POLONUS SA Nr

str. Czerwiec (06/2019) 10 PGNiG zakupi o 1,5 MLN TON ROCZNIE www.manageronline.pl więcej LNG od Venture Global LNG cena: 9,90 zł (w tym 8% VAT)

BIZNES TO MY SUKCES RESTRUKTURYZACJI MANAGER PRZEWOZÓW JAKO PROFESOR REGIONALNYCH STUDIÓW MBA Str. 17 Str. 65

PONAD 3200 FIRM RAZEM Z CAŁEGO ŚWIATA MOŻNA WIĘCEJ PROWADZI PRACE NAD SZTUCZNĄ INTELIGENCJĄ Str. 6 MACIEJ ACEDAŃSKI Str. 52 PREZES ZARZĄDU

POLONUS SA Nr. ind. 258539 Felieton CO SIĘ DZIEJE Firma z historią, która tworzy przyszłość. Czy grać w otwarte karty? Wynagrodzenia są jednym z nielicznych tematów, w których pełna transparentność nie zawsze jest najlepszym rozwiązaniem

westia zarobków jest jasną odpowiedź od Franka, jednego wciąż tematem tabu. z wielu naszych magazynierów, który Chociaż chcielibyśmy przyznał, że jeśli wiedziałby, iż kolega K wiedzieć, ile zarabia są- wykonujący tę samą pracę co on za- siad czy kolega, o swoim wynagrodze- rabia 100 euro więcej, przestałby go niu mówimy mniej chętnie. Przeprowa- lubić. To było szczere i jednoznaczne! dzone badania potwierdzają, że ponad To faktycznie problem, bo poziom 60 proc. Polaków chciałoby wiedzieć, zarobków kształtował się historycznie ile zarabiają osoby z najbliższego oto- i bardzo indywidualnie; był rezultatem czenia. W Europie już coraz częściej wieloletniego dopasowywania i pod- mówi się o konieczności ujawnienia dr Andrzej Jeznach wyżek, które czasem trudno dzisiaj płac, ale i tam niekoniecznie jest to przedsiębiorca, nawet racjonalnie wyjaśnić. zdanie wszystkich. manager i autor książek: Jeszcze trudniej jest z tzw. pracowni- „Sztuka życia”, „Szef, Ponad ćwierć wieku szefuję mojej fir- który ma czas” i „Szef, kami wiedzy, których praca jest często mie w Niemczech, którą prowadzę który myśli” niewymierna i opiera się nierzadko na w sposób otwarty, niehierarchiczny, subiektywnej ocenie szefa czy umiejęt- o czym wiele piszę w moich książkach. nościach pertraktacji pracownika. Jeśli Długi czas byłem jedyną osobą, która rodzaj sportowej rywalizacji. Tak jak oczekujemy pracy w teamie oraz odda- znała wyniki i wskaźniki ekonomiczne. na podwórku szkolnym, gdzie chłopcy nia dla sprawy i kooperacji, to ryzykuje- W dyskusjach odwoływałem się do z pokaleczonymi kolanami i naderwa- my wiele, decydując się na powieszenie nich jako pomocnych argumentów nymi rękawami walczą o gola, choć listy wynagrodzeń na czarnej desce motywujących lub wyjaśniających takie nikt nawet nie obiecywał, że dostaną w korytarzu, nie mówiąc już o RODO. czy inne decyzje. Nigdy nie podawałem nagrodę. Oni chcą wygrać! Na propo- Czytając dostępne mi opracowania i ra- nieprawdziwych danych! I choć słucha- zycję jednego z kolegów wprowadzi- porty z przeprowadzonych badań, nie no tego uważnie, w końcu słyszałem: liśmy nagrodę: za każdym razem, gdy znalazłem pozytywnych odzewów na „To niemożliwe, to musi być jakaś przebijemy rekordową sumę obrotów ten temat z żadnej większej organizacji, pomyłka!”. Ludzie mi nie wierzyli, miesięcznych, firma urządza piknik lub która odważyła się na ten krok. Nawet nie znając danych, nie wiedząc, jak wspólne śniadanie. jeśli otwarcie podamy poziom średni, powstały. Od około pięciu lat sytu- Otwartość ma wiele zalet i niektó- to okazuje się, że ci, których zarobki acja wygląda inaczej. Wszyscy współ- re firmy idą już nawet dalej, także leżą poniżej, czują się z tym źle. Poziom pracownicy mają dostęp do zakładki w kwestii poziomu wynagrodzeń. zadowolenia tych, którzy mają powyżej By tworzyć historię, należy odważnie spoglądać w przyszłość. Grupa FM Logistic nieustannie wprowadza pionierskie, przyszłościowe „Sprawozdania zarządu”; wszyscy U nas dostępna jest pełna statystyka średniej, nie rośnie jednak wcale pro- rozwiązania, optymalizujące łańcuchy dostaw. Jest autorem koncepcji, takich jak pooling (wspólne zarządzanie zasobami widzą swoje własne wyniki, ale także firmy oprócz płac. Przyznaję, że mam porcjonalnie. W rezultacie pod kreską, transportowymi i logistycznymi) i Collaborative Routing Centre (łączenie przepływu towarów wielu klientów i dostawców) oraz obroty, koszty, marże etc. zarówno całej z tym pewien problem. Jestem nawet jesteśmy na minusie! innowacyjnych rozwiązań wykorzystywanych w „magazynach jutra”, takich jak: AGV, drony, roboty, Big Data. firmy, jak i swoich kolegów. Okazało zdania, że w przypadku absolutnie Łatwo zawołać: „Karty na stół” i u wie- To właśnie wizja ciągłego rozwoju sprawiła, że rodzinna firma założona we Francji w 1967 roku jest obecnie jednym się, że ta nowa sytuacja doprowadziła porównywalnej pracy lub jasno wy- lu spotka się to nawet z poklaskiem, z międzynarodowych liderów w dziedzinie magazynowania, transportu i pakowania, ekspertem w obsłudze logistycznej klientów do tego, iż nikt nie potrzebuje narzu- miernej jest to dla mnie wyobrażalne, „bo przecież nie mamy nic do ukrycia”. z sektora dóbr konsumpcyjnych, środków czystości i kosmetyków, artykułów przemysłowych oraz produktów ochrony zdrowia. canych odgórnie celów sprzedaży, aby ale niekoniecznie dla moich pracowni- A jednak właśnie w sprawie wynagro- z pełnym zaangażowaniem starać się ków. I nie chodzi wcale o tych, którzy dzeń wydaje się, że nie zawsze pełna o podwyższenie własnych wyników. zarabiają najwięcej! Gdy na jednym transparentność jest najlepszym roz- Koleżanki i koledzy czują odpowie- z ogólnych zebrań rzuciłem to pytanie wiązaniem, że nie o wszystkim trzeba

fot.: Archiwum fot.: dzialność za wynik firmy. Stworzyło to jako temat do dyskusji, otrzymałem mówić na głos. www.fmlogistic.com

2019 Czerwiec 3 Redaktor naczelny Dyrektor artystyczny spis treści • Czerwiec 2019 Piotr Cegłowski Anna Skowrońska [email protected] [email protected] Rynek, Inwestycje Webmaster Senior Editor Paweł Cegłowski Andrzej Nierychło [email protected] [email protected] Komentatorzy Sekretarz redakcji Robert Gwiazdowski, Tomasz Misiak, Piotr Stefański Jerzy Mazgaj, Marek Wierzbowski 6 17 [email protected] Dział Foto Zastępca redaktora naczelnego Paweł Konarzewski Filary sukcesu Dział Ludzie www.pawelkonarzewski.pl Razem można więcej Andrzej Mroziński [email protected] Karolina Walawender Maciej Acedański, prezes Zarządu Polonus SA, POLREGIO REDAKCJA [email protected] o strategii firmy, 4,5 mln pasażerów, Dział IT, Nauka Wojciech Gryciuk transformacji marketingowej i rebrandingu Sukces restrukturyzacji Przewozów [email protected] Regionalnych to efekt żelaznej oraz udanej konsolidacji rynku Manager.inwestycje.pl konsekwencji we wprowadzaniu zmian Wojciech Kwinta wewnątrz organizacji, wsparcia Agencji [email protected] Dział Moto Rozwoju Przemysłu, zaangażowania Michał Garbaczuk pracowników, a także bliskiej współpracy [email protected] CO SIĘ DZIEJE? 24 Korzyści z restrukturyzacji z samorządami wojewódzkimi Andrzej Kensbok 3 Czy grać w otwarte karty? Andrzej Jeznach 26 Biznes nie zna granic Dyrektor Sprzedaży Dyrektor Marketingu i PR Andreas B.D. Guibeb Aleksandra Koziejowska Jolanta Grus 46 Nokia InnoDay 2019 kom. 507 139 757 kom. 537 200 527 MANAGER 360 [email protected] [email protected] INWESTYCJE 50 Recepta na sukces: Dyrektor ds. Projektów Specjalnych 6 Razem można więcej open source i konteneryzacja Zbigniew Heinrich Maciej Acedański 29 Start-upy Adam Wojtkowski kom. 666 818 367

REkLAMA [email protected] 30 Corporate Venture Capital 52 Największy potencjał AI tkwi w Big Data 52 NAJWIĘKSZY RYNEK Antoni Kolek Key Account Manager POTENCJAŁ Joanna Biedrzycka WYKORZYSTANIA AI 10 PGNiG zakupi o 1,5 mln ton rocznie 32 PGE Ventures: szansa dla innowacji LUDZIE kom. 501 373 813 TKWI W BIG DATA Piotr Czak [email protected] więcej LNG od Venture Global LNG 54 Spojrzenie na Wschód 12 PGNiG and Venture Global LNG 34 Trzy filary sukcesu William Chui Anna Pieniążek Agree New Purchase 56 Looking East of 1.5 MTPA of LNG 34 Portfel inwestycyjny PGE Ventures William Chui 14 Bankowość i ekologia 38 Szansa na sukces 58 Bogusław Białowąs Profesjonalizm i doświadczenie Adam Gumkowski Prezes Wydawnictwa Redakcja współpracuje 17 Filary sukcesu POLREGIO IT Żaneta Dotka z Project Syndicate Polska, 60 Dom Muzyki [email protected] www.project-syndicate.pl 39 IT news –Manager poleca Andrzej „E-moll” Kowalczyk publikującym opinie i analizy, CEO których autorami są najbardziej 65 Manager jako profesor Jarek Dotka 40 Zintegrowana strategia wpływowi międzynarodowi [email protected] Customer Experience 69 XV Kongres MBA intelektualiści, ekonomiści, 44 OPI postawił na sztuczną inteligencję Management Business mężowie stanu, naukowcy MOTO Association i liderzy biznesu. Maciej Siembieda 70 Škoda Scala – Sukces pewny, w jakiej skali? [email protected] 58 74 Opel Grandland X – Niemiec o francuskiej krwi 76 Volkswagen T-Cross – Nie taki mały Profesjonalizm i doświadczenie Manager na Facebooku: facebook.pl/BusinessMagazineManager Dr Adam Gumkowski, lekarz i manager, STYL MANAGERA który od 27 lat zajmuje się chirurgią estetyczną 78 ABC Managera i prowadzi w Warszawie AGklinik, mówi Adres korespondencyjny Siedziba redakcji 79 Tallulah Wydawnictwo Business ul. Twarda 44 o tym, jak utrzymać młodość i zdrowie, 80 Co nowego pod słońcem? Magazine „Manager” 00-831 Warszawa oraz o zarządzaniu kliniką ul. Twarda 44 82 MIX – liczby, płyty, ciekawostki 00-831 Warszawa [email protected]

4 WYWIAD Manager 360o

Razem można więcej Maciej Acedański, prezes Zarządu Polonus SA, o strategii firmy, 4,5 mln pasażerów, transformacji marketingowej i rebrandingu oraz udanej konsolidacji rynku

Rozmawia Piotr Stefański

Jaką pozycję w branży zajmuje firma, zarządzania dworcami oraz platformę sprzedaży którą pan zarządza? biletów DworzecOnline.pl i zdo.pl. Z naszego W ubiegłym roku nie tylko utrzymaliśmy po- systemu korzysta wielu dużych przewoźników zycję lidera polskiej branży przewozów auto- autokarowych oraz sieć dworców partnerskich. karowych, lecz także, mimo trudnej sytuacji Zarządzam również obiektem Hostel Zachodni, rynkowej, odnotowaliśmy znaczące wzrosty. który niezmiennie cieszy się dużą popularnością To dzięki ciężkiej pracy całego zespołu udało ze względu na dogodną lokalizację. się osiągnąć tak dobre wyniki, które świadczą o tym, że pasażerowie doceniają nasze starania. A jak przedstawiają się efekty? Pozycja narodowego przewoźnika zobowiązuje Na podstawie baz operacyjnych znajdujących się i zapewniam, że w tym roku będziemy pracować w Warszawie, Nowym Dworze Mazowieckim jeszcze ciężej, by wyjść naprzeciw oczekiwaniom oraz Piasecznie na pokładach 151 autokarów coraz bardziej wymagających klientów. Polonus podróżowało aż 4,5 mln pasażerów, co jest najwyższym wynikiem w historii firmy. Proszę opowiedzieć o strategii firmy. Autokary komunikacji dalekobieżnej rocznie Jak wygląda konstrukcja biznesu? pokonują ponad 6,5 mln km w ramach po- Polonus jest spółką Skarbu Państwa, która ob- nad 30 tys. zrealizowanych kursów, łączących sługuje blisko 40 linii, łącząc główne ośrodki 220 miast w Polsce i za granicą. miejskie i turystyczne z Warszawą. Jako narodowy przewoźnik autokarowy mamy pewną Zarządza pan również największym misję społeczną, aby zaspokajając potrzeby dworcem autobusowym w Polsce. Jak mieszkańców, łączyć również te miejsca, które wygląda ten aspekt? są mniej atrakcyjne pod względem biznesowym. Z infrastruktury dworcowej skorzystało rekor- Jesteśmy operatorem Dworca Autobusowego dowe 3 mln pasażerów, co stanowi wzrost aż Warszawa Zachodnia, który jest największym o 50 proc. rok do roku! Cały czas przybywa i najważniejszym węzłem komunikacyjnym nam nowych przewoźników, którzy realizują w Polsce. Spółka posiada również własny system aż 130 tys. odjazdów autokarowych z dworca. fot.: Materiały prasowe fot.: Materiały prasowe fot.:

6 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 7 WYWIAD Z MACIEJEM ACEDAŃSKIM Manager 360o

Również nasz system obsługi oraz sprze- Jak wyglądają relacje z partne- daży biletów Dworzec Online zaliczył Maciej Acedański rami biznesowymi? znaczące wzrosty. Ponad 2,5 mln wy- Mamy bardzo rozbudowaną sieć part- generowanych biletów, 48-procentowy Wypoczynek „Uwielbiam podróże. W miarę możliwości zawodowych staram się raz nerów w Polsce i za granicą. Jest to wzrost wartości sprzedaży oraz 50-pro- na jakiś czas odwiedzać nowe miejsca, aby poczuć lokalny klimat. Lubię wypoczywać dla nas kluczowy aspekt, ponieważ centowy wzrost liczby kursów w ofer- aktywnie i w dobrym towarzystwie. Zawsze szukam interesujących i atrakcyjnych wychodzę z założenia, że razem da się cie. Dodatkowo w naszym autorskim miejsc, gdzie warto coś zobaczyć”. zrobić więcej. Jestem zwolennikiem po- Kuchnia „Uwielbiam slow food i dania przygotowywane z pasją. Ostatnio w Biesz- kanale sprzedaży samoobsługowej, czyli rozumienia i współpracy. Bardzo ważne czadach gospodarze przyjęli nas, organizując klimatyczną kolację, podczas której w biletomatach, liczba transakcji była wszystkie potrawy wypiekane były w kamiennym piecu, który sami zbudowali. Uwiel- są dla mnie dobre relacje z partnerami, większa niż rok wcześniej aż o 716 proc. biam poznawanie lokalnej kuchni i odkrywanie nowych, niezapomnianych smaków”. uczciwe podejście do biznesu i gra fa- Samochód „Z racji mojej pasji interesują mnie wyłącznie... nowoczesne, komfortowe ir play. Aktywnie działamy w wielu W jakim czasie pan tego i wysoko pojemne autokary”. branżowych organizacjach, takich jak wszystkiego dokonał? Hobby „Pasjonuję się fotografią; z każdego miejsca przywożę po kilkaset zdjęć. Polska Organizacja Turystyczna, MROT W tym miesiącu decyzją rady nad- Relaksuję się, czytając dobre powieści. Bardzo lubię również muzykę, bez której życie czy Polskie Stowarzyszenie Przewoźni- zorczej zostałem wybrany na kolejną byłoby smutne. Ważny jest dla mnie sport, zwłaszcza siatkówka. Jako firma jesteśmy ków Autokarowych. Posiadamy również partnerem drużyny Onico Warszawa, która w tym sezonie wywalczyła wicemistrzo- kadencję prezesa zarządu spółki. Czyli rozbudowaną sieć agentów w całym stwo Polski. Staram się być na każdym meczu, aktywnie kibicując i zagrzewając rozpoczyna się już czwarty rok, od zawodników do walki. Zawsze w trakcie zawodów towarzyszy mi mój obecnie 10-letni kraju, którzy pośredniczą w sprzedaży kiedy objąłem stery w firmie. syn Mateusz. On poza miłością do siatkówki trenuje karate i odnosi w nim sukcesy. oferty Polonus. Działamy również spo- Pierwsze efekty były zauważalne już Bardzo go wspieram i jestem z niego dumny”. łecznie, współpracując z Kamiliańską Misją Pomocy Społecznej, zapewniającą wsparcie osobom znajdującym się w po- trzebie, czy wspierając Centrum Wete- Maciej Acedański w 2017 r., kiedy po kilkunastu mie- dotyczyła kompleksowego rebrandingu zrealizowane inwestycje, rebranding w Polsce nie będzie miasta, do którego rana Działań poza Granicami Państwa. siącach kierowania spółką przychody z nową identyfikacją wizualną marki, czy poprawę kondycji spółki, ale nie da się z nami dojechać. Prezes zarządu Polonus SA, narodowego Polonusa wzrosły rok do roku o aż stworzenia nowoczesnego logotypu, przede wszystkim działania inte- Jakie są pana koncepcje i pre- przewoźnika autokarowego. Jedna z naj- 15 proc., a trend ten został zachowany atrakcyjnego oklejenia pojazdów oraz grujące polską branżę przewozów Aż tak daleko sięgają państwa ferowany sposób zarządzania? ważniejszych postaci w polskiej turystyce również w 2018 r. To jeden z dwóch wprowadzenia nowej strategii komu- autokarowych w powstałej pod pa- plany? Zarządzanie blisko 450-osobowym oraz branży transportu publicznego. najlepszych wyników firmy w ostatnich nikacji. tronatem Ministerstwa Infrastruktury Tak, są to bardzo poważne i daleko się- zespołem jest sporym wyzwaniem. Ekspert rynku, częsty prelegent na kon- 10 latach działalności. Dowodzi to sieci Polonus Partner. gające plany. Obecny etap to dopiero Szczególnie współpraca i utrzymywa- ferencjach branżowych oraz członek jury również rosnącego znaczenia i udziału Jakie są efekty tej zmiany? początek. Niebawem będą dołączać do nie dobrych relacji ze związkami za- w konkursach branżowych. Kieruje strate- rynkowego spółki Polonus. Nowa forma aktywnego kontaktu Jakie macie plany rozwoju tego nas kolejni partnerzy. Jest to inicjatywa wodowymi, które prowadzą aktywną giczną i doskonale znaną firmą przewozową z klientem oraz podjęte działania mar- przedsięwzięcia? bardzo pozytywnie odbierana przez działalność w tak dużych przedsiębior- Polonus oraz największym w Polsce Dwor- Polonus na tle innych firm wy- ketingowe wykorzystujące nowe tech- Stworzyliśmy sieć Polonus Partner polskich przewoźników. Autokary stwach. Od początku mojej kariery cem Autobusowym Warszawa Zachodnia. różnia się atrakcyjnym bran- nologie wpłynęły na wzrost sprzedaży w ramach odpowiedzi na sytuację przewoźników zrzeszonych w sieci najważniejsi byli współpracownicy. Polonus jest liderem polskiego rynku dingiem. Czy to efekt pańskie- przez Internet. Liczba zakupionych rynkową. Konsolidacja rynku zapew- Polonus Partner od startu projektu Mam spore doświadczenie w realizacji komunikacji lokalnej, dalekobieżnej i mię- go działania? biletów wzrosła w ostatnim roku aż nia pasażerom najbardziej atrakcyjną w czerwcu 2018 r. pokonały już ponad projektów z zakresu zarządzania strate- dzynarodowej, rocznie przewozi 4,5 mln Jednym z moich głównych celów, o 30 proc. Jest to spory sukces, szcze- ofertę, obejmującą 50 linii łączących 10 mln km. gicznego ze szczególnym uwzględnie- pasażerów. Doświadczony i skuteczny poza poprawą kondycji spółki, było gólnie w sytuacji, gdy rynek przewo- 250 miejscowości obsługiwanych niem obszaru zarządzania kapitałem manager, który postanowił dokonać rzeczy sprawienie, aby firma z tak ogrom- zów maleje. przez 130 jednolicie oznakowanych Jak sojusz wpływa na inwesty- ludzkim. Osiągam zamierzone rezultaty, dla wielu niemożliwej, czyli zintegrować nymi tradycjami i ponad 70-letnim pojazdów. Sojusz ten to wyjście na- cje taborowe? motywując pracowników, pozosta- polską branżę przewozów autokarowych, doświadczeniem była postrzegana jako Został pan doceniony za dzia- przeciw oczekiwaniom pasażerów, W ostatnim czasie nabyliśmy siedem wiając im swobodę działania i kreując powołując projekt Polonus Partner pod nowoczesna i atrakcyjna. Wierzyłem, łania na rzecz firmy Polonus którzy chcą podróżować z polski- autobusów dalekobieżnych marki harmonijną atmosferę w zespole. Jeśli patronatem Ministerstwa Infrastruktury. że tylko w ten sposób będziemy mogli i całej branży w rankingu mi, sprawdzonymi przewoźnikami Scania za blisko 8 mln zł. Dzięki tej chodzi o kwestie biznesowe, to każde Maciej Acedański jest absolwentem PWS- osiągnąć pozycję lidera rynku i podjąć „100 najbardziej wpływowych świadczącymi wysokiej jakości usługi. inwestycji komfort podróżowania pa- działania poprzedzam dokonaniem BiA w Warszawie, Wydziału Rachunkowości rywalizację z największymi konku- osób w polskiej turystyce 2018”. Chcą także mieć pełną dostępność do sażerów w sezonie wakacyjnym będzie wnikliwej i krytycznej analizy sytuacji. i Finansów. Skończył studia podyplomowe rentami w celu przyciągnięcia młod- Takie wyróżnienia są miłe, ponieważ zakupu biletu, czy to papierowego, u nas jeszcze większy. Zwiększyliśmy Posiadam umiejętność wyboru opty- Management Advanced Leadership Acade- szej grupy klientów. Zdawałem sobie potwierdzają słuszność i skuteczność czy elektronicznego, na połączenia liczbę pojazdów Polonusa do 151. malnej w danych warunkach alterna- my w Canadian International Management sprawę, że będzie trzeba włożyć bardzo podjętych działań. Znalazłem się łączone. A takie są oferowane dzięki Również nasi partnerzy systematycz- tywy i podejmowania szybkich i traf- Institute & Harvard Business School dużo pracy, aby tak się stało. Podjąłem na najwyższej pozycji wśród pol- programowi Polonus Partner. Dzię- nie inwestują w nowe pojazdy, aby nych decyzji. Cenię profesjonalizm, w 2006 r. oraz ma dyplom MBA uzyskany odważną decyzję o przeprowadzeniu skich przedstawicieli branży auto- ki ciągłemu rozwojowi siatki połą- ciągle podwyższać standard podró- zaangażowanie, lojalność i poczucie

w Akademii Leona Koźmińskiego. transformacji marketingowej, która karowej. Eksperci docenili nie tylko Materiały prasowe fot.: czeń będziemy mogli powiedzieć, że żowania. odpowiedzialności.

8 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 9 LNG Rynek

W podpisaniu Venture Global LNG PGNiG porozumienia oprócz członków Zarządu PGNiG i Venture Global LNG udział Venture Global z siedzibą w Arlington Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo wzięli m.in.: sekretarz w Wirginii jest dostawcą LNG, SA jest liderem rynku gazu ziemnego energii USA Rick które będzie pochodzić z bogatych w Polsce. PGNiG SA jest spółką giełdową Perry, sekretarz stanu w KPRM w gaz ziemny, niedrogich w eksploatacji, obecną w indeksie największych polskich Piotr Naimski oraz północnoamerykańskich złóż. System firm (WIG 20), zajmującą się poszukiwania- ambasador USA procesu skraplania gazu ziemnego mi i wydobyciem gazu ziemnego oraz ropy w Polsce Georgette Mosbacher zastosowany przez Venture Global naftowej, a także, poprzez kluczowe spółki, LNG wykorzystuje wysoce wydajny importem, magazynowaniem, sprzedażą, i niezawodny zestaw produktów dystrybucją paliw gazowych i płynnych dostarczanych przez Baker Hughes, oraz produkcją ciepła i energii elektrycznej. Wizualizacja terminalu eksportowego spółkę z grupy GE. Venture Global LNG PGNiG SA posiada akcje/udziały w blisko Plaquemines, który ma zostać oddany do użytku w 2023 r. rozpoczęło budowę terminalu Venture 30 spółkach, w tym w podmiotach świad- Global Calcasieu Pass o przepustowości czących specjalistyczne usługi geofizyczne 10 mln ton LNG rocznie zlokalizowanego i wiertniczo-serwisowe, wysoko cenione u ujścia Kanału Calcasieu do Zatoki na rynkach międzynarodowych. Spółka Meksykańskiej. Kolejne dwa budowane od ponad 20 lat prowadzi działalność PGNiG zakupi o 1,5 mln ton rocznie terminale to Venture Global Plaquemines poszukiwawczo-wydobywczą w Pakistanie. 2023 LNG i Venture Global Delta LNG – oba Posiada także koncesję w Zjednoczonych rozpoczęcie dostaw mieć będą moc produkcyjną po 20 mln Emiratach Arabskich. Do Grupy Kapitałowej więcej LNG od Venture Global LNG ton LNG rocznie i oba leżą nad rzeką PGNiG należy PGNiG Upstream Norway, PLAQUEMINES Missisipi na południe od Nowego Orleanu. która od ponad 10 lat prowadzi działalność Podczas wizyty prezydenta RP Andrzeja Dudy w Waszyngtonie członkowie Venture Global pozyskało dotychczas ok. w zakresie poszukiwania i eksploatacji zarządów Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa SA oraz Venture Global 2,2 mld dol. kapitału na wsparcie rozwoju złóż na Norweskim Szelfie. Z kolei spółka 2022 LNG podpisali porozumienie, które zwiększa wolumen zakupu skroplonego gazu rozpoczęcie dostaw swoich projektów. PGNiG Supply & Trading GmbH z siedzibą ziemnego o dodatkowe 1,5 mln ton LNG rocznie w Monachium zajmuje się handlem gazem CALCASIEU PASS w Europie Zachodniej. Prowadzi także biuro handlu LNG w Londynie. Piotr Stefański

uroczystości w Eisenhower Executive sojusz i przyjaźń, którą wzmacnia wspólne za- z terminalu Plaquemines na bardzo z Polską i PGNiG, jedną z najważ- globalnym centrum doskonałości Office Building Białego Domu udział angażowanie w bezpieczeństwo energetyczne konkurencyjnych warunkach – powie- niejszych międzynarodowych firm produkcyjnej – dodali. wzięli sekretarz energii USA Rick i zrozumienie, że prawdziwe bezpieczeństwo dział Piotr Woźniak, prezes Zarządu naftowych i gazowych w Europie. W maju br. amerykańska Federal- Perry oraz sekretarz stanu w Kan- energetyczne osiąga się poprzez różnorodność PGNiG SA. Budowa naszego terminalu Calcasieu na Komisja Regulacji Energetyki Wcelarii Prezesa Rady Ministrów, pełnomocnik energetyczną. Dzisiejsze ogłoszenie znaczącego – Od 2022 i 2023 r. z terminali ekspor- Pass przebiega zgodnie z planem, (FERC) wydała ostateczną decyzję Rządu RP do spraw strategicznej infrastruktury rozszerzenia istniejącego partnerstwa LNG między towych należących do Venture Global a to porozumienie potwierdza naszą środowiskową dla terminalu Plaqu- energetycznej Piotr Naimski. Venture Global a PGNiG jeszcze bardziej umac- LNG zlokalizowanych w Luizjanie nad zdolność do zaoferowania naszym emines LNG oraz towarzyszącej mu Zgodnie z zapisami porozumienia wolumen LNG niają ten cel. Pod kierownictwem prezydenta Zatoką Meksykańską będziemy od- zagranicznym partnerom niedrogiego infrastruktury gazociągowej – Gator odbieranego z terminalu Plaquemines, począwszy Trumpa nasze dwa narody rozpoczęły strategiczny bierać każdego roku łącznie 3,5 mln LNG także z terminalu Plaquemines. Express Pipeline. od 2023 r., został zwiększony z 1,0 mln do 2,5 mln dialog energetyczny między USA a Polską, który ton gazu LNG, co odpowiada ok. Oba terminale będą korzystać z tych Kontrakty PGNiG z Venture Global ton rocznie (tj. z 1,35 do 3,38 mld m sześc. gazu wzmacnia i wspiera partnerstwa takie jak to. 4,73 mld m sześc. gazu ziemnego po samych wydajnych i niezawodnych LNG zostały zawarte we wrześniu ziemnego po regazyfikacji). Tym samym łączny Oczekujemy jeszcze więcej w nadchodzących regazyfikacji. Amerykańskie LNG staje rozwiązań technologicznych, które 2018 r. na 20 lat w formule FOB (Free- wolumen zakupionego przez PGNiG gazu z obu miesiącach i latach. się coraz bardziej konkurencyjne i ko- zapewnia firma Baker Hughes, spółka -on-Board). Oznacza to, że od momen- terminali budowanych przez Venture Global LNG – Zwiększamy nasz portfel LNG w zakresie wo- lejne kwartały zwiększonego importu z Grupy GE (BHGE) – oświadczyli tu załadunku w terminalu skraplającym osiągnie 3,5 mln ton LNG rocznie – 1,0 mln ton lumenów, które odbierać będziemy z USA po do Europy tylko to potwierdzają – pod- wspólnie Mike Sabel i Bob Pender, to nabywca, czyli w tym przypadku pochodzić będzie z terminalu Calcasieu Pass, 2022 r., czyli po wygaśnięciu kontraktu jamal- sumował Maciej Woźniak, wiceprezes prezesi Venture Global LNG. – Cie- PGNiG, dysponuje ładunkiem LNG a 2,5 mln ton – z terminalu Plaquemines. skiego. Dzięki dobrym relacjom z naszymi amery- Zarządu PGNiG SA ds. handlowych. szymy się również, że turbiny parowe i może decydować o jego porcie doce- Sekretarz energii USA Rick Perry powiedział: – Pol- kańskimi partnerami i skutecznym negocjacjom – Cieszymy się, że możemy rozsze- naszego projektu i generatory tych lowym – skierować go do Polski albo

ska i Stany Zjednoczone mają silny i strategiczny uzyskaliśmy możliwość pozyskania dostaw LNG Materiały prasowe fot.: rzyć nasze strategiczne partnerstwo turbin będą produkowane w Polsce, odsprzedać na globalnym rynku.

