xalqı mübariz və qəhrəman xalqdır DDÎÎKÜRDPPLLOOMMAATTH.Əliyev ¹ 42 (333) 14-20 Dekabr, Çileya pêş, sal, 2015 Hÿftÿlik Èúòèìàè-ñèyàñè ãÿçåò Ãèyìÿòè: 40 ãÿïèê Ji meha ,`bat] sala 2003-a t] we,andin Rojnama heftename civakî ` sîyasî Hêjaye: 12 DEKABR ÜMUMMİLLİ LİDER, BÖYÜK HEYDƏR ƏLİYEVİN ANIM GÜNÜDÜR

Ñÿù. 2 İlham Əliyev ümummilli lider Heydər Əliyevin məzarını ziyarət edib

Ñÿù. 3 Əhməd DAVUDOĞLU: Türkiyə İraqda sabitliyin bərqərar olmasına çalışır Демирташ:ЕС закрывает глаза на Ñÿù. 3 нарушения прав человека в Турции Ñÿù. 14 Türk əsgəri Mosulda, Bərzani Ankarada Civîneke girîng- Amerîka, Serok Barzanî li gel Wezîrê Bergiriyê Ñÿù. 13 Tirkiye û Herêma Kurdistanê Tirkiye û Partiyên Kurdên Bakûr re civiya Ñÿù. 11 Türkiyədə gərginlik: şəhər Жители Сулеймании устроили акцию протеста Ñÿù. 3 mərkəzi döyüş meydanına çevrildi против присутствия турецких военных сил Ñÿù. 14 Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər naziri, general-polkovnik www.arsivakurdi.orgUsubov Ramil İdris oğluna “Diplomat” qəzetinin baş redaktoru Əliyev Ñÿù. 8-9 Ñÿù. 10 Ñÿù. 4-5 Tahir Süleyman “GЦLLЯ ATMADAN HAKИMИYYЯTЯ GЯLЯN oğlu tərəfindən KÜRD TAYFALARI HAQQINDA Şəroye Bro DЦNYA SИYASЯTЧИSИ” açıq məktub Ñÿù. 6-7 2 ¹ 42 (333) DÎPLOMAT 14-20 Dekabr, Çileya pêş, sal 2015 Ulu Öndər Böyük Heydər Əliyevin vəfatından 12 il keçdi Azərbaycan Respublikasının rütbəsinə qədər yüksəlib. Həmin əlaqədar ertəsi gün Azərbay- 1991-ci ilin iyulunda Sovet İtti- Respublikası Ali Soveti sədrinin üçüncü Prezidenti Heydər illərdə o, Leninqradda xüsusi ali canın Moskvadakı nümayəndə - faqı Kommunist Partiyasının müavini olub. Əliyevin vəfatından 12 il keçir. təhsil alıb, 1957-ci ildə isə Azər- Heydər Əliyev 1992-ci ildə Heydər Əlirza oğlu Əliyev 1923- baycan Dövlət Universitetinin Yeni Azərbaycan Partiyasının cü il mayın 10-da Azərbaycanın tarix fakültəsini bitirib. Azərbay- Naxçıvan şəhərində keçirilmiş Naxçıvan şəhərində anadan can SSR Kommunist Partiyası təsis qurultayında partiyanın olub. 1939-cu ildə Naxçıvan Mərkəzi Komitəsinin 1969-cu il sədri seçilib. 1993-cü il iyunun Pedaqoji Texnikumunu bitirdik - iyul plenumunda Heydər Əliyev 15-də Azərbaycan Ali Sovetinin dən sonra Azərbaycan Sənaye Azərbaycan SSR Kommunist sədri seçilən Heydər Əliyev iyu- İnstitutunun (indiki Azərbaycan Partiyası Mərkəzi Komitəsinin nun 24-də Milli Məclisin qərarı Dövlət Neft Akademiyası) birinci katibi seçilib. 1982-ci ilin ilə Azərbaycan Respublikası memarlıq fakültəsində təhsil dekabrında Sovet İttifaqı Kom- Prezidentinin səlahiyyətlərini alıb. Başlanan müharibə ona munist Partiyası Mərkəzi həyata keçirməyə başla yıb. təhsilini başa çatdırmağa imkan Komitəsi Siyasi Bürosunun üzvü 1993-cü il oktyabrın 3-də verməyib. seçilən Heydər Əliyev SSRİ ümumxalq səsverməsi nəticə - 1941-ci ildən Heydər Əliyev Nazirlər Soveti sədrinin birinci sində Heydər Əliyev Azərbay- Naxçıvan MSSR Xalq Daxili müavini vəzifəsinə təyin edilib can Respublikasının Prezidenti İşlər Komissarlığında və Naxçı- və SSRİ-nin rəhbərlərindən biri seçilib. O, 1998-ci il oktyabrın van MSSR Xalq Komissarları olub. Heydər Əliyev 1987-ci ilin 10-da keçirilən növbəti prezi- Sovetində şöbə müdiri vəz- oktyabrında Sovet İttifaqı Kom- dent seçkilərində yenidən Azər- ifəsində işləyib. 1944-cü ildə munist Partiyası Mərkəzi liyində bəyanatla çıxış edərək, sıralarını tərk edib. 1990-cı ilin baycan Respublikasının Prezi- dövlət təhlükəsizliyi orqanların- Komitəsi Siyasi Bürosunun və Azərbaycan xalqına qarşı iyulunda Azərbaycana qayıdan denti seçilib. 2003-cü il da işə göndərilib. baş katib Mixail Qorbaçovun törədilmiş cinayətin təşkilatçıları Heydər Əliyev ilk əvvəl Bakıda, oktyabrın 15-də keçiriləcək Heydər Əliyev 1964-cü ildən yeritdiyi siyasi xəttə etiraz və icraçılarının cəzalandırıl- sonra isə Naxçıvanda yaşayıb, prezident seçkilərində namizə d - Azərbaycan SSR Nazirlər əlaməti olaraq, tutduğu vəz- masını tələb edib. O, Dağlıq həmin ildə də Azərbaycan Ali li yinin irəli sürülməsinə razılıq Soveti yanında Dövlət Təhlükə- ifələrdən istefa verib. Qarabağda yaranmış kəskin Sovetinə deputat seçilib. O, vermiş Heydər Əliyev səh- sizliyi Komitəsi sədrinin müavini, Heydər Əliyev 1990-cı ilin 20 münaqişəli vəziyyətlə bağlı 1991-1993-cü illərdə Naxçıvan hətində yaranmış problemlərlə 1967-ci ildən isə sədri vəz- yanvarında sovet qoşunlarının SSRİ rəhbərliyinin ikiüzlü Muxtar Respublikası Ali əlaqədar seçkilərdə iştirak ifəsində işləyib, general-mayor Bakıda törətdiyi qanlı faciə ilə siyasətinə etiraz əlaməti olaraq, Məclisinin sədri, Azərbaycan etməkdən imtina edib. İlham Əliyev ümummilli lider Heydər Əliyevin məzarını ziyarət edib Müasir müstəqil Azərbaycan dövlə- baycanın qurucusu, xalqın sevimli, onu Moskvaya dəvət etdilər. Amma dövlətçilik məktəbi və bu məktəbi tinin memarı və qurucusu, dünya unudulmaz övladı... Bu ifadələrin burada o, həm də onu gözü götür- ondan sonra davam etdirə biləcək bir şöhrətli siyasi xadim, xalqımızın hamısı yalnız ona aiddir, yalnız onun məyən məkrli qorbaçovların xəyanət- şəxsiyyət qoyub getdi... inə tuş gəldi. Vətəninə döndü. Bu Dekabrın 12-də Azərbaycan Prezi- qayıdış isə daha möhtəşəm oldu. denti İlham Əliyev və oğlu Heydər Ümidlə, inamla yolunu gözləyən Əliyev Fəxri xiyabana gələrək, xalqının arzusu ilə yenidən doğma xalqımızın ümummilli lideri Heydər Vətəni Azərbaycana gəldi. Özü də tək Əliyevin məzarını ziyarət etdilər. gəldi. Amma milyonları öz ətrafında, bir Milli Məclisin deputatları, nazirlər, bayraq altında birləşdirə bildi. Hər kəsi komitələrin, şirkətlərin və idarələrin sözünün qüdrəti ilə inandırdı. Sözünü rəhbərləri, respublika ictimaiyyətinin əməlləri ilə gerçəyə çevirdi. Düzgün, nümayəndələri də Fəxri xiyabana müdrik siyasəti ilə Azərbaycanı gəlmişdilər. Prezident İlham Əliyev Ulu fəlakətlərdən xilas etdi. O, sözün Öndərin məzarı önünə əklil qoydu. həqiqi mənasında xalqının xilaskarına Azərbaycanın dövlət himni səslən- çevrildi. Meydana silahsız gələn bu di. Dövlət başçısı İlham Əliyev və oğlu dahi insan qüdrətli Azərbaycan Ordusu Heydər Əliyev Ulu Öndərin ömür-gün yaratdı, cəbhədə atəşkəsə nail oldu, yoldaşı, görkəmli oftalmoloq alim, iqtisadiyyatı dirçəltdi. Azərbaycanın akademik Zərifə xanım Əliyevanın da müasir tarixində misilsiz işlərə imza məzarı üzərinə gül dəstələri qoydular. atdı. Heydər Əliyev dövrü Azərbaycan Tanınmış dövlət xadimi Əziz Əliyevin ümummilli lideri Heydər Əliyevin ünvanınadır. Çünki o, Azərbaycan sal- tarixinin, mədəniyyətinin, elminin, təh- və professor Tamerlan Əliyevin də vəfatından 12 il keçir. Vəfatından sonra naməsində təkrarolunmaz rəhbər, silinin qızıl dövrünə çevrildi. Türk xatirələri yad edildi, məzarları üstünə xalqın yaddaşında qalmaq hər kəsə qüdrətli dövlət başçısı, fədakar insan dünyasının bu böyük oğlunun danıl- gül dəstələri düzüldü. Ümummilli lider nəsib olmur. Xalq yalnız sevdiklərini kimi qalıb. Çünki o, Azərbaycanı yadda saxlayır və yaşadır. Heydər dünyaya, dünyanı Azərbaycana tanıt- Əliyev misilsiz xidmətlərinə görə hər dı. O, Azərbaycanı qorumaq üçün zaman Vətəni, xalqı üçün əziz olaraq yaşadı, Azərbaycanı yaşatmaq üçün qalacaq. Çünki bu dahi insan öz nəcib qurub yaratdı. Heydər Əliyevin parlaq əməlləri ilə hələ sağlığında ikən tarixin dühası onu Azərbaycan xalqının yaddaşında əbədiləşmiş böyük azər- ümummilli lideri zirvəsinə yüksəltdi, baycanlıdır. İstedadlı insanlar, böyük dünya siyasətinin nəhənglərindən bir- şəxsiyyətlər üçün zaman və məkan inə çevirdi. Odur ki, Azərbaycan xalqı məhdudiyyəti yoxdur. Onlar heç bir bu böyük övladı ilə haqlı olaraq fəxr zamana və məkana sığmırlar. Bu, əsr- edir. “Mənim həyat amalım yalnız lərin sınağından çıxan və öz təsdiqini bütün varlığım qədər sevdiyim Azər- tapan həqiqətdir. Zaman bu həqiqəti də baycan xalqına, dövlətçiliyimizə, təsdiq edir ki, dünyanın tarixi böyük ölkəmizin iqtisadi, siyasi, mədəni şəxsiyyətlərinwww.arsivakurdi.org mənalı ömür yoludur. Bu inkişafına xidmət olmuşdur”. Bu sözləri mənada Heydər Əliyevin ömür yolu deyən ulu öndər Heydər Əliyev istər Azərbaycanın tarixidir. Elə bu səbəb- sovet dönəmində, istərsə də müstəqil- dən də bu ömür yolu hər zaman yad- lik illərində qüdrəti və zəkası, böyük daşlarda yaşayacaq. Ulu Öndərin müdriklik və uzaqgörənliyi ilə Azərbay- maz xidmətlərindən biri güclü, sabitliyə Heydər Əliyevin məzarının ziyarət hakimiyyətdə olduğu 35 ildə Azərbay- canı dünya dövlətləri sırasında layiqli qovuşmuş Azərbaycan idisə, digəri edilməsi mərasimində Baş nazir Artur cana bəxş etdiklərini tarix boyunca heç yerə çıxardı. O, keçmiş SSRİ-nin ən özünə layiq siyasi varisin yetişdirilməsi Rasizadə, Prezident Adminis- bir hakimiyyət sahibi etməyib. Əfsanəvi nüfuzlu siyasi xadimlərindən biri idi. idi. O, öz baxışlarını, ideyalarını, öz trasiyasının rəhbəri Ramiz Mehdiyev şəxsiyyət, ulu öndər, böyük rəhbər, Buna görə də “Azərbaycan sənin üçün yolunu davam etdirməyə qadir bir və digər rəsmi şəxslər iştirak ediblər. ümummilli lider, müasir müstəqil Azər- kiçikdir, sən İttifaqa lazımsan”, - deyə Prezident yetişdirdi. O, uzunömürlü bir president.az 3 ¹ 42 (333) DÎPLOMAT 14-20 Dekabr, Çileya pêş, sal 2015 Türk əsgəri Mosulda, Bərzani Ankarada Sətri xəbərlər Şimali İraq kürd muxtariyyətinin başçısı təşkilatı ilə mübarizədə Türkiyənin möv - Məsud Bərzani Ankarada Ərdoğan və baş qeyi müzakirə olunub. * Kürdüstan muxtariyyatının prezidenti nazir Əhməd Davudoğlu ilə görüşüb. Pub- Həmçinin, Ərdoğan Mosulda və buna Türkiyəyə səfər etmişdir. Məsud barzani lika.az Türkiyə mətbuatına istinadən xəbər bənzər digər münaqişəli bölgələrdə məz - Türkiyənin Milli təhlükəsizlik naziri, baş na - verir ki, kritik görüş bir saat çəkib. həblərarası problemlərin tezliklə həll olun- zir və prezidentinin qəbulunda olmuşdur. Məlumata görə, görüşdə İŞİD terror ması haqda fikirlər səsləndirib. * Türkiyənin milli təhlükəsizlik naziri Bağdadda rəsmi səfərdədir. İraq rəsmiləri ilə keçiriləcək danışıqların əsas mövzusu Əhməd DAVUDOĞLU: Türkiyə İraqda sabitliyin bərqərar olmasına çalışır isə Türkiyənin qeyri-qanuni olaraq İraqın Şimalına qoşun yeritməsidir. Türkiyənin Baş naziri Əhməd Davu- bağlı siyasətini dəstəklədiyini və bu da Məsud Bərzanini qəbul edərək onunla İstambul şəhərində ABŞ konsulluğuna doğlu deyib ki, ölkəsinin hazırda İraqla istiqamətdə rəsmi Ankara ilə sıx əmək- İraqda və bölgədə yaranmış vəziyyəti * hücum olub. Təhlükəsizlik əməkdaşları bağlı əsas vəzifəsi orada müzakirə edib. Hər iki hücumu dəf edə biliblər. sabitliyin bərqərar olmasına lider terrora qarşı nail olmaqdır. Onun mübarizə çərçivə sində * Kürdüstan muxtariyyatının prezidenti sözlərinə görə, Türkiyə əməkdaşlığı gücləndir - Məsud Barzani Almaniyanın Xarici İşlər İraqın parçalanmasını və məyin vacibliyini vurğu- naziri ilə görüş keçirmişdir. özünün isə İŞİD-lə qonşu layıblar. R.T.Ərdoğan * Kürdüstan XİN-nin sözcüsü: Rusi ya nın olmasını arzulamır. Dünən bir daha nəzərə çarp - hərbi təyyarələri Kürdüstan mülki avi- Ə.Davudoğlu Ankarada İra - dırıb ki, Türkiyə dövləti asiyasına təhlükə yaradır. qın Kürd Muxtariyyətinin hər cür terroru, o cüm- * ABŞ: Türkiyənin İraqa qoşun yerit- rəhbəri Məsud Bərzani ilə lədən İŞİD və PKK ilə məsinin əleyhinəyik. görüşündə 130 türk əsgə - mübarizəni qətiyyətlə * Türkiyə Kürdüstanında hökumət qüv - rinin Mosul şəhəri ətrafında davam etdirmək vələri və PKK arasında şiddətli döyüşlər yerləşdirilməsi və bunun “bir əzmindədir. Bu arada da vam edir. Belə ki, dekabrın 8-də Nu - sıra dövlətlərdə narahatlıq məlum olub ki, ABŞ-ın say bin şəhərində bir zirehli maşın part- doğurması” məsələsinə də münasibət daşlıq etməyə hazır olduğunu vurğulayıb. dövlət katibi Con Kerri Rusiya liderləri ilə ladılaraq 9 əskər öldürülmüşdür. bildirib: “Türk əsgərlərinin Mosulda olması Türkiyənin Baş naziri Rusiyanın Ukraynadakı vəziyyəti və Suriyada siyasi Rusiya hökuməti Suriyaya dünyada ən bölgədə yalnız sabitliyi təmin etməyə xid- Suriyanın şimalında həyata keçirdiyi son böhranın həlli məsələlərini müzakirə * mət edir. Biz bundan sonra da İraqı və hava hücumlarını pisləyib. Onun etmək üçün gələn həftə Moskvaya səfər müasir T90 tanklarını vermək niy yətin də - İraqdakı kürd muxtariyyətini İŞİD yaraq - sözlərinə görə, Rusiyanın əsas məqsədi edəcək. dir. Həmçinin Suriyada tank təmiri üçün lıları ilə mübarizədə müdafiə edəcəyik”. İŞİD yaraqlılarını deyil, türkmən və sünni Prezident Vladimir Putinin Con Kerri ilə zavod yaradacaq. Görüşdən sonra jurnalistlər qarşısında müsəlmanları hədəfə almaqdır. Ə.Davu- görüşəcəyi ilə bağlı sualı cavablandıran * İraq baş naziri Heydər əl-Abadi: Türkiyə çıxış edən Ə.Davudoğlu məlumat verib ki, doğlu rəsmi Moskvanı Suriya ərazisində Rusiya Prezidentinin mətbuat katibi Dmitri ilə heç bir saziş bağlamamışıq və onların Türkiyənin Milli Kəşfiyyat İdarəsinin rəh- “etnik təmizləmə” siyasəti həyata keçir- Peskov belə bir görüşün baş tuta biləcəyi- İraqa qoşun yeritmələri qeyri qanunidir. bəri Hakan Fidan və xarici işlər naziri məkdə günahlandırıb. Türkiyə hesab edir ni istisna etməyib. Xatırladaq ki, Con Kerri * İraqın Kürdüstan bölgəsində xalq Firudin Siniroğlu bu günlərdə İraq rəsmiləri ki, Rusiyanın bölgədəki siyasəti yeni 2013-cü ilin may ayından sonra Moskvaya tərəfindən geniş miqyaslı etiraz aksiyaları ilə danışıqlar aparmaq üçün Bağdada yola qaçqın axınına səbəb olacaq. Rəsmi ilk dəfədir səfər edir. ABŞ-ın dövlət katibi başlanılmışdır. Vətəndaşlar prezident düşəcəklər. Moskva isə əvvəlki kimi bu tənqidləri Rusiyaya həmin səfəri zamanı Soçidə Məsud Barzani ilə Türkiyənin işbirliyinə, Kürd muxtariyyətinin rəhbəri Məsud əsassız sayır. Yeri gəlmişkən, dünən Prezident V.Putin və xarici işlər naziri Türkiyənin İraq ərazisinə qoşun yeritməs- Bərzani isə Türkiyə hökumətinin İŞİD-lə Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan S.Lavrovla görüşmüşdü. inə etiraz edirlər. Etirazçılar qeyd edib ki, Putin orduya əmr edib: mətini dəstəkləyir. ASO cənab türklər sadəcə Kürdüstanı İraqa qarşı alət Putinin dediklərini şərh etməy- kimi istifadə etmək istəyirlər. "Dərhal məhv edin" ib. "Biz Rusiya və ASO-nun * İraq ordusu və könüllü batalyonlar Prezident Putin bildirib ki, tərəfindən vurulması üzündən birgə çalışmasına qarşı han- ölkənin Rəmadi şəhərini İŞİD terrorçu- Suriyadakı "terroristlər" münaqişə dədir. Rusiya sısa sübutlar görməmişik. larından təmizləməyə müvəffəq olublar. Rusiya ya birbaşa hədədir Suriyadakı hava zərbələrinə Düşünürəm ki, bu, təbliğatdır," Döyüşdə terrorçuların “müdafiə naziri” və Rusiya prezidenti Vladimir sentyabr ayında başlayıb və İD-ə qarşı koalisiyaya yaxın Ramadi şəhəri üzrə koordinator da məhv Putin Suriyadakı qüvvələrinə bunu Prezident Bəşər əl- ABŞ rəsmisi BBC-ə deyib. edilmişdilər. qarşı təhdidlərlə bağlı Rusiya Əsədin xahiş etdiyini bildirib. Bu arada isə Suriyanın * Süleymaniyyə şəhərinin muzeyi ordusuna "çox sərt tədbirlər" Kreml, mötədil Suriya müxalifə- edib ki, Rusiya hərbisi indi şimalında ən azı 22 nəfər Beynəlxalq Muzeylər yarışmasında işti- görməyi tapşırıb. Rusiya tini hədəf alması ilə bağlı ABŞ- kürdlərin nəzarət etdiyi ərazidə Azad Suriya Ordusunu (ASO) rak edəcək. qüvvə lərinə qarşı i stənilən ın başçılıq etdiyi koalisiyanın 3 bomba hücumunda ölüb. dəstəkləyir. ASO prezident İraq prezidenti Fuad Masum: bizə dost hədəflər "dərhal məhv edilmə- ittihamlarını rədd edir və İslam Əsədə qarşı döyüşür və Rusiya Suriyanın müxalif siyasətçiləri * olan İran İslam Respublikası və digər lidir," o bildirib. Cənab Putin Dövləti (İD) qruplaşmasına zər- tərəfindən hücumlara məruz Səudiyyə Ərəbistanının pax- ölkələrlə terrorçulara qarşı əmak- təfərrüatları açıqlamasa da, bələr endirdiyini bildirir. Cənab qalıb. Hərçənd sonradan Kreml taxtı Riyad şəhərində hökü - Türkiyə ilə Rusiya hazırda Putin