JUŻ DZIŚ Dodatek specjalny „Polska Café”, czyli przewodnik po dobrej i wartościowej kulturze METROPOLIA METROPOLIA WARSZAWSKA (w tym VAT) 8%

3,00 ŚMIERĆ Fidel Castro nie żyje DYKTATORA Rządził Kubą niemal 50 lat, był symbolem // www.facebook.com/Polskatimes // cena // www.facebook.com/Polskatimes // komunizmu i reżimu marksistowskiego. Jego śmierć oznacza koniec pewnej epoki.

www.polskatimes.pl I początek nowej? a STR. 10–13 // NUMER 96 (1 563) // ISSN 1898-3081 // NR INDEKSU // // NUMER 349-682 ISSN 96 1898-3081 (1 563) // //

Leszek Miller: To, co PiS robi ostatnio, to obciach PONIEDZIAŁEK PONIEDZIAŁEK 28.11.2016 i mnożenie sobie wrogów, czyli droga do klęski. a STR. 8–9

Komandos i PR-owiec. Kim jest płk Wiesław Kukuła, dowódca nowych Wojsk Obrony Terytorialnej. a STR. 6 FOT. JOSE GOITIA/AP FOT.

Gorzej niż zwierzęta, Kwota wolna, czyli wielka awantura o małą zmianę czyli ludzie, którzy krzyw - dzą psy i koty. a STR. 14 Tak, dla najmniej zarabiających Po- – bo tyle osób osiąga dochód niższy cych dochód na poziomie od 11 tys. zł Polityka / podatki laków kwota wolna rzeczywiście zna- od 11 tys. zł rocznie lub równy tej kwo- do 85 528 zł rocznie. Powyżej II progu cząco wzrośnie – nawet do 6,6 tys. zł. cie. I tak jednak nikt z nich nie zyska podatkowego kwota wolna będzie Fałszywy Kossak. Witold Głowacki Ale próg, od którego w ogóle można bę- na reformie więcej niż zaledwie 53 zł stopniowo spadać, a od dochodów Nie sprawdził, że oryginał Twitter: @WitoldGlowacki dzie na tym skorzystać, został w rzą- miesięcznie. na poziomie 127 tys. zł rocznie w ogó- wisi w muzeum. a STR. 15 dowej propozycji ustawiony niezwy- Co ze wszystkimi Polakami, którzy le nie będzie można z niej skorzystać. Kwota wolna od podatku miała wzros- kle nisko – na poziomie zaledwie 11 tys. zarabiają więcej niż mniej niż połowa Stracić ma więc na tym około 600 tys. nąć do 8 tys. zł, co w kampanii zapo- zł rocznego dochodu. Jej maksymalna pensji minimalnej? W wypadku zdecy- najlepiej zarabiających Polaków. Ale tu Nr ISSN 1898-3081 Nr indeksu 349-682 wiadała premier Beata Szydło. Teraz wysokość (6,6 tys. zł) byłaby dostępna dowanej większości z nas – po prostu także nie ma mowy o podatkowej re- wicepremier Mateusz Mora wiecki za- tylko dla osób osiągających roczny do- nic. Kwota wolna pozostanie na tym wolucji. Najwyższa możliwa strata to powiada podwyżkę. Ale ani nie chód niższy niż 6,6 tys. zł rocznie. Ilu samym poziomie co obecnie – 3091 zł, 46 zł miesięcznie. do 8 tys. zł, ani nie dla każdego. Polaków na tym skorzysta? Do 3 mln dla wszystkich podatników osiągają- Więcej na a STR. 5 Polska 02// www.polskatimes.pl Poniedziałek, 28 listopada 2016

DZISIAJ Na spotkanie z prezydentem zakłada się strój wizytowy do fraków i orderów MAKS. Druga strona włącznie. On reprezentuje nasze Państwo! A organizatorzy szykują taki show? 0 Co za schamienie kultury bycia! ojciec Leon Knabit o Dodzie MIN. -3

Felieton Nowy numer magazynu „NASZA Rozgrywka o składki Profesor Jan Miodek HISTORIA” stycji krajowych. A na tym fiskatą składek wydaje się czej”. Ale prawdziwe ostrze Komentarz już w kioskach: właśnie miała polegać istota nowym pomysłem pani pre- inicjatywy wymierzone jest „skoku modernizacyjnego”, mier. Skoro PO mogła za- oczywiście w Morawieckiego Co dalej który rok temu zapowiedział właszczyć 150 miliardów ze i to w podwójnym sensie. Jarosław Kaczyński. Co cieka- składek i uratować w ten Po pierwsze, jeśli dojdzie Jan Rokita, z keczupem? publicysta we, nawet krytyczni wobec sposób swój rząd przed ban- do ostatecznej konfiskaty rządu ekonomiści gotowi byli kructwem, dlaczego nie zro- składek przez rząd, oznaczać pośród wszystkich do- przymknąć oko na zabór ko- bić tego samego ze 150 mi- to będzie potężny cios we skonałych monologów lejnych miliardów przez bu- liardami, które krótko- wiarogodność S – parodii moich wykła- rządzie rozgorzał dżet i wspierać plan rozbudo- wzroczny Tusk pozostawił Morawieckiego, który pub- dów, w których specjalizuje się spór na temat syste- wy systemu dobrowolnego jeszcze w funduszach? licznie złożył całkiem od- od lat Łukasz Rybarski z Kaba- W mu emerytalnego. oszczędzania na emerytury. mienne zobowiązania. A tym retu pod Wyrwigroszem, naj- Wicepremier Mateusz Znany przeciwnik obecnej rojekt taki wychodzi teraz samym pod znakiem zapyta- większą radość sprawia moim Morawiecki zapowiedział nie polityki gospodarczej Janusz P od minister pracy Elżbiety nia stanie realna zdolność wi- wnukom ten, w którym uta- tak dawno, że państwo co Jankowiak powiedział nawet, Rafalskiej, co wziąwszy cepremiera do kierowania po- lentowany aktor zastanawia prawda planuje przywłasz- że za ten plan „trzeba by im pod uwagę znane wewnątrz- lityką gospodarczą państwa, się, dlaczego – wkraczając czyć sobie kolejne 35 mld zł dać medal”. rządowe „układy” i lojalność i to mimo że formalnie zgro- na obszar kulinarnych podstaw naszych składek emerytal- Wszystko jednak zaczęło łączącą Rafalską z Szydło, su- madził on w swoim ręku ol- słowotwórczych – można się a Polskie tropiki nych, zgromadzonych się zmieniać po tym, jak pre- geruje, że w istocie jest to ini- brzymią władzę nad resorta- do kogoś przychrza nić, można Kolonialne marzenia II RP. w otwartych funduszach, ale mier Szydło nagle przeforso- cjatywa pani premier. Poli- mi gospodarki, rozwoju i fi- komuś przypieprzyć lub przy- Czy była jakakolwiek za to całą resztę – 115 mld zł wała w ostatnich dniach ob- tycznej pikanterii projektowi nansów. Ale co ważniejsze, solić, ale nie można nikomu szansa na ich realizację? przekaże na indywidualne niżenie wieku emerytalnego konfiskata całości składek by- przykeczupić czy przyke cza - konta emerytalne, zarządza- i zapowiedziała podwyżkę łaby także ciosem wymierzo- pić. Nietrudno się domyślić, że a ne przez prywatnych ubez- kwoty wolnej od podatku nym w samo serce Planu największą radość sprawia Lodowi wojownicy pieczycieli. Po sławetnej kon- już od 2017 roku. Stało się Konfiskata całości Morawieckiego, gdyż uderza- wszystkim, nie tylko moim Wielka era polskiego himalaiz- fiskacie połowy składek przez jasne, że rząd igra z ryzy- składek byłaby łaby w jedyny – jak dotąd – wnukom, ostatnia forma – z sa- mu, czyli lata 80. To Polacy Tuska i Rostowskiego kiem załamania finansów ciosem w samo przedstawiony przezeń po- mogłoską „a”. Ja zaś, pokłada- rozpoczęli zimowy podbój przed trzema laty, taki kon- państwa, więc musi natych- serce Planu mysł na zwiększenie oszczęd- jąc się z innymi ze śmiechu, nie najwyższych gór świata. cept wydawał się dowodem miast znaleźć nowe źródła ności krajowych i przełama- mogę nie widzieć w tym na rozsądek rządu PiS, chcą- dochodów. Tymczasem plan Morawieckiego nie niepokojącego dołka in- brzmieniowym żarcie poważ- a cego skłonić zarówno polskie znaczącego podniesienia po- westycyjnego, jaki pojawił się niejszego problemu, związane- Czas luxtorpedy firmy, jak i nas, obywateli datków, w tym także likwi- w tym roku. Krótko mówiąc: go ze sposobem przyjmowania Przedwojenne polskie pociągi do oszczędzania. Miało to być dacji 19% podatku liniowego nadaje fakt, że wprowadzenie od wyniku rozgrywki o skład- do języka wyrazów obcych. kojarzyły się z luksusem zgodne z fundamentalną ideą od firm, spotkał się z potęż- go w życie oznaczałoby prze- ki pomiędzy Szydło Przez wieki, gdy obce formy i szybkością. Dziś wręcz głoszoną przez nym sprzeciwem biznesu, jęcie przez rząd faktycznej i Morawieckim zależeć będzie docierały do nas za pośredni- trudno w to uwierzyć. Morawieckiego, iż gospodar- zaś operacja „uszczelniania” kontroli nad szeregiem firm, znacznie więcej, niźli pozycja ctwem pisma, utrwalały się one ka polska ma się teraz rozwi- dochodów z VAT przynosi – których akcjonariuszami są każdego z tych polityków częściej w wersji graficznej: im- a III Rzesza na prochach jać nie dzięki rosnącej kon- jak na razie – efekty niewiel- dziś fundusze emerytalne. w obecnym obozie władzy. pas, notes, bilet, kabotyn, kow- sumpcji (czyli jak lubi mówić kie. W takich warunkach A wśród nich także nad 50% Zależeć będzie bowiem los ca- boj, Niagara (a nie „empas”, Niemieccy żołnierze wicepremier – „życiu na kre- prosta powtórka operacji akcji... Agory, czyli wydawcy łego planu gospodarczej mo- „not”, „bije”, „ka botę”, faszerowani narkotykami dyt”), ale przez wzrost inwe- Tuska i Rostowskiego z kon- opozycyjnej „Gazety Wybor- dernizacji Polski. a „kauboj”, „najagre”. Klub jest ciągle klubem w starych połą- czeniach typu Łódzki Klub Sportowy, Górniczy Klub Spor- Kalendarium 28 listopada Sawka komentuje Już w piątek w towy, Klub Prasy i Książki, ale w nowszych pojawia się już „Polsce „klab”, np. „biznes center klab”, 1848 – 168 lat temu „klabing” – tak jak pub stał się A Berno zostało wybrane na stolicę The Times” od razu w wymowie „pabem”, Szwajcarii. business od dawna jest bizne- a Afera pedofliska sem. Kierunek ewolucji jest bo- 1942 – 74 lata temu w piłce. Wielką Brytanią wiem aż nadto wyraźny: coraz A Na ulicy w Warszawie został wstrząsnął pedofilski skan- lepsza znajomość języków ob- zamordowany w niewyjaśnionych dal związany z jednym cych, podróże, kontakty ze okolicznościach I sekretarz KC PPR z trenerów. światem, elektroniczne środki Marceli Nowotko. a Prezydent Ukrainy przekazu sprawiają, że przyby- A W nocy z 27 na 28 listopada wa zapożyczeń akustycznych, Niemcy rozpoczęli masowe wysied- w Polsce. Co będzie głów- mniej lub bardziej zbliżonych lenia Polaków z Zamojszczyzny. nym tematem rozmów. do fonetycznego oryginału. Ja – do końca życia będę mówił 1948 – 68 lat temu PLUS o „keczupie”, jak zresztą zaleca- A Urodziła się Agnieszka Holland, ją wydawnictwa poprawnoś- reżyserka filmowa i teatralna ciowe. „Keczap” jeszcze 30–40 („Gorączka”, „W ciemności”). lat temu odbierałbym jako for- mę brzmiącą snobistycznie, 1967 – 49 lat temu pretensjonalnie. Dziś już tak A W Fabryce Samochodów Osobo- o nim nie myślę, owszem – nie wych w Warszawie zjechał z linii wykluczam, że w przyszłości montażowej pierwszy Fiat 125 p. może się on stać pełnopraw- nym wariantem, a może go na- 1990 – 26 lat temu wet kiedyś wyprzeć. Zachowa- A Margaret Thatcher złożyła nia najmłodszych Polaków rezygnację ze stanowiska premiera w tym względzie dają mi wiele Wielkiej Brytanii. Jej następcą do myślenia i podpowiadają ta- został John Major. kie prognozy. a SOW Polska Poniedziałek, 28 listopada 2016 www.polskatimes.pl Reklama //03

REKLAMA 006872444 Polska 04// Magazyn www.polskatimes.pl Poniedziałek, 28 listopada 2016 Minister Gliński przeprasza za prezesa Kurskiego Wicepremier Piotr Gliński mówił do tej pory jednym głosem z politykami Prawa i Sprawiedliwości, jednak w kwestii organizacji pozarządowych wydaje się mieć zupełnie inne zdanie niż premier Szydło czy prezes telewizji publicznej

Nowa ną, niektórych działaczy sektora, uważam, Polityka zapowiedź że były zbyt daleko idące, niekiedy wręcz Prawa i Sprawiedli- krzywdzące wobec tych działaczy, o któ- wości, to utworzenie rych często była mowa – dodał. Narodowego Centrum Słowa ministra, to odpowiedź na mate- Dorota Kowalska Rozwoju Społeczeń- riał wyemitowany w telewizji publicznej, [email protected] stwa Obywatelskiego, a konkretnie w „Wiadomościach” TVP o do-

które będzie kontrolo- towaniu niektórych fundacji. „Wiadomoś- BANAŚ FOT.ANDRZEJ inister Piotr Gliński, wać przepływ pienię- ci” poinformowały o wydatkach warszaw- b Piotr Gliński jest wicepremierem i ministrem kultury w rządzie Beaty Szydło mocno ostatnio za- dzy od poszczgólnych skiego ratusza. Pieniądze te otrzymywała skoczył. Na specjal- ministerstw do organi- min. Fundacja Rozwoju Demokracji Lokal- skiej demokracji i funkcjonowania w tej de- nych im środków publicznych na wyna- nie zorganizowanej zacji pozarządowych nej, której współtwórcą był Jerzy Stępień, mokracji organizacji obywatelskich na ta- grodzenia” – zaznaczyła Pawłowicz. konferencji praso- były prezes TK, fundacja kierowana przez ki poziom - dodał jeszcze na koniec mini- Także wczoraj politycy, którzy byli goś- wej w towarzy- Żona wicepremiera Jolantę Kwaśniewską czy wydawca „Gaze- ster Gliński. ćmi programu „Śniadanie w Radiu Zet” ko- stwieM Adama Lipińskiego, sekretarza sta- Renata Koźlicka- ty Wyborczej”. W materiale wymieniono Słowa wicepremiera wywołały burzę. mentowali piątkową wypowiedź nu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Glińska od lat pracuje także Zofię Komorowską, córkę byłego pre- Jarosław Gowin natychmiast obwieścił Glińskiego. Andrzej Zybertowicz, doradca i pełnomocnika ds. równego traktowania w organizacjach zydenta RP. Fundacja Pracownia Badań In- na Twitterze, że cieszy się bardzo, iż jest społeczny prezydenta Andrzeja Dudy, i społeczeństwa obywatelskiego, przepra- pozarządowych nowacji Społecznych Stocznia, w której wi- rządzie z kimś takim jak minister Gliński. zwrócił uwagę, że Gliński był przez 30 lat szał. – Sektor pozarządowy, obywatelski to ceprezesem jest Komorowska, miała otrzy- Z kolei dziennikarze zaczęli dopytywać po- badaczem, skupiającym się m.in. na orga- niezbywalny element demokracji. On mać m.in. z kasy miasta ponad z 6 tys. zł lityków Prawa i Sprawiedliwości co myślą nizacjach pozarządowych. – Jego liczne w Polsce rozwija się od wielu lat, z proble- za przygotowanie lunchu Warsaw Music o dość niespodziewanych przeprosinach projekty badawcze, publikacje tego doty- mami, ale ma swoje sukcesy i jest niewąt- Week. W innym materiale dziennikarze te- ministra kultury. czyły. Można przyjąć, że w tych sprawach pliwie Polsce bardzo potrzebny – mówił wi- lewizji publicznej donosili, że we władzach – To wyłącznie opinia wicepremiera jest ekspertem – mówił prof. Zybertowacz. cepremier Gliński. – W związku z tym pew- Stowarzyszenia 61, które prowadzi portal Glińskiego. Nie ma żadnych powodów aby Pytany, czy wpływ na taką decyzję miała ne wypowiedzi i interpretacje, które łączy- MamPrawoWiedziec.pl i które otrzymywa- przepraszać za materiały przygotowywane żona Glińskiego, która pracuje w organiza- ły funkcjonowanie tego sektora, jego nie- ło publiczne pieniądze, zasiada Róża przez niezależną stację – powiedziała Bea- cji pozarządowej, odpowiedział, że „rodzi- dostatki czy problemy, np. z kwestią rela- Rzeplińska, córka prezesa Trybunału Kon- ta Mazurek, rzecznik Prawa i Sprawiedli- na jest podstawą, a żona może być waż- cji rodzinnych czy działalnością politycz- stytucyjnego prof. Andrzeja Rzeplińskiego. wości, w rozmowie z portalem 300Polityka. nym źródłem informacji dla męża”. Co ciekawe, emisja owych materiałów Od wypowiedzi wicepremiera odcięła Ale też Renata Koźlicka-Glińska od wie- zbiegła się w czasie z wywiadem premier się także Krystyna Pawłowicz. „A ja NIE lu lat pracuje jako dyrektor programowy REKLAMA 056021489 Beaty Szydło, w którym wspomniała o po- PRZEPRASZAM pani Rzeplińskiej ani pani w Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolność. litykach opozycji związanych z organizacja- Komorowskiej (pisownia oryginalna - Jest też członkinią Stowarzyszenia 61, wy- mi pozarządowymi i zapowiedziała pow- red.)” – napisała w piątek wieczorem na dawcy MamPrawoWiedziec.pl. Stowarzy- stanie Narodowego Centrum Rozwoju Spo- Facebooku. Posłanka PiS zamieściła też po- szenie 61 jest pierwszą polską organizacją, łeczeństwa Obywatelskiego, które będzie stulat równych praw dla wszystkich orga- która realizuje ideę tzw. smart voting – do- rządzić pieniędzmi z ministerstw kierowa- nizacji społecznych. „To te uprzywilejo- starcza wyborcom informacje o osobach nymi do organizacji pozarządowymi. wane dotychczas z powodów politycz- kandydujących i pełniących publiczne Ale wracając do ministra kultury, Piotr nych i towarzyskich organizacje – niech funkcje. Więc, kto jak kto, ale minietr Gliński Gliński przeszedł do konkretów. NAS PRZEPROSZĄ za dotychczasowe wy- wie o organizacjach pozarządowych sporo. – To nie jest właściwe, gdy próbuje się korzystywanie swego szczególnego statu- Niektórzy podnoszą jednak, że żona żo- analizować zjawiska społeczne w ten spo- su i wydawanie większości przekazywa- ną, ale w Prawie i Sprawiedliwości zaczy- sób, że sprowadza się całe zjawisko do kwe- nają działać siły odśrodkowe. stii relacji prywatnych czy rodzinnych. To, „Nie ma w przyszłym roku wyborów, ale że ktoś jest czyjąś córką, jest z kimś spo- Politycy PiS odcinają widzę siły odśrodkowe w Prawie i Spra- krewniony, to nie znaczy, że działania in- wiedliwości. Kropla drąży skałę. (..) Był kon- stytucji, z którą jest ta osoba związana, są się od przeprosin flikt między ministrem Jackiewiczem i mi- od razu naganne i należy je krytykować. wicepremiera nistrem Morawieckim, jest konflikt rządu, W związku z tym jeżeli ktoś urażony, oso- a zwłaszcza min. Macierewicza z prezyden- biście czuje się zobowiązany do złożenia Piotra Glińskiego, tem Dudą, widzę walkę między przeprosin. I tak na przykład, mówiąc bar- „Misiewiczami” w różnych resortach. Mini- dziej konkretnie, jestem gotów przeprosić ale ten może liczyć ster Gowin często krytykuje plany innych panią Zofię Komorowską czy Różę na wsparcie ministrów. Przy tak dużej strukturze, jaką Rzeplińską czy pana Jakuba Wygnańskiego jest PiS, przy posiadaniu tak wielu ośrod- w związku z tym, że te osoby były stawia- Jarosława Gowina ków władzy taki konflikt jest nieunikniony. ne w krytycznym świetle w związku z tym, Zwłaszcza, jeśli jedyne, co tych ludzi łączy że sektor pozarządowy czasami realizuje to władza.” – mówił nam w piątkowym wy- jakieś rzeczy w sposób niewłaściwy czy wiadzie Ryszard Petru, lider Nowoczesnej. sposób, który można by krytykować – Także Leszek Miller, były przewodniczą- stwierdził. – To nie ma nic wspólnego cy SLD zauważa, że to, co się dzieje może z tym, że ktoś jest z kimś spokrewniony. świadczyć o walce poszczególnych grup in- Tego typu polemik nie powinniśmy prowa- teresów w Prawie i Sprawiedliwości. Czy dzić i nie powinniśmy sprowadzać bardzo ktoś może tę walkę zakończyć? Wydaje się, poważnej kwestii - funkcjonowania pol- że tylko jedna osoba. Prezes Kaczyński. a Polska Poniedziałek, 28 listopada 2016 www.polskatimes.pl Magazyn //05 Wyższa kwota wolna dla najuboższych

znaczy, że na podwyżkę kwoty wolnej mo- niższy niż 53 zł miesięcznie) „zysk” ze zwięk- W efekcie zmiany proponowane przez Polityka / Podatki że i liczyć i bezdomny „zatrudniony” w nie- szenia kwoty wolnej odnotują podatnicy ministra Morawieckiego mają charakter ogrzewanej stróżówce ze stawką 3 zł/h osiągający nie więcej niż 11 000 zł dochodu właściwie kosmetyczny. Ok. 600 tys. najza- na umowę śmieciową, i niepracujący z wy- w skali roku. Dla każdego, kto osiąga dochód możniejszych podatników zapłaci nieznacz- boru małżonek doskonale zarabiającej oso- od 11 000 zł do 85 528 zł rocznie nie zmienia nie wyższy (nie więcej niż o 46 zł m-cznie) Dla większości nic się nie zmieni. by, który na przykład od czasu do czasu pub- się nic. Powyżej progu 85 258 zł (II próg po- podatek. Z kolei ok. 3 mln najuboższych nie- likuje gdzieś reportaż z zagranicznych woja- datkowy) zaczyna się natomiast strefa strat znacznie zyska (nie więcej jednak niż 53 zł Nieco zyskają ci, którzy żyją ży i dostaje za to honorarium. – kwota wolna będzie tu stopniowo spadać, m-cznie). Trudno to uznać za jakikolwiek po- Nie dość, że zwiększenie kwoty wolnej aż do zera - przy dochodach w wysokości 127 ważniejszy ruch na rzecz bardziej prosocjal- w nędzy. Nieco stracą zaś najlepiej poprawi sytuację najsłabiej zarabiających tyl- tys. rocznie lub wyższych. To zaś oznacza, nej redystrybucji. Dochody do budżetu na- ko nieznacznie, to i beneficjentów tego ru- że każdy, kto zarabia więcej niż 127 tys. rocz- tomiast spadną, i to mimo tego, że dla więk- zarabiający – tak wygląda plan chu wcale nie będzie w Polsce tak wielu – nie zapłaci fiskusowi o 46 zł miesięcznie wię- szości Polaków nie zmieni się w kwestii kwo- zmian kwoty wolnej od podatku w skali kraju do 3 mln osób. Jakikolwiek (ale cej, co także nie oznacza rewolucji. ty wolnej kompletnie nic. a ¹

Witold Głowacki ARTYKUŁ SPONSOROWANY 006604044 Twitter: @WitoldGlowacki

ieznacznie poprawi się sytuacja najmniej zara- biających Polaków – zy- skają maksymalnie 53 zł N miesięcznie. Nieco mniej stracą najlepiej zarabiają- cy – oni zapłacą fiskusowi o 46 zł miesięcz- nie więcej. Dla przeważającej większości Po- laków nie zmieni się nic – takie są wnioski z analizy propozycji zmian w wysokości kwo- ty wolnej od podatku przedstawionej w czwartek przez wicepremiera Mateusza Morawieckiego. Obecnie kwota wolna wy- nosi 3091 zł. Po zmianach najwyższa możli- wa kwota wolna ma wynosić 6,6 tys. zł - sko- rzystać z niej będą mogli podatnicy zarabia- jący nie więcej niż również 6,6 tys. zł rocznie. Na pewną podwyżkę kwoty wolnej (tu bę- dzie kilka degresywnych progów) mogą też liczyć podatnicy osiągający dochód nie wyż- szy niż 11 tys. zł rocznie. Kwota wolna nie ulegnie żadnej zmianie dla wszystkich, któ- rzy wykazują roczny dochód od 11 tys. do 85 528 złotych. Będzie natomiast spadać (tu również przewidziano kilka progów) w wy- padku dochodów od 85 528. do 127 tys. zło- tych. Każdy, kto osiąga więcej niż 127 tys. zł dochodu rocznie pożegna się zaś z kwotą wolną w ogóle – tak w telegraficznym skrócie wygląda projekt przedstawiony przez Mate- usza Mora wiec kiego. Co to wszystko oznacza? Najwięcej zyska- ją Polacy osiągający najniższe – wręcz CEZ ESCO POLSKA ekstremalnie niskie – dochody, poniżej pro- gu 6,6 tys. zł rocznie. A zatem ci, którzy za- rabiają do 550 zł miesięcznie - mniej niż wy- nosi w Polsce minimum egzystencji . Tylko oni będą mieli prawo do korzystania z kwo- ty wolnej w najwyższej możliwej wysokości – a zatem na poziomie 6,6 tys. zł. W prakty- ce, zarabiając maksymalnie tyle, ile wynosi dostępna dla nich kwota wolna, zostaną zwolnieni z podatku. Niestety nie oznacza to jednak szczególnie znaczącej poprawy ich fi- nansów. Choć kwota wolna wzrośnie w ich wypadku o 3,509. zł, to (pamiętajmy tu o stawce podatkowej) zyskają maksymalnie 18 proc z tej kwoty, czyli ok. 632 zł w skali ro- Kwota wolna ku. Nie więcej więc niż 53 zł miesięcznie. To od podatku jest zarazem najwyższa możliwa kwota, któ- wynosi dziś 3091 zł. rą ktokolwiek będzie mógł zyskać na propo- Po zmianach propo- nowanych przez rząd zmianach. nowanych przez rząd Rządowy projekt nie przewiduje żadnych miałaby wzrosnąć na- innych kryteriów uprawniających do wyż- wet do 6,6 tys. zł, szej kwoty wolnej, niż odpowiednio niski do- ale tylko dla najmniej chód wykazany w zeznaniu podatkowym. zarabiających (dochód W śród Polaków, którzy będą uprawnieni mniejszy niż 11 tysięcy do tej najwyższej możliwej kwoty wolnej, bę- zł rocznie) oraz spaść, dą więc i osoby walczące o przetrwanie nawet do zera, w wy- na granicy nędzy, i ludzie pracujący w więk- padku tych Polaków, szości w szarej strefie, i wreszcie np. utrzy- którzy osiągają do- mywani przez rodziców studenci czy inne chód wyższy niż osoby pracujące wyłącznie dorywczo. To 85 528 zł rocznie. Polska 06// Magazyn www.polskatimes.pl Poniedziałek, 28 listopada 2016 Komandos i pijarowiec, czyli kim jest pułkownik Wiesław Kukuła

