GMINNY PROGRAM WSPIERANIA RODZINY W GMINIE BOGORIA NA LATA 2016 - 2018
SPIS TRE ŚCI
Wprowadzenie ...... 3
Podstawa prawna systemu wspierania rodziny...... 4
Uzasadnienie wprowadzenia programu...... 5
1 .Diagnoza geograficzna w Gminie Bogoria...... 7
2. Diagnoza demograficzna w Gminie Bogoria...... 8
3. Diagnoza społeczna w Gminie Bogoria ...... 12
4. Wsparcie instytucjonalne rodzin...... 18
4.1.O środek Pomocy Społecznej ...... 18
4.2 Asystent rodziny...... 19
4.3 Karta Du żej Rodziny...... 25
4.4 Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna ...... 25
4.5 Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie...... 26
4.6 Gminny Program Profilaktyki i Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych ...... 27
4.7 Gminny Zespół Interdyscyplinarny...... 28
4.8 Placówki Edukacyjne w Gminie Bogoria...... 31
5. Wsparcie finansowe i rzeczowe ...... 32
5.1 Pomoc Pa ństwa w zakresie do żywiania ...... 32
5.2 Program Operacyjny Pomoc Żywno ściowa 2014-2020...... 34
Analiza SWOT ...... 37
Cele Gminnego Programu Wspierania Rodziny...... 38
Monitoring...... 47
Podsumowanie...... 48
Sprawozdawczo ść ...... 48
str. 2
WPROWADZENIE UZASAD
Rodzina, jako pierwsze i podstawowe środowisko społeczne, powinna spełnia ć zadania, które okre śli ć mo żna jako zaspokojenie potrzeb biologicznych, psychicznych społecznych itp. Wyst ępowanie wi ęzi biologicznej lub adaptacji, podziału na okre ślone role, wzajemnych oddziaływa ń a tak że wspólnego charakteru grupy ma ogromny wpływ na zaistnienie rodziny. Owa grupa ludzi odpowiada za rozwój dziecka, stanowi źródło wzorów zachowa ń i działania, odpowiedniego rozumienia ról pełnionych w społecze ństwie a tak że pewnego systemu warto ści. Prawidłowo funkcjonuj ąca rodzina daje swoim członkom poczucie bezpiecze ństwa, zadowolenia, warto ści, psychicznego oparcia a tak że zaspokaja podstawowe potrzeby biologiczne. Niestety nie wszystkie rodziny wywi ązuj ą si ę ze swoich zada ń wzgl ędem dzieci. Rozpad rodziny, niewydolno ść wychowawcza, zanikanie poczucia bezpiecze ństwa, narastanie konfliktów powoduj ą wzrost zjawisk negatywnych, które wymagaj ą integracji z zewn ątrz. Długoletnie przebywanie rodziny w sytuacji kryzysowej mo że spowodowa ć całkowite zerwanie wi ęzi rodzinnych i umieszczenie dzieci w pieczy zast ępczej. Maj ąc na wzgl ędzie fakt, że rodzina biologiczna jest najbardziej sprzyjaj ącą komórk ą w prawidłowym rozwoju dziecka nale ży zadba ć o to, aby ono jak najdłu żej w niej pozostało. Dlatego nale ży wspiera ć rodzin ę, aby prawidłowo wykonywała swoje funkcje. Nale ży podj ąć prac ę z rodzin ą w jej najbli ższym otoczeniu i w ró żnorodnych formach środowiskowych bez potrzeby odrywania dziecka od rodziny. Wszelkie działania powinny by ć prowadzone za zgod ą rodziny i jej aktywnym zaanga żowaniem, uwzgl ędniaj ąc zasad ę pomocniczo ści. Chodzi tutaj o obustronny wysiłek zarówno członków rodziny jak i pracowników instytucji pomocy społecznej zmierzaj ący do przywrócenia naturalnych wi ęzi i normalizacji życia rodzinnego. Osłabienie rodziny zarówno w sferze materialno- bytowej, jak i w sferze wi ęzi rodzinnych wymaga podj ęcia stosownych kroków ze strony pa ństwa. Wszelkie działania podejmowane na rzecz dobra dziecka i jego rodziny powinny by ć spójne i zgodne z potrzebami osób. W wielu rodzinach wyst ępuj ą problemy, które zakłócaj ą ich funkcjonowanie i s ą szczególnie niebezpieczne dla dziecka, jego rozwoju psychosomatycznego i wychowania. W rodzinach pojawiaj ą si ę trudno ści zarówno na skutek czynników zewn ętrznych takich jak np.: bezrobocie, długotrwała choroba, upo śledzenie umysłowe, zaburzenia psychiczne, jak równie ż czynników odnosz ących si ę do wła ściwo ści osobowo ściowych członków rodziny takich jak: nałogi, przest ępczo ść , przemoc czy zaniedbywanie obowi ązków.
str. 3
******
RODZINY NIEZARADNE ŻYCIOWO
Programem mog ą zosta ć obj ęte rodziny, które nie posiadają zdolno ści wychowawczych i popełniaj ą bł ędy wychowawcze. W takiej rodzinie brak jest stabilizacji i poczucia bezpiecze ństwa. Innymi słowy dysfunkcyjno ść rodziny wpływa na załamanie struktury relacji rodzinnej. Wtedy te ż rodzina jako podstawowa komórka społeczna nie mo że spełnia ć podstawowych funkcji opieku ńczo-wychowawczych. Najcz ęś ciej problemy w takich rodzinach wynikaj ą z niskiego poziomu wykształcenia rodziców czy te ż trudnej sytuacji materialno-bytowej.
