INFORMACJE Na stronie internetowej: http://www.nfz-zielonagora.pl/ PL/97/93/Program_profilaktyki_raka_szyjki_macicy/ DLA CIEBIE znajdziesz informacje czy Twój lekarz wykonuje bezpłatną cytologię w ramach Programu (w kolumnie: „Specjalność” należy wybrać „Poradnia Ginekologiczno – Położnicza”). Krajowy Fundusz PROGRAM WCZESNEGO WYKRYWANIA Szkoleniowy RAKA JELITA GRUBEGO Powiatowy Urząd Pracy w Sulęcinie ogła- Program finansowany jest przez Ministerstwo Zdrowia w ra- sza nabór na środki Krajowego Funduszu mach ogólnokrajowej akcji profilaktycznej. Kolonoskopia jest Szkoleniowego. Termin zakończenia – do dla pacjentów bezpłatna. wyczerpania limitu środków na dany rok, Do badań kwalifikują się: nie dłużej jednak niż do 28.2.2020 r. • wszystkie osoby w wieku 50–65 lat bez objawów raka jelita Środki te przeznaczone są na finanso- grubego, wanie kształcenia ustawicznego pracow- • osoby w wieku 40–65 lat bez objawów raka jelita grubego, ników i pracodawców. które miały w rodzinie przynajmniej jednego krewnego Niezbędne informacje można znaleźć pierwszego stopnia (rodzice, rodzeństwo, dzieci) z tym na stronie sulecin.praca.gov.pl – w zakład- ce „Dla pracodawców i przedsiębiorców” schorzeniem, w rubryce „Podnoszenie kompetencji • osoby w wieku 25-65 lat z rodzin obciążonych zespołem i kwalifikacji pracowników i kandydatów Lyncha. do pracy” (hasło: „Krajowy Fundusz Szko- Gdzie zrobić badanie? leniowy”). 1. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej ENDOMED Busz- kiewicz, Gabryniewski, ul. Obotrycka 8, 66-400 Gorzów Wielkopolski, rejestracja: tel. 95 7202036, 95 7202060, Sport dla każdego 602726830. 2. Wielospecjalistyczny Szpital Wojewódzki w Gorzowie Organizatorzy zajęć ZUMBA FITNESS Wlkp. sp. z o.o., ul. Dekerta 1, 66-400 Gorzów Wielkopolski, serdecznie zapraszają wszystkich miesz- kańców gminy dwa razy w tygodniu: we rejestracja: tel. 95 7331729. wtorki o godz. 20.00 i w piątki o 19.45 3. Wielospecjalistyczny Szpital Samodzielny Publiczny Zakład do auli Szkoły Podstawowej w Torzymiu. Opieki Zdrowotnej w Nowej Soli, ul. Chałubińskiego 7, Koszt zajęć – 15 zł za godzinę. Nie ma żad- tel. 68 3882176. nych ograniczeń wiekowych, nie trzeba 4. ALDEMED Centrum Medyczne, filia Zastal, ul. Towarowa 20, też wcześniej się zapisywać. 65-114 Zielona Góra, rejestracja: tel. 68 3530600 lub osobi- Jak możemy przeczytać w zaproszeniu: ście w pracowni endoskopowej (gabinet 112), poniedzia- „Jedyne, czego trzeba, to wygodny łek-piątek w godz. 12.30–14.30, tel. 68 3530600. strój sportowy, butelka wody i chęć do działania". POWIAT SULĘCIŃSKI • GMINA TORZYM » 9 Świadectwo czasów urokliwego Torzymia Gdybym miał szansę na jakąś dużą dotację, pierwsze co bym zrobił – odbudował ratusz w Torzymiu i starówkę. Swego czasu to była piękna miejscowość, a wokół niej dużo więcej zieleni, która dziś tak ochoczo jest wycinana – mówi nam Krzysztof Kieszewicz.

Torzymianin z krwi i kości, mimo że dziś z dala od rodzinnej miejscowości, dba o ślady jej historycznej wartości groma- dząc i odnawiając stare fotografie miasta.

