Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908

bron Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908. H.B. Heyde, Paramaribo 1907

Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/_sur001190801_01/colofon.php

© 2012 dbnl binnenkant voorplat

[Advertenties]

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 voorkant schutblad

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 1

Voorwoord.

L.S.

Een oud-bekende, de Surinaamsche Almanak, komt thans voor de een en twintigste maal zich bij het publiek aanbevelen. Het is mijn voornemen, den vroeger ingeslagen weg, verder te bewandelen. Er zal ernstig naar worden gestreefd, den Almanak zoo volledig en betrouwbaar mogelijk te maken, in de hoop, dat dan ook deze gids op geen enkele schrijftafel meer zal ontbreken. Ik verbeeld mij niet, dat het doel, hetwelk ik mij voor oogen heb gesteld, reeds ten volle bereikt is. Een beroep op de toegevendheid van het publiek zal daarom noodig zijn. Voor wenken en opmerkingen omtrent den inhoud van den Almanak, houdt ondergeteekende zich ten zeerste aanbevolen. Aan hen die reeds bij de samenstelling van dezen jaargang hun

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 2 wenschen kenbaar maakten, wordt hiervoor oprechte dank betuigd.

Aanbevelend,

B. HEYDE

Param., October 1907.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 3

Kalender 1908 met opgaaf van Hoogste Waterstand aan de Steenen trap te Paramaribo, enz.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 5

Januari.

Dagn. des Nieuwe Maan 3 Hoogste Waterstand jaars. Steenentrap te Paramaribo. Eerste Kwartier 10 Volle Maan 18 Laatste Kwartier 26 Springtij 5 en 20 vm. nm. 1 1 Woensd. Nieuwjaar. 3 4 3 34 2 2 Donderd. 4 4 27 3 3 Vrijdag N.M 4 53 5 19 4 4 Zaterdag 5 43 6 8

5 5 Zondag Spring 6 31 6 55 6 6 Maandag Drie Koningen. 7 18 7 41 7 7 Dinsdag 8 4 8 27 8 8 Woensd. 8 49 9 11 9 9 Donderd. 9 36 10 1 10 10 Vrijdag E.K. 10 27 10 54 11 11 Zaterdag 11 17 11 40

12 12 Zondag - - - 47 13 13 Maandag 1 12 1 46 14 14 Dinsdag 2 21 2 50 15 15 Woensd. 3 19 3 44 16 16 Donderd. 4 9 4 30 17 17 Vrijdag 4 51 5 10 18 18 Zaterdag V.M. 5 28 5 46

19 19 Zondag 6 4 6 20 20 20 Maandag Spring 6 36 6 52 21 21 Dinsdag 7 8 7 23 22 22 Woensd. 7 38 7 54 23 23 Donderd. 8 10 8 27 24 24 Vrijdag 8 45 9 4 25 25 Zaterdag 9 24 9 48

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 26 26 Zondag L.K. 10 12 10 44 27 27 Maandag 11 12 11 55 28 28 Dinsdag - - - 34 29 29 Woensd. 1 17 2 1 30 30 Donderd. 2 38 3 15 31 31 Vrijdag 3 45 4 15

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 6

Februari.

Dagn. des Nieuwe Maan 2 Hoogste Waterstand jaars. Steenentrap te Paramaribo. Eerste Kwartier 9 Volle Maan 17 Laatste Kwartier 25 Springtij 4 en 19 vm. nm. 32 1 Zaterdag 4 42 5 10

33 2 Zondag N.M. 5 38 5 57 34 3 Maandag 6 19 6 42 35 4 Dinsdag Spring 7 3 7 25 36 5 Woensd. 7 45 8 5 37 6 Donderd. 8 23 8 41 38 7 Vrijdag 9 4 9 28 39 8 Zaterdag 9 52 10 16

40 9 Zondag E.K. 10 43 11 10 41 10 Maandag 11 34 - - 42 11 Dinsdag - 21 - 48 43 12 Woensd. 1 40 2 16 44 13 Donderd. 2 52 3 20 45 14 Vrijdag 3 46 4 10 46 15 Zaterdag 4 34 4 52

47 16 Zondag Septuagesimae. 5 11 5 26 48 17 Maandag V M. 5 42 5 58 49 18 Dinsdag 6 14 6 27 50 19 Woensd. Spring 6 45 7 - 51 20 Donderd. 7 15 7 30 52 21 Vrijdag 7 46 8 2 53 22 Zaterdag 8 18 8 37

54 23 Zondag 8 56 9 19 55 24 Maandag 9 42 10 12

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 56 25 Dinsdag L.K. 10 42 11 6 57 26 Woensd. - - - 5 58 27 Donderd. - 52 1 40 59 28 Vrijdag 2 19 2 59 60 29 Zaterdag 3 30 4 2

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 7

Maart.

Dagn. des Nieuwe Maan 2 Hoogste Waterstand jaars. Steenentrap te Paramaribo. Eerste Kwartier 9 Volle Maan 18 Laatste Kwartier 25 Springtij 4 en 19 vm. nm. 61 1 Zondag Vasten-zondag. 4 28 4 54 62 2 Maandag N.M. 5 16 5 39 63 3 Dinsdag 6 - 6 22 64 4 Woensd. Aschdag. 6 41 7 - Spring 65 5 Donderd. 7 19 7 38 66 6 Vrijdag 7 57 8 17 67 7 Zaterdag 8 36 8 56 9 18 9 40 68 8 Zondag 69 9 Maandag E.K. 10 5 10 31 70 10 Dinsdag 10 55 11 32 71 11 Woensd. - - - 30 72 12 Donderd. 1 1 1 40 73 13 Vrijdag 2 20 2 49 74 14 Zaterdag 3 18 3 41 4 4 4 23 75 15 Zondag 76 16 Maandag 4 43 5 - 77 17 Dinsdag 5 17 5 32 78 18 Woensd. V.M. 5 48 6 3 79 19 Donderd. Spring 6 18 6 33 80 20 Vrijdag 6 49 7 5 81 21 Zaterdag 7 22 7 37 7 52 8 14 82 22 Zondag 83 23 Maandag 8 37 9 2 84 24 Dinsdag 9 27 9 59 85 25 Woensd L.K. 10 31 11 13

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 86 26 Donderd. 11 56 - - 87 27 Vrijdag 1 1 1 29 88 28 Zaterdag 2 7 2 46

89 29 Zondag 3 15 3 45 90 30 Maandag 4 9 4 33 91 31 Dinsdag 4 54 5 15

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 8

April.

Dagn. des Nieuwe Maan 1 Hoogste Waterstand jaars. Steenentrap te Paramaribo. Eerste Kwartier 8 Volle Maan 16 Laatste Kwartier 23 Nieuwe Maan 30 Springtij 3 en 18 vm. nm. 92 1 Woensd. N.M. 5 84 5 54 93 2 Donderd. 6 13 6 82 94 3 Vrijdag Spring 6 50 7 9 95 4 Zaterdag 7 28 7 47

96 5 Zondag 8 7 8 27 97 6 Maandag 8 48 9 10 98 7 Dinsdag 9 33 9 57 99 8 Woensd. E.K. 10 27 10 57 100 9 Donderd. 11 21 - - 101 10 Vrijdag - 17 - 57 102 11 Zaterdag 1 37 2 10

103 12 Zondag Palmzondag. 2 43 3 7 104 13 Maandag 3 32 3 51 105 14 Dinsdag 4 10 4 28 106 15 Woensd. 4 47 5 3 107 16 Donderd. V.M. Is. Pas. 5 19 5 35 108 17 Vrijdag Goede Vrijdag. 5 52 6 18 109 18 Zaterdag Spring 6 26 6 43

110 19 Zondag 1e. Paaschdag. 7 - 7 21 111 20 Maandag 2e. Paaschdag. 7 42 8 5 112 21 Dinsdag 8 29 8 55 113 22 Woensd. 9 22 9 55 114 23 Donderd. L.K. 10 28 11 8 115 24 Vrijdag 11 49 - - 116 25 Zaterdag - 46 1 15

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 117 26 Zondag 1 52 2 30 118 27 Maandag 2 56 3 23 119 28 Dinsdag 3 46 4 10 120 29 Woensd. 4 30 4 51 121 30 Donderd. N.M. 5 10 5 34

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 9

Mei.

Dagn. des Eerste Kwartier 8 Hoogste Waterstand jaars. Steenentrap te Paramaribo. Volle Maan 16 Laatste Kwartier 23 Nieuwe Maan 30 Springtij 2 en 18 vm. nm. 122 1 Vrijdag 5 52 6 15 123 2 Zaterdag Spring. 6 27 6 44

124 3 Zondag 7 3 7 22 125 4 Maandag 7 41 8 - 126 5 Dinsdag 8 20 8 41 127 6 Woensd. 9 3 9 25 128 7 Donderd. 9 51 10 17 129 8 Vrijdag E.K. 10 49 11 22 130 9 Zaterdag 11 45 - -

131 10 Zondag - 40 1 16 132 11 Maandag 1 52 2 20 133 12 Dinsdag 2 49 3 11 134 13 Woensd. 3 34 3 54 135 14 Donderd. 4 14 4 32 136 15 Vrijdag 4 50 5 9 137 16 Zaterdag V.M. 5 28 5 47

138 17 Zondag 6 7 6 27 139 18 Maandag Spring. 6 47 7 10 140 19 Dinsdag 7 33 7 56 141 20 Woensd. 8 22 8 49 142 21 Donderd. 9 17 9 48 143 22 Vrijdag 10 20 10 56 144 23 Zaterdag L.K. 10 32 11 57

145 24 Zondag - - - 48

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 146 25 Maandag 1 20 1 59 147 26 Dinsdag 2 27 2 55 148 27 Woensd. 3 20 3 45 149 28 Donderd. Hemelvaart. 4 6 4 28 150 29 Vrijdag 4 48 5 8 151 30 Zaterdag N.M. 5 27 5 47

152 31 Zondag 6 7 6 27

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 10

Juni.

Dagn. des Eerste Kwartier 7 Hoogste Waterstand jaars. Steenentrap te Paramaribo. Volle Maan 14 Laatste Kwartier 21 Nieuwe Maan 28 Springtij 1, 16 en 30. vm. nm. 153 1 Maandag Spring. 5 44 7 2 154 2 Dinsdag 7 20 7 89 155 3 Woensd. 7 50 8 15 156 4 Donderd. 8 84 8 53 157 5 Vrijdag Isr. Pinksteren. 9 14 9 35 158 6 Zaterdag Isr. Pinksteren. 9 59 10 24

159 7 Zondag E.K. 1e. 10 56 11 29 Pinksterendag. 160 8 Maandag 2e. 11 50 - - Pinksterendag. 161 9 Dinsdag - 44 1 18 162 10 Woensd. 1 52 2 22 163 11 Donderd. 2 52 3 17 164 12 Vrijdag 3 42 4 4 165 13 Zaterdag 4 26 4 47

166 14 Zondag V.M. 5 9 5 32 167 15 Maandag 5 55 8 18 168 16 Dinsdag Spring. 6 42 7 5 169 17 Woensd. 7 28 7 51 170 18 Donderd. 8 15 8 41 171 19 Vrijdag 9 7 9 34 172 20 Zaterdag 10 1 10 31

173 21 Zondag L.K. 11 1 11 19 174 22 Maandag - - - 8 175 23 Dinsdag - 43 1 19 176 24 Woensd. 1 52 2 25

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 177 25 Donderd. 2 53 3 21 178 26 Vrijdag 3 45 4 9 179 27 Zaterdag 4 30 4 52

180 28 Zondag N.M. 5 12 5 33 181 29 Maandag 5 51 6 9 182 30 Dinsdag Spring 6 27 6 45

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 11

Juli.

Dagn. des Eerste Kwartier 6 Hoogste Waterstand jaars. Steenentrap te Paramaribo. Volle Maan 13 Laatste Kwartier 20 Nieuwe Maan 28 Springtij 15 en 30. vm. nm. 183 1 Woensd. 7 1 7 17 184 2 Donderd. 7 34 7 51 185 3 Vrijdag 8 7 8 23 186 4 Zaterdag 8 40 8 57

187 5 Zondag 9 17 9 38 188 6 Maandag E.K. 10 2 10 26 189 7 Dinsdag 10 57 11 28 190 8 Woensd. 11 51 - - 191 9 Donderd. - 51 1 29 192 10 Vrijdag 2 7 2 40 193 11 Zaterdag 3 18 3 37

194 12 Zondag 4 2 4 29 195 13 Maandag V.M. 4 57 5 21 196 14 Dinsdag 5 46 6 9 197 15 Woensd. Spring. 6 33 6 56 198 16 Donderd. 7 19 7 41 199 17 Vrijdag 8 3 8 24 200 18 Zaterdag 8 46 9 10

201 19 Zondag 9 34 10 - 202 20 Maandag L.K. 10 26 10 56 203 21 Dinsdag 11 26 11 46 204 22 Woensd. - - 37 205 23 Donderd. 1 14 1 52 206 24 Vrijdag 2 24 2 57 207 25 Zaterdag 3 24 3 51

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 208 26 Zondag 4 5 4 20 209 27 Maandag 4 50 5 16 210 28 Dinsdag N.M. 5 34 5 53 211 29 Woensd. 6 18 6 24 212 30 Donderd. Spring. 6 40 6 56 213 31 Vrijdag 7 10 7 25

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 12

Augustus.

Dagn. des Eerste Kwartier 5 Hoogste Waterstand jaars. Steenentrap te Paramaribo. Volle Maan 12 Laatste Kwartier 18 Nieuwe Maan 26 Springtij 14 en 28 vm. m. 214 1 Zaterdag 7 40 9 55

215 2 Zondag 8 10 8 26 216 3 Maandag 8 43 9 - 217 4 Dinsdag 9 22 9 45 218 5 Woensd. E.K. Verw. v. 10 13 10 42 Jerus. 219 6 Donderd. 11 19 11 57 220 7 Vrijdag - - - 56 221 8 Zaterdag 1 29 2 9

222 9 Zondag 2 49 3 19 223 10 Maandag 3 50 4 18 224 11 Dinsdag 4 46 5 10 225 12 Woensd. V.M. 5 35 5 57 226 13 Donderd. 6 19 6 39 227 14 Vrijdag Spring. 7 - 7 20 228 15 Zaterdag 7 41 8 -

229 16 Zondag 8 22 8 44 230 17 Maandag 9 6 9 30 231 18 Dinsdag L.K. 9 54 10 22 232 19 Woensd. 10 50 11 12 233 20 Donderd. 11 35 - - 234 21 Vrijdag - 43 1 20 235 22 Zaterdag 1 51 2 33

236 23 Zondag 2 56 3 31 237 24 Maandag 3 54 4 17

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 238 25 Dinsdag 4 35 4 54 239 26 Woensd. N.M. 5 10 5 27 240 27 Donderd. 5 43 6 - 241 28 Vrijdag Spring. 6 14 6 28 242 29 Zaterdag 6 43 6 58

243 30 Zondag 7 12 7 26 244 31 Maandag 7 42 7 59

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 13

September.

Dagn. des Eerste Kwartier 3 Hoogste Waterstand jaars. Steenentrap te Paramaribo. Volle Maan 10 Laatste Kwartier 17 Nieuwe Maan 25 Springtij 12 en 27 vm. nm. 245 1 Dinsdag 8 16 8 34 246 2 Woensd. 8 55 9 16 247 3 Donderd. E.K. 9 45 10 14 248 4 Vrijdag 10 52 11 31 249 5 Zaterdag - - - 30

250 6 Zondag 1 7 1 49 251 7 Maandag 2 31 3 3 252 8 Dinsdag 3 35 4 1 253 9 Woensd. 4 28 4 50 254 10 Donderd. V.M. 5 13 5 34 255 11 Vrijdag 5 55 6 16 256 12 Zaterdag Spring. 6 37 6 56

257 13 Zondag 7 16 7 36 258 14 Maandag 7 56 8 17 259 15 Dinsdag 8 38 9 1 260 16 Woensd. 9 25 9 52 261 17 Donderd. L.K. 10 20 10 54 222 18 Vrijdag 11 28 11 50 263 19 Zaterdag - - - 48

264 20 Zondag 1 27 2 6 265 21 Maandag 2 35 3 5 266 22 Dinsdag 3 28 3 51 267 23 Woensd. 4 9 4 27 268 24 Donderd. 4 44 5 1 269 25 Vrijdag N.M. 5 17 5 33

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 270 26 Zaterdag Israël. Nieuwj. 5 46 6 - (5669).

271 27 Zondag Israël. Nieuwj. 6 14 6 29 Spring. 272 28 Maandag 6 45 7 1 273 29 Dinsdag 7 17 7 34 274 30 Woensd. 7 54 8 15

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 14

October.

Dagn. des Eerste Kwartier 3 Hoogste Waterstand jaars. Steenentrap te Paramaribo. Volle Maan 9 Laatste kwartier 17 Nieuwe Maan 25 Springtij 11 en 27 vm. nm. 275 1 Donderd. 8 37 9 - 276 2 Vrijdag 9 30 10 - 277 3 Zaterdag E.K. 10 40 11 21

278 4 Zondag 11 50 - - 279 5 Maandag Groot-Verzoendag. - 55 1 35 280 6 Dinsdag 2 16 2 47 281 7 Woensd. 3 18 3 42 282 8 Donderd. 4 6 4 28 283 9 Vrijdag V.M. 4 50 5 10 284 10 Zaterdag Loofhuttenfeest. 5 31 5 51

285 11 Zondag Spring. 6 11 6 30 286 12 Maandag 6 49 7 10 287 13 Dinsdag 7 31 7 51 288 14 Woensd. 8 11 8 34 289 15 Donderd. Groot Palmdag. 8 58 9 24 290 16 Vrijdag 9 50 10 22 291 17 Zaterdag L.K. Onth. 10 54 11 15 feest.

292 18 Zondag Vreugde der - 8 wet. 293 19 Maandag - 47 1 26 294 20 Dinsdag 1 57 2 28 295 21 Woensd. 2 52 3 17 296 22 Donderd. 3 36 3 56 297 23 Vrijdag 4 13 4 30 298 24 Zaterdag 4 45 5 1

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 299 25 Zondag N.M. 5 19 5 38 300 26 Maandag 5 51 6 5 301 27 Dinsdag Spring. 6 26 6 39 302 28 Woensd. 6 58 7 18 303 29 Donderd. 7 39 8 1 304 30 Vrijdag 8 26 8 52 305 31 Zaterdag Reformatie. 9 24 9 56

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 15

November.

Dagn. des Eerste Kwartier 1 Hoogste Waterstand jaars. Steenentrap te Paramaribo. Volle Maan 8 Laatste Kwartier 15 Nieuwe Maan 23 Eerste Kwartier 30 Springtij 10 en 25 vm. nm. 306 1 Zondag E.K. 10 33 11 11 Allerheiligen. 307 2 Maandag 11 39 - - 308 3 Dinsdag - 37 1 15 309 4 Woensd. 1 53 2 23 310 5 Donderd. 2 54 3 18 311 6 Vrijdag 3 42 4 4 312 7 Zaterdag 4 26 4 48

313 8 Zondag V.M. 5 8 5 27 314 9 Maandag 5 47 6 7 315 10 Dinsdag M. Luther, geb. 6 27 6 47 Spring. 316 11 Woensd. 7 7 7 28 317 12 Donderd. 7 49 8 10 318 13 Vrijdag 8 31 8 54 319 14 Zaterdag 9 17 9 42

320 15 Zondag L.K. 10 8 10 39 321 16 Maandag 11 10 11 32 322 17 Dinsdag - - 25 323 18 Woensd. 1 - 1 35 324 19 Donderd. 2 4 2 33 325 20 Vrijdag 2 55 3 17 326 21 Zaterdag 3 36 3 56

327 22 Zondag 4 14 4 33 328 23 Maandag N.M. 4 51 5 9

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 329 24 Dinsdag 5 28 5 47 330 25 Woensd. Spring. 6 7 6 27 331 26 Donderd. 6 48 7 10 332 27 Vrijdag 7 83 7 57 333 28 Zaterdag 8 22 8 48

334 29 Zondag 1e Advent. 9 16 9 45 335 30 Maandag E.K. 10 17 10 50

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 16

December.

Dagn. des Volle Maan 7 Hoogste Waterstand jaars. Steenentrap te Paramaribo. Laatste Kwartier 15 Nieuwe Maan 23 Springtij 9 en 25 vm. nm. 336 1 Dinsdag 11 16 - - 337 2 Woensd. - 5 - 42 338 3 Donderd. 1 19 1 51 339 4 Vrijdag 2 24 2 50 340 5 Zaterdag 3 17 3 40

341 6 Zondag 2e Advent. 4 4 4 26 342 7 Maandag V.M. 4 49 5 10 343 8 Dinsdag 5 31 5 51 344 9 Woensd. Spring. 6 11 6 30 345 10 Donderd. 6 50 7 9 346 11 Vrijdag 7 29 7 47 347 12 Zaterdag Inwijdingsfeest. 8 6 8 25

348 13 Zondag 3e Advent. 8 44 9 4 349 14 Maandag 9 24 9 47 350 15 Dinsdag L.K. 10 10 10 37 351 16 Woensd. 11 5 11 26 352 17 Donderd. - - - 15 353 18 Vrijdag - 51 1 27 354 19 Zaterdag 1 59 2 31

355 20 Zondag 4e Advent. 2 57 3 23 356 21 Maandag 3 46 4 10 357 22 Dinsdag 4 31 4 53 358 23 Woensd. N.M. 5 15 5 37 359 24 Donderd. 5 59 6 21 360 25 Vrijdag 1e Kerstmis. 6 44 7 7 Spring.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 361 26 Zaterdag 2e Kerstmis. 7 29 7 52

362 27 Zondag 8 10 8 38 363 28 Maandag 9 3 9 29 364 29 Dinsdag 9 56 10 23 365 30 Woensd. E.K. 10 53 11 24 366 31 Donderd. Oudejaar. 11 48 - -

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 t.o. 17

Kleurendruk van H.B. Heyde Eene Indianenfamilie. (Uit Suriname in Beeld.)

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 17

Beknopt Overzicht der Indianen van Suriname.

Van de verschillende rassentypen die men langs de straten van Paramaribo ziet loopen, zijn de Indianen of oorspronkelijke bewoners van Suriname, wel de meest interessante. Zij toonen wat uiterlijk aangaat, veel overeenkomst met Koelie's en Maleier. Hun kleur is evenwel iets rooder van tint; vooral van wege de koesoewee (roekoe) waarmede zij zich insmeren. Het aantal Roodhuiden is thans zeer beperkt in Suriname en gaat vermoedelijk de 1200 niet te boven. Reeds zijn de Warrau's bijna geheel van onzen bodem verdwenen, terwijl de Arowakken en Caraïben, Ojana's, Trio's enz. hen wel binnen afzienbaren tijd zullen volgen. Het verschil tusschen de drie bovengemelde Indianenstammen is zeer gering. Toch hebben de Arowakken een over het algemeen lichtere tint alsmede plattere neuzen, evenals de Warrau's, die echter veel donkerder van kleur zijn en eene toenadering schijnen te vormen tot het negerras. De Caraiben staan zoowat tusschen beiden in, doch bezitten dikwijls ware arend- of jodenneuzen. De Ojana's zijn van den Caraïben stam. De taal van al deze volkstammen verschilt oppervlakkig aanmerkelijk, maar schijnt op éen gemeenschappelijken grondslag te berusten. Naar reisbeschrijvingen te oordeelen, moeten de Indianen in vroegere eeuwen zeer talrijk in Guiana geweest zijn, getuige o.a. Raleigh, die in 1595 de Wilde kust bezocht en tot de conclusie kwam dat ‘hij, die het land zou veroveren tusschen de Orinoco en de Amazone, rijker zou zijn en over een grooter aantal volkeren den scepter zou voeren dan de Koning van Spanje en de Sultan van Turkije. En thans! Schamel gekleed of liever ongekleed, de mannen veelal in broeken en borstrokken, de vrouwen primitief bedekt met lendenschortjes en een doek over de boezem, bezoeken de overlevenden van dit grootsche rijk, de stad om er feest te vieren d.w.z. zich te bedrinken. Ook in hunne dorpen geven zij dikwijls groote

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 18 drinkfeesten waarbij gedanst wordt. De dansers versieren zich dan met vederen en beschilderen hun lichaam. Vooral met Koninginne verjaardag vindt een algemeene samenkomst van Roodhuiden in Paramaribo plaats. De kapiteins of opperhoofden, gehuld in een oude schuttersuniform, met of zonder sabel, maken dan hun opwachting bij Z. Ex. den Gouverneur en ontvangen eenige geschenken. Na een verblijf van enkele dagen in de stad, trekken alle terug naar hunne dorpen, indien men eenige met palmbladeren bedekte hutten zoo mag noemen. En toch leven zij daar gelukkig en tevreden van de opbrengst van jacht en visscherij alsmede de teelt van kassave, dat geraspt en in een matapi (buisvormige mand) tot meel verwerkt, tot ronde, platte brooden gebakken wordt. De vrouwen verrichten het zwaarste werk. Zij bakken tevens het aardwerk (waterkannen, prapi's enz.), breien hangmatten enz. terwijl de mannen zich met vlechtwerk (pagalen. makotjes enz.) bezighouden. Het eenige zware werk dat zij verrichten, is het omhakken van boomen in het woud ter aanlegging van een kostgrond, waar de kassave enz. geteeld worden. De vaardigheid van Indianen bij het gebruik van boog en pijlen, is welbekend. Vroeger gebruikten zij pijlen waarvan de punten vergiftigd waren met oerali, een snelwerkend zwaar vergift. In den strijd tegen hunne vijanden gebruikten zij ook knotsen, terwijl zij, voor de invoering van stalen bijlen, enz., steenen werktuigen gebruikten. Thans echter heeft elke Indiaan stalen werktuigen, terwijl de knotsen nog slechts als curiosa vervaardigd worden. In stede van boog en pijlen, gebruiken de meesten tevens geweren. De Roodhuid van thans is stilzwijgend van aard; hij praat nooit meer dan noodig is. Zijne hartstochten zijn getemperd. Verwonderingen laat hij nimmer blijken. Maar het sterkst ontwikkeld is bij hem het gevoel van onafhankelijkheid, dat hem den blanken doet mijden en in hen slechts de verleiding tot de zonde zien. Nimmer hebben onze voorouders dan ook de Indianen, vooral Caraïben tot slaven kunnen maken, evenals de negers. Liever dan zich onder het juk te krommen, pleegden velen zelfmoord. Anderen gordden zich ten strijde aan, en een dans uitvoerende, waarbij zij in zich den tijgergeest opwekten, vielen zij als Kainema's of wrekers hunne onderdrukkers aan en aten de verslagen lichamen der vijanden op, teneinde te voldoen aan den geest, die hen bezielde. Inderdaad, zoo lastig hebben de voorvaderen onzer Roodhuiden het den vorigen gouverneurs gemaakt, dat in 1684 Gouverneur van Sommelsdijck, vindende dat god Mars faalde, de hulp inriep der godin Venus. Hij nam nl. een Arowaksch meisje tot vrouw, hetgeen den vrede met de ontevreden Roodhuiden ten gevolge had.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 19

Deze vrede was voor hen zeer voordeelig, want de handel in roode slaven hield op. Zij beschouwden zich van toen af als vrienden der blanken en waren behulpzaam bij het opvangen van weggeloopen negerslaven, hoewel het vrijwel zeker is, dat zij vele slaven behulpzaam waren om te ontvluchten. Het vroegere godsbegrip onzer Roodhuiden kan teruggevonden worden uit hun taal, legenden enz. Zij erkennen een Almacht of Geest van het Goede, die evenwel werkt door de booze geesten, Joleka, en den dood. Het Heelal wordt voorgesteld als vervuld van de Zonneslang of Lichttrilling, een godsbegrip, hetwelk schijnt af te stammen van een voormaligen hoogen trap van beschaving des geestes. De ziel wordt als onsterfelijk beschouwd. Reeds eeuwen geleden is er met de bekeering onzer Roodhuiden tot het Christendom een aanvang gemaakt. In 1674 waren Paters Jezuiten werkzaam aan de Boven-Marowijne (Lawa) terwijl de Moravische broeders in 1735 verschenen. De meeste Indianen zijn katholiek, hoewel van een ware bekeering geen sprake kan zijn, zoolang de Piaaimannen, die zich als collega's beschouwen van de Paters, de blanken (en niet ten onrechte) beschouwen als rustverstoorders en aanbrengers van Yawasere (tering). Wanneer dan ook de eerste Indiaan in werkelijkheid zal bekeerd zijn, zal ook de laatste van Guiana's oorspronkelijke bewoners zich hebben gevoegd bij zijne voorvaderen in het Verloren Paradijs.

Klaaglied van een stervenden Caraib.

Wat stormen ook woeden en kraters braken Ons dierbaar Guiana bleef immer gespaard, Wij leefden er allen gelukkig te zamen, Guiana was waarlijk een hemel op aard. Doch ziet, daar verscheen in de rustige wat'ren, Een tal van galjoenen, met strijders aan boord, En de zalige rust en d'eeuwige vrede, Was toen in ons midden voor altijd gestoord. Wij hebben de blanken als vrienden ontvangen, Toch trokken zij moordend door 't vreedzame woud, Zij wilden ons allen als slaven doen werken, Verblind door den glans van het stralende goud. Zij brachten geweren en kruit en kanonnen, En verspreiden alom het vernielende lood, Wij hebben geleden, en bloedig gestreden. Geen Roodhuid toch vreest voor den nad'renden dood. Thans zijn wij weer vrij, maar de rust is geweken, De rooden verlaten als geesten het land, Hun ras zal weldra van d'aarde verdwijnen. Verdreven door blanken met bloedige hand.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 20

Verklaring omtrent den Almanak.

De Maancirkel of het Guldengetal bestaat in een tijdkring van 19 jaren, na verloop van welken de nieuwe en volle manen weder bijna op dezelfde dagen van het jaar invallen. De Epacta is het getal, dat, volgens den Almanak, den ouderdom der maan bij den aanvang van het jaar aanwijst, waaruit volgt, dat, wanneer de nieuwe maan op den 1n Januari invalt, de Epacta van het jaar nul is, noch in het volgende jaar zij elf zal wezen, omdat het maanjaar slechts 354 dagen heeft en het Zonnejaar elf dagen meer telt. In het derde jaar daarna zou zij alzoo drie en dertig moeten zijn; doch men trekt, zoodra de Epacta dertig dagen of eene volle maan zou te boven gaan, van dit getal 30 af, en krijgt dus in het gesteld geval niet drie en dertig, doch drie dagen. Men kan door middel van de Epacta voor elke maand den dag der nieuwe maan en den ouderdom der maan op een bepaalden dag vinden. De Zonne-cirkel is een tijdkring van 28 jaren, na verloop van welken de dagen der week weder op denzelfden dag der maand invallen. Deze tijdkring heeft echter zijn naam niet ontleend aan den schijnbaren omloop der zon, maar aan den Zondag, of den dag aan de zon gewijd. De Zondagsletter is een der zeven eerste letters van het alphabet, om in elk der dagen, van af den 1n Januari te noemen. De letter, welke de Zondagen van het jaar aanwijst, wordt Zondagsletter geheeten. Een schrikkeljaar heeft twee Zondagsletters, als: eene van 1 Januari tot 24 Februari, en eene andere van 25 Februari tot het einde des jaars Daar nu de dagen der week, na een tijdsverloop van 28 jaren, met dezelfde dagnamen overeenkomen, zoo moeten na datzelfde tijdsverloop ook de Zondagsletters terugkeeren.

Watergetijen.

Wanneer de maan nieuw of vol is, heeft men te Paramaribo te 6 uren hoog, gewoonlijk 6 uren later laag water; echter maakt dit bij veelvuldige regens wel eens een weinig verschil vallende de eb alsdan vroeger in, en houdende tevens langer aan. Men heeft hier vier dagen vóór den dag van, en vier à vijf dagen na nieuwe of volle maan spring, echter zijn de vloeden na nieuwe of volle maan sterker dan die van den voorspring, men heeft dus niet meer dan ⅓ van eene maansmaand doodtij, in welk laatste geval het water wel 3 voeten minder hoog vloeit dan met springvloeden. Men heeft de sterkste of hoogste springvloeden in de maanden April en September, ontstaande doordien de zon den vierden

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 21

April en den achtsten September de breedte van Paramaribo passeert en, alsdan in overeenstemming met de maan komende het krachtigst op het water medewerkt. Echter kan men door den verschillenden stand der maan (daar zon en maan ter bekoming van hooge springvloeden samen moeten werken) wel eens de hoogste vloeden in de maanden Maart, Mei of in Augustus en October hebben. Als eenen gemakkelijken en vasten stelregel kan men in Suriname ten opzichte der vloeden aannemen, dat het bij der maan op- en ondergang in Beneden Suriname hoogwater is; en dus, wanneer de maan het hoogste punt harer loopbaan of den meridiaan van Paramaribo bereikt heeft, is het aldaar laagwater, gevolgelijk is het water bij Braamspunt met eene klimmende of rijzende maan vallende, en wanneer de maan over het hoogste punt van haren cirkel gekomen en dus dalende is, dan is het water rijzende. Tengevolge van dien heeft men bij het opkomen der maan hoog water, bij eene rijzende maan eb, bij den hoogsten stand der maan laag water, bij dalende maan vloed, en bij het ondergaan der maan weder hoogwater.

Chronologische Cirkels.

Het Gulden-Getal 9 De Rom. Indictie 6 De Epacta 27 De Zondagsletter ED

Zons- en Maanverduisteringen.

In het jaar 1908 zullen er 3 zonsverduisteringen plaats vinden; de maan wordt dit jaar niet verduisterd. 1. 3 Jan. 8 u. 8 m. namidd. M.E.T.(*) eene algeheele verduistering van de zon, zichtbaar in Marshall Archipel en eindigende 4 Jan. 1 u. 23 m. 2. 28 Juni 2 u. 29 m. 'snm. eene gedeeltelijke zonsverduistering, zichtbaar in Noord-Amerika, den Grooten Oceaan, noordkust van Zuid-Amerika, noordelijk deel van den Atl. Oceaan, noordwestel. Afrika en zuidw. Europa en eindigt 8 u. 31 m. 3. 23 Dec. 10 u. 7 m. vm. eene ringvormige zonsverduistering, zichtbaar in Zuid-Amerika, en eindigende 3 u. 23 min.

Tijdperken voor het jaar 1908.

Sedert jaren de Juliaansche periode 6621 de schepping der wereld 5667, en van 5669 20 Sept. 1907

(*) M.E.T. = Middel Europ. Tijd. Onze tijd te Paramaribo verschilt ongeveer 4 uren later.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 22 de jaartelling der Javanen 1833 de tijdrekening der Mohamedanen van 1326 14 Febr. 1907 den Gregoriaanschen of nieuwen stijl 326 de inbezitneming van de Kust van 313 Guyana het bezit der kolonie te 's Hage bij 275 accoord aan de W.-I. Comp. voor f 260000 is overgedragen, 6 Jan. 1633 de bemachtiging van het eiland Curaçao 274 Karel II, Koning van Engeland, de kolonie 246 heeft weggeschonken, 2 Juni 1662 den vrede in Breda, waarbij Suriname 241 als bezit der Nederlanden vastgesteld wordt. 31 Juli 1667 de herneming der kolonie door A. 241 Krynsen in 1667 het dominium utile van Surin., 'twelk Zeel. 236 voor zich had behouden, aan de Algem. St. der Nederl. is overgegaan door den vrede te West-Minster het bezit 234 van Suriname aan Nederland is gewaarborgd, 9 Februari 1674 Van Aerssen van Sommelsdijk verm. 220 werd, 19 Juli 1688 den inval en brandschatting van J. 196 Cassard, 8 Oct. 1712 den aanvang van den zoogenaamden 104 Engelschen tijd het herstel der onafhankelijkheid v/d 95 Vereen. Nederl. Suriname bij tractaat van 13 Augustus 94 1814 door de Engelschen aan Nederland is teruggegeven de slavenhandel opgeheven en daarvan 90 te Suriname afkondiging is gedaan, 28 December 1818 den zwaren brand te Paramaribo, 21 87 Januari 1821 de vrijverklaring der slaven in de kolonie 45 Suriname, 1863

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 de inwerkingtreding van het Reg.-Regl., 42 1 Jan. 1866 Z.M. Willem III, Koning der Nederlanden 18 en Overzeesche Bezittingen, Prins van Oranje, Groot Hertog van Luxemburg, overleden is, 23 Novemb. 1890 Z.M. Wilhelmina, Koningin der 10 Nederlanden en Overzeesche Bezittingen, Prinses van Oranje, ingehuldige werd, 31 Aug. 1898 den brand te Paramaribo, 25 26 Jan. 9 1899, waarbij verscheidene gebouwen met daarin zich bevindende waarden, hoek Waterk. en Heiligenw., in den asch zijn gelegd de wijziging en aanvulling van het 7 Reg.-Regl. voor Suriname, 2 Februari 1901 de Regeering bij Wet heeft goedgekeurd 5 om tusschen Paramaribo en het Lawagebied een' spoorweg aan te leggen, en dat gebied te exploreeren, 21 Juli 1903 die verbinding is genaderd tot aan 3 Republiek (Boven-Para) en feestelijk ingewijd op 28 Maart 1905 de Bacovecultuur met 2 Gouvernementssteun is goedgekeurd 1 Augustus 1906

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 23

Christelijke Feestdagen.

Nieuwjaar 1 Jan. Drie Koningen 6 Jan. Septuagesimae 16 Febr. Vasten-zondag 1 Mrt. Aschdag 4 Mrt. Palmdag 12 April Goede Vrijdag 17 April Paschen 19 April Hemelvaartsdag 28 Mei Pinksteren 7 Juni Eerste Advent 29 Nov. Kerstmis 25-26 Dec.

Israëlitische Feestdagen. (5669e j.)

Hamansfeest 17 Mrt. Paschen 16-17 Apr. Pinksteren 5-6 Juni Verw. v. Jeruzalem 6 Aug. Nieuwjaar 5669 26-27 Sept. Groot-Verzoendag 5 Oct. Loofhuttenfeest 10 Oct. Groot Palmdag 15 Oct. Onthoudingsfeest 17 Oct. Vreugde der Wet 18 Oct. Inwijdingsfeest 12 Dec.

Mahomedaansche Feestdagen (nog niet bekend). Javaansche Feestdagen (nog niet bekend). Chineesche Feestdagen (nog niet bekend).

(Het Mahomedaansche 1325ste jaar begint 14 Febr. 1907 en het 1326ste jaar op 4 Febr. 1908.)

Koninklijk Huis der Nederlanden.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 H.M. WILHELMINA HELENA PAULINA MARIA, Prinses van Oranje, Koningin der Nederlanden, Geb. 31 Augustus 1880, Dochter van Z.M. Willem III, Koning der Nederlanden, overleden 23 Nov. 1890, en van H.M. Adelaïde EMMA Wilhelmina Thérèse van Waldeck-Pyrmont, geb. 2 Aug. 1858, Koningin-Weduwe der Nederlanden. Gehuwd 7 Febr. 1901 met Z.K.H. Prins HENDRIK WLADIMIR ALBERT ERNST, Hertog van Mecklenburg Schwerin. Wilhelmina Maria Sophia Louise, Tante der Koningin, geb. 8 April 1824, gehuwd 8 October 1842 met den toenmaligen Erf-Groothertog, sedert 8 Juli 1853 regeerende Groothertog van Saksen-Weimar-Eisenach. Overleden 23 Maart 1897. Uit dit huwelijk: 1o. Karel August Willem Nicolaas Alexander Michaël Bernard Hendrik Frederik Stefanus, Erf-Groothertog, geb. 31 Juli 1844 gehuwd 26 Augustus 1873 met de Erf-Groothertogin Paulina Ida Maria Olga Hendriette Catharina, geb. 15 Juli 1852, dochter van Prins Herman en Prinses Augustine, zoon van Prins Willem Ernst. geb. 10 Juli 1876. 2o. Maria Alexandrina Anna Sophia Augusta Helena, geb. 20 Januari 1846, gehuwd 6 Februari 1876 met Hendrik VII, Prins von Reusz, geb. 14 Juli 1825.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 24

3o. Elisabeth Sybila Maria Dorothea Louisa Anna Amalia geb. 18 Februari 1854.

Willem Frederik Karel (wijlen Groot-Oom der Koningin), Prins der Nederlanden, geb. 28 Februari 1797 te Berlijn, overleden 8 September 1881 nabij 's Gravenhage, weduwn. 6 Dec 1870 van Prinses Louisa Augustina Wilhelmina Amalia, geboren 1 Febr. 1808, dochter van wijlen Koning Frederik Willem III van Pruisen, met wie hij 21 Mei 1825 gehuwd was; uit welk huwelijk twee dochters, als: I. Wilhelmina Frederika Alexander Anna Louisa (nu wijlen), Prinses der Nederl. geb. 5 Aug. 1828, overl. 30 Maart 1871, gehuwd 19 Juni 1850 met den toenmaligen Kroonprins, nu wijlen Koning van Zweden en Noorwegen: (Koning van af 8 Juli 1859 tot zijn overlijden 18 Sept. 1872). Uit dit huwelijk: Prinses Louisa Josephina Eugenia, geb. 21 Oct. 1851, thans Kroonprinses v. Denemarken. II. Wilhelmina Frederika Anne Elisabeth Maria, Prinses der Nederlanden, geb. 5 Juli 1841, gehuwd 18 Juli 1871 met Willem Adolf Maximiliaan Karl, Vorst zu Wied, geb. 22 Aug. 1845. Uit dit huwelijk: 1o. Erfprins Willem Frederik Herman Otto Karel, geb. 27 Juni 1872. 2o. Willem Frederik, geb. 26 Maart 1876. 3o. Willem Frederik AdolfHerman Victor, geb. 7 Dec. 1877. 4o. Prinses Wilhelmina Frederika Augustina Alexandrina Maria Elisabeth Louisa, geb. 24 October 1880. 5o. Prinses Wilhelmina Augusta Frederika Maria Louisa Elisabeth, geb. 28 Januari 1883.

Wilhelmina Frederika Louisa Charlotte Marianne, wijlen Groot-Tante der Koningin, geb. 9 Mei 1810, gehuwd 14 Sept. 1830 met nu wijlen Prins Frederik Hendrik Albert van Pruisen, geb. 4 Oct. 1800, den 28 Maart 1849 gescheiden. Overl. 29 Mei 1883. Uit dit huwelijk: I. Frederik Willem Nicolaas Albrecht, geb. 8 Mei 1807, Regent van het Hertogdom Brunswijk sedert 27 Oct. 1885, gehuwd 19 April 1873 met Prinses Maria dochter des Hertogs van Saksen-Altenburg, overl. Sept. 1906; uit welk huwelijk: 1o. Prins Willem Ernst Alexander Frederik Hendrik, geb. 15 Juli 1874. 2o. Prins Willem Frederik Karel Ernst Joachim Albrecht, geb. 27 September 1876. 3o. Prins Frederik Willem Victor Karel Ernst Alexander Hendrik, geb. 12 Juli 1880.

II. Frederika Wilhelmina Louisa Elisabeth Alexandrina, geb. 1 Febr. 1842, gehuwd 9 Dec. 1865 met den Hertog Willem van Mecklenburg-Schwerin, wed. 28 Juli 1879.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 25

Verjaardagen van het Koninklijk Huis.

April 19. Hendrik Wlademir Albert 1876. Ernst, Hertog van Mecklenburg-Schwerin, Prins-Gemaal van H.M. Koningin Wilhelmina der Nederlanden Juli 5. Wilhelmina Frederika Anna 1841. Elisabeth Maria, dochter van wijlen Z.K.H. Prins Frederik (Gehuwd met den Prins zu Wied) Aug. 2. Adelaïde Emma 1858. Wilhelmina Thérèse van Waldeck-Pyrmont, Koningin-Moeder, Weduwe van Z.M. Willem III Aug. 31. Wilhelmina Helena Paulina 1880. Maria. Prinses van Oranje, Koningin, Dochter van Z.M. Willem III

Ministers van Koloniën sedert 1848.

G.L. Baud, benoemd 21 November 1848 tot 18 Juni 1849. E.B. van den Bosch, tot 3 October 1849. C.F. Pahud, tot 1 Januari 1856. Mr. P. Meijer, tot 18 Maart 1853. J.J. Rochussen, tot 1 Januari 1861. Mr. J.S. Losij, Minister van Marine, tijdelijk belast met het beheer van het Departement, tot 9 Januari 1861. Jonkh. J.P. Cornets de Groot v. Kraijenburg, tot 11 Maart 1861. Mr. J. Loudon, tot 1 Februari 1862. G.H. Uhlenbeek, tot 4 Januari 1863. O.H. Betz, Minister van Financiën, tijdelijk belast met het beheer van het Departement, tot 2 Februari 1863. J.D. Fransen van de Putte, tot 30 Mei 1866. Mr. P. Meijer, tot 16 September 1866. N. Trakranen, tot 19 Juli 1867. J.J. Hasselman, tot 4 Juni 1868. E. de Waal, tot 15 November 1870. L.G. Frox, Minister van Marine, tijdelijk belast met het beheer van het Departement. tot 4 Januari 1871. Mr. P.P. van Bosse, tot 6 Juli 1872. J.D. Fransen van de Putte, tot 27 Augustus 1874. Mr W. Baron van Goltstein, tot 11 September 1876. Mr. Alting Mees, tot 3 November 1877.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Mr P.P. van Bosse, Minister van Staat, tot zijn overlijden 21 Februari 1879. Jhr. H.O. Wichers, Minister van Marine, tijdelijk belast met het beheer van het Departement, van 26 Febr. tot 12 Mrt. 1879. O. van Rees, tot 20 Augustus 1879. Mr. W. Baron van Goltstein, tot 1 September 1882. Jhr. Mr. W.M. de Brauw, tot 23 Februari 1883. W.F. van Erp Taalman Kip, Minister van Marine, tijdelijk belast met het beheer van het Departement, tot 23 April 1883. F.G. van Bloemen Waanders tot 24 November 1883.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 26

A.W.P. Weitzel, Minister van Oorlog, tijdelijk belast met het beheer van het Departement, tot 26 Februari 1884. Mr. J.P. Sprenger van Eijck, tot 20 April 1888. Mr. L.W.C. Keuchenius, tot 27 April 1890. Mr. A.E. Baron Mackay, tot 20 Augustus 1891. Mr. W.K. Baron van Dedem, tot 8 Mei 1894. Mr. J.H. Bergsma, tot 26 Juli 1897. Mr. J.T. Cremer, tot 31 Juli 1901. Jhr. Mr. T.A.J. van Asch van Wijck, opgetreden 1 Aug. 1901 overleden 9 September 1902. J.W. Bergansius, Minister van Oorlog, tijdelijk belast met het beheer van het Departement. A.W.F. Idenburg, tot 15 Augustus 1905. Mr. D. Fock, opgetreden 15 Augustus 1905.

Gouverneurs van Suriname, gerangschikt naar de jaren van opvolging.

Maurits de Rama, Bevelhebber 1665/1667 Abraham Krijnssen, Kommandeur 1667/1669 Philip Julius Lichtenbergh, Gouverneur 1669/1671 Pieter Versterre, Luitenant-Gouverneur 1671/1677 Abel Thisso, Kommandeur a.i. 1677 Tobias Adriaenssen, Kommandeur 1677/1678 Abel Thisso, Kommandeur a.i. 1678 Johannes Hensius, Gouverneur 1678/1680 Everhard van Hemert, Kommandeur a.i. 1680 Laurens Verboom, Kommandeur a.i. 1680/1683 Cornelis van Aerssen v. Sommelsdijk, 1683/1688 Gouv.-Gener. Abraham v. Vredenburgh, Komm. 1688/1689 Gouv.-Gener. a.i. Jan van Scharphuizen, 1689/1696 Gouverneur-Generaal Mr. Paul van der Veen, 1696/1707 Gouverneur-Generaal Mr. Wilhelm de Gruyter, 1707 Gouverneur-Generaal Franc. Anthony de Raineval, Komm. 1707/1710 Gouv.-Gener a.i. Joh. de Goyer, Gouverneur-Generaal 1710/1715

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Franç. Anthony de Raineval, Komm. 1715/1716 Gouv.-Gener. a.i. Johan Mahony, Gouverneur-Generaal 1710/1717 Franç. Anthony de Raineval, Komm. 1717/1718 Gouv.-Gener. a.i. Johan Coutier, Gouverneur-Generaal 1718/1721 Franç. Anthony de Raineval, Komm. 1721/1722 Gouv.-Gener. a.i. Hendrik Temminck, 1722/1727 Gouverneur-Generaal Johan Bley, Kommandeur 1727/1728 Gouverneur-Generaal a.i. Mr. Carel Emelius Henry de Cheusses, 1728/1734 Gouv.-Gener. Johan Franç. Cornel. de Vries, Komm. 1734 Gouv.-Gen. a.i. Jacob Alexander Henry de Cheusses, 1734/1735 Gouv.-Gen. a.i. Johan Franç. Cornel. de Vries, Komm. 1735 Gouv.-Gen. a.i.

Door 't overlijden van J.F.C. de Vries, namen de Raden van het Hof van Politie en Crimineele Justitie het Bestuur

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 27 voorloopig over, van den 20 Juni 1735 tot op den 27n December 1735.

Johan de Raije, Heer van 1735/1737 Breukelerwaard, Gouv.-Gen. Gerard van de Schepper, Komm. Gouv. 1737/1738 Gener. a.i. Gerard van de Schepper, 1738/1742 Gouverneur-Generaal Mr. Jan Jacob Mauricius, 1742/1751 Gouverneur-Generaal

Hendrik Ernst Baron van Spörcke, Mr. Carel Bosschaert en Mr. Jeronimo de Swart Stenis, Commissarissen tot onderzoek naar de klachten tegen den Gouverneur-Generaal Jan Jacob Mauricius in 1750.

Hendrik Ernst Baron van Spörke, 1751/1752 Gouv.-Gen. a.i. Wigbold Crommelin, Komm. 1752/1754 Gouv.-Gener. a.i. Pieter Albert van der Meer, 1754/1756 Gouverneur-Generaal Jan Nepveu. Gouverneur-Generaal a.i. 1756/1757 Wigbold Crommelin, 1757 Gouverneur-Generaal Wigbold Crommelin, 1757/1768 Gouverneur-Generaal Jan Nepveu, Gouverneur-Generaal a.i. 1768/1770 Jan Nepveu, Gouverneur-Generaal 1770/1779 Bernard Texier, Gouverneur-Generaal 1779/1780 a.i. Bernard Texier, Gouverneur-Generaal 1780/1783 Mr. Wolph. J. Beeldsnijder Matroos, 1783/1784 Gouv.-Gen. a.i. Mr. Jan Gerard Wichers, 1784/1790 Gouverneur-Generaal Jurriaan Franç. de Friderici, Komm. 1790/1792 Gouv.-Gen a.i. Jurriaan Franç. de Friderici, 1792/1803 Gouv.-Generaal Willem Otto Bloys van Treslong, 1802/1803 Gouv.-Gener. a.i. Pierre Berrangier, Commissaris-Generaal 1803/1804

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Sir Charles Green, en Samuel Hood, Engelsche Bevelhebbers, nemen de kolonie Suriname den 28n April 1804 bij capitulatie over.

Engelsch tusschenbestuur.

Sir Charles Green, Gouverneur-Generaal 1804/1805 William Carlion Hughes, Luit.-Gouvern. 1805/1808 Sir John Wardlau, Luit.-Gouvern. a.i. 1808/1809 Charles Graaf Bentinck, 1809/1811 Gouverneur-Generaal Pinson Bonham, Luit.-Gouvern 1811/1816

William Benjamin van Panhuys, Gouv.-Gen. 1816, neemt de kolonie van de Engelschen over, den 27n Febr. 1816.

Mr. Cornelis Reinard Vaillant, Gouv.-Gen. 1816/1822 a.i. Abraham de Veer, Gouverneur-Generaal 1822/1827 Johannes van den Bosch, 1827/1828 Commissaris-Generaal Paulus Roelof Cantz'laar, 1828/1831 Gouverneur-Generaal Mr. Evert Ludolph Bn. van Heckeren, 1831 Gouv.-Gen. a.i. Mr. Evert Ludolph Bn. van Heeckeren, 1831/1838 Gouv.-Gen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 28

Mr. Philippus de Kanter, Gouv.-Gen. a.i. 1838/1839 Julius Constantijn Rijk, 1839/1842 Gouverneur-Generaal Mr. Philippus de Kanter, Gouv.-Gen. a.i. 1842 Burchard Jean Elias, Gouv.-Gen. 1842/1845 Mr. Philippus de Kanter, Gouv.-Gen. a.i. 1845 Reinier Frederik Baron van Raders, 1845/1852 Gouverneur Mr. Philippus de Kanter, Gouverneur a.i. 1852 Coenraad Barends, als oudste v/d Kolon. 1852 Raad Jhr. Johan George Otto Stuart von 1852/1855 Schmidt auf Altenstadt, Gouverneur Charles Pierre Schimpf. Gouverneur 1855/1859 Reinhard Frans van Lansberge, 1859/1867 Gouverneur Willem Hendrik Johan van Idsinga, 1867/1873 Gouverneur Jhr. Cornelis Ascanius van Sypesteyn, 1873/1882 Gouverneur Johan Herbert August Willem Baron van 1882/1885 Heerdt tot Eversberg, Gouverneur Mr. Hendrik Jan Smidt, Gouverneur 1885/1888 Mr. Warmolt Tonckens JLz., Gouverneur 1888/1889 a.i. Jhr. Mr. Maurits Adriaan de Savornin 1889/1891 Lohman, Gouv. Jhr. Mr. Titus Anthony Jacob van Asch 1891/1894 van Wijck, Gouverneur Mr. Warmolt Tonckens JLz., Gouverneur 1894 a.i. van van 14 Mei - 14 Sept. Jhr. Mr. Titus Anthony Jacob van Asch 1894/1896 van Wijck Gouverneur Mr. Warmolt Tonckens JLz., Gouverneur 1896/1899 Mr. Jan Wouter van Oosterzee, 1899 Gouverneur a.i. van 5 Juni-18 December Mr. Warmolt Tonckens JLz., Gouverneur 1899 Mr. Jan Wouter van Oosterzee, Ondervoorzitter van den Raad van Bestuur, wordt door den Gouverneur, die

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 op medisch advies rust moet nemen, en zich met den gang van zaken niet mag inlaten, overeenkomstig art. 28bis van het Regeerings-Reglement, bij proclamatie dd. 5 Juli 1901, opgedragen tijdelijk het dagelijksch beleid van zaken op zich te nemen. Mr. Warmolt Tonckens JLz. Gouverneur, bij proclamatie dd. 21 Juli 1901 het dagelijksch beleid van zaken weder in handen genomen hebbende, treedt echter af 4 October 1902. Cornelis Lely, Gouverneur 1902/1905 David Hendrik Havelaar, Gouverneur a.i. van 12 September-18 November 1905 Alexander Willem Frederik Idenburg, 1905 Gouverneur, aanvaardt het Bestuur 18 November

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 29

Gouverneurs van Curacao, sedert den tijd waarop Curaçao en de overige W.-I. eilanden administratief gescheiden zijn van de kolonie Suriname.

Rutgers Hermanus Esser 1848/1849 Jhr. Isaac Johannis Rommelman Elsevier 1849/1854 Jr. Mr. Jacob Bennebroek Gravenhorst 1854/1856 Reinhart Frans van Lansberge 1856/1859 Johannis Didericus Crol 1859/1866 Mr. Abraham Matthieu de Rouville 1866/1870 Herman François Gerardus Wagner 1870/1877 Hendrik Bernardus Kip 1877/1880 Joh. Herb. Aug. Willem Brn. v. Heerdt tot 1880/1882 Eversberg Nicolaas van den Brandhof 1882/1890 Mr. Charles Augustinus Henry Barge 1890/1901 Jhr. J.O. de Jong van Beek en Donk 1901

Verjaardagen van Vorsten en andere Hoofden van Buitenlandsche Mogendheden, waarvan er Consuls in de kolonie gevestigd zijn.

Italië.

Juni 1. Yolanda Marghuérita, 1901 Kroonprinses van Italië Nov. 11. VICTOR EMANUEL III 1869 (Victor Emmanuel Ferdinand Maria Januara), Koning van Italië, gehuwd met Prinses Hélène van Montenegro, geb. 8 Jan

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Duitschland.

Jan. 26. August Willem Hendrik 1887 Gunther Victor, 4e zoon van den Keizer-Koning Jan. 27. WILLEM II (Frederik 1859 Willem Victor Albert), Kon. v. Pruisen, Keiz. van Duitschland, geh. 27 Febr. 1881 met Prinses Auguste Victoria Frederika Louisa Theodora Jenny, geb. 22 Oct. 1858 Mei 6. Frederik Willem Victor 1882 August Ernst, Kroonprins van het Duitsche Keizerrijk, 1e zoon Juli 7. Willem Eitel Frederik 1883 Christiaan Karel, 2e zoon Juli 14. Adalbert Ferdinand 1884 Berengar Victor, 3e zoon Juli 27. Oscar Karel Gustaaf Adolf, 1888 5e zoon Sept. 13. Victoria Louisa Adelaide 1892 Mathilda Charlotte, dochter van Willem II Dec. 17. Joachim Frans Humbert, 1890 6e zoon

Groot-Brittannië.

Febr. 20. Louisa Victoria Alexandra 1867 Dagmar, gehuwd 27 Juli 1889 met Alexander Duff, 1e Hertog van Fife, oudste dochter des Konings

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 30

Juni 3. George Frederik Ernst 1865 Albert, Prins van Wales, Hertog van Cornwal en Rothesay, Graaf van Dublin, Chester, Enz., gehuwd 6 Juli 1893 met Victoria Mary, Prinses van Teek, geboren 26 Mei 1867 Juli 6 Victoria Alexandra Olga 1868 Maria, 2e dochter des Konings Nov. 9. EDUARD VII (Albert 1841 Eduard) Koning van Groot-Brittannië en Ierland, Keizer van Indië, geh. 10 Maart 1863 met Alexandra C.M.C.L. Julia, oudste dochter van den Koning van Denemarken, geb. 1 Dec. 1844 Nov. 26. Maud Charlotte Maria 1869 Victoria, 3e dochter des Konings, geh. 22 Juli 1895 met Hakon IV, Koning v. Noorwegen (Karel, Prins v. Denemarken)

De Fransche republiek sedert den val van het Keizerrijk in 1870.

Adolphe Thiers, in 1797 te Marseille geboren, overleden in 1877, president van 1871 tot 1873. Maarschalk Marie Edmé Patrin de Mac Mahon, Hertog van Magenta, geb. te St. Sully (Saône et Loire) in 1808, overleden 17 October 1893, president van 1873 tot 1879. Jules Grévy, geb. te Mon-Sous-Vaudry (Jura gebergte) 1807, overleden in 1891, president van 1879 tot 1887. Sadi Carnot, geb. te Limoges in 1837, president van af 1887, vermoord te Lyon 24 Juni 1894. Casimir Perrier, geb. te Parijs 8 November 1847, president van af 27 Juni 1894, zijn ontslag genomen 15 Januari 1895. Feilx Faure, geb. te Parijs 31 Januari 1841, president van af 17 Januari 1895, overleden 16 Febr. 1899. Emile Loubet, geb. te Marsanne, departement Drôme, op 31 December 1838, president van 18 Februari 1899 tot 18 Febr. 1906.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Clemend Armand Fallières, geb. in Gascogne 1841, president van af 18 Februari 1906.

Noord-Amerika.

Theodore Roosevelt, president, geb. te New-York op 27 Oct. 1858.

Nationale Feestdagen.

22 Febr. Geboortedag van Generaal George Washington. 30 Mei ‘Decoration day’ 4 Juli De dag der onafhankelijkheidsverklaring.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 31

Namen der presidenten sedert 1789.

Geboorteplaats. Opgetreden. Afgetreden. George Virginia 30 Apr. 1789 4 Mrt. 1797 Washington* Johan Adams Massachussets 4 Mrt. 1797 4 Mrt. 1801 Thom Jefferson* Virginia 4 Mrt. 1801 4 Mrt. 1809 James Madison* Virginia 4 Mrt. 1809 4 Mrt. 1817 James Monroe* Virginia 4 Mrt. 1817 4 Mrt. 1825 John Quinhy Massachussets 4 Mrt. 1825 4 Mrt. 1829 Adams Andrew Jackson* Zuid-Caroline 4 Mrt. 1829 4 Mrt. 1837 Martin van Buren New-York 4 Mrt. 1837 4 Mrt. 1841 William H. Virginia 4 Mrt. 1841 4 Apr. 1841 Harrison† John Tylor Virginia 4 Apr. 1841 4 Mrt. 1845 James Knox Polk Noord-Carolina 4 Mrt. 1845 4 Mrt. 1849 Jachary Taylor† Virginia 4 Mrt. 1849 9 Juli 1850 Millard Fillmore New-York 6 Juli 1850 4 Mrt. 1853 Franklin Pierce Newhampshire 4 Mrt. 1853 4 Mrt. 1857 James Buchanan Pennsylvanie 4 Mrt. 1857 4 Mrt. 1861 Abraham Lincoln*† Kentucky 4 Mrt. 1861 15 Apr. 1865 Andrew Johnson Nrd.-Carolina 15 Apr. 1865 4 Apr. 1869 Ulysses S. Grant* Ohio 4 Mrt. 1869 4 Apr. 1877 Rutherford B. Vermont 4 Mrt. 1877 4 Apr. 1881 Hayes James A. Garfield† Ohio 4 Mrt. 1881 19 Sept. 1881 Chester Arthur Vermont 20 Spt. 1881 4 Mrt. 1885 Grover Cleveland New-Yersey 4 Mrt. 1885 4 Mrt. 1889 Benjamin Harrison Indiana 4 Mrt. 1889 4 Mrt. 1893 Grover Cleveland New-Yersey 4 Mrt. 1893 4 Mrt. 1897 William McKinley†1) Ohio 4 Mrt. 1887 14 Mrt. 1901 Theodore New-York 15 Spt. 1901 Roosevelt*

De van een * voorziene namen zijn die van Presidenten, die bij hunne aftreding zijn herkozen, en die met een † van hen die binnen den termijn voor hunne aftreding bestemd, d.i. 4 jaren, overleden zijn. 1) Te Buffalo op 9 Sept. 1907 door een' Poolschen anarchist, Léon Czolgoz, ernstig gewond door 2 revolverschoten, welke den 14 d.a.v. den dood tengevolge hadden.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Voor ééns mag de aftredende worden herkozen, hetgeen sedert Washington, reeds met 9 Presidenten is geschied.

Portugal.

Mrt. 21. Lodewijk Philippus Maria 1887 Karel Amelius Ferdinand Victor Manuel Anton Laurens Michel Raphaël Gabriël Gonzago Xaverus Franciscus van Assisi, Benedictus, Hertog van Braganza, oudste zoon des Konings Sept. 28. Karel 1 (Ferdinand Lodewijk Maria Victor Michel Raphael Gabriel Gonzago Xaverus Franciscus van Assisi, Jozef Simon, Koning van Portugal en der

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 32

Algarven aan deze zijde 1863 der Zee en aan gene zijde in Afrika, Heer van Guinea, door verovering, scheepsvaart en handel van Ethiopië, Arabië, Perzië en Indië, etc., geh. 22 Mei 1886 met Maria Amelia Orleans, Prinses van Frankrijk, dochter van den Graaf van Parijs Nov. 15. Manuel Maria Philippus 1889 Karel Amelius Lodewijk Michel Raphaël Gabriël Gonzago Xaverus Franciscus van Assisi, Eugenius, Hertog van Beja, Infante van Spanje, 2e zoon des Konings

Consuls van Buitenlandsche Mogendheden.

Italië: Mr. H. Benjamins, R. Bol. O., Kr. van Italië, C. Groot-Britannië en Ierland: J.R.W. Pigot, C. Noord-Amerika: Dr. W.H. Bradley, Consulair-Agent. België: A.F.C. Curiel, V.C. Duitsche Rijk: H.B. Heyde, R. , C. Frankrijk: M.H. Stephan. Noorwegen: A.M.W. ter Laag, C. Portugal: R.N.G.M. Bär von Hemmersweil.

Algemeene Wetenswaardigheden.

Tafel van de veelvouden en onderdeelen der Metrieke Maten en Gewichten.

(zooals die zijn voorgeschreven in de wet van 7 April 1869; Staatsblad No. 57)

Lengtematen.

1 Myriameter = 10 Kilometer of mijlen. 1 Kilometer of Mijl = 10 Hectometers. 1 Hectometer = 100 Meters of Ellen. 1 Decameter of Roede = 10 Meters of Ellen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 De grondslag en de eenheid is de Meter of El.

1 Meter = 10 Decimeters of Palmen. 1 Decimeter = 10 Centimeters of Duimen. 1 Centimeter = 10 Milimeters of Strepen.

Vlaktematen.

1 Hectare of Bunder = 100 Aren of □ Roeden. De eenheid is de Are of □ Roede. 1 Centiare, □ Meter of □ El.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 t.o. 32

Groep Caraïben. (Uit Suriname in Beeld.)

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 33

Ruimte of Lichaamsmaten.

1 Decastère = 10 Stère of Teerling Meters. De eenhied is de Stère, Teerling Meeter of Wisse. 8 Decistère = 0,1 Stère, Teerling Meter of Teerling of El. 1½ Teerling Meter is de inhoud van een scheepston, waarvan de bevrachting gerekend wordt op 1000 Kilogrammen.

Inhoudsmaten.

1 Kiloliter = 10 Hectoliters of Vaten. 1 Hectoliter, Vat of Mud = 10 Decaliters of Schepels 1 Decaliter = 10 Liters, Kannen of Koppen.

De eenheid is de Liter, Kan of Kop.

1 Liter = 10 Deciliters of Maatjes. 1 Deciliter = 10 Centiliters of Vingerhoeden.

Gewichten.

1 Myriagram = 10 Kilogrammen of Ponden.

De eenheid is de Kilogram of Pond.

1 Kilogram = 10 Hectogrammen of Onsen. 1 Hectogram = Decagrammen of Looden. 1 Decagram = 10 Grammen of Wichtjes. 1 Gram = 10 Decigrammen of Korrels.

Voor lichte of kostbare waren is de Gram de eenheid, verdeeld in 10 Decigrammen, de Decigram in 10 Centigrammen en de Centigram in 10 Milligrammen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Maten en Gewichten, nog in gebruik jn de Nederl. West-Indische Bezittengen.

Lengtematen. Waarde in Meters Logarithmus. Suriname: Amsterdamsche el (0.688 M.) Rijnlandsche voet (0.314 M. = ⅙ vadem) Landmaat: Ketting = 66 20,72 1.316390 Rijnl. voet

Vlaktematen. Waarde cA. of M2 Logarithmus. Suriname: akker = 10 □ 4294 9.682862 kettingen = 43560 Rijnl. □ voet 1 bunder = p.m. 2⅓ Surin. akker

Inhoudsmaten. Wrde in dM3 of L. Logarithmus. (Natte waar). Engelsch 3,60 0,5563025 Gallon = 6 pint Pint = 0 L. Gewichten.

Amsterdamsch pd. en Engelsch avoir du poids.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 34

Herleidingstafel.

Herleiding van lengtematen.

Meters in Rijnlandsche maat en omgekeerd.

Meters. Rijnlandsch. Rijnl. Voeten. Meters. V. D. 1 3, 2 1 0.31 2 6, 4 2 0.63 3 9, 7 3 0.94 4 12, 9 4 1.26 5 15, 11 5 1.57 6 19, 1 6 1.88 7 22, 4 7 2.21 8 25, 6 8 2.5 9 28, 8 9 2.83

Ellen in meters en omgekeerd.

Amst. el. Meter. 1/15 = 0,44 ⅓ = 0,09 ¼ = 0,17 ½ = 0,34

Amst. el. Meter. 1 = 0,69 2 = 1,38 3 = 2,06 4 = 2,75

Meter. Amst el. 0,5 = ¾ 1 = 1 3/16 2 = 3 1/16 3 = 4 7/16

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Herleidingstafel voor een Chronometer die 130 tikken in de minuut maakt. t. sec. 1 0.46 2 0.92 3 1.38 4 1.85 5 2.31 6 2.77 7 3.23 8 3.69 9 4.15 10 4.61 11 5.08 12 5.54 13 6.00 14 6.46 15 6.92 16 7.38 17 7.85 18 8.31 19 8.77 20 9.23 21 9.69 22 10.15 23 10.61 24 11.08 25 11.54 26 12.00 27 12.46 28 12.92 29 13.38 30 13.85 31 14.31 32 14.77 33 15.23 34 15.69

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 35 16.15 36 16.61 37 17.08 38 17.54 39 18.00 40 18.46 41 18.92 42 19.38 43 19.85 44 20.31 45 20.77 46 21.23 47 21.69 48 22.15 49 22.61 50 23.08 51 23.54 52 24.00 53 24.46 54 24.92 55 25.38 56 25.85 57 26.31 58 26.77 59 27.23 60 27.69 61 28.15 62 28.61 63 29.08 64 29.54 65 30.00 66 30.46 67 30.92 68 31.38 69 31.85 70 32.31 71 32.77

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 72 33.23 73 33.69 74 34.15 75 34.61 76 35.08 77 35.54 78 36.00 79 36.46 80 36.92 81 37.38 82 37.85 83 38.31 84 38.77 85 39.23 86 39.69 87 40.15 88 40.61 89 41.08 90 41.54 91 42.00 92 42.46 93 42.92 94 43.38 95 43.85 96 44.31 97 44.77 98 44.23 99 45.69 100 46.15 101 46.61 102 47.08 103 47.54 104 48.00 105 48,46 106 48.92 107 49.38 108 49.85

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 109 50.31 110 50.77 111 51.23 112 51.69 113 52.15 114 52.61 115 53.08 116 53.54 117 54.00 118 54.46 119 54.92 120 55.38 121 55.85 122 56.31 123 56.77 124 57.23 125 57.69 126 58.15 127 58.61 128 59.08 129 59.54 130 60.00

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 35

Soortelijke Gewichten.