10 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 11 LNG Rynek

Venture Global LNG PGNiG Apart from members Visualisation of the Plaquemines of the Management export facility, which is scheduled for Board of PGNiG commissioning in 2023. and Venture Global LNG, the agreement Venture Global LNG is a long-term, Polish Oil and Gas Company (PGNiG) is the was signed i.e. by low-cost provider of LNG to be supplied leader of the Polish natural gas market. US Secretary of from resource rich North American Listed on the Warsaw Stock Exchange the Energy Rick Perry, Secretary of State in natural gas basins. Venture Global LNG’s company’s core business includes explo- the Chancellery of liquefaction process system employs ration and production of natural gas and the Prime Minister of a highly efficient and reliable suite of crude oil. Its key subsidiaries import, store, Poland Piotr Naimski and the United products supplied by BHGE. Venture sell and distribute gaseous and liquid fuels. States Ambassador Global LNG has begun construction of the They also generate heat and electricity. to Poland Georgette 10 MTPA Venture Global Calcasieu Pass PGNiG holds stake in about 30 companies Mosbacher facility at the intersection of the Calcasieu including entities that provide professional Ship Channel and the Gulf of Mexico and geophysical, drilling and maintenance is developing the 20 MTPA Venture Global services. PGNiG holds exploration and pro- Plaquemines LNG facility 30 miles south duction licenses on the Norwegian Continen- of New Orleans on the Mississippi River, tal Shelf, in Pakistan and the United Arab and the 20 MTPA Venture Global Delta Emirates. The exploration and production 2023 LNG facility, also on the Mississippi River activity in Norway is carried out by PGNiG start of deliveries south of New Orleans. Venture Global has Upstream Norway. While Munich-based raised approximately $2.2 billion of capital PGNiG Supply & Trading is engaged in gas PGNiG and Venture Global PLAQUEMINES to-date to support the development of its trading in Western Europe, also operating projects the LNG trading office in London. LNG Agree New Purchase 2022 start of deliveries of 1.5 MTPA of LNG CALCASIEU PASS

In connection with the state visit of the President of Poland, Andrzej Duda to Energy Dialogue which fosters and LNG is becoming more competitive, Mike Sabel and Bob Pender further Washington D.C., the Polish Oil and Gas Company (PGNiG) has signed, in the supports partnerships just like this. which is confirmed by consecutive qu- added: “We are also delighted that Eisenhower Executive Office Building of the White House, an agreement with We look forward to even more in the arters of increased imports by Europe,” our project’s steam turbines and Venture Global LNG to purchase an additional 1.5 million tonnes per annum (MTPA) months and years to come.” added Maciej Woźniak, Vice-President the generators for those turbines of liquefied natural gas (LNG). United States Secretary of Energy, Rick Perry and “We are increasing our LNG portfolio of PGNiG Management Board for Trade. will be manufactured in Poland, in terms of volumes, which we will Mike Sabel and Bob Pender, co-CEOs a global center of manufacturing Secretary of State for Strategic Energy Infrastructure of Poland, Piotr Naimski receive from the USA after 2022, i.e. of Venture Global LNG, jointly anno- excellence.” attended the signing ceremony after the expiration of the Yamal con- unced: “We are delighted to expand The Federal Energy Regulatory Com- tract. Thanks to good relations with our existing strategic partnership with mission (FERC) recently issued (3rd Piotr Stefański our American partners and effective Poland and PGNiG, one of Europe’s May 2019) a Final Environmental negotiations, we have achieved a hi- most important international oil and Impact Statement for both the Plaqu- nder this agreement, the volume of United States Secretary of Energy, Rick Perry said: ghly competitive LNG supply from gas companies. With Calcasieu Pass emines LNG facility and the associated LNG from the Plaquemines terminal “Poland and the United States have a strong and the Plaquemines terminal,” said Piotr already under construction and pro- Gator Express Pipeline. will increase from 1.0 to 2.5 million strategic alliance and friendship which is forti- Woźniak, President of the PGNiG Ma- gressing on schedule, this agreement PGNiG contracts with Venture Global tonnes per year (from 1.35 to 3.38 fied by a shared commitment to energy security nagement Board. further demonstrates our ability to LNG projects have been concluded in Ubcm of natural gas after regasification). Deliveries and an understanding that true energy security “From 2022 and 2023, we will receive offer low-cost LNG from our Plaqu- September 2018 for 20 years in the will commence on the commercial operation date, is achieved through energy diversity. Today’s a total of 3.5 million tonnes of LNG per emines project to our international FOB (Free-on-Board) formula. This currently expected in 2023. This new amendment announcement of the significant expansion of year from Venture Global LNG’s export partners. Plaquemines LNG uses the means that from the moment of lo- raises PGNiG’s total commitment with Venture the existing LNG partnership between Venture facilities (both in the state of Louisiana same highly efficient and reliable pro- ading in the liquefaction facility, the Global LNG projects to 3.5 MTPA (4.73 bcm), Global and PGNiG further solidifies that goal. on the Gulf of Mexico) which equals ap- cess system as Calcasieu Pass, provi- purchaser, in this case PGNiG, controls sourced from Calcasieu Pass (1.0 MTPA) and Under President Trump’s leadership, our two proximately 4.73 bcm of natural gas per ded by Baker Hughes, a GE company the LNG on board, including deciding

Plaquemines LNG (2.5 MTPA). nations have launched the U.S.-Poland Strategic Materiały prasowe fot.: year following regasification. American (BHGE).” on the cargo’s destination.

12 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 13 WYWIAD Rynek

Bankowość i ekologia Bogusław Białowąs, prezes Banku Ochrony Środowiska, o dobrych wynikach banku, wsparciu inwestycji proekologicznych oraz o tym, dlaczego w zarządzaniu ewolucja jest lepsza od rewolucji

Rozmawia Piotr Cegłowski

W mediach pojawiło się ostatnio sporo fundamentu instytucja nabiera inercji, która ge- informacji o dobrej kondycji finansowej neruje stopniową stabilną poprawę wyniku. Tak BOŚ. To duża zmiana w porównaniu było w przypadku BOŚ. Silna redukcja kosztów, z tym, co można było przeczytać przez a także ograniczenie sumy bilansowej doprowadziły poprzednie dwa lata. w efekcie do tzw. efektu siodła, dzięki któremu nie- Realizowany biznes, silnie skoncentrowany na efektywnie pracujące aktywa zmieniliśmy w bardziej dużych zaangażowaniach kredytowych w jednej rentowne i w rezultacie poprawiliśmy wszystkie Bogusław Białowąs branży, przy nieoptymalnej strukturze koszto- współczynniki. A to dopiero początek, ponieważ prezes Banku wej, doprowadził do braku odporności banku po zakończeniu etapu restrukturyzacji kosztowej Ochrony Środowiska, na negatywne skutki zdarzeń jednorazowych. i bilansowej zaczynamy skutecznie rozwijać biznes manager o wieloletnim W rezultacie duże obciążenia wyniku związane i nabieramy rozpędu, generując coraz wyższe wyniki. doświadczeniu ze składką na BFG z tytułu upadku SK Banku Dzięki temu jesteśmy dużo odporniejsi i potrafimy w bankowości, absolwent studiów w Wołominie oraz składką na Fundusz Wsparcia skutecznie absorbować efekty zdarzeń jednorazo- doktoranckich na SGH Kredytobiorców doprowadziły do sytuacji, że bank wych, tak jak na przykład w pierwszym kwartale znalazł się pod wodą. Dodatkowo w 2016 r. duży tego roku – mimo blisko dwukrotnie wyższego portfel farm wiatrowych, który stanowił przeszło obciążenia składką BFG na Fundusz Przymusowej 15 proc. portfela aktywów kredytowych, z uwagi Restrukturyzacji – bank osiągnął o 12 proc. wyższy na zmiany regulacyjne w sektorze OZE zaciążył wynik w stosunku do pierwszego kwartału 2018 r. Mamy duże ogromnymi odpisami z tytułu utraty wartości doświadczenie kredytów i pogłębił straty. Silna koncentracja Na czym polega obecna strategia BOŚ? w łączeniu portfela kredytowego i nieefektywny bilans spo- Zaktualizowana pod koniec ubiegłego roku finansowania wodowały konieczność gruntownej restruktury- strategia zakłada w 2021 r. realizację wyniku inwestycji zacji modelu operacyjnego. Intensywny dialog na poziomie powyżej 180 mln zł oraz zwrotu z Komisją Nadzoru Finansowego prowadzony z kapitału powyżej 7,7 proc. Konsekwentnie z wykorzystaniem w latach 2016–2018 oraz kilka iteracji Programu realizujemy nasze cele z pewną nawiązką, która, programów Postępowania Naprawczego doprowadziły do przy utrzymaniu dotychczasowego tempa wzrostu, oferowanych wypracowania w 2018 r. ostatecznego modelu, pozwoli wcześniej osiągnąć nadrzędne cele. BOŚ przez narodowy który zaczyna przynosić wymierne efekty, m.in. docelowo stanie się bankiem pierwszego wyboru i wojewódzkie w postaci poprawy rentowności. dla wszystkich podmiotów, zarówno korporacji, fundusze ochrony jak i średnich oraz małych firm, które planują Co miało bezpośredni wpływ na wynik? przedsięwzięcia w dziedzinie ekologii i efektyw- środowiska oraz Przede wszystkim odpowiedzialne podejście do biz- ności energetycznej. Mamy duże doświadczenie Lasy Państwowe nesu. Restrukturyzacja to proces, który odbywa się w łączeniu finansowania inwestycji z wykorzysta- stopniowo i jest kompleksowym rezultatem działań niem programów oferowanych przez narodowy po stronie zarówno kosztowej, jak i przychodowej. i wojewódzkie fundusze ochrony środowiska Nie ma tu miejsca na przypadkowe i nieprzemyślane oraz Lasy Państwowe. W praktyce oznacza to ruchy. Czasem trzeba cofnąć się o kilka kroków, często preferencyjne formy finansowania, a cza- aby nabrać rozpędu, ale po stworzeniu silnego sem nawet bezzwrotne – w zależności od tego, fot.: Dariusz Iwański fot.:

14 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 15 WYWIAD Z BOGUSŁAWEM BIAŁOWĄSEM Rynek

Bogusław Białowąs

Ubrania preferuje klasyczną męską elegancję Wypoczynek „Nad polską wodą, nie ma nic piękniejszego niż polskie jeziora czy nadbałtyckie plaże”. Kuchnia polska Samochód mocny, wygodny i ekologiczny Hobby jako były pięcioboista wszystko, co związane ze sportem. Uprawia pływanie, windsurfing, kitesurfing, nurkuje. Jest instruktorem żeglarstwa. Kolejna pasja to motoryzacja, sam dokonywał modyfikacji mechanicznych różnych pojazdów. Jeździ motocyklem. Każdą wolną chwilę stara się spędzać z rodziną, jest ojcem czterech cudownych dziewczyn

jaki jest charakter przedsięwzięcia, transformacji systemowej, w nieist- znakomicie, na czym zasadza i środki, które można pozyskać na niejącym już Banku Rozwoju Energetyki się sukces managera. jego realizację. i Ochrony Środowiska. Miałem dużo Ważne są: otwartość, pracowitość, nie- szczęścia, ponieważ miałem okazję standardowe, świeże spojrzenie na wiele Krótko mówiąc, czy BOŚ propo- pracować z najlepszymi z najlepszych problemów, intuicja oraz umiejętność nuje lepsze warunki niż konku- i poznać specyfikę pracy w różnych właściwego obrania optymalnego kursu, rencja firmom podejmującym obszarach bankowości. Zaczynałem czyli nie zawsze płynę tam, gdzie wszyscy, proekologiczne inwestycje? jako referent, następnie zostałem in- ale wybieram najlepszy dla organizacji Zdecydowanie tak. Mamy tu do czy- spektorem. Najlepiej jednak odnalazłem kierunek. Nie można osiągnąć sukcesu nienia z dwoma elementami: po pierw- się w obszarze działalności kredytowej, bez efektywnej komunikacji, zrozumie- sze, dobrze znamy programy funduszy kalkulacji ryzyka, zabezpieczenia spłaty nia współpracowników oraz zdolności ochrony środowiska, więc potrafimy itp. Dość szybko awansowałem, za- zbudowania skutecznego i zgranego ze- tak zaplanować finansowanie, by było stępcą dyrektora odpowiedzialnym za społu. Kolejna kwestia to umiejętność ono tańsze niż standardowe. Dzięki restrukturyzację i windykację zostałem, wyznaczania pracownikom celów w taki zatrudnieniu specjalistów-inżynierów gdy miałem 27 lat. Od 2009 r., pracując sposób, żeby się z nimi identyfikowali ekologów doskonale rozumiemy te pro- już od kilku lat w Banku Gospodarstwa lub – przekładając to na język fizyki cesy, co również ma wpływ na szybkość Krajowego, zająłem się rządowymi pro- – wzdłuż jednej linii prostej ciągnęli podejmowania decyzji. Po drugie, grun- gramami wspierającymi mieszkalnic- w tę samą stronę, bez zbędnego ubytku towna znajomość branży pozwala nam two, takimi jak: „Rodzina na swoim”, energii i zaangażowania. To, że obecnie identyfikować potencjalne zagrożenia, „Mieszkanie dla młodych”, program mamy tak dobre wyniki, stanowi efekt dzięki czemu nie musimy od nowa bu- wsparcia budownictwa komunalne- pracy zespołów osób, które udało mi dować metodyki postępowania. go i socjalnego. W marcu 2017 r., po się namówić do współpracy, oraz tych wygraniu konkursu rozpisanego przez wszystkich, którzy w banku są od wielu Jak wyglądała ścieżka kariery, Radę Nadzorczą, trafiłem do BOŚ SA lat i uwierzyli kolejnemu managerowi która doprowadziła pana do na stanowisko wiceprezesa, od wrze- mówiącemu, że „teraz będzie już tylko BOŚ? śnia tegoż roku pełniącego obowiązki lepiej”... Jestem zwolennikiem zmian, Jestem absolwentem SGH i Wydziału prezesa. 8 listopada otrzymałem zgodę ale mających wymiar ewolucyjny, a nie Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Komisji Nadzoru Finansowego i objąłem rewolucyjny. Uważam, że należy zacho- Warszawskiego. Ukończyłem również oficjalnie stery banku. wywać to, co było dobre, jednocześnie studia doktoranckie na SGH. Mo- wspierając absorbowanie przez organiza- ja kariera w bankowości rozpoczęła Po tylu latach pracy na stano- cję nowych elementów, zapewniających

się w 1992 r., w burzliwym okresie wiskach kierowniczych wie pan rozwój i konkurencyjność. Dariusz Iwański fot.:

16 Czerwiec 2019 fot.: Materiały prasowe fot.: Filary sukcesu POLREGIO Sukces restrukturyzacji Przewozów Regionalnych to efekt żelaznej konsekwencji we wprowadzaniu zmian wewnątrz organizacji, wsparcia Agencji Rozwoju Przemysłu, zaangażowania pracowników, a także bliskiej współpracy z samorządami wojewódzkimi

Piotr Cegłowski POLREGIO Rynek

miany wprowadzane w latach 2015–2018 taboru przez bezpieczeństwo, obsługę pasażerów objęły każdy obszar działalności spół- do zwiększenia efektywności. ki, która pod marką POLREGIO jest – Nowoczesne koleje są filarem transportu regio- największym pasażerskim przewoźni- nalnego w tak dużym kraju jak Polska. Setki tysięcy Zkiem kolejowym w Polsce. 8 maja, na konferencji Polaków każdego dnia korzystają z pociągów, by POLREGIO „#żelaznakonsekwencja” w Warsza- dotrzeć do pracy, szkoły i załatwić swoje codzien- wie, spółka Przewozy Regionalne przedstawiła ne sprawy. Zmiany w Przewozach Regionalnych sukces gigantycznej transformacji, której doko- to przykład bliskiej współpracy trzech stron: nano w latach 2014–2018. Podczas wydarzenia władz firmy, Agencji Rozwoju Przemysłu, czyli zaprezentowano najważniejsze kwestie dotyczące większościowego właściciela, oraz samorządów Anna Lenarczyk Jarosław Klasa Krzysztof Zgorzelski restrukturyzacji, a w charakterze prelegentów z całego kraju, odpowiedzialnych za skuteczny członek Zarządu – członek Zarządu – prezes Zarządu – dyrektor i bezpieczny transport re- dyrektor handlowy dyrektor operacyjny generalny Przewozów Przewozów Regionalnych Przewozów Regionalnych Regionalnych gionalny. Cieszę się, że ten kluczowy etap w historii firmy zakończył się sukcesem, a POLREGIO stało się marką docenianą przez Polaków – mówiła Jadwiga Emilewicz, roces restrukturyzacji nowoczesnym transporcie, ierwszym, trudnym zadaniem minister przedsiębiorczości P POLREGIO osiągnął zamie- Wtakże w kolejnictwie, bardzo P procesu restrukturyzacji było i technologii. rzone efekty. Do 2015 r. spółka ważny jest dostęp do informacji oraz zwalczenie mentalności – myślenia, – Kiedy obejmowaliśmy generowała straty, a od podjęcia możliwość ich szybkiego że się nie da. Musieliśmy przekonać pakiet większościowy działań naprawczych systematycz- przetwarzania. W POLREGIO załogę spółki do działania z żelazną w Przewozach Regionalnych nie przynosi zyski. Wprowadzone monitorujemy tabor tak, aby konsekwencją. Utrzymaliśmy naszą w 2015 r., wiedzieliśmy, że zmiany dotyczyły m.in. zmniejszenia zapewnić pasażerom odpowiedni pozycję na rynku, a liczba pasażerów jedyną szansą na odzyskanie kosztów, dostosowania zatrud- komfort, jak również spełniać nadal rośnie. Cieszymy się z zaufania rentowności będzie skutecz- nienia do aktualnych potrzeb, wymogi TSI, które ujednolicają nie tylko instytucji finansowych, na realizacja wieloletniego, poprawienia procesów operacyj- europejski system kolei. Chcemy lecz także pasażerów. To z myślą skomplikowanego planu re- nych. Wdrożony plan naprawczy miał być konkurencyjni i wierzymy, że o nich oraz w porozumieniu strukturyzacji. Zakres zmian, przede wszystkim na celu większe podróżni będą wybierać nasze z organizatorami przewozów jakie udało się przeprowa- skoncentrowanie na naszych klien- pociągi, aby podróżować w sposób dokonaliśmy modernizacji taboru, dzić w spółce, i jej kluczowe tach i ich potrzebach. Dodatni wynik szybki, nowoczesny, wygodny wprowadziliśmy nowe kanały miejsce na rynku przewozów i rosnąca liczba pasażerów to efekty, i bezpieczny. sprzedaży, ale i istotne zmiany to przykład tego, że warto na które warto było pracować. w podejściu naszych pracowników. podejmować takie wyzwania. Od początku kierunek działania w prowadzeniu wsparciu Agencji Rozwoju Przemy- łączący ponad 1,8 tys. stacji w kraju wpływało na niepewną sytuację w po- restrukturyzacji Przewozów słu mogliśmy przeprowadzić szeroko i przewożący ponad 81 mln pasażerów szczególnych regionach i brak zaufania Regionalnych był jasno okre- zakrojoną modernizację całej firmy, rocznie. Powodzenie restrukturyzacji ze strony sektora finansowego, współ- Dzięki zakupom wystąpili m.in.: Jadwiga Emilewicz, minister przed- ślony i oparty nie tylko na strategii, lecz także która dziś w żadnym obszarze nie Przewozów Regionalnych opierało się właścicieli, pasażerów i pracowników. siębiorczości i technologii, Małgorzata Zielińska, na zrozumieniu realiów rynkowych oraz potrzeb przypomina siebie z czasu powstania na szeregu filarów. Kluczowe zmiany Pogłębiało to złą sytuację przewoźnika, nowoczesnego podsekretarz stanu w Ministerstwie Inwestycji pasażerów. Nasza wspólna praca, od pierwszej w 2001 r. Przed nami kolejny etap w poszczególnych obszarach to: także w obszarze taboru i jakości ob- taboru i Rozwoju, Andrzej Kensbok, wiceprezes Zarządu inwestycji w modernizację taboru przez kolejne zmian, w których skoncentrujemy się sługi pasażerów. POLREGIO Agencji Rozwoju Przemysłu, Marcin Chludziński, etapy wsparcia, przyniosła rezultaty. Po wielu na dalszych udogodnieniach dla pa- INICJATYWY W 2015 r. Agencja Rozwoju Przemysłu pozyskuje prezes Zarządu KGHM Polska Miedź, Krzysztof trudnych latach spółka wróciła na właściwe tory, sażerów w transporcie regionalnym obejmuje większościowy pakiet udzia- nowych Zgorzelski, prezes Zarządu i dyrektor general- generuje zyski i unowocześnia tabor, a to najlepszy – mówił Krzysztof Zgorzelski, prezes Od powstania w 2001 r. Przewozy łów w Przewozach Regionalnych. Ten pasażerów ny Spółki Przewozy Regionalne (POLREGIO) dowód na udaną restrukturyzację – powiedział Zarządu i dyrektor generalny Przewo- Regionalne borykały się z wieloma kluczowy moment w historii spółki jest oraz Anna Lenarczyk, członek Zarządu – dy- Andrzej Kensbok, wiceprezes Zarządu Agencji zów Regionalnych. problemami związanymi m.in. z płyn- początkiem skomplikowanego planu rektor handlowy Spółki Przewozy Regionalne Rozwoju Przemysłu. Najbardziej widocznym na co dzień nością, wynikami finansowymi oraz restrukturyzacji, zakładającego rewolu- (POLREGIO). Po czterech latach pracy zakończona – Cztery ostatnie lata to tytaniczna praca Zarządu efektem transformacji Przewozów przekształceniami organizacyjnymi. cyjne przemiany we wszystkich sferach została restrukturyzacja obejmująca wszystkie na wielu odcinkach nad jasną strategią stworze- Regionalnych jest ciągle modernizo- Jeszcze do 2015 r. spółka odnotowy- działalności przewoźnika. Odzyskanie

kluczowe obszary działalności przewoźnika: od nia efektywnego kosztowo przewoźnika. Dzięki Materiały prasowe fot.: wany tabor pod marką POLREGIO, wała straty, a realne widmo upadku przez firmę rentowności i zakończenie

18 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 19 POLREGIO Rynek

restrukturyzacji w 2018 r. nie byłoby powstają nowe punkty tankowania Regionalne stają się pierwszym pasa- głównych i pomocniczych punktów i instrukcji tego procesu w całej spół- możliwe bez naszej wspólnej pracy, pojazdów spalinowych. Dzięki jedno- żerskim przewoźnikiem kolejowym utrzymania taboru (PUT). Zmianie ule- ce oraz wdrożenie elektronicznego poświęcenia i zaangażowania. Chcie- czesnemu wdrożeniu centralnej proce- w Polsce, który wprowadza do użytku gają cykle przeglądowo-naprawcze P1, modułu kancelaryjnego do rejestracji libyśmy opowiedzieć Państwu o tym, dury zakupu radykalnie obniżają się urządzenia tej klasy. Pełnej automatyza- P2 i P4. Plan inwestycyjny w Zakładzie korespondencji przychodzącej zwięk- bez wątpienia przełomowym dla nas koszty zakupu paliwa. Także wysoka cji ulega proces obiegu faktur poprzez Naprawy Taboru w Kruszewcu dopro- szają efektywność pracy. Redukcji ulega wszystkich, osiągnięciu, które przy- niezawodność i dostępność nowego wdrożenie dedykowanego workflow wadza do: budowy i uruchomienia zatrudnienie w centrali spółki poprzez niosło efekt w zakresie pasażerów, fi- oraz zmodernizowanego taboru wpły- do ich obsługi. Powstaje nowocze- kabiny malarskiej; dwustanowiskowej podniesienie wydajności pracowników nansów, nowoczesności, taboru i jego kabiny malarskiej do przygotowania administracyjnych. W wyniku ograni- utrzymania, a także załogi i środo- pod malowanie; instalacji tokarki ko- czenia pracy eksploatacyjnej zmniejsza wiska. łowej do zestawów kołowych i urucho- się również zatrudnienie w obszarach Kierunek działania mienia linii naprawy tych zestawów. bezpośrednio związanych z prowadzo- PASAŻER w prowadzeniu Powstają mała kabina malarska do ną pracą eksploatacyjną. Ma to wpływ restrukturyzacji malowania ram wózków i stanowisko na spadek kosztów funkcjonowania Przewozów Priorytetem staje się radykalne podnie- Regionalnych był do ważenia pojazdów oraz kontroli spółki. Zwiększa się dostępność szko- sienie jakości obsługi pasażerów. Pierw- jasno określony układów hamulcowych. Dokumen- leń dzięki ich realizacji we własnych szy raz w historii spółki rozpoczyna się i oparty nie tylko na tacja techniczna zmienia formę na lokalizacjach, przy użyciu własnych strategii, lecz także realizacja dużego programu inwestycji na zrozumieniu elektroniczną. Powstają tokarka podto- 81mln pasażerów symulatorów, co z kolei obniża koszty na zakup i modernizację taboru. Do realiów rynkowych rowa w Kędzierzynie-Koźlu i malarnia działalności szkoleniowej. Wdrożone oraz potrzeb Przewozy Regionalne utrzymują dyspozycji pasażerów trafia pięć spali- pasażerów w Toruniu. Sieć PUT-ów zostaje dosto- zostają nowe wymogi dotyczące obo- nowych zespołów trakcyjnych, siedem sowana do prognozowanej siatki po- pozycję lidera jako największy wiązkowych szkoleń na symulatorach elektrycznych zespołów trakcyjnych łączeń i pracy eksploatacyjnej poprzez pasażerski przewoźnik kolejowy pojazdu kolejowego. Proces szkolenio- i łącznie 42 zmodernizowane elek- wygaszenie siedmiu punktów rewizji w Polsce. Każdego dnia na tory wy ulega profesjonalizacji. tryczne zespoły trakcyjne. Drużyny technicznej. Optymalizacji ulega tym w całym kraju wyjeżdża ok. konduktorskie zostają wyposażone samym efektywność pracy w zakresie 1,9 tys. pociągów zamawianych ŚRODOWISKO w 1780 nowoczesnych terminali do obsługi eksploatacyjnej. Usprawnienie i finansowanych przez samorządy obsługi podróżnych. Rozpoczyna się rotacji materiałów i zapasów podnosi wojewódzkie. W ciągu roku z usług Wprowadzenie do użytku nowocze- wdrażanie możliwości płatności kartą efektywność zarządzania gospodar- POLREGIO korzysta ponad 81 mln snego taboru kolejowego powoduje płatniczą w pociągach. Startują: nowa ką magazynową spółki. Wzrost wy- pasażerów. Pociągi POLREGIO oszczędności w zużyciu energii elek- strona internetowa, własny system wają na lepszą efektywność kosztową. sne Centrum Przetwarzania Danych dajności pracy kadry dedykowanej zatrzymują się na ponad 1,8 tys. trycznej, a co za tym idzie – zmniej- sprzedaży biletów on-line i aplikacja Jest to możliwe dzięki np. optymalizacji scalające dotychczasowe, rozproszone zarządzaniu magazynami następuje stacjach. Udział firmy w rynku szenie oddziaływania na środowisko mobilna. Automatyzacji i standaryza- kosztów utrzymania pojazdów oraz zasoby IT. Podnosi się bezpieczeństwo dzięki wdrożeniu systemu SIMPLE.ERP kolejowych przewozów pasażerskich naturalne. System szkoleń drużyn cji ulegają najbardziej czasochłonne dostępu do infrastruktury. danych i niezawodność środowiska i OPTIest do ewidencji przedmiotów, wynosi ponad 26 proc. trakcyjnych zostaje ukierunkowany czynności w zakresie obsługi zapytań IT. Spółka wdraża system Enterprise co poprzedza zakup 84 komputerów, m.in. na rozpowszechnianie najlep- i reklamacji pasażerów. Podnoszą się NOWOCZESNOŚĆ Resource Planning. 35 urządzeń drukująco-skanujących, szych praktyk w dziedzinie tzw. eco- jakość usług przewozowych, dostęp 35 drukarek etykiet kodów kreskowych -drivingu, czyli optymalizacji zużycia do statystyk oraz raportów na potrze- Do dyspozycji pasażerów trafiają no- TABOR I JEGO UTRZYMANIE i 18 drukarek kodów kreskowych. Sieć energii trakcyjnej. Staje się to możliwe by wybranych instytucji. Radykalne woczesne pojazdy wyposażone w kli- magazynów zostaje zoptymalizowana także dzięki stworzeniu warunków przemiany przechodzą kasy biletowe matyzację, bezprzewodowy Internet, Celem inwestycji w tabor staje się nie pod kątem dostosowania do punktów np. wideokonferencje. Rośnie spraw- do prowadzenia szkoleń we własnym w 47 lokalizacjach dzięki ich estetyza- gniazdka elektryczne, udogodnienia tylko poprawa komfortu podróżowa- utrzymania taboru. ność operacyjna dzięki ukierunkowa- zakresie i standaryzacji ich pod ką- cji. Powstaje nowa marka konsumencka dla matek z dziećmi i osób z niepeł- nia, lecz także wdrożenie optymalne- niu na wielozadaniowość pracowników tem potrzeb przewoźnika. Wszystkie POLREGIO oparta na nowej filozofii, nosprawnościami, a nawet ładowarki go modelu funkcjonowania całego ZAŁOGA oraz zmianę struktury organizacyjnej własne pojazdy eksploatowane przez misji, wizji, logo i barwie. Dzięki temu indukcyjne. Terminale konduktorskie systemu utrzymania pojazdów, ade- w zakresie funkcjonalno-operacyjnym spółkę zostały wyposażone w liczniki efekty pozytywnych zmian pojawiają oparte na systemie Android zapewnia- kwatnego do potrzeb spółki i maksy- Efektywność operacyjna spółki zostaje jednostek wykonawczych spółki. Nastę- energii elektrycznej. Dzięki zastoso- się w zupełnie nowej odsłonie. ją szybką obsługę pasażerów, a także malnie wykorzystującego potencjał zwiększona dzięki opracowaniu no- puje poprawa warunków pracy i zwięk- waniu rozliczenia energii trakcyjnej synchronizację z nowym Systemem naprawczo-utrzymaniowy. Wzrasta wej instrukcji i nowego grafiku pracy szenie efektywności administracji od- w oparciu o liczniki uzyskuje się po- FINANSE Sprzedaży Biletów, który ma możli- efektywność i skuteczność pracy, drużyn konduktorskich, a następnie powiadającej za zarządzanie taborem, nad 9 proc. oszczędności na wolume- wość integracji z rozkładami jazdy procesu prowadzenia kontroli taboru dostosowaniu ich składu do posiada- tj. dyspozytury centralnej i dyspozytur nie energii trakcyjnej w porównaniu Inwestycje w tabor i jego utrzyma- PKS oraz komunikacji miejskiej. Te i ruchu poprzez zmiany organizacyjne, nych zasobów taborowych. Usprawnia oddziałów. Wdrożony zostaje zintegro- z rozliczeniem opartym na ryczałcie. nie pozwalają poczynić oszczędności wodoodporne urządzenia są także podporządkowanie hierarchiczne oraz się komunikacja między oddziałami wany system łączności dyspozytorskiej To również efekt rekuperacji energii w tym obszarze działalności spółki. wyposażone w czytniki kodów 1D wyposażenie w narzędzia pracy zdal- i centralą poprzez wykorzystanie na- VoIP. Automatyzacja obiegu faktur, oraz ograniczenia jej zużycia podczas

W Rzeszowie i Kędzierzynie-Koźlu i 2D oraz pojemne baterie. Przewozy nej. Wdrożona zostaje docelowa siatka Materiały prasowe fot.: rzędzi komunikacyjnych, takich jak aktualizacja wszystkich procedur odstawienia pojazdu.

