gazetaISSN: 2080-4385 lokalna numer 5 (25) • wrzesień – październik 2012 OSIEK PIELGRZYMKA WYWIAD z SOŁTYSEM str. 9

str. 3

Józef Drzymalski PrzEjezdni GOŚCIE

str. 16-17

Historia szkoły w Bukowej str. 12-14 DNI REWITALIZACJA II

OSIEKAstr. 10 - 11

str. 4 Rok 1920 SIERPIEŃ – czas dożynek Miniony miesiąc obfitował w święta plonów. Oto relacje z dożynek powiatowych, gminnych, parafialnych i wiejskich. str. 18 str. 6 - 8 INFORMACJE numer 5 (25)

Kalendarium NAJSERDECZNIEJSZE� ŻYCZENIA Dla pani wychowawczyni

ZPing�Wang� Digital�Ilustration�by�Adobe�Illustrator� 12�Sept�2004� Magdaleny Mysłek z mężem �

Wspólnej radości i zrozumienia WYDAWCA WRZESIEŃ Gromadki dzieci i dużego mienia Miejsko-Gminny 01/09. Międzynarodowy Dzień Zaufania, cierpliwości i duuużo MIŁOŚCI Ośrodek Kultury Niech nie zabraknie i nutki zazdrości Pokoju A oprócz tego udanego życia w Osieku 01/09. Dzień Kombatanta Słodkości, czułości i razem bycia (Dzień Weterana) Siły na co dzień, męstwa i bliskości REDAKCJA I tak na koniec: jeszcze raz miłości! ul. Osiedlowa 2A 08/09. Międzynarodowy Dzień 28-221 Osiek Walki z Analfabetyzmem Z okazji ślubu życzą rodzice i uczniowie klasy tel. 15 867 12 94 Vb Publicznej Szkoły Podstawowej w Osieku 08/09. Międzynarodowy Dzień [email protected] Piśmiennictwa www.mgokosiek.pl 13/09. Dzień Kolejarza REDAKTOR 17/09. Dzień Sybiraka MIEJSKO – GMINNY NACZELNY 22/09. Europejski Dzień Bez Jacek Piwowarski Samochodu OŚRODEK KULTURY 23/09. Dożynki, Święto Plonów W OSIEKU WSPÓŁPRACA W NUMERZE: 24/09. Dzień Grzyba Ks. Stanisław Bastrzyk 24/09. Dzień Śliwki OFERUJE: Adam Burczy 27/09. Dzień Podziemnego • Zajęcia wokalne Państwa Polskiego • Zajęcia gry na instrumentach: Józef Drzymalski 29/09. Dzień Aptekarza • Pianino Janina Ferens • Gitara Tadeusz Ferens PAŹDZIERNIK • Perkusja • Bębny (djembe, kongi, bongosy) Sebastian Gębalski 01/10. Międzynarodowy Dzień • Akordeon Zofia Jarkowska Lekarza • Warsztaty teatralne 01/10. Międzynarodowy Dzień • Warsztaty dziennikarskie Maria Konat Ludzi Starszych • Warsztaty filmowe i fotograficzne Beata Król 04/10. Światowy Dzień Ochrony • Zajęcia plastyczne Biskup Mariusz Leszczyński Zwierząt • Zajęcia fitness • Zajęcia z języka angielskiego dla dzieci Paweł Łach 05/10. Światowy Dzień i młodzieży. Sylwia Mazur Nauczycieli 09/10. Światowy Dzień Poczty Wszystkich chętnych Małgorzata Pruś 09/10. Dzień Znaczka serdecznie zapraszamy Mariusz Skotarek Pocztowego Zapisy i bliższe informacje Krzysztof Sławiński 14/10. Dzień Edukacji Miejsko – Gminny Ośrodek Kultury Katarzyna Stępień Narodowej w Osieku Stowarzyszenie na Rzecz 16/10. Dzień Papieża Jana ul. Osiedlowa 2A Rozwoju Wsi Pliskowola Pawła II 28 -221 Osiek Anna Strzępek 18/10. Dzień Łącznościowca Tel. (15) 867 12 94 Edmund Wieczorek 18/10. Dzień Poczty Polskiej e-mail: [email protected] Mariusz Wyrazik 24/10. Światowy Dzień Informacji www.mgokosiek.pl Barbara Wyrzykowska 27/10. Światowy Dzień Modlitwy o Pokój SKŁAD Reklamuj się GRAFBIT 31/10. Światowy Dzień w Gazecie Lokalnej! Oszczędności Dariusz Krajewski Proponujemy zamieszczenie baneru reklamowe- go na przedostatniej stronie gazety. DRUK Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za Szczegóły w M-GOK, ul. Osiedlowa 2A, tel. (015) treść ogłoszeń i reklam zamieszczanych w ga- 867 12 94 lub e-mailowo: [email protected] Print Terminal zecie. Redakcja zastrzega sobie prawo do re- z dopiskiem „Reklama” dakcji i skracania nadesłanych tekstów.

2 Gazeta lokalna wrzesień – październik 2012 WYWIAD RODZINNA TRADYCJA Wywiad z Sebastianem Gębalskim, sołtysem wsi Lipnik, najmłodszym sołtysem w gminie Osiek.

Proszę przybliżyć mieszkańcom całej gminy swoją osobę. Witam. Mam 26 lat. Ze wsią Lipnik związany je- stem od dziecka pomimo, że wcześniej mieszkałem w Połańcu. Spędzałem tu wakacje jak również popo- Czy należy Pan do jakiegoś stowarzyszenia łudnia. Wraz z rodziną przeniosłem się tutaj na stałe sołtysów? 10 lat temu. W tym roku ukończyłem studia wyższe Obecnie nie należę, ale mam dobry kontakt z Ko- w Kielcach na Politechnice Świętokrzyskiej na kierun- łem sołtysów Gminny Połaniec i dobrze by było aby ku Elektrotechnika. Na co dzień pracuje w KiZCHS w naszej gminie, również powstało takie koło. Mogli- Siarkopol, jak również pomagam rodzicom w gospo- byśmy wspólnie wymieniać się doświadczeniami, jak darstwie Agro-eko turystycznym. również wspólnie działać na rzecz naszych sołectw.

Jakimi cechami Pana zdaniem powinien od- Jak długo jest Pan na tym stanowisku, co skło- znaczać się dobry sołtys? niło Pana żeby zostać sołtysem? Zrozumieniem, życzliwością, cierpliwością, chęcią Funkcję tą pełnię od półtora roku. Wydaje mi się, pomagania bezinteresownie innym oraz zabiega- że głównym czynnikiem jaki wpłynął na moją decyzję niem o dalszy rozwój wsi. była powódź w 2010 roku. Nie chciałbym zarzucić komukolwiek zaniedbań, ale sporo rzeczy nie było Ilu mieszkańców liczy sołectwo Lipnik i jakie do końca dogranych. Będąc przy temacie powodzi posiada walory? chciałbym przy okazji z tego miejsca podziękować za Zameldowanych obecnie jest 107 osób, aczkolwiek zaangażowanie wszystkim mieszkańcom wsi Lipnik, coraz więcej młodych osób wyjeżdża w poszukiwaniu koleżankom i kolegom, a także ludziom, którzy bezin- pracy. Jeśli chodzi o walory, to przede wszystkim cisza teresownie nam pomagali. i spokój. Niepowtarzalny śpiew słowików wiosną, szum rzeki wieczorem, siedliska dzikiego ptactwa, dużo cie- Jakie były początki pracy na stanowisku soł- kawych miejsc do wędkowania, to główne walory jakie tysa? cenią sobie turyści odwiedzający naszą wieś. Dodam, Nie było trudno. Może dlatego, że mój dziadek że obszar w między walu objęty jest programem Na- był sołtysem przez 12 lat. tura 2000. Proszę powiedzieć w kilku zdaniach na czym W 2011 roku zajął Pan II miejsce w Turnieju Soł- polega praca sołtysa? tysów Województwa Świętokrzyskiego. Na czym Do podstawowych obowiązków sołtysa należy: polegały konkurencje w tych zawodach i ilu star- - reprezentowanie sołectwa na zewnątrz, towało zawodników? - uczestniczenie w sesjach rady gminy z prawem do Przede wszystkim turniej polegał na dobrej zaba- głosu, lecz bez prawa do głosowania, wie i wymianie doświadczeń pomiędzy sołtysami. - udział w posiedzeniach komisji rady gminy, jeśli Konkurencje odbywały się zarówno indywidualnie jak rozpatrywane są sprawy sołectwa, i zespołowo. Były skoki przez płoty, zwijanie asfaltu na - realizowanie uchwał rady gminy dotyczących noc, jazda na rowerze slalomem, strzelanie z bata po sołectwa, a także umożliwienie zapoznania się jajach (kurzych), toczenie koła do wygódki oraz matu- z uchwałami rady jak najszerszemu kręgowi miesz- ra sołtysów. W pierwszym dniu udział brało około 80 kańców sołectwa, w zakresie ustalonym przez zawodników z czego w następnym dniu została wyło- radę gminy dokonywanie poboru podatku rolnego niona finałowa 12. i leśnego. >>

OSIEK 3 WYWIAD numer 5 (25)

Jak układa się współpraca sołtysa wsi z Urzę- się w Lipniku. To za jego sprawą została podtopio- dem Miasta i Gminy Osiek? na nasza wieś, jak również sąsiednie miejscowo- To bardzo dobra współpraca, pracownicy są mili ści. Problem ten rozwiązałaby również przepom- i kulturalni oraz co ważne, znają się na swojej pra- pownia, lecz pomimo wielu pism wysłanych do cy. Zawsze na czas informowany jestem o ważnych zarządcy tj. Świętokrzyskiego Zarządcy Melioracji sprawach dotyczących mojej wsi. Moim zdaniem i Gospodarki Wodnej sprawa pozostaje bez echa, przydałoby się więcej osób do pozyskiwania fundu- - ważną sprawą jest również remont i budowa czę- szy unijnych. Jeśli chodzi o współpracę z radnymi to ści drogi gminnej pomiędzy Lipnikiem a Długo- bywa różnie. łęką. Pomimo pozytywnego zaopiniowania przez >> komisje składającą się z radnych, nie zrobiono nic Różnie? Mógłby Pan powiedzieć dlaczego? w tym kierunku. (Uśmiech). Powiem tylko, że kto chociaż raz był na - brakuje nam miejsca – budynku (chociaż 2 po- sesji to wie o co chodzi. mieszczeń), w którym moglibyśmy się spotykać za- równo w celu omówienia spraw wsi jak i wspólnej Jakie są plusy i minusy bycia sołtysem wsi? integracji, a także w czasie zagrożenia powodzio- Jak na razie nie odczuwam żadnych minusów, wego, kiedy to spełniałby siedzibę sztabu kryzyso- a jeśli chodzi o plusy to cieszy mnie to, że mogę re- wego gminy i dyżurów mieszkańców. Na co dzień prezentować mieszkańców wsi na szczeblu gminnym takie miejsce służyłoby lokalnej młodzieży. i powiatowym. Jakie marzenia ma sołtys wsi Lipnik na przy- Z jakimi problemami aktualnie boryka się wieś? szłość ? Problemów jest dość dużo. Do najważniejszych na- Myślę , że jeśli wszystkie wyżej wymienione proble- leży: my zostałyby rozwiązane, to moje marzenia spełniłyby - naprawa prawego brzegu Wisły na wysokości miej- się. Wiem, że samemu będzie mi ciężko, czasy są jakie scowości Łęg, uszkodzonego podczas powodzi są. Niestety brakuje funduszy (fundusz sołecki), lecz w 2010 roku. Pod koniec ubiegłego roku została jeśli zaangażowaliby się w to radni gminni, powiatowi wyceniona inwestycja na około 1,5 miliona zło- oraz ludzie odpowiedzialni za nasze bezpieczeństwo tych przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej byłoby łatwiej i wspólnie moglibyśmy więcej zdziałać. w Krakowie. W czerwcu br. kontaktując się z jednym z pracowników RZGW otrzymałem odpowiedz, że in- Czego należy Panu życzyć w dalszej pracy westycja zrealizowana ma być z Funduszu Ochrony z ludźmi? Środowiska, a rozpoczęcie prac zależy tylko od prze- Wielu sukcesów i spełnienia marzeń…  kazania funduszy na ten cel, - kolejnym problemem jest niedrożny ciek wodny Dziękuję bardzo za udzielenie wywiadu i życzę z Mucharzewia, a którego ujście do Wisły kończy wytrwałości w dalszych działaniach. Rozmawiał Jacek Piwowarski REWITALIZACJA II Gmina Osiek uzyskała dofinansowanie z dzia- łania 6.2 „Rewitalizacja małych miast” Oś 6 „Wzmocnienie ośrodków miejskich i rewitalizacja małych miast” w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2007-2013 dla projektu “Rewitalizacja Miasta Osiek – etap II”. Inwestycja ta obejmuje zakres prac polegający na przebudowie drogi i chodników wraz z odwodnieniem, budowę placu międzyszkolnego ringiem, remont istniejących schodów terenowych wraz z miejscami parkingowymi dla samochodów wraz z budową miejsc parkingowych, zagospoda- osobowych i autobusów, oświetleniem i monitorin- rowanie skarpy przykościelnej a także zagospoda- giem, rozbudowę ulicy biegnącej do ulicy Mickie- rowanie terenów zielonych. wicza, ujęcie okresowo pojawiającego się potoku Całkowity koszt inwestycji ok. 2,5 mln zł. z czego rurami systemowymi i uporządkowanie terenu zie- środki unijne to ok.1,5 mln zł. leni wokół niego, budowa placu zabaw oraz boisk przyszkolnych (boisko do piłki nożnej z bieżnią i bo- isko wielofunkcyjne o nawierzchni poliuretanowej) wraz z odwodnieniem, oświetleniem oraz monito- … dla rozwoju Województwa Świętokrzyskiego...