A. Vaste lichamen.

Beenderen 1,656 Bolletrie droog 1,051, nat 1,191 Boter 0,94 Caoutchouc 0,94 Cement 2.72-3,93 Diamant 3,5 Gips Gebrande 1,81 Gips Gegoten, droog 0,97 Glas, Venster- 2,64 Glas, Spiegel- 2,46 Glas, Kristal 2,89 Glas, Flint 3,20-3,78 Goud, Gedegen 18,6-19,1 Goud, gegoten 19,25 Goud, geslagen 19,31-19,34 Graniet 2,51-3,05 Groenhart droog 1,197, nat 1,255 Guttapercha 0,98 Hars 1,07 IJs (bij 0° C) 0,92 IJzer, Zuiver 7,79 IJzer, Giet- 7,06-7,50 IJzer, Staaf- 7,6-7,8 IJzer, Draad- 7,6-7,75 Ivoor 1,97 Kalk, Gebrand 2,3-3,18 Klei 1,80-2,63 Koper, Gegoten 8,09-8,90 Koper, Gesl. of Draad 8,78-9, Koper, Geel (Zie Messing) Krijt, Wit 1,8-2,66 Kurk 0,24

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Kwarts 2,5 28 Lood (bij 140° C) 12,376 Mahonie 7 0,56-1,06 Marmer 2,52-2,85 Meel, Tarwe 0,8 Menie 8,6 Messing, Gegoten 3,4-8,71 Messing, Gewalst 8,52-8,62 Messing, Getrokken 8,43-8,73 Metselsteen, Gewone 1,40-2,20 Metselsteen, Klinkers 1,52-2,29 Papier 0,70-1,16 Pek 1,071 Pijnhout 0,43-0,89 Platina 21,45 Porselein 2,38-2,49 Staal, Cement 7,26-7,80 Staal, Gefrisch 7,50-7,81 Staal, Giet- 7,83-7,92 Steenkolen (in stuk) 1,21-1,51 Suiker, witte 1,61 Tin 7,29 Vet 0,92-0,94 Vuur- of Keisteen 2,58-2,59 Was 0,97 Zand (fijn en droog) 1,40-1,64 Zand (fijn en vochtig) 1,90-2,05 Zand (grof) 1,37-1,39 Zilver, Gegoten 10,10-10,47 Zilver, Gehamerd 10,51-10,62 Zink, Gegoten 6,8-7,05 Zink, Gewalst 7,19-7,21

B. Vloeistoffen.

bij T. Cels. Alcohol 0,793 15,5o

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Rier 1,023-1,034 Chloroform 1,480 18 Eiwit 1,041 15 Ether 0,7365 Glycerine (watervrij) 1,27 15 Kwik 13,596 Levertraan 0,945 15 Lijnolie 0,935 15 Melk 1.025 15 Olijfolie 0,918 15

Petrolenm 0,836 15o Raapolie 0.914 15 Ricinusolie 0,914 15 Salpeterzuur (49,9 B) 1,53 15 Teer 1.195 Terpentijnolie 0,873 16 Water gedistill 1,000 4 Water Zee-(gemidd.) 1,029 Wijn 0,99-1,002 Zoutzuur (40% HCI) 1,192 15 Zwavelzuur (60% B) 1,842 15

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 36

Thermometerschalen.

C. CELSIUS. R. REAUMUR. F. FAHRENHEIT.

C. R. F. 130 104 266 129 103,2 264,2 128 102,4 262,4 127 101,6 260,6 126 100,8 258,8 125 100 257 124 99,2 255,2 123 98,4 253,4 122 97,6 251,6 121 96,8 249,8 120 96 248 119 95,2 246,2 118 94,4 244,4 117 93,6 242,6 116 92,8 240,8 115 92 239 114 91,2 237,2 113 90,4 235,4 112 89,6 233,6 111 88,8 231,8 110 88 230 109 87,2 228,2 108 86,4 226,4 107 85,6 224,6 106 84,8 222,8 105 84 221 104 83,2 219,2 103 82,4 217,4 102 81,6 215,6 101 80,8 213,8

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 100 80 212 99 79,2 210,2 98 78,4 208,4 97 77,6 206,6 96 76,8 204,8 95 76 203 94 75,2 201,2 93 74,4 199,4 92 73,6 197,6 91 72,8 195,8 90 72 194 89 71,2 192,2 88 70,4 190,4 87 69,6 188,6 86 68,8 186,8 85 68 185 84 67,2 183,2 83 66,4 181,4 82 65,6 179,6 81 64,8 177,8 80 64 176 79 63,2 174,2 78 62,4 172,4 77 61,6 170,6 76 60,8 168,8 75 60 167 74 59,2 165,2 73 58,4 163,4 72 57,6 161,6 71 56,8 159,8 70 56 158 69 55,2 156,2 68 54,4 154,4 67 53,6 152,6 66 52,8 150,8 65 52 149 64 51,2 147,2

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 63 50,4 145,4 62 49,6 143,6 61 48,8 141,8 60 48 140 59 47,2 138,2 58 46,4 136,4 57 45,6 134,6 56 44,8 132,8 55 44 131 54 43,2 129,2 53 42,4 127,4 52 41,6 125,6 51 40,8 123.8 50 40 122 49 39,2 120,2 48 38,4 118,4 47 37,6 116,6 46 36,8 114,8 45 36 113 44 35,2 111,2 43 34,4 109,4 42 33,6 107,6 41 32,8 105,8 40 32 104 39 31,2 102,2 38 30,4 100,4 37 29,6 98,6 36 28,8 96,8 35 28 95 34 27,2 93,2 33 26,4 91,4 32 25,6 89,6 31 24,8 87,8 30 24 86 29 23,2 84,2 28 22,4 82,4 27 21,6 80,6

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 26 20,8 78,8 25 20 77 24 19,2 75,2 23 18,4 73,4 22 17,6 71,6 21 16,8 69,8 20 16 68 19 15,2 66,2 18 14,4 64,4 17 13,6 62,6 16 12,8 60,8 15 12 59 14 11,2 57,2 13 10,4 55,4 12 9,6 53,6 11 8,8 51,8 10 8 50 9 7,2 48,2 8 6,4 46,4 7 5,6 44,6 6 4,8 42,8 5 4 41 4 3,2 39,2 3 2,4 37,4 2 1,6 35,6 1 0,8 33,8 0 0,0 32

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 37

Tabel voor geometrische lijnen. voor Goud- en Balata-Concessionnarissen, ten einde zelf met behulp van boussole en patent-niveau, hunne terreinen te kunnen bepalen.

Hellingshoek.Hoogte Projectie Hellingshoek.Hellingshoek.Hoogte Projectie Hellingshoek. verschil (gel. verschil (gel. (gel. Cosinus.) (gel. Cosinus.) Sinus.) Sinus.) 1 0,01745 0,99985 89o 24o 0,40674 0,91355 66o 2 0,03490 0,99939 88 25 0,42262 0,90631 65 3 0,05234 0,99863 87 26 0,43837 0,89879 64 4 0,06976 0,99756 86 27 0,45399 0,89101 63 5 0,08716 0,99619 85 28 0,46947 0,88295 62 6 0,10453 0,99452 84 29 0,48481 0,87462 61 7 0,12187 0,99255 83 30 0,50000 0,86603 60 8 0,13917 0,99027 82 31 0,51504 0,85717 59 9 0,15613 0,98769 81 32 0,52992 0,84805 58 10 0,17365 0,98181 80 33 0,54464 0,83867 57 11 0,19081 0,98163 79 34 0,55919 0,82904 56 12 0,20791 0,97815 78 45 0,57358 0,81915 55 13 0,22495 0,97437 77 36 0,58779 0,80902 54 14 0,24192 0,97030 76 37 0,60182 0,79864 53 15 0,25882 0,96593 75 38 0,31566 0,78801 52 16 0,27564 0,96126 74 39 0,62932 0,77715 51 17 0,29237 0,95630 73 40 0,64279 0,76604 50 18 0,30902 0,95106 72 41 0,65606 0,75471 49 19 0,32557 0,94552 71 42 0,66913 0,74314 48 20 0,34202 0,93969 70 43 0,68200 0,73135 47 21 0,35837 0,93358 69 44 0,69466 0,71934 46 22 0,37461 0,92718 68 45 0,70711 0,70711 55 23 0,39073 0,92050 67

Hellingshoek Projectie Hoogte Hellingshoek. Hellingshoek. Projectie Hoogte Hellingshoek. (= verschil (= verschil. Cosinus.) (= Cosinus.) (= Sinus.) Sinus.)

Gebruiks-aanwijzing.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Van A naar Z bedraagt de afstand gemeten langs de helling 110 Meter en is de hellingshoek + 8o, In de tabel vindt men nu voor het hoogste verschil tusschen beide punten per Meter afstand, 0,13917 Meter, dus daar de stations 110 Meter van el-

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 38 kander verwijderd zijn is het hoogste verschil 110 × 0,13917 M. = 15,3087 Meter, d.w.z.Z. ligt ruim 15,3 Meter hooger dan A. Voor de in kaart te brengen afstand (de projectie) tusschen A en Z vindt men 0,99207 × 110 M. = 109,1277 Meter. Is de hellingshoek grooter dan 45, dan zoekt men dezen hoek aan de rechterzijde van de tabel, en zoekt de projectie in de kolom hoogte verschil en omgekeerd het hoogte verschil in de kolom projectie. Zoo bedraagt bij een hellingshoek van 48o de projectie per Meter 0.66913 en het hoogte verschil 0,74314 M. Bij halve graden kan men, zonder grove fouten, de halve som nemen der beide nabijkomende heele graden, b.v. van B naar Y is de hellingshoek 12½10 en de afstand 100 Meter, dan is de projectie van den afstand ½ (97,815 + 97,467) = 97,626 M. en in werkelijkheid is het 97,630 M.

Formules voor het berekenen van den inhoud der belangrijkste vlakken (O) en lichamen (J). 1o. Vierkant of Quadraat. O = a2 waarin a de zijde. 2o. Rechthoek. O = a × b waarin a en b de zijden. 3o. Parallelogram. O = basis × hoogte. 4o. Driehoek. O = ½ a × h = √ s (s-a) (s-b) (s-c) waarin h de hoogte, s = ½(a + b + c) en a, b en c de zijden.

5o. Trapezium O = (a + b) × 2/h waarin a en b de evenwijdige zijden en h de loodrechte afstand tusschen de evenwijdige zijden. 6o. Cirkel O = r2 π = π/4 d2 = p2/4π waarin r de straal, d de diameter p de omtrek en π = 3,1415927. 7o. Ellips. O = abπ, waarin a en b de half-assen. 8o. Parabool. O = ⅔ g h waarin g eene koorde loodrecht op de as en h het door die koorde afgesneden stuk der as. 9o. Cubus = teerling. J = a3, waarin a de zijde. 10o. Prisma en Cilinder. J = grondvlak × hoogte. 11o. Piramide en Kegel. J = ⅓ grondvlakte × hoogte. 12o. Afgestompte Piramide en Kegel.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 39

J = h/3 (O+o+√Oo) waarin O het grondvlak, o het bovenvlak en h de loodrechte afstand tusschen beide vlakken 13o. Bol. O = 4π r2. J = 4/3r3 π, waarin r de straal, π = 3,41415927.

Overzicht van eenige munten met opgave van hunne waarde (afgeleid uit de wettelijke bepalingen van aanmunting; voor de zilveren munten uit den gulden, voor de gouden munten uit het goud-tientje).

LAND. Munt. Goud of Onderdeelen.Gewicht in Gehalte. Waarde in Zilver. Gr. Ned. ct. Nederland g.-tientje G. 10 gulden 6,72 0,900 f 10, - Nederland gulden Z. 100 10 0,945 1, - centen Amerika eagle G. 10 dollars 16,718 0,900 24,90 Brazilië 20 milreis G. 20 milreis 17,93 0,916 27;26

Engeland pd. sterl. G. 20 7,9881 0,916 12,103 shillings

Engeland shilling Z. 12 pence 5,6376 0,925 0.553 Frankrijk louis d'or G. 20 francs 6,4516 0,900 9,60

Frankrijk 5 frcs. st. Z. 4 francs 25 0,900 2,375 Frankrijk franc Z. 100 5 0,835 0,44 centimes Spanje peseta Z. 100 5 0,835 0,44 centesimas Bulgarije lev Z. 100 5 0,835 0,44 stakento Rumenië leu Z. 100 bani 5 0,835 0,44 Servië dinar Z. 100 para 5 0,835 0,44 Zwitserland franc Z. 100 5 0,835 0,44 rappen België franc Z. 100 5 0,835 0,44 centimes Italië lira Z. 100 5 0,835 0,44 centimes Tunis talaro Z. 100 5 0,835 0,44 centimes

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Haïti gourde Z. 100 25 0,900 2,375 centimes

Argentinië peso Z. 100 25 0,900 2,375 centavos

Bolivia boliv. Z. 100 25 0,900 2,375 centavos

Columbia columb. Z. 100 25 0,900 2,375 centavos

Ecuador sucre Z. 100 25 0,900 2,375 centavos Venezuela bolivar Z. 100 5 0,835 0,44 centavos Finland markka Z. 100 5 0,835 0,44 pennia Griekenland drachme Z. 100 5 0,835 0,44 pennia Duitschland 20 m. St. G. 20 mark 7,965 0,900 11,85

Duitschland mark Z. 100 6,1728 0,900 0.5864 pfennig Oostenrijk Nap. d'or G. 9 gulden 6,4516 0,900 9,60 Oostenrijk krone Z. 100 heller 5 0,835 0,44

Rusland roebel Z. 100 19,9956 0,900 1,905 kopeken Rusland imper. G. 15 cred. 12,904 0,900 19,20 roeb.

Scandinavië } kroon 20 Z. 100 öre 7,5 0,800 0,636 kr. st. Denemarken } kroon 20 G. 20 kronen 8,96 0,900 13,33 kr. st. Portugal corona G. 10 milreis 17.735 0,926 26,88 Turkije juslik G. 100 7,216 0,916 10,94 piaster

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 40

Draag- en Broeitijd van eenige diersoorten.

Gemiddelde Buitengew. kortste.Draagtijd. langste. Draagtijd. Paarden 340 dagen 330 dagen 419 dagen Koeien 285 dagen 240 dagen 321 dagen Schapen en geiten 154 dagen 146 dagen 158 dagen Varkens 120 dagen 109 dagen 133 dagen

Begin der Einde der Draagtijd. Draaglijd. Paarden. Runderen. Schapen en Varkens. geiten. 1 Januari 6 Dec. 12 October 3 Juni 30 April 16 Januari 21 Dec. 27 October 18 Juni 15 Mei 2 Februari 7 Januari 13 Nov. 5 Juli 1 Juni 15 Februari 20 Januari 26 Nov. 18 Juli 14 Juni 1 Maart 3 Febr. 10 Dec. 1 Aug. 29 Juni 17 Maart 19 Febr. 26 Dec. 17 Aug. 14 Juli 1 April 6 Maart 10 Januari 1 Sept. 29 Juli 16 April 21 Maart 25 Januari 16 Sept. 13 Aug. 1 Mei 5 April 9 Febr. 1 October 28 Aug. 16 Mei 20 April 24 Febr. 16 October 12 Sept. 1 Juni 6 Mei 12 Maart 1 Nov. 28 Sept. 15 Juni 20 Mei 26 Maart 15 Nov. 12 October 1 Juli 5 Juni 11 April 1 Dec. 28 October 15 Juli 19 Juni 25 April 15 Dec. 11 Nov. 1 August. 6 Juli 12 Mei 1 Januari 28 Nov. 17 August. 22 Juli 28 Mei 17 Januari 14 Dec. 1 Sept. 6 Aug. 12 Juni 1 Febr. 29 Dec. 16 Sept. 21 Aug. 27 Juni 16 Febr. 13 Januari 1 October 3 Sept. 12 Juli 3 Maart 28 Januari 10 October 14 Sept. 21 Juli 12 Maart 6 Febr. 21 October 25 Sept. 1 Aug. 24 Maart 18 Febr. 1 Nov. 6 October 12 Aug. 3 April 28 Febr. 15 Nov. 20 October 26 Aug. 17 April 14 Maart 3 Dec. 7 Nov. 13 Sept. 5 Mei 1 April 15 Dec. 19 Nov. 25 Sept. 17 Mei 13 April

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 30 Dec. 4 Dec. 10 October 1 Juni 28 April

Broeikalender. Broeitijd der hoenderen: 19-24, in den regel 21 dagen; kalkoenen: 26-29 dagen; ganzen: 28-33 dagen; eenden: 28-32 dagen; duiven: 17-19 dagen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 41

Hoeveelheid gevallen regen te Paramaribo. in Millim. ged. de jaren 1852/1854, 1864/1892, 1897 en 1899/1906.

Jaren. Jan. Febr. Mrt. April. 1852 80 300 195 171 1853 138 265 118 98 1854 344 158 257 227 1864 224 195 219 148 1865 149 115 468 367.5 1866 255 213 228 155 1867 191 145 234 93 1868 194 77.5 246 51.5 1869 102 44.5 222.5 116.5 1870 332 387.2 28 253.5 1871 323 322.5 186.7 465 1872 280.2 55 123 90.2 1873 125.7 101.2 96 83.2 1874 493 216.5 183 297 1875 189,5 62.5 190.2 72.7 1876 299.2 184.2 92 270.2 1877 143.2 57.5 237.5 360.2 1878 95.7 58 337 286 1879 280,7 127 202 347 1880 470.7 307.7 325 138.7 1881 337,2 143.2 75.7 207.5 1882 508.2 295.5 243.1 227 1883 100 116.7 90.7 145.5 1884 147.7 190.7 424.5 188 1885 169.7 105.5 34.5 144.2 1886 199.2 78.7 47.5 185.2 1887 426 284.2 219.5 428 1888 198,4 181.5 216.7 380.1 1889 148 43.2 51.2 213.8 1890 145.5 211.1 310.5 225.9 1891 263.1 324.8 412.3 273.3 1892 206.4 421.4 434.3 166

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 1897 47,2 99.8 38.3 227.4 1899 171.6 39.4 177.2 36.3 1900 235.1 328 322.1 223.4 1901 76.9 106.7 257 271.5 1902 182,4 558.3 222.3 522.4 1903 58.3 144.7 450.1 434.3 1904 163.7 166.8 540.7 241.5 1905 120.4 145.1 74.8 366.3 1906 159.3 26.2 173.4 358.7 Gem. v. al de 218.6 178.3 222.5 229.7 jar v. waarn.

Jaren. Mei. Juni. Juli. Augs. 1852 241 385 187 53 1853 433 401 305 90 1854 441 278 250 215 1864 228 258 200 70 1865 204 353 258.5 123 1866 312 229 182 141 1867 233 253 221 204 1868 190.5 209,5 166 120 1869 172.5 188,5 314 102.7 1870 364.7 242,2 216.2 102.2 1871 558.5 152 114 102.5 1872 525.7 300,7 216.5 145.7 1873 89.7 374 130.2 260 1874 396.5 368,2 362.5 182.5 1875 296.7 283,2 359.5 270 1876 358.7 413.7 189.7 221.2 1877 223.5 303.5 205.2 142 1878 414.2 298.7 265.5 284.7 1879 167.5 353.2 156.2 106.7 1880 242.2 342 76.2 132 1881 253.2 245.5 134.7 154.7 1882 263.2 263.2 118.2 234 1883 275.2 308.2 188.2 69.2 1884 404.5 186.2 222.5 37 1885 265.7 329.7 245.2 69.2

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 1886 224 337.5 353.2 157 1887 327.3 303 284 75.7 1888 437.2 205.1 223.4 125.7 1889 350.1 250,2 276.9 219.6 1890 351.5 210.9 283.3 140.3 1891 361.3 232.2 196.9 221.0 1892 205.8 337.9 270.8 242.8 1897 377.4 337.7 280.3 136.4 1899 120.8 313.7 144.1 59.1 1900 371.8 210.4 87.3 129.8 1901 316.9 234.2 179.7 205.2 1902 252.4 406.6 314.1 150.8 1903 319.7 413.3 171.3 191.1 1904 362.5 262,5 274.0 41.8 1905 335.0 453.9 313.1 65.9 1906 307.3 182.4 171.4 130.1 Gem. v. al de 310.5 292.1 225,7 144.5 jar v. waarn.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 42

Hoeveelheid gevallen regen te Paramaribo. in Millim. ged. de jaren 1852/1854, 1864/1892, 1897 en 1899/1906.

Sept. Oct. Nov. Dec. Totaal. Aantal Aanmerkingen. Regend 22 79 229 272 2214 178 91 12 87 239 2307 166 De waarnemingen van 1852/54 zijn ontleend aan het tijdschrift WEST-INDIË, blz. 267, 1e deel. 64 16 52 187 2489 186 46 93 61.5 182.5 1925 181 92.5 72 164.5 241 2608 230 28.5 85 37 97.5 1963 211 125 113.5 85 351 2248.5 183 De jaren 1893 en 1898 zijn niet opgenomen, omdat de waarnem. niet volledig waren; in 1894 en 1895 zijn geen waarnem. gedaan; 1896 is weggelaten omdat het aantal regendagen niet kon worden opgegeven. 48.5 18 100 168 1589.5 201 56 37.5 177.7 291.5 1825.9 218 87.2 84.7 53.2 182 2333.1 214 169 83 276.7 417 3169.9 244 202.7 44.2 277.2 228.5 2489.6 222 69.7 101.2 1832 341.5 1955.6 208 53.7 41.5 256.2 174.5 3025.1 222 70.5 124.2 258.2 298.5 2475.7 228 97.2 87 141.5 408.7 2763.3 232 57.5 6.5 19.2 188.5 1944.3 202 35.7 157.7 45 318.7 2596.9 225 Het cijfer voor Feb. 1886 is ontleend aan de waarnem. te Paramaribo v.d. heer C.J. Hering. In het Mil. Hosp. zijn in die maand geen waarnemingen gedaan. 138.7 46 42.5 247.7 2215.2 201 39 78.2 115 80.2 2346.9 218 21.7 61.5 102.7 247.2 1984.8 216 40 118.2 113 362.2 2785.7 220

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 43.5 34.7 145.2 101.2 1618.3 174 48.5 1.7 26.5 93 1970.8 179 126.7 26.2 24.7 252 1794.3 184 44.7 71 221.1 303.5 2219.5 190 Volgens nevenst. waarnemingen is de regelv. over de verscheid. maanden gemiddeld, in 24.2 73.5 29.5 130 2604.9 196 25.3 37.6 75.8 175.1 2282.2 214 96.9 87.8 122.2 289.9 2149.8 229 106.1 46.7 50.1 254.5 2336.4 227 53.6 44 57.6 270.6 2711.6 223 Pet. Pet. 112.4 111.1 145.2 100.4 2754.5 225 Jan 10 Juli 9 122 74.3 399.3 198.6 2266.7 228 Feb. 8 Aug. 6 21.5 46.5 64 45.9 1240.1 162 Mrt. 9 Sept. 3 82.6 156.2 134.3 114.4 2395.4 244 Apr. 10 Oct. 3 101.1 117.7 203 220.9 2290.8 212 Mei 14 Nov. 5 57.9 57.8 194.6 171.9 3091.5 228 Juni 13 Dec. 10 59.9 41.4 25.0 171.1 2476.2 196 In de nevenst. jaren van waarnem, was de gemidd. regenv. van Jan. tot Juni 2418.0 m.M. 52.5 105.5 165.0 278.1 2654.3 199 38.6 68.3 122.0 318.5 2421.9 245 71.0 102.0 145.1 118.6 1945.5 204 70.5 70 199.6 224.8 2319.7 207

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 43

Meteorologische Waarnemingen. gedaan in den Cultuurtuin te Paramaribo.

Gemiddelden over de maanden October 1906 tot Februari 1907.

Maand. Luchtdrukking in m.M. 8 a.m. 2 p.m. 6 p.m. October 759,9 760,5 760,5 November 61,0 59,7 59,3 December 59,8 59,9 59,9 Januari 61,6 60,7 60,4 Februari 61,8 61,1 60,7 Maart 61,8 61,0 60,4 April 61,9 61,0 60,8 Mei 62,5 61,4 61,1 Juni 62,3 61,7 61,1 Juli 63,5 62,0 61,6 Augustus 63,5 62.3 62,0 September 62,6 61,7 61,8

Maand. Temperatuur Cs. 8 a.m. 2 p.m. 6 p.m. Max. Min. October 26,2 30,7 27,5 32,3 23,0 November 25,8 30,0 27,1 31,4 22,4 December 25,0 29,8 26,8 30,8 22,5 Januari 24,3 28,2 26,0 29,0 22,5 Februari 24,4 28,0 25,4 28,8 22,6 Maart 24,6 27,7 25,7 28,7 22,7 April 24,2 27,9 25,4 28,4 22,5 Mei 25,3 28,1 25,9 29,2 23,2 Juni 25,0 28,6 26,1 30,4 23,1 Juli 24,9 29,4 26,5 30,5 22,3 Augustus 25,7 29,8 26,4 31,2 22,7 September 25,6 30,0 26,4 31,8 22,9

Maand. Betrekkelijke vochtigheid %. Dampdrukk.Regenval in m.M. m.M. 8 a.m. 2 p.m. 6 p.m. October 84 58 74 20,0 102,1 November 90 67 82 21,5 145,1

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 December 91 67 81 21,0 118,6 Januari 90 79 87 21,1 178,5 Februari 89 76 89 21,0 238,0 Maart 91 79 88 21,3 321,2 April 91 77 88 21,1 584,3 Mei 90 76 86 21,5 453,8 Juni 90 74 87 21,8 302,0 Juli 89 75 84 21,7 252,2 Augustus 81 72 86 22,0 89,7 September 88 72 86 22,0 103,9

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 44

Bijzondere Wetenswaardigheden betreffende Suriname.

Oppervlakte, Ligging en Grenzen van Suriname.

Suriname beslaat een oppervlakte in ronde cijfers van 156000 K.M2,, ligt tusschen de pararellen van 2o en 6o N.B., en de Kustlijn tusschen den 54 en 57no W.L. Het wordt begrensd ten N. door den Atlantischen Ocoaan, ten O. door de Marowijne, die het van Fransch-Guyanascheidt, ten Z. wordt het door het Tumuc-Humac-gebergte van Brazilie, en ten W. door de Corantijn van Britsch-Guyana gescheiden. De Marowijne is een groote stroom die uit het Tumuc-Humac-gebergte ontspringt en van het Zuiden naar het Noorden loopt. Tot op 4o22m. N.B. en 54o57m. draagt zij den naam van Lawa; op dat punt vereenigt zich de Tapanahony, die uit het Z.Z.W. komt, met de Lawa, die alsdan meer bepaaldelijk den naam van Marowijne aanneemt en op 5o45m. N.B. en 54o W.L. door een breeden mond in zee valt.

Bevolking op verschillende tijdstippen van:

SURINAME. 1o. Jan. Mann. gesl. Vr. gesl. Totaal. 1888 28121 25824 53945 1889 27820 26217 54037 1890 28646 27322 55968 1891 29352 27521 56873 1892 29471 27918 57388 1893 30247 28237 58484 1894 30948 27918 58866 1895 30930 28275 59205 1896 33070 29429 62499 1897 34098 30274 64372 1898 34383 30785 65168 1899 36362 32610 68972 1900 35262 31866 67128 1901 31559 30422 61981 1902 31949 30668 62617 1903 38205 34090 72295 1904 42017 36268 78285 1905 40467 36719 79186 1906 42863 37161 80024

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 1907 43583 37690 81273

PARAMARIBO. 1o. Jan. Mann. gesl. Vr. gesl. Totaal. 1888 12117 15436 22079 1889 12140 15612 27553 1890 12449 16077 27752 1891 12631 16200 28526 1892 12733 16498 28831 1893 12710 16421 29231 1894 13084 16192 29131 1895 13549 16288 29276 1896 13063 16198 29832 1897 13694 16841 29261 1898 13657 16910 30567 1899 14119 17160 31279 1900 14075 17352 31427 1901 14164 17462 31626 1902 14185 17544 31729 1903 14296 17850 32146 1904 14528 17860 32388 1905 15302 18071 33373 1906 15726 18359 34085 1907 15973 18897 34870

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 45

Verdeeling der bevolking naar de ondersch. betrekkingen, beroepen en ambachten in 1906.

Betrekkingen,Paramaribo.Nickerie. Coronie. Ben. Bov. Ben. Bened. beroepen Saram. Saram. Surin. Para. en ambachten. Ambtenaren 164 17 5 3 19 4 Apothekers 28 1 Beambten 131 7 3 9 3 4 13 v.P. Geestelijken 58 4 8 1 1 5 Geneeskundigen 15 2 1 2 1 Goudindustrie 2053 130 82 40 Gr. eig., 46 55 73 20 39 2 ad., opz. Houthakkers 17 Huisbedienden 1023 67 15 29 2 38 18 Ingenieurs 6 1 Karrelieden 132 43 8 Kooplieden 131 2 Kleermakers 127 18 12 33 4 Kuipers 8 Landbouw. 775 1005 668 2590 335 1786 3998 (kl.) Landmeters 9 1 Machinisten 36 1 2 5 2 Marktvrouwen 282 3 28 Militairen 226 36 41 Metselaars 41 12 7 2 Notarissen 2 Ond., 221 14 8 1 7 3 onderwijzs Photografen 6 1 1 Praktizijns 5 Schoenmakers 89 21 4 12 1 Sjouwers 215 20 21 6 Slagers - 2 2 1

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Slijters, 9 42 7 13 1 20 14 tappers Smeden 255 39 2 8 7 Timmerlieden 766 78 28 5 67 28 Veld- en 544 2718 52 344 1167 151 fab. arb Ververs 93 3 2 Visschers 97 15 6 Vroedvrouwen 12 1 1 Waschvrouwen 1005 26 Winkeliers 318 19 3 16 19 37 Wink., 465 42 6 5 21 3 kantbed. Zeelieden 109 5 42 5 Pers. die 1953 81 18 30 5 176 42 eene betrekk. hebben niet afz. verm. Zond. 23398 1653 1102 1484 127 1655 2230 beroep enz. ______34870 5970 2104 4554 623 5312 6619 a b

Betrekkingen,Bov. Bov. Ben. Bov. Cottica. Marowijne.TOTAAL. beroepenPara. Surin. Comm. Comm. en ambachten. Ambtenaren 10 8 17 4 6 3 260 Apothekers 29 Beambten 10 5 13 3 4 12 217 v.P. Geestelijken 1 2 1 1 1 1 84 Geneeskundigen 1 1 3 1 1 28 Goudindustrie 6 350 329 10 419 3419 Gr. eig., 10 10 6 17 278 ad., opz. Houthakkers 17 Huisbedienden 6 18 28 8 12 14 1278

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Ingenieurs 1 1 9 Karrelieden 183 Kooplieden 3 136 Kleermakers 2 7 203 Kuipers 8 Landbouw. 1338 1179 1694 704 737 38 16867 (kl.) Landmeters 10 Machinisten 1 4 1 2 2 56 Marktvrouwen 313 Militairen 3 22 328 Metselaars 1 63 Notarissen 2 Ond., 7 2 8 2 3 2 278 onderwijzs Photografen 8 Praktizijns 5 Schoenmakers 4 1 6 138 Sjouwers 16 2 2 282 Slagers 1 1 7 Slijters, 4 7 37 5 10 21 190 tappers Smeden 32 10 2 355 Timmerlieden 42 2 9 6 1031 Veld- en 338 258 4383 247 243 6 11151 fab. arb Ververs 1 1 2 102 Visschers 4 122 Vroedvrouwen 1 1 16 Waschvrouwen 1031 Winkeliers 3 9 9 1 2 4 440 Wink., 5 7 29 2 5 19 609 kantbed. Zeelieden 161 Pers. die 10 30 413 38 97 63 2956 eene betrekk. hebben niet afz. verm.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Zond. 801 824 1165 258 609 248 35454 beroep enz. ______2552 2711 8239 1239 2372 908 78124

Onder de totalen begrepen: a. gevang. 75 civ. in het fort Zeelandia 14, te zamen 89. b. gevang. 49, civ. op het fort Nw. Amsterdam 43, te zamen 92.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 46

Verdeeling der bevolking naar den landaard.

Europeanen Nederlandsch IndiërsBritsch Indiërs M. V. M. V. M. V. Paramaribo 390 220 83 40 Nickerie 40 8 369 148 1368 914 Coronie 11 7 1 15 5 Ben.-Saramacca 9 1 172 87 681 563 Bov.-Saramacca 1 42 22 Ben.-Suriname 54 12 544 262 941 709 Ben. Para 27 5 76 38 1791 1450 Boven 8 3 141 28 514 296 Para Bov. 12 4 130 60 380 162 Suriname Ben. 29 6 2260 1044 2454 1458 Commew. Boven 1 75 32 83 44 Commew. Cottica 19 1 138 58 607 254 Marowijne 34 1 7 4 ______635 268 3906 1757 8966 5921 903(4) 5663 14887

Inboortingen Anderen Totaal Totaal Generaal. M. V. M. V. M. V. Paramaribo 13810 17622 1690 1015 15973 18897 34870 Nickerie 1174 1413 420 116 3371 2599 5970(1) Coronie 1000 1045 14 6 1041 1063 2104(2) Ben.-Saramacca 1603 1353 57 28 2522 2032 4554 Bov.-Saramacca 296 199 60 3 399 224 623 Ben.-Suriname 1507 1213 49 21 3095 2217 5312 Ben. 1844 1337 37 14 3775 2844 6619 Para

(4) w.o. 604 in Nederland geboren. (1) Hieronder 1750 bewoners van Nieuw Nickerie. (2) Hieronder 622 bewoners van Totness.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Boven 793 746 14 9 1470 1082 2552 Para Bov. 804 823 331 5 1657 1054 2711 Suriname Ben. 495 399 71 20 5309 2927 8236 Commew. Boven Commew. 509 11 5 703 590 1293 533 Cottica 665 593 33 4 1462 910 2372 Marowijne 302 222 271 67 614 294 908(3) ______24826 27474 3058 1313 41391 36733 78124 52300 4371 78124

Staat aanwijzende het aantal Geboorten en Sterfgevallen in de laatste 10 jaren.

Jaar. Geboren. Overleden. Meer geboren. Meer overleden. 1896 1956 1676 280 - 1827 1948 1676 251 - 1898 1935 1434 501 - 1899 2251 1488 768 - 1900 2007 1621 386 - 1901 2350 1600 750 - 1902 2099 1959 140 - 1903 2529 1731 798 - 1904 2415 1893 612 - 1905 2527 1893 634 - 1906 2408 1793 605 -

(3) Hieronder 478 bewoners van Albina.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 47

Balata-Industrie.

In den volgenden staat wordt een overzicht aangetroffen van de verleende en hernieuwde concessiën voor de exploitatie van balata en van vergunning tot onderzoek in 1906.

Districten. Conc. verl. Oppervl. in Hern. voor Verg. tot Oppervlakte ad 10 cent H.A. een jaar. ad onderzoek. in H.A. per H.A. 10 ct. per H.A. Suriname 3 15000 8000 1 50000 Nickerie 28 137996 20024 8 397100 Saramacca 10 53986 - 14 610000 Marowijne 2 10000 - 6 245000 ______43 216982 28024 29 1302100

Goud-Industrie.

In de hierachter volgende tabellen wordt een overzicht aangetroffen van de verleende- en hernieuwde concessiën voor de ontginning voor goud en andere delfstoffen en van vergunningen tot onderzoek in 1906. Naar de aangifte door belanghebbenden gedaan, bedroeg de hoeveelheid goud in 1906 gevonden aan of in de nabijheid van de

Boven Suriname 407689 gram Saramacca 272878 gram Marowijne 280456 gram Lawa 227163 gram Corantijn 18 gram _____ Totaal 1188204 gram hetgeen, berekend tegen den prijs van f 1,37 per gram, eene waarde vertegenwoordigt van f 1627839,48. In 1906 werd 1176639 gram goud uitgevoerd; volgens den prijs van f 1,37 per gr. eene waarde vertegenwoordigend van f 1611996. Daarenboven werd uitgevoerd 21910855 gr. goud, van Fransch-Guyana in Suriname ingevoerd. De waarde van het uitgevoerde goud van den aanvang der industrie tot en met 1905 bedroeg f 29999168¼. Dit cijfer klimt alzoo door den uitvoer van 1906 tot f 31611164 1/[...].

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Van 1 Jan. tot 30 April 1907 bedroeg de uitvoer van goud 2850761 gr., eene waarde vertegenwoordigende van f 390554,66.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 48

Verleende Concessiën.

Concessierech:Surin. Saram. per H.A. per jaar in centen. Aantal. Oppervlakte in Aantal. Oppervlakte in H.A. H.A. 10 50 31266 22 6791 25 2 554 50 1 400 1 250 ______Tot. 53 32220 23 7041

Concessierech:Marow. Commew. Totaal. per H.A. per jaar in centen. Aantal. OppervlakteAantal. OppervlakleAantal. Oppervlakte in H.A. in H.A. in H.A. 10 17 23221 1 300 90 61578 25 1 200 2 200 5 954 50 2 650 ______Tot. 18 23421 3 500 97 63182

Hernieuwde Concessiën.

ConcessierechtSuriname. Saram. Marow. per H.A. per jaar in centen Aantal. OppervlakteAantal. OppervlakteAantal. Oppervlakte in H.A. in H.A. in H.A. 10 24 9388 7 4500 8 3479 25 25 19889 7 2848 7 3033 50 47 69703 25 31690 5 12168 10 } 1 { 730 25 } 1 { 200 25 } 1 { 400 59 } 1 { 400

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 ______Tot. 91 100710 39 39038 20 18080

ConcessierechtLawa. Totaal. Tot. Gener. per H.A. per jaar in centen Aantal. OppervlakteAantal. OppervlakteAantal. Oppervlakte in H.A. in H.A. in H.A. 10 39 17367 129 78945 25 39 25770 44 26724 50 7 2700 84 116261 86 116911 10 1 { 730 1 { 730 25 1 { 200 1 { 200 25 400 1 { 400 59 400 1 { 400 ______Tot. 7 2700 164 161128 261 224310

Vergunningen tot het doen van onderzoek naar de aanwezigheid van delfstoffen in 1906.

Districten. Aant. Oppervl. in H.A. Suriname 23 115553 Marowijne 11 63311 Saramacca 10 139360 Commewijne 3 14400 ______47 329624

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 49

Staat van de Goudindustrie gedurende 1894 1906.

Jaar. Aantal Pacht en Waarde in ronde sommen conc. geld v. Conc. Hect. Verkregen Uitgevoerd goud. goud. 1894 348 280639 f 77104,14 f 1063988 f 1618792 1895 291 264040 92498,82 1025497 1307383 1896 287 413918 94243,33 1159521 1198609 1897 330 390924 101922,98 1237280 1178069 1898 351 302344 101379,32 1185036 1136605 1999 382 390358 107806,27 1223680 1195151 1900 375 347237 108138,05 1200499 1196140 1901 278 273610 119043,85 1031394 991562 1902 396 324293 119995, - 805018 799290 1903 361 307824 103318,32 935009 933275 1904 316 278002 103769,39 1098574 1103275 1905 294 243424 85854,66 1467702 1402176 1906 261 224310 93778, - 1188204 1176839

Jaar. Recht. Meer uitgevoerd Minder uitgevoerd dan verkregen. dan verkregen. 1894 f 77104,14 f 554804 1895 74718,44 281886 1896 61488,41 39087 1897 65110,66 f 59711 1898 62207,15 48431 1999 64397, - 28529 1900 62885,24 4359 1901 53975,05 39832 1902 42690, - 5728 1903 49046,22 1734 1904 57427,60 3429 1905 33771,60 65536 1906 16119,96 11565

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Staat van der Waag gepasseerde Producten, gedurende de jaren 1900-1906.

Jaren. K.G. Suiker.K.G. Cacao.K.G. Koffie.Gramm. K.G. Balata.M3 Hout. Goud. (1) 1900 10142320 2927209½ 192342 8730955 208805 3938 1901 10079996 3163486½ 159133 723768 237390 2307(2)

(3) 1902 8747780 2355182 180284½ 58342325 252032½ 1576 1903 7492590 2224668 238773½ 681222 370771 1278(4) 1904 9374955 854034 185236 805308½ 259914 907 1905 8405492 1681828 105270 1023485½ 244447 2193(5) 1906 11013460 1480568 116468 1176639 269916 1965(6)

Staat van de waarde van i/d kolonie in- en uitgev. goederen met daarop gevallen recht, gedurende de jaren 1900-1906.

Jaren. INVOER. UITVOER. Waarde. Recht. Waarde. Belasting op Goud. 1900 f 6166608 f 1093894.97½ f 5540855 f 62885.24 1901 7077836 1200992.07 5365594 53975.05 1902 6183074 1176950.46½ 4116724 42690. - 1903 6305619 1084597.12 4292256 49046.21 1904 7399505 1145502.50 3692427 57427. - 1905 6557314 1099631.03½ 4431733 33771. - 1906 6273180 1073820.93 4749567 84945.28

(1) benevens respect. 149168, 45671, 23155, 30957½, 67714, 33234 en 129041 kgr. letterhout en 37 stère brandhout en 4962 kgr. kwassiehout. (2) benevens respect. 149168, 45671, 23155, 30957½, 67714, 33234 en 129041 kgr. letterhout en 37 stère brandhout en 4962 kgr. kwassiehout. (3) benevens respect. 149168, 45671, 23155, 30957½, 67714, 33234 en 129041 kgr. letterhout en 37 stère brandhout en 4962 kgr. kwassiehout. (4) benevens respect. 149168, 45671, 23155, 30957½, 67714, 33234 en 129041 kgr. letterhout en 37 stère brandhout en 4962 kgr. kwassiehout. (5) benevens respect. 149168, 45671, 23155, 30957½, 67714, 33234 en 129041 kgr. letterhout en 37 stère brandhout en 4962 kgr. kwassiehout. (6) benevens respect. 149168, 45671, 23155, 30957½, 67714, 33234 en 129041 kgr. letterhout en 37 stère brandhout en 4962 kgr. kwassiehout.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 50

Uitgevoerde landbouwproducten van 1816-1906 zooveel mogelijk om de 5 jaren vermeld.

Jaar. Amst. pd. Amst. pd. Amst. p. Amst. p. Andere Suiker. Koffie. Katoen. Cacao. producten. 1816 11568483 4964541 1066937 90695 1820 19533905 4815037 1328243 8715 1825 23815707 4196575 2329607 116105 1830 33079301 6032947 2005880 18445 1835 37773861 2152550 1040307 31070 1840 34313897 3461902 1993256 182984 1845 29787267 1708479 840505 104295 1850 31130447 753963 906740 1165021 1855 30818387 528239 936181 260617 1860 34029917 339512 617643 543735 1865 16441978 97410 386122 688809 1870 23428447 83175 322917 1164309 1875 20786418 100949 438358 2687067 1880 21147228 20392 51844 2104857 1885 10994399 19946 3533 2707407 76326.51) 1890 14155237 437 4415682 1326811), 4215042) 1895 16301644 91134 8912676 5803083), 21125) 209511.51), 1487532) 1896 16308618 203088 6605135 7014163) 19385) 1592531) 10002)

1) Kg. balata 1) Kg. balata 2) L. melasse 3) L. rum en dram. 5) M5 hout 1) Kg. balata 2) L. melasse 3) L. rum en dram. 5) M5 hout 1) Kg. balata 2) L. melasse

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 1897 23461578 322081 7109430 8263603) 23825) 113431.51) 41002) 1898 19746330 511742 5660828 7506693), 1005754), 35195) 1899 13829748 536565 7719960 1186011) 6336553) 1491684) 33405) 1900 20284640 384684 5854419 2088051) 10058553) 455714) 39385) 1901 20159992 318266 6326973 2373901), 231554) 23075) 1902 17495560 360571 4710364 3214781) 30957.54) 15765). 1903 14985180 477547 4449336 12785), 677141) 187)

3) L. rum en dram. 5) M5 hout 1) Kg. balata 2) L. melasse 3) L. rum en dram. 4) Kg. letterhout 5) M5 hout 1) Kg. balata 3) L. rum en dram. 4) Kg. letterhout 5) M5 hout 1) Kg. balata 3) L. rum en dram. 4) Kg. letterhout 5) M5 hout 1) Kg. balata 4) Kg. letterhout 5) M5 hout 1) Kg. balata 4) Kg. letterhout 5) M5 hout 5) M5 hout 1) Kg. balata 7) stère brandhout.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 1904 18749810 370472 1708068 9075) 332844) 1905 16810984 210540 3363556 2441471), 4592646). 21502) 1255044), 21935) 1906 22026940 232936 2961136 1106) 2699161) 4390802) 1290463) 19654) 377)

5) M5 hout 4) Kg. letterhout 1) Kg. balata 6) M3 □ hout 2) L. melasse 4) Kg. letterhout 5) M5 hout 6) M3 □ hout 1) Kg. balata 2) L. melasse 3) L. rum en dram. 4) Kg. letterhout 7) stère brandhout.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 51

Surinaamsche Begrooting van 1885-1908.

Begroot. Inkomsten en Subsidie. Uitgaven. Ingediend voor Middelen. door Gouvern. Geraamd.werkelijk.Geraamd.werkelijk.Geraamd. werkelijk. 1885 f f f f f f Bar. v.H. 1313143.33 1260263.73 286741.03 276935.685 1599884.365 1537199.415

1886 1321543.33 1232739.925 240897.38 241639.77 1453573.695 1474379.695 Idem.

1887 1307143.33 1401953.505 307088.65 122531.035 1614231.98 1524484.54 Mr. Smidt

1888 1405843.33 1324398.97 305339.215 304064.04 1630100.41 1628463.01 Idem.

1889 1426913.33 1450486.90 201628.19 133341.345 1628541.52 1583828.245 Idem.

1890 1320813.33 1532316.52 306340.69 16155.56 1627153.945 1548472.08 Mr. Lohm.

1891 1438913.33 1580836.96 231127.365 211618.63 1787054.855 1792455.59 Idem.

1892 1688353.65 1769567.05 197740.32 196539.15 1773878.275 1769567.05 Idem.

1893 1477313.33 1723207.34 298723.565 135948.945 1865225.425 1859156.28 Mr. v.A.vW

1894 1564813.33 1802635.545 338573.765 78345.185 1932387.095 1880980.73 Idem.

1895 1726488.33 1826884.195 378164.125 178873.44 2104652.465 2005767.65 Idem.

1896 1975009.98 1959202.31 337075.235 333383.72 2296318.14 2292586.04 Idem.

1897 2016738.33 2084476.76 264022.295 260440.205 2269600.40 2265861.43 Idem.

1898 2140873.95 2206894.23 207451.095 20337.25 2348325.045 2227231.48 Mr. W.T.

1899 2183745.205 2084781.86 178508.86 161920. 2362254.065 2256305.70 Idem. -

1900 2295607.25 2184372.485 128228.49 34366.65 2423835.74 2238739.135 Idem.

1901 2322904.815 2319324.785 222313.445 311094.935 2546218.26 2528398.58 Idem.

1902 2301904.215 2168867.125 298974.42 228600,025 2600878.635 2397467.15 Idem.

1903 4073735.72 3240922.84 344331.595 450696.89 4418067.315 3691619.73 Idem.

1904 4489645.81 4270094.895 525512.585 736469.905 5015158.395 5006564.80 C. Lely.

1905 3746036.23 604232.365 4350268.595 Idem.

1906 3603580. 720168.685 4323748.695 Idem. - 1907 3493330. 982300.36 4575632.36 Idenburg. -

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 1908 4030415. 849927. 4880342. - Idem. - -

De cijfers van 1885 tot 1902 zijn uit de koloniale rekeningen getrokken die van 1903 e.v. zijn evenwel nog niet bij de wet vastgesteld.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 52

Vergelijkend overzicht der Inkomsten van de kolonie Suriname. 1878-1902.(†) In duizendtallen Guldens.

Jaar. Post. InkomstenInkomstenInk. u/d InvoerrechtenPersoneeleHuur, Teleg. en der uit de Balataind.en BelastingErfp., Afk. Telef. KolonialeGoudindustrie. Accijnsen.en v. Erven. Vaartuigen. HuurwaardeAkkerg. en Geneesk. belasting. 1878 6 25 - - 389 95 36 1879 6 31 - - 414 101 60 1880 7 33 46 - 444 104 74 1881 6 35 42 478 108 105 1882 6 33 39 - 523 102 103 1883 7 42 45 - 531 95 111 1884 15 32 (1) 107 - 562 108 51 1885 15 27 131 - 522 116 72 1886 15 22 120 - 504 147 70 1887 15 20 161 - 645 136 78 1888 16 25 161 - 643 127 65 1889 16 41 148 - 764 124 59 1890 17 43 136 2 842 121 59 1891 25 44 133 1 816 116 68 1892 34 42 150 6 821 122 77 1893 37 43 182 - 951 127 88 1894 24 52 160 16 1042 140 86 1895 29 57 168 34 1031 136 75 1896 32 57 156 28 1079 137 73 1897 35 70 168 19 1092 138 80 1898 63 90 164 9 1228 137 83 1899 35 94 172 8 1771 106 87 1900 50 100 171 19 1262 110 78 1901 40 116 173 24 1371 105 86

(†) Dit overzicht en de 3 hieropvolgende zijn ontleend aan de Ontwerp-Begrooting voor 1905. (1) Voor het jaar 1884 werd alleen uitvoerrecht op goud geheven en werd de opbrengst der goudontginning onder de gewone pachtgelden verantwoord.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 1902 41 120 163 39 1334 100 81

Jaar Zegel. on Inhoud. v. Algem. OpbrengstRijks-subsidie.Totaal der Successier.pensioen. Inkomsten.van inkomsten. (niet onderLeeningen. de andere rubrieken begrepen.) 1878 33 65 251 145 602 1647 1879 35 66 308 - 336 1357 1880 38 66 288 - 283 1383 1881 48 67 323 - 209 1421 1882 42 66 299 - 248 1461 1883 45 62 331 - 134 1403 1884 51 58 307 - 146 1437 1885 47 58 272 - 277 1537 1886 47 59 248 - 242 1474 1887 45 57 244 - 123 1524 1888 46 65 179 - 304 1628 1889 49 69 184 - 133 1584 1890 54 70 188 - 16 1548 1891 47 68 (2) 262 - 212 1792 1892 92 68 161 - 197 1770 1893 52 70 173 - 136 1859 1894 47 72 164 - 78 1881 1895 48 74 175 - 179 2006 1896 47 79 156 116 333 2293 1897 52 81 156 115 260 2266 1898 49 87 162 135 20 2227 1899 58 87 124 143 162 2247 1900 88 88 122 (3) 97 54 2239 1901 71 89 120 (2) 28 300 2522 1902 68 89 112 (3) 23 225 2395

(2) Hieronder een bedrag van ruim f 85000 wegens ontvangst voor rijst en meel, door het Gouvernement in verband met schaarschte van levensmiddelen in de kolonie ingevoerd. (3) Realiseering der kapitalen afkomstig van het voormalig West-Ind. pensioenfonds ten gebruike van Productieve Werken. (2) Hieronder een bedrag van ruim f 85000 wegens ontvangst voor rijst en meel, door het Gouvernement in verband met schaarschte van levensmiddelen in de kolonie ingevoerd. (3) Realiseering der kapitalen afkomstig van het voormalig West-Ind. pensioenfonds ten gebruike van Productieve Werken.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 53

Vergelijkend overzicht der Uitgaven van de kolonie Suriname van 1878-1902.

Jaar. Post, Telegraaf Uitgaven voor Uitgaven voor Pensioenen. en Telephoon. den dienst der den grooten en Kol. Vaart. kl. landbouw. In duizendtallen Guldens. 1878 6 238 167 159 1879 7 123 23 160 1880 8 104 24 159 1881 9 109 21 159 1882 9 141 22 157 1883 10 99 24 164 1884 11 88 24 166 1885 11 91 24 176 1886 15 90 25 178 1887 16 143 25 182 1888 12 188 26 184 1889 15 159 25 184 1890 18 151 27 193 1891 30 151 28 211 1892 42 236 27 205 1893 43 168 27 200 1894 53 208 56 200 1895 57 279 34 201 1896 49 425 45 202 1897 66 368 70 211 1898 51 274 66 214 1899 48 283 91 213 1900 49 297 80 213 1901 49 552 93 227 1902 53 333 111 233

Jaar. Uitgaven voor Uitgaven voor Uitgaven voor Totaal der buiteng. den gewonen rente en aflos. uitgaven. product. dienst. van leeningen. werken. In duizendtallen Guldens.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 1878 - 1047 27 1644 1879 - 1017 28 1358 1880 - 1060 27 1382 1881 - 1097 27 1422 1882 - 1106 26 1461 1883 - 1081 25 1403 1884 - 1112 36 1437 1885 - 1197 38 1537 1886 - 1114 52 1474 1887 - 1108 51 1525 1888 - 1169 49 1628 1889 - 1153 48 1584 1890 - 1113 46 1548 1891 - (1) 1327 45 1792 1892 - 1213 47 1770 1893 - 1364 57 1859 1894 - 1295 70 1882 1895 - 1367 68 2006 1896 116 1387 70 2294 1897 116 1371 64 2266 1898 136 1409 77 2227 1899 143 1383 86 2247 1900 97 1411 91 2238 1901 28 1478 97 2524 1902 23 1544 99 2396

(1) Hieronder een bedrag van f 105000, - wegens kosten van uitzending van rijst en meel, door het Gouvernement in verband met schaarschte van levensmiddelen in de kolonie ingevoerd.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 54

Vergel. overz. der Inkomsten, Uitgaven en v/h. Subsidie der kol. Suriname. v/h. jaar 1868 tot en met jaar 1902.

Jaar. Uitgaven. Inkomsten. In ieeer jaar. Gemidd. over In ieder jaar. Gemidd. over tijdvakk. van 5 tijdvakk. van 5 jaar. jaar. In duizendtallen Guldens. 1868 1049 } 1123 822 825 1869 1132 } 1123 740 825 1870 1137 } 1123 792 825 1871 1140 } 1123 851 825 1872 1157 } 1123 921 825 1873 1174 1298 979 947 1874 1246 1298 926 947 1875 1215 1298 851 947 1876 1374 1298 925 947 1877 1483 1298 1054 947 1878 1644 } 1453 1045 1119 1879 1358 } 1453 1022 1119 1880 1382 } 1453 1099 1119 1881 1422 } 1453 1213 1119 1882 1461 } 1453 1213 1119 1883 1403 } 1475 1269 1290 1884 1437 } 1475 1291 1290 1885 1537 } 1475 1260 1290 1886 1474 } 1475 1232 1290 1887 1525 } 1475 1402 1290 1888 1628 } 1664 1324 1492 1889 1584 } 1664 1451 1492 1890 1548 } 1664 1532 1492 1891 1792 } 1664 1580 1492 1892 1770 } 1664 1573 1492 1893 1850 } 2061 1723 1863 1894 1880 } 2061 1802 1863 1895 2006 } 2061 1827 1863 1896 2294 } 2061 1964 1863

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 1897 2266 } 2061 2016 1863 1898 2227 } 2326 2207 2174 1899 2247 } 2326 2085 2174 1900 2238 } 2326 2134 2174 1901 2524 } 2326 2224 2174 1902 2396 } 2326 2171 2174

Jaar. Subsidie. Sub. % geb, Raming Subsid. In ieder jaar. Gemidd. Van uitgav. Gemidd. overVolg. over in iede jaar. tijdvaak. van goedgek. tijdvakk. van 5 jaar. begrot. 5 jaar. In duizendtallen Guldens. 1868 227 297 21,6 26,4 419 1869 392 297 34,6 26,4 435 1870 345 297 30,3 26,4 346 1871 289 297 25,3 26,4 314 1872 236 297 20,4 26,4 281 1873 195 351 16,6 26,8 273 1874 320 351 25,7 26,8 320 1875 364 351 29,9 26,8 406 1876 449 351 32,6 26,8 597 1877 429 351 28,9 26,8 493 1878 602 334 36,6 22,5 609 1879 336 334 24,7 22,5 448 1880 283 334 20,4 22,5 357 1881 209 334 14,6 22,5 213 1882 248 334 16,2 22,5 298 1883 134 184 9,5 12,4 165 1884 146 184 10,1 12,4 229 1885 277 184 18, 12,4 292 1886 242 184 16,3 12,4 241 1887 123 184 8, 12,4 307 1888 304 172 18,7 10,2 305 1889 133 172 8,4 10,2 202 1890 16 172 1, 10,2 306 1891 212 172 11,8 10,2 231 1892 197 172 11,1 10,2 198

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 1893 136 197 7,3 9,2 299 1894 78 197 4,1 9,2 338 1895 179 197 8,9 9,2 368 1896 333 197 14,5 9,2 331 1897 260 197 11,4 9,2 264 1898 20 152 0,8 6,3 207 1899 162 152 7,2 6,3 177 1900 54 152 2,4 6,3 128 1901 300 152 11,9 6,3 381 1902 252 152 9,3 6,3 299

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 55

Overzicht der waarde van invoer uit Nederland. van den Uitvoer naar Nederland van het totaal van den Invoer en van het totaal van den Uitvoer.

Jaar. Invoer uit Nederl. (waarde). Uitv. n. Ned. (waarde). in ieder jaar. gemiddeld overin ieder jaar. gemiddeld over tijdvakken v. 5 tijdvakken v. 5 jaar. jaar. In duizendtallen Guldens. 1878 1415 } 1468 377 713 1879 1467 } 1468 771 713 1880 1391 } 1468 946 713 1881 1361 } 1468 841 713 1882 1707 } 1468 632 713 1883 2073 } 2284 827 1034 1884 2387 } 2284 858 1034 1885 2292 } 2284 1198 1034 1886 2139 } 2284 1057 1034 1887 2529 } 2284 1229 1034 1888 2258 } 2618 1475 1417 1889 2590 } 2618 1343 1417 1890 2814 } 2618 1532 1417 1891 2691 } 2618 1373 1417 1892 2738 } 2618 1363 1417 1893 3227 } 3094 1575 1465 1894 3496 } 3094 1544 1465 1895 2930 } 3094 1335 1465 1896 2892 } 3094 1493 1465 1897 2927 } 3094 1379 1465 1898 3102 } 3187 1553 1674 1899 3203 } 3187 1771 1674 1900 2992 } 3187 1948 1674 1901 3387 } 3187 1683 1674 1902 3252 } 3187 1413 1674

Jaar. Totaal van den invoer. Totaal van den uitvoer. in ieder jaar. gemiddeld overin ieder jaar. gemiddeld over tijdvakken v. 5 tijdvakken v. 5 jaar. jaar.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 In duizendtallen Guldens. 1878 3630 4061 2027 3256 1879 3642 4061 3082 3256 1880 3914 4061 3601 3256 1881 4824 4061 3886 3256 1882 4299 4061 3686 3256 1883 5159 4980 4055 3480 1884 5287 4980 3663 3480 1885 4809 4980 3113 3480 1886 4593 4980 3037 3480 1887 5053 4980 3539 3480 1888 4347 5143 3316 3791 1889 4893 5143 3522 3791 1890 5366 5143 4273 3791 1891 5873 5143 3995 3791 1892 5238 5143 3851 3791 1893 5730 5557 5468 5045 1894 6225 5557 5063 5045 1895 5203 5557 5061 5045 1896 5335 5557 4392 5045 1897 5294 5557 5244 5045 1898 5703 6250 5211 5150 1899 6122 6250 5517 5150 1900 6167 6250 5541 5150 1901 7078 6250 5366 5150 1902 6183 6250 4117 5150

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 56

Staat van de ten bureele van politie gecontracteerde arbeiders voor de goudindustrie ná de inwerkingtreding van de verordening van 7 September 1882 (G.B. 1882 No. 19.)

Jaar. DISTRICTEN Totaal. Bov. Saramacca.Marowijne.Commewijne.Corantijn.Coppename. Suriname. 1885 3554 1229 135 3 - - 4921 1886 4128 1013 346 - - - 5487 1887 3592 1589 545 - - - 5726 1888 3270 1611 610 - - - 5491 1889 2768 1892 797 33 - - 5490 1890 2578 1828 600 14 - - 5020 1891 2454 1720 521 14 4 - 4713 1892 2270 1504 610 30 - - 4414 1893 2742 1039 561 9 - - 4351 1894 2582 1315 539 14 - - 4450 1895 2112 1242 573 9 - - 3936 1896 1898 1241 822 9 - - 3970 1897 1924 1290 607 34 - - 3855 1898 2168 1497 948 51 - - 4664 1899 2056 1605 778 18 - - 4457 1900 1939 2250 1062 44 18 - 5313 1901 2354 2583 571 43 - - 5551 1902 1502 1425 544 27 - - 3498 1903 1290 1231 484 17 4 - 3035 1904 1217 1330 998 3 - 6 3584 1905 1906

Aantal person. die op grondjes. enz., in de verschillende districten der kolonie alwaar de kleine landbouw wordt uitgeoefend. zich metterwoon hebben gevestigd.

Nickerie 1045 arbeidende en 612 niet arbeidende Coronie 1252 arbeidende en 89 niet arbeidende Ben. Saramacca 2415 arbeidende en 1549 niet arbeidende Bov. Saramacca 318 arbeidende en 164 niet arbeidende Ben. Suriname 2091 arbeidende en 1242 niet arbeidende

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Ben. Para 4334 arbeidende en 2225 niet arbeidende Bov. Para 1311 arbeidende en 731 niet arbeidende Bov. Suriname 1204 arbeidende en 599 niet arbeidende Ben. Commewijne 1720 arbeidende en 868 niet arbeidende Bov. Commewijne 671 arbeidende en 392 niet arbeidende Cottica 736 arbeidende en 364 niet arbeidende Marowijne 48 arbeidende en 26 niet arbeidende ______17145 arbeidende 8861 niet arbeidende

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 57

Opbrengst van inkomende Rechten onder de werking van het Regeeringsreglement.

In 1868(1) f 186 552.65½ In 1869 216 505.30 In 1870 260 502.01½ In 1871 267 279.35½ In 1872 256 717.92 In 1873 293 025.85 In 1874(1) 295 868.17½ In 1875 264 552.11½ In 1876 284 766.91 In 1877 308 635.84 In 1878 316 345.28½ In 1879 334 252.63 In 1880(1) 359 378.44 In 1881 392 046.09 In 1882 437 982.92 In 1883 438 621.84 In 1884 465 627.23 In 1885 428 967.66 In 1886 408 612.06 In 1887(1) 541 935.78 In 1888 f 522 313.69 In 1889 651 776.42½ In 1890 719 543.83½ In 1891 714 647.05½ In 1892 734 147.76½ In 1893 841 988.29 In 1894 925 029.68½ In 1895 928 995.71 In 1896 953 548.96 In 1897(1) 928 158.19½ (1) Plaats gehad hebbende verhooging. (1) Plaats gehad hebbende verhooging. (1) Plaats gehad hebbende verhooging. (1) Plaats gehad hebbende verhooging. (1) Plaats gehad hebbende verhooging.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 In 1898(1) 994 406.40 In 1899 1 024 041.58½ In 1900 1 093 894.97½ In 1901 1 200 992.07 In 1902 1 177 074.14½ In 1903 1 184 717.37½ In 1904 1 145 570.03½ In 1905 1 115 158.03(2) In 1906 1 095 423.25(3) 1 Jan/31 Aug'07 832 707.32(1)

Gemiddelde opbrengst van de Middelen en Inkomsten der kolonie, gedurende 1874 tot 31 Dec. 1904 per 5 jaar genomen.

1864-1868 f 844 851.58 1869-1873 856 483.41 1874-1878 960 061.64 1879-1883 1 162 709.15 1884-1888 1 302 230.20 1889-1893 1 546 048.69 1894-1898 2 000 910.40 1899-1903 2 404 306.98 1904 4 270 094.89 1905 3 507 782.80½ 1906 3 439 349. -

(1) Plaats gehad hebbende verhooging. (2) Waaronder f 15424.65 aan opcenten. (3) Waaronder 21602.32 aan opcenten. (1) Plaats gehad hebbende verhooging.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 58

Afstanden van Albina naar de Lawa of Tapanahony met een geladen boot bij normalen waterstand.

Van Albina naar placer R. Awa aan de Lawa.

Den 1n dag van Albina tot Zwampoekondré. Den 2n dag van Zwampoekondré naar Alomoekékondre. Den 3n dag van Aloemoekékondré naar American. Den 4n dag van American naar Apoema (soela). Den 5n dag van Apoema naar A-betre-Djoeka. Den 6n dag van A-betre-Djoeka tot Gransanti (Lawa). Den 7n dag van Gransanti tot Dagoehede (soela). Den 8n dag van Dagoehede naar Cromantiengron. Den 9n dag van Cromantiengron naar Pobi-ansi. Den 10n dag van Pobi-ansi naar placer R. Awa.

(Deze reis rekent men gewoonlijk op 12 dagen). Van Albina naar 't dorp van het Grootopperhoofd.

Den 6n dag van Albina (in de Tapanahony). Van A-betre-Djoeka tot Malobbi (placer Salomons). Den 7n dag van Malobbi tot Piketi. Den 8n dag van Piketi naar graman Osseisie.

(Deze reis rekent men gemiddeld per 9 á 10 dagen).

Stations per roeiboot naar de Boven-Suriname en Sarakreek bij een' normalen waterstand.

Van Paramaribo vertrekkende komt men tot Phedra des middags of des avonds van den 2n dag, naar gelang men des morgens of des middags vertrekt.

Den 3n dag komt men van Phedra tot Bergendal. Den 4n dag van Bergendal tot Boschland of Brokopondo. Den 5n dag van Boschl. of Brokop. tot Kriki (Bakroekondré). Den 6n dag van Kriki tot Mesquita (Palmerston). Den 7n dag van Mesquita tot Adjama Kondré. Den 8n dag van Adjama Kondré tot Gégé of bij zwaar water tot Brommiraston (1 á 1½ uur ben. Gégé).

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Den 9n dag van Gégé tot Dam. Den 10n dag van Dam tot Philop. Den 11n dag van Philop tot Sinnamary (Jacq. Fernandes). Den 12n dag van Sinnamary tot Stonkampoe. Den 13n dag van Stonkampoe tot placer Benjamins. Den 14n dag van Benjamins tot placer von Hemert & Co.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 59

Afstanden varende bij gunstig tij, met goede roeiers, in een 6-riemsboot.

Van Paramaribo naar het fort Nieuw-Amsterdam 1.30. Van fort Nieuw-Amsterdam naar Braamspunt 2.30. Van fort Nieuw-Amsterdam tot de Helenakreek 2,30. Van de Helenakreek tot de Mattappicakreek 1. Van de Matappicakreek tot aan Sommelsdijk 30 m. Van Sommelsdijk tot de Paramarikakreek 2. Van de Paramarikakreek tot de Craskreek 1. Van de Craskreek tot aan de Perica 1. Van de Perica tot aan de Motkreek 30 m. Van de Motkreek tot de Vredenborgerkreek 1.30. Van Sommelsdijk tot de Craskreek (Commewijne) 2,30. Van de Craskreek tot de Cassiwinica 6. Van Paramaribo tot de Joden Savane 10. Van de Joden Savane tot post Victoria 12. Van Victoria tot de Sarakreek 7. Van Paramaribo naar Bakra Massanga 0.30. Van Paramaribo naar station Groningen (Saramacca) 8. Van Groningen naar post Nassau 8. Van de monding der Marowijne tot Armina 18.

Afstanden die men aflegt, wanneer men, met een geladen boot, bij een normalen waterstand de Boven-Saramacca -rivier opvaart.

Van Paramaribo komt men tot den grond Uitkijk. Van Uitkijk tot den grond Vier Hendrikken (Boliveri). Van Vier Hendrikken (Boliveri) tot Cabenda. Van Cabenda tot Gardé of Maripaston. Van Gardé of Maripaston tot het Politiestation Kwakoegron. Van het Politiestation tot Jana Pau (hout van Jana of Johanna). Van Jana Pau tot Gwinsi (roode grond). Van Gwinsi tot Witte Water Placer.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Van Witte Water Placer tot Jacopoe Kondré en wanneer men de Kleine Saramacca invaart, komt men van Witte Water Placer tot het placer de Vries (Judiths Hoop).

In den drogen tijd gaat de vloed tot Fini Santi en men vaart dan met het getij mee.

De afstand tot Maripaston wordt afgelegd in 3 etmalen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 60

De stad Paramaribo.

Verdeeling der stad in wijken. met vermelding van hare grenzen, het aantal erven dat iedere wijk bevat, de namen der wijkmeesters en het aantal zielen op ieder gedeelte woonachtig. Paramaribo, groot ongeveer 925 Hectaren, is verdeeld in 6 binnen- en 2 buitenwijken, als:

Wijk A, begrensd ten N. door de Sommelsdijkskreek, ten O. door den Grooten Combéweg, het Gouvernementsplein en den Waterkant, ten Z. door de Knuffelsgracht en de Keizerstraat, ten W. door de Klipsteenstraat en de Laan van Tourtonne, bevat 289 erven.