20 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 21 Szkolenia PFR Portal PPK o Pracowniczych Planach Kapitałowych dla pracodawców w całej Polsce

czerwcu ruszył cykl bezpłatnych szkoleń o PPK dla pracodawców. Organizatorem szkoleń jest spółka PFR Portal PPK Sp. z o.o., odpowiedzialna za upowszechnianie Lębork W Gdańsk wiedzy z zakresu wdrażania i funkcjonowania Pracowniczych Planów Kapitałowych. pomorskie Lębork warmińsko – W kolejnym cyklu, który potrwa od czerwca do sierpnia, proponujemy aż 47 nowych Gdańsk -mazurskie pomorskie warmińsko szkoleń. Po udanym cyklu konferencji organizowanych we wszystkich miastach -mazurskie wojewódzkich tym razem chcielibyśmy odwiedzić mniejsze miejscowości, w których Olsztyn również mają siedziby największe przedsiębiorstwa, a często oferta szkoleń o PPK Olsztyn tam nie dociera – mówi Robert Zapotoczny, prezes PFR Portal PPK. Szczecin W najbliższych tygodniach nieodpłatne szkolenia z PPK odbędą się między Szczecin innymi w Chełmie, Krośnie, Zamościu, Elblągu, Zambrowie i Jeleniej Górze. Bydgoszcz podlaskie kujawsko Aby wziąć udział w szkoleniu, wystarczy dokonać rejestracji za pośrednictwem zachodniopomorskie Białystok Bydgoszcz -pomorskie podlaskie formularza on-line, dostępnego na stronie oraz . kujawsko www.pfrportal.pl www.mojePPK.pl zachodniopomorskie Białystok -pomorskie Formuła warsztatowa prowadzonych szkoleń pozwala uczestnikom na zdobycie mazowieckie kompleksowej wiedzy o wdrażaniu przepisów, a także daje możliwość indywidualnych konsultacji z ekspertem regionalnym PPK, który jest osobą mazowieckieWARSZAWA Po pierwszego kontaktu w razie jakichkolwiek wątpliwości co do procesu wdrażania znań G. WARSZAWA Po programu. Uczestnicy mają również dostęp do materiałów zamieszczanych na stronie znań wielkopolskie G. mojeppk.pl oraz najnowszych aktualizacji i zagadnień prawnych. Zielona lubuskie wielkopolskie Zielona lubuskie Łódź lubelskie łódzkieŁódź lubelskie Najbliższe terminy szkoleń: Görlitz łódzkiePOLREGIO największy Lublin 19 czerwca Krosno, ul. ks. Stanisława Staszica 2 (Urząd Miasta) 9.30 9 lipca Krasnystaw, ul. Plac 3 Maja 29 (Urząd Miasta) 9.30 Görlitz Wrocław POLREGIOLublin największy Wrocław 19 czerwca Słupsk, ul. Portowa 13 B 9.00 9 lipca Lublin, ul. Wojciechowska 29 (Hotel Agit) 10.00 dolnośląskie przewoźnikKielce kolejowy (Słupski Inkubator Przedsiębiorczości) 9 lipca Włocławek, ul. Toruńska 148 8.30 Zawadzkie przewoźnik kolejowy 24 czerwca Kraków, ul. Podole 60 (Krakowski Park Technologiczny) 9.30 (Włocławski Inkubator Innowacji i Przedsiębiorczości) dolnośląskie Opole Kielce Kamieniec Ząbkowicki świętokrzyskie opolskieZawadzkie 24 czerwca Chełm, ul. Partyzantów 40 (Biblioteka Publiczna) 9.30 9 lipca Radom, ul. Jana Kilińskiego 30 (Urząd Miasta) 9.30 Opole w PolsceBusko-Zdrój Rzeszó świętokrzyskiew Kamieniec Ząbkowicki opolskie wice ó 25 czerwca Warszawa, ul. Ludwika Kondratowicza 20 9.30 9 lipca Skierniewice, ul. Józefa Piłsudskiego 24 (Hotel Dworek) 9.30 w Polsceak Busko-Zdrój Rzeszó w Kato Krw wice ó (Urząd Dzielnicy Targówek) śląskie 9 lipca Warszawa, ul. Czackiego 3/5 9.30 ak w Kato Codziennie 25 czerwca Elbląg, ul. Sulimy 1 (Elbląski Park Technologiczny) 8.30 (Warszawski Dom Technika) 00Kr podkarpackie220000 220 000 pasażerów śląskieChałupki 19 średnio 1900 wice-Dziedzice Codziennie podróżuje z nami 25 czerwca Warszawa, Aleje Jerozolimskie 148 (Atrium Reduta) 9.30 10 lipca Gliwice, ul. Zwycięstwa 30 (Hotel Diament) 9.30 małopolskienaszych pociągówpodkarpackie 220000 220 000 pasażerów Chałupki 1900 Czecho średnio 1900 każdego dnia wice-Dziedzice wyjeżdża na trasy podróżuje z nami 25 czerwca Tarnów, ul. Wałowa 10 (Urząd Miasta) 9.30 11 lipca Rzeszów, al. J. Piłsudskiego 44 (Hotel Rzeszów) 9.30 małopolskienaszych pociągów każdego dnia Czecho wyjeżdża na trasy 28 czerwca Jelenia Góra, ul. Wojanów 9 (Pałac Wojanów) 9.30 15 lipca Kielce, ul. Warszawska 34 9.30 1 lipca Warszawa, ul. Kajakowa 12 B 9.30 (Izba Rzemieślników i Przedsiębiorców) Codziennie około Nasze pociągi 817 (Dzielnicowy Ośrodek Kultury Ursynów) 15 lipca Biała Podlaska, Grabanów 49 D (Hotel Polonia) 9.30 6 6817 naszych zatrzymują się Codziennie około 1800 Nasze pociągi 817 pracowników na ponad 1 800 2 lipca Toruń, ul. Włocławska 167 8.30 16 lipca Koszalin, ul. Partyzantów 17 8.30 6 6817 naszych zatrzymują się organizuje prace 1 800 stacjach w miastach (Toruński Park Technologiczny) (Park Technologiczny) pracowników na ponad 1 800 na kolei i miasteczkach organizuje prace stacjach w miastach 2 lipca Przemyśl, ul. Rynek 1 (Urząd Miasta) 9.30 16 lipca Piotrków Trybunalski, ul. Armii Krajowej 22c 9.30 na kolei i miasteczkach 3 lipca Chorzów, ul. Paderewskiego 35 (Hotel Diament) 9.30 (Hotel Mercury) 665 8 lipca Poznań, ul. Szarych Szeregów 16 (Ilonn Hotel) 9.30 17 lipca Zambrów, ul. Fabryczna 3 (Urząd Miasta) 9.30 KASA W 665 kasach na terenie całego kraju można 17 lipca Tomaszów Lubelski, ul. Lwowska 57 9.30 665 zakupić bilety na pociągi POLREGIO 8 lipca Biłgoraj, ul. Tadeusza Kościuszki 94 9.30 KASA W 665 kasach na terenie całego kraju można (Starostwo Powiatowe) (Urząd Miasta) zakupić bilety na pociągi POLREGIO

Zeskanuj kod i pobierz bezpłatną aplikację POLREGIO Zeskanuj kod i pobierz bezpłatną Szczegółowe informacje o szkoleniach: 0 800 775 775; [email protected] aplikację POLREGIO Więcej: www.mojeppk.pl, www.pfrportal.pl POLREGIO Rynek

Korzyści Andrzej Kensbok

Wypoczynek w lecie polskie morze, zimą narty z restrukturyzacji Kuchnia „Lubię gotować. Przez pewien czas zajmowałem się promocją polskiej, lokalnej, Andrzej Kensbok, wiceprezes Agencji Rozwoju Przemysłu, o udanej restrukturyzacji pełnowartościowej żywności. Bardzo duże znaczenie ma dla mnie jakość produktów, Przewozów Regionalnych i korzyściach płynących ze współpracy przewoźników z których korzystam w kuchni”. Restauracja Dom Polski na Saskiej Kępie Rozmawia w Warszawie Piotr Cegłowski Hobby literatura faktu i polityka międzynarodowa Na początek sięgnijmy kilka lat wstecz Każda restrukturyzacja oznacza poważ- – skąd wzięły się problemy Przewozów ne cięcia zatrudnienia. Regionalnych (PR)? W tym przypadku wyglądało to inaczej. Od kil- Spółka zaczęła działalność od – mówiąc kolokwial- ku lat w żadnej spółce kolejowej nie występują nie – grzechu założycielskiego. Powstała podczas przerosty zatrudnienia, wręcz brakuje wykwa- podziału PKP, kumulując działalności nierentow- lifikowanych kandydatów do pracy. Maszyniści ne, którymi nikt nie chciał się zajmować. Przejęła i konduktorzy mogli się czuć w stu procentach stary tabor i kosztowne centra utrzymania ruchu. bezpiecznie. Niewielkie korekty wystąpiły tylko A w dodatku jej działalność utrudniała struktura w części biurowej oraz tam, gdzie było to związane właścicielska, w ramach której trzeba było godzić z łączeniem punktów utrzymaniowych. składy, a PR tzw. buraczki z czasów PRL. Podobnie wygląda to w przypadku W naszych wywiadach prze- interesy 17 województw, reprezentowanych przez Uruchomiliśmy więc dodatkowe środki, centrów szkolenia załóg, a zwłaszcza prowadzanych z kadrą zarzą- urzędy marszałkowskie, które były bardziej zaintereso- Przedsięwzięcie się powiodło, regular- żeby pomóc spółce pozyskać lepszy ta- maszynistów, dla których potrzebne są dzającą zawsze pada pytanie, wane tworzeniem własnych kolei wojewódzkich przy nie w mediach pojawiają się informacje bor. Powołaliśmy spółkę celową Polski kosztowne symulatory. Kolejne poten- którego i tu nie może zabrak- wykorzystaniu funduszy unijnych. Trudno mieć o to o dobrych wynikach PR. Tabor Szynowy, która odkupiła część cjalne pole opłacalnego dla obu stron nąć. Jak przebiegała pańska pretensje do marszałków, dla których PR stanowiły Od trzech lat spółka przynosi zyski. Duża w tym taboru od PR i zleciła jego remont – rzecz współdziałania to pakietowe zakupy kariera managerska? źródło problemów. Brak sensownej perspektywy zasługa Krzysztofa Mamińskiego, wybitnego spe- jasna na warunkach rynkowych – Cegiel- energii elektrycznej od spółki Energe- Mam wieloletnie i wielokierunkowe rozwoju spowodował, że spółka brnęła w długi, cjalisty branży kolejowej, który nadzorował re- skiemu, który również należy do ARP. tyka Kolejowa. doświadczenie w dziedzinie zarządza- starając się utrzymać na powierzchni. strukturyzację PR, a obecnie jest prezesem PKP SA. Spośród 20 wyremontowanych pociągów nia. Zaczynałem pracę w prywatnej Wspierał go w zarządzie znakomity finansista 14 wydzierżawiły PR, a pozostałych sześć Co oprócz biletów stanowi źró- firmie handlowej w1988 r., a następnie W końcu ARP rzuciła PR koło ratunkowe. Krzysztof Zgorzelski. Program restrukturyzacyjny koleje marszałkowskie. dło przychodów PR? w Wedlu kupionym już przez PepsiCo, Przejęliśmy 50 proc. plus jedną akcję, co pozwoliło był realizowany harmonijnie, miesiąc po miesiącu, PSC, czyli Public Service Contract – pań- awansując do funkcji europejskiego dy- nam przeprowadzić zmiany w zarządzie. W nowej zgodnie z przyjętymi założeniami. Zarząd miał Wspomniane przez pana koleje stwowa dotacja do liczby pasażerów. Ko- rektora zakupów i wiceprezesa do spraw Dobre, stabilne radzie nadzorczej 17 członków reprezentujących niełatwe zadanie: z jednej strony motywował marszałkowskie to główni kon- lejny element to wspólne bilety z innymi operacyjnych. Jestem absolwentem fi- wyniki finansowe wszystkie województwa zastąpił jeden ich ko- załogę pomimo zamrożenia płac, a z drugiej musiał kurenci PR? przewoźnikami. Obecnie dobrze się to lozofii i MBA znakomitej francuskiej powodują, legialny przedstawiciel. Usprawniło to proces negocjować z marszałkami realizację potrzeb prze- Ująłbym to inaczej, nadrzędny cel sta- sprawdza w ramach kooperacji z innymi uczelni INSEAD. Interesuje mnie wiele że POLREGIO zarządzania spółką. Kluczowe znaczenie miało wozowych we wszystkich województwach. Dobre, nowi zapewnienie sprawnego transportu operatorami kolejowymi, a kolejny krok aspektów biznesu. Prowadziłem pro- ma szanse na dofinansowanie PR kwotą 770 mln zł ze środków stabilne wyniki finansowe powodują, że spółka we wszystkich regionach. W niektórych to współpraca z komunikacją miejską jekty rekrutacyjne, restrukturyzacyjne, skorzystanie publicznych, co pozwoliło jej spłacić zadłużenie ma szanse na skorzystanie z funduszy unijnych. województwach marszałkowie powie- i PKS-ami. Wiąże się z tym kwestia do- łączenia spółek, budowania zespołów, bankowe i odzyskać płynność finansową. Nie rzają PR operowanie swoim taborem. pasowania rozkładów jazdy. Przy okazji a także reorganizacji produkcji i roz- z funduszy odbyło się to bezwarunkowo, musimy przecież A co z taborem? Nie sposób nie dostrzec Nadal występuje zdrowa rywalizacja warto wspomnieć, że w ramach uła- woju sprzedaży, realizowane w Polsce unijnych chronić zainwestowany kapitał. Spółka zobo- różnic między składami PR a tymi Kolei o pasażera, ale współpraca jest korzyst- twiania życia pasażerom wprowadzono i za granicą. Dobrze wspominam pracę wiązała się do realizacji długiej listy warunków Mazowieckich. niejsza. Dotyczy to choćby utrzymania możliwość zakupu biletów w Internecie na rzecz firmy konsultingowej Bain & restrukturyzacyjnych, przede wszystkim obniżenia Podobnie wygląda to również w innych regionach. taboru. Po co, na przykład, finansować poprzez urządzenia mobilne. Obecnie Company. Dzięki temu, że prowadziłem kosztów funkcjonowania. Ruszyła więc wyprzedaż Warunki podróżowania to kluczowa sprawa, de- dwa centra utrzymaniowe, czyli – inaczej korzysta z tej możliwości ok. 10 proc. własne projekty przedsiębiorcze, mam generującego straty majątku: przestarzałego taboru. cydują o tym, które pociągi wybierają podróżni. mówiąc – warsztaty przeprowadzające pasażerów, ale obserwujemy bardzo poczucie sprawstwa i nie boję się no-

Nastąpiła też redukcja nieefektywnych połączeń. Koleje marszałkowskie generalnie wykorzystują nowe Materiały prasowe fot.: m.in. niezbędne przeglądy techniczne. szybki wzrost tego rodzaju sprzedaży. wych wyzwań.

24 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 25 WYWIAD Rynek

z resztą państw afrykańskich. To wia- domość, którą pragnąłbym przekazać Biznes nie zna granic polskiemu środowisku biznesowemu. Namibia odgrywa olbrzymią Andreas B.D. Guibeb, ambasador Namibii, o szansach na rozwój wymiany rolę w południowej Afryce. Jak gospodarczej, poszukiwaniu inwestorów, a także o swoich polskich korzeniach to wygląda w praktyce i jakie są plany na przyszłość? W Namibii powstała Wspólnota Roz- Rozmawia woju Afryki Południowej – Southern Piotr Cegłowski African Development Community – po zdobyciu przez nasz kraj niepodległo- Słyszałem, że ma pan polskie korzenie. Prowadzi pan bardzo aktywny tryb ści. To organizacja założona przez rządy Pana przodek był podobno Polakiem? życia. dziewięciu południowoafrykańskich Tak, mój dziadek nazywał się Józef Szlatek i po- Tak, dużo podróżuję, promując mój kraj. Nie krajów: Angoli, Botswany, Eswatini, Le- chodził spod Katowic. Ożenił się z kobietą z tam- ograniczam się tylko do wysyłania noworocznych sotho, Malawi, Mozambiku, Tanzanii, tego regionu. Moja babcia miała troje dzieci. życzeń. Zambii i Zimbabwe. W późniejszych W Namibii żyje wielu ludzi mających polskie latach dołączyły też inne kraje – Kon- pochodzenie, o nazwiskach takich jak Szlatek, Co myśli pan o biznesie w Polsce? go, Madagaskar, Mauritius, Namibia, Grodzki, Malecki. Pewnie nie tak dużo jak w Chi- Polska, tak jak Namibia, jest stosunkowo małym Seszele i Afryka Południowa. cago czy USA, ale wielu Polaków osiedliło się państwem. Mimo to jest najszybciej rozwijającym Celem organizacji jest ujednolice- w Afryce, również w Namibii. się gospodarczo krajem w Europie i z najmniejszym nie polityki gospodarczej, rozejmowe bezrobociem. Chciałbym, żeby Namibia, która jest rozwiązywanie konfliktów, zwalcza- Czyli przyjazd do Polski to dla pana jak- niewielkim państwem w południowej Afryce, mogła nie wszelkich form prześladowań by powrót w rodzinne strony? cieszyć się podobnym wzrostem gospodarczym. Ten wewnątrzpaństwowych oraz między- To właśnie powiedziałem prezydentowi Dudzie gospodarczy rozwój bierze się głównie z politycznej narodowych, zacieśnianie więzi go- – w Polsce czuję się jak w domu. stabilności, a Polska jest właśnie krajem stabilnym spodarczych, społecznych i politycz- politycznie, ludzie chodzą na wybory, wybierają nych. Efektem było m.in. rozwinięcie Mieszka pan jednak w Berlinie? swój rząd. Namibia też jest modelowym państwem infrastruktury w zakresie transportu Tak, tu właśnie mieści się nasza ambasada. Stamtąd w Afryce, w naszej części świata, i tak jak Polska drogowego i kolejowego między kra- obsługujemy Polskę, Niemcy, Czechy i Watykan. w Europie przyciąga inwestorów. jami członkowskimi. To organizacja podobna nieco do Unii Europejskiej. W obecnej chwili trwa prezydentura Namibii. Nasz kraj chce integrować Republika Namibii Andreas B.D. Guibeb kraje członkowskie organizacji, bu- Epupa Falls – wodospady Wakacje nad morzem i górskie wycieczki dować współpracę i harmonię między na rzece Kunene, Państwo w południowo-zachodniej Kuchnia afrykańska, głównie marokańska poszczególnymi państwami, regulo- Namibia Afryce, leżące nad Oceanem Hobby „Książki, architektura. Myślę, że może minąłem wać handel i współpracę gospodarczą Atlantyckim, proklamowane w 1990 r. się z powołaniem i powinienem był zostać architektem. w celu uzyskania ekonomicznego Poza tym pływanie”. Do 1968 r. Namibia funkcjonowała pod wzrostu. nazwą Afryka Południowo-Zachodnia. Uważam osobiście, że rozwój gospo- Zgodnie z konstytucją z 1990 r. głową darczy stanowi podstawę politycznej państwa oraz szefem rządu jest równowagi. Na szczęście Namibia nie prezydent wybierany w wyborach Czy oczekuje pan polskich Na przykład wysłała duży kontyngent ma obecnie problemów z migracją. powszechnych na pięcioletnią inwestycji w pana kraju? wojska do pilnowania niezależnych Uchodźcy przybywający do Europy po- kadencję. Zamierzam, jako ambasador, zaintere- wyborów w Namibii jeszcze w 1989 r. chodzą z innych krajów afrykańskich, Od 2015 r. prezydentem sować jak największą liczbę polskich Nasze kraje od dawna już pozostają raczej z Afryki Zachodniej czy Afryki jest Hage Geingob. przedsiębiorców do inwestowania w przyjaźni. Chciałbym też podkreślić, Północnej. Ponieważ my, w Afryce Po- w Namibii. Planuję zbudować solid- że Namibia jest miłym państwem, bar- łudniowej, staramy się, by w naszym ne podstawy takiej współpracy. Polska dzo atrakcyjnym turystycznie i świet- regionie ludziom żyło się lepiej i nasze

fot.: Materiały prasowe fot.: zresztą od lat jest partnerem Namibii. nym miejscem na prowadzenie biznesu kraje się rozwijały. Przywiązujemy dużą fot.: AdobeStock fot.:

26 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 27 WYWIAD Z ANDREASEM B.D. GUIBEBEM Rynek

naszej oferty turystycznej. Dużo mo- żemy się nauczyć od Polski.

Czy Namibia to bezpieczny kraj? Tak, całkowicie.

Są zwierzęta i natura? Ale nie tylko. Chcemy zbudować ofertę wyjazdów na konferencje, spotkania biznesowe. Większość ludzi przyjeż- dża do nas na dwa, trzy tygodnie. Na urlop, wakacje. Chcielibyśmy też, żeby nasz kraj stał się atrakcyjny również na krótkie wypady, na przykład biznesowe.

Jakie towary eksportuje pana kraj? Namibia eksportuje przede wszystkim diamenty, ale również artykuły spożywcze: ryby, mięso. Nasz kraj jest 10 maja ambasador Andreas B.D. Guibeb, podczas największym eksporterem wysokiej wagę do rozszerzania oferty pracy szcze- spotkania w Warszawie, przedstawił jakości wołowiny, możemy na tym gólnie dla ludzi młodych, zapewniamy mediom i przedstawicielom biznesu polu z powodzeniem konkurować konsula honorowego Namibii im edukację i możliwości rozwijania w Polsce Daniela Romanowskiego z Brazylią czy Argentyną. Jesteśmy swoich umiejętności, tak aby upatry- jedynym krajem Afryki eksportującym wali swoją szansę w rozwoju naszego wołowinę do Europy i Stanów Zjedno- regionu, a nie marzyli o przyszłości czonych. Chcemy rozwijać technolo- w innych częściach świata. Stąd duża planują w najbliższym czasie urucho- gię produkcji wyrobów spożywczych, dbałość o uprzemysłowienie naszego mić loty z Berlina, który jest blisko tak aby kontrolować i zwiększać regionu, wspieranie przedsiębiorczości Polski, jak również z Frankfurtu. Jeżeli bezpieczeństwo konsumpcji. Polska i inwestycji. Mamy nadzieję, że Polacy uruchomimy nowe połączenia, wów- jest również ważnym eksporterem mieszkający w naszym regionie oraz czas łatwiej będzie polskim turystom produktów mięsnych. Myślę, że mo- polscy przedsiębiorcy również przy- podróżować do Namibii. Staramy żemy się nawzajem wiele od siebie czynią się do rozwoju gospodarczego się też dywersyfikować naszą ofertę nauczyć na tym polu. Eksportujemy w Afryce Południowej. turystyczną. To już nie tylko flora też uran. Stawiamy również na energię i fauna, lecz także kultura, ludzie. ze źródeł odnawialnych. Namibia jest Czy wielu jest polskich tu- Zwykle turyści odwiedzający nasz krajem o najwyższym wskaźniku dni rystów przybywających do kraj powracają nawet trzy, cztery razy, słonecznych. Polska również interesu- Namibii i Afryki w ogóle? To by odkrywać więcej, zwiedzać więcej. je się energią odnawialną. Także na chyba coraz bardziej atrakcyj- W branży turystycznej wiążemy duże tym polu widzę szansę na współpracę ny kierunek turystyczny. nadzieje z Polską i polskimi turystami. między naszymi krajami w rozwijaniu Tak, myślę, że to właśnie głównie technologii przyjaznych środowisku polscy turyści napędzają wzrost na- Co przyciąga turystów do Na- naturalnemu. Namibia ma spore do- szej branży turystycznej. To właśnie mibii? I jakie jest największe świadczenie w tej dziedzinie, to jedyny z Polski otrzymujemy najwięcej wnio- wyzwanie na tym polu? kraj na świecie, gdzie wymóg ochrony sków o wydanie wizy. Coraz więcej Infrastruktura. To teraz największe wy- środowiska wpisany jest w konsty- polskich turystów przybywa do na- zwanie, ale też najważniejszy element tucję, a każdy obywatel ma prawo szego kraju. Chcielibyśmy poszerzyć stymulujący rozwój tej branży. Jesteśmy zatrzymać inwestycję, jeżeli uważa, ofertę połączeń lotniczych z naszym świadomi potrzeby rozwijania tej gałęzi że w jakikolwiek sposób zagraża ona

krajem. Nasze narodowe linie lotnicze naszej gospodarki, dywersyfikowania środowisku naturalnemu. Materiały prasowe fot.:

28 Czerwiec 2019 Start-upy n Corporate Venture Capital n PGE Ventures: szansa dla innowacji fot.: AdobeStock fot.:

2019 Czerwiec 29 START-UPY Inwestycje

przeznaczone są na pokrycie wydatków gdy przygotowywane rozwiązanie jest innowacyjnego przedsięwzięcia, a także wprost dedykowane innym firmom i po określenie stopnia zależności podmiotu skomercjalizowaniu ma zostać sprze- Corporate finansowanego (tabela 1). dane bądź wdrożone w innej firmie. Wówczas oczekiwaniem korporacji Przyjmując, że korporacja zdecyduje się jest nastawienie ukierunkowane na sama prowadzić fundusz celowy dedy- klienta zewnętrznego i jego potrzeby. Venture Capital kowany finansowaniu CVC oraz umie- Z kolei przyjmując perspektywę start- ścić spółkę startupową w strukturach -upów, warto zauważyć, że mniej istot- grupy kapitałowej, możemy mówić dr Antoni Kolek ne jest precyzyjne określenie samego Dywersyfikacja działalności gospodarczej, możliwość outsourcowania procesów o wewnętrznym modelu korporacyj- źródła finansowania realizowanego czy chęć digitalizacji realizowanych usług to główne przyczyny zainteresowania nym. Z kolei w przypadku wyłączenia adiunkt na Wydziale Zarzą- przedsięwzięcia od zapewnienia stałego korporacji finansowaniem przedsięwzięć wysokiego ryzyka funduszu do osobnego podmiotu po- dzania i Bezpieczeństwa strumienia środków. Oznacza to, że siadającego określoną samodzielność Społecznej Akademii Nauk, w interesie podmiotu realizującego inwestowania i jednoczesnym pozosta- ekspert Narodowego Centrum działalność innowacyjną związaną ożliwość uzyskania przewagi kon- wieniu finansowanych spółek w grupie Badań i Rozwoju, a także z wysokim poziomem ryzyka kluczowe kurencyjnej poprzez zastosowa- kapitałowej realizowany model może członek zarządu Centrum jest zapewnienie środków na pokrycie nie niestandardowych rozwiązań być określany jako zewnętrzny model Analiz Legislacyjnych i Polityki wydatków, a nie określenie „kieszeni”, przyciąga coraz więcej firm, które korporacyjny. Posiadanie w ramach Ekonomicznej. Specjalizuje z której będą pochodziły. M się w zagadnieniach zarzą- uświadamiają sobie, że tradycyjne sposoby dosko- korporacji funduszu CVC, przy jedno- Próbując prognozować zjawiska, nalenia produktów i usług zostały wyczerpane. czesnym inwestowaniu w podmioty dzania, rynku kapitałowego, których należy się spodziewać w nie- Wprowadzenie nowego kanału dotarcia do klien- znajdujące się poza grupą kapitałową, ubezpieczeń społecznych oraz odległej przyszłości, nie sposób nie ta, zmiana formy rozliczania wynagrodzenia za określane jest jako wewnętrzny mo- marketingu odnieść się do rozwoju ekosystemu produkty czy usługi lub wdrożenie udogodnień del pozakorporacyjny. Natomiast za start-upów oraz rosnącego zapotrze- dla klientów to część przykładów rozwinięcia zewnętrzny model pozakorporacyjny bowania na innowacyjne rozwiązania się działalności wysokiego ryzyka, które się po- uznaje się sposób finansowania po- biznesu i administracji. Oczekiwany wiodły. Istotą rozwoju finansowania typu CVC legający na wyodrębnieniu funduszu wzrost zainteresowania przedsiębior- jest strategiczne podejście do rozwoju innowacji ze struktur korporacji i jednoczesnym Przyjęty model ców poszukiwaniem nowych form w dużych korporacjach, które dokonuje się za inwestowaniu w przedsięwzięcia usy- inwestowania oraz zwiększaniem się finansowania pomocą wyodrębnionego podmiotu kontrolowa- tuowane poza grupą kapitałową pod- zakresu innowatorskich przedsięwzięć nego przez podmiot dominujący. Relacja ta zależy miotu finansującego. CVC powinien generować będzie zapotrzebowanie na jednak zarówno od specyfiki branży, jak i decyzji Warto także zauważyć, że przyjęty mo- być bezpośrednio wiedzę i usługi dla start-upów oraz biznesowych określających status i samodzielność del finansowania CVC powinien być związany z celem, przedsiębiorstw CVC. podmiotu finansowanego. bezpośrednio związany z celem, dla dla którego podjęto Biorąc pod uwagę specyfikę kulturową Sposób określenia zasad funkcjonowania, wyod- którego podjęto decyzję o tej formie decyzję o tej formie działających w Polsce korporacji, najbar- rębnienie i usytuowanie funduszu oraz przedsię- inwestowania. Jeśli uznać, że głównym inwestowania dziej właściwy wydaje się wewnętrzny wzięć zależą od przyjętego modelu finansowania celem podmiotu finansującego jest ko- model korporacyjny, który realizowany CVC. Wśród możliwych do opracowania rozwią- mercjalizacja wprowadzonego rozwią- będzie w ścisłej zależności od podmiotu

zań jest usytuowanie funduszu, z którego środki AdobeStock fot.: zania, to należy postrzegać innowację finansującego. Warto w tym miejscu jako swego rodzaju koło zamachowe podkreślić, że model ten z czasem bę- dla prowadzonej działalności. Przykła- z klientami). Z kolei gdy korporacja nie dzie dążył do samoograniczania i nie Tabela 1. Model zależności i finansowania CVC dem może być nowy kanał sprzedaży wymaga szybkiego zwrotu z inwestycji, pozwoli na uzyskanie optymalnych (np. e-sklep). Jeżeli jednak korporacja natomiast planuje dalsze prace nad efektów. Oprócz aspektów kulturowych oczekuje, że opracowana innowacja przygotowanymi rozwiązaniami, a tak- brak zarówno niezależności samych Usytuowanie funduszu wewnątrz korporacji Usytuowanie funduszu poza korporacją będzie mieć zastosowanie w wielu że przyjmuje możliwość sprzedaży wy- funduszy, jak i finansowanych przed- Pozostawanie w strukturach korporacji Wewnętrzny model korporacyjny Zewnętrzny model korporacyjny podmiotach grupy kapitałowej, a po- ników finansowanego przedsięwzięcia, sięwzięć wynika z niskiego poziomu niesione na jej wprowadzenie koszty można mówić o działalności stymulu- zaufania w polskich firmach, a także Niezależność podmiotu finansowanego Wewnętrzny model pozakorporacyjny Zewnętrzny model pozakorporacyjny szybko się zwrócą, wówczas można jącej całą branżę czy gałąź gospodarki niskiej dostępności usług związanych mówić o kompleksowym rozwiąza- (np. sposób płatności). Jeszcze inne z prawami autorskimi czy kontrolin- niu (np. system zarządzania relacjami oczekiwania wyrażane są w sytuacji, giem wdrażanych innowacji.