w dużej mierze w oparciu o oficerów i podo- Sylwetka ficerów Wojsk Specjalnych. Pułkownik Kukuła przypomniał, że większość z nich w latach 2007-20012 uczestniczyła w two- rzeniu powołanych do życia przez śp. Lecha Jeszcze pułkownik, Kaczyńskiego Wojsk Specjalnych. „Zamie- rzam wykorzystać zdobyte w tym okresie za chwilę awansuje doświadczenia” – zapowiada dowódca. Wiadomo też jak będą wyglądały szko- na generała brygady. lenia pierwszych oddziałów WOT – popro- wadzą je między innymi mobilne zespoły Komandos Wiesław treningowe, w skład których wejdą byli ko- mandosi. Zaplanowane też są konkretne Kukuła, jako dowódca działania na najbliższe miesiące. Prioryte- Wojsk Obrony tem jest powstanie trzech pierwszych bry- gad obrony terytorialnej, jakie mają być Terytorialnej tworzy umiejscowione na wschodzie Polski, na przełomie 2016 i 2017 roku. Chodzi o wo- zupełnie nowy jewództwa: podlaskie, lubelskie i pod kar - packie. MON ma już przygotowany projekt w Polsce rodzaj nowelizacji ustawy o powszechnym obo- wiązku obrony RP, który w najbliższym cza- sił zbrojnych sie trafi do rządu. Pułkownik Wiesław Kukuła zapowiedział też, że do wiadomoś- ci publicznej poda szczegółowe oczekiwa- Anita Czupryn nia, jakie ma wobec przyszłych terytorialsów [email protected] i będą one skodyfikowane. - Chodzi o to, by najbliższy czas wykorzystali jak najlepiej ówią o nim: świetny i przygotowali się do służby w WOT, gdyż organizator, a jesz- do niej również będziemy selekcjonowali

cze lepszy pijaro - DOROŻAŃSKI FOT.IRENEUSZ kandydatów – mówił dowódca. Planuje tak wiec, który będąc b Pułkownik Wiesław Kukuła jest aktywny na Facebooku, gdzie między innymi pisze o tym, jakie wyzwania zorganizować system rekrutacji i zaplano- szefem specjalsów przed nim stoją i jak mają wyglądać w przyszłości jednostki „terytorialsów” wać ścieżkę rozwoju zawodowego przysz- z Lubliń ca dzięki łych żołnierzy, aby była ona zintegrowana swojejM otwartości sprawił, że ta jednostka rodzaj sił zbrojnych. Przekazujemy go w rę- jest aktywny na Facebooku, gdzie między z siłami zbrojnymi i systemami walk in- stała się znana zarówno w Polsce, jak i poza ce człowieka, który przez lata dowodził jed- innymi pisze o tym, jakie wyzwania nych rodzajów sił zbrojnych. Mają oni też jej granicami. A prywatnie – człowiek dow- ną z najważniejszych jednostek sił specjal- przed nim stoją. Wprost daje do zrozumie- stanowić wsparcie wojskowe lokalnych cipny i potrafiący zjednywać sobie ludzi. Ta- nych. Powierzamy mu los tej tak ważnej dla nia, że po pierwsze Wojska Obrony Teryto- społeczności przy okazji klęsk żywioło- ką też opinię ma Wiesław Kukuła w swojej polskiego wojska formacji, z którą łączymy rialnej mają być zupełnie inną formacją niż wych czy katastrof. dawnej jednostce, wśród żołnierzy. Choć olbrzymie nadzieje wynikające z zagrożeń, powołana jeszcze za komuny formacja Choć to komandosi doświadczeni znaleźli się i tacy, którzy z przekąsem mó- jakie stoją przed Polską – mówił wtedy An- OTK, czy też formacja OT, jaka funkcjono- w szkoleniu afgańskich pododdziałów poli- wią, że widać, iż Wiesław Kukuła przyjmu- toni Macierewicz. Obrona terytorialna ma wała do 2008 roku. „Żadnych nawiązań cji będą teraz szkolić ochotników WOT, to jąc nowe zadanie z rąk ministra obrony na- być piątym rodzajem sił zbrojnych, oprócz: i punktów wspólnych! Złamanie stereoty- zdaniem pułkownika Kukuły, nie chodzi mu rodowej, postawił na karierę. – Ale trudno, wojsk lądowych i specjalnych, sił powietrz- pów i uprzedzeń tkwiących w świadomoś- o budowanie kolejnego oddziału komando- żeby to było zarzutem dla niego. Idąc do woj- nych oraz marynarki wojennej. Ważnym ele- ci wojskowych i części ekspertów wypraco- sów. - WOT ma być lekką piechotą – infor- ska człowiek stawia również na własny roz- mentem funkcjonowania WOT, jak zapo- wanych przez te formacje, jednym z pod- muje, dodając, że znajdzie się tu miejsce wój – mówi jeden z rozmówców „Polski”. wiedział kilka dni temu minister Antoni Ma- stawowych wyzwań” - ogłosił na swoim również dla specjalistów cywilnych, jak Przypomnijmy: we wrześniu tego roku cierewicz, na eksperckiej konferencji, jaka profilu pułkownik Kukuła. na przykład informatyków czy lekarzy. minister obrony narodowej Antoni Macie- odbywała się w Akademii Sztuki Wojennej Po drugie źródłem etosu „terytorialsów”, Pułkownik Wiesław Kukuła urodzony rewicz podjął decyzję o powołaniu pułkow- w Warszawie, ma być współpraca z parami- jak nazywa dowódca ochotników, którzy w 1972 roku w Częstochowie, swoją karierę nika Wiesława Kukułę na dowódcę Wojsk litarnymi poza samym wojskiem. Podkreślił wstąpią do WOT, będą Armia Krajowa i po- wojskową rozpoczynał od Wyższej Szkoły Obrony Terytorialnej. – To istotny moment przy tej okazji, że zadanie utworzenia, uz- wojenne organizacje niepodległościowe. Oficerskiej Wojsk Łączności w Zegrzu i Woj- w historii Wojska Polskiego. Powstaje nowy brojenia i wyszkolenia obrony terytorialnej WOT ma dziś kontynuować ich zaszczytną skowej Akademii Technicznej na kierunku w kraju powierzył pułkownikowi Kukule ze misję. Po trzecie w końcu Dowództwo Wojsk elektronika i telekomunikacja. Służbę roz- względu na ważną rolę WOT w wojnie hy- Obrony Terytorialnej będzie zbudowane poczynał w 1 Pułku Specjalnym Komando- Materiał Informacyjny 156913284 brydowej, będącej zagrożeniem ze strony sów (dzisiejsza JWK), przechodząc drogę Federacji Rosyjskiej dla Europy. od dowódcy plutonu po szefa sztabu, skąd W 2016 roku po raz szósty Instytut Książki Do tej pory pułkownik Kukuła był sze- Płk Kukuła na FB: w 2006 roku przeszedł do Dowództwa i „Rzeczpospolita” nagradzają samorządy fem jednej z najważniejszych w Polsce jed- „Zawsze pozostanę Wojsk Specjalnych, służąc jako oficer ope- najbardziej zaangażowane w kulturalny nostek sił specjalnych – Jednostki Wojsko- racyjny. Do jego zadań należało planowanie wej Komandosów w Lublińcu. Już od ja- jednym z Was! i kontrola operacji specjalnych, jakie prowa- rozwój swojej gminy. kiegoś czasu oczywistym było, że szybko dziły zespoły bojowe. awansuje do stopnia generała. I tak się Zawsze gotowi Pułkownik Kukuła był też uczestnikiem Docenieni zostają ci, dla których dobrze działająca właśnie stanie: 29 listopada, przy okazji misji w Iraku, gdzie w ramach Polskiego biblioteka gminna jest najlepszym świadectwem uroczystości 98. rocznicy odtworzenia Ma- i zawsze blisko. Kontyngentu Wojskowego pełnił służbę dbałości samorządu o zapewnienie łatwego rynarki Wojennej w Gdyni, prezydent An- Pozostańcie w Składzie Międzynarodowych Sił Stabili- i bezpłatnego dostępu do kultury, wiedzy i nowych drzej Duda w Pałacu Prezydenckim oficjal- zacyjnych. Ma skończone specjalistyczne mediów. nie mianuje Wiesława Kukułę na stopień na nasłuchu” kursy planowania i kierowania operacjami generała brygady. specjalnymi w NATO Special Operations HQ 28 listopada odbędzie się uroczyste ogłoszenie Nowy dowódca ma jasno sprecyzowa- czy US Joint Special Operations University. wyników VI edycji rankingu najlepiej prowadzonych ną wizję tego, co chce zrobić na nowym sta- Szczególnie jednak podkreśla to, że zaw- bibliotek. Podczas gali nagrodzeni zostaną nowisku. Pod jego kierownictwem, jak sam sze pozostanie komandosem: „Zawsze po- przedstawiciele samorządów i bibliotek z pierwszej zapowiadał, ma powstać sprawna, efektyw- zostanę jednym z Was!” - pisze, zwracając na i gotowa do obrony kraju i obywateli for- się do wszystkich kandydatów na Teryto - dziesiątki rankingu oraz liderzy każdego macja. O swoich pomysłach mówi wprost, rialsów: „Będziemy „Zawsze gotowi i zaw- z województw. komunikując się między innymi przez me- sze blisko”. Pozostańcie na nasłuchu”. a dia społecznościowe. Pułkownik Kukuła ¹ Polska Poniedziałek, 28 listopada 2016 www.polskatimes.pl Materiały informacyjne //07

MATERIAŁY INFORMACYJNE 006912791 Pracuję na swoim – tak jak chcę! Własna działalność gospodarcza jest coraz częściej wybieranym kierunkiem przez niezależne, ambitne osoby, które mają sprecyzowane, dość wysokie wymagania od siebie i rynku pracy. Nie chodzi tu o brak ofert, bo bezrobocie w Polsce maleje i coraz łatwiej znaleźć zatrudnienie. Prowadzenie własnej irmy to kwestia świadomego wyboru innej drogi, chęci sprawdzenia swoich sił, niezależności czy realizacji pomysłów i marzeń.

Rozkręcenie swojego biznesu chód podstawowy w wysokości z czasem również szkolić in- wydaje się trudne i obarczone 6500 zł pomaga utrzymać płyn- nych kandydatów. ryzykiem. Są jednak sposoby, ność inansową i opłacić pra- aby ograniczenia w postaci cowników. Takiego wsparcia Młodzi przedsiębiorczy braku środków na inwestycję, nie uzyska detalista spoza sieci. W styczniu tego roku Ewa dobrej lokalizacji, sprzętu czy Ponadto marża w wysokości Szulc, mając 27 lat, zdecydo- efektywniej i prowadzić już otwarcie niezależnego sklepu. z jednej strony niezależność, praktyki skutecznie pokonać. minimum 5% może wzrosnąć wała się otworzyć Żabkę. Po- dwa sklepy. By rozpocząć swój Nie wyobrażam sobie funk- Żabka Polska oferuje współ- zależnie od realizacji celów bo sama dysponuję własnym chodzi z Pisza na Mazurach, biznes we współpracy z Żabką cjonowania bez otrzymywa- pracę na zasadach franczyzy sprzedażowych. czasem, sama dobieram sobie a obecnie prowadzi już dwie nie potrzebowałam dużego nego wsparcia logistycznego, przedsiębiorczym osobom bez współpracowników i od mo- Mój rozwój zależy ode mnie placówki w Gdyni. Założenie wkładu inansowego, a zara- marketingowego, regularnych względu na wiek. Zarówno własnej działalności i współ- jego zaangażowania zależy, biam znacznie więcej i mam dostaw i nieocenionej pomocy młode osoby bez większego Sieć sklepów pod znanym praca z siecią było dla niej szan- ile inalnie zarobię. Osiągane satysfakcję z tego, co robię – ze strony sieci w rozmaitych dochody pozwoliły zyskać mi doświadczenia, jak i bardziej klientom markami Żabka i Fre- są na pozostanie w Trójmieście kwestiach. Wystarczy skontak- poleca Ewa Szulc. stabilność inansową. Z drugiej dojrzałe, mające za sobą wiele shmarket liczy łącznie ponad i rozwinięcie skrzydeł, pracując tować się z odpowiednią osobą lat pracy, z sukcesem podej- 4300 placówek zlokalizowa- na własny rachunek. Wracam na swoje z irmy, żeby pomyślnie zała- strony wsparcie, które uzyskuję, mują się prowadzenia sklepów nych w całej Polsce i stale roś- – Decyzję o prowadzeniu rozwiązuje wiele problemów, Beata Kalisz wróciła do Pol- twić sprawę. sieci. Nakłady inansowe pono- nie. Firma umożliwia rozwój Żabki podjęłam, mając już do- Każdy chce pracować tak, jak z jakimi borykają się małe ir- szone przez franczyzobiorcę są młodym osobom, które stawia- świadczenie jako pracownik ski po kilkunastoletnim poby- my. Zawsze mogę zadzwonić cie w Grecji. Nie bała się zmian, lubi, i przy tym zarobić. W Żab- niewielkie, a wsparcie sieci ol- ją pierwsze kroki w biznesie, sklepu tej sieci. Poznałam wiele ce jest to możliwe. – Najwięk- do Partnera ds. sprzedaży, któ- gdyż zawsze była aktywna, brzymie. Firma przeprowadza jaki i dojrzałym, które chcą się osób zadowolonych z kilkuna- szą korzyścią prowadzenia ry postara się mi pomóc – pod- lubiła się uczyć i podejmować kilkuetapowe szkolenie przed przebranżowić lub muszą bu- stoletniej współpracy z Żab- sklepów franczyzowych jest sumowuje franczyzobiorczyni. rozpoczęciem działalności dować swoją pozycję w nowym ką, co tylko utwierdziło mnie nowe wyzwania, więc gdy za- przez kandydata, tak by obie miejscu zamieszkania. Ambit- w tym, że robię dobry krok. uważyła ogłoszenie o możliwo- strony mogły ocenić czy nawią- ni i pracowici franczyzobior- Firma zapewniła mi szkolenie, ści prowadzenia sklepu Żabka, Dlaczego warto spróbować: zać współpracę. Zapewnia wy- cy nie muszą długo czekać na wykończenie i wyposażenie skorzystała z tej szansy. W mar- A Żabka zapewnia wyposażony i zatowarowany sklep. kończony, wyposażony i zato- docenienie ich zaangażowania. sklepu oraz jego zatowarowa- cu 2015 roku otworzyła swoją Wymagany wkład własny Franczyzobiorcy to zaledwie kil- warowany lokal na starcie oraz Mogą rozbudowywać swój nie. Dzięki wsparciu ze strony pierwszą Żabkę w Głogowie, ka tysięcy złotych. stałą opiekę w trakcie trwania biznes, podejmując się pro- Partnera ds. sprzedaży mogę parę miesięcy później kolejną A umowy. Comiesięczny przy- wadzenia kolejnych punktów, ciągle się rozwijać, pracować w oddalonej o kilkadziesiąt Zanim Franczyzobiorca zacznie prowadzić swój sklep, kilometrów Górze, a obecnie przechodzi kompleksowy program szkoleń. prowadzi już 3 sklepy. A Franczyzobiorca sam dobiera sobie pracowników i okre- – Kiedy w dojrzałym wieku śla swój czas pracy. musiałam od nowa rozeznać A Żabka gwarantuje regularne dostawy większości towa- się na rynku pracy w Polsce, rów, a zapłata za dostarczony towar następuje po jego sprze- szybko zorientowałam się, że daży. dla wielu pracodawców moje A doświadczenie jest przeszko- Ogólnopolskie kampanie reklamowe i promocyjne obej- dą. Dla Żabki było ono atutem. mują wszystkie sklepy. Nikt nie zasugerował, że jest A Żabka zapewnia nowoczesne oprogramowanie znacząco dla mnie na coś za późno. Jako ułatwiające zarządzanie sklepem. osoba energiczna, pracowita A Każdego dnia Franczyzobiorca może skorzystać z mery- i zaradna, podjęłam wyzwanie torycznego wsparcia ze strony opiekującego się nim Part- i otworzyłam Żabkę – tłumaczy nera ds. Sprzedaży oraz czerpać z know-how budowanego pani Beata. od 1998 r. Decyzja o rozpoczęciu włas- A Dzięki wiedzy i doświadczeniu oraz sile zakupowej sieci nej działalności musi być wy- każdy sklep Żabka ma atrakcyjną ofertę towarów i usług, ważona, a jej podjęcie wymaga która odpowiada na kluczowe potrzeby klientów. wcześniejszej oceny wszystkich „za” i „przeciw”. Pani Beata jest Osoby zainteresowane nawiązaniem współpracy zadowolona ze swojego wybo- z Żabka Polska powinny odwiedzić stronę ru. – Analizowałam wiele opcji www.zabkapolska.pl (zakładka: Franczyza) Ewa Szulc z Gdyni, franczyzobiorca Żabka Polska. i nie zdecydowałabym się na lub przesłać email na adres [email protected]. Polska 08// Magazyn www.polskatimes.pl Poniedziałek, 28 listopada 2016 Miller: PiS mnoży sobie wrogów. To droga do klęski O Fidelu Castro i końcu pewnej epoki w światowej polityce, o stanie polskiej gospodarki, sprzecznych zapowiedziach płynących ze strony rządu i o tym, co jest pierwszym krokiem do politycznej klęski – mówi Leszek Miller, były lider SLD

wykrzyknął: „Tak, to prawda, Somoza jest Rozmowa skurwysynem, ale to nasz skurwysyn”. El Comandante nie można było zaliczyć do tej kategorii. Co zaś do poziomu życia, to trze- ba go porównać z innymi krajami Ameryki Dorota Kowalska Łacińskiej i Południowej. Na pewno Kuba [email protected] przebija wszystkich powszechną edukacją i ochroną zdrowia i to mimo 50-letniej ame- Zmarł Fidel Castro, chyba kończy się jakiś etap rykańskiej blokady i mimo upadku ZSRR, światowej polityki, prawda? który wspomagał wyspę, choć pierwotny O tak, na pewno. Nigdy się z nim nie wymiar rewolucji miał charakter narodo- spotkałem i bardzo żałuję, bo byłoby to wo-wyzwoleńczy, a nie komunistyczny. na pewno silne przeżycie, zwłaszcza w czasach, kiedy Castro był niekwestiono- Wróćmy jednak na nasze krajowe podwórko: wanym przywódcą, nie tylko Kuby, ale ca- Co Pan myśli, jak patrzy na to, co dzieje się łego postępowego nurtu narodowo-wyz- w gospodarce albo słyszy słowa o tym, że woleńczego. Castro inaczej będzie oceniany wszystkiemu winni są polscy przedsiębiorcy w Europie, inaczej w tamtym rejonie świa- powiązani z opozycją, którzy nie chcą inwe- ta. Przyjaźnił się, jak pani wie, z wieloma stować? osobistościami, z Gabrielem Garcią Mar - To demagogiczny i bardzo uproszczo-

que zem, Diego Maradoną, Nelsonem Man - ny punkt widzenia. Nie znam przedsię- BARTEK SYTA FOT. delą. W książce Artura Domosławskiego biorcy, który nie chciałby zarabiać, zakła- b Miller: Fidel Castro wzbudza skrajne emocje i tak już pozostanie „Gorączka latynoamerykańska” dzienni- dając, że ma pewność warunków praw- karz brazylijski Clavisa Rossi mówi, że nych i wysoko ocenia swoje szanse wydatków na inwestycje samorządowe na koniec roku może być 1,8 proc. Biorąc Castro cieszy się wielkim szacunkiem na sprzedanie swojej produkcji. To, co naj- wynosi aż 46 proc., czyli zmalał prawie pod uwagę wysokość długu publiczne- w tamtym rejonie świata, bo po raz pierw- bardziej rzuca się w oczy, to fakt, że wed- o połowę w stosunku do analogicznego go, deficytu bud żetowego i poważne wy- szy powiedział „nie” amerykańskiemu im- ług ostatnich raportów GUS polska gospo- okresu roku ubiegłego. Obraz jest niewe- datki socjalne, taki mały wzrost czyni sy- perializmowi. Rossi podkreśla, że główny- darka gwałtownie zwalnia. soły, ale jaki ma być, skoro najpierw sły- tuację bardzo niebezpieczną. W tym mi problemami Latynosów były, i wciąż szymy, że będzie podatek zintegrowany, wszystkim jest jedna łyżka miodu – są, nędza, wyzysk, niesprawiedliwość, do- Dlaczego, Pana zdaniem? a później, że go nie będzie, albo padają ośmioprocentowa stopa bez robocia. minacja Stanów Zjednoczonych, rabunko- Zwalnia z różnych powodów. różne deklaracje na temat wysokości wa eksploatacja poszczególnych krajów. Po pierwsze – z powodu rosnącego pesy- kwoty wolnej od podatku. Ale rząd będzie musiał skądś wziąć pienią- Castro rzucił wyzwanie w imieniu całego mizmu. Przez Europę i świat przechodzi dze na spełnienie swoich obietnic. Program regionu i wygrał. I dlatego wiele mu się fala niepewności i dotyka także Polskę. No podobno jest już znana. „500 Plus” kosztuje, obniżenie wieku eme- wybacza. Po drugie – marnie wygląda stabilność Rok temu podczas sejmowego expo- rytalnego kosztuje i można by tak jeszcze prawa, szczególnie podatkowego. Po trze- sé premier Szydło zapowiedziała podnie- sporo wyliczać. No tak, ale niektórzy uważają Castro za dyk- cie – występuje kakofonia pomysłów, któ- sienie do 8 tys. zł kwoty wolnej od po- Rząd może wziąć te pieniądze tylko tatora, a Kuba to dzisiaj kraj biedy, swoisty ra sprawia wrażenie chaosu i braku rzą- datku w ciągu pierwszych stu dni rzą- z podatków obywateli i prężnej gospodar- skansen. dowego pomysłu strategicznego. Wresz- dów. Podniesienie kwoty wolnej do 8 tys. ki. Może się też zadłużać, ale dług publicz- Castro wzbudza skrajne emocje i tak już cie spadek inwestycji zwłaszcza w samo- zł było także w programie prezydenta ny to już ponad 900 mld zł, niedługo bę- pozostanie. Warto zauważyć, że wielu po- rządach. Po trzech kwartałach spadek Dudy. Wbrew tym zapowiedziom kilka- dzie okrągły bilion, a deficyt budżetowy lityków Zachodu w przesłanych kondolen- naście dni temu Sejm uchwalił ustawę został zaplanowany na 55 mld, a więc cjach wyraża szacunek i uznanie dla ku- wydłużającą do 1 stycznia 2018 r. do- na poziomie skrajnie wysokim. No więc bańskiego przywódcy. Jean-Claude To, co najbardziej tychczasową kwotę wolną od podatku, pozostaje gospodarka, ale gospodarka, że- Juncker, Federica Mogherini, Justin czyli 3091 zł. Aliści jutro Senat ma pod- by zarobiła na wszystkie wydatki socjalne Trudeau, Aleksis Cipras, Robert Fico, rzuca się w oczy, nieść tę kwotę do 6,6 tys. zł, wprowadza- i skracała dystans do najwyżej rozwinię- François Hollande i wielu innych. Petro to fakt, że według jąc przy tym zróżnicowanie dochodowe. tych krajów UE, musi dawać PKB na pozio- Poroszenko przypomniał o pomocy Kuby Nawiasem mówiąc, jak już PiS obiecał mie 5 proc., tak jak to było za rządów SLD. dla dzieci z Czarnobyla. „Zawsze będzie- ostatnich raportów kwotę wolną w wysokości 8 tys., to po- Jeżeli będzie 2 proc., to rząd Prawa i Spra- my cenili inicjatywę Fidela Castro, który winien ją wprowadzić, przywracając jed- wiedliwości znajdzie się w sytuacji, kiedy przejął się bólem Czarnobyla i pomógł za- GUS polska nocześnie trzecią stawkę podatkową będzie musiał rezygnować z niektórych chować życie tysiącom małych Ukraińców” gospodarka w wysokości 40 proc., którą lekkomyśl- swoich zapowiedzi albo z niektórych już – podkreślił prezydent Ukrainy. Kuba przyj- nie zlikwidował. Ustawa podatkowa mu- podjętych decyzji. mowała na leczenie ukraińskie dzieci gwałtownie zwalnia si wejść w życie najpóźniej 30 listopada od 1991 r. Programem, który trwał około 20 tego roku. Zostało więc kilka dni i znów Wie Pan, mnie zastanawia inna rzecz: w tym lat, objętych zostało ponad 20 tys. dzieci. ważna problematyka będzie rozpatrywa- rządzie każdy mówi co innego, jeżeli chodzi Kubańskie władze wydały na ten program na w niesłychanym tempie. Wracając o sprawy gospodarki – co innego mówi pani 350 mln dol. Są rzecz jasna opinie całkowi- do PKB, można oczywiście powiedzieć, premier, co innego minister Kowalczyk, co in- cie przeciwne, jak np. ostre słowa Donalda że wskaźnik na poziomie 2,5 proc. w trze- nego sugeruje minister Gowin, jeszcze inne Trumpa. Tu jednak dobrze pasuje sytuacja cim kwartale to niezły wynik, bo to da- propozycje rzuca wicepremier Morawiecki. z lat prezydentury Roosevelta, który zde- lej jest 2,5. Ale, po pierwsze, miał być po- Tak, ma pani rację. Wspomniałem nerwowany postępowaniem krwawego wyżej 3 proc., a po drugie – tempo nadal o tym wcześniej – panuje swego rodzaju dyktatora Nakaragui Anastasio Somozy spada i według niektórych prognoz kakofonia wynikająca ze sprzecznych Polska Poniedziałek, 28 listopada 2016 www.polskatimes.pl Magazyn //09 oświadczeń czy zapowiedzi. Trzymajmy Oczywiście, że świadczy to o tym, iż Tarcia w PiS Tak, i tu też dochodzi do śmiesznej sytuacji: się choćby przykładu jednolitego podat- istnieją jakieś grupy interesów, które wal- Różne przekazy telewizja publiczna atakuje kilka organizacji Europa i świat ku: jeszcze niedawno słyszeliśmy, że spra- czą ze sobą. Tak czy owak, to wszystko płynące z ust polity- pozarządowych, a za chwilę minister Gliński wa jest przesądzona, ale kilka dni temu składa się na obraz wewnętrznej destabi- ków PiS mogą świad- przeprasza za to panią Komorowską i panią wchodzą w okres pani premier powiedziała, że zawiesza ten lizacji władzy, co dezorientuje przedsię- czyć, że w partii istnie- Rzeplińską. To trochę tak, jakby minister gwałtownych pomysł, nawiasem mówiąc, słusznie, bo biorców i wprowadza klimat nieufności, ją różne grupy intere- Gliński przepraszał za prezesa Kurskiego. wdrożenie go w życie oznaczałoby likwi- a to oczywiście przekłada się na naszą go- sów, które ze sobą Tak to wygląda. Wicepremier Gliński zmian, których dację jednoosobowej działalności gospo- spodarkę. walczą. Tak czy owak, przepraszał i został poparty przez Jarosła- darczej opodatkowanej 19-procentowym to wszystko składa się wa Gowina, który napisał na Twitterze, że skutki trudno, podatkiem wprowadzonym jeszcze przez Pan się domyśla, o co chodzi pani premier Be- na obraz wewnętrznej jest dumny z tego, iż jest w jednym rządzie przynajmniej na mój rząd i stosowanym przez pół miliona acie Szydło z organizacjami pozarządowymi? destabilizacji władzy z Glińskim. Inni politycy PiS stwierdzili jed- osób. W tym przypadku, ale też w innych, Nie wiem, o co chodzi. Zrozumiałem, że nak, że nie ma za co przepraszać, no i są ko- razie, przewidzieć chodzi o szum informacyjny czyniony ma powstać Narodowe Centrum Rozwoju Organizacje lejne awantury. przez samych polityków PiS. To jest zresz- Społeczeństwa Obywatelskiego i to ciało pozarządowe cieszą tą szerszy problem, bo jeśli w kampanii ma koordynować działalność organizacji się coraz większym Nie ma Pan wrażenia, że PiS idzie na wojnę wyborczej PiS wysyłał do wyborców jed- pozarządowych. Jest ich około 100 tys., ja- za ufaniem społecz- z kolejnymi środowiskami: wypowiedział woj- nolity przekaz, to kiedy zaczęło się rzą- kieś 17 tys. fundacji, reszta to stowarzysze- nym. W 2014 r. 12 mln nę nauczycielom, wcześniej prawnikom, teraz dzenie, rozpoczęła się kakofonia. I mam nia. Pomysł zmierza do większej centrali- podatników przekaza- organizacjom pozarządowym. Nie wiem, czy wrażenie, że nikt już nad tą nadproduk- zacji i większej kontroli tego, gdzie pienią- ło 1 proc. podatku rozsądne jest otwieranie aż tak wielu frontów. cją myśli i pomysłów nie panuje. Przypo- dze na rzecz tych organizacji mają trafiać. na rzecz organizacji Oczywiście, że to nie jest rozsądne. mina to anegdotę o Władysławie Gomuł- Dziś decydują o tym konkretne departa- pożytku publicznego Przypomina mi się scena z wojny ce, który miał mawiać: „Ja rzucam myśl, menty w ministerstwach, od lutego przysz- krymskiej, kiedy lekka brygada kawalerii a wy ją łapcie”. łego roku ma być od tego specjalna insty- brytyjskiej atakowała dobrze umocnione rych skutki trudno przewidzieć. Mam tucja. To wywołało zrozumiałą podejrzli- i wstrzelane pozycje artylerii rosyjskiej. na myśli Brexit, problem imigrantów, wy- Ale przecież członkowie rządu ze sobą rozma- wość, że środki będą przyznawane „po Kawalerzyści zostali zmasakrowani. Fran- niki wyborów w Stanach Zjednoczonych, wiają! Są jakieś posiedzenia Rady Ministrów, uważaniu”. Jeżeli pani premier już taki po- cuski generał Bosquet, który to wszystko za chwilę będzie nowy prezydent w Austrii prawda? stulat sformułowała, to żeby uspokoić or- obserwował, powiedział: „To wspaniałe, – być może przedstawiciel radykalnej pra- Są posiedzenia Rady Ministrów, ale jest ganizacje pozarządowe, powinny się od- ale to nie jest wojna”. Jak się patrzy, co ro- wicy – wybory we Francji. Jest coś w po- wielu członków rządu, którzy mają takie być uczciwe, pogłębione konsultacje, pod- bi teraz rząd i większość parlamentarna, wietrzu, co pokazuje bardzo głęboką zmia- parcie na szkoło, chcą ogłaszać dobre no- czas których rząd wysłuchałby rozmaitych można powiedzieć: „To ładne, ale to nie nę i ta zmiana odciśnie się także na Polsce. winy, że nie mogą się powstrzymać, a pre- uwag i przyjął jakieś wspólne rozwiązania. jest polityka”. Ufam, że nic złego się nie stanie, być może mier ma ograniczone możliwości panowa- Ale jeżeli będą one przepychane siłą, to PiS będziemy się wolniej rozwijać, będzie wię- nia nad tym. I to prawdopodobnie się nie będzie miał kolejny problem. Tym bardziej A co to jest? cej konfliktów, ale przez te prawie trzy- zmieni, dopóki premierem nie zostanie Ja- że z roku na rok wzrasta zaufanie Polaków Podobno zarządzanie poprzez konflikt. dzieści lat zbudowaliśmy takie kotwice rosław Kaczyński. Kaczyński miałby szan- do organizacji pozarządowych. W 2004 r. Ale tak naprawdę to jest, używając języka w systemie demokratycznym, które nas bę- sę, aby ten przekaz ujednolicić. mój rząd wprowadził możliwość przekaza- slangowego, „obciach” i mnożenie sobie dą w nim trzymać. Mam na myśli akces nia 1 proc. podatku na rzecz organizacji po- wrogów, czyli droga do klęski. do NATO, wejście do Unii Europejskiej, so- A może to świadczy o tym, że są jakieś tarcia żytku publicznego. Skorzystało z tego lidny system parlamentarny, samorządy w Prawie i Sprawiedliwości? Że są jakieś oso- 80 tys. podatników, a w 2014 r. już ponad Co przyniesie przyszły rok, jak Pan myśli? terytorialne, społeczeństwo obywatelskie. by, które się z pomysłami premier Szydło czy 12 mln! W 2004 r. przekazano 10 mln zł, Trudno powiedzieć – świat, Europa To są solidne fundamenty. Ale jak będzie, prezesa Kaczyńskiego nie zgadzają? w zeszłym roku – już 617 mln. wchodzą w okres gwałtownych zmian, któ- trudno dzisiaj przewidzieć. a

