yazacak kişileri Johannes seçti, boyunca orada burada, ufak tefek benim de sürecin dışında kalmayı baskı ve dizgi işleri yapmıştım. öğrenmem gerekti. Tabii ki, kendisi Küçük bir baskı makinem vardı, beni çok iyi tanıyor; doksanlarda 12 yaşındayken komşularımız bizimle MetaDesign’da çalışmıştı. hediye etmişti, Üniversite matbaası. Arkadaşlarım için bir Bir başkası tarafından yapılan bu şeyler yapmaya başladım. Okul otoportrede seni en çok şaşırtan şey dergisinin ve erkek izci dergisinin ne oldu? editörlüğünü yaptım. Grafik Johannes’in doğrudan işle tasarımın ne olduğunu bilmediğim ilgisi olmayan şeylerle ne halde, bunları aynı zamanda kadar ilgilendiğini görmek beni tasarlıyordum da. Komşularım süreçlerine genç şaşırttı. Bunu kabul etmeyebilir Fontların ve “çocukluğum hakkında yetenekleri dahil etti. FF META arkasındaki konuşmayacağım” diyebilirdim. Şimdi artık başkalarının Ama diğer tasarımcılar hakkında yüzler emekli olup, sayfiyelere yazılmış hoşuma giden kitaplar taşındıkları bir yaşta, aklıma geldi, ve anladım ki Erik kariyer yolculuğunun aslında portfolyo kitaplardan asla hoşlanmamışım. Yaptığım Spiekermann başlangıç noktasına projelerin çoğu oldukça girift geri dönmüş bulunuyor: işlerdi ve bunları bir kitapta MyFonts, Creative Characters, Berlin’in şehir merkezinde hakkıyla anlatmak imkânsız. Bazen, sayı 88, Aralık 2014 kendi tipo baskı yalnızca afiş veya plak kapağı Çeviri: Aslı Mertan tasarlayan insanları kıskanıyorum. matbaasında metal ve Böyle şeyler her boyutta iyi Erik Spiekermann grafik ahşap harflerle keyifli görünüyor. Ama bir işaretler tasarımda dünyanın en zamanlar geçiriyor. sistemi veya kurumsal kimlik veya Benzerine kolay kolay bir marka tasarlıyorsanız, birkaç iyi tanınan yüzlerinden sayfada rahatça sunulması imkânsız rastlanmayacak bu FF Meta hayatına 1980’lerin ortalarında birisi. MetaDesign, oluyor. Spiekermann ve şirketine kurumsal United Designers ve olağanüstü insanla Başarılarımın birçoğu tamamen kimlik tasarım projesini veren Alman yaptığımız sohbet aşağıda. ve yalnızca görsel değildi. İnsanları Postanesi’nin özel siparişi olarak baş- Edenspiekermann gibi ladı. Bu proje en sonunda gerçekleş- bir araya getirmek, müşterileri ikna uluslararası tasarım medi ve bu tasarım MetaDesign’ın ku- Erik, Gestalten yayınevi geçende etmek, bir şeylerin gerçekleşmesini rum içi yazıtipi ve FontShop’tan satış şirketlerinin kurucu ortağı senin bir kitabını yayımladı: sağlamak gibi şeyler başardım. yapan FontFont üretim firması tarafın- olarak, Volkswagen, Bosch “Merhaba, Ben Erik” – bir Dolayısıyla insanlara hikâyeler dan piyasaya sürülen ilk yazıtiplerinden biri oldu. Zor şartlar altında okunaklılığı ve Almanya demiryolları tasarımcı olarak yaşamın ve işlerin anlatmanız gerekiyor. Başka öncelik olarak alan bu yazıtipi küçük gibi kurumsal kimlik üzerine bugüne dek yayımlanmış bir tasarımcıyla ilgili bir şeyler boyutlar ve kötü kalite kâğıt kullanımı en kapsamlı kitap. okuyacak olsam, “bu nasıl oldu” düşünülerek tasarlanmıştı. Spieker- projelerini yönetti. Aslında tam olarak benim kitabım bilmek isterdim. Ya da, bu oldu mann ve ekibinin okumaya yardımcı da, şu neden olmadı? Neresi yanlış olması için eklediği ayrıntılar ilk başta FontShop’u ve devasa sayılmaz. Bir başkası yaptı! Hatta – okuyucular alışmadan önce – dikkat bir etki alanı yaratmış benim fikrim bile değildi; Johannes gitti? Çünkü parlak sonuçlardan dağıtıcı olmuş olabilir ama 7 ve 10 pun- olan FontFont yazıtipi Erler’in fikriydi. Dolayısıyla ziyade, yanlış giden şeylerden to arasında kullanımlarda sıcaklık ve masumiyetimi ilan edebilirim daha çok şey öğrenirsiniz. Hem karakter veren bir özelliğe sahiptirler. kütüphanesini kurdu. editörlük sürecinin de parçası kendi pratiğinizde, hem de diğer Bir yazıtipi tasarımcısı olmadım. Bir asistan tuttum, kendisi insanların işlerinde. olarak, her zaman bir var olmayan arşivlerimi taradı, ben FF META SERİF takım oyuncusu oldu, malzemeleri verdim, Johannes’i Kariyerinin başlangıcına ITC Officina, FF Meta bir takım insanlarla buluşturdum, baktığında … bir sanat tarihi ve bazı bilgilerin gerçekliğini kontrol İngiliz edebiyatı öğrencisi olarak, ve FF Unit gibi modern ettim. Ve kitap için yeni bir yazıtipi bir şeylerin “yanlış gittiğini” söyler klasiklerin geliştirilme tasarladım: Real. Makaleleri miydin? Aslında hiçbir şey yanlış gitmedi ama daha iyi bir şekilde devam ettirmek isterdim. Ancak çok erken aile kurdum ve çalışmam gerekti. Oğlumuz Dylan ben henüz 21 yaşındayken doğdu, üniversiteye başlamamdan hemen sonra. İlk bir buçuk yıl, haftada dört gün üniversiteye gidiyordum ama sonra hayatım çok yoğunlaştı. Bir gün Spiekermann, Christian Schwartz ve Kris Sowersby’yi FF Meta’nın tırnaklı bir de baktım ki, bir aydır okula versiyonunu yaratmaları için görev- uğramamışım. O zaman gitmeyi lendirdi. Bu tasarımcılar orijinal tasarı- tamamen bıraktım ve yaklaşık dört mın temel formlarına tırnak eklemekten yıl sonra beni attılar. çok daha fazlasını yaptılar. İtalikleri, farklı figür setleri, küçük büyük harf- leri ve ok setleriyle tam donanımlı, ve Tam zamanlı çalışmaya karar tek başına işlevselliği olan, altı farklı vermen gerektiğinde, tasarım ve kalınlıkta bir aile olarak yaratıldı. Ele- basım aklına gelen ilk şey miydi? manların değiş tokuş edilebilir özel- liği Meta ailesinin en güçlü yönüdür; Bu bir seçim değildi. Yalnızca ekstra tonal vurgulama için satır or- daima yapmış olduğum bir şeydi. tasında stil değiştirmeyi deneyin. O zamana kadar tüm hayatım

YAZILAR OCAK 2016 SAYI 160 gelip kartvizit veya antetli kâğıt Yirmili yaşlarımda, makineler ve Dolayısıyla ben tasarımcılar ve Eğer o sırada birisi bana yeni bir istedikleri kişi oldum. Tasarım yazıtipleri toplamaya devam ettim. teknoloji arasında bir tür aracılık yazıtipi tasarlamamı söyleseydi, yapmayı böyle öğrendim. Berlin ve Londra arasında bir süre yapıyordum. Tasarımcıların çoğu ödüm patlardı. Okulu bıraktıktan sonra, gidip geldikten sonra, Britanya’ya teknolojiden hoşlanmaz ama ben yaptığım her şey bir şekilde grafikle yerleşmeye karar verdik. Bir müzik harf tasarımı ve harf dizgisine Bir yazıtipi üzerine çalışırken, ilgili oldu. Tasarım yaptım, basım grubundan koca bir tır ödünç aldım ilişkin her türlü teknolojiye daima sınırlamalar her zaman kritik yaptım, İngiliz eşim Joan ile birlikte ve tüm baskı ekipmanımı götürdüm. çok ilgi duydum. önem taşır mı? bir Britanya firmasının afiş dağıtım Aklımdaki fikir bir matbaa işletmek Aynı dönemde yazıtipi Kesinlikle. MetaDesign’ı kurduktan hizmetini yürüttüm. ve Londralı sanatçılara