müdafiə rəsmilərinin qeyd edib ki, Rusiya Suriya mətlə sülh danışıqlarının apa - daşlığımızı davam etdirəcəyik. Ölkəmizin Rusiya təyyarəsinin Ankara görüşü zamanı həmçinin bəyan respublikasının qanuni hökü - rıl ması barədə açıqlama verib. torpaqlarında gözü olan düşmənlərə isə layiqli cavab veriləcək. Türkiyədə gərginlik: şəhər * Son həftə beynəlxalq yardın təşkilatları Rusiya kürdlərə ilk hərbi yardımını göndərdi Suriya Kürdüstanına xeyli tibbi yardım mərkəzi döyüş meydanına çevrildi Rusiya İraq Kürd Muxtar Vilayətinə İŞİD-ə qarşı mübarizə etmişlər. Qeyd edilir ki, Suriya Kürdüs - bağlamaq istəyən aparması üçün hərbi yardım edib. Axar.az xəbər verir ki, bunu İraq tanın da və eləcə də bütöv ölkə boyunca qruplara göz yaşar - mətbuatına açıqla- adi dərmanlar belə çatışmır. dıcı qaz və təzyiqli masında Rusiyanın Suriya Kürdüstanının Qamışlo və Tell- su ilə müdaxilə * Baş konsulu Viktor Tamer şəhərində terror aktları nəticəsində edib. Simakov söyləyib. O, onlarla dinc sakin yaralanmışdır. Səlahiyyətlilər hərbi yardımın mux- əməliyyatlarda bu tariyyətə gəlməsi * Bağdad mərkəzi hökumət və Kürdüs- günə qədər 10 haqqında Kürd Muxtar tan muxtariyyatı arasında yeni neft sazişi PKK-çınınVilayətinin Daxili İşlər imzalanıb. Sazişdə bildirilir ki, Kürdüstan- öldürüldüyünü naziri Kərim Sindjariyə da çıxarılan bütün neft mərkəzi hökumətə bildirib. məlumat verdiyini təhvil verilməlidir. Əvəzində isə İraq öz 7 gündür fövqəladə Surda yaşa yan bəzi vətən- bildirib. Qeyd edək ki, büd cəsindən 17% gəliri Kürdüstan mux- vəziyyət elan edilən Diyarbəkr daşlar polisə zəng edərək böl- Rusiya İraq Kürd Mux- tariyyatına ayıracaq. Qeyd edək ki, öncə vilayətininwww.arsivakurdi.org Sur mahalında PKK gədən çıxmaq üçün kömək tar Vilayətinə ilk dəfə hərbi yardım edib. Bundan öncə muxtariyyətə Kürdüstan nefti İraqın razılığı olmadan terror təşkilatına qarşı əmə - istəyib. Polis həmin vətən- Almaniya, ABŞ və Çexiya hərbi yardım göndərib. Türkiyəyə aşağı qiymətlərlə ötürülürdü. liyyatlar davam edir. Pub lika.az daşları zirehi avtomobillərlə Əldə edilən qazanc əsasən məmur və Türkiyə mediasına istinadən mahaldan kənara çıxarıb. Səudiyyədən kürdlərə 8 milyardlıq yardım oliqarxların hesablarına otururdu. Bunun xəbər verir ki, davamlı olaraq Mardin vilayətinin Nusaybin Səudiyyə Ərəbistanı İraq Kürd Regional Rəhbərliyinə 8 milyard nəticəsi olaraq Kürdüstan əhalisi 6 aya bölgədən silah və partlayış mahalında baş verən qarşıdur- dollar yardım edib. Axar.az xəbər verir ki, bu barədə İranın “FarsNyus” yaxın olaraq maaşlarını ala bilmirdilər. səsləri eşidilir. Yerli media mada isə 2 xüsusi hərəkat agentliyinə İraqın kürd siyasi partiyalar blokunun nümayəndəsi Sər- Səlahəddin Dəmirtaş: ABŞ-ın təzyiqi nə ti - qarşıdurmalar Diyar bəkr polisi yaralanıb. Yaralılardan vah Abdülvalid məlumat verib. Bildirilib ki, İraq Kürd Regional Rəh- * şəhərinin mərkəzinə keçib. biri həkimlərin müdaxiləsinə bərliyinin rəhbəri Məsud Bər zaninin Səudiyyə Ərəbistanına səfəri cəsində Avropa Şurası Türkiyədə baş ve rən Polis yolları barrikadalarla rəğmən dünyasını dəyişib. zamanı bu barədə razılıq əldə edilib. qanunsuzluqlara və özbaşnalığa göz yu mur. 4 ¹ 42 (333) DÎPLOMAT 14-20 Dekabr, Çileya pêş, sal 2015 GЦLLЯ ATMADAN HAKИMИYYЯTЯ GЯLЯN DЦNYA SИYASЯTЧИSИ

Äöíéàíûí èíãèëàá ñèñòåìè, éöç èëÿ éàõûí äàâàì åäÿí ãàðäàø ùþâ çÿ ñèí äÿ îëàí øÿ ùÿð, ðàé îí âÿ Ùþð ìÿò ëè ïðå çè äåí òè ìèç, Èë - ìÿê èñ òÿ äè ëÿð. Àçÿð áàéú àí õàë ãû - ñèéàñÿò÷èëÿðè Àçÿðáàéúàí õàë - ãûðüûíûíà ñîí ãîéàúàãäûð. êÿíä ëÿ ðè ìè çèí ÿùà ëè ñè íèí äó ðó ìó - ùàì ßëèé åâ úÿ íàá ëà ðû íûí îïå ðà òèâ íûí àé ðûë ìàç ùèñ ñÿ ñè îëàí àç ñàé ëû ãû íûí õèëàñêàðû, Óëó Þíäÿð, Ñÿääàì êèìè äèêòàòîð ãàí íó ýþç þíö íÿ ýÿòèð ìÿê êè ôàé ÿò - òÿø êè ëàò ÷û ëûüû ñàé ÿ ñèí äÿ "Áà êû-Òè - õàë ã ëà ðû ôÿ ëà êÿò ãàð øû ñûí äà èäè ëÿð. Áþéöê Ùåé äÿð ßëèéåâ òþêÿðÿê ùàêèìèééÿòÿ ýÿëäè, äèð. áè ëè ñè-Úåé ùàí" íåôò êÿ ìÿ ðè, Áà êû- Ìÿùç âàõ òûí äà ùà êè ìèéé ÿ òÿ õàëã úÿíàáëàðûíûí èíãè ëà áûíäàí, ýåäÿí ýöíÿ ãÿäÿð ùÿìâÿòÿíëÿðè- Ýÿíú ÿ áà ñà ðûí èøý à ëû, Àâ ðî ïà ßð çó ðóì ãàç êÿ ìÿ ðè âàõ òûí äà ñÿ - òÿ ðÿ ôèí äÿí ýÿòè ðè ëÿí Ùåé äÿð ßëèé - ãà ïû ëà ðû íûí, Àâ ðî ïà áà çà ðû íûí ìÿ ðÿ ëè ÷ÿ êèë ìÿ ñè ñàé ÿ ñèí äÿ, åâ úÿ íàá ëà ðû îí ëà ðû áó ôÿ ëà êÿò äÿí öçöìöçÿ áàü ëàí ìà ñû äå ìÿê îëàð - éöçëÿð ëÿ þë êÿ ëÿ ðè Àçÿð áàéú à íà õè ëàñ åò äè. äû. Áèç ìÿú áó ðè éå íÿ äÿ êå ÷ ìèø áàü ëà äû. Áó èí êè øà ôà ýþ ðÿ, èí äè Ö÷ ñà à òà ãÿ äÿð î ìöäðèê èí - "àü à ìûç" îëàí ðóñ ÷è íîâíèê ëÿ ðè íèí äöíéà äþâ ëÿò ëÿ ðè èñ òÿ ñÿ ëÿð äÿ, èñ - ñàí ëà ñþù áÿò åòäiê. Îë äóãúà ñà êèò, áîé óí äó ðóüó àð òû íà éàë âà ðà ðàã, òÿ ìÿ ñÿ ëÿð äÿ áè çè äÿ ñ òÿê ëÿ ìÿê - ñÿáð âÿ òÿì êèí ëÿ áè çè äèí ëÿ äè. õà ùèø åäÿ ðÿê êå ÷ ìÿ ëè èäèê. äÿ äèð ëÿð. Ìöäðèê, ãàéü û ëû, ìà âè îêå àí ëàð Ùÿ ëÿ ìÿí ßëè êðàì Ùöììÿ - Õÿé à ëûì ìÿ íè î èë ëÿ ðÿ àïàð äû, êè ìè ñîí ñóç, äÿ ðèí âÿ ìÿ íà ëû òî âóí "Òà ëûø-Ìóü àí" Ðå ñ ïóá ëè êà - Óëó Þí äÿð ëÿ îëàí ýþðöøöì éà äà ýþç ëÿ ðè èëÿ ñàí êè èí ñàí ëà ðûí ãÿë - ñûí äàí, îíóí ýÿ ëÿ úÿê äÿ Èðàí Èñ - äöøäö..... áè íè, äöøöíúÿ ñè íè îõóé óð äó. Çà - ëàì Ðå ñ ïóá ëè êà ñû íà áèð ëÿø ìÿ ñèí - 1992-úè èëèí äå êàáð àéû ìàí êå÷ äèêúÿ, ùÿ ãè ãÿ òÿí îíóí äÿí, Ñö ðÿò Ùöñåé íî âóí "õàí ëûü - èäè.Ùÿð éåð äÿ ùÿðú-ìÿðú ëèê ùþêì íÿ ãÿäÿð óçà ãý þ ðÿí ñèé à ñÿ òÿ ìà - ûí äàí", øè ìàë äàí ðóñ ëà ðûí ëÿ çý è ëÿ - ñöðöðäö. Úÿá ùÿ äÿ èòà ÿò ñèç ëèê, þç - ëèê îë äóü ó íó äà ùà ÷îõ äÿðê åò - ðèí "Ñàá âàë" òÿø êè ëà òû íûí ÿëè èëÿ áà øû íà ëûã éà ðàí ìûø, ýöíö-ýöíäÿí äèì. Ñèé ÿ çÿ íÿ ãÿäÿð ÿðà çè èä äè à ñûí - òîð ïàã ëà ðû ìûç ÿë äÿí ýå äèð, øÿ ùèä - Î, Àçÿð áàéú à íû ìû çûí èí êè øà - äàí, Áà ëà êÿí, Ãàõ, Ãÿ áÿ ëÿ êè ìè ëÿ ðè ìè çèí ñàéû àð òûð äû. Àçÿð áàéú àí ôû âÿ äèð ÷ÿë äèë ìÿ ñè ö÷öí áèð ÷îõ ñòðà òå æè áþ ëý ÿ ëÿ ðÿ ýþç òè êÿí ëÿð äÿí éàñ è÷èí äÿ èäè. Þë êÿ ìè çèí ùÿð ìöãà âè ëÿ ëÿð âÿ êîíòðàêò ëàð áàü - äà íûø ìû ðàì. éå ðèí äÿ éà ñ õà íà ëàð ãó ðóë ìóø äó. ëàé ûá, äÿé ÿð ëè ýþðö øëÿð êå ÷è ðèá. Äöíéà äþâ ëÿò ëÿ ðè íèí ðÿù áÿð ëÿ - Ùÿð ýöí úÿá ùÿ äÿí õîøà ý ÿë ìÿç Áó ìöãà âè ëÿ ëÿð ëÿ î, Àçÿð áàéú à - ðè ùó ìà íè ñò ëèéè, óçà ãýþ ðÿíëèéè, õÿ áÿð ëÿð ýÿ ëèð äè. Ùå÷ êèì, ùå÷ íû ìû çû äöíéà äþâ ëÿò ëÿ ðè íÿ òà íûò äû, ÿôâ åò ìÿéè, áàü û ø ëà ìàüû Àçÿð - êè ìèí ÿðè çÿ ñè íè îõó ìàã èñ òÿ ìèð - äöíéà äþâ ëÿò ëÿ ðè íè Àçÿð áàéú à íà áàéú à íûí úà âàí ïðå çè äåí òè Èë ùàì äè. Äå ìÿê îëàð êè, þë êÿ èäà ðÿ áàü ëà äû âÿ äöíéà ñÿùìäàð ëà ðû íû ßëèé åâ úÿ íàá ëà ðûí äàí þé ðÿí ìÿ ëè - îëóí ìàç õà î ñà ÷å â ðèë ìèø äè. Àçÿð áàéú à íà ñÿð ìàéÿ ãîé ìàüà äèð ëÿð. Èë ùàì ßëèé åâ úÿ íàá ëà ðû íå - Éó õà ðû äà ãåéä åò äèé èì êè ìè, ñþâã åò äè. Àçÿð áàéú à íû ìûç ö÷öí ÷ÿ-íå ÷ÿ þìöð ëöê ùÿá ñÿ ìÿù êóì î äþâðëÿð äÿ Àçÿð áàéú àí äà áþéöê ÷îõ äÿé ÿð ëè îëàí áó ìöãà âè ëÿ ëÿð - îëóí ìóø èí ñàí ëà ðû ÿôâ åò äè, öìèä - ùÿðú-ìÿðú ëèê ëÿð íÿòèúÿñèíäÿ âÿ - äÿí áè ðè äÿ "Áà êû-Òáè ëè ñè-Úåé - ñèç àè ëÿ ëÿ ðè ñå âèí äèð äè âÿ Àçÿð - òÿí äàø ìöùà ðè áÿ ñè íèí áà ø ëà ìà ñû - ùàí"ÿñ ðèí ìöãà âè ëÿ ñè äèð. Áó áàéú àí äà êû ìöíà ãè øÿ îú àã ëà ðû íû íà çÿ ìèí éà ðàí ìûø äû, ãàð äàø ãû - ìöãà âè ëÿ íèí èì çà ëàí ìà ñû íû äö - óçà ãýþ ðÿí ñèé à ñÿ òè èëÿ àðà äàí ðü û íû áà ø ëà ìûø äû. Áó íó ýþðÿí øö íÿí äÿ, èí ñà íà éàë íûç èã òè ñà äè ýþòöðäö. Èë ùàì ßëèé åâ úÿ íàá ëà ðû - õàëã, õàë ãû ìû çûí äà ùè îü ëó, ÿçÿ ëè ìÿí ôÿ ÿò âÿ íåôò èõ ðàú à òû ýÿ ëèð. áþéöê ñèéà ñÿ òèí äÿí äÿðñ íèí ãàíûíû òþêäö âÿ áàøûíà ýÿëÿí- íûí ùó ìà íèñò ñèé à ñÿ òè Òöðêèéÿ, âÿ ÿáÿäè ìèë ëè ëè äå ðè ìèç Ùåé äÿð Ëà êèí áó ìÿ ñÿ ëÿ áà ðÿ äÿ äÿðèí - àëìàëû âÿ þðíÿê ýþòöð ìÿ- ëÿð ùàìûéà ìÿëóìäóð. Èðàí, Ñó ðèéà êèì þë êÿ ëÿ ðèí äþâ ëÿò ßëèé åâ úÿ íàá ëà ðû íû Áà êûéà äÿ âÿò äÿí äö øö íÿí äÿ ýþðöðöê êè, ëèäèðëÿð. Áåëÿêè, Óëó Þíäÿð, Áåëÿ äèêòàòîðëàðûí ñàéûíû àðòûð- ðÿù áÿð ëÿ ðè íÿ þðíÿê îë ìà ëû äûð. åò äè ìöäðèê èí ñàí, õàë ãû ìû çûí óëó þí - Áþéöê Ùåé äÿð ßëèéåâ ýöëëÿ àò - ìàã îëàð. "Áà êû-Òè áè ëè ñè-Úåé ùàí" Ùåé äÿð ßëèé åâ éå íè äÿí ùà êè - äÿ ðè, Ùåé äÿð ßëèé åâ áó ìöãà âè ëÿ ìà äàí, õàëãûí õàùèøè âÿ òÿëÿáè Ëàêèí áóíëàðäàí ôÿðãëè îëàðàã, ìèéé ÿ òÿ ýÿë äè âÿ òà ðè õè ìè çè, äè íè - èëÿ Àçÿð áàéú àí, Ýöðúöñòàí, Ãà - èëÿ ùàêèìèééÿòÿ ýÿëäè, Àçÿð - äöíéà ñèéàñÿò÷èëÿðè þíäÿðëÿðèíäÿí ÿñ ðèí äöíéÿ âè ìè çè, äè ëè ìè çè, ìÿ íÿ âèéé à òû ìû çû, çà õû ñ òàí, Òöðêìÿ íè ñ òàí, Òöðêèéÿ, áàé úàíû âÿ Àçÿð áàé úàíäà éà - îëàí, Óëó Þíäÿð, Áþéöê Ùåéäÿð ñöëù ìö ãà âè ëÿ ñè ïàð ÷à ëàí ìàã öçðÿ îëàí Âÿ òÿ íè ìè - Àâ ðî ïà íûí áèð ñû ðà äþâ ëÿò ëÿ ðè íè, øà éàí àçñàéëû õàëãëàðû áþ éöê ßëèéåâ áèð ýöëëÿ àòìàäàí ùàêè- Áè çè áöòöí áó áÿ ëà ëàð äàí Ùåé äÿð çè õè ëàñ åò äè. åëÿúÿ äÿ ÀÁØ-íû âÿ áó þë êÿ ëÿð ëÿ ôÿëàêÿò äÿí õèëàñ åòäè. ìèééÿòÿ ýÿëäè âÿ ìöäðèê ñèéàñÿòè ßëèé å âèí óçà ã ýþ ðÿí ñèé à ñÿ òè ãóð - Î, Àçÿð áàéú àí õàë ãû íû, Àçÿð - ÿëà ãÿ ñè, áàü ëû ëûüû îëàí þë êÿ ëÿ ðè áè - Áÿëè Öìóììèëëè ëèäåð, Áþéöê íÿòèúÿñèíäÿ Àçÿðáàéúàíûìûçû òàð äû. Îíóí óçà ãý þ ðÿí ñèé à ñÿ òè, áàéú àí äþâ ëÿ òè íè ìÿùâ îë ìàã - ðè-áè ðè íÿ áàü ëàé ûá âÿ ñà çèø ñèç, Ùåéäÿð ßëèéåâ ìöëêè ýåéèìäÿ èíêèøàô åòìèø þëêÿëÿð ñûðàñûíà hÿé à òà êå ÷èð äèéè äöí éÿ âè äàí, äöíéà õÿ ðè òÿ ñèí äÿí ñè ëèí - ìöãà âè ëÿ ñèç áó þë êÿ ëÿð àðà ñûí äà òÿééàðÿäÿí äöøäö âÿ èëê èøè ãàð- ÷ûõàðäû. Áÿëè, äöíéà ñèéàñÿò÷èëÿðè, ëàéèhÿëÿð, áþéöê äþâ ëÿò ëÿð, áåé - ìÿê äÿí áèð äÿ ôÿ ëèê õè ëàñ åò äè. Þë - ñàí êè ñöëù ìöãà âè ëÿ ñè èì çà ëàé ûá. äàø ãûðüûíû áàø âåðÿí Ýÿíúÿáàñà- ðÿùáÿðëÿðè Óëó Þíäÿð, Áþéöê íÿë õàëã áèð ëèê ëÿð, òÿø êè ëàò ëàð òÿ ðÿ - êÿ ìèç äÿ éà øàé àí ìèë ëè àç ëûã ëàð Áó þë êÿ ëÿð áóí äàí áå ëÿ áè ðè-áè ðè - ðà ýåòäè, ñèëàùñûç, ãîðóìàñûç. Ãûñà Ùåéäÿð ßëèéåâ ñèéàñÿòèíè þéðÿíèá ôèí äÿí äÿñ òÿê ëÿí äè, þë êÿ äÿ ñèé à ñè Ùåé äÿð ßëèé å âè, îíóí àïàð äûüû íèí ìöäà ôè ÿ ñè íÿ ãàëõ ìàüà, áè ðè- ìöääÿòäÿ þëêÿíèí ñàáèòëèéèíè âÿ áÿùðÿëÿíìÿëèäèðëÿð. ñà áèò ëèê éà ðàí äû âÿ äþâ ëÿ òè ìèç äöíéÿ âè ñèé à ñÿ òè íè áþéöê ìÿ ùÿá - áè ðè íèí ñþçöíö äå ìÿéÿ, àð õà äóð - ïîçàí áöòöí ñèëàùëû ãöââÿëÿðÿ åëÿ Çà ìàí êå÷ äèêúÿ, Óëó Þí äÿð, ãó ðóú ó ëóã éî ëó íà ãÿ äÿì ãîé äó. áÿò ëÿ ñå âèð ëÿð âÿ äÿ ñ òÿê ëÿé èð ëÿð. ìàüà, éàð äûì åò ìÿéÿ ìÿú áóð - ñèéàñè ýåäèø åòäè êè, îíëàð ñèëàùëà- Áþéöê Ùåé äÿð ßëèé åâ ñèé à ñÿ òè íèí Ñîí èë ëÿð ÿùà ëè íèí þë êÿ ìè çèí ðè ôà - Áó ñå âýè, áó ìÿ ùÿá áÿò õàë ãû ìû - äóð ëàð. ×öíêè Óëó Þí äÿ ðèí óçà - ðû èëÿ áèðëèêäÿ ýÿëèá “òîðáàéà” ýèð- äÿ ðèí ëèé è íè äà ùà àé äûí ýþð ìÿê ùû éàõ øè ëàø äû, éöçëÿð ëÿ ïàð ê ëàð ñà - çûí öðÿé èí äÿ ÿáÿ äè ãà ëàú àã. ãý þ ðÿí ñèé à ñÿ òè ñàé ÿ ñèí äÿ áó þë - äèëÿð âÿ áèð äÿ àéûëäûëàð êè, úÿçà- îëóð. Òÿ ñÿââöð åäèí, ÿý ÿð Óëó ëèí äû, éîë ëàð àáàä ëàø äû ðûë äû, ÿô ñà - ×öíêè õàë ãû ìûç âÿ þë êÿ ìèç ö÷öí êÿ ëÿð þç ëÿ ðè äÿ áèë ìÿ äÿí áè ðè-áè - ÷ÿêìÿ ìÿíòÿãÿëÿðèíäÿäèðëÿð. Þí äÿð, Ùåé äÿð ßëèé åâ hàêè ìèéé - íÿ âè êþðïöëÿð òè êèë äè, éå íè êÿíä - òà ëåéöêëö àí ëàð äà, äöøìÿí ëÿ ðè ìèç ðè íÿ áàü ëàí äû âÿ þçö äÿ åëÿ ýöúëö Ùå÷ êèìèí òÿñÿââöð åòìÿäèéè ÿ òÿ âàõ òûí äà ýÿë ìÿ ñÿé äè, àòÿø êÿñ ëÿð, ãÿ ñÿ áÿ ëÿð èí øà åäèë äè. åò íèê àç ëûã àìè ëèí äÿí èñ òè ôà äÿ åò - ãöââÿ èëÿ áàü ëàí äû êè, áó áàü ëû - ãûñà áèð âàõòäà àòÿøêÿñ åëàí åòäè ìöãà âè ëÿ ñè áàü ëàí ìà ñàé û äû, åð - âÿ ðåñïóáëèêàäà ñàáèòëèéè éàðàòäû. ìÿ íè ëÿð Àçÿð áàéú àí òîð ïàã ëà ðû íà Áþéöê ùóìàíèñòëèê åäÿðÿê, îëàí òÿú àâöçöíö áèð àç äà ýå íè ø - þìöðëöê ùÿáñÿ ìÿêóì åäèëÿí î ëÿí äè ðÿ ðÿê, þç ëÿ ðè íèí äå äèéè êè ìè, ñèëàùëû äÿñòÿëÿðèí ðÿùáÿðëÿðèíè Ýÿí ñÿ áà ñàð äà äà õèë îë ìàã ëà, àçàäëëûüà áóðàõàðàã äåäè: “Ñèç Êöðÿ ãÿ äÿð èøü àë åäÿ áè ëñÿé äèëÿð. ýåäèí àèëÿëÿðèíèçè èäàðÿ åäèí, ñèç- Áèð àí ëûüà òÿ ñÿââöð åäèí, Ýÿíú ÿ - ëÿð äþâëÿòè èäàðÿ åòìÿéÿ ãàäèð áà ñà ðûí êþ÷êöí ëÿ ðè, åð ìÿ íèéÿ ýè - äåéèëñèíèç”. ðîâ äöøÿí ëÿ ðè, Ýöðúöñòà íà, Ðó ñèé - Áÿëè áèð ýöëëÿ àòìàäàí ùàêè- àéà ãà ÷àí ëà ðû, ìà ëû-ìöëêö áèð ìèééÿòÿ ýÿëäè âÿ éàñõàíàëàðû òîé- àíûí è÷èí äÿ ÿëèí äÿí ÷û õà ðàã ýè - õàíàëàðëà ÿâÿç åòäè, Àçÿðáàéúàíû ðîâ, ãà÷ ãûí-êþ÷êöí ùà ëû íà äöøÿí äöíéàéà òàíûòäû, èíäèêè ñàáèòëèê, õàë ãûí äó ðó ìó íåúÿ îëà áè ëÿð äû? èíêèøàô ýþç ãàáàüûíäàäûð. Îí ñóç äà ïðî áëåì ëÿð è÷èí äÿ éà - Ýþðöðñöíöç, Ñóðèéàäà íå÷ÿ øàé àí Áîð ÷à ëû ìà ùà ëûí äà êû ñîé äà - èëëÿðäèð ãàðäàøwww.arsivakurdi.org ãûðüûíû ýåäèð, ø ëà ðû ìû çûí äó ðó ìó íó, Òöðêèé ÿ íèí Ìóñòàôà Êàìàëûí Úöìùóðèééÿòèí Àçÿð áàéú àí ëà âÿ òöðê äöíéà ñû èëÿ éàðàíìàñûíäà åäèëÿí ãÿòëèéàìëàð ÿëà ãÿ ñè íèí êÿñèëäèéèíè äöøöíÿðÿê âÿ éàðàíàí ýöíäÿí áó ýöíÿ íÿòèúÿíè àüûëà ýÿòèðìÿê êè ôàé ÿò - ýÿäÿð ãàðäàø ãàíû àõûäûëûð. Èíàíû- äèð.Åð ìÿ íè ëÿ ðèí ÿëè íÿ äöøÿú ÿê ðûã êè, Òöðêèéÿíèí èíäèêè áàø Ìè íý ÿ ÷å âèð ñó àí áà ðû íûí ñóéó íàçèðè Ðÿúÿá Òÿééèá ßðäîüàí áó ðà õûë ñàé äû, áèð àí áà øû ìû çà ýÿ - úÿíàáëàðû, Ùåéäÿð ßëèéåâ ñèéàñÿ- ëÿú ÿê ôàú è ÿ ëÿ ðèí áþéöêëöéöíö òèíäÿí äÿðñ àëàðàã Òöðêèéÿäÿ äöøöíìÿê ëà çûì äûð. Êöð ÷àéû 5 ¹ 42 (333) DÎPLOMAT 14-20 Dekabr, Çileya pêş, sal 2015 GЦLLЯ ATMADAN HAKИMИYYЯTЯ GЯLЯN DЦNYA SИYASЯTЧИSИ

êÿ ëÿ ðè íèí øèð êÿò ëÿ ðè, ñÿùìäàð ëà ðû áàéú àí äà, åëÿúÿ äÿ Ãàô ãàç äà Àçÿð áàéú àí äà áöíþ â ðÿ ñà ëûá ÷à ëû - ñöëù âÿ ÿìèí-àìàí ëûã áÿð ïà îëàú - øûð ëàð. Àçÿð áàéú à íû ìûç ýöíö- àã âÿ äöíéà íûí ãöäðÿò ëè þë êÿ ëÿ ðè ýöíäÿí ãöäðÿò ëÿ íèð, èí êè øàô åäèð, áè çèì ëÿ äî ñò ëóã âÿ ÿìÿê äà ø ëûã ýþ çÿë áè íà ëàð óú àë äû ëûð, ÿâÿ çî ëóí - åò ìÿéÿ ÷à ëû øà úàã ëàð. ìàç éîë ëàð ñà ëû íûð, ÿô ñà íÿ âè êþð - Õàë ãû ìûç Ðå ñ ïóá ëè êà ìûç äà ïö ëÿð ãó ðó ëóð, ôà á ðèê âÿ çà âîä ëàð áàø âå ðÿí èú òè ìàè-ñèé à ñè ùà äè ñÿ ëÿ - à÷û ëûð. Þë êÿ ìè çèí ùàí ñû ýó øÿ ñè íÿ ðè ýþðöð, äÿé ÿð ëÿí äè ðèð âÿ ëà çû - ýå äèð ñÿí ýåò ýþ çÿë ïàð ê ëàð, èñ òè ðà - ìûíúà ãèé ìÿò ëÿí äè ðèð. ùÿò çî íà ëà ðû, àáàä éîë ëàð ýþ ðÿð - Ùà ìûéà ìÿ ëóì äóð êè, ùþð - ñÿí. Ðå ñ ïóá ëè êà ìû çûí áöòöí øÿ - ìÿò ëè ïðå çè äåí òè ìèç Èë ùàì ßëèé åâ ùÿð, ãÿ ñÿ áÿ âÿ êÿíäëÿ ðèí äÿ éå íè, úÿ íàá ëà ðû, èñ òÿð þë êÿ äà õè ëèí äÿ, èñ - ýþ çÿë ýþç îõ øàé àí áè íà ëàð òè êè ëèð, òÿð ñÿ äÿ äöíéà äþâ ëÿò ëÿ ðè àðà ñûí - óú ãàð ðàé îí ëà ðû ìû çà ãàç âÿ ðà ùàò äà, àïàð äûüû ìöä ðèê ñèé à ñÿ òè íÿ - éîë ëàð ÷ÿ êè ëèð. Êö÷ÿ ëÿ ðè ìèç äÿ, òèú ÿ ñèí äÿ äöíéà äþâëÿò ëÿ ðè ýöíö- ùÿé ÿò ëÿ ðè ìèç äÿ, ÿé à ëÿò ëÿ ðè ìèç äÿ ýöíäÿí ãöäðÿò ëÿ íÿí Àçÿð áàé ñà - ìöõòÿ ëèô ÷å øèä ëè âÿ ìàð êà ëû ðà ùàò íû ìûç ëà, îíóí ðÿù áÿ ðè ùþð ìÿò ëè ìà øûí ëàð ýþç îõ øàé ûð. Õàë ãû ìû çûí ïðå çè äåí òè ìèç Èë ùàì ßëèé åâ úÿ - ìàä äè äó ðó ìó ýöíö-ýöíäÿí éàõ - íàbëà ðû èëÿ ùå ñàá ëà øûð ëàð âÿ îíà øû ëà øûð, ÿëèë âÿ ãîú à ëà ðûí, èì òèé àç - ùþð ìÿò âÿ ãàéüû èëÿ éà íà øûð ëàð ëû âÿ òÿí äà ø ëà ðû ìû çûí ìà à ø ëà ðû àð - áå ëÿ éà íàø ìà õàë ãû ìûç ö÷öí, Ðå - òûð. Õàë ãû ìûç ôè ðÿ âàí ùÿé àò ñöð - ñ ïóá ëè êà ìûç ö÷öí ôÿõðäèð. ìÿéÿ áà ø ëàé ûá. Áÿ ëè, áó ýöí ùþð ìÿò ëè Ïðå çè - Áèç èíà íû ðûã êè, õàë ãû ìûç Óëó äåí òè ìèç Èë ùàì ßëèé å âèí õîø ñÿ - Þí äÿ ðèí õèä ìÿò ëÿ ðè íè ùå÷ âàõò äà ëà ðû ðå ñ ïóá ëè êà ìû çûí ùÿð éå ðèí - óíóò ìàé àú àã, äà èì Ùåé äÿð ßëèé - äÿí ýÿëèð.ßé à ëÿò ëÿ ðè ìè çèí èí êè øà ôû åâ ñèé à ñÿ òè íè äÿ ñ òÿê ëÿé ÿú ÿê! ö÷öí, èíàì ëà äå ìÿê îëàð êè, ùÿð Àçÿð áàé ú àí õàë ãû Áþéöê Ùåé äÿð ýöí áèð íå ÷ÿ ïàð ê ëàð, éå íè ìÿê - ßëèé åâ èäåé à ëà ðû íûí ùÿé à òà êå ÷è - òÿá áè íà ëà ðû, õÿ ñ òÿ õà íà ëàð, èä ìàí ëûüû ùå÷ áèð ãöââÿ ïî çà áèë ìÿç. Íåú ÿ êè Ðó ñèéà Ýöðúöñòà íû èøü àë ñû ìÿ ñÿ ëÿ ñè ñöðÿò ëÿí äè ðèë äè. Áó ðèë ìÿ ñè íà ìè íÿ, þì ðöìöçöí ñî - êîì ïëåê ñ ëÿ ðè, ôà á ðèê âÿ çà âîä - Ùþð ìÿò ëè ïðå çè äåí òè ìèç Èë ùàì åäÿ áèë ìÿ äè âÿ Ýöðúöñòàí äàí ÷û - ìÿ ñÿ ëÿ ëÿ ðè ýþ ðÿí åð ìÿ íè ëÿð äÿ íó íà êè ìè ÷à ëû øàú àü ûã âÿ îíóí ëàð,ìöõòÿ ëèô åëì îú àã ëà ðû íûí à÷û ëû - ßëèé åâ úÿ íàá ëà ðû âàõ òûí äà “Áà êû- õà ðû ëàð êÿí Îñå òèé à íû âÿ Àá õà çèé - áó ùÿãè ãÿ òè ýþðöð âÿ Àçÿð áàéú - èäåé à ëà ðû íû éà øàò ìàã ö÷öí, ìþù - øû íû åäèð. Áó èø ëÿð èí êàð åäèë ìÿç - Òáè ëè ñè-Úåé ùàí” íåôò êÿ ìÿ ðè íèí à íû èøü àë åäÿ ðÿê, ìöñòÿ ãèë äþâ ëÿò àí ëà îëàí êîí ôëèê òèí ùÿë ëè éîë ëà ðû - òÿ ðÿì ïðå çè äåí òè ìèç, Èë ùàì äèð. Õàë ãûí ýþçö òÿ ðÿ çè äèð äåé èá - èí øà ñû íà áà ø ëà äû, îíóí ëà áÿ ðà áÿð åëàí åò äè. Þçö äÿ äöøöíìÿ äÿí íû àõ òà ðûð. Àð òûã åð ìÿ íè ëÿð äÿ ßëèéåâ úÿ íàá ëà ðû íà éà õûí äÿ ñ òÿê ëÿð. Áèç èíà íû ðûã êè, õàë ãû ìûç þë - “Áà êû-Ãàðñ” ãàç êÿ ìÿ ðè íèí áà øû íû áÿ ëàéà ñàë äû. áöíþâ ðÿñè íè ãîéäó âÿ hÿéàòà Îí äà ýþ ðÿ ñÿí Ðóñèéà éöç èë - êå÷èðäè. Àçÿð áàéú à íû ìûç ö÷öí ëÿð äèð þç àçàä ëûã ëà ðû óü ðóí äà ùÿé à òè ÿùÿ ìèéé ÿ òè îëàí “Áà êû- ìöáà ðè çÿ àïà ðàí ÷å ÷åí õàë ãû íûí Àõàë êà ëà êè-Ãàðñ” äÿ ìèð éî ëó íóí âÿ ×å ÷å íè ñ òà íûí, Òà òà ðû ñ òà íûí, ìö ãà âè ëÿ ñè íÿ ãîë ÷ÿê äè âÿ Áàø ãûðä ñ òà íûí âÿ äè ý ÿð ìóõ òàð âè - Ýöðúöñòàí, Òöðêèéÿ ðÿù áÿð ëÿ ðè ëàé ÿò ëÿ ðèí ìöñòÿ ãèë ëèé è íè íèéÿ èëÿ áèð ëèê äÿ, áó ïðîé åê òèí òÿ ìÿ ëè - âåð ìèð âÿ íèéÿ òà íû ìûð? .