MATERIAŁ INFORMACYJNY BZWBK 016855713

Świąteczne wydatki łatwiej przeżyć z dobrym kredytem

A Ponieważ w ostatnich tygodniach roku nasze potrzeby inansowe są szczególnie wysokie – ze względu na wydatki związane z Bożym Narodzeniem i Nowym Rokiem, warto już teraz sporządzić wstępny bilans domowego budżetu.

ak konsekwentnie pokazują staty- za dobrym kredytem, który w sposób moż- Respondenci najczęściej deklarowali, że nie pieniądze – do 4 tys. zł – przyznane styki z kolejnych lat, w listopadzie liwie wygodny i na korzystnych warunkach starczyło im pieniędzy na codzienne wydat- według uproszczonej procedury kredyto- i grudniu przeznaczamy na zakupy pozwoli nam sinansować zaplanowane, ale ki. Odpowiedziało tak 20 proc. ankietowa- wej, czyli bez zaświadczeń i poręczeń, je- dużo więcej pieniędzy niż w innych i nieprzewidziane wydatki. nych – wyjaśnia Mateusz Górzny, dyrektor dynie w oparciu o pisemne oświadczenie Jmiesiącach roku. Święta Bożego Wśród takich produktów finansowych sprzedaży i dystrybucji segmentu klienta o dochodach. Sama zaś decyzja o przy- Narodzenia oraz Nowy Rok to czas, gdy ciekawie prezentuje się kredyt gotówkowy indywidualnego w Banku Zachodnim WBK. znaniu kredytu wydawana jest w oparciu rodzinie i gościom nie powinno niczego oferowany przez Bank Zachodni WBK. I to Sytuacja, w której zabraknie pieniędzy o standardową procedurę sprawdzającą brakować na stole, a pod choinką domow- nie tylko dlatego, że zgodnie ze znaną już na bieżące wydatki, wymaga naszej natych- zdolność kredytową klienta, przeprowa- nicy i goście powinni znaleźć jak najbar- „sportową” linią marketingową banku re- miastowej reakcji. Zazwyczaj też na rozwią- dzaną przez Bank Zachodni WBK. W okre- dziej atrakcyjne prezenty. Handlowcy też klamują go znane postaci: reprezentant pił- zanie problemu nie potrzebujemy wielkich sie przedświątecznego szaleństwa jedyne, w tym czasie oferują po promocyjnych i ob- karskiej reprezentacji kraju Łukasz Fabiań- kwot. – Dodatkowe pieniądze potrzebne są czego nam nie potrzeba, to załatwianie niżonych cenach różne inne towary, nie- ski i uznany komentator sportowy Mateusz szybko, nie ma czasu na skomplikowane dodatkowych formalności i długie oczeki- koniecznie niezbędne do spędzenia świąt Borek, dzięki czemu łatwo np. znajdziemy i długotrwałe procedury kredytowe. Dla- wanie na decyzję. Wiedzą o tym doskonale w zgodzie z tradycją. placówki bankowe, w których kredyt ten tego w najnowszej ofercie zadbaliśmy o to, w Banku Zachodnim WBK, dlatego decyzja Powinniśmy więc dobrze przygotować można otrzymać. Najważniejsze jest to, że żeby kredyt gotówkowy można było uzyskać kredytowa podejmowana jest już w kilka się do tych wydatków, by nie być zmuszo- bank przygotował ofertę szybkiego kredytu w łatwy i prosty sposób – mówi dyrektor minut od momentu złożenia wniosku. nym do pożyczania pieniędzy na ostatnią gotówkowego w oparciu o badania, kierując Górzny. chwilę. Jak pokazuje praktyka, gdy działa- się założeniem, że ma on być optymalnie Tak więc szybko kredyt gotówko- „Kredyt bez zaświadczeń” dostępny jest dla my w pośpiechu, najczęściej podejmujemy dostosowany do potrzeb osoby potrzebują- wy może otrzymać praktycznie od ręki klientów nieposiadających produktu kredytowego nieracjonalne decyzje, co w przypadku pie- cej gotówki „na ostatnią chwilę”. zarówno osoba, która jest już klientem w Banku lub dla klientów posiadających regularne wpływy z tytułu wynagrodzenia na konto osobiste niędzy jest szczególnie kosztowne. W ra- – Polaków, którzy w ciągu ostatnich Banku Zachodniego WBK, jak i ta, dla potwierdzone historią konta z BZWBK lub z innego mach tych przygotowań do świątecznych dwóch-trzech lat pożyczali pieniądze, której będzie to pierwsza umowa z tym banku (nie dotyczy klientów otrzymujących dochód wydatków warto więc już teraz rozejrzeć się zapytaliśmy o przyczyny takiej decyzji. Bankiem. Jedna i druga może otrzymać z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej).

Szczegóły oferty, informacje o opłatach, prowizjach, oprocentowaniu oraz regulamin promocji „Kredyt 4%”, z której można skorzystać do 31.01.2017 r., dostępne są w placówkach banku oraz na bzwbk.pl. Infolinia 1 9999 – opłata za połączenie zgodna z taryfą danego operatora. Stan na 1.11.2016 r. Polska 10// Magazyn www.polskatimes.pl Poniedziałek, 28 listopada 2016

FIDEL CASTRO PO ŚMIERCI, PODOBNIE JAK ZA ŻYCIA, PODZIELIŁ OPINIĘ PUBLICZNĄ Śmierć Fidela, to koniec epoki Początek nowej? Były przywódca Kuby, Fidel Castro zmarł wieku 90 lat. Symbol kubańskiej rewolucji rządził krajem przez niemal 50 lat. Na Kubie trwa żałoba narodowa, emigranci świętują

powe dla krajów socjalistycznych. Dodat- Kuba kowo trudną sytuację pogłębiało embar- go gospodarcze ze strony Stanów Zjedno- czonych. Z wyspy uciekały do USA przed kryzysem i prześladowaniami ze Sylwia Arlak strony komunistycznego reżimu tysiące [email protected] uchodźców. To pieniądze przysyłane przez nich do swoich rodzin częściowo omendant i przywódca utrzymywały gospodarkę kraju. rewolucji kubańskiej Po upadku ZSRR w latach 90 skończył zmarł wieczorem (w się napływ pomocy ekonomicznej ze stro- piątek – red) o godz. ny dawnego sojusznika i Kuba zaczęła się K 22.29 w Hawanie – w błyskawicznym tempie staczać w po- oświadczył młodszy tężny kryzys gospodarczy. Castro, który brat Fidela, Raul Castro na antenie pań- słynął z żelaznego zdrowia i wielogodzin- stwowej telewizji wywołując natychmia- nych przemówień na wiecach partyjnych stową reakcję całego świata. do końca głosił hasła, że „rewolucja zwy- Ciało Fidela, najdłużej panującego nie- cięży” i „socjalizm albo śmierć”. W wię- korowanego przywódcy na świecie w XX zieniach trzymał do końca swych rządów wieku - zgodnie z jego wolą - zostało setki opozycjonistów, a ich rodziny szy- skremowane. Na Kubie obowiązuje dzie- kanował.

więciodniowa żałoba narodowa, pogrzeb Kondolencje w stronę rodziny rewolu- GALEANO/AP JAVIER FOT. odbędzie się czwartego grudnia. Emigran- cjonisty i pochlebstwa dla zmarłego b Castro był najdłużej panującym niekoronowanym przywódcą na świecie w XX wieku. Rządził w latach 1959- 2008 ci tymczasem świętują. od wielu światowych przywódców, moc- W Little Havana, dzielnicy Miami no podzieliły opinię publiczną. Nie takiej Ustępujący prezydent USA, Barack talnym dyktatorem. Jego dziedzictwo to na Florydzie wiwatował tłum mieszkają- reakcji się spodziewano. Obama podkreślał, że wpływ Fidela Castro plutony egzekucyjne, kradzieże, nędza cych tam Kubańczyków. Tańcząc, tuląc się Śmierć kubańskiego rewolucjonisty na Kubę i świat ocenić może jedynie histo- i cierpienie. do siebie i machając kubańskimi flagami z żalem przyjął m.in francuski prezydent, ria. Jednoznacznie pozytywnie ocenił Fi- Co dalej z Kubą? Część ekspertów pod- manifestowali swoje poglądy. - Nie sądzę, Francois Hollande. – Castro był jedną z naj- dela Władimir Putin: - Wolna i niezależna kreśla, że obywatele kraju nie odczują aby śmierć tyrana oznaczała wolność dla ważniejszych postaci XX wieku. On wcie- Kuba, zbudowana przez Castro i jego to- zmian. Sprawujący władzę od 10 lat Raul narodu kubańskiego - przekonywał Ramon lił kubańską rewolucję, zarówno w swoich warzyszy, stała się wpływowym członkiem Castro podziela bowiem wiele poglądów Raul Sanchez, lider organizacji kubańskich nadziejach i kolejnych rozczarowaniach – społeczności międzynarodowej i służyła swojego brata. Cytowany przez CNN emigrantów „Ruch Demokracja”. napisał w oświadczeniu Hollande. jako inspirujący przykład dla wielu krajów Sebastián Arcos z Cuban Research Institute Dla jednych Fidel Castro był bohaterem, Szef komisji europejskiej, Jean- Claude i osób. Fidel Castro był szczerym, wypró- w USA ocenia z kolei, że zwykli Kubańczy- dla innych despotą. Urodził się w 1926 ro- Juncker stwierdził: - Po śmierci Fidela bowanym prawdziwym przyjacielem Ro- cy z optymizmem patrzą w przyszłość. ku w prowincji Oriente. W 1956 roku stanął Castro, świat stracił człowieka, w którym sji – napisał rosyjski przywódca. - Latami wmawiano im, że zła sytuacja wraz z Che Guevarą na czele partyzanckiej wielu widziało bohatera. Zmienił bieg hi- Z tej retoryki wyłamał się amerykański Kuby wynika z wrogiej postawy USA. Te- rewolucji przeciwko reżimowi Fulgencia storii kraju, a jego wpływy sięgały jesz- prezydent-elekt, Donald Trump nazywa- raz żyją w przekonaniu, że wzajemne kon- Batisty. Po zwycięstwie rewolty w 1959 ro- cze dalej. jąc Castro „brutalnym dyktatorem”. Wyra- takty ulegają poprawie – ocenił analityk. ku został zaprzysiężony na premiera i szyb- Premier Kanady, Justin Trudeau napi- ził nadzieję, że jego śmierć przyniesie Ku- Dziennikarz „Miami Herald” Glenn ko zawarł sojusz ze Związkiem Radzieckim. sał: - Legendarny rewolucjonista i mówca bańczykom spokój. Garvin w rozmowie z CNN ostrzega jednak, Odparł wspieraną przez CIA inwazję zrobił wiele dla poprawy edukacji i opieki - Kuba pozostaje totalitarnie rządzoną że relacje na linii Kuba- USA mogą pogor- w Zatoce Świń w 1961 roku, a rok później zdrowotnej w swoim kraju. Choć był po- wyspą, ale mam nadzieję, że dzisiejszy szyć się, gdy Trump obejmie w styczniu naj- doprowadził do kryzysu kubańskiego, kie- stacią kontrowersyjną, zarówno zwolen- dzień będzie odrodzeniem obywateli tego ważniejszy urząd w państwie. - Podoba mi dy wyraził zgodę na umieszczenie na Kubie nicy, jak i przeciwnicy polityka uznali je- kraju. Mam nadzieję, że wspaniali Kubań- się idea naprawienia relacji z Kubą, ale po- radzieckich rakiet nuklearnych. go ogromne poświecenie i miłość, jaką da- czycy będą mogli żyć jako wolni ludzie, tak rozumienie musi być bardziej stanowcze, Castro znacjonalizował gospodarkę, rzył Kubańczyków. – napisał w oświadcze- jak na to zasługują – napisał Trump niż to, które proponował Obama – mówił którą wkrótce zaczęły trapić problemy ty- niu Trudeau. w oświadczeniu. I dodał: - Castro był bru- jeszcze niedawno Trump. a ¹

Forum Agaton Koziński, 22 201 44 74 WYDAWCA Produkcja Członek zarządu DRUK [email protected] Polska Press Sp. z o.o. Dorota Czerko, 22 201 41 00 Paweł Fąfara Polska Press Oddział Poligrafia Świat i Sport, Agencja AiP ul. Domaniewska 45, 02-672 Warszawa Olga Czyżewska-Tochowicz Drukarnia w Łodzi tel.: 22 201 41 00, faks: 22 201 44 10 Członek zarządu Redaktor naczelny Projekty specjalne Magdalena Chudzikiewicz ul. ks. I. Skorupki 17/19 Wojciech Rogacin, 22 201 42 00 Izabela Wilgan 22 201 42 65 Polska Metropolia Warszawska Oddział w Warszawie Rozpowszechnianie redakcyjnych [email protected] Prezes oddziału Aureliusz Mikos [email protected] Prezes biura reklamy REDAKCJA Wiktor Pilarczyk, 22 201 41 00 materiałów publicystycznych bez ul. Domaniewska 45, 02-672 Warszawa Foto Sylwia Dąbrowa, 22 201 42 20 Dział wydawniczy Marketing i patronaty Polska Press Sp. z o.o zgody wydawcy jest zabronione. [email protected] Małgorzata Burcewicz 22 201 44 35 Dyrektor biura reklamy tel.: 22 201 42 00, faks: 22 201 42 01 Izabela Marciniak, 22 201 41 21 ul. Domaniewska 45 ¹ – umieszczenie takich dwóch zna- Bartek Syta, 22 201 42 31 [email protected] internetowej e-mail: [email protected] [email protected] Kolportaż Olga Czyżewska-Tochowicz 02-672 Warszawa ków przy Artykule, w szczególności 22 201 41 00 Biuro reklamy Paweł Kossek, 22 201 44 36 przy Aktualnym Artykule, oznacza moż- Redaktor naczelny Dyrektor artystyczny Marta Niwińska, 22 201 41 00 tel.: 22 201 44 00, faks: 22 201 44 10 Paweł Siennicki, 22 201 42 00 Dyrektor artystyczny liwość jego dalszego rozpowszechnia- Tomasz Bocheński, 22 201 42 00 [email protected] Prezes zarządu nia tylko i wyłącznie po uiszczeniu opła- [email protected] Tomasz Bocheński, 22 201 42 00 Zastępca redaktora naczelnego Prenumerata Dorota Stanek ty zgodnie z cennikiem zamieszczonym Internet, Kraj i Magazyn www.polskatimes.pl Olga Czyżewska-Tochowicz Rzecznik prasowy na stronie polskatimes.pl/tresci i w zgo- Arlena Sokalska, 22 201 42 00 Marek Majewski, 22 201 43 61 Polskie Badania Nakład [email protected] Wiceprezes zarządu Joanna Pazio, 22 201 44 38, dzie z postanowieniami niniejszego [email protected] [email protected] Czytelnictwa Kontrolowany ZKDP www.prenumerata.ruch.com.pl Dariusz Świąder [email protected] regulaminu. Polska Poniedziałek, 28 listopada 2016 www.polskatimes.pl Magazyn //11

ZMARŁY PRZYWÓDCA KOMUNISTYCZNEJ KUBY MIAŁ WIELKI APETYT NA KOCHANKI Fidel i długa lista jego kochanek

Kuba

Przywódca kubańskiej rewolucji stanowił utrapienie nawet dla sojuszników. Niepohamowany apetyt na seksualne podboje Fidela Castro, kochanki, wyskok do burdelu, spędzały sen z powiek służbom specjalnym

Peter Millar TASNADI/AP FOT.CHARLES [email protected] b Fidel miał wiele związków z kobietami. Jedna z jego kochanek miała nawet próbować go otruć na zlecenie CIA

rzypomnę pewne spotka- go zabić. Oczywiście cenzurowana kubań- cielką Dalią Soto del Valle. Została ona jego ci CIA. Przekazali jej pigułki z trucizną, z któ- nie. Rozmawialiśmy w ka- ska prasa nigdy nawet nie zająknęła się na te- ostatnią żoną. Urodziła mu pięcioro synów. rymi wróciła do Hawany z zadaniem otru- fejce położonej tuż mat jego miłosnych podbojów, ale stanowi- Na liście kochanek dyktatora znajdujemy cia dyktatora. przy dawnym ratuszu ły one tajemnice poliszynela. też Juanę Vera nazywana Juanitą. Pracowa- Planu nie udało się jednak zrealizować. wschodniego Berlina Rotes Pierwszą żoną Castro była Mirta Diaz- ła jako tłumacz na żywo z języka angielskie- Lorenz odpłynęła z wyspy i wróciła na nią Rothaus. Dziś jest on ratu- Balart. Pobrali się w 1948 roku, gdy on sam go, ale była też pułkownikiem państwowe- dopiero w 1981. W chwili obecnej w Holly- Pszem stolicy zjednoczonych Niemiec. Na- jeszcze studiował prawo. Rozwód wzięli sie- go wywiadu. Następnie pojawiła się kubań- wood trwają prace nad filmem pod tytułem przeciw mnie siedział były szef wschodnio- dem lata później. W tym czasie Castro prze- ska stewardesa Gladys, która towarzyszyła „Marita”. W rolę bohaterki ma wcielić się niemieckich szpiegów owiany ponurą sławą bywał na wyganianiu w Meksyku. Brat Mir- mu w zagranicznych wizytach. Jennifer Lawrence. Markus Wolf. W pewnym momencie odchy- ty był wysokim urzędnikiem znienawidzo- Bez wątpienia najdłużej trwał związek Kubańska opinia publiczna uznawała lił się nieco do tyłu na krześle i powiedział – nego przez rewolucyjnie nastawionego z Maritą Lorenz. Ta urodzona w Niemczech za rzecz naturalną, że tak delikatnie mówiąc Oczywiście najtrudniejszym dla mnie orze- młodzieńca reżimu ówczesnego dyktatora Amerykanka przybyła do Hawany tuż „pełen męskiej werwy” przywódca prowa- chem do zgryzienia był Fidel Castro. Kuby Fulgencio Batisty. W 1959 Castro oba- po wybuchu rewolucji mając zaledwie 19 lat. dzi równie aktywne życie erotyczne. Jednak, Zaskoczony zapytałem dlaczego. Prze- li jego rządy. Pragnęła na własne oczy przekonać się, jak nieliczne zresztą, szczegóły zaczęła pozna- cież ówczesna Kuba była jednym z najwięk- Mirta była też matką ich syna Fidelito – na tej karaibskiej wyspie powstaje nowy wać dopiero pod koniec jego życia. Więk- szych sojuszników NRD – wojska kubańskie „Fidelka” – najstarszego z ogólnej liczby przy- wspaniały świat. szość z nich ujawnił pracujący dla niego przez razem z wschodnioniemieckimi służyły najmniej dziewięciorga dzieci przyszłego Castro odwiedził statek, którym przypły- 17 lat jako ochroniarz Juan Reinaldo Sanchez, w Angoli. Były wieloletni szef Stasi uśmiech- władcy Kuby. Dokładnej liczby zapewne nig- nęła i natychmiast polubił rezolutną dziew- który w 2008 zbiegł do USA, a sześć lat póź- nął się tylko i odparł – Kobiety! Kobiety! Nig- dy nie poznamy. Po rozwodzie zabrała syn- czynę. Zamieszkała w stolicy i została jego niej wydał w Hiszpanii książkę „Podwójne dy nie miał ich dosyć! ka ze sobą do Stanów Zjednoczonych. kochanką. W pewnym momencie zaszła życie Fidela Castro”. Podczas jednej z wizyt kubańskiego dyk- Jednak przed zamachem stanu, który do- w ciążę, która została usunięta. Później mia- Nie chodzi tylko o opowieści o szeregu ko- tatora we wschodnim Berlinie, po całym prowadził do obalenia Batisty, Castro prze- ła utrzymywać, że na polecenie samego chanek. Poznaliśmy też mnóstwo szczegó- dniu parad i przemówień, ludzie z kierowa- konał byłą już małżonkę, by zezwoliła syno- Castro. Sprawa jest do dziś otoczona mgłą łów jednorazowych przygód z kobietami nej przez Wolfa komórki odpowiedzialnej wi przyjechać odwiedzić go w Meksyku. Póź- tajemnicy. Wypłynęła do Miami. Niektórzy o „podejrzanej reputacji”. O istnieniu jego za bezpieczeństwo gościa zameldowali mu, niej nie zwróci już chłopca matce. twierdzą jednak, że ją po prostu porwano. ostatniej żony Dalii zwykli Kubańczycy do- że gość w tajemniczy sposób zniknął ze swo- Fidelita wysłano do szkoły w Moskwie. Miała obudzić się tam w szpitalu. Po pew- wiedzieli się dopiero w 2006 roku, gdy dyk- jego hotelowego apartamentu. – Po prostu Po latach wrócił na Kubę i został jednym nym czasie do współpracy wciągnęli ją agen- tator zaczynał już podupadać na zdrowiu otworzył okno, wyskoczył i udał się wprost z głównych krajowych specjalistów i niedługo miał ustąpić jak przywódca. do pewnego nielegalnego burdelu – mówił w dziedzinie energii nuklearnej. Jednak Często twierdzono, że był niezdolny śmiejąc się Wolf. w 1992 roku sam ojciec wyrzucił go z pra- Dużą część legendy stworzyć jakikolwiek długotrwały związek Oczywiście Stasi mogłaby „dostarczyć” cy za rzekome fatalne zarządzanie placów- z kobietą. Prawda jest jednak inna – zbudo- Castro odpowiednie „dziewczyny”. Jednak, ką badawczą. Castro w kraju, wał wiele długich i trwałych związków, ale jak twierdził Wolf, ten lubił postępować Pierwszą kochanką, jaka pojawiła się już gdzie ceni się nigdy nie potrafił zadowolić się tylko jednym. po swojemu. Pamiętajmy, że człowiek ten w czasie pierwszego małżeństwa Castro, Po dekadach jego rządów większość zwy- stał się on uosobieniem komunistycznej była Natalia „Naty” Ruvelta obdarzona kru- kulturę macho kłych Kubańczyków urodzonych już po re- Kuby. Żył swoją rozdętą do granic niemoż- czoczarnymi włosami mieszkanka Hawa- wolucji ani nie uwielbiła ani nie nie cierpia- liwości legendą. Wszystko tu było przery- ny i żona jednego z tutejszych kardiologów. stanowiły jego ła człowieka, którego znali jako po prostu „Fi- sowane i przejaskrawione: słynna broda, Natalia urodziła mu córkę Alinę, która liczne miłości dela”. Jego postać stała się częścią narodo- palenie cygar – z powodów zdrowotnych w 1993 – posługując się peruką i fałszywym wego wizerunku Kuby. Jak mebel we włas- porzucił je po pięćdziesiątce – wizerunek hiszpańskim paszportem – zbiegła do Sta- i pociąg do kobiet nym domu. Tyle, że na Kubie zakup dobrych polityka machającego kijem bejsbolowym nów Zjednoczonych. mebli graniczy z cudem. czy rozlatujący się jacht „Granma”, którym Castro nie zamierzał jednak spoczywać Doskonale pamiętam letnią wizytę na ha- rewolucjoniści dobili do brzegów Kuby, aby na laurach. Zauroczyła go Celia Sanchez. Znał wańskiej starówce w dniu jego 80. urodzin. rozpocząć swoje dzieło. ją jeszcze z rewolucyjnych lat 50. Kobieta ta Gapiłem się na zwisający z balkonu rozpada- Dużą część legendy Castro w kraju, który przez trzy dekady była jego osobistą asystent- jącej się XIX-wiecznej wilii kawał starego oficjalnie chwaląc się równością płci wciąż ką i powierniczką. Zazdrośnie strzegła pry- płótna, na którym wypisano czarną farbą: ceni sobie kulturę macho, stanowi jego mi- watności Fidela. Dopiero po jej śmierci „Brawo, Fidel! Daj nam kolejne 80!” Oczy- łość i pociąg do kobiet. Cały szereg kochanek w 1980 roku Castro ożenił się z inną długo- wiście chodziło o lata, nie kochanki. a – wśród nich jedna, która nawet próbowała letnią towarzyszką jego działań byłą nauczy- TŁUMACZENIE ZBIGNIEW MACH Polska 12// Magazyn www.polskatimes.pl Poniedziałek, 28 listopada 2016