güzel şirketlerine iş yapmaya başladım: sonra aldığımız ilk işlerden biri sanatlarda uzmanlaşmış bir basım Linotype, Berthold, Autologic, Alman Postanesi’nin kimlik hizmeti vermekti. Bu, tabii ki, tipo Stempel, Scangraphic. Yaklaşık on tasarımıydı. Bir noktada, bu proje FF META HEADLINE baskı tekrar moda olmadan çok yıl boyunca tipografik şirketlerin önceydi. Aslında bir bakıma bu birçoğunun yazıtipi örneği ITC OFFICINA SANS da tipo baskıydı. Birçok basım tasarımcısıydım. dükkânı kapanıyordu, dolayısıyla Wolff Olins’dekileri izleyerek dökümevi harfleri üç beş kuruşa kurumsal tasarımla nasıl başa satılıyordu. Bir keresinde bir çıkacağımı öğrendim. En sonunda mezatçıya beş pound verip, eve Frankfurt’taki BfG Bankası’nın bir dolu büyük ve güzel Gill Sans kimlik projesini almamı teklif harfiyle dönmüştüm. Hem de ettiler. Bir Alman bankası için pleksiglastan yapılmışlardı. form ve reklam tasarlamak İngiliz Her şeyimi depoya koydum – tasarımcılarının gözünde pek seksi 1977 yazıydı – ve ailemle birlikte bir şey değildi. O sırada yeniden İtalya’ya tatile gittik. Dört hafta Almanya’ya taşınmıştım. İşte o sonra geri geldiğimizde, tüm zaman yanıma dört kişi topladım, ve Meta ailesinin 30 yıllık ömrü sü- resince, Spiekermann ve FontFont, ekipmanım ve harflerimin tamamı 1979’da MetaDesign’ı kurduk. yukarıda görülen FF Meta Head- yanıp kül olmuştu. Yan taraftaki oto line, FF Meta Condensed, FF Meta tamirhanesinde yangın çıkmış. Ve yazıtipi tasarlamaya da başladın. Correspondence ve FF Meta Heb- O noktada doğru düzgün bir 1977’de Berthold ile 20nci yüzyılın rew gibi varyasyonlar eklediler. grafik tasarımcı olmaktan başka ilk yarısında yapılmış bazı ekran 1988’de Spiekermann daha son- şansım yoktu. Wolff Olins ajansına harflerini yeniden diriltmek üzerine raları ITC Officina adını alacak aileyi danışman oldum, birkaç yıl sonra konuştum. Atölyemde onların Lo- Typeface Corporation’a “lazer yazı- BERLINER GROTESK PRO da MetaDesign’ı kurduk. Böylece Schrift’inden metal harflerde birkaç cılar için modern bir yazışma fon- tu” olarak önerdi. Daktilo fontu Let- kurumsal tasarım işine girdim, ama boyutu vardı, ama depo yandığında ter Gothic’in yeniden tasarımıydı ve tipografik altyapımı daima korudum. hepsi gitti. Ben de Berthold’un Spiekermann’ın halihazırda yayımlan- Ne zaman bir kurumsal tasarım yazıtipi direktörü Günter Gerhard mamış, daha sonra FF Meta adını ala- yaratsam, ilk düşüncem daima işin Lange’a gittim. Onu tanıyordum cak postane yazıtipinin etkilerini taşı- görsel sesi olur – ve benim için bu, ve dedim ki: şu harika yazıtipleri yordu. O sırada MetaDesign’da staj yapan Hollandalı tasarımcı Just van yazıtipidir. fotodizgiye uygun olsaydı iyi olmaz Rossum anahatları temizledi ve kü- mıydı? Dedi ki: neden bizim için çük bir aileye dönüştürdü. Doksanla- 1970’lerin sonlarına değin, bir çizmiyorsun? Böylece ’78–’79’da rın sonlarında Ole Schäfer, çok daha tür zanaatkârdın, kendi ellerinle Lo-Type, Block, Berliner ve büyük bir takım yaratma konusunda Spiekermann’a yardım etti: şimdi hem Berthold’un 1913 tarihli metal yazı- tek ve özgün örnekler yapıyordun. Grotesk’i yaptım. Sans hem de Serif versiyonlarının altı tipi Berliner’in tasarımının izinden Oradan kurumsal şirketlerin O günlerde bir grafik tasarımcı