Äå ìÿ - íè ãîé äó. Áó ìöãà âè ëÿ ëÿð áèð ÷îõ ëè, èíàì ëà äåéÿ áè ëÿ ðèê êè, þë ìÿç þë êÿ ëÿ ðÿ áþéöê ùÿéà òè ÿùÿ ìèéé ÿò Öìóì ìèë ëè ëè äå ðè ìèç Áþéöê êÿñá åò ñÿ äÿ, ùÿð çà ìàí áè çè âÿ Ùåé äÿð ßëèé åâ äöùà ñû âÿ Àçÿð - áè çèì êè ìè þë êÿ ëÿ ðè “áîé óí äó - áàéú àí Ðå ñ ïóá ëè êà ñû íûí ïðå çè äåí - ðóã”äà ñàõ ëàé àí Ðó ñèéà êè ìè ùå - òè, ùþð ìÿò ëè Èë ùàì ßëèé åâ çÿ êà ñû ý å ìîí þë êÿ ëÿ ðÿ ñÿð ôÿ ëè äåé èë äè. ñàé ÿ ñèí äÿ "Áà êû-Òáè ëè ñè-Úåé ùàí" Íå ÷ÿ èë ëÿð äèð êè, Ãà ðà áàü ìÿ ñÿ - ÿñ ðèí ìöãà âè ëÿ ñè Ýöðúöñòà íû èøü àë ëÿ ñè íè ìåé äà íà àòàí âÿ ùÿë ëè íÿ îë ìàã äàí õè ëàñ åò äè.Âÿ áó ìöãà - ÿíý ÿë îëàí Ðó ñèéà, ýöíö-ýöíäÿí âè ëÿ ñàé ÿ ñèí äÿ Àçÿðáàéúàíëà ãöäðÿò ëÿ íÿí, ýöú ëÿ íÿí âÿ Àâðî ïà Ýöðúöñòàí àðàñûíäà áèð äÿ ôÿ ëèê ñà - áèð ëèé è íÿ, ÍÀ ÒÎ-éà éà õûí ëà øàí áèò ëèé èí òÿ ìÿë äà øû íûí ãîé óë ìà ñû Àçÿð áàéú à íû âÿ Ýöðúöñòà íû èøü àë äå ìÿê äèð âÿ Ýöðúöñòàí ìÿ ñÿ ëÿ ñè ýþðöð êè, Ðó ñèéà îí ëà ðû ÷û õûë ìàç îëàú àü ûã. Ùþð ìÿò ëè ïðå çè äåí òè ìèç ìÿç Óëó Þí äÿð Áþéöê Ùåé äÿð åò ìÿê ö÷öí éå íè éîë ëàð àõ òàð äû âÿ áó íà ñöáóò äóð. Áöòöí äöíéà èú òè - áÿ ëàéà ñà ëûá âÿ áó áÿ ëà íûí ùÿë ëè Èëùàì ßëèé åâ úÿ íàá ëà ðû íûí èí äè êè ßëèé åâ úÿ íàá ëà ðû íûí ñèé à ñÿ òè íè Ãà ðà áàü êè ìè, áà áà ëà ðû Íè êî ëàé ûí ìà èéé ÿ òè íèí ýþçö ãàð øû ñûí äà Áà - òîð ïàã ëà ðûí ãàé û äû øû âÿ ãîí øó ëóã - õà ðèúè âÿ äà õè ëè ñèé à ñÿ òè íÿ òèú ÿ - ùÿé à òà êå ÷è ðÿí, ùþð ìÿò ëè ïðå çè - äþâ ðöí äÿí éàí äû ðû ëàí îú àü ûí îäó êû-Òáè ëè ñè-Úåé ùàí" ÿñ ðèí ìöãà âè - äà ñöëù øÿ ðà è òèí äÿ éà øà ìàã äûð. ñèí äÿ Âÿòÿ íè ìèç ýöíö-ýöíäÿí ÷è - äåí òè ìèç Èë ùàì ßëèé åâ úÿ íàá ëà ðû - àð òû ðûë äû. Ýöðúöñòà íûí ñÿ áèð ñèç ëÿ ñè íÿ èì çà àò ìûø þë êÿ ëÿð âÿ áè - Îíà ýþ ðÿ äÿ "Áà êû-Òáè ëè ñè-Úåé - ÷ÿê ëÿ íèð, ýþ çÿë ëÿ øèð. Áèç èíà íû ðûã íà àðõà îëà úàã ëàð. ïðå çè äåí òè Ñà à êàø âè ëè íèí óú áà òûí - ëà âà ñè òÿ áó ïðîé åê òÿ áàü ëû îëàí ùàí" ÿñ ðèí ìöãà âè ëÿ ñè íè, "Áà êû- êè, Âÿ òÿ íè ìèç Àçÿð áàé ñàí Èíàìëà äåìÿê îëàð êè, äàí îú àüà áåí çèí òþêöëäö. Íÿ òèú - øèð êÿò ëÿð ãàëõ äû, Ðó ñèé àéà áåé - Òáè ëè ñè-Úåé ùàí" ÿñ ðèí äöíéÿ âè äöíéà íûí èí êè øàô åò ìèø þë êÿ ëÿ ðè - ïðåçèäåíòèìèç Èëùàì ßëèéåâ úÿ - ÿ äÿ, Ðó ñèéà Ýöðúöñòà íû èøü àë åò - íÿë õàëã ãà íóí ëàð ÷ÿð ÷è âÿ ñèí äÿ òÿ - ñöëù ìöãà âè ëÿ ñè àä ëàí äûð ñàã äà - íèí þí ñû ðà ëà ðûí äà îëàú àã äûð âÿ íàá ëàðûíûí èíäèêè ñèéàñÿòè íÿòè - ìÿê èñ òÿ äè.Áþéöê àð çó ëàð ëà éà - ñèð åò äè ëÿð âÿ èøü àë ÷û ðóñ îð äó ñó íó ùà äöçýöí îëàð. ùþð ìÿò ëè ïðå çè äåí òè ìèç Èë ùàì úÿñèíäÿ Âÿòÿíèìèç ýö íö-ýöíäÿí øàé àí Ðó ñèéà, ÿñðëÿð äèð ùÿçì åò - Ýöðúöñòàí äàí ÷û õàðò äû ëàð. Âÿ Áÿ ëè, äà íûë ìàç ôàêò äûð êè, áó ßëèé åâ úÿ íàá ëà ðû íûí áó ñèé à ñÿ òè ÷è÷ÿêëÿíèð, ýþ çÿëëÿøèð âÿ äöí - äèéè Áà êû íåô òè íèí Àâ ðî ïàéà íÿã - Ýöð úöñòà íûí ÍÀ ÒÎ-éà öçâ îë ìà - ýöí ìèí ëÿð ëÿ ìöõòÿ ëèô äöíéà þë - íÿ òèú ÿ ñèí äÿ íÿèí êè òÿêúÿ Àçÿð - éàíûí èíêèøàô åòìèø þëêÿëÿðèíèí þí ëè íè ñèí äè ðÿ áèë ìèð äè. Îíà ýþ ðÿ äÿ ñûðàëàðûäà þçöíÿ éåð òó òóá. Ýöðúöñòàíû èøü àë åò ìÿê èñ òÿ äè êè, áÿë êÿ Àçÿð áàéú àí âÿ Àçÿð áàéú - àí íåô òè îíóí èõ òèé à ðû íà êå÷ ñèí âÿ Àçÿð áàéú àí éå íè äÿí Ðóñèé à íûí áîé óí äó ðóü ó íà ýèð ñèí. Ëà êèíwww.arsivakurdi.org Ðó ñèéà ùÿ ëÿ äÿ áà øà äéøìÿê èñ òÿ ìèð êè, þë ìÿç Öìóì ìèë ëè ëè äåð Áþéöê Ùåé äÿð ßëèé åâ úÿ íàá ëà ðû Àçÿð áàéú àí Ðå - ñ ïóá ëè êà ñû, Àçåð áàéú àí õàë ãû ö÷öí åëÿ áèð èã òè ñà äè-ñèé à ñè éîë ãîé óá ýå äèá êè, áóí äàí áå ëÿ èñ òÿ - ñÿ ëÿð äÿ Àçÿð áàé ñà íû Ðó ñèé à íûí Ùàçûðëàäû: ÿñà ðÿ òè àë òû íà ñà ëà áèë ìÿé ÿú ÿê ëÿð. Òàùèð ÑÖËÅÉÌÀÍ 6 ¹ 42 (333) DÎPLOMAT 14-20 Dekabr, Çileya pêş, sal 2015 Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər naziri, general- polkovnik Usubov Ramil İdris oğluna “Diplomat” qəze- tinin baş redaktoru Əliyev Tahir Süleyman oğlu tərəfindən açıq məktub Cənab nazir, istintaq idarəsinin əməkdaşları 40 m-lə 56 m-i fərqlən dirə, əsli olmayan saxta sənədin saxtalığını isbat edə bilmirlərsə, istintaq idarəsində necə çalışırlar? Kürdləri” İctimai Bir- açmayıblar? Adi bir iş 20 günə öz İŞİ AÇMALIDIR? qaşın var deməyib. liyinin sədri, “Diplo- həllini tapıb qərar verilməlidir. - Çox hörmətli Cənab Nazir, İşin gedişatından görünür ki, mat” qəzetinin tə - Belə bir adi məsələ on bir aya yaza raq Sizə bildirirəm ki, müstəntiq işə birtərəfli baxır. sis çisi və baş re - uzadılırsa, onda görəsən ölüm Babayev Nəsrəddin Xəlil oğlu Marağı nədir bilinmir. daktoru olaraq, il hadisələrinin açılması neçə illər (tel:0503977213), xanımı Xəzər Rayon Polis İdarəsinin yarımdır qar şılaş - çəkər. Babayeva Südabə adına olan Maştağa bələdiyyəsinə verdiyi dığım haqsızlıqla Saxta sənədlə bağlı tələbimə saxta cizgi sxemi ilə, mənə aid sorğusuna, Maştağa bələdiyyəsi bağlı, Ölkə Prezi- qarşı, dekabrın 13-də Bakı şəhər olan, torpaq sahəmi, dələduzluq cavab verib:” Tahir Əliyevin cizgi dentinə, DİN-nə, Baş Polis İdarəsinin İstintaq yolu ilə, saxta sənədlə, saxta sxeminin təsdiq olunmuş surətini MTN-nə, Respubli- İdarəsinin rəis müavini, Məmmə- sənədin saxtası ilə, iki dəfə sizə göndəririk, lakin Babayeva ka Prokurorluğuna, dağa Əhmədov kabinetin qapısını başqa-başqa adamlara satması Südabənin cizgi sxemi Maştağa Korrupsiya İdarəs- mənə göstərir, sanki, atasından barədə, ilk dəfə 17 dekabr 2014- Bələdiyyəsinin arxivində olmadığı inə, Bakı Şəhər qalma kabinetdir, unudur ki, cü il tarixli ərizə ilə müraciət üçün ona məxsus cizgi sxeminin Prokurorluğuna, dövlət xalq üçün onu bu kabinetdə etmişdim. təsdiq edilmiş surətinin verilməsi BŞBPİ-nə dəfələrlə oturdub, vəzifə verib ki, xalqa xid- Nəsrədin Babayev, Südabə qeyri mümkündür”. müraciət etsəm də, mət etsin deyə. Əksinə, məndən Babayeva və Nəzakət deyilən Xəzər Rayon Məhkəməsi də, savadsız və eti- sənədlərin saxta olduğunu isbat “qoçu” xanım, saxta sənədi bir Nərimanov rayon Məhkəməsi də nasız məmurlar sa - etməyimi tələb edir. Əgər mən daha saxtalaşdıraraq, 605- eyni cavabı verib. (Sənədlər yə sində məsələyə saxta sənədi isbat edəcəyəmsə rəqəmini 556 – rəqəmi ilə əvəz səhifədə var) heç bir aydınlıq görəsən Məmmədağa Əhmə- etmiş, həm də bələdiyyə sədrinin Torpağın ölçüsü zamanı mən gətirilməyib. dovun o kabinetdə oturmasına imzasını saxtalaşdırmışlar. müstəntiq Əflatun Səlimovdan

Maştağa Bələdiyyəsinin məhkəməyə cavabları

Çox hörmətli Cənab Nazir, İş bilməz məmurların ucbatın- ehtiyac qalırmı? Məncə, səhifədə- Sənədin əsli yoxdur və bu sənəd dəfələrlə tələb etdim ki, sənədin mən, Əliyev Tahir Süleyman oğlu, danmı, ya da kiminsə tapşırığına ki sənədlər və cizgilər, sənədlərin 9-saylı notariat kontoru tərəfindən saxta olmağına baxmayaraq, 4- bir neçə dəfəwww.arsivakurdi.org Ulu Öndər Böyük görə 10-dəqiqəyə öz həllini tapa saxtalığına kifayət edəcək təsdiq edilib. Əsli olmayan sənəd tərəfin iştirakı ilə mübahisəli yer Heydər Əliyev Cənabları ilə biləcək bir mə sələ, bir il altı aydır qədərdir. Görəsən bu dəlillər necə təsdiq edildiyi belli deyil! ölçülsün və yerindəcə protokol görüşən, Azərbaycanı mızın quru- uzadılır. Nədən? Məmmədağa Əhmədov üçün -Bakı şəhər Baş Polis bağlansın. Çünki mənə məxsus culuğunda azdan-çoxdan əməyi Bakı şəhər Baş Polis kifayət edəcəkmi? İdarəsinin rəisi Mirqafar Seyi- torpaq sahəsinin ölçüsü 25x40- olan, dəfələrlə bir sıra xarici İdarəsinin İstintaq İdarəsinin rəisi - Bakı şəhər Baş Polis dovun göstərişinə əsasən, kv.m-dir. Saxta sənəddəki ölçü isə ölkələrdə Azərbaycanımızın Nazim İsmayılov, müavini Məm- İdarəsində ƏSLİ OLMAYAN, yenidən ilkin istintaq işi başlasa 20x50-kv.m-dir, əlavə qarşısında inkişafını və Azərbaycanımızın mədağa Əhmədov və müstəntiqi SAXTALAŞDIRIL MIŞ SƏNƏDİN da, 11-aydır ki, müstəntiq Əflatun 6-m yol göstərilir ki, o ərazidə o başına gətirilən faciələri, kon- Əflatun Səlimov olmaqla, on bir SAXTASI İLƏ BAŞ QASININ Səlimov saxta sənədlə bağlı hələ ölçüdə yer yoxdur. franslar keçirərək dünya icti- aydır bu saxta sənədlərə görə MÜLKÜNÜ SATAN İŞƏ BA XIL - də Nəsrəddin Babayevə və Süd- Ərazi ölçülmədi, iki gün sonra maiyyətinə çatdıran ,“Azərbaycan niyə indiyə qədər cinayət işi MAMALIDIR, YOXSA CİNAYƏT abə Babayevaya gözün üstə müstəntiq məni çağıraraq, mənim 7 ¹ 42 (333) DÎPLOMAT 14-20 Dekabr, Çileya pêş, sal 2015 Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər naziri, general- polkovnik Usubov Ramil İdris oğluna “Diplomat” qəze- tinin baş redaktoru Əliyev Tahir Süleyman oğlu tərəfindən açıq məktub Cənab nazir, istintaq idarəsinin əməkdaşları 40 m-lə 56 m-i fərqlən dirə, əsli olmayan saxta sənədin saxtalığını isbat edə bilmirlərsə, istintaq idarəsində necə çalışırlar? yeri min cizgisinə Südabənin adını aid olduğuna baxmayaraq, müstəntiqi Əflatun Səlimovun hasarı nəyə əsasən tikmisiniz yazaraq imzalamağımı istədi, təbii mübahisəli yer olduğu üçün, tikin- bundan xəbərləri varmı? deyə,” nə üçün soruşmurlar? ki, mən etiraz etdim. ti işi aparılmasına icazə ver- - Azərbaycan Konstitusiyasın- - Əsli olmayan saxta sənədin Əksinə, müstəntiq Əflatun ilməsin.” Buna baxmayaraq hasar da saxta sənədlə işə baxılır, hardan və kim tərəfindən hazır- Səlimov, mənim yerimi qanunsuz qanunsuz tikildi. yoxsa cinayət işi açılır? landığı niyə araşdırılmır? zəbt edərək, heç bir icazəsi və - Bu hüquq keşikçiləri hələ - Görəsən İstintaq idarəsinin - Saxta sənədi kim, kimə və sənədi olmadan, qanunsuz hasar- bilmirlər ki, Azərbaycan Respub- rəisi Nazim İsmayılov, müavini hansı bilgisayarda (kompüterdə) layan Babayev Nəsrəddin Xəlil likasının CM-nin 188-ci mad- Məmmədağa Əhmədov və düzəltdirib? oğluna və Babayeva Südabə dəsinin 1-ci bəndinə əsasən müstəntiq Əflatun Səlimov, - Əsli olmayan saxta sənədin Məmməd qızına, saxta sənədi başqasının mülkünü qanunsuz Babayev Nəsrəddin Xəlil oğlun- surətini 9-saylı notariat kontoru Xəzər RPİ-nin 2-ci bölməsinə, zəbt etmək, hasarlamaq 8000 dan və Babayeva Südabə Məm- necə təsdiq edib? tədqiqatçı Elçin müəllimə təqdim manat cərimə ilə və ya iki il həbs məd qızından, eləcə də Nəzakət- - Xəzər RPİ-nin rəisi, başda edən Nəzakətə qarşı cinayət işi cəzası ilə cəzalandırılır. Görəsən dən, sənədin əslini niyə tələb Azər Muradov, İstintaq İdarəsinin açmaq əvəzinə, yerimi zəbt Məmmədağa Əhmədov və etmir və “Siz qanunsuz olaraq bu rəisi Erol Əliyev, müstəntiq Ülvi

II istintaqa təqdim I istintaqa təqdim edilmiş saxta sxem Abdullayev və sonda Bakı şəhər edilmiş sxem Baş Polis İdarəsinin İstintaq İdarəsinin rəisi Nazim İsma yılov,

556 50 müavini Məmmədağa Əhmədov 605 50 və müstəntiqi Əflatun Səlimov olmaq la, bu saxta sənədlərə görə nə üçün indiyə qədər cinayət işi 20

20 açmayıblar? -Əksinə onlar mənə deyirlər ki, “İsbat et ki, Nəsrəddin Babayevin və Südəba Babayevanın sənədləri saxtadır.” Mən onlara cavab verərək demişəm ki, “Cənablar, əgər siz bu saxtakarlığı görmürsünüzsə özünüzə başqa iş axtarın.” - Məncə, kimliyindən aslı Saxta imzalar olmayaraq, cinayəti ört-basdır edənlərin özləri də cinayəkardır! -Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyi .Bakı şəhər Baş Polis Cənab Nazir BU QANUNSU- İdarəsinin rəisi, polis general-. mayoru,cənab Mirqafar Mircəfər oğlu Seyidova. ZLUQ NƏ VAXTA QƏDƏR Surəti: DAVAM EDƏCƏK? -Azərbaycan Respublikası, Bakı Şəhər Prokuroru, cənab Müraciətimizdən bir il altı ay Əziz Seyidova Surəti: keçməsinə baxmayaraq görəsən -Bakı şəhər Baş Polis İdarəsinin İstintaq və Təhqiqat Düzgün imza günahkarlar nə üçün qanun idarəsinin rəisi Nazim İsmayılova qarşısından qaçırılırlar? Sabunçu rayonu, Bakıxanov qəsəbəsi, S. Mehmandarov 11 aydır Sizin qəbulunuza yazı - . küçəsi, ev 25, mənzil 17-də yaşayan Əliyev Tahir Süleyma. oğlu tərəfindən laraq düşmək istəsəm də, düşə Müstəntiq Əflatun Səlimova qarşı etiraz bilməmişəm. Ərizəsi -Bakı şəhər Baş Polis -Bakı şəhər Baş Polis İdarəsində ƏSLİ OLMAYAN, SAXTALAŞDIRILMIŞ İdarəsinin İstintaq İdarəsinin rəisi SƏNƏDİN SAXTASI İLƏ İŞƏ BAXILIRMI? Nazim İsmayılov, müavini Məmmə- - Bakı şəhər Baş Polis İdarəsində ƏSLİ OLMAYAN, SAXTALAŞDIRILMIŞ SƏNƏDİN SAXTASI İLƏ İŞƏ BAXILIR, YOXSA CİNAYƏT İŞİ AÇILIR? dağa Əhmədov və müstəntiqi Hörmətli oxucular, bir neçə dəfə Ulu Öndər Böyük Heydər Əliyevlə Əflatun Səlimov olmaqla, bu saxta görüşən, Azərbaycanımızın quruculuğunda azdan-çoxdan əməyi olan, dəfələr- sənədlərə görə niyə indiyə qədər lə bir sıra xarici ölkələrdə Azərbaycanımızın başına gətirilən faciələri dünya cinayət işi açmayıblar?.. ictimaiyyətinə çatdıran ,“Azərbaycan Kürdləri” İctimai Birliyinin sədri, “Diplomat” - Çox hörmətli Ramil müəllim, qəzetinin təsisçi və baş redaktoru olaraq, il yarımdır qarşılaşdığım haqsızlıqla sizdən artıq dərəcədə xahiş edirəm bağlı Ölkə Prezidentinə, DİN-nə, MTN-nə, Respublika Prokurorluğuna, Kor- ki, savadsız və səhlənkar məmurlar rupsiya İdarəsinə, Baki Şəhər Prokurorluğuna, Rafiq müəllimin rəhbərliyi vaxtında cəzalandırılsınlar. zamanı BŞBPİ-nə dəfələrlə müraciət etsəm də, heç bir əhəmiyyəti olmadı. Maştağa Bələdiyyəsinin məhkəməyə cavabları Çünki belə məmurlar, döv - -Sonda Bakı şəhər Baş Polis İdarəsinin yeni rəisi, polis general-mayoru, lətçiliyimizə qarşı olaraq, çox hör- cənab Mirqafar Seyidova müraciət etdim, Allah razı olsun,çox sağ olsun ki, mətli Cənab Prezidentimizin və məni qəbul etdi, iş yenidən araşdırılmaq üçün istintaqa verilsədə, nədənsə iş bilməz məmurların ucbatındanmı, ya da kiminsə tapşırığına görə 10-dəqiqəyə öz Sizin imicinizə xələl gətirərək, xalqı həllini tapa biləcək bir məsələ, 10-aydır uzadılır. Nədən? - Çox hörmətli Mirqafar müəllim, yazaraq Sizə təkrar bildirirəm ki, Babayev Nəsrəddin Xəlil oğlu tel:0555170613, mənə aid olan, torpaq sahəmi, dələduzluq incidir və dövlətdən narazı salırlar. yolu ilə, saxta sənədlə, saxta sənədin saxtası ilə, iki dəfə başqa-başqa adamlara satması barədə, ilk dəfə 17.dekabr 2014-cü il tarixli ərizə ilə müraciət etmişdim. Görün mən bu qədər incidilirəmsə, İmza: Tahir Süleyman oğlu Əliyev onda görəsən sadə xalq nələr 22.01. 