Nieuwsbrief Midwintertelling Zeeland Januari 2018

Beste Zeeuwse vogelaars,

Allen de beste wensen voor het nieuwe jaar, dat het maar gezond en vogelrijk mag zijn! Terwijl we de laatste oliebol nog wegkauwen vraag ik alweer jullie aandacht voor hét vogeltelfestijn in januari: de midwintertelling. In het weekend van 13 en 14 januari hopen we weer een zo compleet mogelijk beeld van alle watervogels in Zeeland bij elkaar te tellen. Zonder jullie hulp gaat dat natuurlijk niet lukken. De afgelopen jaren hebben we er met elkaar voor gezorgd dat Zeeland een van de best getelde regio’s van het land was. Hopelijk zien jullie het zitten om dat ook in januari 2018 weer voor elkaar te krijgen! Ter inspiratie bijgaand een verslag van de midwintertelling van januari 2017. Heb je nog vragen over de telling van dit jaar? Neem contact op met je regionaal coördinator of met ondergetekende.

Veel succes en plezier met de midwintertelling! Met vriendelijke groet,

Sovon Vogelonderzoek Nederland Jan-Willem Vergeer

Verslag Midwintertelling januari 2017

December 2016 verliep in Zeeland grotendeels zacht en zonnig, maar het was niet zo extreem zacht als het jaar ervoor. Een omvangrijk hogedrukgebied zorgde in januari 2017 in grote delen van Noordwest-Europa voor behoorlijk koud en droog weer; de invloed hiervan was in Zeeland echter pas net na het midwinter-telweekend merkbaar. Tijdens het telweekend van 13 & 14 januari overheersten hier wind en –vooral- regen, bij temperaturen van enkele graden boven nul. In de nacht van zaterdag op zondag trad met name in Zeeuws- Vlaanderen lichte nachtvorst op.

In liefst 721 telgebieden werden gegevens verzameld, iets meer dan in januari 2016. De grootste gaten vielen ditmaal op de Bevelanden, hoewel gelukkig ook daar de belangrijkste gebieden werden geteld. In Zeeuws- Vlaanderen was de dekking beter dan in het jaar ervoor, veel dank daarvoor! In het overzicht zijn de binnendijkse tellingen (ZL) gecombineerd met de grotendeels buitendijkse ZO-tellingen die door bureau DPM in opdracht van Rijkswaterstaat verzorgd worden. Juist de combinatie van tellingen door vrijwilligers en professionals levert een forse teldekking op. Een klein deel van de ZO-gebieden (waaronder ) wordt door vrijwilligers geteld. In enkele telgebieden werden alleen ganzen en zwanen geteld, maar gelukkig speelt dit probleem in steeds minder midwinter-telgebieden. In de meeste regio’s was de teldekking weer goed tot uitstekend te noemen. Hartelijk dank daarvoor! Het zou prachtig zijn als dat hoge niveau in januari 2018 weer behaald wordt, met in sommige regio’s liefst nog een liefst nog een klein stapje extra. “Hoe completer, hoe beter” is niet voor niets dé leus van de midwintertelling!

Knobbelzwanen waren iets talrijker dan vorig jaar, maar op langere termijn bezien bleven de aantallen mager. Naast de concentraties in en vielen de groepen rond Nieuwerkerk SD, Sint Kruis WZVL en de Hogerwaardpolder ZB op. Het nieuwe recordaantal van 69 Zwarte Zwanen was voor een flink deel te danken aan de 26 ex in de Noordweihoek op . Kleinere aantallen werden gemeld op Schouwen en in het Krammer. Kleine Zwanen waren wat talrijker dan in de twee bijzonder magere voorgaande jaren. De kaart toont de bekende concentraties in de Grevelingen en de polders rond Zonnemaire en Oosterland SD, alsmede rond Aardenburg WZVL. Kleine aantallen Wilde Zwanen verbleven rond Oosterland SD en in Grevelingen en Krammer.

