STUDIUM

UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA

PRZESTRZENNEGO

GMINY FAŁKÓW

ZMIANA

PROJEKT

PA ŹDZIERNIK 2007

ZESPÓŁ AUTORSKI:

Piotr Ulrich Jan Zeman

Maria Budzy ńska Małgorzata Chrobak Alina Ditberner Krzysztof Gnidzi ński Krystyna Kozłowska Małgorzata Kucharska Jakub Szałowski

SPIS TRE ŚCI

WPROWADZENIE 1 I. UWARUNKOWANIA (ART. 10 UST. 1 PKT 1 – 14) 5 1. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z DOTYCHCZASOWEGO PRZEZNACZENIA, ZAGOSPODAROWANIA I UZBROJENIA TERENU 5 2. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STANU ŁADU PRZESTRZENNEGO I WYMOGÓW JEGO OCHRONY 6 3. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STANU ŚRODOWISKA, W TYM STANU ROLNICZEJ I LE ŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ, WIELKO ŚCI I JAKO ŚCI ZASOBÓW WODNYCH ORAZ WYMOGÓW OCHRONY ŚRODOWISKA, PRZYRODY I KRAJOBRAZU KULTUROWEGO 8 4. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STANU DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I ZABYTKÓW ORAZ DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ 14 4.1. RYS HISTORYCZNY 14 4.2. OBSZARY I OBIEKTY OBJ ĘTE OCHRON Ą KONSERWATORSK Ą 17 5. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z WARUNKÓW I JAKO ŚCI śYCIA MIESZKA ŃCÓW, W TYM OCHRONY ICH ZDROWIA 21 6. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z ZAGRO śENIA BEZPIECZE ŃSTWA LUDNO ŚCI I JEJ MIENIA 23 7. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z POTRZEB I MO śLIWO ŚCI ROZWOJU GMINY 23 8. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STANU PRAWNEGO 25 9. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z WYST ĘPOWANIA OBIEKTÓW I TERENÓW CHRONIONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODR ĘBNYCH 25 10. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z WYST ĘPOWANIA OBSZARÓW NATURALNYCH ZAGRO śEŃ GEOLOGICZNYCH 26 11. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z WYST ĘPOWANIA UDOKUMENTOWANYCH ZŁÓ ś KOPALIN ORAZ ZASOBÓW WÓD PODZIEMNYCH 26 12. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z WYST ĘPOWANIA TERENÓW GÓRNICZYCH WYZNACZONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODR ĘBNYCH 26 13. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STANU SYSTEMÓW KOMUNIKACJI I INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ, W TYM STOPNIA UPORZ ĄDKOWANIA GOSPODARKI WODNO – ŚCIEKOWEJ, ENERGETYCZNEJ ORAZ GOSPODARKI ODPADAMI 27 13.1. SIE Ć KOMUNIKACYJNA 27 13.2. SIE Ć WODOCI ĄGOWA 28 13.3. ODPROWADZANIE ŚCIEKÓW 29 13.4. UTYLIZACJA ODPADÓW 29 13.5. ZASILANIE ELEKTROENERGETYCZNE 30 13.6. GAZOWNICTWO I CIEPŁOWNICTWO 31 13.7. TELEKOMUNIKACJA I TELEINFORMATYKA 31 14. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z ZADA Ń SŁU śĄ CYCH REALIZACJI PONADLOKALNYCH CELÓW PUBLICZNYCH 31 15. WNIOSKI WYNIKAJ ĄCE Z UWARUNKOWA Ń 37 II. KIERUNKI ZMIAN W ZAGOSPODAROWANIU PRZESTRZENNYM GMINY FAŁKÓW 41 1. KIERUNKI ZMIAN W STRUKTURZE PRZESTRZENNEJ GMINY ORAZ W PRZEZNACZENIU TERENÓW 42 1.1. ŁAD PRZESTRZENNY, STANDARDY, PRZESTRZE Ń PUBLICZNA 43 2. KIERUNKI I WSKA ŹNIKI DOTYCZ ĄCE ZAGOSPODAROWANIA ORAZ UśYTKOWANIA TERENÓW, W TYM TERENY WYŁ ĄCZONE SPOD ZABUDOWY 43 2.1. TERENY WYŁ ĄCZONE SPOD ZABUDOWY 43 2.2. TERENY, NA KTÓRYCH OGRANICZA SI Ę LOKALIZACJ Ę ZABUDOWY ZE WZGL ĘDU NA OCHRON Ę WALORÓW PRZYRODNICZYCH 44 2.3. TERENY ZABUDOWY 44 3. OBSZARY ORAZ ZASADY OCHRONY ŚRODOWISKA I JEGO ZASOBÓW, OCHRONY PRZYRODY, KRAJOBRAZU KULTUROWEGO I UZDROWISK 48 3.1. OCHRONA ISTNIEJ ĄCYCH ZASOBÓW PRZYRODNICZYCH GMINY 48 3.2. OCHRONA PRZED UCI Ąś LIWO ŚCIAMI 54 3.3. KSZTAŁTOWANIE KRAJOBRAZU I TERENÓW PRZYRODNICZO CZYNNYCH 55 4. OBSZARY I ZASADY OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I ZABYTKÓW ORAZ DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ 55 5. KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMÓW KOMUNIKACJI I INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ 57 5.1. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA 57 5.2. UKŁAD DROGOWY 60 5.3. UKŁAD KOLEJOWY 61 5.4. UKŁAD KOMUNIKACJI AUTOBUSOWEJ 61 5.5. ŚCIE śKI ROWEROWE 61 6. OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE B ĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU LOKALNYM 62 7. OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE B ĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU PONADLOKALNYM, ZGODNIE Z USTALENIAMI PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA I USTALENIAMI PROGRAMÓW, O KTÓRYCH MOWA W ART. 48 UST. 1 62 8. OBSZARY, DLA KTÓRYCH OBOWI ĄZKOWE JEST SPORZ ĄDZENIE MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODR ĘBNYCH, W TYM OBSZARY WYMAGAJ ĄCE PRZEPROWADZENIA SCALE Ń I PODZIAŁU NIERUCHOMO ŚCI, A TAK śE OBSZARY ROZMIESZCZENIA OBIEKTÓW HANDLOWYCH O POWIERZCHNI SPRZEDA śY POWY śEJ 2000 M2 62 8.1. OBSZARY WYMAGAJ ĄCE SCALE Ń I PODZIAŁU NIERUCHOMO ŚCI 62 8.2. TERENY GÓRNICZE 63 8.3. OBSZARY ROZMIESZCZENIA OBIEKTÓW O POWIERZCHNI SPRZEDA śY POWY śEJ 2000 M 2 63 9. OBSZARY PRZESTRZENI PUBLICZNEJ 63 10. OBSZARY, DLA KTÓRYCH GMINA ZAMIERZA SPORZ ĄDZI Ć MIEJSCOWY PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO, W TYM OBSZARY WYMAGAJ ĄCE ZMIANY PRZEZNACZENIA GRUNTÓW ROLNYCH I LE ŚNYCH NA CELE NIEROLNICZE I NIELE ŚNE 63 11. KIERUNKI I ZASADY KSZTAŁTOWANIA ROLNICZEJ I LE ŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ 64 11.1. TERENY ROLNE 64 11.2. TERENY TRWAŁYCH U śYTKÓW ZIELONYCH 65 11.3. TERENY STAWÓW RYBNYCH 65 11.4. TERENY LASÓW I ZADRZEWIE Ń 66 11.5. TERENY ZALESIE Ń 66 12. OBSZARY NARA śONE NA NIEBEZPIECZE ŃSTWO POWODZI I OSUWANIA SI Ę MAS ZIEMNYCH 67 13. OBIEKTY LUB OBSZARY, DLA KTÓRYCH WYZNACZA SI Ę W ZŁO śU KOPALINY FILAR OCHRONNY 67 14. OBSZARY POMNIKÓW ZAGŁADY I ICH STREF OCHRONNYCH ORAZ OBOWI ĄZUJ ĄCE NA NICH OGRANICZENIA PROWADZENIA DZIAŁALNO ŚCI, ZGODNIE Z PRZEPISAMI USTAWY Z DNIA 7 MAJA 1999 ROKU O OCHRONIE TERENÓW BYŁYCH HITLEROWSKICH OBOZÓW ZAGŁADY (DZ.U. NR 41,POZ. 412 ORAZ Z 2002 ROKU NR 113, POZ. 984 I NR 153, POZ. 1271) 67 15. OBSZARY WYMAGAJ ĄCE PRZEKSZTAŁCE Ń, REHABILITACJI LUB REKULTYWACJI 67 16. GRANICE TERENÓW ZAMKNI ĘTYCH I ICH STREF OCHRONNYCH 67 17. INNE OBSZARY PROBLEMOWE, W ZALE śNO ŚCI OD UWARUNKOWA Ń I POTRZEB ZAGOSPODAROWANIA WYST ĘPUJ ĄCYCH W GMINIE 68 18. ZABEZPIECZENIE WARUNKÓW OBRONNO ŚCI I OBRONY CYWILNEJ 68 19. WNIOSKI DOTYCZ ĄCE SPORZ ĄDZANIA MIEJSCOWYCH PLANÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 68 III. POLITYKA FUNKCJONALNO – PRZESTRZENNA GMINY 71 IV. INTERPRETACJA ZAPISÓW USTALE Ń STUDIUM 80 V. UZASADNIENIE PRZYJ ĘTYCH ROZWI ĄZA Ń I SYNTEZA USTALE Ń PROJEKTU STUDIUM 82 VI. OBJA ŚNIENIE ZMIAN W NOWYM OPRACOWANIU W STOSUNKU DO PIERWSZEJ EDYCJI STUDIUM 84 BIBLIOGRAFIA 86

WPROWADZENIE Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

WPROWADZENIE • Podstawa opracowania Zebrane przez Urz ąd Gminy w Fałkowie wnioski i postulaty osób fizycznych oraz instytucji spowodowały potrzeb ę sporz ądzenia (na podstawie art. 14 ust. 5 ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ) analizy zasadno ści przyst ąpienia do opracowania nowego miejscowego planu zagospodarowania dla obszaru lub fragmentów gminy Fałków. Analiza została sporz ądzona w kwietniu 2004 roku. Analiza ta jako zadanie pilne poprzedzaj ące powy Ŝsze opracowanie uznała wykonanie zmiany Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków sporz ądzonego i uchwalonego w 2000 roku (Uchwała Rady Gminy Fałków Nr XXII//110/2000 z 29 grudnia 2000 roku). Za najistotniejsze w tym zakresie wnioski i postulaty uznaje si ę zagadnienia dotycz ące zwi ększenia lesisto ści, eksploatacji kopalin, przeznaczenia gruntów na cele usług, mieszkalnictwa oraz infrastruktury technicznej. Uznaj ąc, Ŝe wi ększo ść z tych wniosków kwalifikuje si ę do uwzgl ędnienia w nowym studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Rada Gminy w Fałkowie Uchwał ą Nr XXI/111/2005 z dnia 22 lutego 2005 roku zaakceptowała działania zmierzaj ące do zmiany ustale ń Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków , której podstawowym zadaniem jest zgodno ść z zamierzeniami rozwojowymi gminy, opracowaniami i dokumentami sporz ądzonymi ju Ŝ po 29 grudnia 2000 roku a obowi ązuj ącymi równie Ŝ dla obszaru gminy o randze wojewódzkiej, powiatowej, gminnej czy krajowej. Wykonuj ąc postanowienia w/wym Uchwały Wójt Gminy Fałków powierzył opracowanie projektu zmiany studium wyłonionej w drodze przetargu firmie UNIGLOB Piotr Ulrich z/s w Łasku.

• Cel i zakres opracowania Zmian ę studium przeprowadzono w oparciu o nast ępuj ące unormowania i akty prawne: - ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80 poz. 717 oraz z 2004 roku Nr 6 poz. 41 i Nr 141 poz. 1492) - Rozporz ądzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 roku w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (Dz.U. Nr 118 poz. 1233) - Rozporz ądzenie Ministra Infrastruktury z dnia 7 maja 2004 roku w sprawie sposobu uwzgl ędniania w zagospodarowaniu przestrzennym potrzeb obronno ści i bezpiecze ństwa pa ństwa (Dz.U. Nr 125 poz. 1309) - przepisy i unormowania prawne odr ębne. Ze wzgl ędu na now ą ustaw ę o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 roku (Dz.U. Nr 80 poz. 717, z pó źn. zm.) zmienił si ę zakres, problematyka i tryb sporz ądzania studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Z nowych, obowi ązkowych do uwzgl ędnienia elementów studium, nale Ŝy wyszczególni ć i ustali ć zasady ochrony dóbr kultury współczesnej, okre śli ć obszary, na których b ędą rozmieszczone inwestycje celu publicznego o znaczeniu gminnym i ponadlokalnym, obszary przestrzeni publicznej, okre śli ć obszary, dla których sporz ądzenie planu miejscowego jest obowi ązkowe na podstawie przepisów odrębnych, w tym obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzeda Ŝy powy Ŝej 2000 m2, okre śli ć obszary, dla których gmina zamierza sporz ądzi ć plan miejscowy, w tym obszary wymagaj ące zmiany przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze i niele śne, wyszczególni ć obszary wyst ępowania złó Ŝ surowców mineralnych, obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych, granice terenów zamkni ętych i ich stref ochronnych oraz inne obszary problemowe w zale Ŝno ści od uwarunkowa ń i potrzeb zagospodarowania wyst ępuj ących w gminie.

1 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

Przyst ępuj ąc zatem do korekty pierwszej edycji studium przyj ętej Uchwał ą Nr XV/108/2000 z dnia 29 czerwca 2000 roku nale Ŝało dostosowa ć cały dokument do wymaga ń obecnie obowi ązuj ącej ustawy. Zawarta w art. 9 pkt 4 ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym konieczno ść zgodno ści opracowywanych projektów planów miejscowych z ustaleniami studium stała si ę bezpo średni ą przyczyn ą przyst ąpienia do sporz ądzania nowej wersji studium. Zgodnie z art. 9 ust. 2 sporz ądzaj ącym studium jest Wójt Gminy Fałków. Studium jako dokument przyjmowany jest uchwał ą Rady Gminy i podlega nadzorowi wojewody co do zgodno ści z prawem. Wójt Gminy sporz ądzaj ąc studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy ma obowi ązek uwzgl ędnienia ustale ń strategii rozwoju województwa zawartych w planie zagospodarowania przestrzennego województwa (art. 11 pkt 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ). Nast ępnie Wójt Gminy przedkłada studium do zaopiniowania i uzgodnienia. Szczególnie istotne jest, aby w studium zostały uwzgl ędnione zamierzenia w zakresie ponadlokalnych inwestycji komunalnych i rz ądowych zwi ązanych z zagospodarowaniem terenów.

• Przedmiot i zakres studium Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy okre śla cele i kierunki polityki przestrzennej gminy realizowane przez Wójta Gminy. W niniejszym opracowaniu problematyka została przedstawiona w nast ępuj ących działach: - uwarunkowania - kierunki zmian w zagospodarowaniu przestrzennym - polityka funkcjonalno – przestrzenna - interpretacja zapisów ustale ń studium - uzgodnienie przyj ętych rozwi ąza ń i synteza ustale ń Studium . Studium sporz ądzono dla obszaru gminy w jej granicach administracyjnych (według stanu na 2006 rok). Studium nie okre śla czasokresu przyj ętych rozwi ąza ń.

• Rola Studium w kształtowaniu rozwoju przestrzennego gminy Studium stanowi podstawowe narz ędzie kształtowania polityki przestrzennej samorz ądu gminy. Jest ono wyrazem jego pogl ądów i postanowie ń zwi ązanych z rozwojem gminy. Głównym jego zadaniem jest okre ślenie polityki przestrzennej gminy wpisanej w polityk ę przestrzenn ą pa ństwa i województwa oraz ustanowienie ogólnych kierunków i zasad zagospodarowania przestrzennego gminy. Studium takie definiuje lokalne uwarunkowania, cele i programy rozwoju, dzi ęki czemu staje si ę ono dokumentem wytyczaj ącym ogóln ą polityk ę przestrzenn ą gminy, a jednocze śnie stanowi o zawarto ści wytycznych do sporz ądzania miejscowych planów zagospodarowania oraz precyzuje obszary i miejsca w gminie szczególnie preferowane do takich działa ń planistycznych jakimi jest sporz ądzanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Okre ślona w Studium polityka przestrzenna jest zgodna z zasadami ustanowionymi przepisami prawa i uwzgl ędnia w zagospodarowaniu przestrzennym gminy: - dotychczasowe przeznaczenie, zagospodarowanie i uzbrojenie terenu - stan ładu przestrzennego i wymogi jego ochrony - walory krajobrazowe, stan środowiska przyrodniczego oraz wymagania jego ochrony - warunki, jako ść Ŝycia, ochron ę zdrowia oraz bezpiecze ństwo ludno ści i mienia - potrzeby i mo Ŝliwo ści rozwoju gminy - stan prawny gruntów - wyst ępowanie obiektów i terenów chronionych na podstawie odr ębnych przepisów - wyst ępowanie udokumentowanych złó Ŝ kopalin oraz zasobów wód podziemnych - wyst ępowanie terenów górniczych wyznaczonych na podstawie przepisów odr ębnych - stanu systemów komunikacji i infrastruktury technicznej, w tym stopnia uporz ądkowania gospodarki wodno – ściekowej, energetycznej oraz gospodarki odpadami - zada ń słu Ŝą cych realizacji ponadlokalnych celów publicznych - wymagania dziedzictwa kulturowego i dóbr kultury

2 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- walory ekonomiczne przestrzeni i prawo własno ści - potrzeby obronno ści i bezpiecze ństwa pa ństwa. Studium b ędzie spełniało funkcj ę dominuj ącą w zakresie formowania zało Ŝeń i wytycznych do sporz ądzanych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego tj. przepisów gminnych normuj ących zachowanie w przestrzeni gminnej wszystkich podmiotów zagospodarowania przestrzennego.

3

I. UWARUNKOWANIA Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

I. UWARUNKOWANIA Gmina poło Ŝona jest w północno – zachodniej cz ęś ci województwa w powiecie koneckim. Obszar gminy zajmuje 132,1 km 2, co stanowi 1,1% powierzchni województwa świ ętokrzyskiego i 11,6% powierzchni powiatu koneckiego. Na terenie gminy za istotny obiekt o charakterze ponadregionalnym nale Ŝy uzna ć Centraln ą Magistral ę Kolejow ą (CMK) relacji Zawiercie – Warszawa przecinaj ącą południkowo jej obszar wraz z towarzysz ącymi urz ądzeniami i obiektami technicznymi. W skali powi ąza ń drogowych najwa Ŝniejsze znaczenie ma przebiegaj ąca przez obszar gminy droga krajowa Nr 42 relacji Ko ńskie – Radomsko i zwi ązane z ni ą ograniczenia realizacyjne dla ró Ŝnego rodzaju inwestycji (uwarunkowane liniami zabudowy) oraz strefa negatywnego oddziaływania drogi na środowisko. W systemie regionalnych elementów i systemów infrastruktury technicznej gmina uczestniczy w niewielkim stopniu, gdy Ŝ przebiega tutaj jedynie linia energetyczna 110 kV relacji GPZ 110/15 kV „My ślibórz” – GPZ 110/15 kV „Szreniawa” – GPZ 110/15 kV „Oleszno” oraz ponadlokalne poł ączenia telekomunikacyjne przewodowe Radomsko – Przedbórz – Fałków – Ko ńskie. Gmina s ąsiaduje z nast ępuj ącymi jednostkami gminnymi: Rud ą Malenieck ą, Radoszycami, Słupi ą – w województwie świ ętokrzyskim oraz z Przedborzem i śarnowem – w województwie łódzkim. Według ustale ń planu zagospodarowania przestrzennego województwa świ ętokrzyskiego gmina Fałków zgodnie z okre ślon ą struktur ą funkcjonalno – przestrzenn ą województwa poło Ŝona jest na obszarze predysponowanym do rozwoju „wielofunkcyjnego opartego o funkcje nierolnicze”. Charakteryzuje si ę zatem słabymi warunkami glebowymi, du Ŝą lesisto ści ą oraz nasilon ą recesj ą gospodarcz ą. Wyst ępuje potrzeba gł ębokiej restrukturyzacji zwi ązanej z wyczerpywaniem si ę dotychczasowych czynników rozwoju. Wymaga wi ęc wielokierunkowej aktywizacji bazuj ącej na funkcjach proekologicznych. Mało efektywne rolnictwo o du Ŝym przeludnieniu agrarnym pozostaje jednak funkcj ą dominuj ącą. Dogodne warunki do rozwoju agroturystyki i turystyki zapewnia czyste środowisko przyrodnicze, wyst ępuj ące du Ŝe kompleksy le śne oraz istniej ące zbiorniki wodne. Znaczna cz ęść gminy wchodzi w skład krajowego w ęzła ekologicznego oraz na pewnej (północnej jej cz ęś ci) proponowane jest wł ączenie doliny rzeki Czarnej Koneckiej jako jednego z elementów programu Natura 2000 (Dyrektywa Siedliskowa) stworzy to szereg ogranicze ń prawnych oraz wymusi proekologiczny kierunek zagospodarowania.

1. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z DOTYCHCZASOWEGO PRZEZNACZENIA, ZAGOSPODAROWANIA I UZBROJENIA TERENU W porównaniu do materiałów o charakterze demograficznym zawartych w poprzednim elaboracie Studium... nale Ŝy stwierdzi ć znaczny ubytek ludno ści gminy, poniewa Ŝ według jego ustale ń w 1998 roku gminy Fałków zamieszkiwały 5 594 osoby, a aktualnie mieszka w niej tylko 5 212 osób, co stanowi 5,92% ludno ści powiatu. Średnia gęsto ść zaludnienia w gminie wynosi 39,7 osoby/km (1998 – 42 osoby/km 2, podczas gdy średnia powiatowa wynosi 77,62 osób/km 2). Najwi ęcej mieszka ńców licz ą sołectwa Fałków – 1 095 osób (1998 rok – 1 110 osób), Czermno 1 012 osób (1998 rok – 820 osób), – 369 osób (1998 rok – 416 osób) i Skórnice – 365 osób (1998 rok – 393 osoby), najmniej za ś Sułków – 45 osób (1998 rok – 37 osób) i Papiernia – 49 osób (1998 rok – 110 osób). Od kilku lat w gminie Fałków ma miejsce ujemny przyrost naturalny wraz z ujemnym saldem migracji. Na podstawie opracowanej prognozy demograficznej dla powiatu koneckiego (według danych GUS) do 2020 roku przewidywany jest generalnie spadek jego liczby mieszka ńców. Najwi ększe koncentracje zabudowy mieszkaniowej na terenie gminy maj ą miejsce w Fałkowie i Czermnie. Zabudowa ta ma charakter przede wszystkim zagrodowy. Zabudowa o charakterze jednorodzinnym wyst ępuje w Fałkowie. Niewielkie enklawy zabudowy wielorodzinnej znajduj ą si ę w Fałkowie (osiedle SM-Opoczno), Olszamowicach (osiedle PKP) i Skórnicach.

5 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

Materiały GUS (za rok 2002) ustaliły liczb ę ludno ści gminy w wieku poprodukcyjnym na 2 749 osób (52,7% ogółu ludno ści), co wykazało, Ŝe na 100 osób w wieku produkcyjnym przypadło 76,6 osób w wieku nieprodukcyjnym. Aktywnych zawodowo w gminie Fałków było 320 osób (6,13% ogólnej liczby mieszka ńców – GUS 2002). Według materiałów Urz ędu Gminy w Fałkowie na koniec 2003 roku w systemie REGON zarejestrowanych było 128 podmiotów gospodarczych. Najwi ęcej z nich zajmowało si ę działalno ści ą handlow ą (hurt, detal). Pozostałe podmioty to sfera usług i drobnej działalno ści produkcyjnej: budownictwo (26), transport (14), elektryfikacja (5), stolarstwo (4), przerób drewna (2), mechanika pojazdowa (2).

2. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STANU ŁADU PRZESTRZENNEGO I WYMOGÓW JEGO OCHRONY Dotychczas funkcjonuj ący miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy (utracił wa Ŝno ść z dniem 31 grudnia 2003 roku) ustalał: - wyodr ębnienie stref funkcjonalno – przestrzennych grupuj ących charakter i sposób zagospodarowania o zbli Ŝonym charakterze, co pozwoliło na wyodr ębnienie: strefy mieszkaniowo – usługowej (SMU), strefy osadniczo – rolnej (SOR), strefy ochrony ekologicznej (SOE) oraz strefy produkcyjno – usługowej (SPU) i strefy wypoczynkowo – rekreacyjnej (SWR), - podział gminy na III rejony (oznaczone A, B, C) według kryterium dost ępno ści do usług oraz o pewnej hierarchii terytorialnej w skali lokalnej, - wydzielona była równie Ŝ strefa infrastruktury technicznej „0” – drogi, linie przesyłowe oraz obiekty i urz ądzenia infrastruktury komunalnej i technicznej. Oceniaj ąc z pewnej perspektywy realizacj ę ustale ń tego planu nale Ŝy stwierdzi ć, Ŝe spełnił on swoje zadanie w koordynacji działalno ści lokalizacyjnej. Nieuniknione zmiany polityczne i gospodarcze w kraju w konsekwencji doprowadziły do potrzeby modyfikacji kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Wyrazem tego było uchwalone w 2000 roku Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy funkcjonuj ącej od niedawna jako jednostka gminna, ale ju Ŝ w strukturach województwa świ ętokrzyskiego. Nowe potrzeby lokalizacyjne, wpływ moŜliwo ści pozyskiwania funduszy unijnych na sposób inwestowania, wypadanie coraz większych obszarów z intensywnej gospodarki rolnej (zalesienia), nowe potrzeby i mo Ŝliwo ści rozwoju rolnictwa i usług spowodowały zatem potrzeb ę wprowadzenia zmian w dotychczas funkcjonuj ącym Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy . Z uwagi na cenn ą merytorycznie zawarto ść materiały z tego studium zostały szeroko wykorzystane w tym opracowaniu zmian w Studium... . Strategia rozwoju gminy Fałków przyj ęta w 1999 roku, której ustalenia były wi ąŜą ce dla Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy przyj ętego i uchwalonego w 2000 roku jest wi ąŜą ca równie Ŝ dla projektu aktualnych jego zmian. Uznaje ona, Ŝe pozytywne spełnienie uwarunkowa ń zewn ętrznych powinno procentowa ć oŜywieniem w sferze gospodarczo – rynkowej stanowi ącej baz ę ekonomiczn ą gminy. Jako najistotniejsze dla gospodarki gminy akcentuje ona koncentracj ę przedsi ębiorczo ści w Czermnie i Fałkowie. Spowodowa ć to powinno wzrost aktywno ści zawodowej mieszka ńców nacechowany wzrostem skłonno ści do inwestowania w rozwój gospodarstw domowych i rolnych oraz w rynkow ą działalno ść pozarolnicz ą (przemysł nieuci ąŜ liwy, handel, usługi). Pozwoli to na wzrost dochodów w bud Ŝecie gminy, co umo Ŝliwi dalsze inwestowanie w urz ądzenia komunalne infrastruktury technicznej i społecznej. Spowoduje to równie Ŝ wzrost koniunktury na tereny budowlane. Nasili si ę zatem problem utrzymania ładu przestrzennego. Walory przyrodnicze i kulturowe gminy tworz ą warunki znacz ącego ruchu turystycznego. Strategia akcentuje potrzeb ę realizacji na obszarze gminy zbiornika retencyjnego o funkcjach rekreacyjnych. Generalnym celem strategii jest wi ęc wielofunkcyjny rozwój gminy w oparciu o optymalne wykorzystanie istniej ącego potencjału.

6 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

Podstawowe cele warunkuj ące osi ągni ęcie celu generalnego to: - restrukturyzacja rolnictwa z popraw ą kondycji ekonomicznej gospodarki - rozwój agroturystyki i turystyki weekendowej - wspomaganie zró Ŝnicowanych form przedsi ębiorczo ści - racjonalne zagospodarowanie obszaru gminy.

Główne cele operacyjne w wybranych dziedzinach strategicznych to: w gospodarce rynkowej: - rozwój inkubatora przedsi ębiorczo ści (drobnej i średniej) - zorganizowanie systemu marketingowego dla potencjalnych inwestorów, sieci poda Ŝy oraz oczekiwa ń konsumentów w rolnictwie: - zalesienia gruntów nieprzydatnych rolniczo - tworzenie systemów marketingowych dla producentów rolnych, systemu obsługi konsultingowej oraz systemów marketingowych dla obsługi technicznej rolnictwa w infrastrukturze technicznej: - budowa zbiorników retencyjno – rekreacyjnych - gazyfikacja gminy - pełne zwodoci ągowanie oraz budowa kanalizacji sanitarnej i oczyszczalni ścieków - usprawnienie systemu gospodarki odpadami - modernizacja systemu elektroenergetycznego gminy w turystyce: - podnoszenie walorów turystycznych gminy i udost ępnienie ich dla ruchu turystycznego - wzrost liczby gospodarstw agroturystycznych - utworzenie bazy turystyki weekendowej - promocja walorów gminy - wspieranie budownictwa letniskowego - rekreacyjne wykorzystanie gruntów zwłaszcza nieprzydatnych rolniczo w komunikacji: - modernizacje dróg - budowa ci ągów rowerowych (poza pasami jezdni przy trasach o du Ŝym nat ęŜ eniu ruchu) - tworzenie pasów zieleni izolacyjnej wzdłu Ŝ tras o du Ŝym nat ęŜ eniu ruchu w kształtowaniu i ochronie środowiska: - budowa zbiorników retencyjnych - intensyfikacja zadrzewie ń śródpolnych - ochrona drobniejszych i rozproszonych zasobów i walorów środowiska w sferze społecznej: - wzrost miejsc pracy - poprawa stanu technicznego obiektów i urz ądze ń infrastruktury społecznej - aktywizacja działalno ści kulturalnej i sportowej w ochronie dziedzictwa kulturowego: - adaptacja istniej ącego zespołu dworsko – parkowego na cele turystyczne.

Uchwał ą Nr XVIII/84/2004 z dnia 25 pa ździernika 2004 roku Rada Gminy w Fałkowie przyj ęła Plan rozwoju lokalnego powiatu koneckiego na lata 2004 – 2013 w cz ęś ci dotycz ącej gminy Fałków. Został on opracowany w celu stworzenia warunków do prawidłowego korzystania ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz

7 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana umo Ŝliwienia działa ń dotycz ących Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Lokalnego. Plan ten przyj ęty uchwał ą Nr XVI/48/2004 Rady Powiatu w Ko ńskich w zakresie ustale ń dotycz ących gminy został uwzgl ędniony w ustaleniach niniejszego Studium . Natomiast synteza ustale ń kierunków zagospodarowania przestrzennego ustalonych w Planie zagospodarowania przestrzennego województwa świ ętokrzyskiego (2002 rok) precyzuje główne kierunki w zagospodarowaniu przestrzennym gminy Fałków w sposób nast ępuj ący: - gmina le Ŝy na obrze Ŝu województwa poza głównymi pasmami rozwoju regionalnego, z którymi najbli Ŝsze o kierunku NE – SW przebiega na wschód od gminy wzdłuŜ trasy potencjalnej drogi ekspresowej (szybkiego ruchu) Łód ź – Ko ńskie – Kielce – Ukraina. Główne funkcje w polityce i zagospodarowaniu przestrzennym przypisane gminie (jej obszarowi) to: - gminny o środek osadniczy Fałków – aktywizacja społeczno – gospodarcza. Pozostały obszar gminy: - koncentracja gospodarki le śnej wraz ze wzrostem zalesie ń - wielofunkcyjny rozwój wsi z rozwojem turystyki. Infrastruktura techniczna: - adaptacja istniej ącej drogi krajowej Ko ńskie – Przedbórz – Radomsko - adaptacja istniej ącej magistrali kolejowej (CMK) relacji Śląsk – Warszawa - budowa linii energetycznej 400 kV relacji Bełchatów – Kielce (wariant 2020 rok).

3. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STANU ŚRODOWISKA, W TYM STANU ROLNICZEJ I LE ŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ, WIELKO ŚCI I JAKO ŚCI ZASOBÓW WODNYCH ORAZ WYMOGÓW OCHRONY ŚRODOWISKA, PRZYRODY I KRAJOBRAZU KULTUROWEGO Pod wzgl ędem fizyczno - geograficznym ( J. Kondracki 1994) gmina Fałków le Ŝy w obr ębie prowincji - Wy Ŝyna Małopolska, makroregionu Wy Ŝyna Przedborska, na granicy dwóch mezoregionów: Wzgórz Opoczy ńskich i Wzgórz Łopusza ńskich. Teren gminy jest ukształtowany przez rze źbę pochodzenia polodowcowego o charakterze silnie zdenudowanym, silnie falist ą z niewielkimi wzgórzami o wysoko ściach wzgl ędnych około kilkunastu metrów i słabo zaznaczonymi pagórkami wydmowymi. Krajobraz gminy jest urozmaicony przez niewielkie wierzchołki pagórków moreny czołowej (na południe od Czermna). W południowej częś ci gminy natrafia si ę na liczne głazy narzutowe. Na wychodniach skał wapiennych wyst ępuj ą niewielkie zbiorowiska kserotermiczne. Obszar gminy porozcinany jest ró Ŝnorodnymi formami dolinnymi o najwi ększej, najbardziej płaskiej dolinie Czarnej Malenieckiej w północnej cz ęś ci gminy. Doliny rzeczne porozcinane s ą g ęst ą sieci ą rowów melioracyjnych. Pod wzgl ędem geologicznym obszar gminy le Ŝy na północno - zachodnim mezozoicznym obrze Ŝeniu Gór Świ ętokrzyskich, które otacza ich trzon paleozoiczny. Starsze podło Ŝe przykryte jest osadami czwartorz ędowymi. S ą to głównie gliny zwałowe, mułki i iły zastoiskowe oraz piaski i Ŝwiry fluwioglacjalne. W wielu miejscach poprzykrywane s ą one zwietrzelinami, deluwiami oraz piaskami eolicznymi. Doliny rzeczne wypełniaj ą piaski, mady i torfy. Mi ąŜ szo ść osadów czwartorz ędowych na terenie gminy wynosi od kilku metrów (okolice Czermna) do kilkudziesi ęciu metrów w rejonie Turowic (około 40,0 m). Klimatycznie rejon gminy le Ŝy na pograniczu zachodnio- i wschodniomałopolskich regionów klimatycznych. Średnia roczna temperatura wynosi około 7,5°C. Średnie opady atmosferyczne osi ągają warto ść 600 – 650 mm rocznie. Wiatry przewa Ŝaj ą z kierunków zachodnich i południowo - zachodnich. Tereny le śne na obszarze gminy obejmuj ą 5 516,87 ha, co stanowi około 44,02% jej powierzchni (w tym obszary pa ństwowe to 3 892,92 ha, a prywatne – 1 623,95 ha). Najwi ększe kompleksy le śne wyst ępuj ą w północno - zachodniej i północno - wschodniej cz ęś ci gminy. Do najwa Ŝniejszych gatunków tworz ących lasy nale Ŝą sosny z domieszk ą drzew li ściastych takich jak d ęby i brzozy. Siedliska na terenie lasów tworz ą bory świe Ŝe i mieszane z domieszk ą olsów i borów bagiennych. W podszycie: leszczyna,

8 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana trzmielina, kruszyna, jarz ębina oraz głóg i dere ń. Niektóre okazy sosen w lasach zaliczono do VI – VII klasy z uwagi na wiek ponad 100 lat. Lasy Pa ństwowe na terenie gminy pozostaj ą w administracji Nadle śnictwa Przedbórz (RDLP w Łodzi). Najwi ększe powierzchnie lasów prywatnych wyst ępuj ą w sołectwach: Fałków, Budy, Czermno, Starzechowice i Smyków, natomiast najmniejsze ich powierzchnie to sołectwa i Turowice. Wi ększo ść kompleksów le śnych utraciła swój naturalny charakter przez dominacj ę monokultury sosny rosn ącej szybciej. W przypadku lasów prywatnych zagro Ŝeniem dla nich jest du Ŝe rozdrobnienie tych kompleksów. W pierwotnym, uchwalonym w 2000 roku Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania gminy Fałków pod dolesienia przewidywano około 1 250,0 ha, co pozwoliłoby uzyska ć około 64,0% udziału lasów w powierzchni gminy i stanowiłoby jeden z wi ększych wska źników lesisto ści w województwie. Trzy zespoły zieleni wysokiej wyst ępuj ą w: - Fałkowie - park podworski (19,3 ha), - Skórnicach - park podworski (2,1 ha), - Starzechowicach - park podworski (1,4 ha). Obszar gminy charakteryzuje du Ŝe bogactwo fauny. Do gatunków najbardziej pospolitych zwierzyny nale Ŝą : sarna, lis, dzik, zając, nornica ruda, kret, ryjówka, borsuk, gronostaj oraz gacki. Z owadów najliczniej reprezentowane s ą motyle (z chronionym prawnie paziem królowej). Stwierdzono wyst ępowanie około 20 gatunków ryb (karp, brzana, szczupak, leszcz, ukleja, kle ń). Gady i płazy reprezentuj ą: traszka grzebieniasta, ropucha paskówka, kumak nizinny, rzekotka, jaszczurka zwinka. Grup ę ptaków reprezentuj ą: sikorka bogatka, szpak, drozd, grubodziób, rudzik, świstunka le śna, pierwiosnek, potrzeszcz, trznadel, kuropatwa, pliszka. Na obszarze gminy wyst ępuje sze ść obwodów łowieckich. Przewa Ŝaj ącą cz ęść powierzchni gminy zajmuje obwód łowiecki (nr 76) wył ączony, b ędący o środkiem hodowli zwierzyny. Podstawowe zwierz ęta łowne na terenie gminy to: jele ń, ło ś, sarna, dzik, lis, zaj ąc, ba Ŝant, kuropatwa oraz dzika kaczka. Kondycja biotyczna środowiska przyrodniczego gminy ma du Ŝy wpływ na ponadlokalne układy przyrodnicze, z którymi utrzymuje wi ęzi. Zagro Ŝeniem dla systemu powi ąza ń ekologiczno - przyrodniczych s ą tworzone szlaki komunikacyjne, zabudowania oraz napowietrzne linie energetyczne stanowi ące liniowe bariery ekologiczne.

OCHRONA PRZYRODY Na terenie gminy Fałków zlokalizowane s ą nast ępuj ące formy ochrony przyrody wynikaj ące z ustawy o ochronie przyrody : • Fragment otuliny Przedborskiego Parku Krajobrazowego - park powołano do Ŝycia 27 maja 1988 roku uchwał ą WRN w Piotrkowie Trybunalskim i 10.06.1988 roku uchwał ą WRN w Kielcach, w celu ochrony wysokich walorów przyrodniczych i krajobrazowych środkowej Pilicy i wyst ępuj ących w sąsiedztwie pozostało ści Puszczy Pilickiej oraz unikatowych form geologicznych wraz z licznymi walorami kulturowymi tych terenów. Ograniczenia działalno ści gospodarczej maj ą równie Ŝ na celu ochron ę zasobów wód pitnych, głównie dla aglomeracji łódzkiej. Istnienie otuliny Przedborskiego Parku Krajobrazowego po reformie administracyjnej kraju potwierdzone zostało Rozporz ądzeniem Nr 54/2002 Wojewody Świ ętokrzyskiego z dnia 18.11.2002 roku w sprawie wyznaczenia Przedborskiego Parku Krajobrazowego (Dz. Urz. Woj. Świ ętokrzyskiego Nr 165, poz. 2056) i z 2003 roku Nr 79, poz. 828). Rozporz ądzenia te na podstawie Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880) straciły moc i w wyniku wej ścia w Ŝycie Rozporz ądzenia Wojewody Świ ętokrzyskiego Nr 88/2005 r. z dnia 14 lipca 2005 roku (Dz. Urz. Woj. Świ ętokrzyskiego Nr 156, poz. 1949) na podstawie art. 163 w/wym Ustawy o ochronie przyrody obszar ten stał si ę Obszarem Chronionego Krajobrazu w jej rozumieniu. Równocze śnie w my śl ustale ń

9 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

Rozporz ądzenia Nr 87/2005 Wojewody Świ ętokrzyskiego z dnia 14 lipca 2005 roku w sprawie Przedborskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny Przedborski Obszar Chronionego Krajobrazu posiada identyczne granice jak otulina Parku (równie Ŝ na terenie gminy Fałków). Fragment OCHK „Przedborskiego”, stanowi ącego równie Ŝ otulin ę Przedborskiego Parku Krajobrazowego, na terenie gminy Fałków zajmuje powierzchni ę 1 614,7 ha. Rozporz ądzeniem Nr 10/2004 z dnia 20 kwietnia 2004 roku Wojewoda Świ ętokrzyski ustanowił Plan Ochrony Przedborskiego Parku Krajobrazowego (Dz. Urz. Woj. Świ ętokrzyskiego Nr 58 poz. 947). • 2 pomniki przyrody Ŝywej - dwa d ęby szypułkowe w wieku 230 - 235 lat i obwodzie 370 - 380cm we wsi Smyków, • uŜytki ekologiczne w ilo ści 23 o powierzchni 52,61 ha (0,4% powierzchni gminy) obejmuj ące ochron ą licznie wyst ępuj ące tu bagna i torfowiska śródle śne, utworzone na mocy Rozporz ądzenia Wojewody Świ ętokrzyskiego Nr 19/2002 z dnia 19 lutego 2002 roku (poz. 291) w sprawie uznania za u Ŝytki ekologiczne , obszary wyszczególnione w poni Ŝszym zestawieniu:

NUMER POWIERZCHNIA LEŚNICTWO NR ODDZIAŁU UśYTKU W HA 1 Fałków 300c 0,42 2 Fałków 301a, 302a 6,88 3 Fałków 301f, 305b 0,75 4 Fałków 303d 1,59 5 Fałków 305d, 306b 13,96 6 Fałków 309h 5,35 7 Fałków 311h 0,36 8 Fałków 313h 1,03 9 Fałków 313k 0,98 10 Pl ąskowice 218j 0,31 11 Pl ąskowice 219f 0,90 12 Pl ąskowice 221g 0,32 13 Pl ąskowice 228j 0,59 14 Pl ąskowice 252b, 252c 3,80 15 Pl ąskowice 257b 5,92 16 Fałków 297f 0,58 17 Skórnice 253c 0,47 18 Skórnice 253n 0,29 19 Skórnice 253o 0,22 20 Skórnice 255d 6,43 21 Starzechowice 331f 0,80 22 Starzechowice 332b 0,26 23 Starzechowice 334g 0,40 RAZEM - 52,61

OCHRONA WÓD • Wody podziemne Rejon gminy Fałków poło Ŝony jest w podregionie małogosko - sulejowskim, który jest cz ęś ci ą regionu wokół świ ętokrzyskiego. Poziomem wodono śnym o charakterze u Ŝytkowym są tu utwory piaskowo - mułowcowe jury dolnej i triasu górnego. Lokalnie wyst ępuje poziom uŜytkowy w piaskach Ŝwirach czwartorz ędowych, ujmowany studniami kopanymi. - Jurajski poziom wodono śny jest podstawowym zbiornikiem u Ŝytkowym i na terenie gminy Fałków, zwi ązany jest z kompleksem piaskowcowym, wykształconym w postaci sp ękanych piaskowców przewarstwionych iłowcami, oraz Ŝwirów i zlepie ńców przewarstwionych niewodono śnymi iłami i mułowcami. Jest to zbiornik szczelinowo - porowy. Wody tego poziomu ujmowane s ą przez studnie wiercone uj ęcia w Fałkowie i Czermnie. Zbiornik ten nie posiada warstwy izolującej i jest wra Ŝliwy na zanieczyszczenie.