2015-ci il əlaqə tel: 0503523318, 0552027353. çəkirlər? edərək, BŞBPİ-nin rəisi Mirqafar müəllimin tapşırığından sonra, mənə aid olan sahədə qanunsuz tikdiyi hasarınwww.arsivakurdi.org otuz metrini uçurt- duğum üçün, müs təntiq Əflatun Səlimov CM-322-ci maddəsi ilə mənə qarşı cinayyət işi açıb. Bu hansı məntiqə uyğundur? -Baxmayaraq hasar tik- ilməmiş, Xəzər Rayon Polis İdarəsinə və Xəzər RİH-nə, yazılı şəkildə müraciət edərək bildirmişdim ki, ”Bu ərazi mənə 8 ¹ 42 (333) DÎPLOMAT 14-20 Dekabr, Çileya pêş, sal 2015 Qədim zamanlardan bəri - Tilaku’i, Kürdləşmiş türk- Kürdüstanda, eləcədə digər lərdir. Sonnata və Zağa böl- dövlətlərdə müxtəlif kürd tay- gələrində yaşayırlar faları məskunlaşaraq yaşa- - Bani Ardalan, Sənəndəc KÜRD TAYFALARI HAQQINDA maqdadır. Hörmətli oxucular, (Sənnə) ətrafında yaşayırlar. Bu - Rəşvənd fası yaşayır. Vaxtı ilə “Pazuki”lər aşağıdakılardır: bu tayfalar və yerəşdikləri tayfanın nümayəndələri yüzillər - Amarlı Ərzurum vilayətinin ən güclu tay- - Zənqan ərazilər haqqında sizinlə boyu Kürdüstan vilayətinin vali - Rəşvənd tayfası İraq Kürdüs- fası idi. Lakin XVI-cı əsrdə gedən - Saqqız məlumatlarımızı paylaşmağı ləri olmuşlar. tanının Süleymaniyyə böl- hərbi əməliyyatlar zamanı ağır - Kuruni özümüzə borc bildik. - Caff, Sənəndəcin cənub- gəsində olan Baban tayfasının zərbə alaraq, qismən məhv - Çeqini İRAN İSLAM şərqində bir qoludur. Gilana I Şah Abbas olmuşlar. Qalan kiçik bir hissə - Burbur RESPUBLİKASI - Hulilan, Kirmanşahın cə - tərəfindən köçürülmüşlər. Tehranın Varamin və Ğar böl- - Uryad Qərbi Azərbaycan vilayəti nub-şərqində Həmçinin Amarlı tayfasıda gəsində məskunlaşmışlar. - Ləki Vilayətdə məskunlaşan əsas Kirmanşah və İran-İraq sər - Gilana İranın şimal-qərbindən Həmçinin Tehran bölgəsində - Vanda kürd tayfaları: hədi boyunca yaşayan digər köçürülmüşlər. az sayda aşağıdaki kürd tayfaları - Kürdlü - Cəlali, Maku ətrafında kürd tayfaları bunlardır: Bir yerdə dolanmayan iki yaşayırlar: - Kürd-Şuli yaşayırlar; - Qoran kürd tayfası arasında ardı kəsil - - Hedavənd Xorasan vilayəti - Mil (Milli, Milan), Maku - Gorus məyən müharibələr nəticəsində - Burdur Xorasan vilayəti İranın şimal- ətrafında; - Kəlxor Rəşvənd tayfasının əksər nüma - - Uryad şərqində yerləşir. Vilayətdə 5 - Heydəranlu, Maku böl - - Sancabi yəndələri Gilandan Qəzvinə köç - - Zərgər milyona yaxın kürd yaşayır. gəsinin cənub-qərbin də, İran- - Şərəfbəyani mək məcburiyyətində qalmışlar. - Kürd Baça Vilayətin etnik tərkibi: Türkiyə sərhəddi boyu; - Kərindi Amarlı tayfası hal-hazırda - Nanakuli 35% - kürdlər - Dumbuli (Dımli). Türk dilli - Bacalan vilayətin cənub-şərqində yer- - Qaraçorlu (Qaralı, Qaraçanlı) 30% - farslar kürd tayfasıdır. Koy və Səlmas - Nanakuli ləşən Məncil və Piraquh böl- - Kəlxor 27% - türklər bölgələrində yaşa yırlar; 8% - digər xalqlar. - Korasünnü, Kürdləş miş Kürdlər bu vilayətə I Şah türklərdir. Koy bölgə sinin cənub- Abbas tərəfindən köçürülmüşlər. qərbində ya şa yırlar. Dövlətin əsas məqsədi İranın - Şəkkak, Səlmas bölgəsinin şərq sərhədlərini köçəri türk tay- cənubunda yaşayırlar; falarından qorumaq idi. - Herki, Urmiya ətrafında; Vilayətdə yaşayan əsas kürd - Zərza, Üşnaviyyə, İran-İraq tayfaları bunlardır: sərhəddi boyunca; - Amarlı, Marusk bölgəsi, - Bəqzadə, Urmiyanın Nişapur bölgəsinin şimal-qərb cənubu hissəsində məskunlaşıblar - Piran, Nəqadə bölgəsinin - Şadlı (Saadlı), Bocnurd böl- cənub-qərbində, İran-İraq gəsi sərhəddi boyunca - Zəfəranlu, Şirvan və Quçan - Mamaş, Nəqadə ətrafında bölgələri - Manqur, Məhabadın cənub- - Keyvanlu, Coveyn, Dər- qərbində rəgaz və Radkan bölgələri - Mukri (Mukriyan), Məhabad - Tupkanlu, Coveyn və Nişa- ətrafında pur ətrafı - Dehbokri, Məhabadın şər - - Qaraçorlu (Qaralı, Qaraçanlı). qində Kerman vilayəti - Qourak, Məhabadın cənu - Vilayətdə əsasən iki kiçik bu, Sərdəşt ətrafı, Saqqız böl- kürd tayfası məskunlaşıb: gəsinin şimal-qərbi - Sardu (Sarduya) - Malkari, Sərdəşt ətrafında - Mir-Kürd - Susəni, Saqqız bölgəsinin - Zənqan gələrində yaşayırlar. İsfahan vilayəti Bəlucistan vilayəti qərb hissəsində - Babacan Mazandaran vilayəti Vilayətdə əsasən Bazincan Bir çox alimlərin fikirlərinə - Feyzullah-bəqi, Saqqızın - Bəqzadə Vilayətdə əsasən dörd kürd (Bazian, Bozlu) adlı kürd tayfası istinad edib deyə bilərik ki, bəluc - şimal-şərqində. - Qubadi tayfası məskunlaşıb: məskunlaşıb. lar kürd xalqının bir qoludur. Dil Şərqi Azərbaycan vilayəti - Miraki - Modanlı İsfahanı əhalisi hələ qədim baxımından, antropoloji quruluş Kürdlər əsasən Araz çayı və - Təxtan - Cahanbəqli zamanlardan əsasən kürdlər baxımından bəlucları kürdlərdən Sabalan dağı arasındaki böl- - Zilan - Xocavənd təşkil edirdi. Şəhar Sasani kürd seçmək mümkün deyil. Bə luc - gədə - Qaracağada (Arasbaran) - Əliaxa’i - Kürdhacı dövlətinin paytaxtı olmuşdur. Bir ların əksəriyyəti özləri “kürd” yaşayırlar. Bölgədə əsas 6 kürd - Dərveş Hər dörd tayfa Mazandarana çox alimlər İsfahanı Kürdüstanın adlandırırlar. tayfası məskunlaşıb. Onlar dil - Dəlazihir Nadir şah tərəfindən köçülür- Şərq qapıları hesab edir. Vilayətdə yaşan tayfalar bun- cəhətdən assimilyasiyaya uğra - - Duruyi müşlər. Vilayətdə kürdlərə aid minlər- lardır: yıblar və əksəriyyəti kürd dilini - Xalkan (Xallavənd). Xocavənd tayfasını İranın lə toponimlər var. Şəhre-Kord - Bəluc bilmirlər. Dincə - Şiə-müsəlman- Həmədan vilayəti: qərbində yerləşən Gorus böl- adlı şəhəri də nimunə kimi - Zənd, Bampoşt bölgəsi lardır. - Tirkeşəvənd (Əlican, Əli - gəsindən Mazandarana köçürül - göstərə bilərik. - Brahoyi - Çələbianlı mür şid, Rəhməti və Süleymani müşlər. Fars vilayəti - Məhəmməd-Xanlı qolları) Modanlı və Cahanbəqli tay- Vilayətdə 30 yaxın kürd tay- TÜRKİYƏ - Hoseynaklı - Comir (Comərd) faları vilayətin Sari bölgəsinin fası var. Bunlardan əksəriyyətini Türkiyədəki kürdlərin bir qis - - Hacı-Əlili - Cuzikan şimalında yaşayırlar. vilayətə Kərim Xan Zənd mi assimilyasiya olaraq “tay fa” - Həsən-bəyli - Şahcan Qəzvin vilayəti tərəfindən köçürülmüşlər. Lakin anlayışını itirmişlər. Lakin bəzi - Qaraçorlu (Qaraçanlı, Qara - Luristan vilayəti: Vilayətdə əsasən aşağıdaki orta əsrlər tarixçilərinin sözlərinə böl gələrdə “aşirət institutu” hələ lı) - Bayranvənd tayfalar yaşayırlar: görə, bu bölgədə qədim zaman- də öz mövqelərini saxlayıb. Bozğus dağları silsiləsi və - İtivənd - Ğiatvənd, Qəzəl Ozan və lardan kürdlər yaşamış və söz Vilayətlər üzrə tayfaların Qəzəl Ozan çayı arasında yer- - Cudəki Şahrud çayı boyunca məskun- sahibi olmuşlar. Bəzi alimlərin adlarını sizə təqdim edirik: ləşən Xalxal bölgəsində əsasən - Kürd laşmışlar fikirlərinə görə isə, kürdlər Farsa Adıyaman (Kürdcə - Səm- 7 türkdilli kürd tayfası yaşayırlar. - Arma’i (Delfan və Səlsəla - Kakvənd, Qərva bölgəsinin XI əsrdə, ərəb istilaçıları ilə bir- sur): Telya; Dincə - Şiə-müsəlmanlardır. qolları) şimal-şərqində likdə gəlmişlər. Afyon: Cahanbəqli; - Delikan Xuzistan vilayəti - Rəşvənd, Alamut və Rudbar Vilayətdə yaşayan ən böyük Ağrı (Aqıri): Cəlali, Saderli, - Kulukcanlı (Şəkkakilərin Vilayətdə əsasən iki böyük bölgəsi 5 kürd tayfası bunlardır: Xalati, Heydəranlu, Zilan, Badeli, qolu) kürd tayfası yaşayırlar: - Ma’afi, Qəzvin-Tehran yolu - Raman’i Adaman, Başman, Bazikli, Me - - Şatranlı (Şəkkakilərin qolu) - Zənqan boyunca - İsmaili’i mani; - Əhmədli - Cəlali Ğiatvənd tayfası vilayətə Ağa - Karzubi Amasya: Aruk; - Şadlı (Saadlı) Hər iki tayfa Əhvaz şəhərinin Məhəmməd Xan Qacar tərəfind- - Məs’udi Ankara: Amaranlı, Naşerli, - Rəşvəndwww.arsivakurdi.orgşimal-şərqində yerləşən Cannək ən köçürülmüşlər. - Şəkani Zirikan, Cudikan, Tirikan; - Mem’anlı Qərmsir bölgəsində yaşayırlar. Qəzvində həmçinin bir neçə Sadalanan tayfalar birləşərək Bitlis: Mudəki, Xazali, Həsə- Vilayətin Miyanə bölgəsində Bu iki tayfadan əlavə olaraq, xırda kürd tayfası da var: Şabankara (və yaxud Çoban- nanlı, Atamanikan, Cabbaran; Şəkkaki tayfası yaşamaqdadır. Əhvaz şəhərinin cənubunda, Ka - - Bacalan qara – Böyük Çobanlar) adlı tay - Diyarbəkir (Aməd): Diar- Kürdüstan (Kordestan) run çayı boyunca yerləşən 7 - Behtu’i fa birliyi yaratmışlar. Fars vilayə- bakri, Musek, Şeyxdüdanlı, vilayəti kənddə Al-bu-Kord adlı kürd tay- - Camışqazak tinin Simakan, Şiraz, Cəhrom və Sarkişli, Dersimli, Xazali, Beşeri, Vilayətdə yaşayan əsas tay- fası da mövcuddur. - Cəlilvənd Buşehr bölgələrində yaşayırlar. Tirikan, Piran, Bəkiran, Rəşku- falar: Gilan vilayəti - Kəlxor Vilayətdə yaşayan digər tay- tanlı, Milli (Mil, Milan); - Sarşiv, Bane bölgəsinin Vilayətdə əsasən 2 kürd tay- Mərkəzi (Tehran) falar Qaşqai tayfası ilə birləşərək Elazığ: Gorus, Qolbaban, cənubu, İran-İraq sərhəddi fası məskunlaşıb: Bölgədə əsasən Pazuki tay- ittifaq qurmuşlar. Bu tayfalar Sinan, Aşmişart, Behirmaz; 9 ¹ 42 (333) DÎPLOMAT 14-20 Dekabr, Çileya pêş, sal 2015 Bərzani Dəmirdaşla KÜRD TAYFALARI HAQQINDA görüşdə Ərdoğanı təriflədi Ərzurum: Herka’i, Xaneqin: Bacalan, assimilyasiya oldu ğundan Şimali İraq Kürd Regional Rəhbər- bilməyəcəyiniz şəhəri işğal etmək həm Zirikan, Həsənanlı, Pizian, Zənd, Leylani, Kaka’i, “tayfa” prinsipləri əsasən liyinin sədri Məsud Bərzani ilə oradakı xalqa, həm də özünüzə zərər Rəşvan; Şeyx-Bazini, Bibani, məhv olmuş, onun yerini Antep: Delikan; Baban, Dauda, Kaxevar, “nəsl” prinsipi tutmuşdur. Hakkari: Kəka, Şəmsi- Palani, Kağanlı; Nümunə üçün sizə bəzi ki, Neri, Həkəri, Həsənanlı, Kərkük: Şərəfbəyani, kürd kəndləri üzrə nəsillərin Balikar, Dinari; Bərzinci, Dılo, Talabani, adlarını sadallyırıq: Kayseri: Hacıbanlı; Baban, Cabbari, Şuhan, Laçın rayonu: Kırşehir: Amaranlı, Zənqan, Amarmel, Şaləhi; - Zerti – Fatolar, Tabu roğlu, Bərəkətli; Məndəli: Qara Alus; Allahverdilər Konya: Xalkani (Xal- Mosul: Şəkkak, Duski, - Minkənd – Şahsuvarlı, lani); Zibari, Misuri, Artuş, Sendi, Şahverdilər Malatya: Sinaminli; Şənqali (yezidilər); - Bozlu – Şərəfli Maraş: Quqarişanlı, Süleymaniyyə: Baban, - Ağcakənd – Ləzgi, Kikan, Vali ani, Nederli, Caff, Merivani, Pişdar, Miri, Köçəri Naşadira, Dü ğanlı, Delikan, Həmavənd, Həvrami, - Qarakeş – Səfiqulu, Celikan, Balikan; İsmayıl Əzizi. Ağalıoğlu Mardin: Daxuri, - Şeylanlı – İsaxanlar, Tur’Abidin; ERMƏNİSTAN Məmmədlilər, Şafiqlər, Muş: Maməkan, Lulan, Ölkədə yaşayan Çiçəklər Türkiyənin Xalqların Demok ratik Par- verər”, - deyərək mane olmuşdu”. Şə kər li, Pəncinan, Silvan, kürdləri iki hissəyə bölmək - Mirik (Həsənanlı) – tiyasının (HDP) liderləri arasında ötən Bərzani görüş zamanı Türkiyə Prezi- Həsənanlı, Azlı, Panicari, olar: müsəlman və yezidi Hopurlu, Da molar, Rutuklu, gün baş tutan görüşün detalları bəlli denti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın ünvanına Zərzan, Balikan; kürdlər. Əhmədli, İmanlı olub. Axar.az Türkiyənin “Habertürk” təriflər yağdırıb: “Türkiyə Kürdüstanın Siirt (Sert): Miran, Müsəlman kürd tayfaları Kəlbəcər rayonu: qəze tinə istinadən xəbər verir ki, gələcəyi üçün çox önəmlidir. Uzun illər Musek, Kavian, Dersimli, bunlardır: - Oruclu – Qaraxanlar, Bərzani görüş zamanı HDP-ni qarşıdur- əvvəl dünya ölkələrini kürd problemi ilə Daxuri, Hü seyni, Cəziran, - Cəlali Hü seynlər, Mayıllar, ma siyasətini dayandırmağa çağırıb. bağlı məlumatlandırmaq üçün məktublar Pəncinan; - Həsənanlı Məşədilər O, bu siyasətin heç kimə fayda ver- göndərdik. Həmin vaxt Türkiyənin Berlin Sivas: Kuçeri, Ağçeşmi; - Bruki - Şurtan – Nağılı məyəcəyini bildirib: “PKK ilə sülh pros- səfirliyi məktubumuzu qəbul etmədi. Tokat: Aruk; - Qaraçorlu (Qaralı, - Soyuqbulaq – Hüseyn- esinin pozulmasından çox kədərləndim. Lakin Ərdoğan iqtidara gəldikdən sonra Tunceli (Dersim): Der- Qaraçanlı) qulular Bu məsələdə hökumətlə vasitəçilik edə Ərbilə səfər etdi və onun bu məsələdə simli, Milli (Mil, Milan); - Milli (Mil, Milan) - Ağcakənd – Nəcikli, bilərəm. Türkiyənin şərqində qazılan nə qədər həssas olduğunu gördüm. O, Urfa (Rıha): Givaran, - Gorus Əlirzalı, Mirikli, Mollalar xəndəklər tez bir zamanda bağlan- kürd probleminin həllini istəyir. Əvvəllər Aluş, Çapkasan, Abu Tahir, - Motki - Xallanlı – Ellazlar, malıdır. Müharibə heç kimə xeyir gətir- heç bir şeyimiz yox idi, lakin bu gün ən Əmirzan, Baran, Şəddadi; - Karki Şükürlər məyəcək. Gərginlik bitməlidir. Bağdadla azından rəsmi görüşlərdə Kürdüstan Van: Mahmudi, Herka’i, - Zilan - Tatlar – Şanolar, mübarizə apardığımız dövrdə şəhər- bayrağını qoya bilirik”. İsa’i, Bruki, Sepikan, - Şəkkak Cəfərli, İsmayıllar lərdən birini almaq istəyirdik. Lakin atam Qeyd edək ki, Bərzani 9-10 dekabrda Düdəri, Xan’i, Celikan, Yezidi kürd tayfaları: - Çıraq – Çorullu, Şavıli, Takuli, Tapian, Bərazan və - Sipki Xələfli. Mustafa Bərzani “müdafiə edə Türkiyədə rəsmi səfərdə olub. müxtəlif yezdi tayfaları. - Sturki Yozqat: Maxani, - Bali İstifadə edilmiş mən- "İŞİD-in dövlətə çevrilməsinə Xatunoğlu, Taburoğlu; bələr: AZƏRBAYCAN 1. “İranika” ensiklope- imkan vermək olmaz" SURİYA Kürdlər Azərbaycanın diyası (Böyük Britaniya) "Aydınlaşdırmaq lazımdır ki, niyə "Burada bəzi nüanslar var. Artıq onlar Suriyada kürdlər avtoxon xalqlarından 2. Şərəf Xan Bitlisi, Türkiyə antiterror koalisiyasının üzvü Əsədin dərhal istefasını tələb etmirlər, əsasən ölkənin şimal - biridirlər. Bəzi alimlərin “Şərəfnamə” onun siyasi keçid prosesində iştirakına Aleppo (Hələb), Afrin, qənaətinə görə, 24 kürd 3. İrac Afşar Sistani, imkan verirlər. Lakin mütləq elə bir tarix Qamışlo, Hasake, Kobane tayfası Azərbaycana orta “İlha, çadorneşinan wa görmək istəyirlər ki, həmin vaxtdan o və s. bölgələrində yaşayır- əsrlər zamanı I Şah Abbas tawayef-e aşarey-e İran, artıq səlahiyyətlərini icra etməsin. Biz bu lar. Suriyada yaşayan əsas tərəfindən köçürülmüşlər. Tehran, 1987 yanaşmanı süni, beynəlxalq hüquqa və kürd tayfaları bunlardır: Lakin qədimi əlyazmalara 4. İbn Əl-Balxi, demokratiya prinsiplərinə zidd hesab - Ma’afi müraciət etsək görərik ki, “Farsnamə”, 1921 edirik”. Rusiyalı diplomatın fikrincə, - Kilisan kürdlər hələ bir neçə min il 5. “Antropology of İraq”, Rusiya Türkiyənin Su-24 təyyarəsini vur- - Şəmsoli əvvəl bu torpaqlarda yaşa- 1940 masını Suriyada siyasi prosesi pozmaq - Ketakan yaraq özlərinə dövlət qur- 6. Mardux Kürdüstani, cəhdi kimi qiymətləndirir: "Həmin gün - Qələndər muşlar. Azərbaycanda “Tarix-e Mardux: Tarix-e baş verənlərlə bağlı qiymətləndirməmiz - Bərazi möv cud olan minlərlə topo - Kord wa Kordestan”, 1973 dəyişməzdir. Fikrimizcə, bu ya antiterror - Hacaz nim bunun əyani sübu- 7. Василий Никитин, olduğu halda, Suriyada ABŞ-ın özünə səyləri pozmaq, ya Rusiyanın Suriya - Hirsa tudur. «Курды» potensial tərəfdaş hesab etdiyi kürd hava məkanında fəaliyyətinə əngəl - Şammar Bölgələr üzrə yaşayan 8. Cahangir Qa’em - Cubur tayfaların adları bunlardır: Mağami, “Aşayer-r Xuzis- döyüşçülərini bombalayır”. APA-nın törətmək, ya da Venesiya danışıqları - Milli Naxçıvan: Cəlali, tan”, 1946-47 məlumatına görə, bunu Rusiya xarici çərçivəsində aparılan siyasi həll prosesi- - Omerkan Kolanı, Həsənanlı, 9. Hosayn-Ali Razmara, işlər naziri Sergey Lavrov İtaliya mətbu- ni pozmaq cəhdidir”. Lavrov onu da - Kikari Qaraçorlu (Qaralı, “Farhang-e coğrafiya’i-e atına açıqlamasında deyib. Onun sözlə - bildirib ki, əgər tərəflər öz maraqlarına - Mersini Qaraçanlı), Bruki, Motki; İran VIII, 1953 rinə görə, Suriyada İŞİD-ə qarşı vuruşan xidmət etmək məqsədi güdməsələr, - Pinar-Əli Zəngəzur, Kürdüstan 10. Mark Sykes, “Kur- qüvvələrdən biri də kürd silahlılarıdır: geniş beynəlxalq antiterror koalisiyasını - Miran və Qarabağ: Əlikyan, dish tribes in Ottoman "Həmin insanlar əsasən "Demokratik İtti- qurmaq mümkündür: "İŞİD kimi təşkilat- Bərqüşad, Gorus, Zənqan, Empire”, 1908 faq” partiyasının üzvləri dir. Türkiyə lar insanlığa nifrəti təbliğ edir. Onların İRAQ Zodanlı, Mil (Milli, Milan), 11. Parviz Varcavənd, nöqteyi-nəzərindən onlar düş məndir”. dövlətə çevrilməsinə və islamla bağlı lıq - Tayfaçılıq prinsipləri Qaraçorlu (Qaralı, “Sarzamin-e Qazvin”, 1970 S. Lavrov qeyd edib ki, bəzi ölkələr larının olması barədə illüziyaların yaran- İraq Kürdüstanında dərin Qaraçanlı), Əliyanlı, Babalı, 12. Məhəmməd-Əmin tərəfindən Suriya prezidenti Bəşər masına imkan vermək olmaz. Onlar kök salmışdır. Hətta Bozlu (Bazian), Həsənanlı, Zəki, “Xolasa tarix al-Kord Əsədin istefası tələb süni xarakterlidir: insanlığın düşmənidir”. www.ann.az kürdlərin həyat və geyim Gəlovçu, Hacısamlı, wa’l-Kordestan”, 1939. tərzləri məhs bu prinsiplər Kulukçi, Kulikanlı, Qulux- Suriyanın Tel-Tamp şəhərində törədilən üzərində qurulmuşdur. anlı, Sultanlı, Təhməzli, Kürdlər əsasən İraqın Tərtərli, Fərihkanlı, Şadi- terror aktı qurbanlarının sayı 58-ə çatıb şimalında və şərqində, manlı, Şeylanlı, Kolanı, Suriyanın Tel-Tamp şəhərində törə - lərində Ras-əl-Eyn şəhərindəki xəstəx- İraq-İran sərhəddiwww.arsivakurdi.org boyunca Sisyan, Potanlı, Poşani, dilən terror aktları nəticəsində ən azı 58 analara çatdırılıblar. Tibbi ləvazimatlar yaşayırlar. Şotlanlı (Şotanlı), nəfər ölüb, 100-dən çox insan yaralanıb. çatışsa da, ağır yaralılar var. Bölgələr üzrə əsas tay- Xocavənd, Qoran, Kürd, SalamNews-un RİA “Novos ti”yə istinad- Partlayışlardan biri fəaliyyətdə olan falar bunlardır: Əhmədli; la verdiyi xəbərə görə, bu barədə şəhər hərbi hospitala (kürd özünümüdafiə Ərbil (Kürdcə - Aran: Qaraçorlu (Qar- xalq özünümüdafiə dəstəsindəki mənbə qüvvələrinə məxsusdur - red.) xeyli Həvler): Ako, Diza’i, Surçi, alı, Qaraçanlı), Mil (Milli, məlumat verib: “Dünənki terror aktları ziyan vurub." Dünən axşam Tel-Tampda Qərdi, Herki, Barzan, Buli, Milan), Kolanı, Kürd, Ləki, nəticəsində 58 nəfər ölüb. Ölənlər üç terror aktı törədilib. Minalanmış avto- Şirvan, Bıradost, Zarari, Lur, Zənd, Şadlı (Saadlı). arasında beş xristian assuriyalı var, mobillər insanların çoxluq təşkil etdiyi Xilani, Bərvari Bala, Bərvari Azərbaycanda yaşayan qalanları kürdlər və ərəblərdir. küçələrdə və hərbi hospital önündə part- Cıri, Xoşnav, Piran; kürd lə rin əksəriyyəti Seymur Alxanov Yaralılar təcili tibbi yardım avtomobil- ladılıb. 