trott 'Ot d ute Obernai Ro 11 n D 214 ne h D 426 ien 'E sac L Al L' L’ À VÉLOD 35 Radwandern im Elsass Cycling in Alsace Fietsen in de Elzas 11.1 D 426 KLEVENER ET PAIN D’ÉPICES L'Ehn BL Klevener & Lebkuchen D 422 Saint-Nabor Klevener & Gingerbread 30,7 km - 330 m 214 Klevener & Kruidkoek D 426 au dl D 35 n 'A D 215 L Mont Sainte-Odile D 426 764 m D 109

D 426

Heiligenstein D 426 D 109

Bourgheim

D 854 D 206 D 215 D 213 Barrrr

D 854 D 206

D 425 D 425

D 215 r e D 606 e h

c

Eichhoffen Saint-Pierre S

a

D 5 L Sens du circuit / Richtung des Tour / Direction of trail / Rijrichting Route / Straße / Road / Verharde weg Voie à circulation restreinte / Straße mit eingeschränktem Verkehr / Restricted access D 603 road / Weg met beperkt verkeer EuroVelo 5 0 500 m Bernardvillé Départ du circuit / Start der Tour / Start of D 1422 trail / Vertrekpunt

Reichsfeld D 129

h D 253 ROTTERDAM (NL) c Dénivelé important / Groß Hohenunterschied / a PFALZ MAINZ (D) lb High height difference / Grote hoogtemeters h u M D 129 m

D 253 StrasbourgBAS-RHIN BADEN 'Il 310 L 218 SCHWARZWALD (D) D 1083 240 207 175 161 171 175 LORRAINE AGoxwiller 35 L

170 '

A

l 100 D 6km03 Colmar s

a

0 5 10 15 20 25 30 c

i i e

Fribourge (DE) n

Goxwiller Valff Stotzheim EichhoffenD 203 Barr Goxwiller n

n n e Mulhouse e D 253 HAUT-RHIN Gilles int- D 203 Sa Rue BASEL (CH) D 203 ANDERMATT

l l I

'

L L

D 1422 Kogenheim, ch a b l h e

JUIN 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 1/6 u

M M

D 35 D 203 D 253 KLEVENER ET PAIN D’ÉPICES BL Klevener & Lebkuchen Klevener & Gingerbread 214 Klevener & Kruidkoek

Une balade pleine de charme entre nature, patrimoine et gourmandise. Traversez A charming ride where nature, heritage and gourmet treats are on the menu. vignes, villes et villages à la découverte des vins et spécialités de la région. You cross vineyards, towns and villages on the trail of good wines and regional delicacies. Situé au pied du Mont Sainte-Odile, Gertwiller cultive depuis plus de 2 siècles l’art du Located at the foot of Mont Sainte-Odile, Gertwiller has cultivated the art of making pain d’épices. Friandise emblématique d’Alsace, venez découvrir tous les secrets de gingerbread for over 2 centuries. Come and discover all the secrets that go into making cette spécialité culturelle et gastronomique ! Autre particularité du secteur, le klevener this cultural, gourmet treat so emblematic of Alsace. And don’t miss out on the unique de , un vin blanc aromatique produit dans le vignoble autour du village, à Klevener from Heiligenstein - an aromatic white wine produced in the surrounding vine- partir du cépage savagnin rose. yards from Savagnin rose grapes.

Eine Entdeckungstour voller Charme mit Natur, Kultur und Leckerei. Durchstreifen Een charmante tocht vol natuur, erfgoed en het betere smulwerk. Door wijngaarden, Sie die Weinberge, Städtchen und Dörfer und entdecken Sie die Weine und Spezialitäten dorpen en steden ontdekt u de wijnen en specialiteiten van de streek. der Region. Gertwiller, aan de voet van de Mont Sainte-Odile, beheerst al meer dan twee eeuwen de Das am Fuße des Mont Sainte-Odile gelegene Dorf Gertwiller kultiviert seit über kunst van het kruidkoeken bakken. Ontdek alle geheimen van deze typische culturele en zweihundert Jahren die Tradition des Lebkuchens. Die typische Leckerei des Elsass! culinaire specialiteit uit de Elzas! Een andere bijzonderheid uit deze omgeving: de klevener Entdecken Sie alle Geheimnisse dieser kulturellen und gastronomischen Spezialität! van Heiligenstein. Een geurige witte wijn afkomstig uit het wijngebied rond het dorp, Eine andere Besonderheit dieses Gebiets ist der Klevener de Heiligenstein, ein aroma- gemaakt van roze savagnindruiven. tischer Weißwein aus der in den Weinbergen rund um das Dorf angebauten Rebsorte Savagnin Rose.