Wijkmeesters.

C.F. van Weede, 1e gedeelte Ns. 1-86 (1757 zielen). Omvat de Gravenstraat, Heerenstraat en de Noorderkerkstraat: F.I. Schuster, 2e gedeelte Ns 87 191 (929 zielen). Omvat de Heerenstraat, Oranjestraat, Krommeelleboogstraat, Oude Hofstraat, Keizerstraat, Korte Kerkstraat en Watermolenstraat met de Krabbesteeg; H.F. Esser, 3e gedeelte Ns. 192 275 (856 zielen). Omvat de Watermolenstraat, Groote Hofstraat, den Waterkant, de Knuffelsgracht, Keizerstraat, Klipsteenstraat, Wagewegstraat en het Kerkplein, of de Oude Oranjetuin.

Wijk B, begrensd ten N. door de Sommelsdijkskreek, ten O. door de Laan van Tourtonne en de Klipsteenstraat, ten Z. door de Keizerstraat, ten W door de Wanicastraat, bevat 294 erven.

Wijkmeesters.

J.J. van Meerten. 1e gedeelte Ns. 1-90 (1466 zielen). Omvat de Gravenstraat en Soldatenstraat, Klipsteenstraat en de Heerenstraat; J.H Hiemcke, 2e gedeelte Ns. 91-183 (1443 zielen). Omvat de Wagenwegstraat, Rust en Vredestraat. Zwalmbergstraat, Stoelmanstraat en Zwartenhovenbrugstraat; Mr. S.D. de Vries. 3e gedeelte Ns. 184-260 (1407 zielen). Omvat de Wagewegstaaat, Malebatrumstraat, Klipsteenstraat, Keizerstraat en Wanicastraat.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Wijk C, begrensd ten N. door het Vaillantsplein en den Heiligenweg, ten O door den Waterkant, ten Z. door de Steenbakkersgracht, ten W. door de Zwartenhovenbrugstraat, bevat 249 erven.

Wijkmeesters.

P.A. May, 1e gedeelte Ns. 1-95 (1491 zielen). Omvat den Waterkant, de Jodebreêstraat, Maagdenstraat en Dominéstraat;

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 61

E.R. van Eyck 2e gedeelte Ns. 96/157 (1084 zielen). Omvat den Waterkant, Steenbakkerij-, Zwartenhovenbrug- en Keizerstraat, den Heiligenweg, de Steenbakkersgr. en de Maagdenstr. J.B. de Vries, 3e gedeelte Ns. 158/207 (743 zielen). Omvat de Maagdenstraat, Steenbakkerijstraat, Dominéstraat, Zwartenhovenbrugstraat, Steenbakkersgracht en den Waterkant.

Wijk D, begrensd ten N. door de Keizerstraat, ten O. door de Zwartenhovenbrugstraat, ten Z. door de Steenbakkersgracht, ten W. door de Wanicastraat, bevat 277 erven.

Wijkmeesters.

F. Zaal, 1e gedeelte Ns. 1/99 (1986 zielen). Omvat de Keizerstraat, Rust en Vredestraat, Wanicastraat en Weidestraat; John Polak, 2e gedeelte Ns. 100/200 (1840 zielen). Omvat de Burenstraat, Groote Dwarsstraat, Hofstraat, Rust en Vredestraat, Steenbakkersgracht en Zwartenhovenbrugstraat.

Wijk E, begrensd ten N. door de Steenbakkersgracht, ten O. door de rivier Suriname, ten Z. door de Drambrandersgracht, ten W. door de Wanicastraat, bevat 405 erven.

Wijkmeesters.

J.D. Abercrombie. 1e gedeelte Ns. 1/68 (1570 zielen). Omvat de Saramaccastraat; W.C. Vallée, 2e gedeelte Ns. 69/131 (1157 zielen) Omvat de Steenbakkersgracht, Wanicastraat, de Drambrandersgracht, Fridericistraat en Nieuwe Dominéstraat. J.W. Schenkel, (v.) W.C. Valée waarn. 3e gedeelte Ns. 132/214 (1265 zielen). Omvat de Rust en Vredestraat. Hofstraat, Drambrandersgracht en de Groote Dwarsstraat; M.F.A. Lichtveld, 4e gedeelte Ns. 215/310 (1801 zielen). Omvat de Zwartenhovenbrugstraat, Prinsenstraat, Timmermanstraat en Hoogestraat; M.F.N. van Trigt, 5e gedeelte Ns. 311/398 (1495 zielen). Omvat de Hooge-, Ladesma-, Timmerman- en Prinsenstraten.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Wijk F, begrensd ten N. door de Drambrandersgracht, ten O. door de rivier Suriname, ten Z. door de Dominékreek, ten W. door de Wanicastraat. bevat 559 erven.

Wijkmeesters.

A.H. Goede, 1e gedeelte Ns. 1/135 (1585 zielen). Omvat de Zwartenhovenbrugstraat, Commissarisstraat, Drambrandersgracht, Groote Dwarsstraat Hofstraat en Rust en Vredestraat; J.C. Sarucco, 2e gedeelte Ns. 136/271 (1362 zielen). Omvat de Wanicastraat, Nieuwe Dominéstraat, Pontewerfstraat, Groote

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 62

Dwarsstraat, Hofstraat, Rust en Vredestraat, Nepveustraat en Gemeene Landsweg; M.F.A. del Prado, 3e gedeelte Ns. 272/409 (1310 zielen). Omvat den Gemeene Landsweg, Groote Dwarsstraat, Hofstraat, Rust en Vredestraat, Nepveustraat en Wanicastraat; P.M.G. Schenkel, 4e gedeelte Ns. 410/545 (1605 zielen), Omvat de Wanicastraat, het Molenpad, de Koningstraat, Limesgracht, Zwartenhovenbrugstraat, Korte Dwarsstraat, Nassaustraat, Emmastraat en Willemstraat.

1e. Buitenwijk of Voorstad Zeelandia. begrensd ten N. door de Vierde Dwarsstraat of Bamboeslaan, ten O. door de rivier Suriname, ten Z. door het Gouvernenentsplein, ten W. door de erven La. A Ns. 1 en 3, bevat 298 erven.

Wijkmeesters.

M. Robles de Medina, 1e gedeelte Ns. 1/128 (1221 zielen). Omvat den Groote Combéweg, de Sommelsdijkskreek, den Kleine Combéweg, de Kleine Waterstraat, Kleine Dwarsstraat, Leemsteeg, Wilhelminastraat, Sommelsdijksstraat, Wichersstraat, Eerste Dwarsstraat, Tweede Dwarsstraat en Derde Dwarsstraat; P.F. Kenswil, 2e gedeelte Ns. 129/253 (1154 zielen). Omvat de Wichersstraat, Sommelsdijksstraat, Crommelinstraat, Eerste Dwarsstraat. Tweede Dwarsstraat, Derde Dwarsstraat, Wilhelminastraat, Vierde Dwarsstraat of Bamboeslaan, Mauriciusstraat, Groote Waterstraat en Kleine Waterstraat.

2e Buitenwijk. begrensd ten N. door de noordelijke grenzen van de gronden Charlesburg, Cayenne en Oldenburg en den Rijweg naar Kwatta, ten O. door de Wanicastraat, ten Z. door de zuidelijke grens van den grond Hermitage, ten W. door den Tweede of Oude Rijweg, den weg naar de Kasaba Hollokreek en de westelijke grens van den grond Hermitage, bevat 396 erven.

Wijkmeesters.

E.J. Arlaud, 1e gedeelte Ns. 1/118 (1330 zielen). Omvat de Oude Laan van Charlesburg, den weg naar Zee, Rijweg naar Kwatta, Tweede of Oude Rijweg, Eerste of Nieuwe Rijweg, de Wanicastraat, Verlengde Keizerstraat, Van Radersstraat;

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Chr. Simons, 2e gedeelte Ns. 119/240 (1175 zielen). Omvat de Van Radersstraat, Verlengde Keizerstraat, Wanicastraat, Verlengde Weidestraat, Alexanderstraat, Sophialaan, Von Idsingastraat, Van Sypesteynlaan, Oranjelaan en Steenbakkersgracht; H.F. Meijer, 3e gedeelte Ns. 241/351 (1575 zielen). Omvat de Steenbakkersgracht, Picornostraat, Von Landsbergestraat, Kalkbranderijstraat, Wanicastraat, Hoogestraat, den Achtersteeg, Verlengde Gemeene Landsweg en het Molenpad.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 63

Ministerie van Koloniën.

Mr. D. Fock, R. . Minister van Koloniën. Mr. A.E. Ellias, R. , Komm. , id. O.J.C. van Portugal. id. Bol. O., Secretaris-Generaal.

Bureau B (West-Indische Zaken).

Mr. H.G. Hagen, Referendaris, chef van het Bureau. J. Frank, commies, Jhr. L.C. van Panhuys, commies, Mr. G.J. Fabius, commies.

Gedetacheerd Mr. A.L.E. Gastmann, O. , O.-I. hoofdambtenaar met verlof, C.C.J. van Romondt, gepens. W.-I. ambtenaar.

Nederl. Consuls in West-Indië.

Barbados: V. Hänschill, consul. Georgetown: G.H. Richter, consul. Kingston (Jamaica): E.A.H. Haggart. consul. Trinidad: C.A. Boos, consul. Venezuela: J.H. de Reus, zaakgelastigde te Caracas. La Guayra: C.A. Hellmund, consul. Maracaïbo; M.H.C. Henriquez, vice-consul. Porto-Cabello: C.F.W. Hellmund, vice-consul.

Naamlijst van Ambtenaren, Autoriteiten en Collegiën.

A.W.F. Idenburg, Comm. , Gouverneur van Suriname, Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht.

Adjudanten van den Gouverneur.

J.H.C.P. Boertje, 1e Luitenant der Infanterie. S. da Silva, 2e Luitenant der Schutterij.

Paramaribo.

Raad van Bestuur.

De Gouverneur, voorz., Mr. P. Hofstede Crull, R. , ondervoorz., A.G. van Wieringen, R. , Dr. H.D. Benjamins, R. , (v.), C. van Drimmelen, R. , leden, Jhr. J.C. van Reigersberg Versluys, buitengew. lid, (v.), de Gouvernements-Secretaris, secretaris.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 64

Koloniale Staten.

Jaar v. aftr. I. da Costa, R. , O. , voorz. 1910 J.R. Thomson 1910 J.A. Dragten 1910 D. Coutinho, O. 1910 F.W. Hensen 1910 R.A. Tammenga 1912 F.C. Curiel, O. 1912 F.C. Gefken, O. ond.-voorzitter, 1912 S. Bueno Bibaz 1912 T. Libertador Ellis 1908 R. Fabriek 1908 Mr. A.R. Bueno 1908 A. van 't Hoogerhuijs 1908

J.S. Morpurgo, griffier, (v.), A.S.J. Fernandes, commies waarn. C.C.C. Meriba, klerk, waarn. commies. J.L. Raven, concierge en bode.

Gouvernements-Secretarie.

G.J. Staal, O. waarnemend Gouvernements-Secretaris, A.T. Oliviera, R. , hoofdcommies. (v.)

Iste Afdeeling.

F.A. Munder, hoofdcommies, ten postkantore, waarn. chef, G.Ph. Zaal, adj. commies, tijd. onth., J.S. Abendonon, K.H.F.C. Oudschans Dentz en P.M.V. Bulo, klerken, F. Nijon, surnumerair.

IIde Afdeeling.

J.W. Schenkel, commies, chef (v.), J.C. Sarucco, adj.-commies, A.M. Samson, klerk, Ch.J.H. Ellis. surnumerair.

IIIde Afdeeling.

H.F. Esser, commies, chef, B.H. Juda, adj.-commies, F.E. Bruining, klerk.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 IVde Afdeeling.

P.M.G. Schenkel, commies, chef, R.J. van Lier, R.C. Hering, (tijd. onth.), klerken, J.C. Schipper, surnumerair.

Vde Afdeeling.

C.F. van Weede, commies, chef, M.C. Tama, klerk, E.A. Zschuschen, surnumerair.

VIde Afdeeling.

P.F. Kenswil, commies, tevens ijker, chef, F.E. Bruining, adj. ijker, J.H. Wijnschenk, assistent, waarn.

Ambtenaren van den Burgerlijken Stand.

G.J. Staal, O. , A.T. Oliviera, R. (v.), C.F. van Weede, H.F. Meijer, S.F. Duurvoort, H.F. Esser.

Toezicht over de Boschnegers en Indianen.

De Gouvernements-Secretaris belast met het toezicht over de Boschnegers en Indianen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 t.o. 64

Jonge Caraïbische vrouwentypen. (Uit Suriname in Beeld.)

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 65

Justitie en Politie.

Hof van Justitie.

Mr. C.I. Heylidy, R. , president.

Mr. F. Siewertsz van Reesema, en Mr. A.P. Visser, leden.

Mr. P. Hofstede Crull, R. , procureur-generaal.

Mr. P. Carst, adv.-gener.

Mr. J. van Praag, griffier. (v.)

Mr. P.A.A. Bucaille, wd. griffier, E.R. van Eyck, 1e ambtr. W.T. de Sanders, 2e ambtr., tijd. ontheven, R.A. Isselt, tijd. 2e ambtr., L.C. van Amson en E.J. Meyers geëmployeerde ter griffie. A.A. Breebaard, bode, Br. .

G.S. van Amson en Th.R. Weerseloo, deurwaarders.

Kantongerecht te Paramaribo.

Mr L.L. Beckeringh van Loenen, kantonrechter, I. da Costa O. en J.S. Morpurgo, plaatsvervangers, G. Ringeling, griffier, J.L.J. Wolff, commies, tevens translateur neger-engelsche taal, H. Spong, klerk.

H.J. van de Leuv, deurwaarder.

Oostelijk Ommegaand Gerecht.

Districten: Beneden Para, Boven Para, Beneden Suriname, Boven Suriname, Beneden Commewijne, Boven Commewijne en Cottica. I. da Costa, Off. en R. , Rechter, Mr. P.A.A. Bucaille, plaatsvervanger, E. Samson, griffier, J.L.J. Wolff, klerk.

Parket van den Procureur-Generaal.

M.P. Hofstede Crull, R. , procureur-generaal, Mr. P. Carst, adv.-generaal, J.J. van Meerten commies, F.J. Schüster, adj.-commies, J. Douglas, surnumerair, (waarnemend klerk), A.C.J.M. Alberga, tijd. surnumerair, (tijd. onth.), A.A.H. Abrahamz, waarnemend.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 66

Commissariaat van Politie.

A.E.J.W. Juta, tijd. comm. v. pol., J.H. Hiemcke, hoofdinspecteur, J.C.W. Brunings, Z.M. , en J.F. Morren, insps., v. pol., F.P.V. Killinger, insp. v. pol. (v.) A.L. Bueno, 2e klerk, tijd. adj.-insp. met den titulairen rang van inspecteur, J.W. Burne, 1e klerk, A.C.J.M. Alberga, tijd. 2e klerk, J.J. Esser, Z.M. (v.), J.E. Schoenman, adj.-inspecteurs, J.A. Leurs, tijd. adj.-insp., J.M. van den Dungen, N.H. Edcius adj.-insps. titulair.

Praktizijns.

A.H. de Granada, S. Bueno Bibaz, Mr. H. Benjamins, R.B.O. en R. Kruis van Italië, I.S. Morpurgo (v.), D. Coutinho, O. , tevens lands-praktizijn, Mr. P.A.A. Bucaille, C.S. Pos, A.S.J. Fernandes, Mr. S.D. de Vries, en Mr. A.R. Bueno.

Notarissen.

A.A. ter Laag (v.), A.J. da Costa wd., M.P. de Bresse.

Candidaat Notarissen.

E.J. Arlaud, A.J. Monsanto, M.F.N. van Trigt.

Burgerl. en Milit. Huis van Verz. in het Fort Zeelandia.

De Procureur-Generaal, voorz., J. da Costa R. , O. , ondervoorz., W.L. Loth, Br. , O. , R. Bol. O, M. Nassy, R. , A.A. ter Laag, leden. E. Ricker, directeur, W.E. Greeber, onder-directeur.

Keurmeesters van het Beestiaal.

Dr. H.J. van der Schroeff, vee-arts, R.J. Gravenberch, Zilver Medaille , assistent.

Administratie van Financiën en Dienst der Belastingen.

Administratie van Financiën.

A.G. van Wieringen, R , administrateur van financiën, W.C.H. Gautier, hoofdcommies, J.J. Bueno de Mesquita, Th.J. Kampherbeek, commiezen, S. da

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Silva, adjunct-commies, J.H. Nahar, J.C. Vervuurt, klerken, J.J. Gemmel, (tijd. onth.) en J.Th.J. Lichtveld, surnumerairs.

Domeinkantoor.

W.L. Loth, Br. , O. , R. Bol. O., gouvernements-landmeter, C.E. Charlouis, commies, J.A. Putcher, adj.-commies, R.W. Wilson, klerk, (tijd. onth.), M.B. Wilson, surn., B. van Ommeren, gepens. ambten., tijd. werkzaam gesteld op het bureel.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 67

Bureau v/d Kolon. Ontv. en Betaalmeester.

M.F.N. van Trigt, commies. wd. kolon. ontv, en betaalm. F.A.J. Spong, adj. commies, E.R. Coronel, klerk, J. Bueno de Mesquita, tijd. klerk, F.J. Schepp, tijd. klerk, F. Marques en H.T.J. Hillers, surnum., C.N. Zeist, Br. Med. , bode en huisbewaarder.

Bureau v/d Ontvanger der invoerrechten en accijnzen.

E. Bueno de Mesquita, ontvanger, A.J. Monsanto, adj. commies, S.H. Azijnman, (tijd. onth.) klerk, J.E. Wessels (tijd. onth.) en R.R. Isselt (tijd. onth.), tijd. klerken, J.E. Vijzelman, J.J. Gemmel, tijd. klerken.

Bureau van den Controleur der Belastingen.

J.C.P. Ulrich, R. . Controleur der Belastingen, C.A.J. Struyken de Roysancour, adjunct controleur (v.), D.J. van Meerendonk, tijd. adjunct controleur, E.C. Beeldsnijder, 1e kl., J.E. Vijzelman, 2e klerk, (tijd. onth.), H. del Prado, tijd. klerk.

Ambtenaren b/d actieven dienst d. belast. te Paramaribo.

P.N. van Remortel, tijd. Visiteur der belastingen, S. de Boer, Z.M. , (v.), A.G. Putscher, G.L. Koli, hoofdkommiezen, G.A. Spong, tijd. hoofdkommies, G.W. Wildeboer, kommies 1e. kl., A.H.L. Welcker, E.J. Wesenhagen, P.A. Maij, W.G. Oldenstam, D.C. Schippers, (v.), F. Meurs, J.A. Ulrich, E. Morpurgo, F.V. Engelbrecht, J.H. de Granada, G.C. de Pina, R.F.A. Dennert en S.A. Heshusius, (v.), komm. 2e kl., J.O.N. Engelbrecht, F.R. Witzel, H.G.W. de miranda, J.G. Tubbergen, J.A. d'Fonseca, E.R. de Vries, M. Robles de Medina, A. Vervuurt, (v.), W.C. Reyns, komm. 3e kl., R.W. Wilson en S.H. Azijnman, tijd. komm. 3e kl., Mej. J. Rietwijk, belast met de lijfsvisitatie bij vrouwen.

Toezicht op in- en uitvoer te water.

J.E. Brandon, hoofdkom. schipper, C.C.A. de Bije en J. Alvares, kommies te water.

Posterij en Koloniale Postspaarbank.

J.C.M.S. Conradi, postdirecteur, F.A. Munder, hoofdcommies, (tijd. onth.), H.J. Rack, commies, J.E. Wessels, klerken, A. de Miranda, J. Drielsma en W. Hilversum, tijd. klerken, H.J. Juda, volon., Th., van Hetten, W.A. Louz, J.H. Stenhuys, P.H. Koster, brievenbest., J.E. Ormskirk, kantoorbed.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Raad van Toezicht op de Koloniale Postspaarbank.

De Administrateur van Financiën, voorzitter, D. Coutinho, O. , C. Peereboom, leden.

Hypotheekkantoor.

C.C.M. Ligtenberg, hypotheekbew., Mr. J.V. Dahlberg, adj. commies, E.R.M.F. Balinge, klerk, Th.C. Axwijk, surnum., J.A. de Vries, bode.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 68

Immigratie en Kolonisatie.

Immigratie-departement.

C. van Drimmelen, R. , agent-generaal,

H.S.T. Römcer Price, commies, tijd. onth., B. Morpurgo, wd. F.M. van Ommeren, adj.-commies, J.A. Bueno de Mesquita, adj. commies, H.F. Wesenhagen Jr., klerk tijd. onth., G.A. d'Aguiar, wd. J.J. Monk, klerk, tijd. onth., R.C. Hering wd. Mej. E. Arrias, surnumerair, Sital Persad, hoofdtolk, Tolsee, 1e tolk, Dwarka, tolk, Rameshar, tolk op proef in de Hindostansche talen, J. de Leon en M.H. Nahar, tolken in het Javaansch en Maleisch, mede dienstdoende bij de Justitie en Politie te Paramaribo, Kartomedjo, Javaansch opziener werkzaam in het belang der kolonisatie met immigranten uit Nederlandsch-Indië, N.C. de Parra, bode.

Immigratiefonds.

De Administrateur van Financiën, beheerder. J.D. Fernandes, tijd. kassier-boekh, GA Polak, commies.

Onderwijs.

Dr. H.D. Benjamins (v.), R. , C.B.O., insp. v/h onderwijs, H.F. Chateau, adj. commies, H. Chrisson, klerk, S.A. Samuels v., tijd. srnumerair, E.J.L. Vanier, tijd. surnumerair.

Commissie van Onderwijs.

I. da Costa, R. , O. , voorzitter, Mr. P. Hofstede Crull R. . C. van Drimmelen, R. , Mr. F. Siewertsz van Reesema, A. von 't Hoogerhuys, leden, W.L. Loth, Br. , R. , R.B.O., lid en secretaris.

Burgerlijke Geneeskundige Dienst.

Dr. A. Salomons, R. . Geneeskundig Inspecteur. B. Ezechiels, klerk.

Geneeskundige Commissie.

De Geneeskundig Inspecteur, voorz., Dr. J. van West, O. , Dr. G.J. Vanier, Dr. E.A. Koch, (v.), artsen; D.J.G. Bolten, milit. apoth., leden, O.A. von Köningslöw arts, Dr. J. Scholtens, arts, J.L. Heyl, milit. apoth., plaatsvervang. leden, A.T. Oliviera, secretaris, (v.), F.A. Munder, wd.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 De Commissie is belast met het geneesk. onderzoek van ambtenaren, die, wegens ziekte, met buitenlandsch verlof wenschen te vertrekken, en met de keuring van ambtenaren, die den dienst met pensioen wenschen te verlaten.

Commissie tot onderz. n/d ziekte der Melaatschheid.

De Gouvernements-Secretaris, voorz., de Geneesk, Inspecteur, Dr. J. van West, O. , Dr. G.J. Vanier, Dr. E.A. Koch, (v.) artsen, leden J.F. Nassy, geneesk., O.A. von Köningslöw, arts, plaatsverv. leden, A.T. Oliviera, (v.) F.A. Munder wd. scriba.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 69

Armenpraktijk te Paramaribo.

De Geneeskundig Inspecteur, belast met het toezicht.

1e gen. afd. (wijk. A, B, 1e B.W.) M.P. Heilbron, sted. heelm. 2e gen. afd. (wijk. C.D.) Dr. G.J. Vanier, arts. 3e gen. afd. (E, 2e B.W., m/uitz. v/h ged. gel. t/z v/d Verl. Gem. Landsw.) J.A. Dragten, stedel. heelm. 4e gen. afd. (wijk F en h/ged. v/d 2e B.W., dat t/z v/d Verl. Gem. Landsw. gel. is) Dr. J. van West, O. , arts.

Kraaminrichting te Paramaribo voor onvermogenden.

De in het militair hospitaal dienstd. officieren van gezondheid.

Praktiseerende Geneesheeeen.

Dr. van West, O. , H.R. Juda, A. da Silva Pereira, M.P. Heilbron. Dr. G.J. Vanier, J.F. Nassy, W.Th. Liems, L.F. Voet, J.A. Dragten, Jacqs. R.L. Colaço Belmonte, Dr. H.J. van der Schroeff, veearts.

Dentisten.

Albert Bueno Bibaz, Dr. M. Jessurun, H.J. Pos.

Apothekers en Drogisten.

W.P. Hering, H. Gilhuys, H.L. Hotleuf, W.F. van de Leuv, A.M. Jessurun, Mevr. H. von Norman- -Gans, A.L. van Amson, A. Wesenhagen, Altred J. Bueno de Mesquita, R.C. Buth, M.J. de la Parra, C.A. van Spall, A.Ph. Samson, W. Engelbrecht, G.T. May, J.G. Kaersenhout, Jacqs. de la Fruente, B.J. Bos-Verschuur. A.S. del Castilho, Mej. Joh. Stolting, H.G. Jessurun, J. Stirling, apothekers. G.R. Green, Wed. Coronel-Westerborg, R.E. Polak, D. de la Parra, D.G. Coronel, Drogisten.

Geadmitteerde Vroedvrouwen.

Wed. de Sanders Nolte, J.B. Kampherbeek, Wed. Bakker - Vlinders, H.G. Burne, G. Gans, L.C. Goede, J.C. Guljé, A.E. Mattes, A.J. Mattes, G.S.L, Nerkust, F.G. Walree - Brandon.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 's Lands Begraafplaatsen.

E.J. Arlaud, bedienaar der begrafenissen, tijdelijk, A. Salomons, adjunct. De begraafplaatsen staan onder toezicht van den Procureur-Generaal. De zorg en het beheer is opgedragen aan de ambtenaren van den burgerlijken stand, meer speciaal aan den ambtenaar van den burgerlijken stand C.F. van Weede.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 70

Straten, Wegen, Gebouwen enz.

Bouwdepartement H. Doyer, ingenieur 1e klasse, tijd. chef, J. van der Lijke, R. Bol. O., hoofdopzichter, D.J. Teenstra Toussaint, H.C. Nieuwenhuis, (v.) H.A. Nijssen, tijd. opzichters, A. Kuster, onderopz., P.N. Petri, opzichter der openbare wegen en straten, belast met het toezicht over de straatverlichting. A.G. Fernandes, commies (v.), A.J.S. Cramer, adj.-comm., waarn., A.J. da Costa, klerk, M.H. Robles, waarn. klerk, J.C. Repman. Br. Med. , bode en huisbewaarder.

Verkeersmiddelen te land en water.

Departement der Koloniale Vaartuigen.

J. Jütte. beheerder der koloniale vaartuigen, H.J. Blekkingh, hoofdmachinist, A.F.W. Kampens, commies, J.A. Duurvoort, adjunct-commies, W.E. Weytingh, G. Karg, klerken, H.H.G. Juda, surnumerair. L.W.C. Polak, schrijver, J.J. Punselie, opzichter der smederij, A. Gouvernante, magazijnm. Gezagvoerders: W.A. de Stürler, A. Krabbendam, H. de Jonge, wd., J.H. van Gelder (v.) wd., J. Foster, P. Baarn en J.C. Born, waarn. Stuurlieden: G. Eggers, J. Kaper, wd., E.A. Tjon-A-Kien, wd., J.M.G. Koorevaar, wd. 1e Machinisten: A.J., Maij Boëtius, L. Guicherit, Z.M. C.A. van Wachem, (v.), E.J. Wilschut en G.J.W. Spong, wd. 2e Machinisten; J.J. Weeda, L.Th. Luder, J. Sint, J.W. Schrader, wd., C. Kreps, wd. 3e Machinisten: F. Overloon, J.G. Meurs, (v.), C. Samuels, F. Linscheer, v., J. Emanuels, M. Soerel, v.P. Mertens, F. Loth, G.I. Vismale, H. Koli, v., J. van der Kust, I. van Waard, tijd., K. Oostvriesland, tijd., W. Beyze, tijd., J.E. Bloeiman, tijd., C.J. Wijngaarde, tijd., J.W. Jansen, tijd.

Havenkantoor.

W.A. de Stürler, tijd. havenmeester en scheepsmeester, R.A. de Vries, assistent.

Loodswezen.

J. Jütte, chef van het loodswezen. Geadm. loodsen: C. Reijeg, L.M.H. Wilmans, Jacob M. Samson, Salomon Samson.

Cursus. tot opleiding van machinistleerlingen bij het Dept. der K.V. De Beheerder der Koloniale Vaartuigen belast m.h. toezicht. De Hoofdmachinist belast met de leiding.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 71

Onderwijzers: J.H. Blekkingh, stoomerktuigkund., J.J. Weeda. warenkennis, werktuigkunde, natuurkunde, electriciteit, J.J. Punselie, smeden, bankwerken en draaien, J.D. Abercrombie, rekenen, stel- en meetkunde, teekenen.

Brandwezen.

J. Jütte, tijd. opgerbrandmeester, chef van het brandwezen, J.H. Blekkingh, tijd. adj.-opperbrandm., W.E. Weytingh, tijd. assistent van den opperbrandmeester, W.C. van 't Kruys, brannspuitmakersbaas, G. den Hagen, machinist bij de stoombrandwaterleiding, H. Komproe, bode. Brandmeesters: J. Reijnhout, Ths. Vaandels, J. Tammenga, G.E. Philipzoon, A. Salomons. J. Kaufmann, H.J. Diks, E.C.L. Eggers, F.A.J. Spong, A. del Castilho, F. Eyckmans, v., G.A. Hermelijn, N.M. Heyde, E. Leonel, S.C.L. Oldenstam, J. Consen, A. Fernandes, B.C. Samuels, R.A. Isselt, G. Vervuurt, J.F. Oldenstam, E.G. Hupsel, H. Salm, J.H. Gemert, L.J. MOnsanto, C.I. Gulpen, A.E. Arlaud, A.W. Degenaar, C.J.J. van der Kuyp, G.J. Vismale, M.J. Axwijk, W.J. MacIntosh, M.N. Boksmeer, H.G. Janssen, H. Spong, L. Albert, J.E. Bloeiman, J.E. Vijzelman, H. Crisson, D.I. Steenstra Toussaint, D.E. Benjamins, M. Wesenhagen, J. Wijnschenk, Ch. Samuels, E.G. Haaften, A.C. Hoekstra, K. Mönch, (v.). Onderbrandmeesters: A. Alstein, E. Alstein, B. Bilgen, J.L. Bouwman, R.L. Bulo, J. Cortes, E.J. Camtel, Alb. van Cornewal, E.G. Haaften. Ch. Hewitt, H.F. van Heydoorn, E. Klamer, L. de Vries, J.H. Komproe, C. van 't Kruijs, M.B. Magiel, J. Moltzer, F.Th. Monsanto, Ch. Emanuels, G. Karg, J. Doegel, A. de Miranda, M.J. Levy, J.J. Ong-A-Lok, G. Terzool, Ph.J. Ringeling, F. Rosheuvel, W.F. Reeberg, L.W.C. Polak, J.L.M. Burgzorg, Jacob M. Samson, J.C. Veira, George Spong, F. Schuitemaker, L. Zeegelaar, G. Samuels, J. Schenker, H.J.E. Tirion, M. Wesenhagen, E. Weiberg, D.E. Benjamins, J.v.d. Kust, K. Oostvriesland, J.A. Guljé, (v.), Egb. Bottenblij, J.C. van Ommeren, A. Wydh, R. Simons, Ch. de Vlugt, E.C. Braumuller, O.J. Wijngaarde, F. van Dijk, A Momes, G. Overeen, Ch. Faverij, (v.), S. de Vries, C. van Esch, E. Bulo, H. de Vries, Johan Meurs, P. Magnie, M. Jepsen.

Koloniale Spoorwegen.

Jhr. J.C. van Reigersberg Versluys, tijd. directeur. v., C. van Drimmelen wd., F.P. Pietermaat, J.C. Loman, J.Th. Eschbach, a. Schotel, (v.). S.J. Gomperts, tijd. ingenieurs, E.H. Piepers, verkeerschef, C.J.L. Petri, chef van tractie, J.A. Polak, Intendant, P.A. May, M.F.A. Lichtveld, commiezen,

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 72

S.F. de Vries, G. Veen, v., C. Santra, L. Pleysier, C.H. Kamphuis, J. Dongen, W. Thom. M. Renfrum, ploegb.-spoorl., S. Poortvliet. mach.-opzichter, T.J. Meurs, stationschef Paramaribo, G.F.A. Carstens, Stationschef Kwakoegron, J.G. Meurs, v., J.E. Wesenhagen, A. Fernandes, geneesheeren.

Mijn-Exploratie van Gouvernementswege.

Jhr. J.C. van Reigersberg Versluys, (v.) C. van Drimmelen, wd., tijd. leider, G. Duyfjes, (v.) E. Loth, tijd. ingen., Ch. Fernandes, tijd. boekhouder, C. van den Berg, tijd. intend., J.L. Gastmann, tijd. klerk, F.A. Millard.

Inspectie van den Landbouw.

Dr. C.J.J. van Hall, inspecteur v.d. Landbouw in W.-I.

Landbouwproefstation.

Dr. C.J.J. van Hall, directeur, Dr. J. Sack, landbouw-scheikundige, A.E. de Jonge, plantkundige, A.W. Drost, landbouw-assistent, J. Boonacker, landbouwleeraar, B. Bilgen, klerk.

Cultuurtuin.

J.R. Wigman, directeur, E. van Drent, opzichter, J.J. Marques. surnumerair.

Meteorologische Dienst.

Dr. J. Sack, Superintendant, J.V.E. Wijngaarde.

Boschbeheer.

W.A. Baron van Asbeck, houtvester bij het Boschwezen op Java en Madura, tijd. houtvester, E.K. Plasschaert. adjunct-houtvester 1e kl. bij het Boschwezen op Java en Madura, tijd. houtvester, W.M. von Thol, tijd. klerk, A.P. de la Brunetta, F. van Niel, tijd. opzichters, J.F. Guicherit, tijd. opnemer.

Land- en Zeemacht.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Schutterij,

W.L. Loth, Br. , O, , O, Bol. O., majoor-commandant, R.A.P.C. O'Ferrall, kapitein-adjud., J.H. Voet, kapitein, kwartierm. en offic. van kleed. en wap., S. da Silva. 2e luit.. adjud. v.d. Gouverneur, A. da Silva Pereyra, tijd. chirurg.-maj., M.J. Bromet. 2e luit., direct. v.d. muziek, S.H. Samson, S.M. Pos, J.H. Faverey, Th.E. Juda, F.C. Curiel, O. , kapiteins, W.F. van de Leuv, Alb. Bueno Bibaz, J.G. Samson Bzn., Th.J. Kampherbeek, S.M. Polak, 1e luits., J.A. Bueno de Mesquita, J.A. Faverey, A.W. Ezechiels, Th.A.V. von Normann, M. Jessurun, J.G. Kaersenhout, J.S. Swijt, 2e luits.

Raad van Administratie.

W.L. Loth, Br. , O. O. Bol. O. presid., S.H. Samson, J.H. Voet, secretaris.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 73

Stationsschip in Suriname.

Hr. Ms. Pantserschip ‘Gelderland’ doet als stationsschip voor West-Indië dienst en heeft als hoofdstation Curaçao. Eenige maanden in het jaar is de ‘Gelderland’ in de kolonie Suriname gestationneerd. Commandant en étatmajor van Hr. Ms. ‘Gelderland’. W.D.H. Baron van Asbeck, kapitein ter zee, commandant. H.A. Schoonhoven, kapt.-luitenant ter zee, M.H. Halewijn en P.H.D. Schuttevaêr, luitenants ter zee 1e klasse, K.A. Felders, O. Bender, W.E. Wolterbeek Muller. O.D.T. de Ridder, luit. t.z. 2e klasse, G.H. Poolman, K. Tadema, H. van Nie, L.J. van Rossen, adelborsten 1e klasse, B. van Utteren, officier van gezondheid 1e klasse, C.G. Tichelaar, offic. van gez. 2e kl.; G.A. Darij Ouwens, offic. v. Administratie 1e kl., N.F. Dijkema en C.C. Kriejer, adj. adm., C.J.O. Dorren, 1e Luit. der Mariniers, J. Holtmark van Dijklof, J.C. van der Ben, H.P. de Loenen, offic. mach. 2e kl.

Troepen en Garnizoen in Suriname.

J.H. Crena Uiterwijk, commandant, J.H.C.P. Boertje, 1e. luit. adjudant, J.J. Mac Kenzie, 1e luit.-kwartiermeester.

Garnizoen te Paramaribo.

J.H. Crena Uiterwijk, kapitein, H.M.W.L. van Bennekom, 1e luitenant.

Militair Gerechtshof.

Dr. E.A. Koch, offic. v. gezondh. 1e klasse, (v.), W.N. de de Koning, 1e luitenant, J. van de Winkel, gepen. kapt. kwartierm. in Ned. O. Indië, J.J. Mac Kenzie, 1e luit.-kwartierm., leden.

Administratie der Troepen.

De Commandant der Troepen, president, twee officieren, commissarissen en de 1e luit.-kwartierm., secret.

Militaire Geneeskundige Dienst.

Dr. E.A. Koch, officier van gezondheid 1e kl. R. , chef v/d milit. geneesk. dienst, O.A. von Königslöw, arts, A.E. Samson, C.J. de Vries Robles, P.Ch. Flu, tijd. offic. van gezondh. 2e kl., artsen, D.G.J. Bolten, belast met het beheer van het magazijn van geneesmiddelen, J.L. Heyl, apothekers 2e kl., W.A. Dawson, civiele apoth. en Arons, Schuitemaker, Bakker, leerling apoth. in het hospitaal werkzaam.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 J.H. Garnier (v), L.C. Cramer, wn. verbandmeester in het militair hospitaal. Administratie van het Militair Hospitaal. De commandant der Troepen en van het Garnizoen, belast met de contrôle van de administratie over het hospitaal in zijn geheelen omvang.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 74

Deze autoriteit is hiertoe bij Koninklijk Besluit benoemd, met machtiging zich daarbij, voor zoover hem dit noodig voorkomt, te doen bijstaan door den luit. kwartiermeester van het Garnizoen, J. van de Winkel, gep. kapit. kw. m.N.I.L., administrateur. H. Corsten, hospitaalschrijver, D.C. Schaap, gepensionn. Serg. Majoor en M.A.P. Visser, assistent-schrijvers. W.J. Finck, spijsverzorger, Th.E. Bleijert, magazijnm. in het magazijn van kleeding, Mevr. de Wed. Begemann, geb. Torchiana, ged. hoofdverpleegster. In de sterkte der troepen werden in 1907 tot 1 Aug. gebracht: 9 minderen, waarvan 6 minderen van voor memorie terug en 2 minderen van gedetineerd terug en 1 nieuwe aangenomen. Naar Nederland vertrokken: 2 1e luit. der inf. en 14 minderen; gepasporteerd 16, gegageerd 3, gedetineerd 2, voor memorie 11 minderen; met een briefje van ontslag weggezonden 3 inf., overleden 1 2e luitenant en 1 inf., als deserteur afgevoerd, (vermoedelijk verdronken) 1 inf., op nonactiviteit 2 officieren. Het Garnizoen was op 21 Aug. 1907 samengesteld uit: 14 officieren en 254 onder-officieren en manschappen, nl. staf 5 officieren en 8 onder-officieren; infanterie 3 officieren en 246 onder-officieren en manschappen; officieren van gezondheid 3, waarvan 2 tijdel., en apothekers 2. De heer O.A. von Königslöw, arts, is sedert 1902 in het hospit. werkzaam gesteld en vervangt den chef v/d Mil. Gen. Dienst, bij afwezigheid van dezen. 16 infanteristen als dienstdoende bij de gewapende politie en 15 onderofficieren en minderen boven de sterkte bij de telefoon. Ter verpleging in het Mil. Hospitaal waren 18 onder-officieren en manschappen; met verlof 3 infanteristen. Door den militair geneeskundigen dienst werden in 1906 9034 ziektegevallen behandeld, waarvan:

te Paramaribo in het militair hospitaal 7425 idem den buitendienst (gemidd.) 1192 op het fort Nieuw Amsterdam 51 op den post Nickerie 161 op den post Albina 205 _____ 9034

Van de behandelden in het militair hospitaal te Paramaribo waren 447 militairen of schepelingen van de zee macht en 8587 civielen (waaronder begrepen de schepelingen van de koopvaardijvl. en de beambten van politie).

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 75

Gedurende 1906 werden in de garnizoensapotheek 38650 recepten gereed gemaakt; daarvan komen op rekening van den binnendienst 22083 en van den buitendienst 16567; voor de militairen werden gereed gemaakt 7471 recepten, voor den cievielen dienst 31179.

Landmeters.

W.L. Loth, Br. . O. . R. Bol. Gouvernem.-landmeter, L.F.T. Horst. A.A. Dragten, C.E. Charlouis, J.M. da Costa, J. van der Lijke, R. Bol. O., H.J. van Ommeren, E.G. Samson, J.A. da Costa, R.F. del Prado, C.A.J. Struycken (v), W.S.A. Colaço Belmonte, E.W. van Emden, J.A. Putscher, E.H. Piepers, J.G. Jessurun, A.N.A. van Amson, H.G, Nieuwhuys(v).

Geadmitteerde Translateurs en Interpreteurs.

Engelsche Taal: S. Bueno Bibaz, J.M.S. Taferes, G.H. Samson, R.L. Worst, (v.) Fransche Taal: S. Bueno Bibaz. Javaansche en Maleische Taal: J. de Leon, J. Nahar. Portugeesche Taal: J. Rodrigues. M. de Freitas. Negerengelsche Taal: E.J. Arlaud, H.A.S. Comvalius J. Az., A.J. Monsanto, M.F.N. van Trigt, Th.J. Kampherbeek, J.L.J. Wolff, J.C.W. Brunings, L.M. Mendes, L.E. Nelson. J.W. Burne, L. Worst, C.C.C. Meriba, J.M.S. Tafares, H.J. Wolff, S.B. Gomperts, W. Gerding.

Eeredienst. Kerk.

Hervormde Gemeente.

Predikanten.

Ds. H. Buiskool, Ds. H. de Haan. J.R. Ritfeld, orgelist, J. Meriba, koster.

Kerkbestuur.

M.F.A. del Prado, R.G. Vervuurt, S.F. Duurvoort, P.M. Nahar.

Weesbestuur.

J.H. Wijngaarde, P.A. May, A.A. Heckers, H.E. Meyers.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Armbestuur.

J.G. Kaersenhout, voorz., L.M. Mendes, H.J.v.d. Leuv, secr., F. Oudschans Dentz.

Patronessen der weezen.

Mev. wed. Bos-Visser, R. , presid., wed. Erpenbeek - Muller. Mev. Muller-Douglas, mej. J. van Polen Hulleman, M. Stirling, A. Duurvoort, J. Sevenoaks, C. Erpenbeek.

Diakonessen-Vereeniging: ‘Liefdewerk’ der Herv. Gemeente.

Mev. wed. Bos - Visser, R. , presid., Mevr. Buiskool - Ates de Jager, penningm., Mej. P.J.G. Maij, secret.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 76

‘Stuiversvereeniging’ der Herv. Gemeente

(staat onder 't bestuur van Liefdewerk’).

P.A. May, kassier-boekhouder.

Hoofden der wijken: A. Mej. Veenendaal. B. Mevr. Wed. de Meza - Emanuels. C. Mevr. Wed. de Vries - Letsch. D. Mej. Godet. E. Mej. A. Soerel. F. Mej. A. Shields. 1e B.W. Mev Wed. Bos - Visser, R. . 2e B.W. Mev. Wed. Stolting.

De Vereeniging heeft hare eigen begraafplaats, Lina'srust, waarvan H.J. Hennip opzichter.

Collectanten-Vereeniging ‘Bijstand’ der Herv. Gemeente.

N.T.A. Arlaud, voorz., A Samson, secret., H.G. Ellis, comm., G. Terzool, N.L. van Charante (v.), J.A. Nieleveld, H.J. Brunings, N. Nahar, F. Bruyning, A.J. Wijngaarde, en R.G. Guicherit, leden.

Gemeente-Naaischool.

Mevr. wed. Bos - Visser, R. , hoofd der school, mej. Soerel, Godet, E. May, J. Rhenardus, Roelem - Samson, Guicherit, Philipszoon.

Naai- en Breischool voor weezen.

Mej. N. Price, leeraares.

Naaivereeniging ‘Dorcas’.

Mevr. Buiskool. mevr. de Veer, mevr. Muller - Douglas, mej. C. Price, mevr. Doyer, mevr. Meyers, mevr. van der Meulen.

Bij 's Landsgrond Boniface heeft de Gemeente 1o. een Bedehuis ‘Annetta’

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Bestuurders.

Ds. Buiskool. presid., J. Tammenga, secr., R.A. Tammenga, penningm., T. Veldhuizen, H. van Ravenswaaij, T. van Dijk Veldhuizen Jr.

2o. eene Zondags- en Bewaarschool. Onderwijs wordt gegeven door mej. N. Samson, en J Vervuurt.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 77

Evangelisch Luthersche Gemeente.

Predikant

Ds...... Ds. H. Buiskool, wd., Voorzitter van den Kerkeraad.

J.N. Helstone, orgelist, J.R. van Heydoorn, koster.

Ouderlingen.

F.C. Curiel, O. , voorz., J.A. Faverey, kerkrentmeester, R.J. Gravenberch, secret., Th.J. Kampherbeek, eeredienst, P.A. Bruggemann, kerkmeester.

Weesvoogden.

G.S. van Amson, voorz., J. Noordbergh, penningmeester, M.J. Samson, J.S.J. Fernandes en A.G. Putcher, secretaris.

Diakenen.

A.L.J. Hiemcke, voorz., A.F.W. Kampens, secr., A.L. van Amson, L.F. Voet, W. Engelbrecht, penningm.

Collectanten.

C.E.R. Libanon, voorz., A.C. Thurkow, secr. J.F.H. Petzoldt, penningm., E.M. Treurniet, commiss.-bibliothee., A.L. Treurniet, R.E. Polak, E.J.J. Samson, Ch. de Vries, J.F. Matroos en E.A. Zschuschen.

Dames-Diakonessen.

Wijk A. Mevr. wed. van Gogh - Reeder. mej. P. Abendanon, mej. M. Samson. Wijk B. Mevr. wed. Wessels - Reyeg, mej. E. Nob. Wijk C. Mevr. Horst - Wildschut, mej E. Slengarde. Wijk D. Mevr wed. Brunings - Oehlers, Dennert - van Kamen. mej. E. Reyeg.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Wijk E. Mevr. wed. Curiel - Kruse, mej. Muller, mej. J. Abendanon. Wijk F. Mej. W.G.C. Telting. mej. C.S. Emanuels, mej. E.C. Lutz. 1e B.W. (Combé) Gezusters van Glaanen Weijgel. 2e B.W. Gezusters Halfhide.

De heer R.J. Gravenberch fungeert als secret. van dit college.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 78

De Gemeente heeft; 1o. eene kinder-bibliotheek, onder toezicht van Mevr. wed. van Alphen-Nassy, mej. M. Slengarde, J. & B. Voet; 2e. een Zondags-school, onder leiding van Ds. H. Buiskool, en de dames C. & J. Bouman. Voor den zang de heer A. Coenen.

Roomsch Katholieke Gemeente.

Mgr. J.C. Meeuwissen, tit. Bisschop van Pruza, Vicarius Apostolicus van Suriname.

Dienstdoende Geestelijken.

St. Petrus en Paulus Kerk: L. Verheyen, rector, B. Wassink, C. van Coll, R. , G. Eysink, O. , A. Nederveen, J. Walle, L. Luykx, A. Verheggen, W. Austermöller.

St. Rosakerk: A. de Kuyper, A. Nuyten.

St. Bonifaciuskerk: A. Koopmans, J. Franssen.

St. Alphonsuskerk: C Verheyen.

St. Antoniuskerk: L. de Swart.

Evangelische Broeder-Gemeente.

Hoofdvoorstanders.

R. Voullaire, A. Schärf

Kerk- en Armbestuur.

R. Voullaire, voorz., ...., vice-voorz., A. Schärf, G. Stolz, G. Freytag.

1o. Groote Stadskerk: F. Kuhnt, J. Clausen, leeraren. Raadsleden: F. Kuhnt, voorz., L.E. Nelson secr., J. Clausen, E.J. Themen, D. Samins, A.F. de l'Isle, J.J. Zinhagel, F.J. Krenten, J.A. Hudrison, W. Velder.

Orgelisten: J.C. Ritfeld, A. Plet, M. Doesburg.

2o. Noorderstadskerk a/d Gravenstraat: H. Barth, Th. Müller, leeraren. Raadslieden: H. Barth, voorz. en wd. secr., C.J. Monzanto, R.C. Naarden, Th.H. Nede, R.L. Rahan, Ch.N. Zeist, G. Zesbarg. Zondagschool: Zondag, 10 u. 250 kinderen, 11 onderwijzers.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 3o. Zuiderkerk aan de Saramaccastr.: A. Lehman, leeraar. Raadslieden: A. Lehman, voorz., R. Elstak, secr., G. Wartenberg, Ch. Perls, J. Wong Lun Hing, E. Haaften, Ch. Riever, J. Bane.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 79

4o. Kerk aan de Rust en Vredestraat: G.W. Stolz, leeraar. Raadsleden; G.J. Plet hulpzendeling, J.G, Wagenaars, hoofd der school, L.R. Burke, H.L. Olff, J. Barends, N.P. Roepel, J.C. Vrijmanzoon, C. Holband, M.J. Manboef, S.B. Iwitt, P.C. Leitis, J.L. Zwiten, A.M. Dijker, E.T. Meslie, F.R. Oliveira, P.S. Zorg, M.J. Biffé. T.J. Reiker.

5o. Kerk aan de Wanicastraat: G.A. Freytag, leeraar, L.A. Muringen, hulpzendeling.

Raadsleden: G.A. Freytag, voorzitter, J.Ch. Sarucco, secretaris, L.A. Muringen, J.F. Monkow, A.F. Kambel, F.A. Graaf, G.T. Keeks, R. Heijl. J.L. Boutelle, A.C. Piqué, N.M. van Engel, P.A. Duijsker, R.R. Ling, J.M. Lobato, D.J. Roosmans, C.F. Couvreur, E. Ajap-Ajoe, W. Dover, G.A. Blaaspijp, H.A. Comvalius, G. Williams, J.N. Rijsel, J.A. de Lom, F.Ch. Naharen, Th.H. Reding, H.L. Rijsel, N.C. de Parra. Orgelist: P.N. Goedhart,

6o. Kerk op Combe: F. Gärtner, leeraar, S. van Maalsen, katechiseermeester.

Raadsleden: J.R. Norden, S. van Maalsen, A. IJzer, L. Scholtsberg, A. Amersfoort, Ch. Jonkers, J. Duwant, F. Repman, S. Angie, A. Glad. Orgelist: J.R. Norden. Christelijk Jongelings-Vereeniging. Ledental: 54 - Dominestraat C 30. - Bestuursleden: P.A. Schumann, voorzitter, M. Lienk, secretaris, W. Scheele, bibliothecaris. H. Riehmann, penningmeester, J. Baal, L. Redan, J.W. Polanen. Knapen-Vereeniging: Timotheus Beschermheer: C.R. Frowein Jr. H. Marusau, voorz., C. Anijs, secretaris, J. Klein, penningm., H. Radjiman, bibliothecaris. Kinder-Vereeniging: Samuel. ledental 40. Meisjes-Vereeniging: der Evang. Br. Gem. ledental 35.

Israëlitische Gemeenten.

I. Ned. Port. Israël. Gemeente.

P.A. Hilfman, Leeraar, Sal. I. Levie, Voorbidder.

Kerkeraad.

Jaar v. aftr. R. Bo. de Mesquita voorz. 1908 J.E. Abarbanel, ond. vz. 1910 David da Costa 1909

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 1912 Michel A. d'Fonseca 1909 Jos. B.L. Nassy 1910 Saml. Jos. Robles 1908 E. Fonseca 1912 Izak J. Bo. de Mesquita 1911 Carel Nahar 1911

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 80

College van Parnassim (Dag. Best.)

D. da Costa, voorz., Elie Fonseca en M.A. d'Fonseca.

Armbestuur.

J. de Leon. voorz., J.B.L. Nassy, penningm., Evert Bueno de Mesquita, secret., A.S. del Castilho, A.A. Aletrino, A.S. Fernandes, Commissarissen.

S.D. Fernandes, secretaris en ontvanger. J.B. Arias, koster. M.D. de Robles, direct. der begraafpl.

Commissie belast met het toezicht op de gewijde Kerkkleeden.

P.A. Hilfman, eere-voorzitter, en de dames E. Fernandes - Salomons. H. Bueno Bibaz, J.J. Fonseca - Robles, J. Fernandes - - del Castilho, B. Abarbanel - Robles, R. Fernandes - Swijt, G. Bueno de Mesquita - de la Parra, R. Fonseca - Morpurgo, J. Nassy - de Vries.

II. Nederlandsch Israël. Gemeente.

Jacob S. Roos, rabijn, (v.), J. de Wilde, voorbidder.

Kerkeraad.

Jaar v. aftr. M.P. Heilbron, voorz. 1910 M.O. Salomons Azn., ondervoorzitter 1910 S.M. Pos 1910 A.A. Samuels 1907 J.A. van Emden 1907 S.M. Polak 1907 I.S. Levie 1907 A. Haas 1907

Kerkbestuur.

M.O. Salomons, Azn., voorz., S.M. Polak, J.S. Levie.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Armbestuur.

S. Taytelbaum, voorz., S.H. Pos, penningm., B. Ezechiels, secretaris, S.A. Oppenheimer, A.Ph. Samson, Hartog J. Levie, commissarissen, S. de Vries Jz., secretaris en ontvanger. Wed. M.H. Heijmans, geb. Abarbanel, koster, Jacqs. Wijnschenk, assist., B.J. Samson, Br. Med. , direct. der begraafpl.

De Vrije Evangelisatie (Free Gospel Hall).

Bestuur.

B. de Jonge, presid., H. Pauw, J. Telegraaf, H Zwiggelt, Voor deze gemeente wordt het Evangelie in de Hollandsche taal verkondigd. Deze Vereeniging heeft: 1o. eene Zondagsschool: onder leiding van Mej. M.E. Stuger, N. Alvares en J. Blufpand.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 81

2o. eene Christelijke Jongedochters-Vereeniging: onder leiding van de dames N. Alvares en Th.J. Asdot. 3o. Dorcas-vereeniging: onder leiding van de dames W.M. Knoch, E.W. da Costa en N. Kreps. 4o. Straatprediking: onder leiding van H Zwiggelt en S. van Eer. 5o. eene Naaischool: onder leiding van de dames N. Alvares, M.E. Stuger, Th.J. Asdot, A. Alvares, Th.E. Velthoek en F. Vanenburg.

Surinaamsche Evangelisatie-Vereeniging.

C.F. Rier, voorganger.

Voor deze gemeente wordt het Evangelie in de negerengel. taal of ook wel in het nederl. en het engelsch verkondigd. De Vereeniging maakt sedert 27 Aug. 1902 deel uit van het Genootschap der Baptisten in Demerara en in Amerika.

De Evangelisatic ‘Ebenhaezer’.

Hoogestraat La. E. No. 33. F.C. Vrugtboom, voorzitter, N.C.J. Neus, secretaris, B.J. Malsem, penningmeester. Voor deze Gemeente wordt het Evangelie in de Hollandsche, Engelsche en Neger-Engelsche talen verkondigd.

Scholen.

Gouvernementsscholen.

Normaalschool.

Aantal leerlingen op 31 Decr. 1906: 40 nl.: op den 1n cursus 4 mannelijke en 10 vrouwelijke. op den 2n cursus 4 mannelijke en 22 vrouwelijke. _____ Totaal 8 mannelijke en 32 vrouwelijke.

J.J. Heilbron, R. , directeur, E.B.J. Luitink, R. Fabriek, P. Enuma, T. Nawijn, K. van der Meulen, onderwijzers, S. del Castilho, onderwijzer in het teekenen.

Openbare School voor U.L.O. a. Hendrikschool.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Aantal leerl. op 1 Aug. 1907: 133 jong. en 76 meisj., totaal 209. J.J. Heilbron, R. , dir., tijd. onth., E.B.J. Luitink, tijd. dir., R. Fabriek, P. Enuma, mej. E.M. Heilbron, M.G. Boekhoudt,

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 82

T. Nawijn, J.A. Jessurun, leeraren, K. van der Meulen, tijd., J.W. Lobato, J. Abarbanel (v.), H.P. Dieulefit, D.S. Fernandes, tijd., onderwijzers, Mej. C.G. Price, gequal. onderwijw. in handwerk., J.N. Helstone, onderw. in/d. zang, W.J.L. Cramer, tijd. onderw. in het teekenen, G.v. Dien Jr., leeraar in het boekhouden, A.E. van Hoop, concierge. b. Van Sypesteynschool. Aantal leerl. 1 Sept. 1907: 154 jong. en 47 meisjes, totaal 201. Th.E. Juda, hoofd der school. K. van der Meulen, tijd. onth, G.A. Bergen, C.J. Faverey, tijd., C.M.M. de Vries, J.-A. Jessurun, tijd onth., mej. M. Evertsz, mej. E. Juda, mej. J.H.H. de Granada, mej. E.C. Bueno de Mesquita, tijd., mej. F. Ellis, A.J. Chateau, mej. G. Wildeboer, tijd., onderw. J.N. Helstone, onderwijzer in den zang.

Openb. Scholen v. gewoon lager onderwijs. a. Willemschool. Aantal leerlingen op 1 Sept. 1907: 382 jongens. J.M.M, de Vries, hoofd der school. J.D. Abercrombie, J.R. Rellum, mej. J.H. Rens, M.J. Goudberg, mej. M.C. van Ommeren (v.), mej. H.W. Polak, mej. M.C.O. Nemelc, A. Barend (v.), D.S. Fernandes (tijd. onth.), C.A. Biervliet tijd., mej. R.H. Samuels, tijd., A.T. Calor. tijd., onderw., J.N. Helstone, onderwijzer in den zang. b. Emmaschool. Aantal leerlingen op 1 Sept. 1907: 195 meisjes. J.R. Thomson, hoofd der school. C.J. Faverey, tijd. onth. onderwijzer, mej. L.A.E. Labadie, mej. P.M.A. Sanches, mej. G.E. Dragten, mej. M. Hupsel. mej. E. de Granada, Wed. G.P. Meijer - Oliviera, mej. J.E. Tjon-Akien, mej. A.A.C. van Bazel, onderw., J.N. Helstone, onderwijzer in den zang. c. Westerschool. Aantal leerl. op 1 Sept. 1907: 93 jong. en 70 meisj., totaal 163. G. Petzoldt, hoofd der school. W.J. Hupsel, mej. J.M.v. Amson, mej. A. Polak, tijd., J.N. Polanen, tijd., onderwijz., J.N. Helstone, onderw., in/d. zang. d. Wilhelminaschool. Aantal leerlingen op 1 Sept. 1907: 273 meisjes. J.T. de Miranda, hoofd der school. B. Jessurun, mej. E.A. Wilmans, mevr. C.M. Jessurun - Ringeling, mej. L.A. Bartelink, F.T. Couvreur, mej. A. Gomperts, mej. H.C. van Leesten, mej. C. Pos, tijd., onderwijzer, J.N. Helstone, onderwijzer in den zang.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 83 e. Oranjeschool. Aantal leerl. op 1 Sept. 1907: 129 jong. en 184 meisj. totaal 403. A.A. Heckers, hoofd der school. M.A.P. Rhenardus, J.J.K. Barra, mej. O.M. Engelbrecht, mej. P.J.M. Zaal, mej. A. de Vries, J.H. Robles, mej. J. Waller, mej. M.J. Samson, mej. C.E. Simons (tijd.), mej. E. van Niel (tijd.), C.R. Jessurun (tijd.) onderw.

Bijzondere scholen.

Aant. leerl. Jong. Meisj. Totaal Mej. P.J. May op 1 Sept. - 63 63 1807 Mevr. op 1 Sept. 14 28 42 Schipper-Zaalberg 1807 Mej. M.E. op 1 Sept. 22 22 44 Brandon 1807 ______Totaal 36 113 149

Bewaarscholen op ulto. December 1906.

De Evang. Broedergem. voor kinder. van 277 onvermogenden De R.K. Geestelijken voor kinder. van 321 onvermogenden De R.K. Geestelijken voor andere 130 kinderen onvermogeden Verschillende particulieren (de demes 352 M.M. Taylor, A.S. Halfhide, J. Schoon, N. Alvares, S. Conradi, E. Axwijk, N. Samson, P. de Meynard, Gez. Lichtveld. T. Abrahamsz, en de heer A. Johnson. _____ Totaal 1083

Scholen der Roomsch Katholieken.

St. Petrus en Paulusschool - Gravenstraat.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 G.A. van Tooren, hoofd der school. Afdeeling A. Uitgebreid lager onderwijs. Aant. leerl. op 1 Aug. 1907: 253. H. Ruyter, A. Salomons, C. Mutsaarts, onderwijzers.

Afdeeling B. Gewoon lager onderwijs. Aantal. leerl. op 1 Augs. 1907: 426. F. Kusters, H. Pronk, L. Bergrok, G.E. Essed, J. Hanrath, W. van Kanten, L. Kwist, C. Jessurun, J.M.J. Monpellier, A. Koenen, onderwijzers.

Clemensschool - Kwattaweg.

Aantal leerl. op 1 Aug 1907: 132 jongens. C. Verheyen, hoofd der school. R. Chandler, J. de Vries, Ph. Burgos, onderwijzers.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 84

St. Josefsschool - Wanicastraat b/d Boniface Kerk.

Aantal leerl. op 1 Aug. 1907: 258 jongens.

Johs. van Nunen, hoofd der school.

E.J. Vinken, L. Leygraaf, F.J. van Eerd, H. Chocolaad, Ph. Redmond, R. Bibaz, onderwijzers.

St. Louiseschool - Gravenst. (U.L.O.)

Aantal leerlingen op 1 Aug. 1907: 279 meisjes.

Mej. M.M.C. van den Burg, hoofd der school, bijgestaan door 8 onderwijzeressen.

St. Annaschool - Gravenst. (G.L.O.)

Aant. leerlingen op 1 Aug. 1907: 398 meisjes.

Mej. D.C. Peeters, hoofd der der school.

Mej. J. Kuypers, A. van Amson, B. Triebels, L. van Amson, L. Meijer, J. Raven, J. Maas, P. Hermelijn, S. Gomperts, onderwijzeressen.

St. Rosaschool - Burenstraat.

Aantal leerl. op 1 Aug. 1907: 197 meisjes.

Mej. M.H. van Lammeren, hoofd der school.

Mej. J. Muller, E. de Meijnard, M. van Ruijkhoven, A. Huiswoud, onderwijzeressen.

St. Joseph - meisjesschool - Pontewerfstraat.

Aantal leerl. op 1 Aug. 1907: 71 meisjes.

Mej. A.P. Ooninckx. hoofd der school.

J. Simons, onderwijzeres.

Scholen der Evangelische Broeder Gemeente.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Commenius-School (Jongensschool a/d Dominéstraat.)

Aant. leerlingen op 1 Nov. 1907: 677 jongens.

C.M. Themen, hoofd der school.

R.A.P.C. O'Ferrall, Th.A.C. Comvalius, S.D. Tjan-A-Hok, A.M.T. Oostburg, E.A. Elstak, S.F. Freijmersum, E.A. Cabell, J.A. Wellis, Ph.J. Kaersenhout, E.G. Marengo-onderwijzers, Mevr. C.R.T. Coppenaal Putscher, Mej. E.A.B. Cramer, T. Ringeling, A. Rank, A.J. Buillab, H.M.E. Abercrombie, en A. Samson, onderwijzeressen, A.G.M. Plet, en. L. Abrahams, kweekelingen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 85

2. Zinzendorfschool. Meisjesschool a/d. Gravenstraat

Getal leerlingen op 1 Nov. 1907: 527 meisjes. E.A.J. Themen, hoofd. J.C.W. Leeuwin, J. Burside, Th. Nede en T.J. Vink onderwijzers. S. Vries, A.D. Nijon, E. Haarloo, A.P. Reeberg, S.L. van Lier, H.A. Arlem, L. Reijeg, M. Vanier, A.M. Clemen, E. Alvares, H.G. Meriba, L.G. Homoet, J.M.G. van Bazel Dekker, onderwijzeressen.

3. Rust- en Vredeschool.

Getal leerlingen op 1 Nov. 1907. 110 jongens en 112 meisjes, totaal 222. J.G. Wagenaars, hoofd der school. E.H. Meye, H.S. Monkou, Rh. van Windt, W. Iron,. W. van Eijma, H.C. Spalburg, S.J. Daniels onderwijzers, Mej. A.T.J. Balgen, handw.

4. Wanicaschool.

Getal leerlingen op 1 Nov. 1907. 136 jongens en 124 meisjes, totaal 260. J.J. Monkau, hoofd, W.L. Vervuurt, J.C.T. Anijs, H.J.T. Duijsker onderwijzers, mej. H.M. Neumann, A. Brewster, onderwijzeressen, P.A. Wehl, C.A. Frowein, R. Spalburg, kweekel., mej. J. Monsanto, handw.

5. Combéschool.

Getal leerlingen op 1 Nov. 1907: 73 jongens en 48 meisjes, totaal 121. E.R. Norden, hoofd, onderw.: A.L. Waaldijk, J.M. Varensteijn, H.M. Rahan onderwijzers, D.G. Boldewijn, kweekel. mej. G. Rijhiner, handw.

De Christ. Scholen de Vrije Evangelisatie.

1o. School voor U.L. Onderwijs.

(Gravenstraat B 58a). Aantal leerlingen op 1 Aug. 1907: 163. B. de Jonge, hoofd der school. J.M. Blufpand, onderwijzer, mejuffr. W.M. Knoch, Th.J. Asdot, M.E. Stuger, H. de Sanders, onderwijzeressen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 2o. Fröbelschool (Gravenstraat).

Aantal leerlingen op 1 Aug. 1907: 45. Mej. N. Alvares, directrice, mej. Alvares, onderwijzeres, mej., A. Nijon, kweekelingen.

Geneeskundige School te Paramaribo.

Dr. H.D. Benjamins, R. , (v.) Dr. J. Sack warn. C.B.C. leeraar in de natuurk. Dr. J. Scholtens arts. leeraar in de bijzondere pathologie en therapie, de gerechterlijke geneeskunde en klinische oefen. aan het ziekbed (kliniek).

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 86

O.A. von Köningsloôw, leeraar in de ontleedkunde, weefselleer, ziektekundige ontleedkunde. Dr. J. van West, O. , leeraar in de verloskunde, gynaecologie, oefen. op het phantôme en klinische oefen. aan het ziekbed. Dr. G. Vanier, leeraar in de algem. pathologie, geneesmiddelleer, physiologie en de beginselen der gezondheidsleer. Dr E.A. Koch, leeraar in de algemeene speciale en operatieve chirurgie, oogheelkunde en klinische oefeningen aan het ziekbed. D.G. Bolten, leeraar in de scheikunde, (anorganische, organische en analytische) chem. diagnostiek en bakteriologie. J.L. Heyl, leeraar in de plantkunde, kennis der geneeskrachtige planten, beginselen van dier- en delfstofkunde, pharmacognocie en artsenijbereidkunde.

Pharmacopée-Commissie.

Dr. J. Scholtens, arts, lid en voorzitter, Dr. G.J. Vanier, arts, D.J.G. Bolten, mil. apoth., A.L. van Amson, R.C. Buth, burg. apoth., als leden.

Ambachtsschool te Paramaribo.

Bestuur:

A.A. ter Laag, voorzitter, C.M.H. Kroesen, R. , ondervoorz., H. Salm, secr., W.R. Menkman, penningm., te zamen vormende het Dagelijksch Bestuur. Dr. H.D. Benjamins, R. , C. Bol. O., C. van Drimmelen, R. , J. Jütte, A.M.W. ter Laag, W.L. Loth, Br. , O. , R. Bol. O., M.F.A. del Prado, Jhr. J.C. van Reigersberg Versluys, J. da Silva, A. Voland, Dr. J. van West, O. , A.G. van Wieringen, R. , E.F. da Costa, A. van 't Hoogerhuys, leden. Chr. J. Booms, directeur, belast met het onderwijs in bouwkunde, hand- en rechtlijnig- en bouwkundig teekenen en boekhouden, J.W. Lobato, onderwijzer in rekenen en Ned. Taal, E. Leonel, in timmeren...... , Algebra en Meetkunde, Natuur- en Werktuigkunde, Caprino, in metselen. De inrichting geniet gouvernements subsidie.

Koloniale Bibliotheek, Koloniaal Museum.

Dr. H.D. Benjamins, R. , C. Bol. O. (v.) J.J. Heilbron, wd. Inspecteur voor het Onderwijs, directeur; G. Wildeboer, Z.M , custos v.d. Kol. Bibliotheek en het Koloniaal Museum. De commissie ter overweging van den maatregel tot verbetering van den ongunstigen toestand, waarin de koloniale bibliotheek, wat de localiteit aangaat, verkeert, bestaat uit: den inspecteur voor het onderwijs, lid en voorz., de heeren: H. Buiskool, C.R. Frowein, W.L. Loth en E.B.J. Luitink, leden, T. Oudschans Dentz, lid tevens secretaris.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 De Bibliotheek en het Museum zijn voor het publiek open elken dag des voorm. van 8-12 uur, behalve 's Zaterdags.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 87

‘Eenige inrichtingen voor Zeevaartkundig onderwijs’ in Nederland, die van belang kunnen worden geacht voor Jongelieden woonachtig in Suriname(*).