SPRYTNY DYKTATOR, KTÓRY GRAŁ NA NOSIE AMERYKANOM

transportowano w przebraniu bogatego plan- dokona inwazji na Kubę, Rosjanie wycofali tatora. – Naprawdę kawał chłopa. Potężny, własny arsenał z Kuby i rozebrali bazy. Jed- sporo ponad 180 cm wzrostu, oliwkowa ce- nak ich obecność na wyspie dalej wzrastała, Castro – despota, ra, pełna twarz i zwichrzona broda – pisał co poskutkowało między innymi… pojawie- później Matthews. niem się licznej generacji blond Kubańczy- Ten życzliwy portret Castro połączony ków o niezbyt swojskich imionach jak z informacją, że jednak przeżył dobicie Władimir czy Siergiej. Setki obywateli Kuby który nigdy nie dał do brzegu, nadały kampanii partyzanckiej studiowały w ZSRR i w innych krajach bloku nowy impet. W 1959 r. twórca Bonda Ian wschodniego. Fleming wówczas także pracownik wywia- Castro zaczął prześladować Kościół kato- du i szef działu zagranicznego „The Sunday licki i tworzyć komitety obrony rewolucji ma- Times” wysłał na Kubę dziennikarza Norma- jące za zadanie rozprawę z opozycjonistami się Zachodowi i CIA na Lewisa. Miał on za zadanie wybadać szan- – a przy okazji i homoseksualistami – których se obalenia przez Castro reżimu Batisty. skazywano na kary więzienia lub roboty Lewis wspominał później dwa niezwykle przymusowe. Fidel Castro barwne spotkania, jakie odbył w Hawanie. Zawsze usiłował odgrywać rolę globalne- Dla kolejnych 11 administracji amerykańskich Pierwsze z Edem Scottem, który miał w swo- go gracza w walce o „zwycięstwo komuni- był postacią znienawidzoną. CIA próbowało wielokrotnie go im biurze zabawiać się z nagimi kobietami zmu”. Teraz zaczął więc eksportować rewo- i nosił spinki wykonane ze zużytych nabo- lucję, gdzie tylko się dało. Dla wspierania zgładzić, albo choćby pozbawić go brody – symbolu. On rządził jów. To na nim częściowo wzorował Fleming walk marksistowskich partyzantek wysyłał postać Jamesa Bonda. Drugie – z Ernestem do Angoli, Etiopii czy Mozambiku tysiące ku- jednak dłużej niż jakikolwiek demokratyczny przywódca Hemingwayem, który w tym czasie miał bańskich żołnierzy. zwyczaj wypijać na poczekaniu sporą ilość Jednak na samej Kubie sytuacja zaczyna- francuskiego aperitifu Dubonnet. – Nic mi nie ła przybierać zły obrót. Coraz bardziej wro- powiedział, ale nauczył więcej, niż chciałem go nastawiony do Moskwy Guevara skłócił Kuba wiedzieć – wspominał rozmowę ze słynnym się z Castro i wyruszył do Boliwii wesprzeć pisarzem Lewis. miejscowych powstańców. W 1967 schwyta- W chwili gdy wczesnym rankiem 1 stycz- no go i stracono. nia 1959 roku Batista odlatywał z Hawany Fi- Liczne próby CIA pozbycia się Castro wy- Matthew Campbell del Castro stawał się już żywą legendą. wierały jedynie skutek odwrotny do zamie- [email protected] Jeden z jego pierwszych kroków polegał rzonego. Dowody na kolejne spiski na jego na postawieniu przed sądem kapturowym życie dyktator wykorzystywał do pobudza- idel Castro miał szczęście pół tysiąca urzędników reżimu. Zostali ska- nia nastrojów lęku przed amerykańską inwa- do prób zamachów i dobie- zani, wyprowadzeni z cel i rozstrzelani. Prze- zją i ożywiania poparcia dla rewolucji. rania mu się do skóry. Jed- rażony naród mógł oglądać czarno-białą re- Zezwolił amerykańskim Kubańczykom nak żadna nie była aż tak lację z egzekucji nadawaną przez amerykań- po raz pierwszy odwiedzić mieszkające F naciągana i zupełnie nie- ską telewizję. Castro bronił decyzji jako zła na wyspie rodziny. Decyzja na krótko popra- prawdopodobna jak ta za- koniecznego dla okrzepnięcia rewolucji. Jed- wiła stosunki z USA. Jednak w 1980 doszło kładającą, że przez użycie specjalnej substan- nak międzynarodowa opinia publiczna do- do niezwykłego i dziwacznego wydarzenia cji chemicznej – dodanej do pasty do czysz- stała pierwszy sygnał ostrzegawczy – ten – próbując uśmierzyć społeczne niezadowo- czenia butów – pozbawi się go bujnej, czar- człowiek nie jest zwolennikiem poszanowa- lenie Castro pozwolił 125 tys. Kubańczyków nej brody. Według speców z centrali CIA nia wolności. opuścić kraj. Do tego celu używali łodzi, tratw w Langley w Wirginii operacja taka podko- Jedną z najbardziej barwnych postaci we czy wręcz zwykłych dętek od kół samocho- pałaby jego autorytet, a w konsekwencji do- wczesnym otoczeniu przywódcy kubańskiej dowych. Okazało się, że wielu z tych „boat prowadziła do upadku. rewolucji był Ernesto Guevara. Ten palący people” odbijających od brzegu w porcie Udokumentowany opis tej tajnej akcji – cygara argentyński lekarz w nieodłącznym Mariel stanowią zwalniani z zakładów kar- a także innych zakładających użycie na przy- berecie na głowie stanie się ikoną lewicy w ta- nych więźniowie i pacjenci szpitali psychia- kład wiecznego pióra, z którego podczas pi- kim samym stopniu, co i sam Fidel. Jego ży- trycznych. Dyktator miał nadzieję, że przy- sania miała wyskoczyć nasączona trucizną cie i udział w rewolucji przypomnieli ponad czynią się oni do wzniecenia chaosu i zamę- igła czy eksplodującego w odpowiednim mo- dekadę temu twórcy filmu „Dzienniki mo- tu na „ziemi wroga”. mencie cygara – znajdziemy w Muzeum Re- tocyklowe”. Guevara nie miał pojęcia o go- Rozpad ZSRR – przez dekady niezwykle wolucji w Hawanie. Stanowią one świade- spodarce, ale Castro mianował go szefem hojnie wspierał wyspę gospodarczo – zda- ctwo powszechnej w trakcie zimnej wojny banku narodowego. Nowe kubańskie ban- wał się przekreślać szanse kubańskiego reżi-

obsesji Amerykanów – za wszelką cenę od- FOT.RHS/AP knoty podpisywał przydomkiem „Che”. mu na dalsze trwanie. Nic z tego. Castro sunąć kubańskiego dyktatora od władzy. b Castro wobec Zachodu był tak bezwzględny, jak wobec opozycji Nic jednak nie dzieje się w próżni. Nasila- dzielnie trwał na stanowisku. Ba, zaczął na- Tak się jednak nie stało. Po obaleniu ła się opozycja wobec przywódcy. W 1961 ro- wet eksperyment ze swoistą ograniczoną w 1959 roku reżimu Fulgencio Batisty Castro zało – na szczęście na próżno – prosił ZSRR, ku liczącą 1.5 tys. ludzi armia sformowana formą kapitalizmu. Reżim przymykał oko spędził na światowej scenie politycznej wię- by jako pierwszy zaatakował nuklearnie „jan- z uchodźców przy pomocy CIA podjęła pró- na małe rodzinne biznesy – na przykład cej czasu, niż jakikolwiek inny przywódca keskich imperialistów”. bę „odbicia” Kuby. Koncepcja polegała na do- knajpki we własnym domu. Rolnikom poz- oprócz królowej Elżbiety. Ten uwielbiający Jednak dla europejskiej lewicy – choćby tarciu do południowych brzegów Zatoki wolono sprzedawać swoje produkty po ce- godzinami głośno perorować tytan XX wie- dla byłej francuskiej pierwszej damy Danielle Świń i założeniu tam przyczółka. Castro pa- nach rynkowych. Zagraniczne firmy mogły ku „przeczekał” wszystkich kolejnych ame- Mitterand – stanowił ikonę. Bohatera wyz- miętał jednak własną lekcję historii – tym ra- otwierać hotele. rykańskich prezydentów i przekształcił swój walającego Kubańczyków od skorumpowa- zem to on czekał na przybyszów. Większość Takie posunięcia nie wystarczyły jednak niewielki kraj w jeden z ostatnich bastionów nego i wspieranego przez USA reżimu, któ- z nich schwytano lub zabito. do uciszenia krytyków. Skutek? Aresztowa- komunizmu. ry przekształcił Hawanę w plac zabaw dla bo- Za chwilę świat czekał już nowy dramat. nia setek działaczy opozycyjnych głośno do- Nawet gdy w 2006 choroba zmusiła go gatych amerykańskich turystów i mafiosów. W 1962 r. lecące nad Kubą amerykańskie sa- magających rozpisania wyborów. do przekazania władzy swojemu dziś 85-let- W najwcześniejszym okresie, gdy Castro moloty szpiegowskie wykryły konstrukcje W 1998 roku Kubę odwiedził Jan Paweł niemu bratu Raulowi, wciąż był obecny z towarzyszami walczył jeszcze w górach, służące budowie silosów dla zdolnych prze- II. Podczas pielgrzymki wyrażał obawy o po- za kulisami. Wciąż pociągał za wiele sznur- świat interpretował wątpliwości na jego ko- nosić głowice nuklearne rakiet średniego za- szanowanie na wyspie praw człowieka, ale ków. Jego potężny i donośny niegdyś głos rzyść. Jego rewolucja od początku zdawała sięgu mogących dotrzeć do terytorium USA. krytykował też amerykańskie embargo jako przybrał teraz formę niemal szeptu, włosy się skazana na porażkę. W 1956 30-letni wów- 13 dni trwały pełne napięcia polityczne „niesprawiedliwe i etycznie nie do zaakcep- na brodzie posiwiały i uległy przerzedzeniu. czas przyszły dyktator razem z garstką zwo- „przepychanki” między prezydentem Joh- towania”, co pozwoliło Castro odtrąbić poli- Ale mimo to co jakiś czas pojawiał się zno- lenników dotarł do wybrzeży Kuby na jach- nem F. Kennedym i ówczesnym I sekreta- tyczne zwycięstwo. wu, aby zapewniać świat i Kubańczyków, że cie „Granma”. Tu jednak czekały już na nich rzem KC KPZR Nikitą Chruszczowem. Kry- Ostatni raz schorowany dyktator pojawił komunizm przetrwa na wieki. reżimowe wojska. Prasa całego świata dono- zys mógł zanurzyć świat w wojnie nuklear- się publicznie w kwietniu na VII Kongresie Dla kolejnych 11 amerykańskich admini- siła, że przywódcę partyzantki zabito w wal- nej, której skutków mogły okazać się kata- Komunistycznej Partii Kuby. Gdy wyrażał stracji był postacią znienawidzoną. Straszyd- kach, do których doszło tuż po dobiciu jed- strofalne. Castro wysłał do Rosjan tajną de- zdziwienie z racji dożycia do dziewięćdzie- łem. Postrachem. Totalitarnym despotą bez nostki do brzegu. Jednak przeżył, aby znów peszę nalegając, by uderzyli na USA. Chrusz- siątki, obserwatorzy zwracali uwagę, że drżą skrupułów wsadzającym do więzienia włas- podjąć walkę. czow miał odpowiedzieć, że taka prośba rów- mu ręce. Pożegnał się z partią. – Wkrótce sta- nych obywateli. Marksistowską rewolucję Jeszcze tego samego roku lojalni wobec na się zaatakowaniu jako pierwszy teryto- nie się ze mną to, co ze wszystkimi. próbował eksportować do różnych krajów niego bojownicy skontaktowali się z amery- rium wroga, co oznacza początek wojny ter- Na wszystkich nas przychodzi kolej, ale ide- na całym świecie. W czasie kryzysu kubań- kańskim dziennikarzem Herbertem L. monuklearnej. ały kubańskiego komunizmu będą trwać da- skiego w 1962 roku doprowadził glob niemal Matthewsem, którego w góry w celu prze- Po uzyskaniu zapewniania, że Ameryka lej – powiedział Fidel Castro. a na krawędź przepaści, bo jak się później oka- prowadzenia wywiadu z przywódcą prze- usunie swoje rakiety z terytorium Turcji i nie TŁUMACZENIE ZBIGNIEW MACH Polska Poniedziałek, 28 listopada 2016 www.polskatimes.pl Magazyn //13

FIDEL CASTRO, ŚWIADEK HISTORII

b Marzec 1985 r. Fidel Castro pali cygaro podczas wywiadu prasowego, jaki miał miejsce w pałacu prezydenckim w Hawanie. b Historyczna wizyta Jana Pawła II na Kubie w 1998 r. była Dyktator uwielbiał cygara, kubańską markę Cohiba stworzono specjalnie dla niego. Dziś należy do jednej z bardziej ekskluzywnych szeroko komentowana przez prasę na całym świecie El Comandante, wyjątkowy dyktator Rządził Kubą niemal 50 lat. Spotykał się z najważniejszymi ludźmi na świecie. Mimo że był komunistą, przyjął krzyżyk, jaki podarował mu Jan Paweł II podczas wizyty na wyspie

b Wrzesień 1960 r. Castro i Nikita Chruszczow na sesji ONZ w NY FOT.AP ,CHARLES TASNADI/AP , , JOSE WIECZOREK ZYGMUNT GOITIA/AP TASNADI/AP ,CHARLES FOT.AP b Czerwiec 1972 r. Fidel Castro podczas wizyty na Śląsku. b Lipiec 1959 r. Fidel Castro i W.A. Reiford, b Czerwiec 1962 r. Castro gra w baseball w szkole dla nauczycieli w Sierra Maestra. Otrzymał od górników insygnia zawodu, w tym czapkę który przybył na Kubę otworzyć sierociniec Baseball jest na Kubie niemal tak popularny, jak w Stanach Zjednoczonych Polska 14// Magazyn www.polskatimes.pl Poniedziałek, 28 listopada 2016 Zachowują się gorzej niż zwierzęta

Ponad 83 procent sprawców przemocy wobec zwierząt to mężczyźni, zwykle w wieku 50–59 lat. Sądy podchodzą do nich coraz surowiej, ale to nie wystarcza. Jesteśmy wciąż barbarzyńcami – wynika z raportu „Niech mają prawa”

nawiązki na cel związany z ochroną zwie- Kim są osoby znęcające się nad zwierzę- Społeczeństwo rząt. Średnia wysokość zasądzonej nawiąz- tami? Okazuje się, że w bardzo wielu przy- ki wyniosła 740 zł, najniższa 50 zł, a najwyż- padkach są to ludzie, którzy dopuszczają sza 4000 zł. Również liczba ujawnianych się także przemocy wobec członków naj- przez policję wykroczeń z ustawy o ochro- bliższej rodziny. Tadeusz J. z Nysy od 2006 Tomasz Kapica nie zwierząt jest znikoma. Sprawy te kończą roku znęcał się nad swoją żoną. Po pijaku [email protected] się na ogół nałożeniem mandatu karnego wszczynał awantury domowe, szarpał ją na sprawcę. Sprawy trafiające do sądów do- za ubrania, popychał, uderzał rękami po gło- Kędzierzynie- tyczą na ogół niewłaściwych warunków wie, dusił, groził pozbawieniem życia. Rzu- Koźlu policja szu- utrzymywania zwierząt domowych lub go- cał też w nią różnymi przedmiotami. Kiedyś ka sprawcy jedne- spodarskich. Sądy orzekają wobec spraw- w napadzie furii włożył mieszkającego z ni- go z najbardziej ców wykroczeń przede wszystkim karę mi kundelka do pralki i włączył tryb pracy. wstrząsających grzywny. Przedstawiciele organizacji upo- Zwierzę zdechło w męczarniach. Wtedy żo- mordów na zwie- minających się o prawa zwierząt uważają, na nie wytrzymała i opowiedziała o wszyst- rzęciu,W z jakim mieliśmy do czynienia że wysokości kar zasądzanych wobec kim policjantom. Sąd Rejonowy w Nysie w ostatnich latach. Dokładnie tydzień temu sprawców nie jest zbyt dolegliwe i społecz- skazał go na łączną (za znęcanie się nad żo- mieszkaniec osiedla Blachownia podczas nie satysfakcjonujące. I podają przykłady: ną i zwierzęciem) karę 2 lat i 6 miesięcy poz- spaceru w niewielkim zagajniku znalazł po- kara dwóch miesięcy pozbawienia wolnoś- bawienia wolności. wieszonego na lince psa. Linka była przy- ci z jej warunkowym zawieszeniem za bicie Fundacja Czarna Owca Pana Kota i Sto-

twierdzona do gałęzi. Zwierzę niestety już GDESZ DARIUSZ FOT. tchórzofretki drewnianą pałką i wyrzucenie warzyszenie Ochrony Zwierząt Ekostraż nie żyło. Policjanci na miejscu zebrali wiele b Pies – najlepszy przyjaciel człowieka, nie zawsze może liczyć jej na śmieci. Podobnie jak 4 miesiące pozba- przenalizowały wiele wyroków sądowych śladów, zabezpieczono także truchło psa. na odwzajemnienie uczucia. wienia wolności z warunkowym zawiesze- z ostatnich lat. Sprawcami przestępstw Nieoficjalnie mówi się, że mogą się na nim niem wykonania orzeczone za poderżnię- i wykroczeń przeciwko zwierzętom byli znajdować ślady, które ułatwią dotarcie Wymiar spra- względnego ograniczenia albo pozbawie- cie gardła kotu czy 6 miesięcy pozbawienia przede wszystkim mężczyźni - 83 procent, do sprawcy. Brutalny czyn wstrząsnął miesz- wiedliwości był nia wolności. Zdaniem sędziego bardzo dot- wolności z warunkowym zawieszeniem wy- ale autorzy raportu zwróciili uwagę, że licz- kańcami. Jeśli sadysta zostanie złapany, to zbyt łagodny. kliwe mogą być kary ograniczenia wolnoś- konania za znęcanie się nad kotem ze szcze- ba kobiet, które dopuściły się takich prze- niewykluczone, że trafi za kraty. Czego zresz- W połowie spraw roz- ci, czyli zmuszenie na przykład do pracy gólnym okrucieństwem poprzez jego wrzu- stępstw, wzrosła w ciągu kilku lat dwukrot- tą domagają się bardzo licznie internauci, patrywanych przez społecznych. Solidną karą dla sprawców cenie do pieca centralnego ogrzewania. - Sę- nie. Kobiety, jak wynika z lektury wyroków którzy z oburzeniem komentują jego bestial- badane sądy w la- może być także orzeczenie o konieczności dziowie wykazują się niebywałą łagodnoś- sądowych, potrafią być wyjątkowo okrut- ski czyn na forach internetowych. tach 2012–2014 nie wpłaty dużej kwoty na rzecz jednego ze sto- cią wobec sprawców, nawet jeśli odpowia- ne wobec zwierząt. W latach 2012–2014 są- orzeczono wobec warzyszeń walczących z przemocą wobec dają oni jednocześnie za popełnienie dwóch dy skazywały kobiety za takie formy prze- Kiedyś karą była głównie grzywna sprawców prze- zwierząt. Bo mało co tak boli, jak mocne przestępstw przeciwko zwierzętom doko- mocy wobec zwierząt jak np. ugodzenie psa - W ostatnich latach uległa zmiana nasta- stępstw przeciwko uderzenie po kieszeni. Ale przedstawiciele nanych ze szczególnym okrucieństwem - nożem w okolice żeber, wyrzucenie psa wienia społeczeństwa do takich czynów, zwierzętom żadnych organizacji prozwierzęcych uważają, że przekonuje autor raportu. przez okno, utopienie młodego kota w se- podobnie jak orzecznictwo sądów - przy- kar. Średnia wysokość wciąż wymiar sprawiedliwości jest zbyt ła- desie, a następnie wrzucenie go do pieca znaje sędzia Waldemar Krawczyk z Sądu zasądzonej nawiązki skawy dla zwyrodnialców. Agresja bierze się centralnego ogrzewania czy też uduszenie Okręgowego w Opolu. - Szkodliwość takich wyniosła 740 zł, naj- Fundacja Czarna Owca Pana Kota i Sto- ze złego wychowania 6-miesięcznego psa. czynów sądy oceniają znacznie wyżej. Kie- niższa 50 zł, a najwyż- warzyszenie Ochrony Zwierząt Ekostraż Co ciekawe, to właśnie w Kędzierzynie- dyś orzekały najczęściej kary grzywny, póź- sza 4000 zł. przygotowały raport pt. „Jak Polacy znęca- Koźlu zapadł pierwszy w Polsce surowy wy- Kary za takie przestępstwa niej wyroki w zawieszeniu. Teraz coraz ją się nad zwierzętami”. Autorzy ustalili, że rok za zabicie szczeniąt, co przez wiele lat mają być wyższe częściej sądy decydują się na kary bez - wciąż ponad 74 procent spraw o przestęp- było i do dzisiaj jest dość częstą praktyką Statystycznym sprawcą przestępstw prze- stwa przeciwko zwierzętom kończy się od- pozbywania się niechcianych miotów, ciwko zwierzętom w latach 2012–2014 był mową wszczęcia lub umorzeniem docho- zwłaszcza na wsiach. Tam społeczne przyz- mężczyzna w wieku od 50 do 59 lat, za- REKLAMA 016804310 dzenia. Tylko ok. 19 procent postępowań wolenie na takie zachowania wciąż jest zbyt mieszkujący raczej na wsi, który za popeł- znajduje swój finał w sądzie. Zasadniczą duże. Do bestialskiego czynu do szło 10 niony czyn został skazany przez sąd na ka- przyczyną odmów wszczęcia oraz umorzeń czerwca 2013 roku. Jerzy S. zabrał miot su- rę podstawową pozbawienia wolności z wa- dochodzeń w sprawach o przestępstwa ce, którą trzymał w gospodarstwie, i wsadził runkowym zawieszeniem jej wykonania przeciwko zwierzętom jest brak „faktycz- do reklamówki. Potem poszedł do lasu. Tam na okres próby. Statystyczna sprawczyni nych podstaw oskarżenia” oraz brak „usta- zabił psy uderzając reklamówką kilkakrot- przestępstwa przeciwko zwierzętom w la- wowych znamion czynu abronionego”. In- nie o drzewo. tach 2012–2014 to także kobieta w wieku nymi słowy bardzo trudno jest udowodnić Ornitolog, który w pobliżu prowadził ba- od 50 do 59 lat zamieszkująca na wsi. Mło- winę sprawcy, bo na przykład sąsiedzi nie- dania, usłyszał kwilenie piesków. Chwilę dociani sprawcy przestępstw przeciwko chętnie świadczą przeciwko podejrzanym. potem znalazł reklamówkę, a w niej cztery zwierzętom (tj. osoby w wieku od 17 do 21 - Ofiarami przestępstw z ustawy martwe zwierzęta i trzy w stanie agonal- lat) to także przede wszystkim mężczyźni o ochronie zwierząt są przede wszystkim nym. Ciężko ranne szczeniaki zostały hu- (78 procent). zwierzęta domowe, ponad 83 procent. manitarnie uśpione przez weterynarza, Ministerstwo Sprawiedliwości planuje A ich głównymi sprawcami – mężczyźni, a sprawą zajęła się policja, który ustaliła, że zaostrzenie kar wobec sprawców przemocy także ponad 83 procent – wyjaśnia Dawid sprawcą jest właśnie Jerzy S. Prokuratura wobec zwierząt. Chodzi przede wszystkim Karaś, autor raportu. Sprawcy przestępstw i przedstawiciel Towarzystwa Opieki o zwiększenie kar za zabijanie i znęcanie się przeciwko zwierzętom są skazywani prze- nad Zwierzętami w Kędzierzynie-Koźlu nad nimi z 2 do 3 lat pozbawienia wolności. de wszystkim na kary pozbawienia wol- wnioskowali o 4 miesiące bezwzględnego W przypadku dokonania tego ze szczegól- ności. Wykonanie 86 procent tych kar jest więzienia. Sąd był bardziej surowy i skazał nym okrucieństwem kara wzrośnie do 5 lat. warunkowo zawieszane przez sądy winnego na 8 miesięcy. Mowa jest też o wprowadzeniu obligato- na okres próby. - Kary bezwzględnego wię- Skąd się bierze agresja wobec zwierząt? ryjnego, a zatem nieuchronnego dla spraw- zienia orzekane były przez sądy sporadycz- Zdaniem zoopsychologa Joanny Kosińskiej cy orzekania przez sąd nawiązki w wysokoś- nie jako wyjątek od zasady jej nieorzeka- – przede wszystkim ze złego wychowania. ci od 1000 zł do 100 tysięcy zł, na cel związa- nia - podkreśla Dawid Kuraś. – Żyjemy w kulturze, w której zwierzę ma ny z ochroną zwierząt. Przypomnijmy, naj- służyć człowiekowi i w związku z tym jest wyższa zasądzona dotąd nawiązka wynio- Najwyższa nawiązka to 4000 zł traktowane jako coś gorszego – tłumaczy Jo- sła 4 tysiące złotych. Proponowane są też Sądy najrzadziej wymierzały skazanym ka- anna Kosińska. – Nie uczymy dzieci, że zwie- zmiany dotyczące zakazu wykonywania za- rę ograniczenia wolności (ponad 17 procent rzęta także cierpią i czują. Podobnie rzecz wodów związanych z kontaktem ze zwierzę- orzeczonych kar). W połowie spraw rozpa- ma się, jeśli weźmiemy pod uwagę prawo. tami. Fakultatywne będzie orzeczenie takie- trywanych przez badane sądy w latach Gdy ktoś skrzywdzi człowieka, wie, że cze- go zakazu przy podstawowym typie czynów 2012–2014 nie orzeczono wobec sprawców ka go za to odpowiedzialność karna. Ale je- karalnych popełnianych na zwierzętach. Na- przestępstw przeciwko zwierzętom żadnych żeli ktoś skrzywdzi psa, to szkodliwość czy- tomiast obligatoryjne – przy znęcaniu się ze kar. Jeśli je orzekano, to głównie w formie nu jest uznawana za znikomą. szczególnym okrucieństwem. a Polska Poniedziałek, 28 listopada 2016 www.polskatimes.pl Magazyn //15