PODSTAWA PRAWNA SYSTEMU WSPIERANIA RODZINY
a) ustawa z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zast ępczej (Dz.U. z 2015 r. poz. 332 b) ustawa z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (tekst jednolity z 2015 r. poz. 163 z pó źn. zm. ), c) ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie ( Dz. U. z 2015 r. Nr 180, poz. 1390 ) d) ustawa z dnia 26 pa ździernika 1982 r. o wychowaniu w trze źwo ści i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( Dz. U. z 2015 r. poz. 1286),
str. 4
UZASADNIENIE WPROWADZENIA PROGRAMU
Program Wspierania Rodzin Gminy Bogoria na lata 2016-2018 zwany dalej "Programem " opracowany został w zwi ązku z wej ściem w życie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zast ępczej. Zgodnie z art. 176 pkt. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku (Dz. U. z 2015r., poz.332 z pó źn. zm.) o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zast ępczej do zada ń własnych gminy nale ży m. in. opracowanie i realizacja trzyletniego gminnego programu wspierania rodziny. W świetle zało żeń ustawy pomoc dziecku i jego rodzinie powinna mie ć charakter interdyscyplinarny i by ć udzielana przez wła ściwych specjalistów w ramach zintegrowanego lokalnego systemu. Wa żne jest, by działania i decyzje wzgl ędem rodziny były podejmowane przy współpracy wyspecjalizowanych instytucji (pomoc społeczna, szkoła, s ąd, policja). Konsekwencj ą powy ższego zapisu jest wprowadzenie trzyletniego programu wspierania rodziny w Gminie Bogoria na lata 2016-2018. Priorytetem b ędzie stworzenie działa ń profilaktycznych i osłonowych tak, aby zapobiega ć marginalizacji i społecznemu wykluczeniu mieszka ńców. Świadczenie wsparcia dla rodzin zagro żonych społecznym obni żeniem standardu życia ma da ć poczucie bezpiecze ństwa i gwarancj ę wsparcia instytucjonalnego. Ka żdy świadczeniobiorca powinien mie ć zapewnione wsparcie i posiada ć pewno ść , że mo że je otrzyma ć w instytucjach do tego celu powołanych. Działania na rzecz rodziny to czynno ści skierowane do poszczególnych jej członków oraz kampanie prowadzone na rzecz całej wspólnoty. Podstawowym zało żeniem Gminnego Programu Wspierania Rodziny jest utworzenie spójnego systemu wsparcia rodzin i dzieci, prze żywaj ących trudno ści w wypełnianiu tych ról, poprzez prac ę z rodzin ą oraz zapewnienie pomocy w opiece i wychowaniu dzieci. Realizowane w ramach programu zadania koncentrować si ę b ędą nie tylko na dziecku, ale na całej rodzinie równie ż w sytuacjach, gdy dziecko zostanie umieszczone poza rodzin ą biologiczn ą. Ma to na celu pomoc w odzyskaniu przez rodziców funkcji opieku ńczych tj. umo żliwienie dziecku powrotu do środowiska rodzinnego. Przyj ęte w ramach programu zadania s ą spójne zarówno z ustaw ą z dnia 12 marca 2004r o pomocy społecznej, ustaw ą z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zast ępczej, ustaw ą z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz ustaw ą z dnia 26 pa ździernika 1982r. o wychowaniu w trze źwo ści i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
str. 5
Zgodnie z art. 176 . ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zast ępczej realizowane przez samorz ąd gminy działania to: 1. Tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w tym placówek wsparcia dziennego, oraz praca z rodzin ą prze żywaj ącą trudno ści w wypełnieniu funkcji opieku ńczo- wychowawczych przez: a) organizowanie szkole ń i tworzenie warunków do działania rodzin wspieraj ących; b) prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla dzieci; 2. Finansowanie: a) kosztów szkole ń dla rodzin wspieraj ących, b) podnoszenie kwalifikacji przez asystentów rodziny, c) kosztów zwi ązanych z udzieleniem pomocy, ponoszonych przez rodziny wspieraj ące; 3. Współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zast ępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opieku ńczo - wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo- terapeutycznej lub interwencyjnym o środku preadopcyjnym 4. Sporz ądzanie sprawozda ń rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywania ich wła ściwemu wojewodzie, w wersji elektronicznej z zastosowaniem systemu teleinformatycznego; 5. Prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagro żonej kryzysem lub prze żywaj ącej trudno ści w wypełnianiu funkcji opieku ńczo- wychowawczej, zamieszkałego na terenie gminy; 6. Przekazywanie do biura informacji gospodarczej o powstałych zaległo ściach z tytułu nieponoszenia przez rodziców opłaty za pobyt dziecka w pieczy zast ępczej, za okres dłu ższy ni ż 12 miesi ęcy.
Program jest jednocze śnie rozwini ęciem Gminnej Strategii Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Bogoria na lata 2014-2020. Działania w ramach programu wpisuj ą si ę w Cele Strategiczne Strategii.
str. 6
1. DIAGNOZA GEOGRAFICZNA W GMINIE BOGORIA
Gmina Bogoria jest gmin ą typowo rolnicz ą, wiejsk ą poło żon ą w południowo- wschodniej cz ęś ci województwa świ ętokrzyskiego w powiecie staszowskim. W skład Gminy wchodzi 37 sołectw: Bogoria, Budy, Ceber, Domaradzice, Gorzków, Jurkowice, Kiełczyna, Kol. Wysoki Małe, Kol. P ęcławska, Kol. P ęcławice, Kol. Bogoria, Łagówka, Mała Wie ś, Malkowice, Miłoszowice, Moszyny, Nied źwied ź, P ęcławice Górne, Pełczyce, Podlesie, Przyborowice, Rosołówka, Szczeglice, Ujazdek, Wola Kiełczy ńska, Wola Malkowska, Witowice, Wierzbka, Wolica, Wysoki Średnie, Wysoki Du że, Wysoki Małe, Zagorzyce, Zimnowoda, Wagnerówka i Józefów Witowicki.
Mapa powiatu staszowskiego
str. 7
2. DIAGNOZA DEMOGRAFICZNA W GMINIE BOGORIA
W Gminie Bogoria mieszka 8026 osób stan na dzie ń 31.12.2015r., w tym 4028 to kobiety a 3998 to m ęż czy źni . źródło: dane z Urz ędu Gminy Bogoria.
Wykres nr 1
Ludno ść Gminy Bogoria według płci
LUDNOŚĆ GMINY BOGORIA
50% 50%
Kobiety Mężczyźni
Źródło: dane Urz ędu Gminy w Bogorii
str. 8
Wykres nr 2
Mieszka ńcy Gminy (K, M) w osobach w poszczególnych latach:2013-2015
8040
8020
8000
7980
7960
7940
7920
7900
7880 2013 2014 2015
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z UG
Według powy żej przedstawionego wykresu, zanotowano wzrost liczby mieszka ńców w 2015 roku o 93 osoby. Natomiast w 2013 i 2014 roku liczba mieszka ńców Gminy Bogoria była taka sama-7933 osoby. Wg danych z UG wynika, że w śród mieszka ńców gminy wi ększo ść to kobiety.
str. 9
Wykres nr3
Analiza liczby kobiet w wieku przedprodukcyjnym, wieku produkcyjnym i wieku poprodukcyjnym
KOBIETY W LATACH 2013-2015
4500
4000
3500
3000
2500 Rok 2013 Rok 2014 2000 Rok 2015 1500
1000
500
0 Ogółem kobiet Wiek 0-17 lat Wiek 18-59 lat Wiek 60 lat i więcej
Źródło : opracowanie własne na podstawie danych z UG
Wg przedstawionych powy ższych danych wynika , że najwi ększa liczba kobiet w latach 2013-2015, jest w wieku od 18-59 lat ( 2175 K). Nast ępn ą grup ą wiekow ą to 60 lat i wi ęcej (1001 K). Najmniejsz ą grup ą s ą kobiety w wieku od 0-17 lat ( 810K).
str. 10
Wykres nr 4
Analiza liczby m ęż czyzn w wieku przedprodukcyjnym, wieku produkcyjnym i wieku poprodukcyjny
MĘŻ CZY ŹNI W LATACH 2013-2015
4500
4000
3500
3000
2500 Rok 2013 Rok 2014 2000 Rok 2015 1500
1000
500
0 Ogółem mężczyzn Wiek 0-17 lat Wiek 18-59 lat Wiek 60 lat i więcej
Źródło : opracowanie własne na podstawie danych z UG
Wg przedstawionych powy ższych danych wynika , że najwi ększa liczba męż czyzn w latach 2013-2015, jest w wieku od 18-59 lat ( 2647 M). Nast ępn ą grup ą wiekow ą to grupa męż czyzn w wieku przedprodukcyjnym -829 M). Najmniejszą grup ą s ą męż czy źni w poprodukcyjnym 471 M . Analizuj ąc grupy wiekowe kobiet i męż czyzn w poszczególnych latach mo żna zauwa żyć, że w Gminie Bogoria w wieku przedprodukcyjnym wi ęcej jest m ęż czyzn ni ż kobiet (ró żnica o 19 osób). W wieku produkcyjnym równie ż dominuj ą m ęż czy źni, których jest wi ęcej od kobiet o 472 osoby. Natomiast w grupie wiekowej poprodukcyjnej wi ęcej jest kobiet ni ż m ęż czyzn o 530 osób.
str. 11
3. DIAGNOZA SPOŁECZNA W GMINIE BOGORIA
Do okre ślenia zada ń Gminnego Programu Wspierania Rodziny niezb ędna jest analiza danych o osobach i rodzinach z terenu gminy obj ętych wsparciem min. O środka Pomocy Społecznej w Bogorii. Najcz ęstsze przyczyny nasilenia trudnych sytuacji życiowych, niezb ędnych do udzielenia pomocy finansowej odzwierciedla poni ższy wykres.