4 Gazeta lokalna wrzesień – październik 2012 M-GOK

Tokajem właścicielem firmy MIRTOP. Mini- wóz został przywieziony z Płoc- „Bo żywienie ma znaczenie…” ka, gdzie mieści się siedziba firmy. W trakcie pokazu zostały zaprezen- stwie Anny i Edmunda Wieczorków. towane walory wozu usprawniające Wprowadzanie innowacji do go- pracę gospodarstwa, które specjali- spodarstw rolnych jest niezwykle zuje się w chowie bydła mięsnego. istotną kwestią ze względu na do- Anna i Edmund Wieczorkowie od stosowanie polskiego rolnictwa do dawna interesują się nowinkami wymogów Unii Europejskiej, a także technicznymi i mechanizacją go- możliwość osiągnięcia wyższych do- spodarstwa. Jest to ich wspólną chodów z gospodarstwa. Na pre- pasją, którą pragną zarażać innych zentację przybyli zainteresowani rol- poprzez takie pokazy. Po przeanali- nicy prowadzący produkcję chowu zowaniu plusów i minusów takiego bydła opasowego lub mlecznego. wozu stwierdzili, że jest on za mały Miłym zaskoczeniem dla wszystkich dla ich gospodarstwa. Być może za uczestników jak i gospodarzy była jakiś czas zostanie zorganizowany W dniu 22- maja 2012 r. w miej- obecność pracownika ODR-u Pani pokaz większego wozu paszowego, scowości Tursko Wielkie odbył się Barbary Wyrzykowskiej. Pomysł po- dostosowanego do ich potrzeb. pokaz mini- wozu paszowego JAY- kazu zrodził się podczas współpracy Tekst: Edmund Wieczorek -LOR zorganizowany w gospodar- Państwa Wieczorków z Mirosławem Foto: Anna Strzępek Ogłoszenia M-GOK

LATARNIK LATARNIK POLSKI POLSKI CYFROWEJ CYFROWEJ [email protected] [email protected] PCRSPCRS to to oddolna oddolna inicjatywa, inicjatywa, która która ma ma na na celu celu wspieranie wspieranie działań działań JesteśJesteś ciekawy ciekawy świata świata i zawszei zawsze aktualnych aktualnych informacji? informacji? Lubisz Lubisz nana rzecz rzecz podnoszenia podnoszenia kompetencji kompetencji cyfrowych cyfrowych dorosłych dorosłych Polaków Polaków z pokoleniaz pokolenia 50+ 50+ w w ich ich lokalnych lokalnych środowiskach środowiskach, realizowana, realizowana przez przez nowenowe wyzwania? wyzwania? Chcesz Chcesz mieć mieć kontakt kontakt z zrodziną rodziną i znajomymi?i znajomymi? StowarzyszenieStowarzyszenie „Miasta „Miasta w w Internecie” Internecie” i Ministerstwoi Ministerstwo Administracji Administracji PragnieszPragniesz podzielić podzielić się się swoimi swoimi pasjami? pasjami? Szukasz Szukasz nowych nowych i Cyfryzacjii Cyfryzacji inspiracjiinspiracji i wymii wymianyany doświadczeń? doświadczeń? 1010 spośród spośród 13 13 milionów milionów Polaków Polaków z generacjiz generacji 50+ 50+ nie nie korzysta korzysta z z ToTo wszystko wszystko znajdziesz znajdziesz w w INTERNECIE! INTERNECIE! Internetu!Internetu! MiejskoMiejsko – – Gminny Gminny Ośrodek Ośrodek Kultury Kultury w w Osieku Osieku organizuje organizuje warsztatywarsztaty komputerowe komputerowe dla dla dorosłych. dorosłych. Zajęcia Zajęcia prowadzone prowadzone są są WW której której części części Ty Ty się się znajdujesz znajdujesz? ?Możesz Możesz to to zmienić zmienić zgłaszając zgłaszając się się przezprzez specjalnie specjalnie przeszkolonego przeszkolonego Latarnika Latarnika Polski Polski Cyfrowej, Cyfrowej, nana szkolenie. szkolenie. któryktóry w w przystępny przystępny i całkowiciei całkowicie bezstresowy bezstresowy sposób sposób DlaczegoDlaczego Latarnicy? Latarnicy? Przyjęliśmy, Przyjęliśmy, bowiem bowiem metaforę metaforę latarni latarni wprowadziwprowadzi Cię Cię w w cyfrowy cyfrowy świat. świat. Zajęcia Zajęcia są są całkowicie całkowicie morskichmorskich i opiekującychi opiekujących się się nimi, nimi, Latarników. Latarników. Latarnia Latarnia morska morska bezpłatne.bezpłatne. Warsztaty Warsztaty będą będą prowadzone prowadzone na na terenie terenie M M-GOK,-GOK, wskazujewskazuje drogę drogę tym, tym, którzy którzy potrafią potrafią odczytywać odczytywać wysyłan wysyłane eprzez przez niąnią sygnały. sygnały. Tak Tak jak jak każdy każdy żeglarz żeglarz powinien powinien korzystać korzystać z tychz tych aleale także także w w innych innych miejscach miejscach gminy gminy Osiek. Osiek. Jeśli Jeśli chcesz chcesz poznać poznać sygnałów,sygnałów, tak tak każdy każdy Polak Polak powinien powinien potrafić potrafić korzystać korzystać z z ogromneogromne możliwości możliwości Internetu Internetu lub lub znasz znasz osoby, osoby, które które chcą chcą Internetu,Internetu, sprzętu sprzętu komputerowego, komputerowego, telefonów telefonów komórkowych komórkowych i i wejśćwejść w w cyfrowy cyfrowy świat. świat. różnychróżnych urządzeń urządzeń teleinformatycznych teleinformatycznych. . Zapraszamy!Zapraszamy! WłączWłącz się! się! Nie Nie zostań zostań w w tyle, tyle, kor korzystajzystaj z Internetu,z Internetu, WszystkichWszystkich zainteresowanych zainteresowanych prosimy prosimy o okontakt kontakt pod pod korzystajkorzystaj z życia!z życia! adresemadresem MiejskoMiejsko – – Gminny Gminny Ośrodek Ośrodek Kultury Kultury w w Osieku Osieku

Ul.Ul. Osiedlowa Osiedlowa 2a; 2a; Tel.: Tel.: 15 15 867 867 12 12 94 94 ProgramProgram Polska Polska Cyfrowa Cyfrowa Równych Równych Szans Szans jest jest finansowany finansowany w wramach ramach „Projektu „Projektu systemowegosystemowego – działania– działania na na rzecz rzecz rozwoju rozwoju szerokopasmowego szerokopasmowego dostępu dostępu do do Internetu”, Internetu”, DziałanieDziałanie 8.3 8.3 Programu Programu Innowacyjna Innowacyjna Gospodarka, Gospodarka, którego którego realiz realizatorematorem jest jest MinisterstwoMinisterstwo Administracji Administracji i Cyfryzacji. i Cyfryzacji.ProjektProjekt potrwa potrwa do do połowy połowy 2014 2014 roku. roku. AEROBIK W M-GOK W OSIEKU! [email protected]@wp.pl Jeżeli jesteś zainteresowany utrzymaniem dobrej sylwetki, pomoże Ci w tym Warsztaty komputerowe rekreacyjna forma aerobiku prowadzone będą od podstaw, wykonywana w rytm muzyki. nie wymagany jest uprzedni kontakt z komputerem - wystarczy, że zdecydujesz się przyjść do nas!

M-GOK w Osieku rozpoczął zapi sy! Zapisy w M-GOK w Osieku Wiek od 30 lat. już trwają! Serdecznie zapraszamy. Serdecznie zapraszamy! Kontakt: 15-867-12-94 Kontakt:15-867-12-9

OSIEK 5 DOŻYNKI numer 5 (25) WIENIEC Z GMINY OSIEK W ŚCISŁEJ CZOŁÓWCE

26 – 27 sierpnia mieszkańcy powiatu staszow - skiego świętowali „Dzień Chleba” w Staszowie. Uroczystość ta była jednocześnie powiatowym świętem plonów, podczas których wybierano najpiękniejszy wieniec z naszego terenu. Drugie miejsce w tym konkursie zajął wieniec z gminy Osiek reprezentowany przez Tursko Wielkie.

czasie 6-8 osób, w zabudowaniach gospodarskich soł- tyski wsi wiło, wiązało i wybierało najdorodniejsze kłosy zbóż. Praca podzielona była na kilka zespołów i etapów. Jeszcze dzień przed Dożynkami Gminnymi w Osieku trwały ostatnie prace nad wieńcem. Wytężona praca wielu osób, nieprzespane noce i za- angażowanie różnych ludzi (nie tylko mieszkańców wsi) opłacało się. Wieniec dożynkowy z Turska Wielkiego zwyciężył w Dożynkach Gminnych w Osieku oraz zajął drugie miejsce w Dożynkach Powiatowych. Nasz wie- niec wyprzedził w konkurencji reprezentantów gminy Staszów, Oleśnica, Łubnice i Bogoria. Lepsza okazała się tylko gmina Połaniec. Brakowało bardzo niewiele, aby wieniec z naszej gminy reprezentował region staszowski w Dożynkach Wojewódzkich. Twórcy wieńca pragną gorąco podziękować wszyst- kim mieszkańcom wsi, instytucjom i przyjaciołom, którzy Jak powstaje zwycięski wieniec? Ile potrzeba na to zaangażowali się w powstanie wieńca. Bez ich pomocy czasu i materiału? Ile osób bierze udział w tym działa- począwszy od zbierania i przynoszenia zboża, zbudowa- niu? O to wszystko zapytaliśmy twórców wieńca dożyn- nia rusztowania, wicia, transportu i zaplecza logistycz- kowego z Turska Wielkiego. nego, ten sukces nie byłby możliwy. Twórcy raz jeszcze O tym, aby wieniec był okazały i zbudowany z wielu dziękują i obiecują, że już za rok powalczą o zwycięstwo zbóż, kwiatów i ziół, trzeba myśleć już w czerwcu. Wtedy w Dożynkach Wojewódzkich. to mieszkańcy Turska zaczynali zbierać pierwsze zbo- Z Marią Konat i Sylwią Mazur rozmawiał Jacek Piwowarski. ża na wieniec. W tym czasie kilku tutejszych mężczyzn Zdjęcia: Barbara Wyrzykowska opracowało i wykonało rusztowanie, na którym wito ze- brane zboża. Rusztowanie powstało z drutu o średnicy 6 mm i długości około 12 metrów. Drut wymagał pocię- cia, nadania mu odpowiednich kształtów i zespawania poszczególnych części. Wieniec ma kształt korony i swą formą zbliżony jest do tradycyjnych wieńców dożynko- wych. Taki też był zamysł twórców, aby całość jak naj- bardziej nawiązywała do dawnej tradycji. Wielkim zaangażowaniem w wszelkich pracach, a przede wszystkim w zbieraniu zbóż wykazali się mieszkańcy Turska Wielkiego. Każde domostwo we wsi dostało informację od sołtyski, iż będzie wity wieniec dożynkowy i mile widziana jest każda pomoc. Mieszkań- cy odpowiedzieli na odzew przynosząc zebrane zboża, zioła i kwiaty. Oferowali też swoją pomoc w samym wi- ciu. Proces ten rozpoczął się od połowy lipca i niemal- że każdego dnia godzinach od 17.00 do 22.00. W tym