że pozostałe oferowane przez niego na Al- Rynek sztuki legro obrazy Kossaków też nie wyglądają na autentyczne. Maciek nie okazał zdziwie- Fałszywego Kossaka nia, sam przeszedł do ataku, stał się agre- sywny i opryskliwy. Nie odpowiedział na żą- Artur Drożdżak danie zwrotu pieniędzy za sprzedany falsy- [email protected] fikat i pobrane 12 dzieł z kolekcji Sławka. Kolekcjoner zawiadomił policję. Ru- sprzedam od zaraz. szyło śledztwo, a do nowotarskiej proku- ona spojrzała na męża, któ- ratury zaczęły spływać sygnały o kolej- ry wyglądał na szczęśliwe- nych oszustwach związanych z mistrzami go, że do swojej kolekcji pędzla. Odezwała się mieszkanka Tarno- zdobędzie autentyczny Wraz z certyfikatem, wa, której Maciek za 18 tys. zł oferował obraz Wojciecha Kossaka do sprzedaży obraz Leona Wyczółkow- datowany na n1935 r. – Ko- skiego. Dzieło odebrała osobiście. Zapła- Żchanie, to najważniejsza rzecz, jaką kupu- ciła 10 tys. zł. I obraz, i dołączona opinia ję w życiu – nie krył 66-letni Sławomir K. okazały się falsyfikatami. Kobieta dowie- (inicjały zmienione) Jakiś czas później do- także podrobionym działa się o tym, gdy zawiozła obraz do re- wiedział się, że oryginalne dzieło wisi spo- nomowanej galerii w Warszawie, by go kojnie w Muzeum Sztuki w Łodzi, a obraz wystawić na aukcji. w jego salonie jest tylko jego lichą podrób- Maciek wił się jak piskorz i zamiast ką. I tak na marne poszło jego 30 tys. zł. Kolekcjoner kupił obraz po okazyjnej cenie. Oryginał wisi zwrotu gotówki oferował kobiecie m.in. Sławomir K. wszyscy zwyczajowo na- droższy obraz Włodzimierza Tetmajera. zywają Sławkiem, to znana postać na Pod- w muzeum. Nabywca stracił 30 tysięcy złotych Joanna M. odmówiła. halu, artysta, kolekcjoner amator - tak o so- Potem okazało się, że Tetmajer to też bie mówi. Obrazy kupował to tu, to tam, podróbka. większość za pośrednictwem portalu auk- Policjanci z Komendy Wojewódzkiej Po- cyjnego Allegro. licji w Krakowie przebadali transakcje Maćka z Gniezna poznał przy okazji na- internetowe Maćka. Jako sprzedawca uży- bycia zabytkowego mebla. Gość osobiście wał nicka hecoraj i nie dało się ukryć, że przywiózł barokową szafkę, przy okazji na aukcjach oferował znacznie więcej fał- zauważył, że gospodarz pasjonuje się ma- szywych obrazów. Za 25 tys. zł chciał larstwem. Zaproponował mu wówczas sprzedać obraz Jerzego Kossaka „Wesele kra- kupno obrazu Wojciecha Kossaka „Ranny kowskie jedzie do ślubu”, który wisi w Mu- kirasjer i dziewczyna”. Wskazał, że dzieło zeum Narodowym w Warszawie. Z kolei też jest wystawione na internetowej auk- proponowany nabywcom obraz „Żołnierz cji. Sławek był posiadaczem własnej pra- i dziewczyna przed Belwederem” od 1989 r. cowni plastycznej i od dziecka kochał ma- był wypożyczony do Kancelarii Sejmu. larstwo Kossaków. Nie mógł zignorować Maciej D. nie przyznał się do winy. Przy- propozycji Maćka. pomniał, że to Sławek chciał obraz Kossa- Wymienili wiele SMS-ów i maili, dzie- ka, „bo to było marzenie jego życia”. – Za- siątki razy rozmawiali przez telefon. Ofer- stanawiające, że rozpoznał fałszerstwo do- ta kupna Kossaka za 65 tys. zł cały czas piero, gdy miał zapłacić drugą ratę – insy- była aktualna. O jego autentyczności nuował oskarżony. świadczyła ekspertyza z 1984 r. najwybit- niejszego w Polsce znawcy Kossaków, On ma same falsyfikaty nieżyjącego już Kazimierza Olszańskie- Prokurator w akcie oskarżenia skierowa- go. Maciek dokument oferował w pakie- nym do Sądu Okręgowego w Nowym Są- cie z obrazem. czu zarzucił mu oszustwo na kwotę 52 tys. – Zakup wydał mi się dobrą inwestycją, zł i próbę wyłudzenia kolejnych 320 tys. obraz na rynku bez takiej ekspertyzy to złotych. Za tyle oferował fałszywe obrazy. kwota 4 tys. zł – nie krył Sławek przed naj- Maciej D. dobrowolnie poddał się karze

bliższymi. Był szczęśliwy, że będzie miał MUZEUM SZTUKI FOT. półtora roku więzienia w zawieszeniu na dzieło. Miało być perłą w jego kolekcji. b „ „Ranny„””” kirasjer i dziewczyna” Wojciecha Kossaka. Oryginał wisi w galerii Muzeum Sztuki w Łodzi 2 lata. Zobowiązał się także do zwrotu 36 Był w euforii, bo wydawało mu się, że tys. zł Sławomirowi K. i 10 tys. zł oszuka- taka szansa na rynku antykwarycznym to „gładko” namalowany, bez typowego tem- Grupa Vinci zie twarz zakrywał pas wojskowy. Eksper- nej tarnowiance. rzadkość. Zaufał Maćkowi, którego zaczął peramentu właściwego dla Kossaka. Małopolska poli- tyza stwierdzała, że dziewczyna ma kolo- Sławek pisał do Maćka w jednym z ma- cenić za wiedzę o realiach rynku sztuki. Jednak wątpliwości Sławka rozwiała cja kryminalna jako je- rową chustę na głowie, a na obrazie była ili, że miał nadzieję, iż „będzie cię stać choć Wiedział, że Maciek kiedyś miał galerię ekspertyza dołączona do dzieła. dyna w Polsce ma wy- jednolita – brązowa. na jedno słowo przepraszam”. z obrazami, a na co dzień prowadzi firmę Pół roku później na Allegro Sławek zna- specjalizowaną jed- Dla Sławka było jasne, że Olszański wy- – Nawet zaproponowałem – dodaje – że zajmującą się renowacją starych mebli. lazł kolejną ofertę Maćka. nostkę, mającą konując ekspertyzę na pewno nie pomylił- mogę zgodzić się na inny obraz Kossaka – Sprawiał wrażenie fachowca – Sławek Tym razem handlarz oferował za 22 tys. na koncie sukcesy by się w opisie tak podstawowych elemen- za tę samą sumę. No, ale on ma same fal- powie potem o nim prokuratorowi. zł obraz Jerzego Kossaka „Wesele krakow- w zwalczaniu złodziei tów. To go utwierdziło w przekonaniu, że syfikaty... Słowo „wrażenie” jest tu kluczowe. Po- skie”; w pakiecie była też ekspertyza po- i fałszerzy dzieł sztuki. ma w domu falsyfikat. Wyrok w sprawie Macieja D. jest już pra- dobne odczucia dotyczące Maćka mieli i in- twierdzająca autentyczność dzieła. Szef Grupy Bartłomiej Później dowiedział się, że prawda jest womocny. a ¹ ni. Srodze się zawiedli. Sławek powiększył Kossaka na ekranie Morek mówi, bardziej skomplikowana. Uświadomiła mu monitora i stwierdził, że obraz jest falsyfi- że w opisywanej to Jadwiga O-K., rzeczoznawca Desy w za- Transakcja katem. Był przekonany, że pod autentycz- przez nas sprawie kresie wyceny dzieł sztuki. Zamiast zwrotu Gdzieś w czerwcu 2013 roku doszło do fi- ną ekspertyzę ktoś przygotował podrobio- oszust dysponował „Przedstawiony obraz jest nieudolnym nalizacji transakcji. ny obraz. podrobioną eksperty- naśladownictwem warsztatowo na bardzo pieniędzy Maciek z żoną przyjechał z Wielkopol- Zadzwonił do Maćka i zwrócił mu uwa- zą , a to jest rzadkość. niskim poziomie bez charakterystycznych, za fałszywy obraz ski swoim autem. Ramę przymocował gę, że to, co wystawia jest „fatalnym ki- Była na starym papie- szerokich, swobodnych, a zarazem finezyj- do dachu pojazdu, a cenny obraz fachowo czem”. Ostrzegł, że podda też badaniu rze, pisana na maszy- nych pociągnięć pędzla budujących formę oferował droższe zwinięty w rulon długą podróż odbył dzieło, które od niego kupił. nie, wykonana z dużą z kolorystyką obcą palecie malarskiej Kos- w bardziej komfortowych warunkach. Za pośrednictwem znajomych zdobył starannością saka, bez temperamentu, z nie oryginalną dzieło Tetmajera. Panowie się porozumieli, że Sławek nazwiska wybitnych znawców twórczoś- sygnaturą„ – napisała. Jak się okazało, przy odbiorze Kossaka zapłaci 30 tys. zł, ci Kossaków. Miał zamiar poprosić ich a drugą ratę, czyli 35 tys. zł, przekaże do- o ocenę swojego dzieła. Sfałszowana ekspertyza było sfałszowane kładnie za rok. Maciek dał Sławkowi ory- Dodała coś jeszcze, co dobiło Sławka. – Nie ginalną ekspertyzę Olszańskiego. Pod lupą tylko dzieło, ale i ekspertyza to falsyfika- Tak przy okazji gość poprosił gospoda- Wcześniej jednak wziął do ręki lupę i zaczął ty – stwierdziła. Zauważyła, że Olszański rza o pokazanie mu kolekcji współczesnych badać obraz na własną rękę. Sprawdzał też używał pieczęci ze swoim nazwiskiem malarzy. Wybrał 12 obrazów, każdy o war- linijka po linijce zapisy z ekspertyzy. w latach 1998-99, ale nie w 1984 r. i nie po- tości tysiąca złotych. Zdumiony odkrył, że są w niej opisy sługiwał się tytułem „ekspert twórczości Po pewnym czasie syn Sławka, absol- szczegółów, których nie było na jego obra- Kossaków”. went krakowskiej Akademii Sztuk Pięk- zie. Z opinii wynikało, że ranny kirasjer ma Zdruzgotany Sławek powiadomił Maćka nych, zwrócił ojcu uwagę, że obraz jest zbyt głowę przepasaną chustą, a na jego obra- o odkryciu. Przy okazji zwrócił mu uwagę, Polska 16// Magazyn www.polskatimes.pl Poniedziałek, 28 listopada 2016

Stalking – Myślę, żesytuacja musiała być drama- Stalking to termin, który tyczna, skoro Iza postanowiła upublicznić pojawił się w latach 80. sprawę – mówi jedna ze znajomych Izabeli Piekło rodziny XX wieku w USA i do- Małysz. tyczył głównie gwiazd Mechanizm sprawy opisują jedynie oso- Andrzej Drobik dużego ekranu. by bezpośrednio mające do czynienia z na- [email protected] Jak tłumaczy Jagna Pi- stoletnią stalkerką. Jak się okazuje, sprawa Małyszów wowarska, prezes Fun- dotknęła wiele osób związanych ze odzina Adama i Izy dacji Można Inaczej, srodowiskiem skoków narciarskich. Małyszów przez ostatnie zajmującej się pomocą – Zagadywała, próbowała rozmawiać. My cztery lata przechodziła ofiarom stalkingu, dzi- byliśmy na to uczuleni, dostaliśmy ostrzeże- wyjątkowo trudne chwi- siaj to już prawdziwy nie od Izy Małysz. W pewnym momencie trwało aż cztery le. Zaczęło się od niewin- problem społeczny. wszyscy bardzo uważaliśmy na zaproszenia nych zaczepek nastolatki - Choć przepisy praw- do znajomych od osób związanych ze sko- Rz Warszawy, a skończyło na groźbach karal- ne są dobrze skonstru- kami. Bardzo często okazywało się, że to kon- nych i rozprawie sądowej. owane, policja często ta fikcyjne – mówi Katarzyna Koczwara, któ- lata. To koniec? sobie z nimi nie radzi. ra w tamtym okresie pracowała w biurze pra- Cztery lata nękania. Aktualnie nie dysponu- sowym PZN. Sąd: Będzie upomnienie jemy miarodajnymi da- – Około dwóch lat temu dostałem zapro- Izabela Małysz bardzo dba o prywatność nymi, dlatego że dane szenie do znajomych od tej dziewczyny. Za- swojej rodziny. Rzadko udziela wywiadów, policyjne dotyczą częła mnie zaczepiać, udawała, że interesu- niechętnie pokazuje się publicznie. Dlatego wszczętych postępo- je się skokami narciarskimi. To nie było dla Od kilku lat rodzina Adama Małysza była fakt, że postanowiła upublicznić swój prob- wań. Do mnie po po- mnie dziwne, bo zaprasza mnie dużo osób prześladowana przez nastoletnią dziewczynę lem, był dla wszystkich ogromnym zasko- moc przychodzą czę- zainteresowanych skokami – mówi Robert czeniem. Jak przyznaje, po prostu nie wy- sto ludzie, których Osak, właściciel portalu WinterSzus. Kiedy z Warszawy. Kiedy nawet sąd nie był w stanie trzymała i postanowiła, że musi coś zrobić. sprawa została przez Izabela Małysz ostrzegła go przed dziewczy- Po kilku latach samotnego radzenia sobie policję zbagatelizowa- ną i powiedziała o jej intencjach, usunął ją ze pomóc, Iza Małysz ujawniła dramat rodziny. z nękaniem rodziny przez nastolatkę z War- na. Dzisiaj to już nie in- znajomych. – Wtedy zaczęły się wiadomoś- szawy, opisała swoją sytuację na portalu cydentalny problem ci i zaproszenia do grona znajomych wysy- Prześladowanie w internecie, nie tylko znanych Facebook. Opisała prześladowanie jej rodzi- dotyczący celebrytów, łane z fikcyjnych profili – mówi. ny przez stalkerkę z Warszawy, postanowiła ale zjawisko sięgające Jak wspomina Katarzyna Koczwara, osób, to dzisiaj prawdziwa plaga też ujawnić dane prześladowczyni. Ujawni- nawet 10 procent pol- dziewczyna regularnie wysyłała z fikcyjnych ła, że młoda dziewczyna miała podszywać skiego społeczeństwa - kont wiadomości. – Kiedyś zaprosiła mnie się pod członków jej rodziny oraz wysyłała tłumaczy Jagna do znajomych podszywając się pod Karoli- do nich wiadomości o wulgarnej treści. Piwowarska. nę Małysz. Szybko zorientowałam się, że to „Sprawa zgłoszona na policję. Kolejne nie ona, celowo pociągnęłam rozmowę, że- miesiące przesłuchań, weryfikowania poda- by dowiedzieć się, o co jej chodzi – mówi. Jak nych przez nas „na tacy” dowodów, w koń- tłumaczy, nie dostrzegła celu w działaniu cu rozprawa… i…? I nic! Sąd zasądził, jak cy- młodej prześladowczyni. tuję: „środek wychowawczy w postaci – To była raczej chorobliwa obsesja. upomnienia” – napisała Izabela Małysz Ja w tym upatruję problemów z tożsamością, na Facebooku. Jak twierdzi, jej wpis wynika podszywanie się po omacku pod różne oso- z bezsilności wobec nękającej jej rodzinę by – ocenia Koczwara. dziewczyny. Bezsilności spotęgowanej wy- rokiem sądu. To dlatego postanowiła podjąć Najgorsze były groźby wobec radykalne kroki. Ujawniła dane stalkerki – nastoletniej córki jest nią nastolatka z Warszawy. Jak mówi Iza- Izabela Małysz tłumaczy, żę upubliczniła bela Małysz, czarę goryczy miała przelać wia- sprawę, bo miała nadzieję na wywołanie re- domość, którą córka małżeństwa Małyszów akcji wśród rodziny dziewczny, która ją prze- – Karolina – dostała na 19. urodziny. Nasto- śladowała. – Uznałam, że skoro zdaniem są- letnia stalkerka, już po wyroku sądu, napisa- du wystarczającą reakcją jest środek wycho- ła wtedy do Karoliny: wawczy w postaci upomnienia, to może w jej „Mam nadzieję, że szybko zdechniesz za- Kodeks otoczeniu znajdzie się ktoś bardziej wrażli- pomniana przez wszystkich i będziesz umie- karny wy, a jednocześnie stanowczy i zrobi w tej rać w cierpieniu”. Art. 190a. sprawie coś konkretnego. Zanim dojdzie Po ujawnieniu tożsamości dziewczyny Uporczywe nękanie do jakiejś tragedii. Tym bardziej że groźby rozpoczęła się prawdziwa burza w mediach - stalking i obelgi dotyczą nie mnie czy mojego męża, społecznościowych, a internauci zaczęli udo- § 1. Kto przez uporczy- a więc dorosłych ludzi, ale kierowane są stępniać jej wizerunek. Jak udało nam się do- we nękanie innej osoby pod adresem mojej córki. A na to chyba żad- wiedzieć, teraz nękanie rodziny Małyszów lub osoby jej najbliższej na matka nie może patrzeć bezczynnie – tłu- się skończyło. wzbudza u niej uzasad- maczy swój krok Izabela Małysz. Sprawa ciągnęła się przez cztery lata. nione okolicznościami Jak nieoficjalnie udało nam się dowie- Na początku były niewinne wiadomości, a kie- poczucie zagrożenia dzieć, ataki dziewczyny nękającej rodzinę dy nastoletnia stalkerka poczuła się ignorowa- lub istotnie narusza jej Małyszów ustały, przynajmniej na razie. na, zaczęła z jednej strony pisać wulgarne wia- prywatność, podlega a ¹ domości, a z drugiej zapraszać do znajomych karze pozbawienia wol- ludzi związanych ze skokami narciarskimi ności do lat 3. i wypytywać ich o rodzinę Małyszów. Kiedy § 2. Tej samej karze pod- „Mam nadzieję, że po raz pierwszy wyszło na jaw, że dziewczyna lega, kto podszywając prześladuje rodzinę słynnego skoczka, mło- się pod inną osobę, wy- szybko zdechniesz da warszawianka zaczęła zakładać fikcyjne korzystuje jej wizerunek i będziesz umierała konta na portalu Facebook, niejednokrotnie lub inne jej dane osobo- podszywając się właśnie pod Karolinę Małysz, we w celu wyrządzenia w cierpieniu” – to córkę Adama i Izabeli. jej szkody majątkowej Jak się okazało, nastolatka angażowała lub osobistej. jedna z wiadomości w swoją obsesję nawet kilkadziesiąt osób, § 3. Jeżeli następstwem wysłana do córki wypytując ich o rodzinę Małyszów, nieraz czynu określonego w § 1 podszywając się także pod znane osoby ze lub 2 jest targnięcie się Adama Małysza środowiska skoków narciarskich. pokrzywdzonego Dzisiaj, choć cała Wisła żyje tą sprawą, na własne życie, spraw- nieliczni chcą o niej rozmawiać. Wiele osób ca podlega karze pozba- powołuje się właśnie na podejście rodziny wienia wolności od roku Małyszów do prywatności. Sama poszkodo- do lat 10. wana także nie zdecydowła się na skomen- § 4. Ściganie przestęp- towanie sprawy. Izabela Małysz, poproszo- stwa określonego w § 1

FOT. JANUSZ WÓJTOWICZ FOT. na przez nas o rozmowę na ten temat, odpo- lub 2 następuje na wnio- b O tym, że rodzina była nękana, Izabela Małysz napisała niedawno na Facebooku wiedziała grzecznie, ale stanowczo: nie. sek pokrzywdzonego. Polska Poniedziałek, 28 listopada 2016 www.polskatimes.pl Magazyn //17 Moment, gdy dorośli zawodzą dzieci

Nie tabletki? szą wizytę u psychiatry dziecko czeka kil- by rodzinie się lepiej żyło. Nie rozumieją, że Rozmowa Nie. Farmakoterapia jest na drugim po- ka miesięcy, a na spotkanie z psychotera- żadne pieniądze nie wynagrodzą dziecku ziomie oddziaływania. Musimy więc dy- peutą jeszcze dłużej. nieobecności rodziców. Powodem proble- sponować kadrą oraz miejscami, gdzie mów dzieci jest również prześladowanie można takich świadczeń udzielać. Nieko- Dlaczego dziecka nie należy izolować od śro- w relacjach rówieśniczych. We wszystkich Notujemy dramatyczny wzrost niecznie musi to być szpital. Powiem krót- dowiska? takich przypadkach najpierw musimy wy- ko - łóżko szpitalne to ostateczność, niez- Izolacja jest konieczna tylko w niektó- eliminować przemoc, a potem proponować liczby samobójstw dzieci będne gdy walczymy o życie i trzeba obser- rych przypadkach. Im młodsze dziecko, oddziaływania terapeutyczne. wować dziecko przez 24 godziny na dobę tym bardziej powinno być ono z rodziną. - mówi dr Izabela Łucka lub wtedy, gdy działania ambulatoryjne nie Oczywiście pod warunkiem, ze jest to ro- Jak często przyczyną pojawienia się zabu- przynoszą efektu i trzeba dokonać dodat- dzina funkcjonalna. Jeśli panuje w niej prze- rzeń psychicznych u dzieci jest krzywda im Dorota Abramowicz kowej diagnozy. Generalnie jednak od lat moc, najpierw trzeba tę przemoc zastopo- wyrządzana? [email protected] odchodzimy od myślenia „azylowego” na- wać. To podstawa. Mamy do tego od daw- Zdarza się, że zaburzenia występują nie- kazującego trzymanie małych pacjentów na odpowiednie narzędzia - polskie prawo zależnie od środowiska rodzinnego i szkol- W ciągu tylko jednego tygodnia dochodzi w zamkniętych blokach. od dawna nie pozwala rodzicom bić dzieci. nego. Jednak relacje rodzinne i rówieśnicze na Pomorzu do dwóch ogromnych tragedii. Teraz konieczne są także zmiany w mental- są podstawowe dla rozwoju i samopoczu- W ubiegły czwartek pod pendolino w Gdań- Panuje przekonanie, że najlepszym miejscem ności dorosłych. Podczas niedawnej konfe- cia dziecka. Zapobieganie przemocy w tych sku rzuciła się 11-latka, w poniedziałek śmier- do leczenia jest szpital. rencji organizowanej przez rzecznika praw relacjach to obowiązek nie tylko psychiatry cią samobójczą zginęła dwunastoletnia dziew- Nieprawda. Skutecznie pomagamy dzie- dziecka padła - moim zdaniem bardzo do- dziecięcego, policjanta, kuratora czy pra- czynka z Sumina. Dlaczego dzieci odbierają so- cku jak najbliżej jego środowiska. Tymcza- bra - propozycja, by sformułowanie „wła- cownika socjalnego, ale nas wszystkich - bie życie? sem nadal brakuje alternatywy do leczenia dza rodzicielska” zastąpić „odpowiedzial- dorosłych. Czyli nauczyciela, lekarza, sąsia- To trudne pytanie, na które w każdym stacjonarnego. Czyli centrów zdrowia psy- nością rodzicielską”. da, przechodnia widzącego krzywdzone przypadku trzeba będzie szukać indywidu- chicznego, poradni zdrowia psychicznego, dziecko. Kiedy widzimy krzywdzenie dzie- alnych odpowiedzi. Dziecko nie jest bytem zespołów środowiskowych, oddziałów Dlaczego rodzice się w tej odpowiedzialności ci, musimy reagować. całkowicie odrębnym, trzeba na nie patrzeć dziennych, hosteli. W ostatnich latach moż- gubią? szerzej, środowiskowo. Pochodzi z jakiejś na mówić o dostępności do opieki ambula- To skutek kondycji emocjonalno-zdro- Jak? rodziny, żyje w określonym otoczeniu ró- toryjnej w dużych miastach. Można w tym wotnej rodziców, bo to jest zwykle źródłem Należy natychmiast przerywać sytua- wieśniczym. Samobójstwo jest wyrazem miejscu pochwalić miasto Gdańsk. Tutej- niewydolności rodzicielskiej, oraz ich trud- cje, w których jesteśmy świadkami krzyw- skrajnej, absolutnej rozpaczy. Rezygnacja szy samorząd widzi problem, nie chce zo- nej sytuacji ekonomicznej. Mamy też dzenia dziecka i zawiadamiać o przemocy z życia to oznaka, że dziecku nie udało się stawiać dzieci samym sobie, opracowywa- ogromny kłopot z rodzinami, w których ro- odpowiednie instytucje. Udzielać dziecku odnaleźć w środowiskach, które są dla nie- ne są programy, które wdraża się w życie. dzice wyjeżdżają do pracy za granicę, zo- wsparcia, korzystając na przykład z pomo- go podstawowe. I sygnał, że my, dorośli, za- Tego nie można już powiedzieć o innych, stawiając dzieci pod opieką dziadków. Jed- cy psychologów i pedagogów zatrudnio- wiedliśmy. mniejszych miejscowościach. Według da- nak nawet najczulsi dziadkowie nie zastą- nych w prawie każdej szkole i pracujących nych Sekcji Psychiatrii Dzieci i Młodzieży pią mamy i taty. Dorośli opuszczający swe w poradniach psychologiczno-pedago- Często zawodzimy? w mniejszych miejscowościach na pierw- domy mają zapewne dobre intencje. Chcą, gicznych. a ¹ Niestety, coraz częściej. Po okresie względnej stabilizacji od 2012-13 roku no- tuje się w Polsce dramatyczny wzrost licz- REKLAMA 006933476 by samobójstw wśród dzieci i młodzieży Kwidzyński Park Przemysłowo-Technologiczny Sp. z o.o. oraz równie dramatyczny wzrost ostrych ogłasza przyjęć po próbach samobójczych na od- działy psychiatryczne. Pomorze nie jest rokowania po drugim przetargu zakończonym wynikiem negatywnym wyjątkiem. Ze statystyk policyjnych wyni- na sprzedaż terenów inwestycyjnych stanowiących własność KPPT Sp. z o.o., ka, że w 2014 r. śmiercią samobójczą zginę- położonych w miejscowości Górki 3A, w gminie Kwidzyn. ło w naszym województwie pięcioro dzie- ci do 14 lat i 61 nastolatków między 15 a 19 1. Przedmiotem rokowań jest sprzedaż terenów inwestycyjnych stanowiących własność KPPT Sp. z o.o., położonych w rokiem życia. obrębie geodezyjnym Górki pomiędzy drogą wojewódzką nr 521, rzeką Liwą i terenem kolejowym, o następujących nr W ubiegłym roku było jeszcze gorzej - ewidencyjnych działek: samobójstwo popełniło szesnaścioro, czy- 1) działka nr 249/2, o pow. 14.070 m² , cena wywoławcza brutto: 865.305 zł, zaliczka: 43.266 zł li ponad trzy razy więcej dzieci do 14 lat i 72 nastolatków. W opublikowanym niedawno 2) działka nr 249/6, o pow. 14.857 m² , cena wywoławcza brutto: 950.254 zł, zaliczka: 47.513 zł stanowisku Zarządu Głównego Sekcji Psy- 3) działka nr 249/9, o pow. 17.329 m², cena wywoławcza brutto: 1.492.027 zł, zaliczka: 74.602 zł chiatrii Dzieci i Młodzieży Polskiego Towa- 4) działka nr 249/11, o pow. 6.148 m², cena wywoławcza brutto: 642.774 zł, zaliczka: 32.139 zł rzystwa Psychiatrycznego alarmujemy, że 5) działka nr 249/17, o pow. 16.691 m2, cena wywoławcza brutto: 1.067.557 zł, zaliczka: 53.378 zł występowanie zaburzeń psychicznych wśród dzieci i młodzieży wykazuje tenden- 6) działka nr 249/18, o pow. 65.053 m², cena wywoławcza brutto: 4.160.790 zł, zaliczka: 208.040 zł cję wzrostową. 7) działka nr 249/20, o pow. 8,007 m², cena wywoławcza brutto: 640.160 zł, zaliczka: 32.008 zł 8) działka nr 249/21, o pow. 5.566 m², cena wywoławcza brutto: 479.233 zł, zaliczka: 23.962 zł U jak dużej grupy dzieci występują te zabu- 9) działka nr 249/29, o pow. 19.679 m², cena wywoławcza brutto: 1.694.362 zł, zaliczka: 84.719 zł rzenia? dla których Sąd Rejonowy w Kwidzynie Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr GD1I/00041385/6. U około 9 proc. populacji dzieci i mło- dzieży. W skali kraju ocenia się, że jakiegoś rodzaju pomocy psychiatrycznej i psycho- 2. TERMIN SKŁADANIA PISEMNYCH ZGŁOSZEŃ UDZIAŁU W ROKOWANIACH na sprzedaż powyższych nierucho- logicznej potrzebuje ok. 630 tys. osób, któ- mości upływa w dniu 27 stycznia 2017 r. o godz. 15.00 w siedzibie Kwidzyńskiego Parku Przemysłowo-Technolo- re nie ukończyły jeszcze 18 lat. gicznego Sp. z o.o., Górki 3A, sekretariat (decyduje data i godzina wpływu do siedziby KPPT sp. z o.o.). Ilu z tych potrzebujących otrzymuje pomoc? Z przykrością muszę stwierdzić, że opie- 3. Termin przeprowadzenia rokowań wyznacza się na dzień 31 stycznia 2017 r. o godz. 11.00 w siedzibie Kwidzyń- ka psychiatryczno-psychologiczna nie jest skiego Parku Przemysłowo-Technologicznego Sp. z o.o., Górki 3A, w sali C 1.04. na odpowiednim poziomie. Dr n. med. 4. Ogłoszenie o rokowaniach zamieszczone zostało na tablicach ogłoszeń w siedzibie Kwidzyńskiego Parku Przemysło- Dlaczego tak się dzieje? Izabela Łucka wo-Technologicznego Sp. z o.o., Górki 3A, na stronie internetowej www.kppt.pl Bo są to świadczenia deficytowe, niedo- - jest specjalistą psy- statecznie oszacowane. W tej sytuacji dy- chiatrą dzieci i mło- rektorzy placówek, którzy są przecież tak- dzieży oraz psychote- Informacje dotyczące rokowań można uzyskać pod adresem e-mail: [email protected] że menedżerami, nie mogą ryzykować rapeutą. Od dziesięciu otwierania generujących straty oddziałów. lat pełni funkcję po- Trzeba też podkreślić, że dla młodych pa- morskiego konsultan- cjentów najważniejsze w procesie leczenia ta wojewódzkiego są oddziaływania psychoterapeutyczne w dziedzinie psychia- i wychowawcze. trii dzieci i młodzieży Polska 18// Magazyn www.polskatimes.pl Poniedziałek, 28 listopada 2016 Zakręceni deskami. Ręcznie robione snowboardy prosto z Myślenic Małopolskie buki, jesiony i topole nadają się nie tylko na meble. Można z nich też robić deski. Deski snowboardowe. Trzech zapaleńców z Myślenic produkuje je w nie wielkim warsztacie. I właśnie zaczynają wypuszczać je w świat