Mieszka pan w stolicy, ale miłość do Torzymia, zdaje się, pozostała? Krzysztof KIESZEWICZ: Oczywiście! Panorama przedwo- Moje całe dzieciństwo to Torzym. jennego Torzymia (niem. Sternberg). Dopiero od szkoły średniej zacząłem rzymiu w czasie wojny opowiadała mi mocno zaniedbany cmentarz żydowski mury szachulcowe, zamek – to wszystko tułaczkę po Polsce, która wciąż trwa. babcia mojego kolegi ze szkoły, która z poprzewracanymi nagrobkami. Znala- przetrwało. Komunizm trochę liznął go Jednak Torzym uwielbiam. Gdyby tutaj właśnie w tamtym czasie pracowała, złem tam kiedyś nagrobek z 1795 roku. swoją kwadratową architekturą, ale ogól- nie sprawy zawodowe, z chęcią bym a po wojnie wyszła za mąż za jednego Ktoś powinien się tym zająć. Ale wiado- nie miasto wygląda lepiej niż Torzym. tam wrócił. Choć boli mnie serce, gdy z repatriantów. Wspominała, że miastu mo – nie ma pieniędzy, nie ma czasu... Są przyjeżdżam. Także dlatego, że widzę, największe szkody wyrządziły nie działa- inne potrzeby. I nie jest to tylko problem Torzym zamku nie ma. ile miejsc podupada. Czasami takich nia wojenne, a sowieccy żołnierze. Przez Torzymia, a wielu mniejszych i większych Ojciec pokazał mi miejsce, gdzie w daw- bardzo zwykłych, ale sentymentalnych. dwa powojenne lata stacjonowała tu so- miejscowości w Polsce. nych wiekach stał zamek, co wśród Na przykład jakaś stodoła, której nikt wiecka jednostka. Niestety, dochodziło do miejscowych było przekazywane z po- nie chciał remontować. Dlatego, gdy grabieży, a nawet do rozbiórki niektórych Szczerze mówiąc, gdy jedzie się kolenia na pokolenie. Dziś zarys można jestem w Torzymiu, często sam fotogra- budynków. Mówiono, że cegły z Torzymia drogą 92 przez Torzym, trudno uwie- zobaczyć, gdy patrzy się na to miejsce fuję miejsca czy budowle, które pewnie jechały na odbudowę Warszawy, ale kto rzyć, że to kiedyś była „perełka”. z drona, ale sama budowla już nie istnie- za chwilę znikną, bo zostaną rozebrane. wie, czy to nie był zwykły szaber? Nikt Z bólem patrzę jak to miasto robi się je. Lokalizacja była idealna. Widać, że tego nie wiedział. – w moim przekonaniu – coraz brzydsze. mógł być otoczony wodą, tym bardziej, No i zbiera pan zdjęcia starego Dlaczego? Bo, gdy starsze, często przed- że niedaleko jest rzeka. Stał na wzgórzu Torzymia. Ojciec pewnie panu wiele rzeczy wojenne budynki niszczeją, nie remon- – więc ciężko zdobyć. Ale w końcu i to Skończyłem Akademię Sztuk Pięknych, opowiadał o Torzymiu z lat jego tuje się ich tylko burzy. A w ich miejsce się stało, gdy rycerze-rabusie z zamku zajmuję się architekturą wnętrz, z racji dzieciństwa. stawia jakiegoś nowego, przepraszam za zbyt wielce dali się znać ówczesnym wykształcenia, ale i zainteresowań jestem Torzym wyglądał wówczas zupełnie słowo, gniota. Bez ładu, bez składu. Ot „TIR-om”, czyli karawanom kupieckim. uczulony na uliczne piękno. By je od- inaczej niż ten dzisiejszy, ale też często choćby mamy fajny szpital, który został Książę głogowski się zdenerwował, naje- tworzyć, zacząłem szukać zdjęć starego nowi osiedleńcy nie traktowali go jako przerobiony – muszę użyć takiego słowa chał rabusiów i przerwał proceder. A po Torzymia. Przede wszystkim w Internecie. miejsca docelowego. Zdarzało się też, że – w niechlujny sposób. Oryginalnie były zamku nie pozostał kamień na kamieniu. Staram się, by były jak największej roz- nowe władze likwidowały miejsca, które to budynki z lat 30., które trzymały się Podobno. Lubię używać tego słowa, bo dzielczości, a do tego starannie je regene- Nasz rozmówca mogły się kojarzyć z byłą władzą. Tutejszy określonej formy. Potem zrobiono z nich tekstów źródłowych, świadectw różnych ruję. Bywa, że piksel po pikselu. Chcę, by – Krzysztof Kiesze- ratusz, służący wcześniej Niemcom, został dziwadło, jak dla mnie. Szkoda. Dopiero zdarzeń z dawnych wieków nie ma za po prostu