10 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- Czwartorz ędowy poziom wodono śny – o wi ększym znaczeniu wyst ępuje w aluwiach holoce ńskich rzeki Czarnej Malenieckiej i jej dopływów, jak równie Ŝ w lodowcowych i wodnolodowcowych piaskach zlodowacenia południowo- i środkowopolskiego. Jest to zbiornik o charakterze porowym. Zwierciadło wody jest swobodne, wyst ępuje na gł ęboko ści od kilkudziesi ęciu cm do 10 m, a lokalnie do 20 m (rejon wsi Stanisławów). Wahania stanów wody s ą tu zale Ŝne od stanów wody w rzekach i ciekach oraz od odpadów atmosferycznych i roztopów. Stanowi on istotne źródło zaopatrzenia ludno ści w wod ę za pomoc ą studni kopalnych. Teren gminy Fałków zlokalizowany jest poza obszarami wyst ępowania Głównych Zbiorników Wód Podziemnych wymagaj ących szczególnej ochrony. Dla uj ęć wody tworzy si ę strefy ochrony bezpo średniej i po średniej, w których obowi ązuj ą nakazy , zakazy i ograniczenia w zakresie u Ŝytkowania gruntów oraz korzystania z wody. Ich zakres wynika z zapisów art. 53 i 54 Prawa wodnego . Studnie komunalnych uj ęć wodnych posiadaj ą strefy ochrony bezpo średniej w obr ębie ogrodzenia uj ęcia wody. Teren ochrony po średniej uj ęcia wód podziemnych obejmuje obszar zasilania uj ęcia. Na terenie gminy uj ęcie wody podziemnej w Czermnie posiada stref ę ochrony bezpo średniej o szeroko ści 30 m oraz stref ę ochrony po średniej – 50 m.

• Jako ść wód Na terenie gminy Fałków brak jest punktów regionalnej sieci monitoringu jako ści zwykłych wód podziemnych. Jako ść zbiorników wód podziemnych okre ślona jest na podstawie bada ń w punktach krajowej i regionalnej sieci monitoringu znajduj ących si ę w sąsiedztwie gminy. We wszystkich punktach monitoruj ących wody jurajskiego poziomu wodono śnego dominuje klasa jako ści Ib, charakteryzuj ąca wody wysokiej jako ści nadaj ące si ę do bezpo średniego spo Ŝycia lub po prostych zabiegach uzdatniaj ących. Wody czwartorz ędowe posiadaj ą klas ę III z uwagi na przekroczenia azotanów.

• Wody powierzchniowe Obszar gminy Fałków znajduje si ę w dorzeczu rzeki Wisły, w zlewni II-rz ędu rzeki Pilicy. Sie ć hydrograficzn ą na terenie gminy tworz ą: - rzeka Czarna Maleniecka, odwadniaj ąca północno - wschodni ą cz ęść gminy – prawobrze Ŝny dopływ Pilicy, charakteryzuj ąca si ę spadkiem rz ędu 0,8%, - rzeka Struga, odwadniaj ąca południowo - zachodni ą cz ęść gminy, prawobrze Ŝny dopływ Pilicy, - rzeka Barbarka, odwadniaj ąca środkow ą cz ęść gminy, lewobrze Ŝny dopływ Czarnej Malenieckiej. Rzekom towarzyszy sie ć małych bezimiennych cieków, zasilanych wod ą z licznych rowów melioracyjnych. Na terenie gminy wi ększe zbiorniki wód powierzchniowych stanowi ą stawy rybne, z których najwi ększe wyst ępuj ą w rejonie wsi Skórnice (powierzchnia 70 ha). Brak jest na terenie gminy zbiorników o charakterze typowo rekreacyjnym, najbardziej predysponowane są do tego tereny poło Ŝone w dolinie rzeki Strugi – w rejonie wsi Smyków i rzeki Greszczynianki we wsi Zbójno. Na terenie gminy Fałków nie prowadzi si ę monitoringu wód powierzchniowych. Zanieczyszczenie wód powierzchniowych na terenie gminy powoduj ą „dzikie” zrzuty nieczysto ści komunalnych z gospodarstw domowych, wprost do gruntu, rzek lub odprowadzane do szamb, sk ąd wywo Ŝone s ą wprost na pola uprawne i łąki, a najcz ęś ciej do rowów melioracyjnych. Gmina posiada bardzo niski stopie ń skanalizowania, wi ększo ść gospodarstw domowych nie posiada szamb lub s ą one nieszczelne. Zagro Ŝeniem dla jako ści wód powierzchniowych s ą równie Ŝ spływy powierzchniowe z uŜytków rolnych zawieraj ące pozostało ści środków ochrony ro ślin.

11 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

• Ochrona wód i zasobów wodnych Głównym przepisem prawa, odnosz ącym si ę do zagadnie ń gospodarki wodnej, jest ustawa z dnia 18 lipca 2001 roku - Prawo wodne . Ustawa ta reguluje gospodarowanie wod ą w nawi ązaniu do Dyrektywy „wodnej” 2000/60/EC. Przepisy te przewiduj ą prowadzenie zintegrowanej gospodarki wodnej, realizowanej zgodnie z zasad ą zrównowa Ŝonego rozwoju. Zakładaj ą te Ŝ zlewniowe kształtowanie i ochron ę zasobów wodnych. Zgodnie z ustaw ą Prawo wodne korzystanie z zasobów wodnych nie mo Ŝe powodowa ć pogorszenia stanu ekologicznego wód i ekosystemów od nich zale Ŝnych, a tak Ŝe marnotrawstwa wody, marnotrawstwa energii wody, ani wyrz ądzania szkód. Według ustale ń Programu ochrony środowiska dla gminy Fałków (2003 rok) za priorytetowe mo Ŝna uzna ć nast ępuj ące problemy gospodarki wodnej: - ochrona wód przed zanieczyszczeniem - zapewnienie „zdrowej wody” do picia w nale Ŝytej ilo ści - przywrócenie jako ści ekologicznej wodom powierzchniowym - prowadzenie racjonalnego gospodarowania zasobami wodnymi. Zgodnie z Programem małej retencji dla województwa świ ętokrzyskiego (projekt 2006 rok) na terenie gminy przewiduje si ę lokalizacj ę trzech zbiorników retencyjnych tj.: „Smyków” (21,8 ha), „Rudka” (7,8 ha) i „Starzechowice” (5,8 ha).

• Ochrona powietrza atmosferycznego Wyniki bada ń dokonane przez WIO Ś wskazuj ą na jako ść powietrza w powiecie koneckim zgodn ą z normami. Powiat konecki - zaliczony został do strefy o nie przekroczonych poziomach dopuszczalnych st ęŜ eń substancji szkodliwych. Zakres działa ń wynikaj ących z oceny obejmuje wi ęc utrzymanie jako ści powietrza na tym samym lub lepszym poziomie. Jako niekorzystn ą ocen ę dotychczasowej gospodarki cieplnej na terenie gminy nale Ŝy wymieni ć fakt, i Ŝ głównym paliwem pozostaje nadal w ęgiel (miał, koks) o ró Ŝnej jako ści i ró Ŝnym stopniu zasiarczenia, spalany w instalacjach pozbawionych najcz ęś ciej urz ądze ń do redukcji zanieczyszczenia. Zbyt niski jest udział innych źródeł energii, cho ć w ostatnich latach zauwa Ŝa si ę wzrost zainteresowania ogrzewaniem olejowym i gazowym. Na terenie gminy w ostatnich latach przeprowadza się modernizacje lokalnych kotłowni w ęglowych na piece olejowe lub gazowe. Istnieje projekt modernizacji kotłowni węglowych w szkołach (Starzechowice, Czermno) i pozostałych obiektach u Ŝyteczno ści publicznej po roku 2006. Na terenie gminy nie s ą wykorzystywane alternatywne źródła energii.

• Zasoby surowców naturalnych Na terenie gminy Fałków wyst ępuj ą surowce okruchowe - piaski ze Ŝwirem i Ŝwiry oraz surowce krzemionkowe - piaskowce. Utwory piaszczyste s ą do ść powszechne, piaski są pochodzenia eolicznego lub wodnolodowcowego i eksploatowane najcz ęś ciej nielegalnie na własne potrzeby mieszka ńców. Na terenie gminy poło Ŝone s ą 2 udokumentowane zło Ŝa kopalin stałych. S ą to: - Zło Ŝe STANISŁAWÓW - zło Ŝe kruszywa naturalnego (piaski i Ŝwiry) dla potrzeb drogownictwa, obecnie nieeksploatowane, o zasobach 1 086 tys. ton. Powierzchnia wynosi 155 610 m2, przy mi ąŜ szo ści od 2,0 do 9,4 m, grubo ść nadkładu wynosi od 0,1 do 2,1 m. Zło Ŝe poło Ŝone jest na terenach le śnych i z tego wzgl ędu ma ono charakter konfliktowy. Ewentualna eksploatacja poło Ŝonego w granicach Przedborskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, pełni ącego charakter otuliny, zło Ŝa „Stanisławów” wymaga odpowiedniej zgody. - Zło Ŝe RECZKÓW - piaskowce i piasek z zastosowaniem do budowy i remontów dróg, eksploatowane, zasoby 105,12 tys. ton, eksploatacja prowadzona z ograniczeniami ze wzgl ędu na ochron ę przyrody (las). Teren górniczy „Reczków” został ustanowiony koncesj ą Starosty Koneckiego z dnia 27 listopada 2000 roku (znak: RO.7511-2/2000) na eksploatacj ę piaskowców z terminem wa Ŝno ści do 31 grudnia 2010 roku.

12 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

Na terenie gminy Fałków zlokalizowanych jest ponadto szereg miejsc mog ących stanowi ć miejsca eksploatacji surowców mineralnych dla potrzeb lokalnych – piasków w miejscowo ściach: Czermno, , Szreniawa, Skórnice, Studzieniec, Zbójno. Ne terenie gminy istniej ą równie Ŝ potencjalne obszary perspektywicznej eksploatacji Ŝwirów w rejonie W ąsosza (gmina Fałków). Du Ŝe ograniczenia spowodowane wydzieleniem w województwie, a tak Ŝe w gminie obszarów chronionych, tj. obszarów chronionego krajobrazu, sprawiaj ą, Ŝe znaczna cze ść zasobów złó Ŝ udokumentowanych nie powinna zosta ć zagospodarowana na cele eksploatacji kopalin. Na obszarach tych powinno si ę wstrzyma ć dalsze prace geologiczno – poszukiwawcze w zakresie powszechnie wyst ępuj ących kopalin.

• Gleby, ochrona powierzchni ziemi Ogólnie gmina Fałków ma bardzo słabe gleby. Na wyniesieniach wyst ępuj ą gleby piaskowe ró Ŝnych typów genetycznych, głównie bielicowe, w znacznie mniejszym stopniu pseudobielicowe, wyst ępuj ą równie Ŝ kompleksy gleb brunatnych, nale Ŝą do kompleksu 6 Ŝytniego słabego oraz do 7 Ŝytniego bardzo słabego. W obni Ŝeniach wyst ępuj ą czarne ziemie i mady oraz gleby torfowe, mułowo - torfowe i murszowo - mineralne, zajmuj ą one znaczne tereny gminy i nale Ŝą do kompleksu 3z - u Ŝytków zielonych, średnich oraz do 9 kompleksu zbo Ŝowo - pastewnego słabego. Struktura bonitacyjna u Ŝytków rolnych w gminie Fałków jest nast ępuj ąca: klasa I, II i IIIa nie wyst ępuje, klasa IIIb – 0,2% u Ŝytków rolnych, klasa IV – 22%, klasa V - 42,4%, klasa VI – 34,1%, klasa VIz – 1,2 %. Grunty klasy I - IVa cz ęsto wyst ępuj ą w formie mniejszych lub wi ększych powierzchni na terenie całej gminy. Najlepsze gleby na terenie gminy ma Kolonia Czermno – 37% powierzchni zajmuj ą gleby klasy IV, Sulborowice i Papiernia - 33,5%, miejscowo ści Czermno, Budy, Turowice i Pl ąskowice – powy Ŝej 25% powierzchni gminy. Klasa bonitacyjna IIIb zajmuje 0,6% powierzchni sołectwa Sulborowice - Papiernia. Lokalnym zagro Ŝeniem gleb w gminie jest inne ni Ŝ rolnicze wykorzystanie gruntów oraz przeznaczenie gruntów o stosunkowo dobrych glebach pod zalesienia. Według ustale ń Programu Ochrony Środowiska dla gminy Fałków (2003 rok) najgro źniejszym dla jako ści gleb jest ich mo Ŝliwo ść zanieczyszczenia metalami ci ęŜ kimi: kadmem, cynkiem i ołowiem. Wyniki dwóch cykli bada ń wykonanych w latach 1995 i 2000 rok w ramach monitoringu krajowego wykazały, Ŝe na terenie powiatu grunty u Ŝytkowo rolnicze nie zawieraj ą nadmiernych ilo ści tych metali. Nie stwierdzono te Ŝ takiego poziomu ich zanieczyszczenia, który wykluczyłby np. produkcje ro ślin na cele spo Ŝywcze. Przyjmuje si ę i Ŝ stan czysto ści gleb nie odbiega od średniej całego województwa. Inaczej sprawa ta mo Ŝe si ę przedstawia ć si ę w przypadku terenów poło Ŝonych wzdłu Ŝ dróg o zwi ększonym nat ęŜ eniu ruchu. Nale Ŝy liczy ć si ę tu prawdopodobnie z miejscami podwy Ŝszonymi lub nawet przekraczaj ącymi normy st ęŜ eniami w ęglowodorów, zwi ązków siarki czy metali ci ęŜ kich w glebach. Powstanie trwałych przekształce ń terenu (zmiana morfologii terenu, zmiana stosunków wodnych) powoduje np. eksploatacja złó Ŝ. Poci ąga to za sob ą konieczno ść rekultywacji technicznej i biologicznej obszarów poeksploatacyjnych. Na terenie gminy znanych jest kilka wyrobisk poeksploatacyjnych. Cześć ich po zarzuceniu wydobycia uległa samorekultywacji, cz ęść za ś została wykorzystana przez mieszka ńców na „dzikie” składowiska śmieci.

• Hałas i wibracje Hałas drogowy Ruch samochodowy jest du Ŝym zagro Ŝeniem dla środowiska ludzi ze wzgl ędu na uci ąŜ liwo ść hałasu. Zagro Ŝenia hałasem zwi ązane s ą z przebiegiem przez teren gminy drogi krajowej nr 42 oraz dróg powiatowych i gminnych.

Hałas kolejowy Brak jest bada ń dotycz ących tego zagadnienia na terenie gminy.

13 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

Hałas przemysłowy Na terenie gminy zwi ązany jest z małymi zakładami produkcyjnymi lub usługowymi. Nale Ŝy przypuszcza ć, i Ŝ poziom tego hałasu z reguły nie b ędzie przekraczał dopuszczanych norm poza granicami działek, na których s ą zlokalizowane dane zakłady. Źródłem hałasu przemysłowego (posiadaj ącym decyzje o dopuszczalnym poziomie hałasu), przenikaj ącym do środowiska na terenie gminy jest Zakład „Heko” w Czermnie. Źródłem hałasu jest tutaj linia technologiczna do produkcji owiewek, wentylator wyci ągów wiórów i trocin plastikowych, kompresorownia. W roku 2003 przeprowadzono wymian ę wentylatora wyci ągowego, co przyczyniło si ę do ograniczenia emitowanego hałasu.

• Promieniowanie elektromagnetyczne Do sztucznych źródeł pól magnetycznych mog ących mie ć ujemny wpływ na środowisko, na terenie gminy mo Ŝna zaliczy ć: - linia elektroenergetyczna wysokiego napicia o napi ęciu znamionowym 110 kV relacji GPZ 110/15 kV „My ślibórz” – GPZZ 110/15 kV „Szreniawa” – GPZ 110/15 kV „Oleszno”, dla której szkodliwy wpływ rozci ąga si ę do 36 m od osi linii w obie strony, - stacja zasilaj ąca 110/15 kV „Szreniawa”, dla której uci ąŜ liwo ść zamyka si ę w granicach obiektu, - bazowe stacje telefonii komórkowej w miejscowo ściach: Fałków (GSM), Czermno (PLUS GSM), Starzechowice (PLUS GSM), - szereg mniejszych urz ądze ń emituj ących pola elektromagnetyczne, mog ących oddziaływa ć w skali mikro (np. niesprawne kuchenki mikrofalowe, piece konwektorowe). Przewiduje si ę równie Ŝ przeprowadzenie przez teren gminy elektroenergetycznej linii napowietrznej najwy Ŝszego napi ęcia 400 kV krajowego układu przesyłowego relacji stacja 400 kV Rogowiec – stacja 400 kV Kielce. Przebieg tej linii (rozwa Ŝany wariantowo na obszarze województwa łódzkiego) proponowany jest juŜ na terenie gminy Fałków tylko jako wariant północny, omijaj ący Przedborski Park Krajobrazowy, jak i jego prawnie ustanowion ą otulin ę. Obszar gminy znajduje si ę ponadto w zasi ęgu nadajników stacji telewizyjnych i radiowych.

• Gospodarka odpadami Jedyne składowisko komunalne Fałków zlokalizowane jest w nieprzystosowanym wyrobisku po kamieniołomie i nie posiada odpowiednich zabezpiecze ń. Gmina została zaliczona do północnego (9 w skali województwa) rejonu gospodarki odpadami obejmuj ącego powiaty konecki, skar Ŝyski, starachowicki i ostrowiecki. W ka Ŝdym z rejonów planuje si ę utworzenie Zakładów Gospodarki Odpadami obsługuj ącego ten rejon. Natomiast na terenie ka Ŝdej gminy planowana jest budowa gminnego punktu zbierania odpadów niebezpiecznych. Do chwili obecnej na terenie gminy nie okre ślono lokalizacji takiego punktu. Drugim problemem jest funkcjonowanie nielegalnych „dzikich” składowisk śmieci.

4. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STANU DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I ZABYTKÓW ORAZ DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ 4.1. RYS HISTORYCZNY Najstarsze ślady osadnictwa zwi ązane z kulturami epok kamienia s ą bardzo nieliczne – zaledwie pi ęć stanowisk na obszarze całej gminy. S ą to ubogie znaleziska o trudnej do ustalenia przynale Ŝno ści kulturowej, datowane na paleolit, mezolit lub neolit, wskazuj ące na lu źną penetracj ę tych terenów. Tylko dwa stanowiska ( ślady osadnictwa) zwi ązane s ą z epok ą br ązu (Fałków, Czermno Kolonia). Ich chronologia i kultury, których s ą pozostało ściami, z powodu małej ilo ści materiałów archeologicznych nie zostały ustalone. Podobnie wygl ąda sytuacja śladów osadniczych z okresów wczesnego Ŝelaza. Znane są tylko dwa ślady osadnictwa (Fałków, Rudzisko) z okresu late ńskiego o nieokre ślonej bli Ŝej przynale Ŝno ści kulturowej.

14 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

Tak Ŝe okres wpływów rzymskich, który na innych terenach charakteryzuje zazwyczaj du Ŝa ilo ść śladów osadniczych, reprezentowany jest tylko przez jedno stanowisko (Czermno). Z wi ększ ą obfito ści ą wyst ępuj ą dopiero stanowiska średniowieczne i nowo Ŝytne. Grupuj ą si ę one wokół obecnych punktów osadniczych – Fałków, Czermno, , Studzieniec, Sulborowice i wskazuj ą na intensyfikacj ę działalno ści osadniczej zwi ązanej z tymi rejonami. Najstarsz ą historycznie udokumentowan ą miejscowo ści ą gminy jest Fałków. Pierwsza wzmianka dotycz ąca Fałkowa pochodzi z pocz ątku XIV wieku z roku 1303. W XII i XIII wieku dobra fałkowskie stanowiły własno ść biskupów krakowskich, potem przeszły w ręce prywatne. W tym czasie okolice Fałkowa porastały lasy obfituj ące w zwierzyn ę, dzi ęki którym rozwijało si ę łowiectwo i bartnictwo, a dzi ęki rzekom rybołówstwo. Znajdowały si ę te Ŝ liczne Ŝeremia bobrów. Oprócz łowiectwa zajmowano si ę równie Ŝ bednarstwem i tkactwem. Wydobywano te Ŝ rud ę Ŝelaza, z której wyrabiano ró Ŝne przedmioty codziennego u Ŝytku, a tak Ŝe bro ń. W XIV wieku Fałków stanowi ju Ŝ własno ść Szyrzyków herbu Doliwa Falkowskich. Po Stanisławie Falkowskim Fałków dziedziczy jego pi ęciu synów: Jakub, Piotr, Świ ętosław, Dominik i Franciszek. W 1340 roku Fałków staje si ę miastem, za wstawiennictwem ówczesnych wła ścicieli dóbr fałkowskich – Jakuba kanclerza sieradzkiego i Piotra prepozyta ko ścioła p.w. Św. Floriana w Krakowie, pó źniejszego biskupa, Falkowskich (Szyrzyków) herbu Doliwa, którzy wyjednali u króla Kazimierza Wielkiego zezwolenie na lokacj ę miasta na gruncie ich wsi rodowej. Zostało ono lokowane na prawie magdeburskim. Miasto otrzymało wówczas przywilej odbywania targów w środy oraz dorocznych jarmarków, na które zje ŜdŜali do Fałkowa kupcy i rzemie ślnicy z Krakowa, Wrocławia, Świdnicy, Sandomierza, Sieradza, Piotrkowa i Radomia. Handlowano Ŝelaznymi przedmiotami codziennego u Ŝytku, wyrobami bednarskimi, miodem i tkaninami. Miasto rozwijało si ę. Z okresu lokacji zachował si ę układ urbanistyczny z prostok ątnym rynkiem i odchodz ącymi od niego ulicami, przez który wiódł główny szlak ze wschodu na zachód oraz ko ściołem zajmuj ącym jego wschodni ą pierzej ę. Był to ko ściół modrzewiowy zbudowany w 1325 roku z fundacji Piotra z Fałkowa. W 1350 roku parafia fałkowska obejmowała obszar 101 km 2 i liczyła 384 mieszka ńców. W XIV i XV wieku rodzina Falkowskich nale Ŝała do zamo Ŝniejszych rodów ziemi krakowskiej, a jej członkowie piastowali znaczne urz ędy. Na pocz ątku XV wieku Jan z Fałkowa, zwany Falkowskim, był rektorem Akademii Krakowskiej (wspomniany w kronikach akademii w 1418 roku), a w 1416 roku Piotr Falkowski został s ędzi ą sandomierskim. W 1420 roku na miejscu ko ścioła modrzewiowego został zbudowany nowy ko ściół murowany pod wezwaniem Św. Trójcy i Apostołów Mateusza i Macieja. W 1440 roku Fałków przechodzi w ręce Gi Ŝyckich poprzez mał Ŝeństwo Wincentego Gi Ŝyckiego herbu Gozdawa, marszałka Mazowieckiego, z Dobrochn ą Szyrzykówn ą, która w posagu wnosi Fałków. Król Zygmunt I potwierdził przywileje nadane miastu wcze śniej oraz nadal nowe, znacznie rozszerzaj ące prawa i obowi ązki tutejszych mieszczan. W 1577 roku Fałków posiadał pi ęciu rzemie ślników, gorzelnika i szynkarza. W tym okresie został zbudowany, na północny – zachód od miasta, dwór obronny. Data jego powstania nie jest jednoznaczna. Jedne źródła datuj ą go na połow ę XVI wieku, inne podaj ą jako dat ę jego powstania koniec XVI lub pocz ątek XVII wieku. W 1662 roku miasto posiadało 140 mieszka ńców zamieszkuj ących w 20 domach. Mimo dalszych przywilejów nadawanych przez kolejnych monarchów wła ścicielom miasta, zaczyna ono podupada ć. Wytrzebienie lasów, które stanowiły podstaw ę bytu jego mieszka ńców oraz bardzo słabe gleby nie zapewniaj ące egzystencji, a tak Ŝe nakładanie na mieszczan coraz wi ększych obowi ązków sprawiły, Ŝe zubo Ŝała ludno ść opuszczała miasto. Upadło te Ŝ rzemiosło. Samo miasto kilkakrotnie si ę paliło, co pogł ębiało n ędz ę mieszka ńców. Jeden z poŜarów 17 kwietnia 1774 roku zniszczył całe miasto. Do dalszego zubo Ŝenia przyczyniły si ę wojny szwedzkie, które spustoszyły miasto i okolicę. Zniszczeniu uległ równie Ŝ zamek. Na przełomie XVII i XVIII wieku nast ępuje pewne o Ŝywienie gospodarcze. Powodem tego było rozpocz ęcie eksploatacji wyst ępuj ącej w okolicy, w tym i w rejonie Fałkowa, rudy

15 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

Ŝelaza. Powstaj ą w okolicach Fałkowa kopalnie rudy Ŝelaza, piece do wyrobu surówki, fryszerki i ku źnie. Taki wielki piec, po którym dzi ś nie pozostał Ŝaden ślad, powstał w Skórnicach, za ś ku źnice w Starzechowicach i Rudce. W XIX wieku w Fałkowie znajdowała si ę fabryka Karola Burharda, w której były wytwarzane ły Ŝki i no Ŝe. W 1827 roku w Fałkowie znajduje si ę 58 domów, które zamieszkiwało 430 mieszka ńców. W Fałkowie znajdował si ę wielki piec i fryszerki. W 1840 roku wyprodukowano ł ącznie 792 tony surówki i 462 tony kutego Ŝelaza. Wyroby Ŝelazne, podobnie jak wyroby z fabryki Burharda, były wywo Ŝone do odległych miast cesarstwa rosyjskiego. W tym czasie zostaje zało Ŝona przez Józefa Jakubowskiego prywatna szkoła dworska. Był te Ŝ s ąd okr ęgowy. W czasie powsta ń narodowych ludno ść aktywnie wł ączyła si ę w pomoc powsta ńcom, zwłaszcza w czasie powstania styczniowego, kiedy to w okolicy toczyły si ę walki partyzantów z wojskami rosyjskimi. W 1864 roku została zniesiona pa ńszczyzna, a patrymonialna władza dziedzica zast ąpiona urz ędem wójta wybieranego spo śród wło ścian, którzy otrzymali cz ęść ziemi w formie serwitutów. Zgodnie z ukazem carskim w rejonie Fałkowa została utworzona nowa wioska pod nazw ą Gieorgiewskoja, funkcjonuj ąca pó źniej pod nazw ą Giergielówka, a nast ępnie Zygmuntów. Śladem po niej jest nazwa i kilka domów. W 1869 roku Fałków traci prawa miejskie i staje się wsi ą, któr ą był nieformalnie od dłu Ŝszego czasu. W latach 80-tych XIX wieku Jakubowscy s ą nadal jego wła ścicielami. Dobra fałkowskie składały si ę z: trzech folwarków (Fałkowa, Wyszyny Fałkowskiej i Starzechowic), osady Kołoniec oraz wsi Fałków, Wyszyna Fałkowska, Kołoniec, Kołoniec Zawada, S ęp, Franciszków, Zbójno, Julianów, Starzechowice i Ruda Maleniecka. Nadal funkcjonowały zakłady Ŝelazne, wielki piec i fryszerka, w których w 1875 roku wyrabiano 34 329 pudów Ŝelaznego surowca oraz 34 035 pudów kutego Ŝelaza. W czasie I wojny światowej okolice Fałkowa oraz sama miejscowo ść znacznie ucierpiały. W pierwszej fazie wojny znalazły si ę ona w obszarze pozycyjnym frontu rosyjsko – austriacko – niemieckiego. Niektóre wioski (np. Turowice) zostały rozebrane całkowicie, ludno ść przesiedlona, a materiał z zabudowy wykorzystany na umocnienia frontowe. W czasie ostrzału artyleryjskiego, pod którym znajdował si ę Fałków, został zniszczony ko ściół, a ze szkoły, w której w 1915 roku był wojskowy szpital rosyjski, zostały tylko mury. Pami ątk ą po tej wojnie jest cmentarz wojenny Ŝołnierzy niemieckich i rosyjskich w Fałkowie. W okresie mi ędzywojennym na terenie Fałkowa i jego okolicy trwała stagnacja i utrzymywał si ę niski poziom Ŝycia. Wyremontowany został stary budynek szkoły, do której w 1937 roku dobudowano pi ętro. Wybudowano te Ŝ ko ściół. Jego budowa trwała od 1920 do 1938 roku. Los nie był dla Fałkowa nadal łaskawy. Ju Ŝ 5 wrze śnia miejscowo ść została zbombardowana przez samoloty Luftwaffe i prawie doszcz ętnie spłon ęła wraz z całym dobytkiem ludno ści. W walkach poległo wielu Ŝołnierzy, których mogiła znajduje si ę na cmentarzu w Czermnie. W okresie okupacji okolice Fałkowa wraz z cał ą kielecczyzn ą były terenem intensywnych działa ń partyzanckich. Najwi ększe walki trwały ju Ŝ poza terenem gminy Fałków w rejonie Diablej Góry w gminie śarnów – zgin ęli tam partyzanci z gminy Fałków. Znajduj ą si ę tam pomniki po świ ęcone walkom partyzanckim. Na cmentarzu w Fałkowie jest zbiorowa mogiła po świ ęcona partyzantom Armii Krajowej. Od 1945 roku zaczyna si ę okres odbudowy. Momenty przełomowe to wybudowanie w 1953 roku Pa ństwowego O środka Maszynowego, który zatrudniał 130 osób, a wi ęc dawał wielu ludziom szans ę lepszego bytu oraz utworzenie w Fałkowie Urz ędu Gminy, która liczyła 13 210 ha i 6 020 osób. Nast ępnie powstała Spółdzielnia Kółek Rolniczych i Gminna Spółdzielnia Samopomoc Chłopska zatrudniaj ące ł ącznie 120 osób. Powstał te Ŝ O środek Zdrowia i Lecznica Weterynaryjna, a w 1979 roku Spółdzielnia Budownictwa Mieszkaniowego. W 1960 roku Fałków liczył 803 mieszka ńców.

16 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

Historia wi ększo ści pozostałych miejscowo ści znajduj ących si ę na terenie gminy si ęga co najmniej XV wieku. Fałków mimo statusu miasta i centrum znacznych dóbr nie miał wi ększego znaczenia administracyjnego. Teren obecnej gminy wchodził w XIX wieku w skład kilku gmin. Fałków, Starzechowice, Zbójno, Wola Szkucka, S ęp, Studzieniec i Greszczyn nale Ŝały do gminy Ruda Maleniecka, Sulborowice do gminy Machory, Czermno, Olszamowice, Pl ąskowice, Skórnice, Sułków, Szpinek, Pikule, Rudka, Rudzisko, Szreniawa, Turowice i Wąsosz do gminy Czermno. Z miejscowo ści wchodz ących w skład dóbr fałkowskich na terenie gminy znajduj ą si ę obecnie Starzechowice, Zbójno i Sęp, z miejscowo ści wchodz ących w skład dóbr czermnskich jest ich wi ęcej, s ą to: Skórnice, Olszamowice, W ąsosz, Sułków oraz Pikule, Szpinek, Budy, Rudka i Szreniawa.

4.2. OBSZARY I OBIEKTY OBJ ĘTE OCHRON Ą KONSERWATORSK Ą Na cało ść spu ścizny historyczno – kulturowej zlokalizowanej na terenie gminy Fałków składaj ą si ę:

• Historyczne układy urbanistyczne: - miejski układ urbanistyczny w Fałkowie obj ęty ochron ą konserwatorsk ą, - wiejskie układy urbanistyczne w Czermnie, Olszamowicach (wielodro Ŝnica) i Starzechowicach (ulicówka).

• Zespoły architektury i budownictwa: - Zespół ko ścioła parafialnego w Fałkowie pod wezwaniem Matki Boskiej Szkaplerznej. W skład zespołu wchodz ą: - ko ściół wzniesiony w latach 1920 - 1948 według projektu O. Sosnowskiego na miejscu starszej świ ątyni. Do cennych elementów wyposa Ŝenia nale Ŝy ołtarz główny rokokowy, z drugiej połowy XVIII wieku z płaskorze źbą wniebowzi ęcia Matki Boskiej z Dzieci ątkiem, w srebrnej sukience. Do szczególnie cennych przedmiotów przechowywanych w ko ściele nale Ŝy pó źnorenesansowy kielich z pierwszego ćwier ćwiecza XVII wieku fundacji Maurycego Fryderyka z Jędrzejowa, proboszcza fałkowskiego oraz 3 ornaty z fragmentami haftów z XVII i XVIII wieku – obiekt w ewidencji, - plebania murowana z lat 20-tych XX wieku – obiekt w ewidencji, - mur okalaj ący cmentarz ko ścielny; na cmentarzu klasycystyczny nagrobek Jakuba Ścibow Kotkowskiego z 1831 roku.

- Zespół podworski w Fałkowie. Na zespół składaj ą si ę: - dwór obronny – zamek z przełomu XVI i XVII wieku otoczony fos ą – obecnie w ruinie, - oficyna murowana z pierwszej połowy XIX wieku, - czworak murowany z pierwszej połowy XIX wieku, przebudowany, - park z XVI wieku, przekomponowany w wieku XIX, o zniszczonym układzie kompozycyjnym i zdegradowanym drzewostanie. Najlepiej jest zachowany fragment w pobli Ŝu zamku, na pozostałym terenie jest w stanie szcz ątkowym. Dewastacja parku trwa nadal. Park jest sukcesywnie niszczony poprzez wprowadzanie zabudowy. Cały zespół został, za wyj ątkiem czworaku, wpisany do rejestru zabytków pod numerem 790 dnia 16 wrze śnia 1972 roku, czworak w ewidencji WKZ.

- Zespół podworski w Skórnicach. Na zespół składa si ę: - murowany dwór z 1850 roku, remontowany w 1959 roku, - murowany spichlerz z około połowy XIX wieku, - park z zachowanym układem kompozycyjnym i drzewostanem. Cały zespół został wpisany do rejestru zabytków pod numerem 722 dnia 30 maja 1972 roku.

17 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- Zespół zabudowy małomiasteczkowej w Fałkowie.

• Pojedyncze obiekty architektury i budownictwa: - Obiekty sakralne: - ko ściół parafialny w Czermnie p.w. Nawiedzenia NMP i św. Mikołaja, eklektyczny, murowany z 1881 roku, - kapliczka murowana z połowy XIX wieku w Czermnie, - krzy Ŝe i kapliczki przydro Ŝne w wi ększo ści o du Ŝej warto ści historycznej i zabytkowej. - Ko ściół i kapliczka w Czermnie znajduje si ę w ewidencji WKZ.

- Budynki mieszkalne: - Czermno: dom nr 31, drewniany z około 1910 roku, wł. S. Waszczyk, dom nr 33, drewniany z około1910 roku, wł. Waszczyk, - Fałków: dom nr 3, drewniany z około 1915 roku, wł. Leszcz, - Zbójno: dom nr 37, drewniany z pocz ątku XX wieku, wł. B. Sobieski, dom nr 38, drewniany z około 1929 roku, wł. E. Kozak. Oba obiekty w Zbójnie nie do zidentyfikowania. Wszystkie obiekty w ewidencji WKZ.

- Obiekty przemysłowe - młyny: w Rudzisku, Starzechowicach i Smykowie.

• Zespoły zieleni - park podworski w Starzechowicach o zniszczonym drzewostanie. Obiekt wpisany do rejestru WKZ pod numerem 366.

• Cmentarze parafialne – w Fałkowie i Czermnie z nagrobkami si ęgaj ącymi połowy XIX wieku.

• Miejsca martyrologii – cmentarze wojenne i mogiły: - cmentarz wojenny w Fałkowie z okresu I wojny światowej, na którym spoczywaj ą Ŝołnierze niemieccy i rosyjscy, w znacznym stopniu zniszczony, - zbiorowa mogiła – kwatera partyzantów – Ŝołnierzy Armii Krajowej – na cmentarzu w Fałkowie, - zbiorowa mogiła Ŝołnierzy polskich poległych w 1939 roku - na cmentarzu w Czermnie.

• Stanowiska archeologiczne Jak ju Ŝ wspomniano wcze śniej zasiedlenie terenu gminy si ęga dalekiej przeszło ści. Pozostało ści ą dawnego osadnictwa s ą stanowiska archeologiczne. Jest ich na terenie gminy 92. Wi ększo ść z nich jest skupiona w pobli Ŝu dolin rzek i cieków oraz w pobli Ŝu wi ększych miejscowo ści. Wszystkie zaewidencjonowane stanowiska archeologiczne podlegaj ą ochronie konserwatorskiej. W miejscach ich usytuowania nale Ŝy liczy ć si ę z ograniczeniem inwestycji mog ących mie ć wpływ na naruszenie struktury podziemnych warstw kulturowych. W niniejszym opracowaniu przedstawiono ich wykaz i lokalizacj ę. W przypadku lokalizacji obiektów, realizacja których wi ąza ć si ę b ędzie z potrzeb ą naruszenia struktur i warstw ziemnych, istnieje obowi ązek uzyskiwania ka Ŝdorazowo opinii Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o mo Ŝliwo ściach i warunkach prowadzenia inwestycji wymagaj ących prac ziemnych.

Rozmieszczenie stanowisk na obszarze gminy przedstawia zał ączona tabela.

• Strefy ochrony konserwatorskiej Strefami ochrony konserwatorskiej zostały obj ęte parki w Fałkowie i Skórnicach. Oceniaj ąc stan środowiska nale Ŝy stwierdzi ć, Ŝe tylko obiekty sakralne tj. ko ścioły w Fałkowie i w Czermnie, kapliczka w Czermnie oraz plebania w Fałkowie s ą obj ęte opiek ą i nie zagro Ŝone niszczeniem.

18 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

W gorszej sytuacji s ą krzy Ŝe i kapliczki przydro Ŝne. Nie zostały do tej pory zinwentaryzowane. Na ogół s ą otoczone opiek ą, ale nie remontowane pod opiek ą konserwatora mog ą utraci ć swoje walory, a niekiedy s ą nara Ŝone na powolne niszczenie. Zamek znajduje si ę w ruinie, która pozbawiona opieki niszczeje. Park podworski został znacznie okrojony i faktycznie ogranicza si ę do terenu otaczaj ącego zamek. Nie piel ęgnowany ulega degradacji. Na historyczny teren podzamcza, obj ęty stref ą konserwatorsk ą wkracza zainwestowanie. Pozostałe po zabudowie gospodarczej zamku dwa obiekty – oficyna i czworak przeszły w ręce prywatne i są otoczone opiek ą. Zespół zabytkowy w Skórnicach został sprzedany prywatnemu wła ścicielowi, który obj ął obiekt opiek ą. Pełna rewaloryzacja obiektu to sprawa przyszło ści.

STANOWISKA ARCHEOLOGICZNE NA TERENIE GMINY FAŁKÓW (WG ARCHEOLOGICZNEGO ZDJ ĘCIA POLSKI – WOJ . P IOTRKOWSKIE ) P IOTRKÓW TRYBUNALSKI – 2000 R.