farklı kalınlığı ve italikleri mevcuttur. giden Spiekermann, 1979’da Ber- toplantı odalarında yöneticileri olarak, tüm yaptığınız büyük liner Grotesk’i yayımlayan H. Bert- ikna etmeye çalıştığın bir döneme çizimlerdi; ben karakterleri hold için bir foto-kompozisyonla uyumlu bir versiyon üretti. Berliner geçiş yaptın. Bu çok devasa bir çiziyordum, 120mm yüksekliğinde ITC OFFICINA SERIF Grotesk Pro yazıtipinin dijital versi- adım gibi görünüyor. ve basılmış örneklerin büyütülmüş yonuna şimdi Chicago’da bulunan O kadar ani gelişmedi. Kurumsal kopyalarını temel alarak. Bay Lange Berthold’da ulaşılabilir. Aşırı nostal- tasarımı çok yavaş öğrendim sabırla eskizleri düzeltiyor ve jiye kaçmadan yirminci yüzyılın ca- zibesini sızdıran farklı bir tasarım. ve yaparken kendimi rahat Berthold stüdyosu da çizimleri son hissetmem on yıldan fazla haline getiriyordu. zamanımı aldı. Yaklaşık üç yıl Neyse ki, bir başkasının yaptığı HWT ARTZ boyunca, prodüksiyon asistanlığı orijinal tasarımlarla çalışırken, çok gibi bir görevdeydim – ben fazla sınırlamayla yüzleşiyordum. kendime yazıtipi danışmanı Tabii ki, ortalama bir şekil diyordum. Başlangıçta Wolff bulmam gerekiyordu, çünkü metal Olins’te onların Alman projelerinin harflerde bütün boyutlar biraz uygulamasından sorumluydum. farklı görünür; bazı karakterler Senin de çok iyi bildiğin gibi, iki mevcut değildi, o yüzden onları kültür birbirinden çok farklıdır uydurmak zorunda kaldım; ve ve onlar da Alman müşterileriyle daha önce hiç var olmamış birkaç çok büyük sorunlar yaşıyorlardı. yeni kalınlık tasarladım. Ama bir Spiekermann HWT Artz’ı Berlin’deki Tırnaksız yazıtipini alıp Spiekermann’la kendi baskı stüdyosu P98a’da kul- İngilizler konsept geliştirmekte çok sanatsal ifade söz konusu değildi, yakın işbirliği içinde slab serifler ek- lanmak için tasarladı. Dijital çizimleri iyiydiler ama iş bitirme konusunda kendi yazıtipim değildi. Eski leyerek ITC Officina Serif’i yaratan Wisconsin, Two Rivers’daki Hamil- o kadar iyi değillerdi. Ben pratik yaratımları bu şekilde diriltirken yine genç Hollandalı tasarımcı Just ton Ahşap Yazıtipi Müzesi’nde ah- olan kişiydim, kimlik projeleri yapabileceğiniz en güzel egzersiz van Rossum’du. 1989’un sonlarına şap kalıplar şeklinde kesildi. Sonra doğru aile hazırdı. Hamburg’da kuru- P22’de çalışan Richard Kegler tara- için özel sipariş yazıtiplerinin şunu hayal etmektir: Ben Louis lu URW++’daki font teknisyenlerine fından, Hamilton Ahşap Yazıtipi ko- prodüksiyonunu denetliyordum. Oppenheim olsaydım ve Lo-Type’ı gönderildi ve orada otomatik üretilen, leksiyonunun bir parçası olarak dijital Linotype ve Berthold A.G.’de fotodizgiye uygun hale getirmem hemen göze çarpmayacak yuvarlak font formatında yayımlanmak üzere ve ayrıca URW’de tanıdıklarım gerekseydi, neye benzerdi? köşeler eklendi. Tırnaklı versiyon da uyarlandı. HWT Artz’ın satışlarından daha sonra Ole Schäfer tarafından beş elde edilen gelir müzenin çalışmaları- vardı. Mesela URW’de Ikarus Gelişme çağındaki bir yazıtipi kalınlık artı italik içeren daha çok yönlü nı desteklemek için kullanılmaktadır. adı verilen yazıtipi dijitalizasyon tasarımcısı için en iyi eğitimin ve donanımlı bir aile olarak genişletildi. sistemini yeni lanse etmişlerdi. bu olduğunu halen düşünüyorum.