LICZBA RODZIN W 2013 ROKU Wykres nr 5 Przyczyny trudnej sytuacji życiowej rodzin w 2013 roku
1% 1% 1% Bezrobocie
0% Niepełnosprawność 0%
3% Długotrwała lub cięzka choroba
39% Bezradność w sprawach 34% opiekuńczo-wychowawczych Alkoholizm
Potrzeba ochrony macierzyństwa 21% Wielodzietność
Zdarzenia losowe
Przemoc w rodzinie
Źródło: Sprawozdanie roczne OPS
Analizuj ąc powy żej przedstawione dane mo żna zauwa żyć, że najwi ększ ą przyczyn ą z jak ą borykali si ę mieszka ńcy Gminy Bogoria w roku 2013 to bezrobocie - 39 %. Nast ępn ą
str. 12
przyczyn ą jest długotrwała choroba - 34% mieszka ńców, oraz niepełnosprawno ść - 21% mieszka ńców GB. Bezradno ść w sprawach opieku ńczo- wychowawczych w rodzinach wynosi 3%.
Wykres nr 6 Przyczyny trudnej sytuacji życiowej rodzin w 2014 roku
LICZBA RODZIN W 2014 ROKU
0% 0% 1%
Bezrobocie 0% 0% Niepełnosprawność
3% Długotrwała lub cięzka choroba
40% 33% Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych Alkoholizm
Potrzeba ochrony macierzyństwa 23% Wielodzietność
Zdarzenia losowe
Przemoc w rodzinie
Źródło: Sprawozdanie roczne OPS 2014
Analizuj ąc powy żej przedstawione dane mo żna zauwa żyć, że najwi ększ ą przyczyn ą z jak ą borykali si ę mieszka ńcy Gminy Bogoria w roku 2014 to bezrobocie - 40 %. Nast ępn ą przyczyn ą jest długotrwała choroba - 33% mieszka ńców, oraz niepełnosprawno ść - 23% mieszka ńców. Bezradno ść w sprawach opieku ńczo- wychowawczych w rodzinach wynosi 3%.
str. 13
Wykres nr 7 Przyczyny trudnej sytuacji życiowej rodzin w 2015 roku
LICZBA RODZIN W 2015 ROKU
0% 0% 1%
Bezrobocie 0% 0% Niepełnosprawność
3% Długotrwała lub cięzka choroba
40% 33% Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych Alkoholizm
Potrzeba ochrony macierzyństwa 23% Wielodzietność
Zdarzenia losowe
Przemoc w rodzinie
Źródło: Sprawozdanie roczne OPS 2015
Według powy żej przedstawionych danych mo żna zauwa żyć że przyczynami z jakimi borykaj ą si ę mieszka ńcy Gminy Bogoria to tak jak w ubiegłym roku: bezrobocie-40%, długotrwała choroba-33%, oraz niepełnosprawno ść - 23%. Bezradno ść w sprawach opieku ńczo- wychowawczych w rodzinach wynosi 3% oraz przemoc w rodzinie- 1%.
str. 14
Tabela nr 1 Przyczyny trudnej sytuacji rodzin w latach 2013-2015
L.p 2013rok 2014 rok 2015 rok
Bezrobocie 39% 40% 40%
Długotrwała 34% 33% 33% choroba Niepełnosprawno ść 21% 23% 23%
Bezradno ść 3% 3% 3% w sprawach opieku ńczo- wychowawczych Przemoc w 1% 1% 1% rodzinie
Źródło: Sprawozdanie roczne OPS
Powy ższa tabela przedstawia przyczyny z jakimi borykaj ą si ę mieszka ńcy Gminy Bogoria w poszczególnych latach. Analizuj ąc powy ższe dane mo żna zauwa żyć, że w 2013 roku bezrobocie w GB wynosiło 39%, natomiast w latach 2014 i 2015 wzrosło do 40% mieszka ńców. Drug ą przyczyn ą jest długotrwała i ci ęż ka choroba. W 2013roku z powodu choroby z trudn ą sytuacj ą borykało si ę 34% mieszka ńców, natomiast w 2014 i 2015 roku liczba ta zmalała do 33% mieszka ńców GB. Kolejn ą przyczyn ą jest niepełnosprawno ść z która w roku 2013 borykało si ę 21 % mieszka ńców. W kolejnych latach liczba ta wzrosła do 23%. Mieszka ńcy naszej Gminy borykaj ą si ę równie ż z takimi przyczynami jak: bezradno ść w sprawach opieku ńczo- wychowawczych - 3%, przemoc w rodzinie - 1%. Brak przemysłu, słabo rozwini ęta sie ć usług handlowych oraz usytuowanie terenu gminy jest głównym powodem wzrostu wielu problemów społecznych z jakimi boryka si ę gmina. Głównym problemem społecznym podejmowanym przez O środek Pomocy Społecznej jest bezrobocie.
Wg danych Powiatowego Urz ędu Pracy w Staszowie na koniec 2013 roku z terenu Gminy Bogoria było zarejestrowanych w PUP 492 osoby bezrobotne: w tym 248 m ęż czyzn
str. 15
(50,41%) i 244 kobiety (49,59%), na dzie ń 31.12.2014r. zarejestrowanych było 459 bezrobotnych: w tym 224 m ęż czyzn (48,80%) i 235 kobiet (51,20%). Natomiast na dzie ń 31.12.2015 roku zarejestrowanych w PUP w Staszowie było 465 osób w tym 219 męż czyzn (47,09%) i 246 kobiet (52,91%).
Wykres nr 8
Liczba osób zarejestrowanych w PUP
500
450
400
350
300 Razem osób 250 Kobiety 200 Mężczyźni
150
100
50
0 2013 Rok 2014 Rok 2015 Rok
Źródło: dane statystyczne z Powiatowego Urz ędu Pracy w Staszowie
W gminie Bogoria bezrobocie jest bezsprzecznie problemem, który dotyka najwi ększ ą cz ęść społecze ństwa (w roku 2013- 39%, w roku 2014 i 2015 roku -40% bezrobotnych). Statystyki dotycz ące bezrobocia w znacznym stopniu zniekształcaj ą obraz zjawiska ze wzgl ędu na du ży stopie ń tzw. bezrobocia utajonego oraz powszechno ści pracy "na czarno". Bezrobocie powoduje, że standard życia wielu rodzin obni ża si ę z czym zwi ązany jest fakt rozszerzania si ę obszaru patologii społecznej. Bezrobocie przyczyniaj ąc si ę do zubo żenia materialnego, w bezpo średni sposób wpływa na poziom życia rodzin, wywieraj ąc negatywne skutki . Problem bezrobocia dotyczy nie tylko osoby nim dotkni ętej, lecz tak że całej jego rodziny. Pogorszenie funkcjonowania rodziny jest proporcjonalne do okresu pozostawania bez pracy i mo że przejawia ć si ę problemami i kryzysem w rodzinie, a nawet doprowadzi ć do jej rozpadu. Pojawia si ę tak że
str. 16 gro źba przyjmowania przez dzieci negatywnych wzorów osobowych, a w konsekwencji "dziedziczenia statusu osoby bezrobotnej" Niepokoj ący jest wpływ bezrobocia na zachowanie patologiczne. Szczególnie niebezpiecznym zjawiskiem staje si ę alkoholizm i przemoc w rodzinie. Negatywne emocje zwi ązane z sytuacj ą bezrobocia przenoszone s ą na najbli ższych, na środowisko rodzinne. Obok bezrobocia trudno ści życiowe s ą generowane przez niepełnosprawno ść i długotrwał ą chorob ę, które to powoduj ą nierzadko ograniczenia w mo żliwo ści wypełniania swych ról społecznych, a nawet rodzinnych. Cz ęść klientów OPS stanowi ą rodziny z trudno ściami opieku ńczo-wychowawczymi. Najcz ęś ciej niezaradno ść rodziny w opiece i wychowaniu własnych dzieci ł ączy si ę z innymi dysfunkcjami takimi jak: uzale żnienie od alkoholu, przemoc domowa, zaburzenia równowagi systemu rodzinnego w sytuacjach kryzysowych, problemy w pełnieniu ról rodzicielskich, mał żeńskich, zawodowych wyra żaj ące si ę m.in. w postaci niedojrzało ści emocjonalnej, problemy we współ życiu z lud źmi, trudno ściach adaptacyjnych, niezaradno ści w prowadzeniu gospodarstwa domowego, problemach wychowawczych w środowisku rodzinnym, szkolnym ujawniaj ących si ę w postaci zachowa ń buntowniczych, agresywnych, konfliktowych, łamania przez dzieci i młodzie ż panuj ących obyczajów, norm warto ści. Czynniki dysfunkcyjne wpływaj ące negatywnie na rodzin ę powoduj ą umieszczenie dzieci w pieczy zast ępczej. Szeroki zakres dysfunkcji w rodzinie wymaga wdro żenia szeregu form pomocy pozafinansowej np. w postaci poradnictwa specjalistycznego czy szeroko rozumianej pracy socjalnej oraz oczywi ście indywidualizacji tych świadcze ń a tak że instrumentów wskazanych w ustawie o wspieraniu rodziny i pieczy zast ępczej np. asystent rodziny. Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zast ępczej, która weszła w życie od stycznia 2012 roku, nało żyła na Gminy obowi ązek udzielenie pomocy rodzinom dysfunkcyjnym z dzie ćmi.
