The First Dutch Tenso Dagen!

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

The First Dutch Tenso Dagen! We heten u van harte welkom bij de eerste Nederlandse Tenso Dagen! | Welcome to the first Dutch Tenso Dagen! Toen Tenso Network Europe voor professionele kamerkoren When Tenso Network Europe for professional chamber choirs werd opgericht, in de herfst van 2003, konden we niet dromen was founded in the autumn of 2003, we never dreamt that the dat het ambitieuze plan om ieder jaar ergens in Europa samen ambitious plan to organize a festival of contemporary choral een festival voor hedendaagse koormuziek te organiseren, zo’n music every year somewhere in Europe would turn out to be succes zou worden. En nu, zes jaar later, vinden de Tenso Dagen such a success. Now, six years later, the Tenso Dagen have come in Amsterdam plaats, en verwelkomen wij onze collega’s uit Est- to Amsterdam and we welcome our colleagues from Estonia, land, Frankrijk, Letland, en Noorwegen, om u - het publiek in het France, Latvia and Norway. Together we will present four days of Muziekgebouw aan ’t IJ en de radioluisteraars in Nederland en in choral music to you, the Muziekgebouw aan ’t IJ public and radio Europa - vier dagen koormuziek te laten horen. listeners in Nederland and Europe. We hebben onze collega’s gevraagd programma’s te maken We asked our colleagues to present programmes for a cappella met de XXste-eeuwse en hedendaagse werken voor a cap- chamber choir comprising the XXth century and contempo- pella kamerkoor die zij het belangrijkste, het invloedrijkst of het rary works that they consider the most important, the most mooist vinden - om zo tot een informele ‘canon’ te komen. En we influential or the most beautiful, in order to arrive at an informal vroegen ook aan anderen - dirigenten, presentatoren, program- ‘canon’. We also asked others – conductors, presenters, pro- mamakers, muziekkenners - welke stukken zij zouden kiezen: het grammers, music specialists – which pieces they would choose. resultaat is verzameld en zal de komende tijd nog onderwerp The lists have been collated and are sure to provide subject for van gesprek blijven. discussion for some time to come. We hebben ook amateurkoren gevraagd om hun favoriete stuk- We also asked amateur choirs to come and present their favou- ken te komen laten horen - dat heeft geleid tot vele enthousi- rite pieces - we have received many enthusiastic reactions, and aste reacties en naar wij hopen, vele mooie optredens op het we hope to hear some wonderful performances in the entrance open podium in de entreehal van het Muziekgebouw aan ’t IJ. hall of the Muziekgebouw aan ‘t IJ. We hope that this collabo- We hopen dat deze samenwerking tussen professionele koren ration between professional choirs and amateur choirs will en amateurkoren in de komende jaren een vaste plek in ons aller become a fixed item in all our diaries in future years. agenda’s zal krijgen. Lastly, we asked the Tenso choirs to sing a short psalm by Tenslotte hebben we de Tenso koren gevraagd om een korte Sweelinck, in honour of this master of Dutch Renaissance psalm van Sweelinck te zingen - als eerbetoon aan de meester polyphony. You the public can thus compare the choirs’ perfor- van de Nederlandse Renaissance-polyfonie. Zo kunt u als publiek mances of contemporary and older works, and hear just how de koren niet alleen in hedendaags, maar ook in ouder werk close new music and old music are to each other. vergelijken - en zo laten wij horen hoe nieuwe muziek en oude muziek dicht naast elkaar staan. Daniel Reuss, Cappella Amsterdam Leo Samama, Nederlands Kamerkoor 1 DE CANON VAN XXSTE-EEUWSE KOORMUZIEK / THE CANON OF XXTH CENTURY CHOIR MUSIC The concerts feature the most important compositions De concerten brengen de belangrijkste stukken uit de canon from the XXth century chamber choir music canon. All van a cappella koormuziek van de XXste eeuw. the great names - Messiaen, Schnittke, Schönberg, Alle grote componisten, zoals Messiaen, Schnittke, Schönberg, Ligeti and Pärt - are represented, along with new works Ligeti en Pärt komen aan bod, gecombineerd met nieuwe for a cappella chamber choir by composers from all composities voor a cappella kamerkoor van componisten uit over Europe. heel Europa. The programmers of Tenso Dagen Amsterdam asked De programmeurs van Tenso Dagen Amsterdam vroegen hun their colleagues to bring what they consider the best collega’s om de in hún ogen meest invloedrijke en mooiste and most influential works from the choral repertoire stukken uit het koorrepertoire van de afgelopen honderd jaar of the last hundred years to Amsterdam. This led to mee te nemen naar Amsterdam. Dat heeft geleid tot een eerste the initial establishment of a canon that experts and opzet van een canon, die in de komende weken door vele kenners amateurs will refine, expand, discuss – but hopefully not en publiek zal worden verfijnd, uitgebreid, bediscussieerd en finalize – in the coming weeks. hopelijk nog lang niet vastgelegd. See