NUMER OBSZARU I MIEJSCOWO ŚĆ I NR STANOWISKA POWIERZCHNIA CHRONOLOGIA KULTURA FUNKCJA STANOWISKA NA W MIEJSCOWO ŚCI STANOWISKA OBSZARZE 1. 2. 3. 4. 5. 6. 78-57 52 SULBOROWICE POGORZELEC 1 now osada 0,5 78-57 53 SULBOROWICE 2 now osada 0,5 78-57 54 SULBOROWICE 3 now osada 0,5 78-57 55 SULBOROWICE 4 pśr-now osada 0,5 pśr? ślad os. 0,01 79-57 1 PLĄSKOWICE 1 I eb kcgd ślad os. 0,01 79-57 2 PLĄSKOWICE 2 now osada 1 pśr? ślad os. 1 79-57 3 SKÓRNICE 2 now osada 1 now ślad os. 1 79-57 4 SKÓRNICE 3 pśr ślad os. 1 now osada 5 79-57 5 STARZECHOWICE 1 pśr ślad os. 5 79-57 6 STARZECHOWICE 2 now osada 5 79-57 7 STARZECHOWICE 3 now osada 1 79-57 8 SULBOROWICE RECZKÓW 5 pśr osada 1 79-57 9 SULBOROWICE PAPIERNIA 6 now osada 1 pśr? ślad os. 0,5 79-57 10 TUROWICE 1 now osada 0,5 now osada 1 79-57 11 TUROWICE 2 ? pradz. ślad os. 1 79-57 12 TUROWICE 3 now osada 5 79-57 13 TUROWICE DĄBROWA 4 pśr osada? 0,01 now ślad os. 0,01 79-58 1 RUDZISKO 1 la pomor. ślad os. 0,01 79-58 2 STARZECHOWICE 4 now osada 1 79-58 3 STARZECHOWICE 5 pśr osada 1 79-58 4 STARZECHOWICE 6 now ślad os. 0,01 79-58 5 STARZECHOWICE 7 me? pradz. ślad os. 0,01 79-58 6 SĘP 1 now osada 0,01 79-58 7 FAŁKÓW 1 now osada 1 79-58 8 FAŁKÓW 2 ppa-me? pradz. ślad os. 0,01 79-58 9 ZBÓJNO 1 now ślad os. 0,01 79-58 10 ZBÓJNO 2 now osada 1 80-57 1 CZERMNO 1 owr ślad os. 0 80-57 2 CZERMNO 2 wśr osada 0 80-57 3 CZERMNO 3 now osada 1 80-57 4 CZERMNO 4 now osada 1

19 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

1. 2. 3. 4. 5. 6. 80-57 5 CZERMNO 5 now osada 0,5 80-57 6 CZERMNO 6 now osada 1 80-57 7 CZERMNO 7 now osada 0,5 80-57 8 CZERMNO 8 now osada 5 80-57 9 CZERMNO 9 now osada 1 80-57 10 CZERMNO 10 now osada 5 80-57 11 CZERMNO 11 now osada 0,5 80-57 12 CZERMNO 12 now osada 5 80-57 13 CZERMNO 13 now osada 1 80-57 14 CZERMNO 14 now osada 1 80-57 15 CZERMNO KOLONIA 1 now osada 1 80-57 16 CZERMNO KOLONIA 2 now osada 1 80-57 17 CZERMNO KOLONIA 3 now osada 1 80-57 18 CZERMNO KOLONIA 4 now osada 5 80-57 19 CZERMNO KOLONIA 5 eb pradz. ślad os. 0,5 80-57 20 OLSZAMOWICE 1 now osada 1 wśr-pśr? ślad os. 0,5 80-57 21 SKÓRNICE 1 now osada 0,5 80-57 22 SKÓRNICE 4 now osada 0,5 80-57 23 SMYKÓW 1 now osada 1 80-57 24 SUŁKÓW 1 now osada 0,5 80-58 1 FAŁKÓW 1 now dw.obr. 5 80-58 2 FAŁKÓW 20 now osada 5 now osada? 0,5 80-58 3 FAŁKÓW 21 spa pradz. ślad os. 0,5 wla ? slad os. 0,5 80-58 4 FAŁKÓW 4 now osada 0,5 80-58 5 FAŁKÓW 5 now osada 0,5 80-58 6 FAŁKÓW 6 now pkt. os. 0,5 80-58 7 FAŁKÓW 7 now pkt. os. 1 80-58 8 FAŁKÓW 8 now pkt. os. 0,01 80-58 9 FAŁKÓW 9 now osada 0,5 80-58 10 FAŁKÓW 10 now osada 1 now osada? 0,5 80-58 11 FAŁKÓW 11 ne? pradz. ślad os. 0,5 80-58 12 FAŁKÓW 12 now osada 5 80-58 13 FAŁKÓW 13 now osada? 5 80-58 14 FAŁKÓW 14 I/II eb ślad os. 0,5 80-58 15 FAŁKÓW 15 now osada 1 80-58 16 FAŁKÓW 16 now osada? 0,5 80-58 17 FAŁKÓW 17 now osada? 1 80-58 18 FAŁKÓW 18 now osada? 1 80-58 19 FAŁKÓW 19 now ślad os. 1 80-58 20 STUDZIENIEC 1 now osada? 1 80-58 21 STUDZIENIEC 1 now osada 1 80-58 22 STUDZIENIEC 1 now osada? 1 80-58 23 STUDZIENIEC 1 now osada? 1 80-58 24 STUDZIENIEC 1 now osada? 1 80-58 25 STUDZIENIEC 1 now ślad os. 0,01 80-58 26 WOLA SZKUCKA 10 now pkt. os. 1 80-58 27 WOLA SZKUCKA 9 now osada 0,5 80-58 28 WOLA SZKUCKA 11 now ślad os. 0,01 80-58 29 WOLA SZKUCKA 8 now osada 1 80-58 30 WOLA SZKUCKA 2 now osada 1 80-58 31 WOLA SZKUCKA 3 now pkt. os. 0,5 80-58 32 WOLA SZKUCKA 4 now osada? 0,5 80-58 33 WOLA SZKUCKA 7 now osada? 5

20 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

1. 2. 3. 4. 5. 6. 80-58 34 WOLA SZKUCKA 6 now osada? 0,5 80-58 35 WOLA SZKUCKA 5 now osada? 1 80-58 36 WOLA SZKUCKA 11 now osada? 5 81-58 1 BUDY 1 spa/me pradz. ślad os. 0,01 81-58 1 BUDY 2 now osada 1 81-58 1 BUDY 3 now osada 0,5 81-58 1 JAKUBOWICE 1 now osada 0,5 81-58 1 JAKUBOWICE 2 now osada 0,01

OBJASNIENIA SKRÓTÓW : now – okres nowo Ŝytny, pśr – pó źne średniowiecze, la – okres late ński, me – okres mezolitu, ppa – pó źny paleolit, owr – okres rzymski, wśr – wczesne średniowiecze, eb – epoka br ązu, wla – wczesny okres late ński, I/II eb – wczesny/starszy okres epoki br ązu, spa – schyłkowy paleoloit

Szkoła w Starzechowicach stoi obecnie pusta czekając na nowego wła ściciela. Dłu Ŝsze pozostawanie bez opieki zabytkowego parku mo Ŝe przyczyni ć si ę do jego dalszej degradacji. Najgorzej sytuacja wygl ąda w zakresie budynków mieszkalnych. W ewidencji WKZ znajduj ą si ę tylko 3 budynki, które faktycznie pozostały, dwóch budynków w Zbójnie nie mo Ŝna ju Ŝ zidentyfikowa ć. Do obiektów cennych dla środowiska kulturowego, ale nie obj ętych ochron ą, nale Ŝą młyny w Rudzisku, Starzechowicach i Smykowie. Obiekty te powinny zosta ć obj ęte ochron ą. Drugim elementem środowiska kulturowego, równie Ŝ bardzo cennym dotychczas nie chronionym jest sztuka cmentarna. Stawiane zgodnie z now ą mod ą pomniki s ą powodem, Ŝe stara sztuka sepulkralna ginie bezpowrotnie.

5. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z WARUNKÓW I JAKO ŚCI śYCIA MIESZKA ŃCÓW, W TYM OCHRONY ICH ZDROWIA Administracyjnie gmina Fałków podzielona jest na 34 miejscowo ści i zgrupowana w 19 sołectwach. Według danych z 2003 roku liczebność ludno ści wynosiła 5 212 osób. Średnia g ęsto ść zaludnienia wynosiła w 2000 roku – 42 osoby na 1 km 2. Aktualnie wielko ść populacji gminy to 5 114 mieszka ńców, co świadczy o minimalnym jej zmniejszeniu (stan na 30 sierpnia 2005 roku). Najwi ększe o środki mieszkaniowe w gminie to wie ś gminna Fałków licz ąca 1 095 osób oraz Czermno – 1 012 osób. Średnio wska źnik feminizacji kształtuje si ę na poziomie 104,7 kobiet przypadaj ących na 100 m ęŜ czyzn. Według prognoz w gminie b ędzie miał miejsce nadal ujemny przyrost naturalny (-11,2% obecnie) oraz ujemne saldo migracji.

TABELA RUCH NATURALNY W GMINIE FAŁKÓW

Przyrost Przyrost Mał Ŝeństwa Urodzenia Zgony Mał Ŝeństwa Urodzenia Zgony Rok naturalny naturalny W liczbach bezwzgl ędnych Na 1 000 mieszka ńców 1995 40 60 117 -55 7,0 10,5 20,5 -10,0 1998 24 51 114 -63 4,0 8,5 19,0 -9,5 2002 35 41 61 -20 6,9 8,1 12,1 -4,0

Migracje ludno ści w 2002 roku na obszarze gminy miały nast ępuj ący obraz: - napływ – 32 osoby - odpływ – 69 osób - saldo – 37 osób (-7,3 osoby/1 000 ludno ści). Liczba ludno ści w wieku produkcyjnym (w 2002 roku) wynosiła 2 750 osób (GUS), co stanowiło 52,7% ogółu ludno ści.

21 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

LUDNO ŚĆ GMINY FAŁKÓW (WEDŁUG SOŁECTW )*

LATA LP SOŁECTWO 1998 2005 1 2 3 4 1 Budy 120 153 2 Czermno 820 725 3 Czermno Kolonia 320 300 4 Fałków 1 110 1 104 5 Gustawów 148 143 6 Olszamowice 290 285 7 Papiernia 110 86 8 Pl ąskowice 129 102 9 Skórnice 393 360 10 Smyków 150 124 11 Stanisławów 100 69 12 Starzechowice 416 357 13 Studzieniec 183 165 14 Sulborowice 207 179 15 Sułków 45 32 16 Turowice 363 260 17 Wąsosz 210 204 18 Wola Szkucka 310 297 19 Zbójno 170 169 RAZEM 5 594 5 114 * według informacji Urz ędu Gminy – stan 30.08.2005 rok

Z kolei liczba pracuj ących według działów gospodarki narodowej wynosiła (2002 roku): - ogółem zatrudnionych – 320 (156 kobiet) w tym: - rolnictwo, le śnictwo, łowiectwo – 5 - przemysł – 109 - budownictwo – 13 - handel, usługi – 29 - transport, ł ączno ść – 6 - oświata – 101 - zdrowie, opieka społeczna – 20. Według danych z 2002 roku gmina liczyła 743 bezrobotnych (w tym 356 kobiet). Stopa bezrobocia wynosiła 16,2% (województwo 22%). W tej grupie 22 osoby to absolwenci, 626 osób nie posiadało prawa do zasiłku. Na terenie gminy dominuje zabudowa jednorodzinna i zagrodowa. Jedynie niewielka enklawa budownictwa zbiorowego wyst ępuje we wsi gminnej. Zasoby mieszkaniowe gminy przedstawiaj ą si ę nast ępuj ąco (2002 rok): - mieszkania – 1 380 - izby – 5 077 - powierzchnia u Ŝytkowa mieszka ń – 98 267 m2 - przeci ętna liczba izb w mieszkaniu – 3,68 (wie ś województwo świ ętokrzyskie – 3,81) - liczba osób na mieszkanie – 3,57 (wie ś województwo świ ętokrzyskie – 3,79) - liczba osób na izb ę – 0,97 (wie ś województwo świ ętokrzyskie – 1,00) - powierzchnia u Ŝytkowa 1 mieszkania – 71,4 m2 (wie ś województwo świ ętokrzyskie – 82,4 m2) - powierzchnia u Ŝytkowa na osob ę – 19,9 m2 (wie ś województwo świ ętokrzyskie – 21,1 m2). Na terenie gminy funkcjonuj ą 3 szkoły podstawowe: w Fałkowie, Czermnie i Starzechowicach, w których pobiera nauk ę 468 dzieci oraz 1 gimnazjum z liczb ą uczniów – 226.

22 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

Placówki przedszkolne na terenie gminy mieszcz ą si ę w szkołach podstawowych, do których ucz ęszcza 56 wychowanków + 1 oddział. Do dyspozycji mieszka ńców gminy oddane s ą 2 zakłady ambulatoryjnej opieki zdrowotnej w Fałkowie i Czermnie. Liczba ludno ści przypadaj ącej na 1 ośrodek wynosi 2 428 osób (województwo świ ętokrzyskie – 4 063 osoby). Na terenie gminy funkcjonuje 1 apteka w Fałkowie. W Fałkowie funkcjonuje Gminny O środek Opieki Społecznej. W miejscowo ści gminnej znajduje si ę O środek Sportu LZS z pełnowymiarowym boiskiem do piłki no Ŝnej. Natomiast wie ś Czermno to miejsce usytuowania Klubu Sportowego „Heko” z bogatym zapleczem sportowym. Aktualnie dru Ŝyna piłkarska tego klubu funkcjonuje w drugiej lidze piłkarskiej. Ponadto boiska sportowe znajduj ą si ę w Skórnicach i Woli Szkuckiej.

6. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z ZAGRO śENIA BEZPIECZE ŃSTWA LUDNO ŚCI I JEJ MIENIA Na terenie gminy funkcjonuje 9 jednostek Ochotniczej Stra Ŝy Po Ŝarnej zlokalizowanych w Kolonii Czermno, Olszamowicach, Skórnicach, Starzechowicach, Studzie ńcu, Sulborowicach, Turowicach, W ąsoszu i Woli Szkuckiej. Posterunek Policji Pa ństwowej zabezpieczaj ącej bezpiecze ństwo w gminie funkcjonuje w Fałkowie. W gminie znajduj ą si ę dwie placówki biblioteczne: w Fałkowie i Czermnie (filia).

7. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z POTRZEB I MO śLIWO ŚCI ROZWOJU GMINY Dominuj ący na terenie gminy sektor produkcyjny to rolnictwo. U Ŝytki rolne w gminie w jej granicach administracyjnych stanowi ą około 50% powierzchni gminy i wynosz ą 6 900 ha. Z tego: - grunty orne to 4 500 ha tj. 34,0% powierzchni gminy - sady to 11 ha tj. 0,1% powierzchni gminy - łąki to 1 405 ha tj. 10,6% powierzchni gminy - pastwiska to 985 ha tj. 7,4% powierzchni gminy. Bonitacja gruntów ornych nie jest zbyt korzystna, poniewa Ŝ dominuj ące grunty to grunty klasy V – 41,3% oraz VI – 37,0%, co stanowi ł ącznie 78,3% gruntów. Równie Ŝ bonitacja u Ŝytków zielonych to dominacja klas IV – VI zajmuj ących prawie 98% ich ogółu. Z powy Ŝszych danych wynika zatem, Ŝe Fałków zalicza si ę do obszarów o najsłabszych warunkach przyrodniczo – glebowych, na których dodatkowo zaznaczył si ę niekorzystny wpływ urbanizacji, zwi ązanej z pozarolniczym rynkiem pracy, który w latach ubiegłych rozwijał si ę, zarówno w gminie, jak i w sąsiednich o środkach miejsko – przemysłowych (Ko ńskie, Przedbórz). Obecnie gmina obj ęta jest siln ą recesj ą strukturaln ą wywołan ą załamaniem si ę tego rynku pracy oraz nisk ą opłacalno ści ą produkcji rolniczej, realizowanej na obszarach gleb marginalnych. Według danych z Powszechnego Spisu Rolnego z 2002 roku działalno ść rolnicz ą prowadzi 69% gospodarstw, za ś tylko 63% stosuje nawo Ŝenie mineralne. Mała jest równie Ŝ intensywno ść produkcji. Jak wykazuj ą dane tego spisu w 2002 roku zaledwie 49,8% gospodarstw prowadzi chów bydła, a tylko 14,9% chów trzody chlewnej. Obsada zwierz ąt gospodarskich na 100 ha UR wynosi 28 sztuk (w województwie średnio 65 sztuk). Ujemn ą cech ą rolniczej przestrzeni produkcyjnej jest równie Ŝ: - du Ŝe rozdrobnienie gospodarstw indywidualnych (przeci ętny areał gospodarstwa zbli Ŝony do średniego w województwie) - znaczny odsetek gruntów odłoguj ących i źle rolniczo wykorzystanych (odłogi i ugory według danych z Powszechnego Spisu Rolnego z 2002 roku zajmuj ą 34% powierzchni UR) - nadmierne zatrudnienie w produkcji rolnej – 43,6 osób na 100 ha UR (prawie dwukrotnie przekraczaj ące średni ą krajow ą wynosz ącą 23,4 osoby)

23 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- niskie kwalifikacje u Ŝytkowników gospodarstw - drobnotowarowy, mało podatny na przekształcenia układ zabudowy wiejskiej, który generuje wysokie koszty uzbrojenia oraz stwarza ograniczenia rozwoju wielofunkcyjnego. Transformacji obszarów wiejskich sprzyja natomiast ciekawy krajobraz rolniczy, który zgodnie z Waloryzacj ą krajobrazow ą Polski dokonan ą przez NFO Ś Warszawa zaliczony został do bardzo urozmaiconego, wyró Ŝniaj ącego si ę z otoczenia, z licznymi lasami, zadrzewieniami, miedzami i łąkami. Do pozytywnych cech przestrzeni wiejskiej zalicza si ę ponadto czyste i mało przekształcone środowisko rolnicze, niewielkie nat ęŜ enie procesów degradacyjnych, wysoka jako ść ekologiczna terenów rolnych (nie wyst ępuj ą ska Ŝenia metalami ci ęŜ kimi), bogate zasoby dziedzictwa kulturowego oraz mo Ŝliwo ści powi ązania rolnictwa z rozwojem turystyki, zwłaszcza agroturystyki i ekoturystyki. Dominuj ące w krajobrazie le śnym gminy kompleksy lasów pa ństwowych maj ą dalsze dotychczas niewykorzystane mo Ŝliwo ści ich powi ększenia. Wi ększo ść z nich została zaliczona do ochronnych, chroni ących ró Ŝne elementy środowiska przyrodniczego. Zgodnie z Krajowym programem zwi ększania lesisto ści gmina zaliczona jest do grupy 43 gmin w województwie świ ętokrzyskim szczególnie preferowanych do zalesie ń (39 lokata). Wi ększo ść lasów jest predysponowana do udost ępnienia pod ró Ŝne formy turystyki w tym o wy Ŝszej intensywno ści. Głównym zagro Ŝeniem środowiska le śnego jest rosn ące zagro Ŝenie po Ŝarowe zwi ązane m.in. z niedoborem zbiorników przeciwpo Ŝarowych. W lasach prywatnych istotnym zagro Ŝeniem jest natomiast niepełne wykonywanie zabiegów piel ęgnacyjnych oraz nierealizowanie odnowie ń na gruntach przej ściowo pozbawionych drzewostanu. Lokalne zagro Ŝenia środowiska le śnego stwarzaj ą równie Ŝ: - kolizje funkcji le śnej z zabudow ą mieszkaniow ą (zwłaszcza na terenach najsilniej zurbanizowanych) - za śmiecanie terenów le śnych wokół terenów mieszkaniowych oraz dróg - zainteresowanie wypoczynkiem w środowisku le śnym, w poł ączeniu z niedoborem infrastruktury turystycznej i komunalnej - kradzie Ŝe drzewa z lasów wszystkich kategorii własno ści. Głównym kryterium polityki przestrzennej w gospodarce le śnej winno by ć umiej ętne godzenie ró Ŝnorodnych funkcji, jakie spełniaj ą lasy przy zachowaniu ich trwało ści i ci ągło ści uŜytkowania. Zasadzie tej towarzyszy ć winny: - powszechna i ci ągła ochrona lasów (zagospodarowanie lasów na cele niele śne mo Ŝe by ć dokonane tylko w uzasadnionych przypadkach i przy braku innych rozwi ąza ń przestrzennych) - eliminowanie kolizji lasów z innymi funkcjami terenów oraz zapewnienie lasom bezpiecze ństwa po Ŝarowego - respektowanie ustale ń planów urz ądze ń opracowanych dla lasów Pa ństwowego Gospodarstwa Le śnego i lasów nie stanowi ących własno ści Skarbu Pa ństwa. Gmina nale Ŝy do obszarów charakteryzuj ących si ę ni Ŝsz ą od średniej w województwie stop ą bezrobocia rejestrowanego (około 16,3% ludno ści czynnej zawodowo, województwo 22,2%, według ustale ń Narodowego Spisu Powszechnego 2002 rok). W Krajowej waloryzacji turystycznej cały obszar gminy Fałków zaliczony został do terenów o du Ŝej przydatno ści do wypoczynku. Obecnie przebiega tu jeden pieszy szlak turystyczny czerwony Ł ączna – Diabla Góra. Poza tym wyst ępuj ą dobre warunki dla wędrówek narciarskich. Magnesem ści ągaj ącym turystów mog ą by ć du Ŝe kompleksy le śne, jak równie Ŝ przepływaj ąca w północnej cz ęś ci rzeka Czarna. Elementem zagospodarowania turystycznego mogły by ć te Ŝ kompleksy stawów rybnych w Skórnicach oraz w pobliŜu Fałkowa (pod warunkiem przystosowania ich na cele rekreacyjne). Ponadto w Planie zagospodarowania przestrzennego województwa świ ętokrzyskiego gmina została uznana za obszar o najkorzystniejszych warunkach przestrzennych do rozwoju agroturystyki. Przesłank ę rozwoju tej funkcji mo Ŝe stanowi ć tak Ŝe propozycja obj ęcia całej gminy prawn ą ochron ą przyrody.

24 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

Barier ą, która jest do ść istotna dla rozwoju gminy to bardzo niskie tempo przyrostu wykwalifikowanych miejsc pracy, czego konsekwencj ą jest migracja ludno ści o wy Ŝszym i średnim wykształceniu poza jej obszar. Pozostała cz ęść mieszka ńców nadal zatrudniona jest w sektorze rolnym gospodarki. W zamierzeniach rozwoju gospodarczego gminy nale Ŝy wykorzystywa ć zainteresowanie inwestorów terenami usytuowanymi w bezpo średnim s ąsiedztwie krajowej sieci komunikacyjnej (droga krajowa). Stworzenie podstaw dla nowych inwestycji na terenie gminy to pierwszoplanowy warunek jej rozwoju i powinno stanowi ć kluczowy aspekt dla wzrostu zainteresowania inwestorów tymi terenami. Niewykorzystane walory środowiska stanowi ą idealne tło dla rozwoju turystyki i wypoczynku. Szczupło ść środków finansowych własnych oraz niski bud Ŝet gminny stanowi barier ę rozwojow ą uniemo Ŝliwiaj ącą realizacj ę zamierze ń inwestycyjnych. Nale Ŝy wzmóc zainteresowanie mo Ŝliwo ściami wykorzystania funduszy pomocowych oferowanych przez pa ństwo i kraje członkowskie UE. Według ustale ń Programu ochrony środowiska dla gminy Fałków (Kielce – Geoconsult 2002 rok) najwa Ŝniejsze problemy ekologiczne gminy maj ące po średni wpływ na jej mo Ŝliwo ści rozwojowe to: - niedostateczna infrastruktura w zakresie oczyszczania ścieków (0,6 km przy długo ści sieci wodoci ągowej 74,6 km) - brak spójnego systemu gospodarowania odpadami - znaczne uci ąŜ liwo ści komunikacyjne (przy terenach o du Ŝym nat ęŜ eniu ruchu) - dewastacje powierzchni ziemi przy „dzikiej” eksploatacji surowców mineralnych.

8. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STANU PRAWNEGO Gmina ma charakter typowo rolniczy. Z tego powodu w strukturze własno ściowej gminy najwi ększ ą grup ę stanowi ą grunty prywatne. Drug ą powierzchni ą pod wzgl ędem rodzaju u Ŝytkowania s ą lasy zajmuj ące 5 814,4 ha, w tym 3 882,92 ha to Lasy Pa ństwowe, 1 623,95 ha to lasy prywatne i 307,63 ha to lasy inne. Najwi ększa powierzchnia lasów niepa ństwowych wyst ępuje w sołectwach Budy, Czermno, Fałków, Olszamowice, Smyków, Starzechowice, Stanisławów i Wola Szkucka.

9. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z WYST ĘPOWANIA OBIEKTÓW I TERENÓW CHRONIONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODR ĘBNYCH Do chronionych elementów środowiska kulturowego zaliczono przestrzenne układy zabytkowe i poszczególne obiekty historyczne oraz stanowiska archeologiczne. Powy Ŝsze elementy podlegaj ą ochronie prawnej na mocy ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami . Równie Ŝ osi ągni ęty poziom wyposa Ŝenia w infrastruktur ę społeczn ą i techniczn ą, kształt i estetyka zabudowy, współzale Ŝno ść od środowiska naturalnego oraz tradycja to zró Ŝnicowane elementy tworz ące to Ŝsamo ść gminy i okolicy. Obszary i obiekty środowiska przyrodniczego szczególnie cenne oraz obj ęte ochron ą przy pomocy odr ębnych aktów prawnych to: - Przedborski Obszar Chronionego Krajobrazu (otulina Przedborskiego Parku Krajobrazowego) - pomniki przyrody Ŝywej – (2 Smyków) - uŜytki ekologiczne (23 sztuki o powierzchni 52,61 ha w le śnictwach Fałków, Pl ąskowice, Skórnice i Starzechowice). Obszary te chronione s ą ze wzgl ędu na: - wyró Ŝniaj ące si ę krajobrazowo tereny o zró Ŝnicowanych ekosystemach, warto ściowe ze wzgl ędu na cechy przyrodnicze i turystyczno - wypoczynkowe - istniej ące jako odtworzone korytarze ekologiczne ł ącz ące obszary o wi ększych warto ściach przyrodniczych. Równie Ŝ szereg obszarów i obiektów z uwagi na ich charakter, znajduj ących si ę na terenie gminy proponowanych jest do obj ęcia stał ą ochron ą prawn ą. S ą to: - projektowane rezerwaty „Czarna Smuga” i „W ąsosz”

25 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- stanowisko dokumentacyjne (głazy narzutowe) - pomniki przyrody w Fałkowie, Starzechowicach, w le śnictwie Starzechowice - równie Ŝ wa Ŝnym zadaniem ochronnym jest intensyfikacja ochrony parków podworskich w Fałkowie, Skórnicach i Starzechowicach.

10. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z WYST ĘPOWANIA OBSZARÓW NATURALNYCH ZAGRO śEŃ GEOLOGICZNYCH Na obszarze gminy Fałków nie wyst ępuj ą obszary stanowi ące naturalne zagro Ŝenie geologiczne ani obszary nara Ŝone na osuwanie si ę mas ziemnych.

11. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z WYST ĘPOWANIA UDOKUMENTOWANYCH ZŁÓ ś KOPALIN ORAZ ZASOBÓW WÓD PODZIEMNYCH Obszar gminy to teren wyst ępowania tzw. „surowców okruchowych” – piasków ze Ŝwirami i Ŝwirów oraz surowców krzemionkowych – piaskowców. Zwłaszcza utwory piaszczyste s ą ogólnie powszechnie eksploatowane, najcz ęś ciej nielegalnie na lokalne potrzeby mieszka ńców. Dwa udokumentowane zło Ŝa kruszywa naturalnego zlokalizowane na terenie gminy to: - zło Ŝe „Stanisławów” – zło Ŝe kruszywa (piaski i Ŝwiry) dla potrzeb drogownictwa o zasobach 1 086 tys. ton. Powierzchnia 15,56 ha i mi ąŜ szo ść 2,0 m – 9,4 m. Jest ono usytuowane na terenach le śnych, co powoduje jego konfliktowy charakter. Jest ono usytuowane w obszarze otuliny Przedborskiego Parku Krajobrazowego. Uruchomienie eksploatacji wymaga zgody władz Parku. - zło Ŝe „Reczków” – kruszywo (piaskowce + piasek) dla potrzeb drogownictwa o zasobach geologicznych 32 ty. ton., eksploatacja prowadzona jest nieregularnie (LP). Na terenie gminy zlokalizowano równie Ŝ obszary perspektywicznego wyst ępowania Ŝwirów (miejscowo ść W ąsosz).

12. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z WYST ĘPOWANIA TERENÓW GÓRNICZYCH WYZNACZONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODR ĘBNYCH Według informacji zawartej w pi śmie Okr ęgowego Urz ędu Górniczego w Kielcach z dnia 15 maja 2005 roku (znak: OUG-005/511/0035/05/01498/KK) na terenie gminy Fałków nie ma utworzonych terenów górniczych dla złó Ŝ kopalin podstawowych i pospolitych. Zostało to powtórnie potwierdzone w opinii do Studium wydanej przez Okr ęgowy Urz ąd Górniczy w Kielcach (pismo znak: KIE/511/0009/06/00729/LS z dnia 27 lutego 2006 roku). Natomiast w trakcie opracowywania niniejszego Studium oraz w czasie jego opiniowania uzyskano informacj ę (Urz ąd Marszałkowski Województwa Świ ętokrzyskiego – Departament Ochrony Środowiska – Wojewoda Świ ętokrzyski znak: ŚR.V.7041-9/06 z dnia 2 marca 2006 roku), Ŝe na obszarze gminy koncesj ą Starosty Koneckiego z dnia 27 listopada 2000 roku (znak: RO.7511-2/2000) ustanowiono teren górniczy wokół zło Ŝa „Reczków”. W tej sytuacji w opracowaniu uwzgl ędnia si ę wymieniany teren górniczy i uwarunkowania wynikaj ące z tego faktu (ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym – art. 10 ust. 1 pkt 12, ust. 2 pkt 8 oraz art. 56 ust. 6 ustawy Prawo geologiczne i górnicze ) tj. opracowanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla tego terenu. W tej sytuacji za informacj ę wa Ŝną uznano informacj ę UM Województwa Świ ętokrzyskiego z 02. 03. 2006 roku i w Studium uwzgl ędniono jej tre ść oraz potrzeb ę respektowania wymaga ń st ąd wynikaj ących.

26 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

13. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STANU SYSTEMÓW KOMUNIKACJI I INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ, W TYM STOPNIA UPORZ ĄDKOWANIA GOSPODARKI WODNO – ŚCIEKOWEJ, ENERGETYCZNEJ ORAZ GOSPODARKI ODPADAMI 13.1. SIE Ć KOMUNIKACYJNA • Układ drogowy Powi ązania zewn ętrzne gminy Fałków zapewnia przede wszystkim droga krajowa nr 42 (dawny nr 749) relacji Namysłów – Kluczbork – Praszka – Rudniki – Działoszyn – Paj ęczno – Nowa Brze źnica – Radomsko – Przedbórz – Ruda Maleniecka – Ko ńskie – Skar Ŝysko Kamienna – Rudnik. Stanowi ona te Ŝ główn ą o ś komunikacyjn ą gminy zapewniaj ącą powi ązanie pozostałego układu komunikacyjnego. Składaj ą si ę na niego te Ŝ drogi powiatowe ł ącz ące poszczególne obszary gminy i obsługuj ące cz ęsto przyległe tereny oraz drogi gminne.

Drogi powiatowe: - Nr 0392 T relacji Lipa – Szkucin – Wola Szkucka - Fałków - Nr 0395 T relacji Ruda Pilczycka – Adelinów – Czarna Smuga - Czermno - Nr 0476 T relacji Sulborowice – granica woj. świ ętokrzyskiego – (Reczków) - Nr 0477 T relacji Fałków – Pl ąskowice – D ąbrowa – Gliny – Turowice – Sulborowice – granica woj. świ ętokrzyskiego – (Skórkowice) - Nr 0478 T relacji Fałków – Pl ąskowice – D ąbrowa – Gliny – Rudzisko – granica woj. świ ętokrzyskiego – (Tomaszów) - Nr 0479 T relacji (Skotniki) – granica woj. świ ętokrzyskiego – W ąsosz - Czermno - Nr 0480 T relacji Fałków – Studzieniec – Budy – granica gminy Fałków – (droga powiatowa Nr 30422) - Nr 0481 T relacji Czermno – Pikule – granica woj. świ ętokrzyskiego – (Góry Mokre).

Drogi gminne: - Nr 000765 T relacji Sulborowice – Oddziały - Nr 000766 T relacji Pł ąskowice – Bulianów - Nr 000767 T relacji Zbójno – Koloniec - Nr 000768 T relacji Zbójno – Greszczyn - Nr 000769 T relacji Skórnice – Pl ąskowice - Nr 000770 T relacji Skórnice – W ąsosz - Nr 000771 T relacji W ąsosz – Zuzowy - Nr 000772 T relacji Czermno – Zuzowy - Nr 000773 T relacji Fałków – Olszamowice - Nr 000774 T relacji Czermno Kol. – Szpinek - Nr 000775 T relacji Gustawów – Stanisławów. Długo ść drogi krajowej Nr 42 na terenie gminy wynosi 14 km. Szczególnie niskie parametry techniczne (ostre zakr ęty i kolizje z istniej ącą zabudow ą) wyst ępuj ą we wsi Czermno. Średni dobowy ruch w 2000 roku na tej drodze według opracowania Generalne pomiary ruchu wykonanego przez BPBDiM “Transprojekt – Warszawa” w 2001 roku wynosił 1696 poj.sam./dob ę, z czego około 70% to ruch samochodów osobowych. Jest to ruch wi ększy o około 250 pojazdów ni Ŝ przewidywany w opracowaniu z 1995 roku. Daje to pewne przesłanki do pogl ądu, Ŝe na tym odcinku ruch wzrasta bardziej dynamicznie ni Ŝ przewiduj ą to prognozy oparte cz ęsto na średniej krajowej. Drogi powiatowe posiadaj ą ł ączn ą długo ść około 50 km. Drogi gminne - ł ączna długo ść około 33 km. Poza w/w układem dróg na terenie gminy Fałków mo Ŝna jeszcze wyró Ŝni ć: - drogi zakładowe - 1 km - drogi rolnicze - 145 km. Przejazdy przez istniej ącą lini ę kolejow ą na drodze krajowej Nr 42, drogach powiatowych nr 0477 T i 0478 T oraz drodze gminnej nr 000774 T s ą bezkolizyjne. Na drodze powiatowej nr 0395 T i drodze gminnej nr 000773 T przejazdy w jednym poziomie.

27 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

Analiza stanu układu drogowego gminy wykazała, Ŝe posiada ona dostatecznie g ęst ą sie ć uliczno – drogow ą, która zabezpiecza jej powi ązania wewn ętrzne, a tak Ŝe w wi ększo ści zewn ętrzne. Istotnym mankamentem s ą natomiast jeszcze słabe parametry techniczne tych dróg pod wzgl ędem jako ściowym, jaki i funkcjonalnym. Ponadto wyst ępuje tu równie Ŝ brak jednorodno ści nawierzchni drogowych na poszczególnych ci ągach komunikacyjnych. Nale Ŝy podkre śli ć, Ŝe niedostateczne i niestety malej ące, relatywnie do potrzeb, środki finansowe na utrzymanie dróg (stanowi ące problem ogólnokrajowy), przy notowanym wzrastaj ącym nat ęŜ eniu ruchu przyczyniaj ą si ę do pogarszania stanu dróg i ulic na obszarze gminy.

• Kolej Obszar gminy przecina linia kolejowa relacji Zawiercie – Grodzisk Mazowiecki. Jest to linia magistralna (CMK – Centralna Magistrala Kolejowa) posiadaj ąca wysokie parametry techniczne. Przeznaczona szczególnie do przewozów na trasie Śląsk – Warszawa. W rejonie wsi Olszamowice znajduje si ę stacja obsługi technicznej w/w linii kolejowej. Z punktu widzenia mo Ŝliwo ści poprawy dost ępno ści gminy z zewn ątrz linia ta nie stanowi istotnego elementu komunikacyjnego.

• Komunikacja zbiorowa Obsługa komunikacj ą zbiorow ą gminy Fałków odbywa si ę poprzez komunikacj ę autobusow ą PKS. Linie autobusowe przebiegaj ą wzdłu Ŝ drogi krajowej nr 42 oraz drogami powiatowymi. Analizuj ąc przebieg linii autobusowych i rozmieszczenia przystanków nale Ŝy stwierdzi ć, Ŝe obsługa w/w komunikacj ą dotyczy północnej i środkowej cz ęś ci gminy. Natomiast w południowej cz ęś ci gminy w wi ększo ści rejonów brak obsługi komunikacj ą zbiorow ą.

• Obsługa motoryzacyjna Na terenie wsi gminnej Fałków znajduje si ę stacja paliw. Obsług ę techniczn ą samochodów wykonuj ą prywatne warsztaty naprawcze.

13.2. SIE Ć WODOCI ĄGOWA Stopie ń zwodoci ągowania gminy wynosi około 75%. Obecnie gmina zaopatrywana jest w wod ę poprzez jeden system wodoci ągowy zasilany z uj ęcia wód podziemnych z utworów jurajskich zlokalizowanego we wsi Czermno. Jest to uj ęcie o zatwierdzonych zasobach eksploatacyjnych w kategorii „B” w ilo ści 3 3 Qe = 72 m /h. Rzeczywisty pobór wody w 2003 roku wyniósł 170 100 m . Woda z uj ęcia jest dobrej jako ści i podawana jest do sieci bez uzdatnienia. Uj ęcie to posiada ustanowion ą stref ę ochrony bezpo średniej o szeroko ści 30 m oraz stref ę ochrony po średniej o szeroko ści 50 m. Wodoci ąg ten obsługuje nast ępuj ące miejscowo ści: Czermno, Czermno Kolonia, Fałków, Gustawów, Smyków, Olszamowice, Skórnice, W ąsosz, Studzieniec, Wola Szkucka, Pl ąskowice, Turowice, Papiernia, Sulborowice, Starzechowice, Zbójno, Bulianów, D ąbrowa, Rudzisko. Obecnie długo ść sieci wodoci ągowej wynosi 74,6 km, za ś ilo ść przył ączy wynosi 1219. Poza tym na terenie gminy istnieje jeszcze sze ść uj ęć wód podziemnych, które maj ą znaczenie lokalne i nie funkcjonuj ą w głównym systemie zaopatrzenia gminy w wod ę. S ą to: 3 - dla Urz ędu Gminy Fałków w Czermnie o wydajno ści Q e = 9,0 m /h (s = 7,05 m), które po podł ączeniu obiektu do sieci wodoci ągowej u Ŝytkowane jest awaryjnie przez Stra Ŝ Po Ŝarn ą; 3 - dla Szkoły Podstawowej w Czermnie o wydajno ści Q e = 2,2 m /h (s = 20,0 m), które po podł ączeniu obiektu do sieci wodoci ągowej nie jest u Ŝytkowane; 3 - dla Gajówki w Fałkowie o wydajno ści Q e = 3,0 m /h (s = 37,5 m), które po podł ączeniu obiektu do sieci wodoci ągowej nie jest u Ŝytkowane;

28 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

3 - na terenie Zakładu Produkcji Styropianu w Fałkowie o wydajno ści Q e = 4,0 m /h (s = 22,0 m), które obecnie jest u Ŝytkowane tylko do potrzeb własnych; 3 - dla Osiedla PKP we wsi Olszamowice-Por ąbka o wydajno ści Q e = 13,4 m /h (s = 7,4 m), które obecnie jest u Ŝytkowane przez mieszka ńców, do czasu podł ączenia obiektu do sieci wodoci ągowej; - dla potrzeb zasilenia sieci wodoci ągowej w Fałkowie – obecnie nieczynne. W gminie zasoby oraz jako ść wód gł ębinowych, b ędących źródłem zasilania sieci wodoci ągowych, pozwalaj ą na całkowite zaspokojenie obecnych i przyszłych potrzeb mieszka ńców.

13.3. ODPROWADZANIE ŚCIEKÓW Na terenie gminy generalnie brak jest systemowego odprowadzania ścieków bytowych. Kanalizacja sanitarna o długo ści około 0,6 km wyst ępuje jedynie we wsi Fałków, gdzie obsługuje bloki mieszkalne i Ośrodek Zdrowia. Ścieki sanitarne odprowadzane s ą do zlokalizowanej na terenie tej wsi mechaniczno – biologicznej komunalnej oczyszczalni ścieków o przepustowo ści 54 m3/d. Odbiornikiem oczyszczonych ścieków jest rów, b ędący dopływem rzeki Greszczynki. Na pozostałym obszarze gminy ścieki gromadzone s ą w osadnikach gnilnych, przewa Ŝnie nieszczelnych, b ędących źródłem zanieczyszczenia wód gruntowych i powierzchniowych. Na obszarze gminy prócz w/w oczyszczalni funkcjonuje równie Ŝ lokalna oczyszczalnia ścieków bytowo – gospodarczych przy Zakładzie „Heko” o przepustowo ści 5 m3/d z odprowadzeniem oczyszczonych ścieków do cieku z Olszamowic. Ocenia si ę stopie ń skanalizowania gminy na około 2%. Kanalizacja deszczowa wybudowana została dla odwodnienia drogi krajowej nr 42 w miejscowo ści Czermno w dwu odcinkach o łącznej długo ści około 1200 m.