Amsterdam:

Vaderl. fonds ter aanmoediging van 's lands zeedienst.

Kweekschool voor de Zeevaart. Beschermvrouw: H.M. de Koningin. Mr. H.S. van Lennep, voorz. J.F.Th. van Valkenburg, secr. G. Doncker, Kommandant, Com.-Coresp. te Paramaribo. A.J. Baron Schimmelp v.d. Oije.

Zeevaartschool, verbonden aan het zeemamshuis te Amstebdam.

A.J. Baron van Geen, voorz. B. Nierstrasz, secr. J. Vinck, penningm. L.C. Rovers, directeur.

K.N. zeil en roeivereeniging, Amsterdam.

Matrozeninstituut. L. Roosenburg, voorzitter. S. Bakker, secretaris. W. Eisma, Kommandeur.

Vereeniging kweekschool voor machinisten Amsterdam.

P.E. Tegelberg, voorz. W. Spakler, vice-voorzitter. A.D. Zur Mühlen, secr.-penningm. J.W. Visser, directeur.

Rotterdam:

Zeevaartschool te Rotterdam.

E.J. Hoos, directeur. W. Noorduyn, pl. verv. dir.

(*) Zie achter Uittreksels uit de Statuten.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Academie van beeldende kunsten en technische wetenschappen te Rotterdam.

Machinisten Cursus. A.D.F.V. Lichtenbelt, hoofd.

Willemsoord, Helder:

K. instituut v/d marine te Willemsoord (opleiding tot zeeofficieren.)

Kapitein ter zee G.F. Tydeman, Commandant.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 88

Zeevaartschool te Helder.

Onder toezicht van de Commissie van Toezicht op het M.O.: A.C. Roem, voorz. N. Koers, secr. Th.C.W. van Mierlo, wd. dir. Hellevoetsluis:

Marine-machinisten-school. bestemd tot opleiding van jongelieden tot maschienist bij de K. Marine, te Hellevoetsluis. Kpt.-Luitenant ter zee F. Smit, Commandant. Leiden:

Vereeniging tot instandhouding en bevordering van bloei der kweekschool voor zeevaart te Leiden.

Opger. 1 Januari 1856. Goedgekeurd bij K.B. van 9 Juni 1902. No. 33, Prof. Dr. M.J. de Goeje, voorz., J.C. Stam, penningm., M.J. van den Worm, secr.-dir. Delfzijl:

Zeevaartschool opleiding van stuurlieden der koopvaardij.

J.E.J. Eijbergen, voorz. Dr. C.V.J. Trip, secr. penningm. K. Prakken Jzn., dir. Vlissingen:

Vereeniging ‘zeevaartschool’.

Stuurlieden en Marchinisten cursus. S. Visser, directeur...... secretaris. Statuten goedgekeurd bij K.B. 27 Febr. 1903 No. 11 (St. Cour. 27 Nov. 1903, Gew. bij K.B. 21 Febr. 1905 No. 14 (St. Cour. 23 Mrt. 1905 No. 70.)

Nederl. vereeniging ‘onze vloot’.

Doel: kennis van en belangstelling in de Nederl. Zeemacht aan te kweeken en te versterken bij alle Nederl. Onderdanen in het Moederland, in de Koloniën en in het Buitenland. A.G. Ellis, voorz.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 J.D. Baron van Wassenaer v. Rosande, vice-voorz. J.v.d. Elst, secret.

Vereeniging, ‘Het Nederl. zeewezen’.

Opger. 1901. Doel: Kennis te verspreiden van en belangstelling te wekken voor het Nederl. zeewezen in d. meest uitgebreiden zin in alle kringen van de Mij. D.F. Schuurleer, voorz. W.v.d. Slooten, penningm. J.H. Ketjen, secr. W.F. Margadant, redacteur. Corresp. lid. te Paramaribo: J. Jütte.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 t.o. 89

Indianenkamp. (Uit Suriname in Beeld.)

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 89

Districten. Geschiedenis van de Plantages in de Kolonie Suriname zooals ze oorspronkelijk verdeeld waren in Series en Nummers.

Bij de Concessie der Domeinlanden in de 16e, 17e en 18e eeuw werden de Divisies geregeld in Secties of Districten die in Series genummerd werden van af Letter A.B.C.D.E.F.G.H. en I. Elke concessie in genoemde Series ontving een volgnummer van het toenmalige Gouvernement als naam, ter aanduiding der onderscheidene plaatsen en de Concessionarissen gaven naar believen, onder goedkeuring van het Gouvernement, namen aan hun ondernemingen. Letter A b.v. ligt in de Surinamerivier enz. enz. en begint met No. 1 Nw. Amsterdam, No. 2 Voorburg, No. 3 Susanna'sdaal, No. 4 Belwaarde, No. 5 Lust en Rust, No. 6 Dordrecht, No. 7 Jagtlust, No. 8 Meerzorg, No. 9 Verlaten, No. 10 Peperpot enz. enz. Letter B begint No. 1 Leonsberg, No. 2 Clevia, enz. enz. No. 14 Beekhuizen enz. enz., No. 17 Tout lui faut enz enz. Letter C...... ? Letter D in de Cottica, rechteroever No. 1 Clarenbeek, enz. No. 34 Monsort in de Perica, enz. Letter E in de rivier Beneden Commewijne, rechterhand bij het opvaren, enz. enz. en begint met No. 1 Zoelen, No. 2 verlaten, No. 3 Geertruidenberg, No. 4 Marienburg, No. 5 verlaten, No. 6 Leliendaal, enz. enz. Letter F aan dezelfde rivier links tot in de Matappica en Warappakreek en begint met No. 1-4 verlaten, No. 5 Pieterszorg, No. 6 Lust en Rust, No. 7 Rust en Werk, No. 8 Einde Rust, No 9 Johannisburg, enz. enz. (No. 6 en 8 behooren aan plantage Rust en Werk) Letter G...... ? Letter H aan de rivier Saramacca, beide oevers van af de zeekant, No. 1 Kent, No. 2 Caledonia, No. 3 Concordia, enz. enz. Letter I in het District Coronie, Lotlanden van af No. 1 enz.

Korte overzicht van letter C.

Het omzetten der enkele koffie-plantages in suiker was in 1840 voltooid. En werd een aanvang gemaakt met het verlaten van de kleine watermolens door de bevolking over te brengen naar stoomsuiker molens, zoodat reeds in 1850-1855 slechts en suiker-plantages overbleven, waarvan 5 met stoommachines 1813 met waterwerken. De plantage eigenaars waren meest allen Nederlanders en enkele Fransche en Engelsche genaturaliseerden. Door het

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 90 gemaakt Fortuin vertoefden meest allen volgens de nieuwe mode in Europa, de plantages overlatend aan de onbeperkte volmacht der Administrateurs, die aan de beurt waren om Fortuin te maken. Tusschen 1862-1872 vervielen wegens niet vol te houden concurrentie met de oude molens nog 10 dezer plantages en van de 11e plantage Rosenburg, toebehoorende aan de familie J.A. van Sandick, die reeds lang in Europa verbleef, brandde onverwacht de geheele molen met suikerhuis vol suiker enz. enz. geheel af tijdens directeur van Weede. De heer Abendanon, President der Surin. Bank, vertrok toen onder een goeden indruk naar Nederland, om die plantage tot een onderneming van de Nederl. Handel Maatchappij te maken, doch stierf plotseling halverwege naar Param.(1). De familie Ellis annexeerde de rietaanplanting voor Goudmijn, die later afwisselend van hand tot hand ging en slechts door het verkrijgen van goedkoope arbeiders in den omtrek kon worden volgehouden met een beperkt werkkapitaal. Van de 7 overgebleven plantages bleef Goudmijn het langst, die toch ook eindelijk moest worden prijs gegeven, doordien de oude molen ten lange leste bezweek. Het riet werd afgemalen in 1895-1896 door Mariënburg. Het verlaten van deze suikerstaat bracht een geheelen ommekeer in het levensbestaan der kleine landbouwers in den geheelen omtrek, die zeer gehecht waren aan deze plantage en dikwijls zwaar werk leverden voor een matig loon, vooral tijdens de directeurs A. en M. Lionarons, IJvel en Reeberg, allen nu wijlen. De laatste gebruikte het volgende systeem, om groote werken te doen uitvoeren. B.v. een nieuw veld riet moest aangelegd of een zware verplanting moest plaats vinden, zoo maakte hij zelve eene begrooting, en het werk werd in accoord opgedragen aan de landbouwers, die altijd een paar f 100. - lager accordeeren. Het gemiddelde van het te min geaccordeerde werd als toegift door Directeur en Beheerder bijgegeven. Dit wekte groote liefde voor de zaak, die voor hen onmisbaar werd.

Korte overzicht van letter D.

Het sloopen van de bloeiende kleine koffie plantages nam sterk toe tusschen 1830-1850. De arbeiders van een beperkt aantal akkers met koffie Arabica, die minder dan 30.000 kilo produceerde(1), werden op last van de Administrateurs meestal naar suikerplantages overgebracht(2).

(1) Kort te voren nam hij afscherd van de ruime gastvrijheid der familie Ellis op Goudmijn. (1) 300 balen. (2) De overplaatsingen geschiedde meestal met verzet, waardoor militaire demonstraties telkens noodig werden.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 91

De koffieprijs daalde toen van 80 op 60 cents per Amsterdamsche ponden, dus zoo wat van f 240. - tot f 180. per baal, terwijl muscovado suiker een gewilde beursartikel was en schommelde tusschen de f 200. - tot f 250 - per oxhoofd. De meesten der eigenaren waren reeds toen in Nederland gevestigd om van het in Suriname gemaakt fortuin te genieten. De Administrateurs die meest uit Nederlanders bestonden hadden een onbeperkte volmacht. Wiens fortuin nog niet bereikt was, voor dien brak een tijdperk aan, om fortuin te maken. Intusschen luidden de rapporten aan de eigenaren in Europa ongunstiger. Dan was het de regenval die de schuld had, dan was het plantenziekte onder koffie en riet. In 1850 toen de geruchten van ‘Emancipeeren der slaven’ in aantocht waren, streefden de Administrateurs nog meer daarnaar, plantages en slaven te beperken. Het Gouvernement liet zich met de abandonatie in het geheel niet in. De 10jarige Staatstoezicht zou de gemoederen temperen; maar de disciplinaire rechtsmacht was willekeurig in het opleggen van straf en schokte het aanvankelijk teruggekeerde vertrouwen der geëmancipeerden zoodanig, dat er groote mutatiën plaats vonden(3). De immigratie uit Britsch-Indië in 1874, kwam te laat aan, daar de meeste der overgeblevene plantages na het Staatstoezicht in 1873 nog werden prijsgegeven uit geldgebrek. Met de katoenplantages was het nog erger gesteld. De achteruitgang werd geweten aan de rupsenplaag en dalende prijzen, ondanks er nog door kleine plantages 100 tot 200 balen katoen van 200 à 250 kilo werden geproduceerd. Na 1875 begonnen ook de suikerplantages achteruit te geraken, daar het met de bestaande uitgediende molen niet kon worden volgehouden in de concurrentie der dalende suikerprijzen. Slechts de plantage De Eendracht, die deels met immigranten en deels met overgroote aanbod van vrije arbeiders dier omtrek kon arbeiden, heeft het volgehouden met het bereiden van likker (rietsap stroop) voor de inlandsche volksklasse consumtie, zoolang de oude molen nog malen kon tot 1900. Uit geldgebrek ter aanschaffing van een nieuwe molen werd ook deze plantage verlaten. Alzoo verdween een vruchtbaar district voor den grooten landbouw.

Kort overzicht van letter E.

Na 1774 namen de plantages flink toe in bloei, alhoewel

(3) Natuurlijk telkens na expiratie van elk eenjarig contract tijdens het staatstoezicht. De tact beheerschte steeds den slaventijd.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 92 minder vruchtbaar dan die der rivier hoogerop, die verbazend veel meer produceerden. Na den zoogenaamden Engelschen tijd 1815, werden de culturen koffie en suiker, weer flink aangepakt; maar ten koste van de bevolking der de rivier hoogerop gelegene plantages, die allengskens overging naar de benedenwaartsche. De paardenmolens hadden al lang plaats gemaakt voor watermolens. Die beesten waren soms koppig bij het draaien der molenas, waardoor enkelen op staanden voet hunne onwilligheid hebben moeten boeten met ‘een kogel voor den kop’, daar de zweepen der bastiaans op hen geen invloed hadden. Enkele Directeurs meenden daardoor een voorbeeld aan de slavennegers te moeten geven met het dooden van zulk onwillig dier. Met de watermolens ging het beter, ‘alleen was men athankelijk van vloed en ebbe’. De Directeurs waren meestal Nederlanders, enkelen Franschen, Engelschen en Duitschers. Maar groote werken werden door deze eenvoudige lieden tot stand gebracht met ‘Commando negers’, die door elke plantage geleverd moesten worden uit de arbeiders met beurtelings een of meer blankofficiers (opzichters). De Commewijnedoorgraving tusschen Post Sommelsdijk en de plantage Lustrijk en vele anderen meer zijn getuigen van genen tijd. Die pm. 2 lange kilometer doorgraving is thans even diep als de rivier. De oorspronkelijke rivierbocht van pm. 15 kilometer om varen zal de nakomelingschap niet meer kennen daar ze geheel aanslibt en slechts met springtij bevaarbaar is voor kleine corjalen. De Indigoplantage A La Bon heure benedenwaarts moest worden opgegeven, wegens groote sterfte ingevolge de primitieve bereidingsmethode. Het aantal suikermolen bedroeg in 1856 64 met stoom en 2 met waterwerken. De plantage Hooijland had een macht van 508 personen en Schoonoord 222. Men was toen tevreden met 5 ton muscovado per H.A. en men kon meer krijgen!.. Er waren 12 koffleplantages in volle werking, sommige met 163 en de kleinere met 75 personen. 500 kilo mokkakoffie per H.A. verkreeg men in slechte jaren. Een goed jaar gaf 1000 per H.A. - Er waren ook nog kostgronden. - Maar alles werd primitief bereid, er waren geen andere toestellen voor het bereiden, dan handpelmolens voor de koffie en de plavuizendroogerijen in de zon, die niet altijd wilde schijnen als het noodig was. De werkzaamheden bij het bereiden der koffie, voordat het in de balen kwam, was in een woord ‘omslachtig’

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 93

De prijs daalde ook van goede Mokka op de Amsterdamsche beurs tot f 1.10 per kilo. Neen! de cacao was beter, en in 1870/71 betaalde deze f 1.00 per kilo en al zou hij 70 cts worden dan was men ontslagen van alle de omslachtigheden, die aan de koffie verbonden waren. De koffie ruimde toen geheel de plaats voor de cacao. En op dit oogenblik zijn wij zoo ver, dat de cacao nu weder het veld moet ruimen voor een andere cultuur daar ze door de bekende schimmelziekte (krulloten) geteisterd wordt. Zal de koffie ook weer haar oude plaats veroveren? Wij keeren tot de suikerplantages terug. De Muscovado suiker kon tegen de marktprijs niet concurreeren, vooral met die oude afgewerkte molens. Hooijland werd verlaten en Schoonoord omgezet in cacao. Alkmaar, Visserszorg, Zoelen enz. werden verbonden aan de in 1882 opgerichte centrale suikerfabriek Marienburg. Maar het contract was voor de 2 eersten met schade en moesten de cultivaties worden prijs gegeven, daar het contract niet verbroken konde worden en de oude molens ook niet konden vervangen worden. Men vreesde echter voor de risico, om over nieuw te beginnen met betere molens. De toekomst was onzeker, met de dalende suikerprijs door de concurrentie der beetwortelsuiker. In 1890 is Alkmaar geworden een Gouvernementsvestigingsplaats voor vrije Br.-Ind. Landbouwers, Visserszorg het eigendom der Agenten van Marienburg en Zoelen levert nog riet aan de Centraalfabriek Marienburg en is diens eigendom.

Kort overzicht van letter F.

Bij letter F is door het Koloniaal Bestuur de letter G administratief toegevoegd. De Surinaamsche Geschiedenis echter meldt er niets van. De Surinaamsche Almanak van 1908 kan dit echter aan de vergetelheid ontrukken en vermelden dat ook letter G had bestaan. Die Serie behoorde tot Groot en Klein Matappica. Dàar woonden de ‘katoen baronnen’ in weelderig gebouwde villas met zware wenteltrappen en koperen leuning. Maar helaas! reeds in 1856 werden van deze lusthoven slechts elf aangetroffen, de overigen waren prijs gegeven. De katoenproductie die in 1825 ruim 1.200.000 kilo bedroeg van het grooter aantal katoenplantages, verminderde naar gelang der verlating reeds in 1865 tot 193.000 kilo. En in 1885 tot 1700 kilo, dit laatste als product verkregen van de katoen die als kweekschaduw voor de cacao reeds dienst deed.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 94

Het was een schommelen en worstelen met het periodieke optreden van de rupsenplaag, die een groot deel der oogst van een halfjaar in één nacht deden verloren gaan. Kwam die plaag in den aanvang van deze cultuur weinig voor en soms eens in de tien jaren, na 1860 herhaalde deze zich in kortere periode. En daarbij kwam dat de zee zandbanken aanspoelde en de Matappica verstopte. Zoo kwamen de katoenplantages te verdwijnen in het Matappica District en bleven slechts 2 suikerstaten, 6 koffieplantages en 1 kostgrondje over, die vereenigd werden met serie F. Serie F had tot 1865 met de versmelting van G te zamen 10 stoom muscovadosuiker molens, 1 waterwerk op Monsouci en 2 rietaanplantingen de Maasstroom en Berlijn, voor de muscovado suikerfabriek Buitenrust, 19 koffieplantages en nog de 11 te voren genoemde katoenplantages, 2 kostgronden en later ook Pieterszorg met een stoommolen als muscovado suikerstaat. Reeds in 1860 begon hier en daar de cacaoaanplanting. En in de tijdvakken 18854-1889 waren reeds een groot deel der koffieculturen vervangen en weggekapt, om plaats te maken voor de cacao, die alle gemak voor bereiding leverde en zoogenaamd een beter toekomst beloofde. Men dacht er niet aan, dat de koffie te eeniger tijd machinaal zou kunnen worden verwerkt. Machine's die nu zoo goed voldoen aan de meeste eischen waren toen nog niet uitgevonden. Bovendien de cacao kan immers veel gemakkelijker gedroogd worden dan de koffie. Het spreekwoord was: zoo van den boom, niet in de wasch, maar in de kast, in de zon, in de zak en in de brik. De ouderlui bedoelden met hun rijmpje, dat de cacao niet gewasschen wordt als de koffie, maar geoogst dadelijk in de broeikast komt en daarna in de zon gedroogd, in de zak komt en verscheept wordt. De muscovado suikerplantages met hun oude molens gaven de concurrentie met de beetwortels op en gingen over tot de cacao aanplant. De allerlaatste was Zorg en Hoop. De suikerstaat de Resolutie werkte tot ongeveer 1885 met een constructie vacuumpan. De laatste winst was nog 70.000 guldens en het jaar daarna werd zij geabandoneerd door de Nederlandsche Handelmaatschappij aan wie zij toebehoort. Rust en Werk en Lodewijksburg (de laatste thans Alliance) houden het nog vol. De distilleerwet had hieraan ook wel een knak gegeven, maar de nu en dan rijzende suikerprijzen en binnenlandsche consumtie doen deze 2 staten nog met den tijd concurreeren, naast de groote rendementen dezer ongeevenaarde Surinaamsche gronden.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 95

De bevolking van het district bedroeg in 1775 10000, 1815 9000, in 1865 7051 zielen en in 1906 8705 zielen waaronder 3874 immigranten. Met de cacaocrisis stond geheel verval te vreezen. De bacoven-cultuur echter zal weer nieuw leven brengen en ook waarschijnlijk de band leenen tot herstel der koffie naast alle oudere uitvoerproducten en naast de cacao, waarop ook hoop voor herstelling nog bestaat. En zoo gaat Commewijne een nieuwe toekomst tegemoet in volle hoop, dat de groote hoeveelheden regens van April 1907 geen nadeeligen invloed op de aanplanting hebben zal.

Kort overzicht van serie H.

De groote moeielijkheden die steeds de ontwikkeling van dit buitengewoon vruchtbaar District belemmerde, is tot nu niet geheel opgeruimd en deze hebben hun oorzaak hoofdzakelijk in de slechte verkeersverbinding met Paramaribo. Eerst bestond het verkeer door de Para, dat met de grootste moeilijkheden gepaard ging en op den duur niet was vol te houden. Het Wanicapad werd in 1767 opengekapt en daarlangs het kanaal naar Wanica gegraven en werd de weg naar Para vergemakkelijkt en in de Wanica zelve kleine landerijen uitgegeven die bebouwd werden tijdens Gouverneur Crommelin. Door deze tijdsomstandigheden en de beroeringen, die van buiten te wachten stonden, werd de uitbreiding van dit District meer dan eenig ander gestremd, en eerst onder Gouverneur de Frederici werd ernstig gedacht om den Landbouw in het District Saramacca krachtdadig aan te pakken. De gemeenschap tusschen Paramaribo en de Saramacca leverde groote moeilijkheden op over zee of door de Para. De Gouverneur wilde al daar een tweede stad stichten, doch dat ging toen niet, uit financieele redenen. Het vooorbeeld door aanlegging van twee plantages door hem gegeven, vond navolging en in weinige jaren werd de Saramacca bezaaid met 125 plantages van af ‘Kent’ tot La Resource en verder, en met eene bevolking van ruim 3000 zielen in 1809. Frederici beraamde plannen om de verbinding met Paramaribo te verkorten, doch stootte telkens op onoverkomelijke bezwaren van zijnen tijd, 1792. De Purmerendkreek zou doorgetrokken worden tot Voorzorg, doch men zager van afwegens de talrijke Poisontree's in die streek die geveld zouden worden. Ook van Radersplan in 1846, werd opgegeven met de Steenbakkersgrachtdoorgraving naar Saramacca. Zijn ander plan van 1857 die in rechte lijn

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 96 begonnen werd van af het eind der Wanicastraat bij de Poelepantjebrug tusschen Hermitage en den grond Zorg en Hoop staakte in 1859. Tusschen 1808 en 1809 werd het Wanicakanaal onder het Engelsch tusschenbestuur verlengd en verbeterd voor gewone vaartuigen. Er bleef toen niets anders over dan het kanaal tijdens het Engelsch tusschenbestuur te blijven onderhouden, waarvoor elke plantage verplicht was jaarlijks een aantal arbeiders beschikbaar te stellen, de zoogenaamde commando arbeiders. Door dit kanaal konden groote lastdragers, geladen met een aantal oxhoofden muscovado suiker, doorgaan. Dit ging tot na1863 nog goed en na 1873 werd er zeer weinig meer aan het onderhond gedaan en werd het kanaal op den duur ondiep. Nu terug tot 1825-1852. Na 1825 begon men vele plantages in de Saramacca te verlaten. In 1833 kocht de W.I. Bank de bloeiende suikerplantage Catharina Sophia. Het aantal plantages bedroeg toen nog 90 met 2800 zielen. In 1845-1852 werden Hollandsche Boeren gevestigd, die na ziekte en sterfgevallen verhuisden naar Paramaribo. In 1856 bestonden er nog 22 plantages waarvan 3 muscovado suiker met stoommachine der bekende oude constructie, 1 koffie alleen, 3 met cacao alleen, 10 met koffie en cacao, 4 houtvellingen en 1 kostgrond met te zamen 1633 zielen. Later gevoelde men behoefte aan het vervoeren per tram, dat zekerlijk beter zoude beantwoorden. Maar sedert 30 jaren blijft het nog steeds tot de wenschen behooren. In plaats hiervan wordt het kanaal sedert 1898 met stoomgemaal uitgebaggerd en aan beide einden met schutsluizen afgezet, waardoor de toestand toch nog niet verbeterd is. In 1906 bezit Saramacca slechts 15 plantages en 1097 gronden en de Goudindustrie in de boven Saramacca, dank aan het aantal gronden en Goudindustrie thans 5038 zielen, dus: ruim 2038 meer dan in 1809, 2238 meer dan in 1825 en 3405 meer dan in 1856. De suikerindustrie is sedert 25 jaren geleden geheel opgehouden in dit district. De koffiecultuur werd prijsgegeven voor de cacao die nu beheerscht wordt door de krulloten en versteening der vruchten. De belemmeringen voor de ontwikkeling van dit ‘buiten-

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 97 gewoon vruchtbaar’ district in het vervoeren van personen en product, ligt nog steeds in de dagen lange reizen naar Paramaribo die eerst door een stoomtramverbinding zal worden opgeheven en de gelegenheid openen voor de Bacovecultuur ook in dit District.

Korte overzicht van serie I. Thans District Coronie voorheen Opper District.

De voortzetting van den plantages aanleg der Nickerie kust in 1797 strekte zich uit tot in het voormalige ‘Opper District’ die bij Gouvern. Resolutie van 10 October 1851 omgezet is in ‘District Coronie’. De hooge plantage nummers bv. 250 en hooger beginnen met No. 1 in het tegenwoordige Nickerie- of voorheen Neder District. Oorspronkelijk waren slechts een 100 tal concessies aan de zeekust, die volgens Friderici en de plannen van het Engelsch Bestuur slechts 2145 H.A. moesten bedragen opdat er niet zoovele landerijen meer, die in concessie werden toegewezen, onontgonnen zouden blijven liggen. Wanneer de aanvragers meer dan één concessie verlangden naar gelang van diens financieele kracht, die eerst blijken moest, dan werd er meer dan een concessie toegestaan. Dit jongste plantage-district, aangelegd aan het vlakke land begroeid met bierie-bierie en biezen, was bij uitnemendheid geschikt voor de katoen-cultuur en veeteelt. Dit district had ruim ½ eeuw lang een tijd van hoogen en weelderigen bloei Toen de katoen crisis kwam is het in vervallen geraakt en van de 36 plantages in 1850 met 3000 zielen, treffen wij in 1856 slechts 16 aan, waarvan 1 Muscovado suiker met stoommachine, 13 katoen plantages en 2 kweekgronden met 2035 zielen. Verscheidene katoen-plantages hielden het nog vol in dit uitstekend katoen-district tot 1875 en in 1880 eerst hield de laatste op wegens de dalende katoenprijzen, die inmiddels een ongekende laagte bereikten ver beneden de 60 cts. per kilo. Het product varieerde soms tot een maximum van 500 kilo per akker. Een vlijtig arbeider verdiende tot f 1.50 per dag bij de katoen pluk. Dank den kleinen Landbouw, naast een nog zoogenaamden Grooten - die om haar bestaan hard moet kampen, - is het decadeeren van dit district voorloopig gestaakt. Wij treffen daarom nog in 1906 19 afzonderlijke gronden (geen verdienen meer de naam van ‘Plantage’) en de vestigingsplaats Totness als 1 grond, die totaal 20 gronden uitmaken, met te zamen 2119 zielen, of 881 minder dan in 1850 en 84 meer dan in 1856.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 98

Het product bedroeg 1906 aan:

Cacao 60.121 kilo met gen. prijs f 36.072.60 60 c. Koffie 746 kilo met gen. prijs 50 373. - c. Koorn 36.500 kilo met gen. prijs 3.650. - 10 c. Aardvruchten 57.100 kilo met gen. prijs 5.710. - 10 c. Bananen 68.300 bossen met gen. 13.660. - prijs 20 c. Bacoves 1.100 bossen met gen. 22. - prijs 2 c. Kokosnooten 1.098.800 stuks met gen. 32.964. - prijs 3 c. Lemmetjes sap 450 liter met gen. prijs 30 45. - c. _____ Alles dus ter waarde van f 92.496.60 of per inwoner waaronder kinderen in 1906 gemiddeld f 43.65 en per plaats f 4.624.83 of per gezin van 5 hoofden f 218.25. De met de jaren steeds in die richting aanslibbende westelijke Coppename-modderbank, die de vaargeul- en de looskanalen van dit District belemmert, verhindert den wederbloei. Een productie slechts van 10.000.000 stuks kokosnooten uit 40.000 à 50.000 kokosplanten die in 5 jaren tijd rendeeren, naast de andere kleine culturen, kan dit district weer in bloei doen toenemen. Wordt er echter niet elders heen een gemakkelijk weg naar Coronie gevonden, dan zal dit district zijn decadentie ongetwijfeld voootzetten tot het einde toe, en dan! verliest Suriname wederom een deel der bron van zijn volksbestaan. Een kanaal naar Coppename slechts kan dit district van den naasten ondergang redden.

Korte overzicht van serie J. Thans District-Nickerie, voorheen Neder-District.

Het Nickerie-District werd in 1797 het eerst ontgonnen en aldaar plantages aangelegd. Doordien de concessionarissen op hunne plantages bleven wonen nam dit gedeelte van Suriname zeer spoedig in bloei en welvaart toe. Bovendien gold als regel, dat indien eene der kleine concessies 12 maanden onontgonnen bleef een ander het recht had die, 6 maanden later aan te vragen. Dit was het toenmaalige Engelsch systeem tijdens het protectoriaat en later weer onder Frederici's Bestuur in den laatsten Engelschen tijd.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Tot zoo ver de in herinnering bewaarde geschiedenis. Dit District had niet te duchten van wegloopers-invallen; en de in de omstreken wonende Indianen-stammen leefden in vrede met de kolonisten. Daar zij de witte menschen toch niet vertrouwden, omdat hun overgrootouders volgens hun legende, van de geweldige Portugeezen veel te lijden hadden, trokken deze Indianenstammen toen dieper in de Corantijn en velen bewoonden den

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 99 westelijken oever dezer rivier alwaar zij bevriende stammen aantroffen. Op het voormalige dorp der Waaraw-Indianen werd eene hoofdverblijfplaats der kolonisten gesticht, die Frederici doopte met den naam van Nieuw Rotterdam. Volgens hem moest deze, na Paramaribo en Groningen in de Saramacca, de 3e stad van Suriname worden. Althans zoo verhaalt de overlevering. Het District ontving onder Gouverneur van Heeckeren's Bestuur in 1835 een apparte serie letter en werd gescheiden van het Opper-District. De plantage nommers bleven gehandhaafd, doordien verandering daarvan in de eigendoms bewijzen groote mocielijkheden opleveren zouden, vooral in het District Coronie. Bij Gouv. Resolutie onder van Raders den 10n October 1851 kreeg dit district den naam van het District Nickerie. Van 1797 tot 1845 - ruim 48 jaren - verkeerde het district in onvergelijkbaren weelderigen bloei. Men sprak zelfs van het Surinaamsch Paradijs. De hoofdvestiging Nieuw Rotterdam wedijverde met Paramaribo, wie de hoogste weelde ten toon spreidde. De grillige zee kwam echter deze nieuwe stad afspoelen met al haar kostbare gebouwen en prachtige graf zerken en leidde de nakomelingen dezer kolonisten haast tot den bedelstaf. Slechts enkelen kwamen deze ramp te boven. Over Nieuw Rotterdam laat de Atlantische Oceaan nog steeds zijn water vloeien. Van de oorspronkelijke 200 Concessies met 2800 zielen, treffen wij in 1856 slechts 16, waarvan 5 Muscovado suiker met stoom machine, 4 koffie, 1 katoen, 2 kost gronden en 4 kweek gronden met 1639 zielen. Aan de punt werd een nieuw stadje gesticht, die wederom door den Oceaan is afgespoeld. Men is voorzichtiger geworden en bouwde voor de 3e maal een nieuwe stadje op de verlaten perceelen tusschen Margarethenburg en Waterloo en gaf aan die den naam van ‘Nieuw-Nickerie’. Maar sedert de vele rampen hebben de ingezetenen steeds te tobben met den strijd voor 's levens bestaan. In 1905 treffen wij nog 5 plantages, waarvan 2 met suikerriet, die verwerkt wordt met vacuumpan constructie, n.m.: Hazard en Waterloo, en 154 afzonderlijke gronden benevens een aantal kleine perceelen in Nieuw-Nickerie als 1 grond gerekend. Dus thans 5 plantages en 155 gronden, met 5882 zielen, of 3082 meer dan oorspronkelijk en 4243 meer dan in 1856, dank zij de grondjes en de 2 nog bestaande suiker-plantages.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 100

Hazard en Waterloo hadden in 1856 te samen eene bevolking van 444 zielen en in 1905 bedroeg het aantal 1762. Met een matig werkkapitaal is dit District bij uitnemendheid geschikt voor de suiker en andere culturen en veeteelt. De rietsuiker-cultuur leyert ruim 6 en meer tons per H.A., In 1905 bedroeg het verkregen product van:

Suiker 3.845.867 Kg. vacuumpan. Dram en Rum 385.291 Liters. Cacao 191.213 Kg. Koffie 5.157 Kg. Koorn 75.590 Kg. Aardvruchten 43.760 Kg. Rijst 48.567 Kg. Banannen 43.016 bossen. Bacoven 1.100 bossen. Visschen niet vermeld. Houtwaren idem. Balata idem. Diversen idem.

Cottica en Boven-Commewijne.

Beheer.

A.G. Weijers, distr.-commis., (v.) J.H. de Granada, waarn.. E. Bueno Bibaz, disr.-secret., tev. ambten. v/d burgerl. stand., Balkinsson, tolk in de hindost. taal op Ephrata. E.H.F. Rijzenburg, idem neg.-eng. taal op Sommelsdijk. J.R. Nahar, kommies der bel. 2e kl., gev. op pl. Alliance.

Gewapende Burgermacht.

W.C. Moll, kapitein, A.H. d'Angremond 1e luit., H. Pooters, H.J.C. Waller, 2e luitenant.

Eeredienst.

Diaken v/d Herv. Gem.: C.L. Duurvoort. Diakenen v/d Ev. Luth. Gem.: Man-A-Sam, H.R. IJda.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Roomsch kath. gemeente.

R.K. Kerk v/d H. Gerhardus op N. Levant, R.K. Kerk v/h. H. Hart op Copie, R.K. Kerk v/d. H. Augustinus op Hecht en Sterk, dienstdoende geestel. A. Verheggen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 101

R.K. Kerk. O.L.V. van smarten a/d. Orleana kreek dienstdoende geestelijke L. Luijkx.

Evang. Br. gemeente.

Kerk op Charlottenburg: A. Müller, leeraar, M. Nyman, hulpzendeling, D.S. Mare, orgelist.

Kerk op Hecht en Sterk en Orleanakreek: H. Pawel, leeraar, opgelist de onderw. op Hecht en Sterk.

Raadsleden: M. Aaron, N. Aaron, Jac. Rozenstruik, Jos. Rozenstruik, H. Alder, J. Welles, E. Valport, Ch. Sordam, E. Accord.

Kerk op Potribo: H. Scholze, leeraar. Kerkeraad: C.A. Spanning, C.M. Vreugd, S.J. Solingen, J. Kortstam, C. Francis, A.S. Wijndal.

Kerk op Mondesir: ..... leeraar, M. Nyman, hulpzendeling. Raadsleden: M. Nyman, M. Eyndhoven, A. Steinhard, J. Valstein.

Kerk op Wanhatti: S. Helstone, Evangelist.

Eendracht. Raadsleden: M. van Kallen, J. Breinburg, W. Essenstein, J. Fakkers, P. Maizakker, L.V. Kallen.

Kerkeraad te Fortuin: A. Hoogvliets. H.G. Leerdam, Th.W. Tuinfort en Ch. Rouma.

Onderwijs.

Gouvernementsschool op Nw. Meerzorg.

Aantal leerl. op 1 Sept. 1907: 45 jong. en 21 meisj., totaal 66.

W. de Hart, hoofd der school; Fazal Ali, tijd., onderwijzer in de Hindostansche talen.

School der Ev. Br. op Charlottenburg.

Aantal leerl. op 1 Nov. 1907: 37 jong. en 22 meisj., tataal 59. D.S. Mare, hoofd der school, Breeveld, onderwijzer.

Idem op Potribo.

Aantal leerl. op 1 Nov. 1907: 27 jong. en 17 meisj. 44 leerl. A.J. Simons, hoofd der school.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 102-103

Landbouw.

Cottica.

3 plantages en 44 gronden.

Bevolking: 2368 vielen: 1458 mannen en 910 vrouwen, waaronder 861 immigr. = 607 mannen en 254 vr.

357 H.A. bebouwd met suikerriet (gr. landb.) 701 H.A. bebouwd koffie, cacao, bananen, bacoves, rijst, koorn, aardvruchten (kl. landb.).

Productie: gr. landb. kl. landb. 1668300 KG. vacuumpan suiker 86234 - L. rum 21160 53283 KG. cacao 85 3065 KG. koffie 9250 63070 KG. koorn 140 37724 KG. aardvruchten - 16130 KG. rijst 13421 32978 bossen bananen f 240 f 970 hout 4026 9373 bossen bacoven - 1000 stuks kokosnoten

Series Nommer.Namen H.A. in HoeveelheidHoeveelheidNamen BeheerderGezagvoerder.Aantal Lett. der concessie.H.A. in verkregender in de arb. op plantages cultuur.producteneigenaren.kolonie. de en met: in 1906. plant. onderhoorige gronden. F 77 tot Alliance 1860 suiker 1668300 Erven A. A. 828 79 kilogr. Th. Shields Shields Shields rum 86234 w.o. liter 673 imm. cacao 790 kilogr.

Beekvliet 389 koffie 43 Gouvernement E.J. H.A. 15 idem Wellis Wellis

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 cacao 182 idem bananen 250 bossen koorn 80 kilogr. aardvruchten 60 idem rijst 50 idem bacove 450 bossen

F 38 Constantia 340 cacao 3388 Cult. A.A. J. 75 kilogr. onderneming ter Nijon Constantia Laag koffie 76 P.M. w.o. 60 idem Nahar imm. bananen 154 bossen koorn 750 kilogr. bacove 929 bossen

C 4 't 697 cacao 399 A.E. idem idem 37 Fortuin kilogr. Gomperts koffie 145 L. w.o. 14 idem Klink imm. c.s. aardvruchten 2200 idem bananen 2420 bossen koorn 4610 kilogr. bacove 2400 bossen

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 104

Series Lett. Nommer. Namen der H.A. in Hoeveelheid Hoeveelheid plantages enconeessic. H.A. in verkregen onderhoorige cultuur met: producten in gronden. 1906. Geertruidenberg 343 bacove 570 bossen koffie 342 kilogr. cacao 1436 idem bananen 1955 bossen koorn 1980 kilogr. aardvruchten 3000 idem rijst 775 idem

Goed 100 koffie 1067 idem Succes cacao 3202 idem aardvruchten 7750 idem bananen 1520 bossen bacove 160 idem

Jonge 428 cacao 20 kilogr. Bijenkorf

Meulwijk 950 rijst 6050 idem cacao 5151 idem aardvruchten 6100 idem koorn 20080 idem bananen 2345 bossen bacove 404 idem

Mon Désir 341 cacao 3371 kilogr. koorn 151 idem bananen 393 bossen bacove 50 idem D 34 Monsort 904 cacao 1529 kilogr.

Mon Tauban 25 cacao 600 idem

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Naccarackibo 206 cacao 690 idem aardvruchten 200 idem koorn 600 idem bananen 250 bossen koffie 52 kilogr.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 105

Series Lett. Namen der Beheerder in deGezagvoerder. Aantal arb. op eigenaren. kolonie. de plant. Gouvernement M. Nooitmeer idem 10 cs.

idem C. Palmberg idem 30

F. Stippel c.s. idem idem -

Gouvernement. M.E. Vlugzaam idem 37 c.s.

J.A. Weste c.s. idem idem 6 en het Gouvern.

D Wed. M.W. idem idem 4 Nahar

F.J.A. en E. idem idem - Fonseca

G.N. Specerij idem idem 9 c.s.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 106

Series Lett. Nommer. Namen der H.A. in Hoeveelheid Hoeveelheid plantages enconcessie. H.A. in verkregen onderhoorige cultuur met: producten in gronden. 1906. Nw. Levant 3500 cacao 1313 kilogr. koffie 90 idem aardvruchten 290 idem bananen 195 bossen koorn 250 kilogr. bacove 65 bossen

F 39 Nw. 300 cacao 12085 kilogr. Meerzorg koffie 5 idem koorn 100 idem aardvruchten 140 idem bananen 5630 bossen bacove 3097 idem

Onderneming 643 cacao 4754 kilogr. koffie 40 idem bananen 1800 bossen koorn 720 kilogr.

Onvergenoegd 54 koffie 600 idem cacao 2451 idem aardvruchten 1916 idem bananen 647 bossen

D 56 Oude 158 koffie 57 kilogr. Bijenkorf cacao 282 idem koorn 120 idem bananen 330 bossen bacove 270 idem

Patientie 108 koffie 200 kilogr.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 cacao 1423 idem bacove 25 bossen bananen 920 idem

F 41 Reynsdorp 450 cacao 4902 kilogr. koffie 4 idem koorn 8400 idem bananen 7637 bossen

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 107

Series Lett. Namen der Beheerder in deGezagvoerder. Aantal arb. op eigenaren. kolonie de plant. C.A.J. - J.C.J. del 13 Struijcken He Prado Royancour c.s.

F Boedel G. S.M. Pos N.F.C. Moll 125 Jacobs w.o. 27 imm.

C.M. Kesser idem idem 20 c.s.

P.G. Mijzakker idem idem 12

D J.L. Setman idem idem 22 c.s.

P.S. Sluisdam idem idem 8 c.s.

F Cult. L.C. Leefmans D.J. Haatwee 48 onderneming Reynsdorp w.o. 45 lmm.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 108

Series Letl. Nommer. Namen der H.A. in Hoeveelheid Hoeveelheid plantages enconcessie. H.A. in verkregen onderhoorige cultuur met: producten in gronden. 1906. F 42 Reynsfort 450 cacao 5019 kilogr. koffie 446 idem koorn 330 idem aardvruchten 2072 idem bananen 3614 bossen bacove 2629 idem

Rotterdam 188 koffie 79 kilogr. cacao 316 idem aardvruchten 200 idem koorn 225 idem bananen 610 bossen bacove 375 idem

E 44 Schoonoord 714 cacao 2431 kilogr. koffie 8 idem bananen 415 bossen bacove 7633 idem koorn 3240 kilogr.

C 6 Slootwijk 562 cacao 5094 idem

Sans Souci 84 cacao 150 idem aardvruchten 50 idem bananen 200 bossen koffie 15 kilogr.

Vlaardingen 429 cacao 15 idem koffie 14 idem aardvruchten 900 idem bananen 210 bossen bacove 100 idem

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 koorn 75 kilogr.

Waterwijk 520 cacao 880 idem koorn 1350 idem aardvruchten 1100 idem bananen 1180 bossen

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 109

Series Letl. Namen der Beheerder in deGezagvoerder. Aantal arb. op eigenaren. kolonie. de plant. F S.J. de Rijp idem idem -

J. Rozenstruik idem idem 7 c.s. en 't Gouvernemt

E Erven A.A. idem P.H.L. 62 Samuels Meubelman w.o. 36 imm.

C G.A. Polak idem H.J.C. Waller 31

Mooyse No. idem idem 437 1386/P

M. Kenswil c.s. idem idem 4

D. Maatrijk c.s. idem idem 18

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 110-111

Series Nommer.Namen H.A. in HoeveelheidHoeveelheidNamen BeheerderGezagvoerder.Aantal Lett. der concessie.H.A. in verkregender in de arb. op plantages cultuur producteneigenaren.kolonie. de en met: in 1906. plant. onderhoorige gronden. E 37 Weltevreden 214 cacao 300 A.E. idem idem - kilogr. Vyent koffie 57 idem bananen 100 bossen

Zes 400 cacao 1094 C. idem idem 14 Kinderen kilogr. Bergens c.s. koorn 300 idem

F 31 Zorg 1000 cacao 7786 P.A. P.A. A.H. 123 en idem Bruggemann Bruggemann d'Angremond Hoop koorn 9940 w.o. 93 idem imm. bacove 313 bossen

Boven Commewijne.

- 3 plantages en 32 gronden - Bovolking: 1290 zielen: 700 mannen en 590 vrouwen waaronder 127 immigr. = 83 mannen en 44 vrouwen 271 H.A. bebouwd met cacao, koffie, bananen, enz. (gr. landb.) 439 H.A. bebouwd met id. id., rijst, koon, aardvr. (kl. landb.)

Productie: gr. landb. kl. landb. 10220 14462 KG. cacao 6685 1095 Kg. koffie 3240 40395 Kg. koorn - 5800 Kg. rijst - 33330 Kg. aardvruchten

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 889 20692 Kg. bossen bananen 8088 13565 Kg. bossen bacoves f 1993 f 2591 hout.

Series Nommer.Namen H.A. in HoeveelheidHoeveelheidNamen BeheerderGezagvoerder.Aantal Lett. der concessieH.A. in verkregender in de arb. op plantages cultuur producteneigenaren.kolonie. de en met: in 1906. plant. onderhoorige gronden. Bethlehem 477 cacao 660 J. - - - kilogr. Grootfaam c.s. aardvruchten 1850 idem bananen 280 bossen koorn 570 kilogr.

C 11 Land 900 cacao 2730 P. idem idem 56 van idem Tosch Breukelerwaard c.s. koffie 194 idem aardvruchten 1000 idem rijst 600 idem bananen 3205 bossen koorn 4642 kilogr. bacove 3260 bossen

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 112

Series Lett. Nommer. Namen der H.A. in Hoeveelheid Hoeveelheid plantages enconcessie. H.A. in verkregen aanhoorige cultuur met: producten in gronden. 1906. C 13 Land van 1192 cacao 1948 kilogr. Jalousie koffie 50 idem koorn 950 idem bananen 955 bossen aardvruchten 350 kilogr. rijst 200 idem bacove 10 bossen

Land van 150 koffie 80 kilogr. Sommelsdijk cacao 563 idem aardvruchten 500 idem koorn 540 idem bananen 1050 bossen rijst 1145 kilogr. bacove 1140 bossen

D 1 Nw. 268 cacao 2695 kilogr. Clarenbeek bananen 474 bossen koffie 6677 kilogr. bacove 455 bossen

Land v. Nw. 110 koffie 20 kilogr. Clarenbeek cacao 490 idem bananen 244 bossen aardvruchten 150 kilogr. koorn 50 idem bacove 1400 bossen

De Nieuwe 843 bacove 800 idem Hoop

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 koffie 60 kilogr. cacao 750 idem aardvruchten 10000 idem koorn 8000 idem bananen 50 bossen

C 14 Ostage 1035 cacao 599 kilogr. rijst 1880 idem koorn 1188 idem aardvruchten 600 idem bananen 755 bossen

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 113

Series Lett. Namen der Beheerder in deGezagvoerder. Aantal arb. op eigenaren. kolonie. de plant. C M. Sterke c.s. idem idem 22

Het - H. Starke c.s. 23 Gouvernement H. Starke c.s.

D Mr. C.H.v. F.C. Curiel A.F. Lionarons 73 Meurs en F.C. Curiel w.o. 55 imm.

J. Zeewijk c.s. idem idem 16

M.C. Vreugd idem idem 22 c.s.

C D. Geester c.s. idem idem 30

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 114-115

Series Nommer.Namen H.A. in HoeveelheidHoeveelheidNamen BeheerderGezagvoerder.Aantal Lett. der concessieH.A. in verkregender in de arb. op plantages cultuur producteneigenaren.kolonie. de en met: in 1906. plant. onderhoorige gronden. Petrusburg 160 cacao 40 A.G. idem - 2 kilogr. Lede c.s. koffie 10 idem aardvruchten 125 idem bananen 300 bossen bacove 100 idem

Rustveld 149 cacao 350 F. idem idem 5 idem Sollingen c.s. bananen 200 bossen

Siparipabo 1250 koffie 35 M. idem idem 31 kilogr. Keeks c.s. cacao 1024 idem koorn 3240 idem aardvruchten 1600 idem bananen 1210 bossen bacove 420 idem

C 8 Vossenburg 1290 koffie 28 F. idem idem 41 kilogr. Varias c.s. cacao 603 idem

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 aardvruchten 600 idem koorn 1660 idem rijst 960 idem bacove 1440 bossen bananen 2308 idem

Aanvulling voor ‘Cottica’: E 36 Beekenhorst 214 H.A. cacao 550 kg. koorn, 1100 kg., eigen. J.H. Gummels, beh. id. arb. 8. E 30 De Hulp, 100 HA., cacao 1000 kg. eigen. H. Pooters, beheerder idem.

Beneden Commewijne.

Beheer.

H. van Breen, dist.-commissaris (v.), H.H. van Marle, wnd., C.J. Spong, distr -secret., tijd. onth. Abr. Fernandes wd., tevens ambten. v/d burg. stand, A.C. Thurkow, districts-klerk, A.F.G. Gravenberch, translateur in de neger-engelsche taal.

Tolken op het Commissariaat.

Sewrathan, hindost. taal, Tjétjé, javaansche en maleische talen, A.C. Thurkow, neger-engelsche taal.

Gewapende Burgermacht.

H. Geerlings, burgerkapitein, C.F. de Ruyter de Wildt, kapt. à la Suite C. Bender, 1e luiten., This. van Lierop, 1e luiten. à la Suite, J.H.C. Catz, K. Bray, 2e luitenants, B.J. Polak, A.W. Brakke, J.R.C. Gonggrijp, E.M. Curiel Jr., A.C.P. Isselt, H.R. IJda, 2e luit. à la Suite.

Geneeskundige dienst.

A. Fernandes, (tijd. ontheven). J. Fernandes, wd. geneesheer gevestigd op Frederiksdorp. J.J. Halfhide, geneesheer, gevestigd op Alkmaar. J.L. Rens, (v.), C.L. Duurvoort, wd. geneesh. gev. Mariënburg.

Gevangenis op Fort Nw. Amsterdam.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 De Procureur-Generaal, voorz., E.C. Gefken, onder-voorz., W.L. ten Harmsen van der Beek, (v.), Mr. L.L. Beekeringh van Loenen, F. Smith, M. Nassy, R. , (tijd.), A.A. ter Laag, (v.) leden, J.M. van Schaik, (v.), directeur, J. Goris, wd.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 116

Eeredienst.

Diaken van de Herv. Gem.

Edwin M. Curiel, A.W. Brakke en R.L. Currie.

Diaken van de Ev. Luth. Gem.

A.F.G. Gravenberch, C. Isselt en E.M. Tubbergen.

Roomsch Katholieke gemeente.

R.K. Kerk van den H. Franciscus Xaverius op fort Nw. Amsterdam.

A. Koopmans, dienstdoende geestelijke.

R.K. Kerk van de H. Joannes den Dooper op Mariënburg.

L. Luykx, dienstdoende geestelijke.

K.K. Kerk in de Orleanakreek: L. Luykx, dienstd. geestelijke.

Evangelische Broeder gemeente.

Kerk op Mariënburg, Leliëndaal en Johan en Margaretha: F. Langerfeld, leeraar en de onderwijzer P.W. Rust, orgelist, tevens hulpzendeling. Kerk op Fort Nieuw-Amsterdam: F. Langerfeld, leeraar, W.P. Rust, orgelist.

Raadsleden: R. Jacquelin, Jan Krolenburg, Julius Alstein, Adam Hoost, Lodewijk Korenveld, Adolr Belfor, Aaron Rillen.

Onderwijs.

Gouvernementsschool op Alkmaar (1907).

Aantal leerlingen op 1 Sept. 1907: 44 j., 11 m. totaal 55. A.W.P. Rhenardus, hoofd der school, mevr. A.W.P. Rhenardus, tijd. onderwijzeres in vrouwelijke handwerken. op Mariënburg.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Aantal leerl. op 1 Sept. 1907; 94 j., 45 m. totaal 139 leerl. A.F.G. Gravenberch, hoofd der school, F.H. Biervliet, onderw. Karamat-Ali en een Javaan, hulp onderwijzers, mej. E. Engelbrecht, tijdel. onderwijzeres in vrouwelijke handwerken.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 117

Scholen der Evang. Br. Gemeente. op Fort Nw. Amsterdam.

Aantal leerl. op 1 Sept. 1907: 41 jong. en 23 meisj., totaal 64. M.J. Jessurun, hoofd, T.A. Ritfeld, onderwijzer.

op Johanna Margaretha.

Aantal leerl. op 1 Nov. 1907: 22j, en 11 m. 33 leerl. W.P. Rust, onderwijzer.

Landbouw.

Beneden Commewijne.

25 plantages en 36 gronden de vestigingsplaats Alkmaar als 1 grond vermeld.

Bevolking: 8223 zielen; 5296 mannen en 2927 vrouwen, waaronder 3992 immigr., n.l. 2974 mannen en 1018 vrouwen.

2505 H.A. bebouwd met suikerriet, koffie, cacao, banaan, rijst, koorn, aardvruchten (gr. landb.)

1063 H.A. bebouwd als voren, met uitzondering echter van suikerriet (kl. landbouw.)

Productie: gr. landbouw kl. landbouw. 6819854 - K.G. vacuumpan suiker. 1896519 - L. melasse 379085 - L. rum 216534 54259 K.G. cacao 52571 3011 K.G. koffie 23598 86319 K.G. koorn 1540 106255 K.G. aardvruchten 625 147230 K.G. rijst 11885 82238 bossen bananen 13479 75571 bossen bacoves f 435- hout, benev. vruchten en groenten v/d kl. landb.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 118

Series Lett. Nommer. Namen der H.A. in Hoeveelheid Hoeveelheid plantages enconcessie. H.A. in verkregen aanhoorige cultuur met: producten in gronden. 1906 A 4 Belwaarde 219 cacao 5303 kilogr koffie 279 idem

F 11 Berlijn 312 cacao 13366 idem koffie 10824 idem bananen 89 bossen

F 22 Brouwerslust 632 cacao 15175 kilogr. bacove 140 bossen

B 2 Clevia 306 cacao 32600 kilogr koffie 10600 idem

A 6 Dordrecht 236 cacao 7611 kilogr. bacove 3207 bossen

F 12 Elisabethshoop 312 cacao 9676 kilogr.

F 15 Frederiksdorp 307 koffie 75 idem cacao 24005 idem bacove 935 bossen bananen 115 idem

E 3 Geertruidenberg 428 cacao 13159 kilogr. koffie 992 idem bacove 155 bossen

E 21 de Goede 879 cacao 875 kilogr. Vriendschap koffie 120 idem

F 16 Guadeloupe 363 cacao 3220 idem

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 koffie 1225 bossen bacove 480 idem koorn 1238 kilogr.

A 7 Jagtlust 868 cacao 14932 idem koffie 29718 idem bacove 6591 bossen

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 119

Series Lett. Namen der Beheerder in deGezagvoerder. Aantal arb. op eigenaren. kolonie. de plant. A Firma Thom en Rich. L. Currie idem - Cameron Ltd.

F B. Heldring Ned. H. Mij. C. Bender 97 w.o. 62 imm.

F E.M. Curiel F.C. Curiel E.M. Curiel 61 w.o. 12 imm.

B J.R.C. en S.H. S.H. Gonggrijp G.H. Brokmeier 83 Gonggrijp w.o. 49 imm.

A Naaml. J. ten Brink A.G.C.H. 185 vennootsch. Janssen Dordrecht w.o. 105 imm.

F G.H. en J.H. idem J.A. Samson 41 Samson en C. Bender w.o. 20 imm.

F J.P.A. idem A.C.H. Isselt 49 Hoeffelman

E Erven J.M. de Wed. J.M. de A.W. Brakke 121 Vries Vries w.o. 62 imm.

E Gouvernement idem idem 733

F Mej. E. C. Isselt C.E. de Vries 34 Samson w.o. 22 imm.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 A Erven Mr. J.F. Reinders idem 286 Barnet Lijon Folmers w.o. 220 imm.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 120

Series Letl. Nommer. Namen der H.A. in Hoeveelheid Hoeveelheid plantages enconcessie. H.A. in verkregen onderhoorige cultuur met: producten in gronden. 1906. F 9 Johannesburg 321 cacao 7844 kilogr. koffie 8188 idem rijst 625 ldem

E 13 Katwijk 1557 cacao 2155 idem koffie 327 idem bacove 465 bossen koorn 750 kilogr.

F 24 Killenstein 430 cacao 10451 idem

E 6 Leliëndaal 511 cacao 4135 idem en Ellen

A 5 Lust en Rust 342 cacao 12568 idem koffie 600 idem

F 10 Maasstroom 241 cacao 4574 idem bacove 917 bossen

F 17 Mariënbosch 927 cacao 3307 kilogr. bananen 7108 bossen koffie 184 kilogr. aardvruchten 1440 idem bacove 158 bossen

E 1 Mariënburg, 2477 suiker 5417054 Zoelen, A la kilogr. bonne heure, Visserszorg E 4 rum 379085 liter E 7 melasse 1616519 idem

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 cacao 2187 kilogr. bacove 1019 bossen

F 25 Mon Souci 311 cacao 14142 kilogr. koffie 100 idem bananen 296 bossen

E 11 Mon Tresor 429 cacao 4154 kilogr. koffie 1001 idem

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 121

Series Lett. Namen der Beheerder in deGezagvoerder. Aantal arb. op eigenaren. kolonie. de plant. F Cult. H. Ahrens J. Mastenbroek 126 Maatschappij Johannesburg w.o. 75 imm.

196 E Naaml. P.M. Nahar J.H.C. Catz w.o. 153 imm. Vennootsch. Katwijk

58 F Cult. J.H.C. Catz J.A. Green w.o. 43 imm. onderneming Killenstein

E Cult. idem J.C. Juda 103 onderneming Leliëndaal w.o. 68 imm.

A J.F.D.-, - J.F.D. Horst 22 J.H.A.-J.D.-L.F.C. Horst w.o. 15 imm.

F Erven van idem J.F. van Emden 78 Emden w.o. 52 imm.

F Cult. G. van Dien Jr. J.F. Thijm 73 onderneming Mariënbosch w.o. 40 imm.

E Ned. Hand. Mij Agenten A. Shedden. 3002 E w.o. 2384 imm. E

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 F Cult. F.C. Curiel en H. May 81 onderneming P.M. Nahar Mon Souci w.o. 39 imm.

E Cult. H. Ahrens idem 152 Maatschappij Mon Tresor w.o. 94 imm.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 122

Series Lett. Nommer. Namen der H.A. in Hoeveelheid Hoeveelheid plantages enconeessic. H.A. in verkregen onderhoorige cultuur met: producten in gronden. 1906. E 10 Nijd ten Spijt 429 cacao 9423 idem koffie 3030 idem

F 5 Pieterszorg 399 cacao 10451 idem koffie 66 idem bananen 37 bossen koorn 608 kilogr. bacove 6270 bossen

F 6/8 Rust en 1094 suiker 1402800 Werk kilogr. melasse 280000 liter

E 8 Sorgvliet 479 cacao 9208 kilogr. koffie 1293 idem bananen 266 bossen koorn 7000 kilogr. bacove 466 bossen

E 16 Spieringshoek 1636 cacao 11431 kilogr. koffie 741 idem

A 2 Susanna'daal 354 cacao 11798 idem koffie 160 idem bacove 2078 bossen

F 26 't 933 cacao 16588 idem Vertrouwen bananen 181 bossen koffie 40 kilogr.

A 1 Voorburg 644 koffie 80529 idem cacao 42058 idem

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 E 15 Vriendsbeleid 429 cacao 12418 idem en Ouderzorg koffie 200 idem koorn 312 idem bacove 1260 bossen bananen 2112 idem

E 14 Wederzorg 338 cacao 4950 kilogr. koffie 25080 idem

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 123

Series Lett. Namen der Beheerder in deGezagvoerder. Aantal arb. op eigenaren. kolonie. de plant. E Erven M. J.R.C. E.M. 63 Pichot du Gonggrijp Tubbergen Plessi w.o. 54 imm.

F G.A. Polak G.A. Polak A.J. Polak 40 w.o. 23 lmm.

F Cult. Th. van Lierop idem 576 Maatschappij Rust en Werk w.o. 437 imm.

E Naaml. De Sur. Bank E. Zeiler 105 Vennootsch. Sorgvliet w.o. 56 imm.

E J.S. Swijt c.s. J.S. Swijt H.R. Yda 62 w.o. 39 imm.

A Landbouw Mij. J.A. van Beek idem 145 Susanna'sdaal w.o. 68 imm.

F R.H. Leijsner idem R.H.J.S. 48 Leijsner w.o. 20 imm.

A Landb. F.C. Gefken en F.C. Gefken 386 Maatsch. De Sur. Bank Voorburg w.o. 128 imm.

E P.M. Nahar idem E.P.H.W. 72 Nahar w.o. 42 imm.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 E Cult. H. Geerling idem 124 Maatschappij w.o. 100 imm.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 124

Beneden Suriname en Beneden Para.

Beheer.

W.L. ten Harmsen van der Beek, R. , (v.), M. Nassy, R. , waarn., S.H. de Granada, tijd. onth., C.J. Spong, waarn. distr.-secret., tevens ambten. v/d burgerl. stand, A. van Spall, klerk, (tijd. onth.). C.H.A. Simons, (waarn.) Hajary, tolk in hət Hindostantsch, W. Elbers, Agent van politie 1e klasse dienstdoende als tolk in het Maleisch, (v.)

Gewapende Burgermacht.

Beneden Suriname.

G.H. Gummels, kapitein, F.W. Hensen, 1e luit., F.C. Gefken, 2e luit., T.W.F. Heckers, 2e luit., á la suite.

Beneden Para.

D.C. Rijsdijk. kapitein, A. Remy, 1e luit, A.J. Buschman, J.G. von Niesewandt, L. Faverey, 2e luitenants.

Geneeskundige dienst

Beneden Suriname.

D.C. Gomperts, geneesheer aan het Pad van Wanica.

Beneden Para.

W.Th. Liems, J.F. Nassy, stedel. geneesheeren.

Eeredienst.

Diaken van de Herv. Gemeente:

F.W. Hensen en C.F. Heckers.

Diaken van de Evang. Luth. Gemeente:

J.F.D. Horst, J.C. Sack Jr., A.G. Pracht, Jacqs. Pool.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Roomsch Katholieke Gemeente.

Kerk v.O.L.V.v. Alt. Bijstand op Vier Kinderen, met eene Bijkerk op Matta (Indianen), J. Bazelmans, dienstd. geestel. Kerk v.O.L.V. Goeden Raad op Welgedacht: L. Luykx, dienstdoende geestelijke.

Evang. Br. Gemeente.

Kerk op Beekhuizen (Saron): H Slink, leeraar, R.W. Cameron, orgelist, A.P. Jensen, hulpzendeling. Raadsleden: H.J. Pont, W.F. Hedley, W.R. Cameron, J. Codrington, J. Spier, E.J. Reinolt, J.Th. Trotman, F. Tuinfort, W.Ch. Berkleef. Kerk op Helena Christina: A. Jensen, leeraar.

Onderwijs.

Gouvernementsschool op Helena Christina.

Aantal leerl. op 1 Sept. 1907: 50 jong. en 33 meisj., totaal 83. C.G. van de Leuv, hoofd der school.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 t.o. 124

Indianandorp. (Uit Suriname in Beeld)

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 125

Lelydorp.

Aantal leerl. op 1 Sept. 1907: 58 jong. en 22 meisj, totaal 80. D.A. Jessurun, hoofd der school.

2e Rijweg.

Aantal leerl. op 1 Sept. 1907: 26 jong. en 15 meisj., totaal 41. J.W. Zunder, hoofd der school, mevr. J.W. Zunder, tijd., onderwijzer in handwerken.

Scholen der Ev. Br. Gem.

Beekhuizen. (Saron).

Aantal leerl. 37 jongens en 31 meisjes, totaal 68. R.W. Cameron, hoofd, P.N. Goedhard, onderwijzer.

Anniestraat.

Aantal leerl. op 1 Aug. 1907: 57. C.J. Oostburg, hoofd der school, J.C. Ritfeld, onderwijzer.

R.K. School.

Marianella-School op Vier Kinderen. G. Schröder, hoofd der school. Aantal leerl. op 1 Aug. 1907: 28 jon. en 12 meisj. totaal 40.

Landbouw.

Beneden Suriname.

15 plantages en 21 gronden (de vestigingsplaats nabij het fort Nw. Amsterdam, evenzoo de landerijen achter den grond L'Hermitage, als 1 grond daarbij vermeld). Bevolking: 5218 zielen: 3008 maunen en 2210 vrouwen, waaronder 839 immigr. = 721 mannen en 118 vrouwen. 2168 H.A. bebouwd met koffie, cacao, bananen enz. (gr. landb.) 323 H.A. bebouwd met cacao, koffie, bananen, koorn, aardvr., enz. (kl. landbouw).

Productie: gr. landbouw kl. landbouw 245511 10439 K.G. cacao

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 122448 1072 K.G. koffie 1230 10957 K.G. koorn - 82248 K.G. aardvruchten - 12065 K.G. rijst 2000 14966 bossen bananen 11982 795 bossen bacoven - f 7058, - groent. en vruchten

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 126

Series Lett. Nommer. Namen der H.A. in Hoeveelheid Hoeveelheid plantages enconcessie. H.A. in verkregen onderhoorige cultuur met: producten in gronden. 1906. B 2 Clevia 306 cacao 32600 kilogr. koffie 10600 idem

B 11 Combé 22 cacao 1703 idem

B 5 Geyersvlijt 332 cacao 14821 idem koffie 305 idem bananen 2000 bossen

B 12a Kwatta 1078 cacao 1367 kilogr. aardvruchten 19080 idem koorn 1045 idem bananen 1246 bossen bacove 119 idem

B 1 Leonsberg 234 cacao 18900 kilogr.

B 14 Ma Retraite 337 cacao 31768 idem

Mattonshoop 451 rijst 43350 idem aardvruchten 4000 idem koorn 3712 idem bananen 1553 bossen bacove 38 idem

A 8 Meerzorg 1247 aardvruchten 8040 kilogr. rijst 15720 idem bananen 353 bossen koorn 1850 kilogr.

B 3 Morgenstond 325 cacao 26019 kilogr. koffie 225 idem

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 koorn 1230 idem bacove 106 bossen

B 18 Nw. Aanleg 275 koorn 100 kilogr. aardvruchten 500 idem bananen 100 bossen

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 127

Series Lett. Namen der Beheerder in deGezagvoerder. Aantal arb. op eigenaren. kolonie. de plant. B J.R.C. en S.H. S.H. Gonggrijp G.H. Brokmeier 83 Gonggrijp w.o. 49 imm.

B J.P.C. Ulrich idem idem 10

B Naaml. F.W. Hensen idem 79 vennootsch. Geyersvlijt w.o. 43 imm.

B Erven J.G. van F.C. Curiel J.H. Hoogvliet - Emden, Mr. A.J. van Emden

B F. Reinders idem G.H. Brokmeier 36 Folmer c.s. w.o. 14 imm.

B A.E. Samuels idem S.A. Samuels 119 w.o. 41 imm.

Jsree Sing idem idem - 62/K cs.

A Naaml. F. Smith J.H.C. Catz 126 vennootsch. Landb. ondern. Abrasei w.o. 43 imm.

B Cult. S.H. Gonggrijp C.F. Heckers 136 onderneming C.F. Heckers Morgenstond w.o. 46 imm.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 B Erven van J.L. van Engel idem - Engel J.L. van Engel

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 128-129

Series Nommer.Namen H.A. in HoeveelheidHoeveelheidNamen BeheerderGezagvoerder.Aantal Lett. der concessie.H.A. in verkregender in de arb. op plantages cultuur.producteneigenaren.kolonie. de en met: in 1906. plant. onderhoorige gronden. Peu et 169 cacao 1260 G.H. idem idem - Content kilogr. Gummels cs. aardvruchten 461 idem bananen 214 bossen

B 10 Rainville 40 cacao 4986 G. en M.N. H.L. 10 kilogr. M.N. Busch Daal Busch

B 13 Tourtonne 952 cacao 22146 A.W. J.R. idem 3 kilogr. Levy Levy

Uitvlugt 274 koffie 200 J.C. idem idem idem van Brussel aardvruchten 18000 idem bananen 2450 bossen bacove 25 idem

Beneden Para.

- 1 plantage en 19 gronden. -

Bevolking: 6606 zielen: 8762 mannen en 2844 vrouwen, waaronder 25 immigr.: 23 mannen en 2 vrouwen.

98 H.A. (gr. landb.) en 1327 H.A. (kl. land.) bebouwd met koffie, cacao, bananen, rijst, koorn, aardvruchten enz.

Productie: gr. landb. kl. landb.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 21764 4168.5 K.G. cacao - 140.5 K.G. koffie - 92813 K.G. koorn - 602113 K.G. rijst - 311408 K.G. aardvruchten 1973 54432 bossen bananen - 2760 bossen bacoves - f 28068.50 groenten

Series Nommer.Namen H.A. in HoeveelheidHoeveelheidNamen BeheerderGezagvoerder.Aantal Lett. der concessie.H.A. in verkregender in de arb. op plantages cultuur producteneigenaren.kolonie. de en met: in 1906. plant. onderhoorige gronden. B 14 Beekhuizen 858 cacao 785 Ev. Br. G. S.B. - kilogr. Gemeente Kruger Prellwitz bananen 4368 bossen aardvruchten 600 kilogr. bacove 38 bossen rijst 1300 kilogr. koorn 12700 idem

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 130-131

Series Nommer.Namen H.A. in HoeveelheidHoeveelheidNamen BeheerderGezagvoerder.Aantal Letl. der concessie.H.A. in verkregender in de arb. op plantages cultuur producteneigenaren.kolonie. de en met: in 1906. plant. onderhoorige gronden. B 16 Dijkveld 430 cacao 973 A. idem idem - idem Remy c.s. koffie 29 idem aardvruchten 2890 idem bananen 1950 bossen koorn 995 kilogr. bacove 799 bossen rijst 7950 kilogr. B 72 Ephraimszegen 240 cacoa 235 L. B. idem idem - idem Janssen rijst 128000 idem bananen 2200 bossen koorn 2000 kilogr. aardvruchten 3000 idem

de 95 rijst 84575 R.C. - J.H. - Goede idem Missie Lehé Verwachting bananen 445 bossen aardvruchten 830 kilogr.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 B 15 Livorno 700 cacao 463 Gouvernement - A. - (vestigingsplaats) idem Faverey koffie 11 idem rijst 23753 idem bacove 859 bossen koorn 14398 kilogr. aardvruchten 11545 idem bananen 4707 bossen

B 73 Nw. 110 cacao 280 P. idem idem - Weergevonden kilogr. Jensen aardvruchten 170 idem bananen 300 bossen rijst 3000 kilogr.