6 Gazeta lokalna SPORTwrzesień – październik 2012 DOŻYNKI

DOŻYNKI PARAFIALNE W dniu 26 sierpnia 2012 r. w kościele pw. Nawiedze- nia NMP w Niekrasowie odbyły się dożynki parafialne. Mszy św. dziękczynnej za zebrane plony przewodni- czył ks. kan. Stanisław Bastrzyk – proboszcz parafii pw. Nawiedzenia NMP w Niekrasowie. We mszy świętej uczestniczył także ks. prof. Sławomir Chrost. Podczas uroczystości dożynkowych poświęcone zo- stały wieńce z miejscowości: Ossala, Niekrasów, Trzcian- ka i Trzcianka Kolonia. Po mszy św. odbyły się występy artystyczne dzieci pod kierownictwem nauczycieli: pani Beaty Domagały i pani Doroty Pszczoły. Starostami tegorocznego święta plonów była pani Anna Żyła i pan Andrzej Żyła z miejscowości Tursko Wielkie. Na placu przykościelnym zorganizowana została wy- stawa produktów rolnych, narzędzi rolniczych

i sprzętów gospodarstwa domowego przez panią Ja- dwigę Bień. Nie zabrakło również orkiestry z okolicznych miejscowości, która uświetniła uroczy- stość. Dożynki parafialne mają charakter cykliczny i od- bywają się dzięki staraniom księdza proboszcza, para- fian i obecnych w parafii gości, każdego roku. Tekst: Zofia Jarkowska Zdjęcia: Mariusz Wyrazik

OSIEK 7 DOŻYNKI numer 5 (25)

PLISKOWOLA – DOŻYNKI 2012

Dożynki zwane Świętem Plonów praktykowano już od Pliskowoli. Mieli w nich wziąć udział starsi, młodzież i dzie- dawna, a ich celem było dziękczynienie za zbiory i proś- ci. Niestety ze względu na złe warunki pogodowe odbył ba o jeszcze lepsze plony w przyszłym roku. Mieszkańcy się tylko jeden konkurs – wybór „Baby i Chłopa Wsi”. Pliskowoli postanowili kontynuować tą tradycję i w tym Konkurs ten dostarczył wielu emocji, gdyż jego uczest- roku po raz kolejny zostały zorganizowane uroczysto- niczy musieli wykazać się niezwykłymi umiejętnościami. ści dożynkowe. Organizatorem było Stowarzyszenie na Konkurencją dla kobiet było obieranie ziemniaków na Rzecz Rozwoju Wsi Pliskowola oraz Ochotnicza Straż czas i rzucanie jajkiem do patelni z dość dużej odległo- Pożarna. W dniu 26 sierpnia 2012r. na Mszy św. w miej- ści. Natomiast zadanie dla mężczyzn polegało na cięciu scowym kościele, został poświęcony wieniec dożynkowy, drewna piłką ręczną na czas i piciu piwa przez smoczek. przygotowany przez mieszkańców wsi pod kierunkiem Zwycięzcami w tym konkursie zostali: pani Urszula Żyła pani Marianny Dąchór. Dalsza część uroczystości od- (Baba Wsi), pan Sebastian Wieczorek (Chłop Wsi). była się w budynku OSP, a otworzyło ją uroczyste przeka- Kolejnym punktem programu była biesiada dla całej zanie chleba przez starostów dożynkowych – p. Janinę społeczności lokalnej, na której można było skosztować Włudyka i p. Zygmunta Włudykę na ręce gospodarza przysmaków przygotowanych przez członków Stowarzy- gminy - burmistrza Włodzimierza Wawrzkiewicza. szenia pod kierunkiem pani Balbiny Reczko. Potrawy Tradycyjne przekazanie chleba to najważniejszy ele- serwowane były na szwedzkim i wiejskim stole, wśród ment dożynek. Jest symbolem uznania dla trudu rolni- nich znalazły się typowe dla naszego regionu dania ków, jak również symbolicznym gestem pokoju między gorące, przekąski, wędliny, pieczywa i ciasta. Zwieńcze- wszystkimi zgromadzonymi. niem biesiady dożynkowej była trwająca do późnych go- Następnie sołtys Pliskowoli p. Zygmunt Włudyka dzin nocnych zabawa taneczna przy dźwiękach zespołu w imieniu organizatorów gorąco powitał wszystkich „The Pearl”. zaproszonych gości. Swoją obecnością zaszczycili nas To właśnie tego typu imprezy integrują społeczność między innymi przedstawiciele władz lokalnych i samo- lokalną. Mamy nadzieję, że z biegiem czasu będzie przy- rządowych, wśród których należy wymienić: burmistrza bywać osób, które zechcą się angażować w życie społecz- Miasta i Gminy Osiek – p. Włodzimierza Wawrzkiewi- ne naszej miejscowości, a podobne biesiady będą orga- cza, starostę staszowskiego – p. Andrzeja Kruzla, wi- nizowane w kolejnych latach. Stowarzyszenie na Rzecz cestarostę – p. Michała Skotnickiego, przewodniczą- Rozwoju Wsi Pliskowola i Ochotnicza Straż Pożarna w Pli- cego Rady Miasta i Gminy Osiek p. Wiesława Kopcia, skowoli serdecznie dziękują wszystkim, którzy włączyli się radnych powiatowych p. Lucynę Kozoduj, p. Marka w przygotowanie cieszącej się tak dużym zainteresowa- niem imprezy. Szczególnie podziękowania kierujemy do Chylę i p. Wacława Słodkowskiego. sponsorów za okazaną bezinteresowną pomoc finanso- Kolejna część imprezy plenerowej została przeznaczo- wą, niezbędną w organizacji dożynek 2012. na na konkursy, które prowadził Zbigniew Wiącek. Roz- Dziękujemy i zapraszamy za rok. grywki przygotowano z myślą o wszystkich mieszkańcach Organizatorzy

8 Gazeta lokalna wrzesień – październik 2012 PIELGRZYMKA

IV Puławska Pielgrzymka Rowerowa w Osieku Dnia 1 lipca 2012r., w niedzielę Zostały one odczytane przed Jasno- po Mszy Świętej o godzinie 7.00, górska Królową. z parafii p.w. Świętej Rodziny wy- Pielgrzymi dojechali do Często- ruszyła IV Puławska Pielgrzymka chowy w środę 4 lipca i spędzili tam Rowerowa na Jasną Górę pod pa- cały kolejny dzień, modląc się i zwie- tronatem Prezydenta miasta Puła- dzając najznamienitsze miejsca tego wy – Janusza Grobla oraz księdza miasta. Powrócili do Puław 8 lipca dziekana Piotra Treli. w godzinach popołudniowych, gdzie Myśl przewodnia tegorocznej w parafii Świętej Rodziny powitani pielgrzymki brzmi: „W Domu Matki zostali przez księdza proboszcza. doświadczysz zbawiającej miłości 7 lipca pielgrzymi zatrzymali się Jezusa”. w drodze powrotnej w Osieku, gdzie grzymów zostały zapisane w plikach Grupa pątników liczyła 46 osób, atrakcją postoju była kąpiel w stru- radiowych, które będą umieszczone w tym 42 jadące na rowerach oraz gach wody tryskającej z fontanny. na szczycie wieży na Świętym Krzy- 4 osoby z obsługi. Pielgrzymi wieź- Inną niespodzianką była możliwość żu i odtworzone za sto lat. li ze sobą „Księgę intencji”, w którą wzięcia udziału w akcji „kapsuła Szczegółowe relacje oraz zdjęcia mieszkańcy Puław wpisywali swoje czasu”, zorganizowanej przez Radio dostępne są na stronie: www.pulaw- prośby, błagania płynące z serca. Kielce. Wypowiedzi naszych piel- skie-pielgrzymki-rowerowe.pl „Mój Kościół - mój dom” - XXX Piesza Pielgrzymka Diece- zji Zamojsko -Lubaczowskiej Pod takim hasłem ruszyła XXX Pie- sza Pielgrzymka Diecezji Zamoj- sko –Lubaczowskiej, która 7 sierp- nia gościła w gmina Osiek.

To już trzydzieści lat jak miesz- kańcy naszego regionu przyjmują pod swój dach strudzonych pielgrzy- mów. I tym razem nie zawiedli dając Słowo Administratora Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej schronienie kilkuset pątnikom, któ- do Pielgrzymów wędrujących na Jasną Górę, rzy przez 13 dni mają do pokonania 2-14 sierpnia 2012 r. 360 kilometrów. Pielgrzymi zawsze miło wspominają pobyt na naszym Drodzy Pielgrzymi i Czciciele Mat- Niech więc pielgrzymowanie na terenie, gdzie spotykają się z ser- ki Boskiej Częstochowskiej - Królowej Jasną Górę pomoże Wam przeżywać decznym przyjęciem i każdego roku Polski! codzienność jako wędrówkę i odkrywać mogą liczyć na ludzką dobroć. Pielgrzymować - to mieć określony Jezusa - najlepszego i najpewniejszego Pielgrzymka jest nie tylko dotar- kierunek i iść do konkretnego celu. Tym Towarzysza drogi. Bądźcie Jego wier- ciem do Jasnogórskiego Sanktu- Waszym kierunkiem i celem jest Jasna nymi świadkami zawsze, także w czasie Góra, gdzie króluje Maryja - Matka Je- pięknej, ale niełatwej drogi na Jasną arium, ale jest też przeżywaniem zusa i nasza. Górę - do Domu naszej Matki i Królowej. rekolekcji w drodze prowadzących Zwyczaj pielgrzymowania należy Niech Wasze pielgrzymowanie, do wewnętrznej przemiany. W cza- do najstarszych praktyk religijnych pod hasłem: „Mój Kościół - mój Dom”, sie każdego dnia odbywają się msze ludzkości. Dla chrześcijan celem piel- będzie dla Was także wyjątkową oka- święte, modlitwy i rozmyślania. Mło- grzymek są zawsze miejsca związa- zją do rozważenia prawdy o eschato- dzież gra na instrumentach i śpiewa ne z wydarzeniami biblijnymi, groby logicznym wymiarze życia, o wędrowa- chwaląc Pana. Pielgrzymka to czas męczenników i wielkich świętych oraz niu przez tę ziemię do Domu Ojca. łaski i spotkań z Bogiem we wspól- sanktuaria maryjne. W drodze do Częstochowy korzy- nocie z braćmi i siostrami. Pomocą Pielgrzymka - to doskonale reko- stajcie z obfitości stołu słowa Bożego lekcje w drodze, niezwykła okazja do i Eucharystii. w tym były konferencje, rozmy- modlitwy, pogłębienia wiary i wiedzy Wstawiennictwu Matki Odkupicie- ślania, Eucharystia oraz rozmowy religijnej oraz dobra szkoła świadec- la polecajcie również naszego nowego z drugim człowiekiem. Pielgrzymka twa chrześcijańskiego. Pasterza - Biskupa Mariana, który łą- była okazją do podziękowania Panu Pielgrzymka ma też charakter po- czy się z Wami modlitwą i sercem. Bogu za 30 lat Pielgrzymki i za 20 lat kutny, wynagradzający i dziękczynny. Wychwalajcie Boga Waszym modli- Diecezji Zamojsko -Lubaczowskiej. Daje również uczniom Jezusa wyjątko- tewnym pielgrzymowaniem, aby jego Idea pielgrzymowania pięknie zo- wą sposobność do świadectwa wiary, owocem było pogłębione trwanie z Ma- stała ujęta przez biskupa Mariusza co jest szczególnie ważne w perspek- ryją przy Chrystusie i Jego Kościele. Leszczyńskiego w liście do pielgrzy- tywie Roku Wiary. Z serca Wam błogosławię! Biskup Mariusz Leszczyński mów.