LE PARCOURS / DER WEG / THE ROUTE / DE ROUTE

Localités Orte / Towns / Gemeentes • Goxwiller ◆ ◆ ◆ ◆ Valff ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Zellwiller ◆ ◆

Stotzheim ◆ ◆ Saint-Pierre ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ Andlau ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ Mittelbergheim ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ Barr ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ Gertwiller ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ Heiligenstein ◆ ◆ ◆

Localités Orte / Towns / Gemeentes Goxwiller ◆ ◆ Valff ◆ Bourgheim Zellwiller ◆ Stotzheim ◆ Saint-Pierre ◆ ◆ Eichhoffen ◆ ◆ Andlau ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ Mittelbergheim ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ Barr ◆ ◆ ◆ ◆ Gertwiller ◆ ◆ ◆ Heiligenstein ◆ ◆ ◆ ◆

JUIN 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 2/6 KLEVENER ET PAIN D’ÉPICES BL Klevener & Lebkuchen Klevener & Gingerbread 214 Klevener & Kruidkoek

LES SERVICES PAR COMMUNE / SERVICEANGEBOTE DER GEMEINDEN / SERVICES IN EACH TOWN / DIENSTEN PER GEMEENTE

Réparation de bicyclettes / Fahrrad-Reparatur / Aire de service pour camping-car / Gemischter Stellplatz für Camping/ Point d’eau / Badeplätze / Bicycle repairs / Fietsenmaker Cars (Service und Parkplatz) / Mixed campsite for campers-dormobiles Bathing / Zwemmen toegestaan (services + parking area) / Camperplaats (service- en parkeerplaatsen)

VAE / e-Bike Vermietung / e-bike hire/ Elektrische fietsen huren Tronçon dangereux sur la boucle (flux automobile important) / Aire de stationnement pour camping-car / Camping/Cars Parkplatz / Gefährlicher Abschnitt in der Wegschleife (viel Autoverkehr) / campers-dormobiles parking area / Camperplaatsparkeerplaatsen Dangerous section on the loop (heavy traffic flow) / Gevaarlijk stuk op het traject (veel verkeer) Guichet automatique bancaire / Geldautomat / Restaurant Cash dispenser / Geldautomaat Musée / Museum

Gare SNCF / Bahnhof / Railway station / Station Commerces alimentaires / Lebensmittel / • Food shop / Lebensmittelgeschäft Site patrimonial remarquable / Sehenswerte Kulturstätte / Remarkable heritage site / Opmerkelijk erfgoed Hôtel-restaurant avec garage à bicyclette (H=hôtel, H/R=hôtel- restaurant, *,**,***,****=class. officiel, ch=nbre de chambres) / Salon de thé / Bistro-Cafe / Châteaux et fortifications / Burg - Befestigungsanlagen / Castle Hotel-Restaurant mit Fahrradgarage (H: Hotel, H/R: Hotel-Restaurant, Bistro-café / Café -Fortification / Kasteel - Vestingwerk *,**,***,****=offizielle Klassifizierung, ch=Zimmeranzahl / Hotel-restaurant with bicycle shed (h=hotel, h/r=hotel-restaurant, *,**,***,**** =official classif., ch=no. of rooms) / Hotel-restaurant met fietsenstalling Office de Tourisme / Verkehrsbüro / Point de vue / Aussichtpunkt / Viewpoint / Uitzicht Tourist office / VVV Chambre d’hôtes labéllisée / Gästezimmer mit label / Labeled Bed and Breakfast / B&B Toilettes publics / Öffentliche Toiletten / Artisanat local / Lokal Handwerk / Public washroom / Openbare toiletten Local craft / Plaatselijke ambachten Camping (*,**,***,****=classement, T=tourisme, L=loisirs, période d’ouverture) / Campingplätze (*,**,***,**** =Einstufung, T=Tourismus, Aire de pique-nique / Picknickplätze / Label Plus beau village de L=Freizeit, Öffnungszeiten) / Campsite (*,**,***,****=classif, T=tourism, Picnic area / Picknickplaatsen L=leisure, opening season) / Camping