www.radio4.nl/tensodagen, where you can also listen Zie www.radio4.nl/tensodagen, waar ook geluidsfragmenten to sound clips. te horen zijn. “Only in the interaction between proven quality – the “Alleen in de wisselwerking tussen bewezen kwaliteit - het permanent – and the experiment – the new – can the new vaste - en het experiment - het nieuwe - verliest het nieuwe zijn shed its transience and the permanent its rigidity. vluchtigheid en het vaste zijn starheid. En het publiek krijgt door And the establishment of a canon allows the audience canonvorming de gelegenheid om niet alleen ervaringen op te the opportunity not only to gain experience but also to doen maar ook om ervaringen te delen.” share experience.” Thije Adams, in : Boekman 79 De canondiscussie (2009) Thije Adams, in : Boekman 79 De canondiscussie (2009) Arthur Sonnen’s lecture (*) will place the Dutch pursuit Arthur Sonnen zal in zijn lezing (*) de Nederlandse canonzucht of the canon in an international perspective, and will in internationaal perspectief plaatsen, en de vraag stellen of address the question of whether it is possible to Europese kunst-canonvorming mogelijk is. establish a European art canon. 2 (*) see p. 39 (*) zie p. 39 SWEELINCK Sweelinck - De psalmen Sweelinck – The psalms Er bestaat een hardnekkige vooroordeel dat het Nederlandse There is a stubborn preconceived notion that the Dutch muzieklandschap tussen Jan Pieterszoon Sweelinck en Alphons musical landscape between Jan Pieterszoon Sweelinck Diepenbrock uit een moeras van drie eeuwen nietszeggende and Alphons Diepenbrock consists of nothing more than muziekjes bestaat. Niets is minder waar. Maar daardoor three centuries’ worth of musical triteness. Nothing wordt er nog steeds nauwelijks enige muziek van eigen bodem is farther from the truth. But it means that almost tussen 1600 en 1900 uitgevoerd. Soms lijkt het erop dat ook no homegrown music from the period 1600 to 1900 is de muziek van meester Sweelinck zelf in de vergetelheid dreigt performed. Even worse: the music of the great Sweelink te raken. En dat terwijl de componist in eigen tijd zeer hoog himself also seems to have been forgotten, even though werd aangeslagen en met zijn synthese van Franse, Duitse, the composer was highly thought of in his day, and his Italiaanse en Spaanse technieken een belangrijke schakel vormt synthesis of French, German and Italian techniques was in de muzikale ontwikkelingen van de vocale en instrumentale an important contribution to developments in vocal and muziek vóór Bach. Dit rechtvaardigt zonder meer een plaats van instrumental music before Bach. This justifies the promi- Sweelincks muziek in deze Nederlandse editie van nent position given to Sweelinck’s music in this Dutch de Tenso Dagen. edition of the Tenso Dagen. Sweelincks oeuvre is groot en groots. Het bestaat uit Sweelinck’s oeuvre is extensive and imposing, compris- honderden composities, hoofdzakelijk voor klavier en voor koor - ing hundreds of compositions. That they are chiefly for Sweelinck bekleedde lange tijd de functie van vaste organist van clavier and choir can be attributed to Sweelinck’s long de Oude Kerk in Amsterdam. Het wijdst verspreid (want in druk standing function as permanent organist in Amster- verschenen) was zijn vocale muziek. Hoewel hij ook katholieke dam’s Oude Kerk (Old Church). His vocal music appeared verzen en gelegenheidstekstjes op muziek zette, vormen de in print, and was thus the most widely spread. Although 158 psalmen naar calvinistische berijmingen het belangrijkste he also set Catholic verses and incidental texts to music, deel van zijn output. Het zijn Franstalige zettingen voor vier it is the 158 psalms in the Calvinistic verse setting that tot acht stemmen, in te delen in onder meer klaagpsalmen, form the most important part of his output. They are bedevaartspsalmen, lofliederen en dankliederen. Elke psalm is set in French for four to eight voices, and can be divided wat zijn textuur, tekstzetting en uitbeelding van de woorden into various categories including psalms of lamentation, betreft een klein juweel, de weerslag van Sweelincks virtuositeit pilgrimage psalms, and songs of praise and thanks. Each en godsvrucht. Als eerbetoon zingen de Tenso koren daarom psalm is, in its texture, text setting and expression of één van zijn psalmen. the words, a gem reflecting Sweelinck’s virtuosity and devotion. As a tribute the Tenso choirs perform one of his short psalms. Wie meer wil weten over de psalmen kan terecht op de speciale Sweelinckpagina van Radio 4: sweelinck.radio4.nl/To learn more about the psalms, go to Radio 4’s special Sweelinck page: sweelinck.radio4.nl 3 CONCERT DONDERDAG 15 OKTOBER / CONCERT THURSDAY 15 OCTOBER / 20:15 Nederlands Kamerkoor o.l.v./cond Risto Joost Olivier Messiaen (1908-1992) Cinq rechants (1948) André Jolivet (1905-1974) Epithalame (1953) Toivo Tulev (1958) And then in Silence There with Me Be Only You (2002) J.P. Sweelinck (1562-1621) Or soit loué psalm 150 pauze/intermission Cappella Amsterdam o.l.v./cond Daniel Reuss J.P.
