Echa Przeszłości 7/2006
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Starcie pod Bowskiem 6 lipca 1626 roku. Przyczynek do historii... 1 Echa Przesz³oci VII WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU WARMIÑSKO-MAZURSKIEGO OLSZTYN 2006 2 Spis treci Rada Redakcyjna Stanis³aw Achremczyk, Daniel Beauvois (Pary¿), Tadeusz Filipkowski, Stanis³aw Gajewski, Stefan Hartmann (Berlin), Zoja Jaroszewicz-Pieres³awcew, Janusz Jasiñski, S³awomir Kalembka, Marek K. Kamiñski, Norbert Kasparek (przewodnicz¹cy), Andrzej Kopiczko, Giennadij Krietinin (Kaliningrad), Kazimierz £atak, Bohdan £ukaszewicz, Jens E. Olesen (Greifswald), Bohdan Ryszewski, Jan Sobczak, Alojzy Szorc Redakcja Jan Gancewski (sekretarz), Witold Gieszczyñski (redaktor naczelny), Roman Jurkowski, Norbert Kasparek Recenzent Zbigniew Opacki Adres Redakcji Instytut Historii i Stosunków Miêdzynarodowych UWM, ul. Kurta Obitza 1 10-725 Olsztyn, tel./fax 089-527-36-12, tel. 089-524-64-35 e-mail: [email protected] http://human.uwm.edu.pl/historia/echa.htm Projekt ok³adki Barbara Lis-Romañczukowa Redakcja wydawnicza Danuta Jamio³kowska T³umaczenie na jêzyk angielski Joanna Jensen PL ISSN 1509-9873 © Copyright by Wydawnictwo Uniwersytetu Warmiñsko-Mazurskiego w Olsztynie Olsztyn 2006 Ark. wyd. 34,3; ark. druk. 29,0; pap. druk. kl III Druk Zak³ad Poligraficzny Uniwersytetu Warmiñsko-Mazurskiego w Olsztynie zam. 535 SPIS TRECI ARTYKU£Y I ROZPRAWY Miron Wolny, wiêtokradztwo Pyrrusa w wi¹tyni Persefony w Lokroi Epizephyrioi ............................................................................................. 7 Zbigniew Dom¿a³, Z badañ nad skryptorium klasztoru cystersów w Eldenie do koñca XIII wieku ................................................................................................. 17 Janusz Hochleitner, Nowo¿ytne pielgrzymki w ¿yciu spo³ecznym Warmii ................. 25 Daniel Beauvois, Polacy w oczach Francuzów w latach 17641849........................... 41 Krzysztof Lewalski, Miêdzy sacrum a profanum, czyli jak to wród braci kap³añskiej bywa³o. Duchowieñstwo rzymskokatolickie w zaborze rosyjskim w II po³owie XIX i na pocz¹tku XX wieku ............................................................... 53 Micha³ Sempo³owicz, Ksi¹¿ê Piotr Swiatopo³k-Mirski i jego inicjatywa reform wewnêtrznych Rosji jesieni¹ 1904 roku w wietle wspomnieñ i pamiêtników ...... 69 Pycòeì Öèyí÷yê, Ãocyäaðcòbeííaÿ äyìa Ðoccèéñêoé èìïeðèè â íàó÷íoé èñòoðè÷åñêoé ëèòåðàòóðå Ðoññèè è ïoñòñoâåòñêèõ ñòðàí: îò òðàäèöèoííûõ oöåíoê è ñòåðåoòèïoâ ê íoâûì ïoäõoäàì è èññëåäoâàòåëüñêèì òåíäåíöèÿì ...................................................... 93 Marek Andrzejewski, Szwajcaria wobec kwestii polskiej w latach II wojny wiatowej ................................................................................................... 121 Izabela Lewandowska, Instytut Mazurski w relacji jego wspó³twórcy Hieronima Skurpskiego ...................................................................................... 137 DOKUMENTY I MATERIA£Y S³awomir Augusiewicz, Nieznane materia³y do bitwy ochmatowskiej 1655 roku w Geheimes Staatsarchiv Preussischer Kulturbesitz BerlinDahlem ................... 159 Tadeusz Brzeczkowski, Zespo³y domenalne przechowywane w zasobie Archiwum Pañstwowego w Olsztynie ..................................................................... 175 Zenona Rondomañska, Dwa nieznane prywatne listy W³adys³aw Sikorskiego do Marii Nowakowej z 1918 roku ........................................................................... 201 Janusz Jasiñski, Pamiêtaæ o Zamojszczynie 19391944 .......................................... 207 Eugeniusz Hull, Sytuacja Kocio³a katolickiego na Kresach pó³nocno-wschodnich w sprawozdaniu ks. Józefa Jarzêbowskiego do prymasa Polski Augusta Hlonda z 1941 roku ................................................................................. 233 Karol Sacewicz, Akcja sowiecko-komunistyczna w Polsce raport specjalny Komendanta G³ównego Armii Krajowej gen. Stefana Roweckiego Kaliny (27 czerwca 1942 roku) ........................................................................................... 251 PROBLEMY I DYSKUSJE Roman Wapiñski, O rozbiorach Rzeczypospolitej i niektórych ich nastêpstwach uwag kilka ............................................................................................................ 271 Janusz Jasiñski, Z Lubelszczyzny do Olsztyna. Mój stosunek do Niemców oraz do przesz³oci i teraniejszoci Warmii i Mazur ............................................ 275 4 Spis treci Maria Bieniek, Problemy terminologiczne i ujmowanie zagadnieñ kultury na gruncie nauk spo³ecznych i humanistycznych rys historyczny i przegl¹d stanowisk teoretycznych .......................................................................................... 