YAZILAR OCAK 2016 SAYI 160 için özel yapım bir yazıtipi istedik – Bu yine bir yan üründü. Adobe kimse soyamasın diye çelik Schwartz, Ralph du Carrois gibi bu yazıtipi daha sonra FF Meta’ya ve Apple gibi şirketlere çalışan kapı taktırdık, ve ben çalıştığı tasarımcılarla çalışmışsın. Bunun dönüştü. Ama bunun sebebi yeni bir tasarımcı ve danışman yerden ayrılıp gelmesi ve yanında sebebi nedir? Tamamen kendi bir yazıtipi tasarlamak için çok olarak, sık sık San Francisco ve arkadaşı ve sekreteri Petra Weitz’ı başına tasarladığın yazıtipleri de hevesli olmam değildi. Elimizde Palo Alto’ya seyahat ediyordum. getirmesi için Joan’u ikna ettim. var mı? olanlara bakmakla işle koyulduk, Berlin’e geri dönerken yanımda Petra Weitz daha sonra FontShop Haklısın. Çok nadiren tamamen yirmi adet yazıtipini analiz ettik, hep yeni yazıtipleri yüklü disketler International’ın CEO’su oldu. tek başıma çalışırım. Bir noktada Postane için uygun olabilecek getirirdim. Avrupa’ya dijital harf Hiç paramız yoktu, ama ben bu iş bana sıkıcı gelmeye başlıyor, her şeyi gözden geçirdik – küçük dağıtımı yapılmıyordu, o yüzden sektördeki herkesi tanıdığım için, o yüzden paylaştırıyorum. İlk boyutlar, kötü kâğıt – ve fark ettik meslektaşlarım bana sürekli, fontlar için baştan ödeme yapmamız zamanlarda bile, tasarımcılardan ki hiçbiri aldığımız yönlendirmelere “Gelecek sefer bize bir Palatino gerekmiyordu – avans olarak aldık. bana birkaç çizim yapmalarını uygun değildi: ya çok genişti, ya disketi getirebilir misin?” gibi Monotype, Adobe, Emigre ve isterdim; sonra onları düzeltip çok koyu… O zaman anladık ki, hay isteklerde bulunuyorlardı. Bir Compugraphic’ten her fonttan iki verirdim. Daima ortak çalışmalar Allah, kendi yazıtipimizi yapmamız noktada durdum, ve şöyle dedim, kopya aldık. Hepsi postayla siparişti, yaptım çünkü bundan hoşlanıyorum. gerekiyor. bekle bir saniye, ben bunları ve o zamanlar insanlar ödemeyi Ve bugün artık bu kaçınılmaz O noktaya geldiğimizde neye içeri kaçak sokuyorum ve döviz teslimat anında yaparlardı – PayPal oldu, çünkü çok fazla teknoloji ihtiyacımız olduğunu biliyorduk: kurundan dolayı muhtemelen para yoktu. Dolayısıyla çabucak bir kullanımı söz konusu. Şimdi ağırlık, genişlik, optik meseleler… kaybediyorum. Böylece kendi nakit akışımız oldu ve imalatçılara tutup da Robofont programlamaya Letter Gothic gibi yazıtiplerine sorunumu çözmek için dağıtım ödeme yapabildik. Ama önceden ya da Glyphs interpolasyonuna baktım, o dar şeklin içine nasıl şirketi olarak FontShop’u kurdum. düşünülmüş bir şey değildi, bir iş giremem. Yani evet, hâlâ bir şeyler o kadar çok şeyi sıkıştırmayı Alman yazıtipi sanayindeki diğerleri planım asla yoktu. İşler iyi gitti, o çiziyorum, ama o kadar yavaşım ki! başardıklarını anladım; üst sol benimle uğraşıyorlardı çünkü kadar. kıvrımlar buradan geliyor. Kendi kişisel bilgisayarlara inanmıyorlardı (Gerisi, dedikleri gibi, tarih FF UNIT PRO icadım değildi, yalnızca zaten – “aah, iki yılı daha var, sonra oldu. FontShop bir perakende var olan bütün o şeyleri bir araya tarih olacaklar”. Bunun bir tür şirketi olarak kurulduktan sonra, topladım. Yani bir kere daha, söz heves, hulahop gibi bir çılgınlık Spiekermann ve İngiliz yıldız konusu olan sanatçılığım değildi – olduğunu sanıyorlardı. O vizyona tasarımcı Neville Brody kendi tasarım karşılaşılan sınırlara