kędzierzawych włosów na głowie, w „Pure” W Polsce Rzemiosło odpowiedzialny za projekty techniczne de- są firmy zajmują- sek. Od lat prowadzi – z sukcesami – inną ce się masową pro- firmę. Projektuje i produkuje ramy rowero- dukcją snowboar dów we po marką „Zumbi”. i nart, np. Nobile Przemysław Franczak – Trzy lata temu wpadliśmy na pomysł, z Bielska-Białej, ale ta- [email protected] żeby zrobić dla siebie powderboardy, czy- ka manufaktura jak ta li deski, na których jeździ się bez wiązań. myślenicka czy war- arka „Pure” nie jest Taki, powiedzmy, surfing w puchu – opo- szawska narciarnia jeszcze szerzej zna- wiada. – To nas nakręciło, żeby zbudować Monck Custom są je- na, logo z dwoma specjalną prasę i tak powstała nasza pierw- dyne w swoim rodza- skrzyżowanymi to- sza deska. ju. W Krakowie istniała porkami nie wywo- Dziś wisi na ścianie jako eksponat. Po- podobna inicjatywa, łuje na razie migo- czątkowy etap ewolucji. Jeszcze dość niez- robiono tu ręcznie taniaM komór serca u przeciętnego snow - darny. narty pod marką boardzisty, ale wszystko przed myślenicką – Ale dało się na niej jeździć – przekonu- Ciruela, ale słuch manufakturą. W tych snowboardach moż- ją zgodnie. po niej zaginął na zakochać się od pierwszego wejrzenia Koncepcja zaczynała się rozrastać. w 2015 roku. (nie, to nie jest tekst sponsorowany). Wy- – Pomysłów było dużo, jest zresztą spo- gląd, jakość wykonania, dbałość o detal – ro literatury fachowej czy materiałów te deski prezentują się tak, jakby wysz- w internecie, ale z Pawłem mamy jeden mi- ły prosto z nowoczesnej fabryki, a nie nus: nie jesteśmy stolarzami – śmieje się z przerobionej na warsztat starej maszy- Barnaba, grafik z zawodu, odpowiedzialny nowni w centrum Myślenic. za stronę wizualną desek i ich rustykalny b Wspólnicy w komplecie. Od lewej: Barnaba Szczepański, Maciej Masełko (obaj trzymają splitboardy) i Paweł Matuszyński (z modelem Powder Slasher) Barnaba Szczepański, jeden ze współ- charakter. właścicieli firmy, otwiera żelazne, odrapane Wtedy na scenę wkroczył Maciej Maseł- drzwi. W środku praca wre. Chłodno, gra mu- ko. Stolarz (technik technologii drewna – zyka, na ścianie wisi portret Johnny’ego precyzuje), specjalista od mebli na wymiar Casha. Zakładamy maski, bo trwa klejenie – a także deskorolkowy kompan Barnaby nowego egzemplarza, leją się litry żywicy. – stał się odpowiedzialny za wycinanie, wy- Na wycięty ślizg, już z założonymi krawę- gładzanie, lakierowanie i doprowadzanie dziami, idzie warstwa włókna szklanego, po- snowboardów do finalnego efektu. tem drewniany rdzeń, znów włókno, – Zasięgam rady mojego dziadka, który wzmocnienia z włókien węglowych też był stolarzem, podobnie jak mój ojciec, i aramidowych, a na końcu warstwa wierzch- bo dziadek kiedyś w Szaflarach robił narty. nia. Ten etap pracy idzie raz-dwa, za chwilę I każdą naszą deskę pokazuję mu i pytam, snowboard – na razie zresztą wyglądający jak czy w porządku. Odpowiada, że dobrze, że zwykła deska, bo właściwy kształt uzyska ładne, choć on robił inne. Ale widzę, że po- później – ląduje na kilka godzin pod prasą ich dobają mu się te rzeczy – opowiada ze śmie- własnej konstrukcji. Nacisk ośmiu ton i odpo- chem Maciek. wiednia temperatura sprawi, że wygnie się Nie od razu jednak snowboardy za- pod pożądanymi kątami. częły im wychodzić jak spod igły. Ekspe- rymentowali, szukali rozwiązań, dobie- b Prasę, w której formują deski snowboardowe, od A do Z zbudowali sami Dziadek robił narty w Szaflarach rali odpowiednie drewno, testowali gru- Trzech snowboardzistów, trzech przyjaciół. bość i sprężystość rdzenia. Do procesu – Z jednej strony niby wszystko jest zjechało, żeby cięcie mogło być idealnie – Wszystko wzięło się z totalnej, trwającej produkcyjnego wprowadzili sporo włas- jasne, wiadomo, jak wygląda produkcja równe, jaką gramaturę powinno mieć od 20 lat pasji – pokazuje na stojące pod ścia- nych patentów, zresztą nie wszystkimi snowboardów, ale pytajników pojawia- włókno szklane itp. Wymyśliliśmy ną snowboardy Paweł Matu szyński. Inży- chcą się chwalić publicznie. Wiadomo, ło się mnóstwo. Ciągle były burze móz- przy okazji sporo autorskich konceptów nier po Politechnice Krakowskiej, z burzą tajemnice kuchni. gów, co zrobić, żeby nam się coś nie ro- – mówi Paweł.

SUBIEKTYWNIE O KSIĄŻKACH Wielu tym, którzy opuścili ojczyznę doskwiera samotność

dujemy. Bohater mieszkał w Niemczech. szufla. Nigdzie nie przeczytamy, ile dokład- stron opowiadania, która miała miejsce Grzegorz Ignatowski W tym samym mieście żyła jego żona, syn nie miał lat. w barze dworcowym. Wiśniewski zamówił i córka oraz zięć. Trzy miesiące wcześniej Dowiemy się, że był człowiekiem nie- trzy hamburgery, pieczywo, kieliszek wód- zostawił rodzinę. Spakował najpotrzebniej- młodym, postarzałym ze względu na nie- ki i piwo. Usiadł samotnie przy stoliku. sze rzeczy i bez żadnego słowa wyszedł ogoloną brodę. Zwykł chodzić lekko pochy- Zresztą, w całym opowiadaniu widzimy apewne nikt nie zapyta, dlaczego z domu. Rodzina wiedziała, że ostatnio lony do przodu, nie oglądał się za siebie. człowieka samotnego, rozgoryczonego. Nie przeczytałem ostatni tom tekstów działo się z nim coś złego. Od ponad roku Przypadkowo spotkał na ulicy swoją żonę. tylko ze względu na podłą pracę. Nie znaj- Z Jana Himilsbacha „Rozwałka i inne rzadko odzywał się do najbliższych. Jeśli Po krótkiej rozmowie kobieta była pewna, dziemy żadnej szczegółowej informacji, szkice”. Znajdziemy w nim słuchowiska ra- nawet, to wyłącznie opryskliwie. że nigdy nie powróci do rodziny. Faktycz- w jakim mieście mieszkał i gdzie powrócił. diowe, scenariusze filmowe i opowiadania. Na początku opowiadania spotykamy nie, Wiśniewski nie pozostał długo w mieś- Czyżby autor chciał powiedzieć, że podob- Spośród tych ostatnich wybieram historię Wiśniewskiego na dworcu kolejowym. Au- cie. Powrócił do kraju i osiadł w zrujnowa- nych Wiśniewskich możemy spotkać Jana Wiśniewskiego. Jego los opisany zo- tor pisze, że odpoczywał na odkurzonej nym domu, zwykłej chałupie pobudowa- w każdym zakątku świata. Ludzi, którzy stał w opowiadaniu „Syn marnotrawny”. przez siebie ławce. Dworzec był jego miej- nej kiedyś przez ojca. Mieszkał i powoli za- wyjechali, a za granicą czuli się samotni Nie znajdziemy w nim bliskich związków scem pracy. Niewiele miał narzędzi. Były czął ją odbudowywać. Na zawsze pozosta- do szpiku kości. Chodzące trupy, które nie ze znaną biblijną historią. Co zatem odnaj- nimi długa miotła na kiju i duża blaszana je jednak w pamięci scena z pierwszych powróciły na ojcowiznę. a ¹ Polska Poniedziałek, 28 listopada 2016 www.polskatimes.pl Magazyn //19 Zakręceni deskami. Ręcznie robione snowboardy prosto z Myślenic

– Narty też mamy w planach, znajomi nas ciągle o to pytają – zdradza Barnaba.

Pasja, wolność, rock’n’roll W tej chwili, jak zapewniają, są w stanie za- projektować i wykonać dowolną deskę snowboardową, ale na razie w ofercie ma- ją dwa swoje flagowe modele. Dla snowboardowych freeriderów; do jazdy w puchu i po stromych żlebach. – To deski, które są odzwierciedleniem naszej zajawki, takie, które sami chcielibyśmy mieć – tłu- maczy Paweł. Sami są głównymi testerami swoich produktów. Jeden z modeli to tzw. splitboard. Snowboard, który można podzielić na dwie krótkie narty i podchodzić na nich po śnie- gu do góry jak na skitourach, fokach. Na szczycie obie części spina się razem, przekłada wiązania i zjeżdża już na desce. – To ciągle niszowa sprawa, ale snowboardziści też chcą łazić po górach i zjeżdżać poza trasami. Zimą ruch w gó- rach jest coraz większy, zrobiła się moda na freeride – mówi Barnaba. A Paweł się śmieje, że produkcyjnie i technologicznie od razu skoczyli na naj- głębszą wodę. – Splitboardy to bez wątpie- nia najtrudniejszy segment tego biznesu – mówi. Materiał na ślizgi, który potem wycina- Wspólnicy w komplecie. Od lewej: Barnaba Szczepański, Maciej Masełko (obaj trzymają splitboardy) i Paweł Matuszyński (z modelem Powder Slasher) ny jest według projektu na maszynie CNC, sprowadzają ze Szwecji, drewno na rdzeń kupują w Myślenicach. – To taka klejonka z topoli, buka i jesio - na. Sidewalle (warstwa umieszczona wzdłuż krawędzi deski – red.) dobieramy wed ług preferencji. Merbau jest na przy- kład bardzo dobry, bo to odporne drewno. A na wierzch idzie warstwa ozdobnego for- niru, który jest następnie kilkukrotnie la- kierowany lub olejowany – wylicza Maciek. Szacują, że wyprodukowanie od zera jed- nej deski zabiera nawet do kilku tygodni. Ce- na? Za splitboard trzeba zapłacić 2900 zł, za model Powder Slasher 700 złotych mniej. – Nie będziemy produkować tysiąca de- sek na sezon, ale mamy nadzieję, że to się fajnie rozkręci – podkreślają. Chętnych

FOT. WOJCIECH MATUSIK (4) MATUSIK WOJCIECH FOT. do testów desek „Pure” zapraszają b Klejenie. Między ślizgiem a rdzeniem jest włókno szklane b Nakładanie ostatniej warstwy – na wierzch idzie ozdobny fornir na wspólne wypady w góry. „To właśnie połączenie pasji, technologicznej wiedzy, Barnaba: – Na początku kilka desek zep- Ta ostatnia ruszyła niedawno, pierwsze dobnej zasadzie warszawska firma „Monck pragnienia wolności i odrobiny rock’n’rol- suliśmy. Ale kolejne zaczęły wychodzić cał- egzemplarze już znalazły właścicieli. „Pure” Custom”, zajmująca się produkcją nart zjaz- la dało początek manufakturze Pure kiem ładnie. Technologię mamy już teraz stało się tym samym pierwszą polską ma- dowych i freeridowych. Ludzie chętnie pła- Snowboards” – piszą na swojej stronie taką, że bez problemu nadają się do poka- nufakturą, która robi snowboardy. Na ryn- cą – nawet niemałe pieniądze – za rzeczy internetowej. Nie zmyślają. a zania i na sprzedaż. ku od kilku lat furorę robi działająca na po- oryginalne, z etykietką „ręcznie robione”. ¹

REKLAMA 006891429 Polska 20// Magazyn www.polskatimes.pl Poniedziałek, 28 listopada 2016 Jak zabijał „Piękny Władziu”?

Wiesław Historie kryminalne Mazurkiewicz urodził się 27 czerwca 1911 roku w Krakowie. Ojciec pracował Władysław w drukarni, matka zmarła trzy lata po po- Mazurkiewicz, rodzie. Ponoć babka na wieść o narodzi- zwany był nach wnuka, miała wypowiedzieć proro- „Eleganckim cze słowa „urodził nam się bandyta”. „ mordercą”, Chce być prawnikiem i „Krakowskim i podejmuje studia na Uniwersytecie Ja- upiorem”. Miał zabić giellońskim. [...]. Nało- gowo gra w karty. Na- ok. 30 osób. Właśnie wiązuje kontakty z kra- kowskim półświat- powstaje film kiem. Po rzuceniu stu- diów odbywa czynną o jego zbrodniach służbę wojskową na kursie dywizyjnych podchorążych. Zostaje Marcin Banasik oficerem rezerwy. [email protected] W tym charakterze bierze udział w kam-

rzez ul. Pijarską w Krako- panii wrześniowej. wie wolno przejeżdża sta- b Ekipa Krzysztofa Langa właśnie kończy zdjęcia do filmu o seryjnym mordercy z lat 50. Władysławie Mazurkiewiczu. ra, srebrno-niebieska war- Głównym tematem „Ach, śpij kochanie” ma być zło. Reżyser chce pokazać, że najgorszym złem wcale nie był człowiek podejrzany szawa. Światło reflekto- o ok. 30 zabójstw. Na zdjęciu Izabela Kuna i Andrzej Chyra, który wciela się w rolę „eleganckiego mordercy” rów samochodu odbija się od mokrej nawierzchni. czas kręcenia jednej ze scen filmu o kra- dukcjach jak „Komornik” czy „Dług”. W fil- kie kontakty z gestapo, a później z Urzędem PPojazd zatrzymuje się pod jedną z restaura- kowskim seryjnym mordercy Władysławie mie ściga go młody milicjant Karski, grany Bezpieczeństwa. cji. Stoi tam ubrany w beżowy płaszcz i brą- Mazurkiewiczu „Ach, śpij kochanie”. Re- przez Tomasza Schuchardta. Filmowy obraz postaci granej przez An- zowy kaszkiet znany aktor Arkadiusz żyserem obrazu o tzw. eleganckim morder- – Postać Mazurkiewicza jest tylko pre- drzeja Chyrę nie różni się od prawdziwego Jakubik . Z warszawy od strony pasażera cy z lat 50. jest Krzysztof Lang, znany z re- tekstem do pokazania największego zła oblicza mordercy. Akta sądowe z procesu w kapeluszu na głowie wysiada drugi ak- alizacji serialu „Komisarz Alex” oraz kome- tamtych czasów. Nie jest nim wcale brutal- przeciwko Mazurkiewiczowi leżą dziś w tor Tomasz Schuchardt. Mężczyźni chwilę dii romantycznych. ny morderca, ale system, który pozwala Archiwum Narodowym w Krakowie. rozmawiają przy oknie lokalu. Jest wieczór, Zanim aktorzy odegrali scenę spotka- mu na bogacenie się kosztem życia innych Z sądowych materiałów na temat zabój- atmosfera ponura. Nagle na kaszkiet nia, ekipa filmowa musiała zadbać, aby uli- ludzi – zauważa Schuchardt. cy wynika, że był prawdziwym amantem Jakubika spada gołębia kupa, a dokładnie... ca Pijarska „cofnęła się” w czasie o ok. 60 Aktor dodaje, że postać, którą kreuje, rodem z przedwojennego kina. Zeznania bita śmietana. lat. Reżyser przyznaje, że nie było to trud- nie jest typowym funkcjonariuszem. świadków przedstawiają obraz szarman- Żeby imitacja ptasiego odchodu trafiła ne, gdyż od lat pięćdziesiątych centrum – To człowiek z zewnątrz. Ale dobrze ckiego człowieka, obracającego się w do- dokładnie na środek głowy aktora, ten mu- Krakowa niewiele się zmieniło. zdaje sobie sprawę, że jest mocno skrępo- stojnym towarzystwie podwawelskiego siał stanąć w miejscu, gdzie narysowany był – Musieliśmy poprawić jedynie deta- wany systemem, w którym przyszło mu beau monde (franc. piękny świat). Kobie- kredą krzyżyk. Wtedy człowiek z ekipy fil- le, takie jak choćby zmiana tablic z naz- żyć i ścigać mordercę – tłumaczy odtwór- ty mówiły na niego „piękny Władziu”, a ci, mowej stojący na parapecie okna wyciągnął wami ulic. W czasach antykatolickiego ca roli Karskiego. W tropieniu „eleganckie- którzy mieli przyjemność spędzania czasu kij z małym pojemnikiem zamocowanym komunizmu ulice św. Marka i św. Jana nie go mordercy” pomaga mu Arkadiusz w jego towarzystwie, zawsze mogli liczyć na jego końcu gdzie znajduje się śmietana. były ulicami świętych – uśmiecha się Jakubik, znany z ról w ponurych filmach na uregulowanie rachunku przez człowie- W odpowiedniej chwili wylewa zawartość Krzysztof Lang. reżysera Wojciecha Smarzowskiego, takich ka, o którym nawet po wykryciu jego na kaszkiet aktora. Tych akrobacji ekipy jak „Dom zły”, „Drogówka”. zbrodni mówiło się „elegancki morderca”. technicznej kamera oczywiście „nie widzi”. Największym złem jest system Sceny zostały już zrealizowane prawie Między innymi takie filmowe triki sto- W rolę Mazurkiewicza wcielił się Andrzej w całości. Akcja odbywa się głównie w Kra- Wszyscy się tam spotkamy sowano w ubiegły piątek wieczorem pod- Chyra, znany z mocnych ról w takich pro- kowie, gdzie żył Mazurkiewicz. – Kilka ujęć Scenarzysta podejmuje próbę wytłuma- udało się nakręcić w klatce schodowej czenia motywu morderczych zbrodni Ma- w kamienicy przy ulicy Biskupiej 14, gdzie zurkiewicza, wskazując na jego stosunki REKLAMA 006845669 mieszkał – mówi Wojciech Pałys, produ- z żoną. – W mojej opowieści Mazurkiewicz PPBH „S.K.K.” Sp. z o.o. 43-450 Ustroń, ul.J.Wantuły24, cent filmu. jest chorobliwie zakochany w kobiecie, Zdjęcia były też realizowane w Zakopa- której nie potrafi zaspokoić seksualnie. Mi- tel. kom.601 065 444, 601 150 624 nem, gdzie zabójca jeździł na wycieczki. mo że w towarzystwie uchodzi za kobie- Film jest oparty na scenariuszu Andrze- ciarza, w rzeczywistości to impotent, któ- NOWE APARTAMENTY W SPRZEDAŻY – WISŁA, ja Gołdy, który przedstawił mordercę jako ry zrabowanymi precjozami próbuje za- przystojnego 42-latka w idealnie dopaso- stąpić żonie swą męską niemoc – tłuma- UL. KAMIENNA NAD HOTELEM GOŁĘBIEWSKIM TUŻ NAD CENTRUM MIASTA wanym garniturze z brylantową spinką czy Andrzej Gołda. w krawacie. Na jego ręku błyszczy drogi ze- Mazurkiewicza skazano na siedmio- · Lokale mieszkalne o powierzchniach użytkowych od 29m2 do 65m2 garek i rodowy sygnet. krotną karę śmierci. Ostatecznie udowod- · Wszystkie mieszkania posiadają loggie lub balkony Lata 50. to czasy terroru bezpieki, ale też niono mu sześć morderstw i dwa usiłowa- ciemnych interesów, pokątnego handlu nia, choć podejrzewano go o pozbawienie · Budynek posiada windy i bujnego życia towarzyskiego. W takich życia co najmniej 30 osób. Stracono go · Budynek zaplanowany jest w technologiach tradycyjnych warunkach doskonale odnalazł się „elegan- w krakowskim więzieniu na Montelupich · Na parkingu oprócz miejsc parkingowych zwykłych cki morderca”. Mazurkiewicz mordował w dniu jego 46. urodzin, 31 stycznia 1957 będą miejsca parkingowe zadaszone dla pieniędzy. Był nałogowym hazardzistą. roku o godzinie 16.30. Od swoich ofiar często pożyczał pieniądze Podobno „Elegancki morderca” nawet BUDYNEK PO ODBIORACH P.I.N.B. Przepiękny widok lub cenne rzeczy, a kiedy przychodził dzień w tym momencie chciał zachować fason – na Górę Bukowa, oddania pożyczki, likwidował swoje ofia- jego ostatnie słowa miały brzmieć: „Do wi- Czantorię, Soszów ry. Istnieją niepotwierdzone informacje, że dzenia, panowie. Niedługo wszyscy się tam Więcej na stronie www.skkustron.com oraz Stożek zabójstwa tak długo uchodziły mu bezkar- spotkamy”. a nie, ponieważ podczas wojny miał szero- ¹ Polska Poniedziałek, 28 listopada 2016 www.polskatimes.pl Magazyn //21 Na łożu śmierci mama wyznała mi, że miałam siostrę-bliźniaczkę

Kobieta jest poważnie chora, straciła Ludzie wzrok, ale pełen emocji dialog zapamięta- ła doskonale. Rozmawiały wówczas czte- ry osoby: mama Teresy, chrzestna matka i dwie sąsiadki. Trudno wymazać z pamię- Czy gdzieś żyje moja siostra ci łzy młodej matki, która rozpaczała, bo do Żegiestowa przyjechali przybrani rodzi- bliźniaczka? To pytanie od prawie ce z jej córeczką. – Mama ukradkiem podglądała moją 60 lat kołacze się w głowie siostrę, ale została zauważona przez przy- branego ojca – opowiada Teresa. – Katego- Teresy Skierki. Swojej mamie rycznie zabronił jej kontaktów z dzie- ckiem. Marysia powiedziała mi, że z ro- zadała je raz, gdy miała pięć lat. zmowy wynikało, że mężczyzna ten był Odpowiedź brzmiała „nie” lekarzem. I dlatego Teresy nie dziwi, że w papie- rach nie ma śladu po jej siostrze bliźniacz- Alicja Fałek, Dorota Abramowicz ce. Oficjalnie jej mama 8 listopada 1954 r. [email protected] urodziła jedno dziecko. Teresa dokładnie przeglądała archiwum w Muszynie. Jest ok 1959, Teresa ma pięć przekonana, że siostrze sporządzono no- lat. Mieszka z mamą wą metrykę z nazwiskiem rodziców adop- w willi „Lotos” w Kryni- cyjnych. cy-Zdroju. Mama pracu- Chwyciła się więc innego tropu. Imie- je jako kelnerka w sto- nia. Ustaliła, że w dniu jej urodzin, 8 listo- łówce. –Tereniu – pada 1954 r. przyszły na świat 23 dziew- Rprzy kościele zatrzymuje ją matka chrzest- czynki, którym nadano imię Jadwiga. Jed- na. – Musisz coś wiedzieć. Masz siostrę. na mieszka w Starym Sączu. Teresa ją Terenia biegnie do mamy, opowiada odwiedziła. To nie jej siostra. o słowach cioci, dopytuje o siostrzyczkę. – Jedyne, co zostało, to zdjęcie, które Mama stanowczo zaprzecza. widziałam przed laty, a po śmierci mamy, Dwa lata później Teresa jest już uczen- znalazłam ponownie – ubolewa 62-latka. nicą I klasy szkoły podstawowej. Grze- – Musiało zostać wykonane w profesjonal- bie w szufladzie mamy, wyciąga fotogra- nym zakładzie fotograficznym po chrzcie fię, na której elegancko ubrana para po- siostry. Pewnie rodzice adopcyjni dali je zuje z maleństwem, ubranym w błysz- mojej mamie na pamiątkę. Może moja sio- czący, biały strój. Pani w perłach na szyi stra ma takie samo w swojej kolekcji? Na to uśmiecha się, pan wpatruje w czułością właśnie liczę. w dziecko. – Kto to jest? – pyta dziewczynka. Musi być do mnie podobna – Ty – odpowiada krótko mama. Teresa chce spełnić ostatnią wolę matki – A ci państwo? i swoje marzenie. – Wczasowicze. Zofia pracowała do emerytury jako sze- Potem zdjęcie znika. fowa w stołówce należącej do Funduszu Wczasów Pracowniczych w Krynicy. Listopad 2015 r. – Ja wyjechałam na drugi koniec Polski Pruszcz Gdański. 81-letnia Zofia Wyso- ponad 40 lat temu za swoim mężem, któ- cka, matka Teresy Skierki, jest po ciężkim rego poznałam w Krynicy. Gdy mama po-

udarze. Ma problemy z mówieniem. ALICJA FAŁEK FOT. żegnała się z pracą zabrałam ją do siebie – Przed śmiercią próbuje powiedzieć coś bTeresa Skierka ze zdjęciem, prawdopodobnie, siostry i jej przybranych rodziców. wyjaśnia pani Skierka. – Mama była dla ważnego córce. Obok mama Teresy z wnuczką mnie ogromnym autorytetem. Dlatego też – O siostrze? – pyta Teresa. Matka kiwa nie miałam śmiałości już później pytać ją głową. – Jedź do Krynicy – mówi niewyraź- ma trafiła do sierocińca prowadzonego – Rozumiem decyzję mamy. To były bar- o moją siostrę. Nie chciałam jej ranić. nie. – Szukaj... przez zakonnice w Warszawie. dzo trudne czasy. Jako panna z brzuchem I choć od śmierci Zofii Wysockiej minę- –Jak ona ma na imię? Dziewczyna, kiedy tylko dorosła szyb- była piętnowana. Ale dzielnie to znosiła. ło dziewięć miesięcy, to jej córka nie po- – Jadzia... ko zaczęła pracować w warszawskiej ka- Była bardzo mocna.... – urywa Teresa, godziła się ze stratą. Każde wspomnienie, Teresa do dziś nie wie, czy Jadzia jest wiarni „Niezapominajka” i prawdopodob- a po jej policzkach spływają łzy. każde słowo wypowiadane na jej temat, jej siostrą, czy kobietą, która ją zaadopto- nie tam poznała ojca Teresy. Kiedy dowie- Bliźniaczki przychodzą na świat 8 li- sprawia że płacze. - Nawet nie miałam wała. Mama podaje też nazwisko, ale brzmi Odezwij się dział się, że będą mieli dziecko, zniknął. stopada 1954 r. na oddziale położniczym odwagi zrobić porządku z jej rzeczami... ono niezrozumiale. Być może zaczyna się siostro! Zofia postanowiła wyjechać ze stoli- w Muszynie. Jedna dostaje imię Teresa. Teresa Skierka od 9 lat jest wdową. Ma na Łę... lub na Łą... A może nie. Teresa Skierka prosi cy. Przypadek sprawił, że trafiła do Kry- Druga dziewczynka może być teraz Ja- syna i córkę oraz pięcioro wnucząt. I gdzieś Teresa szuka w rzeczach matki fotogra- o pomoc w poszuki- nicy. Dach nad głową i pracę znalazła dzią... w świecie siostrę, która musi być do niej fii pary z dzieckiem. waniach siostry. Chce w „Lotosie”. – Mama wypowiedziała to imię przed podobna. Odnajduje ją dopiero w tym roku, by jak najwięcej osób – Do porodu mieszkała w pokoju z kil- śmiercią. Ale nie jestem pewna, czy to imię – Chciałabym jej powiedzieć, że mama na poddaszu domu. zobaczyło zdjęcie pary koma innymi dziewczynami. Jak wróciła mojej siostry, czy jej mamy adopcyjnej – ją kochała i oddała wbrew sobie. Mam na- z niemowlęciem. już ze mną dostała własny pokoik – opo- przyznaje Teresa. dzieję, że będzie potrafiła to zrozumieć Panna z brzuchem – Być może ktoś przy- wiada nam pani Teresa. – Z tego co udało i wybaczyć mamie, tak jak ja. Czekam aż Zofia Wysocka do Krynicy przyjechała pomni sobie, że po- mi się ustalić, opiekował się nią dr Julian Wyczyszczona metryka się do mnie odezwiesz siostro! w 1954 roku w poszukiwaniu pracy. Miała dobna fotografia ukry- Zawadowski, lekarz ginekolog i dobry W zeszłym tygodniu Teresa była w Kryni- 19 lat. Uzdrowisko to miał być dla niej no- ta jest gdzieś w sta- człowiek, który po wojnie został nawet cy. – Teraz, kiedy udało mi się porozmawiać *** wy-lepszy rozdział ciężkiego dotąd życia. rym, rodzinnym albu- burmistrzem Krynicy-Zdroju. Nawet z kilkoma osobami, które coś pamiętają, Jedynym tropem jest na razie wspom- – Wspominała, że jej dziadkowie mieli mie. A wtedy wystar- ciuszki jej podsyłał. wiem, że ciocia nieprzypadkowo powie- niane przez Zofię zdjęcie. – Nie wiem, czy gorzelnię. Że tatę zabili Ukraińcy. Ona oca- czy tylko zadzwonić Niewykluczone, że to on znalazł dobrze działa mi o siostrze – uważa Teresa Skier- dziś siostra jest do mnie podobna, ale lała, bo dziadkowie przed śmiercią zdąży- pod numer 793 08 11 sytuowaną parę, która pragnęła swojego ka. – Moja koleżanka z dzieciństwa Marysia na tym zdjęciu ma moje oczy – dodaje Te- li ją oddać pod opiekę sióstr urszulanek – 54. I powiedzieć: dziecka. Zofia wiedziała, że nie będzie była świadkiem rozmowy, którą pamięta resa Skierka. a wspomina Teresa Skierka. – Po wojnie ma- Dzień dobry, siostro! w stanie wychować dwóch dziewczynek. do dziś. ¹ Polska 22// Magazyn www.polskatimes.pl Poniedziałek, 28 listopada 2016 Człowiek, który umierał cztery razy