30 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 31 START-UPY Inwestycje

Działania te przyczyniają się do po- 2025 r. Współtworzony przez nie- prawy jakości ekosystemu startupo- go fundusz Energy Research Capital PGE Ventures: wego w Polsce, a przede wszystkim (ERC) zainwestuje w tym okresie pozytywnie wpływają na działalność ponad 30 mln zł, a SpeedUp Energy Grupy PGE oraz jej postrzeganie na Innovation (SEI) ponad 80 mln zł. ERC rynku kapitałowym. W roku 2019 to fundusz dofinansowany w ramach PGE Ventures będzie kontynuować programu BRIdge Alfa, ze wsparciem szansa dla innowacji budowę wewnętrznego systemu inno- PGE Ventures. Koncentruje się na Wyznaczający nowe kierunki, prawdziwie innowacyjni przedsiębiorcy zwykle wacji w Grupie PGE, którego pragnie inwestowaniu w projekty znajdujące nie mogą liczyć na łatwy start na silnie konkurencyjnym rynku. Może się to jednak być nieodłączną częścią. W nadcho- Piotr Czak się w fazie pre-seed i seed w trzech zmienić dzięki coraz większej aktywności PGE Ventures, funduszu Corporate dzącym roku zespół PGE Ventures głównych kategoriach: rozwiąza- będzie też brał udział w serii wydarzeń Pełni funkcję prezesa Zarządu PGE nia dla energetyki, IoT (Internet of Venture Capital powołanego w ramach Grupy Kapitałowej PGE związanych zarówno z ekosystemem Ventures sp. z o.o. od chwili jej powoła- Things) oraz technologie przetwa- startupowym, jak i szeroko rozumia- nia, czyli 10 marca 2017 r. W tym czasie rzania danych i komunikacja (ICT). ną energetyką, aktywnie promując zbudował zespół profesjonalistów, Z kolei fundusz SEI został utworzony i upowszechniając prowadzenie in- którzy efektywnie kierują działalnością w ramach programu BRIdge VC przez ego głównym celem jest właśnie inwe- zapewnia know-how zarówno w zakresie głównej westycji typu Venture Capital przez inwestycyjną. Zarządzana przez niego PGE Ventures, Polski Fundusz Rozwo- stowanie w start-upy. Fundusz wyko- działalności biznesowej, jak i funkcji wsparcia. duże korporacje, takie jak PGE Polska spółka dynamicznie rozwinęła się ju, Grupę SpeedUp oraz Narodowe rzystuje dźwignię finansową w postaci Oferuje też dostęp do zaawansowanej infrastruk- Grupa Energetyczna. operacyjnie, przeprowadzając sześć Centrum Badań i Rozwoju. Fundusz J zewnętrznych programów, m.in. PFR tury badawczo-rozwojowej, pomaga prowadzić Warto przypomnieć, jakie kryteria są inwestycji kapitałowych i tworząc SEI koncentruje się na start-upach Ventures i Narodowego Centrum Badań i Roz- działania marketingowe, transferuje wiedzę i do- istotne dla funduszu. Inwestuje on fundusze satelickie. Spotkał się z około znajdujących się w zaawansowanej woju (NCBiR), ale dysponuje również własnymi świadczenie biznesowe. przede wszystkim w start-upy w fa- setką przedstawicieli start-upów, fazie wzrostu i ekspansji m.in. z na- środkami na inwestycje w nowe, obiecujące Jak podkreśla prezes Piotr Czak, jego zespół rozu- zie wzrostu; rzecz jasna, spełniające przeprowadził ponad 40 komitetów stępujących obszarów: technologie projekty. Inwestycje samodzielne PGE Ventures mie potrzeby młodych przedsiębiorców i potrafi określone kryteria inwestycyjne. Pre- inwestycyjnych i aktywnie uczestniczył przemysłu 4.0, digitalizacja danych, prowadzi za pośrednictwem Funduszu Inwesty- je profesjonalnie zaadresować. Współpraca polega feruje spółki posiadające przynajmniej jako prelegent w dużych wydarzeniach IoT, ICT, Big Data, magazynowanie cyjnego Zamkniętego Aktywów Niepublicznych na wspólnym ustaleniu planów i kontroli ich pierwszą wersję produktu, prowadzące branży energetycznej (m.in. Polish-Ame- energii, elektromobilność, techno- realizacji. Co więcej, fundusz jest otwar- sprzedaż i – co ważne – działające na rican Leadership Summit w USA logie OZE. ty na wielopłaszczyznową kooperację szerokim rynku energii i okołoenerge- czy Top Industry Summit). Aktywnie W zespole PGE Ventures działają spe- zarówno z organizacjami zrzeszającymi tycznym. Głównymi obszarami inwe- przyczynia się do rozwoju polskiego cjaliści z funduszy VC, branży con- start-upy, jak i pozostałymi funduszami stycyjnymi PGE Ventures są sektory po- ekosystemu startupowego zarówno sultingowej i eksperci działający na VC w Polsce i za granicą. wiązane z łańcuchem wartości Grupy jako prezes PGE Ventures sp. z o.o., rynku transakcyjnym i energetycznym. Ważnym celem PGE Ventures jest ge- Kapitałowej PGE. Fundusz poszukuje jak i ekspert łączący wiedzę w zakresie Fundusz funkcjonuje zgodnie z naj- nerowanie dodatkowych przychodów rozwiązań i technologii obejmujących inwestycji kapitałowych oraz szerokiego lepszymi praktykami stosowanymi dla Grupy Kapitałowej PGE, ale rów- m.in.: systemy monitoringu i predykcji, sektora energii. w USA i Europie Zachodniej. Wszyst- nież dostarczanie rozwiązań (w postaci automatyzację i optymalizację proce- kie projekty są zgłaszane za pośred- spółek portfelowych), które później sów zachodzących w liniach bizne- nictwem formularza zgłoszeniowego mogą zostać wykorzystane w bieżącej sowych, narzędzia do analizy posia- projekt, nawet jeśli nie wpisuje się dostępnego na stronie internetowej działalności Grupy w celu optymaliza- danych aktywów wytwórczych i sieci on w wyżej wymienione obszary PGE Ventures i analizowane przez cji procesów zachodzących w każdym elektroenergetycznych, magazynowanie inwestycyjne. Wszystkie start-upy, specjalistów. Każdy zainteresowany ogniwie jej łańcucha wartości. energii i czyste technologie wytwórcze które charakteryzują się wysokim otrzymuje informację zwrotną. Za- Uruchomienie zewnętrznych funduszy (w tym metody ograniczania emisji potencjałem do wzrostu i rozwijają sady prowadzenia inwestycji zostały Venture Capital w ramach programów substancji szkodliwych), technologie się na rosnących rynkach, mają szansę solidnie przygotowane i są całkowicie Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR) informatyczne i komunikacyjne (Big na współpracę z funduszem. Każdy transparentne. Podczas oceny projek- i Narodowego Centrum Badań i Roz- Data, Smart Home, elektromobilność, przypadek rozpatrywany jest jednak tów najważniejsze są trzy kwestie: woju, w których PGE Ventures wystę- aplikacje mobilne), metody wzboga- indywidualnie. Kwoty, jakie angażuje model biznesowy i jego unikatowa puje w roli inwestora, zwiększa pulę cania surowców energetycznych oraz fundusz, gwarantują mocny start. Są wartość; zespół, który podlega wery- środków przeznaczonych na inwestycje utylizacji ubocznych produktów spala- to zwykle inwestycje na poziomie od fikacji merytorycznej, a także popyt PGE Ventures, którego docelowa kapitalizacja w innowacyjne i zróżnicowane w zaawansowa- nia (w tym CCU czy zagospodarowanie 1 do 5 mln zł. na określone produkty czy usługi. ma wynosić ok. 100 mln zł i zapewnić finan- niu start-upy. Dzięki temu PGE Ventures obecne popiołów i odpadów). PGE Ventures planuje inwe- Słowem, dominują czynniki, które sowanie dla ok. 30 projektów w horyzoncie jest na każdym etapie rozwoju przedsiębiorstw Zespół PGE Ventures dokładnie stycje na wysokim poziomie – decydują o potencjalnym sukcesie

do 2025 r. Poza wniesieniem kapitału fundusz (od fazy pre-seed do fazy wzrostu i ekspansji). AdobeStock fot.: Materiały prasowe fot.: analizuje każdy dobrze rokujący ok. 100 mln zł w 30 podmiotów do rynkowym.

32 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 33 START-UPY Inwestycje

Do kluczowych obszarów ryzyka towa- kompetencje wynikające z umo- prawdopodobieństwo pojawienia się rzyszących działalności inwestowania wy inwestycyjnej. konkurencji. Spółka minimalizuje to Trzy filary kapitału w start-upy należy przede Kolejnym zagrożeniem jest ryzyko ryzyko, biorąc pod uwagę cel inwesty- wszystkim zaliczyć ryzyko inwestycyjne związane z rozwodnieniem udziałów cyjny, i zgodnie z polityką angażuje związane z utratą kapitału w zainwe- (akcji) w kapitale spółki startupowej. środki w ustalonym indywidualnie dla stowany start-up. Polega na możliwym zmniejszaniu projektu horyzoncie czasowym zgod- sukcesu Nie każde przedsięwzięcie musi zakoń- udziału procentowego udziałow- nie z polityką inwestycyjną spółki. czyć się sukcesem. Po kilku latach dzia- ców (akcjonariuszy), którzy objęli – Jednak jedną z najważniejszych Sukces współpracy między inwestorem a przedsiębior- łalności start-up może przynosić straty udziały (akcje) w poprzednich emi- kwestii jest ryzyko związane z oso- cą istnieje, gdy spełnione są kluczowe warunki: inwe- zamiast zysków. Spółka może zostać sjach, w kapitale zakładowym spółki Anna Pieniążek bami zarządzającymi start-upami stor musi rozumieć biznes, w który inwestuje, i samego wtedy sprzedana lub przejęta za bezcen w wyniku objęcia nowych udziałów – dodaje Anna Pieniążek. – Czynnik przedsiębiorcę; przedsiębiorca musi rozumieć zasady albo po prostu zlikwidowana. W celu (akcji) w spółce przez nowego udzia- Jest wiceprezesem Zarządu PGE Ventu- ludzki istotnie wpływa na powodze- i reguły gry w zakresie korzystania z finansowania; ograniczenia ryzyka inwestycyjnego łowca (akcjonariusza). PGE Ventures res, odpowiada za realizację strategii nie inwestycji. Słabo zaangażowani PGE Ventures nie angażuje jednora- ogranicza efekt takiego rozwodnienia stworzenia funduszu zorientowanego na przedsiębiorcy, którzy są ekspertami inwestor i przedsiębiorca muszą tworzyć zespół zowo wszystkich środków w projekt, kapitału poprzez stosowanie klauzul rozwój nowych technologii i rozwiązań i autorytetami w określonej dziedzi- i harmonijnie współpracować dzieli je w ramach inwestycji na transze, przeciwrozwodnieniowych (anti- zgodnie z wartościami Grupy Kapitało- nie, mogą nie posiadać zdolności a wypłaty ich uzależnione są od speł- -dilution). wej PGE. Ma m.in. wieloletnie doświad- do zarządzania przedsiębiorstwem. nienia planów KPI danego projektu. Dłuższy okres inwestycyjny wpływa czenie w rozwoju strategii finansowej Nawet najlepszy pomysł biznesowy odejmowanie ryzyka w spo- – Dlatego też PGE Ventures podejmuje Dodatkowo spółka minimalizuje ryzy- na większą niepewność co do osią- przedsiębiorstw i zarządzaniu nią, może nie zostać zrealizowany, bo sób świadomy i kontrolowa- ryzyko wynikające z prowadzonej dzia- ko, działając na rzecz spółki portfelo- gnięcia założonej stopy zwrotu, zarządzaniu ryzykiem portfela i jego zespół nie potrafi się porozumieć ny jest kluczowym elemen- łalności, oczywiście z zastosowaniem wej w charakterze mentora i doradcy gdyż dużo czynników ma wpływ kontroli, strukturyzowaniu transakcji. w kluczowych kwestiach. Spółka mi- tem działalności funduszy odpowiednich mechanizmów zabez- biznesowego, sprawuje również nad- na powodzenie danego przedsię- nimalizuje to ryzyko, ściśle współpra- Pinwestycyjnych – mówi Anna Pienią- pieczających właściwe zarządzanie zór nad spółką, zasiadając w organie wzięcia, a im dłużej start-up funk- cując ze spółką portfelową w zakresie

żek, wiceprezes Zarządu PGE Ventures. tym ryzykiem. nadzoru i posiadając odpowiednie Materiały prasowe fot.: cjonuje na rynku, tym większe jest doradzania biznesowego.

Jakub Rawicki, CPO Jakub Kapuścik, CEO

Spółka technologiczna Abyss Glass zajmuje się produkcją interaktywnych luster. Są one wykorzystywane w branży Portfel retail, kosmetycznej i marketingowej. Lustro interaktywne stanowi innowacyjny nośnik informacyjny, który w przeci- wieństwie do standardowych billboardów czy wyświetlaczy w naturalny sposób przyciąga spojrzenie. Na jego powierzchni inwestycyjny wyświetlany jest content dopasowany do potrzeb klienta. Cie- kawym zastosowaniem tego rodzaju lustra jest implementacja w przymierzalniach z wykorzystaniem technologii RFID, dzięki której rejestruje ono, co klient wniósł do przymierzalni, i wy- PGE Ventures świetla na swojej powierzchni parametry odzieży. Co więcej, prezentuje pasujące lub podobne elementy garderoby, które Piotr Stefański w dodatku można zamówić bezpośrednio do przymierzalni, oszczędzając tym samym czas. A to oznacza lepszy customer W skład portfela inwestycyjnego PGE Ventures experience. Co warte podkreślenia, spółka Abyss Glass zajmuje wchodzi obecnie sześć start-upów. O wejście się projektowaniem urządzeń, ich produkcją, instalacją oraz do tego grona stara się kilkadziesiąt kolejnych. programowaniem dedykowanych aplikacji zgodnych z po- Marcin Motyka, CSO Fundusz jako inwestor udziela wsparcia Arkadiusz Adamek, CMO trzebami klientów. Istotny wyróżnik stanowi wysoka jakość nie tylko finansowego, lecz także merytorycznego luster, które jednocześnie cechuje znakomita przejrzystość, pozwalająca wyświetlać wysokiej jakości treści. l

34 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 35 START-UPY Inwestycje

Spółka Altlight specjalizuje się w projektowaniu i tworzeniu wysokiej jakości Platforma typu Energy Intelligence, Lerta, która dzięki zdalnemu opomiarowaniu i automatyzacji rozwiązań w dziedzinie inteligentnych domów (Smart Homes), opartych na pozwala lepiej zarządzać wykorzystaniem energii i innych mediów oraz automatyzuje rozliczenia najnowszych rozwiązaniach technologicznych poprawiających jakość życia. i podział kosztów. Usługa pozwala m.in. na zarządzanie komfortem cieplnym w budynkach po- Produkty spółki tworzą domową sieć (działającą w topologii mesh) na pod- przez automatyczne sterowanie nastawami klimatyzacji i głowic wodnych instalacji grzewczych, stawie standardów Bluetooth oraz Thread, którą będzie można konfigurować Borys Tomala, a także na zdalną kontrolę niektórych maszyn i urządzeń. i kontrolować za pomocą dedykowanych aplikacji. Systemy dostarczane przez CEO Rozwiązanie Lerta oparte na sztucznej inteligencji i uczeniu maszynowym umożliwia pod- Altlight umożliwiają użytkownikom monitorowanie i optymalizację zużycia łączenie budynku lub fabryki do wirtualnej elektrowni i jej wykorzystanie jako elastycznych energii elektrycznej oraz energii cieplnej. i zarządzalnych aktywów np. na potrzeby redukcji zapotrzebowania na moc w godzinach szczytu. Celem spółki było stworzenie systemu, który mimo wielu opcji jest prosty w ob- Spółka tworzy automatycznie samobilansującą wirtualną elektrownię. Technologia opracowana słudze. System jest idealny dla ludzi, którzy chcą mieć w domach czy biurach przez spółkę ma w automatyczny sposób redukować w czasie rzeczywistym zapotrzebowanie inteligentne urządzenia, ale nie mają ochoty jednocześnie stawać się technolo- na energię m.in. poprzez niewielkie zmniejszenie natężenia oświetlenia czy minimalne zmiany gicznymi ekspertami. Domowa automatyka w wydaniu Altlight jest intuicyjna, ustawień klimatyzatorów w biurowcach czy galeriach handlowych. Prawdziwym wyzwaniem dla działa niezauważalnie, a do tego przynosi oszczędności. współczesnych elektrowni jest produkowanie dokładnie takiej ilości energii, jaką zużywamy. Jest Współpraca podjęta z PGE Ventures pozwoliła spółce pozyskać kapitał oraz to o tyle trudne, że popyt na prąd w skali doby czy roku jest różny. Dlatego zdarza się, że mamy wsparcie merytoryczne niezbędne do rozpoczęcia produkcji i rozwoju sprzedaży. do czynienia z niedoborami lub nadmiarami energii. W przypadku nadpodaży prądu jest on Ponadto spółka ma możliwość wdrożyć swoje produkty, korzystając z szerokiej zazwyczaj marnowany, bo jego przechowywanie jest bardzo skomplikowane i kosztowne. Takie bazy klientów Grupy Kapitałowej PGE. l sytuacje zdarzają się np. w nocy, kiedy gospodarstwa domowe generują mniejszy pobór energii. Dlatego m.in. w Belgii oświetla się w nocy autostrady, a w Holandii biurowce. Tańsze jest zużycie takiego prądu niż przerwanie jego produkcji w elektrowniach. Wirtualna elektrownia umożliwia reagowanie w czasie rzeczywistym na zwiększone zapotrzebowanie na energię poprzez włączenie nowych jednostek wytwarzających, np. farm wiatrowych czy fotowoltaicznych. System może również automatycznie redukować zapotrzebowanie na energię, minimalnie zmieniając parametry oświetlenia czy klimatyzacji w biurowcach i galeriach handlowych. Lerta współpracuje z największymi graczami na polskim rynku, takimi jak PGE, Tauron oraz Scanway zajmuje się dedykowanymi systema- Enea, ostatnio zawarła kontrakt na agregację usługi Demand Side Response na rzecz Polskich mi pomiaru z użyciem technologii wizyjnych Sieci Elektroenergetycznych. Jest również jednym z rozwiązań składających się na Factory of i laserowych. Spółka od lat opracowuje autor- the Future: koncept i instalację stworzone przez Microsoft, partnera spółki. ski system obrazowania multispektralnego W ramach współpracy z funduszem PGE Ventures i Grupą Kapitałową PGE Lerta ma dostęp do pozwalający na rejestrację niewidocznych dla sieci kontaktów i ekspertów, którzy pomagają zespołowi zarządzającemu w kształtowaniu wizji standardowych kamer barw i odcieni. Dzięki i strategii spółki. Spółka prowadzi również testy poszczególnych rozwiązań ze spółkami Grupy PGE. l temu możliwe są ocena cech powierzchnio- wych obiektu czy terenu oraz pomiar wielu ich właściwości, takich jak struktura, defekty Mikołaj Podgórski, Jędrzej Kowalewski, Michał Zięba, oraz pokrycie substancjami chemicznymi. COO CEO CTO Spółka ma w swoim portfolio implementa- Motywem przewodnim wszystkich działań podejmowa- cje innowacyjnych systemów pomiaru bez- nych przez IC Solutions jest idea Invisible Computing,

dotykowego i multispektralnego dla branży Materiały prasowe fot.: czyli projektowania rozwiązań intuicyjnych i przyjaznych kompozytowej oraz kosmicznej. W marcu 2017 r. Scanway stał w użyciu. Flagowym produktem spółki IC Solutions jest się pierwszą spółką z Wrocławia, której produkt znalazł się w prze- IC Pen – platforma digitalizacji danych, która może zbierać strzeni kosmicznej. dane nanoszone przez różne interfejsy: dokumenty wy- Dzięki współpracy z PGE Ventures spółka planuje opracowanie pełniane długopisem cyfrowym na papierze, stylusem na i wdrożenie nowej linii urządzeń pomiarowych, które mają za- tablecie lub podpisane na urządzeniu typu Wacom. Każdy znaczyć swoją obecność na rynku satelitarnym. Do końca 2020 r. z tych sposobów pozwala zestawiać oraz uwierzytelniać Scanway ukończy budowę orbitalnej wersji urządzenia skanującego złożone na umowach podpisy, ponieważ zbierane są do obserwacji całej planety. Na podstawie tej technologii wcześniej, dane biometryczne. jeszcze w tym roku, spółka wprowadzi na rynek skanery naziemne W każdej chwili można zmienić sposób podpisywania do precyzyjnej kontroli stanu turbin wiatrowych wdrażane m.in. dokumentów: długopis cyfrowy na stylus lub Wacom. Rafał Witkowski, CEO Przemysław Jesionowski, w Grupie Kapitałowej PGE oraz kontroli jakości żywności w branży Business Development Director Zmiana ta przebiega bez straty czasu czy dodatko- spożywczej. l wych kosztów. Jest to rozwiązanie unikalne w skali globalnej. l

36 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 37 START-UPY Inwestycje IT IT NEWS

Lifebook U939X Reno 10x Zoom Najlżejszy na świecie konwertowalny notebook biznesowy Nowy smartfon firmy Oppo, który firmy Fujitsu ze zintegrowaną ładowarką indukcyjną dla rysika dzięki zastosowaniu systemu Szansa na sukces chowanego w jego wnętrzu. Wyposażony jest w dotykowy składającego się z trzech kamer Start-upy opanowały zbiorową wyobraźnię środowisk biznesowych z impetem ekran z powłoką antyodblaskową o przekątnej 13,3 cala, rysik (głównej 48 Mpx, ultraszeroko- oraz pełnowymiarową klawiaturę. Jest chroniony obudową ze kątnej 8 Mpx i teleobiektywu 13 rewolucji i rewolucja ta trwa już kilka lat. Dla młodych przedsiębiorców start-upy stopu magnezu. Działa pod Windows, a waży zaledwie 920 g. Mpx) umożliwia 60-krotne przy- są szansą na spektakularny sukces Jest wyposażony w procesory Intel Core vPro ósmej generacji, bliżenie kadru. Aparat obsługuje a także w technologię uwierzytelniania biometrycznego Fujitsu ogniskowe w zakresie od 16 do Piotr Stefański PalmSecure oraz w Intel Thunderbolt 3, która umożliwia 160 mm, jest też wyposażony podłączenie wielu urządzeń za pośrednictwem pojedynczego, w podwójny system OIS, który nwestorzy widzą w nich wybuch inicjatywy które pozwalają na promocję nowych firm poza kompaktowego portu USB-C. Inne dostępne porty to HDMI kompensuje drżenie rąk, a także i kreatywności, który można zamienić na granicami Polski. i Ethernet, a jedną z opcji jest wbudowany 4G/LTE, co eliminuje w dedykowany tryb do fotografii zysk, a administracja państwowa – jeden Wyścig na każdym polu trwa w najlepsze, a rodzime potrzebę noszenia skomplikowanych nocnych Ultra Night. Model działa z filarów innowacyjnej gospodarki. firmy chciałyby wziąć z tego tortu jak najwięcej adapterów do połączeń pod kontrolą procesora Qualcomm INie ma korzystniejszego czasu, aby mówić o mło- dla siebie. Na razie trudno nam walczyć z Izraelem, z sieciami korporacyjnymi. Snapdragon 855, ma też 8 GB pamięci RAM. Seria OPPO dych polskich wynalazcach oraz ich kreatywnych Singapurem czy nawet z Estonią albo Litwą, która Cena: 6 000 – 7 500 zł l Reno pracuje na systemie ColorOS 6, stworzonym na bazie pomysłach, niż Forum Innowacji w Tarnowie. szczególnie dobrze radzi sobie na rynku FinTech. Android Pie (9.0). Interfejs cechują gradientowe efekty ko- Z opublikowanego niedawno raportu Związku Musimy jednak tę walkę podjąć, bo perspektywy lorystyczne, ulepszone funkcje Inteligentnego Asystenta Liderów Sektora Usług Biznesowych ABSL wynika, wykraczają poza znane nam w tej chwili horyzonty. i Przestrzeni Gier oraz inne rozwiązania, takie jak że to miasto jest drugim z najlepszych w Polsce Konferencje, takie jak ta w Tarnowie, dają szansę nawigacja gestami czy Tryb Jazdy. do inwestowania pieniędzy w nowe technologie. na wymianę poglądów i zaakcentowanie najważ- Cena: od 3499 zł l Pierwsze skojarzenie z etykietą start-up prowadzi niejszych wyzwań. do nowych technologii. Większość start-upów – W blisko 30-letniej historii Forum Ekonomicz- rzeczywiście jest w jakiś sposób związana z sekto- nego obserwowaliśmy bardzo różne trendy ekono- rem IT. W ich koncepcji chodzi przede wszystkim miczne. Naszym zadaniem było uchwycić te, które Mantis Q o stworzenie środowiska, w którym nowe firmy miały stać się ważnymi składnikami polskiego Wymiary złożonego drona Mantis Q firmy Yuneec wypracowują sposób na rozwój i osiąganie przy- i światowego krajobrazu gospodarczego, i włą- Europe to jedynie 168 x 96 x 58 mm, a jego waga, gdy chodu. Nie przypadkiem szukanie modelu bizne- czyć je do dyskusji na platformie forum. Obecnie jest gotowy do lotu, to mniej niż 500 g. Bateria pozwala sowego i finansowego, który zapewni start-upom takim trendem jest koncepcja innowacyjności na 33 min nagrywania w powietrzu. Urządzenie potrafi rozwój, zostało wpisane do definicji start-upu, i start-upów. Chcemy je wspierać – nie tylko automatycznie powrócić do punktu startu, krążyć którą posługuje się Ministerstwo Przedsiębior- dajemy im możliwość pokazania się inwestorom, wokół wybranego obiektu, zawisnąć w powietrzu, jest czości i Technologii i nie przypadkiem koncepcja wielkiemu biznesowi i administracji publicznej, wyposażone w selfie odlot i tryb Sport (72 km/h). wymiany idei jest kluczowa do zrozumienia, jak lecz także wyróżniamy najlepsze pomysły, m.in. Dron przemieszcza się w dowolnej płaszczyźnie, a dzię- działa startupowy ekosystem. dużymi nagrodami finansowymi – mówi Zygmunt ki systemowi IPS oraz czujnikom ultradźwiękowym Choć na biznesowej scenie pojawiają się co rusz Berdychowski, pomysłodawca Forum Innowacji może wykonać bezpieczny lot z prędkością do 15 km/h nowe firmy, to często ich produkty są wtórne. oraz przewodniczący rady programowej Forum również w pomieszczeniach zamkniętych, gdzie sygnał Bizhub i-Series Koszty pracy poszły w ostatnich latach do góry, Ekonomicznego w Krynicy. GPS czy GLONASS jest zbyt słaby. Standardowy zestaw Nowa seria kolorowych urządzeń wielofunkcyjnych firmy Konica Pierwsze a tym samym musimy jako kraj walczyć o klienta, Najlepsi innowatorzy wyjechali z Tarnowa z na- oprócz drona zawiera: aparaturę sterującą, akumulator, Minolta. Obejmuje ona drukarki bizhub C4000i oraz C3300i, skojarzenie szczególnie z zagranicy, nowoczesnym produktem. grodami. Spośród ponad 100 start-upów, któ- zapasowe śmigła oraz ładowarkę, która umożliwia a także urządzenia wielofunkcyjne A4 (C3350i i C4050i) i A3 z etykietą Na pewno nie jest to łatwe, bo jeśli chodzi o wydatki re prezentowały się podczas forum, największe ładowanie do trzech akumulatorów z rzędu. (C250i, C300i i C360i). Drukarkę wyposażono w czterordzenio- start-up na badania, to ostatni raport Eurostatu pokazuje, uznanie i 80 tys. zł zyskała firma Stec Robotics, Cena: od 1804 zł l wy procesor, 8 GB pamięci RAM oraz dysk SSD o pojemności 256 GB. Pracę na niej ułatwia obsługa za pomocą głosu, zdalny prowadzi że Polska jest na 24. miejscu w Europie pod tym która zajmuje się automatyzacją i robotyzacją względem. Wkrótce się to nie zmieni, bo – jak procesów produkcyjnych. Ciekawą inicjatywą dostęp i odchylany ekran dotykowy. Zapewnia łatwe i szybkie do nowych wskazywał w Tarnowie poseł Jerzy Meysztowicz był Hackathon Zaprogramuj Tarnów – maraton, korzystanie ze wszystkich funkcji drukowania, skanowania technologii – obniżyliśmy udział nakładów na poszukiwanie w którym 10 zespołów zmagało się przez 36 go- czy uwierzytelniania, może także działać z takimi usługami innowacji w budżecie do 0,97 proc. PKB. Ratun- dzin z aplikacją lub grą mobilną – mogący pomóc jak AirPrint, Google Cloud Print 2.0 czy Mopria. Urządzenia kiem dla naszego kraju, ale nie tylko dla naszego, w życiu mieszkańców Tarnowa. Ostatecznie wygrał z nowej linii są energooszczędne – każdy model otrzymał status

bo z podobnych rozwiązań korzystają wszystkie program, który będzie informował mieszkańców Materiały prasowe fot.: Gold w systemie EPEAT oraz spełnia standardy Blue Angel. l państwa nowej Unii Europejskiej, są pieniądze ze o wolnych miejscach parkingowych, korzystający oprac. Krystian Lis i Anastasiia Lizanets Wspólnoty albo inkubatory przedsiębiorczości, z miejskiej sieci monitoringu. AdobeStock fot.:

38 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 39 GLOBAL CX BENCHMARKING IT

Organizacje dążą 87,2 proc. organizacji przekłada się przypadków nie ma wglądu w inte- do automatyzacji, ono bezpośrednio na sukces komer- rakcje CX między nimi. W rezultacie by ulepszyć CX, rozwijać cyjny. CX wciąż pozostaje też naj- dostarczanie CX jest bardzo niespój- analitykę dotyczącą klientów i swojego ważniejszym wskaźnikiem wydajno- ne, a problem ten jeszcze bardziej się biznesu ści strategicznej. komplikuje, ponieważ nie ma zdefi- Jednak tylko 30,4 proc. organizacji niowanych i zintegrowanych strategii zatrudnia managerów odpowiedzial- wobec Customer Journey. nych za CX. Większość wciąż zarządza W tym roku obserwujemy również rozwiązaniami CX na poziomie działu lepszą współpracę: działy biznesowe Rob Allman biznesowego, a wiele nie dostrzega w coraz większym stopniu dzielą się Group Senior Vice President CX poprawy wyników finansowych po inteligencją i jednolicie konfigurują w Dimension Data inwestycji w nowe kanały komuni- dane, by można je było przenosić kacji – najprawdopodobniej z po- między grupami. CX tworzone wodu nieodpowiedniego projektu W celu stworzenia modelu Connected i wdrożenia. Customer Journey, który ma mieć po- z zewnątrz Obserwuje się także zwiększanie zytywny i trwały wpływ na organiza- obszaru współpracy podczas defi- cję, firmy będą musiały lepiej poznać łaściwe podejście do CX może pomóc organi- niowania i projektowania strategii kanały komunikacji i zintegrować Wzacjom w wyróżnieniu się na tle konkurencji CX w całej organizacji. I chociaż swoje strategie dotyczące klientów. i przyczynić się do ich biznesowego sukcesu. Pomimo 37,6 proc. organizacji nie planuje tego organizacje, w których strategia i model działania są szybkiej transformacji, to 62,4 proc. Cyfryzacja nastawione na optymalizację CX, nadal są w mniejszości. widzi szansę w ewolucji swoich stra- Istnieje kilka przyczyn takiego stanu rzeczy. W wielu tegii CX, by realnie wyróżnić się na Cyfryzacja ma poprawić poziom CX, organizacjach działy biznesowe nadal zarządzają tle konkurencji. obniżyć koszty, zwiększyć sprzedaż swoimi procesami z obszaru CX w oderwaniu od siebie. Wyjście ze stanu zawieszenia będzie i wzrost – trudno więc się dziwić ro- W rezultacie trudno jest uzyskać tak istotny dla firmy wymagało od organizacji uwzględnie- snącej liczbie strategii cyfrowych, już jednolity obraz klienta i zapewnić spójną jego obsługę. Zintegrowana strategia nia zmian i zaprzestania prowadzenia wprowadzonych bądź będących w fazie W dodatku problemy operacyjne i starsze technologie biznesu na dotychczasowych zasadach. rozwoju. To dobra wiadomość także to kolejne przeszkody przy podejmowaniu decyzji o cy- Poprzez opracowanie opartej na CX z tego powodu, że wykorzystanie ka- frowej transformacji. A bez spójnej strategii CX organi- Customer Experience i odpowiadającej na potrzeby rynku nałów cyfrowych jest obecnie znacznie zacje zwiększają ryzyko porażki. Sądzą, że posiadanie strategii, do czego impuls powinien poniżej pożądanego poziomu. większej liczby kanałów przekłada się na większe Klient stanowi obecnie podstawę strategii organizacji, a w centrum uwagi znajduje dać zarząd, można stworzyć większą Winić za ten stan można ograniczone zaangażowanie klientów, nie dostrzegając korzyści się doświadczenie klienta (Customer Experience – CX). Jednakże wyniki wartość dla klientów i organizacji. zasoby IT i budżety, a także wykorzy- w opartej na CX integracji tych kanałów. W ich sytuacji tegorocznego raportu Global CX Benchmarking, opracowanego na zlecenie stywanie przez organizacje starszych dodanie nowych kanałów cyfrowych przyniesie więcej Połączone interakcje CX systemów. Jednakże przyczynia się złego niż dobrego. Dimension Data, pokazują lukę między celami wytyczonymi dla obszaru CX do niego także złe projektowanie Skuteczna strategia CX wymaga fundamentalnego po- a zmianami zorientowanymi na klienta. Co może ją wypełnić? Zintegrowana Po raz pierwszy od pięciu lat spadła i zarządzanie kanałami cyfrowymi. dejścia projektowego. Jeśli ma objąć wszystkie obszary strategia CX, która będzie tworzona z zewnątrz (z 9 do 7) średnia liczba kanałów. Dodawanie kolejnego nowego kanału organizacji, to niwelowanie różnic między wyobraże- Wygląda na to, że organizacje zwol- zwiększy jeszcze problemy, dlatego niami organizacji na temat CX a rzeczywistym doświad- niły, by ocenić działanie nowych lub tak ważne staje się posiadanie jasnej czeniem klientów będzie wymagać czasu. Wojciech Gryciuk udoskonalanych kanałów. strategii i spójne podejście, obejmu- Obsługa klienta będzie skuteczna tylko wtedy, gdy Mimo najlepszych chęci w rozwijaniu jące wszystkie działy biznesowe i ka- zostanie stworzona z zewnątrz. Po pierwsze, należy badania wynika, że za najważniejsze sporządzić bilans dotychczasowych działań. połączonych interakcji klienta (Con- nały. Pozytywnym sygnałem jest to, zaprojektować coś, co ma znaczenie dla klientów. czynniki mające zwiększyć możliwo- Poniżej siedem najważniejszych obserwacji na nected Customer Journey) organiza- że większość organizacji deklaruje Następnie do realizacji należy pozyskać wszystkich ści CX w ciągu najbliższych pięciu lat temat stanu światowego CX. cje wciąż zmagają się z wyzwaniami chęć dostosowywania i współpracy w organizacji. Zuznaje się analitykę dotyczącą klientów, związanymi z integracją systemów w tym obszarze. Jeśli przyjrzymy się nowym liderom rynku, to zauważy- sztuczną inteligencję oraz cyfrową integrację. Transformacja CX i niespójnością formatów danych. Warto również zauważyć, że wielu my, że dokonują oni rewolucji w obszarze zaangażowa- Ujawniają one przy tym rozdźwięk między za- Problem polega na tym, że kanały są klientów nie zdaje sobie sprawy z ist- nia klientów. Chociaż usługi, realizacja i marketing są mierzeniami a możliwościami w zakresie CX, od Znaczenie CX doceniają zarówno zarządy firm, zarządzane osobno, a monitorowanie nienia cyfrowych kanałów – zmienić w dużej mierze cyfrowe, to wykorzystuje się interakcję strategii do wdrożenia. Wiele organizacji zwol- jak i kadra kierownicza, szczególnie jeśli cho- jest prowadzone na poziomie poszcze- to może dobrze przygotowana kam- między ludźmi tam, gdzie przynosi ona największe

niło swój rozwój, by przed kolejnym krokiem dzi o budowanie lojalności klientów – zdaniem AdobeStock; archiwum fot.: gólnych kanałów, więc w większości pania marketingowa. korzyści. l