Boven Suriname en Boven Para.

Beheer.

C.R. Weyting, distr.-commissaris, A. Fernandes, tijd. onth., A. van Spall, wd. distr.-secret., tev. ambten. v/d burgerl. stand, H.J. Wolff, klerk, translat. in de neger-eng. taal. Balkisson, tolk in de hindostansche taal op Domburg. A.F. van 't Kruijs. J.W.J. Buttner, M.G. Elstak, translateur neger-eng. taal.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 132

J.F. Nahar opzichter over de vestigingsplaatsen: Domburg, La Rencontre en Laarwijk.

Gewapende Burgermacht.

Boven Suriname.

A. Garcia Wijngaard, kapt., E.A. Abrahams, kapt. à la suite, S.J. Fernandes, 1e luit., J.F.C. de la Parra, 2e luit., J.B. van Marle, 2e luit. à la suite.

Boven Para.

B.A. Samuels, kapt., H.R. Curiel, 1e luit., N.D. Seulijn en H.G. Mulder, 2e luit.

Geneeskundige Dienst.

G.F.C. Hering, districts-geneesheer, gev. op Domburg (tijd. onth.). M.A. de Parra, tijd. onth., D.J. Samuels, wd. H.G. Hirschfeld, (v.) distr.-geneesh., gev. op Groot Chatillon, G.F.C. Hering, wd. A. Bueno Bibaz, (v.), districts-geneesheer, gev. op Republiek, D.C. Gomperts, wd.

Eeredienst.

Diaken en der Herv. Gem.

H.R. Curiel, H.G. Mulder, C.E. Brunings, G.F.C. Hering

Diakenen der Evang. Luth. Gemeente.

J.C.F. de la Parra, S.J. Fernandes.

R.K. Gemeente.

R.K. Kerk van d.H. Rochus op Groot Chatillon R.K. Kerk van d.H. Henricusop Estherslust. R.K. Kerk van d.H. Wilhelmus op Powakka (Indianen) R.K. Kerk van d.H. Joannes op Rorac R.K. Kerk van d. Allerh. Verloser op Domburg. A. Bex en T. Morssink, dienstd. geestelijken.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Evangelische Broeder Gemeente.

Kerk op Bergendal: M. Schelts, leeraar. C. van Bossé, evangelist. Kerk op Koffiekamp aan de Sarakreek: J. Pang Atjok, hulpz. evangel. Kerk op Ganzee: S. Treu, hulpz. evangel.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 133

Kerk op Nw. Aurora: C. Drakenstein, hulpz. evangel. Kerk op Botopasi: A. Seedorf, hulpz. evangel. Kerk op Domburg: P. Hellström, leeraar, F. Eltenberg, evangelist, J. Dumfries orgelist. Raadsleden: E. Nuur, C. Dekker, B. Twees, J. Tulle, Th. Pilé, J. Rotsburg, A. Vogelland, Fr. Breidel, J. Merser, J. Dumfries. Zondagsschool: aant. leerl. 40. Kerk op Goede Vrede op Portorico en op Parawacca: P. Hellström, dienstd. geestel. Raadsleden op Goede Vrede: K. Landers, A. Bijnhaar. - Op Portorico: J. Chalot, R. Hanen, K. Deckman. Op Parawacca: E. Lank, J. Gemert. Kerk op Carolina en op Agilla: H. Bernhard, dienstd. geestel., A Blufpand, cathiseermeester. Raadsleden op Carolina: J.J. Wijngaarde, J.H. Koorndijk. - Op Agilla: B.P. Leter. Kerk op Bersaba: F.W. Zuch, leeraar, P. Keeldaar evang., Ths. Schutman, orgelist. Raadsleden: S. Pierau, D. Pengel, A. Pengel, A. Brum, R. Puroti, D. Cairo, J. Bruinhart.

Onderwijs.

Gouvernementsscholen.

1. Domburg

Aantal loerl. op 1 Sept. 1907: 64 jongens en 24 meisjes, totaal 88 H.F. van 't Kruijs, hoofd, J.L. Dahlen, onderwijzer, mej. C. Arrias, tijd. onderw. in vrouw. handwerken.

2. Onoribo

Aant. leerl. op 1 Sept. 1907: 26 jong. en 14 m., totaal 40. H. Biervliet, hoofd.

3. Onverwacht

Aant. leerl. op 1 Sept. 1907: 17 jong. en 21 m,, totaal 20. J.W.J. Buttner, hoofd, mevr. J.W.J. Buttner, tijd. onderw. in vrouw. handwerken.

4. Hannover

Aantal leerl. op 1 Sept. 1907: 17 jong. en 3 m., totaal 20. M.G. Elstak, hoofd.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Scholen der Evang. Br. Gem. op:

Berg en Dal, J.C. van Bossé, hoofd. Aant. leerl. op 1 Nov. 1907: 16 jongens 21 meisjes, totaal 37. Bersaba, C.F.M. Vismale, hoofd. Aant. leerl. op 1 Nov. 1907: 26 jongens, 20 meisjes, totaal 46

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 134-135

Carolina, A. Blufpand, hoofd. Aant. leerl. op 1 Nov. 1907: 20 jongens, 10 meisjes, totaal 30. (Boschlandscholen op:) Koffiekamp, J. Pang-A-Tjok, hoofd. Aant. leerl. op 1 Nov. 1907: 25 jongens, 15 meisjes, totaal 40. Ganzee, C.M. Waak, hoofd, Alf. Jacobus, kweekel. Aant. leerl. op 1 Nov. 1907: 47 jongens, 38 meisjes, totaal 85. Nw. Aurora, S.C. Drakenstein, hoofd. Aant. leerl. op 1 Nov. 1907: 18 jongens, 19 meisjes, totaal 37. Botopasi, A.M. Seedorf, hoofd, Aant. leerl. op 1 Nov, 1907: 6 jongens, 14 meisjes, totaal 20.

Groot-Chatillon.

1o. Gouvernements-inrichting voor Leprozen. De districts-commissaris belast met het beheer. H.G. Hirschfeld, (v.), geneesheer tevens directeur, G.F.C. Hering, wd, G.C.M. Stoffels, ond.-dir. Het ondergeschikt personeel bestaat uit: 1 verbandmeester, 4 verplegers, 1 winkelier, tevens portier, 1 nachtwaker, 1 bakker. 1 bakkersknecht, 1 kok en 3 bijkoks. Op het voorterrein is een politiepost gevestigd, bestaande uit 1 brigadier en 2 man. Op het geïsoleerd gedeelte der inrichting staan de kerkgebouwen van de R.K. en van de Evang. Broeder Gemeente. 2o. Bethesda, particuliere inrichting, beh. tot de Protest. Vereen. tot verpl. van lepralijders in Suriname. Aantal verpleegden op 1 Nov. 1907, 35. H. Weiss, (v.), leeraar-directeur van het gesticht, O.H. Bernhard, wd.

Landbouw.

Boven Suriname.

- 7 plautages en 24 gronden. Bevolking: 2706 zielen: 1652 mannen en 1054 vrouwen, waaronder 122 immigr.: 100 mannen en 22 vrouwen. 451 H.A. bebouwd met koffie, cacao, bananen, enz. (gr. landb.) 436 H.A. bebouwd met id. id., rijst, koorn, aardv. (kl. landb.)

Productie: gr. landb. kl. landb. 20093 10516 K.G. cacao 10356 321 K.G. koffie 8400 74317 K.G. koorn. - 214129 K.G. aardvruchten

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 - 96086 K.G. rijst 2506 42762 boss. bananen 6512 21758 boss. bacoves - f 9838 hout, vruchten en groent. 400 K.G. pinda 28625 K.G. masoesa.

Series Nommer.Namen H.A. in HoeveelheidHoeveelheidNamen BeheerderGezagvoerder.Aantal Lett. der concessie.H.A. in verkregender in de arb. op plantages cultuur.producteneigenaren.kolonie. de en met: in 1906 plant. onderhoorige gronden. A 24 St. 852 cacao 2703 G. H.W.M. Chundro 35 Barbara kilogr. Knott Robertson bananen 111 w.o. 27 bossen imm. bacove 1628 idem

A 13 Bittenzorg 17 cacao 332 C.W. idem idem - kilogr. van Niel c.s. koffie 123 idem bananen 1250 bossen koorn 4475 kilogr rijst 1500 idem bacove 150 idem

Carolina 172 rijst 420 A. idem idem - idem Garcia en Wijngaard bananen 376 bossen aardvruchten 4580 kilogr.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 houtwaren f 3000. -

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 136

Series Lett. Nommer. Namen der H.A. in Hoeveelheid Hoeveelheid plantages enconcessie. H.A. in verkregen onderhoorige cultuur met: producten in gronden. 1906. A 26 St. Eustatius 429 rijst 500 kilogr. aardvruchten 3000 idem koorn 1950 idem cacao 931 idem bananen 350 bossen bacove 75 idem

A 55 de Guin 330 cacao 243 kilogr. Vriendschap

A 22 Heysvliet 343 cacao 520 idem koorn 11500 idem rijst 22560 idem bananen 1400 bossen aardvruchten 1700 kilogr. bacove 450 bossen

A 16 de Hoop 592 cacao 490 kilogr. koffie 53 idem bananen 550 bossen koorn 960 kilogr. bacove 1875 bossen aardvruchten 200 kilogr.

A 11 La Liberté 716 cacao 3660 idem koffie 8070 idem bacove 2697 bossen

A 20 Maagdenburg 438 cacao 1841 kilogr. bananen 90 bossen bacove 2080 idem

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 A 10 Peperpot 646 cacao 2360 kilogr. bananen 1855 bossen bacove 41 idem

A 17 Petrusburg 536 cacao 5018 kilogr. koffie 2286 idem bananen 420 bossen koorn 1400 kilogr.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 137

Series Lett. Namen der Beheerder in deGezagvoerder. Aantal arb. op eigenaren. kolonie. de plant. A L.W. en J. idem idem 9 Mijnhaar, A.v. Geene en S. Everduins

A E. Strey, L. idem Johan Alvares 15 Weigel

A Emile G. idem idem - Samson

A J.B. van Os idem idem -

A Mr. H. idem J.A. Liems 91 Benjamins w.o. 42 imm.

A J.L. Hijmans idem .... Polak 22 w.o. 20 imm. A A.B. en Hugh A.P. Nassy J.W. Voss 26 Wright w.o. 19 imm.

A C.P. Holtz idem - 28 w.o. 14 imm.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 138-139

Series Nommer.Namen H.A. in HoeveelheidHoeveelheidNamen BeheerderGezagvoerder.Aantal Lett. der concessie.H.A. in verkregender in de arb. op plantages cultuur producteneigenaren.kolonie. de en met: in 1906. plant. onderhoorige gronden. A 18 Vreeland 429 cacao 4267 Erven idem L. de 39 kilogr. J. de la la Parra Parra bananen 30 bossen masoesa 27925 kilogr. koorn 7000 idem bacove 36 bossen

A 12 't 75 cacao 50 A. idem idem 5 Yland kilogr. Bray koorn 60 idem rijst 100 idem

Boven Para.

5 plantages en 11 gronden (de vestigingsplaatsen Domburg en La. Rencontre, elk als 1 grond hierbij vermeld.) Bevolking: 2542 zielen: 1460 mannen en 1082 vrouwen, waaronder 261 immigr.: 238 mannen en 23 vrouwen.

250 H.A. bebouwd met koffie, cacao, banenen, enz. (gr. landb.) 813 H.A. bebouwd met id., id., rijst, koorn, aardvruchten. enz. kl. landb.)

Productie: gr. landb. kl. landb. 10070 14768 K.G cacao - 05670 K.G koorn 6234 1511 K.G koorn 3060 227973 K.G aardvruchten - 25775 K.G rijst 1626 46995 bossen bananen

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 3557 42962 bossen bacoves - f 18930 hout, vruchten en groent.

Series Nommer.Namen H.A. in HoeveelheidHoeveelheidNamen BeheerderGezagvoerder.Aantal Lett. der coneessie.H.A. in verkregender in de arb. op plantages cultuur producteneigenaren.kolonie. de en met: in 1906. plant. onderhoorige gronden. B 26 Accaribo 999 cacao 2202 Erven H. - 67 kilogr A. d'Angremond d'Angremond w.o. 61 imm.

B 24 Adrichem 400 cacao 445 J.F. idem idem - idem Nuboer en E Gilliard c.s. bananen 8350 bossen aardvruchten 4500 kilogr. rijst 450 idem koorn 4200 idem koffie 10 idem bacove 80 bossen

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 140

Series Lett. Nommer. Namen der H.A. in Hoeveelheid Hoeveelheid plantages enconcessie. H.A. in verkregen aanhoorige cultuur met: producten in gronden. 1906. B 21 Boxel 1375 cacao 3323 kilogr. koffie 194 idem bananen 1626 bossen bacove 3557 idem aardvruchten 3060 kilogr.

B 42 Hannover 1664 aardvruchten 15000 idem rijst 4000 idem bananen 400 bossen houtwaren f 3000. -

B 18 Houttum 985 cacao 399 kilogr. koffie 32 idem bananen 2190 bossen rijst 260 kilogr. aardvruchten 2720 idem koorn 3070 idem bacove 1070 bossen houtwaren f 240. -

B 36 Onoribo 2780 koorn 400 kilogr. rijst 500 idem bananen 350 bossen aardvruchten 30350 kilogr. houtwaren f 825. -

B 19 Ornamibo 359 cacao 3485 idem koffie 182 idem koorn 1860 idem bananen 1087 bossen bacove 2018 idem aardvruchten 1200 idem

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 B 39 Overtoom 2047 rijst 2000 kilogr. aardvruchten 17000 idem koorn 1600 idem bananen 300 bossen houtwaren f 1500 -

B 20 La 133 cacao 2300 kilogr. Ressource

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 141

Series Lett. Namen der Beheerder in deGezagvoerder. Aantal arb. op eigenaren. kolonie. de plant. B S.A. en B.A. idem B.A. Samuels 22 Samuels w.o. 2 imm.

B D. Fer c.s. idem idem -

B V.A.Th. von idem. idem 6 Normann

B J.C. Labad, H. idem - 4 Starke en J. Raalte

B E.W.F. Buillab idem idem 14 cs.

B L. Hercul c.s. idem idem -

B H.R. Curiel idem - 50 w.o. 27 imm.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 142-143

Series Nommer.Namen H.A. in HoeveelheidHoeveelheidNamen BeheerderGezagvoerder.Aantal Lett. der concessie.H.A. in verkregender in de arb. op plantages cultuur producteneigenaren.kolonie. de en met: in 1906. plant. onderhoorige gronden. Susanna'shoop 19 cacao 1000 Scheuk-A-Wien idem idem 10 kilogr.

B 18 Vredenburg 1000 cacao 810 H.G. idem H.G. 3 idem Mulder Mulder en C. Watson bananen 1200 bossen koffie 150 kilogr. rijst 600 idem koorn 760 kilogr. bacove 300 bossen houtwaren f 415. -

B 25 Waterland 1448 cacao 1445 G.H. - Th.J. 26 kilogr. Brokmeier Brouwers koffie 5890 idem

Beneden en Boven Saramacca.

Beheer.

H.S.T. Römer Price, districts-commissaris, (waarnemend), J.R. Axwijk, distr. secret., tev. ambtenaar v/d. burgerl. stand en translat. in de neger-eng. taal, S.E. Juta, districts-klerk, W. Dankfort, tolk in de maleische taal. Doval, tolk in de hindost. taal op Groningen. S.E. Juta en Anijs, tolken in de neger-eng. taal. De Kantonrechter van Nickerie is rechtswege ommegaande Rechter bij het Westerlijk ommegaand gerecht, dat zijn districten omvat. Plaatsvervangers van den ommegaanden Rechter M.J.V. Daalberg en E.R. de Vries.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Gewapende Burgermacht

Boven Saramacca.

..... 2e luitenant.

Beneden Saramacca.

J.F. Hermelijn, kapt., J.W. van Genderen, kapitein à la suite, P.J. Bosch Reitz, 1e luit., E.A. Dorwart, R.L. Currie. H.R. Nije, F.J. Taunay, A.G. Schoon, J.L. van Niel J.M.P. Ellis, J.F. ten Meer, 2de luits.

Geneeskundige Dienst.

W.N. Sevenoaks, districts-geneesh., gevestigd op Groningen(v.), E.R. de Vries (waarn.), L. Rens, tijd. onth., C.A. Batenburg, wn. distr.-geneesheer, gevestigd op La Provoyance.

Eeredienst.

Diaken v/d Herv. Gem..... J.F. Hermelijn. Diaken v/d Ev. Luth. Gem. J.O. Treurniet.

Roomsch Katholiek Gemeente.

Kerk v.O.L. Vr. v/d Rosenkrans op Bethania. Kerk v.d.H. Judas Thaddeus op Nw. Voorzorg. Kerk v.d.H. Joseph op Smithfield. Kerk v.d.H. Petrus Claver op Boston. Kerk v.d.H. Benedictus a/d. Wanica. Kerk v.d.H. Alphonsus op Libanon. A. Verheggen, dienstd. geestelijke.

Evang. Br. Gemeente.

Kerk op Groningen: W. Kersten, leeraar, J.F. Omzigtig, orgel. Raadsleden: E. Straal, J. Oostburg, J. Valies, P.A. Lelienstein, Th. Gillard, L. Westhout, E. Held, F. Denneboom, A. Mazel. L. Denner. Kerk op Catharina Sophia: W. Kersten, dienstd. geestelijke. Raadsleden: F.H. Comminsborg, Ch. Baarn, W. Landolf, E. Muler, H. Fabies, A. Wand, F. Zoom, E. de Zeil, M. Ritveld, M. Harpert, P. Ameron.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 144-145

Kerk op Thomasgron: W. Kersten, dienstd. geestel. Raadsleden: Evert Bosk, E. Rezida, G. Pont. Kerk op Carolina a/d Saramacca: W. Kersten. dienstd. geestelijke. Raadsleden: R. Watervel, M. Veldman. Kerk op Vier Hendrikken: P. Seedorf, evangelist. Wanicakreek: W. Kersten, diensd. geestel. Post Brag: W. Kersten, dienstd. geestelijke. Kerk op Maripaston: A. Jensen, dienstd. geestel. Kerk op Kwattahede: J. Hiwat, hulpzendeling. Kerk op Jacobkondre: J. Bergwijn, evangelist.

Onderwijs.

Scholen der Evang. Broeder Gemeente. aantal leerl. op 1 Nov. 1907: 28 jong., en 18 meisj. totasl 46. (bij de boschneger): op Groningen: J.F. Omzigtig, onderwijzer op Kwattahede. J. Hiwat, onderw. aantal leerl. op 1 Nov. 1907: 6 jongens en 2 meisj. totaal 8. op Jacobkondre. J. Bergwijn, onderw. aantal leerl. op 1 Nov. 1907: 12 jong. en 12 meisj. totaal 24

Landbouw.

Beneden Saramacca.

- 7 gronden. - Bevolking: 620 zielen: 396 mannen en 224 vrouwen. 89 H.A., behouwd met cacao, bananen, rijst, koorn, aardvruchten, enz. (kl. landbouw.)

Producten: 1139 Kg. cacao 5 Kg. koffie 13305 Kg. koorn 14310 Kg. aardvruchten 14965 Kg. rijst 1969 bossen bananen 237 bossen bacoven f 1663. - hout

Boven Saramacca.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 - 16 plantages en 1072 gronden. - Bevolking: 4545 zielen, 2513 mannen en 2032 vrouwen, waaronder 254 immigr., 176 mannen en 78 vrouwen. 916 H.A. bebouwd met cacao, koffie, bananen enz. (gr. landb.) 2219 H.A. bebouwd met cacao, koffie, rijst, koorn, aardvruchten, (kl. landbouw).

Producten: gr. landb. kl. landb. 158495 223914 K.G. cacao 2948 590 K.G. koffie 3085 196310 K.G. koorn 5620 274585 K.G. rijst 250 23030 K.G. aardvruəhten 450 87043 bossen bananen 80 5552 bossen bacoven

Series Nommer.Namen H.A. in HoeveelheidHoeveelheidNamen BeheerderGezagvoerder.Aantal Lett. der concessie.H.A. in verkregender in de arb. op plantages cultuur producteneigenaren.kolonie. de en met: in 1906. plant. onderhoorige gronden. H 11 Broederschap 429 cacao 15791 Landb. I.S. H.A. 50 kilogr Mij. Morpurgo Reyzig Broederschap koffie 187 P.M. idem Nahar

H 2 Caledonia 750 cacao 18700 N.V. A.G.v. H.R. 58 idem Cult. Wieringen Nije Mij. Caledonia

H 7 Catharina 1283 cacao 10477 W. van idem idem 183 Sophia idem Genderen koffie 1743 idem rijst 5620 idem

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 146

Series Lett. Nommer. Namen der H.A. in Hoeveelheid Hoeveelheid plantages enconcessie. H.A. in verkregen onderhoorige cultuur met: producten in gronden. 1906. H 3 Concordia 3003 cacao 25591 idem

H 6 de 429 cacao 14911 idem Dankbaarheid

H 28 Fredericisgift 400 cacao 10604 idem

H 31 de Goede 200 cacao 2924 idem Hoop

H 25 de 100 cacao 1800 idem Herstelling

H 16 Joh. 600 cacao 15000 idem Catharina

H 201 Johannishoop 200 De productie is onder Monitor met die van deze samen opgen.

H 27 Margaretha'sgift 200 cacao 5037 idem

H 33 Monitor 200 cacao 8802 idem koffie 216 idem

H 15 Morgenster 429 cacao 17513 idem koffie 34 idem koorn 1815 idem

H 32 La Poule 800 cacao 6542 idem (Groot en Klein) koffie 468 idem bananen 300 bossen

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 koorn 270 kilogr.

H 13 Sara Maria 41 cacao 2703 idem koffie 300 idem bananen 150 bossen koorn 1000 kilogr. bacoves 80 bossen

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 147

Series Lett. Namen der Beheerder in deGezagvoerder. Aantal arb. op eigenaren. kolonie. de plant. H J.A.A. idem J.E. ten Meer 47 Salomonscs.

H Erv. H.A. James Green Rich. L. Currie 12 Green

H Erven A.J. en G.A. Polak J.L. van Niel 25 E. Polak

H J.P. Meije c.s. idem idem 14

H Ch.H. Robles idem F.D. Karg 7 de Medina

H Erven Mr. Ph.J. Bosch idem 38 G.J.J. Bosch Reitz Reitz. w.o. 32 imm.

H P.A. idem A.G. Schoon - Bruggemann

H D.C. Hermelijn J.F. Hermelijn idem 18 - Meije

H P.A. idem A.G. Schoon 23 Bruggemann

H Mij. de Sträter Esser & J.F. Luyter 39 Morgenster Co.

H P.A. idem J.G.H. 26 Bruggemann Treschinsky

H M.F.A. del idem Charles H. 17 Prado Waller

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 148

Coronie.

Beheer.

W.A.H. van Romondt, R.B.O. 4e kl., distr.-commissaris, G.J. Thijm, klerk, tevens ambtenaar van den burgerl. stand, en bel. met de uitoefening van het notarisambt. F.P. Sevenoaks, R. , aangewezen om den distr.-commissaris bij afwezigheid of onstentenis te vervangen. M.C. Baal, M.H. Mac Donald, translat. in de neg.-eng. tal.

Kantongerecht.

Mr. L.L. Beckeringh van Loenen, tijd. onth., katonr., Mr. P.A.A. Bucaille, tijd. onth., Mr. S.D. de Vries, waarn., J.E. Polak, plaatsvervangend, M.C. Baal, gequal. deurwaarder.

Huis van bewaring.

De Districts-Commissaris, voorz., H.K.L. Jansen, lid, F.P. Sevenoaks, R. , lid en secretaris.

Gewanende Burgermacht.

F.P. Sevenoaks, R. , kapitein, H.K.C. Jansen, 1e luit., J.P. Rodgers, 1e luitenant à la suite.

Geneeskundige Dienst.

J.S.J. de Vries Robles, arts., distr.-geneesh., tijd. ontheven. J.E. Polak, waarn., E.J. Fräser, geadmitt. vroedvrouw.

Eeredienst.

Roomsch Kat. Gemeente.

St. Maria-kerk op Mary'shope, met 2 bijkerken, eene op Burnside en op Welgelegen. P.v Esch, dienstdoende geestelijke.

Evang. Broeder-gemeente.

Kerk op Salem: E. Eckardt, leeraar.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Raadsleden: N.D. Boldewijn, E.D. Rijken, L.M. Paal, F.O. Dors, A.M. Kapelbaink, J.Th. Kapelbaink, M.T. Walker en F. Tompig. S.J. Leets, orgelist.

Kerk op Totness: E. Eckart, dienstdoende geestelijke, Raadsleden: L.A. Kamp, P. Kerkhout, Ch. Mettendaf, M.J. Asch, S. Donald. Fr. Jacott, orgelist. Kerk op Hamilton: E. Eckart, dienstd. geestelijke. Raadsleden: A.B. Monkou, A.M. Zunden, N.Ch. Biedewald, A. Faerber. Orgelist: geen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 149

Onderwijs.

Gouvernementsscholen. a. op Totness. Aantal leerl. op 1 Sept. 1907: 16 jong. en 8 meisj., totaal 24. S. Laret, hoofd der school. Mej. E.G. Cruden, tijd. onderw. in handwerken. b. op Hague. Aantal leerl. op 1 Sept. 1907: 27 jong., en 14 meisj., totaal 41. R.F. Sordam. hoofd der school.

School der Evang. Broeder-Gem. op Salem.

Aantal leerl. op 1 Nov. 1907: 85 jong. en 52 meisj., totaal 137. L. Bergrok, hoofd der school, J.Th. Themen, J.A. Doesburg, F.D. Tompig, onderwijzers, Mej. M. Harras, kweekelinge.

Scholen der R.K. Geestelijken. a. St. Maria-school op Mary'shope. Aantal leerl. op 1 Aug. 1907: 65 jong. W.v.d. Heyden, hoofd der school, Th. Ritfeld, onderwijzer. b. St. Theresia-school op Mary'shope. Aantal leerl. op 1 Aug. 1907: 65 meisj. Mej. C. Tijndall, hoofd der school.

Landbouw.

Bevolking: 2103 zielen: 1040 mannen en 1063 vrouwen, 65.75 H.A. bebouwd met cacao, koffie, koorn, aaadvruchten, bananen (groot en kleine landbouw). 25 gronden (de grondjes op de vestigingsplaats Totness als 1 grond bierbij vermeld.)

Productie: 52485 K.G. cacao 565 K.G. koffie 40950 K.G. koorn 57487 K.G. aardvruchten 60565 bossən bananen 963406 stuks kokosnoten 1598 bossen bacoves

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 200 liter lemmetjessap 500 K.G. katoen 200 K.G. Ricinuszaad.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 150

Series Lett. Nommer. Namen der H.A. in Hoeveelheid Hoeveelheid plantages enconcessie. H.A. in verkregen onderhoorige cultuur met: producten in gronden. 1906. I 221 Bantaskin 200 cacao 4000 kilogr. koffie 290 idem aardvruchten 2000 idem koorn 6000 idem bananen 9000 bossen bacoves 200 bossen kokosnoten 40000 stuks

I 219 Belladrum 200 cacao 4025 kilogr. aardvruchten 2000 idem bananen 4500 bossen kokosnoten 35610 stuks

I 227 Bellevue 214 cacao 600 kilogr. aardvruchten 1500 idem koorn 1800 idem bananen 2200 bossen kokosnoten 18000 stuks

I 110/1 Burnside 506 cacao 3890 kilogr aardvruchten 12650 idem koorn 7500 idem bananen 2490 idem kokosnoten 90750 stuks

I 228 Cadrospark 200 koffie 25 kilogr. cacao 2200 idem aardvruchten 4000 idem koorn 2800 idem bananen 1500 bossen bacoves 100 idem kokosnoten 30000 stuks

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 I 222 Friendship 215 koffie 114 kilogr. cacao 4180 idem aardvruchten 8900 idem koorn 2800 idem bananen 7840 bossen kokosnoten 35000 stuks

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 151

Series Lett. Namen der Beheerder in deGezagvoerder. Aantal arb. op eigenaren. kolonie. de plant. I B.J. Feller c.s. idem idem

I K. Cruden c.s. K.A. Cruden K. Cruden -

I F.H. Sinester idem A. End -

I C.E.J. Héring idem idem c.s.C.R. Richards

I B.J. Feller c.s. idem idem -

I W.H. Mac idem A. Slagveer - Donald

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 152

Series Lett. Nommer. Namen der H.A. in Hoeveelheid Hoeveelheid plantages enconcessie. H.A. in verkregen onderhoorige cultuur met: producten in gronden. 1906. I 325 Hamilton 213 cacao 3560 kilogr. aardvruchten 1500 idem koorn 2225 idem bananen 5290 bossen kokosnoten 50,000 stuks bacoves 25 bossen

I 209 de Hoop 215 kokosnoten 30350 stuks

I 218 Johanna 215 cacao 10436 kilogr. Maria koffie 40 idem bananen 2200 bossen kokosnoten 25732 stuks

I 220 John 215 cacao 2250 kilogr. aardvruchten 12000 idem koorn 5000 idem kokosnoten 28000 stuks bananen 9000 bossen

Leasowes kokosnoten 126000 stuks bananen 215 bossen

I 225/6 Maryshope 429 koffie 30 kilogr. cacao 7042 idem aardvruchten 1500 idem koorn 1025 idem bananen 631 bossen bacoves 175 idem kokosnoten 28821 stuks

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 I 230/I Moy 400 cacao 2092 kilogr. koffie 25 idem bananen 2810 bossen kokosnoten 55260 stuks

I 217 Novar 332 koffie 60 kilogr. cacao 2000 idem koorn 5000 idem aardvruchten 6000 idem bananen 1200 bossen bacoves 150 idem kokosnoten 20000 stuks

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 153

Serien Lett. Namen der Beheerder in deGezagvoerder. Aantal arb. op eigenaren. kolonie. de plant. I F.A. Mase c.s. idem F.A. Masé -

I S. Promes c.s. idem F. Blantendal

I L.S. Juda c.s. - A.O. Asman 2 S.J. Gefferie.

I J. Bakker c.s. idem idem 9

Ev. Br. Gem. G. Krüger W. Feldman 10

I B. Feller idem idem 7 D.N. Boldewijn

I G.J. Lowes c.s. inem idem

I D.C. Daniels idem idem c.s.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 154-155

Series Nommer.Namen H.A. in HoeveelheidHoeveelheidNamen BeheerderGezagvoerder.Aantal Lett. der concessie.H.A. in verkregender in de arb. op plantages cultuur producteneigenaren.kolonie. de en met: in 1906. plant. onderhoorige gronden. I 229 Perseverance 200 koffie 10 Wed. J.P.E. idem kilogr. J.M. Wolff Wolff cacao 1408 bossen bananen 500 bossen kokosnoten 1000 stuks

Totness 332 cacao 2858 Kol. - - - kilogr. Gouv. koffie 61 259 idem pachters. huurders m. gezin, samen 572 pers. aardvruchten 1932 idem kokosnoten 99240 stuks bananen 3196 bossen koorn 4250 kilogr. bacoves 510 bossen

Nickerie.

Beheer.

B. Boekhoudt, districts-commissaris, M.H. Arlaud, districtssecretaris, tevens ambten. van den burgerl. stand, (v.), W.Th. de Sanders, wd., J.L. Engelbrecht, klerk, tevens belast met de uitoefening van het Notarisambt, (v.), J.J. Monk, waarnd., Akrum, tolk

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 in het hindostansch, mede dienstdoende b/h Kantongerecht, J.J. de Clercq, tolk in de maleische taal. J.J. van der Jagt, adjunct-inspecteur van politie.

Gewapende burgermacht.

Ch. Spence, 1e luiten., C. Stuart, W. Tenbergen, (v.), L.J. Heilbron, J. Brown, 2e luits.

Kantongerecht.

Mr. P.A.A. Bucaille, Kantonrechter, tijd. onth. Mr. S.D. de Vries, wd., H.W. Weytingh, Bol. O. 4e kl., Officier d'Académie, (v.), plaatsverv., A.E. Samson, arts. waarn...... , ambten. van het Openbaar Ministerie, J.J. Monk, griffier, J.G. Elmont, deurwaarder.

Geneeskundige dienst.

H.W. Weyting, (v.), B.O. 4e kl., Offic. d'Academie, waarn. offic. van gezondh., tevens belast met den quarantainedienst, A.E. Samson, arts, waarn.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 155

S.W.A. Tjon-A-Kien, waarn. districts-geneesheer. J.J.O.S. Klaverweide, apotheker. E.B. Peneux-Willig, geadmitteerde vroedvrouw, J.J. Hewit en A.R. Knott, tolken in de engelsche taal, J.G. Elmont, idem neger-engelsche taal, ...... landmeter. H.W. Weytingh, (v.), B.O. 4e kl., Offic. d'Academie. keurmeester van het beestiaal, A.E. Samson, arts, waarn., J.J.O.S. Klaverweide, assistent. J. Emanuels, havenm., John Mercurius, F. Peneux, loodsen.

Huis van bewaring.

De Districts-Commissaris, voorzitter, H.W. Weytingh, Bol. O. 4e klasse, Officier d'Academie, lid (v.), A.E. Samson, arts, waarn..... lid en secretaris.

Posterij.

Jacques Emanuels, postdirecteur, J.J. van Sichem, klerk.

Ambtenaren bij de belastingen.

Jacques Emanuels, ontvanger der belast, J.J. van Sichem, klerk, C.A. Duurvoort, L.J.G. Schmidt, N.L. van Charante, C.W. Kanteman, kommies 3e klasse.

Eeredienst.

Vereenigde Protest. Gemeente.

S. Steenmeyer, predikant, voorzitter van den Kerkeraad.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 156

Kerkeraad.

F.T. Woisky, secret., Jean J. Heilbron, penningm., J.J.O.S. Klaverweide, kerkm., H. Cruden, W. Dawson, Geo. Cruickshank, leden.

Collectanten.

J. Dawson, R.T. Henar, A. Remark, H. Eyck, A. Leckie, Geo. Samuels, Chs. Woug-Awa, C. Buitenman.

Diaken v/d. Evang. Luth. Gemeente.

J.J.O.S. Klaverweide.

Evang. Broeder Gemeente.

Kerk te Nw. Nickerie: H.O. Peuker, leeraar, C.R. Stroom, orgelist. Raadsleden: F.A. Profith, J. Headly, F.Ch. Duyts, tevens kerkdienaren, C.R. Stroom, J.G. Bonaparte, J. Leki, C. Hong A Fat, N. Anijs, R.J. Robles. Kerk op Waterloo: W. Blijd, leeraar. Raadsleden; Ch. Rass, E. Blackman, J. Best, M. Veira en D. Smith. Kerk op Paradise: W. Blijd, dienstd. geestelijke. Kerk op Vertrouwen: W. Blijd, dienstd. geestelijke.

Roomsch Katholieke Gemeente.

Kerk van de H. Joseph te Nw. Nickerie, Kerk van de H. Franciscus Xaverius op Paradise, Kerk van de H. Gerardus Majella op Pinar, H. Rikken, dienstdoende geestelijke.

Onderwijs.

Sub-Commissie van Onderwijs.

De Districts-Commissaris, president, S. Steenmeyer, S.W. Tjon-Akien, leden.

Gouvernementsschool. a. te Nieuw-Nickerie. Aantal leerl. op 1 Sept. 1907: 32 jong. en 29 meisj., totaal 61. C.M. de Vries, hoofd der school.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 F.F. Woisky, onderw., mej. S. Buitenman, kweekel. b. op den grond Weltevreden. Aantal leerl. op 1 Sept 1907: 51 jong. en 42 meisj. totaal 93. J.G. Spalburg, hoofd der school, mej. M. Berenstein, tijdel. onderwijzeres in vrouwelijke handwerken. c. op den grond Ma Mère. Aantal leerl. op 1 Sept. 1907: 24 jong. en 12 meisj. totaal 36. H.F. Assen, hoofd der school, mej. Lowe, tijdel. onderw. in vrouwelijke handwerken.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 157 d. op Paradise. Aantal leerl. op 1 Sept. 1907: 20 jong. en 6 meisj., totaal 26. J.A. Chateau, hoofd der school.

Scholen der Evang. Rroeder-Gemeente. a. te Nieuw-Nickerie. Aantal leerl. op 1 Nov. 1907: 88 jong. en 103 meisj., tot. 191. C.R. Stroom, hoofd der school, C.G. Pengel, C.A. Zorg, A.F. Beer, J.N.G. Koenders, onderwijzers. Bewaarschool: Aantal leerl. op 1 Sept. 1907: 58. J.A. Beerenstein, J.R. Hewitt, kweekelingen. Bewaarschool voor koeliekinderen: 13 jong., Ph. Parabir. b. op plant. Waterloo. Aantal leerl. op 1 Nov. 1907: 21 jong. en 22 meisj. totaal 43. J.B. van der Geld, hoofd der school.

Scholen der R.K. Geestelijken te Nw. Nickerie. a. St. Alphonsusschool. Aantal leerl. op 1 Aug. 1907: 50 jongens. L. Lammerschop, hoofd der school. b. St. Claraschool. Aantal leerl. op 1 Aug. 1907: 44 meisjes. A. Meyer, hoofd der school.

Landbouw.

4 plantages en 155 gronden (de grondjes ten zuiden van Nw. Nickerie als 1 grond hierbij vermeld.) Bevolking: 5963 zielen: 3364 mannen en 2599 vrouwen, warronder 1028 immigranten, nl. 701 mannen en 327 vrouwen.

1031 H.A. bebouwd met suikerriet, cacao, koffie, bananen. gr. landb. 1434 H.A. bebouwd met cacao. koffie, rijst, koorn, bananen, aardvruchten (kl. landb.)

Productie: gr. landb., kl. landb. 4147246 - K.G. vacuumpan suiker 353266 - L. rum.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 87266 80346 K.G. cacao 284 4913 K.G. koffie 1500 142840 K.G. koorn - 115315 K.G. aardvruchten - 106495 K.G. rijst 3615 133540 bossen bananen - 2606 bossen bacoven

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 158-159

Serien Nommer.Namen H.A. in HoeveelheidHoeveelheidNamen BeheerderGezagvoerder.Aantal Lett. der concessie.H.A. in verkregender in de arb. op plantages cultuur producteneigenaren.kolonie. de en met: in 1906. plant. onderhoorige gronden. - Andreashoop 20 koffie 10 J. idem idem 6 kilogr. Lackin cacao 6000 idem bananen 600 bossen

J - Botany 49 cacao 3990 W. idem J. 41 Bay kilogr. Chin Ching-A-Paw A-Jong bananen 100 bossen koorn 1500 kilogr.

J - Crappahoek 299 cacao 18860 V.t. A.F.C. W. 53 kilogr. expl. Curiel Konijnenberg van pl. Crappahoek w.o. 42 imm.

J - Francisburg 85 cacao 4600 G. - 9 kilogr. Cruickshank bananen 130 bossen bacoves 210 idem

J - Hazard 687 vacc. 1806246 Erv. R. en J. 863 suiker kilogr. Robert J.J. Brown Kirke Kirke rum 122488 w.o. liter 371 imm.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 J - Leeshaal 42 cacao 300 M. idem E. 37 kilogr. Sedoc Sedoc c.s.

J - 't Lot 342 cacao 26780 Cult. S.H. A.R. 64 No. 36 idem ondern. Gonggrijp Kruimel 't Lot No. 36 koffie 284 w.o. 49 idem imm.

J - Margarethenburg 214 cacao 37631 C.H. J. J. 70 idem Carbin Green Faerber bananen 3515 M.E. w.o. bossen Carbin 38. imm.

J - Moville 27 cacao 3704 J. idem idem 7 kilogr. Mason koffie 63 idem bananen 306 bossen

J - Waterloo 844 vacc. 2341000 Erven Robert Ch. 1073 suiker kilogr. Robert J.J. Spence Kirke Kirke koorn 1500 w.o. idem 528 imm. rum 220778 liter

Marowijne.

Beheer.

H.H. van Marle, districts-Commissaris, tijd. ontheven, G Dames waarn., W.A.C. Stolting, distr.-secretaris, als zoodanig belast m/d uitoefening v/h notarisambt, tev. ambtenaar v/d burgerl. stand, translateur neger-engelsche taal (v.), G.Ph. Zaal waarn., I.I. Smit. komm. b/d belast. 3e kl., gev. op Albina. H.A.J. Laret, distr.-geneesheer, waarn. officier van gezondheid (bezetting Albina).

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 160

I.S. Robles, drogist.

G. Dames, postcommandant (Albina). Oseisie van Otterloo, Z. Med. . groot-opperb. der Aucaners. J.M. van den Dungen adj. inspecteur van politie titulair. ☞ Tusschen Albina en St. Laurent wordt door de stoombarkassen Hilda en Industrie een Ferrydienst onderhouden. Passage 1s kl. frcs. 2 (f 1.-), 2e kl frcs. 1 (50 ct.) Vrachtgoederen volgens overeenkomst. De Mij. beschikt over eene vrachtboot 50 vtn. lang. 8 vtn. breed, 3 vtn. diep en een ijzeren pont.

Eeredienst.

Diaken van de Ev. Luth. Gem. E.L. Scheurlen. St. Albina Kerk der R.K.: H. Sumbrink, dienstd. geestel. Evang. Broeder Gemeente. Kerk op Albina: leeraaar vacat., L.D. Axel, orgel. Raadsleden: L. Sanches, L. Bot. Kerk op Langatabbetje: C. Rufus, evangelist. dienstd. geestel.

Onderwijs.

Gerhardus Majellaschool der R.K. op Albina. Aantal leerl. op 1 Aug. 1907: 6 jong. en 15 meisjes, totaal 21. J. Paardenkooper. hoofd der school. School der Evang. Broeder-Gem. op Albina. Aant. leerl. op 1 Nov. 1907: 18 jong., 21 meisjes. totaal 39. L.D. Aksel, hoofd der school. School der Evang. Broeder-Gem. bij de boschnegers op Langatabbetje. Aant. leerl. op 1 Nov. 1907: 12 jongens, 4 meisjes, totaal 16. C.Ph. Rufus, hoofd der school. ☛ De bezetting ter bewaking van het grondgebied tusscden de Lawa en de Tapanahony bestaat uit 1 hoofdagent en 8 beambten van politie. Van deze 8 beambten waren er doorloopend 2 gedetacheerd op post III in de Lawa en 2 op den post in de monding van de Wanekreek.

30 gronden. Bevolking: 895 zielen = 601 mannen en 294 vrouwen. 28 H.A., bebouwd met cacao, koorn, aardvruchten, bananen, enz. (kleine landbouw).

Productie: 225 KG. cacao 105 KG. aardvruchten 128 KG. koorn 594 bos bananen 191 bos bacoves

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 200 KG. rijst 1 KG. koffie.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 t.o. 160a

Cassavemeelbereiding. (Raspen en uitpersen van de cassave.)

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 160a

Plantages voor de bacovecultuur.

Allen leggen jaarlijks ⅓ van de totale oppervlakte aan: dus b.v. Brouwerslust, jaarlijks 6, totaal 6 × 3 = 18. Echter legt Accaribo aan 25 + 25 + 35, en Maasstroom 30 + 30 + 20

1. Ondernemingen werkende voor eigen rekening.

Brouwerslust 6 × 3 = 18 H.A. Berlijn 16 × 3 = 48 H.A. Clevia 7 × 3 = 21 H.A. Geertruidenberg 7 × 3 = 21 H.A. Genuineesche vriendschap 2½ × 3 = 7½ H.A. Leonsberg 10 × 3 = 30 H.A. La Liberté 12 × 3 = 36 H.A. Mon Plaisir 3 × 3 = 15 H.A. Nw. Meerzorg 7½ × 3 = 22½ H.A. Sorgvliet 22 × 3 = 66 H.A. Voorburg 13 × 3 = 39 H.A.

II. Ondernemingen werkende met financieelen steun van het Gouvernement.

La Ressource 20 × 3 = 60 HA. Mon Souci 30 × 3 = 90 HA. Nut & Schadelijk 20 × 3 = 60 HA. Dordrecht 130 × 3 = 390 HA. Peperpot 25 × 3 = 75 HA. Mariënbosch 22 × 3 = 66 HA. Accaribo 25 + 25 + 35 = 85 HA. Waterland 100 × 3 = 300 HA. Leliëndaal 60 × 3 = 180 HA. Zorg en Hoop 30 × 3 = 90 HA. Johannisburg 25 × 3 = 75 HA. Katwijk 90 × 3 = 270 HA. Susannasdaal 22½ × 3 = 67½ HA. Vriendsbeleid 14 × 3 = 42 HA. Nieuw Clarenbeek 17 × 3 = 51 HA. Maasstroom 30 + 30 + 20 = 80 HA. Killenstein 25 × 3 = 75 HA.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Mon trésor 48 × 3 = 144 HA. Meerzorg 125 × 3 = 375 HA. Morgenstond 13 × 3 = 39 HA. Vredenburg 25 × 3 = 75 HA. Jagtlust 15 × 3 = 45 HA. Constantia 35 × 3 = 105 HA. De Guin. Vriendschap 7½ × 3 = 22½ HA.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 161

Verlaten plantages.

Founderij Ben. Suriname

Aurora Pauluskr. links bij het opvaren. Nieuw Weergevonden Surinouskreek Rac à Rac Boven Suriname links b/h opvaren Victoria Idem Adrichem Idem rechts b/h opv. Klein l'Esperance Para links b/h. opvaren Onverdacht c.a. Para rechts b/h opvaren Matuaribo Idem l'Inquietude Idem Valkenburg Coropina kreek Meijnhoop Idem Nieuw Weergevonden Ben. Suriname en Ben. Para. Nieuwzorg Idem Frederikshoop Idem Abigaëlshoop Idem Abigaëlslust Idem Anna'slust Idem Klein Bleijenburg Idem Nieuwzorg Commetew. kreek beide oevers Bergerac Bov. Commew. beide oevers Fairfield Idem Cannawappibo Idem Goudmijn Idem Nieuwhoop Idem Rosenburg Idem Berkshoven Idem Hazard Idem Concordia Idem Destombesburg Idem Sardam Boven Cottica beide oevers, de Perica, Waijam. kreken enz.,

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 162

Munnickendam Bov. Cottica, enz. Brunswijk Idem De Alijda en Karelsburg Idem Vlugt en Trouw Idem Zelden Rust en Welgel. Idem Groot Kuijlenburg Idem Anna'sburg Idem Lunenburg Idem Manheim en Elk 't Zijn Idem De Vrede Idem Groot Marseille Idem La Paix Idem Perou Idem Libanon Idem Rustenburg Idem Kocqswoud Idem De Eendracht Idem Nieuw Mocha Idem Kleinhoop Idem L'Aventure Idem Poelwijk en Nieuw-Alton Idem Wolffs Capourica Idem La Mat-rouge Idem Waijamou Idem Scheveningen en IJversh. Idem Ephrata Idem Halle in Sachsen Idem De Dageraad en de Dankbaarheid Idem Zeezigt en Eindperk Idem Harmonie Idem De Zwarigheid Idem Ellen Ben. Commew. rechts b/h. opvar. Tijronne Orleanakreek beide oevers Stolkersvlijt en Beijlust Idem Vrieshoop Idem

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Janslust Idem Coresburg Idem St. Germain Idem Practica Idem Blakenbosch Idem Mon Affaire Idem Mon bithier Idem Mijn Geluk Idem Mariendaal Idem

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 163

Mon pellier Orleana kreek beide oevers Argen Court en Vide Boteille Idem Kornelis Vriendschap Idem La Campagne Idem Beekenhorst Ben. Commew. rechts b/h. opv. Akkerboom Idem De Nieuwgrond Idem Beninenburg Idem Venlo en Le Embraas Idem Breedevoort Idem Nieuw Roeland Idem Lustrijk Idem Hooiland Idem Resolutie Ben. Commew. links b/h. opvar. Rodenburg en Nut en schadelijk Idem Picardie Idem Bruinendaal Idem Corneliasburg Groot Matappica links b/h. opvar. Kerkshoven Warappekreek beide oevers Ponthieu Idem Bentshope Idem Barbados Idem Maria Petronella Idem Moed en Kommer Idem Baden Stein Idem Broederhoop Idem Waterloo Idem Estherslust Idem Alsimo Idem Anna Catharina Matappicakreek beide oevers George Hendrik Idem Landlust en Frits' rust Idem Adrichem Idem Goosen Idem Driesveld Tapoeripakreek

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Kent Ben. Saramacca beide oevers Nieuwhoop Idem Sonnette Idem De Vier Hendrikken Idem

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 164

Hamburg Ben. Saramacca beide oevers. La Ressource Idem Onverwacht en Duisburg Idem Buckel bury Coronie Potosie Idem Oxford Idem Joël Idem Palestina Idem Penel Idem Bethel Idem Betanie Idem Waldijk Bened. Nickerie rechts b/h. opvar. Pearl Links Glen Sander Links Huntly Links Hampton Court Idem Gloria Idem

Een en ander uit 't Verkeerswezen.

Postwezen.

De postkantoren te Paramaribo en te Nieuw-Nickerie zijn dagelijks geopend van 8 uur des voormiddags tot 12 uur 's middags en van 3 tot 5 uur des namiddags.

Tarief voor het Binnenland

Brieven tot 20 grammen 5 cent. Boven 20 t/m 200 grammen 10 cent. Boven 200 t/m 500 grammen 15 cent.

en voorts voor elk meerder gewicht van 500 gram of gedeelte van 500 gram (tot 2000 gr), 5 cent daarboven. Ongefrankeerde brieven worden belast met het dubbel van het port der gefrankeerde. Ontoerelkend gefrankeerde brieven worden met het dubbele ontbrekende bedrag belast, waarbij echter onderdeelen van 5 cent niet in aanmerking komen. Voor enkele briefkaarten 2½ cent, die met betaald antwoord 5 cent. Gedrukte stukken. Elk pakket gedrukte stukken mag het gewicht van 2 kilogram niet te boven gaan en in lengte, breedte

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 165 of hoogte niet meer bedragen dan 45 centimeters of, indien zij zijn opgerold niet meer dan 75 centimeters in lengte en 10 centimeters in doorsnede.

Het port der gedrukte stukken bedraagt voor een gewicht van:

niet meer dan 25 gram 1 cent: boven 25 tot en met 50 gram 2 cent; boven 30 tot en met 75 gram 3 cent; boven 75 tot en met 100 gram 4 cent; boven 100 tot en met 150 gram 5 cent; boven 150 tot en met 250 gram 7½ cent; boven 250 tot en met 500 gram 10 cent; boven 500 tot en met 750 gram 12½ cent; boven 750 tot en met 1000 gram 15 cent; boven 1000 tot en met 1500 gram 17½ cent; boven 1500 tot en met 2000 gram 20 cent;

Het is geoorloofd: a. buiten op het stuk den naam, de handelsfirma, het beroep en de woonplaats van den afzender te vermelden; b. op de gedrukte visitekaartjes, zoowel als op de Kerstmisen nieuwjaarskaarten het adres van den afzender, zijn titel, alsmede wenschen, gelukwenschen, betuigingen van dank of van rouwbeklag of andere beleefdheidstermen, uitgedrukt in ten hoogst vijf woorden of door middel van algemeen gebruikelijke letters (p.f. enz.) met de hand bij te voegen; c. op het drukwerk zelf den datum van afzending, de handteekening of de handelsfirma en het beroep, alsmede de woonplaats van den afzender en van den geadresseerde met de hand of langs werktuigelijken weg te vermelden of te wijzigen; d. bij de verbeterde drukproeven de kopij te voegen en in die drukproeven veranderingen en bijvoegingen aan te brengen, welke op de correctie, den vorm en het drukken betrekking hebben. Bij gebrek aan ruimte kunnen deze bijvoegingen op losse bladen geschieden; e. drukfouten te verbeteren, ook in andere drukwerken dan de drukproeven; f. sommige gedeelten van een gedrukten tekst door te halen; g. door middel van strepen en onderstrepingen die woorden of gedeelten van den tekst te doen uitkomen, waarop men de aandacht wenscht te vestigen; h. op de prijscouranten, de aanbiedingen van advertentiën, de beursberichten, de handelscirculaires en de prospectussen de cijfers, alsmede, op de berichten van aanstaand bezoek,

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 166

den naam van den reiziger, den datum en den naam van de plaats, welke hij denkt te bezoeken, met de pen of langs werktuigelijken weg te vermelden of te verbeteren; i. op de aankondigingen omtrent het vertrek en de aankomst van schepen, den datum van dat vertrek en van die aankomst, alsmede de namen der schepen met de hand te vermelden; j. op de berichten betreffende de verzending van koopwaren, den datum van die verzending te vermelden; k. op de uitnoodigings- en bijeenroepingskaarten den naam van den genoodigde, den datum, het doel en de plaats der samenkomst te vermelden; l. op boeken, muziekpapier, dagbladen, photograflën en plaatwerken, eene opdracht te stellen alsmede er de factuur, die op het voorwerp zelf betrekking heeft, bij te voegen; m. op de bestelkaarten of de inteekenbiljetten, betrekking hebbende op uitgaven van den boekhandel, boeken, nieuwsbladen, plaatwerken, muziekstukken, met de hand de gevraagde of aangeboden werken te vermelden, en de gedrukte mededeelingen geheel of gedeelte door te halen of te onderstrepen; n. de modeplaten, landkaarten, enz. te kleuren.

Nieuwsbladen. Elk pakket nieuwsbladen mag het gewicht van 2 K.G. niet te boven gaan, en in lengte, breedte of hoogte niet meer bedragen dan 45 centimeters. Het port van Nieuwsbladen met of zonder bijvoegsel bedraagt per nummer of exemplaar voor een gewicht van: niet meer dan 40 gram ½ cent hoven 40 tot en met 150 gram 1 cent. en voorts voor elk meerder gewicht van 50 gram of van een gedeelte van 50 gram ½ cent daarboven. Monsters of stalen van koopwaren. Op den voet van monsters of stalen worden alleen ter verzending toegelaten kleine gedeelten van voortbrengselen of koopwaren, die kosteloos als proeven verstrekt worden en werkelijk het karakter van een monster of staal en dus geen eigenlijke handelswaarde bezitten. Een pakket monsters of stalen mag het gewicht van 350 gram niet te boven gaan en zijn onderworpen aan een port van 2½ cent voor elk gewicht van 75 gram of gedeelte daarvan Akten en geschreven bescheiden. De akten en geschreven bescheiden zijn wat vorm, gewicht, afmetingen en verpakking betreft, onderworpen aan de voorwaarden voor gedrukte stukken vastgesteld; zij zijn onderworpen aan hetzelfde tarief van frankeering als voor de gedrukte stukken is vastgesteld.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 167

Brievenbussen. ‘Behalve aan de postkantoren te Paramaribo en Nieuw-Nickerie, den steiger der Koloniale Vaartuigen te Paramaribo en aan de stations der rivierbooten, waar beambten van de politie gevestigd zijn, bevinden zich aan de politiestations a/d Gravenstr., Combéweg, de Zwartenhovenbrugstr., bij Charlesburg, 's Landsgrond en aan de Saramaccastr., bussen voor te verzenden brieven, briefkaarten, drukwerken en monsters of stalen. De brievenbussen aan de post- en hulppostkantoren worden een half uur vóór het vertrek eener rivierboot of andere gelegenheid van verzending gelicht. Bovendien worden de bussen aan de post- en hulppostkantoren gelicht vóór den aanvang van elke bestelling en verder zoo dikwijls dit wenschelijk wordt geacht.

Tarief voor het Buitenland. a. Naar Nederland en Curaçao, rechtstrecks per schepen van den K.W.I.M. (zeepost):

Brieven 10 cent per 15 grammen; Briefkaarten 5 cent per stuk (dubbele 10 cent); Drukwerken 2 cent per 50 grammen; Monsters 2 cent per 50 grammen; minim. 5 ct. elke verz. Papiers d'affaire 2 cent per 50 grammen; minim. 10 ct. elke verz. b. Naar Nederland via Hàvre, St. Nazalre en Plymouth zoomede naar Curaças, bij verzending met de Engelsche en Fransche mails:

Brieven 12½ ct. voor de eerste 20 gram en voorts 7½ cent voor elk gewicht van 20 gram of gedeelte van 20 gram boven het eerste gew. van 20 gr. Briefkaarten 5 per gram stuk (dubbele 10 cent); Drukwerken 2½ per gram 50 grammen; Monsters 2½ per gram 50 grammen; minim. 5 ct. elke verz. Papiers d'affaire 2½ per gram 50 grammen; minim. 12½ ct. elke verz. c. Naar alle landen en koloniën behoorende tot de Alg. Postvereeniging:

Brieven 12½ ct. voor de eerste 20 gram en voorts 7½ cent voor elk gewicht van 20 gram of gedeelte van 20 gram boven het eerste gew. van 20 gr. Briefkaarten 5 per gram stuk (dubbele 10 cent);

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Drukwerken 2½ per gram 50 grammen; Monsters 2½ per gram 50 grammen; minim. 5 ct. elke verz. Papiers d'affaire 2½ per gram 50 grammen; minim. 12½ ct. elke verz.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 168 d. Naar landen, niet tot de Algemeene Postvereeniging behoorende. voor brieven: gefrankeerd 20 cent, ongefrankeerd 40 cent voor elk gewicht van 15 gram of gedeelte van 15 gram: voor briefkaarten: (alleen toegelaten in het verkeer met Abyssinië. Banks-eilanden, Britsch-Centraal-Afrika, China, Gilbert-eilanden, Nieuwe-Hebriden, Rhodesia, Salomont, Santa-Cruz- en Tonga-eilanden en Tripoli): 7½ cent per kaart; dubbele briefkaarten zijn mede toegelaten in het verkeer met genoemde streken, met uitzondering van Abyssinië en China; voor gedrukte stukken en monsters: 5 cent voor elk gewicht van 50 gram of gedeelte van 50 gram; voor papieren en bescheiden (papiers d'affaire: 20 cent voor een gewicht van niet meer dan 200 gram en voorts voor elk gewicht van 50 gram of gedeelte van 50 gram, 5 cent meer.

De landen, welke niet tot de Algemeene Postvereeniging behooren, zijn de volgende: Abyssinië; Arabië (behalve Aden, Bahrain en Mascate), Ashantië (Afrika: Westkust); Beloedsjistan (behalve Guadur); Britsch-Centraal Afrika; China, uitgezonderd de kantoren: Amoy, Changsha, Chefoo, Foochow, Hangchow, Hankow, Hoihow of Kiung-Schow, Itschang, Kalgan, Kanton, Kaumi, Kiautschou (stad), Koeldsja, Kouangt-Cheouwan, Liu-Kung Tau, (Wei-hai-Wei), Mongtseu, Nanking, Newchang, Ningpo, Oerga, Oeroemtzi, Pakhoi, Peking, Port-Arthur, Shang Hai, Shasi, Soochow, Swatow, Taijia, Tientsin, Tongku, Tschingtschoufu, Tschinkiang, Tschonking, Tschoutsun, Tsinanfu, Tsjoegoetsjak, Weihsien, Wuchang en Yuman-Sen (of Yuman-Fou); Johore (Achter-Indië); Ladakh (Thibeth); Marokko, uitgezonderd de kantoren: Arcila. Casablanca, Elksar-el-kebir, (Alcassar), Fez, Laraïche, Marrakesch, Mazagan Mequinez, Mogador. Rabat, Saffi, Tanger en Tetuan; Noord-Nigerië (Afrika Westkust); Oil River (het protectoraat van de) (Afrika: Westkust); Rhodesia, met uitzondering van Zuid-Rhodesia; Tripoli, uitgezonderd de kantoren te Bengasi en Tripoli; Banks-, Gilbert-, Nieuwe Hebriden-, Salomon's-, Santa-Cruz- en Tongaeilanden (Australië).

Bovendien behoort niet tot de Algemeene Postvereeniging Afghanistan; brieven en verdere stukken daarheen kunnen echter niet anders worden verzonden dan door tusschenkomst van een correspondent in Britsch-Indië, wijl de frankeering moet geschieden met postzegels van den Emir.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 169

Het port van alle stukken moet vooruit betaald worden, uitgezonderd van die naar Abyssinie, Britsch-Centraal-Afrika, China, Noord-Nigerië, Oil River (het protectoraat van), Rhodesia en de Tonga-eilanden. Niet of niet volledig gefrankeerde stukken voor de andere landen worden niet verzonden. Maximum-gewicht naar Nederland en Curaçao bij verzending per zeepost, voor drukwerken 5000 gr. Naar Nederland, Curacae, anders dan per zeepost, en naar alle andere landen: Maximum-gewicht der Monsters: 350 gr.; afmeting 30 cM. lengte, 20 cM. in de breedte en 10 cM. in de hoogte, of in een rol samengevoegd, 30 cM. in lengte en 75 cM. in middellijn. Drukwerken en Papiers d'affaire: 2000 gr., afmeting langs een der zijden niet meer dan 45 centimeters, of in een rol, 75 cM. in lengte en 10 cM. in middellijn. Kosten van aanteekening 10 cent per brief of pakket; met bericht van ontvangst 20 cent. ☛ Behalve aan de postkantoren, aan de politiestations en op den aanlegsteiger bevinden zich aan boord van de Paramaribo, de Curaçao, de Albina, de booten van den K.W.I.M., de Compagnie Générale Transatlantique, de Royal Mail St P. Comp., zoomede aan boord van de booten welke tusschen hier en New-York varen, brievenbussen. ☛ Op het postkantoor te Paramaribo kunnen briefkasten in huur genomen worden tegen vooruitbetaling van: f 1. - per kwartaal, f 1,75 per halfjaar, f 2,50 voor drie kwartalen en f 3. - per jaar voor de kleine soort; f 2. - per kwartaal, f 3. - per halfjaar, f 4. - voor drie kwartalen en f 5. - per jaar voor de middelsoort; f 3. - per kwartaal, f 5. - per halfjaar, f 6,25 voor drie kwartalen en f 7,50 per jaar voor de groote soort. Bij het in huur nemen van een briefkast moet een bedrag van f 2.50 als waarborgsom worden gedeponeerd voor de goede bewaring der 2 sleutels.

Pakketpostdienst.

Omtrent de regeling van dezen dienst wordt verwezen naar de Gouvernementsbladen 1894 No. 5., 1894 No. 27, en 1904 No 59, waarvan, om deszelfs omvang, het bestek van den Almanak de opneming niet toetaat.

Postwisselverkeer. a. Binnenland.

Kosten van het formulier ½ cent. Maximum van het te verzenden bedrag f 500, -: recht tot en met f 5. - 2½ cent

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 170 boven f 5. - tot en met f 12,50, 5 cent, boven f 12,50 tot en met f 25, -, 10 cent, boven f 25, -, tot en met f 37,50 15 cent boven f 37,50 tot en met f 50, - 20 cent boven f 50, - tot en met f 75, - 25 cent, en voorts 5 cent voor elke som van f 25, - of gedeelte van f 25, - boven f 75, - tot en met f 500, -.

De postwissels zijn gedurende drie maanden geldig, te rekenen van den dag hunner afgifte. Na dien tijd aangeboden, moeten zij door het kantoor van oorsprong worden geviseerd, waarna zij voor een nieuw tijdvak van 3 maanden geldig zijn. De afzender van een postwissel kan desverlangend een bericht van betaling van den wissel verkrijgen tegen vooruitbetaling van een vast recht van 10 cent. b. met Nederland, Nederlandsch-Indië en Curaçao, België, Duitschland en de Duitsche postkantoren in andere landen, Frankrijk (met inbegrip van Algerië en de Fransche postkantoren in andere landen), Indië en de Italiaansche postkantoren in andere landen en Luxemburg.

Kosten van het formulier ½ cent. Maximum van het te verzenden bedrag: naar Nederland, Nederlandsch-Indië en Curaçao f 480. naar België, Frankrijk (met inbegrip van Algiërs en de Fransche postkantoren in andere landen), Italie en de Italiaansche postkantoren in andere landen, en Luxemburg 1000 frcs.; naar Duitschland en de Duitsche postkantoren in andere landen (met uitzondering van Constantinopel) 800 mark. naar het Duitsche post-kantoor te Constantinopel 42 Turksche ponden en 89 piasters. De naar Suriname verzonden postwissels mogen het uit te betalen bedrag van f 480, - niet te boven gaan. Het recht bedraagt 12½ cent voor elke f 25 of gedeelte van f 25. De maatstaf van herleiding voor de naar vreemde landen bestemde postwissels is voorloopig bepaald op: f 1 = frcs. 2.08½ in het verkeer met België; f 1 = frcs. 2.08 in het verkeer met Frankrijk (met inbegrip van Algerië en de Fransche postkantoren in andere landen) en Luxemburg; f 1 = frcs. 2.07 in het verkeer met Italië en de Italiaansche postkantoren in andere landen; f 1 = 1 mark 68 pfenning in het verkeer met Duitschland en de Duitsche postkantoren in andere landen, met uitzondering van Constantinopel; f 1 = 9 piasters in het verkeer met het Duitsche postkantoor to Constantinopel.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 171

De wissels zijn geldig gedurende de maand van afgifte en de 5 daarop volgende maanden; na dien tijd aangeboden, kunnen zij eerst worden uitbetaald, nadat zij voor een nieuw dusdanig tijdvak zijn geviseerd door de postadministratie die ze heeft afgegeven.

c. met Britsch-Guyana, en, transito Britsch-Guyana, met de volgende landen en koloniën: Groot-Brittannië en Ierland, de Vereenigde Staten van Noord-Amerika, Britsch-Indië, Granada, Barbados, Bermuda eilanden, Honduras, Dominica, Grenada, Jamaica (met inbegrip van de Cayman en de Tuks eilanden), Montserrat, Nevis, St. Kitts, St. Lucia, St. Vincent, Trinidad en Tobago, Virginische eilanden, en verder met alle landen of Koloniën, met welke Britsch-Guyana een postwisseldienst onderhoudt.

Kosten van het formulier ½ cent. Maximum van het te verzenden bedrag is bepaald op 10 pond sterling. De naar Suriname van uit Britsch-Guyana en de landen of koloniën, met welke Britsch-Guyana een postwisseldienst onderhoudt, verzonden postwissels mogen het uit te betalen bedrag van f 120. - niet te boven gaan. Het recht bedraagt 12½ cent voor elke f 12,50 of gedeelte van f 12.50. De maatstaf van herleiding is bepaald op: f 1 = 1 shilling 7 pence. Bij de verzending van postwissels naar andere landen of koloniën transito Britsch-Guyana dient er op gelet te worden, dat het te verzenden bedrag moet worden vermeerderd met één penny voor elke som van 10 shillings of gedeelte van 10 shillings, hetgeen door de postadministratie van Britsch-Guyana bij de doorzending van het bedrag van den postwissel wordt ingehouden. De wissels afkomstig van Britsch-Guyana en andere landen of koloniën transito Britsch-Guyana zijn, gerekend van den dag van afgifte te Paramaribo, drie maanden geldig.

Frankeer- en Portzegels en Briefkaarten in Suriname in gebruik.

Frankeerzegels.

250 cent 100 cent 50 cent 30 cent 25 cent 22½ cent

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 172

20 cent 15 cent 12½ cent 10 cent 7½ cent 5 cent 3 2½ cent 2 cent 1 cent ½ cent

Portzegels.

50, 40, 30, 25, 20, 10, 5 en 2½ cent, alle paars.

Briefkaarten.

Enkele à 2½ cent en 5 cent Dubbele à 5 cent en 10 cent

Briefomslagen.

12½ cent blauw. 10 cent grijs. 5 cent rose.

Briefkaarten en briefomslagen, die verschenen zijn, kunnen bij de post- en hulppostkantoren tegen bijbetaling van ½ cent voor een enkele briefkaart of een briefomslag en van 1 cent voor een dubbele briefkaart tegen nieuwe worden ingeruild.

Telephoonwezen.

W.N. de Koning, 1e luitenant der Infanterie, te Paramaribo, belast met het beheer. Gouvernementsstations zijn gevestigd te Paramaribo, op Fort Nw.-Amsterdam, Mariënburg, Frederiksdorp, Monsouci en Nw.-Meerzorg, terwijl ook berichten door

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 de politie op Sommelsdijk, Poelepantje, Uitkijk en Domburg worden aangenomen. Op alle plaatsen hiervoren genoemd, met uitzondering van het kantoor te Paramaribo, bestaat gelegenheid voor het publiek tot het voeren van gesprekken tegen betaling van 10 cent per gesprek. De duur van een gesprek wordt op 5 minuten gesteld. Elke overschrijding van die tijdruimte met 5 minuten of een gedeelte daarvan wordt als een afzonderlijk gesprek aangemerkt. Onder dezelfde bepaling kan worden gebruik gemaakt van de toestellen, in de loods van den afvaartsteiger der Koloniale Vaartuigen, in het abattoir, op 's Landsgrond Boniface en bij de particulieren te Paramaribo, verder wier namen hieronder een (*) is geplaatst.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 173

Telephoon-Verbindingen.

