Uluslararası Katılımlı Meşe Çalıştayı 18-20 Ekim 2016, İğneada / Kırklareli
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
MEŞE Benim cinsim uludur, tarihlerde var yerim; Çeşit ve türlerimle kıt’alarda gezerim. Verimli yer, bol ışık ve su bulursam eğer, Boylanır boslanırım, başım göklere değer. Yapraklarım işaret saymıştır kudrete. Beni sayıp sevenler kavuşurlar nimete. Sayemde geçinir hep marangoz, doğramacı, Gemici, tıraversçi, oymacı, arabacı… Köprü, bent kapakları, fıçı, direk, çark, vagon, Çit ve asma sırığı, parke, döşeme, baston, Mobilyalar, evlerin duvar ve kapıları: Hulasa çeşitli su ve kara yapıları… Bunların hepsi birden borçludur varlığıma; Kimse dil uzatamaz işe yararlığıma… Kabuğum, palamudum üstelik tanen sunar. Sayılmıyacak kadar zengin hünerlerim var. Mustafa SALKAYA (Orman Dile Geldi adlı eserinden) Mustafa SALKAYA (1906 -----) 1906 yılında İstanbul'da doğmuştur. 1934 yılında Orman Mekteb-i Alisi'ni bitirmiştir. Ormancılık mesleğinin çeşitli kademelerinde çalışmış, bu arada Orman mekteplerinde öğretmenlik, müdürlük ve Orman Genel Müdürlüğü Fen Hey'eti üyeliği görevlerinde bulunmuştur. 26.7.1958 - 22.9.1959 tarihleri arasında vekâleten Orman Genel Müdürlüğü görevini yürütmüştür. ÇALIŞTAY DÜZENLEME KURULU • Dr. Mehmet ÖZDEMİR - Enstitü Müdürü .................... E-Mail: [email protected] • Ömer Fethi ERGİN - Enstitü Müdür Yrd ............................. E-Mail: [email protected] • Mesut TANDOĞAN - Başmühendis .............................. E-Mail: [email protected] • Abbas ŞAHİN - Başmühendis ............................................... E-Mail: [email protected] • Selahaddin ERUŞ - Şube Müdürü ................................... E-Mail: [email protected] • Canan YEŞİL - Şube Müdürü ................................................. E-Mail: [email protected] • Hüseyin DOĞAN - Şube Müdürü..................................... E-Mail: [email protected] • İhsan CEYLAN - Orman İşletme Müdürü............................ E-Mail: [email protected] • Nilüfer ŞAHİN - Orm. Yük. Mühendisi ............................... E-Mail: [email protected] • Vedat ASLAN - Orm. Yük. Mühendisi .................................. E-Mail: [email protected] • Yağmur BİRİCİK - Orm. Yük. Mühendisi ....................... E-Mail: [email protected] • Gözde SEZGİN - Orm. Yük. Mühendisi ............................ E-Mail: [email protected] • Fatih ALKAN - Bilgisayar İşletmeni ....................................... E-Mail: [email protected] ÇALIŞTAY BİLİM KURULU • Prof. Dr. Musa GENÇ - Kâtip Çelebi Üniversitesi ................... E-Mail: [email protected] • Prof. Dr. Ender MAKİNECİ - İstanbul Üniversitesi ................. E-Mail: [email protected] • Prof. Dr. Mustafa YILMAZ- BTÜ Orman Fakültesi .......... E-Mail:[email protected] • Prof. Dr. Ünal AKKEMİK - İstanbul Üniversitesi ............. E-Mail: [email protected] • Doç. Dr. Ali KAVGACI - Batı Akdeniz OAEM .................... E-Mail: [email protected] • Doç. Dr. Halil Barış ÖZEL - Bartın Üniversitesi ................... E-Mail: [email protected] • Doç. Dr. Nuri ÖNER - Çankırı Üniversitesi ....................... E-Mail: [email protected] • Doç. Dr. Sinan DESTAN - İstanbul Üniversitesi ................... E-Mail: [email protected] • Yrd. Doç. Dr. Adil ÇALIŞKAN - İstanbul Üniversitesi ......... E-Mail: [email protected] • Yrd. Doç. Dr. Aytekin ERTAŞ - İstanbul Üniversitesi .......... E-Mail: [email protected] • Dr. Mehmet ÖZDEMİR - Marmara OAEM .................... E-Mail: [email protected] • Dr. Celal TAŞDEMİR - Doğu Akdeniz OAEM .................. E-Mail: [email protected] • Dr. Hüseyin KARATAY - Güneydoğu OAEM ................ E-Mail: [email protected] • Dr. Mehmet Rıdvan ÇÖRTÜ – Silv. Da. Bşk ............ E-Mail:[email protected] • Dr. Said DAĞDAŞ - Şube Müdürü, Ankara ............................ E-Mail: [email protected] • Dr. Faruk Şakir ÖZAY - Marmara OAEM ....................... E-Mail: [email protected] ÇALIŞTAY PROGRAMI 17 EKİM 2016 PAZARTESİ Katılımcıların karşılanması ve kayıt 18 EKİM 2016 SALI Açılış Konuşmaları (09:00-10:15) I.Oturum Başkanı: Doç. Dr. Sinan DESTAN 10:30 Halis ÖMÜR Türkiye’de meşe silvikültürü uygulamaları ve karşılaşılan problemler 10:50 Yrd. Doç. Dr. Adil ÇALIŞKAN Bazı meşe türlerinde tohumun oluşum ve gelişim süreci 11:10 Mustafa KILIÇ - Eski Silvikültür Daire Başkanı Meşe gençleştirme problemleri ve çözüm önerileri 11:30 Yrd. Doç.Dr. Adil ÇALIŞKAN – İ.Ü Orman Fakültesi Bazı meşe türlerinin doğal gençleştirilmesi 11:50 Salih ATMACA- Bahçeköy Orman İşletme Md., Meşede Doğal Gençleştirme Uygulamaları: Bahçeköy Orman İşletmesi Örneği 12:00 İbrahim ORHAN –Mustafakemalpaşa Orman İşletme Md. Meşede Doğal Gençleştirme Uygulamaları: Mustafakemalpaşa Orman İşletmesi Örneği II. Oturum Başkanı: Doç. Dr. Nuri ÖNER 14:00 Doç. Dr. Georgi KOSTOV – Tarım ve Gıda Bakan Yardımcısı, Bulgaristan Meşe sahalarında doğal gençleştirmeye giden yolun planlanması 14:20 Prof. Dr. Ünal AKKEMİK – İ.Ü. Orman Fakültesi Meşe türlerinin yayılışı ve botanik özellikleri 14:40 Dr. Nicklas Jansson - İsveç Diversity of birds and beetles on Turkish Oaks (Quercus spp) - consideration for silviculture" 15:00 Doç. Dr. Yordan PETROV – Meşe Araştırma Enstitüsünün eski Müdürü, Bulgaristan Baltalık menşeli meşe ormanların geleceği ve bekleyen tehlikeler 15:00-15:20 Kahve Arası 15:20 Yrd. Doç. Dr. Aytekin ERTAŞ – İ.Ü. Orman Fakültesi Meşe meşcerelerinde bakım ve gençliklerden yararlanma 15:40 Doç. Dr. Yordan PETROV ve Yordanka NAYDENOV - Orman İşletme Müdürü, Bulgaristan Dobruca ve Deliorman Ovasında Rüzgar perdeleri-amaç, netice ve gelecek 16:00 Doç. Dr. Ali KAVGACI – Bati Akdeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü İğneada-Subasar ormanları çevresi meşe orman toplumları 16:20 Prof. Dr. Elvin Toromani - Arnavutluk Management of oak forest in Albenia 16:40 Faruk Bojaxhi - Kosova Management of oak forest in Kosova 19 EKİM 2016 ÇARŞAMBA III. Oturum Başkanı: Dr. Faruk Şakir ÖZAY 09:00 Abbas ŞAHİN – Marmara Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Marmara Bölgesindeki meşe ormanlarının işletme amaçları, amenajman esasları ve planlanması 09:20 Yrd. Doç.Dr. Emrah ÖZDEMİR – İ.