40 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 41 GLOBAL CX BENCHMARKING IT

A jeśli oczekiwania klientów mają być Na początek jednak organizacje bę- chcą stworzyć skuteczne strategie za- Doświadczenie pracownika spełnione z nawiązką, to współpraca dą musiały poradzić sobie z obawa- rządzania klientami i zrozumieć, w jaki i optymalizacja kadry powinna skoncentrować się na projek- mi o koszty, luki w zabezpieczeniach sposób koszty transakcji wpływają na pracowniczej towaniu spójnej strategii w całej or- i ewentualne negatywne opinie klien- wyniki finansowe, to będą musiały ganizacji. tów. Będą również potrzebować sposo- rozwiązać ten problem. Gdy wiele rutynowych usług jest świad- Voice of the bu na mierzenie zwrotu z inwestycji. Przekształcając duże zbiory danych czonych przez kanały cyfrowe, agenci Robotyka i sztuczna Przy ograniczanych budżetach rozwi- (Big Data) w użyteczne informacje koncentrują się obecnie bardziej na customer, inteligencja janie automatyzacji będzie bowiem o klientach i rynku, będą w stanie do- eskalowaniu i przypadkach wykra- sztuczna wymagać solidnego uzasadnienia biz- stosowywać swoją strategię analityczną czających poza standardowe usługi. Artur Walendzik Organizacje dążą do automatyzacji, inteligencja, nesowego. do biznesowej i projektować spersona- Rolą agentów staje się obsługa ważnych Digital Workspace by ulepszyć CX, rozwijać analitykę robotyzacja Żeby zyskać argumenty i zrozumieć, lizowane doświadczenia, które proak- interakcji z klientami, a ich wiedza Division Manager dotyczącą klientów i swojego bizne- oraz Connected jak automatyzacja może przyczynić tywnie zaspokajają potrzeby klientów jest postrzegana jako kluczowy wy- w Dimension Data Polska su. Spodziewają się także ulepszenia Customer Journey się do transformacji CX, zespoły (poprzez wprowadzenie samoobsługi różnik w obszarze CX. Systematycznie obsługi pracowników, ponieważ au- to akceleratory, stawiające na robotykę i sztuczną i automatyzacji we właściwym mo- zwiększa się znaczenie wykorzystania tomatyzacja zmniejszy ich obciążenie inteligencję w ramach ogólnej stra- mencie interakcji z klientem). agentów mających wiele umiejętności Connected rutynowymi czynnościami (wykony- które mają na tegii CX powinny wykorzystywać (multiskilling) w różnych kanałach wanymi teraz przez agentów). celu zwiększyć analitykę danych. Wsparcie technologiczne i wprowadzania nowych metod pracy. Customer Journey W rezultacie większość organizacji spo- efektywność Analityka i zrewidowane modele dziewa się w ciągu najbliższych dwóch oraz możliwości Analityka dotycząca klientów W kontekście CX analityka jest operacyjne to najważniejsze czynni- łówne przesłanie raportu to potrzeba lat intensyfikacji działań, których celem współczesnego CX trendem zarówno biznesowym, jak ki przyczyniające się do zwiększania G skupienia się na poprawie Connected będzie transformacja cyfrowa. Większe Analityka ma przekształcać dane i technologicznym, co jest przejawem optymalizacji kadry pracowniczej, Customer Journey; tak więc aby móc inwestować inwestycje we wspierane przez agen- w wiedzę o rynku, która umożliwi przenikania się strategii między tymi a 58,9 proc. organizacji stosuje jakąś w nowe rozwiązania i technologicznie stawić im tów kanały cyfrowe oraz robotykę organizacjom oferowanie klientom dwoma obszarami. Duże znaczenie formę technologii zarządzania wiedzą. czoła, musimy usprawnić dzisiaj jakość tego, co doprowadzą do zasadniczych zmian spersonalizowanych usług i wyróż- dla organizacji mają też inwestycje Sztuczna inteligencja i automatyzacja już posiadamy, a nie skupiać się na poszerzaniu w środowisku cyfrowym, zwiększając nienie się na tle konkurencji. Obecnie w opartą na robotyce samoobsługę – ich nie są jeszcze szeroko rozpowszechnio- liczby kanałów dostępowych. średnią liczbę kanałów z 7 do 12. większość organizacji wciąż testuje brak wiąże się z poważnym ryzykiem. ne, ale z pewnością mają potencjał, aby Gromadźmy dane i zacznijmy je umiejętnie i buduje swoją zdolność Nie brakuje przekonujących dowodów pozytywnie wpływać na doświadcze- przetwarzać, tak aby móc za pomocą do analizowania danych. na pożytki płynące z wykorzystania nie pracowników. wydźwięku (Voice of the Customer), czyli śladu To, że firmy groma- chmury i infrastruktury chmurowej. Kontrolowanie procesów CX nie jest pozostawionego przez naszego klienta podczas dzą więcej danych niż W przyszłym roku liczba tego rodzaju zbyt częste, szczególnie w przypadku każdego jednorazowego kontaktu, lepiej dotychczas i z coraz wdrożeń się podwoi. kanałów automatycznych. Regular- odczytywać i przewidywać posunięcia oraz większego zestawu ka- Niepokoi słabnące zaangażowanie ze- na, zautomatyzowana ocena może oczekiwania naszych klientów. nałów, zaczyna być społów CX w projektowanie własnych pomóc w identyfikowaniu obszarów Nie obawiajmy się sztucznej inteligencji, problemem. Zbyt wiele rozwiązań technologicznych. Podobnie wymagających poprawy i likwidowa- twierdząc, że produkt jest niegotowy, obarczony danych, pochodzących jak coraz mniejsze wykorzystanie syste- niu w czasie rzeczywistym (lub niemal dużymi podatnościami oraz że ma zastąpić z różnych źródeł, skon- mów technologicznych do zwiększania rzeczywistym) rozbieżności między żywego człowieka. AI to przede wszystkim figurowanych w różnych produktywności w miejscu pracy oraz docelowymi a rzeczywistymi wynikami remedium na odciążenie nas/naszych formatach i oddzielnie analityki dotyczącej agentów. Ponieważ satysfakcji klienta. pracowników od żmudnych zajęć, co pozwoli nam zarządzanych przez po- zapytania obsługiwane przez agentów Optymalizacja kultury pracy i kadry angażować się na ambitniejszych celach oraz szczególne działy bizne- stają się bardziej złożone, obszary te pracowniczej ma kluczowe znaczenie, zwiększy efektywność. sowe, utrudnia śledze- będą mieć krytyczne znaczenie. jeśli organizacje na stale zmieniają- Employee Experience (EX) ma dzisiaj ogromny nie interakcji klientów Do tego dochodzą duże obawy zwią- cym się rynku chcą nadal liczyć się wpływ na Customer Experience (CX): w kanałach i uzyskiwa- zane z bezpieczeństwem: aż 81,2 proc. w oczach klientów. Wdrażanie naj- zadowolony pracownik to zadowolony klient – nie jednolitego wglądu organizacji twierdzi, że ich systemy lepszych praktyk branżowych – ta- ten truizm jest nam dobrze znany, a mało kto w klienta. cyberbezpieczeństwa nie zaspokoją kich jak ulepszone modele operacyjne, dzisiaj mierzy zadowolenie naszego pracownika Ograniczone jest także potrzeb. zwiększające produktywność dzięki (EX), który oprócz dużego wpływu na monitorowanie konwer- Z powodu obecnej koncentracji na in- proaktywnej automatyzacji, oraz za- jakość naszego CX zostawia swój ślad we sji sprzedaży oraz gene- tegrowaniu wybranych podstawowych awansowany przepływ pracy – pomoże wskaźnikach najczęściej mierzonych i istotnych rowania leadów, zwłasz- kanałów wprowadzenie pełnego mo- ulepszyć doświadczenie pracowników dla naszej organizacji (takich jak: Customer cza w kanałach cyfro- delu omnichannel wydaje się bardziej i zwiększyć optymalizację kadry pra- Satisfaction, Net Promoter Score czy Customer

wych. Jeśli organizacje AdobeStock; archiwum fot.: celem długoterminowym. cowniczej. Effort Score). l

42 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 43 ADMINISTRACJA PUBLICZNA IT

za sobą dodatkowe i niemałe koszty, – Sztuczna inteligencja daje nam moż- zredukował się nawet kilkakrotnie. których OPI chciał uniknąć. liwość skoncentrowania się na tym, Zwraca on jednocześnie uwagę na ela- OPI postawił – Problemem był brak możliwości co jest najważniejsze – zwiększeniu styczność kosztów, które obecnie OPI równoczesnej pracy na więcej niż satysfakcji odbiorców naszych analiz. ponosi wyłącznie za wykorzystaną jednej kopii bazy. Mieliśmy też sy- Dzięki technologii mamy znacznie moc obliczeniową, przestrzeń dyskową tuacje, w których do obsługi zapytań więcej czasu na zrozumienie problemu, i faktycznie używane aplikacje. na sztuczną inteligencję potrzebowaliśmy zaledwie dwóch rdze- z jakim zwraca się do nas klient, i pro- – Nie musimy ponosić wysokich, jedno- ni procesora, a były też takie, gdzie totypowanie zapytań. To sprawia, że razowych kosztów zakupu i utrzymy- Efekt? O 40 proc. szybsze dostarczanie usług i więcej czasu na innowacje potrzebowaliśmy ich np. 16. Poszu- analizy dostarczamy szybciej i są one wania serwerów fizycznych i aplikacji, kiwaliśmy więc rozwiązania z jednej dokładniejsze – przekonuje Krzysztof z konieczności kupowanych na wyrost strony o wysokiej dostępności i nieza- Wiliński. dla zabezpieczenia przyszłych potrzeb. Wojciech Gryciuk wodnego, gwarantującego spełnienie Jako przykład podaje np. analizę Tutaj ekonomia współdzielenia, w któ- wymagań, np. RODO, a z drugiej tanie- udziału kobiet w polskiej nauce, re- rej płacimy za wykorzystane rdzenie, otrafi się samodzielnie naprawiać, opty- Informacyjnych Ośrodka Przetwarzania Infor- go, które łatwo było skalować. Z tego alizowaną na potrzeby Komisji Euro- licencje i przestrzeń dyskową tylko, malizować i zabezpieczać. Cały czas macji. powodu rozwiązania autonomiczne, się uczy i do obsługi nie potrzebuje Aby dostarczać wartościowych i przekrojowych od- niewymagające od analityka danych administratora. Autonomiczna baza powiedzi na zapytania, OPI gromadzi i przetwarza głębokiej wiedzy technicznej z zakresu OPI wdrożył Oracle Pdanych Oracle, której opracowanie Larry Ellison wiele danych, w tym także te wrażliwe. To m.in. administracji i optymalizacji bazy czy Autonomous Da- porównał do rewolucji na miarę Internetu, została informacje o studentach, ich wieku, numerach hurtowni danych, od początku były tabase Warehouse Cloud – autonomicz- wdrożona przez pierwszą polską instytucję: Ośro- PESEL, osiągnięciach naukowych, pobieranych rozwiązaniami przez nas preferowany- ną bazę danych, dek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut stypendiach, sprawozdaniach finansowych kil- mi – zwraca uwagę Krzysztof Wiliński. która przechowuje Badawczy. Do tej pory takie rozwiązanie wdrażali kuset szkół wyższych, publikacjach naukowych dane analityczne w chmurze głównie zachodni giganci, tacy jak np. Hertz. czy pracach dyplomowych, które są analizowane AI w kilka godzin i sprawdzane przez Jednolity System Antyplagia- Sprawdzi plagiat i liczbę absolwentów towy pod kątem możliwości wystąpienia plagiatu. OPI zdecydował się na wdrożenie au- z Ukrainy – To wymusza odpowiedni poziom bezpieczeń- tonomicznej bazy danych Oracle Au- stwa. Ten aspekt był jednym z powodów decyzji tonomous Database Warehouse Cloud. OPI to jednostka gromadząca i udostępniająca infor- o wyborze technologii autonomicznej, jednak nie Baza ta przechowuje dane analityczne macje na potrzeby Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa najważniejszym. Bezpośrednią przyczyną poszu- w chmurze i jest jedną z wersji Oracle Wyższego, jak również Narodowego Centrum Nauki kiwania nowych rozwiązań stała się ograniczona Autonomous Database, która została Bezpośrednią oraz Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Z da- przestrzeń dyskowa używana do przechowywania skonfigurowana specjalnie na potrzeby przyczyną nych OPI korzystają też inne instytucje oraz media. baz analitycznych. Rosła liczba i złożoność zapytań, OPI – realizowania zadań związanych pejskiej. Aby przygotować dane we gdy są one używane, wykazuje swoją poszukiwania – Można powiedzieć, że jesteśmy oczami Mini- co wraz z potrzebą dostosowania naszych raportów z szybkim przesyłaniem i analizowa- właściwych przekrojach, w długim przewagę kosztową nad rozwiązaniami przez OPI sterstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, dostar- do sprawozdawczości międzynarodowej skutkowało niem danych. Uruchomienie usługi horyzoncie czasu, zapytania wysyłane tradycyjnymi. Dodatkowo możliwość nowych czając resortowi wartościowych danych i analiz dużymi obciążeniami serwera. Przy iteracyjnym zajęło efektywnie kilka godzin pracy, do bazy danych przed erą autonomicz- skalowania zasobów przeznaczanych rozwiązań stała dotyczących nauki. To np. dane o potrzebnych podejściu do budowania raportów pociągało to wykonanej w większości przez osoby nej technologii przetwarzały się nawet na realizację ciężkich zapytań pozwala z punktu widzenia rozwoju firm kierunkach za sobą trudne do zaakceptowania czasy realizacji niebędące administratorami. Obecnie kilka godzin. Dziś, dzięki chmurze na usprawnienie realizacji zleceń – się ograniczona studiów czy deficycie określonych specjalności, zapytań – zwraca uwagę Krzysztof Wiliński. OPI korzysta ze wsparcia administrato- rekordów i sztucznej inteligencji, czas dodaje. przestrzeń wysokości zarobków po ukończeniu określonych rów wyłącznie przy ładowaniu danych ich realizacji jest znacznie krótszy Do tej pory autonomiczną bazę da- dyskowa kierunków czy czasie potrzebnym absolwentom Nawet 1,2 tys. zapytań miesięcznie do chmury. i w dodatku tańszy. nych Oracle wdrożył np. Hertz, który używana do uczelni wyższych na znalezienie pracy. Ale nie – Autonomiczność rozwiązania po- przyspieszył realizację projektów IT przechowywania tylko. Dostarczamy też informacje dla mediów Jeszcze trzy lata temu ich liczba w ciągu miesiąca Nawet 40 proc. szybciej zwoliła na wyeliminowanie czynności dzięki skróceniu czasu konfiguracji baz baz czy innych odbiorców instytucjonalnych. Niedaw- nie przekraczała 200. W ostatnich latach w rekor- administracyjnych związanych z utrzy- danych z kilku tygodni do kilku mi- no zwróciła się do nas np. firma transportowa dowym miesiącu było ich ponad 1,2 tys., co więcej, Najbardziej widocznym efektem były mywaniem danej kopii bazy – mówi nut. Beneficjentem tej technologii jest analitycznych z zapytaniem o liczbę absolwentów narodowości nierzadko różnice w liczbie zapytań w poszcze- przyspieszenie tworzenia analiz i popra- Krzysztof Wiliński. – Szacujemy, że też m.in. producent oprogramowania ukraińskiej i białoruskiej kończących uczelnie gólnych miesiącach sięgały kilkuset procent. To wa jakości dostarczanych informacji. dzięki zastosowaniu Oracle ADW czas Data Intensity, który po jej wdrożeniu w konkretnych miastach. Dostarczaliśmy też rodziło wiele wyzwań związanych z koniecznością Automatyzacja i związany z nią brak realizacji wspomnianych zleceń skrócił odnotował 10-krotnie szybszy dostęp np. informacje o zasadności otwarcia studiów zapewnienia odpowiedniej mocy obliczeniowej konieczności realizowania działań ad- się średnio o 40 proc. Jednocześnie, do danych i czterokrotnie wyższą wy- podyplomowych o danej specjalności, analizując do przetwarzania większej liczby danych, przy ministracyjnych sprawiły, że pracownicy dzięki możliwości szybkiego skalowa- dajność w porównaniu z najnowszymi liczbę absolwentów uczelni wyższych – tłumaczy jednoczesnym braku możliwości prognozowania OPI mogli się w większym stopniu zania bazy danych Oracle, czas wyko- rozwiązaniami wykorzystywanymi do

Krzysztof Wiliński, kierownik Działu Zasobów liczby zapytań. Spełnienie wymagań pociągnęłoby AdobeStock fot.: angażować w prototypowanie zapytań. nywania ekstrakcji i agregacji danych tej pory w firmie.

44 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 45 KONFERENCJE IT

Minister cyfryzacji inteligentnego miasta przedstawił Marek Zagórski wiceprezydent Jakub Mazur. otwiera Nokia Z kolei Suparno Banerjee, Glo- InnoDay 2019 bal Public Sector Lead Nokia, przedstawił wizję Smart City dla Polski, w której zaznaczył ko- nieczność przyłączenia do sieci, poza urządzeniami domowymi, także środków transportu czy infrastruktury miejskiej, takiej jak monitoring z kamer czy nawet śmietników, które poinformują służby miejskie o konieczności ich opróżnienia. Kluczowe w tym przypadku są nowe zastosowania wymagające komunikacji o bardzo niskich opóźnieniach i podwyższo- nej niezawodności, co zapewnia nadchodząca technologia 5G.

Marek Zagórski, minister cyfryzacji, zwiedza Demo Showroom

Szerszy obraz mapy rozwoju już legislacji, o pomocy przy budo- Nokia InnoDay 2019 nie tylko wrocławskiej, lecz także wie nadajników oraz obniżeniu polskiej telekomunikacji rozwinął kosztów za zajęcie pasa drogowego Rozwój technologii LTE i 5G otwiera drogę dla przemysłu 4.0 i inteligentnych miast minister cyfryzacji Marek Zagórski, przez stacje BTS. który w swoim wystąpieniu skupił Wojciech Gryciuk się głównie na przedstawieniu pla- Przemysł 4.0 według UKE nów rozwoju sieci 5G nad Wisłą. Plany zakładają rozdysponowanie Każdego roku lawinowo przybywa rganizowana przez Nokia R&D Center inżynierów. Tegoroczna edycja poświęcona była wśród operatorów sieci komórko- urządzeń mobilnych, a co za tym Wrocław konferencja InnoDay to już głównie tematowi rozwoju technologii LTE i 5G, wych czterech bloków o szerokości idzie – przesyła się znacząco wię- trzecia edycja wydarzenia, dzięki które- które otwierają drogę dla przemysłu 4.0, inteli- 50 MHz z pasma o częstotliwości cej danych. Taki trend wymusza mu co roku przedsiębiorcy, operatorzy gentnych miast oraz automatyzacji transportu – 3,7 GHz, ale rozważane jest także wręcz stałą poprawę efektywności Osieci mobilnych, przedstawiciele wyższych uczelni, wylicza Konrad Fuławka, dyrektor ds. innowacji udostępnienie pasma o częstotli- połączeń, również tych przewodo- administracji oraz mediów mają możliwość nie we wrocławskim Nokia Garage. Już w 2020 r. wości 26 GHz. Oznacza to, że już wych, o czym wspomniał Marcin tylko zobaczenia, nad czym pracują inżynierowie Będąc jednym z największych centrów R&D przynajmniej jedno w 2020 r. przynajmniej jedno du- Cichy, prezes Urzędu Komunikacji Nokii, lecz także uczestnictwa w dialogu o ewolucji w Polsce, wrocławska Nokia od lat odgrywa klu- duże polskie miasto że polskie miasto będzie w pełni Elektronicznej (UKE). Z wyliczeń nowych technologii. czową rolę w tworzeniu przyjaznego ekosystemu przygotowane na 5G, a pięć lat UKE wynika, że w Polsce mamy – W Barcelonie co roku organizowany jest Mobile dla innowacji technologicznych. Stolica Dolnego będzie w pełni później z tej technologii będą mogli 19,2 tys. km szlaków kolejowych, World Congress (MWC), największa na świecie Śląska nie od dziś uważana jest za polski hub przygotowane na 5G korzystać mieszkańcy wszystkich 420,2 tys. km dróg, 722,4 tys. km impreza telekomunikacyjna. Wrocławskie Cen- IT oraz przodujące miasto w kategorii Smart – Marek Zagórski, większych aglomeracji. Szef resor- linii elektroenergetycznych oraz trum Nokii co roku organizuje lokalną miniedycję City, o czym wspomniał w inauguracyjnym minister cyfryzacji tu cyfryzacji wspomniał również 453,8 tys. km światłowodów. Barcelony, na której prezentuje nowinki tech- wystąpieniu prezydent Wrocławia Jacek Su- o ułatwieniach, które nasz kraj Miniony rok to aż 3 tys. peta-

nologiczne będące efektem prac wrocławskich tryk. Pełne podsumowanie wizji Wrocławia jako Materiały prasowe fot.: szykuje dla telekomów w zakresie bajtów przesłanych danych za

46 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 47 KONFERENCJE IT

pośrednictwem rodzimych sieci mobil- to na język zrozumiały dla zwykłego wykorzystania była prezentacja łazika Krakowski nych. W tym roku ta liczba ma wzrosnąć Kowalskiego, wyobraźmy sobie auto marsjańskiego, który właśnie dzięki oddział Nokii o 25 proc. Liczby te pokazują, jak tzw. Stolica Dolnego jadące z prędkością 120 km/h i za- technologii LTE komunikuje się z Zie- zaprezentował Przemysł 4.0 wymusza szybkie zaimple- Śląska nie łóżmy, że stale komunikuje się ono mią. Prezentowany na Nokia InnoDay łazika mar- sjańskiego mentowanie sieci o większej przepusto- od dziś uważana z siecią. W przypadku technologii prototyp został wytworzony przez wości, a taką jest z pewnością sieć 5G. jest za polski LTE od wysłania sygnału do odebra- inżynierów z krakowskiego oddziału hub IT nia odpowiedzi samochód przejedzie Nokii. To pokazuje, że telekomunikacja 5G, czyli czym jest piąty 2,6 m. W technologii 5G odpowiedź jest obecnie kluczowym elementem nam zakomunikować. Co ciekawe, zamawiającej artykuły spożywcze do poziom? przyjdzie już po przejechaniu 6 cm! rozwoju praktycznie we wszystkich są prowadzone prace, które zakłada- domu, a dziś chcemy rozmawiać z psem Projektując autonomiczne pojazdy, obszarach naszego życia. ją komunikację w drugą stronę, czyli poprzez sztuczną inteligencję – śmieje Zacznijmy od tego, że obecnie po- taka różnica jest kluczowa i ma istot- Leslie Shannon, Head of Ecosystem człowieka z psem! się Konrad Fuławka. wszechnie używana technologia LTE opierające się np. na innym interfejsie ny wpływ na ludzkie życie – wyjaśnia and Trend Scouting w Nokii, w swojej Zresztą takich futurystycznych scena- Podobnie jak w poprzednich latach go- (4G) umożliwia dostęp do Internetu radiowym i przystosowane do nowych, Konrad Fuławka. prezentacji podkreślała, jak dzisiejsza riuszy na tegorocznym Nokia InnoDay ście konferencji mieli okazję zobaczyć z przepustowością do 300 Mbps. 5G wyższych pasm częstotliwościowych technologia będzie kształtowała tren- było wiele. Do nie mniej ciekawych najnowsze rozwiązania i prototypy wielokrotnie zwiększa tę wartość, do (4 GHz, 10 GHz, 30 GHz czy nawet Nowe scenariusze dy telekomunikacyjne w najbliższych można zaliczyć chociażby lustro, któ- technologiczne stworzone przez Nokię nawet 100 Gbps. Jeśli chodzi o techno- 70–90 GHz, podczas gdy teraz większość wykorzystania komunikacji latach. Takim przykładem, rodem re mierzy ciśnienie krwi, czy zegarek i jej partnerów – w większości prezen- logie, które będą częścią 5G, to oprócz komunikacji odbywa się poniżej 3 GHz). bezprzewodowej z filmów science fiction, jest sztuczna wykrywający trzęsienie ziemi. tujące nowe możliwości technologii już istniejących lub wciąż rozwijanych – Obecnie opóźnienia sygnału wynoszą inteligencja połączona z syntezatorem – Przykładów zaimplementowania LTE i 5G w kontekście ultraszybkiej standardów, takich jak 2G, 3G, LTE kilkadziesiąt milisekund, natomiast LTE oraz sieć 5G ma zastosowanie mowy, która może po analizie dźwię- Internetu Rzeczy do naszego życia jest transmisji danych (np. 4 Gbps LTE), czy Wi-Fi, w skład systemów 5G wejdą w 5G będą bliskie zera – już obecnie również w motoryzacji, a także w lo- ków i ruchów np. psa przetłumaczyć nieskończenie wiele. Jeszcze rok temu Internetu Rzeczy czy nowych rozwią-

również zupełnie nowe technologie, osiągamy 2 milisekundy! Przekładając tach kosmicznych. Przykładem takiego Materiały prasowe fot.: na ludzki język, co czworonóg chce mówiliśmy o lodówce samodzielnie zań Smart City.

48 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 49 OPROGRAMOWANIE IT

wyniki udostępnia innym. Najlepsze aplikacje zaczynają być rozwijane we Recepta na sukces: współpracy z innymi deweloperami i z czasem bezpłatny produkt może się przekształcić w ten komercyjny oferowany w modelu subskrypcyjnym. open source i konteneryzacja W naszym przypadku stabilizujemy kod, dodajemy wsparcie techniczne Adam Wojtkowski, nowy dyrektor generalny Red Hat na region Europy Środkowo- w modelu 24/7 i certyfikaty, zapew- -Wschodniej, opowiada o tym, dlaczego zainteresowanie oprogramowaniem open niamy na bieżąco poprawki bezpie- source szczególnie szybko rośnie w Polsce czeństwa oraz rozszerzenia, a także dajemy gwarancję, że nasz produkt Rozmawia będzie utrzymywany przez 5–10 lat. Wojciech Gryciuk A jeśli potrzebne są jakieś inne produkty licencyjne, to je kupujemy, rozkła- Red Hat Enterprise Linux to jedna jedno z towarzystw ubezpieczeniowych umieszcza damy na części i dajemy programistom z najpopularniejszych na świecie wersji na swojej stronie nową promocję ubezpieczenia do wykorzystania, np. jak to było ze opensource’owego systemu operacyjnego w cenie 50 proc. ceny konkurenta dla pierwszego wspomnianą wcześniej technologią Linux. Jak to się przekłada na wyniki tysiąca klientów. Jeśli ten konkurent nie używa Ansible. Red Hat na świecie i w Polsce? kontenerów, to polegnie. Modyfikacja aplikacji Innowacja jest immanentnie wbu- Nasze globalne przychody nieustannie rosną tradycyjnymi metodami trwałaby np. pół roku. dowana w ten proces, co nie jest z kwartału na kwartał już od wielu lat, przy czym możliwe w tradycyjnych firmach IT. w ostatnim (Q5 FY19 – przyp. red.) było to aż Jeśli jednak rośnie liczba kontenerów Dlaczego? Ponieważo w tej ostatniej 14 proc. Ostatnie badanie przeprowadzone na w jednej organizacji, to rośnie też złożo- każdy z kierowników odpowiada za zlecenie Red Hat wśród liderów IT wykazało, że ność zarządzania nimi? rozwój tylko swojego produktu, co 69 proc. z nich uważa otwarte oprogramowanie Nasze rozwiązanie Red Hat Ansible Automation w naturalny sposób prowadzi do za bardzo ważne dla ogólnej strategii budowania oferuje narzędzia do automatyzacji procesów wewnętrznej konkurencji. I to nie infrastruktury pod oprogramowanie dla biznesu. zarządzania środowiskiem informatycznym. Co tylko intelektualnej, lecz także strate- Warto również zauważyć, że społeczność programi- ciekawe, po przejęciu tej firmy udostępniliśmy gicznej, bo trzeba podjąć decyzję, ile stów w Polsce liczy ok. 250 tys. osób. Tylko część kody źródłowe technologii Ansible społeczności środków przeznaczyć na marketing. z nich trafia do światowych korporacji, reszta szuka Open Source. Najwięksi producenci IT zatrudniają swoich szans m.in. w rozwijaniu oprogramowania ok. 15 tys. deweloperów, ale czy mogą Większość opensource’owego, bo w ten sposób może zdobyć A co z wirtualizacją? Nie boicie się oni konkurować z pasjonatami zrze- innowacji cenne doświadczenie i zbudować swoją wartość na VMware? szonymi w społeczności open source? rynku. Linux jest więc w Polsce bardzo popularny, Red Hat ma w swoim portfolio takie rozwiązanie od sztucznej a to przekłada się na nasze wyniki. jak Red Hat Virtualization – otwartą platformę, Zakończmy rozmowę inteligencji która obsługuje systemy Linux i Microsoft Win- Nasze globalne przychody wzrosły w ostatnim odpowiedzią na pytanie, do blockchain Bazujecie tylko na tym jednym produkcie? dows. Najnowsza odsłona tego oprogramowania to kwartale o 14 proc. co nowego pojawiło się w Red rodzi się Oczywiście, że nie. Cały czas trwa rozbudowa na- Red Hat Virtualization 4.3, którą można porównać Hat Enterprise Linux 8? w społeczności szego portfela produktów. Bardzo duże znaczenie do środowiska wirtualizacji VMware. Zgodnie Najnowszą wersję Red Hat Enterprise open source miało udostępnienie platformy do konteneryza- z obecnymi standardami środowisko IT opiera się Linux zaprojektowano z myślą o epo- cji – Red Hat OpenShift Container Platform. To na mocy obliczeniowej, sieci i pamięci masowej, Oferujemy klientom możliwość szyb- który praktycznie działa na wszystkich ce chmury hybrydowej – obsługuje on właśnie za jej pomocą możliwe było wdrożenie a Red Hat dąży do wdrożenia usprawnień we kich zmian na poziomie aplikacji, jeśli chmurach dostawców publicznych. operacje sięgające od korporacyjnych spersonalizowanej bankowości mobilnej przez wszystkich powyższych obszarach. tylko mają nasze kontenery, szybkiej au- centrów przetwarzania danych do licz- bank Emirates NBD. tomatyzacji procesów, unikania błędów Dlaczego jeszcze społeczność nych chmur publicznych. Red Hat Enter- OpenShift pozwala zdekomponować monoli- Jaka przyszłość czeka Red Hat? oraz działania wielowymiarowego, czyli programistów was kocha? prise Linux 8 został wyposażony w takie tyczną aplikację na moduły, dzięki czemu można Światowy rynek IT walczy obecnie z trzema proble- na zasobach własnych, w środowisku Ponieważ większość innowacji od rozszerzenia jak Red Hat Insights, który modyfikować poszczególne komponenty. Wcze- mami: brakiem zasobów kadrowych, koniecznością zwirtualizowanym, w chmurze prywat- sztucznej inteligencji do blockchain pomaga prewencyjnie identyfikować śniej przebudowa aplikacji mogła ciągnąć się coraz szybszego modernizowania aplikacji oraz nej lub publicznej. Do wzięcia są nasze rodzi się w społeczności open source. i eliminować problemy informatyczne, miesiącami, teraz może zająć zaledwie kilka wymogiem działania w coraz bardziej elastycz- własne kontenery (OpenShift), platfor- Każdy z członków społeczności ludzi od luk w zabezpieczeniach do proble-

godzin. Dlaczego to takie ważne? Załóżmy, że nym modelu. Materiały prasowe fot.: ma Middleware albo nasz system Linux, nad czymś pracuje, a gdy skończy, mów ze stabilnością.