str. 17
4. WSPARCIE INSTYTUCJONALNE RODZIN
Problemy jakie dotykaj ą współczesn ą rodzin ę wskazuj ą na potrzeb ę wsparcia rodzin naturalnych na etapie gdy problemy si ę rozpoczynaj ą. Instytucjami wspieraj ącymi rodziny s ą: • Ośrodek Pomocy Społecznej w Bogorii • Asystent rodziny • Publiczna Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna w Staszowie • Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie • Gminna Komisja Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych w Bogorii • Gminny Zespół Interdyscyplinarny w Bogorii • Placówki Edukacyjne w Gminie Bogoria
4.1. OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ W BOGORII
Pracownicy O środka Pomocy Społecznej w Bogorii podejmuj ą szereg działa ń wytyczonych przez ustawy. Działalno ść O środka w tej dziedzinie jest du ża i ci ągle si ę rozwija dzi ęki profesjonalnej pracy socjalnej przez ka żdego pracownika socjalnego. Prac ę socjaln ą wykonuj ę si ę z ka żdym zgłaszaj ącym si ę do OPS klientem. W poj ęciu pracy socjalnej mie ści si ę wła ściwie ka żda pomoc udzielona przez O środek. Szczególn ą uwag ę zwraca si ę na rodzin ę i jej funkcjonowanie. Najcz ęś ciej dysfunkcjonalno ść rodziny ł ączy si ę z takimi zjawiskami jak: uzale żnienia, bezrobocie, przemoc domowa, problemy w pełnieniu ról rodzica, mał żonka czy osoby pracuj ącej. W przypadku jakiejkolwiek dysfunkcjonalno ści rodziny dziecko ma prawo do specjalnej ochrony i pomocy pa ństwa. Wszelkie działania słu żb i instytucji pracuj ących na rzecz dobra dziecka i rodziny powinny by ć zintegrowane i uwzgl ędnia ć prawo do zachowania to żsamo ści dziecka i jego prawa do utrzymania kontaktów z rodzicami biologicznymi.
str. 18
4.2. ASYSTENT RODZINY
Od 2010 roku O środek Pomocy Społecznej w Bogorii zatrudnia asystenta rodziny . Asystent rodziny w 2013 roku współpracował z 6 rodzinami borykaj ącymi si ę z problemami zwi ązanymi z nieporadno ści ą życiow ą oraz brakiem umiej ętno ści opieku ńczo- wychowawczych. W 2014 liczba rodzin zmniejszyła ( asystent pracował z 4 rodzinami); 2 rodziny zacz ęły poprawnie funkcjonowa ć w środowisku i nie potrzebuj ą ju ż pomocy pracownika OPS. Natomiast w 2015 roku liczba rodzin znów wzrosła. Asystent pracował z 6rodzinami ( 36 osób, w tym 22 małoletnich dzieci ), w wymiarze średnio 6,67 godzin tygodniowo, w zale żno ści od wyst ępuj ących problemów w rodzinie i ich nat ęż enia.
Asystent rodziny zatrudniony w O środku Pomocy Społecznej w Bogorii realizuje zadania:
1. Pomoc w poprawie sytuacji bytowej oraz w uzyskaniu samodzielno ści materialnej : a) udzielanie pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w tym w zdobywaniu umiej ętno ści prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego ( 6 rodzin )
- planowanie i monitorowanie wydatków
- nauka gospodarowania środkami
- nauka oszcz ędzania b) udzielanie pomocy rodzinom w rozwi ązywaniu problemów socjalnych ( 6 rodzin ) - rozwi ązywanie problemów mieszkaniowych ( zadłu żenia w opłatach za media )
- pomoc w uzyskiwaniu uprawnie ń do otrzymywania świadcze ń
- pomoc w kwestii zdrowia i higieny osobistej ( dopilnowanie terminów bilansów i szczepie ń, nawyki higieniczne )
- wpajanie nawyku dbania o czysto ść w mieszkaniu
- kwestia żywienia ( sposoby pozyskiwania żywno ści, umiej ętne robienie zakupów, warunki do przechowywania żywno ści i przygotowywania posiłków )
- zdobywanie odzie ży od darczy ńców dla wszystkich członków rodziny
str. 19
- pomoc w prowadzeniu dokumentacji domowej: sposób gromadzenia i przechowywania dokumentów, rachunków, gwarancji i instrukcji
2) Wspieranie aktywno ści społecznej rodzin ( 5 rodzin ) - zach ęcanie członków rodziny, zwłaszcza dzieci i młodzie ży do udziału w dodatkowych zaj ęciach i kółkach zainteresowa ń
- pomoc w poprawie relacji z s ąsiadami i dalsz ą rodzin ą a) motywowanie członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych
( 3 rodziny )
- wyszukiwanie ofert kursów i szkole ń
- rozmowy na temat zainteresowa ń i umiej ętno ści b) udzielanie pomocy w poszukiwaniu pracy zarobkowej ( 3 rodziny ) - wyszukiwanie ofert pracy
- pomoc w pisaniu CV
- uświadamianie wymaga ń pracodawców i przebiegu rozmów kwalifikacyjnych
2. Wsparcie specjalistyczne: a) udzielanie pomocy rodzinom w rozwi ązywaniu problemów psychologicznych
( 6 rodzin )
- wsparcie wszystkich członków rodziny w trakcie rozwodu
- wsparcie osoby z nerwic ą l ękow ą
- wzmocnienie psychiczne
- wskazanie mo żliwo ści rozwi ązywania problemów
- wskazanie instytucji mog ących wesprze ć podczas rozwi ązywania problemów b) udzielanie pomocy rodzinom w rozwi ązywaniu problemów wychowawczych z dzie ćmi ( 6 rodzin )
- nauka prawidłowych relacji mi ędzy członkami rodziny i rozwi ązywania konfliktów mi ędzy nimi
str. 20
- ustalenie obowi ązuj ących zasad i metod wychowawczych
- motywowanie do po świ ęcania dzieciom wi ększej ilo ści czasu
- zach ęcanie do aktywno ści podejmowanej wspólnie z dzie ćmi
- zach ęcanie do wspierania dzieci w ich problemach edukacyjnych c) udzielania wsparcia dzieciom ( 6 rodzin )
