Politechniki ROK XV NR 2 (128) • ISSN 1233-5444

LUTY 2008 Politechniki ROK XV NR 2 (128) • ISSN 1233-5444

GłosPISMO POLITECHNIKI POZNAŃSKIEJ Dziekani wywiady KĄCIK KULTURALNY PIĘKNO MALOWANE ŚWIATŁEM REDAKCJA Iwona Kawiak – redaktor wydania Jolanta Szajbe – redaktor naczelna Wojciech Jasiecki – sekretarz redakcji ADRES REDAKCJI spis Politechnika Poznańska, pl. Marii Skłodowskiej-Curie 5, treści pok. 208A, 60-965 Poznań, JUBILEUSZ tel. 665 3610, faks 665 3699 [email protected] WYDAWCA Wydziału Technologii Chemicznej Politechnika Poznańska, pl. Marii Skłodowskiej-Curie 5, 60-965 Poznań DRUK Drukarnia ARTPRINT, ul. Wielka 27/29, 61-775 Poznań NAKŁAD: 1500 egz. WSPÓŁPRACOWNICY Wydział Architektury dr inż. arch. Anna Januchta-Szostak SENAT 4 Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska dr hab. inż. Janusz Wojtkowiak, Z UCZELNI 5-10 prof. nadzw. Wydział Budowy Maszyn POŻEGNANIE 11 i Zarządzania dr Marek Maik inż. Tomasz Nazdrowicz WIEŚCI Z WYDZIAŁÓW 12-19 Wydział Elektryczny mgr inż. Jolanta Jurga WYBORY 2008 20 Wydział Fizyki Technicznej dr Arkadiusz Ptak BIBLIOTEKA GŁÓWNA INFORMUJE 21 mgr Lidia Kruszewska Wydział Informatyki i Zarządzania mgr inż. Katarzyna Małkowska WYWIAD Z DZIEKANEM MIROSŁAWEM DROZDOWSKIM 22-24 Magdalena Miklaszewska Wydział Maszyn Roboczych WYWIAD Z DZIEKANEM MARKIEM IDZIOREM 24-25 i Transportu mgr inż. Katarzyna Wojciechowska WYWIAD Z DZIEKANEM LESZKIEM PACHOLSKIM 26-27 Wydział Technologii Chemicznej mgr Maciej Raciborski SEMINARIUM 28 Studium Języków Obcych Urszula Mińska-Marciniak Studium Wychowania Fizycznego KONFERENCJA 29 i Sportu mgr Wojciech Weiss KĄCIK KULTURALNY 30 Centrum Praktyk i Karier Maria Repczyńska MEDIA O NAS 31 Radio AFERA mgr Piotr Graczyk mgr Bartłomiej Nowak NEWSLETTER 32-33 Uczelniane Centrum Kultury mgr Marzenna Biegała-Howorska PODSŁUCHANE W TRAMWAJU 33 Centrum Zarządzania Siecią Komputerową WOKÓŁ UCZELNI 34-35 mgr inż. Tomasz Kokowski Przedstawiciele samorządu i innych organizacji studenckich

7 i 8 lutego 2008 r. na Wydziale Technologii Chemicznej odbyła się uroczystość jubileuszu 40-lecia powstania Redakcja zastrzega sobie prawo skracania, redagowania otrzymanych Wydziału. Była to dla wszystkich pracowników Wydziału doskonała okazja do wspomnień i podsumowań. Pierwszy materiałów i zmian tytułów. Teksty przyjmujemy wyłącznie w formie dzień uroczystości był pełen oficjalnych wspomnień, gratulacji, wystąpień gości i gospodarzy. Drugiego dnia odbywały elektronicznej (dyskietka, e-mail). się spotkania byłych i obecnych pracowników Wydziału, absolwentów, studentów i słuchaczy studium doktoranckiego Opinie zawarte w publikacjach są sprawą oraz zaproszonych gości. autorów i nie muszą odzwierciedlać stanowiska redakcji GP i władz uczelni. Wydział Chemiczny powołano do życia 1 kwietnia 1968 r., 1 października przekształcono go w Wydział Technologii Chemicznej. Więcej na ten temat w marcowym numerze GP (Red.). Senat Z uczelni Senat Posiedzenie Senatu Akademickiego Politechniki PRZEKAŻ Poznańskiej z dnia 19 grudnia 2007 r. 1% PODATKU

ektor Adam Hamrol przedsta- tonicznych oraz działań planowanych gólną uwagę na: zasady odbywania wił nowych członków Senatu: na przyszłość, a mających ułatwić oso- praktyk przez studentów Politechniki Po- R przedstawiciela Wydziału Bu- bom niepełnosprawnym funkcjonowanie znańskiej; zdobywanie nowych miejsc STOWARZYSZENIU downictwa i Inżynierii Środowiska dr. w naszej uczelni. Senat w dyskusji poru- w przemyśle dla realizacji praktyk; dzia- hab. inż. Romualda Sztukiewicza, prof. szył kwestię dostosowania infrastruktury łalność Centrum Praktyk i Karier Studen- ABSOLWENTÓW POLITECHNIKI POZNAŃSKIEJ nadzw. PP, który zastąpił dotychczaso- uczelni dla osób niespełnosprawnych. tów i Absolwentów PP oraz przebieg wy- wego reprezentanta tego Wydziału – dr. miany międzynarodowej studentów. hab. inż. Antoniego Florkiewicza, prof. Zmiana uchwały senatu nadzw. PP – oraz przedstawiciela Sa- w sprawie zasad zatrudniania Funkcjonowanie współpracy morządu Studentów PP Bartosza Bursę i awansowania pracowników PP międzynarodowej W pierwszym kwartale mieszkania. Liczymy, że z Wydziału Fizyki Technicznej, który zastą- 2007 roku sąd rejono- w roku 2008 dotrzemy pił Annę Marciszewską z Wydziału Elek- Rektor PP przedstawił propozycje Prof. A. Rakowska, Prorektor ds. Na- wy w Poznaniu przyznał Zwracamy się do wszystkich chętnych do wsparcia z naszą prośbą do wszyst- Stowarzyszeniu Absol- kich członków stowarzy- troniki i Telekomunikacji. zmian w uchwale senatu PP dotyczą- uki, przedstawiła informacje dotyczą- naszych działań, a w szczególności rozliczających się Rektor wręczył nominacje na stanowi- cej zasad zatrudniania i awansowania. ce współpracy międzynarodowej PP. wentów Politechniki szenia oraz znacznego indywidualnie absolwentów Politechniki Poznańskiej, ska profesora nadzwyczajnego na okres Szczególną uwagę zwrócił na: zasady Zwróciła szczególną uwagę na: liczbę Poznańskiej status or- grona absolwentów na- pierwszych pięciu lat dr. hab. inż. Ada- ustalania liczby etatów w jednostkach; wyjazdów zagranicznych pracowników ganizacji pożytku pu- przyjaciół stowarzyszenia i ich rodzin z prośbą o prze- szej uczelni, że liczba na- mowi Glemie z Wydziału Budownictwa przebieg postępowania awansowego PP oraz przyjazdów gości zagranicz- blicznego. kazanie 1% podatku na rzecz stowarzyszenia szych donatorów będzie i Inżynierii Środowiska oraz dr. hab. To- dla poszczególnych stanowisk; wpro- nych; przynależność PP do organizacji o wiele, wiele większa. maszowi Martyńskiemu z Wydziału Fizy- wadzenie zasady ekwiwalencji w przy- międzynarodowych; wyjazdy studentów Uzyskanie tego statusu ki Technicznej. padku wniosków awansowych na stano- w ramach programów wymiany między- umożliwia naszemu sto- Zmienił się sposób prze- wiska profesorskie; warunki zatrudniania narodowej; średnie koszty wyjazdów za- warzyszeniu korzystanie kazywania 1% podatku. Sprawy osobowe w grupie pracowników niebędących na- granicznych oraz realizację 7. ramowego z przywileju otrzymywa- Teraz wystarczy po wy- uczycielami akademickimi; procedury programu Unii Europejskiej. nia od wszystkich oby- Zaufaj nam, wesprzyj nas. Wpisz do PIT-u: liczeniu kwoty wpisać Senat pozytywnie zaopiniował wniosek konkursowe; zatrudnianie pracowników wateli Rzeczypospoli- nazwę i numer KRS orga- tej Polskiej odliczenia nizacji pożytku publiczne- o mianowanie dr. hab. Eugeniusza Chim- po osiągnięciu wieku emerytalnego. Sprawy bieżące Stowarzyszenie Absolwentów czaka na stanowisko profesora nadzwy- Temat ten wywołał dyskusję, podczas w wysokości 1% podat- go, której przekazujemy czajnego na okres kolejnych pięciu lat. której poruszono m.in. problem zatrud- Prof. W. Bonenberg poinformował zebra- ku od dochodu wyka- Politechniki Poznańskiej 1% podatku. Pozosta- Recenzentem dorobku był prof. dr hab. niania profesorów po osiągnięciu wieku nych, iż dr hab. inż. arch. M. Fikus, prof. zywanego w rocznych KRS 0000024372 łych formalności dopełni Józef Barnaś z Wydziału Fizyki Uniwer- emerytalnego oraz zasad zatrudniania na nadzw. PP, oraz były pracownik naszej zeznaniach PIT. Otrzy- urząd skarbowy. sytetu im. Adama Mickiewicza w Po- stanowisku wykładowcy i starszego wy- uczelni architekt Jerzy Gurawski otrzy- mywanie takich wpłat znaniu. Sylwetkę kandydata, przebieg kładowcy w Studium Języków Obcych mali prestiżową Nagrodę im. św. Brata umożliwi stowarzysze- Otrzymane w roku 2007 jego pracy zawodowej, dorobek nauko- i Studium Wychowania Fizycznego Alberta. niu realizowanie zadań statutowych, do części naszych członków i absol- i 2008 darowizny przekażemy na wy, dydaktyczny i organizatorski oraz i Sportu, zmian w tabelach stanowią- a w szczególności fundowanie sty- wentów uczelni. Część podatników działający na Politechnice Poznań- w zakresie kształcenia kadry zaprezento- cych część danych syntetycznych we Mgr inż. A. Kliks poinformował o plano- pendiów dla studentów Politechniki już się wówczas rozliczyła. Otrzy- skiej fundusz stypendialny im. J. A. wał prof. dr hab. M. Drozdowski, Dziekan wniosku awansowym. Dyskutowano wanej na rok 2008 konferencji organi- Poznańskiej oraz udzielanie pomocy maliśmy 29 wpłat na łączną kwotę Goreckiego – przedwojennego ab- Wydziału Fizyki Technicznej. również na temat usunięcia z arkusza zowanej przez doktorantów Politechniki finansowej absolwentom i ich rodzi- 4 504 zł. Sumy wpłat były różne – od solwenta naszej uczelni, pracującego kwalifikacyjnego sformułowania „funk- Poznańskiej. nom znajdującym się w trudnej sytu- kilkunastu do kilkuset złotych. Cie- w USA, który znaczną darowizną Pełnomocnik ds. Osób cje polityczne”. Senat zatwierdził zmiany acji finansowej. szymy się z każdej złotówki. Szcze- zainicjował wspieranie studentów Niepełnosprawnych w omawianej uchwale. gólnie ucieszyły nas wpłaty od osób znajdujących się w trudnej sytuacji Red. W roku 2007 po uzyskaniu statu- nie będących członkami stowa- materialnej. Prof. B. Branowski przedstawił informa- Praktyki studenckie i studenckie su organizacji pożytku publicznego rzyszenia, tych znanych nam tylko cje na temat działań podejmowanych do programy międzynarodowe w lutym zdążyliśmy dotrzeć tylko z imienia, nazwiska i miejsca za- Zarząd Stowarzyszenia tej pory przez pełnomocnika, m.in. do- Absolwentów Politechniki Poznańskiej tyczące oszacowania stanu liczbowego Omawiając zagadnienie praktyk stu- studentów i pracowników o orzeczonej denckich i studenckich programów mię- niepełnosprawności różnego stopnia, dzynarodowych, prof. T. Łodygowski, możliwości usuwania barier architek- Prorektor ds. Kształcenia, zwrócił szcze-

4 | Głos Politechniki Głos Politechniki | 5 Z uczelni Z uczelni

Z uczelni Mała rzecz, a cieszy Przeprowadzka wydziału

Każdy, kto chociaż raz odwiedził szkołę jeszcze w nieco ograniczonym zakresie, nie może pochwalić się żadna poznańska wyższą na tzw. zachodzie, doskonale się (w szkole, do maja br., pozostało kilka klas) szkoła wyższa. Bardzo dobre warunki tre- orientuje, że wspaniałe, świetnie wypo- salę we władanie objęli studenci polibudy. ningowe mają tutaj także hokeiści halowi, sażone i – co najważniejsze – łatwo do- Przed południem swoje zajęcia wychowa- co niemal natychmiast zaowocowało suk- stępne dla wszystkich studentów centra nia fizycznego mają studenci architektury cesami na arenie ogólnokrajowej, gdyż sportowe są integralną częścią wszyst- i fizyki technicznej, a od godz. 15.00 do nasi gracze awansowali do grona 8 najlep- kich studenckich kampusów, będąc późnego wieczora trenują sekcje sporto- szych akademickich drużyn unihokejowych miejscem fizycznego „ładowania w Polsce i wystąpią w finale Grand akumulatorów” dla młodych lu- Prix Zarządu Głównego AZS. dzi, stanowiąc zarazem alternaty- wę dla angażowania się w dzia- Wraz z przejęciem szkoły, poza salą, łania patologiczne i społecznie politechnice przybyło także kolejne bardzo niepożądane. boisko piłkarskie ze sztuczną trawą. To na Piotrowie, nawet zimą, cieszy Fot. 2 Fot. 3 Fot. 5 Nie od rzeczy także będzie tutaj się takim powodzeniem, że niejed- przypomnienie, że nasza uczel- nokrotnie konieczne jest ustalanie nia to niemal 20 tys. studentów szczegółowego harmonogramu w przeważającej części płci brzyd- jego wykorzystania. Teraz futboliści szej i nikogo nie powinno dziwić, będą mogli w znacznie szerszym że (bardzo skromna) uczelniana zakresie doskonalić swoje piłkar- baza sportowa w zlokalizowanym skie umiejętności. na Piotrowie centrum sportowym codziennie, nie wyłączając week- Aby jednak nie popadać w hurra- endu, pęka w szwach. optymizm i gwoli rzetelności prze- kazu, trzeba powiedzieć, że na Nie- Od 7.00 rano, do późnych godzin, szawskiej jeszcze nie wszystko jest Fot. 1 Fot. 4 Fot. 6 często nocnych, hala sportowa, tak, jak sobie wymarzyliśmy. sala do tenisa stołowego, siłow- nie i boisko piłkarskie okupowane W najbliższym czasie ma ruszyć Wydarzeniem listopada była z pewnością pusu Nieszawska prowadzi przez strzeżo- dokończyć tu edukację. Studenci Archi- są przez rzesze młodych ludzi płci remont szatni i pomieszczenia, przeprowadzka Wydziału Architektury do ny i zamknięty rogatką parking WSHiG (fot. tektury są na szczęście przyzwyczajeni do obojga spragnionych ruchu i spor- w którym urządzona będzie siłow- nowej, „wymarzonej” siedziby. Wprawdzie 3), można otworzyć okna, zza których nie koczowniczego trybu życia, uczą się zatem towej rywalizacji. nia (wyposażenie jest już zaku- ciągle nie własnej, ale ponoć z większą dobiega już jednostajny szum fabrycznych z równym zapałem w budynku Wydziału pione) oraz pokoju socjalnego dla szansą na zagospodarowanie odpowiada- maszyn ani nieznośny zapach chemikaliów. Fizyki Technicznej i kilku różnych pomiesz- Zajęcia wychowania fizycznego, tre- prowadzących zajęcia. W planach jące potrzebom naszego wydziału. Kilka lat Niektórych nawet nie trzeba otwierać, bo czeniach na Piotrowie (czasem tylko narze- ningi sekcji sportowych uczelniane- (oby nieodległych) jest wybudo- prowizorki w wynajmowanym od SKF bu- są wystarczająco nieszczelne, a innych po kają na korki komunikacyjne). Pewnym pro- go AZS-u, rozgrywki międzyuczel- wanie kortów tenisowych, bieżni dynku D pozwala nam docenić tę optymi- prostu nie można, bo są zabite na głucho blemem mogą okazać się majowe matury, niane oraz cieszące się ogromną lekkoatletycznej i skoczni w dal, styczną perspektywę. Konieczność zmiany (fot. 6). ale to jeszcze wizja dalekiej (?) przyszłości. popularnością zajęcia fakultatywne a także boisk do koszykówki ulicz- siedziby w środku semestru wprowadziła (po zmniejszeniu ilości godzin obo- nej. Marzy się nam jeszcze do- sporo zamieszania w rozkładzie zajęć. Prze- Drobnym mankamentem jest całkowity Na razie wróciliśmy w gościnne progi klas, wiązkowych zajęć wychowania budowanie do sali pomieszczeń, prowadzka do przystosowanych naprędce brak dostępu dla osób niepełnosprawnych w których zajęcia przerywa znajomy dźwięk fizycznego) sprawiają, że do nie- w których byłyby korty do squasha, klas w Zespole Szkół Ogólnokształcących (a takie również studiują na WA), oberwa- szkolnego dzwonka. dawna wielu fanów sportowania siłownia dla pań i ścianka wspi- nr 11 i Gimnazjum nr 21 przy ul. Nieszaw- ne rury spustowe (fot. 4 i 5), brak zaplecza musiało obejść się smakiem. naczkowa. skiej w Poznaniu odbyła się jednak szybko gastronomicznego i niedobory toalet (tylko i sprawnie. 2 oczka w damskiej toalecie), ale mamy za dr inż. arch. Anna Januchta-Szostak Napisałem MUSIAŁO, bo od kilkunastu ty- we, które nie zmieściły się na Piotrowie Plany są więc całkiem ciekawe, a do tego to ciepłą wodę! adiunkt IAIPP PP godni sytuacja nieco się poprawiła, gdyż (m.in. hokej halowy, badminton, piłka noż- mamy nadzieję, że nasi sąsiedzi, pracowni- „Nowa” siedziba ma szereg zalet: budy- studenci Politechniki mają możliwość upra- na kobiet, lekkoatleci). Ćwiczy już tutaj cy i studenci Wydziału Architektury, jedne- nek szkoły ma prostą, funkcjonalną bryłę, W „nowej”-starej szkole udało się, niestety, wiania sportu w nowym obiekcie. także sporo grup rekreacyjnych studentów go z najbardziej usportowionych wydziałów która po „drobnej” modernizacji ma szan- wygospodarować zaledwie kilka pomiesz- studiów dziennych i doktoranckich. politechniki, podpowiedzą nam, jak fajnie sę stać się architektoniczną „perełką” czeń dydaktycznych, resztę bowiem zaj- Sala gimnastyczna w szkole przy ul. Nie- to wszystko wykończyć i rozplanować – w koronie Politechniki Poznańskiej i jej wi- mują gimnazjaliści i licealiści, którzy muszą szawskiej, bo o niej mowa, wprawdzie nie W semestrze letnim, w ramach rozgrywek tak, aby powstające kolejne centrum spor- zytówką, niestety (a może na szczęście) imponuje ani wymiarami, ani wyposaże- z cyklu Polibuda Cup (mistrzostwa między- towe PP było nie tylko miejscem do grania skrzętnie ukrytą za fasadą Wyższej Szkoły niem i troszkę trudniej do niej dojechać niż wydziałowe), rozgrywana będzie weeken- w piłkę czy biegania, ale również oazą wy- Hotelarstwa i Gastronomii (fot. 3). Na razie na Piotrowo, lecz dla prawdziwego fanaty- dowa liga siatkówki i koszykówki. poczynku w przyjaznym otoczeniu. wrażenia estetyczne kłują w oczy jedynie ka sportu to szczegół zupełnie nieistotny, nadwrażliwych architektów... na zapleczu Fot. 1: „Nowa” siedziba Wydziału Architektury PP na zewnątrz…; Fot. 2: … od środka; Fot. 3: Trudno domyślić się, że za no i nie od dziś wiadomo, że przecież daro- Najbardziej z nowej sali zadowoleni są szkoły mieści się ogromny, tonący w ziele- rozłożystą fasadą Wyższej Szkoły Hotelarstwa i Gastronomii może kryć się Wydział Architektury Politechniki Poznańskiej, do wanemu koniowi … itd. chyba przedstawiciele sekcji badminto- Wojtek Weiss którego jedyny dojazd prowadzi przez strzeżony, zamknięty rogatką parking WSHiG.; Fot. 4 i 5: Oberwane rury spustowe Po wstępnych pracach modernizacyjnych, na. Trzema pełnowymiarowymi boiskami Fot. Wojtek Weiss ni parking, do którego jedyny dojazd z kam- powodują zamakanie elewacji.