13.4. UTYLIZACJA ODPADÓW W zakresie gospodarki odpadami dla gminy Fałków w my śl ustale ń ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku o odpadach (Dz.U. Nr 62 poz. 628 z pó źniejszymi zmianami) jej art. 14 – 16 wprowadziły obowi ązek sporz ądzenia gminnego planu gospodarki odpadami jako składowej gminnego programu ochrony środowiska. Taki plan dla gminy sporz ądzono w 2003 roku (wykonawca GEOCONSULT Kielce ul. Mielczarskiego 139/14). Według ustale ń w/w planu masa odpadów wytworzonych na terenie gminy Fałków w ci ągu roku wyliczona na podstawie wska źników kształtuje si ę na poziomie 874 Mg. Według rodzajów 18 grup ilo ść tych odpadów przedstawia si ę nast ępuj ąco (w Mg): - odpady kuchenne biodegradowalne – 136 - odpady zielone – 18 - papier i tektura – 50 - opakowania z papieru i tektury – 73 - opakowania wielomateriałowe – 8 - tworzywa sztuczne nieopakowaniowe – 91 - tworzywa sztuczne opakowaniowe – 29 - tekstylia – 22 - szkło nieopakowaniowe – 4 - szkło opakowaniowe – 66 - metale – 22 - opakowania z blachy stalowej – 8 - opakowania z aluminium – 2 - odpady mineralne – 41 - drobna frakcja popiołowa – 127 - odpady budowlane – 120 - odpady niebezpieczne – 7.

29 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

Na obszarze gminy nie prowadzi si ę selektywnej zbiórki odpadów komunalnych i na składowiska trafiaj ą odpady komunalne i z obiektów infrastruktury (wymieszane). Dane z lat 2000 – 2003 wskazuj ą, Ŝe na stanowiska odpadów komunalnych z terenu gminy trafia jedynie średnio około 200 Mg/rok, co wskazuje na fakt indywidualnego ich zagospodarowywania (spalanie w kotłowniach i paleniskach domowych),biodegradacj ę na cele paszowe i nawozowe. Znaczna ich cz ęść trafia jednak na tzw. „dzikie” i niekontrolowane wysypiska. Miejsca takie na terenie gminy zinwentaryzowano w rejonie miejscowo ści Wąsosz, Olszamowice, Czermno i Kolonia Czermno. Istniej ące na terenie gminy Fałków składowiska odpadów komunalnych to: - składowisko w Fałkowie o powierzchni 0,5 ha i pojemno ści docelowej około 6 000 m3. Z uwagi na brak urz ądze ń niezb ędnych do prowadzenia prawidłowej technologii składowania (uszczelnienie dna, drena Ŝ odcieków itp.) składowisko to przeznaczone jest do zamkni ęcia do ko ńca 2006 roku i do rekultywacji. Wypełnienie około 60%. - składowisko w Czermnie (zachodnia cz ęść wsi) o powierzchni 0,22 ha. Wypełnienie około 50% przy docelowej pojemno ści 500 m3. Składowisko to przewidziane jest do likwidacji i rekultywacji. Prognozy dotycz ące ilo ści odpadów, które powstan ą w gminie w latach 2005 – 2015 podkre ślaj ą wzrost ich w poszczególnych grupach: - odpady komunalne – 891 Mg (2005 rok), 895 Mg (2010 rok), 895 Mg (2015 rok) - odpady opakowaniowe – 194 Mg (2005 rok), 200 Mg (2010 rok), 276 Mg (2015 rok). Uznaje si ę, Ŝe w 2007 roku na ogóln ą ilo ść odpadów opakowaniowych tj. 196 Mg recyklingowi winno by ć poddanych około 78 Mg (40%), a odzysk powinien wynie ść około 98 Mg (50% ogółu odpadów opakowaniowych). Plan gospodarki odpadami dla gminy Fałków zakłada: 2004 – 2007: - wzrost świadomo ści ekologicznej społecze ństwa gminy - likwidacj ę składowisk odpadów w Fałkowie (2007 rok) i Czermnie (2005 rok) - wprowadzenie zorganizowanej zbiórki odpadów dla 100% gospodarstw domowych wraz z ich selekcj ą „u źródła” - wprowadzenie minimalnych poziomów odzysku odpadów opakowaniowych (odzysk 50% i recykling 25%), wielkogabarytowych (20%), budowlanych (15%), niebezpiecznych (15%) - likwidacj ę „dzikich” wysypisk 2008 – 2014: - dalszy wzrost świadomo ści ekologicznej mieszka ńców gminy - monitoring zrekultywowanego składowiska w Fałkowie - wzrost poziomu odzysku i recyklingu: odpadów wielkogabarytowych (55%), budowlanych (45%), niebezpiecznych (57%), niebezpiecznych (57% w 2011 roku i 80% w 2014 roku) - rozwój i doskonalenie systemu selektywnej zbiórki odpadów „u źródła”.

13.5. ZASILANIE ELEKTROENERGETYCZNE Przez teren gminy przebiegaj ą dwie linie elektroenergetyczne wysokiego napi ęcia 110 kV: relacji GPZ ”My ślibórz” (gmina śarnów) – GPZ ”Szreniawa”(gmina Fałków) – GPZ ”Oleszno” (gmina Krasocin) oraz z GPZ ”Przedbórz” do tej Ŝe linii. Wzdłu Ŝ linii energetycznych wyst ępuj ą strefy ochronne zwi ązane z oddziaływaniem pola elektromagnetycznego o szeroko ści 36 m. Zaopatrzenie gminy w energi ę elektryczn ą odbywa si ę ze stacji zasilaj ących GPZ 110/15 kV ”Szreniawa” i ”My ślibórz”, a jako źródła rezerwowe funkcjonuj ą GPZ 110/15 kV w Przedborzu, Radoszycach i Ko ńskich. Strefa ochrony akustycznej wokół transformatorów w stacji 110/15 kV „Szreniawa” wynosi 150,0 m. Zasilanie gminy odbywa si ę z w/w GPZ-ów poprzez sie ć rozdzielcz ą średniego napi ęcia 15 kV oraz lokalne stacje transformatorowo – rozdzielcze 15/0,4/0,23 kV i dalej liniami niskiego napi ęcia energia elektryczna doprowadzana jest do poszczególnych uŜytkowników.

30 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

W południowej cz ęś ci gminy postulowana jest realizacja fragmentu magistrali elektroenergetycznej relacji Rogowiec (Elektrownia Bełchatów) – Kielce o napi ęciu 400 kV maj ąca na celu popraw ę systemu energetycznego kraju. Z uwagi na istotne uwarunkowania przyrodnicze (Przedborski Park Krajobrazowy z otulin ą) jedynym mo Ŝliwym przebiegiem do zaakceptowania jest wariant północny omijaj ący ten Ŝe park i jego otulin ę o proponowanym przebiegu uwzgl ędnionym w niniejszym opracowaniu (wariant 3). Napowietrzne linie elektroenergetyczne s ą odbierane jako ograniczenia lokalizacyjne (poprzez wprowadzanie stref ograniczonego u Ŝytkowania).

13.6. GAZOWNICTWO I CIEPŁOWNICTWO Na terenie gminy brak jest zbiorczych sieci ciepłowniczych. Zaopatrzenie w ciepło rozwi ązywane jest indywidualnie: dla potrzeb budynków u Ŝyteczno ści publicznej, głównie poprzez lokalne kotłownie, w budownictwie jednorodzinnym - ogrzewanie lokalne. W celu zminimalizowania emisji szkodliwych substancji nast ępuje stopniowe przechodzenie na opał ekologiczny typu olej opałowy lub gaz. Na terenie gminy brak jest zbiorczych sieci gazowych. Dla potrzeb gospodarstw domowych mieszka ńcy korzystaj ą z gazu płynnego z butli. Planowane jest wprowadzenie gazu przewodowego na teren gminy od strony wschodniej.

13.7. TELEKOMUNIKACJA I TELEINFORMATYKA Gmina obsługiwana jest przez central ę telefoniczn ą w Radomsku poł ączon ą z central ą w Piotrkowie Trybunalskim. Przez teren gminy przebiega ponadlokalna linia telekomunikacyjna relacji Radomsko – Przedbórz – Fałków – Ko ńskie. W rejonie miejscowo ści Olszamowice i Starzechowice zlokalizowane s ą maszty przeka źnikowe telefonii komórkowej.

14. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z ZADA Ń SŁU śĄ CYCH REALIZACJI PONADLOKALNYCH CELÓW PUBLICZNYCH 1. Zgodnie ze stanowiskiem Świ ętokrzyskiego Urz ędu Wojewódzkiego w Kielcach – Wydziału Środowiska i Rolnictwa z dnia 6 maja 2005 roku (znak: ŚR.VII.7041-63/05 - fragment): - pkt 2 Wynikaj ąca z art. 9 ust. 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zgodno ść ustale ń studium przy sporz ądzaniu planu miejscowego wymaga uwzgl ędnienia w opracowywanej zmianie studium gruntów przeznaczonych pod zalesienie – art. 14 ust. 3 ustawy o lasach (Dz.U. Nr 56 poz. 679 z dnia 27 czerwca 2000 roku – jednolity tekst z pó źniejszymi zmianami) . - pkt 3 Sugeruje si ę rozwa Ŝenie mo Ŝliwo ści wyznaczenia obszaru chronionego krajobrazu na terenie gminy Fałków (z wył ączeniem powierzchni 1 614,7 ha wł ączonej do Przedborskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu otuliny Przedborskiego Parku Krajobrazowego). Obszar ten wyznaczony przez Wojewod ę Świ ętokrzyskiego lub Rad ę Gminy mógłby by ć kontynuacj ą obszaru chronionego krajobrazu w województwie łódzkim bądź świ ętokrzyskim (preferowane powi ększenie Konecko – Łopusza ńskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu). W tym celu proponujemy wykorzysta ć znajduj ącą si ę w tutejszym Wydziale inwentaryzacj ę przyrodnicz ą gminy Fałków .

2. Zgodnie ze stanowiskiem Urz ędu Marszałkowskiego Województwa Świ ętokrzyskiego w Kielcach – Departamentu Regionalnego i Współpracy z Zagranic ą z dnia 20 kwietnia 2005 roku (znak: RRZVI-0725/31/05): - .....Przy sporz ądzaniu zmiany Studium j.w. nale Ŝy uwzgl ędni ć informacje zawarte w przesłanym do Urz ędu Gminy w Fałkowie wyci ągu informacyjnym z planu zagospodarowania przestrzennego województwa świętokrzyskiego dla gminy Fałków – przy pi śmie znak: RRZVI-0723/10/04 z dnia 5 maja 2004 roku. Zagadnienia i informacje przesłane w w/wym pi śmie nale Ŝy odpowiednio uwzgl ędni ć w pracach nad sporz ądzanymi przez organa gminy miejscowych planach zagospodarowania

31 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

przestrzennego oraz w pracach nad aktualizacj ą Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, b ądź te Ŝ przy sporz ądzaniu ich nowych wersji . W przypadku gminy Fałków (powiat konecki) ustalenia planu zagospodarowania przestrzennego województwa świ ętokrzyskiego dla jego gospodarki i obszaru przedstawiaj ą si ę nast ępuj ąco: - Gmina według okre ślonej struktury funkcjonalno – przestrzennej województwa poło Ŝona jest na obszarze predysponowanym do rozwoju „wielofunkcyjnego opartego o funkcje nierolnicze”. Charakteryzuje si ę zatem słabymi warunkami glebowymi, du Ŝą lesisto ści ą oraz nasilon ą recesj ą gospodarcz ą. Wyst ępuje potrzeba gł ębokiej restrukturyzacji zwi ązanej z wyczerpywaniem si ę dotychczasowych czynników rozwoju. Wymaga wi ęc wielokierunkowej aktywizacji bazuj ącej na funkcjach proekologicznych. Mało efektywne rolnictwo o du Ŝym przeludnieniu agrarnym pozostaje funkcj ą dominuj ącą. Dogodne warunki do rozwoju agroturystyki i turystyki zapewnia czyste środowisko przyrodnicze, wyst ępuj ące du Ŝe kompleksy le śne oraz istniej ące zbiorniki wodne. Znaczna cz ęść gminy wchodzi w skład krajowego w ęzła ekologicznego oraz na pewnej (północnej jego cz ęś ci) proponowane wł ączenie doliny rzeki Czarnej Koneckiej jako jednego z elementów programu Natura 2000 (Dyrektywa Siedliskowa) stworzy szereg ogranicze ń prawnych i wymusza proekologiczny kierunek zagospodarowania.

3. Zgodnie ze stanowiskiem Wojewódzkiego Urz ędu Ochrony Zabytków w Kielcach z dnia 29 kwietnia 2005 roku (pismo znak: N-4120/1009/2005 - fragment): - ..... Świ ętokrzyski Wojewódzki Konserwator Zabytków przekazuje spis zabytków obejmuj ący obiekty pod ścisł ą ochron ą konserwatorsk ą, wpisane do rejestru dóbr kultury (okre ślone numerem wpisu) oraz pozostałe b ędące w ewidencji w Wojewódzkim Urz ędzie Ochrony Zabytków w Kielcach (art. 21: Ewidencja zabytków jest podstaw ą dla sporz ądzania programów opieki nad zabytkami przez województwa, powiaty i gminy). Materiał ten b ędzie podstaw ą do czasu zało Ŝenia gminnej ewidencji zabytków (art. 22 ust. 4: Wójt, burmistrz, prezydent miasta prowadzi gminn ą ewidencj ę zabytków w formie zbioru kart adresowych zabytków nieruchomych z terenu gminy, obj ętych wojewódzk ą ewidencj ą zabytków). Sposób prowadzenia rejestru zabytków gminnej ewidencji okre ślone zostanie przez wła ściwego ministra do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w drodze rozporz ądzenia (art. 24: Minister wła ściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego okre śli w drodze rozporz ądzenia sposób prowadzenia rejestru zabytków krajowej, wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków oraz krajowego wykazu zabytków skradzionych lub wywiezionych za granic ę niezgodnie z prawem ). Jednocze śnie informuj ę, Ŝe zagadnienia ochrony konserwatorskiej s ą okre ślone w byłym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, które zachowuj ą swoj ą merytoryczn ą aktualno ść . Zatem wnioskuje si ę przeniesienie ustale ń planu w zakresie uwarunkowa ń zwi ązanych z ochron ą zabytków (tekst i zał ącznik graficzny) do projektowanego studium. Dodatkowym źródłem do okre ślenia zasad ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej jest materiał b ędący w naszym posiadaniu, który w ramach współpracy przy sporz ądzaniu studium udost ępnimy autorowi projektu studium. Wnioskuje si ę, aby ustalenia tekstu i zał ącznika graficznego studium w formie roboczej zostały skonsultowane przez autora projektu opracowania ze Świ ętokrzyskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków celem ostatecznego sprecyzowania ich tre ści. Dotyczy to zwłaszcza obiektów archeologicznych, których ochrona wymaga skartowania na map ę b ędącą cz ęś ci ą rysunkow ą projektowanego studium. Jest to niezb ędne w zwi ązku z faktem wyst ępowania na terenie gminy znacznej liczby stanowisk archeologicznych. W zwi ązku z cz ęś ciowym rozpoznaniem przez archeologiczne badania powierzchniowe obszaru gminy Fałków pozwalaj ącym na zadokumentowanie cz ęś ci zasobów tej kategorii

32 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

zabytków, mo Ŝna okre śli ć warunki ich ochrony. Materiał ten zostanie udost ępniony autorowi projektu studium w naszej siedzibie. Powodem wyznaczenia stref ochronnych dotychczas związanych z udokumentowanymi stanowiskami na przedmiotowym obszarze jest konieczno ść dostosowania bie Ŝą cych zada ń inwestycyjnych do potrzeb wynikaj ących ze znaczenia konkretnych obiektów i stanowisk archeologicznych. Dlatego wprowadzenie stref ochrony konserwatorskiej powinno słu Ŝyć umiej ętnemu kształtowaniu środowiska, godz ąc zamierzenia inwestycyjne z konieczno ści ą zachowania i dokumentowania dziedzictwa przeszło ści, podlegaj ącego ochronie prawnej na mocy ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. W zwi ązku z powy Ŝszym strefy wprowadzaj ą obowi ązek uzgadniania wszelkiej działalno ści inwestycyjnej ze Świ ętokrzyskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. W my śl ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (art. 18: Ochron ę zabytków i opiek ę nad zabytkami uwzgl ędnia si ę przy sporz ądzaniu i aktualizacji koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, strategii rozwoju województw, planów zagospodarowania przestrzennego województw, analiz i studiów z zakresu zagospodarowania przestrzennego powiatu, strategii rozwoju gmin, studiów uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego”. Dla wła ściwej ochrony archeologicznego dziedzictwa kulturowego wyznaczono archeologiczne strefy ochrony czynnej i biernej: - strefa ochrony czynnej „W” – obejmuje stanowiska i obiekty wpisane do rejestru zabytków województwa świ ętokrzyskiego przeznaczone do trwałego zachowania wraz z krajobrazem kulturowym, którego cz ęść stanowi ą. Wszelka działalno ść inwestycyjna w obr ębie strefy podlega uzgodnieniu ze Świ ętokrzyskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków na etapie planowania, projektowania i wykonawstwa i jest podporz ądkowana wytycznym Świ ętokrzyskiemu Wojewódzkiemu Konserwatorowi Zabytków. - strefa archeologicznej ochrony biernej – strefa archeologicznej ochrony konserwatorskiej obejmuj ąca stanowisko lub stanowiska archeologiczne ( ślady osadnictwa, osady, cmentarzyska, stanowiska produkcyjne) zdefiniowane w art. 3 pkt 4 ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162 poz. 1568 z dnia 17 wrze śnia 2003 roku) i obj ęte ochron ą prawn ą na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy, znane z bada ń Archeologicznego Zdj ęcia Polski, danych bibliograficznych i archiwalnych oraz inspekcji terenowych. Zasi ęg strefy został okre ślony wraz z zakresem potencjalnego oddziaływania odnotowanych w terenie faktów osadniczych na krajobraz kulturowy. Strefa wprowadza zakaz dewastacji terenu poprzez wybiórk ę piasku i analogiczne formy zmiany ukształtowania terenu. Wszelka działalno ść inwestycyjna w obr ębie strefy podlega uzgodnieniu ze Świ ętokrzyskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków na etapie planowania, projektowania i wykonawstwa i jest podporz ądkowana wytycznym Świ ętokrzyskiemu Wojewódzkiemu Konserwatorowi Zabytków. Poniewa Ŝ ingerencja w struktury i nawarstwienia archeologiczne powoduje ich nieodwracalne zniszczenie, istnieje konieczno ść obj ęcia ewentualnych prac ziemnych niezb ędnych do przeprowadzenia na obszarze archeologicznej strefy ochrony biernej nadzorem lub wyprzedzaj ącymi inwestycj ę badaniami ratowniczymi prowadzonymi na koszt inwestora, w my śl art. 31 ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162 poz. 1568 z dnia 17 wrze śnia 2003 roku).

GMINA FAŁKÓW CZERMNO: - Dom Czermno 17, drewniany z XX wieku, własno ść P. Jamróz, około 1900 rok - Dom Czermno 31, drewniany z XX wieku, własno ść S. Waszczyk, około 1910 rok - Dom Czermno 33, drewniany z XX wieku, własno ść S. Waszczyk, około 1910 rok - Kapliczka, murowana z XIX wieku

33 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- Ko ściół parafialny, murowany z XIX wieku p.w. Nawiedzenia NMP i św. Mikołaja, 1881.

FAŁKÓW: - Dom Fałków 3, drewniany z XX wieku, własno ść Leszcz, około 1915 rok - Czworak, zespół dworu, murowany z XIX wieku, pierwsza połowa XIX wieku, przebudowany - Dwór, zespół dworu, murowany z XVII wieku, ruina, rejestr 790, własno ść Skarb Pa ństwa, pierwsza połowa XVII wieku - Gorzelnia ul. Zamkowa 22, zespół dworu, murowany z XIX wieku, rejestr 790, obecnie dwór, własno ść Józef i Iwona Wyciszkiewicz - Oficyna, zespół dworu, murowany z XIX wieku, rejestr 790, obecnie o środek zdrowia, pierwsza połowa XIX wieku - Park, zespół dworu, XVI wiek, rejestr 790, własno ść Skarb Pa ństwa, Marian i Krystyna Tarasi ńscy, przekomponowany w XIX wieku - Ko ściół, zespół ko ścioła, parafia p.w. MB Szkapierznej, murowany z XX wieku, 1920 – 1948, architekt Oskar Sosnowski - Plebania, zespół ko ścioła, parafia p.w. MB Szkapierznej, murowany z XX wieku, lata 20- te XX wieku.

SKÓRNICE: - Dwór, zespół dworu, murowany z XIX wieku, rejestr 772, własno ść komunalna, 1850, remontowany w 1959 roku - Park, zespół dworu, XIX wiek, rejestr 772, własno ść cz ęś ciowo komunalna, cz ęść w zarz ądzie Agencji Własno ści Rolnej Skarbu Pa ństwa - Spichlerz, zespół dworu, murowany z XIX wieku, rejestr 772, w zarz ądzie Agencji Własno ści Rolnej Skarbu Pa ństwa, około połowy XIX wieku.

SMYKÓW: - Dom Smyków 7, drewniany z XX wieku, własno ść P. Kubicki, około 1900 rok - Dom Smyków 14, drewniany z XX wieku, własno ść Zganiacz, około 1900 rok.

STARZECHOWICE: - Park, zespół dworu, XIX wiek, rejestr 349, pocz ątek XIX wieku, wpisany do rejestru zabytków województwa piotrkowskiego.

ZBÓJNO: - Dom Zbójno 37, drewniany z XX wieku, własno ść B. Sobieski, pocz ątek XX wieku - Dom Zbójno 38, drewniany z XX wieku, własno ść E. Kozak, około 1920.

4. Zgodnie ze stanowiskiem Świ ętokrzyskiego Urz ędu Wojewódzkiego w Kielcach z dnia 26 kwietnia 2005 roku (pismo znak: ZK.II.7041-33/05): .....prosz ę przy zmianie Studium... uwzgl ędni ć: - obszary nara Ŝone na niebezpiecze ństwo powodzi. Okre śli ć nakazy wynikaj ące z art. 81 – 85 Prawa wodnego – ustawy z dnia 18 lipca 2001 roku. Do czasu ustalenia granic terenów zalewowych rzek województwa świ ętokrzyskiego przez Dyrekcj ę RZGW mo Ŝna skorzysta ć z operatu przeciwpowodziowego dla byłego województwa kieleckiego z 1989 roku, który jest do wgl ądu w Centrum Zarz ądzania Kryzysowego Wojewody w Świ ętokrzyskim Urz ędzie Wojewódzkim w Kielcach (pokój nr 25). - na obszarach przewidzianych pod zabudow ę przy braku pokrycia zasi ęgiem sygnałów dźwi ękowych syren alarmowych w planach nale Ŝy uwzgl ędni ć ich zamontowanie z mo Ŝliwo ści ą wł ączenia z Gminnego Centrum Reagowania lub z Powiatowego Stanowiska Kierowania PSP (rozporz ądzenie Ministra Infrastruktury z dnia 7 maja 2004 roku w sprawie sposobu uwzgl ędniania w zagospodarowaniu przestrzennym potrzeb obronno ści i bezpiecze ństwa pa ństwa – Dz.U. Nr 125 poz. 1309).

34 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

5. Zgodnie ze stanowiskiem Łódzkiego Urz ędu Wojewódzkiego w Łodzi z dnia 2 maja 2005 roku (pismo znak: RRI/7041/2232/642/P/2005): .....zgłaszam nast ępuj ące informacje i uwagi: - zapisy w łódzkim rejestrze zada ń rz ądowych nie dotycz ą obszarów przygranicznych ani powi ąza ń mi ędzywojewódzkich. - wschodnia cz ęść województwa łódzkiego to tereny o znacznej koncentracji obszarów o du Ŝej warto ści i atrakcyjno ści przyrodniczej (od Przedborza po Białaczów). Znaczna ich cz ęść obj ęta jest ró Ŝnymi formami ochrony prawnej. Stanowi ą one jednocze śnie istotne elementy krajowej sieci ekologicznej i łącz ą si ę bezpo średnio poprzez korytarze ekologiczne ze świ ętokrzyskimi obszarami chronionymi. Ich utrzymanie, wzbogacenie i wykorzystanie le Ŝy we wspólnym interesie. - w rozwa Ŝaniach i sformułowaniach Studium... gminy Fałków powinny by ć wykorzystane materiały studiów gmin województwa łódzkiego: Przedborza, Aleksandrowa i śarnowa oraz Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego uchwalony 9 lipca 2002 roku, który znajduje si ę w Biurze Planowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego.

6. Zgodnie ze stanowiskiem Zarz ądu Województwa Łódzkiego z dnia 11 maja 2005 roku (pismo znak: PR.III.7321-29/2005): ... Zarz ąd Województwa Łódzkiego przekazuje informacje dotycz ące elementów polityki przestrzennej województwa łódzkiego na styku z województwem świ ętokrzyskim, które nale Ŝy wzi ąć pod uwag ę w projekcie zmiany Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków zgodnie z ustaleniami zawartymi w Planie zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego. Zarz ąd Województwa przesyła map ę z naniesionymi granicami: - Przedborskiego Parku Krajobrazowego oraz Przedborskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu granicz ącego z gmin ą Fałków, utworzonego Rozporz ądzeniem Nr 9/2002 Wojewody Łódzkiego z dnia 9 lipca 2002 roku w sprawie okre ślenia granic Przedborskiego Parku Krajobrazowego i ustanowienia planu ochrony Przedborskiego Parku Krajobrazowego w województwie łódzkim oraz wyznaczenia Przedborskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu – Dziennik Urz ędowy Województwa Łódzkiego Nr 175 poz. 2481, który winien mie ć kontynuacj ę na obszarze województwa świ ętokrzyskiego - postulowanego w w/w Planie... Pilicza ńskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu granicz ącego z gmin ą Fałków oraz rezerwatu Czarna Maleniecka obejmuj ącego dolin ę rzeki o tej nazwie, który powinien mie ć kontynuacj ę na terenie województwa świ ętokrzyskiego (w tym na terenie gminy Fałków) - projektowanego zbiornika retencyjnego powy Ŝej 5,0 ha „Siedlów” w gminie śarnów na rzece Czarnej Koneckiej (zbiornik na granicy województwa łódzkiego i świ ętokrzyskiego) według aktualizacji Programu małej retencji województwa łódzkiego opracowanej przez Wojewódzki Zarz ąd Melioracji i Gospodarki Wodnej w Łodzi oraz w/w Planu... - terenów potencjalnego zagro Ŝenia powodziowego w południowej cz ęś ci gminy śarnów (województwo łódzkie) w dolinie rzeki Czarnej Malenieckiej, które maj ą kontynuacj ę (na podstawie dost ępnych materiałów) w północnej cz ęś ci gminy Fałków.

7. Zgodnie ze stanowiskiem Zakładu Energetycznego Łód ź – Teren z dnia 29 kwietnia 2005 roku (pismo znak: 10-DR-002068-2005): Opinia nr 248/2005/R Odpowiadaj ąc na zawiadomienie o przyst ąpieniu do sporz ądzania zmiany studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków uprzejmie podajemy nast ępuj ące informacje i wnioski: - energia elektryczna dostarczana jest dla odbiorców w gminie Fałków magistralnymi napowietrznymi liniami 15 kV, wyprowadzonymi ze stacji 110/15 kV „Szreniawa” oraz „Przedbórz” - w miejscowo ści Szreniawa zlokalizowana jest stacja elektroenergetyczna 110/15 kV „Szreniawa”

35 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- wnioskujemy, aby wokół stacji 110/15 kV przewidzie ć stref ę ochrony akustycznej 150 m - przez teren, dla którego wykonywane jest studium przebiegaj ą napowietrzne linie 110 kV „Szreniawa – Przedbórz”, „My ślibórz – Przedbórz” oraz „Szreniawa – Oleszno” - wnioskujemy, aby strefa ochronna napowietrznych linii 110 kV, w której wyst ępuj ą ograniczone mo Ŝliwo ści zabudowy i zagospodarowania terenu stanowiła pas o szeroko ści 36 m - istniej ący system zasilania gminy Fałków powinien by ć zmodernizowany w celu zaspokojenia obecnych i perspektywicznych potrzeb elektroenergetycznych - na terenach wyznaczonych w Studium... dla nowej zabudowy, usług lub zwi ększenia intensywno ści istniej ącego zagospodarowania prosimy przewidzie ć budow ę nowej sieci elektroenergetycznej średniego i niskiego napi ęcia lub rozbudow ę istniej ącej sieci średniego i niskiego napi ęcia. W Studium... prosimy zapisa ć zlecenie dotycz ące wskazania terenów potrzebnych dla lokalizacji urz ądze ń elektroenergetycznych, a zwłaszcza działek pod lokalizacj ę stacji transformatorowych 15/0,4 kV. Sugerujemy wskazanie mo Ŝliwo ści lokalizacyjnych linii napowietrznych i kablowych oraz słupowych stacji transformatorowych w pasach dróg publicznych. Doceniaj ąc znaczenie opracowywanego Studium... dla kształtowania polityki zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków oraz maj ąc na uwadze potrzeb ę uwzgl ędnienia naszych interesów, deklarujemy gotowo ść współpracy i udost ępnienia posiadanych materiałów informacyjnych w zakresie elektroenergetyki.

8. Zgodnie ze stanowiskiem Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad – Oddział w Kielcach z dnia 23 maja 2005 roku (pismo znak: GDDiA-O/Ki-15-jm-412/10/05): Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Oddział w Kielcach informuje, Ŝe przez obszar gminy Fałków przebiega droga krajowa Nr 42. W zwi ązku z powy Ŝszym w opracowywanej zmianie Studium... wnosimy o uwzgl ędnienie: - dla obszarów planowanych pod budownictwo mieszkaniowe – ustalanie linii zabudowy poza stref ą negatywnego oddziaływania drogi na środowisko, lecz w odległo ści od istniej ącej b ądź projektowanej kraw ędzi jezdni drogi krajowej nie mniejszej ni Ŝ: - 50 m dla budynków jednokondygnacyjnych - 70 m dla budynków wielokondygnacyjnych - 150 m dla budynków u Ŝyteczno ści publicznej - ograniczenia dost ępno ści do drogi krajowej Nr 42 do niezb ędnych przypadków z terenów przewidzianych do zamieszkania, rejonów aktywno ści ekonomicznej, itp. Obsług ę komunikacyjn ą w/w obszarów nale Ŝy zapewni ć przy uwzgl ędnieniu istniej ącej sieci dróg lokalnych b ądź w miejscach ustalonych w porozumieniu z zarz ądc ą drogi krajowej.

9. Zgodnie ze stanowiskiem Regionalnego Zarz ądu Gospodarki Wodnej w Warszawie z dnia 4 stycznia 2005 roku (pismo znak: OK/OZZ/1/2005), autora opracowania Studium dla obszarów nieobwałowanych nara Ŝonych na niebezpiecze ństwo powodzi , w w/w pi śmie przekazał wyci ąg – zał ącznik obrazuj ący zasi ęg obszarów zagro Ŝenia powodziowego w dolinie rzeki Czarnej Malenieckiej. W zał ączniku tym okre ślono tzw. „stref ę przepływów wezbra ń powodziowych”, która z chwil ą uwzgl ędnienia w projektach miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego staje si ę prawnie uznanym obszarem nara Ŝonym na niebezpiecze ństwo powodzi i podlega wszelkim ograniczeniom w uŜytkowaniu (opracowanie zostało uwzgl ędnione w materiałach graficznych niniejszego Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków ). 10. Zgodnie z Programem małej retencji dla województwa świ ętokrzyskiego (2006/2007 projekt) na terenie gminy Fałków przewidywana jest realizacja nast ępuj ących zbiorników retencyjnych: - zbiornik „Smyków” (pozycja V/1/29) na rzece Strudze (Ojrzance) o powierzchni 21,8 ha i pojemno ści 392,0 tys. m3

36 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- zbiornik „Rudka” (pozycja V/1/28) na rzece Barbarce (dopływie Czarnej Koneckiej) o powierzchni 7,8 ha i pojemno ści 156,0 tys. m3 - zbiornik „Starzechowice” (pozycja V/1/30) na rzece Barbarce o powierzchni 5,0 ha i pojemno ści 75,0 tys. m3. 15. WNIOSKI WYNIKAJ ĄCE Z UWARUNKOWA Ń • W zakresie infrastruktury społecznej: - na terenie gminy sie ć infrastruktury społecznej (szkolnictwo podstawowe, słu Ŝba zdrowia, pomoc społeczna itp.) jest w miar ę dobrze rozwini ęta. W przyszło ści władze gminy winny zadba ć o to, aby znale źć środki na prowadzenie działalno ści z zakresu oświaty, kultury, remonty obiektów o światowych, środki na popraw ę wyposa Ŝenia w sprz ęt i urz ądzenia do bada ń w Gminnym O środku Zdrowia; - w celu podtrzymania zwyczajów ludowych i kultywowaniu tradycji, reaktywowania obrz ędów ludowych istnieje potrzeba utworzenia Towarzystwa Przyjaciół Gminy; - nasycenie pozostałych usług (zakresu handlu, gastronomii, rzemiosła produkcyjno – usługowego itp.) winien regulowa ć rynek.

• W zakresie budownictwa mieszkaniowego i gospodarki: - rozmiary budownictwa (przede wszystkim w formie zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej) b ędą w głównej mierze efektem zapotrzebowania ludno ści oraz mo Ŝliwo ści realizacyjnych. Pozwoli to na dalsz ą popraw ę warunków zamieszkania ludno ści.

• W zakresie działalno ści gospodarczej: - poziom przedsi ębiorczo ści na terenie gminy jest niewielki, st ąd konieczne s ą działania wspieraj ące rozwój przedsi ębiorczo ści. Nale Ŝy zatem rozpozna ć i opracowa ć program wsparcia finansowo – organizacyjnego działaj ących na terenie gminy jednostek gospodarczych oraz utworzy ć bank danych o po Ŝą danych rodzajach działalno ści gospodarczej. Pewn ą nadziej ę na o Ŝywienie gospodarcze mo Ŝna wi ąza ć z potencjalnym wzrostem zainteresowania inwestorów obszarami atrakcyjnymi dla rozwoju produkcji usług turystyki; - konieczne jest równie Ŝ zidentyfikowanie terenów o najwi ększej atrakcyjno ści dla kapitału zewn ętrznego i opracowanie programu wyposa Ŝenia ich w niezb ędne elementy infrastruktury technicznej. Nale Ŝy równie Ŝ opracowa ć i wdro Ŝyć program promocji gminy z ukierunkowaniem na pozyskanie inwestorów zewn ętrznych. W aspekcie „przyci ągania” potencjalnych inwestorów z zewn ątrz wszystkie problemy (głównie wyposa Ŝenia gminy w infrastruktur ę techniczn ą) wymaga ć b ędą nadrobienia zaległo ści; - w przeciwnym razie dystans dziel ący gmin ę od innych, lepiej wyposa Ŝonych w infrastruktur ę techniczn ą, b ędzie si ę zwi ększał. Spowodowa ć to mo Ŝe „depresj ę” gospodarcz ą i utrat ę szans rozwojowych w najbli Ŝszych 10 – 15 latach; - zatem przedsi ębiorczo ść musi by ć postrzegana przez władze gminy jako proces długofalowy, nastawiony na działanie aktywizuj ące społeczno ść lokaln ą, inwestuj ącą przede wszystkim w potencjał ludzki. Dokonywa ć si ę to powinno głównie na drodze działa ń edukacyjnych skierowanych do aktywnych mieszka ńców gminy, a zwłaszcza do dzieci i młodzie Ŝy; - w gminie nie notuje si ę zbyt wielkiej ilo ści znacz ących podmiotów aktywizacji gospodarczej w bran Ŝy rolniczej i pozarolniczej; - obszar gminy stanowi potencjaln ą baz ę dla kreowania funkcji rekreacyjnej.

• W zakresie gospodarki rolnej: Fałków zalicza si ę do obszarów o najsłabszych warunkach przyrodniczo – glebowych, na których dodatkowo zaznaczył si ę niekorzystny wpływ urbanizacji zwi ązanej z pozarolniczym rynkiem pracy, który w latach ubiegłych rozwijał si ę zarówno w gminie jak i w sąsiednich o środkach miejsko – przemysłowych (Ko ńskie, Przedbórz). Obecnie gmina obj ęta jest siln ą recesj ą strukturaln ą wywołan ą załamaniem si ę tego rynku pracy oraz nisk ą

37 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana opłacalno ści ą produkcji rolniczej realizowanej na obszarach gleb marginalnych. Według danych z Powszechnego Spisu Rolnego 2002 działalno ść rolnicz ą prowadzi 69% gospodarstw, za ś tylko 63% stosuje nawo Ŝenie mineralne. Mała jest równie Ŝ intensywno ść produkcji. Jak wykazuj ą dane tego spisu zaledwie 49,8% gospodarstw prowadzi chów bydła, a tylko 14,9% chów trzody chlewnej. Obsada zwierz ąt gospodarskich na 100 ha UR wynosi 28 sztuk (w województwie średnio 65 sztuk). Ujemn ą cech ą rolniczej przestrzeni produkcyjnej jest równie Ŝ: - du Ŝe rozdrobnienie gospodarstw indywidualnych (przeci ętny areał gospodarstwa zbli Ŝony do średniego w województwie) - znaczny odsetek gruntów odłoguj ących i źle rolniczo wykorzystanych (odłogi i ugory według danych z Powszechnego Spisu Rolnego 2002 zajmuj ą 34% powierzchni UR) - nadmierne zatrudnienie w produkcji rolnej – 43,6 osób na 100 ha UR (prawie dwukrotnie przekraczaj ące średni ą krajow ą wynosz ącą 23,4 osoby) - niskie kwalifikacje u Ŝytkowników gospodarstw - drobnotowarowy, mało podatny na przekształcenia układ zabudowy wiejskiej, który generuje wysokie koszty uzbrojenia oraz stwarza ograniczenia rozwoju wielofunkcyjnego. Transformacji obszarów wiejskich sprzyja natomiast ciekawy krajobraz rolniczy, który zgodnie z Waloryzacj ą krajobrazow ą Polski dokonan ą przez NFO Ś Warszawa zaliczony został do bardzo urozmaiconego, wyró Ŝniaj ącego si ę z otoczenia, z licznymi lasami, zadrzewieniami, miedzami i łąkami. Do pozytywnych cech przestrzeni wiejskiej zalicza si ę ponadto czyste i mało przekształcone środowisko rolnicze, niewielkie nat ęŜ enie procesów degradacyjnych, wysok ą jako ść ekologiczn ą terenów rolnych (nie wyst ępuj ą ska Ŝenia metalami ci ęŜ kimi), bogate zasoby dziedzictwa kulturowego oraz mo Ŝliwo ści powi ązania rolnictwa z rozwojem turystyki, zwłaszcza agroturystyki i ekoturystyki. Bior ąc pod uwag ę dostosowanie rolnictwa do wymaga ń UE, rolnictwo gminy Fałków powinno podlega ć restrukturyzacji w celu zmniejszenia ilo ści gospodarstw, zwi ększenia ich areału, wi ększego wykorzystania nowoczesnego sprz ętu rolniczego, co poprawi efektywno ść produkcji rolnej i jej konkurencyjno ść . Rolnictwo winno rozwija ć si ę głównie na zwartych kompleksach gleb III – IV klasy, utrzymuj ąc kierunek dotychczasowy, zbo Ŝowo – okopowy ze znacznym udziałem warzyw i kwiatów oraz hodowlany. W produkcji zwierz ęcej podstawowym kierunkiem winien by ć chów bydła, zwłaszcza mlecznego, oraz trzody chlewnej. Najsłabsze jako ściowo grunty, których uprawa staje si ę nieuzasadniona ekonomicznie winny by ć wył ączone z produkcji rolnej i przeznaczone na cele nierolnicze, mi ędzy innymi zalesienia, co sygnalizuje du Ŝą ilo ść indywidualnych wniosków w tym zakresie.

• W zakresie elementów ochrony środowiska przyrodniczego (wnioski z diagnozy zawartej w Programie ochrony środowiska dla gminy Fałków ): Zasoby i jako ść wód: - w gminie wyst ępuje dostateczna zasobno ść głównych poziomów wodono śnych poł ączona z dobr ą jako ści ą wód podziemnych - retencjonowanie wód powierzchniowych nie jest wystarczaj ące, co powoduje potrzeb ę realizacji zbiorników retencyjnych „Smyków”, „Rudka” i „Starzechowice”.

Gospodarka wodno - ściekowa: - du Ŝe zwodoci ągowanie gminy oraz bardzo niski stopie ń skanalizowania.