Lata walki z nowotworem, 94 blizny, jedno wycięte płuco, częściowa utrata węchu i słuchu nie powstrzymały go, by zdobywać szczyty i startować w triatlonie. Piotr Pogona – bohater książki Julii Lachowicz „Umarłem cztery razy”

Poszli na studia. On dorabiał jako drwal, dzą. Tymczasem wiele by się mogli od nich Ludzkie historie sprzedawca, pracownik myjni autobusowej, nauczyć – opowiada Piotr. opiekun bizonów w ogrodzie zoologicznym, Po kilku miesiącach Anna Dymna powie- szmugler komputerów z Niemiec do Rosji. działa mu: „Przyglądałam się tobie z boku, Żeby mieć start na wspólne życie, jakieś pytałam o ciebie. Mam dla ciebie pracę na sta- Maria Mazurek gniazdo, dobry początek. łe. Zostaniesz fundraiserem”. [email protected] Z rakiem był spokój. Do 1991 roku. Piotr zgodził się, choć nawet nie wiedział Pogon poszedł na rutynowe badanie rtg. wtedy, co to słowo oznacza. Ale szybko się iotr Pogon poszedł ostatnio Formalność, nigdy nawet tymi badaniami się dowiedział. Kiedy lekarz spytał go o zawód potańczyć na krakowski nie stresował. Był młody, zakochany, na do- i usłyszał „fundraiser”, powiedział, że obo- Kazimierz. Uwielbia tań- robku. Pewny, że całe życie jest przed nim. wiązuje ustawa o ochronie języka polskiego. czyć. I celebrować każdą Lekarz powiedział: Zaciemnienie na płu- Na to Pogon mu powiedział: „To proszę pi- dobrą chwilę. I śmiać się, cach. Znów ma pan nowotwór. sać, że systematyczny, skuteczny żebrak i żartować. Po prostu: żyć – Zmiażdżyło mnie to. Psychicznie było na rzecz organizacji pozarządowych”. Ppięknie. Więc tańczy z jakąś miłą dziewczy- dużo gorzej niż za pierwszym razem, bo wie- Załatwiał catering na wielkie imprezy fun- ną (a tancerzem jest, nie chwaląc się, do- działem, co mnie czeka. Przeżyłem taki szok. dacji „Mimo Wszystko”, rehabilitację i sprzęt brym). Ona pyta go: – A ile ty masz lat, bo ja- Nie wiem nawet, jak wróciłem do domu. To- dla podopiecznych, pomógł m.in. Januszowi koś trudno stwierdzić? talna amnezja – opowiada. Świtajowi, temu, co napisał do prezydenta – W 1988 roku maturę zdawałem. Beata, dowiedziawszy się o chorobie, po- Polski głośny list, w którym prosił o możli- – To pan stary jest. prosiła Piotra o dziecko. Szymek, dziś doro- wość eutanazji. To między innymi Pogon po- Na parkiecie został sam. Ta dziewczyna sły facet, miał być dla niej najcenniejszą pa- kazał Świtajowi, że jednak warto żyć. Sam

nie mogła jednak wiedzieć, że choć Pogon miątką po miłości jej życia. ANDRZEJ BANAŚ FOT. coś o tym wiedział. żyje na tym świecie 49 lat, to trochę tak, jak- W razie, gdyby… Piotr wpadł też na pomysł, by on – i nie- by żył jeszcze dłużej. Aż trudno uwierzyć, że Lekarze nie zwlekali. Po kilku dniach leżał Piotr Pogon dził. Na jego pogrzeb kilka osób przyniosło pełnosprawni podopieczni Anny Dymnej – jeden człowiek tyle przeżył: okres prosperi- na stole operacyjnym. Wycięli mu praktycz- Urodzony wieńce z napisem „Żegnaj, Piotrze”. Bo my- zdobyli Kilimandżaro. Udało się w 2008 r. ty, bankructwo, bezdomność, ponad 30-let- nie całe płuco. Po tym, kiedy się przebudził, w 1967 r. w Krakowie. śleli, że jak Pogonom syn umarł, to na pew- Po tej wyprawie zmienił jednak fundację nią walkę z nowotworem, wycięcie płuca zakazali uprawiać sportów, przemęczać się, Fundraiser, animator no młodszy, z rakiem, chorowity. – na tę Jasia Meli, z którym zaprzyjaźnił się i tarczycy, dwie wielkie miłości, wyprawy dźwigać. sportowy, prelegent To była trzecia śmierć Piotra. na najwyższej górze Afryki. w najwyższe góry świata i mordercze zawo- Myślał, że to koniec normalnego życia. motywacyjny. Mara- Nie mógł dojść do siebie. Nie miał ani Po jakimś czasie zresztą i z nim przestało dy triatlonowe. I własną śmierć. Cztery razy. Już nic nie będzie go cieszyć, nic nie będzie tończyk, triatlonista, siły, ani chęci, żeby zajmować się firmą, roz- mu być po drodze. Odszedł z kolejnej funda- motywować, już nie ma po co żyć. Rozpaczał wspinacz, podróżnik. wijać ją. Gasnął. Ta jego autodestrukcja i apa- cji w nie najlepszej atmosferze, zakładając Śmierć pierwsza przez trzy dni. Czwartego dnia wsiadł na ro- W grudniu zamierza tia zbiegły się w czasie z tym, że duża firma swoją firmę. Coraz bardziej wkręcał się za to Był 1984 rok. Miał wtedy 17 lat. Był nowo - wer i pojechał odwiedzić brata. Do Bochni, jechać do Afryki po- herbaciana nie zapłaciła im za ogromne zle- w sport – pobiegł w Safaricom Marathon hucianinem, harcerzem, miłośnikiem spor- 40 kilometrów. magać polskim cenie, a współpracownik wykradł z firmy, dla w Kenii i w słynnym maratonie w Nowym tu. Wrócił właśnie z obozu harcerskiego z nie – Każdy ruch pedałem to była walka. misjonarzom. konkurencji, dane klientów. Pogon został Jorku, zdobył Elbrus, a potem, z niewido- najlepszym samopoczuciem: bolało go gar- Wiedziałem, że nie chodzi tylko o to, żeby bankrutem. mym Łukaszem Żelechowskim, Aconcaguę, dło, miał gorączkę. Myślał, że rutinoscorbin dojechać do tej Bochni. Chodziło o moje ży- Co do domu – tam też było coraz gorzej. najwyższy szczyt obu Ameryk. załatwi sprawę. Ale było coraz gorzej. cie. O to, żeby się nie poddać. Potem rzyga- Zaczęły się kłótnie, napięcia, trzaskanie Ukończył też mordercze zawody triatlo- Jak trafił do lekarza, guz był wielkości łem jak kot, ledwo żyłem, spałem dwie do- drzwiami. Bliskość i przywiązanie zostały za- nowe Ironman, najpierw w Szwecji, później śliwki. Diagnoza: rak. Dla Piotra to był koniec by. Ale obudziłem się jako inny człowiek. Sil- stąpione smutkiem i pretensjami. w Szwajcarii: prawie 4 km do przepłynięcia, dzieciństwa i początek inwazyjnych chemii, niejszy, lepszy. Z perspektywy czasu uwa- Miłość – piękna i prawdziwa, taka, która ponad 180 km do przejechania na rowerze długich pobytów w szpitalu. Goniła go żam, że to był moment zwrotny w moim ży- miała być na zawsze – nie przetrwała próby i ponad 42 km do przebiegnięcia. Mało któ- śmierć. Raz była tuż-tuż. ciu – opowiada. czasu. Zostawił Beacie i synowi mieszkanie. ry zdrowy człowiek jest zdolny do takiego – Podczas badania rentgenowskiego po- Bo wtedy znów umarł i znów się odrodził: Sam zapakował się w plecak i wyprowadził. wysiłku. A Pogon był właśnie po kolejnym łożyli mnie głową do dołu, bo zepsuł się stół tym razem jako sportowiec, przyszły zdo- Zaczęło się spanie po znajomych. Przycho- rzucie choroby nowotworowej. do badań. Nagle poczułem, jak moją głowę bywca Kilimandżaro, Elbrusu i Aconcaguy, dził wieczorem, wychodził rano. Żeby jak Uwierzył, że jest nieśmiertelny. Że może zalewa krew. Dosłownie. Serce przestało bić jedyny na świecie triatlonista bez płuca. najmniej przeszkadzać. wszystko. Tym bardziej, że w życiu osobi- – opowiada. – Często słyszę pytanie, skąd mam na to Dni spędzał na ławkach w parku. Zaczął stym też zaczęło mu się układać: związał się W wieku 17 lat przeżył śmierć kliniczną. siłę. Szczerze odpowiadam: tylko z umysłu. pić. Stracił kontrolę nad życiem. z Anią, dziewczyną z Beskidu Żywieckiego. Nie pamięta żadnych świateł w tunelu, kwia- My, maratończycy, mówimy czasem, że bie- Wiosną 2004 roku spędził swoją pierw- To miała być miłość na resztę życia. Rano wy- tów na łące. Nie pamięta żadnych obrazów. gamy głową. I to prawda, bo ciało jest tylko Umarłem czte- szą noc na działkach. Rodzinny dom omijał chodzili na spacer z psami, wieczory spędza- Tylko to uczucie – absolutnego błogostanu. dodatkiem do naszego umysłu. Jeśli chce- ry razy, Julia szerokim łukiem. Ze wstydu i męskiej dumy. li wpatrzeni w zachód słońca. Znów wszyst- I złość, jak lekarzom udało się go odratować, my, jesteśmy zdolni do nadludzkiego wysił- Lachowicz, Wydaw- ko było piękne, radosne. przywrócić do żywych: dlaczego zabieracie ku. Skupiając się na dopłynięciu, dobiegnię- nictwo Burda 2016 Śmierć czwarta Ale wkrótce umarł czwarty raz. Jako wy- mnie z tej pięknej krainy? Jakim prawem? ciu czy dojechaniu do mety, na zdobyciu Kiedy Julia Lachowicz, Z bezdomności, z beznadziei, z życiowego czynowy sportowiec. W 2015 roku startował Rak – to było jak wyrok. Kiedy Piotrka szczytu, na pokonaniu kolejnych kilome- po raz pierwszy spotka- upadku podniosła go Anna Dymna. A w za- w Ironmanie na Wyspach Kanaryjskich, kon- przewieźli na Garncarską w Krakowie, nikt trów, nie czujemy zakwasów, odmrożeń. Li- ła Piotra Pogona, po- sadzie – podnosiła, bo to był proces. Powie- kretniej – na Lanzarote. Kiedy z 1887 zawod- nie wierzył, że z tego wyjdzie. Załamał się. czy się tylko cel. myślała: to historia fil- działa: „Będą z ciebie ludzie”. I załatwiła nikami płynął w szarganym falami Atlanty- I wtedy usłyszał od górala, z którym dzie- mowa. Rozmawiała Pogonowi pracę w zaprzyjaźnionej fundacji, ku, nagle zrobiło mu się czarno przed ocza- lił salę: „Co tak rycys? Cipa jesteś?”. Przez ko- Śmierć trzecia o nim z ponad 20 oso- u brata Alberta w Radwanowicach. mi. Przypadkowy cios od innego zawodnika lejne kilka dni ten bezpośredni góral wykła- Rok 2000. Pogon jechał z Beatą i małym bami, nagrała ponad Miał opiekować się osobami z ciężkim pozbawił go kilku zębów. dał mu swoją prostą filozofię. Ale wbił do gło- Szymkiem na narty, na Słowację. W między- 200 godzin materiału, upośledzeniem umysłowym. Za 400 zło- Ale też czegoś więcej. To była jego pierw- wy śmiertelnie choremu 17-latkowi, że war- czasie założył pierwszą firmę w Polsce, ro- pieczołowicie weryfi- tych, ale przynajmniej miał po co wychodzić sza porażka sportowa. Kolejna lekcja poko- to walczyć. I warto żyć pięknie, nawet jak to biącą nadruki na porcelanie. Czasy prosperi- kowała to, co Pogon jej codziennie ze swoich „apartamentów” ry. I następna zwrotnica, za którą nic już nie życie za niedługo ma się zakończyć. ty. Dwa luksusowe samochody. Wakacje opowiadał. – To postać na ogródkach działkowych. – Pokochałem było takie samo. Wkrótce rozstał się z Anią. Po kilku dniach góral nagle przestał od- w drogich kurortach. Najwyższej jakości niejednoznaczna. Jedni tych ludzi, odkryłem w sobie nowego Piotra; Związał się z kolejną kobietą, urodziła im się dychać, posiniał i zszedł z tego świata. Ale sprzęt RTV, ciuchy burżujskich marek, zach- go uwielbiają, uważają, wrażliwego, empatycznego, który uwielbia córka. Ten związek też nie przetrwał. dzięki niemu Pogonowi zachciało się żyć. cianki nowobogackiego. że zawdzięczają mu ży- pomagać innym. Ci upośledzeni, którzy wi- Pogonowi znów pogorszyło się zdrowie – Jechali na te narty – on, Beata i Szymek, cie i wylewnie o nim tając się ze mną całowali mnie w usta i uśmie- prawie całkowicie stracił węch, słuch, ostat- Śmierć druga kiedy do Piotra zadzwoniła mama. Okazało mówią. Inni nie chcą chali się od ucha do ucha, zmienili moje ży- nio wycięli mu tarczycę. Kilka lat później koleżanka pokazywała mu się, że Krzyś, brat Piotra, jest w szpitalu. To o nim rozmawiać, cie. Pokazali to, co wartościowe we mnie, ale Umarł czwarty raz. I nie wie naprawdę, zdjęcia z wakacji. Wypatrzył na nich piękną serce; niósł węgiel i zasłabł. – Ale nie ma po- wskazując, że to nie jest pokazali też, jak piękny jest świat. Oni mają co będzie dalej – ze zdrowiem, ze sportem, dziewczynę. Podniósł oczy i zobaczył, że ta trzeby, żebyś zawracał. Wszystko pod kon- tak dobry człowiek, jak piękne umysły, widzą więcej i tak pięknie po- z pracą i z życiem prywatnym. dziewczyna siedzi obok. Z Beatą umówili się trolą – dodała mama. wydaje się na początku trafią się zachwycać. Zdrowi ludzie zamyka- Znów tuła się od znajomych do znajo- jeszcze tego samego dnia. Trzy lata później Krzysztof – ten zdrowszy – po kilku – opowiada Julia ją oczy na niepełnosprawnych, szczególnie mych. Ale jedno wie: powstanie i kolejny raz. w kościółku w Mogile wzięli ślub. dniach zapadł w śpiączkę. I już się nie obu- Lachowicz. umysłowo. Bywa, że brzydzą się nimi, gar- Będzie powstawał za każdym razem. a ¹ Polska Poniedziałek, 28 listopada 2016 www.polskatimes.pl Magazyn //23 Skoczkowie na kozetce u Horngachera

Stefan Horngacher długo szykował się do skoku na głęboką wodę. W końcu postanowił wyjść z cienia i objął posadę trenera FOT. MICHAŁ GACIARZ FOT. polskiej kadry. Mówi, że nie boi się wyzwań b Polscy skoczkowie dobrze wypadli na pierwszych zawodach PŚ. Punktowało aż czterech zawodników

ckiej kadry skoczków, mają ułożone życie konkurentów w letnim sezonie, podkreśla, nowe porządki, nowych ludzi i błyskawicz- Skoki narciarskie w Hinterzarten. Dzieci – Dana Maria że ten jest bardzo dobrym psychologiem. nie znów posklejał to w jedną całość. i Amadeus (też skacze na nartach, choć jak – Wie, kiedy trzeba docisnąć, a kiedy od- – Nie byłem tym wcale zaskoczony – mówi tata, talent ma też do innych dyscy- puścić. Efekt jest taki, że każdy nie tylko przyznaje Tajner. – Stefan bardzo dużo plin) – chodzą tam do szkoły. Rozmowy wie, co ma robić, ale też chce to robić. Jest z zawodnikami rozmawia o ich proble- Przemysław Franczak w domu były trudne. stanowczy, wymagający, ale jednocześnie mach, w przypadku tych młodszych spo- [email protected] – Na początku rodzina nie była zbyt – tak po ludzku – bardzo sympatyczny. Po- tyka się też z ich rodzicami. No i być mo- szczęśliwa. Dyskutowaliśmy o tym, jak trafi pożartować. Na pewno nie wprowa- że najważniejsze – to człowiek z zewnątrz. co wy tak ciągle o presję wszystko ułożyć. Ostatecznie zostali dził w kadrze dyktatury – opowiada sko- Łukasz Kruczek po kilku latach nie mógł mnie pytacie? – dociekał w Niemczech, nie było sensu sprowadzać czek z Zakopanego. już takich rozmów przeprowadzać. Stefan Horngacher, gdy ich do Polski – opowiada Horngacher. – Sam Na początku współpracy zapraszał za- Po ośmiu latach relacje, takie międzyludz- pierwszy raz spotkał się dziwnie się z tym wszystkim czułem. Pra- wodników na długie, indywidualne rozmo- kie, z jednymi były bardzo dobre, a z in- z polskimi dziennikarza- cowałem w Niemczech bardzo długo, wy. Wypytywał też o prywatne sprawy. nymi trochę się popsuły. Ludzi w sztabach mi. Może jeszcze nie z sukcesami, miałem ustabilizowaną sytu- – Chciał nas po prostu lepiej poznać, to i grupach szkoleniowych jest dużo. Gdy

Awiedział, że tutaj – jak mawiał jego po- ację. Ale uznałem, że Polska jest dla mnie MICHAŁ GACIARZ FOT. nie było tak, że leżało się jak na kozetce do Predazzo pojechały trzy grupy, to by- przednik Łukasz Kruczek – we wtorek sta- wielką szansą. Nie robię się w końcu coraz Stefan u psychoanalityka. Pytał o zainteresowa- ło w sumie 40 osób. Utrzymanie wszyst- wiają ci pomnik, a w środę szafot. Bo gdy młodszy. Perspektywa pracy w roli głów- Horngacher nia, o to jak lubimy spędzać wolny czas. kich w dobrych relacjach wymaga spo- jesteś trenerem reprezentacji w skokach nego trenera, z całą jego odpowiedzialnoś- urodził się 20 września Szukał kluczy do każdego z nas. Takie ro- rych umiejętności. A Stefan to z jednej narciarskich, musisz mieć świadomość, że cią, wydała mi się bardzo kusząca. 1969 w Woergl. Jest zmowy też pozwalają budować wzajemne strony osoba nowa, ale jednocześnie zimą patrzy ci na ręce cała Polska. Z regu- Tutaj nie ma dyktatury dwukrotnym medali- zaufanie – uważa Kot. wszyscy znakomicie wspominali go ły w najbardziej newralgicznym momen- , prezes Polskiego stą olimpijskim (brązo- – Jest między nami chemia – ocenia z okresu, gdy pracował w Polsce. Poza tym cie, bo w weekendy, przy obiedzie lub po- Związku Narciarskiego: – Chyba po prostu we medale przywoził krótko , skoczek z Nowego sprawdzały się jego pomysły szkolenio- dwieczorku. I w ich trakcie, oglądając jed- postanowił w końcu postawić na siebie. z Lillehammer i Naga- Targu. – Choć na początku zaskoczenie by- we, więc z każdym dniem w ekipie wra- nocześnie w telewizji konkursy Pucharu Widać po sposobie jego pracy – a to jest ta- no), pięć razy stał ło spore, bo tak naprawdę cały nasz plan stała wiara, że to działa. A przy tych psy- Świata, mało kto jest mentalnie gotowy ki typ, który niczego nie zaniedbuje, na podium mistrzostw treningowy i przyzwyczajenia zostały wy- chologicznych zdolnościach i wiedzy, któ- na przełykanie rozczarowań i trawienie po- wszystko musi być dopięte na ostatni gu- świata (dwa złote me- wrócone do góry nogami. rą posiada, jest też dość twardy i trzyma rażek. 47-letni Austriak wie jednak, po co zik – że myśli o przyszłości, dalszej karie- dale). We wszystkich dyscyplinę, bo to też się rozlazło w ciągu tutaj przyjechał. I ma pomysł, jak to zrobić. rze trenerskiej, cały czas chce się rozwijać. przypadkach sukcesy Do kadry wróciła atmosfera ostatniego roku. Jak wrócić z Kamilem Stochem na szczyt W Polsce miał miękkie lądowanie. odnosił w konkursach Dla młodszych zawodników był zagadką. Poprzeczka jest jednak zawieszona bar- i zabrać tam też innych. – Nie boję się wyz- Część zawodników już dobrze znał, bo 10 drużynowych. Medal Andrzej Stękała, 20-latek z Dzianisza, szyb- dzo wysoko. Trzeba się mierzyć z sukcesa- wań. Jestem odporny, dam sobie radę – lat temu pracował z młodziutkimi Kami- w zawodach indywidu- ko odpalił YouTube, żeby sprawdzić, z kim mi Małysza, olimpijskimi triumfami Stocha. twierdzi. lem Stochem (odchodząc przepowiedział alnych pozostał jego będzie miał teraz do czynienia. – Solidny Polacy albo zakochają się w nim bez pamię- mu wielką przyszłość), Piotrem Żyłą i Ste- niespełnionym marze- skoczek – oceniał ze znawstwem. ci, albo... Choć być może Horngacher, typ Opuścić strefę komfortu fanem Hulą. niem. W Pucharze Solidny to jednak zbyt mało powiedzia- chłodnego analityka, czasem sprawiający Długo dojrzewał do decyzji, żeby zostać – Gdy tylko się dowiedziałem, że to on Świata 15 razy dosko- ne, choć dużo większe słowa też by nie pa- wrażenie flegmatyka, będzie odpowiednim głównym trenerem. Do takiego – nomen będzie naszym trenerem, uśmiech nie czył do podium, wygrał sowały. To nie była tak wybitna narciarska kontrapunktem dla kąpanych w bardzo go- omen – skoku na głęboką wodę przygoto- schodził mi z twarzy – przyznaje ten ostat- dwa konkursy – m.in. osobowość jak bohaterowie jego czasów: rącej wodzie kibiców. wywał się aż 14 lat. Sportową karierę za- ni. – Wiedziałem, że jest bardzo fajnym w 1999 r. triumfował , Adam Małysz, z któ- – Dla mnie zaczyna się całkiem nowy, kończył w 2002 roku i od razu przeszedł człowiekiem i szkoleniowcem. Wymaga- w Zakopanem. Gdy rym nawiasem mówiąc od dawna się przy- ekscytujący etap – podkreśla Horngacher. na drugą stronę rzeki. Powtarzano mu, że jącym, ale też takim, który świetnie mo- pracował w Polsce jako jaźni, czy Schmitt. Nie odnosił wielkich Dla polskich fanów skoków też. a do pracy szkoleniowej się świetnie nadaje. tywuje. trener kadry młodzie- sukcesów indywidualnych, ale był moc- ¹ Cierpliwy, metodyczny, spostrzegawczy. Żyłę tak na wstępie zmotywował, że żowej, zdobyliśmy nym ogniwem austriackiej drużyny, z któ- Na pierwszy plan się jednak nie pchał, lu- ten bez oporów zaczął zmieniać swoją srebrny medal na MŚ rą zdobywał medale na igrzyskach olimpij- bił chować się w cieniu. Był asystentem charakterystyczną, acz przeciwskutecz- juniorów w 2005 roku skich i mistrzostwach świata. Kubacki: Między w austriackiej kadrze, trenerem kadry mło- ną pozycję najazdową. Wcześnie nikt nie w konkursie drużyno- – Jestem zadowolony z tego, co osiąg- dzieżowej w Polsce (w latach 2004-2006, mógł tego od niego wyegzekwować ani wym. W składzie tam- nąłem, choć oczywiście mogło być jeszcze nami jest chemia. gdy frontmanem był jego rodak Heinz prośbą, ani groźbą. – Na początku nie by- tej ekipy byli Piotr Żyła lepiej – uważa. Zaskoczenie było Kuttin), pracował w szkole sportowej ło łatwo, szczególnie pierwszy trening był i . A także To, że lubi grać drużynowo, zostało mu w niemieckim Hinterzarten, był indywidu- taki, że jak ruszyłem z belki, to myślałem, Wojciech Topór, który do dzisiaj. Organizacja pracy w kadrze – na początku spore, alnym trenerem Martina Schmitta, wresz- że się przewrócę. Ale trzeba mieć zaufa- teraz jest członkiem a koordynuje pracę w sumie trzech grup cie przez ostatnie lata pełnił funkcję dru- nie do trenera, żeby wszystko funkcjono- sztabu szkoleniowego szkoleniowych – to nie jest bułka z masłem. bo plan treningowy giego trenera w reprezentacji Niemiec. Aż wało, bo jak tego nie ma, to nic nie działa kadry. Czwartym był Nie chodzi tylko o logistykę, ale skoki to został wywrócony nagle wiosną tego roku opuścił swoją stre- – zauważył Żyła. Paweł Urbański, który sport indywidualistów. Każdy ma ambicje, fę komfortu. – Gdy potrzeba, to potrafię mieć twardą jednak szybko zakoń- chce skakać w Pucharze Świata, a konku- do góry nogami – Miałem wcześniej pewne propozycje, rękę. Ale mam wiele twarzy. Miły też po- czył karierę. rencja jest duża. W tle są jeszcze pieniądze, ale nie czułem, że to jest odpowiednia trafię być. Gdy jednak coś idzie w złym kie- Horngacher w wol- sponsorzy, interesy. chwila na podjęcie takiego wyzwania. Ten runku, to trzeba umieć przestawić zawod- nych chwilach lubi grać O poprzednim, kryzysowym sezonie moment nadszedł właśnie teraz. Uznałem, nika na dobre tory. Z reguły wystarcza ostra w golfa i jeździć na ro- dziś wszyscy mówią już otwartym tekstem. że jestem gotowy – tłumaczył. męska rozmowa. Bez owijania w bawełnę. werze górskim. – Atmosfera w reprezentacji była fatalna, to Decyzja łatwa jednak nie była. Nad ofer- Dyscyplina musi być – mówi o sobie W Beskidzie Śląskim, odbiło się na wynikach. Zmiana wyszła tą z Polski zastanawiał się tydzień. Rodzi- Horngacher. gdzie bywam najczęś- wszystkim na dobre. Również trenerowi na nie była zachwycona tym pomysłem. , który u Austriaka błyska- ciej, jest sporo pięk- Kruczkowi, który teraz pracuje z reprezen- Z żoną Nicole, byłą fizjoterapeutką niemie- wicznie rozwinął skrzydła i zdeklasował nych tras – mówi tacją Włoch. U nas Horngacher wprowadził Polska 24// WydarzeniaDebata www.polskatimes.pl Poniedziałek, 28 listopada 2016 Polska Poniedziałek, 28 listopada 2016 www.polskatimes.pl WydarzeniaDebata //25 Polska 26// Strefa biznesu www.polskatimes.pl Poniedziałek, 28 listopada 2016 Jednolity podatek na łopatkach