Het aantal Indische Ganzen neemt eerder af dan toe. Binnendijks werd slechts 1 ex gemeld, en wel in de Isabellapolder bij Aardenburg. De enige Sneeuwgans verbleef bij Rilland ZB. Het totaal van 2675 Toendrarietganzen was bijzonder mager. Vooral op Schouwen en in Zeeuws-Vlaanderen bleven de aantallen ver onder de maat, -Beveland moest het zelfs geheel zonder rietganzen stellen. Alleen bij Nisse ZB verbleef een forse groep van 1200 ex. Kleine Rietganzen blijven schaars in Zeeland; gezien de afname van de Vlaamse winterpopulatie zal dat waarschijnlijk ook niet veranderen. Kleine groepjes pleisterden niet ver van de kust op Schouwen, en West Zeeuws-Vlaanderen, daarnaast verbleef een groep op Tholen. Grauwe Ganzen kenden een voor de laatste jaren gemiddeld resultaat, van een forse afname zoals we die buitendijks (Saeftinghe!) zien is binnendijks geen sprake. De kaart toont de grootste concentraties op Schouwen, Tholen en (toch nog) rond Saeftinghe. Met meldingen in 272 telgebieden is de Grauwe Gans nog altijd veel ruimer verspreid dan Kolgans (114 telgebieden) en Brandgans (107 telgebieden). Na een piek in 2015 ligt het aantal Kolganzen wat lager. Opvallend is het forse gat in de verspreiding tussen de Braakman en Breskens, alsmede de magere aantallen in de Yerseke & Kapelse Moer. Het aantal getelde Soepganzen nam voor het vierde opeenvolgende jaar af. De grootste groepen werden gemeld tussen Buttinge en Middelburg (47) en de Bewester Eedepolder-zuid WZVL (35).

Ook het aantal Grote Canadese Ganzen nam wat af, het binnendijkse totaal van 1505 ex was zelfs het laagste sinds 2009. Alleen in de Hengstdijkse Putting OZVL werden meer dan 100 ex gezien (160), 24 telgebieden herbergden meer dan 25 ex. Het accent in de verspreiding ligt nog altijd op Zeeuws-Vlaanderen. De enige ganzensoort die ten opzichte van de vorige midwintertelling beduidend toenam was de Brandgans, die weer op het hoge peil van 2015 zat. Schouwen, Tholen, de Yerseke Moer en Saeftinghe zijn echte hotspots voor de soort, maar feitelijk lijkt alleen Noord-Beveland nog een blinde vlek. In 22 telgebieden werden 1000 of meer ex geteld. Rotganzen waren vooral op de gebruikelijk locaties rond Grevelingen en Oosterschelde te vinden. Het aantal Nijlganzen lag op hetzelfde redelijk hoge peil als vorig seizoen. De spreiding lijkt het grootst op Schouwen en het minst op Tholen en Zuid-Beveland. De grootste groep van 83 ex zat bij Noordgouwe SD. Slechts 16 telgebieden herbergden tenminste 10 ex, 128 telgebieden telden 1-9 ex. Belangrijke binnendijkse concentraties van Bergeenden waren te vinden bij Wilhelminadorp bewesten het kanaal ZB (110 ex) en de Sophiapolder WZVL (76 ex).

Het aantal Tafeleenden was wederom tamelijk laag. Veruit de grootste groep van 200 ex verbleef bij de Plaat van de Vliet in het Krammer. De enige binnendijkse wateren met 10 of meer ex waren de Braakmanpolder Noord (38 ex), Inlagen Ouwerkerk SD (32), Inlaag ’s Gravenhoek NB (27), Yerseke Moer-west ZB (16), Kreken Ouwerkerk SD (15), Duinzoom Haamstede SD (10) en Dijkwater SD (10). De laatste weken lijken er her en der wat meer Tafeleenden te verblijven, we zijn benieuwd of we dat tijdens de telling terugzien. Kuifeenden waren aanzienlijk talrijker: de soort werd gemeld in 156 telgebieden, waarvan er 12 meer dan 100 ex herbergden (o.a. 1144 ex Krammersluizen , 459 ex Eendracht St.Philipsland-Nw Vossemeer en 180 ex Veerse Kreken WA). Opvallend waren de 5 Toppers bij de Noordplaat in het Krammer. Eiders, Zwarte- en Grote Zeeëenden en IJseenden worden al jaren niet meer binnendijks gemeld. Niet dat het hier voorheen om grote aantallen ging, maar opvallend is het wel. Bijzonder mager was ook het Zeeuwse totaal van 20 Nonnetjes, waarvan 7 in de Prunje SD. Nog niet zo lang geleden werden er geregeld tientallen in poldervaarten gezien! De kaart van de Brilduiker toont eveneens hoe schaars deze soort in binnendijkse wateren geworden is. Buiten de Braakman ( o.a. 11 ex Spaarbekken) en de Schelphoekkreek SD (8) zijn er nauwelijks binnendijkse Brilduikers gemeld. Veel bekkens zijn nog wel van belang, maar ook hier is de trend veelal negatief. Grote Zaagbekken waren zoals altijd schaars, de hoogste aantallen bevonden zich op het Bathse Spuikanaal (13), in Hulst OZVL (9) en bij Bath ZB (6). Middelste Zaagbekken waren gewoontegetrouw vooral op de zilte bekkens te vinden. De Krakeend doet het al een tijd goed, al lijkt hij momenteel in Zeeland niet verder toe te nemen. Bij de Smient valt op dat de verspreiding in grote delen van het agrarisch gebied erg mager is: in akkergebieden ontbreekt de soort bijna volledig. Grotere graslandcomplexen als het Platte van Walcheren (max. 2610 ex Buttinge-Middelburg) en de Yerseke Moer herbergen echter duizenden ex, terwijl in de Zeeuws-Vlaamse graslandkreken redelijke aantallen te vinden zijn. Zeeland is steevast een van de belangrijkste provincies voor overwinterende Slobeenden.

