Oud En Nieuw

C o m m o d o r e I n f o B u l l e t i n D e c e m b e r 2 0 1 0 Spreekwoordelijk Oud en Nieuw.....

Voorwoord... Van de Voorzitter Innovatieprijzen De feestmaand December is altijd een lekkere maand! Eten, drinken en De decembermaand komt al snel dichterbij, voor een aantal van ons meer vrije tijd om de dingen te doen die je leuk sommige bofkonten krijgen al op 5 december vindt, zoals een lekker potje gamen op je Commodore machine! een hoop leuke presentjes. Anderen moeten met de kerst onder de boom op zoek gaan of er nog iets leuks te vinden is. Na de drukte van de HCC dagen is het toch weer gelukt om een editie af te leveren, dankzij iedereen die zijn bijdrage levert! Wij, van de Commodore club, geven onze kadootjes weg op 18 december. Voor het derde Voor de laatste keer dit jaar trek ik de tas uit de kast waar mijn trouwe Amiga zich in bevindt en al slepend vanaf de zolder zie ik in een donker hoekje de bladen van vroeger liggen. Ik bedenk me dat ik achtereenvolgende jaar reiken we dan onze die later vanavond weer eens tevoorschijn haal om eens te kijken naar de December edities van die tijd. soft- en hardware innovatieprijs uit. De poll hiervoor is op maandag 8 november gestart via De decembermaand is altijd een maand waarin veel nieuwe computerapparatuur het levenslicht ziet. onze website, de uitslag is op moment van Een beetje nostalgisch door de oude Commodore bladen bladerend zie ik de vele advertenties staan en schrijven nog niet bekend. verwonder mezelf over de hoeveelheid randapparatuur en software die allemaal verkrijgbaar was toentertijd. Inmiddels zijn deze prijzen begerenswaardig geworden, ik hoefde maar op een paar plekken Des te leuker is het dan ook dat er eind 2010 toch weer een aardig aantal nieuwe gadgets voor zowel de op het internet aan te geven dat we onze Commodore 64 als de Amiga te verkrijgen zal zijn. Een aantal turbokaarten voor de Amiga en een prijzen weer gingen uitreiken en het ging als cartridge voor de 64 zullen in December als alles goed gaat het levenslicht gaan zien. De prijzen zijn een lopend vuurtje door het www. zelfs goedkoop te noemen als je ze vergelijkt met de prijzen toentertijd 25 jaar geleden! We hebben het er graag voor over en kunnen niet wachten! De winnaars van de afgelopen jaren zijn Zelfs voor de huidige hightech gadgets zoals de iPhone en iPad worden nog Commodore apps uitgesloten, of zij moeten met een geheel nieuw gemaakt. Blijkbaar vindt men het de moeite waard om dit alles in leven te houden. Op de iPad een en/of zwaar gewijzigd prototype komen. Verder "poke" commando intikken om mijn schermpje van kleur te doen veranderen is toch wat vreemd, maar gaan we natuurlijk zoals elk jaar in december het kan gewoon en het kost ook nog eens niks. Een "Modje" afspelen is ook al geen probleem, het is allemaal mogelijk. zorgen voor een goed sfeertje. Hier werken de verloting en de hapjes met drankje natuurlijk Apps en Emulatoren zijn natuurlijk een uitkomst als je geen originele Commodore meer bezit en je toch ook aan mee. We zullen in ieder geval volgend een beetje dat nostalgische gevoel terug wilt hebben. Bovendien kun je in deze editie lezen hoe je jaar gewoon doorgaan met organiseren, wel hiermee online kunt gamen. Maar niets speelt zo lekker als het origineel natuurlijk! graag massaal blijven komen naar onze Wij hopen in 2011 iedereen weer in Maarssen aan te treffen, met of zonder Commodore, Atari of MSX, clubdagen! Als laatste wil ik iedereen alvast een iedereen is welkom! heel goed en gezond 2011 toewensen!

Onze voorzitter Ron van Schaik C o m m o d o r e I n f o B u l l e t i n D e c e m b e r 2 0 1 0 Vervlogen tijden C o m m o d o r e Nieuws & Info

AmiArcadia - v15.1 AmiArcadia is een emulator van vroege spel computers zoals de PHUNSY, Elektor TV Games Computer, Interton VC 4000, AmigaScene Bieb Emerson Arcadia 2001, Central Data 2650 en andere. Ami Arcadia is beschikbaar voor de Het moet een behoorlijke klus geweest zijn, maar het 68k Amiga, Amiga OS4, MorphOS en resultaat mag er dan ook zijn! AmigaScene heeft in Windows. De wijzigingen in deze versie zijn: samenwerking met de Commodore-GG toestemming Verbeterde PHUNSY emulatie. SAVEAOF gekregen van uitgever Divo om 45 uitgaven commando toegevoegd in de Debugger. Er (1989-1997) van "Amiga Magazine" online te zetten. zijn vele andere algemene verbeteringen Daarnaast staan er ook 13 uitgaven van AmigaX doorgevoerd, en een aantal foutjes online, van 1994 en 1995. Het downloaden kan even verwijderd. De emulator ondersteund meerdere talen: Engels, Nederlands, duren, de uitgaven varieren van 60mb tot 150mb. Frans, Duits, Italiaans, Russisch en Spaans. http://www.amigascene.nl/modules/magazines/index.php/index.html http://amigan.1emu.net/releases/#amiarcadia Amiga te koop JoyPort Switcher Sinds begin deze maand is Amiga Inc. in de verkoop. Het gaat hier met name om intellectueel eigendom en niet de Tuurlijk, we horen jullie gelijk roepen dat dit niets nieuws is. En gelijk heb je, patenten die zijn in handen van Acer (Gateway maar dit is niet zo maar een joyport switcher zoals die van de Amiga. Deze C64 onderdeel van Acer). Joyport switcher lost een eeuwenoude frustratie op die we als Commodore 64 gebruikers kennen. Het switchen tussen port 1 en 2 bij het spelen van Het bedrijf Pluritas dat gespecialiseerd is in intellectueel eigendom transacties verschillende spellen! Wat dit apparaat heeft de opdracht gekregen om biedingen op Amiga Inc. te mogen ontvangen. doet is het verwisselen van de digitale Het is nog onduidelijk of bedrijven zich al gemeld hebben die interesse signalen van de joysticks of de analoge hebben. Onduidelijk is wat de waarde is van Amiga Inc. aangezien het vrijwel signalen van muis of paddle! De groene een lege BV is dat sinds de overname door Gateway geen noemenswaardige LED brandt als er gewisseld is tussen de producten in de markt heeft gezet. poorten. Daarnaast onthoudt deze switch In 1999 is Amiga Inc. verkocht voor 5 miljoen dollar Amino Development. de laatste instelling als de computer Bron : http://www.amigascene.nl uitgezet wordt. Bij het inschakelen pakt hij de laatst ingestelde stand weer op. Er zit zelfs een Electrostatische Discharge (ESD) Chameleon 64 beveiliging op, zodat je de poorten niet op kunt blazen! Flickerfixer, REU, Turbo Board (en nog veel http://www.c64scene.com/c64/?p=2370 meer!) voor de Commodore 64! Hij komt er in December aan, en is te verkrijgen bij Nieuwe Vesalia. Leuk kerstkadootje! Chameleon 64 is een zeer gebruiksvriendelijke cartridge die je kan gebruiken turbokaarten zonder de computer te openen. Je hoeft hem alleen maar in de expansiepoort van de C64 te steken. Alles wat je maar verwacht van deze A600, A1200 Turbo card - Individual cartridge is namelijk aanwezig en meer! Kijk maar eens naar de specificaties. computers heeft de afgelopen tijd gewerkt aan nieuwe turbo kaarten voor de Amiga 600 The Chameleon cartridge kan ook gebruikt worden als een stand-alone unit en 1200. De Internet winkel Vesalia heeft nu (het is eigenlijk een FPGA computer zoals de C-One of de Minimig in een C64 meer informatie over deze nieuwe turbo cartridge omhulsel), en vervangt de computer, de floppy drive en de voeding. kaarten, en je kan een bestelling plaatsen Als je hem stand-alone gebruikt, heb je een USB power adapter (los te koop) voor deze kaarten. of een actieve USB hub nodig (usb met stroom dus!). Zelfs een computer met usb (of een LCD TV, DVD speler, ...) kan je gebruiken om deze cartridge van De specificaties van de A1200 versie stroom te voorzien. (expansion slot) zijn: CPU 68EC030 op 28 MHz, 64 MB RAM, MapRom functie en Specificaties: optionele RTC. VGA-output with 60 Hz refresh rate or more Turbo function with full 6510 processor compatibility (incl. illegal opcodes) De specificaties van de A600 versie Cycle-exact REU (memory expansion) with 16 MB RAM (interne installatie) zijn: CPU 68030 op 25 MMC/SD card slot with MMC64 compatibility and 1541-emulation Connector for PS/2 mouse and PS/2 keyboard MHz, 32 MB RAM en MapRom functie. Freezer (compatible with Retro Replay) Bright yellow case with blue buttons De witte versie is voor de 1200 en de Battery-backed real time clock zwarte is de 600 uitvoering IR receiver for CDTV remote control Stereo audio out for stereo SID emulation http://www.vesalia.de/ USB link to a PC for debugging and data transfer r0e_amiga_hardware_accelerators.htm Connector for RR-Net (10 Mbit Ethernet) Protrekkr v2.5.1 Benoît Mandelbrot overleden Franck Charlet heeft een AROS versie van De poolse wiskundige Benoît Mandelbrot is 14 november op 85-jarige leeftijd zijn Protrekkr muziek programma overleden. Hij is de de vader van de 'Fractal', zo heeft hij de Mandelbrot uitgebracht. Protrekkr is een tracker fractalreeks bedacht. Een fractal is een wiskundig brekende geometrische figuur programma dat een software synthesizer die oneindig gedetailleerd is. en een traditionele samples tracker combineert om elektronische muziek te Ook in de glorietijd van de maken voor intro's, demo's of spelletjes. Amiga waren fractals niet Protrekkr is ook beschikbaar voor: Linux, weg te denken. Zo zijn er Windows en Mac OSX. demo's uitgebracht waarin fractals verwerkt zijn, maar http://code.google.com/p/protrekkr/ ook software pakketten die fractals kunnen berekenen. VJ's gebruikte het voor dance feesten. De fractal techniek wordt ook wel gebruikt in (hedendaagse) games om levels te Dual SID berekenen. De meest bekende fractal is de Mandelbrot set die door Benoît zelf is bedacht, waarvan "Mandel zoom 00" de bekendste afbeelding is. Tomi Malinen heeft een dual SID systeem gemaakt voor de Commodore C64. Je kan de Mandelbrot betekent overigens "amandelbrood" in het Duits. printplaat kopen en daarna zelf de onderdelen erop solderen. Eigenschappen: Klein formaat (40mm x 50mm). 6581 of 8580. Selecteerbaar adres (D400, D420, D500, DE00, DF00). Je kan meer lezen over dit project op het Lemon64 forum. iPad Hand BASIC http://www.lemon64.com/forum/viewtopic.php?t=35311 CBM Flavor Commodore 64 basic op de Ipad van Apple? Het is nu mogelijk om lekker op de JSIDPlay2 v2.0 bank je basic listing in te gaan typen! Een JSIDPlay is een Commodore C64 cyclus exacte beetje wennen is het wel om op een emulator geoptimaliseerd voor het reproduceren glasplaat je basic peek en poke van geluid. Het is ook een SID speler voor commando's in te typen, maar grappig is muziek uit een muziek verzameling zoals HVSC het wel, en bovenal, het werkt! en CGSC. JSIDPlay2 kan SID (PSID/RSID), Een gratis app te downloaden via de Itunes MUS, DAT, P00, PRG en STR geluid bestanden store. laden. Het kan mono en stereo geluid afspelen. Externe SID filter definities zijn mogelijk. En je http://itunes.apple.com/us/app/hand-basic-cbm-flavor/ kan de speler ook gebruiken als een echte C64 id394924289?mt=8 om demo's te bekijken of spelletjes te spelen. http://sourceforge.net/projects/jsidplay2/

