De Bodemgesteldheid Van Het Herinrichtingsgebied Nijkerk-Putten 3 2/Uub(C '7 F
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
De bodemgesteldheid van het herinrichtingsgebied Nijkerk-Putten 3 2/UUb(c '7 f De bodemgesteldheid van het herinrichtingsgebieäf * Nijkerk-Putten Resultaten van een bodemgeografisch onderzoek W.H.Leender s F.Brouwe r M.Knotter s Rapport 54 ...__ cjiut, STARINGCENTRUM ,Wageningen ,199 0 4^ !'i>% o < où b ^ REFERAAT Leenders, W.H., F. Brouwer en M. Knotters, 1990. De bodemgesteldheid van het herinrichtingsgebied Nijkerk-Putten» resultaten van een bodemgeografisch onderzoek. Wageningen, Staring Centrum. Rapport nr. 54, 269 blz.» 3 aanh.» 80 tab.» 51 afb.» 5kaarten . In het herinrichtingsgebied Nijkerk-Putten is een bodemgeografisch onderzoek uitgevoerd in opdracht van de Landinrichtingsdienst te Utrecht. De bodem be staat uit zandgronden^ kleigronden, veengronden, moerige gronden en overslag- gronden. In de zandgronden komen humuspodzol-,eerd - en vaaggronden voor. In de kleigronden komen eerd- en vaaggronden voor. In de veengronden komen eerdveen- en rauwveengronden voor.Bi j demoerig e gronden zijn moerige podzol-e n moerige eerdgronden onderscheiden. De resultaten van het onderzoek zijn weergegeven op een bodemkaart? een grondwatertrappenkaart en een zanddieptekaart.D e dwarsdoor sneden geven een overzicht van de verschillende afzettingen. Trefwoordeni Nijkerk-Putten, bodemgeografisch onderzoek, bodemgesteldheid, zanddiepte en dwarsdoorsneden. ISSN 0924-3070 Copyright 1990 STARING CENTRUM Instituut voor Onderzoek van het Landelijk Gebied Postbus 125,670 0A CWageningen ' Tel.i 08370 - 74200)telefax i 08370 -24812 » telext 75230VISI-N L Het Staring Centrum isee n voortzetting vani het Instituut voor Cultuurtechniek en Waterhuishouding (ICW), het Instituut voor Onderzoek van Bestrijdingsmidde len, afd. Milieu,e n de Afd. Landschapsbouw van het Rijksinstituut voor Onder zoek in de Bos- en Landschapsbouw "De Dorschkamp" en de Stichting voor Bodem- kartering (STIB0KA). Het Staring Centrum aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade voortvloeiend uit het gebruik van de resultaten van dit onderzoek of de toepas sing van de adviezen. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk,fotokopie ,microfil m en op welke andere wijze ook zonder voor afgaande schriftelijke toestemming van het Staring Centrum. Project nr. 3301. 90aIS/9.90. INHOUD Biz. WOORDVOORA F 11 SAMENVATTING 13 1 INLEIDING 19 1.1 Doele nopze tva nhe tbodemgeografisc honderzoe k 19 1.2 Overzichtva nrappor te nkaarte n 20 2 FYSIOGRAFIE 23 2.1 Landschap 23 2.2 Geogogenese 27 2.2.1 Pleistoceen 27 2.2.2 Holoceen 31 2.3 Bodemvorming 33 2.4 Cultuurhistorie 36 2.4.1 Depolde rArkemhee n 36 2.4.2 Achterhoeke nD eVeenhui s 39 2.4.3 Holkerveene nPalestin a 39 2.4.4 Hetoud ezandontginningslandscha p 40 2.4.5 Hetjong ezandontginningslandscha p 42 2.5 Waterhuishouding 43 3 BODEMGEOGRAFISCHONDERZOE KE NDIGITAL E VERWERKING/MANIPULATIE VANBODEMKUNDIG E GEGEVENS 45 3.1 Bodemgeografisch onderzoek 45 3.2 Toetsingaa nmeetresultate n 47 3.2.1 Bemonsteringe nlaboratoriumanalys e 47 3.2.2 Grondwaterstandsmetingen 49 3.2.2.1Berekenin gva nGH Ge nGL Gva npeilbuize nme t meerjarige gegevens 51 3.2.2.2Meetpunte ne n-resultate nva npeilbuize nme t meerjarige gegevens 51 3.2.2.3Berekenin gva nGH Ge nGL Gva npeilbuize nme