OÙ SE LOGER ? / UNTERKÜNFTE / WHERE TO STAY ? / ACCOMMODATIE ■ ■ HÔTELS AVEC GARAGE À VÉLO CHAMBRES D’HÔTES LABÉLISÉES ■MITTELBERGHEIM CAMPINGS CLASSÉS TOURISME ■BARR (+KITS DE RÉPARATION) Gästezimmer mit label Grenier des Arômes au Domaine Campingplätze Einstufung Camping Saint-Martin ** Hotel mit Fahrradgarage Labeled Bed and breakfast Wittmann (3 épis) Tourismus 1 rue de l’école (Werkzeuge für kleine B&B 7 rue Principale Campsite classif tourism +33 (0)3 88 08 00 45 Reparaturen) +33 (0)3 88 08 95 79 Camping www.canping-foyer-saint-martin.fr Hotel with bicycle shed (Tools for small repairs) ■■GOXWILLER www.legrenier-desaromes.fr Camping Les reflets du Mont Hotel met fietsenstalling DOLDER Eliane ■■SAINT PIERRE Sainte-Odile** (Reparatiekit) Grucker Fabienne (3 épis) 40 impasse Finck 4, rue neuve Camping 137 rue de la Vallée Saint-Ulrich +33 (0)3 88 95 50 61 +33 (0)3 88 08 96 08 Les reflets de Saint-Pierre +33 (0)3 88 58 34 41 ■■VALFF www.au-murier.fr La Tulipe (2 et 3 clés) Rue de l’Église www.les-reflets.com Hôtel – Restaurant Au Soleil ** HUSSER Dominique (3 épis) 15, chemin du Holzweg +33 (0)3 89 58 64 31 114, rue principale 34 rue Principale +33 (0)3 88 08 15 23 www.les-reflets.com +33 (0)3 88 08 92 58 +33 (0)6 16 09 56 46 www.chambredhote-dolder- www.hotel-au-soleil.com chambre-hote-augredeschateaux.fr alsace.com ■■ANDLAU ■■VALFF ■■BARR Hôtel - Restaurant WIRTH Thierry MOREL Rita (2 épis) Le Kastelberg*** (3 épis) 37 rue de l’Altenberg 10 rue du Gal Koenig 138, rue Principale +33 (0)3 88 08 22 58 +33 (0)3 88 08 97 83 +33 (0)3 88 08 90 96 WILHELM Claire (2 épis) www.kastelberg.com 56, rue du Docteur Sultzer Hôtel Zinck*** ■■STOTZHEIM +33 (0)3 88 50 76 13, rue de la Marne DIETRICH Bernard +33 (0)3 88 08 27 30 (4 épis) ■■HEILIGENSTEIN www.zinckhotel.com 21, rue Bas Village Domaine Charles BOCH (3 épis) +33 (0)6 23 81 30 27 6, rue principale ■■BARR www.grunstein.fr +33 (0)3 88 08 41 26 Hôtel - Restaurant Château d’Andlau ** ■■SAINT-PIERRE 113 rue de la Vallée HERRMANN Saint-Ulrich Marie-Christine +33 (0)3 88 08 96 78 28, rue Principale www.hotelchateauandlau.fr +33 (0)9 63 51 67 12 ■■ANDLAU WACH Marta (3 épis) 5 rue de la Commanderie +33 (0)3 88 08 93 20 www.guy-wach.fr

JUIN 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 3/6 KLEVENER ET PAIN D’ÉPICES BL Klevener & Lebkuchen Klevener & Gingerbread 214 Klevener & Kruidkoek