jak najlepiej wyglądały. W dużej wicz na tle Jeziora po prostu rozebrany. Podobnie dworzec przeglądając przedwojenne pocztówki wiele, a poza tym nie jestem historykiem. Jasnego. Dzięki mierze mówimy tu o pocztówkach i to jego uprzejmości kolejowy, który wcześniej został spalony. widać, jakie to miejsce niegdyś miało z dawnych lat. Gorzej z dostępnością zdjęć w następnych Mam zdjęcie mojego ojca z lat 60., gdy urok. Wystarczy pojechać niedaleko, za Takie małe miejscowości w każ- z lat 50. czy 60. Aparaty fotograficzne nie numerach będziemy stoi na tle ścian spalonego przez Sowietów naszą zachodnią granicę, by zobaczyć, że dych czasach mają swoje magiczne były wtedy w codziennym użyciu. prezentować zdjęcia kościoła protestanckiego. Jest w Torzymiu da się zaprowadzić spójność architekto- miejsca. starego Torzymia. niczną. Rozmawiałem kiedyś z kolegą, No było trochę tych magicznych miejsc, Od kiedy pańska rodzina jest zwią- który pracuje w biurze architektonicz- także takich, które ja zapamiętałem. Ot, zana z Torzymiem? nym w Niemczech. Jeśli tam chcemy coś restauracja „Nad Potokiem”, gdzie kręco- Od 1947 roku. Przyjechała tutaj oczy- budować, idziemy do urzędu miasta, no zdjęcia do filmu: „Nie będę cię kochać” wiście z transportem repatriantów ze gdzie pokazują nam katalog różnych roz- w reżyserii Janusza Nasfetera. Lokal, do wschodu. Mój ojciec miał wtedy zale- wiązań, które mamy prawo zastosować którego chodzili kolesie w gumofilcach, dwie trzy latka. Dla tych ludzi, którzy w danym miejscu. Na przykład kilkana- pracownicy z lasu. Ale, uwaga, to była musieli porzucić domy i przenosić się ście kolorów elewacji, ileś stylów drzwi restauracja z ambicjami. Był kierownik na Ziemie Odzyskane, to była ogromna itd. Nie ma dowolności. szatni – pan Marian Surówka, był kelner trauma. Moja babcia, jak mi opowiada- – pan Leszek Rojszczak, który przychodził no, przez kilkanaście lat nie rozpako- Podobno w czasach przedwojennych ubrany pod muszką, Można było zjeść wała kufra. Pościel, garnki leżały wciąż Torzym był miejscowością uzdrowi- naprawdę dobry obiad. Dziś tego miejsca spakowane, bo może trzeba będzie je- skową? już nie ma. Mam wrażenie, że gdyby hi- chać dalej, może trzeba będzie uciekać. Niemcy stwierdzili, że jest tu świetny storyczne lokalizacje w Torzymiu zostały Tu, gdzie przyjechali, wciąż jeszcze byli mikroklimat dla ludzi, którzy chorują zachowane, odrestaurowane, gdyby dodać Niemcy, a przyszłość niepewna. na płuca. Był tu też duży targ, browar, do tego kawiarenki, miejsca użyteczności mnóstwo kapitalnych miejsc. Troszkę publicznej to wciąż mogłoby być wspania- No, ale Niemców szybko wysiedlono. Ojciec naszego lepszy los spotkał po wojnie Łagów. On łym i urokliwym miasteczkiem. rozmówcy na tle Nie wszystkich. Zdarzały się osoby, wypalonego kościoła jest trochę z boku i ominął go główny które wchodziły w związek małżeński w Torzymiu szlak bojowy. Tam wiele więcej zostało z przybyszami, by móc zostać. O To- (około 1963 r.). zachowanej XIX-wiecznej architektury, Rozmawiał Marcin Kalita 10 « POWIAT SULĘCIŃSKI • GMINA TORZYM

BEZPŁATNE BADANIA PROFILAKTYCZNE Prześlice wreszcie PROGRAM PROFILAKTYKI CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA doczekają się lepszej wody Celem programu jest obniżenie o ok. 20% zachorowalności i umieralności z powodu chorób układu krążenia wśród populacji objętej programem dzięki wczesnemu wykryciu, redukcji występowania i natężenia czynników ryzyka. Czysta, przeźroczysta, nic w tym dziwnego, że zdarzają się mieszkańców wciąż budzi i będzie Program adresowany jest do osób, które: awarie. Odwlekanie w czasie moder- budził także stan rur wodociągo- • są w wieku 35, 40, 45, 50 lub 55 lat (urodzone w latach 1985, nieśmierdząca woda w nizacji, jak widać i czuć w Prześlicach, wych, którymi będzie im przesyłana 1990,1975, 1970 i 1965) kranie? W