t éénjarigegegeven s 54 3.2.2.4Meetpunte ne n-resultate nva npeilbuize nme t éénjarigegegeven s 55 3.2.2.5Meetpunte ne n-resultate nva ngericht eopname s 64 3.3 Indelingva nd egronde n 65 3.3.1 Veengronden [V] 65 3.3.2 Moerigegronde n [W] 66 3.3.3 Zandgronden [H,Z ] 66 3.3.4 Zeekleigronden [M] 69 3.3.5 Overslaggronden [AO] 70 3.3.6 Verwerktegronde n [Fe nG ] 70 3.3.7 Toevoegingen 70 3.4 Indelingva nhe tgrondwaterstandsverloo p 71 3.4.1 Grondwatertrappen 71 3.4.2 Overschrijdingsduurva ngrondwaterstande n 71 3.5 Opzetva nd elegend a 72 3.6 Digitaleverwerking/manipulati e vanbodemkundig e gegevens (BOPAK) 73 Biz. 3.6.1 Digitalebodemkaar t 75 3.6.2 Digitaalbestan dva nboorstate n 75 3.6.3 Klassenbestandme taanvullend e gegevens 77 3.6.4 Lokatieva nd edigital ebestande ne n programma's 77 4 BODEMGESTELDHEID;BESCHRIJVIN GVA ND EBODEM -E N GRONDWATERTRAPPENKAART 79 4.1 Veengronden 79 4.1.1 Eerdveengronden 81 4.1.1. 1 Koopveengronden 81 4.1.1. 2 Madeveengronden 84 4.1.2 Rauwveengronden 87 4.1.2., 1 Waardveengronden 87 4.1.2., 2 Meerveengronden 91 4.2 Moerigegronde n 93 4.2.1 Moerigepodzolgronde n 93 4.2.2 Moerigeeerdgronde n 97 4.3 Zandgronden 103 4.3.1 Humuspodzolgronden 107 4.3.1., 1 Veldpodzolgronden 107 4.3.1., 2 Laarpodzolgronden 117 4.3.2 Eerdgronden 123 4.3.2.. 1 Beekeerdgronden 125 4.3.2.. 2 Gooreerdgronden 139 4.3.2.. 3 Akkereerdgronden 148 4.3.2.. 4 Enkeerdgronden 151 4.3.3 Vaaggronden 162 4.3.3.. 1 Duinvaaggronden 162 4.3.3.. 2 Vlakvaaggronden 166 4.4 Zeekleigronden 174 4.4.1 Eerdgronden 174 4.4.1.. 1 Leekeerdgronden 174 4.4.1.. 2 Woudeerdgronden 182 4.4.1.. 3 Tuineerdgronden 190 4.4.2 Vaaggronden 200 201 4.4.2,. 1 Drechtvaaggronden 207 4.4.2,. 2 Poldervaaggronden 215 4.5 Overslaggronden 217 4.6 Verwerktegronde n 219 4.7 Toevoegingen 222 4.8 Grondwatertrappen 227 4.9 Kwel 227 4.10 Overige onderscheidingen 5 ZANDDIEPTEKAART 229 6 DWARSDOORSNEDEN 231 LITERATUUR 235 Biz. AANHANGSELS 239 1 Oppervlakteva nd elegenda-eenhede n opd e bodemkaarte nd egrondwatertrappenkaar t 241 2 Vergelijkingva nd ecoderin gva nd elegenda - eenhedeno pd ebodemkaar tva nNijkerk-Putten , schaal1 :1 000 0 (bijl. 1),me tdi eva nd e 255 Bodemkaartva nNederland ,schaa l1 :5 000 0 3 Woordenlijst 257 TABELLEN 1 Stratigrafische tabelva nd epliocen ee n kwartaire formaties 28 2 Chronostratigrafie,pollenzonerin ge nklimaats curveva nhe tLaat-Pleistocee n 30 3 Indelingva nhe tHolocee n 32 4 Resultatenva nd egrondmonsteranalys e 46 5 Grondwaterstanden inpeilbuize nme tmeerjarig e gegevens 53 6 Grondwaterstandenbi jtwe egericht eopnames , HG3e nLG 3va nhe thydrologisc hjaa r '88-'89, GHGe nGLG ,e nberekend egrondwatertra pva nd e peilbuizenme tmeerjarig e gegevens 55 7 Grondwaterstanden inpeilbuize nme téénjarig e gegevens 56 8 Grondwaterstandenbi jtwe egericht eopnames , HG3e nLG 3va nhe thydrologisc hjaa r '88-'89, GHGe nGLG ,e nberekend egrondwatertra pva nd e peilbuizenme téénjarig egegeven s 58 9 GHGe nGL Gvoo rpeilbuize nme téénjarig egege vens;gemiddeld ee ntrajec tva nregressiebere keningenme td edri ebes tvergelijkbar epeil buizenme tmeerjarig e gegevens 59 10 Grondwaterstandeno p2 dat agemete n in5 9boor gaten 61 11 Omzettingva ngrondwatertrappe n intijdsduur - klassen 72 12a Gegevenspe rkaarteenhei d 83/217 t/m80 a 12bt/ m Profielschetsen 80b/c/d 84/217 AFBEELDINGEN 1 Liggingva nhe therinrichtingsgebie d 18 2 