Recommended publications
  • Geneco in De Residentie
    GeNeCo in de Residentie Jan van Gilse (1881-1944) Het Genootschap van Nederlandse Componisten (GeNeCo) werd in 1911 opgericht op initiatief van componist Jan van Gilse. Door de oprichting van dit Genootschap werd het mogelijk de belangen van componisten te verdedigen en hun maatschappelijke positie te versterken. GeNeCo Postbus 16463 U 1001 RN Amsterdam U telefoon 020 5191839 [email protected] U www.100jaargeneco.nl Zie onze Concertagenda: Deze concerten zijn mogelijk gemaakt middels subsidie van www.100jaargeneco.nl Buma Cultuur Fonds via de Stichting GeNeCo, van het Buma Cultuur Fonds en van de Stichting Kasander via de Stichting Musica Viva (Scarbo concert) NEDERLANDSE MUZIEK IN HET GEMEENTEMUSEUM N E D ERLANDSE C O M PON I STE N 100 jaar Toekomstmuziek! Zondag 11 september 2011, aanvang 14.30 uur Dit jaar is het precies een eeuw geleden dat het Genootschap van Nederlandse Concert door 12 leden van het Scarbo Pianistencollectief en heeft als Componisten in 1911 te Amsterdam werd opgericht. Op initiatief van titel Eén eeuw Nederlandse Pianomuziek, met werken van Leo Michielsen, dirigent en componist Jan van Gilse werd het Genootschap in het leven Henriëtte Bosmans, Léon Orthel, Rudolf Escher, Willem Pijper, geroepen om de juridische, culturele en maatschappelijke positie van de Maarten Bon, Willem Frederik Bon, Alexander Hrisanide, Guus Janssen, Nederlandse componist te verbeteren. Zo stond het Genootschap aan de Louis Andriessen, Hans van Sweden, Theo Loevendie, Sylvia Maessen en Mayke Nas. wieg van de Nederlandse organisatie voor auteursrecht BUMA/Stemra, het documentatiecentrum voor Nederlandse muziek (Donemus) en het huidige Zondag 25 september 2011, aanvang 14.30 uur Fonds Podium Kunsten.
    [Show full text]
  • Amsterdams Fonds Voor De Kunst Jaarverslag
    Aotj AMSTERDAMS FONDS VOOR DE KUNST JAARVERSLAG 1987 Boekrr-nncfichli.ng Bib' o'.haek Herengrachl 415 -1017 BP Arnslerdam Tel. 243739 , —^ secretariaat Stadhuis - kamer 2331 Amstel 1 Postbus 202 1000 AE Amsterdam (060.555)352:336.665:7/8(492.621) VOORWOORD De lijnen van beleid, die in 1985 en 1986 zijn uit- gezet, werden in 1987 doorgetrokken en in dezelfde geest aangevuld met het besluit de zogenaamde stipendia - subsidies die de grootste mate van vrijheid geven - om te bouwen tot opdrachten. Dit in samenhang met een meer actieve en initiërende taak voor de adviescommissies. Dat wil zeggen dat niet alleen binnenkomende aanvragen voor beoordeling en subsidiëring in aanmerking komen, maar dat de commissies nu ook zelf ideeën kunnen genereren voor het geven van opdrachten. De eerste resultaten zijn zeer bemoedigend en geven het fonds een toenemend eigen karakter in het landschep van de kunstsubsidies in het land. De vernieuwingen sinds 1985 vertonen nu een zodanige samenhang dat voor 1988 een kleine brochure gemaakt kon worden, die een volledig inzicht geeft in bedoelingen en werkwijzen van het fonds. Met verwijzing naar dit blauwe boekje wordt de "momentopname 1987" in het hiervolgende verslag aangeboden. Tot besluit mag met dankbaarheid vastgesteld worden dat inzet en enthousiasme van alle adviescommissies verder toegenomen is, waardoor de functie van het fonds ook steeds verder tot zijn recht kan komen. Jurriaan Schrofer, voorzitter 11 april 1988 SAMENSTELLING BESTUUR Jurriaan Schrofer, voorzitter Leen Timp, vice-voorzitter Agnes Becht Dirkje Houtman leme van der Poel Sieuwert Verster Johan Vigeveno. Ruth Jansen, secretaris/penningraeester. Per 1 januari 198? is Elmer Schönberger uit het bestuur ge- treden, na een periode van lidmaatschap van vier jaren.