WebP voor Amiga BreakOut! VIC-20 Robert Hurst heeft een Commodore VIC-20 versie Slechts enkele dagen nadat Google het van het klassieke Atari spel BREAKOUT gemaakt. nieuwe beeldcompressie formaat WebP Het spel is geschreven in machine taal en je hebt had aangekondigd is er een port voor een VIC-20 met een 8 kByte RAM uitbreiding Amiga OS4. nodig. je kan het spel spelen met een paddle maar ook met een joystick (auto- WebP is voor de Amiga als datatype detectie). Het spel heeft ook een twee spelers modus. Je kan meer over het spel opgezet zodat alle grafische lezen op de Denial web pagina. programma's die werken met het http://sleepingelephant.com/ipw-web/bulletin/bb/viewtopic.php?t=4827 datatype-systeem er automatisch mee overweg kunnen. C64 TrueType WebP (spreek uit als weppie) is een beeldformaat dat een betere compressie ratio kent dan jpeg en jpeg 2000. De plaatjes worden hierdoor vrij klein maar behouden toch een goede kwaliteit. Fonts Leuk detail is dat het formaat gebaseerd is op RIFF dat vervolgens weer Style heeft een Commodore C64 gebaseerd is op Interchange File Format (IFF) van Electronic Arts. Dit is op TrueType font pakket uitgebracht. Dit de Amiga al sinds de jaren 80 'de' standaard voor graphics. pakket bestaat uit vijf TrueType geformatteerde lettertypen inclusief een Embedded OpenType (.eot) en een Web Open Font Format (.woff) WinUae 2.3.0 uitgebracht versie om in je eigen website e gebruiken. De fonts bevatten alle C64 Dit keer een hoop nieuwe dingetjes zoals : karakters en een aantal extra - 68000 en 68020 cycle exact CPU timing updates. karakters (linker en rechter rechte haken, dakje, accent grave, - 68040 MMU emulatie compatibiliteit verbeterd, Linux en NetBSD werken backslash en tilde) om de ASCII set compleet te maken. nu. http://style64.org/c64-truetype - Cycle exact audio en disk DMA sequencer, Paula DMA timing volledig ge- emuleert - overige custom chipset en disk emulatie tweaks. Leuk om kado te geven met de kerst, alleen Daarnaast nog talloze Direct3D en CDTV/CD32 features en fixes. jammer dat ie niet echt bestaat zo'n http://www.winuae.net/ koffiemachine..... Je komt soms de gekste dingen tegen op het internet. Zo, de HCC dagen zitten er weer op. Voor ons als Commodore GG was het net als alle andere jaren, maar op de achtergrond was er nogal wat veranderd. Voor het eerst sinds jaren was de HCC zelf weer verantwoordelijk voor de organisatie. Dit trok een zware wissel op alle vrijwilligers van de HCC, vooral omdat er lang onzekerheid was over het al dan niet doorgaan van het evenement. Toen uiteindelijk na het afhaken van de HME de beurs als HCC!digital aan een nieuw leven begon moesten de handen flink uit de mouwen worden gestoken. Ondanks dat de beurs een stuk kleiner was, bleek de toegevoegde waarde voor de bezoeker hoger te liggen dan voorgaande jaren. Er was één hal (hal 10, 2000 m2) waar alles geconcentreerd was opgesteld, hierdoor werd elke stand beter en intensiever bezocht door vooral geïnteresseerde bezoekers.

Ons cluppie was er zoals altijd weer bij (mede dankzij de positieve inbreng van Robbert Brinkman van de Games GG) en we werden weer door veel mensen bezocht. Op donderdagavond had Robert Sprokholt alle spullen neergezet en toen ondergetekende op vrijdagmorgen al heel vroeg bij onze stand aankwam stond er een blokje van drie tafels met vier computers. Iedereen om me heen was bezig met van alles en nog wat, het zou nog een hele toer worden om op tijd voor opening klaar te zijn. We hadden een gedeelte gekregen van de hele grote Games stand en ons plekje viel een beetje in het niet bij deze zee van ruimte. Toen viel mijn oog op een karretje in de doorgang, hierop stonden nog een paar tafels, deze leken niet gebruikt te worden. Hup, deze waren voor ons... Ook aan de andere kant stond nog een “losse” tafel en een mooie ronde sta tafel, deze konden ook wel door ons gebruikt worden. Een mooie U-opstelling gemaakt van al deze vijf tafels met hier overheen blauwe en rode kleden en een Commodore vlag. Ruud Baltissen was inmiddels ook gearriveerd en had een VIC20 meegenomen. Nu hadden we voor elke tafel een computer, een C64 (met 1541-ultimate) en een C64-II, een Amiga 500, Amiga 1200 en de net genoemde VIC20.