6 | Głos Politechniki Głos Politechniki | 7 Z uczelni Z uczelni

JERZY GURAWSKI laureatem Honorowej Nagrody Stowarzyszenia Wręczono nagrody Architektów Polskich IM. ŚW. BRATA ALBERTA Laureatem Honorowej Nagrody Stowarzyszenia Architektów Pol- I stopnia w Konkursie Polskiego Związku Inżynierów i Techników skich 2007 został prof. Jerzy Gurawski. Budownictwa „Budowa Roku 2006".

Jerzy Karol Gurawski (ur. 4 września 1935 we Lwowie) – architekt Jest nam bardzo miło poinformować, że najbardziej prestiżowe za 2007 rok i scenograf, profesor Politechniki Poznańskiej ukończył studia ar- wyróżnienie dla polskich architektów w roku 2007 otrzymał wie- chitektoniczne na Politechnice Krakowskiej, następnie rozpoczął loletni zasłużony pracownik Wydziału Architektury Politechniki Po- współpracę z Teatrem Laboratorium Jerzego Grotowskiego (naj- znańskiej – Jerzy Gurawski. pierw w Opolu, później we Wrocławiu) jako scenograf. Później związany był głównie z Poznaniem, gdzie w latach 1970-1985 pro- Tegoroczny laureat Honorowej Nagrody Stowarzyszenia Architek- wadził wspólne biuro z Marianem Fikusem. tów Polskich jest autorem wielu znaczących realizacji architekto- Prezes Fundacji „Podaruj Dzieciom Słońce” sakralnej”; architekci: Marian Fikus i Jerzy ekumeniczną i charytatywną” oraz o. Petar nicznych, między innymi: Małgorzata Żak, działacz ekumeniczny ks. Gurawski, którzy zostali uhonorowani za Ulemek „za heroiczną obronę chrześcijań- Twórczość architektoniczna Gurawskiego utrzymuje się w for- Edwin Pech oraz działacz na rzecz pojedna- projekt i realizację kościoła pw. Najświęt- skiego dziedzictwa Kosowa i Metochii” mach zdyscyplinowanego postmodernizmu, choć niekiedy poja- • Kampusu Uniwersyteckiego UAM na Morasku, nia polsko-niemieckiego Reinhard Caspari szej Marii Panny Królowej Polski w Głogo- podczas wojny bałkańskiej. wiają się w niej motywy neomodernistyczne. • Wydziału Matematyki-Informatyki UAM na Morasku, – to tegoroczni laureaci nagrody im. św. wie; Krzysztof Walczak został nagrodzony • Wydziału Geografii UAM na Morasku, Brata Alberta – Adama Chmielowskiego. „za badania naukowe nad chrześcijańską Listy gratulacyjne dla laureatów nadesłali: Jerzy Gurawski jest również laureatem nagrody imienia Jana • Wydziału Melioracji Akademii Rolniczej w Poznaniu, kulturą regionalną ziemi kaliskiej”. marszałek Sejmu RP Bronisław Komorowski Baptysty di Quadro przyznanej mu 8.11.2007 r. w nagrodzonym • Krypty Zasłużonych Wielkopolan, Nagrody przyznawane są od 32 lat za oraz Kancelaria Premiera. obiekcie – Auli Akademii Muzycznej w Poznaniu. Aula Nova już • Auli Koncertowej Akademii Muzycznej w Poznaniu, promowanie wartości chrześcijańskich, Miklosz Deki Czureja został uhonorowany wcześniej była wyróżniana licznymi nagrodami, m.in. nagrodą • Apartamentowców „Wstęga Warty” w Poznaniu. głęboko humanistycznych w kulturze, za “długoletnią promocję religijnej muzyki Nagroda im. św. Brata Alberta została usta- sztuce i życiu społecznym. Uroczyste wrę- romskiej” oraz „za działalność charytatyw- nowiona w 1975 roku, w związku z przy- czenie tegorocznych nagród odbyło się ną na rzecz chorych dzieci”. padającą w 1976 roku 60. rocznicą śmierci w środę w Sali Balowej w warszawskich Brata Alberta. Brat Albert został wybrany Łazienkach. Nagrodą tą zostali uhonorowani również: przez fundatorów nagrody na jej patrona Lokalne kwalifikacje do konkursu T.I.M.E.S zakończone! Zygmunt Berdychowski „za skuteczne w uznaniu zasług dla różnych dziedzin życia Nagrodę tę – jak powiedział przewodniczą- organizowanie współpracy gospodarczej społecznego, religijnego i artystycznego. cy kapituły ks. prof. Józef Ścibor – otrzyma- z krajami Wschodu w ramach Forum Eko- li ludzie, którzy swoją pracą cichą, żmudną nomicznego w Krynicy”; Roman Majewski Fundatorami nagrody są m.in. Unia Chrze- 18 stycznia na Politechnice Poznańskiej odbyły się lokalne kwalifika- Bez ich udziału przeprowadzenie kwalifikacji nie byłoby możliwe! i sumienną tworzą dobro w różnorakiej for- „za całokształt działalności wydawniczej, ścijańsko-Społeczna „Akcja Ekumeniczna” cje do konkursu T.I.M.E.S. 2008. Wystartowały trzy czteroosobowe mie w dziedzinie artystycznej, naukowej, która służy umacnianiu patriotycznych (dawne Chrześcijańskie Stowarzyszenie drużyny składające się ze studentów Politechniki Poznańskiej. Decy- Projekt T.I.M.E.S. realizowany jest przez organizację ESTIEM społecznej, ekumenicznej, w dziedzinie i społecznych wartości związanych z trady- Społeczne, koncesjonowane przez władze zją jury zwyciężyła grupa w składzie: zrzeszającą studentów inżynierii zarządzania z całej Europy. pojednania między narodami, a którego cją ziemi wielkopolskiej”, a także Maria Po- PRL) i Przedsiębiorstwo „Ars Christiana” W jego ramach już od ponad 10 lat studenci rywalizują o cieszący korzenie znajdują się w Ewangelii. walisz-Bardońska „za artystyczne realizacje (związane dawniej z PAX). • Dawid Biniecki się dużym prestiżem tytuł „IEM Students of the Year” („Studenci prowadzonej w Poznaniu pokoleniowej, ro- • Marek Świetlik Roku Inżynierii Zarządzania”). Zwycięski zespół przechodzi przez Ks. Ścibor podkreślił, że postać patrona na- dzinnej pracowni witrażowej”; witraże tej Dotychczas nagrody im. św. Brata Alberta • Paweł Szczodry trzy fazy turnieju. Pierwszym etapem są lokalne kwalifikacje, po grody – św. Alberta – artysty, patrioty oraz artystki zdobią wiele polskich kościołów. otrzymało ponad 300 osób, m.in. Matka Te- • Marcin Wrembel których następują półfinały i finał. W tym roku w projekcie uczest- założyciela zgromadzeń zakonnych spra- resa z Kalkuty, Lech Wałęsa, Jolanta Kwa- niczą studenci z 65 różnych uczelni znajdujących się na terenie wujących dzieło miłosierdzia przypomina Nagrodą polonijną został uhonorowany ks. śniewska, Jerzy Giedroyc, Marek Kotański, Zwycięski zespół w nagrodę pojedzie do Vaasy w Finlandii, gdzie 24 europejskich krajów. Jest to jedyny konkurs w rozwiązywaniu o naczelnej roli nakazu miłości, utwierdza- Stefan Wylężek „za prowadzenie od 20 lat Jacek Kuroń, Wojciech Kilar, kard. Henryk odbędą się półfinały konkursu. Zmierzy się tam z zespołami m.in. case studies, czyli studiów przypadku, o zasięgu ogólnoeuro- jąc – także w odniesieniu do sztuki – kryte- Letniego Uniwersytetu Kultury Polskiej im. Gulbinowicz, metropolita lwowski kardynał z Cambridge, Petersburga, Lizbony, Sztokholmu i Budapesztu. pejskim. Zadanie polega na rozwiązaniu opartego na faktycznej ria moralne. Jana Pawła II w Rzymie”. Marian Jaworski. sytuacji przedsiębiorstwa problemu. Cały konkurs odbywa się Konkurs zorganizowany został przez Centrum Promocji Inżynie- w języku angielskim. Wśród 12 laureatów są także m.in. prof. Nagrody zagraniczne otrzymali: Reinhard rów przy Politechnice Poznańskiej. Organizatorzy duże wsparcie Marek Jasiński, który został nagrodzony Caspari „za działalność na rzecz pojednania SKZ otrzymali od władz Wydziału Informatyki i Zarządzania, które m.in. Udział w turnieju jest okazją do sprawdzenia własnej wiedzy „za wybitne osiągnięcia w zakresie muzyki polsko-niemieckiego” oraz „za działalność PAP – Nauka w Polsce finansowo wspierają podróż zwycięskiej drużyny do Finlandii. w praktyce. Jest to także znakomity trening umiejętności publicz- Niezmiernie istotny okazał się również udział jurorów: nego występowania, jak również świetna, okazja by podszkolić się w języku angielskim. W przyszłym roku na pewno odbędzie • mgr. inż. Marka Miądowicza się kolejna edycja konkursu. Do wzięcia w nim udziału już dziś • dr Katarzyny Sobiech zapraszamy wszystkich chętnych. • mgr inż. Pauliny Golińskiej Organizatorzy

8 | Głos Politechniki Głos Politechniki | 9 Z uczelni Pożegnanie GRUDZIEŃ Z IAESTE KOCHANY PROFESORZE! Słów kilka o spotkaniu z opłatkiem MISTRZU I NAUCZYCIELU!

podsumowującym rok 2007 Twoja MYŚL żyje w naszych umysłach i sercach, i w maszynach, które stworzyłeś! Chcemy, abyś wiedział, że obecnie, w tej chwili, na „największej uczcie obrabiarkowej świata”, Staraliśmy się zaplanować ten wieczór bez na targach EMO w Hanowerze, kręci się stół. obrotowy napędzany Twoją „ukochaną prze- jakichkolwiek elementów nudy – mamy na- kładnią spiroidalną”. 17 września 2007 r. dzieję, że to się udało. Każdy z pewnością dobrze zapamiętał Mikołaja, który obdaro- wał każdego uczestnika spotkania słodką niespodzianką, a naszych gości specjal- Dnia 13 września 2007 roku zmarł nagle w pełni sił twórczych prof. dr laureatem Nagrody Gospodarczej Województwa Wielkopolskiego nych – wyjątkowym upominkiem. Swoją hab. inż. Ryszard GRAJDEK. Wybitny naukowiec w zakresie konstruk- w kategorii Wynalazek w dziedzinie produktu lub technologii. Po- rolę w urozmaiceniu tego spotkania miało cji i technologii obrabiarek oraz przekładni zębatych. Twórca szkoły nadto, 4 maszyny, których konstrukcję Profesor GRAJDEK nad- na pewno przedstawienie przygotowane naukowej w zakresie kształtowania i technologii uzębień czołowych. zorował, zostały wyróżnione złotymi medalami na MTP: w 1998 przez członków IAESTE oraz pokaz filmiku W zmarłym straciliśmy wspaniałego Człowieka, o wielkim sercu, roku typoszereg stołów obrotowych sterowanych numerycznie, z Akcji Lato. nieodżałowanego Przyjaciela, Kolegę i Wychowawcę wielu poko- w 2001 roku rodzina frezarek o budowie modułowej typu FS, leń konstruktorów, inżynierów i naukowców. w 2004 roku stół obrotowy SN nowej generacji z Jego przekład- Pragniemy także podziękować Prorekto- nią spiroidalną. Ostatnią nagrodzoną konstrukcją w czerwcu 2006 rowi prof. dr. hab. inż. Tomaszowi Łody- Ryszard GRAJDEK urodził się 19 listopada 1939 roku w Podro- roku była frezarka narzędziowa SN z elektrowrzecionem typu gowskiemu, Kierownik Centrum Praktyk si. Studia ukończył na Wydziale Budowy Maszyn Politechniki Po- FNU-50. i Karier Politechniki Poznańskiej mgr Ma- znańskiej w 1962 roku na kierunku mechanika o specjalności ob- rii Repczyńskiej oraz absolwentowi PP, rabiarki, narzędzia i technologia budowy maszyn. W tym samym Można z całą pewnością stwierdzić, że był twórcą szkoły nauko- członkowi Alumni mgr. inż. Maciejowi roku podjął pracę na uczelni jako asystent w Katedrze Obrabiarek. wej w zakresie kształtowania i technologii uzębień czołowych. Zdrence za przybycie na nasze skromne W 1972 roku obronił pracę doktorską na Wydziale Mechanicznym Mimo tak imponującego dorobku naukowego był człowiekiem spotkanie. Technologicznym Politechniki Poznańskiej. Rada Wydziału Mecha- wyjątkowo skromnym. nicznego Technologii i Automatyzacji Politechniki Warszawskiej Mamy nadzieję, że wszyscy spędzili ten czas nadała mu stopień doktora habilitowanego nauk technicznych Potwierdzeniem uznania Jego dorobku są również odznaczenia, pozytywnie oraz docenili nasze starania. w 1991 roku. Tytuł profesora otrzymał w 2003 roku w dyscyplinie m.in. Srebrny i Złoty Krzyż Zasługi oraz Medal Komisji Edukacji Dnia 12.12.2007 o godzinie 20:00 w sali następujące koła naukowe i organizacje: budowa i eksploatacja maszyn, specjalność konstrukcja obrabia- Naukowej. konferencyjnej DS 6 rozpoczęło się spo- AIESEC, Akademicki Klub Lotniczy (AKL), Dziękujemy za pomoc w organizacji oraz rek, konstrukcja i technologia uzębień. tkanie zorganizowane przez IAESTE (The Inżynieria Wirtualna Projektowania, Koło poświęcony czas Ani Marciszewskiej, Be- Profesor Ryszard GRAJDEK był także znakomitym nauczycielem International Association for the Exchan- Historii Architektury, Koło Naukowe Ate- acie Wojtulewicz, Krzysztofowi Konikowi, Był wybitnym naukowcem i konstruktorem, uczniem prof. Maria- akademickim, wykładowcą, bardzo cenionym i lubianym przez ge of Students for Technical Experience) na, Koło Naukowe CybAIR, Koło Naukowe Łukaszowi Wolffowi oraz wszystkim człon- na Tutaka. Wypromował około 200 magistrów inżynierów i inży- studentów. Na Wydziale wygrywał wszystkie plebiscyty na naj- z myślą o studentach Politechniki Poznań- Elektroenergetyki, Koło Naukowe Foton, kom organizacji IAESTE. nierów, kilku doktorów i dra habilitowanego. Recenzował wiele lepszego wykładowcę. Dla studentów miał zawsze czas i dużo skiej. Koło Naukowe Micro. prac doktorskich, habilitacyjnych i profesorskich. Od 1999 roku cierpliwości. Prace dyplomowe wykonywane w Jego zespole do chwili śmierci był kierownikiem Zakładu Maszyn Technologicz- wielokrotnie nagradzano na szczeblu wydziałowym, wojewódz- Spotkanie trwało ok. 2,5 godziny. Niestety Chcieliśmy również serdecznie podzię- nych (dawniej Zakładu Obrabiarek). W latach 1993 – 1996 pełnił kim i ogólnopolskim. Był zawsze uśmiechnięty, pełen optymizmu nie zjawili się wszyscy zaproszeni goście, kować za pojawienie się przedstawicieli Zarząd IAESTE KL Poznań: funkcję prodziekana Wydziału Budowy Maszyn do spraw kształ- i humoru. Atmosfera, jaką stwarzał wokół siebie, cechowała się jednakże chcieliśmy podziękować tym Samorządu Studenckiego Politechniki Po- Prezes – Nela Kowgan cenia. Był członkiem wielu komisji rektorskich i wydziałowych, pozytywną energią. W życiu prywatnym i zawodowym był perfek- wszystkim, którzy przyszli i przygotowali znańskiej (w licznym gronie), Niezależnego Wiceprezes – Agnieszka Kwaśna Komisji Budowy Maszyn Oddziału PAN w Poznaniu, w której od cjonistą, kierował się dewizą: jeżeli coś robisz, rób to tak, jakbyś świetne prezentacje o własnej działalności Zrzeszenia Studentów (NZS) oraz wysłanni- Sekretarz – Rafał Brodziak 1993 roku sprawował funkcję sekretarza Komitetu Redakcyjne- był do tego stworzony. Wyrozumiały i życzliwy w kontaktach pry- oraz potraktowali nas poważnie. Były to ków Radia Afera. Skarbnik – Piotr Krużyński go czasopisma „Archiwum Technologii Maszyn i Automatyzacji”, watnych, a jednocześnie perfekcyjny, wymagający i skrupulatny bardzo wysoko notowanego nie tylko w kraju, ale również poza w sprawach naukowych. Te Jego cechy sprawiły, że był bardzo granicami. Był także członkiem Poznańskiego Towarzystwa Przy- ceniony i lubiany przez wszystkich współpracowników, zwłaszcza jaciół Nauk oraz wiceprzewodniczącym Rady Naukowej Instytutu zaś młodych adeptów nauki i studentów. Obróbki Plastycznej. Uwielbiał turystykę, szczególnie górską. Jeszcze kilka dni temu Profesor Ryszard GRAJDEK był tytanem pracy. Jego dorobek to biegał po Górach Świętokrzyskich. Pierwszego września tego Dziękujemy za lata pracy ponad 100 publikacji, 5 książek oraz 13 wdrożonych patentów. roku obchodził jubileusz 45-lecia pracy w swej ukochanej uczelni Jednak to, co Go szczególnie wyróżniało, to konstrukcyjne nowa- – Politechnice Poznańskiej. Po trzydziestu czterech latach pracy na Politechnice Poznańskiej torskie wdrożenia przemysłowe. Obrabiarki, których był konstruk- na emeryturę odchodzi mgr Krystyna Bubacz. torem, pracują w licznych zakładach przemysłowych. Najważniej- Profesor Ryszard GRAJDEK miał wyjątkowe zasługi w upo- sze z nich to wiertarka WRA 40 produkowana do dziś w zakładach wszechnianiu wiedzy technicznej, zwłaszcza we wdrażaniu jej Absolwentka filologii polskiej, po trzech latach pracy w liceum HCP, zgniatarka obrotowa NHZ dla INOP Poznań, rewolwerowa w praktyce przemysłowej. Jego prace teoretyczne, przede jako nauczycielka języka polskiego, od 1973 r. związała się z PP, obrabiarka zespołowa LRP dla PONAR-Wiepofama Poznań. W la- wszystkim monografie, opracowane konstrukcje i technologie, gdzie w Wydawnictwie pracowała najpierw jako redaktor, a od tach 80. w FUM Ostrzeszów wdrożył 3 nowe metody obróbki uzę- a także pracujące obrabiarki w przemyśle to trwałe dzieło, które 1982 r. była jego kierownikiem. bień czołowych Hirtha. Za te prace był wielokrotnie nagradzany, pozostawił po sobie. To nagłe odejście to ogromna strata dla między innymi nagrodą państwową II stopnia w dziedzinie tech- świata nauki, uczelni, Wydziału, Instytutu oraz najbliższych przy- Dziękujemy Pani Krystynie Bubacz za lata pracy w Wydawnictwie, niki w 1972 roku, 2-krotnie nagrodą Ministra (1973 i 1988 rok), jaciół i współpracowników z Zakładu. W naszej pamięci pozosta- o dbanie o to, „aby język giętki powiedział wszystko, co pomyśli ponad 20-krotnie nagrodami Rektora PP. nie na zawsze wzorem wybitnego naukowca, a przy tym skrom- głowa” oraz za piękne wydawnictwa naukowe naszej uczelni. nego i serdecznego przyjaciela. Ostatnio Profesor GRAJDEK ze swoimi uczniami bardzo inten- Od stycznia 2008 r. Wydawnictwem kierować będzie mgr Andrzej sywnie zajmował się przekładniami spiroidalnymi. Zespół badaw- Cześć Jego Pamięci! Jakubowski, pełniący funkcję kierownika Zakładu Graficznego PP czy, który stworzył i którego był kierownikiem, został w 2006 roku opr. Roman Staniek w latach 1991-2003.