OÙ MANGER ? / WO ESSEN? / WHERE TO EAT? / UIT ETEN? ■■GOXWILLER ■■SAINT-PIERRE ■■MITTELBERGHEIM Restaurant Le Brochet Restaurant Winstub Le Manoir Restaurant Aux Trois Clefs Restaurant À la Vignette Restaurant Am Lindeplatzel 9 place de l’Hôtel de Ville 6 rue Saint Marc 117 rue Principale 26 rue Principale 71 rue Principale +33 (0)3 88 08 92 42 +33 (0)3 88 08 07 36 +33 (0)3 88 95 51 83 +33 (0)3 88 08 93 75 +33 (0)3 88 08 10 69 Restaurant l’Esprit Gourmand Auberge du Moenchberg 4 rue de la Kirneck 11 route des ■■VALFF ■■EICHHOFFEN Restaurant Au Raisin d’Or 1 rue Principale +33 (0)3 88 74 93 18 +33 (0)3 88 08 05 04 Restaurant Au Soleil Auberge du Moenchberg +33 (0)3 88 08 93 54 Restaurant Le H ■■GERTWILLER 114 rue Principale 11 route des Vosges 19 rue du Docteur Sultzer +33 (0)3 88 08 92 58 +33 (0) 3 88 08 05 04 Restaurant Gilg Restaurant Aux Délices 1 route des Vins +33 (0)3 88 58 56 00 Restaurant Aux Trois Oies 176 route de Sélestat ■■ANDLAU +33 (0)3 88 08 91 37 Restaurant Le Landsberg +33 (0)3 88 08 95 17 122 rue Principale 12 rue du Docteur Sultzer + 33 (0)3 88 08 75 50 Au Boeuf Rouge ■■BARR ■ 6 rue du Docteur Stoltz +33 (0)3 88 08 94 64 ■HEILIGENSTEIN Restaurant Du Tilleul +33 (0)3 88 08 96 26 Charvet & co Restaurant Le Tonnelet Restaurant Au Raisin d’Or 296 rue Principale 29 Grand’Rue 43 Grand Rue 38 rue Principale +33 (0)3 88 08 20 65 Caveau le Val d’Eleon +33 (0)9 80 42 52 44 19 rue du Docteur Stoltz +33 (0)3 88 08 97 00 +33 (0)3 88 08 95 23 ■■ZELLWILLER +33 (0)3 88 08 93 23 Restaurant Caveau Folie Marco Restaurant L’Essentiel Restaurant Relais du Klevener 30 rue du Docteur Sultzer 23 rue de la Kirneck 51 rue principale Restaurant Belle Vue Le Kastelberg +33 (0)3 88 08 22 71 1 route de Barr 10 rue du Général Koenig +33 (0)3 88 08 12 77 +33 (0)3 88 08 05 98 +33 (0)3 88 08 94 12 +33 (0)3 88 08 97 83 Restaurant La Pâte en l’air Restaurant Romanella 5 rue des Saules 31 rue de la Kirneck Restaurant Chez Geneviève Le Relais de la Poste +33 (0)3 88 08 08 02 44 rue Principale 1 rue des Forgerons +33 (0)3 88 08 98 36 +33 (0)3 88 08 93 15 +33 (0)3 08 95 91

