Dux, Dux 1526, 2018 P 2012, 2014, 2016 Polskie Radio Sa
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Nagrania z Polskiego Radia S.A. Instytucja współprowadzona przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Dofinansowano ze środków Samorządu Województwa Wielkopolskiego Ⓒ DUX, DUX 1526, 2018 Ⓟ 2012, 2014, 2016 POLSKIE RADIO S.A. Nagranie zrealizowano w Auli Uniwersyteckiej – Sali Koncertowej Filharmonii Poznańskiej, 25 czerwca 2012 r. 4–7, 17 września 2014 r. 8–⓫, 12 września 2016 r. 1–3 | Recorded at the University Auditorium – Concert Hall of the Poznań Philharmonic, 25th June, 2012 4–7, 17th September, 2014 8–⓫, 12th September, 2016. 1–3 ZBIGNIEW KUSIAK Reżyseria nagrania, montaż, mastering | Recording supervision & sound engineering, editing, mastering ŻANETA PNIEWSKA Tłumaczenia | Translations AGNIESZKA ZAKRZEWSKA Projekt graficzny | Graphic design RAFAŁ DYMERSKI Skład tekstu | Page layout MARCIN TARGOŃSKI Redakcja | Editor DUX Recording Producers Morskie Oko 2, 02-511 Warsaw, Poland | www.dux.pl, e-mail: [email protected] 1526 book 118x120.indd 2 25.09.2018 11:29:51 Ludwig van Beethoven (1770–1827) Sonata nr 14 cis-moll „quasi una fantasia” op. 27 nr 2 „Księżycowa” Sonata No. 14 “quasi una fantasia” in C sharp minor, Op. 27 No. 2 “Moonlight” (1801) Claude Debussy (1862–1918) Kwartet smyczkowy g-moll op. 10 | String Quartet in G minor, Op. 10 (1893) Erich Wolfgang Korngold (1897–1957) Sekstet smyczkowy D-dur op. 10 | String Sextet in D major, Op. 10 (1917) Orkiestra Kameralna Polskiego Radia Amadeus Amadeus Chamber Orchestra of Polish Radio Agnieszka Duczmal dyrygent | conductor 1526 book 118x120.indd 3 25.09.2018 11:29:51 © Jacek Mójta W roku 2018 muzycy Orkiestry Polskiego Radia Agnieszka Duczmal urodziła się 7 stycznia Amadeus wraz z założycielką zespołu, Agnieszką 1946 roku w Krotoszynie. Już we wczesnym Duczmal obchodzą złoty jubileusz pięćdziesięcio- dzieciństwie pobierała lekcję gry na fortepianie. lecia działalności artystycznej. Jako ośmioletnia dziewczynka, po wysłuchaniu Zespół ten już wiele lat temu stał się rozpo- poematu symfonicznego Richarda Straussa, znawalną wizytówką stanowiącą promocję kultury postanowiła zostać dyrygentką. Po wielu latach muzycznej w Polsce i na świecie. Nowy album, ten przełomowy dla siebie moment podsumo- obejmujący trzy dokonane przez Agnieszkę Ducz- wała tymi słowami: „Pamiętam ten moment mal oraz Jakuba Kowalewskiego orkiestrowe dokładnie. Byłam z moim ojcem na koncercie transkrypcje, skłania do przybliżenia historii oraz Filharmonii w Auli UAM w Poznaniu. Jerzy Katle- licznych dokonań tego znakomitego zespołu oraz wicz dyrygował poematem symfonicznym Dyl jego artystycznej kierowniczki. Sowizdrzał Ryszarda Straussa. Ojciec opowiadał 4 1526 book 118x120.indd 4 25.09.2018 11:29:52 mi historię Dyla Sowizdrzała, a ja, słuchając tego na IV Międzynarodowym Konkursie Dyrygentów utworu, odkrywałam na nowo najwspanialszy, Fundacji Herberta von Karajana w Berlinie Zachod- fantastyczny instrument jakim jest orkiestra. nim. W roku 1976 otrzymała srebrny medal Ona może wszystko opisać, wszystko opowie- podczas Międzynarodowych Spotkań Młodych dzieć. I stwierdziłam, że ja na tym instrumencie Orkiestr, także w Berlinie Zachodnim. W 1977 będę