Om klokslag 10:00 uur werd de beurs geopend, meteen werden we bezocht door een grote groep jongeren. Er waren diverse groepen van het ROC de beursvloer op gestuurd met een werkopdracht. Heel leuk om deze kids iets te vertellen over de historie. Verbaasde gezichten over het feit dat je op de Commodore 64 een spelletje kan spelen met een werkgeheugen van 38k. We hadden op de computers de spellen Pacman, Boulderdash, Krakout (trainer), Zool en een ﬂipperkast (Pinball Dreams) draaien. De machines waren twee dagen lang bijna aldoor bezet door jong en oud. Vooral Boulderdash is én blijft een enorme trekker. Ook veel vragen over de 1541-ultimate, misschien moeten we volgend jaar wat meer nieuwe ontwikkelingen laten zien.

De tweede dag (zaterdag) werd gedaan door Marcel Dopheide en Robert Sprokholt. Uit de verhalen van Robert begreep ik dat we ook die dag uitstekend bezocht werden. Net als op de eerste beursdag werd het al vroeg stil, vanaf 15:30 stroomde de hal langzaam leeg. In tegenstelling tot de voorgaande jaren was het na deze twee dagen meteen einde van de beurs. Alle HCC ʻers hadden op deze manier wat meer tijd om alles weer af te breken en op te ruimen. In totaal bezochten bijna 10.000 mensen onze beurs. Het was op een paar minpuntjes na dan ook echt weer “onze beurs”. Uit de wandelgangen begreep ik dat deze keer zelfs een kleine winst bijgeschreven kan worden, dit is de laatste tien jaar niet meer voorgekomen. Grootste winst is (wat mij betreft) dat we dit jaar bijna alleen geïnteresseerde bezoekers op de beurs binnen kregen. Deze mensen passen het best in het proﬁel van Nederlands grootste Hobby Computer Club. En dus ook bij ons! Iets meer over... Een aantal jaren geleden zou dit gelijk zijn aan vloeken in de kerk, maar dat was toen en dit is nu. De clubdagen in Maarssen hebben het al aangetoond, Atari en Amiga gaan prima samen. Vroeger was het zij en wij, nu is het allemaal Retro met even zo aparte liefhebbers. Het moest maar eens afgelopen zijn met de strijd tussen de twee giganten, beide hebben de harten gestolen van vele liefhebbers. Vandaar dat onze nieuwe clubdag bezoekers eens aan de virtuele tand gevoeld worden en met enige trots stellen wij voor: Mr & Mrs Atari Sandra Goedhart, (Mrs. Atari) is 41 jaar, sinds 1983 in bezit van vooral de Wii, die spelen we heel vaak. De Wii is een Atari (600 XL, van sinterklaas) en sinds 1989 getrouwd ook de beste uitvinding sinds tijden." aldus met Sijmen Schouten, (Mr. Atari) 45 jaar, sinds 1982 in Sijmen. "Het leven zonder Atari zou er in elk bezit van 800XL met diskdrive, gekocht van zijn geval heel wat saaier uitzien! We zijn heel veel studiebeurs voor ongeveer 1500 gulden. bezig met ruilen en ophalen van computers, Wel waar voor zijn geld gehad, want en zijn vaak op retrobeurzen en gaming

Atari lovers Atari het werkt nog steeds. Ze wonen weekenden. En het is ook wel leuk om te in Zutphen. zien dat de jongere generatie die oude spellen ook leuk vindt. Laatst hadden Zij zijn Atari fans van het eerste we een 2600 mee naar de neejes en uur, sinds de 80s. Toen ze elkaar nichtjes, ze hebben die hele dag ontmoetten hadden ze beiden geen gespeeld. Vooral Warlords en baan en weinig geld om andere Atari Kaboom is leuk. En mijn oudste neef dingen te kopen. "We zijn eigenlijk heeft een werkstuk over Atari gedaan toen echt gaan verzamelen toen de Jaguar hij op de lagere school zat, de andere heeft een hier bij de speelgoedzaken in de werkstuk gedaan over "mijn oom, Mr. Atari' en nu is aanbieding kwam," zegt Sijmen. "Het was het jongste nichtje met een werkstuk over Atari bezig. En ze 1997. Ik kreeg toen een Jaguar voor mijn hebben natuurlijk allemaal een Atari shirt!" verjaardag van Sandra met een paar spellen, Wij zijn altijd heel benieuwd naar wat er thuis zoal uitgestald waaronder Pinball Fantasies (die is trouwens of in dozen staat! Sijmen: "Heel veel. Zo goed als alle Atari erg goed) en toen zijn we alles gaan opkopen overal, ook de game- en thuiscomputers zoals de 2600, 7800, XL, 5200, Lynx, 7800 en 2600`s. Eerst voor de eigen verzameling, Lynx, Jaguar, Portfolio, en dan nog heel veel andere dingen die daarna als backup, en toen namen we alles maar mee om wat uitgebracht zijn zoals de Pongen, VideoMusic, allerlei als ruil te hebben. Toen we Ebay ontdekten was dat echt een printers, testunits, add-ons, en in de huiskamer videokasten, walhalla voor ons. Daar hebben we de Atari Pongen, Pinball, lipperkasten en zelfs een Atari jukebox." 5200, 1200XL, elpees, Video Music, posters etc. kortom het grootste deel Er is de laatste tijd een stijgend aanbod van van de verzameling gekocht. Gelukkig nieuwe ontwikkelingen in retroland. Verzamelen waren indertijd de prijzen heel laag, ook Mr. en Mrs. Atari deze ook? "Wij kopen nu vooral van de porto, want ze wilden graag van cartridges die we nog niet hebben en leuke die 'oude troep' af," zegt hij lachend. gadgets zoals een Atari MP3 speler, Flashback 2, de eerste 2600 die was geïmporteerd in Duitsland Op de vraag of er ooit een tijd is waarin met handtekening van de salesmanager Duitsland, zij met het verzamelen gestopt was een Starpath demo-unit. (Starpath is een add-on kunnen ze heel kort zijn: "Nee, toen we die cassettes speelt op de 2600). En we krijgen geen werk hadden, hadden we wel héél ook nog wel eens wat gratis, dan nemen we vaak veel tijd om te spelen. Toen konden we wel wat mee als dank zoals een Atari shirt. Laatst ook de hele dag Great American hebben we (via Ron) 2 Atari 2600 spelcomputers Roadrace, Boulderdash, MULE, Agent in koffer opgehaald die waarschijnlijk voor de USA, Super Bunny, Pole Position etc. etc. verhuur zijn gebruikt vroeger, en begin November spelen." Op de club- en retrodagen in het hebben we bij Atari Nederland zelf een demo-kast land kom je Sandra en Sijmen tegen, op mogen halen die op beurzen is gebruikt. Dat natuurlijk met Atari T-shirts en de was echt super, met LCD beeldscherm er zelfs bij. trouwe 2600 in de buurt. Maar is het Die jongens kenden ons van beurzen waar alleen Atari waar hun harten sneller van we Bonami wel eens hielpen, en ze vonden het gaan kloppen? "We hebben wel wat leuk om ons dat te schenken voor de verzameling! anderen zoals Vectrex en Videopac, maar die spelen we We waren er even stil van. eigenlijk nooit, en de nieuwere consoles zoals Gamecube en Blijft er dan nog wat over wat je nog niet in je bezit hebt, is natuurlijk een logische vervolgvraag! "De Cosmos, daar zijn voor zover bekend 5 van gemaakt, en toen is het project niet doorgegaan. Maar ja, als die al te koop zijn zullen die zeker boven de 5000,= euro gaan. We hebben wel de overlays die erbij hoorden, maar daar zijn er veel meer van gemaakt. Het laatste wat we gekocht hebben zijn een Atari 2600 Junior met handtekening en echtheidscertiicaat (eigenlijk geruild tegen Jaguar spellen.) en een Atari riem."

De laatste twee clubdagen in Maarssen was het erg gezellig. De Atari's hebben altijd leuke dingen mee en hebben alle tijd om alle vragen te beantwoorden. Sandra had zelfs PacMan koekjes gebakken. De laatste vraag die dan ook aan Sijmen en Sandra stellen, is wat ze van onze clubdagen in Maarssen vinden. Sijmen antwoord positief met "Heel leuk. Het is gezellig om een dagje te hobbyen met anderen, en het is best druk op die dagen. Ik hoop wel dat er nog wat Atarianen bij zullen komen. We doen ons best om reclame ervoor te maken, maar ze zijn nog niet geweest..."