50 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 51 SZTUCZNA INTELIGENCJA IT

podmioty się w nich specjalizujące, miejscach znalazły się: Kanada – Najsilniejsze ekosystemy firm spe- mają dzisiaj wystarczającą wiedzę (109 firm), Indie i Francja (po 107) cjalizujących się w sztucznej inteli- Największy potencjał AI i możliwości, by edukować rynek oraz Finlandia (98), Hiszpania (84) gencji znajdziemy w Dolinie Krzemo- w zakresie wykorzystania sztucznej i Chiny (81). Ranking zamykają: Izrael wej i w Pekinie, gdzie tamtejsze firmy inteligencji w biznesie – zwraca uwagę (77), Szwecja (58), Szwajcaria (28) otrzymały do tej pory 6,4 mld dol. do- dr Andrzej Wodecki. oraz Dania i Włochy (po 27 firm). finansowania od inwestorów. To bardzo tkwi w Big Data Prześledził on też wartość inwestycji – Gdybyśmy wzięli pod uwagę wyłącz- ciekawe, bo jeśli spojrzymy na liczbę w spółki już na etapie serii B, czyli nie liczbę firm działających w obszarze firm, to zdecydowanie dominują tutaj Ponad 3,2 tys. firm z całego świata prowadzi prace nad sztuczną inteligencją, w momencie, kiedy firma dysponuje sztucznej inteligencji, to uzyskalibyśmy ośrodki amerykańskie i europejskie. przy czym najwięcej z nich specjalizuje się w Big Data i uczeniu maszynowym gotowym produktem i sprawdzonym niepełny obraz rynku. Dlatego prze- Pekin nie został nawet uwzględniony modelem biznesu. analizowałem także firmy pod kątem w zestawieniu tych najpopularniejszych. – To najlepszy wskaźnik potencja- inwestycji, czyli realnego potencjału To może świadczyć o tym, że jeśli Chiń- Wojciech Gryciuk łu nie tylko samych firm, lecz także płynącego z ich działalności dla in- czycy inwestują w sztuczną inteligencję, konkretnych technologii. Okazało się, westorów. Tu wyniki są zupełnie inne to, po pierwsze, dużo, a po drugie przede erwis Index.co to jeden z największych – Tylko w ubiegłym roku przejęliśmy kilka pod- że wciąż największe szanse na spraw- – zwraca uwagę dr Andrzej Wodecki. wszystkim w duże spółki – powiedział analitycznych serwisów internetowych miotów specjalizujących się w sztucznej inte- dzony model biznesu mają inwestycje dr Andrzej Wodecki. gromadzących i udostępniających in- ligencji. To m.in. Data Science oraz DataFox, w technologie Big Data czy uczenia Pekin najsilniejszym Silnymi aglomeracjami, które pozyska- Sformacje o firmach z całego świata. której oparty na chmurze silnik AI analizuje maszynowego. To one niosą najwięk- ekosystemem ły ponad 1 mld dol. dofinansowania, Wykorzystał je w swoich badaniach dr Andrzej dane dotyczące 2,8 mln przedsiębiorstw. Dzięki szą wartość dla przedsiębiorstw. Znów są też: Chicago, Londyn i Nowy Jork. Wodecki, adiunkt na Wydziale Zarządzania Po- takim inwestycjom łatwiej jest pozyskać wiedzę, potwierdza się teza, że dla populary- W firmy specjalizujące się w AI zain- Na liście nie brakuje też Cambridge litechniki Warszawskiej, który postanowił prze- szybciej można też rozwijać innowacje w obsza- zacji sztucznej inteligencji i wdrożenia westowano do tej pory najwięcej na (700 mln dol.), Paryża (488 mln dol.) analizować wykorzystanie sztucznej inteligencji rze AI czy uczenia maszynowego. Pamiętajmy, że jej z sukcesem w biznesie niezmiernie rynku amerykańskim (12,8 mld dol.) czy Tel Awiwu (383 mln dol.). (AI) w przedsiębiorstwach. Badania zostały po raz technologie te mają dzisiaj największy bizneso- ważna jest rola firm techno- pierwszy zaprezentowane podczas polskiej edycji wy potencjał, co dobrze widać na przykładzie logicznych, takich jak np. konferencji Oracle Cloud Day. zarówno autonomicznej bazy danych, która wy- Oracle. Agregując doświad- korzystując technologię uczenia maszynowego, czenia z wdrożeń sztucznej Dofinansowanie nie dla wszystkich sama się stroi, optymalizuje i zabezpiecza bez inteligencji na wielu polach, konieczności udziału człowieka, jak i prognoz firm zdobyły one doświadczenia, Jak wynika z jego analiz z połowy maja br., analitycznych. IDC spodziewa się, że do 2021 r. którymi mogą się dzielić – Inwestycje 3269 firm uwzględnionych w statystykach przedsiębiorstwa wydadzą na sztuczną inteligencję zwraca uwagę dr Andrzej w fundamenty Index.co deklarowało, że zajmuje się sztuczną inte- i uczenie maszynowe blisko 60 mld dol. – zwra- Wodecki. AI znacznie ligencją. Najwięcej, bo 1947 z nich, specjalizuje się ca uwagę Tomasz Przybyszewski, Autonomous przewyższają w wykorzystaniu jej w Big Data, 1724 w uczeniu Cloud, Regional Senior Sales Leader z Oracle. Stany Zjednoczone te w gotowe maszynowym, a 682 w Internecie. Mniej popularna potęgą w AI rozwiązania jest działalność badawcza skoncentrowana np. na Firmy inwestują w technologiczne przetwarzaniu języka naturalnego (375 firm), fundamenty Andrzej Wodecki w swoich wykorzystaniu AI w marketingu (238), obszarze badaniach przeanalizował W pracach finansów (208) czy zdrowia (199). Najmniej firm Badania dr. Andrzeja Wodeckiego wskazują na także lokalizację firm spe- nad AI cały deklaruje, że zajmuje się analityką predyktywną. dużą przewagę inwestycji w technologie stanowiące cjalizujących się w sztucznej Największy zastrzyk gotówki otrzymały do fundament rozwoju sztucznej inteligencji nad inteligencji. Najwięcej z nich, co nie oraz chińskim (blisko 8 mld dol.). Talenty są w cenie czas dominują tej pory firmy specjalizujące się w technologii inwestycjami w gotowe, branżowe rozwiązania. powinno być dla nikogo zaskocze- W trzeciej na liście Wielkiej Brytanii Amerykanie, Big Data (16,5 mld dol. dofinansowania) oraz Przedsiębiorstwa dostarczające aplikacje wyko- niem, działa w Stanach Zjednoczonych dofinansowanie wyniosło kilkakrot- Zatrudnienie w sektorze AI przekra- ale po piętach uczeniu maszynowym (15,5 mld dol.), a także rzystujące AI w branży zdrowotnej i finansowej (1067), ale kolejne pozycje mogą już nie mniej, bo 1,8 mld dol. Poniżej cza 1 mln pracowników. W badanych mocno depczą im wykorzystujące AI w Internecie (5,1 mld dol.). otrzymały 1,9 mld dol. dofinansowania, a te do- nieco dziwić. Druga pod względem 1 mld dol. dofinansowania zebra- przez dr. Wodeckiego firmach średnie Chińczycy Firmy specjalizujące się w produkcji oprogra- starczające rozwiązania dla branży transportowej nasycenia rynku firmami zajmującymi ły firmy z Izraela, Kanady i Francji, zatrudnienie nie przekracza ośmiu osób. mowania otrzymały na rozwój sztucznej inte- – 1,8 mld dol. To nawet ośmiokrotnie mniej, niż się AI, Wielka Brytania, może po- a poniżej progu 500 mln dol. przed- Ciekawa jest też rynkowa wartość spe- ligencji 4,2 mld dol., te działające w obszarze wyniosły inwestycje w rozwijające się technologie. chwalić się 340 tego typu działającymi siębiorstwa niemieckie, szwedzkie, ja- cjalistów AI. Według badań pracow- bezpieczeństwa – 3,9 mld dol. Przedsiębiorstwa – Oznacza to, że rynek technologii jest już doj- podmiotami. Co ciekawe, na trze- pońskie, hinduskie, fińskie i hiszpań- nik o tej specjalizacji wart jest średnio specjalizujące się w rozpoznawaniu obrazów po- rzały, ale aplikacyjny dopiero się rozwija. Widzę ciej pozycji uplasowała się Holandia skie. Stawkę zamykają firmy z Estonii 1,5 mln dol., ale zdarzają się też przy- zyskały 2,9 mld dol., a te rozwijające technologie tutaj duże pole dla globalnych firm, które samo- ze 147 firmami specjalizującymi się (116 mln dol.), Tajwanu (84 mln dol.) padki, gdy są oni wyceniani na poziomie

w zakresie robotyki – 2,4 mld dol. dzielnie rozwijając technologie AI bądź przejmując AdobeStock fot.: w sztucznej inteligencji. Na kolejnych oraz Singapuru (71 mln dol.). nawet 45 mln dol.

52 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 53 HONGKONG Ludzie

świata. Cel ten realizujemy, dostarczając z Azją Środkową i Europą. Hongkong spółkom z Hongkongu i ich partnerom jest głównym kanałem dla chińskich Spojrzenie na Wschód informacje, platformy i usługi, które inwestycji zagranicznych w ramach jej umożliwiają im wykorzystywanie bieżą- polityki „wychodzenia na zewnątrz”. cych okazji handlowych. Usługi HKTDC 60 proc. inwestycji zagranicznych Chin William Chui, dyrektor Rady Rozwoju Handlu Hongkongu (HKTDC) na Europę, oparte na pośredniczeniu w kontaktach przechodzi przez Hongkong do innych o zarządzaniu rozległym rejonem geograficznym, różnicach kulturowych i relacjach biznesowych mogą umożliwić polskim krajów, w tym Polski. Ze względu na Polski z Hongkongiem przedsiębiorcom nawiązanie współ- swoje strategiczne położenie Polska od- pracy z potencjalnymi dostawcami, grywa kluczową rolę w ramach Nowego klientami i partnerami biznesowymi Jedwabnego Szlaku, łącząc Azję z Europą Jarek Dotka w Hongkongu. Ponad 40 targów i kon- Środkową. Polska jest członkiem Azjatyc- ferencji, które organizujemy każdego kiego Banku Inwestycji Infrastruktural- Obecnie mieszka pan w Niemczech, ale Jak postrzega pan relacje łączące Polskę roku, to dogodna i efektywna kosztowo nych od 2015 r. i aktywnym członkiem odpowiada również za Azję Środkową, z Hongkongiem? Jakie wiążą się z nimi okazja dla polskich firm, by poznać platformy 16 + 1 (16 państw Europy w tym Rosję oraz Turcję i Izrael. szanse i wyzwania? potencjalnych dostawców, klientów Środkowo-Wschodniej i Chiny). Ma Faktycznie mam pod sobą duży i zróżnicowany Widzimy ogromny potencjał w handlu między i partnerów biznesowych oraz inne także silną reprezentację w Globalnym obszar. Obejmuje on 55 krajów w 18 strefach czaso- Polską a Hongkongiem. Polska w relatywnie krót- podmioty z branży, a także dostosować Forum Belt and Road poprzez Krajową wych. Na szczęście dzięki członkom mojego zespołu, kim czasie osiągnęła dynamiczny wzrost gospodar- się do trendów rynkowych. William Chui Izbę Gospodarczą oraz organizację Invest zlokalizowanego w 13 biurach, mogę efektywnie czy. Skutkami tego są zamożność społeczeństwa in Pomerania. Forum Belt and Road to wykonywać swoje obowiązki. Na zarządzanych i wysoki popyt konsumentów, któremu Hongkong Czy Polska jest ważna dla Jakie są główne korzyści ze inicjatywa HKTDC łącząca przedstawi- przeze mnie terytoriach działa 17 stowarzyszeń może wyjść naprzeciw dzięki ugruntowanej pozy- Hongkongu? współpracy biznesowej z Hong- cieli Hongkongu, Chin kontynentalnych biznesu Hongkongu, utworzonych przez lokalnych cji w globalnym łańcuchu dostaw. Jednocześnie Tak, i dlatego HKTDC od 2006 r. kongiem? oraz organizacji i stowarzyszeń między- przedsiębiorców powiązanych z Hongkongiem. Hongkong może być atrakcyjnym rynkiem dla ma swoje biuro w Warszawie. Pol- Jako hub biznesowy regionu Azji i Pacy- narodowych z 36 krajów i terytoriów Najnowsze z nich to Poland Hong Kong Business produktów polskich. ska to największa gospodarka Euro- fiku Hongkong oferuje przedsiębiorcom w celu wzajemnej wymiany informacji, Association, którego prezesem jest Bartosz Micha- py Środkowo-Wschodniej. Widzimy niezrównane korzyści. Należą do nich: nawiązywania kontaktów i współpracy lak. Londyńskie biuro HKTDC powstało w 1967 r. Jak kształtuje się wymiana handlowa potencjał do dalszego wzrostu na strategiczna lokalizacja u progu rynku handlowej wzdłuż Nowego Jedwabnego Najnowszy oddział otworzyliśmy w kazachstańskiej pomiędzy Polską a Hongkongiem? rynku polskim jako takim, a także chińskiego i w samym sercu innych Szlaku. stolicy Ałma Acie w czerwcu 2018 r. W ubiegłym roku łączna wartość handlu pomiędzy do wykorzystania go jako bramy szybko rozwijających się rynków azja- W ubiegłym roku HKTDC wzięła udział w blisko naszymi krajami wzrosła o ponad 22 proc., do do sąsiednich rynków i gospodarek. tyckich; prawo oparte na angielskim Jaką radę dałby pan polskim 40 międzynarodowych targach w Europie, pod- 7,7 mld zł (2,0 mld dol.). Głównymi polskimi prawie zwyczajowym, z niezależnym przedsiębiorcom rozpoczynają- czas których zaprezentowało się ponad 470 firm towarami eksportowymi do Hongkongu są: wy- Jaka będzie rola Hongkongu sądownictwem i przejrzystą władzą cym działalność w Hongkongu? z Hongkongu. Sprowadziliśmy misje z Hongkongu roby mięsne, sprzęt telekomunikacyjny i części, w inicjatywie Greater Bay administracyjną; swobodny przepływ Wykorzystać wszystkie informacje, do Europy i odwrotnie oraz uczestniczyliśmy urządzenia elektryczne i nabiał. W 2018 r. odno- Area? Jak wpłynie ona na obec- informacji, osób i środków pienięż- dane rynkowe i usługi pośrednictwa w ponad 100 wydarzeniach zewnętrznych w całym towano wysoki wzrost eksportu z Polski takich ną rolę Hongkongu? nych; prosty system podatkowy z ni- w kontaktach biznesowych oferowane W ubiegłym regionie. Co roku HKTDC organizuje w Hong- towarów jak narzędzia i aparatura medyczna Projekt Greater Bay Area obejmuje skimi stawkami; wyjątkowe skupisko przez HKTDC. Uczestniczyć w targach kongu ponad 40 dużych konferencji i targów (+202 proc.), perfumy i kosmetyki (+140 proc.) dziewięć prężnie rozwijających się najwyższej klasy dostawców usług organizowanych przez HKTDC w roli roku łączna międzynarodowych. Jedenaście z nich zaliczanych oraz sprzęt telekomunikacyjny (+34 proc.). Co cie- metropolii chińskich wokół estuarium wspierających działalność gospodarczą wystawców lub nabywców. Maksymal- wartość handlu jest do najważniejszych wydarzeń swojej kategorii kawe i warte nadmienienia, niemal 100 proc. Rzeki Perłowej, a także Hongkong i handlową. W styczniu 2019 r. Hong- nie wykorzystać okazje networkingowe między Polską w Azji, pięć – do największych na świecie. W ubie- produktów importowanych przez Hongkong i Makao, o łącznej populacji ponad kong 25. rok z rzędu otrzymał tytuł – Hongkong to kraj kosmopolityczny, a Hongkongiem głym roku w organizowanych przez nas targach z Polski jest przeznaczonych do ponownego wywo- 66 mln ludzi. Pod względem wielkości najbardziej wolnorynkowej gospodarki bazujący na ścisłych więziach. Znaleźć wzrosła o ponad branżowych w Hongkongu wzięło udział niemal zu. Kluczowy wniosek, który się nasuwa, jest taki, jest to rynek porównywalny z Francją. świata, przyznawany przez amerykań- partnera w Hongkongu o dobrej sieci 22 proc., do 2 tys. firm z Europy, Azji Środkowej i Izraela, że gdy polskie spółki eksportują do Hongkongu, Z perspektywy HKTDC Hongkong ską organizację Heritage Foundation. kontaktów na rynkach azjatyckich. 7,7 mld zł w tym 70 z Polski. Imprezy te przyciągnęły po- tak naprawdę sprzedają swoje produkty poprzez pełni funkcję regionalnego centrum nad 55 tys. nabywców z regionu, ponad 2,2 tys. Hongkong na wiele większych rynków Azji. usług, w związku z czym Polska jest Czy inicjatywa Nowego Je- Czy jest coś szczególnego, co (2,0 mld dol.) z nich było z Polski. Oczywiście na rynkach, za dla nas idealnym partnerem, by wyko- dwabnego Szlaku (Belt and podoba się panu w Polsce? które odpowiadam, występują pewne różnice W jaki sposób HKTDC pomaga przed- rzystać okazje pojawiające się w tym Road) to szansa na szerszą Bogata historia, zróżnicowana kultura kulturowe, ale to między innymi dzięki temu siębiorcom? Jak może wesprzeć polskie obiecującym rejonie. Hongkong może współpracę Polski i Hongkongu i przyjaźni ludzie. Byłem pod dużym moja praca jest tak ciekawa. Jednocześnie ludzie środowisko biznesowe? poszczycić się silnymi, ugruntowanymi w przyszłości? wrażeniem otwartości polskich przed- biznesu na całym świecie mają podobne potrzeby, HKTDC to organizacja oficjalnie odpowiedzialna relacjami handlowymi i inwestycyjnymi Tak, projekt Belt and Road przyniesie siębiorców wobec idei spojrzenia na na przykład dążenie do wydajności, korzystnego za promowanie współpracy handlowej w zakresie w delcie Rzeki Perłowej, a inicjatywa duże inwestycje w szlaki komunikacyjne, Wschód i rozwinięcia działalności

stosunku jakości do ceny czy innowacji. towarów i usług między Hongkongiem a resztą Materiały prasowe fot.: Greater Bay Area jeszcze je umocni. logistykę i infrastrukturę łączące Chiny w regionie Azji i Pacyfiku.

54 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 55 HONGKONG Ludzie

How will it impact and Hong Kong to cooperate the current role of more closely in the future? Looking East Hong Kong? Yes, Belt and Road will see large scale The Greater Bay Area investment in transport links, logistics covers nine prosperous and infrastructure in projects connecting William Chui, Regional Director for Europe of Hong Kong Trade Development cities in Guangdong China with Central Asia and Europe. Council (HKTDC), talks about leading a vast geographic region, cultural differences plus Hong Kong and Hong Kong is the main conduit for and relations between Poland and Hong Kong Macao, with a total China’s investment overseas in its “going population of 66 mil- out” policy. 60% of China’s outbound lion. That is a market investment goes into or through Hong Jarek Dotka of comparable size to Kong to other countries including Po- France. From HKTDC’s land. Due to its strategic location, Poland You currently live in Germany, but you We see great potential in trade between Poland and perspective, Hong Kong is a key country along the Belt and are also responsible for Central Asia, Hong Kong. Poland has achieved rapid economic is the service hub of the Road, linking Asia and Central Europe. including Russia and Turkey, and Israel. growth over a relatively short period of time, and region and therefore Poland has been a member of the Asian I do cover a large and diverse area, which includes this has brought prosperity and strong consumer Poland’s ideal partner Infrastructure Investment Bank since 55 countries across 18 time zones. Luckily, thanks demand that Hong Kong, with its preeminent to seize opportunities 2015 and an active member of the 16+1 to my teammates in 13 offices I can perform position in the global supply chain, is well placed arising in this promis- (16 Central & Eastern European coun- my duties efficiently. In my territories, there are to fulfil. Hong Kong can also be a good market ing region. Hong Kong tries plus China) platform. Poland is also 17 Hong Kong Business Associations, which were for Polish products. already has strong and well-represented at the Belt and Road formed by local business people who have strong long-established trade Global Forum by the Polish Chamber business links with Hong Kong. The newest one What is the trade exchange between and investment links of Commerce and Invest in Pomerania. is the Poland-Hong Kong Business Association Poland and Hong Kong? with the Pearl River Del- The Belt and Road Forum is an HKTDC headed by Mr Bartosz Michalak. HKTDC’s of- Last year, total trade between Poland and Hong ta, and the Greater Bay initiative to bring Hong Kong, Mainland fice in London opened in 1967. Our most recent Kong grew by more than 22 % to 7.7 billion Polish Area initiative should China and international organisations office opened in Almaty, Kazakhstan, in June Zlotys (US$2.0 bn). Leading Polish exports to Hong further reinforce them. and associations from 36 countries and 2018. Last year, HKTDC took part in close to Kong are meat products, telecommunications equip- territories together to share information, 40 international trade fairs in Europe, bringing ment and parts, household electrical goods, and What are the main interact and explore business collabo- over 470 Hong Kong companies to exhibit at milk products. In 2018, there was a strong growth in William Chui advantages of ration along the Belt and Road. those events. HKTDC brought missions from Hong Polish exports to Hong Kong of: medical instruments doing business in Kong to Europe and vice-versa, and took part in and apparatus (+202%), perfumes and cosmetics business partners in Hong Kong. The Hong Kong? What is your advice for Polish more than 100 outreach events across the region. (+140%) and telecoms equipment (+34%). What 40+ trade fairs and conferences HKTDC Hong Kong has unrivalled advantages entrepreneurs who are just HKTDC organises 40+ Czerwiecor international is interesting and worth mentioning is that almost holds in Hong Kong every year offer as a business hub for the Asia-Pacific starting their business activi- trade fairs and conferences a year in Hong Kong. 100% of what Hong Kong imports from Poland a convenient and cost-effective way region. These include: a strategic lo- ties in Hong Kong? 11 of those events are the largest of their kind in is re-exported. The key message as shown by this for Polish companies to meet poten- cation, on the doorstep of the China Make use of all the information, market Asia, five are the largest in the world. Last year, interesting pattern is that when Polish companies tial suppliers, customers and business market, and at the heart of other fast intelligence and business-matching ser- Last year, total nearly 2,000 exhibitors from Europe, Central Asia export to Hong Kong, they actually sell through partners, to meet industry peers and growing markets in Asia; the rule of vices offered by HKTDC. Visit HKTDC’s trade between and Israel took part in our Hong Kong trade fairs. Hong Kong to many larger markets in Asia. keep abreast of market trends. law based on English common law, trade fairs, either as an exhibitor or as Poland and Hong 70 of them were from Poland. Meanwhile, our with an independent judiciary and a buyer. Make the most of networking Kong grew by fairs attracted more than 55,000 buyers from this How is HKTDC supporting entrepre- Is Poland important for Hong transparent government; free flow of in- opportunities, Hong Kong is a very more than 22% region. Over 2,200 of them were from Poland. There neurs? How can it support the Polish Kong? formation, people and money; simple, connected and cosmopolitan place. Find to 7.7 billion are, of course, cultural differences in the various business environment? Yes, which is why HKTDC has had low taxation; an unrivalled clustering a Hong Kong partner who is well-con- Polish Zlotys markets that I cover, and that’s part of what makes HKTDC is the official organisation responsible an office in Warsaw since 2006. Po- of world-class service providers on hand nected in Asian markets. my job so interesting. However, business people for promoting Hong Kong’s trade in goods and land is Central and Eastern Europe’s to support business and trade. Hong (US$2.0 bn) around the world tend to share similar needs, for services with the rest of the world. We do this by largest economy. We see potential for Kong was named the world’s freest Is there anything in particular example, the desire for efficiency, value-for-money providing Hong Kong companies and their partners further growth in the Polish market in economy for the 25th consecutive year that you like about Poland? and innovation. around the world with information, platforms its own right, but also as a gateway to by the US-based Heritage Foundation Rich history, diverse culture and friendly and services to enable companies to seize trade neighbouring economies and markets. in January 2019. people. I was particularly impressed by How do you see the relationship between opportunities as they unfold. HKTDC’s busi- the eagerness of Polish business people Poland and Hong Kong? What are the ness-matching services can put Polish companies What will be the role of Hong The Belt and Road initiative – to look “East” and to expand their

challenges and opportunities? in touch with potential suppliers, customers and Materiały prasowe fot.: Kong in the Greater Bay Area? is it an opportunity for Poland business in Asia-Pacific.

56 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 57 MEDYCYNA ESTETYCZNA Ludzie

Profesjonalizm i doświadczenie Dr Adam Gumkowski, lekarz i manager, który od 27 lat zajmuje się chirurgią estetyczną i prowadzi w Warszawie AGklinik, mówi o tym, jak utrzymać młodość i zdrowie, oraz o zarządzaniu kliniką

Rozmawia Adam Gumkowski Piotr Stefański Wypoczynek „Bardzo lubię spędzać czas na łonie natury. Mam ogród, który sam pielęgnuję, uwielbiam też wodę i wszystko, co z nią związane, np. łowienie ryb tropikalnych. Lubię też wypoczywać w ruchu, Co wyróżnia pana klinikę? wyzwanie. Co w zarządzaniu jest z pana z odpowiednią dawką adrenaliny”. Przede wszystkim chcę, by każdy z naszych pacjen- perspektywy najważniejsze? Kuchnia „Po ukończeniu 55 lat diametralnie tów czuł się bezpiecznie, a także zapewniamy jak Przede wszystkim nie działam sam, tworzymy zmieniłem nawyki żywieniowe i sposób patrzenia najlepszą opiekę. Staram się otwarcie rozmawiać z żoną dopełniający się duet. Rozdzieliliśmy na to, co jem. Postawiłem na zdrowy styl życia z pacjentami, tak by w pełni poznać problemy, między siebie zadania, nasze kompetencje są i zdrową, zbilansowaną dietę. Bardzo lubię owoce z jakimi się borykają, jakich oczekują zmian, czego różne, ale dzięki temu uzupełniamy się. Udało morza”. „Uprawiam sporty ekstremalne, szczególnie się obawiają. Zanim podejmiemy wspólną decyzję się nam zgromadzić wokół siebie zespół naj- Hobby te wodne, np. windsurfing, nurkowanie, narty wodne, o rodzaju zabiegu, muszę wiedzieć, na co gotowy lepszych ekspertów. Każdy jest wyjątkowy, ale żeglowanie”. jest pacjent, a przede wszystkim czy ma na tyle też z racji wykonywanego zawodu i poczucia cierpliwości i wytrwałości, by czekać na efekt. ogromnej odpowiedzialności są to bardzo nie- Praca chirurga zależne jednostki. Stąd kierowanie takim ze- Czyli musi pan być też dobrym estetycznego społem nie jest łatwe, choć nie ukrywam, że psychologiem? wieloletnie doświadczenie pozwala nam na wymaga Praca chirurga estetycznego wymaga wyjątkowego sprawne i efektywne zarządzanie. Najważniejsze rodzinę, więc jestem spełniony jako Jaką radą podzieliłby się daje mi wiele satysfakcji, szczególnie wyjątkowego podejścia, wyważenia opinii, sprawdzenia pozio- to mieć zaufanie do osób, z którymi pracuję, to mąż i ojciec, a to wszystko powoduje, pan z młodymi lekarzami, że jej efekty mogę zobaczyć szybko. podejścia, mu wrażliwości psychicznej i fizycznej pacjenta. bardzo pomaga i usprawnia pracę. Inna rzecz to że chce mi się żyć i dalej realizować którzy chcą osiągnąć sukces wyważenia Wiele zabiegów jest bezbolesnych, ale równie wytrwałość w codziennym prowadzeniu firmy, marzenia. w biznesie? Jaki jest pana przepis opinii, wiele sprawia mniejszy lub większy ból. I na to podejmowanie decyzji, akceptowanie faktur No cóż, najważniejsze to mieć w sobie na sukces? sprawdzenia pacjent musi być przygotowany. Kolejna rzecz i rachunków, rozmowy z księgowymi, prawni- Wracając do biznesu. Czym dużo pokory i być otwartym na nowe Myślę, że przede wszystkim pozytywne to to, że nie po wszystkich zabiegach widać od kami, informatykami. Biznes rządzi się swoimi jest dla pana konkurencja? rozwiązania w medycynie estetycznej myślenie, nieustająca nauka i podwyż- poziomu razu efekt. Pojawić się mogą zaczerwienienia, zasadami i, niestety, nie unikniemy biurokracji. Konkurencja zawsze pobudza do oraz nieustające zgłębianie wiedzy. szanie swoich kwalifikacji. Gotowość wrażliwości siniaki, opuchlizna. Trzeba ten etap odczekać, działania, ale nie ścigam się z nikim. Ważne, by podjąć decyzję, czy chce się na nowe wyzwania i konsekwencja psychicznej by cieszyć się końcowym efektem. To trudna Z opinii pacjentów jednoznacznie wyni- Dla mnie najważniejsze jest bycie być trybikiem w wielkiej maszynie, czy w ich realizacji oraz otwartość na nowe i fizycznej i wymagająca praca. Wymaga spojrzenia artysty, ka, że pana siłą są: niesamowite zaanga- profesjonalnym w tym, co robię, a za- samemu wziąć na barki prowadzenie trendy w medycynie. pacjenta rzeźbiarza, który wie, jak poprawić, udoskonalić, żowanie, profesjonalizm i pasja. W jaki dowolenie pacjentów jest najlepszą własnej działalności i odpowiadać upiększyć. Dzięki nam pacjenci czują się lepiej sposób znajduje pan w sobie pokłady nagrodą. Zresztą większość pacjentów za siebie i zatrudnionych ludzi. Jeśli Jakimi najważniejszymi zasa- w swojej skórze. Czasem korekta nosa czy uszu energii mimo tak wielu zajęć? poleca nas swoim znajomym, czę- chcą pogłębiać wiedzę z zarządzania dami kieruje się pan w życiu? sprawia, że osoba, która miała kompleksy, staje Przede wszystkim kocham swoją pracę i mam to sto nasze pacjentki przyprowadzają placówkami medycznymi, to jest już Zawsze być uczciwym wobec siebie się pewna siebie – pomagamy w tym. szczęście w życiu, że robię to, co lubię. Przyznam swoje przyjaciółki, które też chcą coraz więcej specjalistycznych studiów i otoczenia. Każdy dzień traktuję jako się, że nie umiałbym zmienić profesji. Otaczają skorzystać z zabiegu, widząc efekt. podyplomowych, które mogą pomóc wyzwanie i staram się w pracy polegać Bycie lekarzem to jedno, a kierowanie mnie ludzie, na których mogę polegać, mam To jest dla mnie najważniejszy wy- w poznaniu tajników biznesu. To jest na swoim profesjonalizmie, wiedzy

kliniką i zespołem to już zupełnie inne wspaniałą żonę, która zawsze mnie wspiera, oraz Sylwia Grochowska fot.: znacznik sukcesu. ciężka i odpowiedzialna praca, ale i doświadczeniu.

