DE STRAATNAMEN VAN

AANVULLINGEN EN VERBETERINGEN (4)

DOOR J.C. OKKEMA

De straatnaamgeving in het jaar 1994 had voor een groot gedeelte betrekking op straten in een wijk van de deelgemeente , die onder de nog niet officiële naam Tussenwater bekend staat. In deze wijk werden straten genoemd naar dijken, wegen en water- gangen die vroeger in het poldergebied rond Hoogvliet voorkwa- men. Voorts werden enige namen aan straten op de en in de deelgemeente Hoek van Holland gegeven. In verschillende deelgemeenten alsmede in het havengebied is een enkele straat- naam aan het bestand toegevoegd. Tenslotte werden in december 1994 de namen vastgesteld van enige bestaande straten die liggen in gedeelten van de gemeenten Nieuwerkerk aan den IJssel en Zevenhuizen-Moerkapelle die per 1 januari 1995 aan de gemeente Rotterdam werden overgedragen. Er zijn ook weer enige straatna- men ingetrokken, voornamelijk in verband met het realiseren van het gebied Kop van Zuid. Een overzicht van de nieuwe en inge- trokken straatnamen is in rubriek I opgenomen. Rubriek II bevat weer enige aanvullingen op en verbeteringen van de tekst van het in 1992 verschenen boek Zte s/ratf/A7flrmé7? VÜT? /?o//mfaA77 alsmede van de supplementen hierop die in verschillen- de jaargangen van het /?o//m/tfms /tfcrröoe/rye zijn verschenen. Achter de straatnamen is het nummer van de pagina opgenomen waarop de naam in het boek wordt beschreven. In het supplement in het /to/tercfows Jaarboe^/e 1994 is vermeld dat ten gevolge van de vorming van de deelgemeenten en Feijenoord per 1 januari 1993 wijzigingen zijn aangebracht in de wijk- en buurtindeling. Hieronder volgt een overzicht van de wijken die betrokken waren bij veranderingen in de indeling. Tus- sen haakjes is de nieuwe wijkindeling vermeld. Het betreft de vol- gende wijken of buurten: (All), Kop van Zuid (A17), (C24), (C25), (L80), (L85), (L86), Feijenoord (L87), (L88).

315 ^e i I. Overzicht van nieuwe en verdwenen straatnamen volgens besluiten van het college van Burgemeester en Wethouders.

Nieuwe straatnamen:

\j Berkelplein B&W 5 augustus 1995. (H41) De naam van dit plein is ontleend aan de Berkelstraat, welke straat oorspronkelijk Van Berkelstraat heette naar de Rotterdamse fami- lie Van Berkel, die eeuwenlang bezittingen in deze buurt had. De naam Berkelplein geldt alleen voor het middengedeelte, de straat- namen van de omliggende bebouwing blijven resp. Berkelstraat, Ommoordsestraat, Fuikstraat en Sophiastraat.

\/ Bermeinde B&W 20 december 1994. (J44) Bij bovengenoemd besluit werd de naam van het einde van de Bermweg, gelegen op Rotterdams grondgebied bij de grens met Capelle aan den IJssel, gewijzigd. Zie Z)e sfratf/Awmert VÜW blz. 56.

^ Bermweg B&W 20 december 1994. (J68) Bij bovengenoemd besluit werd de naam van deze weg overgeno- men van de gemeente Zevenhuizen-Moerkapelle. Het betreft hier het meest noordelijke gedeelte van de Bermweg die door de ge- meenten Capelle aan den IJssel, Nieuwerkerk aan den IJssel en Zevenhuizen-Moerkapelle loopt. Zie voor de betekenis van de naam De 5/ratf/rttfmeA? VOAZ /?o//mfam, blz. 56.

Beurstraverse B&W 4 november 1994. (AIO, 12) De verdiepte winkelstraat die van het Beursplein naar de Van Ol- denbarneveltplaats onder de Coolsingel door loopt.

\J Bostelweg B&W 20 december 1994. (J68) Bij bovengenoemd besluit werd de naam van deze weg overgeno- men van de gemeente Nieuwerkerk aan den IJssel. Het betreft hier een oude naam. Op de kaart van Schieland uit 1611 van Floris Bal- thasar en Balthasar Floris van Berckenrode komt reeds een Bustel- wech voor. Onder bostel verstaat men afgewerkt mout van de brouwerijen.

V Corintostraat B&W 4 februari 1994. (J67) Corinto is de belangrijkste haven van Nicaragua.

Dakarstraat B&W 4 februari 1994. (J67) Dakar is een havenstad in Senegal.