- pomoc w odrabianiu pracy domowej
- pomoc w nauce czytania i pisania
- zabawy psychoedukacyjne
3. Czynno ści administracyjne - prowadzenie dokumentacji dotycz ącej pracy z rodzin ą.
4. Współpraca z innymi podmiotami: a) Urz ąd Gminy w Bogorii
- pomoc w składaniu dokumentów i wniosków
- pozyskiwanie dokumentacji potrzebnej rodzinom do załatwiania innych spraw urz ędowych
- sprawdzanie stanu opłat za media i wysoko ści zadłu żenia b) Zespół Ekonomiczno – Administracyjny Szkół i Przedszkoli w Bogorii
- pomoc w pisaniu i składaniu wniosków o stypendia szkolne c) Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Bogorii
- pomoc w ustalaniu wizyt lekarskich
- zdobywanie informacji na temat terminów bilansów i szczepie ń d) PSP i PG w Bogorii
- kontakty z pedagogami szkolnymi w celu zebrania informacji na temat realizacji obowi ązku szkolnego dzieci i kontaktów rodziców ze szkoł ą e) Kurator s ądowy
- wymiana informacji na temat sytuacji w rodzinie
str. 21
Zadania asystenta rodziny realizowane s ą zgodnie z przepisami ustawowymi i polegaj ą przede wszystkim na prowadzeniu pracy z rodzinami, w których wyst ępuje wiele problemów, m.in. : niskie umiej ętno ści opieku ńczo-wychowawcze oraz prowadzenia gospodarstwa domowego, uzale żnienia, bezrobocie, ubóstwo, przewlekła choroba, niepełnosprawno ść , przemoc, wyuczona bezradno ść , zaburzenia psychiczne, a których wyst ępowanie powoduje trudno ści w wypełnianiu funkcji opieku ńczo-wychowawczych. Praca asystenta odbywa si ę w miejscu zamieszkania tych rodzin, przy aktywnym współdziałaniu i współpracy pracownika socjalnego z rejonu osoby obj ętej wsparciem asystenta.
Wspieranie rodziny, w ramach asystenta rodziny jest procesem długotrwałym, daj ącym bardzo trudno osi ągalne i wymierne efekty działania, powoduj ąc doprowadzenie rodziny do istotnych zmian post ępowania członków rodziny i ich sytuacji życiowej, niwelowanie destruktywnych zachowa ń członków rodziny, samodzielno ści w realizowaniu spraw rodzinnych, podniesieniu jako ści życia członków rodziny.
Dla podtrzymania efektów, które udało si ę wypracowa ć z rodzinami konieczna jest stała kontrola, a tak że wsparcie ze strony asystenta w stosunku do rodzin. Dlatego te ż, po osi ągni ęciu sukcesu rodzina nie traci kontaktu z asystentem, ale w dalszym ci ągu pracuj ą na kolejne osi ągni ęcia.
str. 22
Wykres nr 9 Liczba rodzin z którymi współpracuje asystent rodziny
ASYSTENT RODZINY
38% 37%
rodziny w 2013 roku rodziny w 2014 roku rodziny w 2015roku 25%
Źródło: Sprawozdanie OPS Wykres nr 10 Liczba rodzin z którymi współpracuje asystent rodziny
6
5
4
2013 rok 3 2014 rok 2 2015 rok
1
0
Asystent rodziny
Źródło: Sprawozdanie OPS
str. 23
Asystent rodziny zapewnia osobom i rodzinom wsparcie w przezwyci ęż eniu ich trudnej sytuacji życiowej. S ą to rodziny, cz ęsto wielodzietne które nie radz ą sobie z życiem codziennym, obj ęte s ą pomoc ą finansow ą. Asystent towarzyszy w rodzinie z dzie ćmi, poszukuje rozwi ąza ń trudnej sytuacji życiowej z wykorzystaniem mocnych stron członków rodziny. Głównym celem jest podniesienie umiej ętno ści opieku ńczo-wychowawczych, radzenie sobie z sytuacjami dnia codziennego, efekt ten jest mo żliwy tylko przy współpracy rodziny, niestety bardzo cz ęsto takiej współpracy nie ma. Asystent rodziny we współpracy z rodzinami i pracownikiem socjalnym powinien opracowa ć plan pomocy z rodzin ą , którego głównym aspektem jest wzmacnianie roli i funkcji rodzin oraz niedopuszczenie do oddzielenia dzieci od rodziny. Do zakresu obowi ązków asystenta rodziny w szczególno ści nale ży: • Udzielanie pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej w tym w zdobywaniu umiej ętno ści prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego. • Udzielania pomocy rodzinom w rozwi ązywaniu problemów socjalnych, psychologicznych i wychowawczych z dzie ćmi. • Wspieranie aktywno ści społecznej rodzin. • Motywowanie członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych. • Udzielanie pomocy w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymaniu pracy zawodowej. • Motywowanie do udziału w zaj ęciach grupowych dla rodziców, maj ących na celu kształtowanie prawidłowych wzorców rodzicielskich i umiej ętno ści psychospołecznych • Udzielania wsparcia dzieciom w szczególno ści poprzez udział w zaj ęciach psychoedukacyjnych. • Podejmowanie działa ń interwencyjnych i zaradczych w sytuacji zagro żenia bezpiecze ństwa dzieci i rodzin. • Prowadzenie indywidualnych konsultacji wychowawczych dla rodziców i dzieci. • Prowadzenie dokumentacji dotycz ącej pracy z rodzin ą. • Sporz ądzanie na wniosek s ądu opinii o rodzinie i jej członkach. • Współpraca z jednostkami administracji rz ądowej i samorz ądowej, zespołem interdyscyplinarnym.
str. 24
4.3 KARTA DU ŻEJ RODZINY
Od 16 czerwca 2014 roku Ośrodek Pomocy Społecznej w Bogorii realizuje Program Karty Dużej Rodziny , którego celem jest promowanie modelu rodziny wielodzietnej, kreowanie jej pozytywnego wizerunku, umacnianie i wspieranie oraz zwiększanie szans rozwojowych, życiowych dzieci wychowujących się w takich rodzinach. W 2014 roku wydanych zostało 221 Ogólnopolskich Kart Dużej Rodziny dla 41 rodzin wielodzietnych., zaś w roku 2015 liczba wydanych kart wyniosła 288 szt. dla 54 rodzin. Łącznie z programu do końca 2015 roku skorzystało 95 rodzin wielodzietnych.
4.4 PORADNIA PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNA
Pracownicy Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej w Staszowie współpracuje z rodzinami zamieszkuj ącymi teren Gminy Bogoria. Problemy jakie dotykaj ą współczesn ą rodzin ę wskazuj ą na potrzeb ę wsparcia rodzin naturalnych na etapie gdy problemy si ę rozpoczynaj ą Poni ższa tabela przedstawia dane dotycz ące liczby rodzin i dzieci obj ętych terapi ą w Publicznej Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej w Staszowie.
Tabela nr 2 Dane dotycz ące liczby dzieci i rodzin obj ętych terapi ą
Lp. 2013 rok 2014 rok 2015 rok 1. Liczba dzieci przyjętych do 91 113 110 poradni
2. Liczba rodzin uczęszczających na 7 rodzin 15 rodzin 10 rodzin terapię w tym: liczba dzieci 10 dzieci 15 dzieci 10 dzieci
Źródło: Publiczna Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna- sprawozdania statystyczne
Jak wynika z powy ższych danych Publicznej Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej w Staszowie najwi ęcej dzieci przyj ętych do poradni było w 2014 roku, bo a ż 113.
str. 25
4.5 POWIATOWE CENTRUM POMOCY RODZINIE
Gdy istniej ą jakiekolwiek w ątpliwo ści co do prawidłowo ści wykonywania władzy rodzicielskiej, s ąd na podstawie zebranego materiału dowodowego bada i ocenia czy dobro dziecka zostało naruszone lub czy jest zagro żone. Efektem tego mo że by ć zarz ądzenie umieszczenia dziecka w rodzinie zast ępczej, albo w placówce opieku ńczo- wychowawczej.