10 | Głos Politechniki Głos Politechniki | 11 Wieści z wydziałów Wieści z wydziałów

Dnia 30 stycznia 2008 roku przedstawiciele Przedsiębiorstwa STE- W dniach 22 – 23 listopada 2007 r. na Politechnice Poznańskiej EL - BUILDING z Poznania oraz Wydziału Budownictwa i Inżynierii WYDZIAŁ BUDOWNICTWA Środowiska Politechniki Poznańskiej podpisali list intencyjny doty- odbyły się I Międzynarodowe Warsztaty o nazwie Mini RoMoCo czący utworzenia FUNDUSZU NAGRÓD pozwalającego wyróżnić (Robot Motion and Control). Zorganizowane przez prof. Krzysz- studentów kończących studia, uzyskujących wybitne wyniki w na- tofa Kozłowskiego (Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów, I INŻYNIERII ŚRODOWISKA uce oraz autorów najlepszych obronionych pracy dyplomowych. Politechnika Poznańska) i prof. Hiroyuki Ukai (Nagoya Institute of Techmology). Warsztaty uzyskały wsparcie techniczne oddzia- Fundusz nagród tworzy firma STEEL - BUILDING, jest to kwota 15 000 zł. Nagrody wręczone zostaną podczas Absolutorium Wydzia- łu IEEE Robotics and Automation Society, IEEE Poland Section łu w czerwcu 2008 r. Chapter. Wiodącym tematem spotkania naukowego była wymia- na wiedzy i doświadczeń na temat różnych aspektów zastosowa- List podpisali: nia robotyki i sterowania. Politechnikę Poznańską reprezentowali: • ze strony STEEL - BUILDING – prezes mgr Maciej Grzempowski, prof. K. Kozłowski, prof. A. Dąbrowski, dr inż. M. Michałek, dr inż. • ze strony Wydziału – dziekan prof. dr hab. inż. Józef Jasiczak. D. Pazderski oraz dr inż. P. Sauer. Stronę japońską na spotkaniu reprezentowali: prof. N. Matsui (przewodniczący Nagoya Institute Fot. 2 Welcome party - od lewej: prof. K. Kozłowski, prof. A. Dąbrowski, prof. N. Matsui, prof. of Technology), prof. H. Ukai (dziekan Department of Computer L. Pacholski, prof. H. Ukai. Science & Engineering) oraz prof. Y. Morita. W pierwszym dniu odbyło się spotkanie towarzyskie, na którym obecny był dziekan Wydziału Informatyki i Zarządzania prof. Le- Styczniowe wydarzenia w Instytucie Elektrotechniki i Elektroniki szek Pacholski. Spotkanie miało miejsce na terenie Politechniki Przemysłowej: WYDZIAŁ Poznańskiej (Fot. 2 i Fot. 3). • publiczna obrona rozprawy doktorskiej – mgr. inż. Jarosła- 23 listopada 2007 r. w Centrum Wykładowym odbyło się popro- wa Jajczyka – 11.01.2008 r., w dyscyplinie: elektrotechnika, wadzone przez prof. K. Kozłowskiego spotkanie naukowe, na ELEKTRYCZNY w specjalności: elektrotechnika teoretyczna. którym były obecne władze uczelni, reprezentowane przez Panią Prorektor ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą – prof. A. Rakowską • publiczna obrona rozprawy doktorskiej – mgr. inż. Leszka (Fot. 4 i Fot. 5) oraz Pana Dziekana Wydziału Informatyki i Zarzą- Kasprzyka – 18.01.2008 r., w dyscyplinie: elektrotechnika, w specjalności: elektrotechnika teoretyczna. dzania – prof. L. Pacholskiego.

• seminarium mgr. inż. Michała Krystkowiaka w związku z ubiega- Na wstępie spotkania prof. N. Matsui przedstawił strukturę uczel- niem się o otwarcie przewodu doktorskiego – 25.01.2008 r. ni Nagoya Institute of Technology oraz prowadzone tam badania

Fot. 3 Welcome party – od lewej: dr inż. D. Pazderski, dr inż. P. Sauer, prof. Y. Morita. naukowe (Fot. 6). Następnie prof. L. Pacholski przedstawił w prezentacji Politechni- kę oraz Wydział Informatyki i Zarządzania (Fot. 7).

W trakcie warsztatów wygłoszono następujące referaty naukowe: • „Remote control of flexible Master-Slave manipulator” – prof. WYDZIAŁ INFORMATYKI H. Ukai, • „Telesurgery robot” – dr inż. P. Sauer, I ZARZĄDZANIA • „Skid-steering mobile robot control” – dr inż. D. Pazderski, • „Rehabilitation robot” – prof. Y. Morita, • „Speech intelligibility improvement of impaired persons” – prof. A. Dąbrowski, • „VFO control strategy for nonholonomic systems” – dr inż. M. Współpraca naukowa Katedry Sterowania i Inżynierii Michałek. Systemów z Department of Computer Science and W spotkaniu naukowym brało udział wielu pracowników i studen- Engineering, Nagoya Institute of Technology. Fot. 4 Powitanie gości przez Panią Prorektor - prof. A. Rakowską i prof. K. Kozłowskiego. tów Wydziału Informatyki i Zarządzania (Fot. 10). Referaty spotkały się z dużym zainteresowaniem studentów oraz pracowników PP Fot. 1 Spotkanie w sprawie umowy współpracy pomiędzy uczelniami. Stoją od prawej: prof. K. Kozłowski, prof. Y. Morita, prof. L. Pacholski, dr inż. P. Sauer. o czym świadczyły liczne pytania i dyskusje w trakcie przerw. Po zakończeniu części naukowej goście zwiedzili laboratoria Ka- W grudniu 2006 roku została podpisana umowa o wymianie aka- of Rehabilitation Training Support System using 3D Force Display tedry Sterowania i Inżynierii Systemów oraz Instytutu Elektro- demickiej i współpracy naukowej pomiędzy Wydziałem Informa- Robot, Analysis and Modeling of Upper Limb Motion during Sand- energetyki. Następnie goście zostali zaproszeni przez głównych tyki i Zarządzania Politechniki Poznańskiej a Department of Com- ing Training”. Spotkanie uzyskało wsparcie m.in. Komisji Automa- organizatorów na bankiet, który odbył się w restauracji „Nasz puter Science and Engineering, Nagoya Institute of Technology tyki i Informatyki i Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Klub”. Na bankiet przybyli również: JM Rektor Politechniki Po- (NIT). Poprzedziło ją spotkanie z udziałem prof. Yoshifumiego Mo- W ramach seminarium prowadzone były rozmowy dotyczące znańskiej – prof. A. Hamrol i Pani Prorektor – prof. A. Rakow- rity z Nagoya Institute of Technology i prof. Leszka Pacholskiego, współpracy pomiędzy jednostkami. Rezultatem prowadzonych ska (Fot. 12, Fot. 13). Rektorzy obu uczelni wyrazili zadowolenie które odbyło się 30.11.2006 r., podczas którego omówiono szcze- rozmów był pomysł zorganizowania w roku 2007 na Wydziale z dotychczasowej współpracy, deklarując jednocześnie chęć dal- góły tej umowy. Na spotkaniu byli obecni również prof. Krzysztof Informatyki i Zarządzania I Międzynarodowych Warsztatów z za- szego jej umacniania i wymiany naukowej. W ramach kontynu- Kozłowski i dr inż. Piotr Sauer (Fot. 1). kresu robotyki i sterowania, z udziałem pracowników Katedry Ste- acji współpracy pomiędzy Wydziałem Informatyki i Zarządzania W ramach podpisanej umowy w czerwcu 2007 r. prof. Yoshifumi rowania i Inżynierii Systemów oraz przedstawicieli NIT. W czasie PP, a Department of Computer Science and Engineering, Na- Morita w trakcie seminarium zorganizowanego w Katedrze Ste- prowadzonych rozmów ustalono również wstępny zakres współ- goya Institute of Technology dr inż. P. Sauer przebywał w Japo- rowania i Inżynierii Systemów wygłosił referat pt. „Rehabilitation pracy naukowej, skupionej głównie wokół tematu zastosowań Fot. 5 Prof. A. Rakowska i prof. N. Matsui. nii od 4 grudnia 2007 r. do 13 grudnia 2007 r. Dr inż. P. Sauer Training Support System for Occupational Therapy: Development robotyki w rehabilitacji. w dniach od 5 do 6 grudnia 2007 r. brał udział w międzynarodo-

12 | Głos Politechniki Głos Politechniki | 13 Wieści z wydziałów Wieści z wydziałów

Fot. 6 Prezentacja wygłaszana przez prof. N. Matsui. Fot. 12 Wspólne zdjęcie z JM Rektorem Politechniki Poznańskiej oraz Rektorem Nagoya Institute of Technology.

wej konferencji ICMIT 2007 – The 2007 International Conferen- ce on Mechatronics and Information Technology, która została zorganizowana w Gifu. Następnie przebywał w Nagoi, gdzie w Nagoya Institute of Technology wygłosił referat pt. „Telerobotic system aided surgeons – technical and scientific aspects” (Fot. 14) oraz zwiedzał laboratoria (Fot. 15). Wizyta w Japonii miała na celu określenie wspólnych badań naukowych z zakresu zastosowania robotyki w rehabilitacji na 2008 rok.

Szczegółowe informacje dotyczące współpracy można znaleźć na stronie internetowej: http://watt.elcom.nitech.ac.jp/PUT_NIT/index.htm

Opracował: dr inż. P. Sauer Fot. 7 Prezentacja wygłaszana przez prof. L. Pacholskiego. Fot. 11 Wspólne zdjęcie uczestników warsztatów. Fot. 13 Pani Prorektor prof. A. Rakowska i Rektor NIT prof. N. Matsui na bankiecie.

Fot. 8 Dyskusja podczas prezentacji dr. inż. D. Pazderskiego. Fot. 9 Prezentacja wygłaszana przez prof. Y. Moritę. Fot. 14 Prezentacja wygłaszana przez dr. inż. P. Sauera w Nagoya Institute of Technology. Fot. 15 Wizyta dr. inż. P. Sauera w laboratoriach NIT.

14 | Głos Politechniki Głos Politechniki | 15 Wieści z wydziałów Wieści z wydziałów

Podziękowania za współpracę zostały przekazane: temat zamku oraz za możliwość konsultacji;

WYDZIAŁ Panu Richardowi Benrubi, Dyrektorowi Generalnemu Wydziału Panu Pierre'owi Sartieaux, Archeologowi Wydziału Archeologii Mi- Technik Miejskich Miasta Mons (Directeur Général des Services nisterstwa Regionu Walonii (Archéologue | Service de l’Archéo- Techniques Communaux | Ville de Mons), za poświęcony czas na logie, Ministère de la Région Wallonne), za pomoc w kompletacji ARCHITEKTURY dyskusję na temat zamku hrabiowskiego oraz za udostępnienie planu i map na temat zamku oraz za objaśnienia prac archeolo- informacji i dokumentacji na temat prac przeprowadzanych na te- gicznych prowadzonych in situ; renie zamkowym; Panu Didierowi Willemns, Archeologowi Attaché Wydziału Arche- Pani Martine Soumoy, Pierwszemu Attaché Wydziału Arche- ologii Ministerstwa Regionu Walonii (Archéologue | Attaché, Re- ologii Ministerstwa Regionu Walonii (1er Attaché, Responsa- sponsable du Service de l’Archéologie | Ministère de la Région Corus Architectural Student Awards 2007 ble du Service de l’Archéologie, Ministère de la Région Wal- Wallonne), za udostępnienie raportu z prac archeologicznych lonne), za pomoc w znalezieniu materiałów archiwalnych na przeprowadzonych na terenie Skweru Zamkowego.

ystawa „Pomiędzy tradycją a współczesnością” to trzeci z kolei pokaz prac studentów Wydziału Architektury Poli- W techniki Poznańskiej w bardzo gościnnych progach Sło- POMIĘDZY TRADYCJĄ downi Starego Browaru zorganizowany przez Katedrę Rysunku, Malarstwa i Sztuk Wizualnych WA PP. Tegoroczny zestaw prac to wynik twórczej działalności I, II, III oraz V roku (2006/2007). A WSPÓŁCZESNOŚCIĄ Zróżnicowanie tematyczne, szeroka gama technik i wariantów odpowiedzi na zadane problemy świadczy o dużej wrażliwości mło- dych ludzi, którą Katedra Rysunku, Malarstwa i Sztuk Wizualnych stara się nieustannie rozwijać.

Malarstwo, rysunek, linoryt – to doskonałe wyniki praktyk rysun- kowo-malarskich (Chojno 2007 i Pniewy 2007), w trakcie których studenci I roku przez 2 tygodnie obcują z naturą i uczą się prze- lewać swoje spostrzeżenia, obserwacje i przemyślenia na płótno czy papier. Jest to wyjątkowy czas dla tych młodych ludzi. Czas bardzo twórczy i bogaty w doświadczenia – poznawanie nowych technik, doskonalenie warsztatu.

Prace semestralne obejmują zagadnienia związane z martwą na- turą oraz jej swobodną interpretacją - I, II rok. Starsze roczniki – Rozstrzygnięcie XIX edycji konkursu Corus Architectural Stu- i nieuchronnego podnoszenia się poziomu wód. Zapropono- próbują, z dobrym skutkiem, mierzyć się z tematami tzw. wolnymi. Prezentowane prace to odpowiedzi na temat: „ Czas i miejsce” (III dent Awards 2007 – H2O use odbyło się w siedzibie Royal wane przez studentów rozwiązanie zakłada stworzenie mo- Institute of British Architects (RIBA) w Londynie. Dnia 12 dułowych, prefabrykowanych domów, które tworzą samowy- rok), „Moje miasto”, „Ulica – impresje na temat zapisu architektu- lipca zespół studentów z Wydziału Architektury Politechniki starczalne osiedla na wodzie. Jury zwróciło uwagę na tanie ry” (V rok). Jakość wykonania, a także sposób podejścia i często Poznańskiej (Krzysztof Łuczak, Bartosz Małecki, Konrad Wa- i łatwe w wykonaniu budynki i proekologiczność projektu. niekonwencjonalna interpretacja, to wynik twórczo-intelektualnych ligóra), tworzących grupę projektową melon.group, odebrał zmagań, będących podstawą rozwoju wrażliwości, sprawności trzecią nagrodę za swoją pracę pt. „water dwellings”, poru- w poruszaniu się w przestrzeni, ostatecznie transponowanej na szającą problem życia w obliczu ocieplającego się klimatu http://www.melongroup.prv.pl dwa wymiary.