OSIEK 9 DNI OSIEKA numer 5 (25)

Dni Osieka 2012 nieodłącznym elementem osieckiego krajobrazu

Co roku „Dni Osieka” ściągają tłumy gości, któ- rzy wiedzą, że na tej imprezie dobra zabawa jest gwarantowana. W programach artystycznych przygotowanych przez naszych doświadczonych konferansjerów i animatorów, pełnych muzyki, tańca, ciekawych gier i emocjonujących konkursów każdy znalazł coś dla siebie. Nie zabrakło zespołów muzycznych działających przy M-GOK w Osieku „Marshmal- low” oraz „No Name”, a gwiazdą sobotniego wie- czoru był Tomasz Niecik, osoba, która wzbudza kontrowersje wśród wielu odbiorców polskiej mu- zyki tanecznej. Młodsza część widowni tłumnie przyszła na jego występ i z entuzjazmem bawiła się przy rytmach disco-polo.

Niedziela również obfitowała w niespodzianki, tobą tyle lat” czy „Nie było ciebie tyle lat” - pobiły re- a rozpoczęła się zawodami wędkarskimi Koła Węd- kordy popularności. karskiego nr.52 o Puchar Burmistrza Miasta i Gminy Gwiazdą wieczoru był zespół RH Plus który wyko- Osiek. nuje muzykę będąca połączeniem rocka i popu. RH Kolejnym punktem był mecz piłki nożnej szkół podsta- Plus zadebiutowali 10 lat temu, ale prawdziwą po- wowych gminy Osiek, a finałem zawodów i rozgrywek pularność zapewnił im przebój „Po Prostu Miłość”. piłkarskich było wręczenie pucharów oraz dyplomów. Zespół znany jest również z utworów „Szarość”” „Na- Najmłodszych uczestników festynu bawili artyści dzieja” „Światło”. Grupa koncertuje na największych z agencji „Patigo” z Kielc. polskich festiwalach muzycznych. U nas w Osieku cie- O godz.19.30 wystąpiła Krystyna Giżowska pio- szyła się dużym powodzeniem, repertuar był bogaty, senkarka najwyższego formatu, znana z muzykalno- a kontakt z publicznością na najwyższym poziomie. ści połączonej z naturalnością w śpiewaniu i porusza- Festyn pokazał jak można świetnie wspólnie się nie się na scenie. bawić! Repertuar jej piosenek jest bardzo różnorodny. Tekst: Beata Król Niektóre z nich - jak „Złote obrączki”, „Przeżyłam z Zdjęcia: Paweł Łach

10 Gazeta lokalna wrzesień – październik 2012 DNI OSIEKA

WECHIKUŁ CZASU W OSIEKU Wydarzenia podczas Dni Osieka przyciągnęły Radio Kielce, które z okazji 60 lat istnienia stwo- rzyło ciekawą inicjatywę. Kapsuła Czasu (bo o niej tu mowa) w czasie wakacji odwiedziła 60 miejsc, w każdym z nich mieszkańcy mogli nagrać swoje wypowiedzi, które zarejestrowane na specjalnym nośniku zostaną zamknięte w pojemniku i zamuro- wane na Świętym Krzyżu na sto lat. Kapsuła Czasu towarzyszyła ważnym wydarzeniom odbywającym się w regionie. Niewątpliwie takim wydarzeniem dla naszego regionu były Dni Osieka. Mieszkańcy miasta i oko- lic mogli nagrać swój głos, aby za sto lat mógł ich ktoś posłuchać. Tego dnia przewinęło się dużo go- ści, którzy na falach Radio Kielce rozsławiali osiecką ziemię. Nauczyciel historii z miejscowego zespołu szkół Mariusz Skotarek bardzo barwnie przybliżył słuchaczom dzieje miasteczka, które ze względu na drewnianą zabudowę w przeszłości bardzo często było nawiedzane przez pożary, Stanisława Rusek, Agnieszka Kasprzyk i Anna Bojarska – wicedyrektor- ki Zespołu Szkół w Osieku pochwaliły się osiągnię- ciami swoich podopiecznych z podstawówki, gim- nazjum i szkół ponadgimnazjalnych, a Magdalena Marynowska, Beata Król i Jacek Piwowarski z Miej- sko-Gminnego Ośrodka Kultury zaprezentowały ofertę placówki. Ostatni rozmówca opowiadał tak- że o pracy Latarnika Polski Cyfrowej i upowszechnia- niu cyfrowej wiedzy wśród dorosłych mieszkańców regionu.

OSIEK 11 BUKOWA numer 5 (25)

ROZPOCZĘCIE ROKU SZKOLNEGO 2012/2013

3 września dla wielu bardzo młodych mieszkańców naszej gminy był dniem wyjątkowym. Był to dzień kiedy pierwszy raz ruszyli do szkoły. W naszej gminie uczy się ponad tysiąc uczniów, dla większości z nich szkoła jest rutyną, a wakacje przerwą między klasami. Niektórzy (szczególnie ci młodsi) czekają z wytę- sknieniem pierwszych dni września, natomiast inni uczniowie, wręcz przeciwnie, dość niechętnie wstają rano, by ruszyć szkolną ścieżką w kolejny rok. Rok szkolny 2012/2013 jest wyjątkowy także ze względu, iż z sieci szkół w gminie Osiek znika jedna szkoła, Publiczna Szkoła Podstawowa w Bukowej. Warto w tym miejscu przytoczyć historię tej placówki.

a pracują w niej p. Józefa Jońca,­ p. Zofia Mazgaj i p. Zygmunt Krzemiń- Historia szkoły w Bukowej ski. W 1954 r. p. Tarnowski organi- zuje klasę VI, a w 1955 r. klasę VII, Szkolnictwo na Ziemiach Polskich ry, mapy. Mimo zakazu nauczyciele tworząc w ten sposób pełną szkołę pod zaborami było zaniedbane - za- w miarę możliwości uczą potajemnie siedmioklasową. borcom chodziło o to, żeby naród tych przedmiotów w pełnym zakre- W latach 1956 - 1959 kierowni- polski był nieświadomy, ciemny, ła- sie, co groziło im śmiercią. Na tere­ kiem szkoły jest p. Stanisław Rak, twy do rządzenia. Szczególnie uwi- nie Wiązownicy prowadzone jest a do pracy dojeżdża przez pewien doczniło się to w zaborze rosyjskim, tajne nauczanie w zakresie szkoły czas p. Habzda (pracują także gdzie znajdowała się także Bukowa. średniej przez uzdolnionego profe- w/w nauczyciele). W nielicznych miejscowościach sora p. Bolesława Piotrowskiego, na W roku szkolnym 1959/60 kieruje istniały wówczas szkoły ( Osiek, Su- które uczęszczają również niektórzy szkołą p. Czesław Sierant. lisławice ), ale w większości­ wsi nie uczniowie z Bukowej. Od 1960 r. w obsadzie kadrowej było szkół, taką wsią była Bukowa. W 1944 r. w czasie działań wojen- szkoły następują zasadnicze zmiany, Mieszkańcy Bukowej wykazywali nych zostaje spalony budynek szkoły kierownikiem zostaje Tadeusz Ferens, duże zrozumienie­ i potrzeby kształce- p. Stawiarza, dzieci uczą się w wy- a nauczycielami są: Janina Ferens, nia; na początku dwudziestego wie- najętych izbach, m. in. u p. Nowaka, Stanisław Słomka i Maria Kapek; ku posyłali swoje dzieci na prywatną­ Wieczorka, Kuta, Kopcia, Tomczaka. a w następnych latach: Marta Ma- naukę, prowadzoną za pisemnym W 1946 r. powstaje w Bukowej klasa ciąg, Maria Słomka, Danuta Bąk, Re- pozwoleniem Władz Oświatowych V, a dzieci z klas VI i VII uczęszczają gina Bednarczyk, Zdzisława Rębacz, w Koprzywnicy we własnym­ domu do Wiązownicy Kol. Państwo Roż- Daniela Pławska, Stanisław Kozioł. przez Władysławę Ferens, ale tylko kowie dużo wysiłku włożyli w orga- Począwszy od 1945 r. mieszkańcy w okresie zimowym. Niektóre dzieci nizowanie kursów dla analfabetów całego obwodu szkolnego Bukowa dochodziły do szkół w Sulisławicach, - dziesiątki mieszkańców Bukowej oraz nauczyciele czynią­ starania Osieku i Wiązownicy Kolonii (w miarę opanowało sztukę czytania i pisania o budowę szkoły. Zostaje wybrany powstawania szkół w wymienionych­ oraz podstawy arytmetyki. Społeczny Komitet Budowy Szkoły miejscowościach). W 1953 r. p. Józef Rożek obej- pod przewodnictwem­ Stefana Ko- Po odzyskaniu niepodległości po- muje funkcję inspektora w Wydziale mendy, a następnie Antoniego Wie- wstaje więcej szkół, m. in. W 1920 r. Oświaty w Sandomierzu.­ czorka. Przez cały czas gromadzone powstaje w Bukowej jednoklasowa, W latach 1953 - 1956 kieruje są materiały na budowę, zbierane a następnie czteroklasowa szkoła szkołą p. Mieczysław Tarnowski fundusze, spisywane deklaracje prac podstawowa w domu prywatnym p. Stawiarza Antoniego, a następnie w budynku specjalnie pobudowanym przez w/w na cele szkolne. W szkole tej uczą kolejno nauczy- ciele: Wojtas, Szostak, Rząsa, Janas, a w latach 1928 -1934 pracuje tu p. Jadwiga Smalcowa. W latach 1934 - 1936 kierownikiem szkoły jest p. Józef Stępniewski, który pracuje tu wraz z żoną Julią. W 1936 r. kierow- nikiem szkoły w Bukowej zostaje p. Józef Rożek, który z małżonką Bro- nisławą, (z domu Młodzińska) pra- cuje tu przez okres wojny do 1953 r. W tym czasie dzieci z Bukowej uzu- pełniają wykształcenie w klasach 5 - 6 w Wiązow­nicy Kolonii bądź w Suli- sławicach w szkole siedmioklasowej. W okresie wojny Niemcy zakazują nauczania niektórych przedmiotów Klasa VIII (historia, geografia), a inne ograni- - rok szkolny czają (j. polski), niszczą księgozbio- 1969-1970

