Odcienie Indonezji, Red. Renata Lesner-Szwarc, 291 S
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Odcienie Indonezji Odcienie Indonezji Pod redakcją Renaty Lesner-Szwarc Toruń 2014 Odcienie Indonezji Redakcja naukowa: Renata Lesner-Szwarc Rezenzent: Jacek Pawlik Projekt okładki: Waldemar Kakareko Wydawca: Oficyna Wydawnicza Kucharski – Toruń Współwydawcy: Ambasada Republiki Indonezji w Polsce Stowarzyszenie Polsko-Indonezyjskie „Sahabat” Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej UMK w Toruniu Publikacja sfinansowana przez Ambasadę Republiki Indonezji w Polsce © Copyright by Stowarzyszenie Polsko-Indonezyjskie „Sahabat” ISBN: 978-83-64232-03-9 Skład, druk, oprawa i e-book: Oficyna Wydawnicza Kucharski – Toruń Spis treści Foreword ........................................................................................................... 7 Przedmowa ........................................................................................................ 9 Od redakcji ...................................................................................................... 11 Część I Joanna Wacławek Latające żaby i batiki krakowskie. Jawajska podróż profesora Michała Siedleckiego i jej znaczenie dla poznania kultury i sztuki Indonezji w Polsce ............................................................................. 15 Przemysław Wiatrowski Profesora Michała Siedleckiego Jawa – przyroda i sztuka. Uwagi z podróży okiem językoznawcy – w stulecie wydania ..................................................... 31 Eleonora Tenerowicz Marionetki teatru wayang golek w zbiorach Muzeum Etnograficznego w Krakowie ..................................................................................................... 49 Heribertus Florianus Wea Czekając na deszcz w refleksji mieszkańca wyspy Flores ............................. 73 Część II Krzysztof Morawski Ornamenty najdawniejsze – neolityczne i brązowe – w Indonezji ................ 83 Maria Szymańska-Ilnata Ewolucja formy i zmiana kontekstu wykonania sztuki indang z Zachodniej Sumatry ................................................................................... 101 Dawid Martin Orkiestry tanjidor jako muzyczne dziedzictwo kolonialnej Batawii ............ 115 Marianna Lis Współczesny wayang .................................................................................... 133 5 Część III Sylwia Gil Syekh Siti Jenar – jawajski mistyk ............................................................... 151 Halszka Wierzbicka Banten – balijska ofiara ............................................................................... 163 Renata Lesner-Szwarc Ajeg Bali, czyli jak być prawdziwym Balijczykiem ..................................... 177 Dobrochna Olszewska Tam, gdzie żyją tygrysy. O relacjach sumatrzańskich ludów z „panem lasu” ............................................................................................. 189 Teija Gumilar Dziedzictwo języka portugalskiego w języku indonezyjskim ........................ 203 Część IV Martyna Wasiuta Polityka etniczna w Indonezji ....................................................................... 223 Sławomir Świątecki Indonezja wobec rywalizacji amerykańsko ‑chińskiej w Azji Południowo‑Wschodniej. Rys historyczny i perspektywy rozwoju sytuacji w regionie .......................................................................... 241 Michał Sęk Przestrzenne aspekty rozwoju w Indonezji. Konwergencja państw, dywergencja regionów (?) ............................................................................ 251 Izabela Jamrozik Syndrom Stresu Pourazowego w Indonezji – jak zaczęto zwracać uwagę na wpływ katastrof naturalnych oraz konfliktów na ludność lokalną ......... 279 6 Foreword Allow me at the outset to congratulate and express my appreciation to the Editor as well as the Polish-Indonesia Association “Sahabat” and the University of Nicolaus Copernicus in Torun for the initiative to publish this publication. As a saying goes “Books are windows to the world”, this publication may help us to see through the window the feature of Indonesia. Since there are very few publications about Indonesia in Polish language, I hope this publication will serve as a great introduction about Indonesia and will inspire other editors or authors or publishers, to publish such a publication in Polish lan- guage to complement the existing references about Indonesia. I wish to pay warm tribute to the contributors of this publication Odcienie In‑ donezji. I take a pride that most of the contributors are the alumni of Darmasiswa scholarship, a program of which is conducted by the Indonesian government for Polish young generation to learn art and culture of Indonesia. In recent years hun- dreds of Polish students have been sent to Indonesia to study about the country and this fact reflects the growing