Eva Cohen-Hartogkade B&W 5 augustus 1995. (L87) Eva Cohen-Hartog, 1889-1979, was voor 1940 actief in de Jood- sche Vrouwenraad, later in de Sociale Commissie van de Neder- lands Israëlitische Gemeente.

Groeneweg B&W 20 december 1994. (J68) Bij bovengenoemd besluit werd de naam van deze weg overgeno- men van de gemeente Zevenhuizen-Moerkapelle. De naam spreekt voor zichzelf.

Hartelkruis B&W 22 november 1994. (1 06) Verkeersplein ter hoogte van de Hartelbrug. De naam is ontleend aan de buurtschap Hartel of Haartel in Spijkenisse. Zie ook blz. 163.

Heersdijk B&W 4 november 1994. (S92) Naar een dijk die vroeger langs de Elderspolder en de polder Meeuwenoord lag. Zie £>e s/rtffltffltf/wefl VÖAZ /totteröfaAn, blz. 510.

Hoofdje B&W 4 november 1994. (S92) Naar een voormalige watergang in het Tweede Overschot, een ge- deelte van de polder het Land van Poortugaal. Het Hoofdje liep van de Noordzijseweg tot aan de Hoogvlietsche dijkwal.

317 V Jan de Geuspad B&W 4?ebruari 1994. (T02) Jan de Geus was schipper van de reddingboot 'President van Heel'. Op 23 oktober 1921 verdronk hij tijdens het redden van de opvarenden van de 'Falaise'.

Karvelsedijk B&W 4 november 1994. (S92) Dit gedeelte van de Nieuwe Langeweg is bij bovengenoemd besluit genoemd naar een dijk die vroeger van de Heysedijk naar Rhoon liep. Zie £>e s/raaMtfraert VÜT? /to/tercfa/Tz, blz. 525-526.

Kikvors (De) B&W 5 augustus 1994. (D54) Klapbrug over de Berkelse Zweth aan de Oude Bovendijk. De naam van de brug die en Berkel en Rodenrijs met elkaar verbindt, is ontleend aan een oud versje dat vertelt dat 'tussen Delft en Overschie een kikvors luid zat te wenen met een zuigeling op haar knie'. De grens tussen Delft en Overschie ligt in het mid- den van de Berkelse Zweth.

Laan van Overmaas B&W 5 augustus 1994. (A17, L86, 87) De naam Overmaas is door de volksmond gegeven aan het gedeelte van Rotterdam dat ten zuiden van de Nieuwe Maas ligt. Zie ook blz. 299.

Landje (het) B&W 4 november 1994. (A12) Het recreatiegebied in de bocht van de Schiedamsesingel. / Linus Paulingweg B&W 4 november 1994. (J63) Linus Carl Pauling, 1901-1994, Amerikaans chemicus en fysicus. Hij ontving in 1954 de Nobelprijs voor chemie en in 1963 de No- belprijs voor de vrede.

Lokkertsemolenweg B&W 4 november 1994. (S92) Herinnert aan de voormalige Nieuw Engelandsemolen, ook wel Lokkertsemolen (Lokhorstermolen) genoemd, een uit 1802 date-

318 74. //e/ m tfe &oc/?f vow cte /700m ' rende watermolen die aan de Voorweg in de polder Nieuw Enge- land stond. De naam is ontleend aan de heerlijkheid Lokhorster- land. In 1954 werd de molen gesloopt.

*/ Maatveldseweg B&W 20 december 1994. (J68) Bij bovengenoemd besluit is de naam van de door de gemeente Nieuwerkerk aan den IJssel aan de aan Rotterdam overgedragen straat overgenomen. De naam is door de raad van Nieuwerkerk aan den IJssel gegeven op 24 juni 1980. De weg dankt zijn naam aan 't Maatveld, een buurt die reeds in 1784 onder deze naam voorkomt.

\j Midscheeps B&W 24 mei 1994. (C 27) Het midden van een schip.

,7 Nieuwe Wetering B&W 4 november 1994. (S92) Naar een voormalige watergang in het 'Eerste Overschot', een ge- deelte van de polder het Land van Poortugaal. i/ Noordzijdsedijk B&W 4 november 1994. (S92) Naar een dijk die vroeger ten westen van de polder Het onder Hoogvliet lag. Zie £>es/raör/Azaraert VÜT? /?0//m/tftf7, blz. 557.

Oleanderplein B&W 4 november 1994. (L81) Plant, behorend tot de orde der Apocynales, voorkomend in het Middellandse Zeegebied.