środku Eu- ma opłakany skutek. woda, ale remont całej sieci wo- • nie miały wykonywanych badań objętych programem profi- Na szczęście dla mieszkańców dociągowej to oczywiście odrębna laktycznym w ciągu ostatnich 5 lat, ropy? Wydawać by się Prześlic, wiele wskazuje na to, że ich sprawa. – Kluczem do jakości wody • nie miały wcześniej rozpoznanej choroby układu krążenia. mogło – oczywistość. kłopoty z dostępem do czystej wody jest jej uzdatnianie i możemy zagwa- Planowane jest również osiągnięcie zwiększenia wykrywal- wkrótce się skończą. W H2Optim za- rantować, że po zakończeniu prac ności i skuteczności leczenia chorób układu krążenia, wcze- Okazuje się, że jednak nie pewniono nas, że najpóźniej z końcem związanych ze stacją uzdatniania na sna identyfikacja osób z podwyższonym ryzykiem chorób zawsze i nie wszędzie. marca uruchomiona zostanie wreszcie pewno ta jakość znacząco się popra- układu krążenia oraz promocja zdrowego stylu życia. zmodernizowana stacja uzdatniania wi, niezależnie od stanu całej sieci Gdzie zrobić badanie? Problem z tym, co leciało wody, a podobną deklarację miesz- – zapewniono nas w H2Optim. Program realizują lekarze podstawowej opieki zdrowotnej z kranów, mieli na przy- kańcy usłyszeli w styczniu podczas Dla uspokojenia mieszkańców spotkania z burmistrzem gminy. możemy także napisać, że sytuację PROGRAM PROFILAKTYKI kład mieszkańcy Prześlic Przedstawiciele firmy, która obec- monitoruje Powiatowa Stacja Sani- CHORÓB ODTYTONIOWYCH (w tym POChP) w gminie Torzym. I to nie prowadzi prace w hydroforni, de- tarno-Epidemiologiczna w Sulęcinie. Program ten adresowany jest do osób powyżej 18 roku klarują także, że nie będzie w czasie Zapewniono nas, że woda, która leci życia palących papierosy. sprawa, o której trzeba tych prac uciążliwych dla mieszkań- z kranów w Prześlicach nie przekracza W ramach programu: głośno mówić! ców przerw w dostawie wody. Taka norm, jeśli chodzi o zanieczyszczenia • m.in. wywiad lekarski, przerwa nastąpiła jedynie wraz z roz- mikrobiologiczne, czyli mówiąc pro- • wypełnienie ankiety, Całkiem niedawno furorę na Face- poczęciem prac, druga jest planowa- ściej – nie ma w niej takich zanieczysz- • badanie przedmiotowe (waga, wzrost, ciśnienie tętnicze), booku zrobiły zdjęcia brudnoszarego na na ich zakończenie – oczywiście czeń, z powodu których nie można • spirometria (dla osób w wieku 40-65 lat celem profilaktyki czegoś, co poleciało z kranów w Prze- wiąże się to z włączeniem do normal- byłoby jej używać. Badania fizykoche- POCHP), ślicach. Celowo nie piszemy „wody”, bo nego obiegu zmodernizowanej już miczne wykazały za to przekroczenie • zaplanowanie terapii odwykowej, z wodą nie miało to wiele wspólnego. stacji uzdatniania wody. parametru manganu, co może wpływać • w razie potrzeby skierowanie na dalsze badania lub lecze- „Rozpuszczalna?”, „parzona?”, „z kranu Mimo bliskiej perspektywy na smak i zapach wody, a także na jej nie do specjalisty. leci Johnnie Walker?” – pojawiły się korzystania z nowej stacji niepokój kolor, ale nie powinno być to szkodliwe Gdzie zrobić badanie? żartobliwe komentarze pod obraz- dla zdrowia. 1. NZOZ „Zawada” Przychodnia Lekarza Rodzinnego kami szklanek napełnianych Jednak trzeba przy tym dodać jed- Doszel Anna, ul. Szkolna 22, Zawada, tel. 68 3212666; z kranu wodą brązo- ną bardzo ważną rzecz. „Woda 2. NZOZ „ KOLMED” Zespół Lekarza Rodzinnego, wą, żółtą, a nawet z wodociągu publicznego ul. Chopina 18, Międzyrzecz, tel. 95 7420438. jeśli wizualnie Prześlice dopuszczona bezbarwną, to jest warunkowo do PROGRAM PROFILAKTYKI GRUŹLICY z wyraźnymi spożycia przez ludzi Program adresowany jest do następujących grup: domieszkami wyłącznie po prze- • osób, które miały bezpośredni kontakt z chorymi na gruźlicę, zanieczysz- gotowaniu – do • osób, które spełniają jedno z wymienionych kryteriów: bez- czeń. czasu zakończenia robotny, niepełnosprawny, obciążony długotrwałą chorobą, Tyle, że prac modernizacji obciążony problemem alkoholowym i/lub narkomanią, mieszkań- stacji uzdatniania bezdomny, com Prześlic wody w Prześli- • pod warunkiem, że nie korzystały z programu w ciągu do śmiechu cach” – podkreślono ostatnich 24 miesięcy. na pewno nie w piśmie przesłanym Gdzie zrobić badanie? było. Wystarczy przez sulęciński Program ten realizują pielęgniarki podstawowej opieki spojrzeć na ciecz SANEPID do naszej zdrowotnej. z wodociągu, by redakcji. włosy stanęły dęba Dodatkowo admi- PROGRAM BADAŃ PRENATALNYCH ze strachu i nie- nistrator wodociągu Program adresowany jest do kobiet w ciąży, które spełniają dowierzania. A co został zobowiązany przynajmniej jedno z poniższych kryteriów: dopiero pomyśleć przez SANEPID do pro- • wiek od 35 roku życia, o umyciu się w niej wadzenia ciągłej dezyn- • w poprzedniej ciąży wystąpiły aberracje chromosomowe czy jakimkolwiek fekcji wody, a także do u płodu, użyciu w kuchni. monitorowania poziomu • w rodzinie występują strukturalne aberracje chromosomo- – To dłuższa chloru i utrzymywania go we, nieprawidłowy kariotyp, np.: translokacja, historia – mówi nam w „odpowiednim prze- • stwierdzony w czasie ciąży nieprawidłowy wynik badania jeden z mieszkańców dziale stężeń”. USG i/lub badań biochemicznych wskazujących na zwięk- Prześlic (imię i na- Teraz mieszkańcom szone ryzyko aberracji chromosomowej lub wady płodu. zwisko do wiadomości w Prześlicach pozostaje cze- Gdzie zrobić badanie? redakcji). – Najpierw od kać do końca marca. Wtedy 1. Centrum Medyczne PERINATEA Sp. z o.o., władz gminy słyszeliśmy, przekonamy się, czy zapew- ul. Bohaterów Getta 2, Nowa Sól tel. 530979200, że dobrą wodę będziemy nienia wykonawców moder- 2. Wielospecjalistyczny Szpital Wojewódzki mieli w marcu, ale... 2019 nizacji i władz gminy co do w Gorzowie Wlkp., ul. Dekerta 1, tel. 95 7331890, roku! Potem, że w czerwcu, terminów zostaną dotrzymane, 3. Centrum Medyczne PERINATEA Sp. z o.o., w listopadzie... I nic. Nie- a z kranów popłynie wreszcie ul. Władysława Jagielły 44, tel. 530979200 ustanne awarie powodują, że krystalicznie czysta woda. Opracowano na podstawie informacji zawartych na stronie wciąż jest z tym problem. internetowej LOW NFZ w Zielonej Górze. Poza wyglądem samej cieczy MK lejącej się z kranów, wielkie wzbu- rzenie spowodowały także zdjęcia REKLAMA • • • • • • • • • • • • • • • • WSPIERAMY LOKALNY BIZNES z hydroforni w Prześlicach. Przeraźli- wie skorodowane rury, baniaki i zawo- » ZDANIEM REDAKCJI ry, rdza rozlewająca się z instalacji na Dla nas to szokujące, że w 2020 roku musimy zajmować się takim tematem jak kłopoty podłogę, omszałe połacie podłogi. Po z dostępem do wody w kranach. Zdawało by się, że woda jest oczywistym i podstawowym prostu ohyda. towarem absolutnie pierwszej potrzeby, zaś organy władzy Wyjątkowo kiepski stan urządzeń (w tym wypadku lokalnej) powinny zrobić wszystko, co w ich mocy, by ją mieszkańcom potwierdzili nam zresztą pracowni- zapewnić. Nie patrząc na koszty i problemy. cy H2Optim z Baranowa – zakładu, Gdy rozmawialiśmy z mieszkańcami Prześlic, usłyszeliśmy zdanie pełne wyrzutu. Nikt nie który teraz przeprowadza moderniza- kwestionuje potrzeby stawiania placów zabaw czy budowy świetlic, ale czy – w sytuacji, cję hydroforni. Usłyszeliśmy, że stan gdy z kranu leci dziwna ciecz zamiast wody – zapewnienie mieszkańcom tak podstawowej urządzeń wskazuje na to, że mają one rzeczy, jaką jest czysta woda, nie powinno mieć pierwszeństwa? (a przynajmniej niektóre z nich) jakieś Dla nas to pytanie retoryczne. Dla władz gminy – zdaje się, pytanie, nad którym może zabra- dobre 40 lat, są wysłużone i w sumie kło chwili refleksji. POWIAT SULĘCIŃSKI • GMINA TORZYM » 11