58 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 59 WYWIAD Ludzie

Andrzej „e-moll” Kowalczyk podczas autorskiego koncertu Dom Muzyki w Polskim Radiu Andrzej „e-moll” Kowalczyk, producent muzyczny, autor tekstów, kompozytor i multiinstrumentalista, opowiada o powstającym Domu Muzyki, a także o swojej drodze twórczej i aktualnych projektach

Rozmawia Piotr Cegłowski

Proszę opowiedzieć o idei Domu być praca nad aktywizacją osób niepełno- Muzyki, której od lat poświęca sprawnych, która w oczywisty sposób zapo- pan tak dużo czasu i energii. biega wykluczeniu społecznemu. Mówiąc Będzie to pierwszy w Europie Integracyjny obrazowo – w Domu Muzyki znakomity Dom Pracy Twórczej, miejsce integracji mu- artysta przeżywający depresję może spotkać zyków z osobami z niepełnosprawnościami wybitnie uzdolnionego wokalistę-amatora, wybitnie uzdolnionymi artystycznie. Ma który porusza się na wózku. Owocem tej być również przystanią dla artystów potrze- współpracy może być płyta... bujących terapii. A takich jest wielu. Będzie posiadał pracownie fizyko- i psychotera- Kto jest inicjatorem tego peutyczne. Będą się tam odbywały zajęcia przedsięwzięcia? warsztatowe dla niepełnosprawnych w pra- Stowarzyszenie Integracji z Artystami cowniach muzycznych i plastycznych oraz Niepełnosprawnymi „Dom Muzyki” po- terapie dla twórców cierpiących na depresję, wstało w 1998 r. Idea zrodziła się podczas chorobę dwubiegunową czy wymagających moich rozmów z Jackiem Skubikowskim, terapii pouzależnieniowych. Dom Muzyki wybitnym muzykiem, z którym zagrali- będzie wydawał i promował zarejestro- śmy wiele recitali. Mało kto wie, że był wane na miejscu dokonania artystyczne on również znakomitym prawnikiem, powstałe w wyniku integracyjnej pracy tydzień przed śmiercią obronił doktorat twórczej. Planujemy utworzenie zespołu w tej dziedzinie. Pierwszy impuls sta- prawników i pracowników socjalnych, któ- nowiła śmierć Ryśka Riedla w 1994 r., rych zadaniem będzie pomoc w realizacji właśnie wtedy stwierdziliśmy, że nie ma celów związanych z życiem codziennym miejsca, w którym artyści mogliby znaleźć podopiecznych. Nadrzędnym celem ma pomoc, gdy tego najbardziej potrzebują.

60 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 61 WYWIAD Z ANDRZEJEM „E-MOLLEM” KOWALCZYKIEM Ludzie

Od początku zakładaliśmy, że będzie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa z niego do przyjaciół i rodziny tak to dom pracy twórczej, ale nietypo- Narodowego. Szacuję, że obecne często, jak się da. Moja mama była Najnowsza technologia wy, o szerokim zakresie działalności: koszty dokończenia inwestycji to ok. nauczycielką muzyki, co gwaranto- ma udostępniać pracownie i gabinety 700 tys. zł. Trwają roboty wykończe- wało mi sporo smutnych godzin przy w medycynie estetycznej rehabilitacyjne, miejsca noclegowe, niowe. Obecnie została wykończona pianinie, gdy koledzy grali w piłkę, galerię, studio nagrań organizacjom ostatnia kondygnacja budynku o po- ale jak widać – warto było pocierpieć. pozarządowym o podobnych profi- wierzchni 300 mkw. Zgodnie ze sztuką Oczywiście, uczęszczałem do szkół lach działania. Chciałbym, żeby Dom budowlaną prace wykończeniowe będą muzycznych, uczyłem się grać na Kuźlik w Klinice SaskaMed rekomenduje się w niej przebudowa kolagenu, która Muzyki był przynajmniej w 70 proc. schodzić w dół. W najbliższych mie- fortepianie i klarnecie. Na gitarze go swoim pacjentom, mając pewność, trwa kilka lat. Thermi Tight można wy- samowystarczalny. siącach zostanie wykonana elewacja zacząłem grać sam jako ośmiolatek. że naprawdę działa, a nie jest kolejnym konać na brzuchu i piersiach podczas i prace związane z uporządkowaniem Karierę zawodową rozpocząłem ja- marketingowym chwytem. jednej sesji, już miesiąc po ukończeniu ko uczeń drugiej klasy ogólniaka, Stosuje się go najczęściej u osób, któ- karmienia piersią. To bardzo dobra wia- w 1986 r., już po zdobyciu kilku re chcą odzyskać jędrność i napięcie domość dla kobiet po porodzie i ciąży, Budowa Domu Muzyki szybkimi nagród. Występowałem wówczas skóry twarzy, brzucha, ud, pośladków, niepokojących się o powrót do dawnej krokami zbliża się sam z gitarą i śpiewałem poezję. ramion i biustu u kobiet, także po cią- kondycji i wyglądu. ku końcowi Dwie moje pierwsze płyty należą ży. Niesamowite efekty uzyskiwane są W Klinice SaskaMed Dr Rafał Kuźlik za- do tego nurtu. przy modelowaniu twarzy (podbródek biegi cieszą się ogromnym zaintereso- i policzki). Z powodzeniem likwiduje po- waniem. Skorzystało z nich wiele gwiazd Dziś jest pan bardziej znany dwójny podbródek, który jest problemem przykładających wagę do naturalnych jako muzyk rockowy... dr n. med. Rafał Kuźlik estetycznym tak samo dla kobiet, jak i nieinwazyjnych metod. l Cóż, zawsze słuchałem innej muzyki z Kliniki SaskaMed dla mężczyzn. Najlepszą wiadomością, szczególnie s z a niż ta, którą pisałem i wykonywałem. a K hermi Tight to najnowsze osiągnięcie dla osób zniechęconych brakiem efek- r Gdy kończyłem jedną płytę, myślałem p l o dwóch następnych, nie wiedząc, medycyny estetycznej – amerykański tów po wielu innych zabiegach, jest to, a i n czy będzie mnie stać na ich nagranie. i europejski Hit 2016. Rewolucjonizuje że ta metoda jest niezwykle skuteczna Z

T i Dzięki środowiskowej informacji, że zarówno medycynę estetyczną, jak i chirurgię i w większości przypadków wystarczy k

plastyczną oraz ginekologię estetyczną. jeden zabieg, by zauważyć kolosalną l jestem biegłym klawiszowcem i gita- a

rzystą, udało mi się nawiązać współ- Thermi Tight to zabieg wykorzystujący zmianę i uzyskać zadowalający efekt.

do uzyskania napięcia skóry technologię Pierwsze efekty są widoczne już po mie- S

pracę z grupą znakomitych muzyków. d

Początkowo ich wspierałem na kon- radiofrekwencji iniekcyjnej. Doktor Rafał siącu, a skóra pracuje cały czas, odbywa s k m certach czy podczas nagrań. Dzięki a Jaki jest poziom zaawansowa- terenu przy inwestycji. Prowadzone są temu później mogłem ich zapraszać nia projektu? rozmowy z partnerami finansowymi do moich solowych projektów. Zaczęło Budynek o powierzchni 1,3 tys. mkw. i barterowymi. W ostatnich dniach się od współpracy z Krzysztofem Ja- PIERWSZE EFEKTY SĄ WIDOCZNE JUŻ PO MIESIĄCU, A SKÓRA PRACUJE CAŁY CZAS, ODBYWA powstał we wsi Ruda w powiecie miń- udało nam się pozyskać kostkę bruko- ryczewskim z Oddziału Zamkniętego SIĘ W NIEJ PRZEBUDOWA KOLAGENU, KTÓRA TRWA KILKA LAT skim, ok. 25 km od centrum Warszawy, wą i styropian do ocieplenia budynku. i Johnem Porterem, a następnie Mar- na terenie XIX-wiecznego parku, nad Prowadzimy też zbiórkę funduszy na kiem Piekarczykiem z TSA. Z Ryśkiem malowniczą rzeką Mienia. Inwesty- portalu crowdfundingowym. Chcemy Riedlem z Dżemu napisaliśmy wspól- cja była prowadzona głównie dzię- zebrać ok. 100 tys. zł na windę dla nienie dwie piosenki. Chcąc nie chcąc, ki wsparciu PFRON. Wkład własny pełnosprawnych. przy okazji poznałem ciemne strony stowarzyszenia pochodził na ogół kariery w tym środowisku... Nigdy z koncertów i innych przedsięwzięć Nic dziwnego, że to właśnie nie zdecydowałem się wejść na stałe artystycznych. Stowarzyszenie zainwe- pan zaangażował się w budowę do któregoś z zespołów, ponieważ stowało 1 mln zł. Artyści i producenci Domu Muzyki. Jest pan outsi- zdawałem sobie sprawę, że oznacza koncertów zrzekali się honorariów na derem współpracującym z wie- to śpiewanie 300 razy w roku tych rzecz budowy. Wspólnie ze sponsorami loma znakomitymi muzykami, samych piosenek. Zawsze chciałem komercyjnymi (w tym barterowymi) ale unikającym rozgłosu. Jak zajmować się wieloma wątkami pro- zgromadziliśmy większość sprzętów się to zaczęło? cesu twórczego, który prowadzi do (studio nagrań, instrumenty muzycz- Ja outsiderem? To absolutnie nie- płyty lub przedstawienia. Dla mnie ne, meble). Po 10 latach wznowili- prawda. Tworzę w skupieniu i w za- – zero nudy. Doktor Rafał Kuźlik osobiście opowiada o zaletach zabiegów, zapytaj i sprawdź: [email protected]

śmy prace budowlane dzięki wsparciu mkniętym studiu, ale wychodzę Materiały prasowe fot.: Klinika SaskaMed Dr Rafał Kuźlik l ul. Nowaka-Jeziorańskiego 48, Warszawa l tel. 517 034 524; 22 749 16 02 l www.saskamed.pl

62 Czerwiec 2019 WYWIAD Z ANDRZEJEM „E-MOLLEM” KOWALCZYKIEM Ludzie

Andrzej „e-moll” Kowalczyk

Wypoczynek „Zdecydowanie przy kominku w domu. W swoim życiu zjeździłem Polskę wzdłuż i wszerz. W kwietniu tego roku grałem koncerty w Australii – to był ostatni kontynent, na którym mnie jeszcze nie było. Dlatego bardzo cenię sobie mój dom, moją przestrzeń. Uwielbiam święty spokój, mojego psa, kota i mój dom w lesie. Jednak uwielbiam też przebywać w gronie wielu osób, przyjaciół, z którymi się doskonale rozumiem”. Kuchnia „Uwielbiam kuchnię polską i tajską. Lubię gotować dla siebie i przyjaciół”. Samochód „Toyota RAV4. Jestem wierny tej marce od lat. Dosko- nale sprawdza się w każdych warunkach drogowych. Mieszkam w lesie, więc nie wyobrażam sobie innego auta, którym mógłbym pokonywać trasę z domu na koncerty”. Hobby „Ambitne kino, choć cenię też dobrze zrobione filmy sensacyjne. Uwielbiam też stare polskie seriale, takie jak »Stawka większa niż życie«, »Czterej pancerni i pies«, »Janosik«, »07 zgłoś się«. Oglądam je non stop na DVD. Uwielbiam też stare polskie kreskówki – »Reksia«, »Bolka i Lolka«. Ostatnio z Krysią Prońko zaśmiewaliśmy się do łez przy bajce »Tom & Jerry« :) Nie lubię chodzić do kina. Śmierdzi popcornem i nie można palić ;)”.

Jakie były kamienie milowe W takim razie ułatwię panu pańskiej kariery? zadanie – uważam, że pański Na pewno spotkania autorów i kom- album „Zemollem – Zanim” pozytorów w Myśliborzu w 1986 r. to najciekawsza polska płyta Właśnie tam postanowiłem, że zawo- ubiegłego roku. dowo zajmę się muzyką. Kolejny ważny Miło mi słyszeć te słowa. Myślę więc, epizod to festiwal w Opolu w 1991 r., że ucieszy pana wiadomość, iż latem gdzie bardzo odczuwalny był duch tego roku płyta ukaże się na winylu. nowych czasów. Chociaż byłem wciąż Płyta będzie cegiełką na rzecz dokoń- tym samym facetem z gitarą, to zbie- czenia Domu Muzyki. Nie byłoby tej rałem dobre recenzje, co zaowocowało płyty, gdyby nie zaproszeni goście: moją pierwszą płytą. Dorobiłem się Zbigniew Zamachowski, Joanna Trze- 13 płyt solowych autorskich i wielu, piecińska, Artur Gadowski, Mirosław w których nagraniu brałem udział. Po realizacji tych projektów, na których Czyżykiewicz, Andrzej Poniedzielski, jakimś czasie zrozumiałem, że nawet mi szczególnie zależało. Krystyna Prońko i Marek Piekarczyk. pracując tak intensywnie, zawsze bę- Bardzo sobie cenię możliwość współ- dę miał problemy finansowe. Rozpo- Która z płyt jest dla pana szcze- pracy z tak znakomitymi artystami. cząłem w związku z tym współpracę gólnie ważna? Na marginesie – nie wspomniałem z telewizją, komponując tzw. oprawę Nie umiem odpowiedzieć na to pytanie, jeszcze, że od dawna towarzyszę na muzyczną różnych audycji i reklam. mógłby mnie pan równie dobrze spytać, koncertach Ewie Błaszczyk. A przed- Napisałem np. emitowany przez wiele które dziecko bardziej kocham... Ogrom- tem przez kilkanaście lat grałem z Ma- lat sygnał Programu 1 TVP czy cha- ne znaczenie ma dla mnie to, że zwykle ciejem Zembatym, który należał do rakterystyczne dźwięki towarzyszące zapraszam do współpracy znakomitych grona moich najbliższych przyjaciół. audycji „Kawa czy herbata”... Nigdy się twórców, z którymi przyjaźnię się od 20, Nigdy nie wyjmuję z torby paczki tego nie wstydziłem, co więcej – praca nawet 30 lat. W sumie nagrałem 13 płyt strun, o które mnie poprosił kilka dni

ta zapewniała mi swobodę twórczą autorskich i ponad 50 jako muzyk sesyjny. przed śmiercią. Materiały prasowe fot.:

64 Czerwiec 2019 Ludzie MBA

Manager jako profesor fot.: AdobeStock fot.:

Coraz więcej profesjonalnych managerów dołącza do kadry nauczycielskiej studiów MBA. Dla uczestników jest to jeszcze większa szansa, by zdobyć atrakcyjną pracę. Coraz częściej też na studia MBA decydują się osoby z długim stażem zawodowym, widząc w nich możliwość rozwoju i rozpoczęcia nowego etapu w swojej karierze

Barbara Grabowska

Na marzenia i ich realizację zawsze może być czas. managerów zainteresowanych udziałem w tego W dodatku żyjemy coraz dłużej i coraz dłużej typu programach. jesteśmy sprawni. Także zawodowo. Również szkoły biznesu przyciągają z roku na rok coraz Na naukę nigdy nie jest za późno więcej osób na późnym etapie kariery, chcących, bez względu na wiek, realizować plany zawo- Dla przykładu, według raportu firmy zajmującej się dowego rozwoju. Chociaż według rozlicznych badaniem rynku edukacji Carrington Crisp w Cass rankingów średnia wieku uczestników studiów Business School w Londynie średni wiek studentów MBA to 28 lat, zauważalnie rośnie liczba starszych wybierających tzw. program MBA full-time wzrósł

2019 Czerwiec 65 MBA Ludzie

z 29 lat w 2008 r., kiedy najstarszy przekazania nowej wiedzy swoim pod- Wyniki Ogólnopolskiego Badania Najwyższe pensje osoby z MBA otrzy- opublikowanym na stronach MBA student miał 39 lat, do 32 lat w tym władnym, tak aby na swoim stanowi- Wynagrodzeń 2018 przeprowadzo- mywały w Warszawie. Mediana ich za- Portal. roku. Dziesięć lat temu różnica między sku zapewnić lepsze funkcjonowanie nego przez firmę Sedlak & Sedlak robków wyniosła 16 tys. zł. Pracownicy Atrakcyjność „Dyplom MBA nie gwarantuje awansu najstarszym a najmłodszym uczestni- firm, w których pracują. wskazują, że mediana wynagrodzeń posiadający dyplom MBA otrzymywali studiów MBA w pracy, ale znacznie częściej pomaga kiem programu MBA wynosiła 16 lat, Różnorodność, również ta dotycząca osób z dyplomem MBA wyniosła najwyższe wynagrodzenie w wielkich wynika nie tylko i daje taką szansę. W trakcie studiów a w tym roku już 43 lata. wieku uczestników programów MBA, w 2018 r. 12,5 tys. zł brutto mie- przedsiębiorstwach (14 tys. zł brutto). z chęci poszerzania MBA uczestnicy nie tylko zdobywają W Polsce badanie „Profil MBA” pro- jest ważnym czynnikiem urozmaicają- sięcznie, mniej więcej tyle samo Najniższe zarobki otrzymywały osoby najnowszą wiedzę na temat złożonych wiedzy. To zwykle wadzi od kilku lat MBA Portal. Zgod- cym studia. Daje możliwość wymiany co w poprzedniej edycji badania. pracujące w mikroprzedsiębiorstwach współzależności istniejących w dzisiej- nie z wynikami tego badania w roku doświadczeń i dzielenia się zdobytą W badaniu wzięły udział 1083 osoby, (8,3 tys. zł). gwarancja szym biznesie, ale także analizują kon- 2017 wśród uczestników studiów MBA wiedzą z ludźmi na różnych etapach które ukończyły studia podyplomowe dobrych zarobków kretne rzeczywiste przypadki, dzięki w Polsce dominują osoby w wieku kariery zawodowej, wzbogaca zajęcia MBA, z czego 68 proc. to mężczyźni, Awans w naszych rękach i eksponowanego czemu rozwijają swoje umiejętności 36–45 lat (72 proc.). Największą grupę i daje szansę na zapoznanie się z różny- a 86 proc. pracuje w firmach pry- stanowiska praktyczne, a także – co jest dodatko- (39 proc.) stanowią osoby w wieku mi sytuacjami biznesowymi. Dla star- watnych. Z badania wynika, że co Wielu managerów decydujących się wym atutem – budują ekskluzywną 36–40 lat. W przypadku długości do- szych uczestników to również szansa czwarty absolwent MBA zarabiał ok. na studia podyplomowe uważa, że sieć kontaktów zawodowych. Jest to świadczenia zawodowego uczestników usystematyzowania istniejącej wiedzy, 19 tys. zł i więcej, a 25 proc. zarabiało posiadanie dyplomu MBA oznacza niezwykle ważne, ponieważ osiągnięcie studiów MBA w Polsce największą odświeżenia jej, odmiennego spojrzenia 7,5 tys. zł lub mniej. nie tylko wyższą pensję, lecz także sukcesu w mniejszym stopniu zależy grupę (39 proc.) stanowią osoby z do- na nabyte już doświadczenie. Według badania najczęściej decydowa- szybszy awans. Sprawa jest jednak od dyplomu niż od zdobytej wiedzy świadczeniem zawodowym w prze- no się na zdobycie certyfikatu MBA po bardziej skomplikowana, co zauwa- (know-how) i od nawiązanych zna- dziale 9–12 lat. Nie tylko wiedza kierunkach takich studiów jak archi- ża prof. Barbara Stöttinger, dziekan jomości (know-who)”. Rożne są motywacje uczestników tektura i budownictwo; informatyka; WU Executive Academy Uniwersytetu Dyplom MBA nie jest, niestety, gwaran- programów MBA do podjęcia nauki. Nie od dzisiaj wiadomo, że atrakcyjność ekonomia, finanse i zarządzanie czy Ekonomicznego w Wiedniu w artykule cją zawodowego sukcesu. Jak podkreśla Ludzie młodzi upatrują w programach studiów MBA wynika nie tylko z chęci prawo i administracja. Poniższy wykres tego typu szansy na rozwój kariery. poszerzania wiedzy managerskiej. To przedstawia medianę wynagrodzeń REKLAMA Studenci starsi wiekiem dbają bardziej zwykle gwarancja dobrych zarobków osób, które ukończyły poszczególne o osobisty rozwój, ale też możliwość i eksponowanego stanowiska. kierunki studiów.

MBA@UW – wyprzedzając zmiany na rynku

wiat bardzo szybko się zmienia, ale jedno jest zarządzania i ekonomii. Ponadto duży wpływ na metody Ś pewne – dobry manager potrzebuje i zawsze nauczania będzie miała technologia. będzie potrzebował solidnego wykształcenia. Za Już dziś, obserwując rynki europejskie czy amerykań- kilkanaście lat na pewno pojawią się nowe obszary, które skie, widzimy, że ludzie oczekują możliwości uczenia się Dr Tomasz Ludwicki będą wymagały zgłębienia wiedzy. Już dziś niektóre i dostępu do materiałów z każdego miejsca i o każdej porze, dyrektor programu uczelnie co roku wprowadzają nowości, modyfikują dlatego też uczelnie coraz częściej proponują programy Executive MBA@UW tematy zajęć. MBA wyłącznie online. Słuchacze kontaktują się ze sobą Na UW mamy inną filozofię. W programie Executive podczas wideokonferencji, wykłady są transmitowane onli- MBA@UW stosuje się strategię stopniowych zmian, ne, kontakt z wykładowcami również odbywa się za pomocą a nie rewolucji. Dzięki temu można, z jednej strony, komputera. Wkrótce taka formuła studiów MBA pojawi się zachować strukturę zajęć dobrego amerykańskiego MBA, także w Polsce. Warto jednak wiedzieć, że metody kształce- a z drugiej, dostosować ofertę do potrzeb studentów. nia na odległość nigdy nie zastąpią bezpośrednich spotkań Ważne jest, aby umieć odróżnić przemijające mody od i zajęć w sali wykładowej czy rozmów podczas konferencji zmian fundamentalnych, które będą determinowały i wykładów. Najlepszym tego przykładem są spotkania czynniki sukcesu na lata, a czasem nawet dekady. Taka networkingowe naszego Stowarzyszenia Absolwentów. ocena wymaga umiejętności krytycznego myślenia, której Wspólne doświadczenie blisko 600 godzin na sali zajęć uczymy przy wykorzystaniu metody studium przypadku MBA buduje trwałe więzi biznesowe, ale też przyjaźnie

do interpretacji klasycznych i nowoczesnych podejść do pomagające w karierze zawodowej. l Marcin Kluczek fot. fot.:

66 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 67 MBA Ludzie XV Kongres MBA

17–19 maja 2019 r. w murach Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie odbyła się XV edycja Międzynarodowego Kongresu MBA, pod hasłem: „Teoria chaosu – wartość (nie)zależności?”. Kongres to największa w Polsce tego typu inicjatywa inte- Barbara Stöttinger, „dobrych przedsię- Specjaliści wskazują, że oprócz regu- programy Executive MBA, które wyma- grująca środowisko MBA. Krakowska Szkoła Biznesu Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie dąży do tego, aby coroczne biorców wyróżnia przede wszystkim larnego aktualizowania informacji gają od kandydata zwykle co najmniej spotkania kongresowe na stałe wpisały się w kalendarz każdego managera odwaga, chęć podejmowania ryzyka, na profilu pomocne może okazać się pięcioletniego doświadczenia na sta- wysoka samoocena, otwartość, po- publikowanie oryginalnych treści. nowisku kierowniczym. Na tradycyjne elem Kongresu MBA jest budowanie aktywnej platformy współpracy tycznymi. Wydarzeniem zamykającym pierwszy dzień kongresu była uroczysta tencjał twórczy i pomysłowość oraz Dzięki temu absolwenci MBA będą studia MBA można dostać się już po i wymiany doświadczeń w dziedzinie zarządzania. W wydarzeniu Gala Dinner połączona z aukcją charytatywną. Dochód z tegorocznej licytacji umiejętność sprzedawania się i pre- postrzegani jako liderzy. Eksperci dwóch latach pracy jako manager. Zda- Cuczestniczyło blisko 200 osób, głównie managerowie wyższego został przeznaczony na zakup wyposażenia chirurgiczno-zabiegowego dla zentowania swoich pomysłów. Jeśli przypominają, że zgodnie z modelem rza się również, że niektóre szkoły nie i średniego szczebla, legitymujący się tytułem Master of Business Admi- Oddziału Neurochirurgii Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie nie masz tych cech, to będąc przed- 1-9-90 na 100 użytkowników mediów egzekwują tego wymogu, a rekrutację nistration. W kongresie uczestniczą również dyrektorzy programów MBA (Fundacja „O Zdrowie Dziecka”). siębiorcą, będziesz musiał walczyć – społecznościowych tylko 1 proc. to przeprowadzają na podstawie autor- oraz naukowcy z polskich i zagranicznych uczelni biznesowych. Udział Drugi dzień kongresu został podzielony na dwie części: dyskusyjną oraz niezależnie od tego, czy masz dyplom liderzy-twórcy oryginalnych treści, skiego egzaminu. ekspertów i czołowych ekonomistów zapewnia wysoki poziom mery- warsztatową. W pierwszej części uczestnicy wzięli udział w trzech panelach MBA, czy też nie”. 9 proc. to ci, którzy lajkują, komentują Nie powinno dziwić coraz większe za- toryczny spotkania, natomiast liczne wydarzenia dodatkowe tematycznych, w drugiej zaś w warsztatach biznesowych przy- interesowanie studiami MBA ze strony dają możliwość poszerzenia sieci kontaktów biznesowych. gotowanych przez Nowe Motywacje oraz PMI PC. Spotkania starszych managerów. Kongres rozpoczął się od Study Visits, czyli odwiedzin poprowadzili trenerzy z wysokim poziomem wiedzy mery- Rozwój umiejętności Mają oni duże doświadczenie za- firm zlokalizowanych w okolicach Krakowa. Wizyty torycznej oraz bogatym doświadczeniem zawodowym. i ciągłe posze- wodowe, ugruntowane zarobki po- studyjne były idealną okazją do poznania procesów Zwieńczeniem kongresu był organizowany na terenie rzanie wiedzy są szczególnie ważne zwalające na podjęcie nauki z wy- oraz tajników sukcesu dynamicznie rozwijających się Royal Kraków Golf & Country Club w Ochmanowie koło dla osób, które korzystaniem własnych zasobów firm w regionie. Krakowa XII Turniej KSB UEK Golf Cup 2019 połączony zawodowo zajmują Właściwe obrady XV Kongresu MBA rozpoczęły się z Akademią Golfa dla początkujących oraz piknikiem się zarządzaniem finansowych, odchowane dzieci, a więc i więcej czasu. W dodatku, wykładem inauguracyjnym oraz dwoma panelami tema- rodzinnym. q jak pokazują badania, wraz z upły- wem lat wzrasta myślenie całościo- we, szerokość spojrzenia na problemy innych ludzi, zdolność rozumienia REKLAMA ich potrzeb, przekonań i wartości, zdolność kontroli własnych zacho- wań i wczuwania się w przeżycia innych, dlatego też wiedzę zdobytą na studiach potrafią z powodzeniem zainwestować w rozwój i prawidłowe Executive funkcjonowanie organizacji, w której Ważny profil w karierze i udostępniają, a pozostałe 90 proc. to pracują. Różnorodność uczestników zwykli obserwatorzy. Aby być uzna- studiów MBA pod względem wieku MBA Walka to również dbałość o odpowied- nym za lidera w oczach rekruterów, na- wpływa pozytywnie na efekt synergii nią własną wizytówkę w sieci. Coraz leży być w grupie stanowiącej 1 proc. wiedzy. Uczestnicy mają bowiem ważniejsze w budowaniu kariery stają możliwość wymiany i konfrontacji Zapraszamy na na XXVII edycję Programu się media społecznościowe. Z najnow- Szansa na sukces nowoczesnej wiedzy z długoletnimi szych danych raportu US News wynika, praktyką i doświadczeniem bizne- że około 95 proc. rekruterów HR korzy- Awans, wyższe wynagrodzenie, rozwój sowym. Executive Master sta z takich serwisów jak LinkedIn czy osobisty – to tylko niektóre spośród Eksperci z MBA Portal uważają, że of Business Administration GoldenLine. To oznacza, że obecność wielu czynników, przez które decy- w dobie dłuższego życia zawodowe- w mediach społecznościowych jest dujemy się kontynuować naukę lub go studia podyplomowe mają sens, ważna, ponieważ zwiększa szanse na zaczynać zupełnie nowy kierunek. ponieważ coraz więcej ludzi będzie Rekrutacja trwa bycie zauważonym przez rekruterów Rozwój umiejętności i ciągłe posze- pracować do 70. roku życia, a może i znalezienie wymarzonej pracy. rzanie wiedzy są szczególnie ważne jeszcze dłużej. Dlatego każdy, kto ma Program Executive МВA to elitarne, 2-letnie studia magisterskie, Eksperci twierdzą, że absolwenci MBA dla osób, które zawodowo zajmują teraz 50 lat, ma wystarczająco dużo przeznaczone dla оsób posiadających doświadczenie menedżerskie powinni stale aktualizować swoje pro- się zarządzaniem. czasu, aby wybrać się na studia MBA, (zajęcia odbywają się w soboty i niedziele). file w serwisach networkingowych. Oferta studiów MBA kierowana jest do bo jego życie zawodowe będzie trwało Program Executive МВA prowadzony jest nieprzerwanie „Dzięki umieszczeniu najnowszych managerów – osób z odpowiednim do- jeszcze kolejnych 20 lat. od 1993 roku, przy mięzynarodowej współpracy uczelni informacji posiadacze dyplomu MBA świadczeniem zawodowym. W kwestii akademickich i partnerów Ьiznesowych. mogą pokazać, ile są warci” – czytamy tego warunku bardziej rygorystyczne Źródło: MBA Portal, Sedlak & Sedlak, Biuro ЕМВА, pok. 217 bud. Z „The Financial Times” w MBA Portal. od tradycyjnych programów MBA są Materiały prasowe AdobeStock; fot.: tel. 71 36 80 636 | e-mail: [email protected] www.executive.mba.ue.wroc.pl

68 Czerwiec 2019 ŠKODA Moto

Scala to pierwszy Sukces pewny, klasyczny kompakt czeskiej marki, chcąc nie chcąc, konkurent ikonicznego w tej w jakiej skali? dziedzinie Golfa Jednym z podstawowych problemów, z jakimi borykają się duże koncerny motoryzacyjne, jest wewnętrzna konkurencja

Piotr Cegłowski

arki należące do koncernu muszą dotychczasowych przebojów koncernu. Potem wielofunkcyjność: można nim przewieźć rodzinę i sporą się od siebie wyraźnie różnić, żeby pojawiło się kilka kolejnych modeli Škody, które ilość bagażu, ale też poczuć przyjemność dynamicznej jazdy. uzasadnić ceny w gruncie rzeczy wyszły spod ręki mistrza. W świecie nic jednak Scala ma wszystkie te cechy i świetny design. Słowem, jest M szalenie podobnych modeli. Przez nie jest wieczne; Josef Kabaň zmienił pracę i został skazana na sukces komercyjny. W jak dużej skali – trudno długi czas Škodę w rodzinie VW wyróżniły dwa szefem designu Rolls-Royce Motor Cars. Ostatnia wyrokować, ale wszystko wskazuje na to, że to właśnie atuty: znakomita jakość i racjonalne ceny. Pew- Škoda o zadziornej formie typowej dla Kabaňa to auto może zostać liderem sprzedaży marki, a nawet całe- nie tak by to wyglądało i dziś, gdyby w 2008 r. premierowa Scala. go koncernu. Zapewne zarobi tak dużo, że Škodę będzie nie pojawił się w firmie genialny designer Jozef Także ona, podobnie jak Superb w 2015 r., jest pod stać na zatrudnienie kolejnego genialnego projektanta. Kabaň. Premiera nowej Škody Superb była jak wieloma względami przełomowa. Przede wszyst- Doświadczenie z Kabaňem pokazuje, że naprawdę warto. grom z jasnego nieba. Okazało się, że w Mladá kim to pierwszy klasyczny kompakt czeskiej mar- Auto kupuje się przede wszystkim oczami. A zgodnie ze Boleslav może powstać auto o fantastycznym desi- ki, chcąc nie chcąc, konkurent ikonicznego w tej starą motoryzacyjną zasadą: wyprodukowanie brzydkiego

gnie, znacznie bardziej nowatorskim niż większość dziedzinie Golfa. Jest to samochód, który cechuje i pięknego samochodu kosztuje tyle samo… Materiały prasowe fot.:

70 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 71 ŠKODA Moto REVOLUTION MP 2000 R MKII

MP 2000 R MkII to najbardziej wszechstronne, najlepiej wyposażone i najnowocześniejsze źródło cyfrowe na rynku. Urządzenie łączy w sobie wysokiej klasy analogowy stopień wyjściowy zrealizowany z innowacyjnymi koncepcjami odtwarzania danych cyfrowych oraz przetwornikiem cyfrowo-analogowym obsługującym sygnały PCM i DSD. Wbudowany, poczwórny DAC może odtwarzać pliki wysokiej rozdzielczości do 32 bit/384 kHz, a także konwertować dźwięk do postaci DSD512! Dzięki MP 2000 R MkII, użytkownik może słuchać muzyki ze wszystkich możliwych źródeł - od płyt kompaktowych przez Bluetooth, radio FM i DAB+, radio internetowe, serwery muzyczne i źródła UPnP, zewnętrzne dyski i pamięci flash, aż po komputery PC i laptopy. Dzięki nowemu klientowi streamingowemu, to wszechstronne źródło jest także w pełni funkcjonalnym odtwarzaczem sieciowym umożliwiającym strumieniowanie muzyki z sieci oraz serwisów takich, jak TIDAL, Deezer czy Qobuz.