Tabela nr 3 Formy zast ępczej opieki nad dzieckiem w latach 2013-2015
Lp. 2013 2014 2015 1 Liczba rodzin 3 3 3 zast ępczych
spokrewnionych
w tym
Liczba dzieci w tych 7 8 7 rodzinach 2 Liczba rodzin 2 2 2 zast ępczych niezawodowych w tym liczba dzieci 4 4 4 w tych rodzinach 3 Liczba zawodowych 0 0 0 rodzin zast ępczych w tym Liczba dzieci w tych rodzinach 0 0 0 4 Liczba placówek 0 0 0 opieku ńczo- wychowawczych 5 Liczba dzieci 1 1 1 w placówkach opieku ńczo-
str. 26
wychowawczych typu rodzinnego 6 Liczba Rodzinnych 0 0 0 Domów Dziecka
Źródło: Dane Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Staszowie
Z danych Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Staszowie wynika, że w 2013 roku w 3 rodzinach zast ępczych spokrewnionych umieszczono 8 dzieci z terenu gminy Bogoria. W roku 2014 oraz 2015 w trzech rodzinach spokrewnionych umieszczono po 7 dzieci. Na terenie Gminy Bogoria nie ma placówek opieku ńczo- wychowawczych, Rodzinnych Domów Dziecka ani Zawodowych Rodzin Zastępczych
4.6 GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWI ĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH
Na terenie Gminy Bogoria realizowany jest równie ż Gminny Program Profilaktyki i Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych Przeciwdziałania Narkomanii i Przemocy w Rodzinie. Uznaj ąc życie obywateli w trze źwo ści za niezb ędny warunek moralnego i materialnego dobra na terenie Gminy działa Gminna Komisja Problemów Alkoholowych. Głównymi zadaniami Komisji są: 1. Opiniowanie aktów prawnych dla Rady Gminy tj. Uchwały ustalaj ącej ilo ści punktów sprzeda ży napojów alkoholowych, ich rozmieszczanie i zasady sprzeda ży oraz opiniowanie wniosków o wydanie zezwoleń na sprzeda ż napojów alkoholowych 2.Udzielanie pomocy prawnej osobom pokrzywdzonym oraz dora źnej pomocy finansowej. Na posiedzeniach Komisja zajmuje si ę sprawami opiniowania aktów prawnych oraz wniosków z prowadzonych rozmów z osobami nadu żywaj ącymi alkohol. Najwi ększym wyzwaniem pracy Komisji s ą rozmowy i dalsze działania wobec osób nadu żywaj ących alkoholu i stosuj ących przemoc w rodzinie. Wnioski o wszcz ęcie post ępowania wpływaj ą do komisji z Zespołu Interdyscyplinarnego, policji i Prokuratury Rejonowej w Staszowie oraz
str. 27 członków rodzin. Komisja po wst ępnym rozpoznaniu sprawy wzywa na posiedzenia te osoby i przeprowadzała z nimi rozmowy. Po zebraniu dowodów w sprawie o nadu żywanie alkoholu komisja kieruje zgłaszane osoby na badania lekarskie, celem stwierdzenia uzale żnienia od alkoholu, a nast ępnie po otrzymaniu opinii lekarzy biegłych wyst ępuje z wnioskiem do S ądu Rejonowego w Staszowie w celu wydania postanowienia o leczeniu odwykowym w zakładzie stacjonarnym (przychodnia) lub zakładzie zamkni ętym (szpital). S ąd na ka żdorazowy wniosek Komisji ustalał równocze śnie kuratora s ądowego dla tej osoby, który nadzoruje wykonanie postanowienia S ądu.
4.7 GMINNY ZESPÓŁ INTERDYSCYPLINARNY
W Gminie Bogoria działa równie ż Gminny Zespół Interdyscyplinarny . W skład Zespołu wchodz ą pracownicy socjalni, pedagodzy szkolni, kuratorzy s ądowi, przedstawiciel Policji, przedstawiciel Gminnej Komisji Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych. Posiedzenia Zespołu Interdyscyplinarnego w Gminie Bogoria odbywaj ą si ę raz na kwartał (tj. 4 spotkania w roku). W okresie od 2013 do 2015roku odbyło si ę 12 spotka ń. W gminie Bogoria przemoc w rodzinie stanowi powa żny problem. Pracownicy najcz ęś ciej spotykaj ą si ę z przemoc ą fizyczn ą, psychiczn ą i zaniedbaniem. Liczba rodzin dotkni ętych przemoc ą wzrasta. W 2013 roku do Zespołu Interdyscyplinarnego wpłyn ęło 16 Niebieskich Kart z czego 15 sporządziła policja natomiast 1 NK sporz ądził pracownik socjalny O środka Pomocy Społecznej w Bogorii. 4 NK były kontynuowane z 2012 roku. W 2014 roku do Zespołu Interdyscyplinarnego wpłyn ęło 25 Niebieskich Kart z czego 22 sporz ądziła policja natomiast 3 NK sporz ądził pracownik socjalny OPS Bogoria. 7 NK było kontynuowanych z poprzedniego roku. Sprawcami przemocy najcz ęś ciej byli m ęż czy źni ofiarami za ś kobiety. W 2014 troku na terenie działania OPS prowadzone było poradnictwo socjalne z którego skorzystało 25 osób. W 2015 roku do Zespołu Interdyscyplinarnego wpłynęło 24 Niebieskie Karty z czego 19 sporz ądziła policja natomiast 5NK sporz ądził pracownik socjalny OPS. 4 NK były kontynuowane z poprzedniego roku. Sprawcami przemocy w 23 przypadkach byli m ęż czy źni natomiast w jednym przypadku sprawc ą była kobieta.
str. 28
Tabela nr 4 Liczba przeprowadzonych interwencji policyjnych w latach 2013-2015
Lp. Działania 2013 rok 2014 rok 2015 rok
1. Liczba interwencji domowych. 72 86 102 2. Liczba nieletnich zatrzymanych w tym : pod 0 0 0 wpływem alkoholu. 3. Liczba sporządzonych " Niebieskich Kart"- ogółem NK-20 NK- 32 NK- 28 w tym : liczba dzieci, które Dzieci -6 Dzieci - 5 Dzieci -2 doznały przemocy.
Źródło: Informacja z KPP Staszów Z danych przygotowanych przez Komend ę Powiatow ą Policji w Staszowie wynika, że w roku 2013 zostało przeprowadzone 72 interwencje, w 2014 roku-86, 2015roku 102interwencje domowe na terenie Gminy Bogoria. W wyniku tych interwencji zostało sporz ądzonych 80 NK: (w 2013-20, w 2014-32, 2015-28). W rodzinach dotkni ętych przemoc ą domow ą wychowuje si ę 13 dzieci.
str. 29
Wykres nr 11 Liczba niebieskich kart w poszczególnych latach
LICZBA NIEBIESKICH KART
25% 37%
2013 ROK 2014 ROK 2015 ROK
38%
Źródło: Sprawozdanie OPS
Według przedstawionego powy żej wykresu wynika, że w Gminie Bogoria w 2013 roku 25% mieszka ńców miało problem w zwi ązku z przemoc ą domow ą. W 2014 roku liczba ta zwi ększyła si ę a ż do 38%. Bior ąc pod uwag ę 2015 rok mo żna zauwa żyć, że problem ten zmniejszył si ę do 37%.