10 ¹ 42 (333) DÎPLOMAT 14-20 Dekabr, Çileya pêş, sal 2015 Şəronun musiqisi özünəməx- sonra Şəro özünü bütünlüklə oxuyar, niyyət tutar və şənlən- özü ifa edib. qızlarını dinə, kürd milli adət- sus ifası ilə bu günümüzdə də musiqiyə həsr edir. O, böyük məyə davam edərdilər. Şübhəsiz Belçikada kürd telekanalı ənənələrinə, milli mahnılara və sevgi ilə qarşılanır. Onun səsi məmnuniyyətlə dəvət aldığı kürd ki, ən istəkli arzulardan biri də olan Media TV-də milli proqram- melodiyalara sevgi və hörmət Sipan və Cəzirədə də dinlənil - şənliklərində mahnılar ifa edir və məclisdə Şəroye Bronun oxuyub lardan birinin aparıcısı, Şəroye içərisində böyütmüşdülər. Böyük mişdir. Yəqin çox az insan öz beləcə kürd milli mədəniyyəti çalması idi. Onun mahnılarının Bro mahnılarını ifa edən Şəmdin oğulları Usıve Şəro atası kimi həyatı boyu xalqın sevgi və haqqında biliklərini dərinləşdirir. əsas mövzusu real mövzulardır onun haqqında veriliş hazırla- kürd toylarında, şənliklərində rəğbətini Şəroye Bro qədər Kürd mahnılarına olan sev - və o, buna bütün həyatini həsr yaraq yayımlayıb və milyonlarla çalır və mahnı oxuyurdu. Şahis- qaza na bilmişdir. Bu əfsanəvi gisi onun qəlbində büsbütün etmişdir. Ona görə də dəvət olu- kürd tamaşaçısına təsviredilməz mayıl 28 yaşında dünyasını dəy- insanın mahnıları hələ də möhkəmlənmişdi. Və bu əlbəttə nan qonaqlar tez-tez musiqiçilər- bir sevinc bəxş edib. Kiminçünsə işir. Kiçik oğulları Kərəm və dünyanın bir çox guşələrində ifa qizları Kaze (vəfat etmişdir) isə edilir, XX əsrdə Gürcüstan və gözəl səsə malik idilər. Onlar hər Ermənistanda kürd milli hikmə- zaman qohumlar və dostların tinin əsasini qoyan bir nəslə Şəroye Bro əhatəsində oxuyurdular. mənsubdur. O, 1900 ildə Türki - Zurnaçı Şəroye hətta 70 yənin Sürməli rayonunda ana - ki, milli ənənələrlə, atalarımızın lə maraqlanır və biləndə ki, yaşında şənliklərdə çalıb oxu- dan olmuşdur. Onun ailəsi Os - geyindikləri rəngarəng kostyum- orada Şəroye Bro iştirak edəcək, yaraq öz dinləyicilərini feyziyab man lı imperiyasından bizim min- larla, keçirilən toy şənlikləri ilə mütləq gələcəklərini deyirdilər. edirdi. Demək olar ki, bütün kürd lərlə soydaşlarımız kimi yezidi- əlaqədar idi. Artıq 24 yaşında Şəroye Bro milli alətlərində çalmağı bacarırdı kürdlərə qarşı törədilən soyqı - Çobanlar aprel ayında tanınmış, aparıcı musiqiçilərdən (nağara, zurna, mei, tütək). rımdan xilas olmaq üçün Ermə - ailələrilə birgə özləri ilə zəruri birinə çevrilir və öz pərəstişkar- Şəroye Bro oxuduğu ana nistana, sonra isə Gürcüstana avadanlıqlar götürərək yayaqlara larını, yaxınlarını, dostlarını dilində mahnıları ilə bütün qaçmağa məcbur olublar. Belə- gedirdilər. Bütün əşyalar atlara sevindirməyə başlayır. Mah- dünyanı ovsunlamağı bacar- liklə, o, uşaq yaşlarından Ermə - yüklənir və dağlara uzun səyahət nılarını ifa edərkən o, hər dinləyi- mışdır. Necə ki, vətəni - al nis tanın Talin rayonunun Tlik başlayırdı. Dağda hər ailə özünə cisi ilə daxilən intuitiv əlaqə şəfəqləri ilə, sərhədsiz düzləri kəndində yaşamağa başlayır. bir oba (dağ yamaclarında yaradır və bu ona öz üzərində ilə, mavi dumanı, sisi ilə insanı Ailəsi malakan-ruslarların yaşa - çobanların yaşadıqları və qoyun işləməyə kömək edirdi. Onun tilsimləyir. Onun əfsanəvi mah- dıq ları kənddə məskunlaşır. Ora - otardıqları ərazilər; obalar heç bir musiqi təhsili yox idi. nıları kürd nənniləri kimi hədsiz da o, rus dilini öyrənməyə başla - ailələrə görə ayırd edilirdi və bir- Ancaq intuisiyası hesabına o, öz və genişdirlər. Onun lirikası şair mış və sonradan bu dili sərbəst birindən 2-3 kilometr məsafədə səsini emal edib, ifa manevrini qəlbinin ən incə və səpələnmiş mənimsəmişdir. Kilsə-prixod yerləşirdi) düzəldir və “kon”-larda və ifa tərzini düzəldir və nəticədə bu veriliş Şəroe Bro haqqında duyuğularının təcəssümüdür. ruhanilərinin ixtiyarında olan (alaçıq) yaşamlarını davam mükəmməl səviyyəyə çatdır- xoş bir xatirəyə, kiminçünsə Ona çoxlu sayda şeirlər, məktəbin ikinci sinfini bitirmişdir. edirdilər. Məhz bu ərəfələrdə də mağa nail olmuşdur. ”Həkimo”, onunla tanışlığa çevrildi. Kürdüs- hekayələr, məqalələr, radio və Atası çoban idi və balaca igidlər özlərinə xanımları ”Mate”, ”Flite Koto”, ”Xalo”, tanın ayrı-ayrı guşələrində və televiziya verilişləri həsr olunub. Şəro tez-tez atası ilə otlağa, bəyənirdilər, toy şənlikləri qeyd ”Rzqano”, ”Hozandaxe”, ”Şirine xaricdə yaşayan gənc nəsillər Ferike Usıvın “Şəronun səsi” quzuları otarmağa gedirdi. Sıx edilməyə başlayırdı. Ermənista - Alo”, ”Vaye vare vaye” və başqa onun mahnılarını öyrənir və onu şeirini, Vəzire Əşonun “Şair ağacların altında dincələn nın dağ düzənliklərində keçirilən mahnılarını dinləyərkən onun əziz tuturlar. Necə ki, o özü gən- qocalib” hekayəsini bunlara uşaqlar kiçik budaqlardan kürd toylarında iştirak etmək mükəmməl səs tembrinin, diapa- cliyində əmisini, böyük qardaşını nümunə göstərmək olar. özlərinə tütək düzəldir və bəzən şansı əldə edən kürd toylarının zonunun, onun ritminin, tempi - əziz tuturdu. Və beləcə uşaqları, 1960-ci ildə erməni radiosu- tanınan bəzən isə özlərinin rəngarəngliyindən, şux rəqs- nin, lirik və qüsursuz ifa tərzinin nəvələri, nəticələri onu əziz tut- nun Kürd verilişləri şöbəsi bəstələdikləri mahnı parçaları ifa lərindən və kürd mədəniyyətinin şahidi olmaq mümkündür. mağa davam edirdilər. Şəroye Bronu dəvət edir və onun edirdilər. Məhz bu dövrdə bütün koloritlərinin təkrarolunma- Bütün bunlar qorunub Şəroye Bro 24 yaşında Struki mahnılarını lentə yazıb gələcək Şəroye Bronun kürd milli musiqi zlığından heyran olurdular. Şən- saxlanılan xalq mahnılarımızın, tayfasından olan Kəve Darveş ilə nəsillərə onun səsinin sahib və mahnıları ilə ilk dərin tanışlığı liklər üç gün, üç gecə davam dilimizin itməyəcəyinə ümid verir ailə həyatı qurur, və ailə Tibilisidə olduğu gözəlliyi və zənginliyi olmuş, öz əlləri ilə düzəltdiyi edirdi. Dəvət olunan qonaqlar, və günümüzdə də Şəroye Bro yaşayır. O dövrdə lazımi tibbi ötürmüşdür. tütəyi isə ilk musiqi alətinə həm kişilər, həm qadınlar, həm mahnılarını ifa edən müğənnilər xidmət olmadığından çoxuşaqlı Şəroye Bro 85 yaşında vəfat çevrilmişdir. Kürd musiqi və də uşaqlar dağların qoynundan bunu təsdiq edirlər. Bu tanınmış ailədə 8 uşaqdan 4-ü kiçik etmişdir. Fəxrlə kürd şair və melodiyalari balaca Şəronu atlarla gəlir. Oxuduqları mah- müğənni Şıvan Pərvərdir; gözəl yaşlarında vəfat edir. Bu hadis- musiqiçisi olan Şəroye Bronu özünə cəzb edir, o, özü şeirlər nıların səsi isə hər yanı ifaçı Şəmdindir; Rusiyada ədən sonra, Kəvenin valideynləri “Dahi musiqiçi-şair” adlandırmaq yazır və bu şeirlərə mahnılar bürüyürdü. Bu qürurla dayanan məşhurlaşan Amiddir; dinləyicisi- Tlikdə yaşadığından onlar bir olar. İfaçının təkrarolunmaz səsi bəstələyirdi. Təəccüblü deyil ki, dağların qoynunda əvəzsiz ni sevindirən Fəyzoye Rzadır. müddətlik Ermənistana köçürlər. dinləyicisini öz sehirli aləminə üzləşdiyi təbiət zənginliklərini və mənzərə idi. Ən çevik və sürətli Ancaq hələ də dünyanın 1941-ci ildə Şəroye yenidən daxil edir. Onun musiqisi, nadir həyatda xeyirin şər üzərindəki olan gəlinə yastığı çatdırar və istənilən guşəsindən olan tanın- ailəsi ilə birgə Tibilisiyə, Bar- poeziyasi, məlahətli səsi hələ də qələbəsini, romantik yaşam for- bəydən başlıq parası almaq mış kürd müğənniləri bu dahi bolovski küçəsinə daimi yaşayış sevilməkdə və dinlənilməkdədir. masını incə cizgilərlə öz əsər- şansı əldə edərdi. Toy üç gün ifaçının şah əsərlərini onun kimi üçün köçürlər. Müharibə illərində Məqalə “Yeni Baxış” lərinə ötürməsi onun fərdi davam edər, gecə təndirlər qala- ustalıqla oxumağa qadir deyil- o səfərbər edilir və “Arsenal” («Новый Взгляд») qəzetindən yaradıcılığını müəyyən nar, çörəklər bişirilərdi. Təndirin lər...”Həkimo”, ”Mate”... ”Həkimo” hərbi zavoduna göndərilir. Bura- götürülmüşdür. özünəməxsus şəklə salmışdır. aşağı hissəsinə odun qoyub hələ XX əsrin 30-cu illərində da o, müharibə qurtarana qədər Müəllif: Maya Qəhrəmanova 15 yaşında öncə atasını ocaq qalayar və alovun işıq- bəstələnib və onu yalnız güclü, çalışmışdır. Tərcümə etdi və hazırladı: ardından isə anasını itirdikdən landırdığı ərazidə yenə çalıb ifadəli səsə malik olan müəllifin Onlar üç oğullarını və Rəna Rəhman ayaqqabılarını çırpıblar. “Əgər Türkiyə Rusiya hücuma hazırlaşır İraqın başının Daeşlə döyüşə qarışdığını İraqda Ərdoğana qarşı üsyan görərək qoşun göndərmək fürsətində Rusiya və Suriya rejiminin əsgərləri müxal- İraqda minlərlə insan Ankaranın qiymətləndirilməlidir. Şiə silahlı bir- bulunursa, onda belə bir səhvə yol ifətin əlində olan İdlibin ələ keçirilməsi üçün iki ölkənin şimal şəhəri olam Mosul yaxın- ləşmələrinin təşəbbüsü ilə keçirilən etiraz verərkən yaxşı-yaxşı düşünməlidir” - deyə həftədir Lazikiyedə birgə hərbi təlimlər keçir. lığında qoşun yerləşdirməsinə qarşı etira- mitinqlərində Türkiyə qoşunlarına, İraq İran tərəfindən dəstəklənən “Əsaib Əhl-əl- Bu barədə Almaniyanın AFP agentliyi zlara qoşulub. “Reuters” agentliyi xəbər ərazisini tərk etmədikləri təqdirdə hücum Həqq” qruplaşmasının yerli komandiri Əbu məlumat yayıb. “Təlimlər Fəth Ordusunun verir ki, İraqın şimalında Türkiyə tərəfindən ediləcəyi vurğulanıb. “Bədr” təşkilatının Muntathar əl-Musəvi bildirib. nəzarətində olan İdlibə coğrafi baxımdan 150 hərbçinin yerləşdirilməsi bu ayın O deyib ki, yaxın günlərdə türk bənzəyən bir bölgədə keçirilir. İdlibin ələ keçir- əvvəlindən Bağdad və Ankara arasında əsgərlərini hədəfləməyə başlaya- ilməsi Rusiya və rejim əsgərlərinin başlıca münasibətləri tarıma çəklib. caqlar. Türkiyənin İraqın şimalın- məqsədi və ən əhəmiyyətli hədəfi olacaq”, - Bağdad Türkiyə qoşunlarının ölkə dakı kürd muxtariyyəti və sünni məlumatda deyilir. İdlib müxalifət güclərinin ərazisindən dərhal və qeyd-şərtsiz çıxarıl- ərəb qüvvələri ilə əlaqələri ölkənin nəzarətində olan şəhərlərdən biridir. Hələbin ması tələbi ilə BMT Təhlükəsizlik Şurasına cənubundakı şiə birləşmlərini müraciət edib. Rəsmi Ankara bu tələbə eti- xüsusilə qəzəbləndirib. İraqın dini raz edərək bildirib ki, Türkiyənin hərbi liderləri Kərbəlada keçirilən ibadət qüvvəsi İraq ərazisində beynəlxalq missiya əsnasında Türkiyəni lənətləyiblər. çərçivəsində yerləşdirilib və bundan Böyük ayətullah Əli əl-Sistani məqsəd “İslam Dövləti” adlı təşkilata qarşı deyib ki, Türkiyə terrora qarşı döyüşən İraq qüvvələrinin təlimləndirilmə- mübarizə bəhanəsi ilə başqa sidir. ölkənin ərazisində qoşun yer- Bağdaddakıwww.arsivakurdi.org Təhrir meydanında, ləşdirməməli idi. Bu arada ABŞ-ın habelə Bəsrə şəhərində keçirilən etiraz yerli komandirlərindən Amjad Salim Bəs- Təhlükəsizlijk Şurasındakı nümayəndəsi aksiyalarında şiə silahlı birləşmələrinin rədə keçirilən mitinqdə əlindəki tapançanı Samanta Pouer deyib ki, Türkiyənin İraqa üzvləri də daxil minlərlə insan “Türkiyəyə Ərdoğanın portretinə sıxaraq deyib ki, “biz qoşun göndərməsi Bağdad hökumətini ölüm, Ərdoğana ölüm” şüarları səsləndirib. indi türk əsgərinin ayaqları altında od qala- hiddətləndirib və belə addımlar yalnız cənubundan İdlib istiqamətində irəliləməyə "Bədr" təşkilatının lideri, şiə millət vəkili maq üçün komandanın əmrini gözləyirik”. İraqın razılığı əsasında atıla bilər. çalışan rejim eyni zamanda İdlibin qərbində Hadi əl-əmiri “Reuters” agentliyinin müxbirləri bildirir- Rusiya təyyarəsinin Suriya-Türkiyə yerləşən Türkman dağı və Kürd dağı İraqda qüdrətli hərbiləşdirilmiş “Bədr” lər ki, Bağdadda keçirilən mitinqdə eti- sərhədində vurulmasının ardınca Moskva istiqamətindən də hücuma keçmək istəyir. təşkilatının lideri, şiə millət vəkili Hadi əl- razçılar Türkiyənin dövlət bayrağını tap- da Türkiyə qoşunlarının İraqa yeridilməsini Rejim qüvvələrinin quruda həyata keçirdiyi Əmiri deyib ki, ölkə ərazisinə istənilən bu dalayıb və yandırıb, Ərdoğanın “qanunsuz müdaxilə” adlandırıb (Virtu- əməliyyatlara Rusiya havadan dəstək sayaq müdaxilə təcavüz kimi portretlərinə “ənənəvi ərəb təhqiri” olaraq alaz.org). verəcək. 11 ¹ 42 (333) DÎPLOMAT 14-20 Dekabr, Çileya pêş, sal 2015 Serok Barzanî li gel Wezîrê Bergiriyê Tirkiyê hêza xwe ji Başîkê vekişand Tirkiye û Partiyên Kurdên Bakûr re civiya Dihok (Rûdaw)- Tirkiyê beşek mezin ji hêza Li çarçêweya serdana fer- Serok Barzanî xisterû. Her li kêşeyên li ber proseya aştî ji eyên hemû Partiyên Kurdên xwe ya ku li parêzgeha Mûsilê bi cih kiribû, vek- miya Serok Barzanî ya vê kombûnê da behsa rewşa bo Serok Barzanî xistin rû û Bakûr kir û li gotarek da işand. Peyamnêrê Rûdawê li Dihokê ragihand: welatê Tirkiye roja pênçşem meydanî ya bereyên şerê dijî daxwaz ji Serok Barzanî kirin armanca serdana xwe ya 10.11.2015 li bajarê Enqe - Da'îş kirin û amadekariyên ku carekî din rola xwe ya li Tirkiye xisterû ku ji nirxandina reya paytexta Tirkiye Îsmet plana azadkirina Musil jî destpêkirina proseyê de şerê Da'îş û çawayiya hevkariya Tirkiye û hevpey- manan û her wiha çareserki- rina kêşe û tengasiyên di navbera Iraq û Tirkiye û pros- eya aştî û peywendiyên aboriyên di navbera Herêma Kurdistan û Tirkiye pêkhati- “Enqere beşek mezin ji hêza xwe ya li nahiyeya bû. Li beşekî dinê axaftina Başîkî vekişand û niha karwanê wê hêzê gihîş- xwe de Serok Barzanî têbînî tine nêzîkî Dihokê û ji wir dê bi rêya deriyê û şîretên xwe yên li ser pros- Îbrahîm Xelîk vegerin Tirkiyê.” eya siyasiya Tirkiye û rola Peyamnêrê Rûdawê da zanîn ku, tenê Kurd ya amadebûyan behs beşeke biçûk ji hêza Tirk li devera Başîkê kir û daxwaz jî kir ku hemû maye. Şeva borî hejmarek TIR û kamyonên aliyek hewl bidin çanda leşkerî yên Tirkiyê derbasî Başûrê Kurdistanê Yilmaz Wezîrê Bergiriyê xistin ber behs û guftûgoyan. bibînê bo ku proseya aştî pêkvejiyan û aştîxwaziyê li bûn û yekser berê xwe dan devera Başîkê ya Tirkiye pêşwaziya birêz Li beşekî dinê vê kom- vegerê ser rêya xwe. navbera pêkhatan berfirehtir Mûsilê. Şeva 4ê Befranbarê de leşkerên tirk Mesûd Barzanî Serokê Herê- bûnê de babeta hatina artêşa Her li vê kombûnê da bikin. Piştî vê kombûnê sînorê Herêma Kurdistanê û Iraqê derbas kirin ma Kurdistanê û şanda li gel Tirkiye ya Başîk û dirustbûna Serok Barzanî li gotarek da Serok Barzanî li civîneke roj- û li bajarokê Başîkê bicih bûn. Tirkiyê li gundê kir ku ji Fuad Husên Serokê tengasiya li navbera Iraq û behsa sedema rawestana namevaniyê de ajandaya Zelikan ê Başîkê navendeke leşkerî heye ku piştî êrişên DAIŞê û ketina bajarê Mûsilê, bi Dîwana Serokayetiya Herê- Tirkiye guftûgo kirin. proseya aştî û astengiyan kir serdana xwe ji bo dezgehên rêkeftin ligel Bexdayê û hikûmeta xwecihî ya ma Kurdistanê û Sefîn Dîzeyî Li dirêjahiya hevdîtin û û nêrîna xwe ya li ser wê ragihandina Kurdî xisterû û Mûsilê li wê navendê perwerdeya leşkerî dida Peyvdarê Hikûmeta Herêma kombûnên roja pênçşem xistin rû ku çawa bikarin bersîva pirsiyara ragihandin - çekdarên ereb ên sunî ku jê re Heşda Niştimanî Kurdistanê pêkhatibûn. 