grać, i postanowiłam zostać dyrygentem.”1 roku orkiestra Agnieszki Duczmal staje się etato- Swoje marzenie Agnieszka Duczmal zaczęła wym zespołem Radia i Telewizji, a od 1988 roku aż realizować już w szkole średniej, uczęszczając na do dziś koncertuje jako Orkiestra Polskiego Radia zajęcia chórmistrza, Stanisława Kulczyńskiego. Amadeus. Kolejnym, istotnym etapem jej edukacji stały się Dyrygentka wielokrotnie była odznaczana studia w zakresie dyrygentury pod okiem Witolda i nagradzana za swoją muzyczną działalność. Krzemieńskiego w Państwowej Wyższej Szkole Otrzymała m.in.: tytuł „La Donna del Mondo” Muzycznej w Poznaniu (lata 1966–1971). przyznany przez Międzynarodowe Centrum W 1968 roku założyła orkiestrę kameralną, którą Kultury Saint Vincent w Rzymie (1982), Krzyż nieprzerwanie kieruje aż do dziś. O początkach Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1998), założonej przez siebie orkiestry mówiła w ten oto a także Złotego Fryderyka za całokształt osiągnięć sposób: „(…) chcieliśmy grać, poznawać literaturę artystycznych (2018). Zespół Agnieszki Duczmal muzyczną i występować. Zespół nosił nazwę Pro współpracował z liczną grupą cenionych a świecie Musica, z czasem zaczął działać pod patronatem solistów, m.in. z Henrykiem Szeryngiem, Mischą Jeunesses Musicales. Próby robiliśmy w Wyższej Maisky’m, Igorem Ojstrachem. 10 stycznia 2016 Szkole Muzycznej, w Auli Uniwersyteckiej albo roku w ramach obchodów swoich 70. urodzin nawet u moich rodziców, w największym trzydzie- w Poznaniu, Agnieszka Duczmal wraz z Ivo Pogo- stometrowym pokoju. To były piękne czasy. Nie reliciem zaprezentowała arcyoryginalną koncepcję mieliśmy innych potrzeb, tylko muzykę. I dziś to Koncertu f-moll op. 21 Fryderyka Chopina, dosko- jest dla nas potrzeba numer jeden.”2 W roku 1970 nale dopasowując brzmienie orkiestry do nowator- młoda dyrygentka odnosi pierwszy poważny suk- skich pomysłów pianisty. ces, zostaje laureatką I Ogólnopolskiego Konkursu Agnieszka Duczmal jest zwolenniczką propago- Młodych Dyrygentów w Katowicach. Po zakończe- wania muzyki klasycznej zarówno w największych niu studiów objęła posadę dyrygenta asystenta salach koncertowych, jak i w niewielkich ośrod- w Państwowej Filharmonii w Poznaniu, a nieco kach. W jednym z wywiadów z entuzjazmem później stanowisko dyrygenta Opery Poznańskiej, stwierdziła: „W mniejszych miejscowościach nie gdzie była odpowiedzialna m.in. za przygotowanie ma orkiestr, nie ma odpowiednich sal. Koncerty polskiej prapremiery opery Sen nocy letniej Ben- odbywają się więc w kościołach, w domach jamina Brittena. W 1975 roku została wyróżniona kultury. Mieszkańcy tych miejscowości często 5 1526 book 118x120.indd 5 25.09.2018 11:29:52 nie mają możliwości przyjechania do Poznania Większy skład zespołu pozwala także na wyeks- na koncert. Występując tam widzimy jak bardzo ponowanie rozmaitych dynamicznych i kolorystycz- chcą słuchać, jak bardzo spragnieni są muzyki. nych płaszczyzn, co często rzuca nowe światło Sale zawsze wypełnione są po brzegi. Wiele na wybrane epizody wspomnianych utworów. z tych osób pierwszy raz uczestniczy w takim Całkiem odmienny typ aranżacji stanowi koncercie i, ku naszej radości, odkrywa ten nowy opracowanie Sonaty cis-moll op. 27 nr 2 autor- dla