Ochrona powierzchni ziemi: - bardzo niski stopie ń degradacji powierzchni ziemi - obecno ść tzw. „dzikiej” eksploatacji złó Ŝ lokalnych.

38 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

Zasoby przyrody: - wysokie walory krajobrazowe i przyrodnicze gminy - wysoki procent zalesienia z mo Ŝliwo ści ą dalszego jego wzrostu - mo Ŝliwo ść rozwoju gospodarki agroturystycznej i ekologicznej - dominacja słabych bonitacyjnie gleb - wskazane zwi ększenie retencji powierzchniowej.

Stan atmosfery: - dobra jako ść powietrza - brak du Ŝych zakładów przemysłowych - prace modernizacyjne istniej ących kotłowni - niedostatecznie rozwi ązany problem uci ąŜ liwo ści komunikacyjnej - brak post ępu w gazyfikacji przewodowej gminy - wykorzystanie tradycyjnych paliw (w ęgiel) w systemach grzewczych - brak obiektów i urz ądze ń wykorzystuj ących energi ę odnawialn ą.

Gospodarowanie zasobami środowiska: - korzystne warunki do wdra Ŝania programów rolno – środowiskowych - mo Ŝliwo ści uzupełnienia dotychczasowej listy obiektów i obszarów chronionych przyrodniczo o nowe kwalifikuj ące si ę do powy Ŝszych celów.

Gospodarka odpadami: - brak spójnego systemu gospodarowania odpadami (w tym komunalnymi, niebezpiecznymi i osadami ściekowymi).

Ochrona przeciwpowodziowa: - nale Ŝy uwzgl ędni ć w północnej cz ęś ci gminy w dolinie rzeki Czarnej Malenieckiej zasi ęg obszarów zagro Ŝenia powodziowego.

39

II. K IERUNKI ZAGOSPODAROWANIA Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

II. KIERUNKI ZMIAN W ZAGOSPODAROWANIU PRZESTRZENNYM GMINY FAŁKÓW Zgodnie z regulacj ą prawn ą ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80 poz. 717, z 2004 roku Nr 6 poz. 41 i Nr 141 poz. 1492, z 2005 roku Nr 113 poz. 954, Nr 130 poz. 1087, z 2006 roku Nr 45, poz. 319, Nr 225, poz. 1635, z 2007 roku Nr 127, poz. 880) w niniejszym studium okre ślono kierunki zagospodarowania obszaru gminy w zakresie art. 10 ust. 2 pkt 1 – 16. Prezentowane w Studium... kierunki wynikaj ą głównie z: - diagnozy dotychczasowych procesów rozwojowych gminy, w tym z historycznie ukształtowanego układu przestrzennego - diagnozy środowiska przyrodniczego i kulturowego - zało Ŝeń rozwoju gminy wynikaj ących z oceny jej walorów i zagro Ŝeń, szans rozwojowych (w tym równie Ŝ wynikaj ących z powi ąza ń zewn ętrznych i polityki regionalnej). W Studium... przyjmuje si ę jako generaln ą zasad ę zachowanie ci ągło ści w kształtowaniu zabudowy ugruntowan ą poprzez wieloletni ą realizacj ę ustale ń planu miejscowego obowi ązuj ącego do dnia 31 grudnia 2003 roku i poprzedniego studium. Cz ęść ustale ń tego planu stała si ę ju Ŝ tre ści ą wydawanych decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. St ąd zawarte w tych dokumentach parametry powinny by ć w dalszym ci ągu honorowane. Kierunki i polityk ę zagospodarowania przestrzennego gminy zapisano w tym opracowaniu w odniesieniu do całej gminy. Mo Ŝna je wi ęc traktowa ć jako cele zagospodarowania przestrzennego na omawianych i przedstawionych graficznie obszarach. Cele rozwoju zagospodarowania przestrzennego gminy zostały sformułowane w wyniku wszechstronnej analizy uwarunkowa ń przestrzennych, których synteza stanowi fragment niniejszego opracowania. Wyrazem d ąŜ enia do osi ągni ęcia wyznaczonego celu jest przyj ęcie polityki i jej realizacja przez kolejne władze samorz ądowe gminy i jej organy wykonawcze. Kryteria kwalifikacyjne w zakresie przestrzennym ustalone zostały na drodze analizy obiektywnych uwarunkowa ń funkcjonalno – przestrzennych oraz w procedurze wszechstronnej konsultacji społecznej. Kryteria te uwzgl ędniaj ą charakter gminy, jej aktualne i przewidywane potrzeby, wzgl ędy ekonomiczne, kulturowe, ekologiczne oraz zasady kształtowania ładu przestrzennego. Przyj ęta wi ęc uchwał ą Rady Gminy polityka przestrzenna b ędzie podstaw ą do podejmowania kolejnych prac planistycznych w gminie. Obowi ązuj ąca aktualnie ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80 poz. 717 z pó źniejszymi zmianami) okre śla zasady funkcjonowania jednostek samorz ądu terytorialnego otwieraj ące realne mo Ŝliwo ści wdra Ŝania nowoczesnych, zintegrowanych metod zarz ądzania jednostkami administracji publicznej, bez których nie jest mo Ŝliwa racjonalizacja kosztów wykonywanych zada ń publicznych b ędących z reguły postulatami społeczno ści lokalnych oraz pełnienie usługowej roli władzy samorz ądowej. Przyj ęcie odpowiedniej polityki przestrzennej i jej realizacja przez kolejne władze samorz ądowe i organy wykonawcze gminy stanowi wyraz d ąŜ enia do okre ślonego celu strategicznego. Sformułowane w Studium kierunki maj ą form ę syntetyczn ą daj ącą mo Ŝliwo ść łatwiejszego posługiwania si ę tym opracowaniem w praktyce realizacji polityki przestrzennej gminy. Studium jako generaln ą zasad ę przyjmuje zachowanie ci ągło ści w dotychczasowym kształtowaniu gospodarczego i przestrzennego rozwoju gminy. Cz ęść ustale ń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy, który obowi ązywał do 31 grudnia 2003 roku oraz ustalenia dotychczas obowi ązuj ącego Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków jest podstaw ą merytoryczn ą do wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu czy te Ŝ decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego. Kierunki rozwoju przestrzennego gminy ustalone na podstawie zasad okre ślonych w w/w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym winny zapewni ć mieszka ńcom gminy dobre warunki zamieszkania, pracy i wypoczynku zgodnie z ich potrzebami przy równoczesnym zachowaniu, a nawet wzbogacaniu elementów środowiska przyrodniczego.

41 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

Zaprezentowane w niniejszym Studium... kierunki zagospodarowania przestrzennego wynikaj ą z diagnozy dotychczasowych procesów rozwojowych z historycznie ukształtowanego układu przestrzennego, diagnozy środowiska przyrodniczego, zało Ŝeń rozwoju gminy oraz szans rozwojowych, jak równie Ŝ z powi ąza ń zewn ętrznych. Nie bez znaczenia jest tutaj polityka regionalna ustalona w strategii i planie zagospodarowania przestrzennego województwa świ ętokrzyskiego. Istotnym elementem rzutuj ącym na jego ostateczny kształt s ą ustalenia przyj ęte podczas konsultacji projektu ze społeczno ści ą lokaln ą.

1. KIERUNKI ZMIAN W STRUKTURZE PRZESTRZENNEJ GMINY ORAZ W PRZEZNACZENIU TERENÓW Generalnie za najwa Ŝniejsze cele polityki przestrzennej gminy nale Ŝy uzna ć ukierunkowanie działa ń zmierzaj ących do podniesienia standardu Ŝycia mieszka ńców, ochron ę warto ściowych elementów środowiska przyrodniczego i kulturowego oraz zwi ększenie atrakcyjno ści dla inwestowania na jej terenie. Walory środowiska, które nie uległy silnej degradacji, oddalenie od wi ększych aglomeracji to atuty gminy b ędące równocze śnie jej potencjałem do wykorzystania obecnie, jak i w przyszło ści. Istotna zmiana w zagospodarowaniu terenów gminy stanowi ąca mi ędzy innymi powód do weryfikacji i zmiany ustale ń dotychczasowego studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy to potrzeba wyznaczenia du Ŝych terenów przeznaczonych pod zalesienia na obszarach słabych bonitacyjnie oraz uzupełnienia terenów przewidywanych w perspektywie pod usługi oraz ró Ŝne rodzaje zabudowy mieszkaniowej. Projektowana zabudowa ma mi ędzy innymi na celu polepszenie warunków mieszkaniowych i społecznych w oparciu o drobn ą działalno ść usługowo – produkcyjn ą. Dotyczy to zwłaszcza południowej cz ęś ci wsi gminnej Fałków. Zmiany w sposobie u Ŝytkowania terenów dokonane zostan ą poprzez wył ączenie cz ęś ci słabszych gruntów z dotychczasowej produkcji rolnej. Z kolei zalesienia poprawi ą walory przyrodniczo – krajobrazowe (stworzenie wyraźnej granicy rolno – le śnej) oraz stworz ą lepsze warunki do rozwoju funkcji rekreacyjno – letniskowych. Zmiany zaplanowane w tej edycji studium polega ć b ędą w głównej mierze na trzech działaniach: adaptacji, ochronie i rozwoju. Pod poj ęciem adaptacji nale Ŝy rozumie ć wła ściw ą eksploatacj ę z dopuszczeniem modernizacji i przebudowy, wymian ę istniej ących zasobów oraz uzupełnienie nowym zainwestowaniem terenów wolnych w ramach odpowiednio wymodelowanych warunków i charakteru zagospodarowania. Obejmowa ć b ędzie ona mi ędzy innymi tereny zabudowy mieszkaniowej, w tym równie Ŝ pojedynczej, rozproszone obiekty usługowe. Warunkiem tej adaptacji jest brak kolizyjno ści z innymi zamierzeniami projektowymi, zwłaszcza o charakterze ponadlokalnym lub z podlegaj ącymi ochronie elementami środowiska przyrodniczego. Ochronie z kolei podlega ć b ędą wyró Ŝnione tereny chronione przed zainwestowaniem i zabudow ą, a wi ęc przede wszystkim: - dna dolinne, nieprzydatne do zabudowy, obni Ŝenia terenowe (ze stawami i rowami) o wysokim poziomie wód gruntowych i słabej no śno ści gruntów - tereny gleb o klasach bonitacyjnych III i IV oraz gleb organicznych, jak i tereny zmeliorowane - cały istniej ący na terenie gminy system terenów zielonych (lasy, parki, cmentarze, ziele ń łęgowa i śródpolna) oraz przestrze ń terenów chronionych - elementy środowiska kulturowego - rozwój, czyli wyznaczenie terenów rozwojowych jako przydatne, wolne, u Ŝytkowane dot ąd rolniczo, le śne lub terenów le Ŝą cych odłogiem na cele zabudowy u Ŝytkowania pozarolniczego i le śnego, a w szczególno ści: - rezerwy terenowe wyznaczone w ostatnim obowi ązuj ącym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, posiadaj ące zgod ę na przeznaczenie na cele nierolnicze

42 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- tereny rolne zaproponowane w obecnym studium lub zaproponowane przez władze lub mieszka ńców gminy.

1.1. ŁAD PRZESTRZENNY, STANDARDY, PRZESTRZE Ń PUBLICZNA Gmina charakteryzuje si ę do ść wysokim poziomem ładu przestrzennego, co jest widoczne w standardzie zagospodarowania samych dróg i ich obudowy. W celu utrzymania tego stanu oraz dalszego wzbogacania atrakcyjno ści gminy uznaje si ę za zasadne: - preferowanym kierunkiem zabudowy mieszkaniowej pozostaje budownictwo jednorodzinne dwóch do trzech kondygnacji (w formie skoncentrowanej) z dopuszczeniem zagospodarowania poddasza u Ŝytkowego jako trzeciej kondygnacji, - dopuszcza si ę zabudow ę typu przyulicznego wzdłu Ŝ dróg publicznych wyposa Ŝonych w media komunalne, - w sąsiedztwie terenów le śnych przewiduje si ę budownictwo zwi ązane z wypoczynkiem rodzinnym, tzw. letniskowe, zabudow ę rezydencjonaln ą, urz ądze ń rekreacyjnych zwi ązanych z wypoczynkiem przywodnym, - preferowane jest ró Ŝnicowanie rodzaju zabudowy pod wzgl ędem architektonicznym i wielko ści działek w poszczególnych zespołach, - dopuszcza si ę lokalizacj ę zabudowy letniskowej w ci ągach zabudowy zagrodowej, - zakładany standard zabudowy mieszkaniowej, u Ŝyteczno ści publicznej, przemysłowej wymaga zabezpieczenia dostawy zdrowej wody, odprowadzania ścieków bez ska Ŝenia środowiska, zaopatrzenie w elektryczno ść . Lokalizacje nie mog ą zagra Ŝać u Ŝytkownikom terenów s ąsiednich. Ma to szczególne znaczenie w relacjach: strefy działalno ści gospodarczej a istniej ące tereny osiedle ńcze. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego powinny sprecyzowa ć okre ślone powy Ŝej główne kierunki polityki przestrzennej. W celu ograniczenia lub wyeliminowania niekorzystnych elementów oddziaływania strefy gospodarczej w stosunku do środowiska naturalnego utrzymuje si ę tereny zalesione jako tereny zielone na małych obszarach i przewiduje si ę dolesienia. Wielko ść i kształt działek w zabudowie mieszkaniowej powinien umo Ŝliwia ć lokalizowanie poszczególnych elementów ich zagospodarowania zgodnie z prawem budowlanym i przepisami reguluj ącymi warunki techniczne budynków. W zabudowie przyulicznej zagrodowej na gł ęboko ści działki budowlanej powy Ŝej 100 m od ulicy wyklucza si ę wtórne podziały w poprzek tych działek. Zalecany jeden pas zabudowy. Prowadzona działalno ść gospodarcza na terenach działek budowlanych przeznaczonych głównie dla potrzeb lokalizacji zabudowy mieszkaniowej nie mo Ŝe przekracza ć obowi ązuj ących standardów środowiska, by ć uci ąŜ liw ą dla warunków zamieszkania na terenach s ąsiednich (w tym poprzez agresywne ścieki, nadmierne obci ąŜ enie sieci energetycznych, zakłócenia funkcjonowania odbioru telewizji, ł ączno ści telefonicznej, niezorganizowane emisje gazów, odorów, hałas). W przypadku lokalizacji zwartych zespołów zabudowy zwi ązanej z wypoczynkiem istnieje mo Ŝliwo ść wprowadzenia stref ciszy w okre ślonych godzinach i rejonach. Plany miejscowe okre ślą linie zabudowy i uszczegółowi ą podstawowe parametry architektoniczne będące podstaw ą uzyskiwania ładu przestrzennego i estetyki zabudowy. Przestrze ń publiczna wytworzona ju Ŝ została w miejscowo ści gminnej wokół podstawowych obiektów u Ŝyteczno ści publicznej składaj ących si ę na obecne centrum gminy. Kontynuacją tej przestrzeni b ędą realizacje zwi ązane z wyodr ębnieniem rozbudowanych ośrodków przy postulowanych do realizacji zbiornikach małej retencji.

2. KIERUNKI I WSKA ŹNIKI DOTYCZ ĄCE ZAGOSPODAROWANIA ORAZ UśYTKOWANIA TERENÓW, W TYM TERENY WYŁ ĄCZONE SPOD ZABUDOWY 2.1. TERENY WYŁ ĄCZONE SPOD ZABUDOWY Wył ącza si ę spod zabudowy: - tereny ochronne linii elektroenergetycznych wysokiego i średniego napi ęcia - tereny przeznaczone pod budow ę i rozbudow ę dróg i mostów - tereny chronione na podstawie przepisów odr ębnych

43 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- tereny dróg i linii kolejowych - strefy ochronne cmentarzy

2.2. TERENY, NA KTÓRYCH OGRANICZA SI Ę ZABUDOW Ę ZE WZGL ĘDU NA OCHRON Ę ZASOBÓW I WALORÓW PRZYRODNICZYCH Są to tereny: - le śne i zalesie ń - kompleksy zieleni - gleb organicznych, niezale Ŝnie od ich klasy bonitacyjnej - dolin rzecznych - rolnicze na glebach szczególnie chronionych III i IV klasy bonitacyjnej - rolnicze – zmeliorowane - tereny wyst ępowania złó Ŝ surowców - parki zabytkowe

2.3. TERENY ZABUDOWY Tereny przeznaczone do zabudowy z uwagi na potrzeb ę uzgadniania decyzji projektowych mo Ŝna podzieli ć na dwa rodzaje: - tereny adaptowane – zawieraj ące zabudow ę istniej ącą oraz przeznaczone do zabudowy na podstawie ostatniego, nieobowi ązuj ącego ju Ŝ planu zagospodarowania przestrzennego gminy - tereny rozwojowe – obejmuj ące wolne tereny, kwalifikuj ące si ę do zabudowy na podstawie obowi ązuj ących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Tereny przeznaczone pod zabudow ę winny spełnia ć nast ępuj ące wymogi: - lokalizacja obiektów budowlanych zgodnie z istniej ącymi lub ustalonymi w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego lub innych opracowaniach planistycznych – liniami zabudowy oraz warunkami technicznymi ustanowionymi w przepisach odr ębnych (Prawo budowlane itp.) - wszelkie działania na obszarach chronionego krajobrazu (otulinach Przedborskiego Parku Krajobrazowego) musz ą by ć zgodne z ustaleniami dotycz ącymi tego obszaru - ka Ŝda działka przewidziana do zabudowy musi mie ć dost ęp do drogi publicznej oraz mo Ŝliwo ść doprowadzenia do jej terenu urz ądze ń infrastruktury technicznej (w celu jej uzbrojenia) - ka Ŝda działka budowlana musi mie ć dost ęp do drogi publicznej oraz zapewnion ą mo Ŝliwo ść doprowadzenia urz ądze ń infrastruktury technicznej - mo Ŝliwo ść wykorzystania istniej ących i projektowanych sieci wodoci ągowych (w pierwszym etapie z własnych lub grupowych uj ęć wody) i energetycznych - w zakresie gromadzenia i odprowadzania ścieków (w ramach istniej ącej i projektowanej) sieci kanalizacji sanitarnej do czasu jej podł ączenia obowi ązuje korzystanie ze szczelnych, bezodpływowych zbiorników ścieków lub przydomowych oczyszczalni ścieków. Na zał ączniku graficznym do Studium okre ślono granice terenów przeznaczonych pod poszczególne funkcje u Ŝytkowe i realizacje inwestycji. Wydzielono nast ępuj ące tereny przeznaczone do zabudowy i zainwestowania: - tereny zabudowy mieszkaniowej o wysokiej intensywno ści - MW - tereny zabudowy mieszkaniowo - usługowej (jednorodzinnej z dopuszczeniem funkcji usługowej o uci ąŜ liwo ści nie przekraczaj ącej granic własno ści - MU - tereny zabudowy zagrodowej (z dopuszczeniem funkcji usługowej o uci ąŜ liwo ści nie przekraczaj ącej granic własno ści oraz mo Ŝliwo ści ą lokalizowania zabudowy letniskowej i zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej) - MR-L - tereny zabudowy letniskowej i rekreacyjnej (z dopuszczeniem funkcji usługowej o uci ąŜ liwo ści nie przekraczaj ącej granic własno ści) - L - tereny zabudowy usługowej - U - tereny przemysłowo – składowe - P - tereny obsługi komunikacji (w tym parkingi i stacje paliw).

44 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

W ramach nowo wyznaczonej zabudowy nale Ŝy uwzgl ędni ć nast ępuj ące zasady dla ich uwzgl ędnienia w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego lub innych opracowaniach planistycznych.

Dla zabudowy mieszkaniowej: Jednorodzinnej: - budynki mieszkalne przeznaczone na pobyt stały - realizacja nowej zabudowy w trybie indywidualnych decyzji o warunkach zabudowy lub zagospodarowania lub zgodnie z ustaleniami miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego - adaptacja zabudowy istniej ącej do nowych warunków zabudowy z uwzgl ędnieniem modernizacji, rozbudowy i przebudowy budynków mieszkalnych i gospodarczych z jednoczesnym porz ądkowaniem istniej ącej zabudowy i jej ewentualnym uzupełnieniem - nowa zabudowa winna stanowi ć uzupełnienie zabudowy istniej ącej i nawi ązywa ć do jej charakteru - kubatura i wystrój architektoniczny nie powinna powodowa ć dysharmonii w otoczeniu i zakłóca ć krajobrazu - maksymalne zachowanie drzewostanu istniej ącego, powierzchnia biologicznie czynna nie powinna stanowi ć mniej ni Ŝ 40% powierzchni działki - dachy: - w budynkach mieszkalnych dwuspadowe i wielospadowe o nachyleniu połaci dachowych 15º - 45º (zalecane 40º - 45 º) - w przypadku istotnych wzgl ędów architektonicznych dopuszcza si ę zmian ę ukształtowania fragmentów połaci dachowych - w przypadku budynków gospodarczych dopuszcza si ę dachy płaskie lub jednospadowe o kącie nachylenia 10º - 30º - nieprzekraczalna wysoko ść zabudowy – 12 m od ppt do kalenicy - liczba kondygnacji: dla budynków mieszkalnych do dwóch kondygnacji nadziemnych plus poddasze u Ŝytkowe (z mo Ŝliwo ści ą podpiwniczenia); dla budynków gospodarczych jedna kondygnacja nadziemna.

Letniskowej: - budynki zabudowy letniskowo – rekreacyjnej indywidualnej przeznaczone do wypoczynku okresowego z mo Ŝliwo ści ą wykorzystania ich na pobyt stały - realizacja nowej zabudowy w trybie indywidualnym lub zgodnie z ustaleniami miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego - adaptacja zabudowy istniej ącej do wymogów i warunków nowej zabudowy z uwzgl ędnieniem modernizacji, rozbudowy i przebudowy budynków mieszkalnych i rekreacyjno – letniskowych z jednoczesnym uzupełnieniem tej zabudowy i jej porz ądkowaniem - nowa zabudowa o tym charakterze winna stanowi ć uzupełnienie zabudowy istniej ącej i nawi ązywa ć do jej charakteru - kubatura i architektura nie mo Ŝe stanowi ć dysharmonii w otoczeniu i zakłóca ć krajobrazu - maksymalne zachowanie istniej ącego drzewostanu, powierzchnia biologicznie czynna nie powinna by ć mniejsza ni Ŝ 60% powierzchni działki - dachy: - dla budynków letniskowo – rekreacyjnych mieszkalnych dwuspadowe i wielospadowe o nachyleniu połaci dachowych 15º - 45º (zalecane 40º - 45º) - dla budynków gospodarczych dopuszcza si ę dachy płaskie lub jednospadowe o kącie nachylenia 10º - 30º - ze wzgl ędów architektonicznych dopuszcza si ę zmian ę ukształtowania fragmentów połaci dachowych - nieprzekraczalna wysoko ść zabudowy wynosi ć powinna 9 m od ppt do kalenicy

45 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- liczba kondygnacji: dla budynków o charakterze mieszkalnym do dwóch kondygnacji nadziemnych; dla budynków o charakterze gospodarczym – jedna kondygnacja nadziemna.

Zagrodowej i mieszkaniowej jednorodzinnej: - budynki mieszkalne i gospodarcze nie mog ą mie ć charakteru prowizorycznego - realizacja nowej zabudowy w trybie indywidualnym na podstawie decyzji o warunkach zabudowy lub zgodnie z ustaleniami miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego - adaptacja istniej ącej zabudowy do nowych warunków zabudowy z uwzgl ędnieniem potrzeby modernizacji, rozbudowy i przebudowy budynków mieszkalnych lub gospodarczych z jednoczesnym porz ądkowaniem i uzupełnianiem istniej ącej zabudowy - dopuszcza si ę zabudow ę inwentarsko-składow ą o wysoko ści jak dla budynków gospodarczych - nowa zabudowa ma stanowi ć uzupełnienie istniej ącej zabudowy i nawi ązywa ć do jej charakteru - gabaryty i architektura obiektów nie mog ą powodowa ć dysharmonii otoczenia i zakłóca ć krajobrazu - dachy: - dla budynków mieszkalnych dwu- i wielospadowe o nachyleniu połaci dachowych 15º - 50º (dopuszcza si ę dachy płaskie) - ze wzgl ędów architektonicznych dopuszcza si ę zmian ę ukształtowania fragmentów połaci dachowych - dla budynków gospodarczych dopuszcza si ę dachy płaskie lub jednospadowe o kącie nachylenia 10º - 30º - nieprzekraczalna wysoko ść budynków mieszkalnych wynosi 12 m ppt do kalenicy (dwie kondygnacje nadziemne plus poddasze u Ŝytkowe) - nieprzekraczalna wysoko ść budynków gospodarczych – 14 m - zakaz lokalizowania ferm zwierz ęcych, na terenach zabudowy mieszkaniowej mo Ŝliwo ść lokalizacji małych zakładów przetwórstwa rolnego z ograniczeniem ich uci ąŜ liwo ści do granic własno ści - zakaz odprowadzania ścieków nieoczyszczonych do dołów gnilnych, cieków oraz urz ądze ń melioracyjnych - ilo ść kondygnacji dla budynków mieszkalnych do 3 kondygnacji nadziemnych (trzecia kondygnacja nadziemna realizowana wył ącznie jako poddasze) z mo Ŝliwo ści ą podpiwniczenia.

Zabudowy usługowej i u Ŝyteczno ści publicznej: Obowi ązuj ą nast ępuj ące ustalenia: - realizacja nowej zabudowy w trybie indywidualnym lub zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego - zachowanie istniej ącej zabudowy i jej adaptacja do nowych warunków w formie uzupełniania zgodnie z przeznaczeniem terenu - wyklucza si ę mo Ŝliwo ść prowadzenia działalno ści powoduj ącej emisj ę pyłów i odorów przekraczaj ącą granice własno ści - maksymalne zachowanie istniej ącego drzewostanu, powierzchnia biologicznie czynna nie mniej ni Ŝ 30% powierzchni działki - obowi ązuje zapewnienie dojazdu i miejsc parkingowych dla klientów i zatrudnionych - uwzgl ędni ć w podpiwniczeniach nowej zabudowy u Ŝyteczno ści publicznej lub odpowiedniej – zabudowy mieszkaniowej (szkoły, obiekty słu Ŝby zdrowia itp.), lokalizowanej zwłaszcza w miejscowo ściach le Ŝą cych wzdłu Ŝ głównych ci ągów komunikacyjnych, przygotowanie pomieszcze ń o konstrukcji odpornej na zgruzowanie, spełniaj ącej okre ślon ą funkcj ę stosownie do lokalnych potrzeb z mo Ŝliwo ści ą bezkolizyjnej ich adaptacji dla celów ochrony ludności w sytuacji zagro Ŝenia. Ustalenia szczegółowe dla zabudowy usługowej o funkcji:

46 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana handlowej: - wyklucza si ę lokalizowanie obiektów handlowych o powierzchni sprzeda Ŝy powy Ŝej 2 000 m2 kultu religijnego: - dopuszcza si ę lokalizowanie w zabudowie mieszkaniowej jako wolnostoj ącej - powierzchnia nowoprojektowanych obiektów nie mo Ŝe przekroczy ć 800 m2 - dla obiektów sakralnych b ędących w strefie ochrony konserwatorskiej wszelkie działania inwestycyjne maj ą obowi ązek uzgadniania ze słu Ŝbami ochrony zabytków rekreacyjno – sportowej, hotelowej i turystycznej: - zezwala si ę na adaptacj ę istniej ącej zabudowy oraz budow ę nowych obiektów zwi ązanych z funkcj ą sportow ą i wypoczynkow ą - kubatura i architektura nowej zabudowy musi harmonizowa ć z otoczeniem - wysoko ść zabudowy nie mo Ŝe przekracza ć 15,0 m oświatowej i opieki zdrowotnej: - wysoko ść zabudowy nie mo Ŝe przekracza ć 12,0 m - nakazuje si ę projektowanie podjazdów dla osób niepełnosprawnych - w celu zwi ększenia bezpiecze ństwa nakazuje si ę oddzielenie terenów szkolnych od strony dróg i ulic.

Dla terenów obsługi komunikacji: Parkingi: - zezwala si ę na tworzenie funkcji usługowo – handlowej - maksymalna powierzchnia tej zabudowy nie mo Ŝe przekroczy ć 15% powierzchni parkingu - maksymalna wysoko ść obiektów budowlanych i no śników reklamowych – 5,0 m - zezwala si ę na umieszczenie no śników reklamowych o powierzchni nie wi ększej ni Ŝ 30 m2.

Stacje paliw: - zezwala si ę na tworzenie funkcji usługowo – handlowej - maksymalna powierzchnia zabudowy nie mo Ŝe przekracza ć 30% terenu inwestycji - maksymalna wysoko ść obiektów budowlanych – 10,0 m - maksymalna wysoko ść no śników reklamowych – 5,0 m - zezwala si ę na umieszczenie no śników reklamowych o powierzchni nie wi ększej ni Ŝ 30,0 m2.

Dla terenów zabudowy produkcyjno – usługowej i składowej: - realizacja nowej zabudowy w trybie indywidualnym lub zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego - kubatura i architektura obiektów nie mo Ŝe powodowa ć dysharmonii otoczenia i zakłócenia krajobrazu - maksymalna wysoko ść zabudowy dla nowopowstaj ących obiektów – 14,0 m - obowi ązuje zapewnienie dojazdów i miejsc parkingowych w ilo ści wystarczaj ącej dla planowanej liczby klientów i pracowników - negatywne oddziaływanie działalno ści produkcyjno – usługowej i składowej nie mo Ŝe wykracza ć poza granice własno ści terenu inwestora (wła ściciela) - zapewnienie wła ściwych standardów wyposa Ŝenia w infrastruktur ę techniczn ą ze szczególnym uwzgl ędnieniem odprowadzania i oczyszczania ścieków, a tak Ŝe uzupełnienie istniej ących braków w tym zakresie.

47 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

Podczas realizacji inwestycji produkcyjnych nale Ŝy: - uwzgl ędni ć potrzeb ę realizacji stacji transformatorowych - uwzgl ędni ć, w podpiwniczeniach (lub odpowiednich pomieszczeniach parterowych) nowej zabudowy, realizacj ę pomieszcze ń o konstrukcji odpornej na zagruzowanie, z mo Ŝliwo ści ą bezkolizyjnej i szybkiej ich adaptacji dla celów ochrony ludno ści w sytuacji zagro Ŝenia lub zapewni ć rezerwy terenów pod obiekty ochronne - zapewni ć ochron ę sanitarn ą w strefach uj ęć wody oraz ich hermetyczno ści i osłon ę przed ska Ŝeniami chemicznymi przy uwzgl ędnieniu niezawodno ści funkcjonowania systemów ochrony technicznej tych uj ęć - ustali ć bilans niezb ędnych i minimalnych potrzeb wody pitnej dla poszczególnych przedsi ęwzi ęć inwestycyjnych, z mo Ŝliwo ści ą wykorzystania tych ustale ń w sytuacji szczególnej - uwzgl ędni ć wewn ętrzne drogi ewakuacyjne oraz hydranty naziemne dla celów przeciwpo Ŝarowych - zapewni ć odpowiednie wjazdy na teren projektowanej zabudowy oraz bezkolizyjne wjazdy na przyległe drogi z mo Ŝliwo ści ą wykorzystania ich dla celów przeciwpo Ŝarowych.

3. OBSZARY ORAZ ZASADY OCHRONY ŚRODOWISKA I JEGO ZASOBÓW, OCHRONY PRZYRODY, KRAJOBRAZU KULTUROWEGO I UZDROWISK W celu okre ślenia zasad ochrony środowiska i przyrody wykorzystano Program ochrony środowiska dla gminy Fałków oraz Opracowanie ekofizjograficzne . Wnioski zawarte w tych opracowaniach słu Ŝyły do okre ślenia wytycznych dla miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Za podstaw ę wszelkich działa ń planistycznych, zgodnie z przepisami ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym , Studium przyjmuje zasad ę zrównowa Ŝonego rozwoju. W Polityce ekologicznej pa ństwa ochron ę środowiska uznaje si ę za spraw ę o najwy Ŝszej doniosło ści. Fakt ten przenosi na organy samorz ądowe szczególn ą odpowiedzialno ść przy kreowaniu polityki przestrzennej na swoim terenie. Ochrona środowiska na terenie gminy dotyczy przede wszystkim: - dna dolin rzecznych - systemu terenów zieleni, obszarów prawnie chronionych (obszary chronionego krajobrazu, u Ŝytki ekologiczne i pomniki przyrody) - terenów gleb chronionych na podstawie ustawy o ochronie gruntów rolnych i le śnych - elementów krajobrazu oraz dziedzictwa kulturowego podlegaj ących ochronie konserwatorskiej.

3.1. OCHRONA ISTNIEJ ĄCYCH I POSTULOWANYCH ZASOBÓW PRZYRODNICZYCH GMINY • ochrona prawna Ochronie prawnej w głównej mierze podlegaj ą pomniki przyrody, u Ŝytki ekologiczne, obszary chronionego krajobrazu i dziedzictwa kulturowego. Ich ochrona (na zasadach zrównowa Ŝonego rozwoju) polega głównie na ograniczeniu ich zagospodarowania do form uci ąŜ liwych i wykluczeniu działa ń, które mogłyby naruszy ć równowag ę przyrodnicz ą Podlegaj ą jej obiekty i obszary b ędące formalnie prawnie ju Ŝ ustanowionymi, takie jak: Przedborski Obszar Chronionego Krajobrazu, 2 pomniki przyrody, 23 uŜytki ekologiczne. W celu ochrony unikalnych obiektów i obszarów przyrody o Ŝywionej i nieo Ŝywionej na obszarze gminy Fałków proponowane jest utworzenie nast ępuj ących obszarów i obiektów przyrodniczych prawnie chronionych • Europejska Sie ć Ekologiczna Natura 2000 to sie ć obszarów chronionych na obszarze Unii Europejskiej. Celem wyznaczania tych obszarów jest ochrona cennych pod wzgl ędem przyrodniczym i zagro Ŝonych składników ró Ŝnorodno ści biologicznej w pa ństwach UE. W skład sieci Natura 2000 wchodz ą: - Obszary Specjalnej Ochrony (OSO) wyznaczone na podstawie Dyrektywy Rady 79/409/EWG w sprawie ochrony dzikich ptaków , tzw. „ptasiej”, dla gatunków ptaków wymienionych w zał ączniku I do Dyrektywy,

48 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- Specjalne Obszary Ochrony (SOO) wyznaczone na podstawie Dyrektywy Rady 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory , tzw. ”siedliskowej”, dla siedlisk przyrodniczych wymienionych w zał ączniku I oraz siedlisk gatunków zwierz ąt i ro ślin wymienionych w zał ączniku II do Dyrektywy. W koncepcji europejskiej sieci ekologicznej NATURA 2000 , projektowano dotychczas powstanie na terenie gminy Fałków jednego Specjalnego Obszaru Ochrony (SOO) o nazwie „Dolina Czarnej”, który miał obj ąć 528,5 ha powierzchni, co stanowiłoby 6,14% całkowitej powierzchni gminy. Koncepcja ta w wyniku weryfikacji prawdopodobnie uzyska aprobat ę, a tym samym mo Ŝe by ć brana pod uwag ę w ostatecznym ustaleniu obszarów NATURA 2000 . „Dolina Czarnej” obj ęłaby dolin ę rzeki o czystych wodach, płyn ącą naturalnym korytem, tworz ącym liczne meandry i małe wysepki. W jej bezpo średnim s ąsiedztwie znajduj ą si ę starorzecza i małe stawy rybne, zaro śla, płaty boru bagiennego, olsu, a nieco wy Ŝej gr ądu. Odcinek uj ściowy tej cz ęś ci doliny otoczony jest przez lasy. Posiada ona du Ŝe walory krajobrazowe. Z uwagi na w/wym uwarunkowania w projekcie zmiany Studium obszar ten na terenie gminy Fałków postulowany jest jako fragment obszaru chronionego krajobrazu. Wa Ŝnym zadaniem jest ochrona parków podworskich w Fałkowie, Skórnicach i Starzechowicach. Zadanie to nale Ŝy realizowa ć we współdziałaniu z Wojewódzkim Konserwatorem Przyrody i Zarz ądem Parków Krajobrazowych. W pierwszej kolejno ści nale Ŝy dokona ć oceny stanu tych obiektów.

W celu ochrony unikalnych obiektów przyrody o Ŝywionej i nieo Ŝywionej na terenie gminy Fałków proponuje si ę utworzenie nast ępuj ących obiektów i obszarów chronionych:

• Rezerwaty przyrody: Rezerwat florystyczny „W ąsosz” Powierzchnia 4,74 ha Rezerwat obejmuje fragmenty wilgotnych lasów li ściastych olsów i łęgów, rosn ących wzdłu Ŝ cieku wodnego o naturalnie wykształconym ró Ŝnowiekowym drzewostanie. Z gatunków obj ętych ochron ą ścisł ą wyst ępuje tu storczyk plamisty, wawrzynek wilczełyko, bluszcz pospolity, z gatunków znajduj ących si ę pod ochron ą cz ęś ciow ą - kopytnik pospolity, porzeczka czarna, kalina koralowa i przylaszczka pospolita oraz storczyk plamisty – gatunek zagro Ŝony w kraju. Teren obfituje równie Ŝ w wiele gatunków zwierz ąt. Wyst ępuje tu m.in. ło ś, orzesznica, ryjówka aksamitna, jaszczurka zwinka, zaskroniec zwyczajny, ropucha szara, Ŝaba trawna oraz wiele gatunków ptaków. Jest to obszar szczególnie cenny pod wzgl ędem przyrodniczym i krajobrazowym.

Rezerwat florystyczno-krajobrazowy „Dolina rzeki Strugi” zwany inaczej „Czarną Smug ą” Powierzchnia 65,44 ha. Rezerwat obejmuje dolin ę rzeki Strugi oraz kompleks wilgotnych ł ąk koło Czermna Kolonii, stanowi ący teren źródliskowy rzeki Strugi. Wschodnia cz ęść obiektu ma charakter stosunkowo szerokiej, zatorfionej misy. Torfowisko to, w środkowej cz ęś ci, w przeszło ści było eksploatowane w sposób ekstensywny, obecnie nie jest u Ŝytkowane, przez co nast ępuje naturalna sukcesja ro ślinno ści krzewiastej W wi ększo ści panuj ą tu łozowiska wierzbowe, którym towarzysz ą zbiorowiska ro ślinno ści torfowiskowej. W zachodniej cz ęś ci, w stosunkowo gł ębokiej dolince znajduje si ę obszar źródliskowy rzeki Strugi. Na zboczach dolinki licznie wyst ępuj ą wysi ęki sprzyjaj ące powstawaniu rzadkich na tym terenie zbiorowisk ro ślinnych o charakterze młak. Stwierdzono tu m.in. wyst ępowanie takich gatunków ro ślin jak: go ździk kartuzek i kropkowany, marzanka wonna, widłak go ździsty, szalej jadowity oraz zwierz ąt jak: bóbr europejski, ryjówka aksamitna i malutka, Ŝaba wodna, jeziorkowa i śmieszka, zaskroniec zwyczajny, srokosz oraz wiele gatunków ptaków le śnych i polnych.

49 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

• Zespoły przyrodniczo-krajobrazowe: „Julianów” Powierzchnia 26,13 ha Obiekt obejmuje lasy gr ądowe i bory mieszane wyst ępuj ące na starych wyrobiskach pokopalnianych pozostałych po eksploatacji rudy Ŝelaza. Jest to przykład sukcesji i naturalnej regeneracji zbiorowisk ro ślinnych wyst ępuj ący po intensywnym przekształceniu siedliska. Z gatunków chronionych wyst ępuj ą tu: gatunki chronione i rzadkie takie jak: kopytnik pospolity, wawrzynek wilczełyko, marzanka wonna, bluszcz pospolity, przylaszczka pospolita, widłak jałowcowaty, dziki bez koralowy (Sambucus racemosa ), kalina koralowa i barwinek pospolity. Ze zwierz ąt stwierdzono wyst ępowanie popielicy, ryjówki aksamitnej i malutkiej, wiewiórki pospolitej, jaszczurki zwinki, Ŝmii zygzakowatej, ropuchy szarej, Ŝaby trawnej. Znajduj ą si ę tu miejsca l ęgowe myszołowa zwyczajnego i krogulca. Jest to równie Ŝ interesuj ące miejsce przemysłowo - historyczne o du Ŝej warto ści kulturowej.

„Kamienna Góra” w Czermnie Powierzchnia 0,38 ha Wyniesienie Kamienna Góra jest zbudowane z piaskowca wyst ępuj ącego w postaci bloków z niewielk ą domieszk ą w ęglanu wapnia. Po zaniechaniu eksploatacji porosły zagajnikami gr ądowymi. Z ro ślin podlegaj ących ochronie ro śnie tu: centuria pospolita, wyka kaszubska ( Vicia cassubica ), dzwonek brzoskwiniolistny ( Campanula persicifolia ), konwalia majowa, go ździk kropkowany. Dodatkowym walorem s ą licznie tu wyst ępuj ące ogromne głazy narzutowe.

