Gminny Program Opieki Nad Zabytkami Dla Miasta I Gminy Pleszew Na Lata 2014-2017
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
GMINNY PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI DLA MIASTA I GMINY PLESZEW NA LATA 2014-2017 PLESZEW 2013 2 GMINNY PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI DLA MIASTA I GMINY PLESZEW NA LATA 2014-2017 SPIS TREŚCI I. WSTĘP .................................................................................................. 4 II. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA GMINNEGO PROGRAMU OPIEKI NAD ZABYTKAMI ..... 5 III. UWARUNKOWANIA PRAWNE OCHRONY I OPIEKI NAD ZABYTKAMI W POLSCE ............... 6 IV. UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO .............. 11 1. STRATEGICZNE CELE POLITYKI PAŃSTWA W ZAKRESIE OCHRONY ZABYTKÓW I OPIEKI NAD ZABYTKAMI ........11 2. RELACJE GMINNEGO PROGRAMU OPIEKI NAD ZABYTKAMI Z OPRACOWANIAMI WYKONANYMI DLA WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO ........................................................................................11 2.2. Strategia rozwoju województwa wielkopolskiego do 2020 roku ..........................11 2.3. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa wielkopolskiego ..............12 2.4 Inne dokumenty związane z tematyką dziedzictwa kulturowego ..........................12 V. UWARUNKOWANIA WEWNĘTRZNE OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO .............. 13 1. RELACJE GMINNEGO PROGRAMU OPIEKI NAD ZABYTKAMI Z DOKUMENTAMI WYKONANYMI DLA MIASTA I GMINY PLESZEW .......................................................................................................................14 1.1. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego ...............14 1.2. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego ..........................................19 1.3. Uwarunkowania ochrony przyrody i równowagi ekologicznej ..............................26 2. CHARAKTERYSTYKA ZASOBÓW I ANALIZA STANU DZIEDZICTWA I KRAJOBRAZU KULTUROWEGO GMINY Z UWZGLĘDNIENIEM ZABYTKÓW O NAJWYŻSZYM ZNACZENIU ..............................................................29 2.1. Krajobraz kulturowy .........................................................................................29 2.2. Zabytki nieruchome ..........................................................................................30 2.3. Zabytki ruchome ..............................................................................................31 2.4. Zabytki archeologiczne .....................................................................................31 2.5. Zabytki w zbiorach muzealnych i innych ............................................................33 3. ZABYTKI OBJĘTE PRAWNYMI FORMAMI OCHRONY .....................................................................34 3.1. Rejestr zabytków .............................................................................................34 3.2. Pomniki historii ................................................................................................40 3.3. Parki kulturowe ................................................................................................40 4. ZABYTKI W GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW NIERUCHOMYCH .......................................................40 2 3 GMINNY PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI DLA MIASTA I GMINY PLESZEW NA LATA 2014-2017 5. ZABYTKI W GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW ARCHEOLOGICZNYCH .................................................40 6. ZABYTKI STANOWIĄCE WŁASNOŚĆ GMINY ..............................................................................40 VI. OCENA STANU DZIEDZICTWA KULTUROWEGO GMINY. ANALIZA SZANS I ZAGROŻEŃ ..... 42 VII. ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE ....................................................................... 44 1. PRIORYTETY PROGRAMU OPIEKI NAD ZABYTKAMI .....................................................................44 2. KIERUNKI DZIAŁAŃ I ZADANIA PROGRAMU OPIEKI NAD ZABYTKAMI .................................................45 VIII. INSTRUMENTARIUM REALIZACJI PROGRAMU OPIEKI NAD ZABYTKAMI ..................... 53 IX. ZASADY OCENY REALIZACJI PROGRAMU OPIEKI NAD ZABYTKAMI ........................... 54 X. NIEKTÓRE ZEWNETRZNE ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROGRAMU OPIEKI NAD ZABYTKAMI .. 55 ANEKS NR 1: GMINNA EWIDENCJA ZABYTKÓW NIERUCHOMYCH ................................ 57 ANEKS NR 2: GMINNA EWIDENCJA ZABYTKÓW ARCHEOLOGICZNYCH ........................... 