Met een totaal van dik 3700 ex in 89 telgebieden deed de soort het dit jaar goed. Belangrijke binnendijkse concentraties waren te vinden in de Sophiapolder WZVL (230 ex), Canisvliet OZVL (116), Oud-Breskenspolder WZVL (111), Braakman-Noord (106) en Bruintjeskreek (99). Met meldingen in 427 telgebieden is de Wilde Eend nog altijd veruit de meest verspreid voorkomende Zeeuwse watervogel. Toch is, zeker binnendijks, sprake van een dalende trend. Mogelijk speelt de ruimere spreiding in zachte winters daarbij een (lastige) rol: de eenden zijn dan immers tot in de kleinste plasjes en polderslootjes te vinden, waardoor ondertelling op de loer ligt. Toch past die dalende trend in het landelijke beeld; er is dus ook echt iets aan de hand. Slechts 5 % van de telgebieden met Wilde Eenden herbergde meer dan 500 ex, in 40% ging het om minder dan 25 ex. Pijlstaarten bevinden zich vooral in de kom van Ooster- en Westerschelde, binnendijks is de soort schaars. Wintertalingen waren onder meer talrijk op Saeftinghe, bij de binnendijkse wateren sprongen het Stinkgat TH (320 ex), de Bruintjeskreek PH (146), de Autrichepolder OZVL (121) en Buttinge-Middelburg (105) eruit. Goed opletten loont trouwens bij de Wintertaling: menig teller heeft al ervaren dat dat groepje van op het eerste gezicht enkele ex bij nader inzien uit vele tientallen bleek te bestaan… Patrijzen zijn “bijvangst” tijdens de midwintertelling. Ditmaal werden er 28 gemeld, waaronder 8 in de Reigersbergsche polder bij Rilland ZB en nog eens 8 in de Völckerpolder/Kreekrakpolder ZB beoosten het Kreekrak.

Het Zoommeer en de belendende Eendracht zijn momenteel favoriet bij de Aalscholver, die binnendijks vooral talrijk was in de Braakman-Noord (130 ex). De kaart toont voorts een ruime binnendijkse verspreiding, maar wel in lage aantallen. Opvallend is het erg magere voorkomen op Schouwen-Duiveland: zijn de poldervaarten daar niet meer aantrekkelijk? De enige gemelde Roerdomp bevond zich in de Braakman-Zuid. Het aantal Kleine Zilverreigers vertoont een duidelijk herstel, maar desondanks lijkt de verspreiding in de polders van Noord- en Midden-Zeeland niet meer zo ruim als rond 2008 (ondanks de 19 ex in Polder Waarde en 11 ex in Duinzoom Haamstede). Steeds meer zilvertjes verkiezen buitendijkse voedselgronden. Of zou er dit jaar een kentering te zien zijn? De aantallen Grote Zilverreigers stijgen vrolijk verder, waarbij de afkeur van de soort voor zilte wateren echter duidelijk aanwezig blijft. Zeeuws-Vlaanderen herbergt nog altijd de meeste grote zilvers, maar ze zijn in alle Zeeuwse regio’s te vinden. Met 355 binnendijkse ex in 248 telgebieden blijft de Blauwe Reigers vooralsnog de talrijkste en meest verspreide reiger. Slechts 6% van de gebieden met Blauwe Reigers herbergden meer dan 4 ex, met een piek in de Braakman-Noord (12) en Polder Vierbannen-Noord SD (10).