    [Show full text]
  • Van Adolphe Sax Tot Het Nederlands
    T O N V E R H I E L VAN ADOLPHE SAX TOT HET NEDERLANDS SAXOFOONKWARTET een beknopte geschiedenis van 120 jaar klassiek saxofoonspel in Nederland 1840 - 1969 SAX HISTORIES III The Saxophone history series: Saxophone Histories I: The saxophone in the music of Will Eisenmann (in English) Saxophone Histories II: The Saxophone music of Gordon Jacob (in English) Saxophone Histories IV: A little Story of the C Tenor saxophone (in English) Saxophone Histories V: Jean Baptiste Singelée – his life and work (in preparation) “En wie kan niet zingen en lachen, als een zachte maan haar blauwe licht over het slapende land uitzendt en een geur van palingen en haring de harsige lucht der dennennaalden is komen kruiden en het lieflijk gekweel 1 van een saxofoon den poffertjeskraam omzweven komt?” 1 Goudsche Courant, 5 augustus 1937 INLEIDING In de negentiger jaren van de vorige eeuw publiceerde ik het boek “De Saxofoon, geschiedenis en gebruik van een blaasinstrument”2. Dat boek bevatte een hoofdstuk over de ontwikkeling van het instrument in Nederland en die materie bleef intrigeren, zodat nu dit boekje voorligt over het wel en wee van het klassieke saxofoonspel in Nederland. Bewust is gekozen om deze geschiedenis te laten lopen tot de oprichting van het Nederlands saxofoonkwartet in 1969. Deze mijlpaal heeft het klassieke saxofoonspel in Nederland een dusdanige impuls gegeven, dat alleen al daarover een apart boekwerk te schrijven is. Landgraaf 2020 Ton Verhiel INHOUD Hoofdstuk 1: De negentiende eeuw Een nieuwe uitvinding wordt populair Hoofdstuk 2:
    [Show full text]
  • Inhoudsopgave
    Inhoudsopgave Inleiding Richard Taruskin - Het voordeel van zitvlees 27 Louis Andriessen - Schele Piet roept Louis Andriessen + Peter Greenaway - Webern, Morricone en een paard Louis Andriessen - Reis naar de hemel Louis Andriessen - Je begint met niks John Adams - Muziek als Campbell’s Soup De recensentenhel Michel van der Aa - Ongrijpbaar als een droom Michel van der Aa - Verschrikkelijke nachtmerries Michel van der Aa - Componeren 2.0 Michel van der Aa - Onder een fucking loep George Benjamin - Geen millenniumblues George Benjamin - De kunst van het volharden George Benjamin - Het is een lange weg geweest Harrison Birtwistle - Een geheim theater harrison Birtwistle - De dansende aarde Cornelis de Bondt - Pijn Cornelis de Bondt - ‘Kunst houdt mensen een spiegel voor’ Cornelis de Bondt - De componist is opgehehven Pierre Boulez - Tot het uiterste Pierre Boulez - Alsjeblieft geen Sjostakovitsj Pierre Boulez - Toch componeren voor alles Benjamin Britten - Ruwe bolster, enigszins blanke pit Benjamin Britten - The rape of Lucretia Benjamin Britten - De beste of de slechtste muziek John Cage - Koester de stilte Elliott Carter - Onbegrijpelijke gekte Elliott Carter - ‘Ik moet de goden niet verzoeken’ Elliott Carter - Hoe ouder, hoe beter George Crumb - ‘Ik ben een romanticus’ Jakob van Domselaer - ’t Zijn hier stomme honden Franco Donatoni - Maria Callas-stuff Tan Dun - Uit het niets Henri Dutilleux - Variaties in nachtblauw 169 Ludovico Einaudi - Afrekenen met de bullshit 172 Brian Eno - Interessant 177 Morton Feldman - Geheime wiskunde 185
    [Show full text]
  • Booklet Ig Henneman 65