Station Paramaribo.

Abattoir * 78 Abarbarnel, J.E. 76 Abrasei 55 Abrahams, A. 137 Administrat. van Financ. † 124 Adjudant Gouverneur 118 Agent K.W.I. Maildienst 92 Aletrino, A.A. (de Bonanza) 83 Benjamins, Mr. Henri 47 Boniface ('s Landsgrond) * 100 Booms en Hoekstra 113 Bosch (Comp. d. minis d'or) 63 Bos-Verschuur (Apotheker) 74 Boschwezen (Kantoor) 133 Bourne (Stalhouderij) 87 Bouwdepartement (Chef) 3 Bouwdepartement (Kantoor) 99 Bradley, Dr. W.H. 115 Brandwacht 120 Bresse, M.P. de (Notaris) 136 Brink, Mr. J. ten 135 Broek, P. van den 108 Bruggemann, P.A. 25 Buiten Societeit 23 Bijlhout, Th. (Meubelhuis) 138 Castilho, A.S. del (Apothek.) 128 Chin-Ten-Fung 62 Chin-A-Mooi 85 Clevia 13 Combé (Commissariaat) 11 Commandant (Troepen) 48 Controleur (Belastingen) † 125

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Coster, J.H. (Zaagmolen) 4 Coutinho, D. (Praktizijn) 101 Cultuurtuin 111 Curiel, F.C. (Kantoor) 19 Curiel, F.C. (Woning) 82 Curiel, A.F.C. 94 Costa, J.M. da 142 Domburg (Commissariaat) 31 Doyer (Chef Bouwdepart.) 68 Dränger & Co. 52 Dutch Gyana Concessiën 8 Ellis Libertador 89 Emden, J.A. van * 84 Engelbrecht W. (Apotheker) 140 Fernandes, Dr. A. 81 Fuente, de la (Apotheker) 33 Gevangenis (fort Zeelandia) 45 Geijersvlijt (Hensen) 26 Gomperts 93 Gouvernementshotel † 1 Gouvernements Secretarie 71 Gouvernements-Secretaris 110 Guljé, C.J. 96 Gum (Weduwe) 141 Haas, I. (met filialen) 22 Hall, Dr. C.J.J. van 14 Herrnhutter Voorz. (Apoth.) 54 Heyde (Drukkerij) 98 Hof van Justitie 119 Hoofdwacht Militairen 46 Hoogerhuijs & del Prado, v. 't 44 Hospitaal (Militair) 56 Immigratie Departement 102 Java Store (G.d.l. Fuente & Co. 116 Jütte, J. (Opperbrandmeester) 86 Kaersenhout, J.G. (Apoth.) 134

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Kersten & Co. * } m. kantoren, filial. & pl. 73 Beekhuizen Kersten & Co. * } m. kantoren, filial. & pl. 77 Beekhuizen Kong-Njie-Tong (Chin. Sociët.) 97 Koeliedepôt 103 Koloniale afvaartsteiger * 50 Koloniale Staten 49 Koloniale Vaartuigen 18 Krankzinnigengesticht 57 Laag, ter & Co. 75 Laag, A.A. ter (Notaris) 117 Landbouwproefstatïon 126 Leefmans L.C. 21 Louzada & Co. 95 Ma-Ajong 10 Maatschappij ‘Suriname’ 114 Malmberg, J.C. 64 Meza, J.J. de * 65 Meijers, H.E. (Holl. Winkel) 132 Miranda. R. de 66 Mijnexpl. v. Gouv.nem.wege 12 Nahar, P.M. 36 Nassij, J.B.L. 34

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 174

Ned. Hand. maatsch. (kantoor) 80 Neef, J.E. de 107 Oliviera, J.H. (en filiaal) 32 Ong-A-Swie 60 Parket Procureur-Generaal 2 Pastorie 17 Poelepantje & Livorno * 16 Polak, S.M. 40 Politiebureau met Stations 15 Pos, S.M. 91 Procureur-Generaal 72 Robles (Stalhouderij Grav.str.) 51 Robles (idem Jodenbreestr.) 109 Salomons, M.O. 53 Samson (Gebroeders) 30 Samson, H.C. 43 Samuels. S.J. & Co. 29 Samuels, A. 42 Saramacca Cy. (Lockwood) 139 Scheurlen, M.T. 130 Scheurlen, M.T. (Filiaal) 131 Sluis (Beekhuizen) 38 Smith, F. 37 Soeki Baka 90 Spoorwegen (Directeur) † 27 Idem (Hoofdkantoor) 121 Idem (Intendance) 122 Idem (Beekhuizen) 123 Idem (Stationsgebouw) 127 Stephan, M.H. 61 Stolting, (Apothekeres) 70 Sträter, Esser & Co. 67 Surinaamsche Bank 6 Swijt, Erven S.M. 24 Taytelbaum (Gebrs.) 41

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Telefoonbeheerder 129 Tjin-Kon-Fat 59 Tjon-Poen-Gim 88 Tram-Store (M.A. d'Fonseca) 28 Tubergen & Daam van 9 Uitkijk (Politiepost & Sluis) 69 Vee-arts 79 Veer, C.L. de 107 Visitatielokaal † 58 Vries, H.J. de 7 Vries, Jacqs. de 20 Vries, Mevr. de Wed. de 39 Veldlust (L. Albert) 143 Watertoren 106 Wessels, A.C. 35 Wong-Lun-Hing (en filiaal) 112

Station Nw. Amsterdam.

Belwaarde Commissariaat Dordrecht Gevangenis Jagtlust Susanna'sdaal Voorburg

Statien Mariënburg.

Alkmaar (Dokter) Alkmaar (Opzichter) Fabriek (Kantoor) Idem (Winkel) Idem (Pakhuis) Idem (Rietveld I) Idem (idem II) Idem (Zoelen) Idem (Belwaarde steiger) Geertruidenberg Katwijk Leliëndaal Mon Trésor Sorgvliet

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Station Frederiksderp.

Berlijn Johannisburg Kronenburg Leijden (Quarantaine post) Maasstroom de Mariënbosch Rust en Werk

Station Men Souel.

Brouwerslust Nieuwe Grond Hecht en Sterk Spieringshoek Wederzorg

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 175

Zorg en Hoop Killenstein

Station Nieuw Meerzerg.

Alliance (Man-Asain) Alliance (Shields) Nw. Meerzorg Sommelsdijk

De telephoonlijnen van het Gouvernementshotel. de Gouvernements-Secretarie, het gebouw der Koloniale Staten, de hulp-bureaux van politie en die van Post Leijden, Stations Alkmaar en Hecht en Sterk zijn niet voor particuliere aansluitingen bestemd. De kantoren zijn geopend op: werkdagen van 's morgens 6-2 en 's namid. van 3-6 uur, zon- en feestdagen morgens 10-12 en 's namid. van 4½-6 uur, Werkdagen n.m. 6-8 f 0.25 voor gesprekken en berichten van af 8 uur n.m. f 0.50. zon- en feestdagen buiten de uren waarop het kantoor geopend is f 0.20 per gesprek of bericht, indien alleen de telephonist te Paramaribo daarbij betrokken is, doch f 0.50 indien een tweede station opgeroepen moet worden. De kosten voor overseinen van berichten bedragen 10 cent vermeerderd met zooveel halve centen als het bericht woorden telt, terwijl voor een oneven getal woorden steeds naar het naast hoogere in aantal wordt betaald; elke andere omschrijving van letters of teeken en elke uitdrukkelijke vermelding van een leesteeken wordt voor één woord gerekend. De berichten moeten schriftelijk worden aangeboden, uitsluitend in de Nederlandsche taal, terwijl de woonplaats van den geadresseerde duidelijk moet worden vermeld. Uitschrappingen, verwijzingen, doorhalingen, bijvoegingen of overschrijvingen worden alleen toegelaten, wanneer zij behoorlijk zijn gewaarmerkt. De bezorging op de stations buiten Paramaribo geschiedt kosteloos. De afzenders zijn echter verplicht om voor adressen buiten die stations een persoon op het station zelf aan te wijzen, die het bericht in ontvangst kan nemen. Te Paramaribo geschiedt de bestelling tegen betaling van 10 cent voor elk bericht in de wijken A, B, C, D en E tot aan Rust en Vredestr. en in de 1e Buitenwijk. Voor personen buiten de wijken wonende, moet een adres van bestelling binnen den bestellingskring worden aangewezen.

Telegraafwezen.

Compagnie Française des Cables télégraphiques.

(Ci-devant Societé Française des Télágrapbes Sous-Marins). Naaml. Vennootschap met een kapitaal van 24.000.000 Francs. Geniet van Suriname een jaarlijksch subsidie van f 24000.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 176

Hoofddirectie: Paris, Avenue de l'Opéra 38. A. Focqué, algemeen directeur, D. Brun, directeur, belast met de dienstregeling te Fort de France. Directie te Paramaribo: J. Tavera, stationschef, A. Sully, R. Carbonnell-Lapierre, comm. W. Frédrik, besteller. Het kantoor is voor het publik dagelijks toegankelijk van 's morgens 7½ tot 's avonds 8 uur.

Reglement voor de telegraphische verbinding van Suriname met de lijnen van de Compagnie Française des cables télégraphiques.

Art. 1. Voor de telling der woorden en de berekening van hun aantal, alsmede voor de verzending der depêches, past de Fransche maatschappij der onderzeesche telegrafen in den dienst harer eigene stations de bepalingen toe, welke voor zooveel het Buiten-Europeesch beheer betreft, vastgesteld zijn bij de telegraphische conferentie van Budapest in haar Reglement van Internationalen dienst van 1 Juli 1896. Daar echter de telegraaflijnen, die verbonden zijn met het telegraafnet van de voornoemde maatschappij, onderworpen zijn aan speciale regelen, moet het volgend voorbehoud gemaakt worden voor de berichten, waarbij van die lijnen gebruik worden gemaakt. Art. 2. In telegrammen is het maximum voor de lengte van een woord 15 letters; woorden, die uit meer dan 15 letters bestaan, worden berekend tegen 1 woord elk 15 letters of gedeelte van 15 letters. Art. 3. Voor de depêches in overeengekomen taal opgesteld (gecodificeerd) wordt de lengte van een woord op 10 letters bepaald. Voor zoover zoodanige depêches bestemd zijn om langs den transatlantischen kabel overgeseind te worden, mogen zij slechts woorden behelzen van ten hoogste 15 letters aan eene der volgende talen ontleend: Duitsch, Engelsch, Spaansch, Fransch, Italiaansch, Nederlandsch, Portugeesch en Latijn. Elk telegram mag woorden bevatten uit die verschillende talen. De eigennamen, d.i. namen van personen en van plaatsen, mogen geen deel uitmaken van het in overeengekomen taal opgestelde; zij worden in telegrammen alleen toegelaten met hunne gewone en bekende beteekenis. Art. 4. In cijfer-telegrammen wordt het aantal woorden dat elke groep cijfers (of letters) bevat, gevonden door het aantal cijfers door 5 te deelen en is zulks het geval - een woord meer te rekenen voor hetgeen overblijft. Art. 5. De afzender van een telegram kan de herhaling

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 177 daarvan vragen, tegen betaling eener verhooging van de helft van den oorspronkelijken prijs van het telegram. Art. 6. De afzender van een telegram kan het antwoord, dat hij aan zijn' correspondent vraagt, frankeeren tegen vooruitbetaling van den prijs van het opgegeven aantal woorden. Art. 7. De telegrammen bestemd voor plaatsen waar geene iternationale telegrafen bestaan, kunnen op aanvraag van den afzender ter plaatse van bestemming besteld worden door de brievenpost; in dat geval moet het adres luiden, b.v. als volgt: Robinson, Port au Prince, Poste Môle Saint Nicolas. Voor het doorzenden per brievenpost wordt 75 cent betaald. Art. 8. De telegrammen naar een der Antillen, waar meer dan een telegraafstation is, moeten in het adres zoowel den naam van het station als het eiland bevatten. De telegrammen, welke echter slechts één dezer aanduiding bevatten, zullen overgeseind worden, maar voor risico van den afzender, die verantwoordelijk blijft voor de gevolgen uit een onvoldoend adres voortvloeiende.

Tarief p. woord v/Paramaribo via Cap Haitien n/:

Brazilie: behalv. Amazone distr. via f 2.75 Salinas Amazone: 1 edist. f 3.30 Amazone: 2 edist. f 4.05 Albina f 0.70 Albina 75 ct. per teleg. België f 4.08 Barbados 4.20 Berbice 5.50 33 ct. per teleg. Calcutta f 6.53 Cayenne 0.60 Curaçao 2.55 Curaçao (Reg. telegr.) 1.30 Demerara 5.50 Denemarken 4.33 Duitschland 4.08 Engeland 4.08 Europ. Rusland 4.53 Frankrijk 4.08 Italië 4.25 Java 7.13

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Madera 4.80 Nederland 4,25 Nederland (Regs. telegr.) 2.23 Noorwegen 4.33 Portugal 4.43 Spanje (Barcel.) 4.40 Spanje (and. st.) 4.45 St. Laurent (Marowijne) 0.70 Sumatra 7.40 Trinidad 4.45 Vereen. Staten: New-York en Brooklijn 3.45 and stations 3.55 Zweden 4.43 Halifax, Nieuw Schotland 3.58

Tarief p. woordlangs d/norm. weg v/Paramaribo n/:

Cuba: Santiago, Caïmanera en f 3.05 Guantamano Haïti: Port au Prince, Môle St. Nicolaas 2.55 en Cap Haïtien and. stations 3.80 Rep. Dominica: Puerto-Plata, St. 2.30 Domingo en and. stat. Curaçao 2.55 Curaçao, Regs.-telegr. f 1.30 Venezuela: Maracaïbo, Coro, 3.05 Puerto-Cabello, La Guyara Caracas 3.05 Caracas Reg.-telegr. 155 Higuerote, Guanta, Cumana, Carupan., 3,05 Port la- Mar en and. stations Martinique f 1.05 Martinique Reg. telegr. 0,55 Guadeloupe: Pointe-à-Pitre Basse Terre 1.20 Les Saintes 1.25 Marie-Galante 1.30

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Fransch Guyana: Cayenne 0.60 Cayenne Reg. telegr. 0.35 and. stations 0.70 and Reg. telegr. 0.45

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 178

West-India and Panama Telegraph Comp., Ltd.

Gevestigd te Demerary, bij het postkantoor. Geniet van Demerary een jaarlijksch subsidie à £ 4500 Stg. Open: elken werkdag van 's v.m. 7 tot 's avonds 6 uur, en des Zondags van 's v.m. 8 tot 10 en 's av. van 7 tot 8½.

Directie te Demerary:

N.A. Mathews, clerk in charge, H. Le Gall, clerk. H. Walfers, learner, C.R. Serras, messenger. Alle correspondenties worden geadresseerd a.d. clerk in charge.

Tarief per woord van Demerary maar:

sh. d. Antigua 3 0 Barbados 2 4½ Colon 5 11 Cuba 5 7 Curaçao 8 2 Dominica 2 7 Ned. Guyana 5 8 Fransch Guyana 7 4 (Cayenne) (andere pl) Grenada 1 8½ Gaudel., Basse Terre 3 7 Point à Pitre 3 8 Haïti, Môle St. Nicolas, 7 10 Port au Prince en Cap Haïtien Haïti, andere plaatsen 9 11 Jamaica, Kingston en 4 5 Holland Bay Jamaica, (and. pl. 1 sh. per tel. hooger) Les Saintes 3 11 Marie Galante 3 9½ Mart. St. Pierre 3 2

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Panama 6 2 P. Rico, St. Jean. Ponco 5 4 P. Rio (andere pl. 3d. per w. hooger) St. Domingo 7 5 Santa Cruz 5 3 St. Kitts 2 1½ St. Lucie 2 2½ St. Thomas 5 0 St. Vincent 2 0 Trinidad, Port of Spain 1 4 Trininad, San Fernando 1 3 Venezuela, Portto Cabello, 9 6 Higunrote, Venezuela, andere pl 9 1

Tarief p. woord van Demerary over Havana n/:

sh. d. Ver. Staten v.N. Amerika, 6 0 O. Mississipi, St Louis (Missouri), Galveston. Nova-Scotia, Nieuw Brunswijk, Canada Idem, W. Mississippi 7 2½ Prins Edwards eiland 6 3 Gr. Britannië, Ierland 7 0½ Frankrijk, Duitschland Newfoundland 6 5 Holland 7 0½ Noorwegen, Denemarken 7 5½ Italië 7 4 Spanje, Barcelona 7 7 Spanje andere plaatsen 7 8 Oostenrijk Hongarije 7 5 België 7 0½ Galveston via Bermudas 6 7½ Burmuda 5 8½

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Turks Island 5 2½ Zwitserland 7 3

Voor andere plaatsen worden aan het ptaalselijk kantoro inlichtingen verstrekt.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 179

Ieder woord in een bekende taal bevat hoogstens 15 letters, ieder 15 letters meer of een gedeelte daarvan telt voor een nieuw woord; in het adres worden de plaats van afzending en de naam van het land van bestemming respect. voor één woord gerekend. Code-telegrammen mogen geene woorden bevatten van meer dan 10 letters, en kunnen worden gesteld in het Engelsch, Fransch, Hoogduitsch, Italiaansch, Hollandsch, Spaansch en Latijn. In telegrammen waarin Code en gewone taal voorkomen mogen de woorden niet meer dan 10 letters bevatten. Namen van personen en plaatsen mogen in de Code-telegrammen niet anders worden gebruikt dan op de wijze zooals zij in gewone telegrammen mogen voorkomen. Cijfer-telegrammen mogen geheel of gedeeltelijk worden samengesteld uit figuren of letters of eene voortzetting van woorden en figuren, woorden en letters, of woorden figuren en letters, zoodanig dat de afzender zijne bedoeling kan verbergen. Telegrammen, samengesteld uit woorden niet in de Europeesche talen bekend, worden als Cijfer-telegrammen belast. Figuren worden belast naar den maatstaf van 5 voor een woord plus voor een woord voor elk daarboven. Hetzelfde geldt ook voor groepen van letters.

Koloniale Vaartuigen.

Zeilaanwijzingen, betonning, en belichting der Zeegaten in de kolonie Suriname.

Marowijne-rivier.

Op Galibi aan de monding der Marowijne bevindt zich een licht van de 6e orde. Het staat op een wit geschilderd ijzeren geraamte en vertoont een vast wit licht, zichtbaar bij helder weder tot op 8 Eng. mijl van N.O. tot N.O., gepeild van uit den toren. Buiten voor de monding bevinden zich 2 boeien. De uiterton of Hollandsche boei ligt in de navolgende peilingen: monding Mana rivier N. 125o O. toren Galibi N. 225 O. Zij ligt in 14 vt. (spring laagwater). Men moet bij het aandoen der Marowijne rivier reeds ver buiten goed op het lood passen en den lichttoren brengen in peiling N 218o O op ongeveer 8 z.m. afstand, alsdan ziet men het verste land der beide rivieroevers een scheepslengte binnen Galibi en Penatopunt.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 180

Men stuurt dan naar binnen met den koers N 213o O, passeert de uiterton aan BB op niet meer dan 450 M afstand en blijft zoodoende vrij van de lijbank. ± 500 M. buiten die ton heeft men een rug met 7 vt. water (springtij laagwater). Men stuurt den koers N 213o O door, totdat men de binnenste of Fransche boei dwars heeft aan SB op ± 600 M. afstand. Alsdan stuurt men met N 184o O recht op punt Pinato aan. De peiling van de binnenste boei is toren Galibi N 225o O. Deze beei dient ter aanduiding van het bankje ten N.O. van Galibi. Van af Penato punt volgt men op ± 100 M. afstand den Franschen oever, totdat men een rood en wit gestreept bord dwars heeft geplaatst bij den Noordelijken hoek van de ‘Crique aux Vaches’. Dan steekt men over naar het 1e eiland in de rivier en stuurt op een rood en wit gestreept bord geplaatst op ⅓ van de lengte van het eiland, gerekend van den Noordelijken hoek. Men houdt daarna den wal van het eiland tot men weer een rood en wit gestreept bord dwars heeft en stuuurt van daar naar een dito bord geplaatst op den Franschen oever. Men stuurt nu verder langs dien oever totdat men ter hoogte is van het witte ruitvormige bord van ‘Dame Blanche’. Men steekt dan weer over naar den Nederlandschen oever met een koers van ongeveer 258o O op den daar vooruitspringenden hoek. Men houdt dan langs den wal tot aan de tweede kale plek aan den oever met rood zand (vroeger Indianen kamp) en stuurt van daar recht naar den Noordelijken steiger van St. Laurent. Men moet dien steiger niet dichter naderen dan 200 á 250 M. Wanneer men daar is gekomen houdt men op den steiger van Albina aan, zorgende den hoek voorbij den zuidelijken steiger van St. Laurent niet dichter te naderen dan een 250 M., aangezien zich daar rotsen bevinden. Men zij indachtig bij het koersen sturen rekening te houden met den vrij sterken stroom die op de Marowijnerivier loopt.

Surinamerivier.

Voor de monding der Surinamerivier ligt een lichtschip. Dit lichtschip is rood geschilderd met een wit dak en heeft 2 masten. Aan de voorste mast bevindt zich een bolvormig topteeken. Bij dag voert het alsnog in den achtertop een bauwe vlag. Bij nacht vertoont het een helder wit licht, zichtbaar bij helder weder ± 8 Eng. of zeemijlen. Het schip ligt in 12 voet water (spring laagwater) op ongeveer 6o 3′, 7 N. Br. en 55o 13′. W.L.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 181

Op het vuurschip zijn vaak loodsen aanwezig, vooral wanneer schepen verwacht worden. In de monding der Surinamerivier bevindt zich een geleidelicht met een licht van de 6e orde. Het staat op een wit geschilderd ijzeren geraamte en vertoont een wit vast licht 15 M. boven hoogwater en is zichtbaar bij helder weder tot op 14 z.m. tusschen de navolgende peilingen N 140o O door Zuid en West, tot in N 320o O. Lichtbron petroleum. Het staat N 255o O ± 25 zeemijl van Braamspunt en ligt ongeveer op 5o 57′, 5 N. Br. en 55o 12′, 4 W.L. Bij dat geleidelicht staat 12 vt. water (spring laagwater). Het geleidelicht te ‘Fort Nw. Amsterdam’ is een houten zwart geraamte met een olijfkleurig geschilderd huisje. Het licht is ± 9 z.m. zichtbaar bij helder weder en is een vast wit licht. Het staat ± 10 M. boven spring hoogwater. Ligging ongeveer 5o 53′ N.Br. en 55o 5′ 50″ W.L. Op den ‘steenen trap’ te Paramaribo staat een roode lantaarn, ligging 5o 49′, 30″ N.Br en 55o 8′, 50″ W.L. Alle lichten branden van zonsondergang tot zonsopkomst. Uit zee komende brengt men het vuurschip in het Zuiden en houdt er op aan. Van het vuurschip stuurt men op het geleidelicht en passseert dit tot op 500 M.S.B. in peiling N 250o O. Van daar stuurt men recht op het geleidelicht van het ‘Fort Nw. Amsterdam’ met den koers N 124o O. Van daar houdt men koers langs den wal en steekt bij het sluisje van Meerzorg over naar de stad. Alle tonnen zijn weggenomen sedert het in dienst stellen van het geleidelicht (1903). Bij ‘Fort Nw. Amsterdam’ echter bevinden zich 2 tonnen. De eene ligt aan den rand der Commewijne bank in peiling schoorsteen van Susanna'sdaal in den hoek van Voorburg; landing Maasstroom goed buiten den buitensten hoek van fort Nw. Amsterdam in 14 vt. laagwater spring. De andere ligt op eenige steenen ± 50 M. uit den wal voor de loostrens van 't fort Nw. Amsterdam. Tusschen Braamspunt en plantage Resolutie vindt men 2 telegraaf tonnen aan iedere zijde van het vaarwater, ter aanduiding van den telegraafkabel. In de nabijheid aan beide oevers staan borden waarop staat geschilderd ‘Niet ankeren’. Voor de Surinamerivier zie B.a. Z: No. 243-1903, No. 308-1903, No. 11-1904, No. 344-1906.

Nickerierivier.

De uiterton van het zeegat van Nickerie ligt in de peiling van Bluffpunt N 208o O, hoek ‘Papegaaien eiland’, eene scheepslengte buiten Bluffpunt.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 182

Binnenkomende houdt men de tonnen en den ouden steiger aan bakboord.

Van de uiterton stuurt men met den koers N 225o O naar de 2e ton (ligt in 9 voet met spring laagwater) van daar N 172o O naar de 3e (ligt in 7 voet met spring laagwater) en verder N 140o O naar de 4e ton (ligt in 4 voet met spring laagwater.)

Van de 4e ton wordt koers gezet langs den ouden steiger en vervolgens houdt men het midden van de rivier tot Nw. Nickerie.

Tarief van Passage- en Vrachtgelden.

Aan boord van de Koloniale Vaartuigen. waaronder behooren: a. de stoomschepen:

Paramaribo, Curaçao, Albina, Nederland en Wilhelmina; b. de stoombarkassen:

Cottica, Para, Suriname, Saramacca, Sommelsdijk, Marowijne Emma, Commewijne, Ephrata, Creool III, Rosalina, Majella Coppename; c. het zeilvaartuig: schoener Nickerie; de zeilbarkassen: Albina, Oceana, en Sperwer; d. het lichtschip Suriname.

Onder het beheer van het Departement der Koloniale Vaar tuigen staan ook nog:

6 roeisloepen, 1 vlet, 3 zes- en 15 vierriems tentcorjalen 14 politiebooten, 1 geboeid open vaartuig, 7 corjalen, 4 open en 2 gedekte lastdragers, 4 ongeboeid open transportvaartui gen, 1 ijzeren en 1 kleppont, alle vroeger gestaan onder he toezicht van het Bouwdepartement.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 t.o. 183

Cassavemeelbereiding. (Stampen en ziften van de geraspte cassave.) (Uit Suriname in Beeld.)

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 184

Tarief van passagegelden tusschen Paramaribo en plantage De Guineesche Vriendschap. Rivierdienst op de Boven Suriname.(*)

Meerzorg.Peperpot.Tout lui Liberté. Orname.Petersburg.Boxel. Vreeland. faut. en La Resource. Paramaribo 0,40 0,50 0,60 0,70 0,80 0,80 0,90 1, - Retour 0,70 0,80 1, - 1,20 1,40 1,40 1,50 1,70 Meerzorg 0,40 0,50 0,60 0,70 0,70 0,80 0,90 Peperpot 0,40 0,50 0,60 0,60 0,70 0,80 Tout lui 0,40 0,50 0,50 0,60 0,70 faut Liberté 0,40 0,40 0,50 0,60 Ornamibo 0,30 0,40 0,50 en La Resource Petersburg 0,30 0,40 Boxel 0,30 Vreeland

Domburg.MaagdenburgSt. Waterland.Accaribo.Drie Groot De Guin. Barbara. Gebroeders.Chatillon.Vriendschap. Paramaribo 1, - 1,25 1,30 1,50 1,60 1,80 1,80 1,80 Retour 1,70 2,10 2,20 2,50 2,70 3,10 3,10 3,10 Meerzorg 0,90 1,15 1,20 1,40 1,50 1,70 1,70 1,70 Peperpot 0,80 1,05 1,10 1,30 1,40 1,60 1,60 1,60 Tout lui 0,70 0,95 1, - 1,20 1,30 1,50 1,50 1,50 faut Liberté 0,60 0,85 0,90 1,10 1,20 1,40 1,40 1,40 Ornamibo 0,50 0,75 0,80 1, - 1,10 1,30 1,30 1,30 en La Resource Petersburg 0,40 0,65 0,70 0,90 1, - 1,20 1,20 1,20 Boxel 0,30 0,55 0,60 0,80 0,90 1,10 1,10 1,10 Vreeland 0,25 0,45 0,50 0,70 0,90 1, - 1,00 1,00 Domburg 0,35 0,40 0,60 0,70 0,90 0,90 0,90 Maagdenburg 0,35 0,50 0,60 0,80 0,80 0,80

(*) De passage voor de 2e klasse bedraagt de helft van de 1e klasse; onderdeelen van vijf cent worden daarbij voor vijf cent berekend.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 St. 0,40 0,50 0,70 0,70 0,70 Barbara Waterland 0,40 0,60 0,60 0,60 Accaribo 0,50 0,50 0,50 Drie 0,40 0,40 Gebroeders Groot 0,30 Chatillon

Retourbiljetten geldig voor 10 dagen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 185

Tarief van Vrachtgelden. voor den rivierdienst tusschen Paramaribo en het district Boven-Suriname.

Tusschen Paramaribo Domburg De Guin. Vriends. Een blomvat of naarmede } f 0 30 0 40 overeenkomend collo Een baal rijst, cacao, } f 0 30 0 40 koffie, suiker, van 100 K.G. Een mand of kist bier } f 0 30 0 40 Roode kelders jenever, 0 18 0 20 kisten petroleum van 36 liter, en manden aardappelen, ½ vat spek of vleesch ol daarmede overeenkomend collo Groene kelders jenever of 0 15 0 18 daarmede overeenkomend colli Kleiner dan een groene 0 10 0 10 kelder

Colli grooter dan 0.25 M3 0 80 1 40

Colli grooter dan 0.5 M3 en colli zwaarder dan 100 K.G. worden niet aangenomen, Bananen per bos 0 10 0 10 Andere dan de hierboven 0 40 0 45 genoemde colli van niet meer dan 100 K.G. van niet meer dan 50 K.G. 0 30 0 35 van niet meer dan 25 K.G. 0 20 0 25 van niet meer dan 10 K.G. 0 12 0 15 van niet meer dan 6 K.G. 0 10 0 10 Specie, goud of geldswaardige papieren ¼% van de waarde. Honden de helft van 2e klasse passage.

N.B. Colli zwaarder dan 50 KG. moeten langs boord bezorgd en afgehaald worden.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Bij G.R. 30 Mrt. 1900 La. A No. 2376 is bepaald dat voor buskruit enz. (explosie middelen) betaald zal worden f 0.05 per K.G.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 186

Tarief van Passagegelden op de Gouvernements Vaartuigen voor den Rivierdienst (Lijn Beneden-Suriname Commewijne en Cottica).(*)

Lust en MorgenstondFort Pieterzorgde Mariënburg.Frederiksdorp.Alkmaar. Rust of Belwaarde.Nieuw-Amsterdam.Rust en Maasstroom Dordrecht. Werk Paramaribo f.c. f.c. f.c. f.c. f.c. f.c. f.c. f.c. Enkele 0.65 0.75 1.00 1.20 1.30 1.40 1.40 1.50 reis Retour 1.10 1.30 1.70 2.00 2.20 2.40 2.40 2.50 Lust en 0.20 0.45 0.65 0.75 0.85 0.90 1.00 Rust of Dordrecht Morgenstond 0.40 0.60 0.70 0.80 0.85 0.90 Belwaarde Fort 0.30 0.40 0.50 0.60 0.75 Nieuw-Amsterdam Pieterzorg 0.30 0.40 0.50 0.70 Rust en Werk de 0.25 0.35 0.50 Maasstroom Mariënburg 0.20 0.35 Frederiksdorp 0.30 Alkmaar Katwijk Kroonenbrg Monsouci Vertrouwen

Retourbiljetten geldig voor 10 werkdagen.

(*) De passage voor de 2e klasse bedraagt de helft van de 1e klasse; onderdeelen van vijf cent worden daarbij voor vijf cent berekend.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 187

Katwijk Mon Hecht enNieuw Matappica.Post Kleinhoop.Gr. KroonenburgSouci Sterk. Grond. Sommelsdijk. Jalousie Vertrouwen. in Cottica. Paramaribo f.c. f.c. f.c. f.c. f.c. f.c. f.c. f.c. Enkele 1.60 1.70 1.75 2.00 2.40 2.50 2.60 2.75 reis Retour 2.70 2.90 3.00 3.40 4.10 4.20 4.40 4.70 Lust en 1.15 1.25 1.30 1.50 1.60 1.75 2.00 2.50 Rust of Dordrecht Morgenstond 1.10 1.20 1.25 1.45 1.55 1.65 1.90 2.40 Belwaarde Fort 0.90 1.00 1.10 1.25 1.35 1.60 1.80 2.20 Nieuw-Amsterdam Pieterzorg 0.80 0.90 1.00 1.10 1.30 1.50 1.70 2.10 Rust en Werk de 0.60 0.70 0.80 1.00 1.20 1.45 1.60 2.00 Maasstroom Mariënburg 0.50 0.60 0.65 0.90 1.10 1.35 1.50 1.90 Frederiksdorp 0.40 0.50 0.60 0.80 1.00 1.25 1.40 1.80 Alkmaar 0.30 0.40 0.50 0.70 0.90 1.20 1.35 1.70 Katwijk 0.25 0.40 0.60 0.80 1.10 1.30 1.60 Kroonenbrg Monsouci 0.20 0.40 0.70 1.00 1.20 1.50 Vertrouwen Hecht & 0.30 0.60 0.85 1.10 1.40 Sterk Nieugrond 0.40 0.65 0.90 1.30 Matappica 0.40 0.80 1.10 Post 0.25 0.65 Sommelsdijk Kleinhoop 0.40 Gr. Jalousie in Cottica

Charlottenburg.Ephrata.Munnickendam.EendrachtMondesir.Pl. Ostage. Potribo. Lunenburg. Jalousie

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 a/d Commew. Paramaribo f.c. f.c. f.c. f.c. f.c. f.c. f.c. f.c. Enkele 2.90 3.00 3.25 3.60 4. - 2.75 3. - 3.60 reis Retour 4.90 5.10 5.50 6.10 6.80 4.70 5.10 6.10 Lust en 2.60 2.70 2.80 3.25 3.60 2.50 2.70 3.25 Rust of Dordrecht Morgenstond 2.50 2.60 2.70 3.20 3.50 2.40 2.60 3.20 Belwaarde Fort 2.25 2.40 2.60 3.10 3.40 2.20 2.40 3.[...]0 Nieuw-Amsterdam Pieterzorg 2.20 2.30 2.50 3. - 3.30 2.10 2.30 3. - Rust en Werk de 2.10 2.20 2.40 2.90 3.20 2. - 2.20 2.90 Maasstroom Mariënburg 2.00 2.10 2.30 2.80 3.10 1.90 2.10 2.80 Frederiksdorp 1.90 1.95 2.25 2.70 3. - 1.80 1.95 2.70 Alkmaar 1.80 1.85 2.15 2.60 2.90 1.70 1.85 2.60 Katwijk 1.70 1.75 2.10 2.55 2.85 1.60 1.75 2.55 Kroonenbrg Monsouci 1.60 1.70 2.00 2.50 2.80 1.50 1.70 2.50 Vertrouwen Hecht & 1.50 1.65 1.90 2.40 2.70 1.40 1.65 2.40 Sterk Nieugrond 1.40 1.50 1.80 2.30 2.60 1.30 1.50 2.30 Matappica 1.20 1.30 1.65 2.10 2.40 1.10 1.30 2.10 Post 0.70 0.80 1.05 1.45 1.75 0.65 0.80 1.45 Sommelsdijk Kleinhoop 0.55 0.70 1.00 1.35 1.60 Gr. 0.35 0.50 0.80 1.30 1.50 Jalousie in Cottica Charlottenburg 0.35 0.70 1.20 1.40 Ephrata 0.45 1.10 1.30 Munickendam 0.40 0.90 Eendracht 0.50 Lunnenburg Mondesir

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Pl. 0.40 1. - Jalousie in Commewijne Ostage 0.80 Potribo

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 188

Tarief van Vrachtgelden op de Gouvernements vaartuigen voor den Rivierdienst tusschen Paramaribo en de eindstations aan de Cottica, Perica en Boven-Commewijne.

Tusschen Paramaribo Stn. Nw. Amsterd. Sommelsdijk. Eindstations. Een blomvat of } f 0 30 f 0 40 f 0 50 daarmede overeenkomende colli Een baal rijst, } f 0 30 f 0 40 f 0 50 cacao, koffie, suiker van ongeveer 100 K.G. Een mand of kist } f 0 30 f 0 40 f 0 50 bier Roode kelders 0 18 0 29 0 25 jenever, kisten petroleum van 36 Liter en manden aardappelen ½ vat spek of vleesch of daarmede overeenkomend colli Groene kelders 0 15 0 18 0 10 jenever of daarmede overeenkomend colli Colli kleiner dan 0 10 0 10 0 20 een groene kelder Colli grooter dan 0 80 1 40 - - dan 0.25 M3 (slechts tot Sommelsdijk) Colli grooter dan 0.5 M3 en colli zwaarder dan 100 K.G. wordən niet aangenomen Bananen per bos 0 10 0 10 0 10 Andere dan de 0 40 0 45 0 50 hierboven genoemde Colli van

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 niet meer dan 100 K.G. van niet meer dan 0 30 0 35 0 40 50 K.G. van niet meer dan 0 20 0 25 0 30 25 K.G. van niet meer dan 0 12 0 15 0 20 10 K.G. van niet meer dan 0 10 0 10 0 10 8 K.G. Specie goud of geldwaardige papieren ¼% van de waarde. Honden de helft van de 2e kl. passage

NB. Colli grooter dan een roode kelder of zwaarder dan 25 K.G. moeten langs boord bezorgd en afgehaald worden. Bij G.R. dd. 30 Maart 1900 La. No. 2376 is bepaald dat voor buskruit en explosie-middelen als vracht betaald zal worden f 0.05 per K.G.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 189

Tarief van passagegelden op de Gouvernements vaartuigen voor den Rivierdienst. Lijn: Beneden-Saramacca.(*)

Paramaribo.Uitkijk. Frederici'sgift.La Poule Margaretha'sGr. F.L. Groningen.Morgenster. gift. Rigot No. 93. Enkel 1.70 1.90 2.20 2.30 2.50 2.60 2.80 reis Retour 2.40 3.20 3.70 3.90 4.20 4.40 4.80 Uitkijk 0.20 0.50 0.60 0.80 0.90 1.10 Frederici'sgift 0.30 0.40 0.60 0.70 0.90 La Poule 0.20 0.30 0.40 0.60 Margaretha'sgift 0.20 0.30 0.50 Grond 0.20 0.40 F.L. Rigot No. 93 Groningen 0.20 Morgenster

Paramaribo.Broederschap.Catharina La Dankbaarheid.Grond A.G.La Sophia. Prevoyance. Vleugel Providence. 269. Enkel reis 3.10 3.20 3.20 3.30 3.40 3.50 Retour 5.30 5.40 5.40 5.60 5.80 6. - Uitkijk 1.40 1.50 1.50 1.60 1.70 1.80 Frederici'sgift 1.20 1.30 1.30 1.40 1.50 1.60 La Poule 0.90 1. - 1. - 1.10 1.20 1.30 Margaretha'sgift 0.80 0.90 0.90 1. - 1.10 1.20 Grond F.L. 0.70 0.80 0.80 0.90 1. - 1.10 Rigot No. 93 Groningen 0.50 0.60 0.60 0.70 0.80 0.90 Morgenster 0.30 0.40 0.40 0.50 0.60 0.70 Broederschap 0.10 0.10 0.20 0.30 0.40 Catharina 0.10 0.10 0.20 0.30 Sophia La 0.10 0.20 0.30 Prevoyance

(*) De passage voor de 2e klasse bedraagt de helft van de 1e klasse: onderdeelen van vijf cent worden daarbij voor vijf cent berekend.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Dankbaarheid 0.40 0.50 Grond 0.40 A.G. Vleugel No. 269 La Providence Grond Juthan No. 578

Paramaribo. Gr. Juthan No. Post Braak. Caledonia. Post Nassau. 578. Enkel reis 3.60 4. - 4.30 4.40 Retour 6.10 6.80 7.30 7.50 Uitkijk 1.90 2.30 2.60 2.70 Frederici'sgift 1.70 2.10 2.40 2.50 La Poule 1.40 1.60 2.10 2.20 Margaretha'sgift 1.30 1.50 2. - 2.10 Grond F.L. 1.20 1.40 1.90 2. - Rigot No. 93 Groningen 1. - 1.40 1.70 1.80 Morgenster 0.80 1.20 1.50 1.60 Broederschap 0.50 0.90 1.20 1.30 Catharina 0.40 0.80 1.10 1.20 Sophia La Prevoyance 0.40 0.80 1.10 1.20 Dankbaarheid 0.60 0.70 1. 1.10 Grond A.G. 0.50 0.60 0.90 1. - Vleugel No. 269 La Providence 0.80 0.50 0.80 0.90 Grond Juthan 0.30 0.60 0.70 No. 578 Post Braak 0.40 0.30 Caledonia 0.10 Post Nassau.

Retourbiljetten geldig voor 10 werkdagen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 190

Tarief van Vrachtgelden op de Gouvernements Vaartuigen voor den rivierdienst lijn Beneden-Saramacca.

OMSCHRIJVINGTusschen PARAMARIBO en DER GOEDEREN. Uitkijk Morg.-ster. Post Nassau Kruisvracht. Heele vaten: f 0 40 f 0 50 f 0 60 f 0 20 meel, zoutvleesch, spek, natte visch, boonen, erwten en suiker, heele balen rijst, cacao en suiker van niet zwaarder dan 100 KG. Halve vaten: 0 20 0 25 0 30 0 10 meel, zoutvleesch, spek, natte visch, boonen, erwten en suiker en halve balen rijst, cacao en suiker van niet zwaarder dan 50 K.G. Roode jenever 0 26 0 33 0 40 0 14 kelders Kerosine olie 0 21 0 27 0 32 0 11 kisten (van 36 L.) Groene 0 14 0 18 0 21 0 07 jeneverkelders Goederen naar 4 - 5 - 6 - 2 - maat of gewicht per M3 of 1000 K.G. naar keuze van het Gouvernement

Wapens per 0 25 0 25 0 30 0 125 loop

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Bananen per 0 15 0 15 0 15 0 10 bos

Kippen, eenden 0 10 0 10 0 10 0 075 of andere vogels in hokken of manden per stuk Rijwielen per 1 - 1 - 1 - 0 50 stuk Honden in de helft der 2e kl. passage. hokken per stuk Goud, specie, ¼% der waarde. bijouteriën of andere artikelen van waarde ledige colli bij vooruitbetaalde Retourvracht 50% korting. Minimum f 0 10 f 0 10 f 0 10 f 0 10 vracht

N.B. Colli grooter dan 75 dM3 of zwaarder dan 50 K.G. worden niet aangenomen, tenzij er voldoende vracht is voor een vrachtboot op sleeptouw. De colli moeten wanneer zij worden aangenomen langs boord bezorgd en afgehaald worden. Aij G.R. dd. 30 Maart 1900 La. A No. 2376 is bepaald dat voor buskruit enz. (explosie middelen) als vracht betaald zal wordeu f 0.05 per K.G.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 191

Tarief van Vrachtgelden op de Gouvernementsvaartuigen voor den Zeedlenst.

TUSSCHEN PARAMARIBO Coronie. Niekerle. Demerara. Albina. Per Stoomschip: Passagiers f 8 - f 14 - f 22 50 f 13 50 1ste klasse Passagiers 2de f 4 50 f 8 - f 14 75 f 7 50 klasse Passagiers 3de f 2 50 f 4 50 f 6 50 f 3 50 klasse Per Zellschip: Passagiers f 3 50 f 5 50 f 9 - f 5 - 1ste klasse Passagiers 2de f 2 - f 3 50 f 5 - f 2 50 klasse

TUSSCHEN CORONIE Nickerie Nickerle. Demerara. Demerara. Per Stoomschip: Passagiers 1ste f 6 - f 16 - f 13 50 klasse Passagiers 2de f 3 50 f 8 50 f 7 50 klasse Passagiers 3de f 2 - f 4 50 f 3 50 klasse Per Zellschip: Passagiers 1ste f 2 50 f 6 - f 5 - klasse Passagiers 2de f 1 50 f 3 50 f 2 50 klasse

N.B. Retourbiljetten worden afgegeven met 15% korting voor de 1e, 2e, 3e klasse aan boord der Zeeschepen ‘Paramaribo’ en ‘Curaçao’ en 1e en 3e klasse aan boord der overige Zeeschepen ‘Albina’ en ‘Nickerie’ en zijn geldig voor 30 dagen.

Aan boord van de stoomschepen is de voeding begrepen onder het passagegeld. Aan boord van de zeilschepen wordt voor de voeding afzonderlijk betaald en wel voor iederen dag f 3. - door een passagier 1e klasse, en f 0.60 door een passagier 2de klasse. De dagen worden gerekend van het uur waarop men aan boord komt;

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 gedeelten van dagen van meer dan 6 uren worden voor een geheelen dag, gedeelten van minder dan 6 uren worden niet medegerekend.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 192

Tarief van Vrachtgelden op de Gouvernements vaartuigen voor den Zeedienst.

TUSSCHEN Paramaribo. Coronie. Nickerie. Albina. Vaten, balen of f 0 50 f 0 60 f 0 60 andere groote colli van ongeveer 100 K.G.(1) Roode kelders 0 25 0 30 0 30 jenever, kisten kerosine olie van 30 Liters of 1 mand aardappelen Een mand of kist 0 50 0 60 0 60 bier Groene kelders 0 20 0 25 0 25 jenever of daarmede overeenkomende colli Collo kleiner dan 0 10 0 15 0 15 een groene kelder Goederen naar de 5 - 6 - 6 - maat niet afzonderlijk genoemd (hieronder begrepen gevogelte, schapen, geiten of varkens in hokken naar de maat van het hok per M3 IJzer, Spijkers, 0 50 0 60 0 60 Staal, Zink, (1) Bij vervoer tusschen Demerary en Paramaribo van groote partijen goederen, door één en denzelfden afzender ingeladen, zal de vracht naar het onderstaande tarief worden berekend

voor 400/500 vaten f 0.50 per vat, baal of ander groot colli

voor 200/400 vaten f 0.505 per vat, baal of ander groot colli voor 100/200 vaten f 0.65 per vat, baal of ander groot colli

Bij G.R. dd. 30 Maart 1900 La. A No. 2376 is bepaald dat voor buskruit enz. (explosie middelen) als vracht betaald zal worden f 0.10 per K.G.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Steenen, naar het gew. van 100 K.G. Wapens, per loop 0 25 0 30 0 30 IJzeren potten, per 0 10 0 12 0 10 stuk, of bananen per bos Planken naar de 8 10 10 - maat van 1 duim dikte en per mille strekkende voeten Machineriën of andere zware goederen, worden bij overeenkomst geregeld Goud, muntspecie of geldswaardige papieren Groote honden, ter 0 80 0 90 0 80 beoordeeling van den Gezagvoerder Kleine honden ter 0 80 0 40 0 30 beoordeeling van den Gezagvoerder

TUSSCHEN Coronie. Suriname. Nickerie. Georgetwn. Vaten, balen of andere f 0 50 f 0 75 groote colli van ongeveer 100 K.G.(1) Roode kelders jenever, 0 15 0 40 kisten kerosine olie van 30 Liters of 1 mand aardappelen Een mand of kist bier 0 50 0 70

(1) Bij vervoer tusschen Demerary en Paramaribo van groote partijen goederen, door één en denzelfden afzender ingeladen, zal de vracht naar het onderstaande tarief worden berekend

voor 400/500 vaten f 0.50 per vat, baal of ander groot colli

voor 200/400 vaten f 0.505 per vat, baal of ander groot colli voor 100/200 vaten f 0.65 per vat, baal of ander groot colli

Bij G.R. dd. 30 Maart 1900 La. A No. 2376 is bepaald dat voor buskruit enz. (explosie middelen) als vracht betaald zal worden f 0.10 per K.G.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Groene kelders jenever of 0 10 0 30 daarmede overeenkomende colli Collo kleiner dan een 0 05 0 20 groene kelder Goederen naar de maat 5 - 7 - niet afzonderlijk genoemd (hieronder begrepen gevogelte, schapen, geiten of varkens in hokken naar de maat van het hok per M3 IJzer, Spijkers, Staal, Zink, 0 50 0 70 Steenen. naar het gew. van 100 K.G. Wapens, per loop 0 20 0 40 IJzeren potten, per stuk, of 0 10 0 10 bananen per bos Planken naar de maat van 8 - 12 50 1 duim dikte en per mille strekkende voeten Machineriën of andere zware goederen, worden bij overeenkomst geregeld Goud, muntspecie of geldswaardige papieren Groote honden, ter 0 40 1 - beoordeeling van den Gezagvoerder Kleine honden ter 0 20 0 50 beoordeeling van den Gezagvoerder

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 t.o. 192

Machineriën of 6 - 7 50 7 50 9 - andere zware goederen, zwaarder dan 1000 Kg., doch niet zwaarder d. 3000 Kg., p. 1000 Kg. Goederen ------zwaarder dan 3000 Kg. volgens afzonderlijke overeenkomst Vaartuigen 1 - 1 - 1 - 1 50 (corjalen en visschersbooten) van hoogstens 5 Rl. vt. breedte per strekkende Rl. vt. lengte Ledige 4 50 5 - 5 - 5 - watertanks 120 × 120 × 120 c.M. of kleiner p. st. Ledige colli bij ------vooruitbetaalde retourvracht 50% kort. Buskruit, 0 10 0 10 0 10 0 10 schietkatoen, geladen wapenen, vuurwerk, kwalzilver, knal kwikzilver, knalgoud, schietpapier, nitro-glycerine, pikrine zure zouten, dynamiet voor zelfontbranding of ontploffing of lichtontvlambare

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 voorwerpen per Kg Minimum 0 10 0 15 0 15 0 15 vracht

Machineriën of andere 6 - 7 50 zware goederen, zwaarder dan 1000 Kg., doch niet zwaarder d. 3000 Kg., p. 1000 Kg. Goederen zwaarder dan - - - - 3000 Kg. volgens afzonderlijke overeenkomst Vaartuigen (corjalen en 1 - 1 - visschersbooten) van hoogstens 5 Rl. vt. breedte per strekkende Rl. vt. lengte Ledige watertanks 120 × 4 50 5 - 120 × 120 c.M. of kleiner p. st. Ledige colli bij - - - - vooruitbetaalde retourvracht 50% kort. Buskruit, schietkatoen, 0 10 0 10 geladen wapenen, vuurwerk, kwalzilver, knal kwikzilver, knalgoud, schietpapier, nitro-glycerine, pikrine zure zouten, dynamiet voor zelfontbranding of ontploffing of lichtontvlambare voorwerpen per Kg Minimum vracht 0 10 0 15

NB. Bij gelijktijdig vervoer van meer dan 10 M3 tot en met 25 M3 van een en denzelfden afscheper 10% korting. Bij gelijktijdig vervoer van meer dan 25 M3 van een en denzelfden afscheper 20% korting. Vastgesteld bij G.R. dd. 5 December 1907 No. 11552.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 t.o. 193

Tarief van Vrachtgelden op de Gouvernementsvaartuigen voor den Zeedienst.

OMSCHRIJVINGTUSSCHEN DER GOEDEREN. PARAMARIBO en Coronie Albina. Nicker. Demer. Heele vaten: f 0 40 f 0 50 f 0 50 f 0 60 meel, zoutvleesch, spek, natte visch, boonen, erwten en suiker; heele balen: rijst, cacao en suiker van niet zwaarder dan 100 Kg. Halve vaten: 0 20 0 25 0 25 0 30 meel, zoutvleesch, spek, natte visch, boonen, erwten en suiker; halve balen: rijst, cacao en suiker van niet zwaarder dan 50 Kg Roode kelders 0 30 0 35 0 35 0 40 jenever Kisten kerosine 0 20 0 25 0 25 0 30 olie à 2 blikken van 19 L. Groene kelders 0 15 0 20 0 20 0 25 jenever Goederen naar 4 - 5 - 5 - 6 - maat of gewicht per M3 of per 1000 Kg. naar keuze van het Gouvernement Wapens per 0 20 0 25 0 25 0 30 loop

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Bananen per 0 10 0 10 0 10 0 10 bos

Planken, 0 08 0 10 0 10 0 125 richels, balken enz. per Rl. vt. 3

Runderen en 7 50 7 50 7 50 12 50 paarden of muildieren (in stallen) per stuk Schapen, 0 40 0 50 0 50 0 60 geiten en varkens in passende hokken, p st.

Kippen, eenden 0 075 0 10 0 10 0 125 of andere vogels in hokken of manden per stuk Honden in 0 40 0 50 0 50 0 60 hokken per stuk Goud, zilver, ¼% der waarde. specie, byouteriën of andere voorwerpen van waarde (per Kg. meer dan f 50. - waarde)

OMSCHRIJVING DER TUSSCHEN GOEDEREN. Coronie en Nicker. en Nicker. Demer. Heele vaten: meel, f 0 40 f 0 50 zoutvleesch, spek, natte visch, boonen, erwten en suiker; heele balen: rijst, cacao en suiker van niet zwaarder dan 100 Kg. Halve vaten: meel, 0 20 0 25 zoutvleesch, spek, natte visch, boonen, erwten en suiker; halve balen: rijst,

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 cacao en suiker van niet zwaarder dan 50 Kg Roode kelders jenever 0 30 0 35 Kisten kerosine olie à 2 0 20 0 25 blikken van 19 L. Groene kelders jenever 0 15 0 20 Goederen naar maat of 4 - 5 - gewicht per M3 of per 1000 Kg. naar keuze van het Gouvernement Wapens per loop 0 20 0 25 Bananen per bos 0 10 0 10 Planken, richels, balken 0 08 0 10 enz. per Rl. vt. 3 Runderen en paarden of 7 50 7 50 muildieren (in stallen) per stuk Schapen, geiten en 0 40 0 50 varkens in passende hokken, p st.

Kippen, eenden of andere 0 076 0 10 vogels in hokken of manden per stuk Honden in hokken per stuk 0 40 0 50 Goud, zilver, specie, byouteriën of andere voorwerpen van waarde (per Kg. meer dan f 50. - waarde)

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 193

Vermoedelijke dagen van aankomst en vertrek onzer Mails, en bepalingen omtrent de communicatie met de buitendistricten zoowel met gouvernements- als met particuliere vaartuigen.

Communicatie met:

1o. Nickerie en Demerary: des Maandags om de 14 dagen op een vooraf afgekondigd uur, door het ss. Paramaribo of Curaçao, des Zaterdags terug.

2o. Marowijne: maandelijks tweemaal door de Albina, gewoonlijk des Woensdags om de 14 dagen; de reis duurt gewoonlijk 4 dagen.

3o. Coronie en Nickerie: maandelijks tweemaal, de eene keer naar Coronie, de andere keer naar Coronie en Nickerie, door het ss. Albina of door een ander stoomschip op tijdstippen vooral afgekondigd in het Gouvernements Advertentie Blad; de reis duurt respectievelijk 4 of 2 dagen.

4o. Beneden-Suriname en Commewijne tot Sommelsdijk: van 's Maandags t/m 's Zaterdags, telkens des morgens 7 u., beurtelings door de Albina, de Nederland en Wilhelmina.

5o. Beneden-Suriname tot Mariënburg: ederen Zaterdag n m. 2 uur 30 min. door de Hercules en denzelfden avond terug.

6o. Boven Commewijne, Cottica en Perica: in aansluiting met den dienst sub 4o. wordt de communicatie met de plantages gelegen boven Sommelsdijk onderhouden door de stoombarkas Rosalina, en wel: Maandag naar Munnickendam, Dinsdagmorgen terug, terwijl om de 14 dagen zal worden doorgevaren naar Lunenburg; Dinsdag naar Potribo, Woensdagmorgen terug; Woensdag naar Eendracht, Donderdagmorgen terug; Donderdag naar Munnickendam, Vrijdagmorgen terug; Vrijdag en Zaterdag geen dienst. Zondagnacht vertrekt de stoombarkas naar Munnickendam ter afhaling van passagiers, en keert Maandagmorgen terug

7o. Boven Suriname tot Guineesche Vriend schap: wekelijks des Maandags, Donderdags en Zaterdags door de Wilhelmina 's morgens 7 u. 30 min., 's namiddags terug.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 194

8o. Idem Idem tot Boschland: iederen Dinsdagmorgen 8 u, door de Henri, Woensdagnamiddag terug, en iederen Woensdagmorgen 8 u. door de Tampico, Donderdagnamiddag terug 9o. Beneden Saramacca: des Dinsdag en Vrijdags door de stoombarkas Corantijn, vertrek 6 uur 's voormiddags; terug des Woensdags en Zaterdags tusschən 2 en 4 uur. Per vaartuigen van particuliere ondernemers. 1o. Boven Suriname: a. per stoomer Henri van J.L. Hijmans, iederen Dinsdagmorgen, b. per stoomer Hercules van Bulo & Harmsen, iederen Woensdagmorgen. 2o.Cottica van Paramaribo naar Alliance:perstoomerEllen,iederen Zaterdag en Zondag van de Platte Brug. Vertrek van Paramaribo Zaterdagnamiddag 2 uur en Zondagmorgen 10 u. 30 m., vertrek van Alliance Zondagmorgen 5 uur en Zondagmiddag 5 uur. Duur der reis pm. 4 uur. Passage en vrachttarief: als bij de Kol. Vaartuigen.

Koloniale Spoorwegen.

Opbrengst gedurende April 1905 tot October 1907 f 179.098.195

Van af 1 Mei 1907 zijn op de Koloniale Spoorwegen toegepast de onderstaande tarieven. Alle vroeger vastgestelde tarieven worden dan tevens buiten werking gesteld.

Tarief voor het personenvervoer.

1e klasse 2e klasse heen of terug heen terug Paramraibo-Saran f 0.20 f 0.10 f 0.10 Paramraibo-Pararakweg f 0.30 f 0.15 f 0.15 Paramraibo-Overwacht f 0.60 f 0.30 f 0.30 Paramraibo-Republiek f 1. - f 0.50 f 0.50 Paramraibo-Berlijn f 2. - f 1. - f 1. - Paramraibo-Zanderij f 4. - f 2.50 f 2.50 II Paramraibo-Kwakoegron f 5. - f 4. - f 2.50 Paramaribo-Guyana f 7.50 f 5. - f 3.50 Goud Flacer Paramraibo-Placer f 7.50 f 5. - f 4. - de Jong Paramaribo-Brownsweg f 7.50 f 5. - f 5. - Saron-Pararakweg f 0.30 f 0.15 f 0.15

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Pararakweg-Onverwacht f 0.30 f 0.15 f 0.15 Onverwacht-Republiek f 0.60 f 0.30 f 0.30 Republiek-Berlijn f 1. - f 0.50 f 0.50 Excursie biljetten f 6. - f 4.50 Kwakoegron (retour) Zanderij f 2.00 f 1.50 f 1.50 II-Kwakoegron Kwakoegron-Brownsweg f 3.50 f 2.50 f 2.50

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 195

De passageprijs van de stations beneden Zanderij II naar Kwakoegron en verdere plaatsen wordt berekend als van Paramaribo naar die plaatsen. Kinderen beneden 3 jaren, mits onder geleide reizende en geen afzonderlijke plaats innemende, worden kosteloos vervoerd. De Excursiebiljetten voor de reis heen en terug zijn alleen geldig op eenzelfden dag en voor éenzelfde persoon en worden uitsluitend verstrekt voor daarvoor aan te wijzen treinen. In treinen die verder gaan dan Onverwacht worden alleen dan eerste klasse afdeelingen beschikbaar gesteld wanneer een genoegzaam aantal passagiers zich daartoe aanmeldt of wel wanneer het kan geschieden zonder dat uitbreiding van den trein daartoe noodig wordt.

Verhuren van geheele banken, halve en heele rijtuigen.

Voor zoover de plaatsruimte zulks toelaat. bestaat gelegenheid tot het afhuren van geheele banken. Iedere bank wordt daarbij in rekening gebracht als drie plaatsen.

Indien het vervoer zulks toelaat kunnen halve of heele rijtuigen worden afgehuurd van Paramaribo naar Onverwacht of verder gelegen plaatsen of ook terug, tegen betaling van: voor een geheel rijtuig 50 plaatskaarten voor een half rijtuig 30 plaatskaarten en zooveel plaatskaarten meer als er meer dan 50 & 30 personen plaats nemen.

Tarief voor speciale personentreinen.

Voor een enkele reis in de zône Paramaribo-Republiek een vast recht van f 60. -; voor een reis heen en terug een vast recht van f 80. -. Voor een enkele reis Paramaribo-Kwakoegron een vast recht van f 100. - voor een reis heen en terug een vast recht van f 150. -. Voor een enkele reis Paramaribo-Brownsweg een vast recht van f 150. -; voor een reis heen en terug een vast recht van f 175. -; Bij het vast recht wordt bovendien voor elken reiziger de gewone passage prijs 2e klasse betaald. Dusdanige treinen moeten minstens 24 uur te voren worden aangevraagd met opgave van het aantal reizigers, dat met den trein vervoerd moet worden. Zij worden alleen verstrekt als de dienst het toelaat.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 196

Tarief voor wagenladingen.

TRAJECTEN. Overige goederen brandhout bouwhout en open wagen gesloten wagen leege emballage 12 ton. 12 ton. 12 ton. 10 ton. Paramaribo-Onverwacht f - f 29 f 20 f 25 Paramaribo-Republiek f 15 f 29 f 25 f 30 Paramaribo-Kwakoegron - - f 120 f 120 Paramaribo-Guyana - - f 180 f 180 Goud Placer Paramaribo-Placer - - f 240 f 240 de Jong Paramaribo-Brownsweg - - f 300 f 300 Onverwacht-Paramaribo f 10 f 15 f 20 f 25 Republiek-Paramaribo f 15 f 20 f 25 f 30 Kwakoegron-Paramaribo f - f 30 f 50 f 50 Guyana Goud - f 40 f 100 f 100 Placer KM. 96-Paramaribo Placer de Jong - f 45 f 125 f 125 KM. 106-Paramaribo Brownsweg-Paramaribo - f 50 f 150 f 450 Paramaribo-Brownsweg voor steenkolen of bouwhout f 120 per 12 tons wagen.

Goederenvervoer.

Tarief voor passagiers- en stukgoed tusschen de stations.

Param.-Onverw.Paramaribo-Republiek.Paramo.-Kwakoegron.Param.-GuyanaParamaribo-PlacerParamaribo-Brownsweg.Kwakoegron-Brownsweg. of Goud de Jong. Onverw.-Berl. Placer. Vaten, f 0.30 f 0.50 balen of andere colli van 50-100 KG., gewicht

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 of 00.5 tot 0.1 M3 volume Een 0.15 0.30 roode jenever kelder, een kerosine kist van 36 L., een normale krat of mand aardappelen van ± 40 KG. een half vat spek of vleesch en soortgelijke colli van boven 25 tot 50 KG. of 0.025 tot 0.05 M3 volume Een groene jeneverkel-

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 197

Param.-Onverw.Paramaribo-RepubliekParamo.-Kwakoegron.Param.-GuyanaParamaribo-PlacerParamaribo-Brownsweg.Kwakoegron-Brownsweg. of Goud de Jong. Onverw.-Berl. Placer. der of 0.10 0.20 andere colli van hoogstens 25 KG. gewicht of 0.0025 M3 volume Een 0.10 0.15 rijstzak houtskool van niet meer dan 25 KG. gewicht Bananen 0.05 0.10 (per enkele bos id. (per 0.04 0.075 zending van 10 en meer bossen) per bos Platen 0.02 0.02 0.10 0.15 0.20 0.30 0.20 en planken per eenheid van 100 × 3o × 2½ cM Bezaagde 2.50 2.50 12.50 18.75 25. - 37.50 25. - en onbezaagde balken van 10 cM. dikte - per M2 Beddegoed 3. - 5. - 10. - 10. - 10. - 10. - (in

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 pakken of bundels) per M3 Bootenriemen 0.10 0.10 per stuk Cassavestokken 0.15 0.30 (per bos van 12 st.) Corjalen 5. - tot 25. - naar gelang van afmet. en booten Honden 0.30 0.50 1. - 1. - 1. - 1. - 1. - e.d. Kalveren 1. - 1. - 4. - 6. - 6. - 10. - en steenezels Meubilair 3. - 5. - 10. - 15. - 20. - 30. - 20. - (geheel) p. M3 Ponte 0.25 0.25 knieën per st. Palisaden 0.15 0.15 (in bossen van 12 st.) per bos Pina (in 0.10 0.10 bossen van 12 st per bos Regenbakken 3. - 5. - 12.50 15. - 25. - 37.50 25. - per M3 Rijwielen 0.20 0.20 per st. Runderen, 2.50 2.50 10. - 15. - 15. - 25. - paarden en muilezels per st. Singels 3.50 3.50 6. - 6. - 6. - 6. - 6. - (groenhart) per mille

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Singels 2. - 2. - 4. - 4. - 4. - 4. - 4. - (walaba) per mil. Trappen. 3. - 5 - ladders. hekken e.d. per M3 Troelie of 0.05 00.5 tas (per stok)

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 198

Param.-Onverw.Paramaribo-ReubliekParamo.-Kwakoegron.Param.-GuyanaParamaribo-PlacerParamaribo-Brownsweg.Kwakoegron-Brownsweg. of Goud de Jong. Onverw.-Berl. Placer. Varkens 3. - 5. - 12.50 15. - 25. - 37.50 en pluimvee (alleen in kooien) per M3 Goud per 0.50 1. - 1. - 1. Hectogram Leege 0.05 0.05 0.04 0.05 0.05 0.05 kerosineblikken e.d. Leege 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 vaten e.d.p. KG.

Alle 0.05 0.075 0.25 0.40 0.50 0.75 0.50 overige goederen per veelvoud van 10 KG.

Voor 0.125 0.125 0.25 0.375 0.25 zendingen boven de 500 KG. wordt voor het meerdere berekend per veelvoud van 10 KG

Iedere passagier van Paramaribo naar Kwakoegron en verder heeft recht op vrij vervoer van 1 collo van hoogstens 25 K.G. gewicht af 0.07 M3 inhoud. In de personen rijtuigen worden alleen zeer kleine pakjes toegelaten, overigens moet alles in den bagagewagen worden geplaatst en heeft iedere passagier van Paramaribo tot Zanderij II recht op f 0.10 kosteloos passagiersgoed. Op tijdige aanvraag daartoe belast de spoorwegdienst zich met laden en lossen van aangevoerde goederen te Kwakoegron, waarvoor berekend wordt: Voor het lossen of laden van zendingen van 1-500 K.G. f 0.20 per 100 K.G.

Voor zendingen boven de 500 K.G.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 voor de eerste 500 K.G. f 1. - elke 100 K.G. meer f 0.05 mits de colli grooter gewicht hebben dan 100 K.G. Minimum los- of laadloon f 0.50.

Het lossen of laden van zwaardere goederen geschiedt onder speciale overeenkomst, waaromtrent men zich tot den Verkeerschef heeft te wenden. Voor het vervoer van geld en voorwerpen van hoogere waarde dan f 50. - per K.G. behalve baar goud, en waarvoor geen bijzondere bepalingen zijn vastgesteld, wordt behalve de vrachtprijs nog een premie van ¼% der waarde geheven. Formulieren voor vrachtbrieven zijn te verkrijgen bij alle stationschef of telefonisten ad f 0.025 per stuk.

Opslagloonen.

Goederen ter lading aangevoerd of wel geloste goederen

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 199 mogen gedurende 24 uren op de spoorwegterreinen kosteloos worden opgeslagen. Bij overschrijding van dien termijn wordt opslagtoon berekend als volgt: op station Paramaribo per 100 K.G. per etmaal f 0.025. overal elders per 100 K.G. per etmaal 0.91, Voor het opslaan van goederen in overdekte ruimte, in wagens of onder dekzeilen wordt bovendien een bedrag van f 0.02 per 100 K.G. per etmaal geheven. Voor het lossen van wagenladingen wordt op alle stations, uitgezonderd Vaillantsplein, 24 uren tijd gegeven. Worden zij binnen dien tijd niet gelost, dan wordt den geadresseerde staangeld in rekening gebracht, als volgt: voor open wagens per as en per uur f 0.06 voor gesloten wagens per as en per uur 0.075. Te Vaillantsplein moeten wagenladingen worden gelost binnen den door den Stationchef aangegeven tijd.

Spoorweg telefoon.

Tarieven: van Paramaribo tot en met Zanderij II. Gesprekken van 10 minuten f 0.50 voor iedere minuut meer f 0.05. Paramaribo - Kwakoegron en verder. Gesprekken van 10 minuten f 1.00 voor iedere minuut meer f 0.10. Indien tot het voeren van een gesprek iemand wordt opgebeld, doch niet verschijnt, wordt den aanvrager voor dit vergeefs opbellen f 0.25 in rekening gebracht.

Berichten.