Het aantal overwinterende Ooievaars neemt gestaag toe: ditmaal 7 ex in West Zeeuws-Vlaanderen (o.a. 4 ex Bewester Eedepolder) en 3 op Walcheren. Overwinterende Lepelaars waren vooral te vinden langs de Zuidkust van Schouwen en op Saeftinghe. Het aantal in vaarten en brede sloten verblijvende Dodaarzen lijkt provinciebreed af te nemen, maar daar staan fikse concentraties in geschikte wateren als het Goesse Meer ZB (73 ex),grachten Middelburg (61) en Oosterschenge-West ZB (43) tegenover. Nog altijd is Zeeland een van de belangrijkste provincies voor overwinteringsgebieden Dodaarzen, en bovendien verblijft een fors deel van de populatie buiten de maandelijks getelde gebieden. Dat maakt een goede midwintertelling voor de Dodaars van groot belang! Het aantal in de Delta overwinterende Futen neemt fors af. Eendracht en Zoommeer herbergen nog enkele honderden ex, binnendijks is vooral de Braakman-Noord (73 ex) van belang. Kuifduikers waren vooral op zee voor de Brouwersdam te vinden (62 ex), bij de Plaat van de Vliet in het Krammer zwommen 6 ex rond. Het aantal overwinterende Geoorde Futen daalt snel.

Zeearenden werden gezien bij de Plaat van de Vliet en de Haringvreter VM. Saeftinghe was wederom hofleverancier van overwinterende Bruine Kiekendieven. Bij Kamperland NB en in de Varempépolder OZVL werden 2 ex gemeld. Voor de Blauwe kiek was het wederom een mager jaar, met ook hier een accent op Saeftinghe, maar ook relatief veel meldingen op Schouwen-Duiveland. Het totaal aantal Buizerds was wat mager, waarbij de bijzondere magere verspreiding op Noord-Beveland, Walcheren en Midden Zeeuws- Vlaanderen opvalt. Werd de soort daar niet meegeteld, of is dit reëel? De Ruigpootbuizerd werd alleen gemeld bij Noordwelle SD en op Saeftinghe. Torenvalken zijn opvallend ruim verspreid in West Zeeuws-Vlaanderen en op Duiveland. Hopelijk wordt deze echte poldervogel dit jaar weer overal meegeteld. Smellekens worden absoluut zeldzamer. Dit jaar dook de soort op bij Scherpenisse TH, Philippine OZVL en –uiteraard- Saeftinghe. Het aantal binnendijkse Slechtvalken lijkt wat af te nemen: is er sprake van een verschuiving naar rijk gedekte buitendijkse tafels? De midwintertelling levert slechts een indicatie van de werkelijk aanwezige aantallen Waterrallen op. Ditmaal werden er wat meer gemeld, o.a. in het Nollebos WA (4 ex),Polder Schouwen West (2), en Middelburg (2). Het aantal getelde Waterhoentjes was het hoogste sinds 2010: in 252 gebieden werden in totaal 2565 ex geteld. In de helft van de telgebieden met Waterhoentjes verbleven minder dan 5 ex. Voor een goed beeld van het voorkomen zijn tellingen in stedelijk gebied onontbeerlijk, getuige de 254 ex in Middelburg, 119 in Hulst en 63 in Terneuzen. Hopelijk lukt het in januari 2018 om ook steden als Goes en geteld te krijgen! Met meldingen in 278 telgebieden was de verspreiding van de Meerkoet nog wat omvangrijker dan die van het Waterhoen. Fikse groepen waren te vinden in het Krammer (o.a.572 ex sluizen-oost), het Kanaal van Gent naar Terneuzen (597) en de Schelphoekkreek SD (374).

Goudplevieren waren in geen jaren zo talrijk: er werden 18.778 ex geteld, waarvan 55% in binnendijkse midwintergebieden Op het Platte van Walcheren tussen Buttinge en Middelburg werden liefst 3850 ex geteld. Fikse groepen werden ook opgemerkt beoosten de zandweg bij Zierikzee SD (1870 ex), Frederikspolder Kortgene NB (1200), Reeweg-Dwarsweg Yerseke Moer (670) en Karrevelden Scharendijke SD (430). Opvallend is het bijzonder magere voorkomen in Zeeuws-Vlaanderen. Kieviten waren een stuk minder algemeen dan vorig jaar, maar het binnendijkse aantal lag nog boven het gemiddelde over de laatste 10 jaren. Tussen Buttinge en Middelburg verbleven 1660 ex en in de Frederikspolder bij Kortgene circa 1000 ex. Het is geen toeval dat hier ook flinke aantallen Goudplevieren verbleven: groepen van deze twee soorten verblijven vaak bij en door elkaar. Wel valt op dat die wijsheid in Zeeuws-Vlaanderen niet lijkt op te gaan: de Goudplevier is hier immers bijna afwezig, terwijl er redelijk wat Kieviten gezien werden.