Onderweg B&W 20 december 1994. (J68) Bij bovengenoemd besluit is de naam van de door de gemeente Nieuwerkerk aan den IJssel aan de aan Rotterdam overgedragen straat overgenomen. De straat vormde oorspronkelijk een onder- deel van de Bermweg die vroeger van Capelle aan den IJssel door Nieuwerkerk aan den IJssel naar Zevenhuizen liep. Op 5 maart 1968 besloot de raad van Nieuwerkerk aan den IJssel dit gedeelte van de Bermweg de naam Onderweg te geven.

/ • ' / i Oostzijdsepad B&W 4 november 1994. (S92) In de wijk Tussenwater (Hoogvliet) is een aantal straatnamen ont- leend aan wegen, dijken en watergangen die vroeger in het weste- lijk gedeelte van het eiland IJsselmonde lagen. De naam Oostzijd- sepad is een fantasienaam en gegeven naar analogie van de Noord- zijdsedijk, een bestaande oude naam die eveneens aan een straat in deze wijk is gegeven.

Patmosstraat B&W 4 februari 1994. (T02) Schip dat van 1722 tot 1752 voor de Kamer Rotterdam van de V.O.C. voer. De 'Patmos' is in 1752 in de Oost vergaan.

Piet Paaltjensplein B&W 4 februari 1994. (C23) Piet Paaltjens is het pseudoniem van Francois HaverSchmidt, 1835-1894, letterkundige en predikant.

i/ Pieter Verweijweg B&W 4 februari 1994. (T02) Pieter Antonie Verweij is als opvarende van de reddingboot 'Prins der Nederlanden' bij het verlenen van hulp aan de opvarenden van het gestrande Letlandse stoomschip 'Valka' op 16 januari 1929 verdronken.

Platte Driedijk B&W 4 november 1994. (S92) Naar een dijk die vroeger ten noorden van de polder het Oude- Land-van-Hoogvliet lag. Zie Z)e sfraötaürraeAz VÜTÏ /to/te/Yfom, blz. 569-570.

Vi JJlatte Drogedijk B&W 4 november 1994. (S92) Naar een dijk die vroeger ten noorden van de polder het Ambacht van Hoogvliet lag. Ten noorden van de dijk lagen de polders Roo- zand ca. en . De dijk was een lage buitenwaterke- ring. Reeds in 1361 is er sprake van 'de droge dijk tussen Pernisse en Oedevliete'.

321 Platte Molendijk B&W 4 november 1994. (S92) Naar een dijk die vroeger ten noorden van de polders Oud Enge- land en Het Oudeland lag. Zie £te s/rafltacmeAz VÜW /?o/tercfam, blz. 550.

Plumeriahof B&W 4 november 1994. (L81) Boompje uit de orde der Apocynales, dat wordt gekweekt in de tropen en subtropen.

Reewegviaduct B&W 24 mei 1994. (3 98) Het viaduct over Rijksweg nr. 21 in het verlengde van de Reeweg. Zie De s/ratftotfmefl VÜW /totferrfam, blz. 330-331.

Tweedweg B&W 24 mei 1994. (1 06) Rivier in Schotland.

Wapitistraat B&W 4 november 1994. (J46) Een zeer groot hert dat in Amerika leeft.

Westzijdsepad B&W 4 november 1994. (S92) In de wijk Tussenwater (Hoogvliet) is een aantal straatnamen ont- leend aan wegen, dijken en watergangen die vroeger in het weste- lijk gedeelte van het eiland IJsselmonde lagen. De naam Westzijd- sepad is een fantasienaam en gegeven naar analogie van de Noord- zijdsedijk, een bestaande oude naam die eveneens aan een straat in deze wijk is gegeven.

Wilhelminaplein B&W 5 augustus 1994. (A17) Het plein aan het begin van de Wilhelminakade is genoemd naar koningin Wilhelmina, 1880-1962, koningin der Nederlanden 1898- 1948. Het daar in aanbouw zijnde metrostation ontving reeds in 1993 de naam Wilhelminaplein.

322 Wolphaertshof B&W 4 november 1994. (P74) Wolphaert Jansz. was een van de mannen die in 1410 van de heer van Putten verlof kregen om Katendrecht te bedijken. Zie VGW /Êoftercfa/w, blz. 443-444.

Zandvlietplein (Van) B&W 22 november 1994. (N83) Leendert van Zandvliet, 1888-1948, voorzitter van de sportclub Feyenoord in de dertiger jaren en groot animator van de bouw van het stadion Feyenoord (De Kuip).

Zeebouwerpad B&W 4 februari 1994. (T02) Schip dat van 1787 tot 1793 voor de Kamer Rotterdam van de V.O.C. voer. De 'Zeebouwer' is in 1793 te Bengalen verkocht.

/ Zuideinde B&W 20 december 1994. (J68) Bij bovengenoemd besluit werd de naam van deze weg overgeno- men van de gemeente Zevenhuizen-Moerkapelle. De weg heette vroeger ook Zuideindscheweg; ze vormde het zuidelijk einde van de Dorpsstraat van Zevenhuizen.