Wetende dat ze altijd welkom zijn, net als onze MSX vrienden zullen ook zij vanzelf een keertje aanschuiven! LCP Specs Er leven mensen in de computer Release: 1985 EDGE magazine had een interview met LCP ontwikkelaar David Crane. In Publisher: Activision deze edie van het Info Bullen de vertaling van zijn verhaal... Developer: In-house Een zo'n persoon was David Crane, het brein achter megahits als de Piall series, Ghostbusters en het introduceren van leven-simulae in de vorm van Lile Computer In een minder cynische jd, lang People (LCP), die als eerste in 1985 verscheen op de Commodore 64. Dit was in essene geleden, waren we niet bang om de blauwdruk voor de best verkochte PC-spel-reeks ooit, genaamd "The Sims". LCP bracht succesvolle spelontwikkelaars je een digitaal poppenhuis en een bewoner, zoals een hamster in een kooi, alleen met een genieën te noemen. Toegegeven, het grotere bovenwoning (leerlijk en ﬁguurlijk). En meer was het niet. was een label die we op iedere met een 8bit console en hardware Hij (ondanks de naam Lile Computer People, was het aljd een "hij" vanwege geheugen worstelende jongere (die dat beperkingen) en zijn plompige hondje, bestonden simpelweg op je scherm, tot leven overigens prima deden) plakte. Vaak gebracht met doordachte animae, een sausje vermakelijke "spraak" eﬀecten, en de meest door opgewonden journalisten die geavanceerde kunstmage intelligene ooit gezien in een stuk entertainment soware van op zoek waren om Sillicon Valley te 1985! romanseren tot voorbij haar reeds bestaande roze wolk. Sommigen "Ik denk je mag stellen dat LCP de meest robuste kunstmage intelligene had van alle verdiende dit label meer dan producten die ontwikkeld waren voor de vroegere home computer systemen," herinnert anderen! Crane toen we hem ontmoeen bij Skyworks Technologies, waar hij vandaag de dag nog steeds spellen bedenkt en schrij. "Een deel van mijzelf wilde hem het slimste ding in computerland maken - misschien zelfs zodat hij voor de Turning Test zou slagen - maar met de beperkingen van de jd in de soware industrie was dit niet praksch."

Tuurlijk, naar een klein mannetje kijken die zijn ding doet is leuk, maar de sleutel tot het duurzame spelgenot was de interace speler en zijn virtuele kleine vriend. Naast de mogelijkheid je LCP kado's (zoals boeken en platen) te sturen en een schouderklopje via de mechanische arm om zijn humeur te verbeteren, moedigde het inputvenster bovenin het scherm je aan om suggeses in te voeren, zoals "Play on your computer" of "Feed the dog". En dit waren echt suggeses, geen instruces, want het was niet ongebruikelijk dat hetgeen je invoerde, in jouw ogen redelijke voorstellen, niet in aces omgezet werden... "Als een compromis (voor de complexiteit) gaf ik de LCP de gave om je te negeren," legt Crane uit. "Dit werd een van de meest belangrijke aspecten van de interace met je virtuele vriend. Omdat hij kon kiezen (aankelijk van zijn persoonlijkheid en humeur) om te reageren op de input, of zelfs een suggese te bevesgen, Ergo quoniam omnino was het aljd erg moeilijk om zijn intellect precies te aliquid agendum duxi, bevaen. Dit was iets bijzonders. Net wanneer je dacht dat et id tempus ad hij een gelimiteerd begrip had van de Engelse taal, beantwoorde hij een suggese met verbazingwekkend inzicht. Je kon dus nooit precies vertellen of hij zicht geen raad wist met je syntax, of dat hij slechts van streek of boos op je was en je de rest van de dag zou negeren! Genegeerd worden door je LCP was frustrerend. Daar was hij, levend op je scherm, jouw stroom verbruikend en die gast liep rond alsof hij de tent bezat! Dit was niet het soort "spel" waarbij je vals kon spelen. Er was geen sure-ﬁre methode om je LCP te laten doen wat je wilde, omdat hij geprogrammeerd was om zijn eigen ding te doen.

"In plaats van op elke mogelijke reace proberen te anciperen, maakte de programmatuur die de LCP's akes bestuurde honderden beslissingen jdens het spelen," verklaart Crane. "En elke beslissing kreeg een willekeurigheid en een vorm van 'vrije wil'. Ik kon het programma hebben draaien voor me en nog steeds niet met zekerheid voorspellen wat de LCP vervolgens zou gaan doen. Elke LCP had afwijkende persoonlijkheids variabelen voor netheid, aanleg voor een bepaald humeur, kledingkeuzes, energieverbruik en eetgewoonten - om er maar een paar te noemen. Zijn humeur, energie, honger, dorst, verantwoordelijkheid, verlangen naar vriendschap, muzikale interesse en vele andere parameters werden voortdurend geüpdatet. (red: Kan er niets aan doen, maar zo schrijf je dat tegenwoordig...) Op elk gegeven moment, wist alleen je LCP of hij te dorsg was om de hond eten te geven, of te moe om te eten. Feitelijk was Iznachal'no te geny, kotorye otvechajut za dit een van de leukste aspecten van de ontwikkeling van het brein van je LCP. Deze was zo complex dat ik net zo in het okrasy, risunki i tip shersti, byli u vseh homjachkovduis odinakovyeter tase als een ieder (prirodnyj vneshnij, over de v vid olgende stappen van mijn binary buddie." sirijskogo homjaka - zolotistyj korotkosherstnyj bez De LCP lerrisunka).en kennen, v Odnakooor al de dingza desjatiletijaen die ie soderzhanijats bij hem t ihe vw eeg brachten, werden beloond. Zijn knikjes en glimlach waren slechts basis feedback mechanismen, tdomashnih uslovijahoch blek pojavilis'en de mutaciize opmerk - izmenennyeelijk eﬀec ef. Maar het ging veel verder dan dat. "De grootste uitdaging in de ontwikkeling van LCP wgenyas de manier om in, vlijajushhie na tvneshnijerace plaa vid ts thomjachka,e laten vinden tussen mensen als g blagodarja elijken. Die uitdaging bepaalde elk aspect van de ontwikkeling," legt Crane uit. "Er zijn een aantal van mijn technische verbeteringen waar ik erg trots op ben. Een daarvan is: communicae is twee-richng verkeer. Dus naast het feit dat de LCP de door de gebruiker getypte berichten moet begrijpen, moest de LCP ook nog terug kunnen communiceren naar de speler. Ik besloot dit te doen door de op de typemachine getypte brieven. Ik gaf de LCP een aantal dozijn 'interesses', enige 'behoeen' - voedsel, water, vriendschap enzovoort - en een aantal 'verlangens'. Dus als de LCP gaat zien achter zijn typemachine hee hij een vooropgezet aantal berichten om over te kunnen dragen - 'I'm hungry...', 'I'm lonely...'. Om deze gedachten te converteren naar geschreven brieven, kreeg een schrijver van Acvision de taak om ten minste en variaes van elke bepaalde gedachten te ontwerpen. Deze variaes waren gesorteerd op emoonele inhoud - van boos tot vrolijk, of van hongerdood tot milde bedenkingen dat de koelkast half leeg was. Vervolgens is de brief gecompileerd van deze meer dan 100 zinnen, gebaseerd op de emoonele inhoud van de gedachte en de persoonlijkheid van de LCP. Het resultaat was verbluﬀend. Zonder zichzelf ooit te herhalen, bracht je LCP zijn behoeen, verlangen en gedachten over op zijn eigenaar.

Briljant was het idee van de salonspelen waar de LCP je af en toe voor uitnodigde, zoals poker, die weer een laag interacviteit toevoegde. Maar, dit element had het bijna niet in de ﬁnale versie gehaald, als Crane toelicht: "De kaartspel-logica was bijna verloren gegaan door jdsgebrek. Ik wilde aljd spelletjes met ze spelen, maar het geven van interacviteit en een goed stel hersenen kose alle jd die ik had. Gelukkig zat Steve Cartwright (Acvision collega) net even zonder spel tegen het einde van de ontwikkelingsfase van LCP. Ik nam de jd om een spel- spelende gebruikersinterface in het spel in te bouwen en gaf Steve enige parameters waar hij mee aan de slag kon. HIj speelde het voor elkaar om in slechts een paar weken de regels te schrijven voor de kaart spellen welke we daarna in de ﬁnale versie konden verwerken."

Een spel bouwen met zoveel complexiteit onder de motorkap kose jd - misschien meer jd dan elke andere tel in die jd. Het project was al een jaar in ontwikkeling voordat Crane er aan begon te werken, en het lukte hem om alles af te maken binnen 12 maanden. Het was een tweejarig project terwijl de meeste spellen slechts vier of vijf maanden ontwikkeljd hadden. En dat kte wel aan in de kosten!