Eenlandschappelijk e indelingva nhe therin richtingsgebied 24 3 Eenope nlandscha p ingebrui kal sgraslan d (pol derArkemheen ) 25 4 Eenope nlandscha p ind epolde rArkemhee n 25 Biz. 5 Hetveenontginninglandscha p vanAchterhoe k 26 6 Esbi jEhrental ;o pd eachtergron dd ehoev e Schavenow 26 7 Deboerderi jAr kgebouw do pee npo l 37 8 DeLaa k 37 9 Strokenverkavelingbi jD eVeenhui s 38 10 Deboerderi jWestfalingsgoe d 38 11 LandgoedBerencam p 41 12 Tabaksschuurbi jDoornstee g 41 13 Topografischekaar tva n1885 ,schaa l1 :2 5000 ; tabaksgronden 42 14 Liggingva nd ebemonsteringsplaatse n 48 15 Fractieverdelingva nbodemhorizonte n dieo p textuuronderzoch tzij n 50 16 Liggingva nd egrondwaterstandsbuize n 52 17 Liggingva nd epunte nwaa ro ptwe edat agrondwa terstandenzij ngemete n 60 18 Gemetengrondwaterstande n inboorgate ne nbuize n tentijd eva nhe tGHG-niveau ,uitgeze ti nhe t GHG-trajectva nd egeschatt egrondwatertra p 62 19 Gemetengrondwaterstande n inboorgate ne n buizente ntijd eva nhe tGLG-niveau ,uitgeze ti n hetGLG-trajec tva nd egeschatt egrondwatertra p 63 20 Schematischeweergav eva nhe tprofielverloo pi n dekleigronde n 68 21 Vakindelingva nhe therinrichtingsgebie d 74 22 Liggingva nd eveengronde n 80 23 Schematischevoorstellin gva nd eovergan gva n zeekleigrondennaa rveengronde nen ,vi amoerig e gronden,naa rzandgronde n 81 24 Liggingva nd eeerdveengronde n 82 25 Liggingva nd erauwveengronde n 86 26 Liggingva nd emoerig egronde n 94 27 Liggingva nd ezandgronde n 104 28 Liggingva nd ehumuspodzolgronde n 105 29 Liggingva nd eveldpodzolgronde n 106 30 Liggingva nd elaarpodzolgronde n 116 31 Liggingva nd eeerdgronde n inzan d 124 32 Liggingva nd ebeekeerdgronde n 126 33 Liggingva nd egooreerdgronde n 140 34 Liggingva nd eakkereerdgronde n 147 35 Liggingva nd eenkeerdgronde n 150 36 Liggingva nd evaaggronde ni nzan d 163 37 Liggingva nd eduinvaaggronde n 164 38 Liggingva nd evlakvaaggronde n 165 39 Liggingva nd ezeekleigronde n' 173 40 Liggingva nd eeerdgronde ni nzeekle i 175 41 Liggingva nd eleekeerdgronde n 176 42 Liggingva nd ewoudeerdgronde n 181 Biz. 43 Liggingva nd etuineerdgronde n 191 44 Liggingva nd evaaggronde n inzeekle i 199 45 Liggingva nd edrechtvaaggronde n 202 46 Liggingva nd epoldervaaggronde n 208 47 Liggingva nd eoverslaggronde n 214 48 Liggingva nd everwerkt egronde n 216 49 Ondiepverwerkt ee ngeëgaliseerd egronden , waarvanhe tnaas tgelege npercee lme tsteil e randn uhoge r ligt 219 50 Liggingva nd edwarsdoorsnede n 230 51 Abrupteovergan gva nd eo pd evoorgron dgelege n beekeerdgrondennaa rd ehoge rgelege n enkeerdgrondenme to pd eran denkel ebome n 233 BIJLAGEN (kaarten,schaa l1 :1 0000 ) 1 Bodemkaart 2 Grondwatertrappenkaart 3 Zanddieptekaart 4 Dwarsdoorsneden 5 Boorpuntenkaart 11 WOORDVOORA F Inopdrach tva nd eLandinrichtingsdiens t teUtrech theef the t StaringCentru m debodemgesteldhei dva nhe ttoekomstig eherin richtingsgebiedNijkerk-Putte n inkaar tgebracht .He tbodemgeo - grafischonderzoe khiervoo rwer di n198 9uitgevoerd . Aanhe tprojec twerkte nmee : Bodemgeografischonderzoek :ing .F .Brouwer ,ing .E .Kiestra , ing.M .Knotters ,ing .A .va nNijf ,A .Scholte ne nW.H .Leenders . Projectleiding:W.H .Leenders . Rapportage:W.H .Leenders ,ing .F .Brouwe re ning .M .Knotters . Deorganisatorisch e leidingva nhe tprojec tha dhe thoof dva n deafd .Veldbodemkunde ,drs .J.A.M ,te nCate .