verilen sahip değillerdi. Ama ben John fontlarını yayımlamanın bir bir yanıttı. Warnock’le ve PostScript’i geliştiren sonraki mantıklı adım olacağına insanlarla tanışmıştım, ve bunun karar verdiler. İki tasarımcının 1989’da FontShop’u kurdun ve font büyük bir şey olduğunu biliyordum. da yayımlanmamış yazıtipleri perakendeciliği dünyasına giriş Böylece MetaDesign ofisinin vardı ve Spiekermann kendilerine yaptın. aşağı katında bir dükkân açtık, bir yer arayan bir grup yetenekli Hollandalı tasarımcıyla tanışmıştı. FontShop, piyasanın nabzını yoklamak için, Just van Rossum ve Erik van Blokland’ın deneysel “rasgele font”u Beowolf’u yayımladı. 1990’da şirket FontFont markasını lanse etti ve bu marka Tıpkı Meta gibi, FF Unit de ilk başta, Spiekermann’ın 2000’lerde kurduğu ve süratle dünyanın en etkili harf nihayetinde Edenspiekermann’a evri- kütüphanelerinden biri haline geldi. len United Designers Network’ün ku- Yıllar boyunca en iyi satan fontları rum içi yazıtipi olarak üretildi. Tasarımcı FF Meta oldu – Spiekermann’ın üçlüsü FF Meta ve FF Info’da önceden araştırılan prensipleri rafine ettiler ve FF tasarımı olan bu font hayatına, asla Unit Slab ve Rounded yazıtipleriyle be- tamamlanmamış bir proje olan raber, etkili ve çok amaçlı kurumsal ta- Alman Postanesi yazıtipi “PT” sarım için ideal bir aile paketi yarattılar. olarak başlamıştı.)

Bu sohbete başlamadan önce, FF UNIT SLAB PRO tasarladığın yazıtiplerini ayrıntılarıyla konuşmanın çok heyecan verici olmayacağına karar vermiştik. Ama fontlarını tasarlama yöntemin konusunda tek bir sorum olacak. Harf tasarımlarının çoğu ortak Spiekermann, Schwartz ve Yeni Ze- çalışmalar landalı Kris Sowersby, FF Unit Slab Pro ve Meta Serif üzerinde yaklaşık sonucu ortaya aynı zamanda çalışmaya başladılar. çıkmış – Just Düşünceleri birbirini tamamlayan aile- van Rossum, lerin olduğu bir takım yaratmaktı. Da- Lucas de ha eşitlenmiş bir çizgi kontrastı slab seriflere daha doğal bir uzantı sağlı- Groot, Ole yor. Daha dramatik bir karşıtlık yarat- Schäfer, mak istenirse, FF Meta ile iyi eşleşir. Christian

YAZILAR OCAK 2016 SAYI 160 İşime birilerinin dokunmasına izin Seninle çalışmak için Berlin’e bir dayanağım yok. Her ay telif LO-TYPE PRO vermemek aptallık olur. gelen bir çok tasarımcı burada ödemesinin yatmasını beklemek Ben Peter Schoeffer gibi biri kaldılar ve nihayetinde kendi yerine, tüm hakları satmaya karar değilim. Schoeffer Gutenberg’in stüdyolarını kurdular. Bu gelişme verdim. En basit çözüm buymuş yazıtipini yapmış ve muhtemelen şehrin çehresinin değişmesine gibi geldi. kendi matrislerini işlemiş birisi. bir nebze katkıda bulundu. Tam Ben daha çok Stanley Morison zamanlı çalışan düzinelerce yazıtipi Berlin’in merkezindeki yeni baskı gibiyim – o bir sanat yönetmeniydi, tasarımcısıyla, Berlin bugün atölyende, adeta bir döngüyü ben de asla başka bir şeymişim yazıtipi tasarımında dünyanın bir tamamlayıp, tekrar mekanik gibi kılıklara girmedim. Aletleri numaralı şehri olabilir. yöntemlerle grafik üretme kullanabiliyorum, ama o kadar Harika, değil mi? Evet, belki, noktasına geldin – ve bu eski kötüyüm ki, hepsini kendim bu kısmen benim suçumdur. O teknolojilerle oynayan bir tek sen Lo-Type Pro, Spiekermann’ın, 1977’de yapmaya çalışmam budalalık hareketi kesinlikle MetaDesign de değilsin. H. Berthold’da çalışan Günter Gerhard