10.12.2015 de Serok Barzanî proseya aştî bixin ser rêrewa karan jî da. Hêjayî gotinêye tê gotin. Derbaskirina sînorê Iraqê ji aliyê leşk- Li hevdîtinê de Wezîrê li cihê hewandina xwe ya xwe. Her wiha hêvî jî xwest ku êvariya roja pênçşem erên tirk ve û bicihbûna wan li derdora Mûsilê, Bergiriyê Tirkiye pîrozbahiya bajarê Enqere pêşwaziya ku ew kêşeyên siyasî li holê 10.12.2015 Serok Barzanî rastî nerazîbûnên tund ên Hikûmeta Iraqê hat û azadkirina Şingal û serkefti- şanda bilinda serkirdayetiya daye li bajarên Kurdnişînan piştî kombûna li gel Serok Bexdayê bertekên tund nîşan dan. Rayedarên na hêzên Pêşmergeyên Kur- Partiya Demokrasiya Gelan nebê sedema giriftên kûrtir û Komar û Serok Wezîr û Iraqê di vê bareyê de daxuyaniyên tund dan û distanê li Serok Barzanî kir û kir ku ji xanim Fîgen Yuk- hemû aliyek dest bi pêkve- Wezîrê Derve û Bergirî û hej- daxwaza demildest derketina hêza Tirk ji axa piştgîriya welatê xwe jî ji bo sekdag Hevserok û Ehmed jiyanê bigrin û pêşanî cîhanê marek ji berpirsên bilindên Iraqê kirin, lê rayedarên Enqerê digotin em hêzên Pêşmergeyên Kurdis- Turk, Leyla Zana û Osman bidin ku çawa dikarin çanda Tirkiye û çendîn hevdîtin û hêza xwe venakişînin. tanê li şerê dijî Da'îş de dûpat Baydemîr û hejmarek ji pêkvejiyan û aştîxwaziya li kombûnên din li gel aliyên kir û di derbarê proseya serkirdeyên bilindên HDP navbera xwe û xelkekî din Kurdên Tirkiye dawiyê bi ser- 100 kurdên êzîdî di rêya meşq û rahênana Pêşmerge pêkhatibû. Li kombûnê da biparêzîn û pêşbixîn. Piştî vê dana xwe ya fermî ya welatê Ewropayê de mirine ji aliyê pîsporê serbaziyên şanda bilinda HDP bi xêrhati- kombûnê û êvariya heman Tirkiye anî û li rêya Firokx- Dihok (Rûdaw) – Hikûmeta Herêma Kurdis- Tirkiye li çarçêweya hevpey- na Serok Barzanî kir û rojê Serok Barzanî li cihê aneya Navdewletiya Hewlêrê tanê eşkere kir ku heta niha derdora 100 kurdên maniya şerê dijî Da'îş nêrînên xwe yên di derbarê hewandina xwe ya bajarê vegeriya Herêma Kurdistanê. şîrovekirinên pêwîst ji bo rewşa siyasiya Tirkiye û Enqere pêşwaziya serkird- presidency.krd Heyva Sor bi riya Rêxistina Dr. Berhem û konsolê giştiyê Rûsya civiyan HAWAR-ê 500 çente radestî Îro 10/12/2015, Dr. Berhem ew metirsiyên mezin li ser asayîşa Salih li bajarê Hewlêrê pêşwazî li navçeyê û cîhanê. Di civînê de Dibistana Kobanê kir konsolê giştiyê Rûsya li Hêva Sor a Kurdis- Rojavayê Kurdistanê herêma Kurdistanê Vîk- atnê bi riya HAWARê û kir. Hêjayî gotinê ye ku tor Sîmakov kir û êzîdî di rêya koçberiya Ewropayê de jiyana xwe ji dest dane ku derdora 30 ji wan, di nav deryaya sebaret bi guhertinên Ege de xeniqîne. Pêr êvarê (12ê vê mehê), sê navçeyê û çawaniya qayîkên ku derdora 45 kurdên êzîdî lê siwar xortkirina pêwendiyên bibûn û ji bo derbasî Ewropayê bibin, diçûn siyasî û aboriyên Yûnanistanê, ketin bi navê. Di wê bûyerê de navbera herêma Kurdis- tenê 2 kes filitîn, yên din hemû mirin û wenda tanê û Rûsya de goftûgo bûn. Kurmamê yek ji wan kurdên êzîdî yên wê kirin. Her di wê hevdîtinê rojê di nav deryayê de xeniqîbû, Xwedêda Reşo de, pêşveçûn û rûdanên ji Rûdawê re behsa wê bûyerê kir û got, me ji qadên siyasî û emnî yê li Kurdis- behsa wê yekê jî hatiye kirin ku wan re got neçin lê wan guhdarî me nekirin. tanê û Îraqê û navçeyê hatin moşekbarankirina baregehên Xwedêda da zanîn ku ji wan kesan tenê kur- gotûbêj kirin, bi taybetî jî şerê li dijî DAIŞ li Sûriyê nebête sedema mamê wî Qewal û biraziyeke wî rizgar bûne her grupa terorîstî ya DAIŞ û metir- pirsgirêkên hatûçûna welatiyan û wiha tenê cenazeyên kurmamê wî Hecî û kurekî Encûmena Pen- ew alîkariya bi riya siyên wan li ser aramiya navçeyê geştên asmanî li Kurdistanê. Di Qewal hatine dîtin ku niha li nexweşxaneyeke aberêpn Rojavayê, endamê rêveberiya her weha teqez li wê yekê hatiye beşek din ya hevdîtinê debehsa bajarê Atîna yê Yûnanistanê ne. Li gorî 500 çenteyên xwen- Rêxistina Hawar ya kirin ku pêwîste hevpeymaniya xortkirina pêwendiyên navbera agahiyên Xwedêda Reşo, îro (14ê mehê) dê dekaran bi ser debis- Mafên Penaberên navdewletî berferehtir û karîgertir herêma Kurdistanê û Rûsyayê cenazeyên hinek ji wan kurdên êzîdî yên di tana Kobanê re belav Kurd-Sûriye Eladîn bikin bo lêdana DAIŞ û jinavbirina hate kirinê. deryaya Ege de xeniqîbûn, ji Ewropayê derbasî kir. Îro roja duşemê, Mistefa Mişo Kobanê ji Kurdistanê bibin. Li gorî amarên ne fermî, nêzîkî 16-11-2015`an li Heyva Sor a Kurdis- nîv milyon kurdên êzîdî li Kurdistan û Iraqê bajarê Silêmaniyê, Bi tanê hat wergirtin û Hêzên kurdî 40 têrorîstên DAÎŞ li herêma Hesekê tunekirin hene. Ji ber şerê DAIŞê gellek ji wan koçberî amadebûna serokê piştî demekê ku ew ber Ewropa û Amerîka bûne lê hejmarek ji wan Ajansa Şam-Prêss li ser zarê Tamir û Tel-Hamîsê de 10 şer- beriya ku derbasî wan welatan bibin, di rê de Rêxistina Hawar ya bi welatê Namsayê nûnerê fermî yê YPG Nasir Haj vanên YPG şehîd bûn. Li gor nerî- jiyana xwe ji dest dane. Rêveberê Giştî yê Mafên Penaberên birêket, îro Rêxistina ragihand ku hêzên YPG 40 têrorîs - na nûnerê civata leşkerî ya YPG Karûbarên Êzîdiyan li Wezareta Ewqafê ya Kur- Kurd-Sûriyê Hozan Hawarê ew hevkarî tên DAÎŞê li herêma Hesekê tune - Rêdor Xelîl, Tel-Hamîs ku di 27 distanê, Xeyrî Bozanî ji Rûdawê re got, bi qasî Efrînî û Serokêwww.arsivakurdi.org Encû- radestî Encûmena kirne. Wek Haj dibêje, di şerî Tel- Şibatê de hat rizgarkirin, wek enya ku em dizanin 45 kurdên êzîdî ketine nav mena Penaberên Penaberan ya Kurd li pêşîn ya bergirya Mûsilê dihat deryaya Ege ku 31 ji wan xeniqîne, piraniya wan Rojavyê Hecî Efrînî û Silêmaniyê kir û piştre hesêb. Her weha, Xelîl got ku jî xelkê bajarê Şingalê bûne. Bozanî diyar kir ku rêveberê Dibistana jî bi ser çagirtên Dibis- hebûna çekdaran li Tel-Temirê jibo wan bi Balyozê Iraqê li Atînayê re axivîne û jê re Kobanê kak Cebar, tana Kobanê de hat tevaya herêma Hesekê xeter bû. gotine, ji bo hanîna cenazeyên wan kurdên dest bi radestkirina belav kirin. Hêzên kurdî bêtir ji mehekê ye ku êzîdî, alîkariya wan bikin. Wî rayedarê hikûmeta 500 çenteyên xwen- Bi wêneyan belavk - bergirya bajarên sere-Kaniyê û tel- Kurdistanê her wiha got, piştî şerê DAIŞê der- dekarên dibistana irina çenteyên xwen- temrê dikin. Bi dehan gundên dora 70 hezar kurdên êzîdî koçber bûne ku seretayî li dibistana dekaran bibînin. PUK- aşûryan li vê deverê hîn di bin kon- nêzîkî 100 kes ji wan di rêya koçberiyê de Kobanê ya penaberên media-Taybet trola DAÎŞê de ne. mirine, hinek jî nayê zanîn çi hatiye serê wan. 14-20 Dekabr, Çileya pêş, sal 2015 12 ¹ 42 (333) DÎPLOMAT Barzanî banga Efrînê kir: Em bi we re ne Hevdîtinên Barzanî li Enqerê Serokê Herêma Kurdistanê Mesûd Barzanî Serokê Herêma Kurdistanê Erdogan axiviye û biryar e di demeke derbarê dorpêça li ser Kantona Efrînê ya Mesûd Barzanî, ligel serokko- nêzîk de diyalog navbera herdu aliyan Rojavayê Kurdistanê de daxuyanî da û bang ji marê Tirkiyê Receb Tayyib destpê bike. Hevdem şerê navbera civaka navdewletî kir. Serokatiya Herêma Kur- Erdogan civiya. DAÎŞê û guhertinên navçeyê mijareke distanê îro di daxuyaniyeke nivîskî de ragi- Erdogan li Koşka Sero - din a behskirinê bû, herwiha hand, Serokê Herêma Kurdistanê Mesûd katiya ya Aksaray li Enqerê pêwendiyên bazirganî û pêvajoya aştiyê pêşwaziya serokê Herêma jî hatin gotûbêjkirin. Li gorî zanyariyan, Kurdistanê kir. Li gorî zan- îşev saet 21.00 bi dema Enqerê Barzanî yariyên Rûdawê, Barzanî der- ligel serokwezîrê Tirkiyê Ehmed Davû- barê dilgiraniya Bexdayê ligel toglu civiya. bo analîzkirina rewşa dawî lêkolînên FLAŞ - Putin gefa şerê atomî kir! berfireh werin kirin. Navenda Nûçeyan - Serokê lê xwastiye. Vladimir Putin di wê civînê Putin di civînê de behsa bikarbirina Rûsyayê Vladimir Putin gafa bikaranîna de Wezîrê Parastinê yê Rûsya Sergey çekên atomî di şerê li dijî DAIŞê de kir û çekên atomî di şerê li dijî DAIŞê de kir. Shoygu erkdar kiriye, ku derbarê ban- ji Shoygu re got: Barzanî derbarê dorpêça komên tundrew li ser Putin bo wê pêngavê Wezîrê Parastinê dora wan çekên ku Artêşa Rûsyayê li Putin da xuaykirin, ku pêwîste Rûsya herêma Efrînê ya Rojavayê Kurdistanê gellek yê Rûsya Sergey Shoygu erkdar kir, ku dijî DAIŞê li Sûriyê bi kar tîne û herwiha bo her egerekê xwe amade bike û got: dilgiran e û ji ber wê jî bangek awarte li civaka derbarê bikaraîna çekên nû yên “Pêwîst e em her tiştê cihê şer û navdewletî, aliyên têkildar û rêxistinên Artêşa Rûsyayê de lêkolîn û analîzên pevşûnê bizanibin û analîz bikin. Ew xwêrxwaz ên navdewletî kir. Li gor dax- berfireh werin encamdan. Li gor mûşekên me, nû û bi bandor in û êdî uyaniyê, Mesûd Barzanî ragihand, bo şikandi- çavkaniyên medyayî yên Rûsyayê, em baş dizanin ew çek bi serên na dorpêça li ser Herêma Efrînê ya Rojavayê Serokê Rûsyayê Vladimir Putin duh atomî jî dikarin werin arastekirin.” Kurdistanê hewldanek ciddî pêwîst e û ji bo sêşemiyê bi Wezîrê Parastinê yê Putin bi gotina ku di têkoşîna li gihîştina alîkariyan mirovî bo herêmê daxwaza Rûsya Sergey Shoygu re civiyaye û dijî terorîzmê de hewce bi bikarbirina vekirina korîdorekê kir. Barzanî bang li civaka derbarê şerê li dijî DAIŞê, operasy- çekên atomî nake, destnîşan kir: “Ez navdewletî û aliyên pêwendîdar kir, ku li hem- onên Rûsya yên li dijî DAIŞê li Sûriyê hêvî dikim hewce nebe ku li dijî ber bajarê Efrînê di asta berpirsatiyên xwe de û herwiha rewşa dawî ya şer de agahî DAIŞê çekên atomî were bikaranîn.” bin û got: “Bo Efrînê her kes ewa ku dikeve ser milê wê, gerek pêk bîne. Herêm di bin dor- pêçek ciddî de ye. Bo wê yekê demildest çare- Çend hezar kes di girtîgehên Tirkiyê de ne? seriyek were dîtin û pêwîst e em dest bi Stenbol (Rûdaw)- Li Tirkiyê û Bakûrê li 25 hezar û 981kesan hatiye birîn. Li 165 zarokên ku temenên wan kêmî tevgerê bikin.” Barzanî di berdewamiya dax- Kurdistanê 361 girtîgeh hene. Li gor gor daneyan di 15 salan de hejmara gir- 18an hene. Wezareta Edaletê vê hej- uyaniyê de dibêje: “Demek dirêje Efrîn rastî daneyên Wezareta Edaletê hejmara tiyan ji sedî 234 zêde bûye. marê red dike û dibêje di hejmara êriş û dorpêça aborî û leşkerî ya tund û girtîyan gihiştiye 176 hezar û 116 kesan. Dîrektorê Navenda Heqîqet û Bîrê, zarokan de guhertinên mezin çene - berfireh a komên tundrewên wek Eniya El- Li gor daneyên Mijdara 2015an li Tirkiyê Mûrat Çelîkkan ji Rûdawê re ragihand: bûne. Mûrat Çelîkkan wiha got: “Du Nusra hatiye. Lê belê ew êriş û dorpêç di “Em nikarin bibêjin ku li Tirkiyê sedem hene ku her wext girtîgeh di roje- hefteya herî dawî de zêdetir bûne. Ji aliyekê mekanîzmaya adaletê baş va Tirkiyê de cî digirin. din ve, bi wê yekê nesekinîne û dest bi top- dixebite. Bi taybetî em dikarin Yek jê ewe ku her cûre muxalefet ji barankirina gund û bajarokên derdora Efrînê jî bibêjin ku kesên sûcan dikin, hêla dewlet û hikûmetê ve rastî kirine.” Serok Barzanî amaje bi wê jî kir, ku wezîfedarên dewletê ne tê de, çewisandinê tên. Ji ber wê jî her wext xelkê Efrînê rûbirûyê gefa mirinê hatine û li bi cezayên giran tên ceza kirin. muxalif ketine girtîgehê. Ya din jî ewe ku bajar bi awayeke ciddî pêwîstî bi derman û Polîtîkayên heyî bi xwe re girtîgehên Tirkiyê dûrî standartên kelûpelên xwarin û vexwarinê hene û ji ber wê atmosfereke tundutujîyê tînin. navdewletî ne. Heta niha jî di girtîgehên jî bang li rêxistinên xêrxwazî yên nav dew letî Ev atmosfer bandora xwe li ser zarok û yên jinan de bûyerên dest- kir, bo gihandina pêwîstiyên sereke yên jiyanê bûyerên adî dike.” dirêjiyê di rojevê de ne.” û vekirina korîdoreke mirovî û ji bo ku bi Di nava van hejmaran de Li Tirkiyê û Bakûrê Kurdistanê 361 hawara rûniştvanên herêmê ve biçin, desst bi û Bakûrê Kurdistanê, 176 hezar û 116 girtiyên ji ber dozên siyasî her weha girtîgeh hene. Li gor Wezareta Edaletê kar bin. Serokê Herêma Kurdistanê herwiha girtî hene. Ji van 150 hezar û 135 kes zarokên temenê wan biçûk hene. di nava sala 2015an de 42 girtîgehên destnîşan kir: “Em wan êrişên qirêj û derveyê hê ceza li wan nehatiye birîn. Tenê ceza Saziyên sivîl radigihînin ku 2 hezar û din hatine çêkirin. mirovatiyê yên li hember birayên me yên li Efrînê şermezar dikin. Ez hêvî dikim di demek kurt bi dawî werin.” Ji evîna rojên kevin: Şewata Sînema Amûdê Di daxuyaniyê de wiha tê gotin: Serokatiya Hîn temenê min nebibû neh sal, qehweyê rûniştîbû, dema ku bihîst agir de diçûn. Her wiha jî, Bûbilanî di warê Herêma Kurdistanê gellek bi tundî wan karên dinya payîz bû, nû ketibûm dibistanê de, bi sînemeyê ketiye, bilez û hawarî xwe dubendiya Mehmûdkiyan û Etmankiyan girêj û nemirovane yên li hember xwîşk û li gundê me belav bû ku şevê din sîne- bi sînemê ve gîhandiye, polîsan de hevalbendên Mehmûdkiyan bûn û birayê me yên li Efrînê şermezar dikin. Di ma Amûdê hatiye şewitandin û gelek nehiştiye ku ew jî derbas bibe, lê wî Nezîr Axa jî, yek ji mezinên Mehmûd- heman demê de nebûna xwarin û derman dil- zarok tê de qir bûne. Hingî, kesî ji gundê sîlak li yê polîs xistiye, bi zor derî kiyan bû. Vêca wek erkê eşîrtiyê, giraniyên me zêdetir kirine ku gefek ciddî xis- me li Amûdê nedixwend, lê ji gundê vekiriye û derbas bûye û di encam de bi Dodayan ne tenê divîbûn sersaxiyên tiye ser jiyan û debara rûniştvanên bajêr. Di Gundik, Mihemed û birayê xwe Hesen dehan zarok ji nav rivîna agirê sînemê xwe ji her du axayan re pêşkêş bikin, dema êrişên çekdarên DAIŞê bo ser herêma zarokên Ehmedê Mehmûdko li Amûdê rizgar kirine. Dibêjin di wê rewşê de hina belê divîbûn tiştê ji wan bê, ji tev xelkên Kobanî ya Rojavayê Kurdistanê de jî Serokê dixwendin. Gundik, gundekî serbixwe bang lê kirine û jê re gotine: Tiştek bi Amûdê re pêşkêş bikin.. Dodayan Herêma Kurdistanê Mesûd Barzanî bi çend ye, lê ji ber nêzîkbûn û pêwendiyên kurê te Fehed nehatiye, ne di sînemê de şewata zarokên Amûdiyan wek şewata daxuyaniyan banga alîkariyan li civaka xelkên wê bi Dodayan re, wek taxek wê ye.. Wî, li wan vegerandiye: Tev wek zarokên xwe didîtin. navdewletî kiribû. Her li ser hewlên Barzanî, ye. A dinî rojê, zilaman ji hev re digot; vê kurê min Fehed in, zarokên Amûdê tev Li vegerê, bavê min pesnê mal- piştre korîdorek ber bi Kobanî ve hat vekirin û sibehê Ismaîlê Çelebî li ser pişta hespa zarokên min in. wêraniya şewata zarokên Amûdê ji pîri- hêzên pêşmerge bo alîkariya şervanên YPGê xwe bi hawarî diçû Amûdê. Ew pis- Lê di hewildana wî a dawî de, dema ka xwe Nûrê re digot û dibiland: Pîrkê! çûne Kobanî. Rûdaw mamê Mihemed û Hesen bû yên ku li du zarok di bin çengê wî de bûn û dikir Zarok li Amûdê nema ne..! Xwedê Amûdê dixwendin. Hina digot, eger rast wan ji nav agirê sînemê derxîne, ji nişka neyne serê kesî..! Kes nizane çilo Daiş mehane 40 mîlyon sîneme şewitî be helbet ew jî tê de ve banê sînemê bi ser wan de hat sineme hatiye şewitandin, hin dibêjin, dolar ji petrolê qezenc dike hatine şewitandin.. Hina digot derewe, xwarê. Û wî jî, canê xwe ji dest da.. Hem destê dewletê di şewata sînemê de Daiş her meh 40 mîlyon dolar ji petrolê çilo wê sîneme bişwite?! sîneme naşe- jî digoton; du zarokên Nezîr Axayê heye..?! Piştî wê rojê û bi çend heyvan qezenc dike Weqfa siyaset û zanistê ya wite.. Her yekî gotinek digot.. Omerî jî têde hatine şewitandin.. Û her jî, çîroka şewata sînema Amûdê bi tirs, Wê rojê pêde qal û qultên gundiyan yekî li gor bihîstin û xeyala xwe bûyer li ode û di ber dîwaran de behsa şewa- mezin û biçûk dikirin.. A dinî rojê, bavê ta sînema Amûdê bû.. Êvarî nûçeyên nû min û her du apên min Silo û Şikrî, digel ji gundê Gundik hatin û gotin: Her dû mixtarê gund Evdê Gedo û birayê wî www.arsivakurdi.orgkurên Ehmedê Mehmûdko, Mihemed û Serhan û Hecî Kevir, Mehmûdê Millî û Hesen selametî ne, wê şevê ew neh/deh gundiyên din jî bi wan re, wek neçûbûn sînemê. Lê pirên zarokên ku şanda gundê Doda, berê