Dowodem uniwersalności MP 2000 R MkII jest Krytyczni na ogół – zwłaszcza w roz- ostatnio coraz częściej zdarza, przez jego tylna ścianka. Wyposażenie tego źródła mowach prywatnych – dziennikarze Scala ma dziesiątki światełek i niepotrzebnych obejmuje hi-endowe wyjścia analogowe (XLR motoryzacyjni, z którymi miałem oka- wszystkie cechy pokręteł. i RCA), cyfrowe wejścia i wyjścia hi-res, gniazda USB, zję gawędzić podczas prezentacji Scali perfekcyjnego Nie zabrakło też – bardzo lubianych LAN, WLAN, porty USB, interfejs sterowania i złącze antenowe. w chorwackim Splicie, byli zgodni, samochodu przez użytkowników, a stanowiących że to auto pod wieloma względami specjalność Škody – pomysłowych pa- kompaktowego wzorcowe. Co więcej, jako pierwsze tentów zwanych Simply Clever, takich zostało zbudowane na nowej platfor- i świetny design. jak np. elektrycznie wysuwany hak, mie MQB-A0. Jest skazana parasol ukryty w drzwiach kierow- Szczególnie ważna cecha dla krajowych na sukces cy, skrobaczka do szyb wyposażona odbiorców to pomysłowe zagospo- komercyjny w miernik wysokości bieżnika umiesz- darowanie wnętrza. W tej dziedzinie czona pod klapką wlewu paliwa. Škoda jest arcymistrzem. Warto przypo- Samochód, co jest typowe dla prawie mnieć model Superb, który w tylnym wszystkich modeli koncernu VW, pro- rzędzie oferuje taką ilość miejsca jak wadzi się pewnie i w pełni przewidywal- auta premium i w związku z tym jest We wnętrzu dominuje duży ekran przy- nie. Po włączeniu trybu Sport Scala jest w Polsce ulubionym pojazdem szefów pominający tablet – bardzo podobny w stanie dostarczyć wielu pozytywnych T+A elektroakustik GmbH & Co. KG · Planckstraße 9 – 11 · 32052 Herford · +49 5221-7676-0 · [email protected] · www.ta-hifi.com firm i biskupów. W Scali bezstresowo, do tego z większości Mercedesów. emocji. W podstawowej wersji można HI-TON Home of Perfection, Pańska 75, 00-834 Warszawa, +48 (22) 258 88 88, [email protected], www.hi-ton.pl na wysokość i wszerz (co naprawdę jest W dodatku można go wykorzystywać znaleźć trzycylindrowy silnik 1.0 TSI czymś wyjątkowym wśród kompak- jako wyświetlacz telefonu, co pozwala (95 KM), ale można też zamówić 1.5 TSI tów), mieści się pięć dorosłych osób na korzystanie z najlepszej istniejącej (150 KM) i 1.6 TDI (115 KM). A wszyst- plus kilka walizek. Bagażnik ma 467 l nawigacji, czyli Google Maps. General- ko to za kwotę bazowo o kilkanaście pojemności, a jego klapa może być nie wnętrze prezentuje się elegancko, tysięcy mniejszą niż w przypadku po-

elektrycznie sterowana. nie zostało zdominowane, jak to się dobnego Golfa. Materiały prasowe fot.: Bydgoszcz Artom-Bis ul. Śniadeckich 25 tel. +48 52 3493951 Gdańsk Albatros HiFi ul. Gen. Bora Komorowskiego 22 tel. +48 58 5584058 Gdynia Albatros HiFi ul. Wójta Radtkego 29/35 tel. +48 58 6612571 Katowice Audio Styl al. Roździeńskiego 91 tel. +48 32 2589576 Łódź Benefit ul. Ty- mienieckiego 25A lok. B3G tel. +48 42 6305718 Poznań Hi End Corner ul. Szewska 18 a tel. +48 8551080 Rzeszów Magellan HiFi ul. Batorego 18 tel. +48 17 862 39 26 Warszawa Hi-Ton Home of Perfection ul. Pańska 75 tel. +48 22 2588888 72 Czerwiec 2019

Audio - MP 2000 R MKII_220_285.indd 1 12/04/17 11:58 OPEL Moto

Samochodem Niemiec podróżuje się w iście francuskim stylu. Wnętrze jest świetnie wyciszone, a zespół napędowy chętnie o francuskiej krwi reaguje na polecenia kierowcy Opel Grandland X jest pierwszym modelem, przy którego konstrukcji wykorzystano podzespoły koncernu PSA. Wspólne są: zawieszenie, silniki i skrzynie biegów, czyli wszystko to, czego nie widać na pierwszy rzut oka. Opel zachował jednak swoją tożsamość w sferze wizualnej. Karoseria, wnętrze i materiały wykończeniowe zaprojektowane zostały w Rüsselsheim

Michał Garbaczuk

aroseria jest proporcjonalna i utrzymana zapewniając kierowcy idealną widoczność. Drugim i ma funkcję podgrzewania, co nie Sama przyjemność. Zawieszenie jest w miłej dla oka, ale też niczym niewy- elementem, który natychmiast mi się spodobał, jest jest jeszcze standardem w tej klasie. hybrydą wersalskiego komfortu różniającej się stylistyce. Auto przypo- przedłużenie poszycia drzwi, które zachodzi na próg, Klasą samą w sobie są za to fote- i weimarskiej precyzji. Muszę przy- mina nieco napompowaną Astrę, ale szczelnie go zasłaniając. Dzięki tej prostej sztuczce le przednie. Opel poświęcił wiele znać, że doskonale wybiera nierów- Kuważam, że może się podobać i z pewnością trafi podczas wsiadania i wysiadania nie pobrudzimy czasu na ich dopracowanie, ale się ności, szczególnie te poprzeczne. w gusta wielu klientów. Uwagę zwracają fantastycz- sobie ubrania. Ten sam zabieg zastosowano w Peu- opłaciło. Mogę śmiało powiedzieć, Zawieszenie Opla wręcz ignoruje ne reflektory IntelliLux LED, które rozcinają wręcz geocie 3008, który pojawił się na rynku wcześniej, że są najlepsze w klasie, a potwier- wyboje, dobrze izolując pasażerów ciemność i zalewają jasnym światłem przestrzeń sądzę więc, że to już wpływ francuskiego podejścia dzeniem moich słów może być otrzy- od drogi. Układ kierowniczy jest nie- To, co najlepsze przed samochodem. Grandland X jest pierwszym do motoryzacji. Podobają mi się także plastikowe manie certyfikatu AGR (Akcja na rzecz co gumowy, ale na szczęście nie na we francuskiej po modelu Astra samochodem w tej klasie korzy- listwy drzwi, nadkoli i zderzaków chroniące karoserię Zdrowych Pleców). Fotele da się ustawić tyle, by manewr trzeba było planować technice, stającym z technologii oświetlenia pozwalającej przed uderzeniami kamieni i brudem. w każdym kierunku i to nawet, jeśli są z wyprzedzeniem. Opel nie wychyla połączono na podróżowanie w nocy praktycznie przez cały Deska rozdzielcza jest prosta w swojej formie, nie- sterowane ręcznie! Regulowana jest wy- się w zakrętach, pozostając stabilny czas z włączonymi światłami drogowymi. Czujniki przeładowana przyciskami, ale też bardzo estetyczna sokość przedniej i tylnej części siedziska, skrzynią biegów, a napęd realizowany nawet w ciasnych łukach. Na pochwa- z niemiecką i radary wychwytują obiekty przed pojazdem i wy- i przejrzysta. W jej centralnym punkcie znalazł się jego długość, co ma zapewnić poprawne jest na koła przednie. Znakiem czasu łę zasługuje zużycie paliwa. W trasie pragmatyką cinają je z wiązki świetlnej. Dzięki temu światła nie dotykowy ekran systemu multimedialnego. Współ- podparcie dla ud, ale najważniejsze jest jest, że SUV-y zaczęły być traktowane da się utrzymać spalanie na poziomie i dbałością oślepiają innych użytkowników dróg, jednocześnie pracuje on naturalnie z Apple CarPlay i Android wyprofilowanie oparcia. Nawet długa przez klientów jako kombi i jedynie 6,5–7 l/100 km, a jazda miejska pochło- o jakość Auto, dzięki czemu mamy stały dostęp do ulubio- trasa nie męczy i na wakacje dojedziecie kilka procent z nich wymaga od takie- nie maksymalnie 8 l/100 km. nych aplikacji ze smartfona, nie odrywając rąk od zrelaksowani. Z tyłu również jest bardzo go samochodu napędu na wszystkie Opel Grandland X z mocnym dieslem kierownicy. Kierownica jest przyjemnie miękka dobrze. Dwie osoby podróżować będą koła. Za kontrolę trakcji odpowiada pod maską prezentuje wszystko to, w iście królewskich warunkach, tym więc tutaj system Grip Control, który co najlepsze we francuskiej technice, bardziej że miejsca na stopy i kolana dostosowuje moment obrotowy do na- i połączono to z niemiecką pragma- jest tu bardzo dużo, a dzięki płaskiej wierzchni. Jeśli jednak uprzecie się, by tyką i dbałością o jakość, ergonomię podłodze da sobie tam radę nawet trzeci mieć napęd 4 x 4 w swoim egzemplarzu, i detale. Mariaż różnych podejść do pasażer, choć oczywiście słowo „wygo- musicie poczekać do końca roku, kiedy motoryzacji poskutkował powsta- da” nabiera w tym momencie szerszego zadebiutuje hybrydowa wersja z dwoma niem ciekawego, a przede wszystkim znaczenia. Bagażnik jest duży i również elektrycznymi silnikami. praktycznego samochodu rodzinnego, może być wzorem w tej klasie. Ma po- Samochodem podróżuje się w iście któremu ciężko zarzucić jakieś rażą- dwójną podłogę, którą w razie potrzeby francuskim stylu. Wnętrze jest świetnie ce wady konstrukcyjne czy ergono- można łatwo obniżyć, co pozwala bez wyciszone, a zespół napędowy chętnie re- miczne. Grandland X z powodze- problemu zapakować największe walizki. aguje na polecenia kierowcy. Grandland niem będzie pełnił funkcję rodzinnego Jego pojemność to 514 l. X rozpędza się do 100 km/h w 9,1 s, kombi, a jego podwyższone nadwozie Grandland X otrzymał wysokoprężne a i powyżej tej prędkości auto sprawnie i komfortowo zestrojone zawieszenie serce o mocy 177 KM, które sprzężo- przyspiesza. Skrzynia biegów zmienia zapewnią spokój podczas codziennych

fot.: Materiały prasowe fot.: ne zostało z 8-biegową, automatyczną przełożenia aksamitnie i niezauważalnie. dojazdów do pracy.

74 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 75 VOLKSWAGEN Moto

T-Cross jest najmniejszym crossoverem Volkswagena, ale nie oznacza to wcale, że jest powolny czy ubogo wyposażony

Nie taki mały Volkswagen T-Cross to odpowiednik modelu Polo w segmencie SUV-ów, jest jednak od niego o 5,8 cm dłuższy i aż o 14 cm wyższy. Podczas niedawnych jazd jazdy dziennej LED, multifunkcyjną kierownicę. T-Crossa doposażyć można testowych postanowiliśmy sprawdzić walory najmniejszego crossovera niemieckiego w praktycznie każdy element dostępny producenta na półkach magazynowych Volkswa- gena. Młodym klientom z pewnością Michał Garbaczuk miasta wystarczą pierwsze trzy biegi. spodoba się system audio Beats, który Volkswagen już dawno przestał być sączy z siebie miękkie, soczyste i bardzo yżej zawieszone nadwozie i fotele Motor osiąga moc 115 KM i moment obrotowy Volkswagen T-Cross kojarzony z tanim samochodem dla efektowne dźwięki. sprawiają, że do wnętrza wsiada się 200 Nm dostępny w zakresie 2000–3500 obr./min. kierowany jest masowego klienta. O ile wolumen Podstawowa wersja 1.0 TSI o mocy bardzo wygodnie. Miejsca nad gło- Zespół napędowy uzupełnia manualna 6-biegowa sprzedaży w dalszym ciągu stoi na 95 KM, z 5-biegową manualną skrzynią do ludzi wolnych, wą nie brakuje, a pierwsze odczucie skrzynia biegów. Teraz jest to najmocniejsza jed- pierwszym miejscu, o tyle materiały biegów kosztuje 69 790 zł. Nasz testo- Wjest takie, jakbyśmy siedzieli w samochodzie o klasę nostka napędowa oferowana przez Volkswagena o niespokojnych wykończeniowe, spasowanie elemen- wy egzemplarz w wersji wyposażenia większym. Fotele przednie są obszerne, na tylnej do T-Crossa. Pod koniec roku pod maskę modelu i kreatywnych tów i wyposażenie z zakresu zarów- Style wyceniony został na 98 tys. zł, kanapie dwie osoby usiądą wygodnie. Nie bardzo trafi jeszcze silnik 1.5 TSI o mocy 150 KM, a pol- duszach. Samochód no bezpieczeństwa, jak i komfortu a podobna wersja z automatyczną, możemy się także przyczepić do bagażnika, bo, po ski importer nie zamierza oferować jednostki świetnie wpisuje się powinno zaspokoić gusta klientów dwusprzęgłową, 7-biegową skrzynią pierwsze, jest ustawny, po drugie, ma podwójną wysokoprężnej wcale. Jazda miejska wykazała, w nowoczesny styl poszukujących czegoś więcej niż tylko DSG bez problemu przekroczy wartość podłogę, dzięki której łatwo go powiększyć. Oso- że w tych warunkach mocy i momentu obroto- życia metalowej puszki do przemieszczania 100 tys. zł. Volkswagen jest nowocze- bom potrzebującym jeszcze większej przestrzeni wego nie zabraknie. T-Cross ładnie współpracuje się. T-Cross w standardzie posiada sys- snym, zwinnym i przemyślanym autem producent daje możliwość przesunięcia całej ka- z kierowcą, a wskazówka obrotomierza chętnie tem ochrony pasażerów Pre-Crash, dla nowoczesnych, młodych ludzi, dla napy w głąb wnętrza. porusza się w górnym zakresie skali. Skrzynia Front Assist z wykrywaniem pieszych, których samochód jest narzędziem Testowany przez nas egzemplarz wyposażony został biegów została tak zestopniowana, by nie trzeba system monitorowania martwego pola pozwalającym realizować zarówno w mocniejszy wariant jednolitrowego silnika TSI. było nadto wachlować lewarkiem. W zasadzie do Blind Spot, klimatyzację, światła do codzienne obowiązki, jak i pasje. fot.: Materiały prasowe fot.:

76 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 77 DUTY-FREE Styl Managera

ZABIEGÓW AGENCJA WYDAWNICZA DLA MANAGERÓW ABC NIE SZUKAJ LEPSZEJ OKAZJI… OFERTA, KTÓRĄ MAMY DLA CIEBIE Lifting twarzy i szyi JEST NAJLEPSZA! Lifting twarzy polecany jest osobom z widocznymi oznakami starzenia, utratą sprężystości skóry, opadającym owalem twarzy i zanikiem konturów. Należy pamiętać, że zabieg nie powstrzymuje procesu starzenia, lecz jedynie daje efekt odmłodzenia twarzy

POLECA Miejsce stworzone dla Ciebie DR MACIEJ CHARAZIŃSKI W samym centrum Warszawy mieści się wyjątkowe miejsce – Tallulah Hair & Beauty. Czyli najpiękniejszy salon specjalista chirurgii plastycznej w stolicy, w którym o włosy i ciało dba międzynarodowa ekipa fryzjerów, barberów, kosmetyczek i manicurzystek z warszawskiej Kliniki Chirurgii Plastycznej i Medycyny Estetycznej Promedion z ogromnym doświadczeniem, ale też z prawdziwą pasją PROJEKTOWANIE I WYDAWANIE PRASY peracja polega na odpowiednim nacięciu skóry MAGAZYNY FIRMOWE na skroni, wzdłuż linii włosów, a także przed i za uchem. W tych miejscach lekarz naciąga skórę I BRANŻOWE Oi usuwa jej nadmiar tak, by twarz odzyskała wła- PRASA NAUKOWA ściwy kontur. W miejscach nacięć chirurg zakłada cienkie BROSZURY INFORMACYJNE i precyzyjne szwy, dzięki czemu po całkowitym wygojeniu FOLDERY I KATALOGI blizny są praktycznie niewidoczne. Często wykonując RAPORTY ROCZNE lifting twarzy, dla wzmocnienia efektu estetycznego dodatkowo wykonuje się również lifting szyi. Ruch ten KSIĄŻKI pozwala „odmłodzić” pacjentkę o kolejne kilka lat. PROJEKTOWANIE LOGOTYPÓW Przez kilka dni po zabiegu pacjentka nosi specjalną PROJEKTOWANIE STRON elastyczną opaskę, która chroni operowane miejsce. INTERNETOWYCH Szwy zdejmowane są po 14 dniach, a efekt ostateczny INFOGRAFIKA ZABIEGI KOSMETYCZNE: ZABIEGI FRYZJERSKIE: MANICURE I PEDICURE: zabiegu uzyskujemy po trzech–czterech miesiącach. l kompleksowa, długofalowa opieka l fantazyjne i klasyczne strzyżenia dla kobiet l manicure oraz pedicure – klasyczny, Przez ten czas należy unikać słońca, przegrzania i wy- ANIMACJA pielęgnacyjna l strzyżenia dla mężczyzn oraz tuszowanie japoński, winylowy, hybrydowy siwizny – barber/specjalista strzyżeń ziębienia organizmu. REKLAMA l zabiegi ujędrniające i liftingujące l manicure tytanowy męskich l peelingi chemiczne l manicure i pedicure żelowy Chirurgiczny lifting twarzy jest zabiegiem długotrwałym, l szeroki wachlarz koloryzacji: jednolita, l mezoterapia mikroigłowa, igłowa, mezote- l przedłużanie paznokci tytanem lub żelem a jego efekty są bardziej spektakularne niż w przypadku wielotonowa, balayage, pielęgnacyjna, rapia skóry głowy l pedicure leczniczy, zabiegi podologiczne zabiegów medycyny estetycznej. l a także bez amoniaku l dla osób z problemami stóp depilacja woskiem, pastą cukrową, trwała l zdrowe i bezpieczne przedłużanie włosów depilacja laserowa LightSheer Desire l zabiegi pielęgnacyjne wzmacniające i odżywiające włosy www.ideapress.pl | [email protected] | tel. 605 121 288 | Facebook.ideapress.com Promedion Klinika Chirurgii Plastycznej i Medycyny Estetycznej Zapewniamy profesjonalną organizację procesu wydawniczego począwszy ul. Kazimierza Wóycickiego 4, Warszawa, tel. 22 835 16 12, od projektu, aż po dostarczenie wydrukowanych egzemplarzy do miejsc www.klinikapromedion.pl wskazanych przez klienta. Chcesz wiedzieć więcej – skontaktuj się z nami.

Zdjęcia wykonano w salonie Tallulah Hair & Beauty (www.tallulah.pl, ul. Kopernika 5, Warszawa)

78 Czerwiec 2019 WAKACJE Styl Managera

Co nowego pod słońcem? Im bardziej lekarze ostrzegają nas przed słońcem, tym bardziej go pragniemy. Niestety, co do szkodliwości opalania nie ma już żadnych wątpliwości

Anna Dąbrowska

parzenia, zmarszczki, przebarwienia „inteligentny” krem Environmental Shield SPF 50. i nowotwory skóry to realne zagro- Preparat ten zawiera zarówno filtry fizyczne (dwu- żenia niekontrolowanych kąpieli sło- tlenek cynku), które rozpraszają promienie UV, jak necznych. Co roku firmy kosmetyczne i chemiczne, które je absorbują. Dodatkowo wzmacnia Oudoskonalają receptury kremów z filtrem, tak naturalną barierę ochronną skóry oraz chroni ją przed by nasza skóra jak najmniej ucierpiała podczas smogiem i niekorzystnym wpływem środowiska (wia- słonecznych wakacji. trem, wilgocią, skrajnymi temperaturami powietrza). Naukowcy dowiedli, że grozi nam już nie tylko Lekka formuła kremu sprawia, że doskonale się on ultrafiolet (UVA i UVB), lecz także podczerwień (IR) wchłania i stanowi świetną bazę pod makijaż. i światło widzialne (VL). Promieniowanie podczer- wone sprzyja powstawaniu rozszerzonych naczynek Dla entuzjastów sportów i niszczy włókna kolagenowe, więc przyspiesza starzenie się skóry. Jego wpływ dobrze obrazuje Z kolei ultramatujący Sun Secure Extreme SPF 50+, mineralną ochronę przed promienia- aplikacji za pomocą pędzla można go Słoneczne symbole przedwcześnie postarzała skóra przedramion pie- SVR został przetestowany w warunkach ekstre- mi UVA i UVB. Receptura stworzona aplikować o każdej porze dnia, aby karzy (efekt emisji wysokiej temperatury z pieca malnych przez sportowych entuzjastów: surferów, w oparciu o najnowsze technologie jest poprawić makijaż, nadać mu matowe Jesteśmy od lat przyzwyczajeni do piekarniczego) w porównaniu z ich gładszą skórą na żeglarzy, narciarzy, wspinaczy wysokogórskich. Po- odpowiednia dla skóry trądzikowej oraz wykończenie i zapewnić skórze ochronę oznaczeń liczbowych takich jak SPF twarzy. Dzieje się tak dlatego, że promieniowanie IR trójna odporność żelu – na działanie wody, potu i na sprawdza się w przypadku nadmiernej przeciwsłoneczną. 15, 30, 50. To tak naprawdę ochrona jest zamieniane w części na ciepło. Z kolei światło ścieranie – została przetestowana w warunkach silnego potliwości. Krem ten w niemal 25 proc. przed promieniami UVB, które wy- widzialne wywołuje u nas wrażenia wzrokowe. promieniowania słonecznego, wiatru i na dużych składa się z tlenku cynku. Jest to zwią- Dla miłośników opalania wołują rumień i są mierzalne. Jednak Poszczególnym jego długościom fal odpowiada- wysokościach. Kosmetyk sprawdza się w przypadku zek, który znany jest jako doskonały od niedawna, zgodnie z zalecenia- ją różne barwy światła: począwszy od fiołkowej, bardzo wrażliwej skóry oraz u sportowców i osób składnik łagodzący i uśmierzający sta- Dla tych, którzy nie wyobrażają sobie mi Unii Europejskiej, najważniejszy a skończywszy na czerwonej. Światło widzialne przebywających w ekstremalnych warunkach (góry, ny zapalne, jednocześnie zapewniający powrotu z wakacji z bladą skórą, na- w ocenie preparatu jest opis słowny, przyspiesza procesy starzenia się skóry, generuje wysokie nasłonecznienie). Dzięki unikalnej konsy- skórze ochronę przed szkodliwym pro- ukowcy z laboratoriów Filorga stworzyli czyli: niska ochrona (SPF 6–10), śred- przebarwienia i sprawia, że traci ona swój blask, stencji żel przeznaczony jest dla wszystkich rodzajów mieniowaniem słonecznym. Z powodu specjalne formuły produktów z gamy nia (SPF 15–25), wysoka (SPF 30–50) jest matowa i poszarzała. Przykładem negatywnego skóry wyjątkowo wrażliwej na słońce, zarówno swoich delikatnych właściwości jest on UV Bronze: przeciwstarzeniowy su- i bardzo wysoka (SPF >50), gdyż od- wpływu tego promieniowania jest światło emitowa- dorosłych, jak i dzieci powyżej 3. roku życia. Nadaje doskonałym składnikiem aktywnym chy olejek do ciała w sprayu SPF 30 nosi się on nie tylko do UVB, lecz ne przez monitory, odbiorniki telewizyjne starszej się do stosowania na twarz i miejsca eksponowane dla skóry podrażnionej, wrażliwej oraz oraz przeciwstarzeniowy żel do twarzy także do UVA. Teraz dodatkowo na generacji lub oświetlenie wewnętrzne. na słońce. Dzięki unikalnej konsystencji żelowego trądzikowej. Osadza się na powierzchni i ciała po opalaniu. Oba preparaty za- opakowaniach preparatów na słońce W tym sezonie wiele marek kosmetycznych wprowa- balsamu natychmiast się wchłania i nie pozostawia i odbija promienie UV, a tym samym staje wierają kompleks stymulujący opaleni- firmy umieszczają symbol UVA w kó- Co roku firmy dziło już do składu preparatów na słońce filtry chro- na skórze kleistej warstwy. Niezwykle bezpieczna się prawdziwą mineralną tarczą ochron- znę. To system pobudzający mechanizm łeczku. Oznacza to, że ochrona przed kosmetyczne niące przed tak szerokim spektrum promieniowania. formuła zawiera w 100 proc. filtry organiczne oraz ną. Kosmetyk ma lekką i kremową kon- samoobrony skóry, czyli melaninę, która UVA w tym przypadku stanowi min. udoskonalają subtelny, wolny od alergenów zapach, który nie wy- systencję, łatwo się go rozprowadza i nie nadaje jej piękny, złocisty odcień, zwięk- jedną trzecią ochrony przed UVB, co receptury Na plażę i do miasta wołuje reakcji fotoalergicznej. Nie zawiera alkoholu, zostawia białej maski na twarzy. W tej szając równocześnie poziom ochrony daje gwarancję, że kosmetyk należycie kremów parabenów ani oktokrylenu. samej gamie znajdziemy również puder przed światłem słonecznym. Kompleks nas zabezpiecza. Musimy też zdawać z filtrem Nowoczesną recepturę preparatu na słońce stworzyli mineralny do wykończenia makijażu ten połączono z technologią fotoaktyw- sobie sprawę, że wysokie filtry często naukowcy w laboratoriach Nimue Skin Technology, Dla alergików z filtrami, chroniącymi przed szerokim ną, która pobudza ochronne działanie usypiają naszą czujność, gdyż dają gdzie ochrona przeciwsłoneczna jest jedną z czte- spektrum promieniowania, Nexultra™ filtrów, budując biologiczną barierę złudne poczucie bezpieczeństwa. Prze- rech kluczowych zasad terapii. W celu zapobiegania W przypadku skóry alergicznej najlepsze efekty UV Brush SPF 50 Universkin™. Ta wy- przed wolnymi rodnikami i przeciw- konani o dobrze spełnionym obowiąz- i zmniejszenia oddziaływania szkodliwych skutków dają filtry mineralne. Dlatego francuscy eksperci jątkowa mieszanka mineralna zaspokaja działając fotostarzeniu. Z kolei system ku nie powtarzamy aplikacji co dwie stresu środowiskowego na skórę oraz jej ochrony przed z firmy Universkin™ opracowali naturalny filtr potrzeby nawet najbardziej wrażliwej filtrów UV zapewnia optymalną ochro- godziny, a tylko wówczas preparat ma

promieniowaniem UVA,UVB, IR i HEV opracowali przeciwsłoneczny Nexultra™ z SPF 50, zapewniający AdobeStock fot.: skóry. Dzięki praktycznej i bardzo prostej nę przed fotostarzeniem skóry. szanse zadziałać.

80 Czerwiec 2019 2019 Czerwiec 81 DUTY-FREE Styl Managera

Summa summarum – Coca-Cola Norah Jones po wielu latach mniej lub bardziej udanych, choć zawsze godnych uwagi eksperymentów wydała płytę kojarzącą się z jej lata genialnym debiutem „Come Away liczy sobie With Me”, co podkreśla tytuł „Begin Again”. Siedem utworów, ponad Coca-Cola pół godziny muzyki. Szkoda, że nie l 133 więcej. 800 000 osób zatrudnia koncern na świecie Anna Gourari – utalentowana i uro- 1100 fabryk posiada koncern Coca-Cola na świecie dziwa (okazjonalnie bywa aktorką) 500 marek ma w swoim portfolio firma Coca-Cola pianistka – dzięki wielkiemu talen- 3500 napojów liczy sobie oferta koncernu towi z rodzinnego Kazania trafiła na światowe sceny i podpisała kontrakt 47 lat napój z dwiema fikuśnymi literami C jest obecny z ECM. Jej najnowszy album „Elusive na polskim rynku Affinity” zawiera współczesne idaw- ne, harmonijnie dobrane utwory. l

Michele Rabbia, Gianluca Petrel- la i Eivind Aarset na „Lost River” udowadniają, że awangardowy jazz nie musi atakować słuchacza, ale wręcz przeciwnie – może budo- wać nastrój, nie bać się subtelnych współbrzmień i delikatnych melo- dii. Płyta perfekcyjnie zrealizowana. Polecamy. l

Paul Bley z mistrzami gatunku: Ga- rym Peacockiem i Paulem Motianem, Kryptowaluta Facebooka stworzył jazzowe trio marzeń na „When Will The Blues Leave”. Jest Gigant mediów społecznościowych zdecydował się wyemitować własną to pierwsza pośmiertna edycja (po kryptowalutę. W tej dziedzinie podjął współpracę z 12 korporacjami, 2016 r.) niepublikowanego mate- takimi jak PayPal, Visa i Mastercard i Uber, które zainwestowały w projekt riału kanadyjskiego pianisty, który po 10 mln dol. Nowa kryptowaluta ma być stabilna dzięki powiązaniu jej słusznie uważany jest za wielkiego z walutami emitowanymi przez rządy, a prawie 2,5 mld użytkowników innowatora jazzu. l korzystających miesięcznie z portalu będzie mogło dzięki fot.: Materiały prasowe Materiały prasowe fot.: temu robić zakupy w Internecie bez Soulsavers, brytyjsko-amerykański pośrednictwa banków. Eksperci wyceniają duet: Rich Machin i Ian Glover, znany projekt na ok. 1 mld dol. l ze współpracy z wieloma znakomitymi artystami, m.in. z Davidem Gahanem, na winylowej edycji płyty „Kubrick” zawarł interpretację dzieł genialnego Kiedy premiera reżysera. Jest to muzyka instrumen- składanego smartfona? talna, orkiestrowa, z pozoru senna, Huawei planuje zaprezentować Mate X, l niezwykle piękna. wyczekiwany przez rynek składany smartfon, dopiero w listopadzie, czyli po premierze Enrico Rava, dzięki serii „Touchsto- nowych iPhone’ów. Może więc stacić pozycję nes”, czyli reedycjom świetnych na- lidera w tej dziedzinie. Wcześniej na taki sam grań wytwórni ECM, wraca z albumem krok zdecydował się Samsung, przesuwając premierę „Easy Living”. Jest to jedna z jego składanego Galaxy Fold. Podobno w obu przypadkach pojawiły najpiękniejszych płyt, z kapitalnymi się problemy z ekranem. Warto dodać, że Huawei zastanawia się, kompozycjami o prawdziwie włoskim czy Mate X powinno się opierać na oprogramowaniu Android charakterze. Kto nie kupił albumu na licencji Google’a, ponieważ pracuje nad własnym systemem w 2004 r., ten powinien szybko operacyjnym Hongmeng. l naprawić ten błąd. l

82 Czerwiec 2019 TO BREAK THE RULES, YOU MUST FIRST MASTER THEM.

THE VALLÉE DE JOUX. FOR MILLENNIA A HARSH, UNYIELDING ENVIRONMENT; AND SINCE 1875 THE HOME OF AUDEMARS PIGUET, IN THE VILLAGE OF LE BRASSUS. THE EARLY WATCHMAKERS WERE SHAPED HERE, IN AWE OF THE FORCE OF NATURE YET DRIVEN TO MASTER ITS MYSTERIES THROUGH THE COMPLEX MECHANICS OF THEIR CRAFT. STILL TODAY THIS PIONEERING SPIRIT INSPIRES US TO CONSTANTLY CHALLENGE THE CONVENTIONS OF FINE WATCHMAKING.

ROYAL OAK CHRONOGRAPH IN STAINLESS STEEL

WARSZAWA: PLAC PIŁSUDSKIEGO AUDEMARSPIGUET.COM

09733_1903_LE_BRASSUS_MEN_MANAGER_MAGAZIN_210x273_ENG.indd 1 26/03/2019 16:55