str. 30
4.8 PLACÓWKI EDUKACYJNE W GMINIE BOGORIA
Na terenie Gminy Bogoria dzieci maj ą mo żliwo ść kształcenia pocz ąwszy od przedszkola po szkoł ę średni ą. Tak ą nauk ę gwarantuj ą im:
• Przedszkola
Na terenie Gminy Bogoria funkcjonuj ą trzy przedszkola : V w Bogorii z oddziałami w Moszynach i Kiełczynie V w Jurkowicach V w Szczeglicach
• Szkoły Podstawowe
Na terenie funkcjonuj ą cztery szkoły podstawowe V w Bogorii V w Jurkowicach V w Szczeglicach V w Nied źwiedziu
• Publiczne Gimnazjum w Bogorii
• Liceum Ogólnokształc ące w Bogorii
Tabela nr 5 Liczba dzieci w placówkach w latach 2013-2015
NAZWA 2013 ROK 2014 ROK 2015 ROK Publiczne Przedszkole 214 231 213 Publiczna Szkoła Podstawowa 480 528 551
Publiczne Gimnazjum 284 266 277 Liceum Ogólnokształc ące 121 128 121
Źródło: dane ZEASiP
str. 31
Przedstawiona tabela przedstawia liczb ę dzieci w poszczególnych placówkach w latach 2013-2015. W 2013 roku do Publicznych Przedszkoli na terenie Gminy Bogoria ucz ęszczało 2014 dzieci, w 2014 roku liczba ta wzrosła do 231 dzieci, natomiast w 2015 roku liczba znów zmalała do 213. dzieci. Do Publicznych Szkół Podstawowych na terenie Gminy w roku 2013 ucz ęszczało 480 uczniów, w 2014 roku liczba wzrosła do 528 uczniów natomiast w 2015 roku do szkół podstawowych ucz ęszczało 551 dzieci. Do Publicznego Gimnazjum w Bogorii ucz ęszczało w 2013 roku 284 uczniów, w 2014 roku 266 uczniów oraz w 2015 roku 277 uczniów. Do Liceum Ogólnokształc ącego w Bogorii w 2013 roku ucz ęszczało 121 uczniów, w 2014 roku liczba ta wzrosła o 7 uczniów, natomiast w 2015 roku 121 uczniów.
5. WSPARCIE FINANSOWE I RZECZOWE RODZIN
5.1 POMOC PA ŃSTWA W ZAKRESIE DO ŻYWIANIA
W ramach Programu Rz ądowego "Pomoc Pa ństwa w zakresie do żywiania" od 9 lat prowadzona jest szeroko zakrojona pomoc rodzinom w ich prawidłowym funkcjonowaniu. Ka żde dziecko w placówce gminnej ma mo żliwo ść otrzymania gor ącego posiłku. Dzieci ucz ęszczaj ące do szkół ponad gimnazjalnych korzystaj ą w ramach środków wymienionego wy żej programu z gor ącego posiłku w stołówkach szkolnych placówek, w których pobieraj ą nauk ę. Program cieszy si ę du żą popularno ści ą, propaguje zdrowe nawyki żywieniowe, jak równie ż stanowi znaczn ą pomoc dla rodziny.
str. 32
Wykres nr 12 Pomoc Pa ństwa w zakresie do żywiania
Program Pomoc Państwa w zakresie dożywiania 2013 rok
32% Osoby objęte programem
45% Osoby korzystające z posiłków
Osoby którym dowieziono posiłek
Osoby korzystające z zasiłku 3% celowego
20%
Źródło: Sprawozdanie OPS Przedstawiony wykres przedstawia liczb ę osób korzystaj ących z pomocy w ramach programu Pomoc Pa ństwa w zakresie do żywiania. W 2013 roku było 1375 osób obj ętych programem w tym 598 osób korzystało z posiłków, 98 osobom dowieziono posiłek do miejsca zamieszkania, 973 osoby skorzystało z zasiłków celowych na zakup żywno ści w ramach programu.
str. 33
Wykres nr 13 Pomoc Pa ństwa w zakresie do żywiania
Program Pomoc Państwa w zakresie dożywiania 2014 rok
33% Osoby objęte programem
44% Osoby korzystające z posiłku
Osoby którym dowieziono posiłki
Osoby korzystające z zasiłku celowego 3%
20%
Źródło: Sprawozdanie OPS
Powy ższy wykres przedstawia liczb ę osób korzystaj ących z pomocy w ramach programu Pomoc Pa ństwa w zakresie do żywiania. W 2014 roku było 1287 osób obj ętych programem w tym 577 osób korzystało z posiłków, 77 osobom dowieziono posiłek do miejsca zamieszkania, 970 osób skorzystało z zasiłków celowych na zakup żywno ści w ramach programu.
str. 34
Wykres nr 14 Pomoc Pa ństwa w zakresie do żywiania w 2015 roku
Program Pomoc Państwa w zakreasie dożywiania 2015 rok
35% Osoby objete programem
44% Osoby korzystające z posiłku
Osoby którym dowieziono posiłek
Osoby korzystające z zasiłku celowego
2%
19%
Źródło: Sprawozdanie OPS
Powy ższy wykres przedstawia liczb ę osób korzystaj ących z pomocy w ramach programu Pomoc Pa ństwa w zakresie do żywiania. W 2015 roku było 1407 osób obj ętych programem w tym 592 osoby korzystało z posiłków, 78 osobom dowieziono posiłek do miejsca zamieszkania, 1113 osób skorzystało z zasiłków celowych na zakup żywno ści w ramach programu. Bior ąc pod uwag ę Program Pomoc Pa ństwa w zakresie do żywiania w latach 2013-2015 mo żna zauwa żyć, że 45% mieszka ńców Gminy Bogoria jest obj ętych pomoc ą. 32% mieszka ńców to osoby które korzystaj ą z zasiłku celowego w ramach programu "Pomoc Pa ństwa w zakresie do żywiania".20% mieszka ńców korzysta z posiłków i 3% mieszka ńców to osoby którym dowieziono posiłki.
str. 35
5.2 PROGRAM OPERACYJNY POMOC ŻYWNO ŚCIOWA 2014-2020
W Gminie Bogoria realizowany jest równie ż „Program Operacyjny Pomoc Żywno ściowa 2014-2020 jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebuj ącym”
Celem Programu Operacyjnego Pomoc Żywno ściowa 2014 – 2020 jest dotarcie z pomoc ą żywno ściow ą do grup osób najbardziej potrzebuj ących w całej Polsce. Od połowy maja 2015 roku rozpocz ęła si ę realizacja Podprogramu 2015, w ramach którego osoby najbardziej potrzebuj ące w całej Polsce mog ą skorzysta ć ze wsparcia w postaci żywno ści, jak równie ż mo żliwo ści uczestniczenia w ró żnych działaniach wspieraj ących, edukacyjnych i wł ączaj ących. Program Operacyjny Pomoc Żywno ściowa 2014 – 2020 jest współfinansowany z Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebuj ącym.
Osoby które otrzymały skierowanie z O środka Pomocy Społecznej, mog ą skorzysta ć ze wsparcia w postaci artykułów żywno ściowych.
Orócz wsparcia żywno ściowego, Ochotnicza Stra ż Po żarna w Bogorii we współpracy z O środkiem Pomocy Społecznej w Bogorii, realizuje cykliczne działania towarzysz ące.: warsztaty kulinarne, ekonomiczne oraz dietetyczne dla osób obj ętych pomoc ą żywno ściow ą.
Osoby korzystaj ące ze wsparcia w ramach Programu mog ą równie ż wzi ąć udział w ciekawych warsztatach edukacyjnych dotycz ących wzmacniania samodzielno ści i kompetencji w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego.
Działania w ramach Programu podzielone s ą na etapy- podprogramy w ramach których Ochotnicza Stra ż Po żarna we współpracy z OPS obj ęła wsparciem żywno ściowym 655 osób .
str. 36
6. ANALIZA SWOT
REALIZACJA LOKALNEGO PROGRAMU NA TERENIE GMINY BOGORIA
MOCNE STRONY SŁABE STRONY
Wyszkolona kadra pracownicza Brak Punktu Konsultacyjnego i fachowej pomocy psychologa Dobra współpraca z instytucjami działaj ącymi na rzecz rodziny. Brak świetlicy środowiskowej dla dzieci
Otwarto ść na współprac ę ze środowiskiem Zbyt mała aktywno ść i gotowo ść ze strony lokalnym społeczno ści lokalnej do współpracy
Realizacja Karty Du żej Rodziny Brak wolontariatu
Niewystarczaj ące środki finansowe na szersz ą skal ę działa ń na rzecz rodzin.