96 3 4 GMINNY PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI DLA MIASTA I GMINY PLESZEW NA LATA 2014-2017 I. WSTĘP Gminny program opieki nad zabytkami dla Miasta i Gminy Pleszew na lata 2014-2017 jest pierwszym tego typu opracowaniem wykonanym przez samorząd gminy i w lokalnej skali stanowi dokument analizujący zasób zachowanego materialnego dziedzictwa kulturowego w obrębie Pleszewa i okolic. W głównej mierze opracowanie skupia się na szeroko rozumianych zabytkach stanowiących o indywidualnej tożsamości kulturowej Pleszewa i wielu pobliskich miejscowości mających częstokroć swoje korzenie w okresie średniowiecza (Baranówek, Borucin, Bógwidze, Bronów, Brzezie, Chorzew, Grodzisko, Janków, Korzkwy, Kowalew, Kuczków, Lenartowice, Lubomierz, Marszew, Pacanowice, Rokutów, Sowina, Suchorzew, Taczanów, Zawidowice). Gminnego programu opieki nad zabytkami dla Miasta i Gminy Pleszew na lata 2014- 2017 ma na celu sformułowanie zasadniczych kierunków działań i zadań na rzecz ochrony i opieki nad zabytkami ujętych w art. 87. Ustawy z dnia 27 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2003 Nr 162 poz. 1568 ze zmianami) i obejmujących: 1) Włączenie problemów ochrony zabytków do systemu zadań strategicznych, wynikających z koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju. 2) Uwzględnianie uwarunkowań ochrony zabytków, w tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa archeologicznego, łącznie z uwarunkowaniami ochrony przyrody i równowagi ekologicznej i konsekwentne oraz planowe realizowanie zadań kompetencyjnych samorządu dotyczących opieki nad zabytkami jako potwierdzenie uznania znaczenia dziedzictwa kulturowego dla rozwoju gminy. 3) Zahamowanie procesów degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania. 4) Wyeksponowanie poszczególnych zabytków oraz walorów krajobrazu kulturowego. 5) Podejmowanie działań zwiększających atrakcyjność zabytków dla potrzeb społecznych, turystycznych i edukacyjnych oraz wykreowanie wizerunku gminy poprzez: podejmowanie działań sprzyjających wytworzeniu lokalnej tożsamości mieszkańców, wspieranie aktywności mieszkańców mającej na celu poszanowanie dziedzictwa kulturowego, edukację w zakresie miejscowego dziedzictwa kulturowego. 6) Wspieranie inicjatyw sprzyjających wzrostowi środków finansowych na opiekę nad zabytkami. 7) Określenie warunków współpracy z właścicielami zabytków, eliminujących sytuacje konfliktowe związane z wykorzystywaniem tych zabytków. 8) Podejmowanie przedsięwzięć umożliwiających tworzenie miejsc pracy związanych z opieką nad zabytkami. Podstawą dla opracowania Gminnego programu opieki nad zabytkami dla Miasta i Gminy Pleszew na lata 2014-2017 jest utworzona w ostatnich latach gminna ewidencja zabytków nieruchomych i gminna ewidencja zabytków archeologicznych. Ewidencje te stanowią dokładny zasób zidentyfikowanych obiektów stanowiących materialny potencjał dziedzictwa kulturowego gminy. W oparciu o zebraną w ewidencjach bazę danych niniejszy dokument stanowi ogólną strategię ochrony zabytków zlokalizowanych na terenie miasta i gminy w okresie nadchodzących czterech lat, która realizowana będzie dostępnymi środkami prawnymi oraz finansowymi jakimi dysponuje samorząd lokalny. 4 5 GMINNY PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI DLA MIASTA I GMINY PLESZEW NA LATA 2014-2017 Jednocześnie opracowanie Gminnego programu opieki nad zabytkami dla Miasta i Gminy Pleszew na lata 2014-2017 stanowi podstawę dla procesu tworzenia gminnych polityk przestrzennych i powinien przyczynić się do lepszego uświadomienia i uwrażliwienia mieszkańców gminy na sprawy związane z ochrona i opieką nad istniejącym dziedzictwem kulturowym Pleszewa i okolic. Ponadto dokument ten wytycza kierunki dla planowanych przy zabytkach działań o charakterze finansowym i organizacyjnym podejmowanych przez samorząd miasta i gminy. Działania te realizowane będą z uwzględnieniem najlepszego – z punktu ochrony zabytków i opieki nad nimi – oczekiwanego efektu odczuwalnego i akceptowanego w wymiarze społecznym dla mieszkańców, a także będą przyczyniać się do większego zaangażowania inicjatyw lokalnych w sprawy związane z dbaniem o zachowanie i właściwe wyeksponowanie obiektów tworzących dziedzictwo kulturowe Miasta i Gminy Pleszew. II. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA GMINNEGO PROGRAMU OPIEKI NAD ZABYTKAMI Podstawę prawną opracowania Gminnego programu opieki nad zabytkami dla Miasta i Gminy Pleszew na lata 2014-2017 stanowią zapisy sformułowane w art. 87. ustawy stanowiące, że: o burmistrz sporządza na okres 4 lat gminny program opieki nad zabytkami; o gminny program opieki nad zabytkami przyjmuje rada miasta i gminy po uzyskaniu opinii wojewódzkiego konserwatora zabytków; o gminny program opieki nad zabytkami ogłaszany jest w wojewódzkim dzienniku urzędowym; o z realizacji gminnego programu opieki nad zabytkami burmistrz sporządza co 2 lata sprawozdanie, które przedstawia się radzie miasta i gminy; Powyższa podstawa prawna określa również cele opracowania Gminnego programu opieki nad zabytkami dla Miasta i Gminy Pleszew na lata 2014-2017, którymi są: o włączenie problemów ochrony zabytków do systemu zadań strategicznych, wynikających z koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju; o uwzględnianie uwarunkowań ochrony zabytków, w tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa archeologicznego, łącznie z uwarunkowaniami ochrony przyrody i równowagi ekologicznej i konsekwentne oraz planowe realizowanie zadań kompetencyjnych