SERVICES PAR COMMUNES / SERVICEANGEBOTE DER GEMEINDEN / SERVICES IN EACH TOWN / DIENSTEN PER GEMEENTE

gegenüber der Chapelle Saint- Kastelberg viewpoint / Kastelberg: RÉPARATEURS DE VÉLOS André. / St André’s Chapel: on the vanuit Andlau de D62 richting Fahrrad-Reparatur Wine Route opposite St André’s Mittelbergheim, eerste links, volg Bicycle repairs Fietsenmake Chapel / Kapel Saint-André: op boven op de heuvel de borden naar de Wijnroute tegenover de kapel het uitzichtpunt Kastelberg. Saint-André ■■MITTELBERGHEIM ■■MITTELBERGHEIM : Tour de la sorcière EPI’cycles À l’arrière du Hall des sports / Tour Rue du Rotland : Zotzenberg 33 rue principale de la Sorcière (Hexenturm): hinter der Route d’Andlau +33 (0)3 88 58 19 76 Sporthalle / Witch’s Tower: behind Sur la D62 sur la droite près du the Sports Hall / Heksentoren: Domaine Alfred Wantz / An der achter de sporthal D62 rechts gelegen, in der Nähe LOCATION DE VÉLO ET VAE Rivière des Weinguts Domaine Alfred e-Bike und Fahrrad-Vermietung Sur la RD 425 en venant Wantz / On the D62 on the right ■■MITTELBERGHEIM near Domaine Alfred Wantz / Op e-bike and Bicycle hire AIRES DE PIQUE-NIQUE d’Eichhoffen vers Andlau, au Fietsenverhuur en Elektrische de D62 naar rechts bij Domaine Rue principale Picknickplätze niveau du vieux pressoir en bois / Près de l’ancien bâtiment de Picnic area Fluss: an der RD425 von Eichhoffen Alfred Wantz Office de Tourisme Barr l’Hôtel de Ville / Neben dem alten Picknickplaatsen kommend in Richtung Andlau, Route d’Andlau Bernstein Rathausgebäude / Next to the auf Höhe der alten Holzpresse / Terrain de football : près du Place de l’Hôtel de Ville former building of the Town Hall / ■■GOXWILLER River: on the RD 425 coming from stade / Fußballplatz: neben dem 67140 Barr Bij het voormalige gemeentehuis Eichhoffen towards Andlau, where Stadion / Football pitch: near the +33 (0)3 88 08 66 65 Goxwiller RD 1422 the old wooden winepress is sportsground / Voetbalveld: bij het www.pays-de-barr.com ■■BARR Aire de pique-nique au Point Info à located / Rivier: op de D425 vanuit sportveld. Rue des bouchers proximité du point de covoiturage Eichhoffen richting Andlau, ter Sous les arcades après l’Office de sur la RD 1422 / Unweit des hoogte van de oude houten pers. ■■GERTWILLER Mitfahrparkplatzes / Near the car- Tourisme / Unter den Bogengängen Kastelberg Rue du Forst : Forst TOILETTES PUBLIQUES sharing pick-up point / In de buurt Öffentliche Toiletten hinter dem Fremdenverkehrsbüro / En partant d’Andlau direction van de carpoolplaats ■■HEILIGENSTEIN Public washrooms Under the arcades after the Mittelbergheim sur RD62, prendre Tourist Office ère Au Rosenberg Openbare toiletten ■■EICHHOFFEN la 1 à gauche, arrivée en haut Cour de l’Hôtel de Ville près du coteau, suivez le fléchage Sur les hauteurs de Heiligenstein Rue des Vosges ■■STOTZHEIM du poste de Police / Hof des point de vue Kastelberg / rue du Rosenberg / An der Rathauses neben der Polizeiwache / Ancien lavoir : près du lavoir / Kastelberg: Von Andlau aus in Dorfausfahrt in Richtung Ottrott Route romaine Courtyard of the Town Hall near Altes Waschhaus: neben dem Richtung Mittelbergheim auf der oberhalb von Heiligenstein / On the À côté de la Mairie / Neben dem the Police station / Onder de bogen Waschhaus / Former washhouse: RD62, die erste Abbiegung nach hilltops of Heiligenstein / Op de Rathaus / Next to the Town Hall / na de VVV / Binnenplaats van het near the washhouse / Voormalige links nehmen, oben am Weinberg heuvels van Heiligenstein Naast het gemeentehuis gemeentehuis bij het politiebureau wasplaats: bij de wasplaats angelangt der Ausschilderung Rue Principale ■■ANDLAU ■ zum Aussichtspunkt Kastelberg Parking du Lindel, à la sortie ■■HEILIGENSTEIN ■ANDLAU folgen / Kastelberg: leaving from du village vers Ottrott / An der Rue des serruriers Rue des fleurs Chapelle Saint-André Andlau towards Mittelbergheim Dorfausfahrt in Richtung Ottrott / À côté de la Poste / Neben dem À côté de la Mairie / Neben dem Sur la route des Vins en face de la on the RD62, take the 1st left turn, Coming out of the village towards Postbüro / Next to the Post Office / Rathaus / Next to the Town Hall / Chapelle Saint-André / Chapelle when you get to the top of the Ottrott / Bij de uitgang van het dorp Naast het postkantoor Naast het gemeentehuis Saint-André: Auf der Weinstraße hill, follow the signposts to the richting Ottrott

JUIN 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 4/6 KLEVENER ET PAIN D’ÉPICES BL Klevener & Lebkuchen Klevener & Gingerbread 214 Klevener & Kruidkoek

QUE VISITER ? / BESICHTIGUNGEN? / VISITS? / TE ZIEN?