Jak działa morsowanie Gorące serca w zimnych wodach, Lodowata woda pomaga naturalnie poprawiać wydolność układu sercowo naczyniowego. Szok wywołany wejściem do niej powoduje zwężenie naczyń krwio- czyli Pomorsowani Torzym nośnych, które po wyjściu z kąpieli roz- grzewają się i rozszerzają, a krew zaczyna istnieje już trzeci rok i liczy około 40 osób, i dołączają do wciąż rosnącego grona Po- krążyć szybciej. Tłok na plaży nad jezio- z czego około 20 jest najbardziej aktywnych. morsowanych, tym chętniej, że wyjątkowo Dzięki temu tradycyjne leki wzmacniające Do morsów może dołączyć każdy, kto ma sympatyczna to grupa. możemy zastąpić po prostu kąpielą w mi- rem zimą? Jeszcze kilka ochotę i spełnia pewne warunki zdrowotne. Jeśli więc jesteście w odpowiedniej formie łym towarzystwie, ponieważ regularne Marcin – na swoim facebookowym profilu zdrowotnej, a siła charakteru pozwala myśleć morsowanie zwiększa odporność. lat temu to byłoby zja- – często zaprasza chętnych do rozpoczęcia o wejściu do lodowatej wody, spróbujcie. Działanie zimnej woda na naczynia krwio- przygody z zimowymi kąpielami. Sezon dla Możecie się spodziewać, że styl waszego nośne zmniejsza obrzęki i stany zapalne, wisko niespodziewane. morsów rozpoczyna się w październiku, koń- życia zmieni się na zawsze, podobnie jak to bóle spowodowane zakwasami czy czy zaś w kwietniu wraz z nadejściem wiosny stało się w przypadku Marcina, jego rodzi- mikrourazami, wpływa też na zmniejsze- Ale dziś dziwić się już i ciepłych dni, co raczej stoi w sprzeczności ny i innych pomorsowanych, którzy już na nie cellulitu oraz wywołuje wytwarzanie z upodobaniami zwykłych śmiertelników. stałe w kalendarz zimowych niedziel wpisali endorfin – hormonów szczęścia. Morso- nie ma czemu. A jednak! Przecież jeszcze kilka lat temu nikt spotkania nad jeziorem Ilno. wanie przyspiesza metabolizm, a więc w Torzymiu nie spodziewałby się takiego Nie można też nie wspomnieć, że nasi pomaga w spalaniu tkanki tłuszczowej. tłoku na plaży zimą. Pomorsowani propagują między innymi Morsowanie staje się coraz bardziej popu- Co zachęca torzymian do uprawiania działania charytatywne. Tradycyjnie uczest- Jednak nie dla wszystkich larne i wciąż przybywa ludzi, którzy z dys- tego rodzaju sportu? Po prostu zdrowie. niczą w WOŚP, zbierali fundusze na rzecz kretnych obserwatorów stają się pasjona- Lepiej żyć zdrowo niż się leczyć, więc ludzie chorego Jasia, ale włączyli się także w pomoc Przeciwwskazania dotyczą osób zmaga- tami zimowych kąpieli. Należy do nich już szukają wiedzy o zdrowym sposobie życia dla zwierzaków („Zbiórka dla burka 2019”). jących się z chorobami kardiologicznymi spore grono mieszkańców gminy Torzym. i innych niż leki metodach dbania o własne (np. nadciśnieniem tętniczym), endokry- Z dużym prawdopodobieństwem można ciało. Trafiają na informacje o dobroczyn- nologicznymi (np. chorobami tarczycy) zaryzykować twierdzenie, że każdy z nas... nych skutkach kąpieli w lodowatej wodzie Paulina Niwald oraz schorzeniami naczyń obwodowych zna jakiegoś morsa. (np. żylakami). Morsować nie mogą rów- Pomorsowani Torzym to ludzie z pasją nież dzieci do trzeciego roku życia, daleko do kąpieli w lodowatych wodach i z zamiło- idącą ostrożność powinny zachować waniem do zdrowego, aktywnego stylu życia. kobiety w ciąży. Ich poczynania można śledzić na stronie Uwaga, ważne! W powyższych przypad- facebookowej, gdzie cotygodniowe fotorelacje kach ewentualne rozpoczęcie morsowa- zamieszcza założyciel grupy Marcin Janowicz. nia najlepiej skonsultować z lekarzem. Właśnie on opowiada nam o początkach torzymskiego morsowania: Zalecenia dla początkujących – Morsować zacząłem cztery lata temu, 1 stycznia, po biegu noworocznym, Należy pamiętać, że do pierwszej kąpieli w którym brałem udział wraz z grupą ze trzeba się odpowiednio przygotować, Świebodzina. Pamiętam pierwsze wejście do a już na pewno nie próbować jej samot- wody w Wilkowie wraz ze