Morfemizacija Krnjih Leksičkih Osnova U NS Engleskom Jeziku: Leksikološki I Leksikografski Aspekti
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Univerzitet u Novom Sadu Filozofski fakultet Mr GORDANA LALIĆ-KRSTIN MORFEMIZACIJA KRNJIH LEKSIČKIH OSNOVA U SAVREMENOM ENGLESKOM JEZIKU: LEKSIKOLOŠKI I LEKSIKOGRAFSKI ASPEKTI doktorska disertacija mentor: prof. dr Tvrtko Prćić NOVI SAD, 2016. UNIVERZITET U NOVOM SADU FILOZOFSKI FAKULTET KLJUČNA DOKUMENTACIJSKA INFORMACIJA Redni broj: RBR Identifikacioni broj: IBR Tip dokumentacije: monografska dokumentacija TD Tip zapisa: tekstualni štampani materijal TZ Vrsta rada: doktorska disertacija VR Autor: mr Gordana Lalić-Krstin AU Mentor / komentor: prof. dr Tvrtko Prćić MN Naslov rada: Morfemizacija krnjih leksičkih osnova u NS engleskom jeziku: leksikološki i leksikografski aspekti Jezik publikacije: srpski JZ Jezik izvoda: srpski, engleski JI Zemlja publikovanja: Srbija ZP Uže geografsko područje: Vojvodina UGP Godina: 2016. GO Izdavač: autorski otisak IZ Mesto i adresa: MS Fizički opis rada: A4, 293 strane, 4 poglavlja, 410 FO bibliografskih jedinica Naučna oblast: lingvistika OB Naučna disciplina: morfologija, tvorba reči, leksikologija, DI leksikografija Predmetna odrednica / Ključne reči: lingvistika, morfologija, tvorba reči, PO leksikologija, leksikografija / engleski jezik, morfemizacija, krnja osnova, leksičko slivanje, leksikologija, leksikografija, rečnik slivenica UDK: Čuva se u: Univerzitet u Novom Sadu, Filozofski ČU fakultet Važna napomena: VN Izvod: Ova disertacija se bavi procesom IZ morfemizacije krnjih osnova koje su nastale od leksičkihslivenica. Rekurzivinim slivanjem s različitim inicijalnim elementima, ove osnove se konsoliduju u svom skraćenom obliku ili oblicima, što za rezultat ima separaciju novih tvorbenih jedinica. Najbitniji ciljevi istraživanja su sledeći: da se utvrdi teorijski i terminološki status ovih elementa i odrede kriterijumi za njihovo članstvo u ovoj kategoriji; da se na osnovu tih kriterijuma napravi popis morfemizovanih elemenata uz razvoj metodologije potrebne za njihovu ekscerpciju; da se sačini spisak leksema u kojima se javljaju; da se ustanove formalne varijacije i njihova relativna učestalost kao i tipovi i oblici inicijalnih elementa sa kojima se kombinuju, što bi za rezultat imalo formulisanje prototipskog tvorbenog modela; da istraži značenje ovih elemenata, eventualni razvoj novih semema i smisaonih odnosa; da dâ pregled njihove zastupljenosti u postojećim rečnicima; da predloži model njihove leksikografske obrada i da se na osnovu tog predloga sačini rečnik kako morfemizovanih krnjih osnova, tako i reči u kojima se javljaju. Datum prihvatanja disertacije: DP Datum odbrane disertacije: DO Članovi komisije: (zvanje / ime i prezime / naučni stepen / fakultet) KO Predsednik: dr Tvrtko Prćić, red. prof., Filozofski fakultet, Novi Sad Član: __________________________________________________ Član: __________________________________________________ UNIVERSITY OF NOVI SAD FACULTY OF PHILOSOPHY KEY WORDS DOCUMENTATION Accession number: ANO Identification number: INO Type of document: monographic publication TD Type of record: textual printed material TR Contents code: PhD dissertation CC Author: Gordana Lalić-Krstin, MA AU Supervisor / co-supervisor: Professor Tvrtko Prćić SU Title: Morphemization of truncated lexical bases in TI present-day English: lexicological and lexicographic aspects Language of text: Serbian LT Language of abstract: Serbian, English LS Country of publication: Serbia CP Region of publication: Vojvodina RP Year of publication: 2016 YP Publisher: author’s printing PB Place of publication and address: PL Physical description: A4, 293 pages, 4 chapters, 410 PD bibliographicalreferences Scientific field: linguistics SF Scientific discipline: morphology, word-formation, lexicology, SD lexicography Subject / Key words: linguistics, morphology, word-formation, CX lexicology, lexicography / English, morphemization, splinter, truncated base, lexical blending, lexicology, lexicography, dictionary of lexical blends UDC: In the holdings of: University of Novi Sad, Faculty of HD Philosophy Note: NO Abstract: This dissertation investigates the process of AB morphemization of truncated bases which have originated from lexical blends. Through their recurrent blending with various initial elements, they become consolidated in their truncated form or forms, resulting in the secretion of new word-formational units. The most important goals of the research are the following: to determine the theoretical and terminological status of these elements and establish the criteria for category membership; to compile a list of morphemized elements based on these criteria by developing the methodology for their extraction; to compile a list of lexemes containing these newly morphemized elements; to