„Góra Wolskiego” w Smykowie Powierzchnia 1,95 ha Zespół obejmuje pagór moreny czołowej o wysoko ści 247,6 m n.p.m. stanowi ący odosobnione wyniesienie opadaj ące ku dolinie rzeki Strugi. Charakter wzgórza i ro ślinno ść podobna jak na Górze Kamiennej. Z ro ślin podlegaj ących ochronie ro śnie tu: centuria pospolita, wyka kaszubska ( Vicia cassubica ), dzwonek brzoskwiniolistny ( Campanula persicifolia ), konwalia majowa, go ździk kropkowany i go ździk kartuzek. Ze zwierz ąt wyst ępuje tu bóbr europejski, ryjówki aksamitna i malutka, Ŝaby wodna, jeziorkowa i śmieszka, zaskroniec zwyczajny.

• Obszary chronionego krajobrazu Na mocy Rozporz ądzenia nr 87/2005 Wojewody Świ ętokrzyskiego z dnia 14. 07. 2005 roku dotychczasowa otulina Przedborskiego Parku Krajobrazowego uzyskała status Przedborskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Jej fragment o powierzchni 1614,7 ha le Ŝy południowo-zachodniej cz ęś ci gminy Fałków. Cały obszar gminy Fałków znajdował si ę w zasi ęgu Pilicza ńsko – Radomszcza ńskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu maj ącego na celu ochron ę walorów krajobrazowych doliny Pilicy i jej dopływów. Z ko ńcem 2003 roku, z chwil ą utraty wa Ŝno ści miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy, obszar ten przestał funkcjonowa ć. Proponuje si ę ponowne rozwa Ŝenie obj ęcia gminy obszarami chronionego krajobrazu. W ten sposób stanowiłaby ona powi ązanie pomi ędzy Pilicza ńskim OChK, znajduj ącym si ę na zachód od granicy gminy Fałków, w granicach województwa łódzkiego, a Obszarem Konecko – Łopusznia ńskim, znajduj ącym si ę na wschód od gminy w granicach województwa świ ętokrzyskiego. W zwi ązku z powy Ŝszym cz ęść zachodni ą i północn ą gminy proponuje si ę wł ączy ć do Pilicza ńskiego OChK (województwo łódzkie), cz ęść wschodni ą do Konecko - Łopusznia ńskiego OChK (województwo świ ętokrzyskie). Ogólna powierzchnia obszarów chronionego krajobrazu na terenie gminy Fałków zaj ęłaby obszar 5 932,0 ha, co stanowi około 40% jej powierzchni.

50 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

• Stanowiska dokumentacyjne: „Boroniewskie” Powierzchnia 4,0 ha Stanowisko dokumentacyjne obejmuje teren poło Ŝony po północno - wschodniej stronie wsi Boroniewskie o powierzchni około 4,0 ha. Proponowany na stanowisko dokumentacyjne obszar obejmuje teren o wybitnych walorach geologicznych. Znajduj ą si ę tu liczne głazy narzutowe, pozostaj ące w pierwotnym poło Ŝeniu, dobrze wyeksponowane na otwartym polu, co jest zjawiskiem bardzo rzadko obserwowanym w Polsce Środkowej i w całym kraju. Obiekt posiada du Ŝe warto ści naukowe i dydaktyczne.

• UŜytki ekologiczne: „Oczko wodne w Greszczynie” Powierzchnia 0,23 ha Wyst ępuj ą tu zbiorowiska ro ślinne z klasy Potamogetonetea i Phragmitetea (zbiorowisko lilii wodnej, trzcin i oczeretów) z rzędu Lemnetalia . Do rosn ących tu gatunków rzadkich nale Ŝą : gr ąŜ el Ŝółty, Ŝabi ściek pływaj ący i rdestnica ści śniona.

„Wilgotne ł ąki W ąsosza” o charakterze torfowisk przej ściowych z rzadkimi zadrzewieniami Powierzchnia 9,8 ha. Do wyst ępuj ących tu gatunków chronionych i rzadkich nale Ŝą : modrzewnica zwyczajna, czermie ń błotna, turzyca Davalla, szalej jadowity, storczyk szerokolistny, rosiczka okr ągłolistna, narecznica grzbieniasta, w ąkrota zwyczajna, dziewi ęciornik błotny. Ze zwierz ąt wyst ępuje tu Ŝaba trawna i moczarowa. Miejsce l ęgowe ma tu myszołów zwyczajny.

• Pomniki przyrody: - dąb szypułkowy o obwodzie 3,4 m rosn ący na terenie lasu w Julianowie - dąb szypułkowy o obwodzie 4,5 m rosn ący na granicy ł ąki i lasu prywatnego w Czermnie Kolonii - 1 d ąb szypułkowy w miejscowo ści Leszczyny, na gruntach prywatnych. W Programie ochrony środowiska dla gminy Fałków znalazły si ę, jako projektowane do obj ęcia ochron ą, nast ępuj ące pomniki przyrody. S ą to: - cis pospolity, grab zwyczajny, 3 modrzewie europejskie, 2 jesiony wyniosłe, 3 lipy drobnolistne, 5 d ębów szypułkowych - na terenie parku podworskiego w Fałkowie, - 3 wi ązy polne, modrzew europejski, d ąb szypułkowy, 2 lipy drobnolistne – w parku przy szkole podstawowej w Starzechowicach, - 2 d ęby szypułkowe nad rzek ą Czarn ą w Starzechowicach, - 2 d ęby szypułkowe na terenie Lasów Pa ństwowych w Le śnictwie Starzechowice w oddziale 316. Do charakterystycznych walorów środowiska gminy zaliczy ć nale Ŝy istnienie wielu niewielkich naturalnych zbiorników wodnych, terenów podmokłych, oczek wodnych oraz nieuregulowanych odcinków rzek.

• ochrona istniej ących elementów przyrodniczych buduj ących system przyrodniczy gminy (wzmocnienie potencjału biologicznego) Za podstawowe kierunki działa ń na rzecz utrzymania i wzmocnienia potencjału przyrodniczego gminy nale Ŝy uzna ć: - ochron ę terenów le śnych i dolesienia - ochron ę wyst ępuj ących na terenie gminy walorów przyrodniczych podlegaj ących ochronie prawnej, ochron ę wyst ępuj ących na terenie gminy pomników przyrody, zespołów parkowych, u Ŝytków ekologicznych (istniej ących i projektowanych), zieleni w jednostkach osadniczych i zieleni śródpolnej oraz przydro Ŝnej - ochron ę dolin rzecznych i trwałych u Ŝytków zielonych pochodzenia organicznego i pozostałych - zagospodarowanie gruntów marginalnych, odłogowanych i nieprzydatnych rolnictwu poprzez ich zalesianie

51 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- retencjonowanie wody poprzez modernizacj ę, odtworzenie lub budow ę nowych zbiorników małej retencji - przeciwdziałanie zakwaszeniu gleb - porz ądkowanie i kontrola gospodarki odpadami oraz gospodarki ściekowej na terenach jednostek osadniczych - preferowanie form rolnictwa ekologicznego - w Studium przeznacza si ę do strefy zalesie ń grunty rolne obj ęte wnioskami mieszka ńców gminy Fałków.

Naturalny system ekologiczny gminy, b ędący składow ą systemu wojewódzkiego i krajowego ma za zadanie ochron ę istniej ących walorów przyrodniczych oraz zapewnienie równowagi biocenotycznej (został on uwidoczniony na zał ącznikach graficznych Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego ).

Zawiera on nast ępuj ące elementy przestrzenne: - korytarze ekologiczne o znaczeniu regionalnym - ci ągi ekologiczne – powi ązania o znaczeniu lokalnym, to przede wszystkim osie mniejszych w gminie dolin rzek i cieków wodnych. Włączenie tych cho ćby najmniejszych cieków w system ekologiczny zapewni ich ochron ę hydrologiczn ą. - Obszary w ęzłowe – miejsca przeci ęcia si ę korytarzy i ci ągów ekologicznych, powierzchniowe strefy o du Ŝym bogactwie biocenotycznym wpływaj ące na równowag ę terenów przyległych. Obszary te obok korytarzy i dolin wykluczone s ą dla zabudowy i wskazane do obj ęcia ochron ą. W celu uaktywnienia biologicznego ww. systemu oraz dopełnienia go strukturami przyrodniczo czynnymi proponuje si ę dolesienia w obr ębie gleb marginalnych, zadrzewienia śródpolne, przydro Ŝne i przywodne, szczególnie na terenach o spadkach > 5°, a wi ęc nara Ŝonych na wpływy powierzchniowe.

Oprócz okre ślonych graficznie i wymienionych w cz ęś ci tekstowej do zalesienia gruntów rolnych ustala si ę mo Ŝliwo ść przeznaczenia gruntów rolnych nie wymienionych wy Ŝej, je Ŝeli spełniaj ą co najmniej jeden z nast ępuj ących warunków: - jest to grunt klasy VIz, VI i V, a tak Ŝe klasy IV, je Ŝeli jego obszar w łącznej powierzchni gruntu przeznaczonego do zalesienia nie przekracza 10% - jest gruntem poło Ŝonym na stoku o średnim nachyleniu powy Ŝej 15% - jest gruntem zdegradowanym w rozumieniu ustawy z dnia 3 lutego 1995 roku o ochronie gruntów rolnych i le śnych (Dz.U. Nr 16 poz. 78 z pó źniejszymi zmianami). Ochrona walorów przyrodniczych gminy powinna obejmowa ć racjonalne gospodarowanie wszystkimi formami u Ŝytkowania terenu. Gospodarowanie zgodne z zasadami zrównowa Ŝonego rozwoju powinno by ć nakierowane na zachowanie cało ści dziedzictwa naturalnego i utrzymanie lub przywracanie podstawowych funkcji ekosystemów. Dziedzictwo naturalne gminy nale Ŝy chroni ć przede wszystkim przez ochron ę pozostało ści naturalnej ro ślinno ści w dolinach rzecznych i na torfowiskach. Konieczne jest przy tym współdziałanie administracji le śnej i samorz ądowej we wdra Ŝaniu ochrony tych ekosystemów, odpowiednie gospodarowanie zasobami leśnymi, wypracowanie strategii denaturalizacji dolin rzecznych i utrzymanie ich funkcji jako korytarzy ekologicznych. Zachowanie pełnej ró Ŝnorodno ści biologicznej nie mo Ŝe pomija ć bogactwa układów przyrodniczych ukształtowanych przez wielowiekow ą ekstensywn ą działalno ść człowieka. Zachowanie całego inwentarza półnaturalnych ekosystemów ł ąk, pastwisk, szuwarów, agroekosystemów oraz uprawy starych odmian drzew i krzewów owocowych, hodowli starych ras zwierz ąt ma równie Ŝ niebagatelne znaczenie w ochronie bogactwa genetycznego świata ro ślin i zwierz ąt.

• ochrona systemu hydrograficznego W zakresie ochrony wód, zarówno powierzchniowych, jak i podziemnych, podstawowym zadaniem jest uporz ądkowanie gospodarki wodno – ściekowej. Na terenie gminy Fałków głównym zagadnieniem zwi ązanym z tą form ą jest budowa kanalizacji

52 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana obejmuj ącej cało ść lub przynajmniej wi ększ ą cz ęść gminy oraz doprowadzenie sieci wodoci ągowej do wszystkich mieszka ńców gminy. Projektowane zbiorniki retencyjne chronić będą przed zalewaniem terenów oraz stanowi ć b ędą atrakcj ę turystyczn ą zarówno dla mieszka ńców, jak i dla turystów odwiedzaj ących gmin ę. Wody podziemne wymagaj ą ochrony przed ska Ŝeniem wód wgł ębnych. Ewentualne przemysłowe i komunalne inwestycje lokalizowane na obszarze gminy w pobli Ŝu uj ęć wody i na obszarach o ułatwionym dost ępie do wody poprzez przesi ąkanie i spływ powierzchniowy, wymagaj ą specjalistycznych ekspertyz, okre ślaj ących potencjalne zagro Ŝenie mo Ŝliwo ści ska Ŝenia wód oraz system zabezpiecze ń przed ska Ŝeniem. Ochrona wód powierzchniowych wymaga: - rozwoju infrastruktury technicznej i sanitarnej - zakazu budowy obiektów kubaturowych bezpo średnio przy ciekach wodnych - zakazu odprowadzania do cieków wodnych i urz ądze ń melioracyjnych nieoczyszczonych ścieków - ustalenia w opracowaniach planistycznych warunków tymczasowej ochrony wód przed zanieczyszczeniem (budow ę zbiorników bezodpływowych, budow ę przydomowych biologicznych oczyszczalni ścieków) lub docelowej ochrony przez ustanowienie obowi ązku przył ączania obiektów do zbiorczych systemów oczyszczania ścieków - jakiekolwiek zmiany w przebiegu nurtu cieków wodnych wprowadzane działalno ści ą człowieka oraz zmiany w kształcie dolin rzecznych musz ą by ć poprzedzone kompleksowymi opracowaniami uwzgl ędniaj ącymi skutki takich zmian dla środowiska przyrodniczego, istniej ącego zainwestowania terenów s ąsiednich, przyj ętego w miejscowym planie przeznaczenia terenów - wszelkie działania zwi ązane z realizacj ą urz ądze ń wodnych na rzekach oraz z wykorzystaniem wód rzek dla ró Ŝnych potrzeb, wymagaj ą specjalistycznych opracowa ń i zgody zarz ądcy rzek - w dolinach rzek i cieków i w strefie zalewowej obowi ązuje nakaz zachowania obowi ązuj ących formacji ro ślinnych, zakaz budowy kubaturowych, stałych obiektów budowlanych przy rzekach nie zwi ązanych z gospodark ą wodn ą - respektowania ustawy Prawo wodne oraz przepisów odr ębnych - ochrony terenów zmeliorowanych poprzez: - ograniczenie ich przeznaczenia na inne cele ni Ŝ rolnicze - w przypadku, gdy podj ęte zostan ą działania inwestycyjne na obszarze wyposa Ŝonym w urz ądzenia melioracyjne, inwestor zobowi ązany jest do zaprojektowania, zabezpieczenia b ądź przebudowy istniej ących systemów melioracyjnych w porozumieniu z wła ściwym Zarz ądem Melioracji i Urz ądze ń Wodnych. Ustala si ę zakaz grodzenia nieruchomo ści przyległych do powierzchniowych wód publicznych w odległo ści nie mniejszej ni Ŝ okre ślona w obowi ązuj ących przepisach.

• ochrona krajobrazu i powierzchni ziemi Do podstawowych zada ń okre ślaj ących rozwój gminy zaliczy ć nale Ŝy ochron ę najcenniejszych walorów przyrodniczych oraz powierzchni ziemi. Działania gminy powinny zmierza ć w kierunku intensyfikacji wysokotowarowych upraw z ograniczeniem zabudowy do obiektów niezb ędnych do funkcjonowania gospodarstw rolnych. Równie wa Ŝna jest dbało ść o utrzymanie i piel ęgnacj ę obiektów o walorach przyrodniczo – krajobrazowych poprzez oddzielenie ich od zabudowy strefami ochronnymi oraz poprzez wydzielanie wi ększych powierzchni biologicznie czynnych na terenach zabudowy. Tereny szczególnie cenne pod wzgl ędem przyrodniczym chronione s ą na podstawie odpowiednich ustaw, rozporz ądze ń, uchwał i zasad polityki ekologicznej gminy ustalonej w Programie ochrony środowiska dla gminy Fałków . Nale Ŝy d ąŜ yć tak Ŝe do zminimalizowania wył ącze ń gruntów z produkcji rolnej i le śnej oraz do wyznaczenia w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego dalszych terenów zalesie ń. Preferowane s ą ekologiczne formy produkcji rolnej, zwłaszcza na obszarach o wysokich bonitacjach, stanowi ących podstaw ę dla efektywnej rolniczej przestrzeni

53 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana produkcyjnej, gdzie jako ść gleb stanowi o ich potencjale. Przy ewentualnej zmianie przeznaczenia powierzchni obj ętych drena Ŝem konieczna jest kompleksowa przebudowa sieci drenarskiej. Realizacja takich prac winna odbywa ć si ę pod nadzorem Wojewódzkiego i Powiatowego Zarz ądu Melioracji. Grunty odłogowane, marginalne i mało efektywne w produkcji rolniczej nale Ŝy przeznaczy ć na tworzenie nowych zalesie ń, rozwój rekreacji lub na potrzeby innych niekolizyjnych dla otoczenia funkcji. W Studium wskazuje si ę jedynie strefy tych dolesie ń i zadrzewie ń, szczegółowy projekt winien by ć opracowany w skalach bardziej szczegółowych z uwzgl ędnieniem własno ści i topoklimatu (rynny spływu zimnego powietrza, zastoiska zanieczyszczonego powietrza etc.). W Studium zało Ŝono nast ępuj ące funkcje dolesie ń i zadrzewie ń: - ochrona terenów rolnych przed erozj ą gleb - tworzenie systemu zieleni izolacyjnej wzdłu Ŝ ci ągów komunikacyjnych - ochrona dolin rzek przed wpływami powierzchniowymi - ekranowanie terenów szczególnie uci ąŜ liwych dla otoczenia

• ochrona powietrza Podstawowymi źródłami emisji zanieczyszcze ń do atmosfery s ą indywidualne paleniska domowe, oparte o konwencjonalne no śniki energii cieplnej. Powinno si ę wzi ąć pod uwag ę potrzeb ę pozyskiwania mniej szkodliwych źródeł ciepła, jak np. oparcie gospodarki cieplnej gminy o gaz ziemny lub odnawialne źródła energii. Gmina powinna nało Ŝyć obowi ązek stosowania ekologicznego źródła energii równie Ŝ na terenach usługowych, produkcyjnych oraz o funkcji mieszanej z dopuszczeniem usług. Ponadto ochrona powietrza b ędzie przeprowadzana poprzez ograniczenie emisji do granic własno ści oraz zastosowanie technologii eliminuj ących szkodliwe emisje. Nowe tereny przeznaczone w planach miejscowych pod budownictwo mieszkaniowe powinny uwzgl ędnia ć zaopatrzenie w ciepło zgodne z przepisami o ochronie środowiska.

3.2. OCHRONA PRZED UCI Ąś LIWO ŚCIAMI Studium zakłada konieczno ść eliminacji obiektów uci ąŜ liwych i szkodliwych dla środowiska z terenów gminy. Inwestycje mog ące wpływa ć negatywnie na stan środowiska ograniczone s ą do niezb ędnego minimum, zapewniaj ącego funkcjonowanie gminy, a ich realizacja obwarowana jest licznymi przepisami odr ębnymi. Na obszarach nara Ŝonych na uci ąŜ liwo ści zwi ązane z ruchem drogowym i ewentualnym hałasem postuluje si ę umieszczanie zabezpiecze ń akustycznych i pasów zieleni izolacyjnej. Planowane jest podj ęcie działa ń zwi ązanych z popraw ą organizacji ruchu drogowego, rozwoju sieci dróg i poprawy ich jako ści. Nakazuje si ę przestrzeganie przepisów prawnych reguluj ących lokalizacj ę i odległo ści dróg od terenów zabudowanych. Bardzo istotne jest tak Ŝe zagospodarowanie odpadów, tworzenie warunków do selektywnej zbiórki odpadów mog ących by ć ponownie wykorzystanymi oraz wprowadzenie programów edukacyjnych dotycz ących tego zagadnienia. Strefa ochrony akustycznej wokół transformatorów w stacji 110/15 kV „Szreniawa” została okre ślona na 150,0 m przez Zakład Energetyczny Łód ź-Teren S.A. (pismo znak: 10- MR-001266-2006 z dnia 2 marca 2006 roku). Maksymalna strefa ochronna dla linii średniego napi ęcia 15 kV wynosi 15 m. Natomiast maksymalne strefy ochronne wyst ępuj ące wzdłu Ŝ linii 400 kV wynosz ą 90,0 m, a dla linii 110 kV 36,0 m. W powy Ŝszych strefach nie powinno by ć lokalizowana zabudowa przeznaczona do stałego pobytu człowieka oraz umiejscowione składy i magazyny, urz ądzania zraszaj ące, parkingi dla samochodów, urz ądzenia d źwigowe, a tak Ŝe ro ślinno ść wysokopienna. W indywidualnych przypadkach dopuszcza si ę mo Ŝliwo ść zmniejszenia zasi ęgu w/w stref pod warunkiem uzgodnienia szczegółowych wymogów technicznych z zarz ądcami poszczególnych rodzajów linii.

54 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

3.3. KSZTAŁTOWANIE KRAJOBRAZU I TERENÓW PRZYRODNICZO CZYNNYCH Na terenie gminy funkcjonuj ą tereny zieleni, w wi ększo ści s ą to tereny le śne. W celu poprawy funkcjonowania środowiska oraz podniesienia walorów przyrodniczo – krajobrazowych w Studium zawarto nast ępuj ące ustalenia: - zakaz wprowadzania obiektów agresywnych krajobrazowo, diametralnie odbiegaj ących od istniej ącej zabudowy kształtem, wielko ści ą, barw ą lub inn ą cech ą wizualn ą - stosowanie zieleni izolacyjnej lub innej formy osłony zieleni ą elementów nie pasuj ących do środowiska.

4. OBSZARY I ZASADY OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I ZABYTKÓW ORAZ DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ Ustawa z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162 poz. 1568, z 2004 roku Nr 96, poz. 959, Nr 238, poz. 2390, z 2006 roku Nr 50, poz. 362, Nr 126, poz. 875) zobowi ązuje wszystkich obywateli do ochrony dóbr kultury, natomiast samorz ąd terytorialny zobowi ązuje do zapewnienia w tym celu warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych. Na mocy ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy uwzgl ędnia si ę w szczególno ści ochron ę zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru i ich otoczenia, innych zabytków nieruchomych znajduj ących si ę w gminnej ewidencji zabytków. Obszary obj ęte ochron ą dziedzictwa kulturowego to wymienione wcze śniej w uwarunkowaniach obiekty zabytkowe. Studium proponuje wprowadzenie stref ochrony konserwatorskiej obejmuj ących tereny posiadaj ące warto ści kulturowe i krajobrazowe, przedstawiono je na planszy studium. Zasi ęgi maj ą charakter wst ępny, bez wykonania szczegółowych studiów i wymagaj ą uszczegółowienia na etapie opracowywania planów miejscowych poszczególnych terenów w konsultacji z Wojewódzkim Urz ędem Ochrony Zabytków w Kielcach. Propozycje wprowadzenia w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego nast ępuj ących stref ochrony konserwatorskiej:

• Strefa W – ścisłej, czynnej ochrony konserwatorskiej obejmuj ąca: 1) zespół dworski w Fałkowie , w skład którego wchodz ą: - park z XVI wieku – numer 790 w rejestrze zabytków - dwór z XVII wieku (ruina) - numer 790 w rejestrze zabytków - czworak murowany z XIX wieku - gorzelnia z XIX wieku, murowana ul. Zamkowa 22 - numer 790 w rejestrze zabytków - oficyna (obecnie o środek zdrowia), murowana z XIX wieku - numer 790 w rejestrze zabytków; 2) zespół dworski w Skórnicach obejmuj ący: - park z XIX wieku – numer 772 w rejestrze zabytków - dwór z XIX wieku - numer 772 w rejestrze zabytków - spichlerz z XIX wieku - numer 772 w rejestrze zabytków; 3) park podworski w Starzechowicach - numer 349 w rejestrze zabytków (byłe województwo piotrkowskie). Na terenach obj ętych stref ą obowi ązuje: - zachowanie i konserwacja zabytkowej zabudowy - zachowanie warto ściowych elementów naturalnych – rze źba terenu, ziele ń, układ wodny - zakaz wprowadzania nowej zabudowy (z wyj ątkiem obiektów, na które zostanie uzyskane zezwolenie WKZ) - usuni ęcie dysharmonizuj ących nawarstwie ń (po uzyskaniu pozwolenia WKZ) - pozwolenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na wszelk ą działalno ść inwestycyjn ą powoduj ącą zmiany w sposobie u Ŝytkowania i zagospodarowania terenu - w przypadku wszelkich prac ziemnych – pozwolenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz wykonanie wyprzedzaj ąco archeologicznych bada ń wykopaliskowych lub

55 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

zapewnienie nadzoru archeologicznego (stosownie do decyzji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków).

• Strefa 0 – ochrony konserwatorskiej wybranych elementów środowiska kulturowego . Obejmuje układy przestrzenne miejscowo ści o zachowanym historycznym rozplanowaniu, historycznej zabudowie i warto ściowych walorach naturalnych. Ochron ą nale Ŝy obj ąć układy urbanistyczne i ruralistyczne miejscowo ści: Fałkowa, Czermna, Starzechowic i Olszamowic. Na terenach obj ętych t ą stref ą obowi ązuje: - zachowanie i konserwacja zabudowy zabytkowej i posiadaj ącej walory kulturowe - zachowanie historycznego układu rozplanowania – układ ulic, dróg, placów - zachowanie historycznych podziałów własno ściowych - zachowanie warto ściowych elementów naturalnych – rze źba terenu, ziele ń, układ wodny - dostosowanie nowej zabudowy w zakresie lokalizacji, skali i formy architektonicznej do lokalnej tradycji budowlanej lub lokalnie zakaz nowej zabudowy - usuni ęcie dysharmonizuj ących nawarstwie ń (po uzyskaniu pozwolenia WKZ) - uzyskanie opinii Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na temat przekształce ń formy zabudowy istniej ącej oraz lokalizacji, skali i formy nowej zabudowy - ochrona archeologiczna zgodnie z zapisami dla strefy OW.

• Strefa E – ochrony ekspozycji , która obejmuje obszary stanowi ące zabezpieczenie wła ściwego eksponowania zespołów lub obiektów zabytkowych – otulina widokowa wyszczególnionych w strefie A zespołów dworskich w Fałkowie i Skórnicach oraz parku podworskiego w Starzechowicach. Na terenach obj ętych stref ą obowi ązuje: - zakaz nowej zabudowy lub ustalenie nieprzekraczalnych gabarytów nowej zabudowy - ograniczenia w lokalizacji reklam (zakaz lub określenie dopuszczalnych form i nieprzekraczalnych gabarytów) - uzyskanie opinii Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na temat ewentualnych odst ępstw od powy Ŝszych rygorów, jak równie Ŝ na temat podziałów własno ściowych (ustalenie wielko ści działek), nasadze ń, zmian ukształtowania terenu.

• Strefa OW – obserwacji i ochrony archeologicznej biernej , która obejmuje rejony osadnictwa pradziejowego i historycznego. Na terenach obj ętych stref ą obowi ązuje: - uzgodnienie z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków inwestycji zwi ązanych z naruszeniem stratygrafii nawarstwie ń ziemnych celem przeprowadzenia bada ń wyprzedzaj ących oraz zapewnienia nadzoru archeologicznego w trakcie realizacji inwestycji. Szczegółowy wykaz poszczególnych stanowisk archeologicznych oraz ich lokalizacj ę zawieraj ą ustalenia uwarunkowa ń oraz materiały graficzne (zał ączniki do niniejszego Studium ). Na terenach obj ętych w/wym stref ą wprowadza si ę zakaz dewastacji terenu poprzez wybiórk ę piasku i analogiczne formy zmiany ukształtowania terenu. Niezale Ŝnie od powy Ŝszych ustale ń na obszarze gminy Fałków istniej ą obiekty znajduj ące si ę w ewidencji Wojewódzkiego Urz ędu Ochrony Zabytków w Kielcach (ul. Zamkowa 5 25-009 Kielce) kwerenda 04/05/2005. S ą to: wie ś Czermno: - dom drewniany w Czermnie 17 z XX wieku - dom drewniany w Czermnie 31 z około 1910 roku - dom drewniany w Czermnie 33 z około 1910 roku - kapliczka murowana z XIX wieku

56 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana wie ś Fałków: - dom drewniany w Fałkowie 3 z XX wieku - ko ściół parafialny p.w. Matki Boskiej Szkaplerznej murowany z XX wieku - plebania ko ścioła parafialnego p.w. Matki Boskiej Szkaplerznej murowana z XX wieku wie ś Smyków: - dom drewniany Smyków 7 z XX wieku - dom drewniany Smyków 14 z XX wieku wie ś Zbójno: - dom drewniany Zbójno 37 z XX wieku - dom drewniany Zbójno 38 z XX wieku.

5. KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMÓW KOMUNIKACJI I INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ 5.1. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA Gospodarka wodno – ściekowa Gmina zwodoci ągowana jest w około 75%. Niezwodoci ągowane s ą jeszcze wsie poło Ŝone w południowej jej cz ęś ci. W najbli Ŝszym czasie planuje si ę podł ączenie do wodoci ągu miejscowo ści: Jakubowice, Budy, Szreniawa. W nast ępnej kolejno ści zwodoci ągowana zostanie wie ś Stanisławów i Stomorgi. W najbli Ŝszych latach zaplanowana jest równie Ŝ modernizacja stacji wodoci ągowej w Czermnie. Wzrost ilo ści ścieków komunalnych trafiaj ących bez oczyszczania do wód powierzchniowych i gruntu wynika z nadmiernych dysproporcji w sieciowych systemach wodoci ągowych i kanalizacyjnych. W zakresie gospodarki ściekowej istnieje pilna potrzeba budowy systemów kanalizacji sanitarnej wraz z oczyszczalniami ścieków. Zgodnie z wykonan ą Koncepcj ą kanalizacji sanitarnej planuje si ę skanalizowanie gospodarstw domowych poprzez nast ępuj ące projektowane systemy sieciowe kanalizacji zbiorczej: - „Fałków” – w oparciu o projektowan ą oczyszczalni ę ścieków w Fałkowie i obejmuj ący swym zasi ęgiem nast ępuj ące miejscowo ści: Fałków, Zbójno, Wola Szkucka, Studzieniec, Skórnice (wariantuje si ę realizacj ę oczyszczalni w północnej – wariant 1 i wschodniej – wariant 2 i 3 cz ęś ci wsi gminnej); - „Czermno” – w oparciu o projektowan ą oczyszczalni ę ścieków w Czermnie i obejmuj ący swym zasi ęgiem nast ępuj ące miejscowo ści: Czermno, Czermno-Kolonia, Olszamowice, Smyków, W ąsosz, Gustawów; - „Turowice” – w oparciu o projektowan ą oczyszczalni ę ścieków w Turowicach i obejmuj ący swym zasi ęgiem nast ępuj ące miejscowo ści: Turowice, Starzechowice, Rudzisko. Przydomowe oczyszczalnie z odprowadzeniem oczyszczonych ścieków do gleby przewiduje si ę na terenach, które nie zostan ą obj ęte zbiorcz ą kanalizacj ą i wył ącznie w takich miejscach, gdzie odprowadzanie ścieków do gruntu nie b ędzie zagra Ŝało jako ści wód powierzchniowych i podziemnych. Dotyczy to zespołów zabudowy we wsiach: Budy, Sulborowice, Sułków i Reczków. Na terenach nie obj ętych zbiorcz ą kanalizacj ą, gdzie wprowadzanie ścieków do gruntu jest zabronione, planowany jest system gromadzenia ścieków w indywidualnych zbiornikach szczelnych. Dotyczy to gospodarstw we wsiach: Zbójno – Sępskie Niwy, Greszczyn, Zygmuntów, Por ęba, Pl ąskowice, Bulianów, Leszczyny, Stomorgi, Pikule, Por ąbka, Julianów, Dobry Widok, Szpinek, Jakubowice, Szreniawa, Adelinów, Boroniewskie, Stanisławów, Budka, Sulborowice, Papiernia, S ęp. W Studium oznaczone zostały symbolami: istniej ące uj ęcie wody - „WZ”; istniej ące i projektowane oczyszczalnie ścieków - „NO” ( w uj ęciu wariantowym dla Fałkowa i dla Czermna).

57 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

Ochronie podlegaj ą powierzchnie zmeliorowane; przy zmianie ich przeznaczenia konieczna jest kompleksowa przebudowa sieci drenarskich. W sąsiedztwie istniej ących uj ęć wody w gminie i ich strefach ochronnych nie nale Ŝy wykorzystywa ć rolniczo ścieków. Ponadto zaleca si ę zapewni ć ochron ę sanitarn ą w strefach uj ęć wody pitnej w zakresie ich hermetyczno ści i osłony przed ska Ŝeniami chemicznymi oraz niezawodno ści funkcjonowania systemów ochrony technicznej i zapewnienia monitoringu tych uj ęć . Prócz tego, wskazane byłoby ustalenie bilansu niezbędnych i minimalnych potrzeb w zakresie awaryjnego zabezpieczenia wody dla poszczególnych sołectw i gminy ł ącznie, awaryjnego zasilania tych uj ęć w energi ę elektryczn ą oraz minimalnych i niezb ędnych potrzeb gminy w zakresie retencjonowania i zdolno ści przerzutów wody pitnej dla poszczególnych sołectw. W gospodarce wodno – ściekowej gminy nale Ŝy przewidzie ć odprowadzanie ścieków deszczowych z utwardzonych terenów zakładów przemysłowych i u Ŝyteczno ści publicznej oraz z terenów nara Ŝonych na zanieczyszczenia (np. stacje benzynowe, parkingi itp.). W celu usuni ęcia zawiesiny i substancji ropopochodnych, wyloty kanalizacji deszczowej powinny posiada ć podczyszczalnie wód deszczowych, składaj ące si ę, co najmniej z osadnika i separatora. Przy odprowadzaniu ścieków deszczowych z terenów zanieczyszczonych (stacje benzynowe, parkingi i itp.) nale Ŝy przewidywa ć wykonanie podczyszczalni wód deszczowych w celu usuni ęcia zawiesiny i substancji ropopochodnych.

Zasilanie w energi ę elektryczn ą Utrzymuje si ę dotychczasowe kierunki dostaw energii elektrycznej z GPZ 110/15 kV ”Szreniawa” w gminie Fałków i GPZ ”My ślibórz” w gminie śarnów oraz ze źródeł awaryjnych - stacji w Przedborzu, Radoszycach i Ko ńskich. Stacje zasilaj ące ”Szreniawa” i ”My ślibórz” maj ą wystarczaj ące rezerwy mocy na pokrycie przyszłych potrzeb gminy na energi ę elektryczn ą. Ponadto w dalszej perspektywie mog ą powstawa ć lokalne źródła energii elektrycznej, oparte na energii odnawialnej (energia wiatrowa lub słoneczna). Ich przydatno ść mo Ŝe by ć szczególnie uzasadniona w obiektach produkcji rolno – spo Ŝywczej, je Ŝeli tylko stworzone zostan ą w polityce energetycznej kraju dogodne warunki ekonomiczne dla tego rodzaju przedsi ęwzi ęć . Niezb ędna b ędzie natomiast rozbudowa istniej ącej sieci rozdzielczej średniego napi ęcia 15 kV, budowa nowych lokalnych stacji transformatorowo – rozdzielczych 15/0,4 kV i linii rozdzielczych niskiego napi ęcia 0,4 kV oraz przył ączy do poszczególnych odbiorców (u Ŝytkowników) energii elektrycznej, na terenach przewidzianych do zainwestowania, w tym na terenach przewidzianych dla budownictwa mieszkaniowego. Ponadto konieczna b ędzie modernizacja istniej ącej sieci rozdzielczej niskiego napi ęcia w niektórych miejscowo ściach (np. Ksi ęŜ y Młyn), poprzez dobudow ę stacji 15/0,4 kV, dla poprawy obecnych warunków dostarczania energii elektrycznej. Budowa linii 15 kV, stacji 15/0,4 kV, linii niskiego napi ęcia i przył ączy do odbiorców na terenach przewidzianych dla budownictwa mieszkaniowego powinna by ć uwzgl ędniona w planach zagospodarowania przestrzennego tych terenów i zgłaszana przez władze gminy do wła ściwego obszarowo przedsi ębiorstwa energetycznego celem uj ęcia realizacji w/w obiektów przez przedsi ębiorstwo energetyczne w ramach opracowywanych własnych planów rozwoju w zakresie zaspokajania obecnego i przyszłego zapotrzebowania na moc i energi ę elektryczn ą. Do takiego trybu działania przedsi ębiorstwa energetyczne s ą zobowi ązane z mocy ustawy Prawo energetyczne . Przez teren gminy przebiega ć mo Ŝe elektroenergetyczna linia napowietrzna najwy Ŝszego napi ęcia 400 kV relacji Rogowiec – Kielce przewidywana dla potrzeb systemu krajowego. Wzdłu Ŝ trasy w/w obiektu liniowego mo Ŝe wyst ępowa ć szkodliwe oddziaływanie pola elektrycznego na środowisko. Maksymalny zasi ęg tego oddziaływania nie przekroczy strefy o szeroko ści 90 m ł ącznie. W strefie tego oddziaływania nie mo Ŝe by ć lokalizowana zabudowa przeznaczona do stałego pobytu człowieka, składy i magazyny z materiałami

58 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

łatwopalnymi, urz ądzenia zraszaj ące, d źwigi, suwnice, parkingi samochodowe, itp. obiekty oraz ro ślinno ść wysokopienna. Zaleca si ę, aby zastosowane dla omawianej linii rozwi ązania techniczne ograniczyły szeroko ści tej strefy do optymalnego minimum. Równie Ŝ poziom hałasu wywoływanego przez powy Ŝsz ą lini ę nie powinien w tak okre ślonej strefie przekroczy ć dopuszczalnej przepisami warto ści (35 dB). Proponowany przebieg w/w linii przez teren województwa łódzkiego na obszarze s ąsiaduj ącej gminy Przedbórz ma 3 warianty. Z uwagi na przebieg jej wariantów południowych przez terytorium Przedborskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny w niniejszym Studium preferuje si ę wariant 3 (północny), niekolizyjny w stosunku do dwóch wcze śniej wymienionych. Dla poprawy standardów dostarczania energii elektrycznej do odbiorców planowane są modernizacje szczególnie wyeksploatowanych lokalnych sieci energetycznych oraz budowa linii średniego napi ęcia relacji Fałków – Zbójno w celu wzmocnienia systemu zasilania.

Telekomunikacja W gminie planowany jest rozwój obsługi telekomunikacyjnej w oparciu o rozbudow ę istniej ącego układu w miar ę potrzeb jej mieszka ńców.

Zaopatrzenie w ciepło i gaz W zakresie zaopatrzenia w ciepło planowana jest sukcesywna wymiana standardowych no śników energii – w ęgiel, miał, koks na no śniki ekologiczne – olej, gaz, poprzez likwidacj ę kotłowni w ęglowych i monta Ŝ instalacji zasilanych olejem opałowym b ądź gazem. Docelowo przewiduje si ę zaopatrzenie mieszka ńców gminy w gaz przewodowy na cele grzewcze oraz bytowe z gazoci ągu wysokiego ci śnienia o średnicy 200 mm relacji Ko ńskie – Radoszyce – Strawczyn z projektowanej stacji redukcyjnej w gminie Ruda Maleniecka, przy uzupełniaj ącym zaopatrzeniu w gaz bezprzewodowy. Kierunek zasilania planowany jest od strony wschodniej na wysoko ści wsi Wola Szkucka. We wsi Fałków planowana jest lokalizacja stacji redukcyjnej oraz rozgał ęzienie gazoci ągu w dwu kierunkach: - na północ w celu zasilenia wsi: Fałków, Pl ąskowice, Skórnice, Starzechowice, Rudzisko, Turowice, Sulborowice, Reczków, - na zachód w celu zasilenia wsi: Rudka, Studzieniec, Sułków, Olszamowice, Czermno, Wąsosz, Smyków, Gustawów. Pozostałe wsie nie przewidziane do obj ęcia sieciowym systemem zaopatrzenia w gaz korzysta ć b ędą z gazu bezprzewodowego (np. z butli).

Gospodarka odpadami Nale Ŝy dostosowa ć gospodark ę odpadami na terenie gminy do systemu przyj ętego w Programach gospodarki odpadami dla gminy Fałków i Powiatu Koneckiego (2003 – 2004), które przewidziały likwidacj ę składowisk odpadów w Fałkowie i Czermnie, co spowoduje potrzeb ę wywozu wszelkich odpadów poza obr ęb gminy oraz doskonalenie systemu selektywnej zbiórki odpadów „u źródła”. Proponuje si ę, aby na całym terenie gminy wprowadzi ć selektywn ą zbiórk ę i odzysk surowców wtórnych. Selektywn ą zbiórk ą obj ęte zostałyby przede wszystkim: - szkło białe i kolorowe - makulatura (papier, gazety, tektura) - opakowania z tworzyw sztucznych Odpady obj ęte zbiórk ą selektywn ą powinny trafi ć do odpowiednich zakładów do przeróbki i wtórnego ich wykorzystania. Odpady nadaj ące si ę do kompostowania winny by ć poddane naturalnemu procesowi kompostowania z zastosowaniem preparatów mikrobiologicznych w celu przyspieszenia procesu rozkładu zwi ązków organicznych. Uzyskany kompost, po oczyszczeniu, mo Ŝe by ć wykorzystany: - w rolnictwie (na glebach ni Ŝszych klas)

59 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- w ogrodnictwie i na działkach rolnych - do rekultywacji terenów zdegradowanych.

Odpady szkodliwe dla środowiska winy by ć skierowane do zakładów neutralizacji i detoksykacji, w porozumieniu z wojewódzkim inspektorem sanitarnym. Odr ębnie za ś nale Ŝy zorganizowa ć zbiórk ę odpadów gumowych i metalowych, które po segregacji i sortowaniu winny odpowiednio trafi ć: - odpady metalowe do hut - odpady gumowe do zakładów produkcji gumy.