■■VALFF Besuchen Sie diese handwerkliche du massif de sa façade. Les scènes sculptées Les Ateliers de la Seigneurerie - Jardin du Livre et Église St-Blaise / Bierbrauerei, in der Ihnen der Prozess der introduisent en plein merveilleux médiéval Les Ateliers de la Seigneurie, le nouveau Bibelgarten „Le Jardin du Livre“ und Église Saint- Bierherstellung erklärt wird, vom Malz bis tandis que le portail présente un Christ trônant. lieu de découverte et d’expérimentation Blaise / Garden of the Book and St. Blaise’s zum fertigen Bier, selbstverständlich inklusive À l’intérieur, la double crypte voûtée d’arêtes du patrimoine ! / Zentrum für Interpretation Church / Boekentuin en kerk Saint-Blaise Verkostung. Ob weiß, blond, bernsteinfarben retient l’attention par son dépouillement. des Kulturerbes - Les Ateliers de la Seigneurie, oder braun, die Biere von „La Saint-Pierre“ Sie verdankt ihre Berühmtheit dem ein neuer Ort um das Kulturerbe zu entdecken ■■STOTZHEIM werden für Sie kein Geheimnis mehr haben! Skulpturenfries aus der ersten Hälfte des 12. Jh. und zu erforschen / Heritage Interpretation Centre - Les Ateliers de la Seigneurie, Centre du village très fleuri et bord de Come and visit this artisanal brewery der die Fassade schmückt. Dieser skulptierte a new way to discover and play with rivière très agréable / Reich mit Blumen where the beer-making process will be Bilderfries schildert außergewöhnliche Szenen our patrimony / Documentatiecentrum geschmückter Ortskern und sehr malerisches explained to you from malt to the finished der mittelalterlichen Mystik. Im Bogenfeld voor Erfgoed Flussufer / Flower-decked village centre and beer – with a tasting session, of course. des Portals thront Christus. Der Innenraum +33 (0)3 88 08 66 65 pleasant river banks / centrum vol bloemen, White ale, lager, amber or dark lager ‘La der Kirche mit seiner doppelten kreuz- www.lesateliersdelaseigneurie.eu aangename rivieroever Saint-Pierre’ beer will be revealed in all rippengewölbten Krypta hebt sich besonders its glory… durch seine Schlichtheit hervor. Comprendre un territoire, c’est prendre ■ ■SAINT-PIERRE Breng een bezoek aan deze ambachtelijke Its fame arose from the frieze along the en compte les ressources naturelles locales Brasserie Saint-Pierre / Brasserie Saint- brouwerij waar u het fabricageprocedé haarfijn western facade dating back to the first half et observer de quelle manière les hommes Pierre / Saint-Pierre Brewery / Brouwerij uitgelegd krijgt, van mout tot bier, zonder het of the 12th c. The sculpted ornaments convey les ont exploitées et travaillées pour vivre, Saint-Pierre proeven over te slaan. Wit, pils, amber, bruin, the sense of supernatural prevailing in the construire, produire et créer. Tel est le fil 30 rue principale u leert de ‘Saint-Pierre’ van binnen en van Middle Ages. The doorway depicts Christ conducteur de la visite ! Sur trois niveaux, +33 (0)3 88 08 82 95 buiten kennen! seated on his throne. Inside the church, the le parcours est ponctué de maquettes, de www.lasaintpierre.com