świebodzińskimi nie. Przed wejściem do wody trzeba wy- morsami. Przez pierwszy rok regularnie konać kilkuminutową rozgrzewkę – krótki jeździłem właśnie do Wilkowa na niedziel- bieg dla zwiększenia tętna wystarczy, ne kąpiele, ale kąpałem się też w naszych nie wolno przegrzać organizmu, a trzeba torzymskich jeziorach. Wrzucałem z tego tylko pobudzić układ krążenia. posty na Facebooka, by zachęcić innych i w Początkujące morsy nie powinny porywać ten sposób do tego stylu życia zaraziłem się na wbieganie do wody, lecz wchodzić żonę i kilkoro znajomych. Moja aktywność do niej powoli, a pierwsza kąpiel ma nie ograniczała się tylko do morsowania, ale trwać maksymalnie kilkadziesiąt sekund, też biegałem i ćwiczyłem na własnej siłowni, by zapobiec wychłodzeniu organizmu. Po co opisywałem w postach pod hasztagami: wyjściu z wody należy się szybko wytrzeć, #pobiegane, #pomorsowane i #poćwiczone. ubrać i ogrzać – biegając lub po prostu Właśnie z tego wzięła się nazwa Pomorsowa- pijąc ciepłą herbatę. ni, którą wymyślili Alicja i Kamil, przyjaciele Nie ma to jak dobra kąpiel w przerębli w znakomitym towarzystwie przy... świetle pochodni! Morsy to wyjątkowo Wszystkie potrzebne informacje (oraz z Warszawy. Stworzyli oni również nasze pozytywnie zakręceni ludzie. wsparcie duchowe) chętni na pewno uzy- logo przypominające herb Torzymia. Grupa © Archiwum Pomorsowani Torzym skają od starych, doświadczonych morsów. 12 « POWIAT SULĘCIŃSKI • GMINA TORZYM Informacje dla ciebie PISZCIE DO NAS! » TELEFONY Szanowni Czytelnicy! Jeśli macie sprawy, którymi chcecie się ALARMOWE: z nami podzielić, opowiedzieć, wskazać jako dobre tematy do gazety  112 ratownictwo medyczne, – piszcie do nas. Dajcie znać, co Wam się podoba, co Was nurtuje, straż pożarna, policja  999 pogotowie ratunkowe a co przeszkadza w życiu lokalnej społeczności. Zapraszamy!  998 straż pożarna Nasz adres e-mail: [email protected]  994 awarie wod.-kan.  991 zgłoszenia zerwania sieci ener- getycznej lub jej pożaru. Zaniki prądu należy zgłaszać u swojego operatora energetycznego WSPIERAMY LOKALNY BIZNES  992 pogotowie gazowe  993 pogotowie ciepłownicze  95 7553421 Sanepid » TRZY PYTANIA DO:

POLICJA  997 lub  112 Artur Osiadacz Dyżurny KPP Sulęcin: właściciel firmy Auto Spa OSA  95 7550611,  95 7550612 Posterunek w Torzymiu:  68 4762368 Kierownik Posterunku Policji w Torzymiu – asp. szt. Artur Pankowski, dyżury BRAWO! w poniedziałki w godz, 10.00-14.00,  690106861. Rekord WOŚP DZIELNICOWI: • st. asp. Paweł Markiewicz w Torzymiu (teren: Torzym),  68 4762368 lub  519534528 • sierż. szt. Paweł Hipp (teren: Bargów, Nowy rok gmina Torzym zaczęła z przy- Bielice, Bobrówko, Boczów, Debrznica, tupem, a to dzięki Wielkiej Orkiestrze Drzewce Kolonia, Drzewce, Garbicz, Świątecznej Pomocy (tym razem kwesto- Gądków Mały, Gądków Wielki, Grabów, waliśmy na zakup sprzętu dla dziecięcej Kownaty, Koryta, Lubin, Lubów, Miercza- medycyny zabiegowej) – 12 stycznia ny, Prześlice, Pniów, Tarnawa Rzepińska, Proszę nam wyjaśnić Skąd pomysł na akurat Działa pan tylko Walewice, Wystok), mieszkańcy naszej gminy zagrali tak  68 4762368 lub  690106264. – skąd nazwa „Osa”? taki biznes? w Torzymiu? wspaniale, że zasili konto Orkiestry kwotą Dzielnicowi przyjmują interesantów 54331,51 zł! w poniedziałki w godz. 14.00-16.00 Od czasów przedszkola Każdy ma jakieś zaję- Po pierwsze – nie mam Na ten rekord złożyły się datki i czwartki w godz. 8.00-10.00. miałem ksywkę Osa, tak cia, które go pochłaniają. stacjonarnej myjni. Za dużo wrzucane do puszek 32 wolontariuszy ówcześni koledzy „skrócili” Ktoś lubi gotować, ktoś kosztów i kłopotów z formal- i pieniądze z licytacji różnych podarowa- » APTEKI (DYŻURY) moje nazwisko. I jak sięgam majsterkuje w domu, a ja nościami. Dojeżdżam do nych „skarbów”. pamięcią, nigdy nie miałem zawsze lubiłem utrzymywać klientów i wszystko robię Najwyżej wylicytowaną rzeczą był SULĘCIN nic przeciwko. Dlatego to czystość w samochodzie. u nich. Moje usługi pole- • Centrum Zdrowia, Pineckiego 1, „Anioł” – obraz Mai Warwas, za który  95 7180297 było naturalne, że myśląc Potrafiłem pucować auto gają nie tylko na całościo- zapłacono 2,5 tys. zł, ale wrażenie zrobiła Pon.