Na een fikse stijging in 2016 lag het aantal Kemphanen weer op een aanzienlijk lager peil. De kaart toont een bescheiden concentratie langs de Schouwse zuidkust en een forse groep van 138 in de Inlaag ’s-Gravenhoek NB. In de vanouds goed bezette Braakman bleef de teller bij 18 ex steken, terwijl tussen Sint Laurens en Middelburg 22 stuks te bewonderen waren. Het enige binnendijkse Bokje bevond zich in de Oud- Ferdinanduspolder OZVL. Het aantal getelde Watersnippen is en blijft waarschijnlijk een fractie van de werkelijke aantallen, maar feit is dat er de laatste jaren wat meer worden gemeld. Ditmaal in totaal 138 ex in 36 telgebieden, met een uitschieters in De Reep WZVL (34 ex) en Draaibrug WZVL (20). De enige 2 Houtsnippen werden opgemerkt bij Koewacht OZVL. Veel potentieel geschikte duingebieden zijn niet onderzocht. IJslandse Grutto’s waren vooral in Zeeuws-Vlaanderen te vinden: liefst 125 ex in de Braakman- Noord en 97 tussen Hoofdplaat en Nummer Eén. Hoewel een nog groter aantal in de maandelijks getelde zilte gebieden verkeert, is een aantal van dik 6000 Wulpen in de binnendijkse midwintertelgebieden niet gering. Dé uitschieter hier zijn de 850 ex tussen Buttinge en Middelburg, maar de 228 ex in de Hengstdijkse Putting OZVL en 209 ex bij Brijdorpe SD zijn ook niet misselijk. In 126 gebieden werden 1-25 Wulpen geteld. Enkele Oeverlopers werden opgemerkt bij Ouwerkerk SD en in Midden Zeeuws-Vlaanderen. Witgatjes waren met een totaal van 51 ex redelijk aanwezig. De kaart toont een lichte voorkeur voor Schouwen-Duiveland, waarbij de 6 ex in de heringerichte Zeepeduinen opvallen. Uw auteur kwam tijdens PTT-tellingen op Schouwen in december 2017 flink wat Witgatjes tegen: wellicht levert de komende midwintertelling een hoger totaal op? Zwarte Ruiters doen het al een tijdje wat minder: vooral voorheen geprefereerde slikkige poldervaarten lijken minder in trek. De kaart toont bescheiden concentraties langs de Schouwse zuidkust, de Deesche watergang ZB en de Braakman (o.a. 14 ex Noord).

Groenpootruiters waren zoals gebruikelijk erg schaars, opvallend waren de 4 ex in de Molenpolder in de Kop van Ossenisse OZVL. Het aantal binnendijkse Tureluurs is een fractie van de buitendijkse aantallen. Met bijna 19.000 getelde ex in 344 gebieden was de Kokmeeuw een van de talrijkste en meest verbreide Zeeuwse midwintersoorten. Zowel binnen- als buitendijks zijn fikse groepen gezien, o.m. in de Noordgouwepolder-Oost SD (757 ex), polder Schouwen bij Kerkwerve (680), Terneuzen (467) en Polder Vierbannen-Oost Nieuwerkerk SD (410). Het aantal overwinterende Zwartkopmeeuwen stijgt gestaag, maar wel vooral buitendijks. Het enige buiten de maandelijkse telgebieden opgemerkte ex bevond zich bij het Nollebos WA. Stormmeeuwen waren beduidend schaarser dan Kokmeeuwen (verhouding 1:4), maar in een negental gebieden werden toch meer dan 100 ex geteld, o.a. Poppendamme-Krommenhoeke WA (695 ex), Beooster Eedepolder Aardenburg WZVL (391), Schakerloopolder TH (185) en Baaiweg Westkapelle WA(184). Het aantal binnendijkse Zilvermeeuwen bleef voor het zesde achtereenvolgende jaar onder de 5000 steken.

De enige 2 Velduilen vlogen rond op Saeftinghe. IJsvogels waren iets schaarser dan in 2016. De kaart toont dat ze vrijwel overal langs vaarten en kreken op kunnen duiken, maar ook dat de Zeeuws-Vlaamse klei opvallend mager bezet is. En zou de soort op Tholen echt alleen langs de Eendracht voorkomen? Alle 44 Baardmannen bevonden zich op Saeftinghe. Er werden 14 Grote Gele Kwikstaarten geteld, met een opvallende concentratie in de Hals van Zuid-Beveland (5 ex Reigersberschepolder Rilland, 2 Anna- Mariapolder en 1 Damespolder), voorts enkele ex in stedelijk gebied (o.a. Sas van Gent en Oost-Souburg) en bij de spaarbekkens van Philippine OZVL. Fraters lijken met het jaar schaarser te worden en binnendijkse Sneeuw- en IJsgorzen ontbraken eveneens.