WSPÓŁPRACA POLSKO-BELGIJSKA – SĄ EFEKTY!!!

W ramach współpracy z Mons (Europejskie Miasto Kultury 2015) na Wydziale Architektury został ukończony projekt Parc du Cha- teau Comtal w centrum Mons.

Projekt spotkał się z dużym zainteresowaniem i został zarekomen- dowany do realizacji.

Projekt jest częścią dyplomu magisterskiego mgr inż. arch. Agniesz- ki Winnickiej, obronionego z wyróżnieniem na Wydziale Architektu- ry Politechniki Poznańskiej (promotor – Prof T. Bardzińska).

16 | Głos Politechniki Głos Politechniki | 17 Wieści z wydziałów Wieści z wydziałów

Następnego dnia, o godzinie 9 rano, wyruszyliśmy autokarem do Berlina.

Po drodze zatrzymaliśmy się, by bliżej poznać tajniki produk- ARCHITEKTURA cji cementu w zakładach Górażdże. Podzieleni na dwie grupy, udaliśmy się z przewodnikami, by zgłębiać tajemnice ce- mentowni. Zaczynając od makiety, poprzez młyny, sterownie a kończąc na sortowni odpadów, które zakład spala w celu uzyskania energii. Po wycieczce kierownictwo zakładu ugo- BETONOWA ściło nas kawą i ciastkiem, prezentując przy okazji projekty, w jakich bierze udział grupa Górażdże Cement. Droga do Berli- na mijała w bardzo przyjaznej atmosferze, a organizatorzy wy- jazdu starali się urozmaicać nam czas podróży. W dniach 10-13 stycznia 2008 r. studenci architektury Około godziny 18.00 dotarliśmy do Berlina. Kolejne dwie noce z całej Polski spotkali się w Krakowie na warsztatach pt. spędzić mieliśmy w hostelu przy Nikolsburger Strasse. Tego „ARCHITEKTURA BETONOWA”. Organizatorem szkolenia był samego wieczoru wybraliśmy się na nadprogramowe zwie- Wydział Architektury i Urbanistyki Politechniki Krakowskiej dzanie centrum Berlina, głównie okolic Potsdamer Platz. oraz Polskie Towarzystwo Cementu. Nazajutrz, o 9.00, rozpoczęła się nasza przygoda z architekturą Prelegenci zaprezentowali ciekawe metody zastosowania be- betonową w Berlinie. Plan dnia był bardzo napięty. Obiekty, tonu w architekturze na całym świecie. Niewątpliwym atutem które zamierzaliśmy zwiedzić, rozsiane były po całym mieście. warsztatu była towarzysząca teorii możliwość obejrzenia wy- konanych w tym materiale słynnych realizacji w Berlinie. Naszym przewodnikiem mianowany został prof. Stefan Scholz.

Architekt polskiego pochodzenia, który studia rozpoczął na Wykłady przybliżające istotę betonu rozpoczął Prezes Polskie- Wydziale Architektury w Krakowie, a zakończył na emigracji go Towarzystwa Cementu Jan Deja. w Niemczech, gdzie mieszka od 20. roku życia. Jego prelekcja zatytułowana „ARCHITEKTURA BETONOWA” Już podczas jazdy autokarem po mieście pan Scholz wyka- była poświecona długiej historii betonu. Jan Deja uświadomił zał się ogromnym zasobem wiedzy na temat architektury wszystkim obecnym, iż beton, choć tak stary, że pamiętają- Berlina. Opowiadał i komentował historie mijanych przez nas cy czasy starożytne, w ujęciu technologicznym i estetycznym budynków w tempie, które przewyższało nasze umiejętności nie stracił wysokiej pozycji wśród materiałów najczęściej sto- szybkiego obracania głową w prawo i lewo. Patrząc na nas sowanych w architekturze. Podkreślił, że za sprawą ciągłego z zewnątrz autokaru, z pewnością można było pomylić nas udoskonalania mieszanki tego materiału spełnia on wymaga- z zapalonymi wielbicielami tenisa ziemnego, ćwiczącymi mię- nia najwybredniejszych. śnie szyi przed Wielkim Szlemem. Według Jana Deji odbiór architektury betonowej zależy Dokładniej zwiedziliśmy m.in. znane szeroko z publikacji schro- przede wszystkim od projektantów, dlatego całkiem prawdo- nisko dla zwierząt, projektu Dietricha Bangerta, krematorium podobne wydają się słowa kończące wykład: „Beton może w Treptow oraz budynki rządowe w pobliżu Reichstagu, pro- być także sexy”. jektu Axel Schultes & Charlotte Frank. Zabudowę w okolicach bramy Brandenburskiej, z ogromnym pomnikiem upamiętnia- Prezentacja przedstawiona przez dziekana Wydziału Archi- jącym Żydów europejskich zamordowanych podczas holocau- tektury w Krakowie, prof. Dariusza Kozłowskiego to magicz- stu, oraz Muzeum Żydowskie projektu Daniela Libeskinda. na opowieść o betonowej architekturze włoskiej omawianej na przykładach cmentarzy-ogrodów traktowanych jako enig- matyczne przestrzenie zawieszone gdzieś między teraźniej- szością a przeszłością. Profesor unaocznił transcendentalne wręcz cechy betonu. Maciej Armanowski Wykład prof. Marii Józefy Misiągiewicz „BETON, STAL I INNE Piotr Januszewski MATERIAŁY” to bardzo ujmujący skrót ostatnich lat architekto- Konrad Waligóra nicznego miszmaszu w stosowaniu materiałów w architekturze w Polsce i na świecie – od cegły i betonu po tytan i szkło.

Kolejny wykład ukazał już od strony kulis budowlanych proces betonowania i istotne dla architektów punkty newralgiczne przydatne w kontakcie z wykonawcami. Między innymi zwró- cono uwagę na doświadczenie firm budowlanych w pracy z betonem.

Na koniec pierwszego dnia warsztatów mieliśmy okazję zapre- zentować nasze projekty, których tematem był szeroko pojmo- wany „Tron czarownika zwanego Abraxsas, wynalazcy zaklęcia abrakadabra”.

18 | Głos Politechniki Głos Politechniki | 19 Wybory 2008 Biblioteka Główna informuje

KALENDARZ CZYNNOŚCI WYBORCZYCH Czasopisma naukowe i repozytoria w modelu Open Access

Ruch Open Access OA jest reakcją na ro- wany może z nich swobodnie skorzystać przenoszenie i pokazywanie pracy publicz- Zadania Termin Wykonuje snące ceny prenumeraty czasopism i nie- (przeglądając artykuł, drukując, zapisując, nie oraz do tworzenia i rozpowszechniania małe koszty dostępu do wersji elektronicz- kopiując na nośnikach elektronicznych, two- prac pochodnych na wszelkich nośnikach Powołanie Uczelnianej Komisji Wyborczej 28 listopada 2007 r. Senat nych artykułów w wersji pełnotekstowej rząc linki lub rozpowszechniając wyłącznie cyfrowych, dla wszelkiego rodzaju odpo- a także inne niekorzystne zjawiska spoty- w celach niekomercyjnych). Użytkownik wiedzialnego użycia, z zachowaniem atry- kane w procesie publikowania naukowe- zobowiązany jest do poprawnego cytowa- bucji autorskich. Użytkownicy mają prawo Uchwalenie ordynacji wyborczej i kalendarza czynności wyborczych 23 stycznia 2008 r. Senat go; w konsekwencji – na przeszkody unie- nia tekstu źródłowego oraz uwzględnienia do robienia niewielkiej liczby kopii w wersji możliwiające upowszechnianie wyników prawa autora do nienaruszania integralno- drukowanej dla własnego użytku. badań. ści jego tekstu. Należy podkreślić, że bez- Rady Powołanie Wydziałowych Komisji Wyborczych do 1 lutego 2008 r. płatny dostęp do czasopism naukowych 2. Kompletna wersja pracy i wszystkie Wydziałów Myślą przewodnią ruchu OA jest podjęcie nie oznacza spadku jakości publikowanych dodatkowe materiały wraz z kopią pozwo- działań przyczyniających się do rozwoju materiałów, gdyż większość tych czaso- lenia na druk (o której mowa wyżej) są Zebranie UKW z przewodniczącymi WKW 4 lutego 2008 r.; godz. 13:30 UKW wolnego dostępu do informacji (wiedzy) pism zawiera wyłącznie recenzowane arty- w odpowiednim standardowym forma- i jej transferu wśród naukowców tak, by kuły. Ponadto wstępne badania dowodzą, cie elektronicznym deponowane natych- osiągnąć jak największe korzyści dla nauki że artykuły zamieszczane w czasopismach miast po pierwszej publikacji, przynajmniej Wybory elektorów (przedstawicieli do kolegium elektorów) do 26 lutego 2008 r. UKW i WKW i społeczeństwa. OA są częściej cytowane i przeglądane, co w jednym z repozytoriów dostępnych on- oznacza zwiększenie liczby cytowań arty- line, wspieranych przez instytucję akade- Open Access zwany jest również modelem kułu i czasopisma). micką, towarzystwo naukowe, agencję Zgłaszanie kandydatów na funkcję rektora 28 lutego 2008 r. UKW otwartego dostępu do wiedzy, w którym rządową lub inną wiarygodną organizację, funkcjonują głównie dwa pojęcia: Propagatorzy OA (zwanego również ideą która stara się umożliwić wolny dostęp do otwartego dostępu) zachęcają pracowni- wiedzy, nieograniczoną jej dystrybucję oraz Ogłoszenie nazwisk kandydatów na funkcję rektora 5 marca 2008 r. UKW 1. Repozytoria (kojarzone często z samo ar- ków naukowych, aby w miarę możliwości: długoterminowe archiwizowanie. chiwizowaniem lub po prostu archiwami), 12 marca 2008 r.; • udostępniali swoje prace w czasopismach Na temat sytuacji ruchu Open Access Prezentacja kandydatów na funkcję rektora UKW godz. 17:00, Aula w Centrum K-W 2. Open Access Journals – ogólnie dostęp- OA, publikując je zgodnie z definicją i zasa- w Polsce, jego założeń oraz przykładów ne czasopisma naukowe). dami otwartego dostępu, wspierając tym praktycznych modeli organizacyjnych dla 19 marca 2008 r. samym rozwój wspomnianej idei zgodnie repozytoriów i czasopism otwartych toczy Wybór rektora przez kolegium elektorów UKW godz. 17:00, Aula w Centrum K-W Repozytoria tworzone są przez uczelnie, la- z Deklaracją Berlińską – dotyczącą otwarte- się wiele dyskusji na konferencjach i spo- boratoria, agendy rządowe czy inne organi- go dostępu do wiedzy w naukach ścisłych tkaniach poświęconych temu zagadnieniu. zacje, które gromadzą preprinty, postprinty, i humanistycznych oraz uwzględniając Pracownicy Biblioteki Głównej Politechniki Ogłoszenie nazwisk kandydatów na prorektorów 9 kwietnia 2008 r. UKW e-printy1, recenzowane artykuły, prace dy- aspekty prawne publikowania obiektów Poznańskiej (BGPP) uczestniczyli w dniach plomowe lub raporty z badań naukowych cyfrowych w modelu OA, 7 – 8 grudnia 2007 r. w Toruniu w konfe- 17 kwietnia 2008 r. w wersji elektronicznej. Celem instytucji rencji „Open Access. Internet w bibliote- Wybory prorektorów przez kolegium elektorów UKW godz. 17:00, Aula w Centrum K-W tworzących repozytoria jest umożliwienie • wybierali formę publikowania materiałów kach”. Konferencja została zorganizowana wolnego dostępu, nieograniczonej dystry- naukowych opartą o modele licencyjne przez Elektroniczną Bibliotekę – platformę bucji, współdziałania i długoterminowej Creative Commons, która dopuszcza rów- cyfrową Stowarzyszenia Bibliotekarzy Pol- Zgłaszanie kandydatów na dziekanów 23 kwietnia 2008 r. WKW archiwizacji gromadzonych materiałów noległe zamieszczanie artykułów w innych skich oraz Bibliotekę Główną Uniwersytetu naukowych. Repozytoria te ze względu źródłach; publikacje umieszczane w wol- Mikołaja Kopernika w Toruniu. W ramach Ogłoszenie nazwisk kandydatów na dziekanów 28 kwietnia 2008 r. WKW na zasób materiałów mogą być określane nym dostępie były akceptowane w obo- konferencji zaprezentowano kluczowe ini- mianem dziedzinowych lub instytucjonal- wiązujących procedurach oceny awansu cjatywy przyczyniające się do upowszech- nych i są dużą szansą dla dystrybucji wie- zawodowego. nienia modelu OA w sferze publikowania Wybory dziekanów do 16 maja 2008 r. WKW dzy naukowej w Polsce i na świecie. Nale- czasopism naukowych oraz podjęto dys- ży tutaj wspomnieć, że Biblioteka Główna Zwolennicy idei OA nakłaniają wydawców kusję nad tworzeniem archiwów instytucji Politechniki Poznańskiej w dokumencie oraz tych, którzy przechowują zasoby dzie- (repozytoriów). W podsumowaniu obrad Ogłoszenie nazwisk kandydatów na prodziekanów 21 maja 2008 r. WKW przyjętym przez Radę Biblioteczną dnia dzictwa kulturowego do wspierania jej konferencji wskazano, jak istotną rolę 23 lutego 2007 r. zatytułowanym „System poprzez udostępnienie, swoich zasobów w promowaniu idei OA odgrywają wszyst- biblioteczno-informacyjny Politechniki Po- w Internecie. Oprócz tego zwolennicy tej kie osoby i instytucje zaangażowane Wybory prodziekanów do 30 maja 2008 r. WKW znańskiej” w rozdziale II Zadania Biblioteki idei poszukują środków i rozwijają meto- w utrwalanie i rozpowszechnianie badań Głównej, paragrafie 3, punkcie 3) przyjęła dy wartościowania zasobów typu Open naukowych, włączając w to autorów, re- zadanie: bieżące dokumentowanie oraz Access oraz czasopism elektronicznych daktorów, wydawców, biblioteki i insty- Wybory przedstawicieli do senatu spośród: archiwizowanie dorobku piśmienniczego w celu utrzymywania standardów jakości tucje naukowe. W związku z powyższym i wydawniczego pracowników i doktoran- i dobrej praktyki. w celu zapewnienia możliwie jak najszer- • nauczycieli akademickich zatrudnionych UKW i WKW na stanowiskach profesorów lub posiadających tów oraz prac dyplomowych studentów szej dostępności do literatury naukowej stopień naukowy doktora habilitowanego do 6 czerwca 2008 r. UKW i WKW – tworzących naukowe repozytorium Po- Zgodnie z zasadami otwartego dostępu i dokumentacji badań naukowych postulo- litechniki Poznańskiej) i jest bardzo zain- opublikowanymi w komunikacie Bethesda wano za propagowaniem stanowiska IFLA • pozostałych nauczycieli akademickich WKW • studentów i doktorantów teresowana propagowaniem tego ruchu Statement on Open Access Publishing 5: w sprawie Open Accessix) i przyjęciem za- • pracowników niebędących nauczycielami akademickimi UKW i WKW w naszym środowisku. sad otwartego dostępu. 1. Autorzy i właściciele praw autorskich Czasopisma naukowe oraz repozytoria powinni dać wszystkim użytkownikom Opracowanie: w OA charakteryzują się przede wszystkim darmowe, nieodwołalne, szerokie, trwa- dr inż. Beata Korzystka Wybory przedstawicieli do rad wydziału spośród: tym, że są bezpłatnie udostępniane za po- łe prawo dostępu do dzieła i licencję na Pracownia Biblioteki Elektronicznej OIN • nauczycieli akademickich niebędących profesorami średnictwem Internetu. Każdy zaintereso- kopiowanie, użycie, rozpowszechnianie, BGPP lub posiadających stopień naukowy doktora habilitowanego do 13 czerwca 2008 r. WKW • studentów i doktorantów • pracowników niebędących nauczycielami akademickimi

SPROSTOWANIE Autorką artykułu w dziale „Biblioteka informuje” opublikowanego w poprzednim numerze jest Małgorzata Furgał