"Ondanks het krische succes was Lile Computer People zeker geen ﬁnancieel succes," betreurt Crane. "Het spel verkocht best aardig voor die jd. Maar vanwege de grote aanbetaling die was gedaan om het te ﬁnancieren met daarnaast een exorbitant aantal uren dat ik besteed had om een marktwaardig product te produceren, hee het spel zichzelf nooit terugverdiend. Geen bedrijf kan lang bestaan als zij producten maakt die zichzelf niet terug verdienen, en Acvision was geen uitzondering op deze regel." De mensen die Lile Computer People maar vaak genoeg speelde, werden langzaam in het verhaal en spel gezogen. We herinneren ons een verhaal van een vrouw die extra C64's kocht zodat ieder lid van de familie hun eigen LCP kon bezien. "Dat was de oma van wie haar kleinkinderen elke dag na school langskwamen totdat hun ouders klaar waren met werken," grinnikt Crane. "De kinderen genoten zo van LCP dat oma voor elk van de drie kinderen een eigen diskee kocht, met extra C64 computers voor de LCP om in te wonen!"

Meldingen van LCP obsessie waren niet uitzonderlijk, en dit resulteerde in een aantal interessante aer-sale diensten aan de kant van Acvision, weet Crane zich te herinneren: "De meest voorkomende reaces van LCP beziers was dat zij hun LCP zagen als echte mensen. Elke LCP had een naam - een op de 256 namen was genomen uit een baby-namen boek - en men verwees aljd bij naam. Ik hoorde: "Je had moeten zien wat Brian gisteravond deed". Dus het kwam niet als een verrassing dat mensen behoorlijk boos werden als het spel in uitzonderlijke gevallen vastliep. In tegenstelling tot de gebruikelijke defecten die opgelost konden worden door het sturen van een update of nieuwe versie, wilde mensen 'hun Brian terug!' (De C64 had een bug die de data op de diskee beschadigde als de LCP hersenvariabelen opgeslagen werden). "Ik moest een speciale machine ontwikkelen voor de klantenservice groep die een hersentransplantae op diskee kon maken. Je kon je defecte diskee opsturen om te laten repareren. De machine las Brian's brein parameters, inclusief zijn uiterlijk, persoonlijkheid en voorkeuren en schreef deze naar een nieuwe diskee. Veel LCP's werden op deze manier hersteld voor dankbare gebruikers."

LCP maakte de reis via conversie naar andere 8bit en 16bit computers, maar dat was wel waar het verhaal ophield. Niet dat dit een onderdeel was van het originele plan van Acvision. "We hadden honderden nieuwe ideeën op LCP," onthult Crane. "Ik wilde nieuwe huizen ontwikkelen die je als add-on kon kopen. Ik wilde vrienden over de vloer laten komen. Ik stelde mij hele appartementen complexen voor, vol met LCP die allemaal C64 versie van Little Computer People met elkaar communiceerden. We dachten aan het verkopen van platen, verschillende soorten voedsel, piano blad muziek. De lijst was inderdaad erg lang. Het is een beetje jammer, omdat we allen geloofden dat het concept voor nieuwe producten had kunnen zorgen."

Om nog even terug te komen op het idee dat Lile Computer People de blauwdruk was voor The Sims... Het concept was prima, alleen het publiek was er blijkbaar nog niet klaar voor...

Maar Crane ziet er niet uit als het soort spelontwikkelaar/programmeur/pionier dat spijt hee. Integendeel, hij kijkt terug op LCP met enige vreugde: "Ik ben behoorlijk trots op het interacelevel dat we erin geperst hebben gezien de beperkingen van jd en geheugen. Ik had genoeg interace in het deﬁnieve product gestopt om elke LCP intelligent te laten lijken, en nouja... bijna menselijk. En ik ben nog steeds werkzaam in de spellenindustrie als ontwikkelaar twing jaar later! Ik heb dit alleen vol kunnen houden zolang ik geloof dat mensen plezier hebben van mijn werk. Lile Computer People had zeker mijn meest emoonele verbondenheid van alle games die ik ooit maakte, en deze emoes zijn allen posief! Dus ondanks het feit dat het product geen ﬁnancieel succes was, beschouw ik het zeker als een waardevolle poging en een posieve bijdrage bij de evolue van het videospel..."

Will Wright, ontwikkelaar van The Sims, hee verteld dat hij Lile Computer People gespeeld hee, en dat hij waardevolle feedback gekregen had van de ontwikkelaars van LCP, vooral Rich Gold. Daarnaast bestaat er tegenwoordig op de iPhone een applicae "Pocket Guy" die gebaseerd is op Lile Computer People. Apple Town Story is een port naar de "Family Computer Disk System".

Amiga versie van Little Computer People Family Computer Disk System versie van Little Computer People Pinball Dreams Pinball Fantasies De Digital Illusions pinball series was in de Het verhaal is simpel. Er is een klein meisje dat in grote problemen zit maar dat begin jaren negentig een echte hit! Ze weet ze nog niet. Maar plotseling gebeuren er dingen en een jongen komt hadden mooie graphics, dynamische en voorbij en samen gaan ze... Kom op zeg, het is een flipperspel. Er is geen realistische gameplay, allerlei soorten tafels verhaal! en veel meer. Pinball freak of niet, wanneer Je krijgt een paar ballen, schiet ze een voor een uit een buis en geeft ze een je dit spel opstart, zit je voor uren aan het mep voordat ze tussen je flippers doorvallen. Je hoeft je hersens er niet over te scherm geplakt. Je kunt zelf de tafel laten tilten. Er zijn veel "opdrachten" laten kraken maar het is behoorlijk lollig. Je hebt er ook geflexen voor nodig! verborgen in elke tafel, en nieuwe gaan open als je hogere scores behaalt. Het geluid en de graphics zijn gewoon geweldig. Je krijgt 4 mooi getekende Ik speelde dit spel vaak en ik heb niet alle opdrachten kunnen behalen, flipperkasten waar je op kunt spelen. dus geloof me maar als ik zeg dat er veel in dit spel zit. Natuurlijk, kan ik niet voorbijgaan aan het feit dat de muziek en de geluidseffecten gewoonweg schitterend zijn! Alles bij elkaar een hoge score voor fenomenale graphics (hou in gedachten dat dit 1992 is). Pinball Dreams 2 Pinball dreams 2 is, duidelijk, de sequel van de veel geprezen Pinball Dreams. De sequel brengt ons 4 nieuwe tafels met veel gameplay op elke van hen. De tafels zijn als volgt genoemd: Neptune, Safari, Revenge of the Robot Warriors en Stallturn. Elke tafel biedt een uniek thema en belevenis. Als je van flipperen houdt, zul je je niet snel vervelen. Als je het vergelijkt met zijn prequel, zijn zowel de graphics en de sound verbeterd. De tafels zijn werkelijk gigantisch en er valt veel te ontdekken in elke tafel. Een cijfer 4 voor de excellente gameplay, geluid en graphics, maar niets nieuws of spectaculairs! Wanneer je van flipperen houdt en deze niet hebt gespeeld, de 4 tafels zijn gegarandeerd om uren plezier te leveren. Pinball Illusions Pinball Illustions behoort tot het tegenwoordig bijna uitgestorven flipperkast "Party Land" is de eerste. Op deze tafel bevind je je in een pretpark en moet je genre. Ondanks het feit dat haar voorgangers (Pinball fantasies en Pinball eenden schieten, loopings maken, tornado's raken en zoveel mogelijk punten Dreams) slechts doorsnee flipperspelen waren, weet PI een nieuwe zien te scoren. kwaliteitstandaard neer te zetten. Om kort door de bocht te gaan: in mijn "Speed Devils" is de tweede. Je moet de versnellingspook schakelen en door ogen is Pinball Illusions het beste flipperspel ter wereld. Waarom? Moet je het terrein crossen... En opnieuw zoveel mogelijk punten zien te scoren. doorlezen! De derde heet "Billion Dollars" en hierin doe je mee aan een spelletjesshow. Je Het eerste wat je opvalt aan het spel is de muziek. Die is, bij gebrek aan moet een TV, een reis, of een bom duiten zien te winnen... en - je raadt het al- een beter woord, perfect en perfect afgestemd op de introductiemuziek zoveel mogelijk punten scoren. (die ook al niet slecht is). Verder blijven gedurende het hele spel de muziek "Stones'n'Bones" is de laatste tabel. Hier kom je een hoop spoken en geesten en de geluidseffecten geweldig.Vanuit het hoofdmenu heb je toegang tot tegen en moet je proberen (verrassing!) zoveel mogelijk te scoren. de vier verschillende tafels (sommige spelers herinneren er zich misschien maar 3 maar dat komt omdat de vierde tafel, The Vikings alleen op de CD- Je speelt met de linker en rechter shift-knop (of ctrl en alt). Met de spatiebalk rom versie van het spel stond). Dat zijn: kunt je tegen de tafel 'duwen' en met de pijltjestoesten lanceer je de bal. 1. Law n Justice 2. Babewatch 3. Extreme Sports 4. The Vikings Omdat elke tafel totaal anders is qua layout en stijl ben je al een hele tijd Al met al is het een goed flipperspel dat gemakkelijk is voor je ogen en oren en bezig met het uitzoeken van alle truckjes bonussen en modi. Om ze dan die erg leuk om te spelen. Stel je erop in om een paar uur per dag kwijt te raken ook nog eens onder de knie te krijgen duurt nog veel langer. De modi waar terwijl je je hoogste score probeert te verslaan. ik het over heb zijn de mini-spelletjes die elke tafel heeft (en De enige reden dat dit spel geen die je op een speciale manier moet activeren), en die houden score van 5 krijgt is het feit dat je niet meestal in dat je bepaalde bumbers moet raken of de hele tafel in een keer te zien krijgt via speciale hellinkjes omhoog moeten en binnen (maar het beeld loopt snel en vloeiend een bepaalde tijd om een bonus te verdienen. genoeg zodat het geen probleem). Als het op de graphics aankomt blijkt de leeftijd van dit spel iets duidelijker wegens het 265 kleuren Je kunt met maximaal 8 spelers palet. De makers hebben echter briljant werk spelen, maar je zult om de beurt geleverd. Als je graag een spelletje tegen je achter de toetsen plaats moeten vrienden wil spelen, geen probleem, het spel biedt nemen ;) een "warme stoel" multiplayer variant, waarin je met maximaal 8 spelers tegelijk kunt spelen (om en om per bal).