    IG HENNEMAN 65 Egmond aan Zee, summer 1958 IG HENNEMAN 65 IG HENNEMAN: PERFORMING COLOUR by Mischa Andriessen 1 ‘During a F.C. Gerania gig, I came up with the idea of improvising on one long note in the intro, but in no time the drummer joined in.’ The career of viola player, composer and bandleader Ig Henneman is a never-ending succession of logical conclusions, steps that on the face of it seem quite illogical. After training at conservatory, she shifted away from classical music to play viola and keyboards in the pop band F.C. Gerania. During the eight years that this group was together, from 1976 to 1984, she increasingly felt the need for a less restrictive musical straitjacket. In 1985, the 40-year-old Henneman took the bold step of embarking upon a new career as a bandleader and composer. Over the following 25 years, experience taught her how much control is required in order to be free. Henneman spent the first few years of her new career working on the formation of the Ig Henneman Quintet, which was a fluid line-up, with herself and bass player Wilbert de Joode as the only constant. The quintet started out as an ensemble of viola, double bass, drums, guitar and trumpet, but five years later, when in Grassetto – Henneman’s CD debut as bandleader – was recorded, the line-up had become viola, double bass, drums, bass clarinet and alto saxophone. Replacing a guitarist with a bass clarinettist is a surprising move, but although that decision was to a large extent reached intuitively, as is often the case with Henneman, it was a well-considered decision that ties in closely with what seems to be essential to Henneman’s career: finding an appropriate musical idiom.
    [Show full text]
  • Vanaf 1948 Heeft De Johan Wagenaar Stichting Prijzen Uitgereikt
    PRIJZEN JOHAN WAGENAAR STICHTING Vanaf 1948 heeft de Johan Wagenaar Stichting prijzen uitgereikt. Aanvankelijk waren dit alleen compositieprijzen, maar vanaf 1958 zijn er zes verschillende categorieën ingesteld. Deze zijn overigens alleen uitgereikt, als daartoe volgens het bestuur aanleiding bestond. In 2002 heeft het bestuur besloten het aantal prijzen van zes terug te brengen tot vier, om deze met grotere regelmaat toe te kennen. Johan Wagenaar Prijs (oeuvreprijs) 2016 Martijn Padding 2012 Guus Janssen 2008 Louis Andriessen 2004 Dick Raaijmakers 1996 Robert Heppener 1983 Ton de Leeuw 1977 Rudolf Escher 1973 Léon Orthel 1967 Henk Badings 1960 Alexander Voormolen 1958 Hendrik Andriessen Kees van Baaren Prijs (compositieprijs voor orkestwerk of muziekdramatisch werk) 2015 Mayke Nas Down the Rabbit-Hole 2010 Rob Zuidam Rage d’Amours 2003 Cornelis de Bondt Bloed II 1988 Diderik Wagenaar Metrum 1983 Louis Andriessen De Tijd 1977 Reinbert de Leeuw Abschied 1973 Otto Ketting Time Machine for winds and percussion Willem Pijper Prijs (compositieprijs voor een werk met een ‘signaalfunctie’) 2017 Hugo Morales Murguía Equid 2011 Yannis Kyriakides Dreams of the blind 2006 Gijsbrecht Royé (zonder titel) uit 1995 voor slagwerksextet en piano 1997 Jan Boerman Vocalise 1988 Michael Waisvisz Archaïc Symposer 1983 Gilius van Bergeijk Over de dood en de tijd 1976 Piet Ketting Preludium, interludium en postludium per due pianoforti 1973 Robert Heppener Four songs on Poems by Ezra Pound 1966 Rudolf Escher Sonate concertante pour violoncello et piano , opus 7 1961 Robert de Roos Strijkkwartet nr. 3 1958 Guillaume Landré Strijkkwartet nr. 2 Theo Bruins Prijs De Theo Bruins Prijs is sinds 2002 een nieuwe categorie, waarin de oude prijzen voor koorwerken (Sem Dresdenprijs), voor het (doen) uitvoeren van Nederlandse muziek (Evert Cornelisprijs) en voor een publicistische werk op het gebied van de Nederlandse muziek (Norbert Loeserprijs) zijn samengevoegd.
    [Show full text]