20 | Głos Politechniki Głos Politechniki | 21 Wywiad Wywiad

Jak powinna wyglądać Jak już wspomniałem, jesteśmy świadomi, w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 3 że spada zainteresowanie fizyką i tym sa- w Poznaniu, III LO w Poznaniu (program współpraca Działu Promocji mym liczba kandydatów na kierunki tech- pilotażowy), jak również współpraca z VII z wydziałami w dziedzinie niczne, w tym na kierunek fizyka technicz- i VIII Liceum Ogólnokształcącym w Po- promocji? na. Powodów jest wiele. Między innymi znaniu w ramach projektu „Fizycznej Kla- zbyt mała liczba godzin fizyki i matematyki sy Akademickiej”. Uczniowie tych klas są JESTEŚMY POSTRZEGANI JAKO Powinna ona obejmować dwa obszary w liceum i tym samym obawa przed wy- rekrutowani z najlepszych absolwentów działalności – promocję, a właściwie ofer- borem matematyki i fizyki jako przedmio- gimnazjum. Dodatkowe zajęcia z młodzie- tę dydaktyczną w zakresie kształcenia in- tów dodatkowych na maturze. Potencjalni żą tych szkół prowadzone są na terenie PRĘŻNIE ROZWIJAJĄCY SIĘ WYDZIAŁ żynierów, jaką proponujemy kandydatom kandydaci są słabo przygotowani z tych Politechniki Poznańskiej oraz w liceum. na kierunki inżynierskie na Politechnice przedmiotów i stąd obawa przed wyborem Formy tych zajęć obejmują między innymi Poznańskiej oraz działalności naukowo- kierunków inżynierskich, które zaliczane wykłady kursowe i ćwiczenia laboratoryjne wdrożeniowej na potrzeby przemysłu. są do trudnych studiów – wymagających prowadzone przez pracowników Wydziału Z pomocą przyszła tutaj propozycja władz dobrego przygotowania z matematyki Fizyki Technicznej, wykłady otwarte oraz uczelni powołania konwentu. Jest on zło- i fizyki. Chcąc pomóc potencjalnym kandy- zajęcia prowadzone przez działające na na- WYWIAD Z DZIEKANEM WYDZIAŁU FIZYKI TECHNICZNEJ żony między innymi z przedstawicieli orga- datom na Politechnikę Poznańską, uczelnia szym wydziale Koło Naukowe Fizyków. nów samorządu terytorialnego i zawodo- nasza, we współpracy z nauczycielami fi- MIROSŁAWEM DROZDOWSKIM wego, przemysłu, instytucji i stowarzyszeń zyki i matematyki z poszczególnych liceów Wieloletnią już tradycją jest organizowanie naukowych, zawodowych oraz twórczych. Wielkopolski zaoferowała uczniom klas przez Wydział Fizyki Technicznej Wielkopol- Jest to bardzo dobra forma wymiany do- maturalnych dodatkowe zajęcia przygoto- skiego Seminarium Nauczycieli Fizyki. Są świadczeń w zakresie kształcenia absol- wawcze do matury z fizyki i matematyki to spotkania mające na celu między innymi wentów na potrzeby regionu oraz działal- w zakresie poszerzonym. Mamy nadzieję, wymianę doświadczeń w zakresie kształ- Jaki był miniony rok Do druku złożone zostały dwa podręczniki, na kierunku fizyka techniczna uczestniczy ności naukowo-badawczej, a dokładniej że pozwoli to uczniom przełamać barierę cenia fizyki w gimnazjum oraz liceum. dla Wydziału? a mianowicie dla studentów odbywających między innymi Instytut Fizyki Molekularnej ofert dla przemysłu ze strony Politechniki przy wyborze jednego z kierunków studiów zajęcia w I Pracowni Fizycznej oraz dla stu- PAN, jeden z wiodących ośrodków nauko- Poznańskiej, dotyczącej tej działalności. na Politechnice Poznańskiej. Mamy nadzieję, że wymienione formy dzia- Miniony rok akademicki obfitował na Wy- dentów kierunku fizyka techniczna odby- wych w kraju, prowadzący badania w dzie- łalności zwiększą zainteresowanie uczniów dziale Fizyki Technicznej w wiele działań wających zajęcia w II Pracowni Fizycznej. dzinie fizycznych podstaw najnowszych W zakresie oferty dydaktycznej oczekiwał- Wydział Fizyki Technicznej od dwóch lat szkół średnich fizyką oraz pomogą w ich w zakresie działalności dydaktycznej, na- technologii. bym również pomocy w promocji kierun- organizuje dla uczniów szkół ponadpod- dobrym przygotowaniu do studiów inży- ukowej, rozwoju kadry, promocji fizyki oraz Znacznej poprawie uległa infrastruktura ków kształcenia oraz możliwości zatrud- stawowych cykl wykładów popularno- nierskich. organizacyjnym. W naszych działaniach wydziału. Zaadaptowane zostały pomiesz- Absolwenci Wydziału Fizyki Technicz- nienia przyszłych absolwentów. To również naukowych z fizyki pod nazwą „Piękno przejawiała się troska o rozwój naszego czenia na potrzeby I Pracowni Fizycznej nej są wszechstronnie przygotowani do pomoc w dotarciu do szerokich rzeszy Fizyki”. Wykłady te cieszą się bardzo dużą Wydział Fizyki Technicznej w zakresie dzia- wydziału oraz uczelni. Myślę, że możemy dla studentów różnych kierunków studiów, pracy na stanowiskach wykorzystują- uczniów ponadgimnazjalnych z informacją popularnością. Dla wielu uczniów jest to łalności naukowej jest zauważany nie tylko mieć świadomość dobrze wypełnionych odnowione zostały sale dydaktyczne oraz cych nowe materiały oraz wysoko roz- o różnych akcjach promocyjnych podej- pierwszy kontakt z Politechniką Poznańską. w kraju, ale i za granicą. Świadczy o tym obowiązków. Korzystając z okazji, pragnę większość laboratoriów dydaktycznych. winięte technologie, mające praktycz- mowanych przez poszczególne wydziały. Mają przy tej okazji możliwość zwiedzenia szeroko rozwinięta współpraca z wieloma złożyć serdeczne podziękowania wszyst- ne zastosowanie w mikroelektronice, Ważnym czynnikiem jest tutaj znajomość laboratoriów fizyki i przekonania się na wła- wiodącymi ośrodkami naukowymi w kraju kim Pracownikom i Studentom naszego Wychodząc naprzeciw potrzebom Wy- optoelektronice, inżynierii kwantowej, bio- zapotrzebowania rynku na absolwentów sne oczy, że nie taki diabeł straszny, jak go i za granicą. Świadczy o tym również fakt wydziału za aktywność, zaangażowanie działu Architektury udostępniliśmy mu na technologii i nanotechnologii, a także poszczególnych specjalności. Myślę, że malują. powoływania pracowników Wydziału Fizy- oraz wysiłek na rzecz Wydziału Fizyki Tech- okres przejściowy część swoich lokali. związanych z rozwojem komputerów i ich „monitoring” zatrudnienia naszych absol- ki Technicznej do komitetów naukowych nicznej oraz Politechniki Poznańskiej. oprogramowaniem, z ochroną środowiska, wentów to zadanie dla tego działu. Plany na przyszły rok: imprezy, wielu prestiżowych międzynarodowych z nowoczesnymi technikami diagnostyki konferencje, plany naukowe konferencji naukowych oraz organizacja W maju 2007 r. na Wydziale Fizyki Technicz- Kilka słów o absolwentach medycznej oraz z projektowaniem, budo- konferencji, które znalazły uznanie wśród Jak Pan ocenia licealistów i dydaktyczne... nej odbyła się wizytacja przeprowadzona - jakimi absolwentami może wą i eksploatacją aparatury naukowo-ba- przychodzących na studia specjalistów uprawianej przez nasz wy- przez Zespół Państwowej Komisji Akredy- się pochwalić Wydział? dawczej. dział specjalności naukowych. Można do na WFT? Po raz kolejny planujemy wymianę studen- tacyjnej, dotycząca oceny jakości kształce- nich zaliczyć między innymi: organizację tów w ramach szkoły letniej „Microsystem nia na kierunku fizyka techniczna. Wydział Wydział Fizyki Technicznej kształci studen- Nasi absolwenci znajdują również zatrud- w roku 2008 wspólnie z Instytutem Fizyki Studenci naszego wydziału rekrutują się Technology” pomiędzy Wydziałem Fizyki Fizyki Technicznej uchwałą Państwowej tów na I stopniu kształcenia oraz na jedno- nienie w wyspecjalizowanych firmach pro- Molekularnej PAN w Poznaniu XVI Mię- spośród osób lubiących fizykę, nie mają- Technicznej oraz Brandenburg University Komisji Akredytacyjnej z dnia 20 wrze- litych studiach stacjonarnych na kierunku jektowych, handlowych, produkcyjnych dzynarodowej Konferencji „Kryształy Mo- cych problemów z matematyką i fizyką. Je- of Applied Sciences. śnia 2007 roku uzyskał ocenę pozytywną fizyka techniczna. Obecnie na kierunku i serwisowych, gdzie dla celów diagno- śli ktoś podejmuje studia inżynierskie bez lekularne 2008” oraz wspólnie z Wydzia- w sprawie jakości kształcenia na kierunku fizyka techniczna kształci się w ramach 6 stycznych projektuje się aparaturę pomia- łem Fizyki UAM warsztatów naukowych dobrej znajomości matematyki i fizyki, nie- W końcowej fazie znajduje się podpisa- Fizyka techniczna na lata 2007 – 2012. specjalności 275 studentów. rową oraz eksploatuje się unikatową apa- „Phonon spectroscopy” – z udziałem gości stety najczęściej bardzo szybko rezygnuje. nie umowy pomiędzy Wydziałem Fizyki raturę badawczą. W ostatnich latach obserwuje się osłabie- z zagranicy. Troską Wydziału jest również stały rozwój Mocną stroną tych specjalności jest szero- Technicznej oraz Brandenburskim Uniwer- nie zainteresowania fizyką, co przekłada sytetem Technicznym w Cottbus w spra- kadry naukowej. W ostatnich trzech latach ko rozumiana interdyscyplinarność, jak rów- Absolwenci Wydziału Fizyki Technicznej się na zainteresowanie kierunkami inży- wie wspólnego kształcenia studentów na stopień naukowy doktora uzyskało 13 osób, nież silny związek pomiędzy kształceniem z tytułem zawodowym magistra inżyniera Zawody inżynierskie postrzegane nierskimi, w tym również fizyką technicz- I stopniu. Stwarza ona możliwość osobom stopień naukowy doktora habilitowanego studentów i pracami badawczymi realizo- mają możliwość podjęcia studiów dok- są jako typowo męskie - jak ocenia ną. Na ostatnim spotkaniu noworocznym studiującym na kierunku Fizyka techniczna 1 osoba oraz 1 osoba tytuł naukowy profe- wanymi na Wydziale Fizyki Technicznej. toranckich w ramach trzeciego stopnia rektor Politechniki Poznańskiej, składając uzyskanie podwójnego dyplomu. Pan kobiety studiujące na PP, co sora. Wszczęto postępowanie o nadanie ty- Wydział oferuje również w ramach specjal- kształcenia, na różnych wydziałach Poli- życzenia poszczególnym wydziałom, życzył zrobić, żeby było ich więcej? tułu naukowego profesora dwom osobom. ności Nanotechnology and Quantum Engi- techniki Poznańskiej i innych uczelniach Wydziałowi Fizyki Technicznej, aby znalazł Do działań na rzecz szeroko pojętej pro- W zakresie jakości kadry naukowej wydział neering kształcenie w języku angielskim. technicznych i uniwersyteckich. sposób na dotarcie do świadomości kan- Nie zgadzam się z takim stwierdzeniem. nasz poszczycić się może najlepszym Specjalność ta jest ofertą dla studentów mocji wydziału i kierunku fizyka techniczna dydatów i przekonanie ich, że fizyka jest należy również zaliczyć: W swojej wieloletniej pracy jako nauczyciel wskaźnikiem na uczelni. Na 57 pracowni- wyższych lat, którzy pragną zdobyć kwali- Na Wydziale Fizyki Technicznej działa rów- piękna, potrzebna w procesie kształcenia akademicki wykładający fizykę na różnych ków naukowo-dydaktycznych 20 osób to fikacje w ramach tej specjalności w języku nież czterosemestralne Studium Pedago- na Politechnice Poznańskiej, oraz że warto organizowanie już po raz kolejny wykła- kierunkach studiów na Politechnice Po- profesorowie i doktorzy habilitowani – co angielskim. giczno- Dydaktyczne. Kształcenie w ramach • ją studiować. I to jest właśnie troską nasze- dów popularnonaukowych dla młodzieży znańskiej nie zauważyłem, aby studentki stanowi 35 % ogółu ww. kadry. tego studium, równolegle do studiów kie- go wydziału w procesie promocji studiów szkół ponadpodstawowych – w ramach cy- były gorsze od swoich kolegów. Nie moż- Studenci naszego wydziału uczestniczą runkowych, przygotowuje studentów do inżynierskich. na więc tego powiedzieć o wielu kierun- Do Centralnej Komisji ds. Tytułów i Stopni w wymianie studentów z kilkoma wyższy- klu wykładów pod nazwą „Piękno Fizyki”, zawodu nauczyciela. Dyplom ukończenia kach studiów na Politechnice Poznańskiej, Naukowych złożony został wniosek mi uczelniami w Niemczech. Mają możli- Studium daje uprawnienia pedagogiczne prowadzenie klasy akademickiej w ra- w tym również o kierunku fizyka technicz- w sprawie przyznania Wydziałowi Fizyki wość odbycia semestralnej nauki i praktyki do pracy na stanowisku nauczyciela (po Jakie działania promocyjne • mach podpisanego porozumienia w spra- na, gdzie ponad 25% to kobiety. Technicznej uprawnień do nadawania za granicą na uczelniach i w instytutach ba- studiach kierunkowych) we wszystkich planuje Pan dla wydziału wie powołania klasy akademickiej w za- stopnia naukowego doktora habilitowanego dawczych, współpracujących z Wydziałem typach szkół i innych placówkach oświa- w przyszłym roku? kresie nauczania przedmiotów ścisłych w dyscyplinie fizyka. Fizyki Technicznej. W procesie kształcenia towych. Czy czuje się Pan spełniony