12 Gazeta lokalna wrzesień – październik 2012 BUKOWA

pomocniczych, starania o plac pod wa się tu spotkania międzyszkolne, W 1999 r. powstają gimnazja, budowę. Konieczne bowiem jest ze- a jedyny w okolicy telewizor ściąga uczniowie po ukończeniu klasy VI branie 30% wartości inwestycji, do- w zimowe wieczory tłumy widzów. w Bukowej dojeżdżają do gimnazjum piero wtedy władze administracyjne­ Kierownik Wojewódzkiego Wydzia- w Osieku, a niektórzy do Sulisławic. przystąpią do budowy. Sprawa roz- łu Kultury w Kielcach pan Hen- W 2000 r. p. mgr Marta Maciąg poczęcia budowy rozbija się o brak ryk Smalc organizuje tu spo­tkanie po długoletniej pracy w szkole w Bu- odpowiedniego placu pod budowę. z mieszkańcami i młodzieżą, urozma- kowej odeszła na emeryturę i od Ostatecznie dochodzi do budowy icone występem doborowej orkiestry, tego czasu funkcję dyrektora szkoły szkoły dopiero w 1962 r. na placu pań- a szkołę obdarowuje­ magnetofonem pełni p. Lidia Chwała, zaś czynnymi stwa Młodzińskich. Przez okres trwa- - również pierwszym w okolicy. nauczycielami są: p. Alicja Pławska, nia budowy większość mieszkańców Od września 1966 r. powstają 8 p. Anna Kos, p. Dorota Potalska, p. wsi i wszyscy nauczyciele oraz sołtys klasowe szkoły podstawowe; w Buko- Wiesław Lalek, p. Anna Pałacka i p. Józef Bednarczyk wykazywali duże wej jest miejsce na pomieszczenie­ do- Urszula Jońca. zaangażowanie: pomogli społecznie datkowej klasy. Znajduje się tu rów- Katechezy wśród młodzieży szkol- w pracach niefachowych, zbierali­ nież lokum na przedszkole wiejskie, nej w Bukowej prowadzili księża: Bo- zadeklarowane składki, przygotowy- w którym nauczycielką jest p. Anna gumił Orłowski, Marian Magdziak, wali posiłki dla pracowników przy Nowak, a w następnych latach p. Stefan Szczygieł, Stanisław Iwan- budowie studni szkolnej. Studnia, Alicja Dyl, Joanna Grudzień, Halina czenko, Marian Więckowski, Józef ogrodzenie i zagospodarowanie pla- Mazur, Lucyna Skoczewska i obecnie Zawadzki, Wiesław Zawada, Lesław cu zostały wykonane społecznie przy p. Urszula Skoczewska. Sekulski, Jerzy Rybusiński, Stanisław dużym udziale młodzieży szkolnej. W 1973 r. następna reorganizacja Kurpiński. W 1963 r. budowa została zakoń- - powstaje szkoła zbiorcza z siedzibą W szkole w Bukowej pracowali też czona, powstał nowoczesny obiekt w Wiązownicy Kolonii pod dyrekcją liczni pracownicy obsługi, najdłużej szkolny wyposażony w nowy sprzęt p. Zdzisława Kwietnia, a następnie pracowała p. Władysława Żyła, któ- i potrzebne pomoce naukowe, po- Tadeusza Ferensa. W Bukowej zosta- ra odznaczała się dużą obowiązko- siadający trzy komplety mieszkań je filia tej szkoły z klasami I - IV. Od- wością. dla nauczycieli. Dzieci rozpoczęły bywa się „ruch wahadłowy” uczniów: Mieszkańcy Bukowej od dawna wreszcie naukę w dobrych warun- z Bukowej do Wiązownicy­ dowożeni byli żądni wiedzy, już w okresie mię- kach z możliwością korzystania są uczniowie klas V - VIII, a z Wiązow- dzywojennym wielu zdobyło wykształ- z nowoczesnych­ pomocy naukowych nicy do Bukowej uczniowie z klas I - IV. cenie średnie i wyższe, m.in. Józef Kos, pod kierunkiem dobrze przygotowa- Administratorem filii w Bukowej jest Młodzińscy - Jan i Bronisława, Stępień nych i odpowiedzialnych nauczy­cieli. p. Marta Maciąg. Czesław, Kut Genowefa z domu Stę- Uczniowie uzyskują dobre wyniki na- Szkoły zbiorcze nie zdają egzami- pień, Stawiarz Jan, Lipiec Jan. uczania, biorą udział w konkursach nu, głównie ze względu na złe warun- Wielu z wymienionych nauczycieli przedmiotowych na szczeblu powia- ki lokalowe i trudności­ z dowozem już nie żyje, ich wspaniałe zasługi na- tu i województwa, zajmują czołowe dzieci. W 1979 r. zostają przywró- leży uczcić chwilą ciszy - są to: Woj- lokaty. Absolwenci bez problemów cone szkoły 8 klasowe w dawnych tas, Szostak, Rząsa, Janas, Jadwiga zdają egzaminy­ i kontynuują naukę miejscowo­ściach. Smalcowa, Julia i Józef Stępniowscy, w szkołach ponadpodstawowych. W Bukowej dyrektorem szkoły Bronisława i Józef Rożkowie, Józefa W czasie kompleksowej wizyta- zostaje p. mgr Marta Maciąg, a na- Jońca, Stanisław Rak, Habzda, Cze- cji przeprowadzonej przez bardzo uczyciele często zmieniają się i uczyli sław Sierant. wymagającego wizytatora z Kurato- tu kolejno: p. Daniela Pławska, p. Re- Nie żyją również księża: ks. S. rium z Kielc w styczniu 1971 r. szkoła gina Bednarczyk, p. Grażyna Bąk, p. Iwanczenko, J. Zawadzki, jak również uzyskuje bardzo dobrą ocenę za ca- Janina Hopek, p. Małgorzata Zając, woźna W. Żyła. łokształt pracy dydaktyczno - wycho- p. Wioletta Komar, p. Laura Smalera, Historia szkoły w Bukowej opraco- wawczej i administracyjnej. p. Włodzimierz Wawrzkiewicz, p. Kry- wana przez Tadeusza Ferensa i wy- Szkoła w Bukowej staje się ośrod- styna Gawłowicz, p. Lidia Kamińska, głoszona podczas Spotkania Pokoleń kiem życia kulturalnego wsi; odby- p. Małgorzata Sucharzewska. w Bukowej 22 czerwca 2002 r. Życie i praca pedagogiczna Tadeusza Ferensa Tadeusz Ferens ur.11 kwiet- gogicznej w Szkole Podstawowej w Szkole Podstawowej w Wiązowni- nia 1931 r. w Wiązownicy Koloni. w Dzierążni powiat Pińczów cy Dużej w latach 1954-55. Ukończył państwowe Gimnazjum Po dwóch latach pracy został Następnie przez pięć lat praco- i Liceum W Sandomierzu w 1951 r. powołany do służy wojskowej, która wał jako nauczyciel w Szkole Pod- (profil matematyczno – fizyczny). odbył w jednostce wojskowej w Gli- stawowej i Wiązownicy Koloni, uczył Po ukończeniu Państwowego Kur- wicach. głównie matematyki, fizyki i chemii. su Nauczycielskiego w Sandomierzu Gdy powrócił ze służby woj- Wiele pracy poświęcił w organizacji został skierowany do pracy peda- skowej, pracował jako nauczyciel ZHP. W roku 1960 został powołany >>

OSIEK 13 BUKOWA / STRÓŻKI numer 5 (25)

na stanowisko kierownika szkoły z fizyką w Ostrowcu Świętokrzyskim Od 1951 roku należał do Związku w Bukowej. z wynikiem bardzo dobrym. Nauczycielstwa Polskiego od 1960- Po objęciu tej funkcji podjął in- W związku z organizacją szkół 1967 pełnił funkcje prezesa Ogniska tensywne starania o budowę szko- zbiorczych w 1973 roku przeniesio- ZNP w Osieku, w latach 1974-1981 ły w tej miejscowości, które zostały ny został do szkoły zbiorczej w Wią- był prezesem Ogniska ZNP w Wi- uwieńczone pobudowaniem pięk- zownicy Kolonii, gdzie początkowo śniowej. W okresie wymienionych nego budynku (jak na owe cza- pracował jako nauczyciel matema- lat prowadził konferencje ideolo- sy) w 1963 r. Przy budowie szkoły tyki i fizyki, później jako dyrektor giczno-metodyczne nauczycieli. ogromny wysiłek włożyło miejscowe szkoły. Za całokształt swojej pracy był społeczeństwo sterowane przez Ko- 1977 ukończył Wyższe Studia wielokrotnie odznaczany i nagra- >> mitet Budowy Szkoły. Zawodowe w Rzeszowie – kierunek dzany, m.in. Tadeusz Ferens w trakcie swojej matematyka, z wynikiem bardzo 1975 - Zloty Krzyż Zasługi, pracy na stanowisku kierownika dobrym. Uczniowie ze szkoły w Wią- 1984 - Kawalerski Krzyż Orderu szkoły oraz nauczyciela matematy- zownicy uczestniczyli w konkursach Odrodzenia Polski, ki doprowadził szkołę do wysokiego z matematyki i fizyki nie tylko na 1987 - Złota Odznaka ZNP, poziomu pod względem organiza- szczeblu gminnym, ale także na po- 1988 - Odznaka Zasłużony dla cyjnym i dydaktycznym. Uczniowie wiatowym i wojewódzkim, przygoto- Województwa Świętokrzyskiego, szkoły w Bukowej zdawali pomyśl- wani przez Tadeusza Ferensa. 2005 - Odznaka za 50-cio letnia nie egzaminy do rożnych szkół W 1986 roku przeszedł na eme- przynależność do ZNP - przyznana średnich i uczestniczyli w konkur- ryturę, ale pracował jeszcze przez przez zarząd główny ZNP i list z po- sach przedmiotowych na rożnych dwa lata w Wiązownicy Kolonii jako dziękowaniem za aktywna działal- szczeblach. nauczyciel. ność związkową i troskę o sprawę W między czasie uzupełniał swo- Tadeusz Ferens jako pedagog Polskiej oświaty i prace dla dobra je wykształcenie uczestnicząc w licz- przepracował 37 lat, w tym 24 dzieci oraz nauczycieli. nych kursach przedmiotowych oraz lata jako kierownik- dyrektor szkoły. 2005 - Medal stulecia ZNP za przygotowujących do kierowania W tym czasie poświęcił się również szczególnie wyróżniającą i aktywną placówka oświatową. pracy społecznej jako radny w gmi- działalność w szeregach ZNP. W 1967 ukończył Studium Na- nach: Osiek, Wiązownica, Wiśnio- Zmarł 10 grudnia 2007 roku po uczycielskie kierunek matematyka wa, Staszów. długiej i ciężkiej chorobie. Janina Ferens 69 rocznica pacyfikacji wsi Strużki W dniu 03 czerwca 2012 roku chaniu rozstrzelano. Następnego Celem tej uroczystości było od- odbyła się przy pomniku pomordo- dnia rankiem do Strużek przybyła danie hołdu pomordowanym miesz- wanych mieszkańców wsi Strużki zmotoryzowana kompania żan- kańcom Strużek w czasie II – wojny uroczysta msza celebrowana przez darmerii i rozpoczęła pacyfikację światowej. Mieszkańcy ci zostali proboszcza parafii Niekrasow ks. wsi. Niemcy otoczyli miejscowość zamordowani, za pomoc udzielaną Stanisława Bastrzyka. Po zakoń- i mordowali mieszkańców. W po- partyzantom, którzy ukrywali się czonej mszy uczniowie naszej szkoły bliskich lasach znajdowały się kwa- w kwaterach leśnych w pobliskim wystąpili z programem artystycz- tery „Jędrusiów”, z których wyru- lesie Turskim. Treść uroczystości nym – oddając hołd pomordowa- szyła grupa siedmioosobowa pod pozwoliła uczniom, mieszkańcom, nym przez Niemców mieszkańcom dowództwem „Sowy”. Partyzanci gościom zaproszonym na tą uroczy- Strużek. Program artystyczny pre- uzbrojeni byli w jeden ciężki i dwa stość na refleksję nad historią II – zentowany przez uczniów został lekkie karabiny maszynowe oraz wojny światowej. II – wojna świato- przygotowany i przeprowadzony we karabiny, granaty i broń krótką. wa była największą i najkrwawszą współpracy mojej i pani Józefy Za- Z pozycji zajętej na skraju lasu za- wojną w historii ludzkości. Wojna wadzkiej nauczycielki PSP w Ossali. częto ostrzeliwać wieś. Początkowo ta przyniosła tragiczne dla Polski Uroczystość ta jest jedną z najważ- zdezorientowało to pacyfikujących następstwa. W ruinach leżały mia- niejszych uroczystości obchodzo- żandarmów i jak wynika z opisów sta i wsie, w czasie wojny i okupacji nych na Strużkach każdego roku. wspomnieniowych – umożliwiło zginęło około 7,5 miliona obywateli 2 czerwca 1943 r. sześcioosobowa niektórym mieszkańcom ujście polskich. grupa „Jędrusiów” pod dowództwem z miejsca kaźni. Niemcy po chwi- Po zakończonej mszy uczniowie „Inspektora” (Stanisława Wiącka) lowym zamieszaniu zorganizowali zaprezentowali dorobek artystycz- zorganizowała zasadzkę na szosie atak oskrzydlający, w czasie które- ny szkoły w środowisku lokalnym. między Strużkami a Połańcem. go ,,Jędrusie” broniąc się, zdołali Przy pomniku dumnie prezentowali W pobliżu wsi Strużki obec- wycofać się z okrążenia bez strat sztandar szkoły. Treść programu nie miejscowość leżąca w gminie w ludziach. Ostrzał żandarmerii niesiona w wybranych wierszach, Osiek zaatakowano i ostrzelano trwał kilkadziesiąt minut. Niemcy pieśniach żołnierskich wzruszyła dwa wozy konne z żandarmerią dokończyli pacyfikacji. Wsi nie uda- serca i małych i tych dużych uczest- wracającą z akcji wymuszania ło się obronić. W wyniku ekspedycji ników uroczystości. dostaw kontyngentowych. W wy- pacyfikacyjnej spalono wieś i wy- Opracował Krzysztof Sławiński niku potyczki zabito dwóch żan- mordowano około 73 osób, kobiet, darmów, trzeciego po przesłu- mężczyzn i dzieci.