Van Paramaribo tot en met Zaanderij II. Een vast recht van f 0.10 en f 0.01 per woord bovendien. Param.-Kwakoegron. Een vast recht van f 0.25 en f 0.05 per woord bovendien. Minimum kosten f 0.75. Behalve op de daarvoor aangewezen spoorwegstations kunnen gesprekken worden gevoerd over de spoorwegtelefoon en berichten daarvoor worden aangeboden of ontvangen op alle publieke posten en aansluitingen van het algemeen telefoonnet. Voor het gebruik van dit laatste worden geen meerdere kosten in rekening gebracht voor zooveel betreft de uren door den algemeenen dienst vastgesteld. Omtrent bezorgloon, wijze van betaling en verdere administratieve bepalingen gelden daarbij die van het algemeen reglement van dien dienst. De berichten moeten in duidelijk schrift worden aangeboden in de Nederlandsche of in de Engelsche taal. Voor de richtige overbrenging in laatstgenoemde taal wordt niet ingestaan, tenzij van het cijferschrift wordt gebruik gemaakt. Des Zondags worden aansluitingen over de spoorwegtelefoon alleen gegeven van v.m. 11-12 ure m.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 200

Tijdtafel voor den dienst aanvangende den 13 Augustus 1907.

Stations Trein No. Trein No. Trein No. Stations Trein No. Trein No. Trein No. en 1. 3. 5. en Stop 2. 4. 6. Stopplaatsen. plaatsen. Vaillantsplein 700 vm. 8.00 vm. 200 n.m. Brownsweg V K.M. 117 Gemeene s. s s. Placer Landsweg de Jong Beekhuizen s d s K.M. 106 Saron s d s Guyana Goud Placer Ephraimszegen s d s K.M. 96 ... 10.25 } alleen v.m. Woensd. Frederikshoop s d s Fosibergi ... 10.45 } alleen K.M. 86 v.m. Woensd. A Hanna'slust s d s Fosibergi ... 10.50 } alleen K.M. 86 v.m. Woensd. V Welgedacht s d s Kwakoegron ... 11.10 } alleen A v.m. Woensd. Mon s d s Kwakoegron 1.15 n.m. } alleen Plaisir V Woensd. weg Commissaris s d s Zanderij 2.10 n.m. weg II A Helena s d s Zanderij 2.20 n.m. Christina II V Bergershoop s d s Berlijn 2.40 n.m. Braamshoop s d s Zanderij 2.55 n.m. I Lelydorp 8.00 8.40 3. - Republiek 3.05 n.m. A A Lelydorp 8.15 8.45 3.15 Republiek 3.15 n.m. V V Javaweg s d d Onverwacht 3.40 n.m. A van d d s Onverwacht 10.10vm 3.51 n.m. 400 n.m. Hattem V weg

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Libanon s d d Rijsdijk d d s weg weg Palisaden d d s Groenhart s d d weg weg Copie s d d Bijlhout d d s weg weg Bijlhout d d s Copie s d d weg weg Groenhart s d d Palisaden d d s weg weg Rijsdijk d d s Libanon s d d weg weg Onverwacht 8.50 9.10 3.50 nm. van d d s A Hattem weg Onverwacht ... 9.15 ... Java s d d V weg

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 201

Republiek ... 9.40 .... Lelydorp 10.10vm 4.20 n.m. 4.30 n.m. A A Republiek ... 9.50 .... Lelydorp 11 4.25 n.m. 4.45 n.m. V V Zanderij ... 9.57 .... Braamshoop s d s I Berlijn ... 10.15 .... Bergershoop s d s Zanderij ... 10.35 .... Helena s d s II A Christina Zanderij ... 10.45 .... Commissaris s d s II V weg Kwakoegron ... 11.40 } alleen Mon s d s A Dinsdag. Plaisir weg Kwakoegron ... 12.50 } alleen Welgedacht s d s V Dinsdag. Fosibergi ... 1.10 nm. } alleen Hanna'slust s d s K.M. 86 Dinsdag. Guyana ... 130 } alleen Frederikshoop s d s Goud Dinsdag. Placer K.M. 96 Ephraimszegen s d s Placer Saron s d s de Jong KM. 106 Beekhuizen s d s Brownsweg Gemeene s s s K.M. Landsweg 117. Vaillantsplein 12. 5. - 6.00 n.m.

‘d’ beteekent dat de trein NIET stopt.

‘s’ beteekent dat de trein stopt op tijdig verzoek tot opnemen en uitlaten van reizigers.

In trein 3 worden alleen reizigers opgenomen bestemd voor Republiek en verder gelegen slations.

Trein 4 stopt te Onverwacht, Lelydorp en Gemeene Landsweg alleen voor het uitlaten van reizigers.

De treinen 1, 5, 2 en 6 loopen dagelijks uitgezonderd Zon- en erkende feestdagen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 De trein 3 loopt des Dinsdags naar Guyana Goud Placer e.v. verder en Vrijdags naar Kwakoegron.

Trein 4 loopt Woensdags van Guyana Goud Placer e.v. verder en des Vrijdags van Kwa-

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 202

Koninklijke West-Indische Maildienst.

Directeuren: G.A. Baron Tindal, C.W.R. Scholten Jr. en C.M. van Rijn. Hoofdkantoor Amsterdam, de Ruyterkade 125. Vertegenwoordiger in West-Indië: H.P. de Vries, Port of Spain (Trinidad.) Agent te Paramaribo: W.R. Menkman.

Reisroute.

Amsterdam - Paramaribo - Demerara - Trinidad - Carupano - Cumana - Guanta La Guayra - Puerto Cabello - Curaçao - Haïti N.-York. Haïti - Curaçao - Puerto Cabello - La Guayra - Guanta Cumana Carupano-Trinidad-Paramaribo-Havre-Amsterdam. De stoomschepen der Maatschappij onderhouden sedert April 1904 een geregelden 14daagschen dienst tusschen de bovengenoemde Havens, terwijl sedert 1 Juli 1905 bovendien eene meer directe vaart wordt onderhouden tusschen N.-York en Paramaribo. Vloot.

Ss. Prins Willem II bruto 1621 Tons Ss. Prins Willem III bruto 1664 Tons Ss. Prins Willem IV bruto 1713 Tons Ss. Prins Willem V bruto 1777 Tons Ss. Prins Maurits bruto 1777 Tons Ss. Prins Willem I bruto 1865 Tons Ss Prins der Nederlanden bruto 1923 Tons Ss. Prins Frederik Hendrik bruto 2164 Tons _____ Totaal 14404 Tons

Passage-Tarief van Paramaribo naar:

1e klasse 2de klasse Dek Enkel. Retour Enkel Retour Amsterdam f 400. - f 600. - f 200. - f 200. - - Hâvre 375. - - 200. - - - Georgetown 22.50 37.50 12.50 - 6.25 Port of Spain 62.50 107.50 37.50 17.50 Carupano 87.50 150. - 55. - - 22.50 Gumaná 95. - 162.50 60. - - 30. -

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Guanta 95. - 162.50 60. - - 30. - La Guayra 102.50 175. 65. - 30. - Porto 112.50 192.50 70. - - 35. Cabello Curaçao 125. 212.50 82.50 - 42.50 Jacmel 165. - 280. - 107.50 - 55. Aquin 182.50 310. - 117.50 - 60. - Aux Cayes 182.50 310. - 117.50 - 60. - Jérémie 190. - 322.50 122.50 - 62.50 Petit Goave 195. - 332.05 127.50 - 65. - Port au 200. - 340. - 132.50 - 67.50 Prince St. Marc 205. - 347.50 135. - - 70. New-York 250. - 425. - 150. - - -

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 203

Passagiers 1e kl. welke op een enkel biljet de reis van Amsterdam naar Paramaribo hebben volbracht en binnen één jaar na aankomst de terugreis naar Europa aanvaarden, hebben recht op eene reductie van 25% op de thuispassage 1e kl. Familie-biljetten worden afgegeven met eene reductie van 15% indien het totale bedrag der passage volgens tarief minstens gelijk is aan den prijs voor 4 volwassen personen 1e kl. Bij het nemen van retourbiljetten evenwel kan deze reductie niet in rekening worden gebracht. Voor kinderen van 12 tot 15 jaar die voor hunne opvoeding naar Europa gaan wordt een gereduceerd prijs betaald voor f 300, - voor passage van Paramaribo naar Amsterdam in de 1e kl. Voor 1907 werden vacantiekaarten afgegeven ten behoeve van kinderen van in Suriname gevestigde ouders tot den gereduceerden prijs van f 250. - per retourbiljet 1e kl. Voor het jaar eindigende 31 Juli 1908 zijn excursiebiljetten van Paramaribo naar Trinidad verkrijgbaar gesteld tegen den specialen prijs van f 75. - per persoon 1e klasse retour. Gedurende 1907 werden als proef goedkoope biljetten naar Amsterdam en terug verkrijgbaar gesteld tot den gereduceerden prijs van f 450. - in de eerste klasse, geldig voor zes maanden. Inlichtingen aangaande de voorwaarden waarop vacantie-kaarten en excursiebiljetten worden uitgereikt, verstrekt de Agent.

Tarief Pakketdienst.

Tot 25 kub. decim. of tot 1 Kilogram f 0,75 Tot 25 kub. decim. of tot 3 Kilogram f 1,10 Tot 25 kub. decim. of tot 5 Kilogram f 1,60 Tot 30 kub. decim. of tot 8 Kilogram f 2, - Tot 40 kub. decim. of tot 10 Kilogram f 2,50 Tot 50 kub. decim. of tot 15 Kilogram f 3, - Tot 60 kub. decim. of tot 20 Kilogram f 4, - Tot 70 kub. decim. of tot 25 Kilogram f 5, - Tot 80 kub. decim. of tot 30 Kilogram f 6, - Tot 90 kub. decim. of tot 35 Kilogram f 7, - Tot 100 kub. decim. of tot 40 Kilogram f 8, -

Compagnie Générale Transatlantique.

Hoofddirectie.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Eugène Pereire, president, T. Cloquemin, vice-president, 6 rue Auber, Parijs. Agent te Paramaribo: firma S.M. Swijt. Voor vracht- en passagegelden zoowel voor de transatlantische als de intercoloniale route vervoege men zich tot den

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 204

Agent, terwijl passagebiljetten, die aan boord worden besproken, verhoogd worden met 20%.

Vermoedelijke data van aankomst en vertrek op de reize.

Lijn van St. Nazaire naar Colon.

Gaande van Aank. Vertr. St. Nazaire - 9 Point à Pitre 21 21 Basse Terre 21 22 Fort de France 22 23 La Guayra 25 25 Porto Cabello 26 26 Savanilla 28 28 Colon 29 - Colon - 3 Savanilla 4 4 Porto Cabello 6 7 La Guayra 7 8 Fort de France 10 11 Basse Terre 11 11 Point à Pitre 24 12 St. Nazaire 12 -

Lijn van Fort de France naar Cayenne.

Fort de France - 23 St. Lucie 23 23 Trinidad 24 25 Demerary 27 27 Suriname 28 28 Cayenne 29 - Cayenne - 3 Suriname 4 4 Demerary 5 6 Trinidad 8 8

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 St. Lucie 9 10 Fort de France 10 -

Tarief van Passagegelden.

Van Suriname via Demerary naar Plymouth.

1e kl. £ 27.10. - n/Suriname n/Barbados v.v. Dek £ 0.18/. - n/andere plaatsen 2e kl. 2/5 en Dek 1/5 van 1e kl. passage, v/Demerary n/Suriname v. v: 1e kl. £ 2. 2e kl. £ 1. - Dek £ 0.8/. - v/Suriname n/onderst. plaatsen via Demerary v.v.

Antigua £ 10,15 Barbados 6, - Carthagena 17, 5 Colon 15.10 Demerary 2. - Dominica 9,10 Grenada 6,15 Guadeloupe £ 10. - Jamaica 11,15 La Guayra 11. - Limon 18.10 Martinique 9. - Montserrat 10.10 Nevis 11.15 Savanilla £ 17, 5 St. Kitts 11,15 St. Lucia 8,10 St. Thomas 12,15 St. Vincent 6,15 Tobago 7,15 Trinidad 6,15

Retourbiljetten 1½ maal zooveel als het bedrag voor de enkele reizen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 205 v/Southampton n/onderst. plaatsen vice versa:

Enkele reis 1e kl. Retour 1e kl. Catég. 2e Bed. 2e kl. Dek Catég. 1e2e Bed. 2ek. 1e Antigua £ 30. - 25. - 17.10 20 10 48. - 40 26.10 30 Barbados 30.10 23. - 10.10 18 10 52.10 36 16.10 27 Carthagena 35. - 30. - 20. - 20 12 52.10 45 30. - 30 Colon 35. - 30. - 20. - 20 12 52.10 45 30. - 30 Demerary 30. - 25. - 17.10 20 10 48. - 40 26.10 30 Dominica 30. - 25. - 17.10 20 10 48. - 40 26.10 30 Grenada 30. - 25. - 17.10 20 10 48. - 40 26.10 30 Guadeloupe 30. - 25. - 17.10 20 10 48. - 40 26.10 30 Jacmel 30. - 25. - 17.10 20 12 48. - 40 26.10 30 Jamaica 30. - 25. - 17.10 20 12 48. - 40 26.10 30 La 30. - 25. - 17.10 20 12 48. - 40 26.10 30 Guayra Limon 35. - 30. - 20. - 20 12 52.10 45 30. - 30 Martinique 30. - 25. - 17.10 20 10 48. - 40 26.10 30 Montserrat 30. - 25. - 17.10 20 10 48. - 40 26.10 30 Nevis 30. - 25. - 17.10 20 10 48. - 40 26.10 30 Paramaribo 30. - 25. - 17.10 20 10 48. - 40 26.10 30 Porto 30. - 25. - 17.10 20 12 48. - 40 26.10 30 Rico San Juan, Aguadilla. Mayaguez, Ponce St. 30. - 25. - 17.10 20 10 48. - 40 26.10 30 Kitts St. 30. - 20. - 17.10 20 10 48. - 40 26.10 30 Lucia St. 30. - 25. - 17.10 20 10 48. - 40 26.10 30 Thomas St. 30. - 25. - 17.10 20 10 48. - 40 26.10 30 Vincent Savanilla 35. - 30. - 20. - 20 12 52.10 45 30. - 30 Tobago 30. - 25. - 17.10 20 10 48. - 40 26.10 30 Trinidad 30. - 25. - 17.10 20 10 48. - 40 26.10 30

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 De Ostasiatiske Kompagni

(The East Asiatic Company) Gevestigd te Copenhagen. Agenten te Paramaribo: ter Laag & Co.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 206

Vereenigingen, Maatschappijen, Fondsen, enz.

Handels-Vereenigingen.

C. Kersten & Co. behoorende tot de Missions Anstalt der Evang. Brüder-Unität.

Raad van beheer:

G. Krüger, voorzitter en verantwoordelijk chef der Firma A. Voland en A. Glitsch, leden.

Zaakvoerders in dienst der Zending:

A. Glitsch, administr. van den manufacturenwinkel. A. Voland, administr. van den bouw- en timmerwinkel. S. Beck, administr. van den provisiewinkel (Hoofdwinkel) Gravenstr. filiaal Dominéstr.) C. Mönch, administr. van den ijzerwinkel. E. Enkelmann, administr. van den boekwinkel. M. Gerber, administr. van de bakkerij. G. Richter, administr. van de schrijnwerkerij. W. Assmann, administr. van het filiaal Saramaccastraat. M. Voland, administr. van het filiaal Totness (Coronie). G. Schwab, administr. van het filiaal Groningen (Saramacca). A. Bürkner, administr. van het filiaal hoofdkantoor. S. Prellwitz, directeur van de plantage Beekhuizen, W. Feldmann, directeur van de plantage Sarah en Leasowes.

Surinaamsche Bank.

Amsterdam, Kerkstraat 252, - Paramaribo, Gravenstraat A 13 Statuten: Zie K.B. 2 Nov. 1864 No. 65, en Koloniale verordening van 26 Juni 1839 G.B. No. 19.

Hoofddirectie te Amsterdam.

Mr. G.M. den Tex, Mr. Dr. C.F. Schoch.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Commissarissen te Amsterdam.

Jhr. P. Hartsen R J.C. Gulcher, Mr. H.P.G. Quack, L.H. Enthoven, C.M. van Rijn.

Directie te Paramaribo.

R.N.G.M. Bär von Hemmersweil, directeur-voorzitter, C.M.H. Kroesen, directeur.

Commissie van toezicht te Paramaribo

R. Bo de Mesquita, R. , voorz., J.F.H. Voet, secretaris, W, L. Loth, Br. O. , R.B.O., G.H. Samson, J. da Costa, R. . O. , leden, Henri J. Bosch, plaatsvervangend lid, J.C.P. Ulrich, R. , koloniale commissaris. J.A. Faverey, boekhouder, L. Albert, kassier, A.M. de Vries, C.J. Samson, J. de Vries, H.J. Nahar, H.W.A. Kamperveen. F.H. Veerde, assistent. De Bank is open iederen werkdag van 9 tot 1 uur.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 207

Disconto 8%. Beleen. van prod. 7%. Idem effecten 5½%. Hypotheken op vaste goederen. Renten en voorwaarden overeen te komen met de Directie. Wisselafgifte. Wissels, aangevraagd binnen twee uur vóór het sluiten eener buitenlandsche mailgelegenheid, worden eerst na mailsluiting uitgereikt. De Bank koopt en verkoopt wissels betaalbaar Amsterdam, Londen, Parijs en New-York. De koers (inkoop en verkoop) van wissels wordt gepubliceerd in de vestibule van het bankgebouw. Zichtwissels op Demerary, Berbice, Barbados en Trinidad zijn verkrijgbaar tot den vasten koers van f 2.60 = $1. Idem op Cayenne à f 0.50 = 1 franc. Idem op Martinique (Agency of Colonial Bank of London) à f 260 = $ 1 = fra. 5.25. Van wissels op tijd op koloniale Banken en van wissels betaalbaar op andere dan de genoemde plaatsen, moet de koers overeengekomen worden. Minimum-bedragen en looptijd:

Op Amsterdam f 5: sommen beneden f 50 alléén op zicht minimum agio 30 c. Op London $1; sommen beneden £ 10 alléén op 3d/z Op Parijs frc 25; sommen beneden frc. 250 alléén op zicht Op New-York $ 10; sommen beneden frc. 500 alléén on demnd. sommen v. 500-$ 1000 alléén op 3 d/z Op Demerary en Op Berbice $ 4; sommen beneden $ 500 alléén op zicht Op Barbados $ 20; sommen beneden $ 500 alléén op zicht Op Trinidad $ 20; sommen beneden $ 500 alléén op zicht

Vr. munt verkrijgb.: Eng. goud £ 1 = f 12.48 en Amerik. goud $ 1 = f 2.55. Fransch goud 1 frc. = f 0.50. Fransch zilver f 2.40 per 5 fre. Ruw goud. De Bank koopt en verk. tot overeentekomen prijs. Voorschotten op aan de Bank geconsigneerd ruw goud en op producten renteloos. Bewaarloon ⅛‰ per maand of 1‰ per jaar. Waarden beneden f 10000 alleen per maand. Sedert in 1878 het kapitaal van f 1.000.000, gebracht werd op f 700.000, hadden de navolgende uitkeeringen plaats:

5% in 1870, 1879, 1884, 1904, 1905 en 1906 5¼% in 1885 en 1886 6% in 1880 7% in 1881, 1882, 1883 en 1887 8% in 1888, 1889, 1890, 1891 en 1892 9% in 1893, 1894, 1896, 1897 en 1903 9½% in 1895 9½% in 1899, 1900, 1901 en 1902.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 208

Balans van 31 December 1906.

Debet. Credit. Aan Effect.-Rekening. Per Kapitaal f 700,000 - A. te f 622,121 40 Per Reservefonds 175,000 - Amsterdam B. te 13,032 62 Per Disconto 125,005 - Paramaribo Reserve-Rekening _____ f 635,153 Per Diverse Crediteuren 16,947 88 52 Aan Geb. en Mobilr. 25,000 - Per Bankbilj. in circulatie en in 1,312,800 Paramaribo. kas - Aan Geb. en Mobilr. 17,500 - Per Rekening-Court. Saldo's 591,782 80 Amsterdam. Param

Aan Diverse Debiteuren 69,874 105 Per Traite-Rekening 426,994 78 Aan Prolongatie-Rekening 399,000 - Per Diverse Rekeningen 128,889 19 Aan Hypotheek-Rekening 259,610 38 Per Pensioenfonds 6,273 34 Aan Beleening-Rekening 17,250 - Per Onbet. Divid. pro 1903 en 292 25 1904 Aan Kas-Rekening. Per Uitd. over f 35,000 1906 ad 5pOt. A. te f 992,629 66 Bedrijfsbelasting f 875 Paramaribo

B. te Amst. i. 16,762 115 _____ 35,875 - Kas en bijden kassier _____ 1,009,391 Per Winst en Verlies 639 82 775 Aan Wissels en Promessen in Portefeuille: A. te f 475,511 Paramaribo 355 B. te f 279,731 71 Amsterdam _____ 755,243 065 Aan Ongereg. en Dub. 45,000 - vorderingen Aan Diverse-Rekeningen 287,472 215

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 ______f 3,520,495 f 3,520,495 06 06

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 t.o. 209

Het vervaardigen van Indiaansche hangmatten.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 209

Winst- en Verlies - Rekening 31 December 1906.

Debet. Credit. Aan Onkosten-Rekening. Per Saldo van Ao. Po f 520 64 Salarissen, Onderhoud van Gebouwen, f Per Intrest-Rekening f 37,146 Kantoorhuur, Belasting, 26,912 165 Kantoorbehoeften, Wisselcourtages, 37 Kassierl., Porti, Brandassurantie, enz. Per f 6,561 Commissie-Rekening 35 Per Wisselagio's en f 5,[...]42 Disconto's 12 Per f 615 68 Assurantie-Rekening Per Winstsaldo f 14,712 Paramaribo 855 Aan Effecten f 1,801 61 Aan f 35,000. - Dividend-Rekening Bedrijfsbelasting f 875. - _____ f 35,875 - Aan Saldo f 639 82 ______f f 65,228 65,228 80 80

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 210

Surinaamsche Handelsvennootschap

Opgericht Januari 1895. Maatschappelijk kapitaai f 50000 in aandeeled à 100 in wekelijksche stortingen van 25 cent of meer. J.J. van Meerten, voorzitter, H.P. Dieuléfit, secretaris. P.A. May, directeur. J.C. Malmberg, Jacqs. Lobato, S. de Vries Jz., P.M. Nahar H. Fernandes, J.F. de Neef, commissarissen.

Landbouw- en Cultuurmaatschappijen.

Vereeniging voor den grooten landbouw in Suriname.

Goedgekeurd bij G.R. dd. 27 Augustus 1901. F.C. Curiel, R. , voorzitter, A.A. Ter Laag, secretaris, P.M. Nahar, penningmeester, F.C. Gefken, J.A. van Beek, F.W. Hensen, J.C. Juda.

Nederlandsche handel maatschappij.

Directie te Amsterdam, Heerengracht hoek Spiegelstraat. J.T. Cremer, president, J. Bierens de Haan, secretaris, Abr. Muller, G.J.K. van Aalst, directeuren. Agentschap in Suriname. A. Shedden, M.C.J. Welle, agenten. Spreekuur te Paramaribo, Gravenstraat, iederen Vrijdag voormiddag 10 uur. Suikerfabriek Mariënburg. A. Shedden, directeur, Joh. Suur, ingenieur, J.N. de Koning, scheikundige, A.A. Pauw, boekhouder. Zaakgelastigden van het agentschap te Paramaribo:C.Kersten & Co.

De cultuur maatschappij.

A.F. en L.A. Insinger, beheerders in Nederland, H. Geerling, directeur en Administrateur van plant. Wederzorg, G.H. Samson, agent te Paramaribo van H. Geerling.

Landbouw maatschappij Voorburg.

Beheer in Nederland te Millingen in Nijmegen. S. Arntz, president-Commissaris. D. Dorsenmagen, en Mr. F.C. Colenbrander, commissarissen. Beheer in Suriname.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 F.C. Gefken, directeur-administrateur van de plant. Voorburg. Surin. Bank, agent der Maatschappij te Paramaribo.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 211

Naaml. vennootschap gevestigd te amsterdam ter exploitatie der plantages:

1o. Dordrecht. P.N. Muller. waarnemend directeur. P.D.N. Muller, W.F. Piek en W.E. Piek Jr. commissarissen. 2o. Tout lui faut. P.N. Muller, M.C. Calkoen en Jhr. Mr. C.J. den Tex, commiss. Beheer in Suriname. S.H. Gonggrijp, administrateur der plant. A.G.C.H. Janssen, directeur van plantage Dordrecht. J.A. Buschman, directeur van plantage Tout lui Faut.

Landbouw-maatschappij Spieringshoek.

J.S. Swijt, administrateur, H.R. IJda, directeur van de onderneming.

Cultuur-maatschappij rust en werk.

J.C. Gülcher. directeur te Htlversum Th, van Lierop, R , agent in Suriname. Th. van Lierop, R. , direct. en administrateur van pl. Rust en Werk. G.H. Samson. agent te Paramariba van Th. van Lierop.

Naamlooze vennootschap plantage Sorgvliet.

Beheer in Nederland. Surinaamsche Bank te Amsterdam, directeur.... Mr. R.M.J.M. Beguin, Mr. D. van Houten, Mr. M.E. del Castilho-Salomons en J.F. Verbij, commissarissen. Beheer in Suriname. De Surinaamsche Bank, vertegenwoordiger.

Landbouw-vereeniging Ephrata.

A.G. Wyers, voorzitter...... ondervoorzitter, A. Shields, D. Geester, M. Nova, C. Francis, Kamta Sing 715/W, Tika 417/VR, J.A. Nijon, secretaris. Statuten goedgekeurd bij resolutie van 18 September 1906.

Naaml. venn cultuuronderneming johannisburg gevestigd te Rotterdam.

Hugo Ahrens, administrateur van plantage Johannisburg. G.Th. Philippi, beheerder gevestigd te Rotterdam, A.A. ter Laag, commissaris in Suriname.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Landbouw mij. broederschap.

Mr, J.A. Baëza, bestuurder der venn. te Amsterdam. Jacqs. S. Morpurgo en P.M. Nahar, administrateur van plantage Broederschap. H.A. Reyzig, directeur.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 212

Cultuur mij. Montrésor.

W.H.V. Graaf van Heerdt tot Eversberg, beheerder der Maatschappij te 's Gravenh., H. Ahrens, administrateur en gezagvoerder van plantage Montrésor.

Landbouw-mij. Suriname.

Beheerder der Maatsch., Raad van Bestuur te 's Gravenhage. J.A. van Beek, admin. en directeur van plant. Susannasdaal, F.C. Curiel, O , stadsagent.

Cultuur-onderneming 't Lot 36.

S.H. Gonggrijp, beheerder, A.R. Kruimel, directeur.

Cultuur-onderneming De morgenstond.

S.H. Gonggrijp, beheerder, J.F. Spiering, directeur.

Cultuur-Onderneming Killenstein.

John F. Green, administrateur van de onderneming. Js. A. Green, directeur van de plant. Killenstein.

Cultuur mij. Reynsdorp.

J.C.F. Ulrich, R. , directeur-administrateur, L.C. Leefmans en L.H. Koolhoven, commissarissen, D.J. Haafwee, gezagvoerder der plantage.

Cultuur-onderneming Nieuwe grond.

Eigenaar: Firma A. Knottenbelt & Co. te Rotterdam, administrateur en directeur in de kolonie: H. Ahrens.

Naaml. venn. cultuur maat. Katwijk.

Beheerder: P.M. Nahar, commissarissen: A.A. ter Laag, J.H. Wijngaarde, S.H. Pos en J.F. van Emden; gezagvoerder, J.H.C. Catz.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Cultuur-ondern. Constantia te Amsterdam.

Directeur: ...., Beheerder in de kolonie: A.A. ter Laag, cultuur inspecteur: P.M. Nahar, gezagvoerder: J. Nijon,

Cultuur-onderneming Mon souci te 's Gravenhage.

Directeur: Mr. J.C. Snijders, commissarissen in Suriname C.R. Weijting en P.M. Nahar. Beheerder: Mr. J. ten Brink. Cultuur-inspecteur: P.M. Nahar. Gezagvoerder: H.E. May.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 213

Naamlooze venn. ter expl. v.d. terreinen Soeki Baka.

Mr. Henri Benjamins, K. Bol, O., R.O. Kr. van Italië.. direct.

Naamlooze vennootschap ‘Cultuurmaatschappij mariËnbosch.’

C. van Dien, administrateur der plantage, O. von Königslöw, W. Pinto, commissarissen.

Cultuur-mij. naaml. venn. Caledonia.

A.G. van Wieringen, directeur te Paramaribo. C.C. Faerber, directeur van de plantage Caledonia.

Vezelindustrie 't Yland.

A. Bray, Chs. de Groof, eigenaren. A. Bray, directeur van de onderneming...... hoofdopzichter.

Naaml vennootschap Crappahoek.

Ad. F.C. Curiel, directeur.

Naaml. venn. Geijersvlijt, gev. te Amsterdam.

Beheer in Nederland. Gerard J. Krüseman, G.H. Hoofd van Vreeland, directeur, G.W. Wendelaar, voorz.-commissaris, J.D. Jn. Eijken-Sluyters Jr., commissaris. Beheer in Suriname. F.W. Hensen, administrateur-directeur van pl. Geijersvlijt.

Cultuur-mij. Catharina Sophia.

P. van den Broek, stadsagent.

Surin. houtaankap en handelsonderneming gev. te Rottebdam.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 J.F. Sylvius, directeur te Rotterdam, Hoofdsteeg 3, L. Riedédirecteur voor West-Indië, Paramaribo, Gravenstraat A 25.

Landbouwers leenbank te Domburg.

Opgericht 25 Augustus 1905. Raad van Toezicht. C.R. Weytingh, voorzitter, L.P. Hellström, onder-voorz., L. de la Parra, lid.

Landbouwers leenbank beneden Commewijne.

H.H. van Marle, voorzitter, Eduard Zeiler, onder-voorzitter, C. Isselt, Secretaris, A.C. Thurkow, kassier-boekhouder, J. Lobato de Mesquita, Madho 50/U, Ph. Accoord, Goijram 1425/M, Ratcha Sing 118/K, en Marajdin 454/S.

Nederl. boeren vereeniging.

R.A. Tammenga, voorzitter, J. Tammenga, secretaris.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 214

Bestuur: H.F. van 't Kruys, voorzitter, Julius Tulle, onder-voorzitter, A.L. de la Fauvette. Adolf Zebeda, Frederik Rudge, J.P. Dunfries, Thomas Pile, Surgoo 342 R en Gani 376 VR, leden, J.F. Nuboer, kassier. De bank telt 69 leden. Aan spaarpenningen was in kas f 1938.37. Aan 13 landbouwers-leden werd een voorschot verstrekt van f 975 -.

Saramacca kleine landbouw-vereeniging.(*)

De Statuten der Vereeniging zijn goedgekeurd bij Gouv. Resol. van 21 December 1906 No. 15995. Doel: Bevordering der belangen van den kleinen landbouw. Beschermheer: Districts-Commissaris. Bestuur: M.J.S. Ellis, Voorzitter, Julius C. Olmtak, ondervoorzitter, H.J. Malmberg, secretaris, E.C.C. Mulier, penningmeestər. Ledental 18.

Saramacca planters-vereeniging.

Opger. 5 Mrt. 1904, 24 April d.a.v. als zedelijk lichaam erkend. Aantal leden bij de oprichting 11. Doel: de bevordering der belangen van den grooten landbouw, en verder van alles wat strekken kan om den bloei en welvaart van het district Saramacca te verhoogen. W. van Genderen, voorz. Ph.J. Bosch Reitz, onder-voorz...... , secr.-penningmeester

Volksbank coronie gevestigd te Coronie. Goedgekeurd bij Gouvernements-Resolutie van 12 October 1907 No. 9853. W.H.A. van Romondt, voorzitter, G.J. Thijm, boekhoudersecretaris, W.H. Mac Donald, A. Wallace, D.N. Boldewijn, W.A. Cruden en W.V. Krever.

Onderlinge landbouw leenbank.

Het Bestuur: H.H. van Marle, voorzitter, E. Zeiler, onder voorzitter, J.F. Braaf, Bunsi, 376 N, Marajdin, 454 S, Ratchassing, 118 K, Ph. Accoord, Gojaram 1425 M, J. Lobato de Mesquita en Madho (*) Nadere gegevens over laer niet genoemde Vereenigmgen zijn den uitgever niet geworden.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 215

50 U, bestuursleden. C. Isselt, secretaris en...., kassierboekhouder. Het aantal leden op 1 Januari 1907 bedroeg 460.

Maatschappijen tot Exploitatie van goud en andere edele metalen.

Goudexploit.-onderneming L. & F. de Jong.

Raad van Beheer: F.C. Curiel, president, J.P.A. Hoeffelman, A. Conradi, P.A. Bruggemann, secretaris. Vertegenwoordiger der Maatschappij: J.F.M. de Jong.

Dutch Guyana concessions ltd.

Mr. H. Benjamins, vertegenwoordiger. S.H. Gonggrijp. stadsagent.

Guyana Goudplacer mij.

F.A. von Balluseck, directeur, J.J.W.H. van der Toorn, D.P. Farret Jentink, A. van Walcheren en J.A. van der Star, commissarissen. L.H. Koolhoven, hoofdvertegenwoordiger in Suriname.

Nederlandsch-surinaamsche goud-mij. gevestigd te Amsterdam.

Dr. J.D. Otten, directeur. D. Coutinho, vertegenwoordiger in Suriname.

Mijnb. mij. Suriname gevestigd te 's Grwenhage.

E. Edersheim Bzn., ...., Cam. Jansen, J.C. Janson, ....., L.D.J.L. de Bam, commissarissen, L.P. de Stoppelaar, directeur, M.H. Bruyn, (v.), F. Smith, wd. vertegenwoordiger te Paramaribo.

Concessie Labouchère Oyens & co.

(Sarakreek 400 H.A.) S.H. Gonggrijp, vertegenwoordiger in Suriname.

Mijnb. mij. Hermina te Amsterdam.

Raad van Beheer:

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 O.G. d'Aumeric, J. Roul, ingenieur, wonende te Trazegn ies, Mr. H.W.F. Struben, A. Rosenthal, M. de Troostenbergh,

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 216

L. Baron de Cuvelier en P. Levat, mijn-ingenieur, wonende te Parijs, M.O. Salomons Az. vertegenwoordiger.

Compagnie des mines d'or de la Guyane Hollandaise.

H.J. Bosch, agent-generaal, Waterkant A. 102.

Mindrinetti Placer min. co.

Raad van Bestuur te Baltimore. J.D. Mason, president, L.J. Therry, secretaris, ...... beheerder te Paramaribo.

The Dutch Guiana gold company.

Gevestigd te New York en Paramaribo.

E.H. Teats, President, Demer. en Colorado, J.J. Gibbons, Penningm., 5th Av. en 30th St. N. York City, W.B. Raymond, Secretaris, W.H. Bradley, Vertegenwoordiger te Paramaribo, J.A. Ervin, Vertegenwoordiger te New York, Waldorf-Astoria, New York City.

Mijnb.-mij. Toeval te 's Gravenhage.

W.K. Brevet, directeur, Jhr. H.D.W. Hooft, M. Edershem, Jhr. W.I.P. van den Bosch en M.J. van Bosse, commissarissen, R.N.G.M. Bär van Hemmersweil, gedelegeerd commissaris in Suriname.

Mijnbouw-mij. Saramacca.

J. Karres Jr.

U.S. Mining co.

H.L. Hirschfeld, vertegenwoordiger.

Surinam Hydraulic company.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Hoofddirectie: Frick Building Annex,Pittsburgh,Pennsylvania, U.S.A.

Henry O. Evans, president, Geo. A. Treadwell, penningmeester.

Raad van beheer: Henry O. Evans, Geo. A. Treadwell, N.K. Fairbank, John J. Gibbons, Alexander Mc. Donald, Henry Seibert, Wm. H. Connel en M.E. Vinton.

Saramacca company.

Hoofddirectie: Frick Building Annex,Pittsburgh,Pennsylvania, U.S.A. Henry O. Evans. president, M.E. Vinton, penningmeester.

The goldfields of Surinam ltd.

Durie Pattullo, vertegenwoordiger, London, Mr. H. Benjamins, vertegenwoordiger te Paramaribo.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 t.o. 216

Indiaansche Voorwerpen. (Cit Suriname in Beeld)

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 217

Zee-, Brand- en Levensverzekeringen, en Assuranties.

Nationale levensverzekering bank

Mr. Henri Benjamins, R. Bol. O., R.O. Kr. v. Italie, hoofdagent voor West-Indië. Dr. J. van West, arts, R.O. , geneeskundig adviseur.

North-British and Mercantile insur. co.

.... agent.

The Northern fire and life assur. co.

Chas. J. Guljé, agent en gemachtigde. Dr. G.J. Vanier, geneeskundig adviseur.

The equitable life assur. society of the United States heeft geen agent meer in de kolonie. De Surinaamsche Bank belast zich evenwel met het in ontvangst nemen van premiën van bestaande polissen.

New-York life assur. co.

De Surinaamsche Bank, financieel agent. ....agent, J.F. Nassy, geneeskundig adviseur.

Assur. M. T/brandsch. en op het leven ‘De Nederlanden’ van 1845

F.C. Curiel en....., agenten.

The Lancashire fire and life insur. co. now merged in

Thf royal insurance co.

Gebrs. Benjamins, agent. Dr. van West, geneesk, adviseur.

Lloyds-agent

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 E. Dränger.

Vereeniging van assurandeuren te Amsterdam.

P.A. Bruggemann, agent.

Mannh. Versicher. Gfsellsch. Mannheim. (Verzekering tegen zeeschade)

...... , agent.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 218

The sun insur. co., London.

Mr. J. van Praag, agent.

Board of underwriters of New-York.

...., agenten.

Commercial Union assur. co. ltd. London.

D. Coutinho, agent.

New-York life insur. co.

H. Haas, agent. Surinaamsche Bank, financieel agent, J.F. Nassy, geneesk. adviseur.

Deutscher Lloyld. Transp. Vfrsicher.-Actiengesellsch. in Berlin.

E. Dränger & Co., agenten.

The sun life assur. co. of Canada.

A. Haas, agent, Dr. J. van West, O. , geneesk. adviseur. L.I. Heilbron, sub-agent voor Nickerie.

The standard life assur. co.

De Surinaamsche Bank, financieel agent, J.A. Favery, agent Dr. J. van West, O. , Dr. G.J. Vanier, geneesk. adviseurs.

Nederl. brandverzeker.-mij. gevest. te Amsterdam.

Ter Laag & Co., agent.

Levensverz. mij. Dordrecht.

P. van den Broek, agent. Dr. J. van West, O. , geneesk. adviseur.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 De eerste Nederl. verz. my. op het leven, tegen invaliditeit en ongelukken te 's Hage.

Mr. J. van Praag. hoofdagent. Dr. J. van West. O. , geneesk. adviseur.

Amsterdam Londen verzeker. mij.

W.R. Menkman, vertegenwoordiger.

Verzekering mij. Amstelland.

W.R. Menkman, agent.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 219

Algem. brandwaarborg mij. te Amsterdam.

S. Bueno Bibaz, hoofdagent.

Algem. maatsch. v. levensverzekering en lijfrente, gevestigd te Amsterdam.

Ter Laag & Co., agenten.

Nederlandsche transport verzekering maatschappij gev. te Rotterdam.

Ter Laag & Co., agenten.

Nederland. naaml. venn. v. verzeker. op het leven.

F.P. Schuitemaker, hoofd-agent.

Keulsche verz. mij. tegen ongelukken te Keulen a/r.

Th.A.V. von Normann, agent.

The Palatine insur. coy. ltd. for fire, accident and guarantee.

E.G. Samson, agent.

Assur.-firma Lugt Sobbe & co. te Amsterdam.

Firma S.M. Swijt, gevolmachtigde.

Transatlantische Güterversicherungsgesellschaft in Berlin.

L. Albert, agent.

Officieele Commissies.

Verelniging voor nationale feesten te Paramaribo.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 De Gouverneur, eere voorzitter, W.L. Loth, Br. , O. . O. Bol. O., voorzitter, Th.E. Juda, secret, R. Bueno de Mesquita, R. , penningm., Mr. P. Carst, D.J. Scholtens, J.H.C.P. Boertje commissarissen.

Van Eeden-fonds.

Doel: het Floristisch Onderzoek van Suriname. Mr. G.H. Barnet Lijon, (v.), R. , voorz., F.C. Curiel R. , secretaris, Dr. H.D. Benjamins R. (v) , Bol. O.F.C. Gefken, Dr. C.J.J. van Hall.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 220

West-Indisch comité voor wetenschappelijke onderzoekingen.

...., president, ...... secret Dr. H.D. Benjamins, R. , C. Bol. O., W.L. Loth, Br. , O. , Bol., leden-

Vereeniging voor Suriname.

Gevestigd te Amsterdam. J.G. von Hemert, voorzitter...... secretaris penningmeester, Mr. H. Benjamins, R. Bol. O., R.O. Kr. van Italië, correspondeerend lid in de kolonie.

Commissie bedoeld bij art. 10 der immigratieverordening.

De Beheerder v/h. Immigratiefonds A.G. van Wieringen, R. , voorzitter G.P. Samson, F.C. Curiel, , C. van Drimmelen, R. , R.N.G.M. Bär von Hemmersweil.

Raad van voogdij.

F. Siewertsz van Reesema, voorz., M.P. de Bresse, secretaris, P.A. Hilfman. F.C. Gefken, Mevr. M.A. Muller-Douglas, Wong-Lun-Hing leden, P.A. May, plaatsverv. lid.

Weldadigheidsgest. 's landsgrond Boniface.

(Verblij fplaats voor ouden en gebrekkigen). Aantal verpleegden op 31 October 1907: 415 n.l. 203 mannen, 191 vrouwen, 13 jongens en 8 meisjes. Naar hunne landaard geclassificeerd:

m. vr. j. m. totaal. Inboorlingen 82 157 5 4 248 Br. Indiërs 37 23 6 4 70 Chineezen 66 2 - - 68 Ned. Indiers 3 1 - - 4 Diversen 15 8 2 - 25 ______203 191 13 8 415

Commissie van Regenten:

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 H.B. Heyde, R. , voorzitter, J.D. Fernrndes, secret., J. Rodrigues, F.C. Curiel, R. , R.G. Vervuurt, ...... R. Voullaire, leden. A.L.J. Hiemcke, directeur-armenverzorger. E.M. Moers, opzichter.

Inrichtingen ter verpleging van krankzinnigen.

Dr. Scholtens, arts, geneesheer-directeur. J.H. Kappè, (v.), H. Buschbaum, (tijdel.) hoofd-verpleger. Wed. J.H.L. Monsanto, geb. Menneke, hoofd-verpleegster.

Parc Vaccinogène.

Dr. A. Salomons, R. , directeur.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 221

Liefdadigheidsinstellingen.

Gerhardus Majella stichting.

(R.K. Liefdegest tot verpleging van ouden, zieken en melaatschen).

R.K. Weeshuizen.

Bestuurd door de Zusters van Liefde van Congregatie van O.L. Vr. Moeder van Barmhartigheid. Aantal verpleegden 81.

1o. aan de Wanicastraat, voor jongens, aantal weezen 98 jong. 2o. aan de Gravenstraat, voor meisjes, aantal weezen 77 meisj.

Protestant. vereeniging tot verpleging van lepralijders in de kolonie Suriname. (Protestantsche Lepra-Vereeniging) opgericht don 29 November 1896.

Het Bestuur.

Ds. H. Buiskool, voorzitter, R. Voullaire, R. , onder-voorz. Ds. H. de Haan, secretaris, A. Schärff, penningm., W.L. Koth, Br. , O. , R. Bol. O., M.F. del Prado, F.C. Curiel. O. , R.A. Glitsch, Dr. J. Scholtens. Th. Wentzel.

Commissie van Toezicht

Dr. E.A. Koch, (v.), J.R.W. Pigott, G.R. Staal. Uitgaven in 1906: f 27179.47. Ontvangsten: f 22987.31. (Contributie uit Suriname: f 2158.315, uit Nederland f 72.50, uit Noord-America f 2978.42. uit Duitschland f 688.40 en Engeland f 24. -. Diverse giften f 378.85.

Centraal comité in Nederland tot steun van de Vereeniging.

Ds. H.H. Zaalberg, voorz., (Amsterdam), Mr. Dr. C.F. Schoch, vice-voorz., (Amsterdam), Ds. Ph. Begeman, pred. te Amsterdam, secr.-penningm., Mr. H.J. Smidt, te 's Gravenhage, Ds. A.E. Schmidt, te Haarlem, Prof. Dr. Is van Dijk, te

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Groningen, W. ten Kok, arts te Kampen. Ds. H.C. van Lindouck, te Arnhem. Ds. N. Komp, te Maastricht. Ds. A. de Visser, te Groningen. Ds. H.H. Barger, te Utrecht. M. Schotman, Notaris te Bolsward, A.E. Couvée, te Vlissingen. Ds. F.J.J. Loeff, pred. te Breda.

Bethesda Home Society of the United States of America.

President: Mrs. F.U. Kahle, First Vice-Presid., Mrs. J.F. Lewis, secretary en Treasurer. Miss A.E. Scott, correspond. secretary, Miss. M.E. Chester, tuditor, Miss. K. Eggerton,

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 222

Raad van Directors.

Mrs. J.J. Prentiss, Mrs. L.L. Lewis, Mrs. D.Y. Chapman, Mrs F. Hages, Mrs. A.H. Whitford, Mrs. J. Hoffer, Mrs. L.N. Stewart en Mrs. S. Chase.

Herv. Luth. weezenstichting.

Op 1 Januari 1906 bezat het fonds in 3% Obligatiën Certificaten N.W.S. Nominaal f 13700, en was aan kasgeld hier en te Amsterdam aanwezig f 31.41.

Diaconessen-vereen. liefdewerk der Herv. gemeente.

Mevr. wed. A.F. Bos-Visser, R. , presid., Mej. P.J.G. May, secret., Mevr. H. Buiskool, penningm.

Gemiloeth-Chasadim. (uitoefenen van weldadigheid).

Vereeniging voor de behandeling van mannelijke Israëlitische lijken en hetgeen daarmede in verband staat. J.S. Roos, eere-voorzitter (v.), S.M. Polak, voorzitter, J. Abarbanel, secretaris (v.), A.J. Bueno de Mesquita, secret.-penningm. J.B.L. Nassy, 1e comm. en Jb. Samuels, 2e comm., terwijl gedurende de afwezigheid van den heer J. Abarbanel het secretariaat wordt waargenomen door den penningmeester.

Chésed Wëemeth. (waarachtige liefde).

Vereeniging voor de behandeling van vrouwelijke Israëlitische lijken en hetgeen daarmede in verband staat. J.S. Roos, eere-voorzitter (v.), Wed. T. Swijt, geb. van West, voorz., Mevr. C. Levie geb. van Rijn, secret., S.H. de Wilde - Smeer.

Zieken- en Begrafenisfondsen.

Tot onderlinge hulp.

Joh. G. Steffens, voorzitter. W.Ch. Arduin, secretaris. J.A. Dragten, M.P. Heilbron, geneesheeren. W.P. Hering, apotheker (firma L.C. van Amson).

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Ziekenfonds van Wanica.

H.R. Rijsenburg, voorz. L.H. van Engel, ondervoorz., H. Bilmack, J.L. Bontelle, B. Sypenhof. commissarissen, J.C. Sarucco, secr. penningm., benevens: L.F. Voet. geneesheer, Mej, J. Stolting, apothekeres.

Begrafenisfonds van Wanica.

R.R. Ling, voorz., G. Keeks, ondervoorz., H.R. Rijsenburg, E. Billmack, A.C. Piqué. H.L. Vredeberg, Commissarissen, J.C. Sarucco, Secr. penningm., en de zusters: C. Veenall, N.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 223 van Engel, J. Heyl, wed. J.A. Degenaar, C.M. Syderstroom A. Sam, M. Ronde, J. Dulop, G. Dens, H. Terkers, S. Oldenstam, M. Vredeberg. wed. R. Anders, M. Keeks en A, Krook, als commissarissen, ontvangsters der contributiën.

Tot onerlinge voorzorg.

Hupsel, voorzitter. R.A. de Vries, secretaris...... geneesheer. A.J. Bo. de Mesquita, apotheker.

De nuttige voorzorg.

C.B. Samuels, voorzitter. D.J. Oliviera, onder-voorzitter, H. Monk, penningmeester, J.R.v. Heijdoorn, secretaris. Dr. J. van West, geneesheer. J.G. Kaersenhout, apotheek.

Onderlinge bijstand.

P.F. Kenswil, voorzitter. Julius W. Lobato, secretaris. H.R. Juda. geneesheer. A.L. van Amson, apotheker.

Herrnhutter voorzorg.(*)

A.F, Graaf. voorzitter, J.M.C. Oldenstam, secretaris, en C. Oostburg, adj. secretaris, M.P. Heilbron, J.A. Dragten en W.T. Liems, geneesheeren, (tijd.) A.L. Wesenhagen, apoth.

Hulp.

S.J. Robles, voorz., L.E. Nelson, secretaris, M.P. Heilbron, geneesh. W.P. Hering, apoth. (firma L.C. van Amson).

Court charity No. 7416.

J.B. Leckie, chief ranger, E.R. van Eyck, secretaris, L.F. Voet en H.R. Juda, geneesheeren, H.L. Hotleuf, apoth.

Tot onderlingen steun.

(*) heeft zijn eigen apotheek in een hem toebehoorend huis.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 ...... , voorzitter, J. Oldenstam, secretaris, H.R. Juda, geneesheer, A.L. van Amson, apotheker.

Algemeene hulp.

Jb. da Silva, voorzitter, ....., secretaris, A. da Silva Pereira, geneesheer, W.P. Hering, apotheker (Firma L.C. van Amson).

De goede voorzorg.

R.A. de Vries, voorzitter, Jacqs. M. da Costa, secretaris, A. da Silva Pereyra, geneesheer, W.F. van de Leuv, apoth.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 224

Hulp in ziekte.

....., voorzitter, ....., secretaris, H.R. Juda, geneesheer, W.F. van de Leuv, apotheker.

Ons vertrouwen.

J.A. Polak, voorz., Abr. Fernandes. secret., M.P. Heilbron, geneesh., A.J. Bueno de Mesquita, apoth.

De goede verwachting.

J.J. de Vries, voorzitter, T. Abercrombie, secretaris, J.A. Dragten, geneesh., W.P. Hering, apoth. (Firma L.C. van Amson).

Surinaamsch burger-ziekenfonds.

J.A. Dragten, voorzitter, J.H.J. Visser, secretaris, J.F. Nassy en J.A. Dragten, geneesheeren, R.C. Buth, apoth.

Vereeniging tot nut van 't algemeen.

C. Chr. Meriba, voorzitter, H.J. de Ridder, secretaris, M.P. Heilbron, geneesheer, W.F. van de Leuv, apotheker.

Tot onderlinge steun.

S. de Vries Jz., voorz., A.H. Brandon, direct.-administrateur, H.R. Juda, geneesheer, A.L. van Amson, apotheker.

Nieuw Surinaamsch ziekenfonds.

M.T. Samson, voorzitter, A.S.J. Fernandes, secretaris, J.A. Dragten, geneesheer, A.Ph. Samson, apotheker.

Het goede doel.

M.F.A. del Prado, voorz., R.G. Vervuurt, secret., W.Th. Liems, J.F. Nassy, geneesh., B.J. Bos-Verschuur, apoth.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Bijstand.

W. Pinto, voorzitter, J.S. Samuels. secretaris, J.R.L. Colaço Belmonte, geneesh., J. de la Fuente, apoth.

Nieuw katholieke ziekenfonds.

C.A. Piersens, voorz., B.H. Brandon, secret. W.Th. Liems, J.F. Nassy, geneesheeren, Mej. J. Stolting en W.F. van de Leuv, apothekers.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 225

Ziekenfonds de eendracht.

L.F. Foet, geneesheer-voorzitter, J.H. Rellum, secretaris, J.G. Kaersenhout. apotheker.

Rust en vrede.

M.F. Latour, voorzitter, E.H. Meije, secretaris, ...... , geneesheer, A.S. del Castilho, apotheker.

De nieuwe onderneming.

A.A. Aletrino, voorzitter, Jb. H. Robles, secretaris, A.Ph. Samson, penningm. en apotheker, W.Th. Liems, geneesheer, A.S. Fernandes en G. Monk, commissarissen.

De toekomst.

G.A. Bergen, voorzitter, S.M. Polak, secretaris, D.C. Gomperts, geneesheer, J.G. Kaersenhout, apotheker.

Algemeene ziekenbus.

A.P. Nassy, voorzitter, ...., secretaris, J.A. Dragten, geneesheer, J.G. Kaersenhout, apotheker.

Ziekenfonds der kerktorenbouw-vereeniging.

(Conform Kerktorenb.-Vereeniging). L.F. Voet, ...., geneesheeren, J.G. Kaersenhout, apoth.

Begrafenisfonds der kerktorenbouwvereeniging.

(Conform Kerktorenb.-Vereeniging).

Onze voorzorg.

H.F. Chateau, voorzitter, W. Burne. secretaris, W.Th. Liems, geneesheer, H.L. Hotleuf, apotheker.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Algemeene voorzorg.

A.P. Nassy, voorzitter, ...., secretaris. J.A. Dragten, geneesheer, J.G. Kaersenhout, apotheker.

Begrafenisfonds vrede en arbeid (Ev. Luth. Gem.)

Onder toezicht van den Kerkeraad.

R.J. Gravenberch, Zilver Med. , voorzitter, J.A. Favery, onder-voorzitter, H.J. de Vries, secretaris, H.R. Putscher, penningmeester, J.J.H. Petzoldt, adj. secretaris, M.J. Samson. Mevr. de wede. Dennert van Kamen, Mevr. de wede. Brunings, Oehlers en Mej. J.A. Abendanon, commissarissen.

Zorg en hoop.

S. van Maalsen, voorzitter, H. Parelvaart, onder-voorzitter, E.R. Norden, Penningm., J.E. Mijngeluk, secretaris, N. Jonkers, J.H. Niekoop, G. Hunsel, M. Vriendwijk, A. Roebel en J. Weerwind, commissarissen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 226

Politie begrafenisfonds.

Beschermheer (Proc.-Generaal.) De Commissaris van Politie belast met het toezicht. J.J. Esser, voorzitter, (v.), J.J. Muskiet, fung. voorzitter, H.R.G. de Meer, onder-voorz., R.D. Vlieze, penningmeester, P.A. Frederik, secretaris, C.F. Oehlers, G.C. Muller, bestuursleden.

Verschillende andere Vereenigingen.

Ancient order of foresters.

Court Charity No. 7416, Gevestigd te Paramaribo. Opgericht 1886 met 37 leden. Telt op 1 Aug. 1907: 76 leden. J.B. Leckie, chief ranger, E.R. van Eyck, secretaris. Vergadert maandelijks op den 1n, 2n en 4n Donderdag.

Onderwijzers vereeniging broederschap.

Opger. Maart 1892 met 27 leden. Telt op 1 Sept. 1907: 35 gewone leden, 5 eereleden en 2 Donateurs. Het Bestuur: R Norden, voorz., C.M. Themen, onder-voorz.-Biblioth., E.A.J. Themen, penningm., J.J. Monkou, secretaris, A.J. Welles, adj.-secretaris.

Surinaamsch onderwijzers genootschap.

Opgericht 30 Sept. 1895. Telt op 1 Sept. 1907: .. leden. R. Fabriek, voorz., C.R. Frowein, onder-voorz., E.B.J. Luitink, penningm., J.R. Rellum. 1e secret., E.A.J. Themen, 2e secret., A. Salomons, 1e bibliothecaris, J. Robles, 2e. bibliothecaris.

Het Surin. wiskundig genootschap, voorheen ‘Les mathématiques’.

Orgaan: De Mathesis. J.J. Gemmel, voorz., J. Nassy, S.J. Levie, secretarissen, C. Polak, penningm., C. Tjon-A-Man, S.B. de Vries Robles, J.C. de la Parra, redacteurs. Het ledental bedraagt op 1 Sept. 1907: 48. De ‘Mathesis’ verschijnt maandelijks en is onder redactie van de 3 voornoemde redacteurs.

Studievereeniging ‘Minerva’.

A.R. Bueno, vosrzitter, C.R. Frowein Jr., ondervoorzitter, J.A. Faverey, Penningm., P.A. May, secret., Doijer, J.A. Polak, F.W. Hensen, commissarissen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Orde der vrijmetselaren

Loge Concordia. werkende onder het Groot Oosten der Nederlanden. Opgericht 1773. Telt op 1 Juli 1907: .. leden.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 227

Bestuur van het Groot Oosten.

S.M. Hugo van Gijn, Gr. Mr., A.S. Carpentier, Alting, em: predikant, Ged. Gr. Mr., H.I.W. van Lawick, Gr. secretaris, I. Boudewijnse, adjunct Gr. secretaris.

Bestuur van Concordia.

W.L. Loth, Br. , O. , R. Bol. O. Reg., Mr. voorzitter, F.C. Curiel, O. , Ged. Mr., M.P. Heilbron 1e opziener, S.M. Pos, 2e Opziener, R. Fabriek, Gedp. 2e Opziener, S.H. Pos, secretaris, D. Fernandes Jr., adj. secretaris.

Gevolm. van Concordiabij het Gr. Oosten der Nederlanden.

W.A.J. de Menthon Bake, J.E. Abarbanel. Maçon. Opvoeding en Ondersteuningsfonds. M.P. Heilbron, voorzitter, S.M. Pos, ondervoorzitter, K. van der Meulen, Thesaurier, S.H. Pos, secretaris, R. Fabriek, F.C. Curiel, S.J. Samuels, leden.

Maconn. Leesgezelschap en Maçonn. Bibliotheek.

K. van der Meulen, S.M. Pos, H. Salm.

Tooneelgenootschap Thalia.

(Opgericht in 1837).

Z. Exc. Gouverneur A.W.F. Idenburg, C. , Beschermheer. Mr. C.I. Heylidy, R. , C. , eere-voorz., A.G. Fernandes, voorzitter (v.), J.M. da Costa, waarn. voorz., A.J. Bueno de Mesquita, secret.-penningm., J.A, Bueno de Mesquita, toneelmeester, A. Fernandes, kleedingmeester.

Militair te huis te Paramaribo.

Mr. P. Hofstede Crull, R. , voorzitter, J.J. Mackenzie, secretaris, C.R. Frowein, penningmeester, C.M.H. Kroesen, G.J. Staal, F. Smith, J.C.H.P. Boertje, commissarissen,

Algemeen Nederlandsch verbond.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Bestuur: .... voorzitter, F.C. Curiel, ondervoorz., C. van Drimmelen, penningm., Fred. Oudschans Dentz, 1e secret., S. da Silva, 2e secret., E.B.J Luitinck, J.H.C.P. Boertje, Dr. H.J. van der Schroeff, J.M. da Costa, leden.

Vertegenwoordigers in de districten.

B. Boekhoudt, Nickerie, H.S.J. Laret, Albina, S.E. Juta, Post Groningen, A. Fernandes, Nw-Amsterdam, J. van Beek, pl. Susannasdaal, S.H. de Granada, Ephrata, C.R. Weytingh, Domburg, D. Geester, pl. Ostage (Bov. Commew.).

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 228

Surinaamsche lawn tennis-club.

C. van Drimmelen, R. , president, ....., secretaris J.R.W. Pigott, W.C.H. Gautier, commissaris.

Kon. ned. bond van oud onder-officieren.

Afdeeling ‘Suriname.’

A.W.J. Idenburg, C. , Gouverneur van Suriname, eere-voorz. C.A.J. Struijcken de Roysancour, beschermheer, J. de Leon, voorz., J.H. Hiemcke, onder-voorz., J.C.H. Koster, secr., F.R. Witzel, penningmeester, H. Buschbaum en A. Risseeuw, Commissarissen, H.R.A. Goede, militair-adviseur.

Ledental:

Leden, Burger- en Militair donateurs, Beschermers en Donatrices te zamen 153 leden.

Verein der Deutschen in Surinam.

E. Klein, voorzitter, M. Heyde, secretaris.

Deutscher Philatelisten-Verein Paramaribo.

S. Beck, voorz., W. Hasewinkel, penn.-secr., L. Albert, kassier.

Vereeniging voor landmeters.

C.A.J. Struijcken de Roysancour, voorz., (v.) H. van Ommeren secr., J.M. da Costa, penningm. Cursus voor aspirant-landmeters: E.W. van Emden, E.B.J. Luitinck, H. van Ommeren, leeraren.

Schietvereeniging weerbaarheid.

Samengesteld uit Leden, Beschermers en Donateurs van de afdeeling ‘Suriname’ van den Koninklijken Nederlandschen Bond van oud Onderofficieren. J.H. Hiemcke, M. d'Fonseca, secr., Albrecht, baan commiss. aant. leden: 35.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Gymnastiek cursus.

Het bestuur van de afdeeling is belast met het toezicht. de Jong, Kahlman, van Noordt, sergeanten, onderwijzers. Aant. leden: 30 (kinderen van leden en donateurs).

Kwartjes fonds.

Het Bestuur der afdeeling belast met het beheer. A. Risseeuw, secretaris-penningmeester. Aantal leden 37. Fondsen f 275.75.

Vereeniging voor dierenbescherming.

C.M.H. Kroesen, voorzitter. J.R. Gravenberch, ondervoorz., Mej. P.J. May, penningm., J.W. Lobato, secret.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 229

Surinaamsche athletieke club.

Opgericht 1 Februari 1900.

Ledental 50.

J.C. Boertje, Eere-voorzitter.

J.A. Nahar, voorzitter, G. Buillab, V. Bulo, H.J. Nahar, commissarissen, Chs. C.C. Meriba, secr. penning meester.

Vereeniging voor ambtenaren.

Doel: het houden van voordrachten, het bevorderen van de algemeene belangen der leden van het verleenen van financieelen steun aan de gewone aspirant leden.

Bestuursleden:

E.R. van Eijck, voorzitter, J.C. Sarucco, secretaris.

Timmermansvereeniging.

Doel:

Opbeuring van den timmermansstand in de kolonie en ontwikkeling en bescherming van den timmerman in het bijzonder.

Bestuur:

Beschermheer: de Chef van het Bouwdepartement.

R.A.P.C. O'Ferrall, voorzitter, M.E.J. van Coblijn, secretaris-penningmeester, W.J. Labadie, A.W. Boksmeer, G. Thijm, Ch.G. Dulop en M. Lokus, commissarissen.

Comité voor lijkbewassching.

Benj. M. Sanches, voorzitter, A.F. Vriesde, comm.-kassier, A.G. Davidsen, comm. secretaris, C. Ferrol, J.A. Lehe, C.J. de Randamie, C.A. IJvel, H.J. Hennip, commissarissen. H.M. Maasch en M.A. Sanders, hoofd der vrouwen.

Vereeniging ‘Oost en west’.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Opgericht door Kolonel C.E.V.L. van Zuylen, 21 Maart 1900.

Het hoofddoel der Vereeniging is; Het verspreiden van populaire kennis omtrent onze Indiën onder gansch het volk en het bevorderen der welvaart in die gewesten, om zoodoende en ook door het verleenen van onderlinge hulp, ware belangstelling en liefde te kweeken tusschen Nederland hier en ginds.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 230

Het lidmaatschap bedraagt f 1.50 tot f 5. - 's jaars, (voor Indië en het buitenland minstens f 2.50). Zij die f 5. of meer contribueeren of een gift in ééns schenken van f 100. zijn donateurs(trice). Aan alle donateurs en leden wordt kosteloos en franco het Koloniaal Weekblad toegezonden.

Vertegenwoordiger voor Suriname. Fred. Oudschans Dentz.

Correspondenten: In Coronie: W. Bakker: In Saramacca: W. van Genderen, plantage ‘Catharina Sophia’. In Beneden-Commewijne: R.L. Currie, plantage ‘Belwaarde’.

Kerktorenbouw vereeniging.

J.N. Helstone, voorzitter, Wong-Lung-Hing, onder-voorzitter. J.F. Brommer, 1e. penningmeester. H.Th. Kuiperbak, 2e. penningmeester. L.E. Nelson, secretaris. C.J.J, Mieskerk, adj. secretaris. J.Ch. Ritfeld, directeur v/h. zangkoor.

Spaarvereeniging mosterdzaad.

Opgericht 3 December 1904. Het bestuur bestaat uit de heeren: D.A. Dakriet. voorz., L.B. Sijlbing, penningmeester. J.L. Dakriet, secretaris. M, N. Elstak, M. Doesburg, J.J. Zinbagel, commissarissen en J. Monkouw als beschermheer.

Alliance internationale de correspondance ‘Kosmos’.

Opgericht 28 Maart 1898 Goedgekeurd bij K.B. van 19 Juni 1899 No 63.

Bestuur:

J.F. Verster, voorz., A.L. Nagel, onder-voorz., J.A. Galet, 1e secretaris. Dr. H. Swout, 2e secretaris, Amsterdam. G. van der Schoren, penningm., Arnhem. A. van Senden, Makassar. Justus v. Maurik, Amsterdam. M. Zweig, Darmstadt. J. Vinkenborg Jr., Arnhem. Consul voor Nederlandsch West-Indië: S. da Silva.

Ipsen Moeller & Cie. gevestigd te Parijs. 83 Rue Taitbaut. Maatschappelijk kapitaal Fr. 1.000.000.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Administrateur Joh. Moeller. Kantoor te Paramaribo. Administrateur délégué. M.H. Stephan. Kantoor te Cayenne. Administrateur délégué A. Reichenecker. Import. Export. Commissie Mijnzaken.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 231

Luthersche collectanten vereeniging.

J.A. Putscher, voorz., J.F.A. Petzoldt, penningm., E. Treurniet, bibliothec.-commissaris. E.A. Zschuschen, secretaris. A.L. Treurniet, R. Polak, C.E.R. Libanon, E.J.J. Samson, G.F.T. Karg, W.T. Reeberg, L. Thurkow en J. de Vries, leden.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 232

Het Zegelrecht in Suriname.

A. Vaste. f 25. - f 10. - f 5. - Meerderjarig verklaring. Dispensatie B.W., het Huwelijksche huwelijk betreffende. voorwaarden.

Veranderingen en Verandering en bijvoeging Scheiding van tafel en bed. bijvoegingen van v. voornamen. geslachtsnaam.

Notaris aanstelling. Vonnis bij echtscheiding. Boedelbeschrijving Admissie als praktizijn. Toekenning v. regten van Testamenten in welken meerderjarigheid. vorm ook. Aanstelling v. deurwaarder.

Idem van translateur.

Idem van tolk.

Zeebrieven. f 2. - f 0.25. f 0.10. Bewaargeving van Livretten en contracten met Gewone kwitanties van f olograph.-testam. veldarbeiders, werklieden 10. en meer. en dienstboden. Superscriptie v. besloten testament.

Buitenl. paspoorten

Borgtocht.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 233

B. Proportioneele.

4%. 2%. 1%. ½%. Procesverb. v. Processen verbaal Openbare Onderhand. en not willige veiling en v. openbare verkoopingen v. schuldbekenteniss. toewijzing, verkoopingen van voortbrengselen v. vonnissen v. roerende goederen. plantages & gerechtel. gronden. toewijzing en eigendomsoverdracht v. onroer. goederen. Verk. v. koopmans goederen, mits v. minder dan f 100. - Verdeeling van onroer. goederen van vennoot- en maatschapszaken.

¼%. ½‰. ¼‰. Huurcontracten v. Akten v. beleening of in 1e, 2e, 3e wisselbr., onroerende goederen. pandgeving van orderbr., promes., bank- handelspap. enz., en van en andere papieren buiten goederen t.w.: tot f 300. = de kolonie tot f 600 = f f f 0.15. 0.15. Contracten van aanneming van werk. van f 500. tot f 10000 over f 1000-20.000 van ronde ronde sommen van f 500. sommen v. f 1000. van f 10.000 en daarboven f 20.000 tot daarb. over over ronde sommen v. f ronde sommen van f 2000. 1000. 1e, 2e, 3e wisselbr. orderbr., promes., bank- en andere pap. binnen deze kolonie tot f 300. = f 0.15. Van f 500 tot f 10.000 over ronde sommen van f 500. f 10.000 tot daarb. over ronde sommen van f 1000.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 234

Instellingen voor Zeevaartkundig Onderwijs in Nederland

Het Vaderlandsch Fonds ter aanmoediging van 's Lands zeedienst, opgericht in 1781. Kweekschool voor de zeevaart te Amsterdam.

DOEL. Het doel der instelling is, jongelieden op te leiden tot stuurlieden en gezagvoerders voor de Zeil- en Stoomvaart der Nederlandsche Koopvaardij. Ingevolge overeenkomst met den Minister van Koloniën stelt zij zich tevens beschikbaar voor de opleiding van Stuurlieden bij de Gouvernements-Marine in Nederlandsch-Indië, op zoodanige voorwaarden als door den Minister van Koloniën in de Nederlandsche Staatscourant zullen worden bepaald. TOELATING. De inschrijving van Adspiranten geschiedt jaarlijks te Amsterdam in de Kweekschool op den eersten Donderdag in Mei, of op den eersten Dinsdag, wanneer de eerste Donderdag een feestdag is. Bij voorkomende gelegenheid tot kostelooze plaatsing van een of meer Adspiranten, zal zulks bij de advertentie worden bekend gemaakt. Zij die eenmaal kostelooze plaatsing hebben aangevraagd kunnen zelfs indien ze overigens aan de voorwaarden van het examen mochten voldoen, niet meer tegen betaling worden geplaatst. Om voor plaatsing op de school in aanmerking te kunnen komen, moet de Adspirant: a. Nederlander zijn, overeenkomstig de bepalingen der wet; b. op den 1n Januari van het examenjaar 13 of 14 jaar oud zijn. (N.B. Van deze bepaling wordt, zelfs bij verschil van één enkelen dag, nooit afgeweken). c. genees- en oogheelkundig door de geneesheeren van de kweekschool goedgekeurd zijn, en zonder schoenen een lengte hebben van minstens 143 centimeter. d. met goed gevolg, of tweemaal zonder uitslag, gevaccineerd zijn, of de pokziekte hebben doorstaan. e. aan de eischen van het toelatingsexamen voldoen. f. een goed gedrag-rapport van het hoofd zijner school kunnen overleggen.