Regio-coördinatoren Midwintertelling Zeeland

Schouwen-Duiveland Tholen & St. Philipsland Jan-Willem Vergeer Leonard Ketting

p.a. Sovon [email protected]

[email protected]

Noord & Zuid Beveland Walcheren Peter Boelee Mario Aspeslagh

[email protected] [email protected]

West Zeeuws-Vlaanderen Oost Zeeuws-Vlaanderen Jaap Poortvliet Hans Molenaar

[email protected] [email protected]

Coördinatie algemeen: Jan-Willem Vergeer Sovon Vogelonderzoek Nederland Antwoordnummer 98 189 6500 VA Nijmegen

[email protected]

Nederlandse naam 2008-ZL 2009-ZL 2010-ZL 2011-ZL 2012-ZL 2013-ZL 2014-ZL 2015-ZL 2016-ZL 2017-ZL 2017-ZO 2017-Tot gem 12-16 verschil max trend

Knobbelzwaan 243 336 472 675 269 419 318 349 278 384 337 721 327 18% 675 Zwarte Zwaan 26 15 11 11 12 10 18 4 1 37 32 69 9 311% 37 Kleine Zwaan 541 661 349 723 212 634 449 112 172 305 269 574 316 -3% 723 Wilde Zwaan 18 29 45 187 11 47 13 45 0 7 37 44 23 -70% 187 Indische Gans 6 12 11 6 13 5 5 9 6 1 0 1 8 -87% 13 Sneeuwgans 000322110101 1 -17% 3 Toendrarietgans 6.916 6.014 15.104 11.076 6.774 10.552 7.564 3.883 2.899 2.400 275 2.675 6.334 -62% 15.104 Kleine Rietgans 67 1 1.119 74 0 4 0 1 2 21 39 60 1 1400% 1.119 Grauwe Gans 23.129 25.676 49.702 29.793 11.777 22.069 19.081 32.813 18.570 27.430 12.746 40.176 20.862 31% 49.702 Soepgans 281 447 410 524 645 581 481 431 376 352 30 382 503 -30% 645 Dwerggans 006001000000 0 -100% 6 Kolgans 38.587 25.835 54.942 55.290 26.425 24.633 25.301 44.000 26.462 31.381 345 31.726 29.364 7% 55.290 Grote Canadese Gans 1.544 449 1.974 1.812 1.729 1.919 2.027 2.235 2.019 1.505 272 1.777 1.986 -24% 2.235 Brandgans 9.546 15.590 41.105 41.573 37.250 51.061 34.603 49.447 34.883 50.637 13.596 64.233 41.449 22% 51.061 Roodhalsgans 032116020077 2 -100% 6 Witbuikrotgans 0 1 20 33 5 0 2 0 0 0 12 12 1 -100% 33 Rotgans 549 1.141 1.958 3.622 5.278 5.477 3.954 5.311 4.659 4.527 18.659 23.186 4.936 -8% 5.477 Zwarte Rotgans 000010001022 0 -100% 1 Nijlgans 208 319 1.038 699 387 833 369 639 785 755 109 864 603 25% 1.038 Casarca 206430007000 2 -100% 7 Bergeend 879 998 938 1.574 1.317 1.072 1.332 921 866 1.040 8.402 9.442 1.102 -6% 1.574 Krooneend 0 0 0 12 3 0 0 0 0 0 0 0 1 -100% 12 Tafeleend 1.233 468 657 715 580 404 283 460 685 435 104 539 482 -10% 1.233 Kuifeend 3.985 3.639 4.241 4.339 3.767 3.108 3.199 3.210 3.882 4.533 985 5.518 3.433 32% 4.533 Topper 14 4 2 2 2 0 0 0 0 6 29 35 0 1400% 14 Mandarijneend 021001602000 2 -100% 6 Eider 461 461 0 nvt 0 Zwarte Zee-eend 183 183 0 nvt 0 Grote Zee-eend 46 46 0 nvt 0 IJseend 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 12 12 0 nvt 1 Nonnetje 11 5 21 24 9 23 24 10 18 9 11 20 17 -46% 24 Brilduiker 814 252 253 633 358 682 1.133 268 281 318 1.235 1.553 544 -42% 1.133 Grote Zaagbek 40 23 57 52 38 21 27 35 59 35 0 35 36 -3% 59 Middelste Zaagbek 24 74 84 324 27 211 1.558 327 256 184 2.894 3.078 476 -61% 1.558 Krakeend 828 1.241 1.452 908 1.205 1.303 915 1.045 1.310 1.124 1.215 2.339 1.156 -3% 1.452 Smient 11.490 9.088 10.748 15.674 7.786 10.443 11.002 14.486 16.078 12.057 43.213 55.270 11.959 1% 16.078 Slobeend 832 499 310 424 370 663 966 640 1.113 1.266 2.436 3.702 750 69% 1.266 Wilde Eend 23.030 30.762 25.231 32.056 19.129 19.570 22.691 19.210 20.240 18.160 26.528 44.688 20.168 -10% 32.056 Soepeend 955 1.230 688 917 951 813 553 572 542 590 0 590 686 -14% 1.230 Pijlstaart 73 143 195 164 50 27 78 124 58 216 3.431 3.647 67 220% 216 Wintertaling 1.051 1.125 614 1.406 1.669 1.333 2.360 2.908 3.585 2.093 4.837 6.930 2.371 -12% 3.585 Patrijs 29 122 130 49 130 88 19 49 34 28 0 28 64 -56% 130 Roodkeelduiker 138 138 0 nvt 0 Parelduiker 1 1 0 nvt 0 IJsduiker 001000001044 0 -100% 1 Jan-van-gent 1 1 0 nvt 0 Aalscholver 449 286 628 545 484 759 490 721 607 1.318 908 2.226 612 115% 1.318 Kuifaalscholver 24 24 0 nvt 0 Roerdomp 027013205101 2 -55% 7 Koereiger 000010002000 1 -100% 2 Kleine Zilverreiger 198 38 66 65 95 39 33 89 87 155 101 256 69 126% 198 Grote Zilverreiger 10 14 8 49 23 54 68 77 83 123 16 139 61 102% 123 Blauwe Reiger 435 293 246 273 352 332 360 395 343 355 124 479 356 0% 435 Ooievaar 3 0 6 1 1 1 5 5 6 9 1 10 4 150% 9 Lepelaar 0 6 2 6 12 11 3 2 6 3 29 32 7 -56% 12 Flamingo 600000000011 0 nvt 6 Chileense Flamingo 39 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 nvt 39 Dodaars 726 490 581 414 908 726 511 612 760 632 442 1.074 703 -10% 908 Fuut 270 59 186 148 198 305 252 322 595 423 1.203 1.626 334 26% 595 Roodhalsfuut 1 1 0 nvt 0 Kuifduiker 5 0 0 0 12 36 3 4 1 6 104 110 11 -46% 36 Geoorde Fuut 2 0 2 0 9 17 16 53 41 47 532 579 27 73% 53 Rode Wouw 101001000000 0 -100% 1 Zeearend 001001017213 2 11% 7 Bruine Kiekendief 10 2 11 3 9 3 16 15 12 8 31 39 11 -27% 16 Blauwe Kiekendief 21 26 94 33 16 21 13 7 14 14 18 32 14 -1% 94 Havik 227123566549 4 14% 7 Sperwer 33 17 28 19 23 14 8 19 13 10 8 18 15 -35% 33 Buizerd 229 279 363 289 436 349 335 354 277 272 114 386 350 -22% 436 Ruigpootbuizerd 002374031112 3 -67% 7 Torenvalk 208 136 161 114 202 155 97 140 138 140 61 201 146 -4% 208 Smelleken 806251254213 3 -41% 8 Slechtvalk 9 12 18 10 12 14 24 19 12 9 22 31 16 -44% 24 Waterral 16 19 5 3 13 14 8 14 13 22 10 32 12 77% 22 Waterhoen 4.061 3.039 2.793 1.620 2.046 1.488 1.415 2.114 1.634 2.437 128 2.565 1.739 40% 4.061 Meerkoet 6.471 8.804 10.053 7.764 6.379 7.963 6.485 8.887 7.588 8.303 5.969 14.272 7.460 11% 10.053 Kraanvogel 000010000000 0 -100% 1 Scholekster 3.820 1.877 1.239 2.134 719 541 653 2.402 1.019 1.534 30.329 31.863 1.067 44% 3.820 Kluut 56 64 19 16 78 83 17 8 23 91 1.127 1.218 42 118% 91 Bontbekplevier 245 245 0 nvt 0 Goudplevier 3.352 790 75 76 609 3.977 338 3.278 6.024 10.425 8.353 18.778 2.845 266% 10.425 Zilverplevier 9 3 22 1 0 57 1 0 0 0 8.684 8.684 12 -100% 57 Kievit 6.639 1.759 633 6.432 4.936 15.851 7.641 10.823 24.597 13.029 15.673 28.702 12.770 2% 24.597 Kanoet 20.627 20.627 0 nvt 0 Drieteenstrandloper 2.581 2.581 0 nvt 0 Kleine Strandloper 6 6 0 nvt 0 Paarse Strandloper 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 83 83 0 nvt 1 Bonte Strandloper 26 11 5 208 1 72 0 30 28 88 62.208 62.296 26 236% 208 Kemphaan 176 112 84 62 33 19 24 46 473 83 196 279 119 -30% 473 Bokje 631001401145 1 -17% 6 Watersnip 64 36 39 11 8 50 19 72 94 86 52 138 49 77% 94 Houtsnip 2 5 23 0 1 3 1 1 3 2 0 2 2 11% 23 Grutto 99 2 2 7 248 54 110 5 6 126 142 268 85 49% 248 Rosse Grutto 8 4 0 0 0 0 0 1 0 0 7.075 7.075 0 -100% 8 Regenwulp 4 4 0 nvt 0 Wulp 7.498 4.902 4.639 7.664 3.545 4.445 3.852 6.803 6.683 6.034 16.466 22.500 5.066 19% 7.664 Oeverloper 461122211628 2 275% 6 Witgat 84 33 32 9 53 25 16 26 26 42 9 51 29 44% 84 Zwarte Ruiter 46 48 34 15 49 24 21 56 45 36 84 120 39 -8% 56 Groenpootruiter 12 12 6 8 7 13 9 7 12 4 9 13 10 -58% 13 Tureluur 223 192 145 151 160 107 71 485 174 101 1.899 2.000 199 -49% 485 Steenloper 44 41 4 109 0 13 8 58 63 0 1.664 1.664 28 -100% 109 Rosse Franjepoot 000000010000 0 -100% 1 Nederlandse naam 2008-ZL 2009-ZL 2010-ZL 2011-ZL 2012-ZL 2013-ZL 2014-ZL 2015-ZL 2016-ZL 2017-ZL 2017-ZO 2017-Tot gem 12-16 verschil max trend