281 Wojciech Piasek, Historiografia polska po drugiej wojnie wiatowej lokalne znaczenia .................................................................................................................. 311 Jacek Kowalewski, Antropologizowanie historiografii zachodniej. Przypadek twórczoci Roberta Darntona .................................................................................. 329 Zdzis³aw Winnicki, Historiografia jako metoda kszta³towania wspó³czesnej bia³oruskiej wiadomoci narodowej ...................................................................... 343 POLEMIKI, RECENZJE I OMÓWIENIA Nad Ba³tykiem, Prego³¹ i £yn¹. Ksiêga pami¹tkowa powiêcona Jubileuszowi 50-lecia pracy naukowej Profesora Janusza Jasiñskiego, red. Z. Rondomañska (Tadeusz Stegner) ................................................................................................... 377 Krzysztof Nowotka, Aleksander Wielki (Miron Wolny) .............................................. 382 Waldemar Graczyk, Stanis³aw £ubieñski pasterz, polityk i pisarz 15741640 (Irena Makarczyk) .................................................................................................. 389 Jolanta M. Marszalska, Waldemar Graczyk, Opaci i przeorzy klasztoru oo. Cystersów w Szczyrzycu od XIII do XX wieku (Irena Makarczyk) ................. 396 Pawe³ Skworoda, Hammerstein 1627 (Piotr Florek) .................................................. 405 Robert Ko³odziej, Pierwszy sejm z 1637 roku (Andrzej Korytko) ............................... 410 S³awomir Augusiewicz, Janusz Jasiñski, Tadeusz Oracki, Wybitni Polacy w Królewcu XVIXX wiek (Danuta Bogdan) ......................................................... 414 Zdzis³aw Julian Winnicki, W Miñsku Litewskim, miecie dawnej Rzeczypospolitej (Roman Jurkowski) ................................................................................................. 419 Zapomniany tajny doradca cesarza. Na marginesie listów Anatola K³opowa (Jan Sobczak) .......................................................................................................... 423 Historyk i politolog o Polsce Pi³sudskiego. Na marginesie ksi¹¿ki Waldemara Parucha pt. Myl polityczna obozu pi³sudczykowskiego 19261939 (Marek Jab³onowski) .......................................................................... 436 Eugeniusz Hull, Obraz cywilnych struktur pañstwa podziemnego 19391944 w opisie wspomnieniowym (Stanis³aw Salmonowicz) ........................................... 442 KRONIKA NAUKOWA Irena Makarczyk, Nominacja profesorska, uprawnienia habilitacyjne oraz obrony prac doktorskich w dyscyplinie historia w roku akademickim 2005/2006 .......... 449 Patrycja Dobkowska, Kinga Dorbach, Z³oty Jubileusz Profesora Janusza Jasiñskiego ............................................................................................... 451 Izabela Socka, Andrzej Korytko, Polityka obcych pañstw i rz¹dów wobec Polaków mieszkaj¹cych na Wschodzie (XIXXX w.), Mr¹gowo, 16-18 wrzenia 2005 roku, Polacy na Ukrainie w XIXXX wieku w 80. rocznicê powstania i 70. rocznicê rozwi¹zania Marchlewszczyzny, Chmielnicki, 2829 padziernika 2005 roku ......454 Jacek Kowalewski, Konferencja naukowa Granice dyscyplin-arne w humanistyce, OlsztynPluski 12 grudnia 2005 roku...................................... 458 Roman Jurkowski, Miêdzynarodowa konferencja naukowa Wielki Sejm Wileñski (1905): korzenie, rozwój, konsekwencje, Wilno 56 grudnia 2005 roku ............... 460 Starcie pod Bowskiem 6 lipca 1626 roku. Przyczynek do historii... 5 TABLE OF CONTENTS ARTICLES AND DISSERTATIONS Miron Wolny, Pyrrus Sacrilege In The Temple Of Persephone In Lokroi Epizephyrioi ............................................................................................................. 7 Zbigniew, Dom¿a³, From The Studies Of The Scriptorium Of The Cistercian Monastery In Eldena Until The End Of The 13thy Century .................................. 17 Janusz Hochleitner, Modern Time Pilgrimages In The Social Life Of Warmia ......... 25 Daniel Beauvois, The Poles In The Eyes Of The French Between 1764 And 1849 ..... 41 Krzysztof Lewalski, Between The Sacrum And Profanum, I.E. How Things Were Among Clerics. Roman-Catholic Clergy Under Russian Rule In The Late 19th And The Early 20th Century ..................................................................................... 53 Micha³ Sempo³owicz, Duke Swiatopo³k-Mirski And His Initiative For Internal Reform In Russia In The Autumn Of 1904 In View Of Recollections And Memoirs ............................................................................................................ 69 Rustem Ciunczuk, The National Duma Of The Russian Empire In The Historiography Of Russian And Post-Soviet States From Traditional Evaluations And Stereotypes To New Approaches And Tendencies In Research ... 93 Marek Andrzejewski, Switzerland Towards The Polish