5.2. UKŁAD DROGOWY W opracowaniu zaprojektowano układ, który wynika przede wszystkim z uwarunkowa ń zewn ętrznych i wewn ętrznych, z analizy dotychczasowych ustale ń planistycznych oraz przyj ętych w obecnym opracowaniu kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków. Zapewnia on dost ępno ść komunikacyjn ą gminy zarówno dla ruchu lokalnego oraz tranzytowego, przy jednoczesnym dobrym współdziałaniu wszystkich podukładów komunikacyjnych i braku kolizji mi ędzy nimi. Podstawowa sie ć drogowo – uliczna gminy składa ć si ę b ędzie z nast ępuj ących elementów: • droga krajowa Nr 42 relacji Namysłów – Kluczbork – Praszka – Rudniki – Działoszyn – Paj ęczno – Nowa Brze źnica – Radomsko – Przedbórz – Ruda Maleniecka – Ko ńskie – Skar Ŝysko Kamienna – Rudnik zapewniaj ąca podstawowe poł ączenie z sąsiednimi terenami oraz powi ązanie poszczególnych rejonów gminy na kierunku wschód – zachód. Według zarz ądcy w/w drogi tj. Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych – Oddział Południowo – Zachodni – Biuro w Kielcach droga winna posiada ć klas ę drogi G (główna). Obci ąŜ enie ruchem pojazdów samochodowych według “Generalnych pomiarów ruchu” wykonanych przez BPBDiM “Transprojekt – Warszawa” (rok 2001) i prognozy wynosi ć będzie w 2020 roku 3 597 poj. sam./dob ę. Jest to ruch sprawiaj ący cz ęsto uci ąŜ liwo ści dla mieszka ńców gminy, jednak w porównaniu z obci ąŜ eniem na innych drogach krajowych jest on zbyt mały, by mo Ŝna w najbli Ŝszym czasie liczy ć na zdecydowane działania przy jej modernizacji. Najgorsze parametry droga posiada w rejonie wsi Czermno. Zaproponowano tam nowy jej przebieg (w planie województwa świ ętokrzyskiego zwany obwodnic ą Czermna). Jego dost ępno ść na poszczególnych skrzy Ŝowaniach powinna by ć rozstrzygni ęta ostatecznie w projekcie realizacyjnym nowego odcinka. Według opinii GDDKiA, dla nowego odcinka drogi Nr 42 nale Ŝy utrzyma ć parametry techniczne jak dla klasy GP . Szczególnie chodzi tu o przyj ęte rozwi ązania w planie oraz odległo ść linii zabudowy od zewn ętrznej kraw ędzi projektowanej jezdni: - 50 m dla budynków jednokondygnacyjnych mieszkalnych i uŜyteczno ści publicznej - 70 m dla budynków wielokondygnacyjnych mieszkalnych i uŜyteczno ści publicznej - 200 m dla budynków szpitali i obiektów wymagaj ących szczególnej ochrony. Pewne problemy zwi ązane z ruchem tranzytowym wyst ępuj ą równie Ŝ we wsi gminnej Fałków. Szeroko ść w liniach rozgraniczaj ących minimum 25 m na odcinkach poza zabudow ą oraz na przekrojach ulicznych. Nale Ŝy ograniczy ć rozwój terenów budownictwa mieszkaniowego bezpo średnio wzdłu Ŝ aktualnego przebiegu drogi krajowej Nr 42. Do obsługi przyległych nowo powstałych nieruchomo ści wykorzystywa ć drogi zbiorcze równoległe do drogi Nr 42. Zalecana szeroko ść w liniach rozgraniczaj ących – 40-50 m. • drogi powiatowe – ł ącz ą poszczególne tereny gminy oraz obsługuj ą bezpo średnio przyległe do nich tereny. Winny posiada ć klas ę Z. Szeroko ść w liniach rozgraniczaj ących 20 m. S ą to nast ępuj ące drogi: - Nr 0392 T relacji Lipa – Szkucin – Wola Szkucka - Fałków - Nr 0395 T relacji Ruda Pilczycka – Adelinów – Czarna Smuga - Czermno - Nr 0476 T relacji Sulborowice – granica województwa świ ętokrzyskiego – (Reczków)

60 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- Nr 0477 T relacji Fałków – Pl ąskowice – D ąbrowa – Gliny – Turowice – Sulborowice – granica województwa świ ętokrzyskiego – (Skórkowice) - Nr 0478 T relacji Fałków – Pl ąskowice – D ąbrowa – Gliny – Rudzisko – granica województwa świ ętokrzyskiego – (Tomaszów) - Nr 0479 T relacji (Skotniki) – granica woj. świ ętokrzyskiego – W ąsosz - Czermno - Nr 0480 T relacji Fałków – Studzieniec – Budy – granica gminy Fałków – (droga powiatowa Nr 30422) - Nr 0481 T relacji Czermno – Pikule – granica woj. świ ętokrzyskiego – (Góry Mokre). Wymagaj ą one modernizacji szczególnie je śli chodzi o nawierzchni ę. Na drodze powiatowej Nr 0395 T zaproponowano docelowo budow ę wiaduktu nad istniej ącą magistral ą kolejow ą CMK. Zalecana szeroko ść w liniach rozgraniczaj ących – 20 m. • drogi gminne bezpo średnio obsługuj ące tereny gminy. Posiada ć powinny klas ę L, szeroko ść minimaln ą w liniach rozgraniczaj ących 12 m na terenach zabudowanych i 15 m poza zabudow ą. Na obszarach zabudowanych nale Ŝy zadba ć o odpowiedni ą segregacj ę ruchu pieszego i samochodowego poprzez budow ę chodników (wraz z barierkami na szczególnie niebezpiecznych odcinkach), wysepek na przej ściach dla pieszych na rozleglejszych skrzy Ŝowaniach itp. Poza drogami wskazanymi na zał ączniku graficznym Studium , w zale Ŝno ści od potrzeb społeczno ści lokalnej, mo Ŝliwa jest realizacja nowych dróg gminnych, których przebieg zostanie ustalony w drodze decyzji o ustaleniu lokalizacji drogi lub w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Nowe obiekty winny spełnia ć wska źniki i kierunki okre ślone w niniejszym opracowaniu.

5.3. UKŁAD KOLEJOWY Obszar gminy przecina, na kierunku północ – południe, linia kolejowa relacji Zawiercie – Grodzisk Mazowiecki. Jest to linia magistralna (CMK – Centralna Magistrala Kolejowa) posiadaj ąca wysokie parametry techniczne. Przeznaczona szczególnie do przewozów na trasie Śląsk – Warszawa. Jest to ruch tranzytowy przez tereny gminy Fałków i w chwili obecnej nie przewiduje si ę tutaj Ŝadnych zmian. Nadal analizowane s ą, na poziomie układu krajowego, potrzeby i mo Ŝliwo ści podniesienia pr ędko ści na tej linii do 250 km/h. Przy czym ewentualne podniesienie pr ędko ści na tej trasie nie wi ąŜ e si ę z nowym jej przebiegiem na terenie gminy Fałków. Docelowo nale Ŝy zapewni ć bezkolizyjne skrzy Ŝowania linii kolejowej z wszelkimi drogami komunikacji kołowej i pieszej.

5.4. UKŁAD KOMUNIKACJI AUTOBUSOWEJ Układ komunikacji autobusowej jest podstawowym układem komunikacji zbiorowej w gminie Fałków. Linie autobusowe przebiegaj ą wzdłu Ŝ drogi krajowej Nr 42 oraz drogami powiatowymi. Trasy wzdłu Ŝ dróg powiatowych rozmieszczone s ą głównie w północnej cz ęś ci gminy, natomiast w jej południowej cz ęś ci w wi ększo ści rejonów brak obsługi komunikacj ą zbiorow ą. Co prawda modernizacja układu drogowego ułatwiłaby wprowadzenie nowych tras komunikacji zbiorowej, jednak bior ąc pod uwag ę niewielk ą sie ć osadnicz ą południowych rejonów gminy nale Ŝy stwierdzi ć, Ŝe tylko komunikacja oparta o minibusy mogłaby by ć tutaj najlepszym rozwi ązaniem. Samorz ąd winien wspiera ć i w miar ę mo Ŝliwo ści koordynowa ć działania przewo źników pa ństwowych i prywatnych oraz o ile to mo Ŝliwe i zasadne uruchomi ć własn ą komunikacj ę gminn ą. Ułatwienia dla przewo źników to mi ędzy innymi finansowanie i budowa zatok i pętli autobusowych, przystanków itp. Nale Ŝy szczególn ą uwag ę przykłada ć do przejazdów z miejsc zamieszkania do miejsc pracy i szkół.

5.5. ŚCIE śKI ROWEROWE W ramach modernizacji istniej ącego układu oraz budowy nowych odcinków dróg nale Ŝy przewidzie ć mo Ŝliwo ść budowy na wyznaczonych trasach ście Ŝek rowerowych jako wydzielonych elementów, b ądź zintegrowanych z chodnikami lub jezdniami. Zale Ŝy to od wielko ści ruchu na drodze pojazdów samochodowych, przewidywanej wielko ści ruchu

61 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana rowerowego, mo Ŝliwo ści terenowych i finansowych. W pierwszej kolejno ści powinno to jednak dotyczy ć odcinków dróg obci ąŜ onych du Ŝym ruchem samochodowym. W niniejszym Studium przyj ęto przebieg ście Ŝek rowerowych zgodny z ustaleniami studium dotychczasowego.

6. OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE B ĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU LOKALNYM Okre śla si ę, Ŝe inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym słu Ŝą ce zaspokojeniu potrzeb przede wszystkim mieszka ńców gminy Fałków mog ą by ć lokalizowane na podstawie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego lub decyzji administracyjnych podejmowanych zgodnie z procedur ą okre ślan ą w aktualnych aktach prawnych. W gminie Fałków przewiduje si ę: - budow ę, przebudow ę i modernizacj ę dróg gminnych i konieczne w tym zakresie ukształtowanie dróg w nowych liniach rozgraniczaj ących, stosownie do obecnych i przyszło ściowych kategorii dróg - budow ę sieci wodoci ągowych i kanalizacyjnych wraz z przył ączami do poszczególnych gospodarstw w rejonach, w których brak jest podł ącze ń do powy Ŝszych - udoskonalenie systemu wywozu odpadów oraz wprowadzenie ich segregacji - budow ę oczyszczalni ścieków (Fałków, Czermno) - tereny dla nowych linii elektroenergetycznych 15 kV, o ile przebiega ć b ędą poza korytarzami dróg publicznych - remonty placówek o światowych - budow ę i modernizacj ę obiektów sportowych - realizacj ę gazyfikacji przewodowej - zagospodarowanie terenów rekreacyjnych i letniskowych wokół projektowanych zbiorników retencyjnych „Smyków”, „Rudka” i „Starzechowice” - modernizacj ę i rewitalizacj ę terenów zielonych, parków, ziele ńców oraz skwerów - rewitalizacj ę centrum wsi gminnej – Fałkowa - przebudow ę, budow ę i modernizacj ę o świetlenia ulicznego.

7. OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE B ĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU PONADLOKALNYM, ZGODNIE Z USTALENIAMI PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA I USTALENIAMI PROGRAMÓW, O KTÓRYCH MOWA W ART. 48 UST. 1 Obszarami celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym s ą obszary przeznaczone pod: - projektowany przebieg linii elektroenergetycznej 400 kV relacji Rogowiec – Kielce (preferowany wariant 3 – północny) - budowa planowanych obwodnic i modernizacji w ci ągu drogi krajowej Nr 42. Natomiast na podstawie programów wojewódzkich lub ich projektów: - budowa zbiorników retencyjnych „Smyków”, „Rudka” i „Starzechowice” zgodnych z ustaleniami Programu małej retencji województwa świ ętokrzyskiego (2006 rok)

8. OBSZARY, DLA KTÓRYCH OBOWI ĄZKOWE JEST SPORZ ĄDZENIE MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODR ĘBNYCH, W TYM OBSZARY WYMAGAJ ĄCE PRZEPROWADZENIA SCALE Ń I PODZIAŁU NIERUCHOMO ŚCI, A TAK śE OBSZARY ROZMIESZCZENIA OBIEKTÓW HANDLOWYCH O POWIERZCHNI SPRZEDA śY POWY śEJ 2000 M2

8.1. OBSZARY WYMAGAJ ĄCE SCALE Ń I PODZIAŁU NIERUCHOMO ŚCI Ze wzgl ędu na istniej ący charakter rozłogów gospodarstw rolnych nie przewiduje si ę obszarów obowi ązkowo wyznaczonych do przeprowadzenia scale ń, z uwagi na wielko ści działek nie zachodzi potrzeba wyznaczenia terenów do przeprowadzenia scale ń i podziałów, o których mowa w ustawie o gospodarce nieruchomo ściami, za wyj ątkiem obszaru

62 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana przeznaczonego pod zabudow ę mieszkaniowo-usługow ą w południowo-wschodniej cz ęś ci wsi gminnej Fałków (nowa zabudowa).

8.2. TERENY GÓRNICZE Na obszarze gminy Fałków wyst ępuje teren górniczy „Reczków” ustanowiony koncesj ą (decyzj ą) Starosty Koneckiego z dnia 27 listopada 2000 roku (znak: RO 7511- 2/2000) wokół zło Ŝa „Reczków”. Dla terenów górniczych obowi ązkowe jest sporz ądzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zgodnie z Prawem geologicznym i górniczym oraz art. 10 ust. 1 pkt 12, ust. 2 pkt 8 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym . Plan winien zapewni ć integracj ę wszelkich działa ń w celu: - wykonania uprawnie ń okre ślonych w w/w koncesji - zapewnienia bezpiecze ństwa powszechnego - ochrony środowiska ze szczególnym uwzgl ędnieniem ochrony wód podziemnych oraz obiektów budowlanych.

8.3. OBSZARY ROZMIESZCZENIA OBIEKTÓW HANDLOWYCH O POWIERZCHNI SPRZEDA śY POWY śEJ 2000 M2 W gminie Fałków nie przewiduje si ę obszarów rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzeda Ŝy powy Ŝej 400 m2.

9. OBSZARY PRZESTRZENI PUBLICZNEJ Zgodnie z ustaw ą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym obszarem przestrzeni publicznej jest obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszka ńców, poprawy jako ści ich Ŝycia i sprzyjaj ący nawi ązywaniu kontaktów społecznych ze wzgl ędu na jego poło Ŝenie oraz cechy funkcjonalno – przestrzenne, czyli obszar przestrzeni publicznej w rozumieniu ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym to teren centrum wsi gminnej Fałków wraz z terenami zieleni urz ądzonej.

10. OBSZARY, DLA KTÓRYCH GMINA ZAMIERZA SPORZ ĄDZI Ć MIEJSCOWY PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO, W TYM OBSZARY WYMAGAJ ĄCE ZMIANY PRZEZNACZENIA GRUNTÓW ROLNYCH I LE ŚNYCH NA CELE NIEROLNICZE I NIELE ŚNE • Obszary, na których s ą obowi ązuj ące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego Na terenie administracyjnym gminy nie ma aktualnie obowi ązuj ących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. • Obszary, które uzyskały zgod ę na zmian ę przeznaczenia gruntów rolnych i le śnych na cele nierolnicze i niele śne Obszary, które uzyskały zgod ę na zmian ę przeznaczenia gruntów rolnych i le śnych na cele nierolnicze i niele śne na etapie opracowania wcze śniej miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy uznaje si ę, Ŝe nie wymagaj ą one zgody na zmian ę przeznaczenia gruntów rolnych i le śnych na cele nierolnicze i niele śne. • Obszary, które wymagaj ą uzyskania zgody na zmian ę przeznaczenia gruntów rolnych i le śnych na cele nierolnicze i niele śne winny uzyska ć zgod ę na zmian ę przeznaczenia gruntów rolnych i le śnych na cele nierolnicze i niele śne w trakcie procedury opracowania mpzp, które zamierza sporz ądzi ć gmina. S ą to: - obszar poło Ŝony wokół projektowanego zbiornika retencyjnego „Smyków” - obszar poło Ŝony wokół projektowanego zbiornika retencyjnego „Rudka” - obszary poło Ŝone we wschodniej cz ęś ci gminy przeznaczone na cele budownictwa letniskowego i rekreacji (oznaczone symbolem „L”). • Obszary przeznaczone do zalesie ń

63 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

Obszary, dla których istnieje obowi ązek sporz ądzenia mpzp oraz obszary, dla których gmina zamierza sporz ądzi ć miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego zostały przedstawione na rysunkach Studium (Kierunki zagospodarowania przestrzennego) – zał. 3 i 4.

11. KIERUNKI I ZASADY KSZTAŁTOWANIA ROLNICZEJ I LE ŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ Wysoka atrakcyjno ść krajobrazu naturalnego gminy, du Ŝe kompleksy le śne, obszary pól oraz doliny rzek i cieków stanowi ą jej dobro, o które nale Ŝy dba ć i chroni ć w odpowiedni sposób. Dbało ść o ład i porz ądek przestrzeni nale Ŝy do zada ń samorz ądu lokalnego, w którego interesie jest zapewnienie atrakcyjnych warunków dla rozwoju turystyki. Te walory, jak i ich ochrona le Ŝą tak Ŝe w interesie mieszka ńców gminy, co w efekcie winno doprowadzi ć do wysokich standardów Ŝycia, przede wszystkim w odniesieniu do warunków przestrzeni. Uporz ądkowanie przestrzeni polno – le śnej polega na jednorazowym okre śleniu sposobu u Ŝytkowania gruntów w kierunku le śnym lub rolnym poprzez wyznaczenie linii, która rozgranicza lasy i grunty przeznaczone do zalesie ń od rozłogów przeznaczonych wył ącznie na cele rolnicze. Jest ona wyznaczona w oparciu o warunki glebowo – przyrodnicze i naturalne granice fizjograficzne i winna by ć uwzgl ędniona w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego sporz ądzanych na terenie gminy Fałków.

11.1. TERENY ROLNE Tereny rolne na rysunku Studium oznaczone zostały kolorem białym i Ŝółtym (tereny rolne o wy Ŝszych klasach bonitacyjnych) – symbol „R”. Polityka przestrzenna na tych terenach polega na: - ochronie kompleksów o wy Ŝszych klasach bonitacyjnych najbardziej przydatnych dla rolniczej przestrzeni produkcyjnej - wykorzystaniu terenów o ni Ŝszych klasach bonitacyjnych stosownie do ich predyspozycji. Ustala si ę nast ępuj ące kierunki zagospodarowania przestrzennego terenów rolniczych: - wzmo Ŝonej ochronie podlegaj ą: rolnicza przestrze ń produkcyjna oraz przyrodnicze, kulturowe i krajobrazowe warto ści terenu - wykorzystanie terenu na cele produkcji rolniczej, ze znacznym udziałem gospodarki polowej i ograniczaniu przeznaczania na cele nierolnicze - poprawianie ich warto ści u Ŝytkowej oraz zapobieganie obni Ŝania ich produkcyjno ści - adaptacj ę istniej ącej, rozproszonej zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej oraz usługowej; ochrona zabudowy o warto ściach kulturowych - zakaz nowej zabudowy mieszkaniowej - zakaz zabudowy niezwi ązanej z rolnictwem oraz zakaz parcelacji na małe działki (w zamy śle budowlane), dopuszcza si ę adaptacj ę istniej ącej, rozproszonej zabudowy zagrodowej, tj. rozbudow ę i wymian ę budynków w ramach istniej ącego siedliska - w przypadkach szczególnych dopuszcza si ę zabudow ę obiektów zwi ązanych funkcjonalnie z podniesieniem efektywno ści gospodarki polowej - osłanianie istniej ącej zabudowy, uci ąŜ liwej dla środowiska, dysharmonijnej w krajobrazie, pasmami zadrzewie ń i zakrzewie ń - dopuszcza si ę mo Ŝliwo ść wykorzystania terenu na cele inne ni Ŝ gospodarka polowa, wynikaj ące z potrzeb gminy, w oparciu o decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu lub wykonania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego - przy budowie, rozbudowie lub modernizacji obiektów zwi ązanych z działalno ści ą rolnicz ą, a tak Ŝe innych obiektów budowlanych, nale Ŝy stosowa ć takie rozwi ązania, które ograniczaj ą skutki ujemnego oddziaływania na grunty - zapewnienie wła ściwych standardów wyposa Ŝenia w infrastruktur ę techniczn ą z dopuszczeniem lokalnych rozwi ąza ń w zakresie zaopatrzenia w wod ę, odprowadzania i oczyszczania ścieków oraz uzupełniania braków w tym zakresie - utrzymanie tras komunikacyjnych i ci ągów infrastruktury technicznej, z dopuszczeniem ich uzupełnie ń w niezb ędnym zakresie

64 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- ochrona powierzchni zmeliorowanych; przy zmianie przeznaczenia konieczna jest kompleksowa przebudowa sieci drenarskich pod nadzorem WZMiUW we Włoszczowej - ogranicza si ę prawo zabudowy terenów przeznaczonych na cele rolnicze sprowadzaj ące si ę do lokalizacji obiektów słu Ŝą cych obsłudze gospodarki rolnej, agroturystyki i ekoturystyki - chroni si ę obszary zmeliorowane przed nieuzasadnionym zagospodarowaniem zmieniaj ącym funkcj ę tych terenów - stymulowanie koncentracji ziemi rolniczej oraz scale ń i wymiany gruntów w aspekcie potrzeb gospodarstw rozwojowych (po Ŝą dane minimum obszarowe – 15 ha UR) - zakaz wylewania gnojowicy i wód kiszonkowych - zakaz wypalania ściernisk - zapewnienie mo Ŝliwo ści dojazdu do ka Ŝdego u Ŝytku rolnego - w przypadku wyst ępowania b ądź odkrycia nowych stanowisk archeologicznych nale Ŝy je oznaczy ć, zabezpieczy ć i powiadomi ć słu Ŝbę ochrony zabytków - w przypadku udokumentowania złó Ŝ kopalin na terenach upraw rolnych dopuszcza si ę prowadzenie eksploatacji pod warunkiem czasowego wył ączenia gruntów z produkcji rolnej oraz rekultywacji tych terenów (przywrócenie ich rolniczego wykorzystania) - preferencje dla metod produkcji rolniczej przyjaznych dla środowiska – produkcji ekologicznej oraz integrowanej, katalogu dobrych praktyk rolniczych, a tak Ŝe gospodarki rolno – środowiskowej (stosownie do charakteru stref priorytetowych Krajowego programu rolno – środowiskowego ) - działania na obszarze przestrzeni rolnych wchodz ących w obr ęb obszaru chronionego krajobrazu musz ą by ć zgodne z aktami prawnymi i ich tre ści ą te obszary powołuj ącymi.

11.2. TERENY TRWAŁYCH U śYTKÓW ZIELONYCH Oznaczone na rysunku Studium kolorem jasnozielonym (symbol „RZ” i okre ślone nast ępuj ącymi warunkami: - konieczno ść utrzymania u Ŝytków zielonych jako istotnych elementów ekosystemu gminy przez zdecydowane ograniczenie zabudowy - utrzymanie istniej ących obszarów zadrzewie ń i zakrzacze ń śródpolnych wraz z mo Ŝliwo ści ą ich powi ększenia jako terenów potencjalnych zalesie ń w oparciu o obowi ązuj ące przepisy w zakresie wyznaczenia i regulowania granicy le śno – polnej - modernizacja systemów melioracji w nawi ązaniu do systemu regulacji stosunków wodnych - zakaz wylewania wód kiszonkowych - zakaz wypalania u Ŝytków zielonych - zapewnienie mo Ŝliwo ści dojazdu do kompleksów u Ŝytków zielonych i do urz ądze ń melioracyjnych na nich wyst ępuj ących - w przypadku wyst ępowania b ądź odkrycia nowych stanowisk archeologicznych nale Ŝy je oznaczy ć, zabezpieczy ć i powiadomi ć słu Ŝbę ochrony zabytków - wszystkie działania w obszarze u Ŝytków zielonych musz ą by ć zgodne z ustaleniami dla Obszaru Chronionego Krajobrazu „Przedborskiego” w sprawie doskonalenia gospodarki opartej na podstawach ekologicznych, a przede wszystkim by ć zgodne z ustaw ą o ochronie gruntów rolnych i le śnych .

11.3. TERENY STAWÓW RYBNYCH Tereny stawów rybnych i innych obiektów gospodarki rybackiej oznaczone zostały w Studium kolorem bł ękitnym (symbol W i W 1) i okre ślone nast ępuj ącymi warunkami: - zakaz wylewania gnojowicy i wód kiszonkowych oraz nawozów do stawów lub w ich najbli Ŝszej okolicy - w przypadku wyst ępowania b ądź odkrycia nowych stanowisk archeologicznych na terenach przeznaczonych pod stawy rybne nale Ŝy je oznaczy ć, zabezpieczy ć i powiadomi ć słu Ŝbę ochrony zabytków - utrzymanie i zapewnienie stabilnego funkcjonowania systemów melioracyjnych i układów hydrologicznych.

65 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

11.4. TERENY LASÓW I ZADRZEWIE Ń Gmina zaliczona jest do obszarów o wysokiej lesistości, które maj ą dalsze niewykorzystane mo Ŝliwo ści jej zwi ększenia. Dominuj ące w krajobrazie le śnym kompleksy lasów pa ństwowych pełni ą istotne funkcje ekologiczne. Tereny le śne s ą współzale Ŝnym z innymi funkcjami gospodarczymi ogniwem rozwoju wielofunkcyjnego gminy, gdzie jako główny kierunek polityki przestrzennej w tej dziedzinie b ędzie zrównowa Ŝona, wielofunkcyjna gospodarka le śna. Tereny lasów i zadrzewie ń na rysunku Studium oznaczono kolorem zielonym (symbol „E.31”) i okre ślono nast ępuj ącymi warunkami: - prowadzenie gospodarki le śnej z uwzgl ędnieniem ostoi gniazdowania i bytowania ptactwa (ł ącznie z zachowaniem drzew dziuplastych) - wstrzymanie lokalizacji obiektów powoduj ących zanieczyszczenie powietrza, wody i powierzchni ziemi te Ŝ uci ąŜ liwych dla otoczenia - lokalizacja obiektów rekreacji i turystyki musi by ć podporz ądkowana wymogom ochrony środowiska przyrodniczego - na terenach le śnych dopuszcza si ę tworzenie polan śródle śnych i niewielkich zbiorników wodnych, cieków melioracyjnych, lokalizacj ę obiektów, budynków oraz urz ądze ń zwi ązanych z gospodark ą le śną - na terenach le śnych do dróg i szlaków stosuje si ę odpowiednio przepisy jak dla dróg dojazdowych i po Ŝarowych - dopuszcza si ę przeprowadzanie, w razie braku innych mo Ŝliwo ści, liniowych elementów infrastruktury technicznej (z wykorzystaniem istniej ących dróg, duktów i przecinek). Preferowa ć nale Ŝy realizacj ę liniowych elementów takich jak linie elektroenergetyczne WN na tzw. słupach nadle śnych za wyj ątkiem obszarów chronionych - wszelkie działania realizacyjne na terenach le śnych musz ą by ć zgodne z ustaleniami dotycz ącymi obszarów chronionego krajobrazu, otuliny Przedborskiego Parku Krajobrazowego oraz Zarz ądzeniami Dyrektora Generalnego Lasów Pa ństwowych w sprawie doskonalenia gospodarki le śnej na podstawach ekologicznych, a przede wszystkim zgodne z ustaw ą o lasach i o ochronie gruntów rolnych i le śnych - utrzymanie istniej ących kompleksów le śnych i zadrzewie ń śródpolnych wraz z mo Ŝliwo ści ą powi ększenia w oparciu o obowi ązuj ące przepisy - w przypadku wyst ępowania b ądź odkrycia nowych stanowisk archeologicznych nale Ŝy je oznaczy ć, zabezpieczy ć i powiadomi ć słu Ŝbę ochrony zabytków lub Wójta Gminy. Cele gospodarki le śnej realizowane b ędą zgodnie z ustaw ą o lasach , przy nadaniu nadrz ędnej rangi środowiskowotwórczym funkcjom lasu.

11.5. TERENY ZALESIE Ń Tereny zalesie ń na rysunkach Studium w skali 1:25 000 zostały oznaczone kolorem zielonym (symbol „E.32”) natomiast w skali 1:10 000 oznaczono szrafem pionowym (kropki) i symbolem „E.32” i okre ślone warunkami: - prowadzenie działalno ści zwi ązanej z zalesieniami wymaga opinii wła ściwego Nadle śnictwa i słu Ŝby nadzoru nad melioracjami - w przypadku wyst ępowania b ądź odkrycia nowych stanowisk archeologicznych nale Ŝy je oznaczy ć, zabezpieczy ć i powiadomi ć słu Ŝbę ochrony zabytków lub Wójta Gminy. Realizacja powy Ŝszych zasad ma na celu wyrównanie i ujednolicenie stanu lasów prywatnych z lepszymi jako ściowo lasami pa ństwowymi. Dodatkowe zadanie to ochrona terenów warto ściowych oraz zachowanie odpowiedniej równowagi w ekosystemach, co daje równowag ę i naturaln ą odporno ść . Prócz oznaczonych w Studium mo Ŝliwe jest zalesienie terenów rolnych pod warunkiem, Ŝe: - tereny nie s ą zmeliorowane - tereny znajduj ą si ę na gruntach klas V, VI, VIz lub na nieu Ŝytkach - tereny przylegaj ą do istniej ących kompleksów le śnych lub tworz ą nowe kompleksy o powierzchni 1 – 30 ha i minimalnej szeroko ści 100 m. Dla tak wyznaczonych obszarów gmina zamierza sporz ądzi ć miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego na całym obszarze gminy

66 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

12. OBSZARY NARA śONE NA NIEBEZPIECZE ŃSTWO POWODZI I OSUWANIA SI Ę MAS ZIEMNYCH Na obszarze gminy Fałków nie wyst ępuj ą obszary nara Ŝone na niebezpiecze ństwo osuwania si ę mas ziemnych. Natomiast w północnej cz ęś ci gminy nale Ŝy zwróci ć uwag ę na stref ę tzw. „przepływów wezbra ń powodziowych” stanowi ącą wg ustale ń RZGW Warszawa (2005 rok) obszar nara Ŝony na niebezpiecze ństwo powodzi i podlegaj ący ograniczeniom w uŜytkowaniu.

13. OBIEKTY LUB OBSZARY, DLA KTÓRYCH WYZNACZA SI Ę W ZŁO śU KOPALINY FILAR OCHRONNY Na obszarze gminy Fałków brak jest obiektów i obszarów, dla których wyznacza si ę w zło Ŝu kopaliny filar ochronny.

14. OBSZARY POMNIKÓW ZAGŁADY I ICH STREF OCHRONNYCH ORAZ OBOWI ĄZUJ ĄCE NA NICH OGRANICZENIA PROWADZENIA DZIAŁALNO ŚCI, ZGODNIE Z PRZEPISAMI USTAWY Z DNIA 7 MAJA 1999 ROKU O OCHRONIE TERENÓW BYŁYCH HITLEROWSKICH OBOZÓW ZAGŁADY (DZ.U. NR 41, POZ. 412 ORAZ Z 2002 ROKU NR 113, POZ. 984 I NR 153, POZ. 1271) W gminie Fałków nie wyst ępuj ą obszary zwi ązane z pomnikami zagłady.

15. OBSZARY WYMAGAJ ĄCE PRZEKSZTAŁCE Ń, REHABILITACJI LUB REKULTYWACJI Pod poj ęciem rehabilitacji i rekultywacji rozumie si ę tzw. rewitalizacj ę obszarów podlegaj ących ochronie na podstawie przepisów o ochronie dóbr kultury. Dotyczy to głównie obszarów wymagaj ących przekształce ń i odnowy oraz modernizacji. Dla zapewnienia atrakcyjnego wygl ądu miejscowo ści niezb ędne jest przeprowadzenie działa ń polegaj ących na: - utrzymaniu charakterystycznych układów przestrzennych - lokalizacji nowej zabudowy na zasadzie utrzymania skali i charakteru zabudowy istniej ącej - kształtowania zabudowy wiejskiej na zasadzie tworzenia zagród stanowi ących charakterystyczne dla wsi zespoły zabudowy zwartej - umo Ŝliwienie lokalizacji funkcji mieszkaniowej, jak i funkcji wyodr ębnionej i samodzielnej, jednocze śnie za ś tworz ącej w miar ę zwarte pierzeje lub zespoły - rekultywacji obszarów poeksploatacyjnych kruszywa. Za obszar wymagaj ący rehabilitacji nale Ŝy uzna ć tereny zabudowy mieszkaniowej i usługowej nie obj ęte uzbrojeniem – kanalizacj ą sanitarn ą. Równie Ŝ za obszar wymagaj ący rehabilitacji uznaje si ę w gminie teren po zako ńczonej eksploatacji składowiska odpadów w Fałkowie (w południowej cz ęś ci areału wsi Fałków). Obszar ten wymaga rekultywacji oraz prowadzenia monitoringu.

16. GRANICE TERENÓW ZAMKNI ĘTYCH I ICH STREF OCHRONNYCH Zgodnie z ustaw ą Prawo geodezyjne i kartograficzne z dnia 17 maja 1989 roku art. 2 pkt 9 oraz Decyzj ą Nr 42 Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z 28 grudnia 2000 roku za tereny zamkni ęte na obszarze gminy Fałków uznaje si ę grunty Skarbu Pa ństwa b ędące we władaniu PKP poło Ŝone wzdłu Ŝ magistrali kolejowej Zawiercie – Grodzisk Mazowiecki (CMK) wraz z obiektami technicznej obsługi, zabudowy mieszkaniowej i terenami zwi ązanymi z funkcjonowaniem w/w trasy. Teren ten nie posiada ustanowionej strefy ochronnej.

67 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

17. INNE OBSZARY PROBLEMOWE, W ZALE śNO ŚCI OD UWARUNKOWA Ń I POTRZEB ZAGOSPODAROWANIA WYST ĘPUJ ĄCYCH W GMINIE Zapisy w Studium maj ą na celu pomóc w rozwi ązywaniu problemów na terenach nie uj ętych w kategoriach planistycznych ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym . Poprawie warunków Ŝycia mieszka ńców i sytuacji w gminie słu Ŝyć ma: - wspieranie restrukturyzacji i modernizacji rolnictwa - rozwój alternatywnych dla rolnictwa źródeł utrzymania i źródeł dochodów dla rolników - wspieranie rozwoju gospodarczego gminy poprzez rozwój przedsi ębiorczo ści - stworzenie warunków do rozwoju działalno ści okołorolniczej (przetwórstwo, składowanie) - wspieranie rozwoju turystyki, głównie agroturystyki i ekoturystyki - podniesienie jako ści kształcenia poprzez lepsze wyposa Ŝenie szkół i rozbudow ę infrastruktury sportowej na terenie gminy - zmian i rozwój form pomocy społecznej - walka z bezrobociem - kontynuowanie i rozszerzenie porozumie ń mi ędzygminnych w sferze gospodarki komunalnej, ochrony środowiska, komunikacji, rekreacji, turystyki - wprowadzenie stałej promocji gminy jako regionu atrakcyjnego dla podejmowania działalno ści inwestycyjnej oraz turystycznej - racjonalne wykorzystywanie zasobów i walorów środowiskowych, przyrodniczych i kulturowych gminy. Problemy te w wi ększo ści maj ące charakter społeczno-gospodarczy oraz ich zasi ęg obszarowy dotycz ą całej gminy Fałków.

18. ZABEZPIECZENIE WARUNKÓW OBRONNO ŚCI I OBRONY CYWILNEJ W tym zakresie wymogi i potrzeby s ą nast ępuj ące: - istniej ący i rozbudowywany system zaopatrzenia w wod ę do celów komunalnych (pitnych) powinien mie ć zapewnion ą mo Ŝliwo ść wykorzystania tak Ŝe w sytuacjach szczególnych poprzez zasilanie poboru wody z uj ęć energi ą elektryczn ą z przewo źnych zespołów pr ądotwórczych; - uznaje si ę za niezb ędne by w ramach istniej ącej i rozbudowywanej sieci wodoci ągowej zapewnione były hydranty nadziemne oraz by zapewniona była niezb ędna ł ączno ść z mo Ŝliwo ści ą wykorzystania tych elementów w sytuacjach szczególnych i dla celów przeciwpo Ŝarowych; - stanowiska parkingowe istniej ące lub realizowane wzdłu Ŝ drogi krajowej Nr 42 powinny by ć wyposa Ŝone w odpowiedni ą infrastruktur ę techniczn ą zapewniaj ącą parkowanie pojazdów ci ęŜ arowych z ładunkami materiałów niebezpiecznych; - nale Ŝy uwzgl ędni ć przy projektowaniu obiektów u Ŝyteczno ści publicznej i znacz ących zakładów produkcyjnych pomieszczenia (w podpiwniczeniach lub pomieszczeniach parterowych) o konstrukcji odpornej na zagruzowanie z mo Ŝliwo ści ą bezkolizyjnej i szybkiej ich adaptacji dla celów ochrony ludno ści w sytuacji zagro Ŝenia; - nale Ŝy uwzgl ędni ć mo Ŝliwo ść wykorzystania terenów zielonych, pól, boisk, placów w sytuacjach szczególnych na cele obronno ści i ewentualne dora źne budowle ochronne w przypadkach szczególnych zagro Ŝeń.

19. WNIOSKI DOTYCZ ĄCE SPORZ ĄDZANIA MIEJSCOWYCH PLANÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W zakresie wykonywania w najbli Ŝszym okresie czasu projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla obszaru gminy nale Ŝy przyj ąć nast ępuj ące III warianty działa ń: - wariant I – uznaje si ę zasadno ść opracowania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla całej gminy w skali 1:2 000 w celu okre ślenia rzeczywistych ofert lokalizacyjnych gminy dla inwestorów z zewn ątrz; - wariant II – uznaje si ę zasadno ść opracowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla fragmentów obszarów gminy w zaleŜno ści od bie Ŝą cych potrzeb z uwzgl ędnieniem w pierwszej kolejno ści:

68 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- terenów przeznaczonych pod zabudow ę mieszkaniow ą i rekreacyjn ą skoncentrowan ą - terenów potencjalnego rozwoju sportu, rekreacji i wypoczynku w rejonie postulowanych zbiorników małej retencji „Smyków” i „Rudka” - obszarów przestrzeni publicznej (wie ś gminna Fałków) - wariant III – opracowanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru całej gminy uwzgl ędniaj ącego tereny pod zalesienia oraz obj ęte zakazem zabudowy.

Powy Ŝsze ustalenia dotycz ą jedynie obszarów, dla których gmina zamierza sporządzi ć miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego wymienione w pkt. 10 i nie obejmuj ą terenów obj ętych prawnym obowi ązkiem ich sporz ądzenia wymienionych w pkt 8.1 – 8.2.