xwe dan Almanya, di raporteke xwe de behsa çavka - çûbûnê, dibêjin hatine şewitandin, digel bajarê Amûdê, serdana Amûdiyan bi niyên madî yên Daişê kir. Weqfa almanî di di Mihemedê Seîd Axayê Deqorî.. Û ji hev tevayî û Seîd Axayê Deqorî û Nezîr raporta xwe de dibêje ku Daiş, tenê ji petrolê re digotin; dema ku agir bi sînemê Axayê omerî bi taybetî. her meh 40 mîlyon dolarên emerîkî qezenc ketiye, polîsan deriyê wê girtine, rê Ji mêj ve, eşîra Bûbilana ku Dodayî dike. Li gor raportê, tevî ku gelek çavkaniyên nedane ku kes derbasî hundirê wê bibe jêne û eşîra Deqoriyan hevalbendên keser û xemgînî di nav gundiyên me de Daiş hatine rûxandin jî, lê heta niha dahateke û bi hawara zarokan de here..! Di wê hevbûn, di xêr û şeran de li ser hev dix- dihat gotin. Bûyer mezin bû, qurbanî pir bilind ya Daişê ji petrolê heye. kêlîkê de Mihemedê Seîd Axa li eyidîn û di rojên teng de di hawara hev bûn, xemaniyê jî dirêj kir ta roja îro. 13 ¹ 42 (333) DÎPLOMAT 14-20 Dekabr, Çileya pêş, sal 2015 Pêşmergeyek li nêzîkî Bangek ji Çiyayê Kurdan bo Barzanî û civaka navdewletî Mûsilê şehîd ket Hewlêr (Rûdaw)- Fer- pêşketî, biparêzin. Hewlêr (Rûdaw)- Çekdarên DAIŞê li mandarekî Yekîneya Hemze Li gorî Fermandarê Yekî - nêzîkî Mûsilê êrişeke berfireh kirin ser Hêzên li Çiyayê Kurdan bi rêya ne ya Hemze, hewlêk heye Pêşmerge, lê êrişa wan hat pûçkirin. Di wî Rûdawê banga bihewarçûnê bo komkujkirina kurd û bo Serokê Herêma Kurdis- pêkhateyên din ên ser wî tannê Mesûd Barzanî û civa- çiyayî û dixwazin xelkê ji wir ka navdewletî kir, ku bi derxînin, herwiha heta niha bi hewara wan ve biçin û wan ji sedan xelkê sivîl di wan komkujiya Rûsyayê, rizgar bombebaranan de de hatine bikin. Fîras Elumer Ferman- kuştin. Tenê di carekê de û bi darê Yekîneya Hemze li yek bombeya Rûsayê de 60 Çiyayê Kurdan li herêma kes li cihekî hatin kuştin. Efrînê bi rêya Rûdawê bang li Fîras Elumer ku bi xwe jî Barzanî û civaka navdewletî kurd e ragihand ku, çendîn şerî de hejmarek çekdar hatin kuştin, herwi- kir, ku hemû hewlên xwe yekîneyên kurdan ser bi ha pêşmergeyek şehîd bû. Fermandehiya bidin da ku wan ji bombe- yakîneya Hemze ve hene û Pêşmergeyên Zêrevanî di daxuyaniyekê de barana balafirên Rûsya û ji hejmara çekdarên wan 3 ragihand: “Êrişa DAIŞê îro saet 07:00 li lêdana çekên wî welatî yên hezar çekdar in. gundê Aşiq ê nahiyeya Keskê li eniya Rojavayê Dîcleyê pêk hat.” Amerîkayê dîsa got: Rûsya li DAIŞê nade! Li gorî wê daxuyaniyê, “Beriya ku ew çek- dar xwe bigihînin çeperên Pêşmerge, me 2 Hewlêr (Rûdaw) – Wezareta Derve gotinan qebûl bikin yan piştrast bikin lê êrişên ku Rûsya li Sûriyê pêk tîne li dijî otomobîlên wan ên bombekirî teqandin, her- ya Amerîka ragihand, piraniya êrişên em dîsa jî dibêjin ku beşek mezin ji neyarên rêjîma Beşar Esed tên kirin ne wiha çekdarekî jî xwe bombe kiribû û bi aliyê asmanî yên ku Rûsya li Sûriyê pêk tîne, li dijî DAIŞê.” Hêzên Pêşmerge de dihat, lê beriya xwe bigi- ne li dijî DAIŞê lê li dijî neyarên Beşar Kirby anî ziman ku heta niha jî hîne çeperên wan, hat kuştin.” Heriwha Esed in! Berdevkê Wezareta Derve ya Rûsya li hêzên neyarên Beşar Esed Berpirsê Operasyonên Fermandehiya Amerîka John Kirby, di civîna roj- dide û ti guhertinekê jî di vê yekê de Dihokê ya Hêzên Pêşmerge Emîd Tahir Nûrî namevaniyê ya rojane de li ser dax- çênebûye. Wezîrê Berevaniya Îngilis- derbarê wê êrişê de ji Rûdawê re ragihand: uyaniyên Serokê Rûsya Vlademîr Pûtîn tanê Michael Fallon jî gotinên Pûtîn sos- “Çekdarên DAIŞê bi hawan û doçkeyan ji ên derheqê piştevanîkirina hêzên ret zanî û got, mudaxeleya Rûsyayê li aliyekî û bi rêya çend xwekujan ji aliyekî din Artêşa Azad a Sûriyê axivî. John Kirby Sûriyê bi lêdana Artêşa Azad a Sûriyê ve êriş kirin, lê ew êriş bi şikestina DAIŞê bi diyar kir ku ew nikarin gotinên Pûtîn piş- dest pê kir! vêca niha jî dibêjin em dawî hat û bi dehan kes wan hatin kuştin û trast bikin û wiha got: “Em nikarin wan alîkariya wan dikin! birîndarkirin, herwiha pêşmergeyek şehîd ket.” Nahiyeya Keskê dikeve rojavayê bajarê Civîneke girîng- Amerîka, Tirkiye û Herêma Kurdistanê Mûsilê û ser bi navçeya Zûmar ve ye. Tenê Hewlêr (Rûdaw)- Biryar e di vê Kurdistanê were lidarxistin.” 20 km dûrî Mûsilê ye. mehê de civîneke lutke di navbera Derbarê kontrolkirina bajarê Mûsilê Washington, Enqere û Hewlêrê de jî, ku ev sal û nîvek di destê DAIŞê de Navê 26 şehîdên teqînên were lidarxistin. Serokê Dîwana ye, Fûad Husên ragihand: “Divê Tiltemir hatin aşkerekirin Serokatiya Herêma Kurdistanê xwendineke baş ji wî bajêrî re were kirin Hewlêr (Rûdaw)- Ragihandina hêzên Fûad Husên jî armanca wê civînê û divê em alîkariya Artêşa Iraqê bikin.” Asayişê navê 26 kuştiyên teqînên roja eşkere kir. Fûad Husên ji Rûdawê Serokê Dîwana Serokatiya Herêma Pênşemê yên bajarê Tiltemir ê Rojavayê re ragihand: “Armanca civînê Kurdistanê wiha domand: “Artêşa Iraqê zêdekirina hevahengiyê ye di hêj ji aliyê leşkerîve ji şerê Mûsilê re navbera hersê aliyan de bo şerê li neamade ye. dijî DAIŞê.” Dema şerê Rûmadî bi dawî were, dê Husên derbarê vê mijarê de Artêşa Iraqê amade bibe û Hêzên wiha got: “Haya Hikûmeta Iraqê ji Pêşmerge û hevpeymaniya navdewletî civînê heye û dibe ku li Herêma dê alîkariya wan bikin.” Cara yekemîn sirrekê eşkere dike... Esed amade ye di meha bêde bi ew bawer nake ku petrola di destê derbasî Îraqê dibe. Esed di hevpeyvîna opozîsyonê re dest bi hevdîtinan bike. Daişê ku li bakurê Sûriyê ye, bi qaçaxî xwe de careke din dubare kir û got, Serokê Sûriyê Beşar Esed di hev - Tirkiy, Qeter û Siûdiyê piştgiriya Daiş peyvînekê de bi ajansa Îspanî re got ew dikin. Her wiha got, çi dibe bila bibe ew amade ye bi opozîsyona Sûriyê re dest tu caran nafikire ku ji Sûriyê derkeve û Kurdistanê belav kir. Li gor amar û navên ku bi hevdîtinan bike lê ne amade ye hêzên ew ne sebeba derketina şere li Sûriyê. ji aliyê ragihandina Aasayişê, di derbarê terorîst re bicive, li gorî Esed her kesê Esed di dawiya hevpeyvîna xwe de hejamr û nasnameya wan kesên ku di ku li Sûriyê dest avêtiye sîlehê ew got, wî jî û hikûmetê jî di gelek şaşî kirin, teqînên Tiltemirê di roja Pênşemê 10 vê terorîst e. Esed li ser opozîsyona ku li kirin ev jî bi her kesî re çêdibe, lê tiştê ku mehê de, jiyana xwe ji dest dane, derdikeve Riyadê civiya ye jî got, weke presîb ew ewê careke din neke, baweriya wî bi ku navê 26 kesan hatiye naskirin û nas- amade ne ligel wê opozîsyonê bicivin, lê hinek serokên Ereb û welatekî weke nameya 2 cenazeyan nehatiye naskirin û hej- bi şertê ku encamek jê derkeve. Tirkiyê, wî destpêkê baweriya xwe bi mareke din heye ku heya niha çarenvîsa di Li ser pirseke firotin û kirrîna petrola wan anîbû. Serokê Sûriyê diyar kir ku bin bermahiyan de mane. DAIŞ, serokê Sûriyê got, Tirkiyê petrola ewê bixwaze zarokên wî di siyasetê de Ji nav wan 26 kesên ku nasnameya wan DAIŞ dikire û bi erzanî difroşe cîhanê, û riya wî berdewam bikin. hatiye naskirin, 14 welatiyên ereb, 8 welatiyên kurd ku 5 jin di nav wan de ne û 4 welatiyên aşurî di nav de hene. Ji aliyê xwe MÛSIL- Balafiran rêyeke din li ser DAIŞê qut kirin ve jî DAIŞê li ser malpereke xwe ragihadibû Dihok (Rûdaw)- Balafirên hevpey- afirên şer ên hevpeymaniya navdewletî de li wan didin.” ku 3 çekdarên wan ên xwekuj di roja maniya navdewletî rêyeke din li berdewam çavdêriya tevgera DAIŞê Bi kontrolkirina Şingalê rêya sereke Pênşemê de derbasî nav Tiltemir bibûn û bi parêzgeha Mûsilê li ser çekdarên dikin, bi taybetî li Tilefer û Bilêc û Beac. ya ji bajarê Reqa yê Sûriyê bo bajarê van teqînan rabibûn. DAIŞê birîn. Çavkaniyekê ji Eniya Li her cihekî tevgera wan bibînin, di cih Mûsilê hat qutkirin. Navên Şehîdan wiha ne: Munîr Ebdulhemîd Osman, Ebas Elî El- Keskê ya Hêzên Pêşmerge ji Rûdawê Celûd, Mecîd Xelef El-Derwîş, Yasir Ebdul- re ragihand: “Duhî balafiran pireke hatin www.arsivakurdi.orghemîd, Hewas Yûnis, Hisên El-Kerîr, Ebas û çûna çekdarên di navbera bajarokê Mehmûd Derwîş, Meqbûlê, Kesûma, Umer Tilefer û nahiyeya Eyaziye (12 km Mihemed El-Mihemed, Îbrahîm Îd Heco, bakurê rojavayê Mûsilê) teqandin.” Mihemed Ebas Îsmayîl, Emşa Hac Reşoe, Wê çavkaniyê wiha got: “Ew pira ku Hmîde Sadê Ebdo, Menîfa Sadê Ebdo, Îmad hat teqandin, rêya sereke ya çekdarên Îsmayîl Kîkî, Fayîz Rizo, Hîşam Xobaşa, DAIŞê bû ji Tilefer bo Eyaziye û niha Corc Owîşo Bilo, Mîlya Tolo, Sîlo Îshaq, rêya hatin û çûna wan zehmet bûye.” Ednan Îdan Cerceb, Ehmed Mihemed Li gorî heman çavkaniya Pêşmerge, Îbrahîm, Zekeriya Hisên Sikêf, Ehmed Xidir “Piştî rizgarkirina Şingalê heta niha bal- Şermûx û Hesan El-Sarî. 14 ¹ 42 (333) DÎPLOMAT 14-20 Dekabr, Çileya pêş, sal 2015 Президент Курдистана просит Россию не "создавать проблемы для авиакомпаний региона" не создавать проблем для мания, отложенных из-за рос- опасность путешественников. авиакомпаний в Курдистане", сийских ракетных атак против "Мы были проинформиро- объявил Барзани во время ИГ в Сирии. Барзани привет- ваны Багдадом о необходимо- совместной пресс-конферен- ствовал российскую помощь сти остановить полеты из-за ции с министром иностран- силам пешмерга, но заявил, российских самолетов, ата- ных дел Германии, Франком- что Россия пока не была кующих Daesh [ИГ] в Сирии. Вальтером Штайнмайером, активным сторонником Курди- Это для безопасности тури- которая прошла во вторник 8 стана. "Пока [Россией] от - стов", сообщила вечером в декабря. прав ляется только минималь- воскресенье Талар Файик, Президент Курдистана ное количество оружия," ска- глава международного аэро- Президент Барзани зываются на авиасообщении сказал, что Региональное зал Барзани. порта Эрбиль. заявил, что регион Курдистан курдского региона Ирака, правительство Курдистана В воскресенье Багдад Уже второй раз менее чем приветствует любые атаки который вынужден закрывать находится в контакте с Багда- попросил прекратить все за месяц Багдад останавли- против "Исламского Госу- свои аэропорты. дом, чтобы решить проблему полеты в аэропортах Курди- вает рейсы в Курдистане в дарства" (ИГ), но атаки рос- "Этот вопрос должен быть рейсов в международных стана в течение 48 часов для связи с атаками России в сийских военных больно ска- решен, и мы просим Россию аэропортах Эрбиль и Сулей- того, чтобы защитить без- соседней Сирии. Демирташ:ЕС закрывает глаза на ПСК против вторжения нарушения прав человека в Турции Турции без ведома Ирака По мнению лидера про- за первые десять месяцев в Турции. Это стало вопросом Высокая делегация Патрио- вторжений на территорию курдской Партии демократии года в Евросоюз прибыли торга в международных отно- тического союза Курдистана в Ирака без ведома или согла- народов Селахаттина Демир- около 1,2 миллиона мигран- шениях. От ЕС не следует настоящее время находится с сия иракского правительства. таша, ЕС ведет подобную тов. Еврокомиссия заявила, ждать никаких действий в политику, чтобы решить виде давления на ПСР. проблему беженцев. Он бессилен, так как не Евросоюз предпочитает может решить даже не замечать, что в Турции собственные пробле- нарушаются принципы мы", — сказал Демир- демократии и права чело- таш журналистам. Он века, так как он зависит обратил внимание на от Анкары в решении про- то, что президент США блемы нелегальной миг- Барак Обама поздра- рации, заявил лидер про- вил с победой на пар- курдской Партии демо- ламентских выборах 1 кратии народов Селахат- ноября не лидера пра- тин Демирташ. Евросоюз вящей ПСР премьера визитом в Багдаде где объяви- Ирак и иракцы доказали высо- и Турция на саммите в Брюс- что нынешний миграционный Ахмета Давутоглу, а фор- ла о своей позиции в которой кую способность освободить селе 29 ноября одобрили кризис в мире — крупнейший мально беспартийного прези- отвергает турецкое вторжение земли от ИГИЛ силами без- соглашение по мерам борьбы со времен Второй мировой дента Турции Тайипа Эрдога- в город Мосул и введение опасности, Пешмерга и раз- с миграцией, в рамках которо- войны. "Чтобы решить про- на. "Он (Оба ма) признал военной техники под предло- личными кланами Ирака, го ЕС выделит Турции 3 мил- блему беженцев, ЕС закрыва- доминирующее положение гом содействия в поддержке отметив, что иракский сувере- лиарда евро и активизирует ет глаза на преступления пра- Эрдогана и фактическую борьбы с терроризмом. Деле- нитет красная линия, призывая переговоры по членству. По вительства Партии справед- смену формы правления в гация во главе с Муллой Бах- к единой политической пози- последним данным пригра- ливости и развития (ПСР), на Турции — добавил Демир- тияр председателя исполни- ции всех политических сил ничного агентства ЕС Frontex, все нарушения прав человека таш. ПСКмедиа тельного комитета политбюро против нарушение суверени- Патриотического союза Курди- тета Ирака. Жители Сулеймании устроили акцию протеста стана во время встречи с г-ном Хаким указал на важность Аммар аль-Хаким, главой Вер- различий у политических бло- против присутствия турецких военных сил ховного исламского совета ков но они не могут быть пре- Жители провинции Сулей- Джалялем Талабани, Шаназ Граждане Ирака во втор- отметил что они против введе- образованы в политические мания в четверг, устраивая Ибрагим Ахмад выразила ник также устроили акцию нии любой силы в Ирак под действия, против суверенитет демонстрацию, назвали серь- уверенность в том, что прави- перед посольством Турции в предлогом борьбы с террориз- Ирака, потому что это собст- езной угрозой безопасности тельство этой страны сами столице Ирака, Багдаде. мом. Хаким со своей стороны, венность народа а не полити- Ирака ввод турецких войск в сказал что считает турецкое ков или стороны. ПСКмедиа центр иракской провинции Ниневия, Мосул. Участники данной демонстрации, под- Курды будут поставлять газ в Турцию черкнув решительный ответ Запасы разведанного газа в заявил он каналу. По его сло- местного отделения Иракско- иракском регионе Курдистан вам, сейчас в регионе запасы го Курдистана на действие на сегодня составляют порядка Турции, пояснили, что необ- 45 миллиардов кубометров, ходимо разъяснение позиции заявил экономический совет- Эрбиля на нарушениее суве- ник в региональном правитель- ренитета Ирака и ослабление стве Курдистана Бевар Ханси, позиции сил Пешмерга со призвали турецкие войска, Демонстранты сделали ак- сообщает РИА Новости. Вла- стороны Анкары. поскольку ввод иностранных цент на немедленном выводе сти курдской автономии на При этом, глава внешней сил в чужую страну без пред- турецких военнослужащих с севере Ирака планируют политики Патриотического варительного осведомления территории их страны. russ- начать поставку природного разведанного газа составляют Союза Курдистана во главе с неприемлем. ian.irib.ir ПСКмедиа газа в Турцию к концу 2016 порядка 45 миллиардов кубо- года, заявил иракскому телека- метров, но по оценкам прави- налу Alsumaria экономический тельства региона, предпола- Германия отправит пешмерга дополнительную военную помощь советник в региональном пра- гаемый объем всех запасов Правительство Германии Германии Урсула фон дер га.До сих пор Эрбилем полу- вительстве Курдистана Бевар может достигать 5,7 триллиона направит больше оружия Лайен ранее пообещала не - чены 60 пусковых установок и Ханси. "Правительство регио- кубометров. курдским www.arsivakurdi.orgсилам пшмерга для мецкую военную поддержку около 1000 ракет "Милано". на Курдистан планирует Советник сооб щил каналу, повышения их военного потен- пешмерга в ответ на поставлять природный газ в что власти также планируют циала в борьбе против эффективную роль Турцию к концу 2016 года. проложить газопровод в Азию "Исламского государства" курдских сил в борьбе с Регион ежедневно будет экс- через территорию Ирана. Среди (ИГ). Как сообщает турецкое джихадистами. С портировать по 10 миллиардов других проектов Ханси отметил агентство "Ana dolu", мини- появлением ИГ в регио- кубометров газа в Европу строительство трех новых неф- стерство обороны Германии не Германия проводит через Турцию, а к началу 2020 теперерабатывающих заводов пошлет в Курдистан в том планомерные поставки года есть возможность повы- для удовлетворения потребно- числе противотанковые раке- военного оборудования сить объемы производства до стей региона и всего Ирака в ты "Милан". Министр обороны и инструктаж пешмер- 20 миллиардов кубометров", — топливе. ПСКмедиа 15 ¹ 42 (333) DÎPLOMAT 14-20 Dekabr, Çileya pêş, sal 2015 Президент Барзани прибыл в Турцию Турецкие официальные Президент Иракского Курди- лица прибыли в Багдад стана Масуд Барзани вчера, 9 Старший турецкий дипломат и руководитель декабря, прибыл с официальным Национальной разведывательной организации визитом в Турцию. Как сообщают страны (MIT) в четверг прибыли в Багдад. Об курдские СМИ, президент уже про- этом сообщило официальное информационное вел встречи с президентом Тур- агентство Турции. Министр иностранных дел Тур- ции, Реджепом Тайипом Эрдога- ции Феридун Синирлиоглу и глава MIT Хакан ном, и премьер-министром Тур- Фидан прибыли в столицу Ирака, чтобы "прове- ции, Ахметом Давутоглу. Основными темами их встреч были текущие военные и полити- ческие проблемы региона. Впер- вые в истории Турции на встречах высоких сторон рядом с турецким и иракским был установлен флаг Курдистана. Осман Оджалан: Барзани должен обсуждать