olur. Hamilton Müzesi için ve FontShop’la biz başlattık, ve Analog teknolojilere duyulan Lange’a önerdiği ilk fontun dijital versi- ahşap yazıtipini – o zamanlar adı büyüdükçe insanları – senin gibi ilgiyi tartışmamızın çok doğru yonudur. Bu font Louis Oppenheim’ın (nam-ı diğer “Lo”) klasiğinin Spieker- Hard’dı – kendi başıma çizdim. insanları – çekti ve en sonunda bu olduğunu düşünüyorum. mann tarafından yeniden diriltilmiş ha- Ama sonra P22’den Richard Kegler yazıtipi dünyasında hatırı sayılır Şimdi gençler analogla dijitali lidir. Spiekermann bu fontun özellikle harf aralıklarını yaptı ve dijital bir ekonomi yarattı. Burada işini birleştirmenin yollarını buluyorlar. metal formunu severdi. Alman “Pla- versiyonuna daha fazla karakter iyi yapan o kadar çok insan var Hatta ikisi arasındaki fark artık katstil” (afiş stili) tarzının tipik bir örneği olan bu yazıtipi kendi çağının çocu- ekledi, onun da adı Artz’dı. Kitapta ki, Berlin’e gelmemek neredeyse kayboluyor. Yazıtipi uzmanı Indra ğudur ama halen son derece etkilidir. kullandığımız Real ailesinin ilk imkânsız. Burada yaklaşık 100 Kupferschmidt’in geçenlerde versiyonunu da ben çizdim, ancak yazıtipi tasarımcısı olmalı. Bunların söylediği gibi – artık baskı için yalnızca 90 kadar karakter yaptım, bazıları kurumsal müşteriler için yapılmış tasarımlardan daha kötü çünkü her şey mümkün. Ve daha sonra tamamlayıp, üretimini özel sipariş yazıtipleri yapıyorlar, görünen, ekran için yapılmış önce söylediğim gibi: bir tasarımcı yapması için Ralph’e verdim. diğerleri perakende sektörüne tasarımlara gerek yok. Ekran için için sınırlamalar iyidir; kurallar, çalışıyor ve her hafta yeni bir sayfa düzenlemesi yapan herkesin müşteriler, kısıtlı bütçeler, belli yazıtipi çıkarıyorlar. Bunlardan bir en az kâğıt için tasarım yapan biri bir izleyici kitlesi. Çünkü bunlar FF UNIT ROUNDED çoğunun işlerinin iyi gitmesi ve bir kadar yazıtipi ve tipografi üzerine yoksa, siz artık tasarımcı değilsiniz şekilde hepsinin iş almaları beni bilgi sahibi olmalı. Dolayısıyla demektir. Sanatçı olursunuz. mutlu ediyor. önemli olan, tıpkı önceden olduğu Bu sınırlamalar size bir tasarımcı Sonuçta, burada çok mutluyum. gibi, mesajı nasıl ileteceğinizdir. olarak, en ufacık ayrıntıyı doğru bir Berlin kesinlikle benim şehrim. Teknolojiye sahibiz, kötü yapılmış şekilde yapana kadar çalışmamanız işlerin bir bahanesi olamaz artık. gerektiğini öğretir. İşi vaktinde Geçen yaz FontShop En çok ilgimi çeken şey dijital bitirmek, bir noktada artık eve International’ın Monotype tasarım konusunda bilgili olup, gitmek, atölyeyi temizlemek – MyFont’un ebeveyn şirketi – analog tekniklere hakikaten ilgi için işi biraz erken bırakmak tarafından satın alındığı ilan duyan insanların hareketi. Artık da önemlidir. Devamlı ekranın edildi. FontFont kütüphanesindeki bu geçici bir akım olmanın ötesine başında oturduğumuzda bunun kendi yazıtipi tasarımlarının telif geçti. Harf ve tasarımın el yapımı, gibi disiplinleri unutabiliyoruz. Unit yazıtipi ailesi biraz sert mizaçlı haklarını da sattın. Seni bu sürpriz dokunma duyusuna hitap eden, Bilgisayarla ve bilgisayar için bir tasarımdır; Rounded isimli bu var- adımı atmaya iten şey neydi? materyal ve üç boyutlu özelliklerine yaşayan insanlar dışarıda normal yantta, açılar yuvarlanmış, görünüm etkili bir şekilde yumuşatılmıştır. Siyah