De beoordeling gaat van 1 tot 5, waarbij 5 de hoogst mogelijke score is. Baal Baby Jo Je bent een Tijd Krijger en je missie is om een monster te stoppen genaamd Wat heeft elk side-scroll- Baal! platformspel nodig? Baal heeft een oorlogsmachine gestolen en je moet het terug krijgen voor het Inderdaad, een held (de te laat is. Daarom heb je een team gekregen met 5 krijgers en ben je naar figuur die jij bestuurt), de Baal zijn schuilplaats gestuurd.Natuurlijk zul je veel van zijn monsters boeven (die zijn gemeen en tegenkomen, terwijl je probeert door het ondergrondse doolhof met meedogenloos), wapens om platformen te komen. Gelukkig heb je de technologische overwicht aan jouw onderweg te pakken, kant, zodat je daar naar toe kan en het leven uit die slechte, slijmerige, dingetjes die je score verhogen en een paar kleverige ondergrondse buitenaardse monsters kunt dreunen! geheime kamers. Als je alle stukken van de machine hebt verzameld, moet je Als we naar deze normering kijken, is dit spel het helemaal. Toch voelt het naar een transporter zien te anders. Ik neem aan dat melkflesjes en ratels niet de power-ups zijn die echte komen, waarna je in een veld mannen hebben. Zo'n figuur zou niet huilen wanneer hij geprikt wordt door een terecht komt.Het spel heeft ook wesp (zelfs al was het een echte). Oke, oke... gemene donderwolken zijn een "Save" optie, maar alleen op waardige vijanden voor iedereen. Er is geen enkele held die het niet erg zou bepaalde locaties. Je moet vinden geraakt te worden door de bliksem, maar de held van dit spel is echt een precies goed staan (dichtbij, maar baby! Ik bedoel maar, wie anders dan een baby zou zich druk maken over het niet aanraken). Op sommige spugend flora en wormen over de vloer. Een baby, dat is inderdaad wat de held punten in het spel kun je zelfs (of moet ik zeggen, heldin) hier is. Het is Baby Jo en ze wil terug naar huis vliegen, terwijl normaal zul je (vraag mij niet hoe zij weg is gekomen en ik meen het, vraag het niet; ik zou het gewoon vallen en zal met een echt niet weten). klap het licht uit gaan. Het geluid is best goed, maar er zijn helaas geen geluidseffecten (het zou toch De "graphics" zijn leuk. De achtergrond is gemaakt van versteende draken leuk zijn om een huilende, brandende, omhoogvliegende baby te horen). De die de grotten vormen (tenminste, zo lijkt het). De animaties zijn vloeiend en graphics zijn leuk en humoristisch (en die donderwolken zien er echt gemeen het geluid is voldoende. De besturing is een beetje onhandig (je moet eerst uit). The besturing is standaard. Het spel is lekker vlot en je hoeft niet telkens de richting indrukken waar je heen wilt springen, dan pas schieten), maar opnieuw te beginnen (je krijgt wachtwoorden zodat je naar het gewenste level daar krijg je handigheid in. Je moet ook zeer oplettend zijn, omdat er geen kan). ruimte is om fouten te maken. Een beetje te dicht bij een energiestraal en je Een minpunt is dat je niet met z'n tweeën kan spelen. Platformspellen zijn bent gebakken toast! Kijk ook uit voor anti-personeelsmijnen, ze zijn moeilijk zoveel leuker als je met een vriend speelt (zij het in een splitscreen, of te ontdekken en, overbodig om te zeggen, dodelijk. tenminste werken met beurten). Maar goed, je kan niet alles hebben. Het spel Dus als je in de stemming bent voor een snel ren-rond-en-schiet spel, dan is verdient een mooie, ronde 4. Ik raad je aan het te spelen (maar neem dit van mij Baal wat je zoekt. aan; het is zeker niet zo makkelijk als het lijkt als je naar die rakker kijkt). Blackthorne Alien Syndrome Blackthorne is een game die altijd herinnerd zal worden als een legende. Het is een van die spellen die "het meest gewild"ten tijde van de release. Het Alien Syndrome is een typische Top verspreidde zich als een virus van begin af aan. Iedereen wilde het, iedereen Down Actie spel, waar de missie is om had het. Waarom? Ach, het recept is eenvoudig - alles wat er nodig is een ruig, de vervelende aliens te doden en je charismatisch, macho type met een shot-gun, losgelaten om de troon in een crewmembers te redden, voordat je de fantasie wereld terug te veroveren :) Klinkt afgezaagd? baas dood. En dat allemaal voordat je tijd opraakt en je schip in de ruimte Wie boeit dat, het is een fantastische game! Nu je ongeveer weet wat je moet explodeert.Je speelt als of een man of doen (en wat is er leuker dan kwaadaardige aliens overhoop schieten die jouw een vrouw en je begint met een simpel soort lastig vallen), de rest is veel beter dan de verhaallijn. Het is een klassieke geweer. Op je route vind je platform game, dus kun je alleen in 2D bewegen. Dat is genoeg geloof me. Er compartimenten gevuld met goodies en centrale mappen (gebruikelijk naast zijn talloze levels, ieder soort elkaar) die je helpen om betere wapens te krijgen en om te zien waar je, je level heeft nieuwe wapens, team-genoten kunt redden. Je hoeft alleen naar de console toe te lopen om tegenstanders en onmiddellijk toegang te krijgen. Ik ben er alleen niet achter gekomen of de achtergronden. Dit zorgt er verschillende wapens ook verschillende schade toebrengen, aardig voor dat de game niet gezien de meeste dingen sterven na een schot. Maar ik weet gaat vervelen. Geluid en dat de kleine robot dat je kunt krijgen zeer bruikbaar graphics zij erg amusant en is om je rug vrij van aliens te houden. bovengemiddeld goed. Over het algemeen is het geweldig Het enige negatieve van dit spel is dat je bijna aan geheel - een game voor de rand van het scherm moet zijn om het scherm te gamers dus :) laten schuiven. Het is hierdoor zeer makkelijk om tegen een alien aan te lopen en daardoor dood te gaan. De rest van het spel is prima voor zijn tijd. Gemaakt in 1989, is het een goed uitziende spel voor zijn leeftijd en het speelt zeer goed.