A wej jest edukowanie obywateli: przyjąć, że 7 miliardów złotych Jednolity podatek to pomysł sprzed lat. Dziś „podejście” pod ten za co płacą, na co płacą, komu, założone przez autorów projek- pomysł rozpoczęła ekipa „dobrej zmiany”. Jeśli byli rządzący i obecnie ile, i co im się z tego tytułu nale- tu zostanie skutecznie ściągnię- ży. Jednolity podatek takich od- te, to spytać należy, jaką kwotę rządzący proponują to samo, należy zastanowić się skąd nagle taka powiedzi nie udziela. On je ka- otrzyma obywatel z pięciomilio- mufluje, a przez to miast eduko- nowej grupy najuboższych Po- zgodność idei, o co naprawdę chodzi. Moim zdaniem trzeba jednak wać, ogłupia i szkodzi. laków zarabiających mniej niż 13 Pojawia się także niebezpie- 000 złotych rocznie. Otóż będzie wykazać czujność, by nie znaleźć się w sytuacji, „że aż strach się bać” czeństwo zawłaszczania przez to kwota około 110 złotych mie- państwo środków, które z defi- sięcznie. Moim zdaniem efekt Paweł Wojciechowski, główny nym urzędzie. Uzasadnienie te- Podatek dochodowy jest da- nicji powinny być przeznaczo- polegający na spłaszczeniu róż- Analiza autor pomysłu, który o sobie go pomysłu najjaśniej sformu- niną płaconą przez obywatela ne na ochronę zdrowia bądź za- nic w dochodach między za- mówi, że nosił się z nim „od po- łował przewodniczący sejmo- państwu jako instytucji. Obywa- bezpieczenie emerytalne. Poja- możnymi i ubogimi będzie ilu- Dr Dariusz Maciej Grabowski nad dziesięciu lat”. Za najważ- wej komisji finansów publicz- tel akceptuje zarówno państwo, wia się także niebezpieczeń- zoryczny i niezauważalny. Pod- [email protected] niejsze uważa: nych poseł PiS Jacek Sasin (z jak i płaconą mu daninę, w więk- stwo graniczące z pewnością, że sycone zostaną natomiast na- - zwiększenie progresji do- wykształcenia historyk) – „Bo- szym czy mniejszym stopniu zawłaszczone środki pójdą stroje konfrontacyjne, roszcze- Sam pomysł jednolitego podat- chodowej gaci powinni płacić więcej – to utożsamiając się i z instytucją i na sfinansowanie wydatków niowe, sprzeczności i animozje ku jest prosty i czytelny. Obywa- - zmniejszenie zróżnicowania wynika z elementarnego poczu- ze swoją powinnością. Funkcje ważnych z punktu widzenia społeczne. tel miast płacić podatek od do- obciążeń między różnymi for- cia sprawiedliwości społecz- i obowiązki wykonywane przez rządzących, ale niezgodnych Wątpliwość druga dotycząca chodu do Urzędu Skarbowego mami zatrudnienia nej”. Jak widać na wydziale hi- państwo i jego instytucje uznaje z interesem obywatela. Ilość ry- jednolitego podatku jest poważ- i osobno składki na świadczenia - radykalne uproszczenie sy- storycznym UW uczyli pryncy- za ważne i potrzebne. Podatek zyk związanych bądź wynikają- niejszej natury. Już teraz przed- społeczne do ZUS, odprowadza stemu pialnie nawet po 1989 roku, ma być zatem wydatkowany cych z ogromu kwot, jakimi siębiorcy, najczęściej z południa łączną kwotę według ustalonej Pawłowi Wojciechowskie- doktryna marksistowska miała zgodnie z szeroko rozumianym obracałby zarządzający jedno- Polski, przerejestrowują swoje formuły do wskazanej instytu- mu należy podziękować się dobrze, nauka nie poszła interesem obywatela, z reguły litym podatkiem gwałtownie firmy do Czech bądź na Słowację cji państwowej. Podkreślmy, że za szczerość, stawia bowiem w las, a … w posła Sasina. za jego wiedzą. Wpływ obywa- wzrasta i stawia pod znakiem – gdzie system podatkowy jest obywatel praktycznie przestaje sprawę jasno. Nowy system tela na wysokość kwot, ich struk- zapytania wypłacalność syste- prostszy i bardziej przyjazny. rozróżniać, co jest podatkiem opodatkowania powinien Sprzeczność podstawowa turę, czas wydatkowania jest mu w przyszłości. Uważam, że proceder „wypro- czyli zobowiązaniem wobec zwiększyć obciążenie najwyżej Ponieważ koncepcja jednolitego praktycznie żaden. Ogranicza się wadzania” firm zagranicę będzie państwa, a co jest składką zarabiających, zaś za pośredni- podatku całkowicie mi nie odpo- do aktu wyborczego i decyzji Analiza szczegółowa postępował i nasili się, jeśli nowe na świadczenia społeczne, któ- ctwem budżetu odebrane środ- wiada, podejmę tu próbę wyka- opartej wyłącznie na przedwy- Dokonajmy szczegółowej ana- regulacje zostaną wprowadzone rych on powinien być benefi- ki finansowe powinny być prze- zania fundamentalnych sprzecz- borczych obietnicach tej czy in- lizy. Bez mała 25 milionów Po- w życie. Przy takim scenariuszu cjentem, a państwo gwarantem. kazane grupom najuboższym. ności, które niesie ten pomysł nej partii. laków płaci podatek dochodo- jest bardzo wątpliwe, by wpływy Jeśli tak, to pytanie brzmi: jaka Uproszczenie zaś systemu ma a także przedstawię szczegóło- Natomiast składki na świad- wy. 23,8 miliona deklaruje do- podatkowe wzrosły. Przeciwnie, myśl przyświecała pomysło- polegać na tym, że płaci się wą analizę jego najważniejszych czenia społeczne ze swej istoty chody niższe od 85 500 złotych sądzę że spadną i to znacznie. dawcom? Odpowiedzi udziela wszystko jednorazowo w jed- uchybień. i treści są częścią dochodu oby- rocznie i płaci według stawki Kolejnym argumentem, któ- watela potrącaną po to, by sfi- 18%. Daje to budżetowi około 35 ry należy uwzględnić, a który po- nansować ryzyka, które mogą mysłodawcy przemilczają bądź REKLAMA 016905300 mu się przydarzyć teraz pomijają jest wpływ nowej usta- i w przyszłości, jak choroba bądź wy na skłonność do oszczędza- wypadek, a także by jego starość Podatek ma być nia. Skłonność ta jest funkcją wy- była zabezpieczona w postaci wydatkowany sokości dochodów. Opodatko- funduszu emerytalnego. Należy zgodnie wanie wyższych dochodów ob- zatem powiedzieć, że składki są z interesem niży skłonność i możliwości osz- wypracowane przez obywatela, czędzania grup zamożniejszych są jego własnością i jemu przy- obywatela ze wszystkimi tego konsekwen- należą. Państwo pozostaje wy- cjami dla inwestycji i dynamiki łącznie depozytariuszem i gwa- gospodarczej. Zwolennicy nowe- rantem, że należne świadczenia miliardów złotych, co stanowi go pomysłu odpowiedzą zapew- nie zostaną zmarnowane, a oby- 75% wpływów z PIT. Około 3% ne, że zwiększone dochody ro- watel będzie mógł w pełni z nich podatników, nieco ponad pół dzin najuboższych przełożą się korzystać znając zakres i wyso- miliona Polaków zarabia więcej na zwiększoną skłonność kość. Podkreślam - składki niż 85 500 rocznie i 32% kwo- do konsumpcji, a w konsekwen- na świadczenia społeczne to ty oddaje do budżetu, czyli oko- cji zwiększony popyt i obroty własność obywatela. Jeśli tak, to ło 12 miliardów złotych. Wśród handlu. Pytam – to czemu pie- ich przeznaczenie jest zdetermi- zarabiających więcej jest grupa niądze z ustawy 500+, którym nowane: składka zdrowotna po- o dochodach ponad 120 tysięcy rządzący przypisywali podobną winna iść na zdrowie, emerytal- złotych rocznie – i to oni „wpad- zdolność, nie zdynamizowały na – na emeryturę. Zgoda, że li w oko” rządzących i wspom- gospodarki, co gorsza, tempo obecnie w dużym stopniu skład- nianego wcześniej posła Sasina. wzrostu spada. Przyczyn tego ki są marnotrawione, bądź źle Czemu? Bowiem w myśl obo- zjawiska jest wiele, między inny- wydawane. Ale czy zmiana po- wiązującego prawa od kwoty mi struktura konsumpcji, w któ- winna iść w kierunku zatarcia ponad 120 tysięcy złotych nie rej dobra z importu odgrywają różnicy między składką a podat- płaci się dodatkowej składki doniosłą rolę. Wprowadzając kiem? Ujednolicony podatek fał- na ubezpieczenia społeczne. ustawę 500+ rząd po części przy- szuje rolę państwa jako instytu- Posłowi Sasinowi nie podoba jął na siebie obowiązki „akwizy- cji stojącej na straży praw i pie- się, że „zarabiający 120 tysięcy tora” banków i sieci handlowych niędzy podatników. Ujednolico- złotych i więcej rocznie nie pła- – gdyż to one na ustawie zarobi- ny podatek czyni nieczytelnym cą już dodatkowej kwoty ły najwięcej. Jest to jednak temat co obywatel jest winien pań- na ZUS”. Pomysł więc polega na osobną analizę. stwu, a co państwo jest winne na tym, by dochód ponad 120 Autorzy pomysłu za wielką obywatelowi. Jeśli podatek to zo- tysięcy złotych rocznie opodat- zaletę uznają uproszczenie syste- bowiązanie obywatela wobec kować w takiej wysokości, by mu podatkowego. Trudno mi się państwa to składki na świadcze- uzyskane środki były co naj- z tym zgodzić, gdy po przeczyta- nia społeczne są zobowiązaniem mniej równe nieściągniętej niu ich deklaracji dowiaduję się, państwa wobec obywatela. Mo- składce na ZUS. Według szacun- że stawek podatkowych będzie im zdaniem misją państwa ków Pawła Wojciechowskiego nie dwie jak obecnie, a od czte- w stosunku do naszego społe- tą drogą uzyska się około 7 mi- rech do siedmiu lub ośmiu. Czy czeństwa nie mającego jeszcze liardów złotych. na tym ma polegać prostota? Co w wielu wypadkach „genetycz- Pierwsza wątpliwość, którą więcej, w chwili obecnej mamy nego nawyku” kalkulowania trzeba tu podnieść dotyczy efek- takie formy opodatkowania dla według reguł gospodarki rynko- tu dochodowego. Nawet jeśli przedsiębiorców, jak ryczałt i kar- Polska Poniedziałek, 28 listopada 2016 www.polskatimes.pl Strefa biznesu //27 ta podatkowa. Korzysta z nich darczej, sylwetkę przedsiębior- te ujednoliconym podatkiem? od pracy na tzw. etacie, rząd chce Poważnym zarzutem wobec stosuje modną dziś metodę kilkaset tysięcy małych firm. cy. To jest zawód, a ja śmiem Wszystko wskazuje, że nie. praktycznie zlikwidować tę for- jednolitego podatku jest fakt, że o okropnej angielskiej nazwie Można obawiać się, że ujednoli- twierdzić, że we współczesnej Rząd zatem pod hasłem polity- mę działalności zrównując ob- pomija on całkowicie problem „outsourcingu”, czyli mówiąc cony podatek te formy rozlicze- Polsce to jest misja i powołanie, ki prospołecznej odwraca uwa- ciążenia jednoosobowego przed- dynamiki gospodarczej. Jedną z polska spychania obowiązków nia po prostu zlikwiduje. Prze- które trzeba wspierać, krzewić, gę opinii publicznej od tych siębiorcy z pracownikiem na eta- z funkcji i zadań systemu podat- na innych. Jeśli tak jest, a jest – to cież termin „jednolity” ma czy- wyróżniać a państwo powinno grup (nie dotyczy to większoś- cie. Tą drogą według niektórych kowego powinno być właśnie wskazanie przez rządzących telną treść – taki sam dla wszyst- się o kreatywnego i uczciwego ci rolników), które były, są i po- szacunków rząd chce ściągnąć kreowanie dynamiki gospodar- na bogatych jako tych, których kich. Osobnym tematem jest de- przedsiębiorcę troszczyć. Tym- zostaną uprzywilejowane nawet kilkanaście miliardów zło- czej. System winien zachęcać należy dodatkowo opodatkować finicja kosztu uzyskania przy- czasem połączenie jednych i dru- w sensie dochodowym i podat- tych wpływów do budżetu. Nie do oszczędzania, inwestowania, jest dowodem, że władza nie kie- chodu dotycząca środowisk nau- gich oznacza całkowity brak zro- kowym. Budowanie autoryte- jest zatem prawdą, że system po- tworzenia nowych miejsc pracy, ruje się troską o obywatela i pań- kowych i twórczych, a na dziś zumienia różnic między oby- tu przez władzę na „wdzięcze- zostanie „neutralny”, czyli to co pomysłowości i wynalazczości. stwo, a troszczy jedynie o fundu- określona na 50% przychodu. dwoma zawodami i znaczenia niu się” do resortów siłowych, odbierze bogatym dołoży bied- W rządowej propozycji na ten te- sze potrzebne do utrzymania pa- Jednolity podatek ten szczegól- przedsiębiorców dla pomyślnej prokuratorów i sędziów to nym. Przeciwnie, nowy system mat nie ma nic. sożytującej biurokracji, urzędni- ny przywilej powinien znieść. przyszłości naszej Ojczyzny. schemat znany z komunistycz- uderzy przede wszystkim w ma- Nie ma także nic, albo prze- ków, struktur „tajnych, widnych Czy będzie to słuszne i zgodne łe i średnie polskie firmy, a naj- ciwnie, usunięto wszystkie ele- i dwupłciowych”. z interesem środowiska nauko- Wyłączeni z systemu bardziej w początkujących, jed- menty w postaci zwolnień, ulg, wego i twórczego? Odpowiedź Kolejna wątpliwość dotyczy noosobowych przedsiębiorców. które miałyby na celu realizację Po rozum do głowy? jest krótka – zdecydowanie nie. grup społecznych, które mają Pojawia się pytanie: Wzrost liczby jednoosobowych zadań społecznych, a zwłasz- Pomysł” jednej elity” na poda- Co zatem zrobi ustawodawca? własne, odrębne systemy eme- kto weźmie firm to efekt ułomności systemu cza wsparcie potrzebujących tek „jednolity” jest gorzej niż zły Dochodzimy teraz do kwestii rytalne i systemy płacenia skła- na siebie trud podatkowego i jego pazerności w chwili, gdy znajdą się w kło- i cieszyć należy się z faktu, że ogólniejszej natury. Proponowa- dek na świadczenia społeczne. przeszkolenia w stosunku do pracownika eta- potach. nigdy jako spójnej koncepcji nie na zmiana ma objąć zarówno Są to: służby mundurowe, wy- towego. Władze, miast szukać Jednolity podatek penalizuje uda się go wprowadzić. Może- przedsiębiorców, jak i pracobior- miar sprawiedliwości, rolnicy i nauczenia rozwiązania korzystnego dla bogatych argumentując, że za- my odetchnąć. Podjęcie prac ców. Co najmniej kilkanaście mi- należący do KRUS. Przytoczmy obywatela i przedsiębiorcy, upa- możniejsi „bardziej korzystają nad nim wystawia rządzącym lionów podatników powinno za- dane. Dotacja do systemu eme- trują swoją szansę w bardziej z instytucji państwowych” zatem jak najgorsze świadectwo – bra- tem zostać przeszkolonych w po- rytalnego w 2016 roku wynio- nej i balcerowiczowskiej przesz- opresyjnym podejściu do podat- w większym stopniu powinni ku przygotowania, braku kon- sługiwaniu się nowym prawem sła dla: służb mundurowych - łości. Stosowanie go dla wszyst- ników. Co więcej, praktycznie uczestniczyć w ich finansowaniu. cepcji, nieliczenia się ze zda- podatkowym. Pojawia się pyta- 15,2 miliarda złotych, wymiaru kich rządzących kończyło się zlikwidowany zostałby w ten Mówiąc nieco obrazowo – poli- niem niezależnych ekonomi- nie – kto weźmie na siebie trud sprawiedliwości – 2 miliardy, tak samo – porażką polityczną. sposób obecnie obowiązujący cjant bardziej broni bogatego niż stów. Samo nagłośnienie idei przeszkolenia i nauczenia, skąd KRUS – 18,2 miliarda złotych. 19% liniowy podatek nałożony biednego. Pogląd ten przy bliższej jednolitego podatku zwarzyło wygospodarowane zostaną na to Dziś do jednego emeryta trze- Ukryte zagrożenie na jednoosobową działalność analizie trudno uznać za popraw- atmosferę społeczną, zasiało środki finansowe, ile czasu na to ba dołożyć z budżetu państwa Czy jest jednak cel, o którym się gospodarczą. ny. Bogatych stać na zamknięte niepewność, pogorszyło nastro- potrzeba, jak wiele błędów i nie- (bo ze składek nie starcza) 10 ty- nie mówi, który moim zdaniem Jestem zdeklarowanym osiedla, prywatną służbę zdrowia je wśród przedsiębiorców. Co- porozumień przyniesie życie. sięcy złotych, do rolnika eme- przyświeca rządzącym? Sądzę, obrońcą polskiego małego i śred- a fakt, że zawód ochroniarza wy- raz częstsze głosy wśród sa- Wrzucenie przedsiębiorców ryta 16,2 tysiąca złotych, eme- że jest. Wobec rosnącego i przy- niego przedsiębiorcy dlatego konuje około 300 tysięcy osób mych rządzących mówiące i pracobiorców do jednego wor- ryta mundurowego 38 tysięcy bierającego na sile zjawiska po- uważam, że wszelkie pomysły (policja ma około 100 tysięcy eta- o potrzebie wycofania się z po- ka podatkowego jest wielkim złotych, emeryta sędziego dejmowania jednoosobowej rządzących pogarszające sytua- tów) dowodzi, że słabe, źle rzą- mysłu dowodzą, że niektórzy błędem, ponieważ komuna i prokuratora – 55 tysięcy zło- działalności gospodarczej, gdzie cję tej grupy zawodowej trzeba dzone państwo coraz częściej próbują iść „po rozum do gło- przez dziesięciolecia wybijała tych rocznie. I tu wypada zadać suma narzutów na dochód od- ujawniać, upubliczniać a przede wycofuje się z funkcji, które kie- wy”. Oby na dodatek zaczęli py- nam z głowy i obrzydzała posta- główne pytanie – czy powyższe prowadzanych bądź to jako po- wszystkim stworzyć front sprze- dyś były dla niego zastrzeżone, tać i słuchać tych, którym dobro wy inicjatora działalności gospo- grupy społeczne zostaną obję- datki, bądź składki jest niższa ciwu i … zwyciężyć. jemu przypisywane. Państwo Polski leży na sercu. a

REKLAMA 006873966 Polska 28// Kuchnia www.polskatimes.pl Poniedziałek, 28 listopada 2016 Posmakuj kuchni żydowskiej A Dania są aromatyczne, smaczne i proste. Często składają się tylko z kilku składników. Podstawą jest również obfite stosowanie niektórych przypraw: kminku, szafranu, goździków czy czosnku

na ugotować bulion. Skórę z gęsich szyjek ogniu. Na końcu dodajemy rybę. Przygoto- b po pół łyżeczki tymianku i kminku liść laurowy i 2 ziarna ziela angielskiego. Cymes dokładnie oczyścić, usunąć tłuszcz (stopić), wany wywar na noc wkładamy do lodówki. b ćwierć łyżeczki świeżo zmielonego Ostatnim etapem jest zalanie wszystkich SKŁADNIKI: dokładnie umyć. Ziemniaki zetrzeć na tarce Ryba: Cebulę drobno pokroić i zeszklić pieprzu warstw ułożonych w garnku prawie wrzą- b 3 łyżki rodzynek do ziemniaków (bardzo drobnej), odsączyć. na maśle. Następnie zmielić dokładnie rybę b po szczypcie imbiru i gałki cym bulionem tak, by wywar przykrył uło- b 1 kg marchewki Lekko odcisnąć, odciśnięty płyn odstawić wraz z przygotowaną wcześniej cebulą, do- muszkatołowej żone wcześniej warstwami składniki. b 3 łyżki suszonych śliwek na parę minut. Zlać wodę, a pozostałą dać posiekany seler naciowy oraz ugotowa- b ziele angielskie b 2 łyżeczki cynamonu na dnie skrobię dodać do ziemniaków. Cebu- ne żółtka. Masę przyprawić, dodać pietrusz- b liść laurowy Podgrzej na bardzo małym gazie czulent, b 2 łyżeczki cukru lę obrać, pokroić w kostkę i podsmażyć kę oraz surowe jajka. Wszystko dokładnie b litr bulionu wołowego a gdy bulion zacznie wrzeć, przykryj gar- b sok z 2 małych cytryn na wytopionym gęsim tłuszczu. Do ziemnia- wymieszać. Formować pulpeciki (najlepiej b sól do smaku nek pokrywką i bardzo powoli duś... b sól ków dodać cebulę, jajka, sól, pieprz, przypra- w kształcie ruloników lub kuleczek) i wkła- do momentu, aż wsiąknie w potrawę. wy. Dokładnie wymieszać. Farszem wypeł- dać do zwykłej reklamówki. Następnie tak PRZYGOTOWANIE: Na koniec włóż czulent do piekarnika na- PRZYGOTOWANIE: nić (niezbyt ściśle) skórę z gęsich szyjek, za- przygotowane pulpeciki włożyć do wrzątku Na początku wsyp fasolę do garnka i zalej grzanego do 100 stopni C. W oryginalnym Marchew kroimy w kostkę lub plasterki. Za- szyć z obu stron. Obsmażyć na gęsim tłusz- i gotować przez ok. 20-30 minut. Po wyjęciu wrzącą wodą. Gdy fasola będzie nasiąkać, przepisie potrawę pieczemy przez 12 go- lewamy wodą, dodajemy rodzynki, pokrojo- czu, na rumiano ze wszystkich stron. ostudzić i pozostawić kotleciki już bez siatki przepłucz na sicie kaszę oraz obrane ziem- dzin, ja zapiekam czulent nieco krócej oko- ne śliwki. Doprawiamy cynamonem, cukrem Przełożyć na blachę wysmarowaną tłusz- w lodówce. Następnego dnia pulpety kroi- niaki. Następnie pokrój ziemniaki na pla- ło 6-8 godzin. i solą. Gotujemy, aż marchew zrobi się mięk- czem, podlać niewielką ilością wody i wsta- my w plastry i wkładamy je do głębokiego sterki, mięso na kawałki, a cebulę w zgrab- Przepis od Adama Kuźniarskiego ka. Pod koniec gotowania dodajemy sok wić do piekarnika nagrzanego do 180 stopni naczynia. Dekorujemy plasterkami mar- ne piórka. Gdy to zrobisz, przełóż pokrojo- z cytryny. Podajemy na ciepło lub zimno. na około godzinę. chewki, cebuli i natką pietruszki. Następnie ne i podzielone składniki do osobnych mi- Przepis od Elżbiety przelewamy przez sito bulion i podgrzewa- seczek. Teraz rozgrzej smalec w głębokim Kawior po żydowsku my go. Dodajemy żelatyny. Dokładnie rondlu, zeszklij cebulę i szybko zdejmij ją SKŁADNIKI: Żydowski Kawior wszystko mieszamy i zalewamy nasze pul- łyżką cedzakową z rozgrzanego tłuszczu, b 0,5 kg wątróbki drobiowej SKŁADNIKI: Hummus pety. Wstawiamy je do lodówki i czekamy, aż na jej miejsce włóż mięso, gdy zacznie się b 4 duże cebule b 1 kg kurzych wątróbek SKŁADNIKI: powstanie galareta. lekko rumienić, przełóż je do miski z cebulą. b 5 jaj ugotowanych na twardo b 3-4 cebule b 2 kilogramy ciecierzycy W sporym garnku układaj na przemian ce- b masło do podsmażenia b 4 jajka ugotowane na twardo b 1 szklanka zimnej wody bulę, mięso, fasolę, kaszę, a na koniec ziem- b sól, pieprz, czosnek b sól, pieprz b 1 łyżka sody Czulent niaki. Układaj je tak długo, aż wyczerpią się b 3-4 łyżki tłuszczu b 2 cytryny SKŁADNIKI: składniki. Uwaga: na wierzch kładziemy PRZYGOTOWANIE: b 4 ząbki czosnku b 2 szklanki fasoli grubszą warstwę ziemniaków. Podczas Wątróbkę podsmażyć w całości na maśle PRZYGOTOWANIE: b 6-8 łyżek pasty tahini (z sezamu) b 2/3 szklanki kaszy jaglanej lub układania każdą warstwę „przekładańca” i potem pokroić w kostkę. Cebulę pokroić Cebulę kroimy i podsmażamy na tłuszczu. b biała, średnia cebula pęczaku lekko posól, mięso posyp roztartym na de- w kostkę, również podsmażyć na maśle. Dodajemy wątróbki. Całość dusimy kilka mi- b 4 łyżeczki kuminu b 400 g ziemniaków sce do krojenia czosnkiem, pieprzem, pa- Jajka ugotowane na twardo pokroić nut. Po wystudzeniu przekładamy do malak- b 4 łyżeczki sumaku b 1 kg wołowiny lub baraniny pryką, imbirem i odrobiną gałki muszkato- w kostkę. Wszystko razem połączyć, wy- sera. Miksujemy z jajkiem i przyprawami. b 1 łyżeczka cynamonu b 3 cebule łowej. Do potrawy możesz jeszcze dodać mieszać i doprawić. Wyłożyć do foremki Układamy na talerzu w formie kopca kreta. b 1 łyżeczka ziaren kolendry b 4 duże łyżki smalcu keksówki ( korytka). Wstawić do lodówki Wierzch dekorujemy kawałeczkami jajka b 2 łyżeczki grysu (płatków) z ostrej b spora główka na 2-3 godziny. i pietruszką. Podajemy z ulubionym pieczy- papryki czosnku Przepis od Doroty Jancy, wem. b 2 łyżeczki soli b łyżeczka słodkiej KGW Bronowice b łyżeczka zataru papryki b 20 ml oliwy Hamantasze b natka pietruszki SKŁADNIKI: b prażona ciecierzyca b 100 gram masła b 3 szklanki mąki PRZYGOTOWANIE: b 2 jajka Całą ciecierzycę zalewamy wodą w garnku, b pół szklanki cukru tak, żeby cały czas była przykryta. Po 12 go- b wanilia dzinach połowę gotujemy do miękkości z so- b nadzienie makowe dą (bez soli), a drugą połowę odcedzamy i mielimy w maszynce do mięsa. Gdy cie- PRZYGOTOWANIE: cierzyca jest miękka po ugotowaniu, od- Z masła, mąki, cukru i jajek ugniatamy kru- lewamy wodę i studzimy. Zimne ziarna che ciasto. Gotowe zawijamy w folię i zo- wrzucamy do blendera, dodajemy sok stawiamy w lodówce na ok. godzinę. wyciśnięty z dwóch cytryn, łyżeczkę soli, Po tym czasie ciasto rozwałkowujemy pastę tahini, sól. Blendujemy wszystkie na duży placek (grubość ok. 4 mm). Szklan- składniki razem, dolewając stopnio- ką wycinamy kółeczka, a każde zaginamy wo wodę, by masa miała konsysten- w trzech miejscach. Jego wnętrze wypeł- cję gęstej śmietany. Posypujemy chili, niamy nadzieniem makowym. Pamiętajcie, natką i polewamy oliwą. że ciasta powinny mieć kształ trójkątów. JED Przygotowane smakołyki pieczamy przez ok. 20 minut (aż się zarumienią) w tempe- raturze 180 st. C. Gefilte fish, czyli

ryba faszerowana Gęsie pipki SKŁADNIKI: SKŁADNIKI: brosół: marchewki, cebule, pietruszki, b 5 szyjek gęsich seler, natka pietruszki, lubczyk, por, sól, b 1 kg ziemniaków pieprz, liście laurowe, ziele angielskie, b 100 g cebuli ryby - głowy i płetwy, żelatyna b 3 jajka bryby: 1 kg ryby słodkowodnej, kilka b tłuszcz z gęsi cebul, pęczek natki pietruszki, 2 łodygi b sól i pieprz selera naciowego, sól, pieprz, 2 żółtka b majeranek (cząber lub tymianek) na twardo, 4 surowe jajka b Tak prezentują się hamantasze. To tradycyjne dla kuchni żydowskiej nadziewane ciasteczka w kształcie trójkątów. Wypieka się je PRZYGOTOWANIE: PRZYGOTOWANIE: w przeddzień święta Purim i spożywa się je właśnie Z szyj gęsich zdjąć delikatnie skórę – tak aby Rosół: Przygotowanie dania zaczynamy w czasie tego święta nie uszkodzić skóry. Na mięsie z szyjek moż- od bulionu. Warzywa gotujemy na małym FOT. ISTOCKPHOTO FOT.