14 Gazeta lokalna wrzesień – październik 2012 POLICJA

Proces reorganizacji posterunków Policji BIURO POSŁA NA SEJM RP spotyka się również z przychylnymi opinia- mi ze strony ekspertów. W dniu 4 lipca 2012 KRZYSZTOFA LIPCA r. w Komendzie Głównej Policji odbyło się spotkanie Rady Konsultacyjnej komendanta głównego Policji, złożonej ze specjalistów i przedstawicie- li środowiska naukowego. Jeden z punktów Komunikat prasowy 10 sierpnia 2012 r. debaty poświęcony był reorganizacji struk- tury posterunków Policji. We wrześniu 2012 r. Policja planuje przeprowadzenie publicznej Uczestnicy spotkania pozytywnie wy- debaty na temat zagadnień bezpieczeństwa na terenie województwa powiedzieli się o potrzebie zmian, które świętokrzyskiego w kontekście reorganizacji sieci posterunków Policji. zapewnią zwiększenie mobilności Policji i wpłyną na poprawę organizacji pracy. Podkreślić należy, że Policja posiada peł- Odpowiadając na interpelacje zgłoszo- skutecznością wykonywania nadzoru nad ną świadomość wysokości wsparcia finan- ną przez Posła Krzysztofa Lipca Minister ich realizacją, uwzględniając przy tym ich sowego, jakiego samorządy lokalne udzie- Spraw Wewnętrznych wyjaśnia, że (…) specjalizację i możliwości finansowe. Prze- lały posterunkom Policji. Również z tego ani Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, kształcenie sieci posterunków dokonywane powodu decyzje o przeprowadzeniu zmian ani Komenda Główna Policji nie planują jest na podstawie analiz zagrożenia prze- w lokalnych strukturach Policji, związanych systemowej likwidacji wszystkich poste- stępczością, optymalnego zarządzania z reorganizacją posterunków, każdorazowo runków Policji. Jednym z priorytetów dzia- zasobami ludzkimi, czasu reakcji Policji na konsultowane będą z władzami samorzą- łań Policji jest natomiast udoskonalenie zgłoszenie o zdarzeniu oraz ponoszonych dowymi. (…). i racjonalizacja jej struktur. (…) W wy- kosztów funkcjonowania Policji na danym Jak informuje Minister Spraw We- niku prowadzonego procesu zmian (…) terenie. Jednostki Policji systematycznie wnętrznych, podczas telekonferencji zor- w komendach rejonowych, powiatowych analizują stan bezpieczeństwa i porządku ganizowanej w dniu 11 lipca 2012 r. w Ko- i miejskich zwiększono liczbę stanowisk publicznego – i to właśnie w oparciu o wy- mendzie Głównej Policji szefowie komend wykonawczych przypadających na jedno niki tychże prac podejmowane są decyzje wojewódzkich zadeklarowali, że (…) każ- stanowisko kierownicze, co pozwoliło na o przeprowadzeniu przedmiotowych zmian dorazowo plany dotyczące reorganizacji bezpośrednie wzmocnienie służby prewen- organizacyjnych w Policji. (…). były poprzedzone pogłębionymi analizami, cyjnej np. poprzez zwiększenie liczby funk- Funkcjonariusze nie powinni więc oczeki- które wskazywały na konieczność i celo- cjonariuszy liniowych. (…) wać w jednostce na ewentualne zgłoszenia wość podjęcia tych działań. Każdy z komen- Obecnie reorganizacji podlegają pod- mieszkańców z prośbą o interwencję, lecz dantów zapewnił ponadto, że w sprawie stawowe jednostki i komórki organizacyjne powinni być stale obecni w nadzorowanym decyzji podejmowanych przez podległych Policji, w szczególności komisariaty i poste- przez siebie terenie. Gwarancji bezpieczeń- mu komendantów powiatowych i miejskich runki. (…) Wszelkie zmiany w sieci posterun- stwa nie stanowi sam budynek oznaczony były, są lub będą prowadzone rozmowy ków są jedynie wewnętrznymi przekształ- jako siedziba Policji, lecz stała obecność na z przedstawicielami władz samorządo- ceniami organizacyjnymi w ramach danej służbie jak największej liczby zmechanizo- wych. Dodatkowo przedstawiciele komend jednostki, nie skutkują zatem ani uszczuple- wanych patroli. wojewódzkich zadeklarowali, że przepro- niem liczby jednostek Policji, ani wyelimino- Każda z planowanych zmian dotyczą- wadzana reorganizacja nie będzie skutko- waniem obecności policjantów na obszarze cych posterunków polegać będzie bądź na wać zwalnianiem funkcjonariuszy i wszyscy pozostającym we właściwości danego ko- włączaniu ich do komend powiatowych/ obecnie zatrudnieni policjanci otrzymają mendanta Policji. (…) miejskich, bądź na połączeniu kilku w jeden propozycję dalszej służby w macierzystych Podstawą systemu zapewniania bezpie- silniejszy kadrowo posterunek lub w komi- jednostkach. czeństwa nie są więc posterunki, lecz jed- sariat Policji. Ponadto informuję, że w odniesieniu nostki Policji średniego szczebla, jak komen- W zdecydowanej większości przekształ- do województwa świętokrzyskiego zmiany dy powiatowe/miejskie oraz komisariaty. ceniom podlegać będą najmniejsze poste- organizacyjne mogą dotyczyć alokacji lub Funkcjonowanie jednostek Policji o naj- runki liczące 5–6 funkcjonariuszy. Jednostki przekształcenia 38 posterunków Policji. Ze niższym stanie etatowym wiąże się z wie- wzmacniane w wyniku reorganizacji będą względu na zainteresowanie społeczne mo- loma problemami organizacyjnymi i finan- w stanie zapewnić całodobowy system peł- dyfikacjami struktur Policji komendant wo- sowymi. Najmniejsze posterunki nie mogą nienia służby przez patrole i dyżurnych. jewódzki Policji we wrześniu 2012 r. planuje zapewnić całodobowej obsługi obywateli, Ponadto zwiększy się liczba patroli peł- przeprowadzenie publicznej debaty na te- nie są także w stanie zorganizować całodo- niących codziennie służbę, co bezpośrednio mat zagadnień bezpieczeństwa na terenie bowej służby patrolowej, nawet w postaci wpłynie na poczucie bezpieczeństwa lokal- województwa świętokrzyskiego w kontek- pojedynczego patrolu dwuosobowego, co nej społeczności. Skróceniu ulegnie rów- ście reorganizacji sieci posterunków Policji. ma bezpośredni wpływ na czas reakcji Po- nież czas reakcji na zgłaszane zdarzenia. Do czasu przeprowadzenia ww. debaty nie licji na zgłoszenie o zdarzeniu. Ponadto nastąpi zwiększenie efektywności nastąpią żadne zmiany w organizacji świę- Funkcjonariusze pełniący służbę w tych alokowanych przez Policję środków. Ewen- tokrzyskiej Policji, bezpośrednio związane jednostkach z reguły zajmują się wyłącznie tualne przekształcenia oznaczać będą je- z likwidacją posterunków Policji. obsługą najprostszych zdarzeń i zazwyczaj dynie przeniesienie policjantów w ramach Podsumowując, należy stwierdzić, iż są w stanie załatwić jedynie część z tych wewnętrznych struktur jednostek Policji, zaplanowane zmiany w strukturze jedno- spraw. W wielu przypadkach z powodu nie wiążą się natomiast z redukcją etatów. stek Policji z pewnością przyczynią się do braku w posterunku wystarczającej liczby Funkcjonariusze z posterunków podlega- usprawnienia funkcjonowania tych jedno- policjantów pełniących służbę interwen- jących reorganizacji zostaną włączeni do stek, a tym samym wpłyną znacząco na cje przeprowadzane są przez policjantów macierzystych jednostek Policji (komend poprawę stanu bezpieczeństwa i porządku z najbliższej komendy powiatowej bądź powiatowych/miejskich, komisariatów Po- publicznego. komisariatu. Ze względu na brak odpowied- licji) z przeznaczeniem do zabezpieczenia Wzmocnienie komend powiatowych/ niego wyposażenia, a także odpowiednio obszarów nadzorowanych dotychczas w ra- miejskich oraz komisariatów kosztem wykwalifikowanych specjalistów, bardziej mach posterunku. Policjanci ci nie znikną nieefektywnych posterunków, a także skomplikowane działania z zasady wyma- zatem z danego obszaru, ale nadal będą przekształcenie części posterunków w ko- gają zaangażowania się jednostki Policji służyć zapewnieniu bezpieczeństwa na misariaty Policji ma na celu wyłącznie zwięk- wyższego szczebla. Środki lokomocji, użyt- tym terenie. Nastąpi jedynie ich alokacja szenie potencjału Policji do jeszcze lepszej kowany sprzęt, a także same lokale, w któ- w celu skuteczniejszego wypełniania usta- dbałości o bezpieczeństwo społeczności rych znajdują się posterunki, są znacznie wowych obowiązków Policji. Reorganizacja lokalnych i jest efektem pogłębionych ana- mniej efektywnie wykorzystywane niż w ko- stworzy możliwość efektywniejszego zastą- liz w tym zakresie. Działania podejmowane mendach powiatowych/miejskich lub komi- pienia policjanta nieobecnego w służbie, obecnie przez Policję mają służyć poprawie sariatach. (…). co w uwarunkowaniach posterunku jest jakości pracy Policji oraz zwiększeniu poczu- Przy podejmowaniu decyzji dotyczą- bardzo utrudnione. Stała lub częstsza obec- cia bezpieczeństwa obywateli. cych zmian organizacyjnych Policja kieruje ność policjantów na terenie powiatów sta- się wymogami sprawności działania for- nowi cel działań podejmowanych obecnie DYREKTOR BIURA macji w spełnianiu jej ustawowych zadań, przez komendantów. Małgorzata Pruś

OSIEK 15 Józef Drzymalski Przejezdni goście numer 5 (25)