-pt. 8.00-19.00; sob. 8.00-14.00. o nazwie firmy, przyszła dzień, dwa. Nawet, jeśli ktoś wym myciu i czyszczeniu także aukcja dwóch oryginalnych kubków Dyżur nocny i świąteczny: 10-16 lutego. mi do głowy właśnie „Osa”. pukał się w czoło, mnie to samochodów, ale także na WOŚP wylicytowanych za 860 zł! • Piokar, Dudka 8,  95 7559245 Nie wiedziałem, czy to nie ruszało. A dzięki temu praniu dywanów, tapi- Finał WOŚP (zorganizowany przez Pon.-pt. 8.00-19.00. się przyjmie, ale okleiłem nigdy nie miałem kłopotu ze cerki meblowej. Po drugie Dyżur nocny i świąteczny:17-23 lutego. Torzymski Ośrodek Kultury już po raz • Pod Platanem, Wiejska 4/6, swojego busa, potem także sprzedażą swoich samo- – moja działalność stała się 15.) odbył się w Szkole Podstawowej  95 7552987 Pon.-pt. 8.00-20.00. osobówkę i okazało się, że chodów, bo zawsze było po rozpoznawalna w całym i kto nie był, niech żałuje, bo zabawa była Dyżur nocny i świąteczny: to hasło i ten znak dzia- nich widać, że są zadbane. regionie. Mam zlecenia od przednia. 24 lutego – 1 marca. łają znakomicie, stały się W końcu pomyślałem, że granicy aż po Świebodzin. Było co przekąsić, były występy, • Lub-Farm, Kościuszki 3a, rozpoznawalne. Wymyśliłem może trzeba spróbować Śmiało mogę powiedzieć, że  95 7559258 Pon.-pt. 8.00-19.00; i oczywiście były wielkie emocje, gdy bito sob. 8.00-15.00. Dyżur nocny sobie, że na wizytówce ma na mojej pasji zarabiać. Auto Spa OSA jest znana ubiegłoroczny rekord (32 tys.zł). Koniec i świąteczny: 2-8 marca. być osa z odkurzaczem i to W 2016 otworzyłem firmę w obrębie jakiś 70–80 km zabawy uświetnił pokaz fajerwerków. • Dobre Zdrowie, Witosa 1, także okazało się strzałem i muszę powiedzieć, że to wokół Torzymia. Dzięki Pięciu wolontariuszy, którym udało  515479044 w dziesiątkę. Ludzie, poten- była bardzo dobra decyzja. wysokiemu standardowi się zebrać największe sumy, pojedzie na Pon.-pt. 8.00-20.00; sob. 8.00-14.00. cjalni klienci zapamiętują to Na brak zleceń nie na- usług, jakie oferuję, w 2018 spotkanie z Jurkiem Owsiakiem. Z koń- Dyżur nocny i świąteczny: 9-15 marca. • Euro-Apteka, Poznańska 4, łatwo i bezbłędnie. Wystar- rzekam, myślałem nawet roku zostałem laureatem cem roku czeka więc ich miła wycieczka.  502652857 czy, że gdzieś zobaczą moją o zatrudnieniu pracownika, konkursu Orły Motoryzacji. Zaś szef sztabu nr 155 WOŚP w To- Pon.-pt. 9.00-21.00; sob. 9.00-21.00. wizytówkę czy reklamę. ale na razie wychodzę z za- Dzięki wyborom klientów rzymiu dyrektor Andrzej Kuchnio już Dyżur nocny i świąteczny: 16-22 marca. łożenia, że muszę sam dbać zająłem pierwsze miejsce zaprasza na kolejny 29. (a w Torzymiu 16.) • Konwalia, Kościuszki 16, o jakość usługi. w Torzymiu. finał w 2021 roku.  95 7553333 Pon.-pt. 8.00-19.00; sob. 8.00-15.00.

LUBNIEWICE REKLAMA • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • WSPIERAMY LOKALNY BIZNES • Na Podzamczu, Jana Pawła II 37,  95 7557574 Pon.-pt. 8.00-18.00; sob. 8.00-14.00.

KRZESZYCE • Panaceum, Gorzowska 7/5,  95 7573152 Pon.-pt. 8.00-18.00; sob. 9.00-14.00.

TORZYM • Dr Max, Wojska Polskiego 57,  68 4109459 Pon.-pt. 9.00-17.00; sob. 9.00-14.00. • Przyjazna, Wojska Polskiego 52,  68 3413069 Pon.-pt. 7.30-19.00; sob. 9.00-14.00.

SŁOŃSK • Iris, Sikorskiego 30,  95 7572208 Pon.-pt. 8.30-18.00; sob. 9.00-12.00. • Feniks, 3-go Lutego 60,  95 7579362 Pon.-pt. 8.00-18.00; sob. 8.00-18.00.

Uwaga: dyżury nocne w dni powszednie i soboty oznaczają czas pracy od zamknięcia ostatniej apteki (godz. 21.00) do 8.00 rano, w święta całodobowo.