siebie świat.”3 stwa Jakuba Kowalewskiego. Dla tej transkrypcji Orkiestra Polskiego Radia Amadeus ma na kluczowy czynnik stanowi niemal polifoniczne swoim koncie wiele nagrań komercyjnych obej- podejście do Beethovenowskiej faktury. Jest to mujących szeroki repertuar, w tym także prawy- najpełniej odczuwalne w pierwszej części utworu. konania. Jednak za jej tzw. znak rozpoznawczy W przeciwieństwie do fortepianowego oryginału, uznać można liczne, dokonywane przeważnie przez w wersji Kowalewskiego poszczególne plany kierowniczkę zespołu transkrypcje. Agnieszka melodyczne traktowane są niemal równorzędnie. Duczmal, opracowując wybrane kompozycje, Często dochodzi także do wzajemnego ich prze- robi wszystko, żeby maksymalnie wykorzystać nikania. Warto także zaznaczyć, że autor opraco- potencjał zespołu. Dwie, zarejestrowane na CD, wania przetranskrybował Sonatę do tonacji d-moll, transkrypcje autorstwa dyrygentki: opracowanie co w znaczny sposób zmienia jej ekspresję. Kwartetu smyczkowego g-moll op. 10 Claude'a Nowy, poświęcony trzem transkrypcjom album Debussy'ego oraz aranżacja Sekstetu smyczko- Orkiestry Polskiego Radia Amadeus idealnie wpi- wego D-dur op. 10 Ericha Wolfganga Korngolda suje się w przypadający w 2018 roku złoty jubile- ukierunkowane są na tzw. rozszerzenie przestrzeni usz zespołu. brzmieniowej, oraz uwypuklenie zjawisk harmo- Dariusz Marciniszyn nicznych zachodzących w obu kompozycjach. In 2018, the musicians of the Amadeus Cham- musical culture in Poland and the world. The new ber Orchestra of Polish Radio, together with the album, including three orchestral transcripts founder of the ensemble, Agnieszka Duczmal, cel- performed by Agnieszka Duczmal and Jakub ebrate the golden 50th anniversary of its artistic Kowalewski, prompts us to take a closer look activity. Already many years ago, the ensemble at numerous achievements of this outstanding has become a recognisable showcase promoting ensemble together with its artistic director. 6 1526 book 118x120.indd 6 25.09.2018 11:29:52 Agnieszka Duczmal was born on 7 January square metres room. It was a very beautiful 1946 in Krotoszyn. Already in her early childhood time. We did not have other needs, just music. she took piano lessons. As an eight-year-old girl, And today it is the number one thing we need.”2 after listening to Richard Strauss’s symphonic In 1970, the young conductor achieved the first poem, she decided to become a conductor. serious success, as she became the laureate of After many years, she summed up these crucial the 1st Polish Competition for Young Conduc- words with the following statement: “I exactly tors in Katowice. After completing her studies, remember this moment. I was at a concert of the she took the position of assistant conductor Philharmonic at the Adam Mickiewicz University at the State Philharmonic in Poznań, and later Hall in Poznań with my father. Jerzy Katlewicz of the conductor of the Poznań Opera, where conducted the symphonic poem Till Eulenspiegel she was responsible, among others, for the by Richard Strauss. My father told me the story preparation of the Polish premiere of the opera of Till Eulenspiegel, and I, listening to this piece, A Midsummer Night’s Dream by Benjamin Brit- rediscovered