wstańcze wieści, modliła się i prosiła Boga o szczęśliwy powrót bliskich. 22-go stycznia 1863 roku Rząd Narodowy wydał III. ma­nifest, w którym ogłosił wszystkich synów Polski, bez różnicy rodu, pochodzenia, stanu, wolnymi, równymi obywatelami kraju. Ziemia, którą lud rolniczy posiadał dotąd na prawach czynszu lub pańszczyzny, stała się Folwark od tej chwili bezwarunkową jego własnością, wiecznym­ dziedzictwem. Również wszyscy bezrolni i wyrob­nicy, którzy wzięli udział w powstaniu, mieli zostać wynagro- Niedaleko Sandomierza, dzeni ziemią. Właścicielom miano zrekompensować­ w Obrazowie, na urodzajnej z ogólnych funduszów państwa. Po tym manifeście­ wie- ziemi, wśród lip położony był lu mężczyzn wstąpiło w szeregi powstańcze. folwark państwa Piotro­wskich. Długi drewniany dom na Piotrowski i jego syn zaciągnęli się do oddziału pod podmurowaniu z pięk­nym gankiem o białych filarach. dowództwem Mariana Langiewicza. Brali udział w bi­ Przed nim duże klom­by kwiatowe. Z boku znajdowały się twie pod Małogoszczą. Jednak w otwartym polu męstwo budynki inwen­tarskie: stajnie, spichlerz, stodoły i czwo- powstańców nie mogło stawić czoła lepszemu uzbroje­ raki dla czeladzi. Zawsze panował tu duży ruch. Latem, niu przeciwnika, jakkolwiek dowództwo carskie zada­jąc co rano wypędzano­ stada bydła na pastwiska, fornale ciosy powstaniu, nie mogło stłumić go całkowicie. wyjeżdżali do pracy w polu, dziewczęta wesoło podśpie- Potem Langiewicz ruszył w głąb kraju, usiłując prze­ wywały. Wszę­dzie było gwarno i wesoło. ślizgnąć się między osaczającymi go oddziałami wojsk Obok rozciągał się park. Rosły tu olbrzymie drzewa carskich - Stoczył zwycięską bitwę pod Grochowiskami, różnych gatunków, ozdobne krzewy wzdłuż wypielę­ ale uznawszy, że nie ma możliwości dowodzenia kilku­ gnowanych alejek. Pośrodku parku była sadzawka, wokół­ tysięcznym, słabo uzbrojonym oddziałem, zdecydował się niej ławki i niewielka altanka. Nieopodal pod dużą lipą leżał podzielić go na parę mniejszych. Sam opuścił po kryjomu olbrzymi kamień, na którym widniały wyryte różne daty. obóz i udał się do Galicji. Na granicy austriackiej­ został W folwarku często odbywały się zabawy, na które jednak aresztowany. Jego żołnierze, ód początku­ niechęt- zjeżdżali goście z pobliskich majątków. Bawiono się tu ni białej dyktaturze, okrzyknęli Langie­wicza zdrajcą. i tańczono do upadłego, bo taki był zwyczaj szlachecki. Tymczasem w folwarku pani Piotrowska martwiła się Obchodzono właśnie imieniny pani Piotrowskiej-Go- o los męża i syna. Wieczorami długo męczyły ją niespo- spodarze witali przybywających gości, pani przyjmowała­ kojne myśli, czekała na jakąś wiadomość, wsłuchiwała­ się kwiaty, prezenty. Bawiono się wznoszono toasty­ za zdro- w każdy szmer za oknem. Któregoś wieczoru doczekała wie solenizantki, orkiestra grała walce Straussa.­ Wtem się. Ktoś wyraźnie stukał w szybę. Zawołała na pokojówkę: wpadł goniec z okrzykiem: „Wojna w Warszawie! Wojna - Janka, wstań! Ktoś dobija się do okna. Dziewczyna w Warszawie! Wybuchło powstanie! Zdziwienie, strach podeszła ostrożnie i omal nie krzyknęła. Tuż za szybą i przerażenie ogarnęło bawiące się dotąd beztrosko towa- zamajaczyła jakaś twarz. Poznała wreszcie.­ Toż to pa- rzystwo. Goście w popłochu i panice­ opuszczali folwark. nicz Zbyszek! Otworzyła drzwi. Matka z synem padli Syn państwa Piotrowskich Zby­szek padł rodzicom do kolan. sobie w objęcia. - Pozwólcie mi przyłączyć się do oddziałów powstań­ - Myślałam, że cię już nie zobaczę. czych, ojczyzna mnie wzywa! Popłakali się, błogosławiąc - Jestem mamo, zdrowy i cały. Nie martw się. go na drogę. - Synu, a co z powstaniem? Jedź, dziecko kochane w imię Boga i obyś wrócił cały - Nie pytaj. Zdrada, nic więcej. Wszystko przepadło. i zdrowy. Po paru, dniach przyszła kolej i na ojca. Goniec Straciliśmy tylko wielu dzielnych synów ojczyzny. przyniósł pismo wzywające go do niezwłocznego zgło- - A ojciec, czy wiesz coś o nim? szenia się do oddziałów powstańczych. Pani o mało nie - Widziałem go dwukrotnie. Ostatni raz ze dwa mie­ zemdlała z przejęcia. siące temu, ale nawet nie mieliśmy czasu ze sobą po ­ - Jeśli ty jedziesz, zabierz i mnie, co ja sama zrobię, rozmawiać. nieszczęśliwa? Długo jeszcze w noc ciągnął Zbyszek opowieść o tym - Nie płacz. Takich jak ty jest teraz dużo. Wszyscy mu- co przeżył w walkach powstańczych i w drodze pow­ simy stanąć w obronie ojczyzny. Wierzę, że z wolą Bożą rotnej. Wrócił do domu, lecz nie pokazywał się publicz­ wrócimy i zacznie się nowe życie. Taki już nasz Polaków nie, bo Rosjanie jeździli po folwarkach i poszukiwali los. Po wyjeździe męża synowie, 5-letni Staś 7-letni Oleś, tych, którzy brali udział w powstaniu. Wraz z matką pocieszali matkę postanowili wyjechać za granicę, do zaboru austriac­ - Nie płacz mamo. Tato zabije paru, Rosjan i wróci. kiego. Nie zdążyli jednak zrealizować tych planów. Pew- Nie płacz.-. Pani Piotrowska zdziwiła się. Skąd te szkraby,­ nej październikowej nocy usłyszeli walenie do drzwi. To wiedzą, że ojciec idzie na wojnę? Przecież oma­wiano to Rosjanie, którzy otoczyli dom i dobijali się do wnętrza. w tajemnicy. Rozlegały się krzyki: - Tatuś pojechał do wuja do Żółkwi – rzekła Mamusia - Otwierać! Otwierać! płacze, bo będzie się nam przykrzyć bez niego. A teraz Przestraszona Piotrowska obudziła pokojówkę i syna. chodźcie do domu. - Zbyszku, co robić? — spytała z płaczem. Kolejne dni były bardzo ciężkie. Pani nie bardzo da- - Trzeba otworzyć. Nie ma innej rady, przyjechali po wała sobie ze wszystkim radę. Służba ro­biła, co chciała, mnie. nie było komu dopilnować prac domowych­ i polowych. - Uciekaj szybko do piwnicy, a ty Janka ściel jego kana- Głowę pani zaprzątały myśli o mężu i synu- Zbierała po- pę. Dopiero otworzę. Dobijanie się do drzwi nie ustawało.

16 Gazeta lokalna wrzesień – październik 2012 Józef Drzymalski Przejezdni goście

- Otwierać! - Przepłoszcie ją! - krzyknęła Maryśka. - To nie­dobra Przerażona Piotrowska otworzyła. wróżba. Rzuciły kamieniami, lecz nie uciszyły ptaka. - Gdzie mąż i syn? - Coś niedobrego to wróży! - zaczęły się trwożyć ko- - Wyjechali, nie ma ich w domu. biety. - Gdzie pojechali? - Eee, chodźcie na obiad, nie martwcie się byle czym. - Nie wiem. Kracze, bo inaczej nie umie. - Popatrzymy. Siadły za stołem i z ape­tytem zabrały się do jedze- Wpadli do mieszkania, zaczęli szukać. Zbyszka, ukry­ nia. Wtem do izby wpadła dziewczynka z okrzykiem: tego w piwnicy za zamaskowanymi drzwiczkami pro­ - Chodźta ino! Chodźta i patrzta, dom państwo oto­ wadzącymi do altanki parku, nie znaleźli, rozwścieczeni­ czyło wojsko! Stara Bartoszowa ostrzegła: wrócili do mieszkania. Krzyknęli do Piotrowskiej: - Zejdźcie wszystkie do izby, bo to Kozaki łase na mło- - Dawaj swoich ludzi, bo cię tu ubijemy. de dziewczyny. Pochowały się wszystkie po kątach. Z bi- Jeden pchnął ją tak silnie, że upadła, a inni przyłożyli jącym sercem czekały na rozwój wypadków. jej kilka kuksańców. Zaczęła krzyczeć, aż się pobudzili - Najlepsza rada, to nie pokazywać się, tylko siedzieć jej mali chłopcy. Dopadli do matki płacząc, trzymali ją przy stole i jeść - rzekła jedna. - Może tu nie zajdą. z całej siły. Rosjanie spojrzeli po sobie. Jeden po­wiedział - Przyszli po panicza. Jak go zabiorą, to sobie pójdą. do Piotrowskiej: Szkoda młodego pana. Nic dobrego go nie czeka. - Jak wrócą mają się zgłosić do komendantury. - Pewnie Syberia. Odjechali. Zbyszek musiał się teraz ukrywać i rzadko - Bo to się im wojować z Ruskimi zachciało. zaglądał do domu. Jesień była jeszcze ciepła, więc cho­ - Ano, szlachcic nie chce, by nim kto rządził - rze­kła wał się w pobliskim lesie, a Janka donosiła mu żyw­ność Bartoszowa. Janka pierwsza dostrzegła zbliżających się i wiadomości z domu. Często pytał o ojca. Kozaków. Wpadła do pokoju krzycząc: - Janka, wrócił tato? - Już tu są! - Jeszcze nie, proszę pana. Pani często wyjeżdża, by Pani o mało nie zemdlała. Panicz skoczył do piwnicy. czegoś się dowiedzieć, ale nic o panu nie wiedzą. Była Kozacy otoczyli dom, za chwilę byli już w mieszkaniu. na innych folwarkach i mówiła, że jeden pan wrócił, był Pani ze strachu klękła przed świętym obrazem i za­częła parę dni i wyjechał za Wisłę do Galicji - To znów z jakie- się modlić. Jeden z Kozaków złapał ją za kołnierz uniósł goś folwarku zabrali Rosjanie panicza, który parę dni do góry i krzyknął! temu wrócił do domu. Pani nie chciała mi powiedzieć­ - Dawaj muza i syna, kak nie, ubijem! skąd i jak się nazywa. Więc teraz już nie pytam. - Panowie, nie ma ich, jeszcze nie przyjechali. Zaczęli - Masz rację, to tajemnica, nie wolno tego rozgłaszać. ją szarpać, bić. Chłopcy wystraszeni z wielkim płaczem - Jeśli pan się nie obrazi, to ja zapytam, czy nie lepiej dopadli do matki kurczowo ją obejmując. Mimo kozac- byłoby panu wyjechać do Galicji? Bo myślę, że tu w lesie kich razów dzieci nie pozwoliły się oderwać od matki. przecież w zimę nie da się wytrzymać. A do domu wra- Rozpoczęła się rewizja. Jedni pobiegli do stodół, do spi- cać bardzo niebezpiecznie, bo mogą znów pana odkryć.­ chrza, inni pytali fornali wyładowujących zie­mniaki: - Dobrze myślisz, Jasiu. Ale czy to tak łatwo wyje­ - Gdzie wasz pan? chać? Trzeba przejść strzeżoną granicę. Sprawa nie­ - Nie wiemy. łatwa- W moim położeniu wszędzie niebezpiecznie. Ci co skończyli rewizję w mieszkaniu zeszli do piwni- - Proszę jaśnie pana. Siedzieć tu w lesie też nie łatwo. cy. Tak dokładnie oglądali każdą ścianę, ze zauważyli Ryzyko wielkie. Wszystkiego się można spodziewać, bo zamaskowane­ drzwiczki. Otworzyli je i weszli do tunelu. to nie jeden dzień. No, ale ja już sobie pójdę, bo może Zbyszek zauważył światło. Było tylko jedno wyjście, biec nas ktoś podejrzeć. w stronę parku. Dobiegł do końca tunelu, uniósł głową - Zaczekaj! Wiesz co, powiedz pani, niech mi przy­ drzwiczki i wpadł wprost na siedzących w altan­ce żołnie- szykuje wszystko do drogi. Wpadnę do domu którejś rzy- Nie miał żadnych szans. Pozwolił związać sobie ręce nocy i niech wszystko będzie gotowe. Rozumiesz? Pow­ i poprowadzić się przed dom. Pani Piotro­wska ujrzawszy tórz to pani. co się stało z płaczem wybiegła przed dom. Chciała po- Piotrowska zrobiła to, co prosił syn, wszystko czekało dać synowi ciepłą jesionkę i koc. Kozak brutalnie ją ode- przygotowane. pchnął. Błagała, wsunęła w rękę kilkadziesiąt rubli i koc Wreszcie któregoś dnia Zbyszek zjawił się w domu. z jesionką znalazły się na wozie. Z domu wybiegli Staś Pragnął jeszcze przed wyjazdem porozmawiać z matką, i Oleś. Spostrzegli skrępowanego brata wśród groźnych rozstawali się przecież nie wiadomo na jak długo. Z ża­ Kozaków. Zaczęli biec w kierunku­ odjeżdżającego wozu. lem spoglądał na dom, który miał opuścić. Dzień był Ledwie matce udało się ich zatrzymać. Przez łzy patrzyli pogodny. Przygrzewało słońce. Fornale zjeżdżali z pola wszyscy troje za oddalającym­ się wozem. Może ostatni raz zwożąc ziemniaki, dziewczęta wracały z wykopków. Gło- widzieli Zbyszka.­ Chłopcy, zwykle skorzy do psot, siedzieli śno rozmawiając szły do czworaków. Stara Bartoszowa­ spokojnie na kanapie przytuleni do matki, cały wieczór. wyszła z kuchni z wiadrem pomyj. Widząc roześmiane­ - Mamo, czy tatę też zabrali Rosjanie? - zapytali twarze spytała: w pewnym momencie. - Co wam tak wesoło, jakbyście z wesela wracały? - Nie, przecież mówiłam wam, że pojechał do wuja do - Bo czujemy dobry obiad. Żółkwi. Wróci niedługo. - A będzie, będzie dobry, z dwóch dań. Będzie dobry Malcy wysłuchali wyjaśnienia matki, ale widać było i do syta. na ich twarzyczkach niedowierzanie. Obok kuchni zawsze kręciły się wrony, czekając­ na Józef Drzymalaski, Przejezdni goście wyrzucone odpadki. Teraz spłoszone pofrunęły na pobli- Ciąg dalszy w następnym numerze. skie wierzby. Jedna zaczęła krakać.