69

III. P OLITYKA FUNKCJONALNO – PRZESTRZENNA GMINY

Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

III. POLITYKA FUNKCJONALNO – PRZESTRZENNA GMINY Sporz ądzenie studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy jest niezb ędnym ogniwem procesu planowania przestrzennego, który ustawowo jest procesem ci ągłym. Studium, jako etap poprzedzaj ący plany miejscowe, wskazuje pełen zakres mo Ŝliwo ści przedsi ęwzi ęć planistycznych oraz realizacji idei i zamierze ń rozwoju, lub ogranicze ń czy ochrony, w bliskiej i dalszej perspektywie czasowej. Opracowanie jest kierowane zasadami zrównowa Ŝonego rozwoju i spełnia podstawowe jego kryteria: • cele społeczne realizowane przez takie kształtowanie struktur przestrzennych, aby umo Ŝliwi ć społecze ństwu stopniowe osi ąganie poprawy jako ści Ŝycia, poprzez proporcjonalne rozmieszczenie ludno ści w stosunku do miejsc pracy i układów osadniczych, zachowanie prawidłowych relacji funkcjonalno – przestrzennych mi ędzy ośrodkami zamieszkania, pracy, odpoczynku, usług i administracji, wskazanie korzystnego techniczno – przestrzennego standardu środowiska człowieka, kształtowanie środowiska przestrzennego kreuj ącego nowe jako ściowo potrzeby i warto ści społeczne; • cele kulturowe osi ągane przez takie kształtowanie struktur przestrzennych, które chroni ą istniej ące dziedzictwo kulturowe przed zniszczeniem lub dewastacj ą, poprzez powi ązanie obiektów historycznych z krajobrazem naturalnym i wkomponowanie ich we współczesne struktury funkcjonalno – przestrzenne oraz poprzez tworzenie nowych istotnych warto ści kulturowych; • cele ekologiczne osi ągane przez kształtowanie struktur przestrzennych oddziałuj ących hamuj ąco na dewastacj ę środowiska i tworz ących warunki umo Ŝliwiaj ące jego aktywn ą ochron ę poprzez zgodno ść charakteru i struktury zagospodarowania przestrzennego z cechami i walorami środowiska przyrodniczego, zgodno ść intensywno ści zagospodarowania z naturaln ą chłonno ści ą środowiska oraz jego odporno ści ą na zniszczenia, eksponowanie warto ści krajobrazowych i ich harmonijne ł ączenie z zagospodarowaniem, tworzenie warunków zapewniaj ących ochron ę unikatowych warto ści środowiska oraz umo Ŝliwiaj ących odzyskanie utraconej równowagi ekologicznej; • cele ekonomiczne osi ągane przez kształtowanie struktur przestrzennych tworz ących warunki wzrostu efektywno ści gospodarowania poprzez racjonalne wykorzystanie zasobów przyrodniczych i istniej ącego maj ątku, kształtowanie elastycznych struktur przestrzennych, podatnych na dalszy rozwój, kształtowanie warunków przestrzennych tworz ących korzystne procesy, kształtowanie układów przestrzennych, których struktura zwi ększa sprawno ść i niezawodno ść funkcjonowania. To nowoczesne (współczesne i przyszło ściowe) kształtowanie ładu integralnego jest najistotniejszym warunkiem prawidłowego rozwoju gminy. W wyniku przeprowadzonych analiz i studiów dokonano waloryzacji obszaru gminy i okre ślono polityk ę funkcjonalno – przestrzenn ą gminy (w pełni czyteln ą po zapoznaniu si ę z rysunkiem studium, gdzie przedstawiono lokalizację poszczególnych obszarów). Polityka przestrzenna gminy dla poszczególnych elementów przestrzeni oraz ich kształtowania w odniesieniu do funkcji winna przedstawia ć si ę nast ępuj ąco:

OCHRONA ŚRODOWISKA NATURALNEGO Zasady polityki przestrzennej: - zgodno ść charakteru i poziomu intensyfikacji zagospodarowania z cechami środowiska przyrodniczego oraz jego naturaln ą chłonno ści ą i odporno ści ą na zniszczenie - prowadzenie gospodarki zasobami wodnymi w granicach zlewni - wydobywanie surowców zgodnie z wymogami obowi ązuj ących przepisów prawa, w tym ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Podstawowe kierunki zagospodarowania: - skuteczna ochrona ostoi przyrody oraz prawnych form ochrony przyrody zgodnie z ustaw ą o ochronie przyrody i aktami prawnymi w sprawie ich utworzenia

71 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- udra Ŝnianie korytarzy ekologicznych poprzez likwidacj ę barier ekologicznych lub minimalizacj ę ich skutków dla środowiska - zahamowanie oddrzewiania krajobrazu, istotne zwi ększenie zadrzewie ń, zakrzewie ń oraz skupie ń ro ślinno ści o ró Ŝnych funkcjach (szczególnie obudowa biologiczna cieków zapobiegająca przedostawaniu si ę do wód powierzchniowych zwi ązków chemicznych stosowanych w rolnictwie) - pozostawianie nieuregulowanych odcinków rzek, szczególnie tych, których funkcje przyrodnicze nie uległy dotychczas dewastacji - ochrona zasobów wód podziemnych oraz uj ęć wody i źródeł poprzez ustanowienie stref ochronnych i wła ściwe ich zagospodarowanie - likwidacja niezorganizowanych zrzutów ścieków i „dzikich” wysypisk śmieci ( Plan gospodarki odpadami dla województwa świ ętokrzyskiego ) - wdra Ŝanie selektywnego systemu zbiórki odpadów - ograniczenie do niezb ędnego minimum stosowania nawozów i środków ochrony ro ślin - ochrona gleb klas bonitacyjnych I – III przed nieuzasadnionym zagospodarowaniem na cele nierolne - unowocze śnienie technicznych urz ądze ń ochrony środowiska, szczególnie w zakresie gospodarki wodno – ściekowej, ochrony powietrza i ochrony przed hałasem - wdra Ŝanie produkcji energii z odnawialnych zasobów energetycznych - dąŜ enie do likwidacji lub przynajmniej osłabienia sytuacji konfliktowych na styku działalno ści gospodarczej z przyrod ą i krajobrazem - podniesienie świadomo ści ekologicznej społecze ństwa - likwidacja nielegalnej eksploatacji kopalin (udost ępnienie w zamian do zagospodarowania małych złó Ŝ kopalin pospolitych, przeznaczonych na potrzeby lokalne) - uporz ądkowanie terenów po chaotycznym, nielegalnym wydobyciu surowców na potrzeby lokalne - planowanie zagospodarowania złó Ŝ z uwzgl ędnieniem walorów krajobrazowych - sukcesywne ograniczanie niskiej emisji.

OCHRONA DZIEDZICTWA KULTUROWEGO Zasady polityki przestrzennej: - eliminacja zagro Ŝeń dziedzictwa archeologicznego - zachowanie i rewaloryzacja miejsc kultu, zespołów dworsko – parkowych oraz innych miejsc stanowi ących świadectwo historii - respektowanie wymogów ochronnych oraz umo Ŝliwienie rewaloryzacji zagro Ŝonych obiektów zabytkowych, zwłaszcza obj ętych rejestrem dóbr kultury - przeciwdziałanie dewaloryzacji krajobrazu kulturowego poprzez ochron ę zabytków „in situ” , ochron ę widokow ą, zapobieganie kolizyjnemu zainwestowaniu, wymianie zabudowy historycznej na now ą o obcych formach - wzrost świadomo ści społecznej co do warto ści spu ścizny historycznej dla przyszłych pokole ń i jej wpływu na rozwój gospodarki - wykorzystanie funduszy strukturalnych w celu rewaloryzacji najcenniejszych elementów dziedzictwa kulturowego, a tym samym aktywizacji funkcji turystycznej.

Kierunki polityki przestrzennej: - rewaloryzacja oraz wykorzystanie do promocji gminy istniej ących cennych obiektów i zespołów zabytkowych - pogł ębianie rozpoznania dziedzictwa kulturowego regionu, w tym m.in. pogł ębianie wiedzy na temat układu urbanistycznego, układów ruralistycznych, zakresu zachowania tradycyjnej zabudowy, warto ściowych elementów małej architektury (kapliczki, krzy Ŝe, figury) - racjonalne i zgodne z wymogami konserwatorskimi zagospodarowanie, u Ŝytkowanie oraz udost ępnianie obiektów i zespołów zabytkowych

72 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- zwi ększenie zakresu ochrony prawnej obiektów i zespołów obj ętych jedynie ewidencj ą a wa Ŝnych dla to Ŝsamo ści regionalnej i lokalnej - poprawa ładu przestrzennego poprzez harmonijne powi ązanie architektury i krajobrazu uwzgl ędniaj ącego specyfik ę regionu i charakterystyczne cechy tradycyjnego budownictwa - uporz ądkowanie lub rewaloryzacja zabytkowych cmentarzy i obiektów kultowych.

OSADNICTWO I ŁAD PRZESTRZENNY Gmina charakteryzuje si ę obecnie narastaj ącym zró Ŝnicowaniem procesów ekonomicznych i urbanizacyjnych zwi ązanych głównie z rozwojem średniej i małej przedsi ębiorczo ści oraz mieszkalnictwa. Jednocze śnie maj ą miejsce zagro Ŝenia ładu przestrzennego, wywołane wybiórcz ą urbanizacj ą, bez kompleksowej rewitalizacji pełnego układu przestrzennego. Do najwa Ŝniejszych z nich nale Ŝą : - nadmierne rozproszenie oraz niekonsekwencja w kształtowaniu zabudowy (zró Ŝnicowane gabaryty i styl, niska estetyka, itp.) powoduj ące brak spójno ści kompozycyjnej oraz dysharmoni ę z otoczeniem - nieprzestrzeganie zalece ń konserwatorskich, dotycz ących zabytkowych układów urbanistycznych - mała dbało ść o zachowanie lokalnych warto ści środowiska przyrodniczego i obiektów dziedzictwa kulturowego - zbyt niska jako ść przestrzeni publicznej.

Preferowane kierunki polityki przestrzennej Najwa Ŝniejszym kierunkiem tej polityki na obszarze gminy b ędzie zró Ŝnicowanie profilu istniej ącej bazy ekonomicznej oraz eliminacja chaosu przestrzennego powstaj ącego na skutek Ŝywiołowego kształtowania si ę mieszkalnictwa i drobnej przedsi ębiorczo ści. Przewiduje si ę te Ŝ zahamowanie i likwidacj ę trendów prowadz ących do zagro Ŝeń ładu przestrzennego i degradacji środowiska. B ędzie to realizowane w wyniku: - ochrony złó Ŝ udokumentowanych przed trwałym zainwestowaniem ograniczaj ącym potencjaln ą eksploatacj ę (zabudowa, zalesienia) - kształtowania optymalnych relacji przestrzennych w zakresie rozmieszczenia usług, miejsc pracy, rekreacji i sportu oraz miejsc zamieszkania - dąŜ enia do zgodno ści charakteru i intensywno ści zabudowy z funkcj ą i potrzebami - racjonalnego kształtowania funkcji le śnej (z uwzgl ędnieniem aspektów krajobrazowych i terenów przewidywanych do obj ęcia programem rolno – środowiskowym).

DEMOGRAFIA Powiat konecki do 2030 roku zanotuje nieco wy Ŝszy ni Ŝ prognozowany średni ubytek liczby mieszka ńców w województwie świ ętokrzyskim (16,5%, województwo – 12,6%). Pogorszy si ę równie Ŝ struktura wiekowa mieszka ńców, zmniejszy si ę liczebno ść grupy ludno ści w wieku przedprodukcyjnym, co wpłynie na ograniczenie popytu na miejsca w Ŝłobkach, przedszkolach i szkołach. Grupa aktywnych zawodowo b ędzie wykazywała pewne zró Ŝnicowanie: wzrost do 2015 roku, a nast ępnie znaczny spadek do 2030 roku, do poziomu ni Ŝszego od stanu z roku 1998. Systematycznie natomiast b ędzie wzrastała liczba ludno ści w wieku poprodukcyjnym, szczególnie po 2015 roku, co przyspieszy post ępuj ący proces starzenia si ę społecze ństwa i spowoduje konieczno ść usprawnienia pomocy społecznej oraz dostosowania i rozbudowy bazy lokalowej o środków przystosowanych dla potrzeb osób starszych i niepełnosprawnych.

INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA Zasady polityki przestrzennej: - wyrównanie szans dost ępu do edukacji i podstawowej opieki zdrowotnej na obszarze całej gminy - ochrona lokalnej odr ębno ści i specyfiki kulturowej

73 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- przełamywanie barier architektonicznych w dost ępie osób niepełnosprawnych do usług publicznych.

Kierunki polityki przestrzennej: - rozwi ązanie problemów infrastruktury społecznej w skojarzeniu z ogóln ą strategi ą rozwoju tych usług w powiecie - zwi ększenie dost ępno ści świadcze ń z zakresu podstawowej opieki medycznej oraz ró Ŝnych form opieki społecznej - znacz ąca poprawa standardów funkcjonowania istniej ących obiektów edukacji, ochrony zdrowia, kultury i sportu.

RYNEK PRACY Zasady realizacji polityki przestrzennej: - zró Ŝnicowanie segmentów rynku pracy przy wykorzystaniu lokalnych zasobów - wyrównywanie szans dost ępu do rynku pracy dla osób dysfunkcyjnych i w wieku niemobilnym - zasada wspierania wszelkich inicjatyw wzrostu zatrudnienia, zwłaszcza w sektorze przemysłu, usług i drobnej wytwórczo ści - elastyczno ść struktur przestrzenno – gospodarczych wobec zmieniaj ących si ę potrzeb gospodarki rynkowej, dostosowanej do warunków UE - wykorzystanie funduszy strukturalnych do pobudzenia lokalnego rynku pracy.

Kierunki polityki przestrzennej: - przygotowanie oferty atrakcyjnych, uzbrojonych terenów pod rozwój przedsi ębiorczo ści - wielokierunkowa aktywizacja rynku pracy oraz tworzenie nowych segmentów przedsi ębiorczo ści komunalnej, jak i komercyjnej (m.in. usług) w zakresie zalesie ń, ochrony środowiska, obsługi rolnictwa, budowy, obsługi i konserwacji infrastruktury technicznej, rzemiosła i handlu, obsługi i udost ępniania walorów krajobrazowych i kulturowych - tworzenie korzystnych warunków terenowych stymuluj ących rozwój ró Ŝnych form zatrudnienia (alternatywne źródła dochodów, obsługa turystyki, głównie agroturystyki, przetwórstwo płodów rolnych, zatrudnienie w nowych segmentach usług publicznych, w drobnej wytwórczo ści) - preferencje lokalizacyjne i ekonomiczne dla inwestycji przynosz ących wzrost zatrudnienia, wykorzystanie środków pomocowych UE oraz funduszu regionalnego w celu aktywizacji rynku pracy, przygotowanie, a nast ępnie wdra Ŝanie projektów maj ących na celu m.in. stworzenie nowych ofert pracy, powołanie instytucji po średnictwa pracy, organizacja szkole ń.

BAZA EKONOMICZNA Zasady polityki regionalnej odnosz ące si ę do obszaru gminy: - atrakcyjno ść przestrzeni ekonomicznej dla rozwoju wielofunkcyjnego - tworzenie warunków przestrzennych do rozwoju lokalnych inicjatyw gospodarczych nie stwarzaj ących zagro Ŝeń dla środowiska - ukierunkowanie polityki przestrzennej na pozyskanie środków pomocowych (okre ślenie terenów pod projekty aplikacyjne).

Kierunki polityki przestrzennej: - wskazanie stref aktywno ści predysponowanych do pełnienia funkcji gospodarczych - wskazanie stref i terenów predysponowanych do lokalizacji preferowanych funkcji gospodarczych - wyznaczenie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego terenów dla lokalizacji zada ń współfinansowanych ze środków pomocowych UE - stworzenie warunków przestrzenno – ekonomicznych dla przyci ągni ęcia inwestorów z zewn ątrz

74 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- egzekwowanie w działalno ści gospodarczej ochrony terenów prawnie chronionych - przełamanie recesji i rozwój rynku pracy na terenie gminy poprzez tworzenie alternatywnych, pozarolniczych miejsc pracy, a tak Ŝe zaplecza turystycznego, w tym agroturystyki - pełne zagospodarowanie niewykorzystanych terenów powydobywczych i infrastruktury gospodarczej.

ROLNICTWO Zasady regionalnej polityki przestrzennej Nadrz ędn ą zasad ą zagospodarowania rolniczej przestrzeni produkcyjnej winien by ć rozwój wielofunkcyjny, bazuj ący na funkcjach pozarolniczych, który kojarzyłby rozwój turystyki, drobnej przedsi ębiorczo ści, gospodarki le śnej oraz innych funkcji proekologicznych z zagospodarowaniem rolno – środowiskowym oraz z zachowaniem i ochroną walorów przestrzeni rolniczej jak: gleb przydatnych rolniczo, wód powierzchniowych i podziemnych oraz naturalnego krajobrazu rolniczego. Sprzyja ć temu winno zakwalifikowanie gminy do ONW oraz przewidywane obj ęcie całego jej obszaru Krajowym programem rolno środowiskowym (schematem I tego programu ukierunkowanym na ochron ę przyrody). Istotnym elementem polityki przestrzennej winno by ć równie Ŝ eliminowanie istniej ących i potencjalnych kolizji rolnictwa z innymi funkcjami terenów. Zasady zagospodarowania: - priorytet lokalizacyjny dla funkcji rynkowych w rolnictwie (na terenach predysponowanych do rozwoju tej funkcji) oraz przedsi ębiorczo ści pozarolniczej (na pozostałych terenach) stosownie do kierunków zagospodarowania poszczególnych stref i obszarów ustalonych w studium - wykorzystanie mo Ŝliwo ści finansowych jakie stwarza Krajowy program rolno środowiskowy do organizacji wi ększych obszarowo gospodarstw hodowlanych ukierunkowanych na ekologiczn ą hodowl ę - sprzyjaj ące warunki przestrzenne do absorpcji środków pomocowych UE - czynna rola samorz ądu gminy w procesie zagospodarowania terenów rolnych - dąŜ enie do harmonijnego współistnienia wszystkich funkcji obszarów wiejskich (opracowywanie kompleksowych planów zagospodarowania przestrzennego, ujmuj ących cało ść funkcji tych obszarów).

Polityka i główne kierunki działalno ści przestrzennej Przestrze ń otwarta: - ochrona gleb przydatnych dla rolnictwa przed zagospodarowaniem na cele nierolnicze - ochrona obszarów rolniczych o najwy Ŝszych walorach kulturowych i krajobrazowych w aspekcie utrzymania i podniesienia ich atrakcyjności turystycznej - ochrona obszarów zmeliorowanych (zwłaszcza u Ŝytków zielonych) przed nieuzasadnionym zagospodarowaniem zmieniaj ącym funkcje tych terenów - stymulowanie koncentracji ziemi rolniczej oraz scalania i wymiany gruntów w aspekcie potrzeb gospodarstw rozwojowych (po Ŝą dane minimum obszarowe – 15 ha UR) - preferencje dla metod produkcji rolniczej przyjaznych dla środowiska – produkcji ekologicznej oraz integrowanej, katalogu dobrych praktyk rolniczych, a tak Ŝe gospodarki rolno środowiskowej (na terenie całej gminy stosownie do charakteru stref priorytetowych Krajowego programu rolno środowiskowego ).

Zabudowa rolnicza: - umo Ŝliwienie zró Ŝnicowania działalno ści drobnych gospodarstw rolnych oraz wprowadzenia alternatywnych źródeł dochodu w ramach istniej ących siedlisk – wsparcie gospodarstw maj ących realne szanse podj ęcia pozarolniczej działalno ści gospodarczej szczególnie na obszarach o najmniej korzystnych warunkach przyrodniczo – glebowych - ustanowienie preferencji lokalizacyjnych dla gospodarstw towarowych, zwłaszcza wspieranych środkami pomocowymi UE, umo Ŝliwiaj ących stosowne powi ększenie areału i skali produkcji

75 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- zapewnienie warunków do lokalizacji usług rynkowych w otoczeniu rolnictwa oraz drobnego przetwórstwa rolnospo Ŝywczego.

Gospodarka terenami: - wskazanie obszarów tworzenia zasobu mienia komunalnego (np. drog ą komunalizacji gruntów, pozyskiwania ich przy okazji scale ń, a tak Ŝe w uzasadnionych przypadkach poprzez kupno lub wymian ę) zwłaszcza na terenach: - przeznaczonych pod inwestycje publiczne - wyznaczonych pod skoncentrowan ą działalno ść inwestycyjn ą - potencjalnego rozwoju obiektów i urz ądze ń z zakresu rekreacji i turystyki o strategicznym znaczeniu dla rozwoju gminy - okre ślenie atrakcyjnej oferty terenów komunalnych pod róŜne funkcje publiczne i gospodarcze (w tym szczególnie zadania do finansowania ze środków pomocowych UE) .

LEŚNICTWO Zasady zagospodarowania le śnego Głównym kryterium polityki przestrzennej w tej dziedzinie zagospodarowania winno by ć umiej ętne godzenie ró Ŝnorodnych funkcji, jakie spełniaj ą lasy przy zachowaniu ich trwało ści i ci ągło ści u Ŝytkowania. Zasadzie tej towarzyszy ć winny: - powszechna i ci ągła ochrona lasów (zagospodarowanie lasów na cele niele śne mo Ŝe by ć dokonane tylko w uzasadnionych przypadkach i przy braku innych rozwi ąza ń przestrzennych) - eliminowanie kolizji lasów z innymi funkcjami terenów oraz zapewnienie lasom bezpiecze ństwa po Ŝarowego - respektowanie ustale ń planów urz ądze ń opracowanych dla lasów Pa ństwowego Gospodarstwa Le śnego i lasów nie stanowi ących własno ści Skarbu Pa ństwa.

Kierunki polityki przestrzennej w le śnictwie W planie województwa przewiduje si ę, Ŝe lasy stan ą si ę współzale Ŝnym z innymi funkcjami gospodarczymi ogniwem rozwoju wielofunkcyjnego gminy, za ś głównym kierunkiem polityki przestrzennej w tej dziedzinie zagospodarowania b ędzie trwale zrównowa Ŝona, wielofunkcyjna gospodarka le śna, uwzgl ędniaj ąca: - zachowanie lasów i korzystnego ich wpływu na warunki Ŝycia ludzi oraz na równowag ę przyrodnicz ą - ochron ę ró Ŝnorodno ści biologicznej środowiska le śnego - szczególn ą ochron ę lasów, które stanowi ą naturalne fragmenty rodzimej przyrody, chroni ą środowisko przyrodnicze, spełniaj ą funkcje krajobrazowe, glebochronne i wodochronne, ochraniaj ą tereny nara Ŝone na zanieczyszczenie i uszkodzenie, słu Ŝą potrzebom naukowym - produkcja drewna oraz innych surowców i produktów le śnych na zasadzie racjonalnej gospodarki.

Działania: - powi ększanie zasobów le śnych gminy w wyniku zalesiania gruntów marginalnych w rolnictwie, przebudowy drzewostanów jednogatunkowych na mieszane - poprawa jako ści tych zasobów w wyniku m.in.: zwi ększenia zdrowotno ści i odporno ści drzewostanów na czynniki szkodliwe, upowszechnienia biologicznych i ekologicznych metod ochrony oraz ograniczenia chemizacji - racjonalne wyposa Ŝanie lasów i terenów przyle śnych w mał ą infrastruktur ę turystyczn ą - odbudowa retencji wodnej w lasach i w strefie rolno – le śnej.

76 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

Priorytety polityki zalesieniowej Zgodnie z Krajowym programem zwi ększenia lesisto ści gmina zaliczona jest do grupy 43 gmin w województwie szczególnie preferowanych do zalesie ń (39 lokata), przy czym wewn ętrzne preferencje zalesieniowe winny obejmowa ć obszary obj ęte lub przewidywane do obj ęcia prawn ą ochron ą przyrody (z wykluczeniem terenów u Ŝytków zielonych) stanowi ących cenne przyrodniczo zbiorowiska ro ślin tworz ących le śne powi ązania ekologiczne, wododziałów i rejonów turystycznych. Lokalizacja zalesie ń powinna m.in. zapewnia ć: zmniejszenie rozdrobnienia i rozproszenia kompleksów le śnych, tworzenie powi ąza ń pomi ędzy du Ŝymi kompleksami oraz poł ączenie ich z obszarami o funkcjach ekologicznych. Docelowa wielko ść kompleksu le śnego nie powinna by ć mniejsza ni Ŝ 5 ha.

TURYSTYKA I REKREACJA Zasady polityki przestrzennej: - wi ązanie udost ępniania turystycznego walorów środowiskowych, krajobrazowych i kulturowych z rozbudow ą infrastruktury turystycznej - kojarzenie zagospodarowania turystycznego ze wzmoŜon ą ochron ą najcenniejszych walorów przyrodniczych i kulturowych - ochrona przestrzeni turystyczno – rekreacyjnej przed zagospodarowaniem obni Ŝaj ącym atrakcyjno ść turystyczn ą.

Kierunki polityki przestrzennej: - kreowanie urozmaiconej oferty turystycznej i rekreacyjnej dostosowanej do miejscowych warunków i inicjatyw - odpowiednie eksponowanie i zagospodarowanie turystyczne walorów przyrodniczych i kulturowych - oznakowanie atrakcji turystycznych itp. oraz przystosowanie ich do turystyki rowerowej - wyznaczenie i oznakowanie tras rowerowych - znacz ące zwi ększenie retencji wodnej na cele turystyczno – rekreacyjne poprzez budow ę nowych zbiorników retencyjnych (szczególnie zbiornik „Smyków” i „Rudka”) - zapewnienie dogodnych warunków organizacyjno – przestrzennych rozwoju agroturystyki we wszystkich wsiach, w których istnieje mo Ŝliwo ść oraz zainteresowanie miejscowej ludno ści.

KOMUNIKACJA Zasady regionalnej polityki przestrzennej Układ komunikacyjny gminy powinien spełnia ć nast ępuj ące warunki: - by ć spójny z układem nadrz ędnym - honorowa ć zasad ę maksymalnego rozdzielenia ró Ŝnych rodzajów ruchu - ogranicza ć dost ęp do dróg wy Ŝszych klas (G) poprzez wytworzenie lokalnego układu drogowego.

Kierunki regionalnej polityki przestrzennej Przy opracowywaniu planów miejscowych dla terenów gminy nale Ŝy uwzgl ędni ć potrzeby rozwojowe ponadlokalnych szlaków komunikacyjnych poprzez przewidzenie i utrzymanie rezerw terenowych dla: - przebudowy drogi krajowej Nr 42 na pełne parametry drogi głównej (G) z cz ęś ciowym poprowadzeniem jej po nowym terenie na odcinku obwodnicy Czermna - przebudowy do pełnych parametrów drogi zbiorczej (Z) dróg powiatowych Nr 0392T relacji Lipa – Szkucin – Fałków i Nr 0477T relacji Fałków – Starzechowice – Sulborowice – granica województwa - przebudowy linii kolejowej Nr 4 (CMK) dla osi ągni ęcia pr ędko ści komunikacyjnej >200 km/h - zapewnienia bezkolizyjnych skrzy Ŝowa ń linii kolejowej z wszelkimi drogami komunikacji kołowej i pieszej.

77 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

- zasady na jakich byłyby utrzymywane rezerwy terenów, zakres wykonywanych modernizacji i przyszłych inwestycji oraz dokumentacje projektowe nale Ŝy uzyska ć od: zarz ądów dróg, zwłaszcza na odcinkach dróg, gdzie przewidywane jest przeło Ŝenie trasy. Fragmenty drogi krajowej po zrealizowaniu przeło Ŝeń trasy na nowy przebieg przeklasyfikowane byłyby do kategorii dróg powiatowych. Dla poprawy bezpiecze ństwa ruchu i ograniczenia uci ąŜ liwo ści stwarzanych przez ruch samochodowy nale Ŝy ograniczy ć rozwój terenów budownictwa mieszkaniowego bezpo średnio wzdłu Ŝ aktualnego przebiegu drogi krajowej oraz przewidzie ć rezerwy terenowe dla realizacji ci ągów pieszo – rowerowych, w pierwszej kolejno ści na odcinkach obci ąŜ onych du Ŝym ruchem tranzytowym. Na odcinkach zabudowanych adaptowanych dla potrzeb uci ąŜ liwego ruchu tranzytowego przewidzie ć realizacj ę ekranów d źwi ękochłonnych. Tereny działalno ści gospodarczej lokalizowane wzdłu Ŝ drogi krajowej nie powinny powodowa ć nadmiernego zwi ększenia ilo ści zjazdów, jak równie Ŝ zag ęszcza ć liczby skrzy Ŝowa ń.

INFRASTRUKTURA TECHNICZNA Zasady polityki przestrzennej: - gospodarka wodno – ściekowa prowadzona zlewniowo - uzyskanie obowi ązuj ących standardów zaopatrzenia w energi ę elektryczn ą - dogodne warunki zasilania energetycznego na obszarach dopuszczalnego rozwoju osadnictwa - dost ępno ść instytucji i placówek usług publicznych do sieci teleinformatycznych - stworzenie bezpiecze ństwa energetycznego poprzez poł ączenie Elektrowni w Poła ńcu z Elektrowni ą Bełchatów (linia 400 kV Bełchatów – Kielce – Połaniec) - ograniczenie poboru wód podziemnych dla celów gospodarczych, produkcji i usług.

Kierunki polityki przestrzennej: - stworzenie dogodnej dost ępno ści do usług telekomunikacyjnych, w tym do usług teleinformatycznych - modernizacja i rozbudowa systemu zaopatrzenia w energi ę elektryczn ą w aspekcie zrównowa Ŝonego rozwoju gminy oraz pokrycia bie Ŝą cych i perspektywicznych potrzeb rolnictwa i odbiorców komunalnych - zapewnienie dost ępno ści do sieci gazowej i kanalizacyjnej – docelowo do wszystkich obszarów zabudowy skupionej - budowa linii 400 kV relacji Kielce – Rogowiec - obj ęcie zasilaniem w gaz całej gminy w oparciu o Program Gazyfikacji opracowany na zlecenie Zwi ązku Mi ędzygminnego „Gazoci ąg” (Ko ńskie – Radoszyce – Styrawczyn) - zwi ększenie retencji wód powierzchniowych - poprawa jako ści wód powierzchniowych - likwidacja niezorganizowanych zrzutów ścieków - rozbudowa kanalizacji deszczowej - wspieranie realizacji indywidualnych systemów oczyszczania ścieków, zwłaszcza w zabudowie rozproszonej - utrzymanie naturalnych zbiorników retencyjnych m.in. terenów podmokłych, torfowisk, bagien, itp.

Koncepcja zawarta w Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Fałków wskazuje na mo Ŝliwo ść wi ększej aktywno ści gospodarczej, dostosowanej do zmiennych uwarunkowa ń i potrzeb, a jednocze śnie chroni i rozwija istniej ące walory przyrodniczo-kulturowe i wskazuje mo Ŝliwo ść lepszych warunków Ŝycia jej mieszka ńców oraz podnoszenia rangi gminy w strukturze województwa.

78

IV. I NTERPRETACJA ZAPISÓW USTALE Ń STUDIUM

Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

IV. INTERPRETACJA ZAPISÓW USTALE Ń STUDIUM 1. Zgodnie z ustaw ą z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80 poz. 717 z pó źniejszymi zmianami) studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego nie jest aktem prawa miejscowego, lecz jedynie dokumentem okre ślaj ącym polityk ę przestrzenn ą gminy. Jednocze śnie ustalenia zawarte w studium s ą wi ąŜą ce dla organów gminy sporz ądzaj ących plany miejscowe. 2. Ustalenia zawarte w tek ście i zał ącznikach graficznych studium wyra Ŝaj ą jedynie kierunki zagospodarowania przestrzennego obszaru, nie s ą za ś ścisłym przes ądzeniem o formie i granicach zainwestowania i uŜytkowania terenów. 3. Okre ślenia dotycz ące formy u Ŝytkowania terenów dotycz ą podstawowych i uzupełniaj ących lub towarzysz ących rodzajów zabudowy. Na terenach tych mog ą by ć realizowane tak Ŝe inne formy zabudowy, pod warunkiem nie pozostawania w sprzeczno ści z formami okre ślonymi w studium. 4. Przy opracowywaniu planów miejscowych dla terenów przeznaczonych pod zabudow ę nale Ŝy przewidzie ć ziele ń publiczn ą stwarzaj ącą warunki do wypoczynku, estetyki i przej ść pieszych. 5. Poza drogami wskazanymi na zał ączniku graficznym Studium , w zale Ŝno ści od potrzeb społeczno ści lokalnej, mo Ŝliwa jest realizacja nowych dróg gminnych, których przebieg zostanie ustalony w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego lub w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Nowe obiekty winny spełnia ć wska źniki i kierunki okre ślone w niniejszym opracowaniu.

80

V. U ZASADNIENIE PRZYJ ĘTYCH ROZWI ĄZA Ń I SYNTEZA USTALE Ń PROJEKTU STUDIUM

Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

V. UZASADNIENIE PRZYJ ĘTYCH ROZWI ĄZA Ń I SYNTEZA USTALE Ń PROJEKTU STUDIUM Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy to opracowanie strategiczne dla rozwoju przestrzennego gminy Fałków. Mimo, Ŝe nie ma ono rangi prawa miejscowego to jednak stanowi o ś systemu planowania przestrzennego na poziomie gminy. W opracowywanym dokumencie znalazły si ę informacje wynikaj ące z: - rozpoznania aktualnej sytuacji gminy, istniej ących uwarunkowa ń oraz problemów zwi ązanych z jej rozwojem - sformułowania kierunków rozwoju i zagospodarowania przestrzennego gminy, a tak Ŝe podstawowych zasad polityki przestrzennej i zasad ochrony interesu publicznego - stworzenie podstaw do koordynacji sporz ądzania planów miejscowych i wydawania decyzji o warunkach zabudowy wydawanych w przypadku ich braku - integrowanie polityki przestrzennej pa ństwa z interesami gminy, a tak Ŝe wpływanie na formułowanie zadań rz ądowych, wojewódzkich i powiatowych zwi ązanych z priorytetami rozwoju gminy - zbiorów informacji stwarzaj ących warunki dla marketingu przestrzennych walorów gminy w celu lokowania tu działalno ści zwi ązanej z preferowanymi formami aktywno ści gospodarczej i społecznej - promocji walorów i mo Ŝliwo ści inwestycyjnych gminy. Podczas kolejnych etapów realizowania opracowania analizie poddane zostały istniej ące opracowania planistyczne i inne bran Ŝowe oraz wnioski zło Ŝone przez osoby zainteresowane. W ten sposób okre ślone zostały potrzeby i aspiracje społecze ństwa, władz i przedsi ębiorców, a tak Ŝe zjawiska wpływaj ące na sam ą przestrze ń gminy. Ustalone zostały: - stan środowiska przyrodniczego i kulturowego - stan i faktyczne wyposa Ŝenie w infrastruktur ę techniczn ą, transportow ą i społeczn ą - potencjał demograficzny i intelektualny mieszka ńców gminy - potencjał ekonomiczny i gospodarczy gminy - sytuacja na rynku pracy oraz problemy zwi ązane z bezrobociem. Zebrane informacje posłu Ŝyły do przeanalizowania ich pod k ątem mo Ŝliwo ści przestrzennego kształtowania gminy. Wyniki przeprowadzonych bada ń stanowi ą baz ę do okre ślenia kierunków rozwoju gminy oraz rozpoznania jej predyspozycji i mo Ŝliwo ści z uwzgl ędnieniem zasad ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego. Zaproponowane nowe tereny inwestycyjne w pełni wystarczaj ą na zabezpieczenie potrzeb gminy w zakresie terenów budownictwa mieszkaniowego, działalno ści usługowej i gospodarczej na najbli Ŝszy okres, przy jednoczesnym zachowaniu w stanie nienaruszonym walorów środowiska. W Studium znalazły si ę tak Ŝe wytyczne dotycz ące zagospodarowania terenów rolnych i le śnych w taki sposób, aby nie uległy one nadmiernej degradacji. Realizacja ustale ń Studium , wynikaj ąca z przeprowadzonych analiz opiera si ę przede wszystkim na: - stymulowaniu rozwoju gminy - inspirowaniu i realizowaniu programów zmierzaj ących do poprawy jako ści Ŝycia mieszka ńców - udziale samorz ądu gminy w procesie opracowywania, uchwalania, aktualizacji i oceny realizacji - tworzeniu infrastruktury dla istniej ących i planowanych inwestycji - zapewnieniu współdziałania samorz ądu gminy z samorz ądem powiatowym i wojewódzkim odno śnie prowadzonych analiz i studiów z zakresu zagospodarowania przestrzennego powiatu, zagadnie ń jego rozwoju, styków pomi ędzy gmin ą a gminami sąsiednimi - analizie i kontrolowaniu stopnia wykorzystania gruntów. Z przeprowadzonych analiz wynika, Ŝe dotychczasowe kierunki rozwoju i istniej ące funkcje gminy mog ą by ć kontynuowane pod warunkiem zwrócenia wi ększej uwagi na zrównowa Ŝony rozwój wszystkich z nich oraz na aktywizacj ę mniej znacz ących dotychczas funkcji do takiego stopnia, aby stały si ę czynnikami nap ędzaj ącymi rozwój gminy.

82

VI. O BJA ŚNIENIE ZMIAN W NOWYM OPRACOWANIU W STOSUNKU DO PIERWSZEJ EDYCJI STUDIUM

Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

VI. OBJA ŚNIENIE ZMIAN W NOWYM OPRACOWANIU W STOSUNKU DO PIERWSZEJ EDYCJI STUDIUM Rada Gminy Fałków Uchwał ą Nr XXII/110/2000 z 29 grudnia 2000 roku przyj ęła Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków opracowane przez Świ ętokrzyskie Biuro Rozwoju Regionalnego w Kielcach. Analiza zasadno ści przyst ąpienia do opracowania nowego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru gminy, wykonana w kwietniu 2004 roku jako zadanie pilne poprzedzaj ące, uznała potrzeb ę korekty (zmiany) w/w Studium . Podstawowe uwarunkowania decyduj ące o tym przes ądzeniu to zwi ększenie lesisto ści, potrzeba prawnego usankcjonowania eksploatacji kopalin, wzrost terenów mieszkalnictwa oraz nowe uwarunkowania w zakresie zada ń dotycz ących infrastruktury technicznej. W dniu 22 lutego 2005 roku Rada Gminy Fałków podj ęła Uchwał ę Nr XXI/111/2005 o podj ęciu zmiany dotychczasowego studium. Wykonuj ąc postanowienie w/w Uchwały Wójt Gminy Fałków powierzył opracowanie projektu zmiany Studium wyłonionej w drodze przetargu firmie UNIGLOB Piotr Ulrich z/s w Łasku. Zgodnie z w/w uchwał ą zakres opracowania drugiej edycji Studium obejmuje obszar całej gminy. We wprowadzeniu niniejszego opracowania wyja śniono przyczyny potrzeby opracowania zmian. Opracowano na wst ępie ekofizjografi ę dla terenu gminy w formie tekstowej i mapowej. Wprowadzono zmiany dotycz ące uwarunkowa ń (uaktualnienie) oraz kierunków zagospodarowania przestrzennego, zarówno w cz ęś ci tekstowej, jak i graficznej. Zgodnie z pismem Świ ętokrzyskiego Urz ędu Wojewódzkiego w Kielcach – Wydział Środowiska i Rolnictwa z dnia 6 maja 2005 roku (znak: ŚR.VII.7041/63/05): - uwzgl ędniono w projekcie Studium grunty przeznaczone pod dolesienia b ędące realizacj ą postulatów zebranych w chwili zawiadomienia o przyst ąpieniu do zmiany Studium - uwzgl ędniono w projekcie Studium wprowadzone przez Wojewod ę Świ ętokrzyskiego granice Przedborskiego Parku Krajobrazowego oraz Obszaru Chronionego Krajobrazu „Przedborskiego” stanowi ącego jednocze śnie otulin ę w/w Parku. Zgodnie ze stanowiskiem Wojewódzkiego Urz ędu Ochrony Zabytków w Kielcach z dnia 29 kwietnia 2005 roku (pismo znak: N-4120/1009/2005) uwzgl ędniono w projekcie wszystkie zalecenia dotycz ące stref ochrony konserwatorskiej i archeologicznej oraz zabytkowych obiektów wyst ępuj ących na terenie gminy Fałków. Zgodnie ze stanowiskiem Świ ętokrzyskiego Urz ędu Wojewódzkiego w Kielcach z dnia 26 kwietnia 2005 roku (pismo znak: ZK.II.7041-33/05) oraz Regionalnego Zarz ądu Gospodarki Wodnej w Warszawie z dnia 4 stycznia 2005 roku (pismo znak: OK/OZZ/1/2005) w Studium uwzgl ędniono tzw. „stref ę przepływów wezbra ń powodziowych” w dolinie rzeki Czarnej Malenieckiej. Zgodnie ze stanowiskiem Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad – Oddział w Kielcach z dnia 23 maja 2005 roku (pismo znak: GDDKiA-O/Ki-15-jm-412/10/05) linie zabudowy drogi krajowej, dróg powiatowych i dróg gminnych przyj ęto zgodnie z dyrektywami zawartymi w w/w pi śmie. Zgodnie z projektem Programu małej retencji dla województwa świ ętokrzyskiego (2006/2007) uwzgl ędniono planowane na obszarze gminy projektowane zbiorniki retencyjne „Smyków”, „Rudka” i „Starzechowice”.

84

BIBLIOGRAFIA

Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków - zmiana

BIBLIOGRAFIA: 1. Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków. Świ ętokrzyskie Biuro Rozwoju Regionalnego. Kielce – Fałków, lipiec 2000 rok. 2. Program ochrony środowiska dla gminy Fałków. Geoconsult. Kielce, 2003 rok. 3. Program ochrony środowiska dla powiatu koneckiego. Cz ęść I. Ochrona środowiska przyrodniczego. Kielce, 2003 rok. 4. Inwentaryzacja przyrodnicza gmin województwa świ ętokrzyskiego. Gmina Fałków. Praca zbiorowa pod redakcj ą dr Alojzego Przemyskiego. Kielce, 2001 rok. 5. Inwentaryzacja przyrodnicza gmin województwa świ ętokrzyskiego. Gmina Fałków. Synteza. Kielce, 2001 rok. 6. Plan ochrony Przedborskiego Parku Krajobrazowego. Łód ź, 2002 rok. 7. Plan gospodarki odpadami dla gminy Fałków. Geoconsult. Kielce, 2003 rok. 8. Dane uzyskane z Urz ędu Gminy Fałków. 9. Dane statystyczne (WIO Ś Kielce). 10. Analiza zasadno ści przyst ąpienia do nowego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru gminy Fałków. 2004 rok. 11. Studium dla obszarów nieobwałowanych nara Ŝonych na niebezpiecze ństwo powodzi. Gmina Fałków. Małopolska Grupa Geodezyjno – Projektowa (dla RZGW Warszawa). Tarnów, 2004 rok. 12. Strategia rozwoju gminy Fałków. 1999 rok. 13. Plan zagospodarowania przestrzennego gminy Fałków. 1994 rok. 14. Plan rozwoju lokalnego powiatu koneckiego. 2004 rok. 15. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa świ ętokrzyskiego. 16. Roczniki statystyczne województwa świ ętokrzyskiego. 17. Przewodnik metodyczny – Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. MGPiB. Kraków, 1996 rok. 18. Program małej retencji dla województwa świ ętokrzyskiego – projekt (2006/2007).

86