22 | Głos Politechniki Głos Politechniki | 23 Wywiad Wywiad

na stanowisku dziekana? – mam świadomość „służebnej roli” za- wydziału, znacząco zwiększyła się kadra pieczeniowych i wielu innych. Renesans wentach, stwierdziłem, że systematycznie postrzegane są jako typowo mę- równo dziekana, szeroko pojętego kierow- naukowo-dydaktyczna, uległy zmianie pro- przeżywa rynek szkolnictwa zawodowego podnosi się poziom prac dyplomowych skie – jak ocenia pan i doktorskich. Myślę, że wynika to również nictwa wydziału jak również wszystkich gramy studiów. – tam też są potrzebni nasi absolwenci. Fir- kobiety studiujące na PP, To trudne pytanie. Dziekan kieruje działalno- pracowników wydziału, w zakresie działal- my logistyczne interesują się już naszymi z tego, że zaczynają na nasze trudne studia ścią wydziału i reprezentuje go na zewnątrz. ności naukowo-dydaktycznej – działalności W uroczystościach uczestniczyło wielu za- studentami. Rynek zagraniczny jest teraz przychodzić coraz lepsi kandydaci. co zrobić, żeby było ich więcej? Zadania te są jednoznacznie określone do której zostaliśmy powołani. proszonych gości. W swoich okolicznościo- bardzo chłonny. Jeśli absolwenci są na tyle w ustawie „Prawo o szkolnictwie wyższym” wych wystąpieniach dali oni wyraz uznania mobilni, by zmienić miejsce zamieszkania Niepowetowaną stratą jest brak na ma- Jestem absolwentem liceum męskiego – oraz Statucie Politechniki Poznańskiej. dla naszej działalności naukowo-dydak- – mają szanse na dobrą pracę. Wiele firm turze matematyki. Nie umiem sobie przy- I LO im. K. Marcinkowskiego. Większość Dziekan kieruje wydziałem przy pomocy Niedawno obchodziliście tycznej, w tym również – nie zawaham się Wielkopolski potrzebuje naszych absol- pomnieć, kto jest temu winien! Przecież młodzieży nawet nie wie, że takie były. prodziekanów. Jednak ustalanie ogólnych Państwo jubileusz – czy 10 lat użyć określenia – swojej przyjaźni do nas. wentów. Wraz z Amicą organizujemy letnie nawet przed wojną (oczywiście II świato- Również wydział, który ukończyłem, wte- kierunków działalności wydziału należy do dla wydziału to mało czy dużo? Myślę, że gratulacje i życzenia skierowane szkoły rozwiązywania problemów tech- wą) była ona na maturze. A dzisiaj, w tak dy Mechaniczny – Technologiczny naszej kompetencji rady wydziału, której dziekan pod adresem naszego wydziału świadczą nicznych. Nasi absolwenci na pewno mają stechnokratyzowanym świecie, jest ona Politechniki był typowo męski, aczkolwiek przewodniczy. W tym względzie rola rady Wydział Fizyki Technicznej jest młodym wy- nie tylko o tym, że jesteśmy postrzegani komfort wyboru. wszechobecna i każdy kandydat zdający przez całe studia przewinęło się około dzie- wydziału jest niezmiernie ważna. Ocena działem. Swój jubileusz X-lecia obchodził jako prężnie rozwijający się wydział, ale maturę musi ją zdawać! Podobnie musi sięć dziewcząt, jedna – jak wielu wiadomo działalności dziekana nie należy do mnie. 29 maja 2007 roku. Od czasu powstania przede wszystkim zobowiązują nas do Systematycznie podnosi się poziom prac być w liceach, z tych samych powodów, – została nawet moją żoną. Na naszym kie- Zgodnie ze Statutem Politechniki Poznań- Wydziału Fizyki Technicznej minęło nie- dalszej wytężonej pracy na rzecz wydziału dyplomowych i doktorskich, mamy nowe więcej fizyki. I to dopiero będą dobrze przy- runku mechanicznym od wielu lat jest ich skiej dziekan raz w roku przedstawia radzie wiele lat. Jednak od tego czasu wydział i naszej uczelni. habilitacje. Nasi absolwenci są poszuki- gotowani licealiści! Przecież wokół nas jest brak. Coraz więcej jest ich natomiast na kierunku transport. Są one ozdobą naszego wydziału do zatwierdzenia sprawozdanie w istotny sposób zmienił swoje oblicze, wani na rynku pracy nie tylko polskim, ale już tylko wysoce zaawansowana technika wydziału. Cieszy nas każda nowa student- ocenaz działalności działalności wydziału dziekana. i do Innymi niej należysłowy zarówno w zakresie naukowym, jak i dy- IK JS i zagranicznym. Mamy wieloletnie kontakty – komputery, telefony, aparaty fotograficz- daktycznym. Zmieniła się infrastruktura z prof. Wyszyńskim z University of Birming- ne – a do jakiegokolwiek jej rozumienia po- ka na wydziale. Mają one wpływ na atmos- ham, który przyjął dwóch naszych absol- trzebna jest właśnie fizyka. ferę wśród studentów. Jak to jest często wentów na studia doktoranckie na bardzo widoczne, wpływają na postawy naszych dobrych warunkach. Wielu innych znajduje Obecnie poprawiamy sytuację dodatkowy- młodych mężczyzn – stają się oni bardziej zatrudnienie jako inżynierowie na rynku mi repetytoriami z tych przedmiotów na mili, natychmiast mniej słychać u nich niemieckim, brytyjskim i innych. Zawód I semestrze. Na szczęście matematyka nie- wszechobecnych dzisiaj wulgaryzmów! inżyniera jest postrzegany jako przyszło- bawem wraca obowiązkowo do matur. Zachęcamy je we wszelkich naszych dzia- ściowy, na wydziale pojawia się zdolniejsza łaniach promocyjnych do studiowania na naszym wydziale. młodzież, co powoli daje nam asumpt do Kilka słów o planach podnoszenia poziomu kształcenia. na przyszłość... Czy czuje się pan spełniony Plany na przyszły rok: imprezy, na stanowisku dziekana? Promocja uczelni jest prowadzona konferencje, plany naukowe na dwóch poziomach: wydziało- i dydaktyczne. NASI ABSOLWENCI MAJĄ wym i ogólnouczelnianym. Jak Generalnie jestem człowiekiem myślącym powinna wyglądać współpraca pozytywnie. Pracując ponad 30 lat na tym Mamy 55-lecie wydziału, chcemy z tej oka- samym wydziale – muszę być spełnio- między nimi, jak chciałby Pan, żeby KOMFORT WYBORU zji zorganizować wydziałową konferencję. ny. Tyle lat pracy zobowiązuje, zwłaszcza wyglądała współpraca między wy- Chcemy tak zaktywizować pracowników, że pracujemy w atmosferze zrozumienia, działami a Działem Promocji? żeby każdy czuł się odpowiedzialny za zawsze mogę liczyć na życzliwą pomoc pozycję wydziału. Zorganizujemy akcję współpracowników. Nasze ostatnie dokona- rekrutacyjną na dużą skalę, mamy zamiar nia wydziałowe są źródłem mojej satysfak- Jako wydział podjęliśmy szereg działań przygotować wydziałowe "Drzwi Otwarte". cji. Sukcesem zakończyły się akredytacje. promocyjnych o dość szerokim zakresie. WYWIAD Z DZIEKANEM WYDZIAŁU MASZYN ROBOCZYCH I TRANSPORTU Chcemy także wzajemnie zachęcać się do Aczkolwiek trzeba też powiedzieć, że mam Jak wcześniej wspomniałem, nasze rekla- zdobywania stopni profesorskich i doktora jeszcze dużo problemów, o których mówi- my pojawiały się w okresie przed rekruta- habilitowanego – są to działania ważne za- łem wcześniej. I które to, gdyby się z nimi MARKIEM IDZIOREM cją. Pracownicy odwiedzają szkoły średnie równo dla wydziału, jak i uczelni. uporać, byłyby dopiero pełną satysfakcją z i zachęcają do studiowania na naszym wy- pełnienia pięknej funkcji dziekana. Mimo to dziale. Widzimy efekty takich działań, gdyż Cały czas modernizujemy laboratoria, już jestem, na pewno czuję się, jednak człowie- w tym roku mieliśmy więcej kandydatów w tej chwili są wyposażone na wysokim kiem w dużej mierze spełnionym. Jaki był miniony rok nadchodzącego niżu demograficznego. lach, są chlubą wydziału i budzą najwyższe niż poprzednio. Nasz wydział jest jednym z poziomie, a często są przedmiotem podzi- dla wydziału? Toteż podjęliśmy wiele działań i myślimy, uznanie również największych światowych najlepszych tego typu wydziałów w Polsce. wu naszych gości. Nawiązaliśmy współ- że to one przyniosły ten dobry skutek. autorytetów w tej dziedzinie. Myślę, że Jesteśmy pozytywnie postrzegani zarówno pracę z eskadrą lotniczą w Krzesinach Pracownicy prowadzili akcję informacyjną niejeden pracownik korzysta z doskonale przez świat przemysłu, jak i nauki. i zamierzamy otworzyć nową specjalność Był zdecydowanie dobry. Wydział jest w szkołach średnich, uruchomiliśmy wy- wyposażonej stacji kontroli pojazdów i wi- związaną z silnikami lotniczymi i transpor- IK JS w dobrej kondycji finansowej, mamy wie- kłady otwarte na bardzo ciekawe tematy. dzi te piękne laboratoria. Bardzo oryginal- Zatem na wydziale prowadzimy szeroko tem lotniczym. Jest zapotrzebowanie na le różnego rodzaju zleceń, grantów, wśród Byliśmy obecni w mediach – w prasie, te- ne jest również laboratorium certyfikujące zakrojoną promocję. Szczerze powiem, że takich specjalistów, a część zajęć mogliby- nich także granty europejskie. Miarą pozycji lewizji, radiu i w Internecie. nadwozia chłodnicze do transportu żyw- współpraca z Działem Promocji mogłaby śmy odbywać w bazie lotniczej. wydziału jest pierwsza pozycja, w pierwszej ności, wchodzące w skład sieci UE. Wiele być lepsza. Wszyscy jako dziekani na po- kategorii według tzw. rankingu KBN. Poza W tym roku oddaliśmy do użytku salę rady ciekawych laboratoriów uruchamiamy dla litechnice uważamy, że chętnie spotkaliby- Mamy bardzo dobrą atmosferę na wydzia- tym jest to kolejny rok, w którym wydział wydziału, w tej chwili ma klimatyzację inżynierii wirtualnego projektowania czy śmy się z Wami, co najmniej raz, dwa razy le, wspólnie staramy się podnieść pozycję kształtuje swoje oblicze – rozwijamy kieru- i profesjonalnie przygotowaną sieć au- technik spalania paliw. w roku. Na świeżo powiem – bardzo ładny wydziału. Myślmy także o korekcie nazwy nek transport, bardzo nowoczesny i jak się diowizualną, co oczywiście ma wpływ na kalendarz politechniczny, ale… w styczniu. wydziału, chcemy wyróżnić w nazwie okazuje bardzo modny. Studia techniczne wizerunek wydziału. Realizujemy także Jakimi absolwentami może Wszyscy już kalendarze powiesili. Musi być transport, tak by nazwa stała się bardziej on najpóźniej do 1 grudnia. Zupełnie nie są dość trudne, a młodzież studiuje najchęt- remont budynku, zwłaszcza drugiego pię- pochwalić się wydział? marketingowa i bardziej odzwierciedlała niej kierunki „lekkie, łatwe i przyjemne”. Np. tra z trzema dziekanatami oraz w drugiej udała się akcja otwartych dni w grudniu. wizerunek wydziału. nasz kierunek mechanika i budowa maszyn kolejności parteru – piętra są niejako wizy- Myślę, że gdybyśmy spotkali się prędzej cała ta akcja wyglądałaby dużo lepiej. wymaga projektowania, rysowania, jest tówką wydziału, mają być niedługo jedny- Absolwentów kształcimy w dwóch dzie- W planach wydziału jest wiele konferen- dużo trudnych przedmiotów, dlatego mamy mi z piękniejszych miejsc na politechnice, dzinach: mechanika i budowa maszyn oraz cji, również o zasięgu międzynarodowym, mniej chętnych na te studia. bardzo eleganckimi. Ciągle rozbudowuje- transport. Mają bardzo duże możliwości Jak Pan ocenia licealistów między innymi dotyczących tematyki trans- my nasze laboratoria. Te zmodernizowane zawodowe, pracują w takich firmach jak przychodzących na studia portu żywności, mechaniki płynów czy wy- Nieźle wypadła w tym roku rekrutacja. laboratoria samochodów i silników spali- Volkswagen, Solaris, MAN, Fabryka Sil- na WMRT? branych działów motoryzacji. Podchodziliśmy do niej z obawą w obliczu nowych, w pięknie zrewitalizowanych ha- ników Okrętowych W2, w firmach ubez- Mówiąc już w tym wywiadzie o absol- Zawody inżynierskie

24 | Głos Politechniki Głos Politechniki | 25 Wywiad Wywiad

tarne, obejmuje swoim zasięgiem również A Pan jak wykłada? przede wszystkim wiedza, kreatywność młodzież. Na kupno (pod wpływem hałaśli- i elastyczność wyobraźni. A tę ostatnią wej reklamy) wyrobów made in China de- Moim rodzicom oraz – opartej na kulcie uzyskuje się także studiując w ciekawych O KOOPERATYWNYM INDYWIDUALIZMIE, cydujemy się przeważnie tylko raz w życiu; antyku – edukacji ogólnokształcącej za- architektonicznie obiektach, obcując z ma- później wolimy nawet za wyższą cenę coś wdzięczam prawdopodobnie dość bogate larstwem, rzeźbą, muzyką, baletem, a na- markowego. Dlatego wierzę, że znakomita słownictwo i niezłą umiejętność komuni- wet sportem. ORGRANIZACJI INTELIGENTNEJ, kadra i sukcesy naszych wychowanków katywnego formułowania myśli. Staram długo jeszcze będą przysparzać Politech- się ponadto utrzymywać stały kontakt Pozostając w tematyce obcowania nice Poznańskiej dobrych absolwentów z audytorium. W tym celu korzystam bar- z pięknem, przejdźmy do tematu: szkół średnich. Reasumując, profesjonal- dzo szeroko z tak zwanych środków audio- HUMANIZACJI POLITECHNIKI kobiety studentki na uczelni tech- na promocja marketingowa PP jest ważna wizualnych oraz zwracam uwagę na pod- i potrzebna, ale fundamentalne znaczenie stawowe zasady retoryki: dykcję, intonację nicznej. I KOBIETACH NA UCZELNI TECHNICZNEJ... ma to, co pozwoliłem sobie wyżej nazwać itp. Ważną rolę w wykładzie akademickim akademicką pracą u podstaw. przypisuję przykładom praktycznym, które Kiedy czterdzieści lat temu kończyłem stu- stanowią coś w rodzaju wyobrażeniowe- dia na PP, na ówczesnym Wydziale Budowy Jak ocenia Pan licealistów go zakotwiczenia treści teoretycznych. Maszyn, na całym moim roku nie było ani jednej kobiety. Dominował stereotyp inży- przychodzących na Wasz wydział? Wykład musi być przede wszystkim zrozu- miały dla studenta. Powinien u słuchacza niera – mężczyzny. Dziś studia techniczne Mówi się, że poziom licealistów WYWIAD Z DZIEKANEM WYDZIAŁU INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA PP wytworzyć pewnego rodzaju złudzenie, nabrały w pełni charakteru koedukacyjne- obniża się... że profesor jedynie rozszerza i systema- go. Proporcje studiujących na politechni- LESZKIEM PACHOLSKIM tyzuje kwestie zaobserwowane wcześniej ce kobiet i mężczyzn układają się różnie Nie jest tak źle. Nadal przychodzi do nas w postaci zawężonej, nie wyjaśnionej i nie w zależności od kierunku studiów. Gene- z liceum „niezły materiał”. I przychodzą uporządkowanej. Wykładowcy, w żadnym ralnie jednak, dzięki obecności studentek, z pobudek, o których mówiłem przed chwi- przypadku, nie wolno grać roli szamana tradycyjne audytorium uczelni technicznej lą. Nawet biorąc pod uwagę liczbę punk- wiedzy tajemnej. Spotkałem kiedyś profe- stało się barwniejsze, pogodniejsze i mil- Jaki był miniony rok dla Wydziału ślenie kategoriami obustronnych korzyści. wódczych. „Moje” teamy prawie zawsze tów uzyskiwanych w procesie rekrutacji, to sora, który „poinstruował” mnie w sposób sze. Panie z reguły uczą się dobrze. Zaryzy- Informatyki i Zarządzania? Co najciekawsze ten przedostatni czynnik były górą, ale wspomniane wyżej dwie ci, którzy przeszli z relatywnie niską liczbą następujący: „w nauce panie kolego chodzi kowałbym nawet opinię, że przy pewnym – wspólne działanie – udaje nam się na optyki spełnienia pojawiały się z zadziwia- wymaganych punktów, często zaskakują o to, żeby zachmurzyć, zachmurzyć i jesz- systemie egzekwowania wiedzy górują wydziale realizować w konwencji, którą jącą prawidłowością. nas później świetnymi wynikami w nauce. cze raz zachmurzyć i dopiero wtedy jest to nad swoimi męskimi rówieśnikami. Spra- Zdecydowanie pomyślny i co najważniejsze, teoretycy zarządzania określają mianem Dotyczy to w wielu przypadkach zwłaszcza wielka nauka”... Uważam, że „chmurzyć” wa nieco komplikuje się po studiach, po- kontynuujący dotychczasową optymistyczną kooperatywnego indywidualizmu. Jego A jak Pan Dziekan ocenia przedstawicieli płci brzydkiej. Szkoły śred- w trakcie wykładu po prostu nie wolno. nieważ w zawodach inżynierskich często perspektywę rozwojową. istotą jest oparcie działania zespołowego promocję uczelni? nie nie kładą niestety należytego nacisku równouprawnienie kobiet i mężczyzn bywa na kompetencjach liderów przy równocze- na nauczanie przedmiotów ścisłych. Stąd Może trzeba kształcić nauczycieli pustym sloganem. Należy jednak podkre- Kilkunastoletnia praktyka menedżerska snej, równorzędnej ich partycypacji w do- ogólnoeuropejski trend do studiowania ślić, że w obszarze inżynierii zdarzają się w przemyśle nauczyła mnie, że doraźny konaniach całej wydziałowej społeczności. Trzeba wyraźnie powiedzieć, że istnieją dziedzin nietechnicznych. Jednak na tle jak prowadzić wykłady? „typowo kobiece” specjalności. sukces bieżący organizacji zawsze musi Bardzo satysfakcjonujące jest także dla dwie ścieżki promowania uczelni. Pierwszą Europy nasze szkoły średnie wypadają nie być osadzony w długofalowym kontekście mnie konsekwentne zmierzanie naszego z nich określiłbym jako organiczną lub, jak najgorzej, czego dobitnym przykładem jest Zgadzam się z tą opinią w pełni. Sztuki ora- Plany wydziału na rok 2008? strategicznym. Wydział Informatyki i Zarzą- wydziału w kierunku rozwiązań struktural- kto woli, pozytywistyczną. Druga natomiast dzisiejsze, zachodnioeuropejskie zapo- torskiej można i powinno się uczyć ludzi, dzania taką właśnie, między innymi, wizję nych określanych jako organizacja egalitar- ma charakter, który na własny użytek nazy- trzebowanie na polskiego inżyniera. Pro- których profesja związana jest z publicz- Nasze plany na rok 2008 są kontynuacją i misję (mierzone wieloletnim horyzontem na, wykazująca zarówno cechy tzw. zwin- wam promocją marketingową. Uważam, blem poziomu licealistów jest pochodną nym głoszeniem swoich myśli. Uważam, obecnego trendu, o czym mówiliśmy na czasowym) po prostu posiada. Dodajmy ności, jak i struktur określanych mianem że promocję organiczną politechnika nasza kwalifikacji kadry nauczającej w szkołach że akademickie zajęcia dydaktyczne są początku tego wywiadu. Poszliśmy w kie- rzecz najważniejszą: strategia ta jest kon- inteligentnych. realizuje bardzo poprawnie. Z perspekty- średnich. Na początku lat 60. kończyłem pewnego rodzaju spektaklem, który wy- runku dywersyfikacji kształcenia. Aktual- sekwentnie realizowana od momentu powy mojego wydziału mogę powiedzieć, że słynnego „Marcinka”, gdzie nauczyciele maga solidnego przygotowania zarówno nie prowadzimy pięć kierunków studiów; wstania wydziału w roku 2001. W umownym układzie: „management – kreują ją nasi pracownicy na co dzień: dobrą byli pasjonatami edukacji. Moje liceum w zakresie przekazywanej treści, jak i for- w tym jeden na prawach makrokierunku. Dynamiczny rozwój kadry naukowej i dy- pracownicy wykonawczy” staramy się pozycją kadry akademickiej, kompetentną w równym stopniu zasilało uniwersytety, my jej publicznej prezentacji. Forma ta jest Poczyniliśmy konkretne kroki prowadzą- daktycznej, profesjonalna kadra pracow- w jednostkach organizacyjnych wydziału i profesjonalną obsługą administracyjno- uczelnie techniczne, medyczne, rolnicze, przecież zróżnicowana w zależności od ce ku międzywydziałowej kooperacji na ników administracyjno-technicznych, naj- przestrzegać zasady konsensusu i party- techniczną, bieżącymi sukcesami naszych ekonomiczne, a nawet artystyczne. Do dziś typów i rodzajów zajęć akademickich. Pro- dwóch kierunkach naszych studiów. Być wyższa kategoria w rankingu osiągnięć cypacji jednostkowej każdego członka wy- studentów oraz nierzadko wspaniałymi zresztą w Poznaniu i w regionie wielkopol- wadzimy dziś trzy różne poziomy edukacji. może uda się częściowo zburzyć między- naukowych czy międzynarodowe i ogól- działowej społeczności, ponieważ zdajemy dokonaniami absolwentów Politechniki skim jest dużo bardzo dobrych liceów. Specjalnego przygotowania formalnego wydziałowe bariery narzucone uczelni nopolskie sukcesy naszych studentów są, sobie sprawę z faktu, że każdy człowiek Poznańskiej. Faktem jednak jest, że we wymagają także zajęcia, które realizujemy autarkizującym systemem bilansowania od pewnego czasu, „stałym fragmentem (bez względu na pełnioną w społeczności współczesnym świecie, skomercjalizowa- w językach obcych. Przed nami, być może, przychodów i kosztów. W zakresie nadań gry” w funkcjonowaniu wydziału… (wła- rolę) lubi osiągać satysfakcję z poczucia nym i przeładowanym płytką propagandą Trudno jest kształcić młodzież… wykłady na przykład w ramach Politechniki naukowych musimy rozszerzyć nasz do- śnie dotarła do mnie wiadomość, że na 17 kompetencji, samodzielności i autokontroli wizualną – tak zwana promocja organiczna Trzeciego Wieku. stęp do unijnych subsydiów na tematy stypendiów Ministerstwa Nauki i Szkolnic- dokonań oraz wolności wyboru. jest trudnym tworzywem marketingowym. I tak i nie. Dzisiejszy student przychodzi Nie zgadzam się z opinią, że tak zróżnico- badawcze i wdrożeniowe. O rozwój kadry twa Wyższego, przyznanych studentom PP I na tym tle, niezależnie od dokonań bie- bowiem na uczelnię nie tyle po dyplom, wanym audytoriom można sprzedawać jesteśmy spokojni. za wyróżniające się wyniki w nauce, aż 16 Czy czuje się Pan spełniony żących, trzeba artykułować ciągły niedosyt ile po wiedzę. Współczesne „audytorium” wiedzę w identycznej, intuicyjnie wypra- Liczymy bardzo na realizację deklaracji otrzymali studiujący na Wydziale Informa- w roli dziekana? w zakresie promocji marketingowej zarów- akademickie wyposażone jest w szero- cowanej formie prezentacji. Tego powinno władz uczelni co do bazy lokalowej wydzia- tyki i Zarządzania). no uczelni, jak i jej jednostek działalności kie spectrum wiedzy, którą nazwałbym się po prostu profesjonalnie nauczać. łu. Mamy piękne plany rewitalizacji budyn- Rola „kapitana” dobrej drużyny, a taką jest podstawowej. Oczywiście, nie w celu gnę- powierzchowną i nieuporządkowaną. To ku przy ulicy Strzeleckiej. Jego historyczny Dokonania te mają swoje źródło w wyko- bienia osób za to odpowiedzialnych, ale po jest pozytywny, z punktu widzenia wykła- poprzednik, w postaci dziewiętnastowiecz- niewątpliwie Wydział Informatyki i Zarzą- A co sądzi Pan Profesor o humani- rzystaniu w praktyce codziennego funkcjo- dzania, musi przysparzać mnóstwa satys- to aby ciągle doskonalić to, co udało się dowcy, wpływ Internetu i multimediów, nego Gimnazjum Matematyczno-Przyrod- nowania wydziału pewnych, powszechnie fakcji. Zauważyć jednak wypada, że istnieją do tej pory osiągnąć. My, poznaniacy, wie- ponieważ łatwiej jest siać na glebie cho- zacji politechniki? niczego, odegrał w historii edukacji tech- znanych w teorii zarządzania organizacjami, dwie optyki tak zwanego spełnienia – sytu- my przecież, że niezależnie od nachalności ciaż częściowo spulchnionej. Kończy się nicznej Wielkopolan rolę porównywalną koncepcji synergicznego efektu łączenia acja in statu nascendi oraz retrospektywa i agresywności współczesnej promo- natomiast czas wykładowców sprzeda- Współczesny inżynier odbiega, na pewno, do legendarnego Bazaru. Mamy świetną kompetencji profesjonalnych z tak zwaną – ex post factum. W chwili obecnej jestem cji marketingowej, szeroka publiczność jących zwietrzałe treści metodą kredy i od kanonu tzw. Tunnel Vision polegającego łączność tramwajową z Poligrodem. Ma- inteligencją społeczną przedsiębiorstwa. jeszcze w trakcie fascynacji sprawowa- dokonuje często racjonalnych wyborów tablicy, tyłem do słuchaczy, monotonnym na myśleniu w kategoriach raz nabytej, wą- rzymy o sytuacji, w której pasażerowie linii Podstawowe wsparcie tej synergii stano- niem funkcji dziekańskiej. Ale za kilka mie- u podstaw których leży głębsza refleksja i niewyraźnym głosem. Lawinowy przy- skiej specjalności. Wyobraźnia dzisiejsze- tramwajowych, zarówno z Podgórnej jak wią między innymi: kreatywność, system sięcy – po zakończeniu tej misji – spojrzę właśnie pozytywistycznej i organicznej rost wiedzy wymaga od kadry profesor- go twórcy techniki, moim zdaniem, musi i Strzeleckiej, z przyjemnością przejeżdża- wartości kultywowanych przez społecz- na kwestię spełnienia nieco chłodniejszym proweniencji. Co najciekawsze refleksja skiej ciągłej aktualizacji treści wykłado- być (poza programem studiów, niejako liby obok terenów naszej Almae Matris ność pracowniczą, gotowość do rozumie- okiem. Wiem, że tak będzie, ponieważ od ta nie jest wyłącznym atrybutem pokole- wych i form jej prezentacji; a w przypadku równolegle) zasilana szerokim spectrum w historycznym centrum Poznania. nia odmiennych racji, lojalność, zaufanie czasów szkolnych po dzień dzisiejszy, życie nia XXL, lecz jak wykazały to – na przykład wiedzy inżynierskiej nierzadko bieżącego piękna z zakresu, między innymi, kultury do partnerów, wspólne działanie oraz my- kilkakrotnie obsadzało mnie w rolach przy- ubiegłoroczne, jesienne wybory parlamen- kontaktu z praktyką gospodarczą. i sztuki. Dzisiaj w świecie techniki liczy się Dziękujemy za rozmowę IK JS