double grained vaulted crypt stripped from jeux de reconnaissance des matériaux et ■■ANDLAU all ornaments, is particularly striking. de bornes interactives pour que chacun Entrez dans cette fabrique de bières expérimente, compare, cherche, comprenne Abbatiale Saints-Pierre et Paul / e artisanales, où tout le processus de Fries uit de tweede helft van de 12 à son rythme, à sa façon. fabrication vous est expliqué, du malt à Abteikirche Saints-Pierre et Paul / Abbey- eeuw langs de grondmuur van de gevel. la bière finie, sans oublier la dégustation. church Saints-Pierre et Paul / Abdijkerk Saints- De uitgehouwen taferelen bestaan uit Ein Gebiet zu verstehen heisst die lokalen Blanche, blonde, ambrée ou brune, la bière Pierre-et-Paul middeleeuwse symbolen en verhalen. In het Naturressourcen zu berücksichtigen und zu « La Saint-Pierre » n’aura plus de secret Cours de l’Abbaye portaal staat een beeld van Christus op een beobachten auf welche Art und Weise die pour vous… Visite guidée tous les jours à Elle doit sa célébrité à la frise de la troon. De dubbele crypte met graatgewelven Menschen sie genutzt und bearbeitet haben 11 h et 14 h 30. deuxième moitié du XIIe s. qui court le long binnen boeit door de uitzonderlijke soberheid. zum leben, bauen und erstellen. Dies ist der rote Faden der Führung! Auf dem Weg des Führung befinden siche Modelle, Bausätze und Spiele, sowie interaktive Säulen damit jeder auf seine Weise experimentieren, vergleichen, suchen und selber verstehen kann. In order to make sense of a territory, you have to take into account the local natural resousces and observe how men exploited and worked on them to live, to build, to produce and to create. That’s the clue of the visit. This three-storied house offers mock-up, constructional set, materials identification, interactive kiosks so that everybody can experiment, compare, seek and understand at its own pace like he feels it. Midden in de stad staat een indrukwekkend gebouw in renaissancestijl: de “Seigneurie”. Deze voormalige aristocratenwoning, gebouwd in 1582, huisvest een documentatiecentrum voor plaatselijk erfgoed. (C.I.P.). In dit centrum staat de verfijning van het plaatselijke en regionale erfgoed centraal, zoals architectonisch en religieus erfgoed en de wijnbouw. In de Ateliers van de Seigneurie komen oude monumenten tot leven. Mechanische maquettes, ambachtsdemonstraties, cursussen en workshops, proeven van streekspecialiteiten en activiteiten om het erfgoed, de landschappen, de vakkennis, de talenten en de smakelijke producten van deze streek te ontdekken. En dehors du village : Ruines du château du Spesbourg et du Haut-Andlau (1 h 30 de marche au départ du centre-ville) / Außerhalb des Dorfes: Burgruinen Spesbourg (Spesburg) und Haut-Andlau (Hohandlau) (1,5 Std. Wanderung ab Ortsmitte) / Outside the village: Ruins of Spesbourg Castle and Haut-Andlau Castle (1 hr 30 min. walk from the town centre) / Buiten het dorp: ruïnes van de burcht van Spesbourg en Haut-Andlau (anderhalf uur lopen vanuit het centrum)