De ingeschreven Aspiranten worden opgeroepen tot een examen, dat in de maand Juni wordt afgenomen. Het toelatingsexamen omvat: vaardigheid in het lezen; het schrijven van eene goede, leesbare hand. Nederl. taal. Eenvoudige taal- en rekenkundige ontleding. Fransche taal. De beginselen, met inbegrip der meest voorkomende onregelmatige werkwoorden en eenige bedrevenheid in het verstaan der taal. enz. Engelsche taal. De eerste beginselen, blijkende uit

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 235 het lezen en vertalen van een eenvoudig stukje uit het Engelsch. Kennis van de beginselen der Spraakkunst. Duitsche taal. De eerste beginselen der spraakkunst, meer bepaaldelijk van de zelfstandige naamwoorden, de lidwoorden en de zwakke werkwoorden. Bekendheid met de eenvoudigste woorden uit het dagelijksch leven, blijkende uit het lezen en vertalen van een eenvoudig stukje uit het Duitsch. Geschiedenis. Kennis der Vaderl. en alg. Gesch. tot 1648. Aardrijkskunde. Kennis der aardrijksk. van Nederland en zijne Overz. bezittingen; algem. overzicht van Europa en Azië. Rekenkunde. Goed begrip van ons talstelsel, kennis van de hoofdbewerkingen met geheele getallen, tiendeelige en gewone breuken, van het metrieke stelsel. De evenredigheden en hare eigenschappen. De vierkantsworteltrekking. Stelkunde. Hoofdregels met geheele en gebroken vormen, ontbinding in factoren; het vinden van den grootsten gemeenen deeler en van het kleinste gemeene veelvoud. Het oplossen van vergelijkingen van den eersten graad met één of meer onbekenden. Herleiding van wortels uit één termen. Meetkunde. Lijnen en hoeken; gelijk en gelijkvormigheid der drie- en veelhoeken. Evenredigheid der lijnen. Gelijkvormigheid van drie- en veelhoeken. Oppervlakken van rechtlijnige flguren. Berekening van enkele merkwaardige lijnen in den driehoek (b.v. de hoogtelijn en de gevaartelijn). In de maand Augustus worden de Adspiranten, die aan de gestelde eischen hebben beantwoord, in de kweekschool opgenomen. Jongelingen, tot de kweekschool toegelaten, worden voor rekening van het Fonds van de noodige onder- en bovenkleeding voorzien. Voor boeken, teekengereedschappen, kisten. wordt bij de intrede in de school f 75. betaald. Alles wat hiervoor door de jongelieden ontvangen wordt, blijft hun eigendom. Tot tegemoetkoming voor verpleging wordt een kostgeld van f 200. - per jaar betaald. OPLEIDING. Het onderwijs bestaat in een driejar. curcus, bevattende: Reken-, Stel- en Meetk., Stereometrie, Goniometr. Vlakke en boldriehoeksmeting, Theor. Zeevaartk., Sterrek., Meteorologie, de beginselen der Natuurk., Werktuigk., en Electrotechnick, voor zoover deze bij de scheepvaart in toepassing zijn. Kennis van de scheepsstoomwerktuigen. Samenstelling van het stalen schip. De geheele Practische Zeevaartkunde. Kennis der scheepvaart-wetten. Practische oefeningen aan boord van een instructievaartuig. Behandeling van schiemanswerk en zeilmaken. Het omgaan met roei- en zeilvaartuigen. Kennis der Nederl., Fr., Eng. en Hoogd. talen, der Aardrijksk. en Gesch. Hand- en rechtlijnig teekenen, Gymnastiek, Schermen, Wapenhandel, Zwemmen, Verbandleer en eerste hulp bij ongelukken. Bij ziekte of ongeval wordt hun voor rekening van de school genees- en heelkundige hulp verstrekt.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 236

Aan de Kweekschool is een kostelooze Herhalingschool verbonden. Zoolang deze in stand zal worden gehouden, kan aan oud-kweekelingen op hun daartoe te doen verzoek, worden toegestaan zich daar te bekwamen voor het examen van 2e en 1e stuurman.

De Kon. Ned. Zeil- en Roeivereeniging te Amsterdam. Matrozen-instituut Opgericht 16 April 1849.

DOEL. Deze inrichting stelt zich ten doel om jongelieden op te leiden en te bekwamen tot zeevarenden en den lust daartoe zooveel mogelijk aan te moedigen. TOELATING. De aanneming geschiedt, onder goedkeuring van Commissarissen, door den Kommandeur, aan wien het beheer en bestier der opleiding is opgedragen. De jonge lieden moeten, om op het Instituut te worden opgenomen: a. Nederlander zijn; b. den onderdom hebben van 13 tot 16 jaren, jongelieden ouder dan 16 jaren kunnen. met bijzondere toestemming van Commissarissen, worden toegelaten. c. eene lengtemaat hebben van minstens 140 centimeters tot den 15jarigen leeftijd en 145 centimeters tot den 16jarigen leeftijd; d. van een gezond lichaamsgestel en zonder hinderlijk gebrek zijn, voldoende gezichtsscherpte bezitten, niet lijdende zijn aan kleurenblindheid en eene verklaring van een geneesheer overleggen ten bewijze dat zij gevaccineerd zijn of de pokziekte hebben doorstaan.

Ouders of voogden moeten bij de opname een som storten van f 20. - voor eerste kosten voor uitrusting. OPLEIDING. Ten behoeve der Instelling ligt te Amsterdam een geschikte vaartuig, aan boord waarvan de jongelieden, onder toezicht van Commissarissen, worden gehuisvest en opgeleid. De kweekelingen worden, alvorens naar zee te gaan, op het Instituut onderwezen in al hetgeen zij voor hunne volgende loopbaan hebben te kennen. Het onderwijs aan boord van het opleidingschip zal zich bepalen tot: Scheepswerk in het algemeen; in booten roeien, zeilen en sturen, het schiemanswerk, het looden, de kennis van de verdeeling van het kompas, het aanslaan en de kennis der seinvlaggen, het zeilnaaien, de behandeling der onderscheidene deelen van het tuig en der zeilen en verder al hetgeen noodig wordt geoordeeld ter bekwaming en de richting voor den

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 237 kweekeling aangewezen, Ook wordt onderwijs gegeven in lezen, schrijven, rekenen, de Nederlandsche taal; zwemmen gymnastiek en wordt de gelegenheid verschaft tot het bij wonen van godsdienstig onderwijs in de leer van het kerkgenootschap, waartoe zij behooren. Ingeval van ziekte genieten de kweekelingen geneeskundige verpleging voor rekening van het Institnut, verplegingskosten voor ziekten of kwestsuren door eigen schuld ontstaan komen op rekening van den kweekeling.

Vereeniging kweekschool voor machinisten te Amsterdam: Afdeeling ‘Opleiding tot Scheepsmachinist’.

DOEL. De afdeeling ‘Scheepsmachinisten’ is bestemd voor jongelieden, die tot scheepsmachinist wenschen opgeleid te worden. Er zijn uitsluitend externe leerlingen. TOELATING. Zij, die aan de curcus wenschen deel te nemen, moeten den leeftijd van 15 jaar bereikt hebben en bij een toelatingsexamen het bewijs geven, dat zij voldoend lager onderwijs hebben genoten. De eischen tot toelating zijn: a. goed lezen en schrijven. b. Nederlandsche taal. De hoofdregels der Spraakkunst enz. c. Rekenen, De hoofdbewerkingen met geheele en gebroken getallen, enz.

Zij, die met goed gevolg den cursus eener ambachtschool volgden of in het smidsambacht werkzaam zijn, worden bij voorkeur geplaatst. De aanvragen tot het toelatingsexamen moeten in Juni of December aan den Directeur ingezonden zijn. Om aan dat examen deel te nemen moet worden overgelegd: 1o. een geboortebewijs 2o. eene geneeskundige verklaring. dat de adspirant niet aan bijziendheid, doofheid of hardhoorigheid lijdende is; 3o. nauwkeurige opgave van woonplaats en beroep van ouders of voogden.

Het schoolgeld is bepaald of f 4. - per maand bij vooruitbetaling te voldoen. OPLEIDING. De cursus duurt één jaar en begint in Februari en in September, In dien tijd kunnen de leerlingen die goed lager onderwijs hebben genoten, voldoende ontwikkeld worden om later aan de gestelde theoretische eischen voor de de Staatsexamens diploma A en B te kunnen voldoen Voor de practische ontwikkeling is de tijd van een jaar onvoldoende, maar in de werkplaats der school worden de gron-

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 238 den gelegd, waarop in eene werkplaats waar machines vervaardigd of hersteld worden, moet worden voortgegaan, totdat zij het smidsambacht verstaan, voor zoover de machinist dit behoeft. Het onderwijs bestaat uit: Rekenen tot en met vierkants en 3e machtsworteltrekken en logarithmen. Algebra tot en met vergelijkingen met één en twee onbekenden, ontbinding in factoren, wortelgrootheden en vierkantsvergelijkingen. Planimetrie tot en met de cirkel. Berekenen van opperpervlakken en inhouden van lichamen. Natuurkunde. Evenwicht en beweging van vloeistoffen. Warmte, Magnetisme en Electriciteit. Werktuigkunde tot en met samengestelde werktuigen, beweging der lichamen, wrijving. Stoomwerktuigkunde. Samenstelling van den ketelromp, soorten van stoomketels, cilinders, stoomschuiven, condensors, overbrenging van beweging van den zuiger op de as, pompen, brandstoffen en verbranding, smeermiddelen, compoundmachines. Nederlandsche Taal: Taaloefeningen. Engelsche Taal: lezen, vertalen, spraakkunst. Handteekenen: Schetsen van eenvoudige modellen. Lijnteekenen: Technische oefeningen, het opmeten en in teekening brengen van machinedeelen. Praktijk. Smeden, bankwerken en draaien. DIPLOMA. Na 2 jaar in de praktijk geweest te zijn, kunnen zij toegelaten worden tot een diploma-examen. Bij dit examen moet blijken, dat zij het vroeger geleerde niet vergeten zijn en ook praktisch voldoende ontwikkeld zijn, om machinist te kunnen worden.

Zeevaartschool in het zeemanshuis te Amsterdam.

A. De tweej arige curcus. DOEL. Aan het Zeemashuis is, onder toezicht van het Bestuur dier inrichting verbonden, eene school tot opleiding van jongelieden tot stuurman ter koopvaardij. Deze draagt den naam van ‘Zeevaartschool’. Aan het hoofd daarvan staat een Directeur, TOELATING. De voorwaarden tot toelating tot de examens zijn: a. Het afleggen van een examen. omvattende: Rekenkunde. Hoofdbewerkingen met geheele getallen, gewone en tiendeelige breuken, eenige kennis van deelbaarheid, Metrieke stelsel, Evenredigheden.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 239

Algebra. Hoofdbewerkingen met geheele vormen. Goed begrip van positieven en negatieven toestand. Merkwaardige producten van veeltermen. Eenvoudige vergelijkingen van den 1e graad met één onbekende. Meetkunde. De beginselen tot en met de gelijk en gelijkvormigheid van driehoeken. Evenredigheid van lijnen. Nederlandsche Taal. Voldoende kennis van de spelling en van de voornaamste taalregels, Goed lezen. Fransche Taal. Beginselen der kennis van de Fransche taal. Duitsche en Engelsche Taal. Beginselen der kennis dier talen. Aardrijkskunde. De kennis van Nederland, algemeene topografische kennis van Europa en van Nederland's overzeesche bezittingen. b. Een geboortebewijs waaruit blijkt, dat de leerling in het loopende jaar zijn 15e jaar minstens bereikt, doch zijn 18e nog niet intreedt. c. Een bewijs van lichamelijke geschiktheid voor de betrekking van officier ter koopvaardij, afgegeven door een bevoegd geneesheer. d. Een bewijs van inenting. OPLEIDING. Het schoolgeld is bepaald op f 50. - 's jaars te voldoen in twee halfjaarlijksche termijnen, leerboeken en leermiddelen worden door den leerling zelf aangeschaft. Leerlingen, die in het Zeemanshuis internaat wenschen, kunnen worden aangenomen à f 400. - 's jaars, bij vooruitbetaling in halfjaarlijksche termijnen te voldoen.

Het onderwijs der 2jarige curcus bestaat uit:

Rekenkunde: wortelvormen, leer der vergelijkingen van den 1e en 2e graad, leer der evenredigheden, leer der logarithmen. Vlakke Meetkunde, Goniometrie, Vlakke driehoeksmeting, Steriometrie en Boldriehoeksmeting. Aardrijkskunde: topografie, handelswezen, belangrijke havens. Wiskundige aardrijkskunde. Inrichting en gebruik dor globe en zeekaarten. coördinaten van plaatsen en vaste hemellichamen. Sterrekunde, de leer en de behandeling der instrumenten, Beginselen der praktische Zeevaartkunde Theoretische zeevaartkunde en Meteorologie. Praktische zeevaartkunde en Wetskennis.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 240

Geschiedenis: Geschiedenis van Handel, Scheepvaart en Scheepsbouw. Engelsche, Fransche en Duitsche talen. Rechtlijnig teekenen. Het teekenen van machinedeelen naar gegeven maten. Stoomwerktuigkunde. Inrichting van den stoomketel en van een scheepsstoommachine. Loop van den stoom door het werktuig. Verdamping en condensatie Stoomschuifbeweging. Praktische oefeningen. Het knoopen, splitsen, roeien, enteren, zwemmen, los- en vastmaken van zeilen, op- en aftuigen, zeilmaken, seinen met seinvlaggen. B. De Stuurlieden-klassen.

Aan de zeevaartschool bestaat gelegenheid voor Stuurlieden om zich te bekwamen voor het verkrijgen van een hoogeren graad; en tevens voor zeelieden, die van de reis komen, om zich voor een examen voor te bereiden. Het onderwijs in de Stuurliedenklassen is ingericht op een cursus van 3 à 4 maanden. Zeelieden en Stuurlieden betalen f 4. - schoolgeld per maand bij vooruitbetaling te voldoen. In de Stuurliedenklassen wordt onderwijs gegeven in de navolgende vakken: Wiskunde. Algebra, Meetkunde en Trigonometrie. Wiskundige Aardrijkskunde en Sterrekunde. Kennnis en gebruik van nautische en meteorologische Instrumenten. Theoretische zeevaartkunde. Praktische zeevaartkunde. Wetskennis, Aardrijkskunde. Belangrijke havens. Engelsche, Fransche en Duitsche talen. Stoomwerktuigkunde. In vorenstaande vakken wordt onderwijs gegeven zoover als kennis benoodigd is ter voldoening aan de Rijksexamens voor 3e, 2e en 1e Stuurman volgens programma A. Tarief voor verblijf in het Zeemanshuis voor kapiteins, stuurlieden en machinisten is: Bij langer verblijf dan 5 dagen per dag f 1.25 Bij korter verblijf dan 5 dagen per dag f 1.50. De etensuren zijn: voor Kapiteins. Stuurlieden en Machinisten

Ontbijt van 8 tot 9½ uur Koffiedrinken van 12 tot 1 uur Middagmaal van 4½ tot 6 uur Theedrinken van 6 tot 7 uur Avondeten van 8 tot 12 uur

Een elk heeft zijn eigen kamer.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 241

Koninklijk instituut voor de marine te Willemsoord.

(Reglement in beproeving genomen bij K.B. 24 Febr. 1905 No. 11 gewijzigd bij K.B. dd. 13 Juli 1905 No. 58., vastgesteld en gewijzigd bij K.B. dd. 24 Januari 1906 No. 62).

DOEL. Het Koninklijk Instituut voor de Marine is bestemd tot opleiding van jongelieden tot zeeofficier. Het is gevestigd te Willemsoord (gemeente Helder). TOELATING. De mededinging naar eene plaatsing op het Koninklijk Instituut is thans opengesteld voor ieder jongeling, die Nederlander is en op 1 September van het jaar van toelating zijn 21e levensjaar nog niet is ingetreden en die een der navolgende diploma's kan overleggen: a. het getuigschrift, vergezeld van den staat der behaalde cijfers in de verschillende vakken van voldoend afgelegd eindexamen der Hoogere Burgerschool met 5jarigen cursus. bedoeld in art. 57 der Wet op het M.O.: b. het getuigschrift, vergezeld van den staat der behaalde cijfers in de verschillende vakken, van voldoend afgelegd examen A, bedoeld in Art. 59 van bovengemelde wet. c. het getuigschrift van voldoend afgelegd examen B. bedoeld in art. 66 dier wet, of van voldoend afgelegd examen in het theoretisch gedeelte der eischen van examen B. De aanmelding moet door vader, voogd of voogdes geschieden vóor of uiterlijk op 1 Juni per gezegeld verzoekschrift in te zenden aan den Minister van Marine. Het geneeskundig onderzoek der adspiranten geschiedt op een der eerste dagen der maand Augustus. OPLEIDING. De opleiding is eene driejarige en is deze nagenoeg uitsluitend eene vakopleiding. Na de indiensttreding in het begin van September blijven de nieuwbenoemden ongeveer 3 weken aan het Kon. Inst. voor de Marine voor eene eerste militaire vorming. Begin October worden zij ingescheept tot het doen van eene oefeningsreis tot de tweede helft van December. Zij worden gedurende die reis geoefend in de behandeling der draagbare wapenen, het geschut, in het schermen, de gymnastiek, het roeien en zeilen met sloepen, het behandelen van stoomsloepen, het splitsen en knoopen, seinen enz. Tijdens de duur der reis wordt den adelborsten een tafelgeld toegekend. Na het Kerstverlof hetwelk in de eerste dagen van Januari eindigt, begint de theoretische cursus, welke dient gedeeltelijk tot aanvulling van het geleerde op de H.B.S., gedeeltelijk tot onderwijs in technische en maritieme vakken.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 242

Het eerste studiejaar eindigt met een kruistocht in de Zuiderzee aan boord van het instructievaartuig ‘Urania’ gedurende de maand Juli. In het tweede studiejaar duurt de theoretische cursus van begin September tot 1 Juni. Gedurende de maanden Juni en Juli wordt in de Zuiderzee gevaren aan boord van de instructievaartuigen ‘Urania’ en ‘Ever’. De theoretische cursus van het laatste studiejaar duurt van begin September tot half April. Na het voldoend afgelegd eindexamen worden de adelborsten ingescheept en wordt eene buitenlandsche reis gemaakt. Na afloop dier reis volgt gewoonlijk half September de bevordering tot adelborst 1e kl., waarmede de opneming in het korps zeeofficieren plaats heeft. De vakken, waarin aan het Instituut onderwijs wordt gegeven, zijn: Hoogere wiskunde, boldriehoeksmeting, analytische meetkunde; Natuurkunde,Scheikunde,Mechanica,de drie vreemde talen, de geschiedenis van het Nederlandsche zeewezen, militair recht,algemeene beginselen van Strafrecht en Strafvordering en militaire paedagogie. Artillerie, zeevaartkunde, torpedokennis, practische zeevaartkunde, Electrotechniek, Scheepsbouw, Stoomwerktuigkunde. Zeetaktiek, Meteorologie en Oceanographie, versterkingskunde, internationaal zeerecht. Rechtlijnig, werktuigkundig en hydrographisch teekenen, handteekenen. Scheepsdienst en reglementen, verhandleer hygiène en zelfbehoud. Verder practische oefeningen, als: Gymnastiek, schermen, tuigenexcercitie, splitsen, knoopen, dansen en zwemmen. Geschuts- en infanterie-exercitiën, schijfschieten, vuurwerken; Hydrographisch opnemen en landmeten. Roeien, omgaan en manoeuvreeren met stoom- en zeilsloepen. Voor godsdienstonderwijs van elke richting bestaat in den Helder in den regel gelegenheid. Dit en het al of niet ter kerk gaan, wordt geheel overeenkomstig den wensch der ouders geregeld.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 243

De adelborsten zijn militairen en dus onderworpen aan militaire wetten. Bij indiensttreding wordt de verbintenis aangegaan on. van den datum der benoeming tot adelborst 1e kl (rang van 2e luitenant) af het Rijk nog 10 achtereenvolgende jaren bij de zeemacht te dienen. Voor elk jaar van de opleiding doorgebracht wordt f 400 betaald, te voldoen in 4 termijnen. Het totaal der bijkomende extra uitgaven gedurende den geheelen Instituutstijd kan op ± f 300 worden gesteld zoodat de kosten der geheele opleiding bedragen rond f 1500.

Zeevaartschool te Helder.

DOEL. De Zeevaartschool heeft ten doel, jongelieden voor te bereiden voor de examens ter verkrijging van een diploma als Stuurman aan boord van koopvaardijschepen, volgens het K.B. van 30 Januari 1904 S.B. No. 20. Zij bestaat uit twee afdeelingen: a. een vasten tweejarigen curcus. b. een Stuurliedenafdeeling.

Tweejarige cursus.

TOELATING. Om tot die school te worden toegelaten moeten de ouders of voogden den leerling bij den Directeur doen inschrijven en moet worden voldaan aan de navolgende eischen: 1o. overlegging van een bewijs dat de candidaat op den 1e Sept. van het jaar van toelating den leeftijd van 14 jaren reeds, doch dien van 17 jaren nog niet bereikt heeft. 2o. een schriftelijk bewijs van een geneeskundige, dat hij met goed gevolg de inenting der koepokken heeft ondergaan. 3o. een schriftelijke verklaring van een geneeskundige, dat hij een goed gestel heeft en gezichtscherpte en gehoor, alles nader omschreven bij het K.B. van 30 Januari 1904 S.B. No. 20. 4o. voldoen aan het toelatings examen omvattende; a. Nederlandsche Taal. Het schrijven van een goed leesbare hand, vaardigheid in het lezen. Voornaamste regels der Spraakkunst. b. Rekenkunde. De hoofdbewerkingen met geheele getallen, gewone en tiendeelige breuken, het zoeken van den G.G.D. en K.G.V. Grondige kennis van het Metrieke Stelsel van maten en gewichten. c. Meetkunde. Lijnen, hoeken, evenwijdige lijnen, een-

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 244 voudige eigenschappen van driehoeken en hun gelijk en gelijkvormigheid. d. Algebra. Hoofdbewerking toegepast op geheele vormen. e. Aardrijkskunde. Kennis van de aardrijkskunde van Nederland. Eenige kennis van Engelsche of Hoogduitsche taal strekt tot aanbeveling. OPLEIDING. De cursus vangt aan op den eersten Dinsdag in September. Aan de school wordt onderwijs gegeven in de volgende vakken: Rekenkunde. Algebra, Meetkunde, Gonio- en Trigonometrie, Stereometrie, Werktuigkunde en Stoomwerktuigkunde, Natuurkunde, Meteorologie, Cosmographie, Theoretische en practische zeevaartkunde. Instrumenten. Scheepsbouw, Wettelijke bepalingen, Aardrijkskunde Nederlandsche, Engelsche en Hoogduitsche taal. Het schoolgeld bedraagt f 2. - per maand. De leerlingen zijn verplicht zich de op het programma der lessen vermelde boeken en schrijfbehoeften voor eigen rekening aan te schaffen. DIPLOMA. Aan leerlingen, die met goed gevolg het eindexamen hebbenafgelegd wordt namens Burgemeester en Wethouders op voordracht van de Commissie van Toezicht een diploma uitgereikt.

Stuurliedenafdeeling.

TOELATING. Voor de toelating tot de Stuurliedenafdeeling wordt gevorderd: a. het schrijven van een goed leesbarehand; b. kennis van de gronden der Nederlandsche taal; c. kennis van aardrijkskunde; d. vlug rekenen met geheele en tiendeelige breuken; e. het metrieke stelsel. Zij vervoegen zich daartoe bij den Directeur onder overlegging van een verklaring bedoeld en nader omschreven bij het K.B. van 30 Januari 1904 S.B. No. 20. OPLEIDING. Het onderwijs wordt gegeven in dezelfde vakken als voor den tweejarigen cursus. Het schoolgeld bedraagt f 4 per maand en voor zeemiliciens f 2 per maand.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 245

De leerlingen voor de Stuurliedenafdeeling kunnen elken maand worden toegelaten.

Zeevaartschool Delfzijl. Opleiding van Stuurlieden ter Koopvaardij.

DOEL. De school opgericht in 1856, had in de eerste plaats ten doel het geven van onderwijs in wis- en zeevaartkunde; het onderwijs in wiskunde. voorafgaande aan dat in zeevaartkunde, als voorbereidende cursus. Daarnaast werd in 1890 opgericht de ‘tweejarige cursus’, aansluitende bij het tweede leerjaar van de Hoogere Burgerschool. Deze tweejarige cursus is sedert 1903 in aansluiting gebracht met het U.L.O., terwijl de zeevaartkunde overgebracht is naar de Stuurliedenafdeeling. De ‘tweejarige cursus’ beoogt het leggen van een grondslag, waarop later bij het onderwijs in de Stuurmanskunst kan worden voortgebouwd. De ‘Stuurliedenafdeeling’ omvat het eigenlijke vakonderwijs en wordt alleen gegeven aan jongelieden, die reeds gevaren hebben. De ‘Voorbereidende cursus’ is eenigermate te beschouwen als een onderdeel van de ‘Stuurliedenafdeeling’. Nog wordt de Stuurliedenafdeeling gesplitst in twee afdeelingen; I. een afdeeling voor derde stuurman en stuurman kleine vaart en II. een afdeeling voor tweede en eerste stuurman groote vaart.

TOELATING. Tweejarige curcus.

Men geeft zich bij den Directeur op om deel te nemen aan het toelatingsexamen. dat in Juli of September te Delfzijl wordt algenomen. De eischen van dit examen komen overeen met die voor de laagste klasse der Hoogere Burgerschool. Voorbereidende curcus. Deze heeft 2 klassen; de eerste bestemd tot voorbereiding stuurman kleine vaart; de beide klassen voor derde stuurman groote vaart. Om toegelaten te worden moet den leeftijd van 16 jaren bereikt zijn, minstens 12 maanden ter koopvaardij gevaren en goed lager onderwijs genoten hebben. De cursus vangt aan begin September, half November, half Februari en begin Mei.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 246

Stuurlieden-afdeeling I.

De toelating geschiedt begin September, half November, half Februari, begin Mei mits men voldoende voorbereidend onderwijs heeft genoten; genoeg vaartijd heeft en den leeftijd om na afloop der cursus-examen te kunnen doen.

Stuurlieden-afdeeling II.

Wie met goed gevolg een cursus voor derden stuurman doorloopen en voldoenden vaartijd heeft, kan ten allen tijde tot dezen cursus worden toegelaten. N.B. Voor de toelating voor welke opleiding ook wordt steeds geeischt overlegging van vaccinebewijs en zoo noodig geboortebewijs een bewijs van vaartijd, OPLEIDING. Tweejarige cursus. Onderwijs wordt gegeven in: Reken-, Stel- en Meetkunde. Wiskundige Aardrijkskunde, Natuur- en Werktuigkunde. Practische Zeevaartkunde en oefeningen, Nederlandsche, Fransche, Duitsche, Engelsche taal. Aardrijkskunde. Gymnastiek. Het schoolgeld bedraagt f 24. - per jaar per kwartaal te voldoen. De boeken moeten door de leerlingen zelve aangeschaft worden.

Voorbereidende cursus.

Het voorbereidend onderwijs wijzigt zich naar de bestemming der leerlingen. Van talen worden alleen in het Nederlandsch en Engelsch les gegeven en verder het onderwijs beperkt tot het strikt noodzakelijke, doch zonder uit het oog te veriiezen, dat op dezen grondslag het onderwijs in stuurmanskunst moet worden opgebouwd. Het schoolgeld bedraagt f 2. - per maand te voldoen per halve maand.

Stuurlieden-cursus.

De omvang van het onderwijs wordt uitteraard beperkt door de eischen der praktijk, zooals deze worden uitgedrukt in de examenprogramma's. Het schoolgeld bedraagt f 4. - per maand te voldoen per halve maand.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 247

Vereeniging tot instandhouding en bevordering van den bloei der ‘Kweekschool voor zeevaart’ te Leiden.

(Opgericht 1 Januari 1856; goedgek; bij K.B. 19 Juni 1902 No. 77). DOEL. De vereeniging opgericht onder bescherming van Z.M. Koning WILLEM III waarvan thans beschermvrouw is H.M. Koningin WILHELMINA, heeft ten doel om jongens, die lust in het zeemansleven hebben, eene eervolle en voordeelige betrekking te bezorgen door hun de eerste opleiding te geven tot matrozen bij 's Rijks zeemacht. TOELATING. Om dienst te nemen bij 's Rijks zeemacht moeten de jongens jonger dan 16 jaar zich aanmelden aan het gebouw van de kweekschool voor zeevaart te Leiden. Zij moeten overleggen: 1o. een extract uit het geboorte register; 2o. een bewijs van goed gedrag; 3o. een schriftelijke toestemming van ouders of voogden of van de bevoegde autoriteit; 4o. Bevolkingskaart en indien zij ingeënt zijn geweest, een vaccinebewijs; 5o. een bewijs van Nederlanderschap.

De eischen om toegelaten te worden zijn: a. Lichamelijke geschiktheid; b. Leeftijd van 13½ tot 16 jaar; c. Voorgeschreven lengtemaat; d. Lezen en een weinig schrijven en rekenen.

VERBINTENIS EN OPLEIDING. Wanneer een jongen aan de eischen van toelating voldoet, wordt hij in de gelegenheid gesteld om eene verbintenis bij 's Rijks zeemacht aan te gaan. Die verbintenis is voor den tijd van 11 jaren, ingaande met zijn 17e levensjaar. * Van af het oogenblik van indiensttreding ontvangen de jongens behalve vrije voeding en logies een maandelijksche soldij van f 8. -. Gemiddeld blijven de jongens zes maanden op voornoemde inrichting en ontvangen daar onderwijs in lezen, schrijven, rekenen, Ned. Taal, Geschiedenis, en Aardrijkskunde. Gymnastiek, roeien, zwemmen en zingen, kennis der Ned. maten gewichten en munten. Tuigkennis en infanterie-exercitiëen en verder in de beginselen van die vakken, welke van een goed matroos vereischt worden.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 248

Zeevaartschool te Rotterdam.

DOEL. Het zich bekwamen tot stuurman en gezagvoerder ter koopvaardij. De Zeevaartschool is gesplitst in twee afdeelingen. I Een ‘tweejarige cursus’. II Een ‘Stuurlieden-afdeeling’

TOELATING. Tweejarige cursus.

Voor de toelating wordt gevorderd: 1o. dat de adspirant op den 1e September van het jaar van toelating den leeftijd van 14 jaren reeds, doch dien van 17 jaren nog niet heeft bereikt; 2o. dat hij een goed gestel heeft en voldoende gezichts- en gehoorsscherpte en kleuren- onderscheidingsvermogen bezit; 3o. dat hij voldoet aan de eischen van het toelatingsexamen. Deze vereischten zijn: a. het schrijven van een leesbare hand. b. kennis van de gronden der Ned. Taal; c. kennis van de beginselen der Engelsche, Fransche en Hoogduitsche talen. d. eenige kennis van aardrijkskunde. e. vlug rekenen met gewone en tiendeelige breuken en kennis van de voornaamste eigenschappen der evenredigheden; f. het metriek stelsel; g. kennis van de beginselen der algebra, bestaande in de hoofdbewerkingen van geheele vormen, ontbinding der factoren G.G.D. en K.G.V. benevens vergelijkingen van den eersten graad met ééne onbekende; h. kennis van de beginselen der vlakke meetkunde tot de gelijkvormigheid der driehoek. Jaarlijks vóór 1 Juli heeft in de Nieuwe Rott. Courant eene oproeping plaats. Ouders en voogden moeten de leerling doen inschrijven bij den Directeur. Bij de inschrijving moet worden overgelegd: a. de geboorteakte of een ander geboortebewijs van den adspirant; b. eene schriftelijke verklaring van een geneeskundige, dat hij met goed gevolg of meer dan eens de inenting der koepokken heeft ondergaan of aan de natuurlijke pokken (variolae) heeft geleden; e. eene schriftelijke verklaring van een geneeskundige zijner woonplaats, dat hij is van een flink gezond lichaamsgestel, voldoende gehoorsscherpte bezit en geenerlei kwalen of gebreken heeft of gehad heeft, die hem minder geschikt maken tot het zeevaren; d. eene schriftelijke verklaring van een oogarts, dat hij voldoet aan de eischen vastgesteld voor de keuring van ad-

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 249 spirant adelborsten der K.N.M. (K.B. dd. 30 Mei 1904 S.B. No. 113.) Zij die voldoende bewijzen hebben overgelegd, worden door den Directeur omstreeks half Juli tot het doen van het toelatings examen, opgeroepen.

Stuurlieden afdeeling.

Hierin worden toegelaten, jongelieden die reeds een bepaalden tijd ter zee gevaren hebben en een bepaalden leeftijd hebben bereikt, zoodat zij kunnen voldoen aan de eischen van vaaren leeftijd, vastgesteld in art. 7 van het Reglement voor de Stuurlieden examens enz. De Stuurlieden afdeeiing bestaat uit drie cursussen.

I. Een cursus voor Eerstbeginnenden.

Daarin worden opgenomen bevaren jongelieden, die nog geen voorbereidend zeevaartkundig onderwijs hebben genoten Voor de toelating wordt gevorderd: a. het schrijven van een leesbaren hand. b. dat de candidaat zijne gedachten mondeling en schriftelijk, zonder grove fouten, in de Ned. Taal kan uitdrukken. c. eenige kennis van aardrijkskunde. d. vlug rekenen van gewone en tiendeelige breuken. e. bekendheid met het Metrieke Stelsel.

II. Een cursus voor adspirant derde Stuurlieden en Stuurlieden van de Sleepvaart

Daarin worden opgenomen zij, die met goed gevolg den curcus voor eerstbeginnenden of een vasten cursus van een der Zeevaartscholen hebben doorloopen.

III. Een cursus voor meergevorderden.

Daarin worden opgenomen adspirant Tweede en Eerste Stuurlieden die reeds in 't bezit zijn van een Stuurmansdiploma van den vorigen rang. N.B. Bij de inschrijving voor de Stuurliedenafdeeling moet worden overgelegd eene schriftelijke verklaring van een geneeskundige, dat de leerling met goed gevolg of meer dan eens de inenting der koepokken heeft ondergaan of aan de natuurlijke pokken (variolae) heeft geleden.

OPLEIDING. Tweejarige cursus.

Gedurende de cursus wordt onderwijs gegeven, in de navolgende vakken: Rekenkunde, Algebra, Meetkunde, Gonio- en Trigonometrie, Werktuig- en Stoomwerktuigkunde, Natuurkunde en Meteorologie, Aardrijkskunde, Nederlandsche, Fransche, Hoogduitsche en Engelsche talen, Rechtlijnig teekenen,

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 250

Theoretische Zeevaartkunde. Instrumenten, Cijferen, Zeekaarten, schip en tuig, Manoeuvres en beladen, IJzeren en Stalen Scheepsbouw, Wettelijke bepalingen. Praktische oefeningen, zwemmen, gymnastiek en kennis van wapenen Het schoolgeld bedraagt f 50 's jaars, elk kwartaal vooraf te voldoen. Aan de school is geen gelegenheid tot internaat. De leerlingen zijn gehouden zich de uniform en de bij het onderwijs vereischte boeken, schrijf- en teekenbehoeften voor eigen rekening aan te schaffen. DIPLOMA. Jongelieden die met goed gevolg het eindexamen hebben afgelegd, ontvangen daarvan een diploma.

Stuurliedenafdeeling. a. Eerst-beginnenden. Het onderwijs omvat; Wis- en Aardrijkskunde, talen en het gebruik van instrumenten; de beginselen der Stoomwerktuigkunde en Scheepsbouw, benevens kennis van tuig, manoeuvreeren en beladen, b. Adspirant-derden, Herhaling in sub. a geleerde; theoretische Zeevaartkunde en beginselen der Natuurkunde, als inleiding tot de Meteorologie. c. Meergevorderden: Het onderwijs is ingericht voor een leertijd van ongeveer vier maanden en is gegrond op het examenprogramma der Rijkscommissie voor Stuurlieden. Tevens worden zij in de gelegenheid gesteld onderwijs te ontvangen in talen en de ‘Beginselen van gezondheids- en verbandleer’. Het schoolgeld bedraagt f 4 - 's maands bij vooruitbetaling te voldoen.

Academie van Beeldende Kunsten en Technische Wetenschappen te Rotterdam. Machinisten-cursus.

DOEL van den cursus is, de candidaten te bekwamen voor het Staatsexamen zoowel voor de Diploma's A B en C. TOELATING. De eischen tot toelating voor diploma A zijn ongeveer: Minstens één jaar vaartijd als machinist, adspirant of assistent-machinist aan boord van zeestoomschepen voorafgegaan door minstens 3 jaren werktijd als bankwerker of eene fabriek van Stoom- en andere werktuigen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 251

De candidaten moeten genoegzaam intellectueel ontwikkeld zijn om de cursus met vrucht te kunnen volgen. Voor hen, die in het bezit zijn van een eind-diploma eener ambachtsschool kan de werktijd bekort worden tot 1 jaar. Voor diploma B moet de candidaat in het bezit zijn van Diploma A en minstens 2 jaar vaartijd hebben als machinist. Voor Diploma C moet de candidaat in het bezit zijn van Diploma B enz. OPLEIDING. Aan de cursus wordt onderwijs gegeven in: Reken- Stel- en Meetkunde; Natuur- en Werktuigkunde, Hand- en Machineteekenen, Praktijk van den Stoom en kennis der hulpwerktuigen. Stoomwerktuigkunde, Electriciteit, Matriaal kennis. Engelsche taal. De pleiding duurt in den regel 4 á 5 maanden, voor diploma A. 5 à 6 maanden, voor diploma B. 7 à 8 maanden. voor diploma C. De kosten zijn f 5. - per maand voor A en f 10. - voor B. en C. met verplichting de noodige boeken enz. voor eigen rekening aan te schaffen. Aan de Academie is geen internaat verbonden.

Marine-machinistenschool te Hellevoetsluis

Vastgesteld bij K.B. van 10 Maart 1906 No. 44.

DOEL. De M.M.S. is eene Rijksinrichting bestemd tot opleiding van jongelieden tot machinist bij de Marine. TOELATING. Toegelaten worden jongelieden die: 1o. aan het toelatingsexamen hebben voldaan (vergelijkend), 2o Op 1 September van het jaar van toelating reeds 14 doch nog geen 17 jaar zijn. 3o. Nederlanders zijn volgens de Wet van 12 December 1892 (S.B. No. 268) of Nederlandsch onderdaan zijn als geboren in de Nederlandsche koloniën uit aldaar gevestigde ouders; 4o. bij militair geneeskundig onderzoek geschikt zijn bevonden voor den dienst bij de zeemacht. 5o. voldaan hebben aan het navolgende nl.:

De ouders of voogden moeten voor of uiterlijk op de 1e Mei een gezegeld verzoekschrift inzenden bij den Minister van Marine, waarbij moet worden overgelegd: a. eene wettelijke verklaring dat de candidaat Nederlander is als bij 3o bepaald. b. eene geboorteakte van den candidaat;

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 252 c. eene verklaring van een bevoegd geneesheer, dat de candidaat gevaccineerd is of de kinderpokken heeft gehad; d. een bewijs van goed gedrag afgegeven door den burgemeester der gemeente, waar de candidaat de 3 laatste jaren heeft gewoond. De kundigheden bij het examen geeischt. bestaan in: Nederlandsche Taal, Reken-, Stel- en Meetkunde, Aardrijkskunde. Geschiedenis, Teekenen. Schrijven, Engelsche Fransche en Hoogduitsche talen. Bij aankomst op de school verbinden de adspiranten zich om na afloop van de opleiding het Rijk 10 jaren te dienen. De driejarige opleiding aan de M.M.S. kost f 480. Doorloopt eene adspirantmachinist voor de 2e maal een studiejaar dan wordt voor dat jaar bovendien nog f 160 betaald. Aan de adspirantmachinisten wordt wekelijks zakgeld ververstrekt.

Vereeniging ‘Zeevaartschool’ te Vlissingen.

Goedgek. bij K.B. 27 Febr. 1903 No. 11 (S.C. 27 Maart No. 73.) Gewijzigd bij K.B. 21 Febr. 1905 No. 14 (S.C. 23 Maart 1905 No. 70)

DOEL. De vereeniging heeft ten doel het stichten en besturen eener school waar onderwijs gegeven wordt tot voorbereiding voor de examens voor Stuurlieden en Machinisten.

TOELATING. Afdeeling ‘Stuurlieden’. A. Voorbereidingsklasse B. Derde Stuurliedenafdeeling. C. Tweede en Eerste Stuurliedenafdeeling.

A. Voorbereidende klasse. Tweemaal 's jaars kunnen jongelieden die nog niet gevaren hebben en den leeftijd van 14 jaren hebben bereikt, toegelaten worden tot de voorbereidingsklasse, nl. op 1 Februari en 1 September. Op den eersten van elke maand kunnen jongelieden, die reeds gevaren hebben en den leeftijd van 14 jaren hebben bereikt, toegelaten worden tot de voorbereidingsklasse of tot de Stuurlieden-afdeeling. Adspirant-leerlingen moeten zich aanmelden bij den Directeur der Zeevaartschool onder overlegging van: 1o. de geboorte acte. 2o. eene schriftelijke verklaring van een door het Bestuur der school aan te wijzen geneeskundige. 3o. een vaccine-bewijs. Het admissie-examen omvat: a. Het schrijven van een leesbare hand.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 253 b. vaardigheid in het lezen, c. vaardigheid in het rekenen met geheele getallen, tiendeelige en gewone breuken. d. kennis omtrent de aardrijkskundige ligging van de voornaamste havenplaatsen van Europa.

B. Derde Stuurlieden-afdeeling.

In deze afdeeling worden de leerlingen voorbereid tot het afleggen van het examen voor derden Stuurman ter koopvaardij, stoom- of zeilvaart. Leerlingen van de voorbereidingsklasse, die deze met goed gevolg doorloopen hebben en voldoende tijd gevaren hebben, kunnen dadelijk overgaan in de afdeeling voor adspirant derde stuurlieden.

C. Tweede en Eerste Stuurliedenafdeeling.

In deze afdeeling worden leerlingen toegelaten, die zich wenschen te bekwamen voor het examen voor tweeden of eersten stuurman ter koopvaardij, stoom- of zeilvaart. OPLEIDING. A. Voorbereidingsklasse. Het onderwijs in deze afdeeling duurt 5 à 6 maanden. Het schoolgeld bedraagt f 5.- per maand bij vooruitbetaling te voldoen. Boeken en schrijfbehoeften komen voor rekening van den leerling. Het onderwijs wordt gegeven als volgt: Rekenkunde, Algebra en Meetkunde, Practische zeevaartkunde, Stoomwerktuigkunde. Natuurkunde, Meteorologie. Cosmographie, Aardrijkskunde. Wettelijke bepalin, en, Scheepsbouw, Engelsche taal.

B. Derde stuurliedenafdeeling.

Het schoolgeld enz. gelijk aan dat voor de Voorbereidingsklasse. Het onderwijs wordt in dezelfde vakken gegeven doch tevens in Gonio- Trigono- en Steriometrie, Theore tische Zeevaartkunde, Instrumenten en Nederlandsche Taal.

C. Tweede en Eerste Stuurliedenafdeeling.

Het schoolgeld enz. als voor de andere afdeelingen. Het onderwijs als voor de derde stuurliedenafdeeling doch vervallen de lessen in Cosmographie en Nederlandsche Taal.

MACHINISTEN-CURSUS.

A. Afdeeling voor machinisten volgens Programma A. B. Afdeeling voor machinisten volgens Programma B en C

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 254

TOELATING. A. Afdeeling machinisten volgens Programma A.

Voor de toelating tot deze afdeeling moet afgelegd worden een admissieexamen, omvattende: a. Het schrijven van een leesbare hand. b. vaardigheid in het lezen, c. vaardigheid in het rekenen met geheele getallen, tiendeelige en gewone breuken, d. kennis van het Metrieke stelsel.

Op den eersten van elke maand kunnen jongelieden die hun werk- en vaartijd voor het examen van machinist ter koopvaardij vereischt, reeds verkregen hebben, tot de school worden toegelaten. Adspiranten moeten zich aanmelden bij den Directeur onder overlegging van: 1o. Eene schriftelijke verklaring van een door het Bestuur der school aan te wijzen geneeskundige, inhoudende, dat zij bezitten eene voldoende gezichts- en gehoorscherpte. 2o. Een vaccinebewijs.

B. Afdeeling Machinisten volgens Programma's B en C.

In deze afdeeling worden zij toegelaten die in het bezit zijn van het diploma A voor machinist ter koopvaardij en zich wenschen te bekwamen voor het examen ter verkrijging van de diploma's B en C.

OPLEIDING. Het schoolgeld bedraagt f 5.- per maand bij vooruitbetaling te voldoen. Het onderwijs omvat de navolgende vakken: Wiskunde, Natuurkunde, Werktuigkunde, Stoomwerktuigkunde. Electriciteit, Teekenen, Nederlandsche taal, Engelsche taal, Verbandleer, Kennis van materialen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 255

Addenda et Corrigenda.

Op blz. 12, reg. 8 van boven staat 9,55, lees: 7.55. Op blz. 33, reg. 15 van onder staat jn, lees: in, en op den volgenden reg. in plaats van Bezettingen: Bezittingen. Op blz. 81, reg. 18 van boven vervalt, en komt daar in de plaats: Keizerstraat D 26. Op blz. 83, reg. 5 van boven wordt achter den naam J.J.K. Barra ingevoegd: H. Goudman Wildeboer; en in reg. 7 v. onder vervalt de naam H. Pronk. Op blz. 85, reg. 6 van onder vervalt de naam A Nijon. Op blz 87, wordt onder reg. 9 van boven het volgende ingevoegd: H.H. Commissarissen: L. Roosenburg, Voorzitter, Mr. J.F.Th. van Valkenburg Jr., Secretaris, Mr. H.S. van Lennep, Mr. E.N. Rahusen, G.A. Baron Tindal, S.P. van Eeghen, Mr. Joh. Enschedé Jr., Mr. W.K.L. van Walree, Mr. A.W. Thöne. Jhr. P. Quarles van Ufford, Chr. Beels, R. Postumus Meijjes, J.H. Vranken, Jhr. Mr. J.W.G. Boreel van Hogelanden, Mr. G. van Tienhoven, C.M. van Rijn, Jhr. F. Teding van Berkhout, J.B.A. Jonckheer, S. van Lennep, Jhr. Mr. E.H.E. Teding van Berkhout. Commandant: G. Doncker. Boekhouder: H.W. Vermeulen. Leeraren: M. Baintz, J.Ph.L. Becker, H. Berkhout, C.A.G. van der Boom, P. Bossen, J.M. van Dugteren, H.J. Harms, G. Hesse, S. Kater, Dr. P.C. Kaz, G.J. Mulders, J.G. Poederbach, J. Stroobach, P. van der Zee. Op blz. 88, reg. 20 van onder staat Marchinisten, lees: Machinisten. Op pl. 116, reg. 3 van onder vervalt de naam J.H. Biervliet, en komt in de plaats daarvan H. Pronk. Op blz. 147 wordt het beheer van pl. de Dankbaarheid aldus gelezen: Thom and Cameron Ltd. Eigenaren: R.L. Currie, Beheerder in de kolonie; D.R. Simons, Gezagvoerder. Op blz. 154, reg. 18 v. onder vervalt de naam J.L. Engelbrecht, klerk, enz. Op blz. 191 wordt in plaats van Vrachtgelden, Passagegelden gelezen. Op blz. 228, reg. 3, wordt het bestuur aldus gelezen: G.J. Staal, voorzitter; W.R. Menkman, secretaris; Dr. J. Scholtens, penningmeester; J.R.W. Pigott en W.A. Baron van Asbeck, commissarissen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 256

Inhoud alphabetisch gerangschikt.

Bldz. Aankomst der mails 193 Aantal personen, metterwoon gev. op grondjes (zie District.) Addenda en Corrigenda 255 Adjudanten van den Gouverneur 63 Administratie der Troepen 73 Administratie van Financiën 66 Administratie van het Militair Hospitaal 73 Advent, Ie 29 November 15 Advertentiën (zie het gekleurde papier hierachter). Afstanden van Albina 58 Afstanden v/b gunstig getij van Param. 59 n. stat. Amsterd. enz. Afstanden van Paramaribo naar 59 Boven-Saramacca Albina 159 Algemeen Nederlandsch Verbond 227 Algem. Wetenswaardigheden 32 Allerheiligen 1 November 15 Alphonsuskerk, St. 78 Ambachtsschool 86 Ambtenaren bij den actieven dienst der 67 belast. te Param Ambtenaren naamlijst 63 Ambtenaren van den Burgerlijken Stand 64 Ancient Order of Forsters 226 Ankerplaats verboden 181 Anthoniuskerk, St. 78 Apothekers 69 Armenpraktijk 69 Assuranties 217 Athletiek Club 229 Autoriteiten naamlijst 63

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Balans der Surinaamsche Bank 208 Balata-Industrie 47 Bank, Surinaamsche 206 Bedehuis ‘Annetta’ 76 Begraafplaatsen 69 Begrafenisfondsen 222 Belastingen, dienst der 66 Begrootingen 1885-1908 50 Bethesda 134 Betonning en belichting der zeegaten 179 Bevolking op verschillende tijdstippen 44 Bevolking van Suriname en Paramaribo 44 Bevolking verdeeling naar betrekking 45 enz.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 257

Bldz. Bevolking verdeeling naar den landaard 46 Bewaarscholen. Zie Scholen. Bibliotheek, koloniale 86 Bonifacius kerk, St. 78 Boschbeheer 72 Bouwdepartement 70 Brandverzekeringen 217 Brandwezen 71 Briefkaarten 171 Broeder-Gemeente, Evangel 78 Broeitijd van hoenderen enz. 40 Bureau van den Controleur der 67 Belastingen Bureau van den Kolonialen Ontvanger 67 en Betaalmeester Bureau van den Ontvanger der 67 invoerrecht. en accijnzen Burgerl. en Milit. Huis van Verzek. in het 66 fort Zeelandia Chatillon, Groot 184 Chesed Weëmeth 222 Chronol. cirkels 21 Collegiën, naamlijst 63 Combé-kerk 79 Commewijne, Beneden 114/15 Commewijne, Boven 100/10 Commissariaat van Politie 66 Commissie, Immigratie verordening 220 Commissie van Onderwijs 68 Commissie tot onderzoek naar de ziekte 68 der melaatschh. Commissie van Regenten van 's 220 landsgrond Boniface Comité van lijkbewassching 228 Communicatie met de buitendistricten 198

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Compagnie française des cables 175 télégraph Compagnie Générale Transatlantique 203 Compagnie Générale Tarief van 204 Passagegelden Compagnie Générale Vermoedel. data 204 van aank. en vertrek Concessiën, verleende 48 Concessiën, hernieuwde 48 Consuls, Nederlandsche in West-Indië 63 Consuls 32 Controleur der Belastingen 67 Coronie 148 Cottica 100 Cultuur- en andere Maatschappijen 210 Cultuurtuin 72 Cursus tot opleiding van machinisten 70 leerling Dentisten 69 Departement der Koloniale Vaartuigen 70 Diakonessen Vereeniging ‘Liefdewerk’ 75

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 258

Bldz. Districten 89 Domeinkantoor 66 Draagtijd van eenige diersoorten 40 Drieeenheid, Heilige, Zondag 14 Juni 10 Drie Koningen 5 Drogisten 69 Duitschland 29 Eclipsen 21 Eeden fonds, van 219 Eeredienst 75 Eeredienst in de Districten (zie Districten) 100 van af Engelsch tusschenbestuur 27 Epacta 20/1 Evangelische Broeder-Gemeente 78 Evangelisch Luthersche Gemeente 77 Evangelisatie ‘Ebenhaezer’ 81 Evangelisatie Vereeniging, 81 Surinaamsche Evangelisatie, Vrije 80 Feestdagen (Christelijke) 23 Feestdagen (Israëlitische) 23 Feestdagen (Chineesche) niet bekend 23 Feestdagen (Javaansche) niet bekend 23 Feestdagen (Mahomedaansche) niet 23 bekend Financiën, Administratie van 66 Fondsen 206 Formules enz. enz. 38 Foresters, Ancient Order of 226 Frankeerzegels 171 Fransche Republiek 30 Free Gospel Hall 80 Garnizoen te Paramaribo 73

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Geadmitteerde Translateurs en 75 Interpreteurs Geboorten, Staat van 46 Gemiloeth Chasadim 222 Gebouwen 70 Geneesheeren 69 Geneeskundige Commissie 68 Geneeskundige Dienst, Burgerlijke 68 Geneeskundige School 85 Genootschap, Surinaamsche 226 Onderwijzers Geometrische lijnen 37 Gerhardus Majella Stichting 221 Geschiedenis van de plantages enz. 89 Gewichten, metrieke 33 Gewichten, oud 33 Gewichten, soortelijke 35

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 259

Bldz. Goud-Industrie 47 Goud-industrie gedurende 1894-1906 49 Gouvernementsscholen 81 Gouvernements-Secretarie 64 Gouverneurs van Curaçao sedert 1848 29 Gouverneurs van Suriname sedert 1665 26 Grenzen van Suriname 44 Groot-Britannië 29 Groot-Chatillon 134 Groote Stadskerk 78 Groot Verzoendag 5 October 14 Gulden getal 20/1 Gymnastiek Cursus 225 Handelsvereenigingen 206 Handelmaatschappij Nederlandsche 210 Havenkantoor 70 Hemelvaart 28 Mei 9 Herleidingstafel voor een chronometer 34 Herleidingstafel voor lengtematen 34 Hervormde Gemeente 75 Hoeveelheid gevallen regen te 41 Paramaribo Hof van Justitie 65 Hypotheekkantoor 67 Immigratie 68 Immigratie-departement 68 Immigratiefonds 68 Indianen 17 Indictie (Romeinsche) 21 Inhoudsmaten metrieke 33 Inhoudsmaten oud 33 Inkomende Rechten 57 Inkomsten van Suriname 52 Inspectie van den Landbouw 72 Interpreteurs 75

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Inwijdingsfeest 12 Dec. 16 Israëlitische Gemeenten 79 Israëlitische Nieuwjaar 13 Italië 29 Jaar (Mahomedaansch) 23 Jaar (Israëlitische) 23 Januari enz. 5 Jongelingsvereeniging 73 Justitie en Politie 65 Kantongerecht te Paramaribo 65 Kerk 70 Kerktorenbouwvereeniging 235

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 260

Bldz. Kersten & Co. C. 206 Kerstmis 25 December 16 Keurmeesters v/h Beestiaal 66 Kindervereeniging 79 Knapenvereeniging 79 Koloniaal Bibliotheek 86 Koloniaal Museum 86 Koloniaal Ontvanger en Betaalmeester 67 Koloniale Postspaarbank 67 Koloniale Spoorwegen 71 Koloniale Spoorwegen, Tarieven 194 Koloniale Staten 64 Koloniale Vaartuigen 70 Koloniale Vaartuigen, Zeilaanw. enz. 179 Kolonisatie 68 Koninklijk Huis der Nederlanden 23 Koninklijk West-Indische Maildienst 202 Kraaminrichting voor onvermogenden 69 Krankzinnigengesticht 220 Kwartjesfonds 228 Landbouw- en andere Maatschappijen 210 Landbouw- en Cultuurmaatschappijen 210 Landbouw, kleine 56 Landbouwproefstation 72 Land- en zeemacht 72 Landmeters 75 Lands Begraafplaatsen 's 69 's Landsgrond Boniface 220 Lawntennis club 228 Leenbank Domburg 293 Lengtematen, metr. 32 Lengtematen, oud 33 Levensverzekeringen 217 Liefdadigheids instellingen 221

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Ligging van Suriname 44 Loofhuttenfeest 1 Oct. 14 Loodswezen 70 Luther geboren 10 Nov. 15 Luthersche Gemeente 77 Maancirkel 20 Maangestalten af Januari 5 Maanverduistering 21 Maatschappijen 206 Marowijne 158 Maten en Gewichten nog in gebruik in 33 de Nederl. W.I. Bezittingen

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 261

Bldz. Meisjes-vereeniging 79 Meteorlogische dienst 72 Meteorlogische Waarnemingen 43 Metrieke stelsel 32 Mijn-Exploratie van Gouvernementswege 72 Militair Geneeskundige Dienst 73 Militair Gerechtshof 73 Militair Hospitaal 73 Militair Tehuis 227 Ministerie van Koloniën 63 Ministers van Koloniën sedert 1848 25 Munten, Vreemd geld 39 Nederlandsche Consuls in W.I. 63 Nederlandsche Handel Maatschappij 210 Nederlandsch Israëlitische Gemeente 80 Nederlandsch Portugeesch Israëlitische 79 Gemeente Nickerie 154 Nieuwjaar 5669 (Isr.) 26 Sept. 13 Noord-Amerika 30 Noorder Stadskerk 78 Notarissen 66 Notarissen Candidaten 66 Officieele Commissies 219 Ommegaand Gerecht, Oostelijk 65 Onderwijs 68 Onderwijs Commissie 68 Onderwijzers-Vereeniging ‘Broederschap’ 226 Onthoudingsfeest 17 October 14 Ontvanger der Invoerrechten en accijns 67 Opbrengst gemiddeld van Middelen en 57 Inkomsten Opbrengst van Inkomende Rechten 57 Oppervlakte enz. van Suriname 44 Ostasiatiske Kompagni 205

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Oud-Onderofficieren Bond 228 Overzicht der Inkomsten, Uitgaven, 54 Subsidie Overzicht der Waarde van invoer 55 Overzicht van eenige munten 39 Paaschdag (Christelijke) 19 April 8 Paaschdag (Israëlietische) 16 April 8 Pakketpostdienst 169 Palmdag (Groot) 15 October 14 Palmzondag 12 April 8 Para, Beneden 124 Para, Boven 131/138 Paramaribo 60 Parket van den Procureur-Generaal 65

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 262

Bldz. Park Vaccinogène 220 Personen, die op grondjes, ter uitoefening van kleine 56 landbouw met der woon gevestigd zijn Pinksteren (christelijke) 7 Juni 10 Pinksteren (israëlietische) 5 Juni 10 Plantages en onderhoorige gronden in cultuur. Zie de districten. Plantages: Accaribo 138, Adrichem 138, Alliance 102, Andreashoop 158 Bantaskin 150, Barbara St. 134, Land van Beekenhorst 114, Beekhuizen 128, Beekvliet 102, Bethlehem 110, Belladrum 150, Bellevue 150, Belwaarde 118, Berlijn 118, Bittenzorg 134, Botany Bay 158, Boxel 140, Breukelerw. 110, Broederschap 144, Brouwerslust 118, Burnside 150. Cadrospark 150, Caledonia 144, Carolina 134, Cath. Sophia 144, Clevia 118, Clevia 126, Combe 126, Concordia 146, Constantia 102, Crappahoek 158. Dankbaarheid De 146, Dordrecht 118, Dijkveld 130. Elisabethshoop 116, Ephrainzegen 130. Eustatius St. 136. Francisburg 158, 't Fortuin 102, Frederici'sgift 146, Frederiksdorp 118, Friendship 158. Guadeloupe 118, Geertruidenberg 104, Geertruidenberg 118, Geyersvlijt 126, Goede Hoop De 146, Goede Verwachting De 130, Goede Vriendschap 118, Goed Succes 104, Guin.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Vriendschap 136. Hamilton 152, Hannover 140, Hazard 158, Herstelling De 146, Heure, A la bonne 120, Heysvliet 136, Hoop De 136, Hoop De 152, Houttuin 140, Hulp De 114. Jagtlust 118, Jalousie Land van 112, Joh. Catharina 146, Johanna Maria 152, Johannesburg 120, Johannishoop 146, John 152, Jonge Bijenkorf 104. Katwijk 120. Killenstein 120. Kwatta 126. Leasowes 152, Leeshaal 158, Leliendaal en Ellen 120, Leonsberg 126. Liberté La 136, Livorno (vestigingsplaats.) 130, 't Lot 158, Lust en Rust 120. Maagdenburg 136, Maasstroom 120, Margarethenburg 158, Margaretha'sgift 146, Mariënbosch 120, Ma Retraite 126, Mattonshoop 126, Mariënburg 120, Mary'shope 152, Meerzorg 126, Meulwijk 104, Mon Desir 104, Monitor 146, Monsort 104, Mon Souci 120. Mon Tauban 104, Montrésor 120, Morgenster 146, Morgenstond 126, Moville 158, Moy 152. Naccaraccibo 104, Nieuw Aanleg 126, Nieuw Clarenbeek 112, Land van Clarenbeek 112, Nieuwe Hoop De 112, Nieuw Levant 106, Nieuw Meerzorg 106, Nieuw Weergevonden 130, Nijd en Spijt 122, Novar 152. Onderneming 106, Onoribo 140, Onvergenoegd 106. Ornamibo 140, Ostage 112, Oude Bijenkorf 106. Ouder-

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 263

zorg 122, Overtoom 140, Patientie 106, Peperpot 136, Perseverance 154, Petrusburg B.C. 114, Petrusburg B.S. 136, Pieterszorg 122, Peu et Content 128. Poule La 146, Rainville 128, Resource La 140, Reynsdorp 106, Reynsfort 108, Rotterdam 108, Rust en Werk 122, Rustveld 114. Sans Souci 108, Sara Maria 146, Schoonoord 108, Siparibo 114, Slootwijk 108, Sommelsdijk 112, Sorgvliet 122, Spieringshoek 122, Susannasdaal 122, Susanna'shoop 142. Totness 154. Uitvlugt 128. 't Vertrouwen 122, Visserszorg 120, Vlaardingen 108, Voorburg 122, Vossenburg 114, Vredenburg 142, Vreeland 138, Vriendsbel. en Ouderzorg 122. Waterland 142, Waterloo 142, Waterwijk 108, Wederzorg 122, Weltevredenl 10. 't IJland 138. Zes Kinderen 110, Zoelen 120, Zorg en Hoop 110. Bldz. Plantages voor de bacovecultuur 160a Plantages, verlaten 161 Politie 66 Politie begrafenisfonds 226 Portugal 31 Portzegels 171 Protestanten-Vereeniging tot verpleging van lepralijders 221 Posterijen 67 Postspaarbank 67 Post-Tarief voor het Binnenland 164

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Post-Tarief voor het Buitenland 167 Postwezen 164 Postwisselverkeer, Binnenland 169 Postwisselverkeer, Nederland, enz. 170 Postwisselverkeer, Britsch-Guyana 171 Praktiseerend Geneesheeren 69 Praktizijns 66 Presidenten van de Fransche Republiek 30 Presidenten van Noord-Amerika 30 Raad van Bestuur 68 Raad van Toezicht op de Koloniale Postspaarbank 67 Reformatie 31 October 14 Reglement voor de telegraphische verb. met de lijnen 176 v/d Compagnie des cables télégrafique Roomsch Katholieke Gemeente 78 Rosakerk. St. 78 Ruimte of Lichaamsmaten 33 Rust en Vrede-Kerk 79 Saramacca, Beneden 142 Saramacca, Boven 142 Saramacca, Kleine Landbouw-vereeniging 214

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 264

Bldz. Schietvereeniging ‘Weerbaarheid’ 228 Scholen 81 Scholen, Ambachts 86 Scholen, Bewaar 83 Scholen, Bijzondere 83 Scholen, der Vrije Evangelisatie 85 Scholen, Evangelische 84 Broeder-Gemeente Scholen, Geneeskundige 75 Scholen, Roomsch Katholiek 83 Schutterij 72 Septuagesimae 16 Februari 6 Spaarvereeniging Mosterzaad 230 Springtijden (zie de maanden van af 5) Spoorwegen Koloniale 71 Spoorwegen 194 Staat aanwez, geb. en sterfgevallen in 46 de laatste 10 jaren Staat der bevolking op 31 December 44 1907 Staat der gecon. arbeiders voor de 56 goudindustrie Staat der goudindustrie 49 Staat der waag gepasseerde producten 49 Staat van de waarde van in- en 49 uitgevoerde goederen Stadsverdeeling 60 Stations per roeiboot naar Boven Surin. 58 en Sarakreek Stationsschip in Suriname 73 Sterfgevallen, Staat van 46 Straten 70 Stuiversvereeniging der Hervormde 76 Gemeente Surinaamsche Bank 206 Suriname, Beneden 124

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Suriname, Boven 130 Surinaamsche Begrooting 51 Surinaamsche Evangelisatie Vereeniging 81 Surinaamsche Handelsvennootschap 210 Surinaamsche Onderwijzersgenootschap 226 Tabel voor geometrische lijnen 37 Tafel van de veelvouden en onderdeelen 32 der Metrieke Maten en Gewichten Tarief passaggelden Cy. Générale 204 transatlantique Tarief Compagnie Générale transatl. 177 telegr. via Haitien Tarief Compagnie Générale transatl. 177 telegr. langs norm. weg Tarief Koloniale Vaartuigen Passage- en 182/5 vrachtgelden Tarief Kolon. Vaart. Passageg. 184 Param.-Guin. Vriendschap Tarief Koloniale Vaartuigen Vracht Boven 185 Suriname Tarief Koloniale Vaart. Passage 186/7 Commewijne en Cottica Tarief Koloniale Vaart. Vracht 188 Commewijne en Cottica Tarief Koloniale Vaart. Passage Beneden 189 Saramacca

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 265

Bldz. Tarief Koloniale Vaartuigen Vracht 190 Beneden Saramacca Tarief Koloniale Vaartuigen Passage 191 Zeedienst Tarief Koloniale Vaartuigen Vracht 192 Zeedienst Tarief Koninklijke West-Indisch Maildienst 202 Tarief Spoorwegen, Goederenvervoer 196 Tarief Spoorwegen, Opslagloonen 198 Tarief Spoorwegen, Passagiers- en 196 stukgoederen Tarief Spoorwegen, personenvervoer 194 Tarief Spoorwegen, speciale 195 personentreinen Tarief Spoorwegen, Telefoon 199 Tarief Spoorwegen, verhuren van bakken 195 enz. Tarief Spoorwegen, Wagenladingen 196 Tarief West India and Panama telegragh 178 Tarief West India and van Demerary 178 Tarief West India and van Demerary over 178 Havana Telegraafwezen 175 Telephoonwezen 172 Telephoonwezen - verbindingen 173 Thermometerschalen 36 Tijdperken voor 1908 21 Tijdtafel voor den dienst der Spoorwegen 200 Timmermansvereeniging 229 Toezicht op in- en uitvoer te water 67 Toezicht over de Boschnegers en 64 Indianen Toneelgezelschap ‘Thalia’ 227 Translateurs 75 Trinitatis 14 Juni 10 Troepen en Garnizoen 72 Uitgaven van Suriname 53

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Uitgevoerde landbouwproducten 50 Vaartuigen van particuliere ondernemers 194 Vaste lichamen (soortelijke gewichten) 35 Vastenzondag 1 Maart 7 Vereenigde Staten van Noord-Amerika 30 Vereenigingen 260 Vereeniging voor Ambtenaren 229 Vereeniging voor Dierenbescherming 228 Vereeniging voor den Grooten Landbouw 210 Vereeniging voor Landmeters 228 Vereeniging voor Nationale Feesten 219 Vereeniging Oost en West 229 Vereeniging voor Suriname 220 Verein der Deutschen 228 Vergunningen tot het doen van 48 onderzoek naar de aanwezigheid van delfstoffen Verjaardagen van het Koninklijk Huis 25

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 266

Bldz. Verjaardagen van Vorsten 29 Verkeersmiddelen te land en te water 70 Verkeerswezen 164 Verlaten Plantages 161 Vermoedelijke dagen van aankomst en Vertrek onzer 193 mails Vermoedelijke dagen van aankomst en vertrek van 204 Compagnie généraal transatlantique Vertrek der mails 193 Verwoesting van Jerusalem 5 Augustus 12 Vlaktematen metriekestelsel 32 Vlaktematen metriekestelsel oud 33 Vloeistoffen (soortelijke gewichten) 35 Vreugde der Wet 18 October 14 Vrije Evangelisatie 80 Vrijmetselaren 226 Vroedvrouwen 69 Wanicakerk 79 Watergetijen 20 Weeshuizen Roomsch Katholieke 221 West-Indische Comité voor wetenschappelijk 220 onderzoek Wegen 70 Wiskundig Genootschap 226 Wijkmeesters 60 Zee-, Brand- en Levensverzekeringen en Assuranties 217 Zeelandia 66 Zegelrecht (proportioneel) 233 Zegelrecht (vast) 232 Zeevaartkundig onderwijs 87 en 234 Zeilaanwijzingen, betonning en belichting der Zeegaten 179 Marowijne 179 Nickerie 187 Suriname 180 Ziekenfondsen 222

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 Zondagsletter 20/1 Zonnecirkel 20 Zonsverduisteringen 21 Zuiderstadskerk 78

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 *1

[Advertenties]

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 *2

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 *3

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 *4

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 *5

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 *6

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 *7

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 *8

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 *9

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 *10

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 *11

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 *12

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 *13

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908 *14

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1908