26 | Głos Politechniki Głos Politechniki | 27 Seminarium Konferencja

Marian Liskowski Instytut Matematyki Wydział Elektryczny INICJATYWA TECHNOLOGICZNA jako instrument wspierania transferu wiedzy do gospodarki Wybieram matematykę...

14 grudnia 2007 roku w Warszawie Centralna Komisja Egzami- Odbyła się również dyskusja, z której jednoznacznie wynika, że 14 grudnia 2007 r. w Pozna- go Politechniki Poznańskiej nacyjna zorganizowała seminarium „Wybieram Matematykę” na środowiska akademickie mają świadomość ogromnych niedostat- niu odbyła się konferencja – Barbarę Urbańską-Łuczak. temat zmian w podstawie programowej matematyki w szkołach ków w zakresie kształcenia matematycznego i popierają przyjęty pt.: „Inicjatywa Techno- Oficjalną część konferen- ponadgimnazjalnych kończących się maturą oraz w standardach w szkołach kierunek i filozofię zmian w nauczaniu matematyki. logiczna jako instrument cji zamknęła prezentacja wymagań egzaminacyjnych. Zmiany dokonane zostały na mocy wspierania transferu wie- nowoczesnych technologii rozporządzeń Ministra Edukacji Narodowej: rozporządzenia Na koniec krótka charakterystyka zmian w podstawie programo- dzy do gospodarki” zorga- z naciskiem na migrację z dnia 23 sierpnia 2007 r. w sprawie podstawy programowej oraz wej z matematyki. Kształcenie odbywa się w dwóch zakresach: nizowana przez Punkt Kon- usług oraz wirtualne środo- rozporządzenia z dnia 28 sierpnia 2007 r. w sprawie standardów podstawowym i rozszerzonym. W zakresie podstawowym usunię- taktowy Przedsięwzięcia wisko, przygotowana przez wymagań i obowiązują od 1 września 2007 roku. Seminarium ad- te zostały następujące treści: zbiory, podstawowe pojęcia rachun- Ministra Nauki i Szkolnic- kierownika projektów „PLC resowane było do przedstawicieli uczelni wyższych, na których ku zdań, dzielenie wielomianów, funkcja homograficzna oraz rów- twa Wyższego „Inicjatywa Doradztwo informatyczne” niezwykle istotne są umiejętności matematyczne. Z inicjatywy nania i nierówności z funkcją homograficzną, miara łukowa kąta Technologiczna” przy Poli- – Jerzego Ślebodzińskiego. prorektora ds. kształcenia prof. dr. hab. inż. Tomasza Łodygow- i funkcje trygonometryczne dowolnego kąta, elementy kombina- technice Poznańskiej, którą skiego Politechnikę Poznańską reprezentował na seminarium dr toryki. Równocześnie podstawa programowa wzbogacona zosta- poprowadził koordynator Zarówno sama frekwencja Marian Liskowski z Instytutu Matematyki. ła między innymi o: logarytmy i ich podstawowe własności, funk- projektu, Cezary Konrad zainteresowanych uczest- cję wykładniczą, równanie okręgu, twierdzenie o trzech prostych Wójcik. nictwem w konferencji, jak Wykład prezentujący cele i zakres zmian w podstawie programo- prostopadłych i zliczanie obiektów w prostych sytuacjach kombi- i ich chęć podjęcia te- wej matematyki wygłosił prof. dr hab. Zbigniew Marciniak, pod- natorycznych. Podstawa programowa dla zakresu rozszerzonego To wydarzenie zorganizowane przez Zespół w obszarze transferu wiedzy do gospo- matu w zakresie instrumentów finanso- sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej. W drugiej została zubożona o: zbiory i podstawowe pojęcia rachunku zdań, Projektowy „IniTech” PP spotkało się z bar- darki. Charakterystyki tych ostatnich pod- wych wspierania transferu wiedzy do części seminarium przedstawione zostały nowe standardy wyma- indukcję matematyczną, dwumian Newtona, wzory redukcyjne, dzo dużym zainteresowaniem, gromadząc jęła się Wicedyrektor Wielkopolskiej Izby gospodarki potwierdzają zasadność or- gań egzaminacyjnych z matematyki obowiązujące na maturze od granicę ciągu i sumę szeregu geometrycznego, cały dział o ciągło- w Centrum Wykładowo-Konferencyjnym Przemysłowo-Handlowej w Poznaniu – ganizowania podobnych konferencji oraz 2010 roku oraz wnioski wypływające z analizy wyników egzaminu ści i pochodnej funkcji, wielościany foremne, prawdopodobień- Politechniki Poznańskiej blisko stu reprezen- Eleonora Sołtysiak, analizując rolę insty- spotkań w tym obszarze. Różnorodność maturalnego z matematyki w roku 2007. Tematykę tę przedstawił stwo warunkowe, prawdopodobieństwo całkowite, niezależność tantów zarówno środowiska biznesowego, tucji wspierających w ramach „Inicjatywy spojrzeń na zagadnienie transferu wie- dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej Marek Legutko. zdarzeń i schemat Bernoulliego. W nowej podstawie znalazły się jak i przedstawicieli nauki oraz jednostek ba- Technologicznej”. Niezmiernie ważnym dzy do gospodarki wielu specjalistów (nieobecne wcześniej): twierdzenie o rozkładzie liczby naturalnej dawczo-rozwojowych, wśród których przy- i barwnym punktem konferencji było wy- z różnych obszarów jego funkcjonowania Celem obu wystąpień było zakomunikowanie środowiskom aka- na czynniki pierwsze, twierdzenie o postaci wymiernych pier- byli także zaproszeni goście z USA. stąpienie Justyny Cięgotury z University of stało się gwarantem atrakcyjności pod- demickim zmian wprowadzonych w kształceniu matematycznym wiastków wielomianu o współczynnikach całkowitych, proste Illinois at Chicago reprezentującej Office jętego przedsięwzięcia, a także bodźcem w szkołach ponadgimnazjalnych. Do nauczycieli akademickich nierówności trygonometryczne, twierdzenie o związkach miaro- Zgromadzeni goście wysłuchali wystąpień of Technology Management, która zajmu- do propagowania innowacyjnej praktyki skierowane zostało także zaproszenie do włączenia się w proces wych między odcinkami stycznych i siecznych w okręgu, wektory zaproszonych prelegentów, które rozpo- je się transferem wiedzy do gospodarki w ramach dostępnych aktualnie narzędzi „modernizacji” kształcenia matematycznego w duchu reformy na płaszczyźnie kartezjańskiej, dodawanie wektorów i mnożenie częły się od powitania przygotowanego na terenie USA. Biuro to współpracuje finansowych i mechanizmów mających programowej nakreślonej przez cytowane wyżej rozporządzenia. wektora przez liczbę z interpretacją geometryczną tych działań, przez Prorektora ds. Ogólnych Politechniki z naukowcami, pomaga komercjalizować w założeniu podnoszenie konkurencyjności twierdzenie o trzech prostych prostopadłych, zliczanie obiektów Poznańskiej, prof. dr. hab. inż. Karola Na- ich wynalazki, dba o umowy licencyjne, polskiej gospodarki opartej na wiedzy. Nadrzędnym celem zapoczątkowanych zmian w edukacji mate- w prostych sytuacjach kombinatorycznych, zasada mnożenia. dolnego, który wyraził głębokie przekona- dzięki czemu wsparcie finansowe otrzy- matycznej jest takie kształcenie, które umożliwi maturzystom, nie o zasadności idei wspierania transfe- muje zarówno uczelnia, jak i naukowiec. Mając na uwadze systematyczny rozwój a tym samym naszym przyszłym studentom, sprostanie tym stan- Zmiany w podstawie programowej szkół ponadgimnazjalnych są ru wiedzy do gospodarki, w tym również Tylko w roku 2007 dzięki współpracy naszej uczelni, będziemy starali się pre- dardom wymagań, które – w nowo utworzonej pięcioszczeblowej głębokie. Warto, by zwrócili na to uwagę wykładowcy, którzy dotąd wdrażania szeroko pojętej innowacyjności. z naukowcami, do komercjalizacji wybrano zentować Państwu poprzez różne kanały hierarchii – znajdują się najwyżej. Są to: użycie i tworzenie stra- korzystali m.in. z pojęć i metod rachunku różniczkowego już na po- Kolejne prelekcje zapoznały zgromadzo- 318 wynalazków, z czego 309 opatento- informacyjne możliwości transferu wie- tegii oraz rozumowanie i argumentacja. Ministerstwo Edukacji czątkowych zajęciach pierwszego semestru studiów. Przed matema- nych słuchaczy z istotą funkcjonowania wano, podpisano 49 umów licencyjnych. dzy oraz efektywne sposoby realizacji Narodowej planuje zorganizowanie wsparcia dla nauczycieli szkół tykami naszej uczelni natomiast nowe wyzwanie: uczyć elementów ministerialnego przedsięwzięcia, jakim W wyniku tylko rocznej działalności Offi- tworzonych na Politechnice Poznańskiej ponadgimnazjalnych w realizacji zadań wynikających z ambitnych matematyki wyższej zgodnie z obowiązującymi (od października jest „Inicjatywa Technologiczna”. Paulina ce of Technology of Management, które wspólnych projektów z przedsiębiorstwa- celów dotyczących podniesienia jakości kształcenia matematycz- 2007 roku) nowymi standardami kształcenia, bazując na skromniej- Szewczyk z Punktu Kontaktowego przy PP funkcjonuje od ponad 10 lat, do budżetu mi. Serdecznie zapraszamy do śledzenia nego. Utworzony zostanie portal internetowy, pomyślany jako szym przygotowaniu matematycznym absolwentów szkół i dyspo- omówiła ideę funkcjonowania „Inicjatywy uniwersytetu wpłynęło 9 mln USD. Opi- naszych kolejnych publikacji, konferencji wielki elektroniczny podręcznik z ciekawymi scenariuszami lek- nując nierzadko mniejszą ilością czasu na ich realizację. Technologicznej jako instrumentu finan- sanie amerykańskiego modelu transferu oraz szkoleń. cji, oryginalnymi pomysłami na przedstawianie uczniowi nowych sowego wspierającego transfer techno- technologii spotkało się z licznymi głosami pojęć matematycznych, nieszablonowymi zadaniami itp. Portal Seminarium zorganizowane zostało przez CKE w ramach projektu logii do gospodarki”. Koordynator Punktu w dyskusji nad możliwościami adaptacji budowany jest na Wydziale Matematyki, Informatyki i Mechaniki IV „Pilotaż nowych egzaminów maturalnych i eksternistycznych” Kontaktowego „IniTech” – Cezary Konrad w polskiej gospodarce. Dyskusja stała się Uniwersytetu Warszawskiego w porozumieniu z firmami zapew- EFS, Działanie 3.2 Rozwój systemu egzaminów zewnętrznych, Wójcik przedstawił praktyczną stronę także fundamentem do rozważań nad me- niającymi zaplecze techniczne dla tak dużego przedsięwzięcia. Priorytet III, Program Operacyjny KAPITAŁ LUDZKI. ubiegania się o dofinansowanie innowa- andrami zasad ochrony własności intelek- Uruchomienie portalu planowane jest w pierwszym kwartale cyjnych projektów, zarówno przez jednost- tualnej oraz jej uzasadnieniem, podjętych Przygotował, 2008 roku. Do współpracy merytorycznej zaproszeni zostali także ki badawczo-rozwojowe, przedsiębior- przez Prezes Fundacji „Pro Regio” – Annę Zespół Projektowy Punktu Kontaktowego nauczyciele akademiccy. Marian Liskowski ców, jak i jednostki wspierające działania Tomtas-Anders oraz Rzecznika Patentowe- „IniTech” przy PP

28 | Głos Politechniki Głos Politechniki | 29 Kącik kulturalny Media o nas KARNAWAŁ

Ludzie w radosnym korowodzie przemie- rzają ulice miast i miasteczek. Na twa- rzach barwne maski, muzyka – emocje, prawdziwe pragnienia i senne marzenia. W karnawale świat staje się inny…

Najbardziej znane karnawały w Europie odbywają się w Wenecji, Wiedniu, Rijece. Karnawał trwa od sylwe- stra do środy popielcowej i jest to czas tańców, uczt, maskarad i wszechobecnej radości. Podczas karnawału rzeczywistość przestaje istnieć i zamienia się w świat iluzji. Ludzie przez śmiech i swobodę obyczajów podob- no oczyszczają się na kolejny rok.

Sama nazwa – włoskie słowo „carnavale”– to nic innego jak dwa człony (carne – „mięso” i vale - „bywaj”) oznaczające „pożegnanie mięsa”, a zatem wszelkiego rodzaju hulanek i uczt przed zbliżającym się wielkim po- stem. W Polsce czas ten nazywany był mięsopustem. Karnawał wywodzący się z Włoch przybył do Polski wraz z królową Boną. W dawnej Polsce bawiono się stosow- nie do posiadanych środków i zasobów. W miastach urządzano wystawne przyjęcia i uczty, również kostiu- mowe bale dworskie, tzw. reduty. Do jednych z najcie- kawszych rozrywek karnawałowych należały szlachec- kie kuligi prowadzone od dworu do dworu.

Porównując dawne zwyczaje z tymi dzisiejszymi, można stwierdzić ogromne powiązanie tradycji ze współcze- snością. Jest to świadectwo, że karnawał był i będzie kojarzony z czasem tańców, hulanek i swawoli, a przede wszystkim z panującą na całym świecie radością.