determine formal variations and their relative frequency as well as the types and forms of initial elements with which they combine, resulting in theformulation of the prototypical word-formation pattern; to investigate the meaning of these elements and the development of new senses and sense relations; to give an overview of their representation in existing dictionaries; to propose a model for their lexicographic treatment and to apply that model in the compilation of a specialized dictionary of morphemized truncated bases and words in which they appear. Dissertation approved on: AP Dissertation defended on: DE Members of defence board: (title / name and surname / degree / faculty) DB Chairman: Dr Tvrtko Prćić, professor, Faculty of Philosophy, Novi Sad Member: __________________________________________________ Member: __________________________________________________ Morfemizacija krnjih leksičkih osnova u savremenom engleskom jeziku: leksikološki i leksikografski aspekti Apstrakt Ova disertacija se bavi procesom morfemizacije krnjih osnova koje su nastale od leksičkih slivenica. Rekurzivinim slivanjem s različitim inicijalnim elementima, ove osnove se konsoliduju u svom skraćenom obliku ili oblicima, što za rezultat ima separaciju novih tvorbenih jedinica. Najbitniji ciljevi istraživanja su sledeći: da se utvrdi teorijski i terminološki status ovih elementa i odrede kriterijumi za njihovo članstvo u ovoj kategoriji; da se na osnovu tih kriterijuma napravi popis morfemizovanih elemenata uz razvoj metodologije potrebne za njihovu ekscerpciju; da se sačini spisak leksema u kojima se javljaju; da se ustanove formalne varijacije i njihova relativna učestalost kao i tipovi i oblici inicijalnih elementa sa kojima se kombinuju, što bi za rezultat imalo formulisanje prototipskog tvorbenog modela; da istraži značenje ovih elemenata, eventualni razvoj novih semema i smisaonih odnosa; da dâ pregled njihove zastupljenosti u postojećim rečnicima; da predloži model njihove leksikografske obrada i da se na osnovu tog predloga sačini rečnik kako morfemizovanih krnjih osnova, tako i reči u kojima se javljaju. U fokusu pažnje u ovoj disertaciji su formalni i značenjski aspekti 6 morfemizovanih krnjih osnova različitog stepena konsolidacije (-mageddon, -pocalypse, -zilla, -nado, -tastrophe, -cane). Građu čini 746 leksema koje sadrže ove osnove kao finalne konstituente, a koje su ekscerpirane iz elektronskih korpusa. Nakon uvodnih razmatranja, u drugom poglavlju obrađeni su leksikološki aspekti vezani za formu i značenje ispitivanih krnjih osnova, uz osvrt na relevante teorijske pojmove. Ustanovljeno je postojanje proliferacije analoških neologizama sa ovim osnovama. U formalnom pogledu, postoji visok stepen varijacije, uz preferenciju da se koristi najduži oblik, visok stepen fonološkog i grafološkog preklapanja i tendencija da se u inicijalnom položaju javlja neabrevirana leksička osnova. U značenjskom pogledu, novomorfemizovane krnje osnove često dobijaju nova značenja, što dovodi do razvoja polisemne semantičke strukture. U okviru istraživanog leksičkog polja, uočena je pojava sinonimije i enantiosemije. Treće poglavlje se bavi leksikografskim aspektima i nudi predlog njihove rečničke obrade. U okviru ove disertacije predstavljen je rečnik šest krnjih leksičkih osnova, zajedno sa rečnikom slivenica u kojima se javljaju, a koji obuhvata 746 odrednica. Ključne reči: engleski jezik, tvorba reči, morfemizacija, krnja osnova, leksičko slivanje, leksikologija, leksikografija, rečnik slivenica Morphemization of truncated lexical bases in present-day English: lexicological and lexicographic aspects Abstract This thesis investigates the process of morphemization of truncated bases which have originated from lexical blends. Through their recurrent blending with various initial elements, they become consolidated in their truncated form or forms, resulting in the secretion of new word-formational units. The most important goals of the research are the following: to determine the theoretical and terminological status of these elements and establish the criteria for category membership; to compile a list of morphemized elements based on these criteria by developing the methodology for their extraction; to compile a list of lexemes containing these newly morphemized elements; to determine formal variations and their relative frequency as well as the types and forms of initial elements with which they combine, resulting in the formulation of the prototypical word-formation pattern; to investigate the meaning of these elements and the development of new senses and sense relations; to give an overview of their representation in existing dictionaries; to propose a model for their lexicographic treatment and to apply that model in the compilation of a specialized dictionary of morphemized truncated bases and words in which