JUIN 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 5/6 KLEVENER ET PAIN D’ÉPICES BL Klevener & Lebkuchen Klevener & Gingerbread 214 Klevener & Kruidkoek

■■BARR Möbel aus dem 18.-19. Jh. und im Stil Sur 300 m² dans le grenier de l’ancienne www.lepalaisdupaindepices.com Centre-ville typique avec comme points der Rheinischen Renaissance, Tapisserie grange dimère de Gertwiller, sont exposés +33 (0)3 88 08 04 26 d’orgue : L’Hôtel de Ville renaissance, aus Aubusson, Fayencen, Zinn, usw. quelque 11 000 pièces relatives au pain, www.fortwenger.fr la rue Neuve, vue sur le vignoble du Sonderausstellung im Sommer. au pain d’épices, à la biscuiterie, à la Le Mannele, bonhomme en pain Kirchberg… / Typischer Stadtkern mit This “folly” in Louis the XVth style, built chocolaterie, à l’art populaire alsacien et à la d’épices, vous invite à la découverte de besonderen Sehenswürdigkeiten: Renaissance- by Louis-Félix Marco, bailiff of the seigneury vie rurale d’autrefois. son univers gourmand. À travers différents Rathaus, die Rue Neuve, der Ausblick auf die of Barr has preserved its opulent, refined In der 300 qm großen Dachkammer der espaces animés, vous plongerez dans Weinhänge des Kirchbergs… / Typical town interior: pieces of furniture of the 18th-19th c. ehemaligen Zehntescheuer von Gertwiller les origines du pain d’épices, ses secrets centre with high spots: the renaissance and of the Rhenish Renaissance, Aubusson untergebracht, werden etwa 11000 alte de fabrication… Town Hall, and Rue Neuve street, view over tapestries, earthenware, pewter, aso. Gegenstände bezüglich der Brot, Lebkuchen, Das „Mannele“, ein Lebkuchen-Mann, lädt the Kirchberg vineyard etc. / Typisch Elzas- Temporary exhibition in summer. Keks und Schokoladeerzeugung, sowie der sie ein, sein leckeres Universum zu entdecken. stadje met als hoogtepunten: renaissance elsässischen Volkskunst und desfrüheren In verschiedenen animierten Bereichen Dit buiten van Lodewijk XV, gebouwd door gemeentehuis, de Rue Neuve, uitzicht op de Lebens auf dem Land ausgestellt. entdecken Sie die Ursprünge des Lebkuchens, Louis-Félix Marco, baljuw van het heerschap wijngaarden van de Kirchberg… Housed in an 300 m2 attic of the former seine Geheimnisse in der Herstellung und Barr, heeft zijn weelderige en geraffineerd vieles mehr! Musée de la Folie Marco / Museum (‘Folie’) interieur behouden: meubilair uit de 18e- tithe barn in Gertwiller, the museum displays Marco / Museum (‘Folie’) Marco / Museum 19e eeuw en Rijnlandse renaissance, wandkleed some 11.000 tools related to the production The “Mannele”, Alsatian equivalent of the van het Buiten (‘Folie’) Marco van Aubusson, aardewerk, tin, enz. Tijdelijke of bread, gingerbread, biscuit and chocolate gingerbread man takes you on a tour of his +33 (0)3 88 08 94 72 expositie in de zomer. and is also dedicated to popular Alsatian art world of delicious treats. Through a series Cette « folie » Louis XV construite par and rural life. of animated displays you will discover the Louis-Félix Marco, bailli de la seigneurie de ■■GERTWILLER In de expositieruimte van 300 m² op de origins of gingerbread, the secrets of how it is made and much more... Barr, a conservé son intérieur somptueux Musée du Pain d’Épices et des Douceurs zolder van de voormalige tiendschuur staan et raffiné ; mobilier des XVIIIe - XIXe s. et d’Autrefois / Museum des Lebkuchens und 11000 voorwerpen die betrekking hebben Smulparadijs van meer dan 800 m², geheel Renaissance rhénane, tapisserie d’Aubusson, der damaligen Süßigkeiten / Gingerbread and op brood, kruidkoek, koekjes, chocolade, gewijd aan de kruidkoek. Een tijdloze plek faïences, étains, etc. Exposition temporaire Sweets Museum / Museum over Kruidkoek en volkskunst uit de Elzas en het boerenleven waar de geuren van honing, kaneel, gember de en été. Snoepgoed van Weleer van vroeger. neusgaten prikkelen en waar de geschiedenis en de vervaardiging van deze sinds de oudheid „Folie“ Louis XV, durch den Vogt des 110, place de la Mairie Le palais du pain d’épices / Der Lebkuchen- gewaardeerde lekkernij uitgelegd worden... +33 (0)3 88 08 93 52 Palast / The Palace of gingerbread / Het herrschaftlichen Guts von Barr erbaut; Rondleiding met activiteiten, alle vijf zintuigen Kruidkoekpaleis prachtvolle und raffinierte Innenausstattung, www.paindepices-lips.com komen aan hun trekken. Het Kruidkoekpaleis biedt de bezoeker een aantal verrukkelijke momenten: de zolder van de ‘Männele’ en zijn slaapkamer en dromen, de keuken van de Männeletuin, de verrukkelijke tuin, kersttradities in de Elzas, de koekfabriek ■■HEILIGENSTEIN Abbaye de Truttenhausen. Actuellement propriété privée, visible de l’extérieur uniquement. À l’extérieur du village : Ruines du château du Landsberg / Abtei Truttenhausen. Das Kloster wird zurzeit privat bewohnt und kann nur von außen besichtigt werden. Außerhalb des Ortes: Burgruine Landsberg / Truttenhausen Abbey. Privately owned, visible from the outside only. Outside the village: Ruins of Landsberg Castle / Abdij van Truttenhausen privébezit, alleen van buiten te zien. Buiten het dorp: ruïnes van de burcht van Landsberg

OFFICES DE TOURISME / VERKEHRSBÜRO / TOURIST OFFICE / VVV

Office de Tourisme du Pays de Barr Place de l’Hôtel de Ville 67140 Barr +33 (0)3 88 08 66 65 www.pays-de-barr.com

JUIN 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 6/6