Drieteenmeeuw 000020000000 0 -100% 2 Kokmeeuw 9.884 9.286 8.608 13.329 6.522 14.999 12.731 9.752 9.927 12.794 6.130 18.924 10.786 19% 14.999 Dwergmeeuw 100000000011 0 nvt 1 Zwartkopmeeuw 2 2 1 0 0 2 1 1 0 1 39 40 1 25% 2 Stormmeeuw 2.944 2.297 2.948 3.362 2.015 2.870 2.802 1.722 1.905 2.557 2.113 4.670 2.263 13% 3.362 Kleine Mantelmeeuw 20 20 57 46 9 15 22 14 50 8 22 30 22 -64% 57 Zilvermeeuw 4.198 2.965 3.209 6.165 1.637 2.848 3.079 3.895 3.104 2.559 6.916 9.475 2.913 -12% 6.165 Geelpootmeeuw 200000000011 0 nvt 2 Pontische Meeuw 000000100011 0 -100% 1 Grote Mantelmeeuw 42 27 24 55 38 56 61 43 39 38 602 640 47 -20% 61 Grote Stern 12 12 0 nvt 0 Zeekoet 32 32 0 nvt 0 Alk 23 23 0 nvt 0 Zwarte Zeekoet 1 1 0 nvt 0 Velduil 032010003022 1 -100% 3 IJsvogel 42 15 12 10 9 10 10 20 43 32 14 46 18 74% 43 Klapekster 000000010000 0 -100% 1 Bonte Kraai 100009000000 2 -100% 9 Baardman 0 2 0 0 1 0 0 3 1 0 44 44 1 -100% 3 Boomleeuwerik 0 4 10 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 nvt 10 Strandleeuwerik 0 0 0 nvt 0 Grote Gele Kwikstaart 5 4 3 13 3 3 1 3 3 14 0 14 3 438% 14 Witte Kwikstaart 29 11 4 0 11 7 5 44 12 0 0 0 16 -100% 44 Rouwkwikstaart 200000000000 0 nvt 2 Oeverpieper 1 2 0 3 0 0 0 0 0 0 319 319 0 nvt 3 Waterpieper 1 0 1 0 0 5 1 4 4 10 0 10 3 257% 10 Kneu 0 139 0 0 33 0 203 0 94 44 0 44 66 -33% 203 Frater 0 41 0 0 0 13 0 0 0 0 10 10 3 -100% 41 Sneeuwgors 0 0 0 0 11 0 0 0 0 0 22 22 2 -100% 11 IJsgors 001100000000 0 nvt 1