Tekst przygotowała: Magda

30 | Głos Politechniki Głos Politechniki | 31 Newsletter Newsletter

• priorytetowych dla KE zagadnieniach; Data ogłoszenia: 4 grudnia 2007 r. • badaniach, które są aktualnie wykonywane i ewentualnie mogą Budżet: 265 mln € być kontynuowane w 7 Programie Ramowym, ale nigdy powie- Termin składania wniosków: 8 kwietnia 2008 r. do godz. 17.00. lane; Zakres konkursu: Punktu Kontaktowego • kierunkach i założeniach rozwojowych proponowanych przez 2. Systemy kognitywne, interakcja, robotyka – dostępne rodzaje KE w obrębie priorytetu „Żywność, Rolnictwo, Rybołówstwo, projektów: projekty badawcze (CP), sieci doskonałości (NoE), Newsletter 7. Programu Ramowego UE Biotechnologia” akcje koordynujące (CA). 4. Biblioteki cyfrowe i ich zawartość – CP, NoE, CA, akcje wspie- Nr 2/2008 (luty 2008 r.) Politechniki Poznańskiej Katalog może ułatwić przyszłym koordynatorom bardziej precyzyj- rające (SA). ne dopasowanie się do oczekiwań KE. 8. Przyszłe i powstające technologie – CP, CA. 9. Akcje horyzontalne – akcje koordynujące i wspierające (CSA). Katalog można pobrać ze strony: http://cordis.europa.eu/fp7/kbbe/library_en.html Dokumentacja konkursowa: http://cordis.europa.eu/fp7/dc/index.cfm?fuseaction=UserSite. II Edycja konkursu „Granty na granty” ogłoszona dzone w ramach programu są finansowane bezpośrednio przez FP7OpenCallsPage prowadzące je kraje lub ze środków 7. Programu Ramowego. KONFERENCJE, SZKOLENIA, SEMINARIA 3 stycznia 2008 r. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego W ramach projektu COST finansuje się m.in. koszty spotkań, ogłosiło nabór wniosków o przyznanie środków finansowych na konferencji, krótkie wymiany pracowników naukowych. Wartość Warsztaty – „Jak napisać wniosek do 7. Programu Ramowego Inne konkursy prace mające na celu przygotowanie wniosku projektowego do wsparcia finansowego na rok to około 90 000, a przewidziane pro- współpraca przedsiębiorstw i instytucji naukowych”. programu badawczego Unii Europejskiej. W ramach konkursu do- jekty trwają maksymalnie 4 lata. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ogłosiło z dniem 3 stycznia finansowane mogą zostać działania prowadzone przez polskich Regionalny Punkt Kontaktowy Programów Ramowych w Pozna- 2008 roku otwarcie międzynarodowego konkursu w ramach pro- koordynatorów, mające na celu złożenie wniosku projektowego Konkurs jest dwuetapowy – wstępne propozycje (bardzo krótkie niu oraz Ośrodek Sieci Enterprise Europe Network w Poznaniu jektu Eranet Nanoscience Plus. w następujących programach szczegółowych 7. Programu Ramo- 1500 słów/3 strony A4) składane są on-line do 28 marca 2008 r. do zapraszają na warsztaty mające na celu zwiększenie skuteczności wego, zgodnie z obowiązującymi w nich wymogami formalnymi godz. 17:00. Po wstępnej weryfikacji do złożenia pełnego wnio- udziału polskich jednostek naukowych i przedsiębiorstw w Pro- Konkurs dotyczy badań naukowych nad możliwościami wykorzy- określonymi przez Komisję Europejską: sku (do 8 sierpnia 2008 r.) zaproszone będą zespoły z najciekaw- gramach Ramowych, zarówno jako koordynatorów, jak i partne- stania wiedzy z zakresu między innymi: fizyki, chemii, biochemii, szymi inicjatywami. rów. Omówione zostaną trzy główne części wniosku: naukowa inżynierii materiałowej, elektroniki oraz elektroniki molekularnej, 1. Współpraca: projekty współpracy – Collaborative Projects (CP) jakość projektu, wdrożenie i wpływ, a także kwestie związane w dziedzinie procesów przebiegających w skali nano, czyli w skali i sieci doskonałości – Networks of Excellence (NOE) – w dzie- Więcej informacji oraz formularz zgłoszeniowy można znaleźć na z budżetem i system składania wniosków. Szczególny nacisk atomowej. sięciu obszarach tematycznych; stronie internetowej: http://www.cost.esf.org/index.php?id=721 zostanie położony na specjalne projekty dla małych i średnich przedsiębiorstw – w ramach Programu Możliwości 7.Programu Temat konkursu: „Frontier research projects that address the is- 2. Ludzie: Projekty Marie Curie (Marie Curie Actions) – kształcenie Ramowego. sue of interfacing functional nano-objects or nano-materials” („In- początkowe naukowców – Initial Training Networks (ITN) oraz Program Ramowy a podatek nowacyjne badania nad zagadnieniami wykorzystania nanoobiek- współpraca pomiędzy przemysłem a środowiskiem akademic- Spotkania odbędą się w dniach 27 – 28 lutego 2008 r. (środa - tów i nanomateriałów”). kim Industry-Academia Partnerships and Pathways (IAPP); Zachęcamy do przeczytania artykułu o nowych zasadach dotyczą- czwartek) w Poznańskim Parku Naukowo-Technologicznym, In- cych ubezpieczeń społecznych w 7. Programie Ramowym, który qbator, budynek C4, sala 56, ul. Rubież 46, Poznań. Termin składania listów intencyjnych upłynie 27 marca 2008 r., na- 3. Możliwości: regiony wiedzy – Regions of Knowledge, badania został zamieszczony w „Grantach Europejskich” (numer stycznio- tomiast składania wniosków właściwych (tzw. full proposals) - 23 na rzecz MŚP – Research for the benefit of SMEs (SME) oraz wy). Artykuł przeznaczony jest przede wszystkim dla osób reali- Opłata za uczestnictwo w warsztatach wynosi 200 zł. lipca 2008 r. badania na rzecz organizacji społeczeństwa obywatelskiego zujących projekty badawczo-szkoleniowe (projekty Marie Curie, Research for the benefit of CSO; finansowane w ramach programu szczegółowego LUDZIE). Więcej informacji oraz zgłoszenia na stronie: http://www.ppnt.po- Narodowe Centrum Badań i Rozwoju jako członek konsorcjum znan.pl/rpk/site/index4.php NanoSci – Era Plus dysponuje budżetem na projekty badawcze 4. Europejska Wspólnota Energii Atomowej Euratom w obszarze Więcej informacji na stronie: http://www.grantyeuropejskie.pl/ w wysokości 630 000 euro, przewidzianym na okres 3 lat. rozszczepienia jądrowego i ochrony przed promieniowaniem AKTUALNE KONKURSY W 7. PROGRAMIE RAMOWYM (Nuclear Fission and radiation protection). Bliższe informacje na temat procedury aplikacyjnej można uzyskać CORDIS – nowe serwisy internetowe Przypominamy, iż pod koniec listopada 2007 r. KE opublikowała na stronie internetowej: www.nanoscience-europe.org, przesyła- Maksymalna kwota (do)finansowania ze środków finansowych 32 zaproszenia do składania wniosków w ramach 7. Programu jąc wiadomość na adres e-mail: [email protected] lub na naukę wynosi 75 000 zł, a łączny koszt ujętych w kosztorysie Komisja Europejska uruchomiła nowe serwisy CORDIS dotyczące Ramowego we wszystkich czterech programach szczegółowych: pod numerem telefonu: 515 061 529. wynagrodzeń nie może przekroczyć 25 000 zł. Nie jest konieczne 7. Programu Ramowego, poświęcone działaniom „Nauka w spo- „Współpraca”, „Pomysły”, „Ludzie” i „Możliwości” oraz programie wykazywanie przez beneficjenta wkładu własnego. łeczeństwie” oraz „Nauki społeczne i humanistyczne”. W ramach Euratom. pierwszego z nich, poświęconego obszarowi tematycznemu Na- Małgorzata Niespodziana Nabór wniosków ma charakter ciągły i trwa od 2 stycznia do 31 uka w społeczeństwie, podejmowane są takie tematy jak etyka COOPERATION (WSPÓŁPRACA) specjalista ds. funduszy unijnych grudnia 2008 r. badawcza, rola kobiet i popularyzacja nauki. Technologie informacyjne i komunikacyjne Znak konkursu: FP7-ICT-2007-3 Wszelkie uwagi na temat treści, zawartości Newslettera oraz tego, Więcej informacji znajduje się na stronie: Drugi serwis obejmuje działania związane z obszarem tematycz- o czym jeszcze chcielibyście Państwo przeczytać na jego łamach http://www.nauka.gov.pl/mn/index.jsp?place=Lead07&news_ nym „Nauki społeczno-ekonomiczne i humanistyczne”. Badania prosimy kierować pod adresem: [email protected] cat_id=308&news_id=5917&layout=2&page=text w tym temacie mają przyczynić się do pogłębionego, wspólnego zrozumienia złożonych i wzajemnie powiązanych wyzwań spo- łeczno-ekonomicznych stojących przed Europą. Nowe serwisy Finanse na współpracę z partnerami zagranicznymi zawierają także aktualności, informacje na temat organizowanych w ramach akcji COST wydarzeń oraz najważniejsze dokumenty. Podsłuchane w tramwaju Informujemy o kolejnym konkursie na propozycje nowych Akcji Nowe serwisy są dostępne pod adresem: Europejskiego Programu Współpracy w Dziedzinie Badań Nauko- http://cordis.europa.eu/fp7/ssh/ wo-Technicznych COST. http://cordis.europa.eu/fp7/sis/ Jest początek stycznia 2008 roku. Podsłuchane w tramwaju: – No nie mogę. Powiem tylko, że to zrewolucjonizuje całe – …musiałem zaprogramować kostkę Rubika, aby sama się miasto. Nawet cały kraj… COST ukierunkowany jest na prowadzenie badań podstawowych układała. – No brzmi bardzo ciekawie… Zapisz to w SQL-u na forum, to oraz prac badawczych stanowiących pomost pomiędzy badania- KBBE: katalog projektów sfinansowanych przez KE – A co robicie na Imagine Cup? sobie rozszyfruję, ha, ha, ha! mi podstawowymi a pracami rozwojowymi (tzw. precompetitive – Na razie tajemnica. Nie mogę nic mówić... – Nie wiadomo, nawet tutaj może ktoś usłyszeć i będą przecieki research), przy czym dużą wagę przywiązuje się do projektów zo- Krajowy Punkt Kontaktowy informuje o wydanym przez Komisję Eu- – No coś ty! Zgłoszę wniosek na waszym forum o ujawnienie do mediów… ha, ha, ha! rientowanych na potrzeby społeczeństw. ropejską katalogu sfinansowanych w ramach 6. Programu Ramow- informacji. wego projektów badawczych w zakresie priorytetu „Jakość i bezpie- Pozdrawiamy studentów, których Poliucho podsłuchiwało. Program COST pokrywa jedynie koszty koordynacji/współpracy czeństwo żywności” (Robi się coraz ciekawiej – wytężam słuch, nie wysiadam Życzymy owocnej pracy i liczymy na Wasze sukcesy w Imagine w danym temacie badawczym, a same badania naukowe prowa- Katalog ten może służyć jako źródło informacji o: z tramwaju, mimo iż to mój przystanek.) Cup 2008!

32 | Głos Politechniki Głos Politechniki | 33 Wokół uczelni Wokół uczelni

z zakresu techniki świetlnej oraz wielkiej wrażliwości estetycznej, ją eksponując unikalne obiekty zapadające w pamięć turystom Piękno malowane światłem połączonej ze zdolnością przewidywania końcowych efektów wi- i mogące stanowić niezapomniany wyróżnik pośród standardo- zualnych. Nie ma w Polsce zbyt wielu specjalistów spełniających wej powszechności. takie wymagania. W Zakładzie Techniki Świetlnej i Elektrotermii (ZTŚiE) Instytutu Elektrotechniki i Elektroniki Przemysłowej na Wy- Projekty iluminacji, opracowywane na zlecenie różnych instytu- dziale Elektrycznym Politechniki Poznańskiej zagadnieniami zwią- cji (urzędy miejskie, urzędy gmin), w których pracownicy ZTŚiE

w różnej formie uczestniczyli, zyskiwały wielokrotnie uznanie na forum krajowym. Tylko w dwóch ostatnich edycjach ogólnopol- skiego konkursu „Na najlepiej oświetloną gminę i miasto” projekty iluminacji, powstające przy współudziale dr inż. Małgorzaty Gór- czewskiej, uzyskały łącznie w kategoriach dużych i małych miast 5 nagród: w 2006 r. – I miejsce Bytom Odrzański i II miejsce Poznań (ex aequo z Katowicami i Łodzią) oraz w 2007 r. – I miejsce Poznań (ex aequo z Wrocławiem), I miejsce gmina Kleszczewo i II miejsce Jarocin (ex aequo z Sochaczewem i Legionowem). Zrealizowane projekty były też wielokrotnie prezentowane na konferencjach naukowych i opisywane w prasie fachowej. Dlatego, przechodząc jak zwykle nocą obok iluminowanych budyn- ków, zatrzymajmy na chwilę wzrok na ich fasadach i pozwólmy so- taczający nas świat wabi swymi urokami. Zmysły ludzkie zanymi z iluminacją obiektów od lat zajmuje się dr inż. Małgorzata bie dostrzec ich piękno. Piękno wydobyte światłem z mroku nocy. dostarczają pożywki dla naszych wrażeń estetycznych. Górczewska. Jej wykłady przybliżają te techniczno-artystyczne te- O Około 80% wszystkich bodźców to sygnały wzrokowe. maty studentom, a projekty upiększają nasze otoczenie. Stąd też kd Widzimy ludzi, przyrodę i wytwory ludzkiej cywilizacji: ulice, bu- wiele zrealizowanych iluminacji obiektów zabytkowych znajduje dowle, pomniki. Ta sama rzecz, ta sama budowla, ten sam obiekt się w Poznaniu i w Wielkopolsce. Przechodząc nocą przez nasze jawi się jako coś zupełnie innego w ostrym świetle poranka, w pe- miasto, pamiętajmy, że iluminacja Starego Rynku, Fary, Bazaru, łen słonecznego światła letni dzień lub przy oświetleniu czerwie- Biblioteki Raczyńskich, Collegium Maius, Zamku Cesarskiego, ko- niejącymi promieniami zachodzącego słońca. Detale, faktura po- ściołów: Bożego Ciała, Bernardynów, św. Józefa, św. Wojciecha, wierzchni, szczegół architektoniczny staje się widoczny lub ginie to realizacja jej projektów. w zależności od oświetlenia. Przy czym szczególnym czasem jest noc. Naturalna ciemność, brak wszechobecnego światła, wymu- Podobnie zresztą jak i iluminacja szeregu innych obiektów, w du- sza na ludziach, mających naturalną tendencję do nieliczenia się, żych i małych miastach, poczynając od Warszawy (Teatr Wielki), przy wszystkich formach swojej aktywności, z cyklem dnia i nocy, Gniezna (Katedra, Fara), poprzez Jelenią Górę (Ratusz), Jarocin konieczność sztucznego oświetlania swojej życiowej przestrzeni. (Ratusz, Skarbczyk, kościoły św. Marcina, św. Jerzego, św. An- Stąd tyle sztucznych źródeł światła na naszych ulicach, placach toniego), Wrześnię (Ratusz, Fara, wieża ciśnień, budynki szpitala oraz w domach i w miejscach pracy. Ale oprócz oświetlania speł- i liceum), po Neklę (kościół), Kleszczewo (kościół), Krerowo (ko- niającego swoją funkcję użytkową, jest też iluminacja. Jest to for- ściół), Tulce (kościół) itd. Każda iluminacja jest inna, prezentuje ma oświetlania zewnętrznego różnych obiektów wydobywająca wyjątkowe, jednostkowe piękno obiektu. Obiektu, który może z naturalnego mroku grupy architektoniczne, bryły, detale. Często- być zabytkiem klasy najwyższej, istniejącym od stuleci w świado- kroć to, co umyka uwadze w powodzi światła dziennego, wydo- mości Narodu, jak i zwykłym, małym, wiejskim kościółkiem. Bo- byte strumieniem światła sztucznego z czerni otoczenia, przycią- wiem dzięki działaniu inżyniera z duszą artysty powstają obiekty ga wzrok, intryguje i zachwyca. Projektowanie takich systemów mogące stać się rozpoznawalną wizytówką każdej miejscowości. oświetlenia to pogranicze nauki, techniki i sztuki. Wymaga wiedzy Zarówno duże, jak i te całkiem małe miejscowości wiele zysku-

34 | Głos Politechniki Głos Politechniki | 35 Eulalia Skawińska, Katarzyna G. Sobiech, Katarzyna A. Nawrot Makroekonomia Teoretyczne i praktyczne aspekty gospodarki rynkowej

PWE 2008

Podręcznik zawiera prezentację zjawisk gospodarczych objaśnianych na podstawie kanonów tradycyjnej ekonomii. Opiera się na udokumentowanych przez nią tezach i paradygmatach, ale też występują w książce treści zawierające świeże spojrzenie „nowej ekonomii” na czynniki i źródła wzrostu gospodarczego, na zmiany w charakterze cyklu koniunkturalnego i w konsekwencji – nierównowagi oraz na zmiany w kształtowaniu się podstawowych wielkości ekonomicznych. Poszczególne zjawiska gospodarcze starano się przedstawić w interpretacji przedstawicieli paradygmatu neoklasycznego i keynesowskiego, a w niektórych przypadkach odwoływano się także do stanowiska ekonomii podaży i szeroko rozumianego nurtu instytucjonalnego.

Myślą przewodnią książki jest przeciwdziałanie niedostatkowi wiedzy ekonomicznej wśród absolwentów wyższych uczelni technicznych.

Inspiracją dla przygotowania podręcznika była potrzeba dostarczenia podstawowej wiedzy z makroekonomii studiującym w trybie niestacjonarnym na uczelniach technicznych.

E. Skawińska (red.) Zarządzanie przedsiębiorstwem Instytut Inżynierii Zarządzania Politechniki Poznańskiej, Poznań 2007

W pierwszej części pracy przedstawiono wyniki badań w zakresie orientacji marketingowej podmiotów, sto- sowanych instrumentów komunikacji i realizowanych strategii. Opracowania z drugiej części koncentrują się na analizie makrotrendów, takich jak internacjonalizacja, wzrost mobilności kapitału, w tym BIZ, klastering i dążenie do zrównoważonego rozwoju regionów. W tym zakresie brakuje ugruntowanych teorii. Dlatego należy podkreślić dużą wartość prac przedstawionych w książce, a dotyczących tego zakresu badawczego [ze wstępu E. Skawińskiej].

E. Skawińska (red.), Konkurencyjność i innowacyjność podmiotów Instytut Inżynierii Zarządzania Politechniki Poznańskiej, Poznań 2007

Poziom konkurencyjności i innowacyjności gospodarki polskiej jest miarą jej sprawności. Dlatego podjęte problemy badawcze zawarte w niniejszej monografii mają niezwykle wysoką rangę.

Istotne jest pokonanie luki rozwojowej gospodarki polskiej poprzez nowe kierunki badań i realizację propozy- cji z nich wynikających. W prezentowanych częściach niniejszej książki należą do nich: stymulanty rozwoju regionalnego, jakość zarządzania (good governance), partnerstwo publiczno-prywatne i partnerstwo społecz-

POLITECHNIKI POZNAŃSKIEJ NOWOŚCI WYDAWNICZE ne, efektywność wykorzystania funduszy strukturalnych, rola zamówień publicznych inwestycji zagranicznych, funduszy inwestycyjnych, eksportu polskich BIZ, motywacji i klimatu społecznego organizacji.

W wielu pracach wskazuje się na przyczyny ograniczające konkurencyjność i innowacyjność, ale równocze- śnie proponuje się różne sposoby poprawy tego stanu (źródła innowacji, kreowanie wartości, rozwój współ- pracy) [ze wstępu E. Skawińskiej].

36 | Głos Politechniki