в Турции курдскую независимость сти официальные встречи по поводу присутствия Брат заключенного в тюрьму то время как в Эр-Рияде проходит Брат осужденного лидера "Ра- турецких военных в Мосуле," сообщает агентство лидера "Рабочей партии Курдиста- конференция по объединению бочей партии Курдистана" (РПК) "Анадолу". Турецкие чиновники встретились с на" (РПК), Абдуллы Оджалана, сирийской оппозиции, Барзани Абдуллы Оджалана, утверждает, премьер-министром Ирака Хейдаром аль-Абади, заявил, что президент Иракского должен обсудить вопрос Сирий- что почва для независимого курд- министром иностранных дел Ибрагимом аль- Курдистана во время своего визи- ского Курдистана с турецкими ского государства уже готова. Джаафари и министром обороны Халедом аль- та в Турцию может обсуждать чиновниками, добавил он. "Наряду Осман Оджалан заявил в интер- Обейди. Напряженность между Анкарой и Багда- вопрос курдской независимости. с политическими отношениями, вью "BasNews", что внимание меж- дом возникла из-за того, что турецкие военные В интервью "BasNews" Осман Турция намерена укреплять свои дународного сообщества в настоя- отправили 150 новых военных инструкторов на Оджалан пояснил, что Барзани в экономические и энергетические щее время сосредоточено на военную базу под Мосулом, где проходят обуче- настоящее время играет Ближнем Востоке, осо- ние суннитские ополченцы. Багдад заявил, что ключевую роль в регионе и бенно на пострадав- они прибыли без разрешения. Премьер-министр власти Турции признают его ших от длительных Турции Ахмет Давутоглу заявил, что турецкие влияние. По мнению Оджа- потрясений Сирии и войска находятся в Ираке, чтобы способствовать лана, нынешний визит Бар- Ираке. Он считает, что стабильности в регионе, "потому что мы не хотим зани в Турцию может вклю- политическая карта быть соседями с ДААШ" ("Исламским государст- чать дискуссию по вопросу региона в скором вре- вом"). В прошлое воскресенье Ирак дал турецким курдской независимости. "Он мени будет перерисо- войскам 48 часов на то, чтобы покинуть страну. действительно представляет вана. Курдами больше Этот ультиматум был проигнорирован. курдов, а Эр-Рияд и Анкара не могут пренебрегать, готовы пригласить его для заявил Оджалан, Комитет иностранных дел США официальных встреч". Иракский Курдистан и проголосовал за непосред- После визита в страны другие части Курди- Персидского залива, в среду стана заслуживают ственное вооружение пешмерга Барзани прибыл в Анкару, чтобы связи с Курдистаном, так как ее собственное государство. Курд- Комитет по иностранным делам в возглавляе- встретится с высокопоставленны- отношения с Россией не ладятся". ский политик считает, что иракские мом республиканцами Конгрессе Соединенных ми должностными лицами и обсу- Оджалан отметил, что, в отличие курды во главе с президентом Кур- Штатов в среду одобрил законопроект, позволяю- дить последние события в области от некоторых других партий, Бар- дистана Масудом Барзани более щий прямые поставки оружия и другие поставки безопасности, политики и экономи- зани пытается урегулировать других приблизились к независи- курдским силам пешмерга, борющимся против ки. Оджалан считает, что Ближний напряженность в отношениях мости и недавняя встреча между Восток будет полностью изменен, между турецкой РПК и турецким Барзани и королем Саудовской так как Сирия, Ирак и Турция правительством, и перезапустить Аравии была позитивным шагом в столкнулись с кризисом безопас- мирный процесс в Турции. "Он в этом направлении. "Саудовская ности, и мировые державы сфоку- полной мере осознает возможные Аравия показала свою готовность сированы на регионе. "Как след- неблагоприятные последствия к независимому Курдистану, кото- ствие нынешнего кризиса полити- длительного конфликта между рый будет создан, когда на про- ческая карта Ближнего Востока РПК и Турцией для курдов", ска- шлой неделе ее чиновники приня- может быть перерисована, и будет зал Оджалан. ли Барзани в качестве главы неза- включать независимое государст- Все готово для висимого государства", сказал во Курдистан", заявил Оджалан. В независимости Курдистана Оджалан.

Россия поддержит независимость Курдистана "Исламского государства" (ИГ) на севере Ирака. Виктор Симаков генеральный в котором есть общепризнанные о прибытии российской военной Сторонники закона говорят, что документ являет- консул Россий в Эрбиле заявил международные законы.В уставе помощи в ходе встречи, которая ся ответом на регулярные задержки доставки что «его страна поддерживала и ООН –написано, что каждый народ состоялась в начале этой недели». оружия курдам со стороны правительства в Баг- имеет право самому Перечень поставленного воору- даде. "Это законодательство перерезает бюро- решать свою судьбу». жения не приводится, известно кратические путы для непосредственного получе- Генеральный консул лишь о партии стрелкового ору- ния оружия, обучения и лечения курдских сил", Россий в Эрбиле в жия. Ранее посол РФ в Багдаде говорит Эд Ройс, республиканец из Калифорнии, интервь для "ТВ Кур- Илья Моргунов заявлял, что председатель комитета. Это его вторая попытка дистан 24" так же под- «Москва не поставляет напрямую облегчить поставку оружия пешмерга. черкнул что « все иракским курдам вооружение для Теперь документ будет передан в Палату пред- Иракцы должны сами борьбы с террористами и рассчи- ставителей на голосование. Белый дом и Пента- решать этот вопрос, тывает, что Багдад передаст кур- гон не поддержали законодателей. Они говорят, которое мы поддер- дам часть поставляемых ему рос- что в нем нет необходимости, поскольку оружие жим но с условием, сийских вооружений». уже непосредственно направлено пешмерга не что оно будет без "Иракский Курдистан – это только США, но и странами коалиции. Комитет www.arsivakurdi.orgвмешательства часть Ирака, и военно-техниче- указал на недавний комментарий Масрура Барза- извне». ское сотрудничество с ним осу- ни, начальника курдской разведки, "The Wall Street поддерживает региональный Кур- Москва оказала военную ществляется исключительно через Journal", заявившего, что курды "не получили того дистан и её военные сил пешмар- помощь отрядам ополчения ирак- Багдад, – пояснил дипломат. – вида оборудования, который мы хотим, или в том га добавив что в Курдистан посту- ских курдов.Эту информацию под- Исходим из того, что именно феде- размере, в котором мы нуждаемся". В интервью пила легкое стрелковое оружие». тверждает генконсул РФ в Эрбиле ральное правительство должно газете Барзани сказал, что "нехватка боеприпасов Симаков говоря о возможном Виктор Симаков. По словам дип- распределять военную продукцию иногда стоит очень остро, а многие из тяжелых случае независимости Курдистана ломата, он «проинформировал между всеми воюющими с "Ислам- вооружений иракских курдов являются "антиква- от Багада сказал «Россия в СБ главу внутриполитического ведом- ским государством" подразделе- риатом, отобранным несколько лет назад у режи- ООН является постоянным членом ства автономии Карима Синджари ниями». ПСКмедиа ма Саддама Хусейна". kurdistan.ru ÄÈÏËÎÌÀÒ

№ 42 (333) 14-20 декабря 2015 ОБЩЕСТВЕННО-ПОЛИТИЧЕСКАЯ ГАЗЕТА Президент Курдистана дал пресс-конференцию в Турции Министр иностранных дел Германии прибыл В четверг президент Курди- нул, что Курдистан разделяет собствующей борьбе с в Эрбиль с необъявленным визитом стана Масуд Барзани провел общие интересы с Турцией, "Исламским государством"", В понедельник поздно вечером министр иностранных дел пресс-конференцию в столице Ираном и другими странами в сказал он. Германии Франк-Вальтер Штайнмайер прибыл в Курдистан с Что касается недавнего развертывания войск Турции в районе Башика на севере Ирака, Барзани отметил, что Багдад и иракское правитель- ство были проинформирова- ны о нем заранее. "Мы также не позволим любого нарушения нашего суверенитета", сказал Барза- ни, "Но наша политика такова: мы приветствуем любую стра- ну, которая вступает в борьбу необъявленным визитом. В аэропорту его встречали премьер- с "Исламским государством"". министр Регионального правительства Курдистана (КРГ) Турции, Анкаре, где он нахо- борьбе против террористов Один из корреспондентов Нечирван Барзани и Мустафа Фалах Бакир – глава отдела дится с официальным визи- ИГ. Он пояснил, что джиха- спросил Барзани, как он чув- внешних связей КРГ. У Штайнмайера, который находится уже том. Как сообщил президент, дистская группировка дегра- ствует себя, впервые высту- с третьим визитом в Курдистане, запланирована встреча с он обсудил ряд важных вопро- дирует, но еще не побеждена, пая в Турции на фоне флага президентом Барзани, а также посещение лагеря беженцев и сов с высокопоставленными и по-прежнему представляет Курдистана. В ответ прези- тренировочных баз, где немецкие военные инструкторы тре- турецкими чиновниками, в том угрозу для соседних стран. дент рассказал следующую нируют курдских солдат пешмерга. Германия – один из самых числе увеличение сотрудниче- "Мы должны бороться вместе историю: его отец, легендар- стойких сторонников Курдистана в его войне с "Исламским ства между Эрбилем и Анка- против ИГ единым фронтом". ный генерал Мустафа Барза- государством". рой в войне против "Ислам- И Турция, и Иран являются ни, в 60-е годы, во время ского государства" (ИГ) и воз- для нас одинаково важными тяжелых времен для курдско- Пешмерга: Иракская армия обновление мирных перегово- дружественными странами, го освободительного движе- ров между турецкой "Рабочей подчеркнул Барзани. ния, обращался за помощью к не в силах освободить Мосул партией Курдистана" (РПК) и Президент также проком- соседним странам, к лидерам Представитель курдских сил пешмерга, командир линии Турцией. Он призвал РПК и ментировал российско-турец- мировых государств и в меж- фронта в Махмуре, Нажат Али, заявил, что в настоящее турецкое правительство вер- кий конфликт, заявив, что Кур- дународные организации. время иракское правительство не имеет достаточных сил для нуться за стол переговоров и дистан стоит в стороне от Некоторые его письма получи- начала военной операцию по освобождению Мосула от бое- возобновить мирный процесс. этого спора, но хотел бы, ли ответ, некоторые остались виков "Исламского государства" (ИГ). "Была договоренность Барзани подтвердил, что он чтобы эти страны нашли без ответа, а тогдашний прези- между президентом Курдистана Масудом Барзани, возглав- намерен встретится с про- общий язык, так как они дент Турции распорядился курдскими политиками и лиде- являются взаимоважными "вернуть письмо отправите- рами политических партий партнерами и дружественны- лю". Эта история, сказал Бар- Турции, чтобы заставить их ми для Курдистана странами. зани, - иллюстрация сего- признать важность мирного "Мы так же приветствуем дняшних перемен в Турции и в процесса. Барзани подчерк- помощь любой стороны, спо- Курдистане. В Синджаре найдены новые массовые захоронения Глава департамента массо- лежность, так как большая вить братские могилы. Посколь- вых захоронений при мини- часть массовых захоронений ку КРГ надеется, что междуна- стерстве по делам мучеников и заминированы взрывными родное сообщество официаль- Анфаля Регионального прави- устройствами", добавила Нури, но признает убийства местных тельства Курдистана сообщила, езидов геноцидом, Нури настаи- ляемой США коалицией и иракским правительством, но до что около 10 мест были опреде- вает на том, что процесс восста- сих пор в Ираке нет армии, способной начать военную опе- лены в Синджаре как места новления массовых захороне- рацию по освобождению города", сказал он, подчеркнув, что массовых захоронений. В экс- ний "должен быть тщательно на данный момент пешмерга – единственная сила в Ираке, клюзивном интервью с "Bas- задокументирован". В основном News" Пари Нури рассказала, езидский город Синджар, распо- способная противостоять джихадистам: что Региональное правитель- ложенный на севере Ирака, был "Нет других сил, кроме пешмерга, участвующих в военных ство Курдистана (КРГ) зареги- захвачен боевиками "Исламско- операциях". "У нас есть почти 1000 километровая граница с ИГ. стрировало десятки тел езидов го государства" (ИГ) в августе До сих пор пешмерга освободили 100 курдских деревень. Есть в нескольких массовых захоро- 2014. Тогда были убиты, некоторые арабские деревни, которые географически относят- нениях в районе Синджар (Шан- захвачены в плен или были ся к Курдистану, но были частью программы "арабизации" Сад- гал). Как объяснила чиновник, специальная команда которой в вынуждены бежать тысячи дама. Мы должны вновь вернуть наши границы". "В дополнение другие массовые захоронения сотрудничестве с полицией и гражданских лиц. 13 ноября к легкому вооружению и боеприпасам возглавляемая США коа- могут содержать тела езидов и управлением здравоохранения этого года курдские силы пеш- лиция должна предоставлять пешмерга тяжелое оружие. местных арабов-мусульман. "В в Дохуке ждет, пока инженерная мерга при поддержке авиауда- Кроме того, коалиция может также обеспечить наши силы настоящее время мы не можем команда пешмерга закончит ров международной коалиции, инженерами и коммуникационной техникой", сказал Нажат Али. восстановить тела, чтобы опре- операции по разминированию освободили город от джихадист- Он также предупредил, что ИГ является силой, которая может делить их этническую принад- Синджара и позволит восстано- ской группировки. kurdistan.ru реорганизовать себя, несмотря на недавние потери.

TƏSİSÇİwww.arsivakurdi.org VƏ BAŞ REDAKTOR: Xüsusi müxbirlər: Ünvan: Bakı şəhəri Az1040, küçə Qəzet “Diplomat” qəzetinin bilgisayar TAHİR SÜLEYMAN Ramiz Qərib, S.Mehmandarov ev 25, mənzil 17 mərkəzində yığılıb səhifələnib və “Mətbuat” mətbəəsində çap olunmuşdur. ÎMTÎYAZ Û SERNIVÎSAR: Tariyel Cəlil e-mail: [email protected] Navnîsan: Bakû Az1040, soqaq Şəhadətnamə: NFŞ 005004966 TAHÎR SİLÊMAN Региональный корреспондент: УЧРЕДИТЕЛЬ И ГЛАВНЫЙ РЕДАКТОР: S.Mêhmandarov xani 25, mal-17 BUSB-un Sabunçu rayon filialı Усуб Тейфур VÖEN 1800061582 ТАХИР СУЛЕЙМАН Müəlliflərin mövqeyi ilə redaksiyanın Адрес: Баку Az1040, улица H/h 438010000 Tel: +994 50 352-33-18 mövqeyi üst-üstə düşməyə bilər. С.Мехмандаров дом 25, кв.-17 Sifariş: 1500