O adımı atmamızın sebebi eski yeniden ilgi duymamızın ardında bir hayatın akıp gitmekte olduğunu kalınlığı çok daha çarpıcı bir yüze dö- eşim Joan ve benim – yani eski daha derin bir dürtü olmalı. unuturlar. Bir baskı makinesi bir nüştürür – giriş sayfasındaki görüntü- sahiplerin – emeklilik yaşına az ton ağırlığında bir şeydir. İşinizi de “Spiekermann” kelimesine bakınız. çok ulaşmış olmalarıydı. Ben 67 Dijital kuşağın bu ekipmana bitiremediğinizde, makinayı yaşındayım, o 68’inde. Monotype erişmesi onlara ne gibi elle tutulur sırt çantanıza koyup, evinize cidden ilgileniyordu ve onların kazanımlar sağlıyor? götüremezsiniz. Gerçekçi olup, FF INFO DISPLAY PRO doğru kişiler olduklarına beni ikna Ben şunu görüyorum: buraya gününüzü iyi planlamanız gerekir. eden birkaç faktör vardı. İki yıl çalışmaya gelen insanlar – Amin. Teşekkürler Erik. Derin önce Belfast’ta kurulu – Typecast örneğin bugün beklediğim bakışını bizimle paylaştığın için. V adlı tasarım aracını yapan – Design Edenspiekermann’dan gelecek by Front’u satın aldılar. Onlarla tasarımcılar – hareketli harflerle konuşuyordum ve hakikaten iki üç saat çalıştıktan sonra, eve etkileyici olduklarını düşünüyordum, gitmek istemiyorlar. Tabii ki çok sıra dışı, tuhaf ve harika bir oyun faktörü var, birazcık şeyler yapıyorlardı. Monotype’la LEGO’ya benziyor. Ama benim konuşmaya başladığımız sıralarda daha anlamlı bulduğum şey şu: FF INFO TEXT PRO Galler’deki Mark Boulton Design’ı mükemmel tasarım becerileri olan satın aldılar. Ben bunun çok sıra insanlar dijital tasarımlarında dışı bir hareket olduğunu düşündüm göklere çıkardıkları ızgara şablon YAZILAR Grafik Tasarımcılar Meslek Kuruluşu çünkü Mark Boulton bazı çevrelerce gibi bir şeyin, tipo baskıda doğal Derneği adına sahibi tanınan biriydi ama yazıtipi olarak var olduğunu keşfediyorlar. Umut Südüak dünyasında tanınmıyordu. Benim Basit ve kaba bir ızgara şablonun, Tasarım Bülent Erkmen için bu Monotype’ın yeni şeyler ince ayrıntılı bir ızgaradan daha Sorumlu Yayın Yönetmeni ve denemek konusunda ciddi olduğunu etkili olduğunu fark ediyorlar. Tasarım Devamlılığı Osman Tülü gösteren bir kanıt oldu. Perakende Ayrıca harflerin dokunabilecekleri, Grafik Uygulama: Tipograf ve özel sipariş yazıtipi işlerinin ellerinde tutabilecekleri şeyler Baskı: A4 Ofset Hem “Display”, hem de “Text” ver- dar dünyasının dışına çıkıyorlardı. olduğunu, bunların aslında obje Ayda bir yayımlanır, para ile satılmaz. siyonları işaret sistemleri düşünüle- Tüm hakları saklıdır. rek tasarlandı. Ekran ailesinde i, I ve Gayet akıllıca düşünülmüş bir olduğunu öğreniyorlar. Grafik l gibi karakterlere, uzaktan çabucak gündemleri var gibi görünüyordu tasarımda yeni bir kuşak var Grafik Tasarımcılar Meslek Kuruluşu Derneği ayırt edilebilmeleri için tırnak eklendi. ve benim saygımı kazandılar. ki, onlar için yazıtipi sanal bir Tekst versiyonundaysa, uzun metin Ortaklar Caddesi Bahçeler Sokağı 17/4 panolarında daha uyumlu bir görünüm Yazıtiplerime gelince: bir bakıma, şey – dijital bir dosya, pikseller, bir Mecidiyeköy 34394 İstanbul Tel: (0212) 267 27 58 elde edebilmek için, bunlar kaldırıldı. onlar benim emekli maaşım görüntüden hiçbir farkı olmayan Faks: (0212) 267 27 59 sayılır, çünkü onlar olmasa, başka şeyler. Bunun avantajları da var, [email protected] www.gmk.org.tr

YAZILAR OCAK 2016 SAYI 160