Zuidzijdsedijk B&W 4 november 1994. (S92) In de wijk Tussenwater (Hoogvliet) is een aantal straatnamen ont- leend aan wegen, dijken en watergangen die vroeger in het weste- lijk gedeelte van het eiland IJsselmonde lagen. De naam Zuidzijd- sedijk is een fantasienaam en gegeven naar analogie van de Noord- zij dsedijk, een bestaande oude naam die eveneens aan een straat in deze wijk is gegeven.

Verdwenen straatnamen:

Bermweg (blz. 56) Bij besluit B&W 20 december 1994 ontving het op het grondgebied van Rotterdam gelegen gedeelte van de Bermweg bij de grens met Capelle aan den IJssel de naam Bermeinde.

323 75. De S/oMeflorwg over f/e Za/m/iave«, 7977. Toen de Za/m/wve/i werd gedem/?/, verdweeAZ de orwg w/7 deze omgev/Vig. /4/5 Lodew//A: P/'/ico/Tsbrwg doe/ ze //ÏÖAIJ d/e/75/ over de BmA/ew/iovew. Co//ecr/e Gemee/ï/e///A:e y4rc/j/e/d/ew5/ /?o/ferdam. ^ Hartelweg (blz. 163) Raad 18 april 1963. De naam van het in de gemeente Rotterdam gelegen gedeelte van deze weg is bij besluit B&W 22 november 1994 ingetrokken.

Kraandrijverstraat (blz. 227) B&W 18 januari 1974. Bij besluit B&W 4 november 1994 is de naam ingetrokken.

Stokkenbrug (blz. 383) B&W 23 december 1977. Bij besluit B&W 4 november 1994 is de naam ingetrokken. l> Stuwadoorstraat (blz. 387) Bij besluit B&W 4 november 1994 is de naam ingetrokken.

Waterklerkstraat (blz. 429) Bij besluit B&W 4 november 1994 is de naam ingetrokken.

II. Aanvullingen op en verbeteringen van de tekst in het boek De s/7Y7tf/fltfmeA? VÖAZ /to/ïe/ïfom en de supplementen in het

Barendrechtse Haven (blz. 49) De naam moet luiden: Barendrechtse haventje.

Berkheide (blz. 56) B&W 23 maart 1979. (J63) De naam berust op fantasie. Een heideplant van deze naam komt niet voor.

^ Brinkheide (blz. 76) B&W 23 maart 1979. (J63) De naam berust op fantasie. Een heideplant van deze naam komt niet voor.

J Nieuwe Waterweg (1 07) Het door de waterstaatsingenieur Pieter Caland ontworpen kanaal door de Hoek van Holland in het verlengde van de Nieuwe Maas en het Scheur. Met de werkzaamheden aan deze rechtstreekse ver-

325 binding met de zee werd in 1866 een begin gemaakt. In 1872 voer het eerste schip door de Nieuwe Waterweg.

J Rijnhoutplein B&W 10 december 1993. (All) Rigardus Rijnhout (de reus van Rotterdam) is in 1922 geboren. Zie 1994, blz. 443.

Troostheide (blz. 399) B&W 23 maart 1979. (J63) De naam berust op fantasie. Een heideplant van deze naam komt niet voor.

.5 Verdwenen straatnamen:

Coggesteech Onder deze (verbasterde) naam komt de Cockensteeg bij de Lange Torenstraat in 1601 een enkele maal voor. Zie £>e s/rafftaflrme/7 , blz. 485.

Commcr Thijssensteeg Onder deze naam komt de Commer Thijssenspoort (later Jan Pommerenpoort) in 1645 voor. Zie £>e s/raa/rtflTwert vflrw /?ofter- cfarra, blz. 486 en 521.

Kloosterbrug Brug over de Achterkloostergracht ter hoogte van de Claesgen Pie- resteeg (later Schubdevissteeg). De brug dankt haar naam aan het klooster van de Predikheren of Dominicanen dat in 1444 op de Hoogstraat werd gebouwd. De naam Kloosterbrug wordt in 1599 vermeld. Zie De s/ratftatfwert VOTA? /?ofterflfar/w, blz. 28-29.

Oude As-Kaey Het gedeelte van de Nieuwehaven bij de Hooikade (Hooimarkt) waar in de 17de en 18de eeuw de 'asse en andere vuyligheden' van het ene schip in het andere mochten worden overgeladen. De naam komt in 1750 voor.

^ >£-£>-A

326

^-^-u«J-ö /. ^-^^

1 / L

"V ' ? 9 ^