De beoordeling gaat van 1 tot 5, waarbij 5 de hoogst mogelijke score is. Connection Het is al lang niets nieuws meer, online gamen wordt door zo veel mensen dagelijks gedaan dat het alleen spelen van een spel bijna een uitzondering is geworden. Een nadeel Netwerkgamen op de Amiga van de nieuwe online games, zijn de overlevingskansen. Het is geen uitzondering om luele seconden na het starten van het spel met een hoofd vol lood te eindigen, terwijl er Via onze internetavonturen stuie een vreugde dansje (of erger) om je levenloze lichaam gemaakt wordt. Er zijn we op een website die beweerde dat tegenwoordig zo veel fanaeke en uitstekende gamers, dat het niet voor iedereen leuk is je met je Amiga via het internet met om online te spelen... Maar er is hoop! Het is tegenwoordig mogelijk om oude elkaar (of beter, tegen elkaar) kon amigaspellen online tegen of met elkaar te spelen. Helaas wel via een emulator, maar gamen. Dit moesten we natuurlijk toch... met eigen ogen bekijken. Dit leek namelijk te mooi om waar te zijn en Velen zijn natuurlijk bekend met de WinUEA emulator, ontwikkeld door Brian King. al gauw kwamen we er achter dat Kaillera, de soware waarop WinUAE-Kaillera gebaseerd is is gemaakt door Christophe dit niet voor de classic-Amiga's gold, Thibault. Beide producten (WinUAE en Kaillera) zijn dus geïntegreerd in één product wat maar enkel voor de ge-emuleerde de originele naam "WinUAE-Kaillera" hee gekregen. WinUAE-Kaillera stelt haar versies. Toch nog steeds het gebruikers in staat om met een WinUEA geemuleerd spel tegen of met elkaar te spelen onderzoeken waard en we zijn, mag over een TCP/IP netwerk. Dit kan dus een LAN of WAN/Internet zijn. Voor de connecvity ik wel zeggen, posief verrast over wordt de Kaillera soware gebruikt. Het werkt het beste met spellen die je met twee of het resultaat... meer spelers (max 8) tegelijkerjd op één scherm kunt spelen. Daarnaast verandert de soware een one-player spel in een samenspel waarbij spelers bijvoorbeeld om de beurt een leven kunnen vergooien. Gelukkig zijn er zat Amiga spelen die aan bovenstaande criteria voldoen, er zijn honderden voorbeelden. Denk hierbij aan Lemmings, Sensible Soccer, Silk Worm, IK+, Bubble Bobble, Dynablaster en onze favoriet Chaos Engine om er zo even een paar te noemen.

De maker valt gelijk met de deur in huis. Om over een netwerk te spelen (NetPlay) heb je een een snelle en goede internet verbinding nodig. Dit wordt doorgaans met een PING gemeten. Een PING meet de jd die een pakketje onderweg is van de ene computer naar de andere in miliseconden. Deze zou voor netwerkspellen niet boven de 150ms moeten zijn, anders ondervind je daarvan hinder jdens het spelen. Een normale kabel of ADSL verbinding moet voldoende zijn.

Als je WinUAE-Kaillera start, zullen je gelijk een aantal verschillen opvallen in vergelijking met de originele WinUEA. Bij het tabblad "Configuraon" is een extra knop "Start Kaillera" geplaatst. Daarnaast hee de "Gameport" tab drie extra knoppen (Local 0, Local1 en None) en een schuinop "Frameskip". Alvorens te kunnen spelen over een netwerk is het esseneel dat beide spelers exact dezelfde configuraon-file hebben. Elke afwijking zal een zogenaamde 'desync' tot gevolg hebben, waardoor het spelen onmogelijk wordt. Daarnaast moet het spel en de kickstart versies idenek zijn. Ook de benamingen van het spel, de configurae bestanden en kickstart bestanden moeten idenek zijn.

We bespreken hier het online spelen volgens de Amiga Online methode. Het is namelijk ook mogelijk om zelf een Kaillera server installeren en die voor connecvity gebruiken. Dit is niet zo heel moeillijk; maar niet nodig. Als je over een eigen netwerk wil spelen zul je deze methode moeten gebruiken, maar wij beschijven hier de internet methode. Vragen mag je ons natuurlijk aljd stellen, mocht je er niet uitkomen! Connection Benodigdheden: Netwerkgamen op de Amiga - Een PC met Windows 2K/XP/Vista/7 of Linux (via Wine). Mogelijk ook via PC Emulatoren (Zoals VMware/VirtualBox) Het "Shared Play" concept is - Een toetsenbord, muis eigenlijk meer dan de mulplayer - Een stabiele Internetverbinding modes die wij tot nu toe gewend - Een Kickstart bestand (Amiga ROM kick13.rom, kick30.rom of kick31.rom) zijn. Je kunt nu bijvoorbeeld samen (Niet benodigd: WHDLoad key, joysck en hersenen.) een solo-player game spelen, om de beurt een leven spelen, of gewoon Om Amiga spellen online te spellen met de beste prestaes, dien je rekening te houden meekijken. Theoresch zou het met het volgende: mogelijk moeten zijn om elke solo- 1. Alle browsers en internet applicaes te sluiten (Met uitzondering van de Amiga spel online te spelen, aldus de emulator en Kaillera natuurlijk) jongens van AmigaOnline. Simpel 2. Alle download managers stoppen. (Het is het beste als er geen downloads/uploads gezegd komt het er in feite dus op lopen.) neer, dat de emulator niet in de 3. Probeer zo min mogelijk te multasken of op de achtergrond te draaien als je gaten hee dat er twee computers Amiga games online speelt. hetzelfde spel spelen. 4. Wees er zeker van dat je alle stappen uit het betreﬀende speldocumentae (snelkoppeling staat op je desktop). 5. Zorg voor een gedegen internetverbinding heb met snelle PING jd (150ms is het maximum, 75 ms is goed, 40 is perfect) 6. Probeer te voorkomen dat je spelinstellingen aanpast jdens een online spelsessie. De speler die het spel host zal de instellingen voor alle spelers zeen, dus het enige wat je hoe te doen is spelen! 7. Gebruik de F12 toets of "Exit UAE" knop om een spel op een correcte manier af te sluiten. 8. Gebruik F11 om te Chaen met alle spelers 9. Start RESETAmiga applicae (hp://amigaonline.forumacf.net/amigaonline-tools- f15/ouls-amigaonline-amigaonline-tools-t5.htm) na elk online spel om er zeker van te zijn dat je klaar bent voor een ander Amiga spel met de beste prestaes.

De stappen: Stap 1: Spel downloaden Ga naar amigaonline en download een spel (hp://amigaonline.forumacf.net/ amigaonline-games-f14/amigaonline-games-t26.htm). Er zijn twee versies te verkrijgen: Server packs en Client Packs. De server packs zijn voor het hosten van het spel of solo spelen, de clients packs voor het meespelen. Daarnaast komen de spellen zelf meestal in drie versies: Full Screen, Medium Window en Small Window. Hoe kleiner het scherm, hoe minder moeite de PC er mee zal hebben.

Stap 2: Spel installeren/starten Dubbelklik op het gedownloade (executable) bestand. Deze zal zichzelf vervolgens installeren.

Stap 3: Conﬁgurae/Kick bestanden Het spel is nu geïnstalleerd, zorg ervoor dat het Kickstart bestand op de juiste plek staat voor WinUAE. Als je wilt weten welk Kickstart bestand nodig is voor het betreﬀende spel, kun je het spel opstarten door (na het installeren van het spel) de snelkoppeling op je desktop te starten en bij de GAME SETTINGS op OK te klikken. In de foutmelding die je nu te zien krijgt staat de exacte naam van het KickStart bestand genoemd. (Kick13 = Kickstart v1.3, Kick31 = Kickstart v3.1 etc). Het is esseneel dat zowel de Client als de Server Kickstart versies exact gelijk zijn! Op de download locae staat meestal vermeld waar het Kickstart bestand moet staan. In veel gevallen direct in de root van de spelmap (dus niet in de ROM sub-directory) Stap 4: Game starten en connecten aan een Kaillera server Als je het geïnstalleerde spel opstart, zie je bovenin een tab "Kaillera" staan. Daar klik je op de "Launch Kaillera" om online naar Kaillera servers te zoeken. Dit kan even duren, meestal een minuut of twee. Je ziet de lijst vanzelf vullen (bovenin staat "Pinging Servers .../...), maar let op de jden onder de PING kolom. Hoe lager, hoe beter. Minder dan 50 is aan te raden maar het kan even duren voordat er servers in de lijst komen met acceptabele PING jden. Heb je een goede server gevonden, k dan een usernaam in en klik op Connect.

Stap 5: Create/Join game Diegene die de server versie gestart hee, klikt vervolgens op de knop "Create new Game". Er verschijnt nu een pop-up menu met de naam "a" en vervolgens "Amigaonline.forumacf.net v14" of iets in die trend. Er is nu op deze server een spel-slot gemaakt waarin je staat te wachten op je mede/tegenspelers. Deze dienen natuurlijk eerst aan dezelfde server te connecten. Hier aangekomen zien ze de game staan met de nickname van diegene die het aangemaakt hee onderin het scherm bij "current games". Deze kan men selecteren en vervolgens op Join klikken. Hier kan men nog even tegen elkaar chaen of het spel kan gestart worden.