OSIEK 17 NIEKRASÓW numer 5 (25)

jeńców. Paliła wojskowe szpitale wraz przód na Wilno, Mińsk, Warszawę z rannymi i obsługą, rabowała lud- Marsz.”, zalewały Kraj. Żołnierz ar- ność i kościoły, gwałciła kobiety…’’. mii Budionnego, pisarz Izaak Babel Rok 1920 W Rosji ważyły się losy zwycięstwa w dzienniku z 1920 pod datą 5 sierp- rewolucji, czy powrotu obalonego nia 1920 Choryń notuje: ,,W mocza- Wydarzenia, które nastąpiły caratu. Denikin szukał porozumie- rach ugrzęzło 600 koni, nieszczęśliwi w roku 1920, rzucają światło na nia z Piłsudskim, prosząc o poparcie Polacy… książeczki wojskowe, Ewan- bardzo skomplikowaną sytuację dla białej armii. Jednak Denikin nie gelia, zwłoki w zbożu.’’ w jakiej znalazła się Polska. Jeszcze był entuzjastą niepodległej Polski Geniusz Józefa Piłsudskiego prze- nie minęło dwa lata od uzyskania i nie popierał naszych racji do ziem niknął do świadomości jeszcze nie Niepodległości, a jej utrata cią- wschodnich. Dla Piłsudskiego po- zjednoczonego społeczeństwa, jesz- gle była możliwa. Wiele środowisk wrót caratu był kontynuacją daw- cze nie zespolonego wojska, gdy pod- w Zachodniej Europie, jak również nych zachowań, w walce przeciw jął decyzje, aby bitwa najważniejsza w Rosji nie było zadowolonych z wy- którym poświęcił swoje życie. W at- rozegrała się w Warszawie. Stolica zwolenia się Polski ze szpon zabor- mosferze zmęczenia i różnych udręk, była źródłem budującej się nowej czych. Tymczasem w Rosji trwała epidemii tyfusu wdarły się na teren świadomości i obrona jej była naj- wojna domowa i nie było wiadomo, ,,Młodej Polski’’ armie Budionnego wyższym honorem ówczesnych poko- czy wygrają bolszewicy Lenina, czy i Tuchaczewskiego. Natchnione sło- leń. Rozegrała się z 14 na 15 sierpnia biała armia dowodzone przez Deni- wami rozkazu tego ostatniego z dnia 1920 stała się pierwszym zwycię- kina, którą zbroiła Francja i Wielka 2 lipca 1920: ,,Wojska czerwonego stwem wojska polskiego od wiktorii Brytania. Myśl polityczna Pana mar- sztandaru gotowe są walczyć aż do wiedeńskiej z 12 września 1683 r. szałka Józefa Piłsudskiego zawarta śmierci przeciw wojskom białego Od tego zwycięstwa słowo Naród była w następującej koncepcji: Pol- orła. Trzeba pomścić zbezczeszczony zaczyna żyć nowym przekazem ze- ska pomaga w niepodległościowych Kijów i utopić zbrodniczy rząd Piłsud- spalającym. Polska wywalczyła sobie dążeniach Litwie, Łotwie, Ukrainie, skiego we krwi zgniecionego wojska miejsce i prawo do Niepodległości Białorusi tworząc Federacje, której polskiego. Droga światowego poża- w strukturach Zachodniej Europy. Państwa będą w sojuszu z Polską ru prowadzi przez trupa Polski. Na- Ks. Stanisław Bastrzyk, Niekrasów. przeciw Rosji. Marszałek uważał bo- wiem, że gdy na Polskę napadnie Ro- sja to nikt z Zachodu Europy nam nie pomoże, natomiast, gdy rozpoczną PAMIĘCI POLEGŁYM BOHATEROM z nami wojnę Niemcy to będziemy Wawszkiewicz Ignacy rolnik, mieli wsparcie z Zachodu. Federa- Wiącek Franciszek uczeń. cja państw miała być skutecznym Ks. Stanisław Bastrzyk przywo- bastionem obrony Polski, gdyby łał niektóre wydarzenia i okolicz- przyszło zagrożenie od Rosjan. Po- ności z tego okresu. Przypomniał, dążając za przewodnia myślą swo- że z powiatu sandomierskiego jej wschodniej polityki, Piłsudski było 400 ochotników, którzy od- organizuje wyprawę do Kijowa, na powiedzieli na apel i zaciągnęli Przełomie kwietnia i maja w 1920 r. się do armii. miała to być zasadnicza pomoc dla W dalszej części uroczystości utworzenia niepodległego państwa zostały złożone wieńce, od Bur- ukraińskiego. Wprawdzie 8 maja Każdego roku w pierwszą nie- mistrza Miasta i Gminy Osiek, od 1920 Wojsko Polskie zdobywa Kijów, dzielę po 15 sierpnia w Kościele więźniów politycznych z terenu ale nie potrafi Go utrzymać. Dla opi- parafialnym w Niekrasowie od- Osieka, od Światowego Związku sania warunków w jakich działali do- prawiana jest Uroczysta Msza Armii Krajowej z Osieka. W uro- wódcy polscy, wystarczy powiedzieć, św. W intencji uczestników wojny czystości brała udział Ochotnicza że wśród nich była słaba znajomość z bolszewikami. Mszę św. odpra- Straż Pożarna z wioski Niekrasów języka polskiego, następstwem cze- wił i okolicznościowe kazanie wy- wspólnie ze swoim sztandarem, go w szeregach wojskowych pano- głosił miejscowy Proboszcz, ks. byli również delegaci Światowe- wał chaos. Dowódcy przybywali Stanisław Bastrzyk. Po Mszy św. go Związku Armii Krajowej ze z różnych części niedawnych zabo- uczestnicy udali się pod pomnik sztandarem. Została odśpiewana rów i nie wszyscy byli dobrze edu- upamiętniający uczestników – pieśń Boże Coś Polskę… Ks. Pro- kowani nawet pod względem mowy ochotników wojny w latach 1919- boszcz podziękował wszystkim za ojczystej. Tymczasem do Kijowa 1920 r., którzy oddali życie dla wspólną modlitwę i obecność. przybyła armia Budionnego, która Polski. Z terenu parafii Niekrasów naciskała z ogromna siłą i bestial- byli to: Ferenc Jan rolnik, Pie- Ks. Stanisław Bastrzyk, Niekrasów. stwem. Mieczysław Pruszyński, au- trzyk Jan rolnik, Sowa Jan rolnik, Zdjęcia: Adam Burczy tor książki ,,Dramat Piłsudskiego”. Wojna 1920, takimi słowami opisuje zachowanie dowódców i żołnierzy: ,,Dwie zasadnicze cechy cha- rakteryzowały zarówno dowódców jak i szeregowych: zamiłowanie do rabunku i azjatyckie okrucieństwo, zapewne odziedziczone po mongol- skich przodkach… Armia ta wzorem średniowiecznych mongolskich na- jeźdźcach mordowała bezbronnych

18 Gazeta lokalna wrzesień – październik 2012 OGŁOSZENIA

OSIEK 19 Dożynki Gminne 2012 - tradycja i obyczaj

W zbieranie zbóż, kwiatów oraz wa- rzyw oraz ich przygotowanie do skon- struowania wieńca, zaangażowanych jest wiele osób. Nie ulega wątpliwości, że nie jest to zwykła czynność ale nie- Sierpień to w całym kraju miesiąc mal praca artystyczna. licznych regionalnych imprez. Ważny- Wzięły udział następujące sołec- mi obchodami jest Święto Plonów, czyli twa: Pliskowola, Suchowola ,Ossala, Dożynki – świętowane z okazji zakoń- Tursko Wielkie, Długołęka, Niekrasów czenia żniw. i Trzcianka. Tradycyjnie dożynki obchodzone Komisja zgodnie wybrała wieniec były w pierwszy dzień jesieni. Święto z Turska Wielkiego. poświęcone było tegorocznym zbio- Gospodarze - Ewa Jońca z Turska Nie brakowało także atrakcji na rom zbóż w czasie którego dziękowa- Wielkiego i Zygmunt Ziejewski z Osie- scenie .Wystąpiły takie zespoły jak Ha- no bogom za plony i proszono o jesz- ka, jak każe zwyczaj , przekazali na wok, KWANT, a gwiazdą wieczoru był cze lepsze w przyszłym roku. Za takie ręce Burmistrza Miasta i Gminy Osiek zespół Solaris. plony dziękowali również mieszkańcy dożynkowy bochen chleba, upieczony Niedziela była bogatą ofertą roz- gminy Osiek. z ziarna tegorocznych zbóż. rywki i dostarczyła wielu wrażeń. Ukoronowaniem Dożynek Gmin- W swoim przemówieniu burmistrz Tekst: Beata Król nych była Msza św. dziękczynna, pod- podziękował wszystkim za przybycie, Zdjęcia: Paulina Dzieciuch, Paweł Łach czas której nastąpiło uroczyste poświę- wyraził uznanie dla ciężkiej pracy rolni- cenie chleba i wieńców dożynkowych. ków i podkreślił jak ważny jest szacu- Po uroczystościach w kościele na- nek dla chleba. stąpił przemarsz korowodu dożynko- Barwne stragany z kulinarnymi Podziękowanie wego na Stadion MKS ”Piast” Osiek. specjałami i wiele emocji w turnieju Pracownicy Posterunku Policji w Osieku Orkiestra dęta, ludzie w pięknych ko- sołectw – to wszystko mogli zobaczyć Pracownicy UMiG w Osieku lorowych strojach ludowych, władze goście, którzy przybyli na gminne świę- Zygmunt Ziejewski gminy, powiatu, wszyscy przejechali to plonów. Ewa Jońca ulicami Osieka w barwnym korowo- Wśród wielu konkurencji z jakimi Bor-Trans Grzegorz Borkowski dzie dożynkowym, który był jedną musiały zmierzyć się drużyny sporo Gospdarstwo Agroturystyczne z atrakcji tegorocznego gminnego adrenaliny dostarczyli zawodnicy z Pli- „Nad Wisłą” Państwo Gębalscy święta plonów. Podczas korowodu skowoli, co utorowało im drogę do zwy- OSP w Ossali rolnicy zaprezentowali maszyny oraz cięstwa. Sołectwo Pliskowola sprzęt potrzebny w gospodarstwach. Dzieci mogły wyszaleć się na dmu- Sołectwo Ossala Jednym z najważniejszych punktów chanych konstrukcjach, popływać Sołectwo Trzcianka imprezy było wybranie najpiękniejsze- w basenie z kolorowymi kulkami, po- Sołectwo Długołęka go wieńca dożynkowego, który będzie kręcić się na karuzeli, a także wziąć Sołectwo Suchowola reprezentować naszą gminę na do- udział w wielu zabawach z animatora- Sołectwo Tursko Wielkie żynkach powiatowych w Staszowie. mi kultury. Sołectwo Niekrasów Dyrektor SOK Katarzyna Ciepiela OSP Osiek Ksiądz Proboszcz Henryk Podgórski Legion Maryjny z Osieka Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Osie- ku pragnie serdecznie podziękować za bez- interesowną pomoc w organizację „Doży- nek Gminnych” w Osieku 19.08.2012 r. Wierzymy, ze dzięki naszemu wspólne- mu wysiłkowi tegoroczne dożynki stały się wspaniałą okazją do dziękczynienia za cały rok pracy naszych mieszkańców oraz rado- snego świętowania. Jeśli o kimś zapomnieliśmy to bardzo przepraszamy i też dziękujemy.