scientific interest of the Polish to Indonesia. Being alumni of Darmasiswa, recipients of the scholarship may serve as the agent of friendship. With knowledge learned during the scholarship program, they could introduce Indonesia to the broader audiences in Poland. I am pretty sure that these contributions are very instrumental in promoting better understanding, and hence to strengthen friendship between the Polish and the Indonesians. I do hope that this publication would be more than an information or reference about Indonesia. Rather, also on how to promote synergy of efforts to strengthen the existing bilateral relationship between Poland and Indonesia. Thus, as a result, adding value to what would otherwise be separate efforts by the two countries. Not least, we would benefit immensely from frank and candid information on the subjects at hand, from politics, economic, to art and culture. Looking through this magnificent publication, I have every confidence that this publication will encourage young scholars to know and study more about Indonesia, and, at the end, will contribute to the further development of the Indonesian study in Poland. Once again, I would like to congratulate the Editor, as well as the Polish-Indo- nesia Association “Sahabat” and the University of Nicolaus Copernicus in Torun, on the launching of this publication Odcienie Indonezji. Dr. Darmansjah Djumala Ambassador of the Republic of Indonesia 7 Przedmowa Na początku pozwolę sobie pogratulować i wyrazić moje uznanie dla Redak- torki, jak również dla Stowarzyszenia Polsko-Indonezyjskiego „Sahabat” oraz Uni- wersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu za inicjatywę opublikowania tej książki. Zgodnie z powiedzeniem: „Książki są oknem na świat”, niniejsza publikacja może pomóc czytelnikowi ujrzeć Indonezję. Do tej pory w języku polskim ukazało się kilka publikacji o Indonezji, w związ- ku z powyższym mam nadzieję, że ta książka będzie służyć za dobre wprowadzenie do tematyki indonezyjskiej i będzie inspirować innych redaktorów, autorów lub wydawców, do wydawania w języku polskim takich publikacji w celu uzupełnienia istniejących bibliografii dotyczących Indonezji. Serdeczne podziękowania kieruję do wszystkich, którzy przyczynili się do po- wstania książki Odcienie Indonezji. Dumą napawa mnie fakt, że większość z nich to stypendyści programu Darmasiswa – inicjatywy rządu indonezyjskiego przezna- czonej dla młodych Polaków, chcących pogłębić wiedzę o sztuce i kulturze Indo- nezji. Setki Polaków wyjechało ostatnio do tego kraju, by podjąć o nim studia, co świadczy o rosnącym zainteresowaniu naukowym Indonezją wśród Polaków. Stypendyści programu Darmasiswa mogą służyć za pośredników w budowaniu międzynarodowej przyjaźni. Dysponując wiedzą zdobytą na wymianie stypendial- nej mają oni potencjał, by zainteresować Indonezją szersze grono Polaków. Bez cienia wątpliwości stwierdzam, iż wszelkie podjęte przez nich działania są nie- zwykle przydatne w polepszaniu wzajemnego zrozumienia, a zatem wzmacniania przyjaźni pomiędzy Polakami i Indonezyjczykami. Mam nadzieję, że publikacja ta będzie czymś więcej niż zbiorem informacji lub rodzajem encyklopedii o Indonezji. Powinna ona być traktowana jako źródło promu- jące połączenie wysiłków zmierzających ku umocnieniu obecnych stosunków dwu- stronnych między tymi krajami. W rezultacie, ma ona dowartościować obustronną współpracę. Nie mniej ważny jest także fakt, że stanowi ona przekaz rzetelnych wiadomości na różne tematy: od polityki, przez gospodarkę, po sztukę i kulturę. Patrząc przez pryzmat recenzowanej książki, z całą pewnością mogę wyrazić przekonanie o tym, że zachęci ona młodych naukowców do podjęcia lub zintensy- fikowania badań nad Indonezją, oraz, w konsekwencji, przyczyni się do dalszego rozwoju studiów o Indonezji w Polsce. Jeszcze raz pragnę pogratulować Redaktorce, a także Stowarzyszeniu Polsko- Indonezyjskiemu „Sahabat” i Uniwersytetowi Mikołaja Kopernika w Toruniu, za wydanie książki Odcienie Indonezji. Dr. Darmansjah Djumala Ambasador Republiki Indonezji 9 Od Redakcji Pomimo wieloletnich, intensywnych badań naukowych przeprowadzanych przez wybitnych holenderskich, australijskich czy amerykańskich naukowców, In- donezja w dalszym ciągu stanowi źródło inspiracji badawczych dla coraz większej liczby badaczy, w tym, od stosunkowo niedawna, również tych z Polski, którzy wraz z innymi reprezentantami krajów, nieposiadających tradycji badań indonezja- nistycznych, mogą wnieść świeżość w postrzeganiu „indonezyjskiego świata”. Odcienie Indonezji – publikacja, wydana w sto lat po ukazaniu się jednej z naj- cenniejszych, z nielicznych polskich monografii z zakresu studiów nad kulturami wysp Indonezji, Jawa – przyroda i sztuka. Uwagi z podróży profesora Michała Sie- dleckiego, stanowi prezentację współczesnych, niezwykle zróżnicowanych badań indonezjanistycznych