Voor het instellen van de besturing is het belangrijk te weten dat onder het "Game and I/O Ports" tabje hiervoor de 'Local' knoppen staan, die bepalen wie welke joysck poort gebruikt aan de lokale kant van het spel. Als je dus Josck 0 gebruikt in poort 0, selecteer je ook Local 0. De speler aan de andere kant doet precies het tegenover gestelde door zijn poort in te stellen op Local 1. Gebruik als besturing enkel "PC Mouse", "Joysck 0" of "Josck 1" omdat de keyboard layouts niet werken.

Meer is er eigenlijk niet over te vertellen. Op het forum van Amiga Online vind je veel online compees, tutorials en games. Maar waar wij het voor gebruiken is de one-on-one hardcore Dynablaster ace, eﬀe een snel potje tussen door als we elkaar online treﬀen. We raden je aan lid te worden van het forum, want alle vragen worden daar binnen een dag voor je beantwoord.

We waren eerlijk gezegd verbaasd dat al zo ver doorontwikkeld was. Het blij emulatorwerk en de puristen onder ons zullen twee blokken omlopen, maar het moet gezegd: "De jongens van AmigaOnline zijn goed bezig". En als je denkt dat WinUEA-Kaillera een uniek concept is, dan kom je van een koude kermis thuis. Er zijn versies voor onderstaande emulatoren:

- MameLang32+ (MAME32 with lots of features added) - Bliss (Intellivision emulator) - NESten (NES emulator) - Jnes (NES emulator) - Nemu64 (Nintendo 64 emulator) - Modeler (Sega System 32 emulator) - Gens (Sega Megadrive emulator) - WinUAE (Amiga emulator) - PCAE (Atari 2600 emulator) - Kawaks (CPS1, CPS2 and NeoGeo emulator) Behalve Commodore zijn nu ook Atari en Msx vertegenwoordigd ! Pacman om op te eten !?

barbarian lazarian speedball chaosengine sensiblesoccer magicpockets M L R A P I D Y A Y T T U P F S gods I D E D I K R E C C O S U P Z E defender E B C D N L E M M I N G S Y P F zool N E C L B C G D W I U G U S E S lemmings soccerkid H E O R A H N N N I O E T P R M alien V Z S O L A A R E D N E F E D S settlers S H E W L O R N S I K G L E R P superfrog apidya N N L R O S T S A C L T S D K K pinball E E B E O E E U O I T A R B C A putty H A I H Z N K P S E R C E A A A outrun N P S T F G C E S B O A C L B O rocketranger wings T O N O E I O R O U R G B L H R worms E S E N G N R F T L N Q N R S R bluemax N M S A M E P R L A Z A R I A N pang lotus R S M R O W U O P X A M E U L B ﬂashback P M S I U N O G D O A P S V F F anotherworld

Voor de puzzelaars onder ons, twee breinbrekers om op te lossen! Sinterklaaswens "Lieve Sinterklaas, geef dit jaar alstublieft kleren voor al die arme vrouwen in Papa's computer"

Van de werkvloer: Janssens, waarom ben je nu pas op kantoor?" „Omdat u gisteren gezegd hebt dat ik de krant maar thuis moet lezen."

Zolang als mijn chef doet alsof hij mij goed betaalt, zolang doe ik alsof ik goed werk!

"We willen u wel in dienst nemen maar helaas hebben wij geen werk voor u...“ "Och... dat werk maakt me eigenlijk niet zoveel uit...“

"Waarom doet meneer Janssens vandaag helemaal niets?" „Hij vervangt deze week de chef....."

"Wij zoeken iemand die niet arbeidsschuw is en nooit ziek wordt." "OK, neem me in dienst, en ik help jullie zoeken."

Mijn baas heeft me eindelijk meer verantwoordelijkheid gegeven. Vanaf nu ben ik verantwoordelijk voor alles wat mis gaat.

Maandag voel ik me als Robinson Crusoe. Op zoek naar Vrijdag…

Belgische Douane: Vijf Nederlanders in een Audi Quattro arriveren bij een Belgische grenspost. Daar worden ze gestopt door beambte Sjefke die zegt: 'Het is illegaal om vijf mensen in een Audi Quattro te vervoeren; Quattro betekent vier.' 'Quattro is alleen de naam van de auto,' antwoordt de bestuurder. 'Je kunt er best vijf mensen in vervoeren. Wil je de papieren zien!!!!' 'Dat zal weinig verschil uitmaken,' antwoordt Sjefke. 'U hebt vijf mensen in uw Quattro en U breekt daarmee de wet.' De Nederlander wordt ongeduldig en zegt: 'Zou je je baas kunnen roepen? Ik zou graag met iemand willen spreken die verstand van zaken heeft.' 'Sorry,' antwoordt Sjefke, 'Agent Versmulders heeft het nu te druk met twee Duitsers in een Fiat Uno.'

Een gesprek aan tafel tussen vijf chirurgen ... De eerste zegt: "Ik heb het liefste boekhouders op mijn snijtafel, want als je die opent, vind je alle organen genummerd, en dat is vreselijk gemakkelijk".

De tweede antwoordt: "Ja, maar je moet eens elektriciteitsmannen op je snijtafel leggen, alles in hun lichaam is geordend volgens de kleurcode".

De derde zegt daarop: "Nee, de bibliothecarissen, die zijn het beste om te opereren, alles in hun lichaam ligt op alfabetische volgorde".

De vierde zegt hierop: "Weten jullie, ik heb het liefste de constructiebouwers, die mannen hebben er begrip voor als je reserveonderdelen over hebt".

De vijfde zegt uiteindelijk: "Jullie hebben het allemaal goed mis. De politici zijn 't gemakkelijkste: geen ruggengraat, geen hart, geen ballen, geen hersenen, en je kunt het achterwerk met het hoofd verwisselen!". Agenda

Zaterdag 18 december 2010 Commodore, MSX, Atari en Amiga dag Commodore Innovatie extra o.a. uitreiking innovatieprijzen, Zaterdag 18 december is er weer een Clubdag in het Trefpunt, Kerkweg 21 loterij en vlooienmarkt Trefpunt, Kerkweg 21 te Maarssen van te Maarssen van 10:00 tot 16:00 uur. Op deze laatste clubdag van het jaar 10:00 tot 16:00 uur. gaan we natuurlijk weer de nodige leuke extra dingen doen. Zo worden dit jaar onze zeer gewilde hard- en softwaretrofee weer Zaterdag 19 Februari 2011 Commodore, MSX, Atari en Amiga dag uitgereikt! Eén voor de meest innovatieve hardware en één voor de meest extra o.a. solderen, presentaties en de innovatie software ontwikkeling van de laatste jaren. Ook krijgen deze jaarlijkse ALV Trefpunt, Kerkweg 21 te Maarssen van winnaars een envelop met een 10:00 tot 16:00 uur. aardigheidje. De Amigascene groep is aanwezig, er Zaterdag 16 April 2011 Van Pong tot Playstation! zal dus veel aandacht geschonken Heel veel soorten Retro computers! worden aan alle vormen van de Trefpunt, Kerkweg 21 te Maarssen van 10:00 tot 16:00 uur. Amiga. We houden een grote C= Met deelname van allerlei andere Retro Vlooienmarkt, hier zal van alles te Game en computer groeperingen zoals koop zijn. Er zijn diverse C= onder andere MSX, Atari, Nintendo, Vectrex, ZX spectrum enzovoorts... verlotingen met prachtige prijzen. Zo verloten we C= shirts, een 1581 diskdrive, een prachtige kerstmand met levensmiddelen. Natuurlijk gaan we zorgen dat onze dag in gepaste Kerst-sfeer zal plaatsvinden. Zo zijn er lekkere snacks en een drankje en vragen we iedereen om kerstboompjes, mutsen en mannetjes mee te nemen!

Wordt Lid van de HCC Commodore Club! Voor 24,75 euro per jaar ben je lid van de HCC Commodore Gebruikers Groep! Als EXTRA krijg je dan een PDF jaarabonnement op dit mooie magazine "het Info Bulletin kado!"

Verder krijg je: • 4x per jaar het HCC!magazine • 10mb webruimte, en een eigen emailadres • Op vertoon van de clubkaart gratis deelname aan al onze Clubdagen • Gebruik van de weggeeftafel op Clubdagen • Ondersteuning van onze "helpdesk" • Hulp bij reparaties

Ga naar http://commodore-gg.hobby.nl/lidworden.htm en join the club!