Ü. Orman Fakültesi Meşe ormanlarının sağlık durumu üzerinde ekolojik değerlendirmeler 09:40 Yrd. Doç. Dr. Beşir YÜKSEL – Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Meşe sağlığı ve zararlıları ve sorunları 10:00-10:20 Kahve Arası 10:20 Doç. Dr. Halil Barış ÖZEL – Bartın Üniversitesi Orman Fakültesi Sapsız Meşe (Quercus petreae Math.) ’de gençlik dinamizmi 10:40 Uğur TÜFEKÇİOĞLU - Şube Müdürü Meşe koruya tahvil alanlarının kuruluş özellikleri ve işletilmesi 11:00 Daria Sesar-Bosna Hersek Grouping of Pedunculate Oak Populations (Quercus robur L.) Based on Morphological Characteristics and Ecological Vegetation Zoning of Bosnia and Herzegovina 13:00 Arazi Programı 20 EKİM 2016 PERŞEMBE 09:00 Forum Moderatör: Doç.Dr. Sinan DESTAN 10.30 Genel Değerlendirme 10:30-10:45 Kahve Arası 11:00 Çalıştay Sonuç Raporu Sunumu 12:00 Dilek ve Temenniler 12:30 Kapanış GENEL MÜDÜR SUNUŞU Ülkemiz ormanlarında meşe türleri cins bazında en fazla yayılış göstermektedir. Meşe türleri, ülkemizin Karadeniz ve Marmara Bölgeleri’ndeki orman ve nemli iklimden, karasal iklimin hâkim olduğu kontinental iklim bölgelerine kadar geniş bir yayılış gösterirler. Çok farklı iklim bölgelerinde ve geçiş alanlarında oldukça zengin yetişme muhiti farklılıklarına sahip olan Türkiye, meşe türleri bakımından oldukça zengindir. Ülkemizde 17 adet meşe türü bulunmakta, bunlardan bazıları yüksek boy ve kalın çaplı gövde yapmaktadır. Ancak meşe ormanları, Anadolu’nun tarihsel süreci içerisinde en fazla tahribata uğramıştır. Odununun Anadolu’nun sert ikliminde yakacak odun olarak aranır olması, meyvesi ve mazısının çeşitli devirlerde en önemli sepi maddesi olarak değerlendirilmesi, yapraklarından ve dallarından hayvan yemi olarak faydalanılması bu ağaç türünün önemini daha da artırması ancak o oranda da tahribata uğramasına neden olmuştur. Buna tarihsel süreç içerisinde Anadolu’daki medeniyetlerin kurulması ve yıkılması safhalarındaki göçle birlikte savaşlarda eklendiğinde tahribat daha da artmış ve bunun neticesinde Anadolu’da binlerce hektar antropojen etkiler sonucu degrade meşe alanları oluşmuştur. Türkiye’deki saf meşe ormanları genel orman alanının %25’ini kaplamaktadır. Bu ormanların büyük bir bölümünün de yukarıda açıklanan gerekçeler neticesi yapılan plansız müdahalelerle formları bozulmuştur. Bu ormanların süratle rehabilite edilerek verimli koru ormanlarına dönüştürülmesi Genel Müdürlüğümüzün öncelikli hedeflerindendir. Diğer yandan baltalık olarak işletilen sahaların koruya dönüştürülmesi çalışmaları 2006 yılında başlatılmış ve önemli aşamalar kaydedilmiştir. Koruya tahvil sahalarının vakti geldiğinde bir an önce gençleştirilmesi gerekmektedir. Bu amaçla gerekli altyapının oluşturulması ve hazırlıklı olunması büyük önem taşımaktadır. Doğal gençleştirmenin ön plana çıkacağı ve aynı zamanda meşenin her yönüyle ele alındığı “Meşe Çalıştayı” nın bundan sonra yapılacak çalışmalara da büyük katkılar sağlayacağına inanıyorum. Çalıştaya yurt içinden ve yurt dışından katılan akademisyen, uzman ve meslektaşlara teşekkür eder, ülkemize ve ormancığımızın gelişmesine katkı sağlaması dileğiyle… Bekir KARACABEY Genel Müdür i ENSTİTÜ MÜDÜRÜ SUNUŞU Meşe türleri saf ve karışık halde olmak üzere Türkiye’de geniş yayılış alanına sahip ormanlarımızın içinde önemli bir yer tutmaktadır. Meşe türlerinden oluşan ormanlar geçmiş yüzyıllar itibarıyla düşünüldüğünde gerek yakacak odun temini ve gerekse tarla açma amacıyla tahrip