SZANSE ZAGRO ŻENIA
Utworzenie stanowiska pracy dla Demoralizacja młodzie ży asystenta rodziny Zwi ększenie liczby rodzin zagro żonych Utworzenie świetlicy środowiskowej dla rozpadem dzieci Euro sieroctwo Utworzenie klubu dla rodziców Brak środków na zatrudnienie asystenta Dobra współpraca z organizacjami rodziny pozarz ądowymi
Mo żliwo ść pozyskania środków Brak środków na zatrudnienie specjalistów finansowych z zewn ątrz (psycholog)
Utworzenie punktu konsultacyjnego Degradacja relacji rodzinnych
str. 37
CELE GMINNEGO PROGRAMU WSPIERANIA RODZINY
CEL GŁÓWNY PROGRAMU
WSPIERANIE RODZINY POPRZEZ PROWADZENIE DZIAŁAŃ I TWORZENIE WARUNKÓW SPRZYJAJĄCYCH PRAWIDŁOWEMU WYPEŁANIANIU FUNKCJI
OPIEKUŃCZO - WYCHOWAWCZYCH .
CELE SZCZEGÓŁOWE
1. PODEJMOWANIE DZIAŁAŃ INTERDYSCYPLINARNYCH W CELU
ZAPOBIEGANIA SYTUACJOM KRYZYSOWYM
DZIAŁANIA
• Ośrodek Pomocy Społecznej jako podstawowa instytucja, zapewniaj ąca pomoc, a tym samym poczucie stabilno ści rodzinom prze żywaj ącym trudno ści w wypełnianiu funkcji opieku ńczo-wychowawczych • Działanie Zespołu Interdyscyplinarnego na rzecz rodzin w których wyst ępuje problem przemocy domowej • Działania profilaktyczne i edukacyjne na rzecz dzieci podejmowane przez placówki oświatowe oraz inne instytucje i organizacje • Gminna Komisja Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych jako organ pomocowy, działaj ący w ramach profilaktyki i wspierania rodzin borykaj ących si ę z kryzysem spowodowanym uzale żnieniem • Opracowanie i wdra żanie projektów i programów na rzecz rodzin prze żywaj ących trudno ści w wypełnianiu funkcji opieku ńczo- wychowawczych • Konsultacje i poradnictwo specjalistyczne dla rodziców. • Organizowanie imprez lokalnych i konkursów dla mieszka ńców gminy • Ulgi i uprawnienia dla rodzin wielodzietnych w zakresie programu "Karta Du żej Rodziny" • Działania profilaktyczne sprzyjaj ące umacnianiu rodziny poprzez ró żnego rodzaju prelekcje i pogadanki
str. 38
2. ZAPEWNIENIE RODZINOM STABILIZACJI I POCZUCIA BEZPIECZEŃSTWA SOCJALNEGO
DZIAŁANIA
• Udzielanie pomocy finansowej i rzeczowej z pomocy społecznej oraz świadcze ń rodzinnych i świadcze ń Funduszu Alimentacyjnego • Poradnictwo i praca socjalna świadczona przez pracowników OPS w Bogorii • Świadczenie pomocy w postaci posiłków w ramach wieloletniego programu wspierania finansowego gmin w zakresie do żywiania" Pomoc Pa ństwa w zakresie do żywiania" na lata 2014-2020 • Po średniczenie w przekazywaniu żywno ści rodzinom najubo ższym • Udzielanie dzieciom i młodzie ży z rodzin dotkni ętych ubóstwem stypendiów i zasiłków szkolnych • Zapewnienie rodzinie wsparcia i pomocy asystenta rodziny zatrudnienie asystenta • Umo żliwienie powrotu dzieciom z pieczy zast ępczej do rodzin biologicznych. • Pomoc w zaopatrzeniu dzieci i młodzie ży w artykuły szkolne i podr ęczniki • Działania w ramach '' Niebieska Karta", pomoc prawna • Profilaktyka leczenia obejmuj ąca zdrowie dziecka i rodziców • Rozpoznawanie potrzeb środowiska poprzez wizyty lekarzy i piel ęgniarek środowiskowych • Dora źna usługa opieku ńcza w celu zapewnienia natychmiastowej interwencyjnej pomocy i opieki medycznej • Promowanie rodzinnej integracji • Współpraca z asystentami rodzin i psychologami przy tworzeniu planu pomocy dziecku i rodzinie
str. 39
3. MONITOROWANIE SYTUACJI ROD ZIN PRZEŻYWAJĄCYCH TRUDNOŚCI
W WYPEŁNIANIU FUNKCJI OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZYCH
DZIAŁANIA
• Regularne monitorowanie sytuacji rodzin przez pracowników socjalnych • Współpraca ze szkołami w zakresie pomocy wychowawczej i opieku ńczej, obj ęcie przez placówki o światowe dzieci pomoc ą pedagogiczn ą • Wsparcie rodzin zast ępczych w postaci monitorowania i podejmowania stosownych działa ń w tych rodzinach • Współpraca z innymi instytucjami świadcz ącymi pomoc na rzecz rodzin np. PCPR, POLICJA, S ĄD, KURATORZY, SZKOŁY, POWIATOWY URZ ĄD PRACY, ORGANIZACJE POZARZ ĄDOWE, PORADNIA PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNA , PRZYCHODNIA "PROMEDIC"
4. ZAPOBIEGANIE NIEDOSTOSOWANIU SPOŁECZNEMU DZIECI I
MŁODZIEŻY I MINIMALIZOWANIE ICH WYSTĘPOWANIA
DZIAŁANIA
• Współorganizowanie wypoczynku dzieciom i młodzie ży z ubogich rodzin • Tworzenie i realizowanie programów i projektów dla dzieci z rodzin zagro żonych niedostosowaniem społecznym • Organizowanie wypoczynku letniego w formie kolonii z programem profilaktycznym dla dzieci z rodzin dotkni ętych problemem alkoholizmu
str. 40
REALIZATORZY PROGRAMU
Realizatorem Programu jest O środek Pomocy Społecznej w Bogorii przy współpracy z:
• Urz ędem Gminy w Bogorii • Gminn ą Komisj ą Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych • Zespołem Interdyscyplinarnym działaj ącym w Gminie Bogoria • Gminnym O środkiem Kultury w Bogorii • Niepublicznym O środkiem Zdrowia • Policj ą • Organizacjami pozarz ądowymi • Parafiami • Stra żą Gminn ą • Placówkami Szkolnymi na terenie Gminy Bogoria
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA
Źródła finansowania Programu:
• Środki własne Gminy zaplanowane na dany rok bud żetowy w O środku Pomocy Społecznej • Dotacja z bud żetu pa ństwa • Środki pozabud żetowe
str. 41
Tabela nr 6 Cele Gminnego Programu Wspierania Rodziny
L.P CEL DZIAŁANIE REALIZATORZY WSKA ŹNIKI ŹRÓDŁO
1 Podejmowanie działa ń - Zapewnienie pomocy Liczba osób Środki własne interdyscyplinarnych i stabilno ści rodzinom prze żywaj ących trudno ści w w celu zapobiegania prze żywaj ącym trudno ści Ośrodek Pomocy Społecznej wypełnianiu funkcji sytuacjom kryzysowym w wypełnianiu funkcji opieku ńczo- opieku ńczo-wychowawczej wychowawczych,
-Problem przemocy domowej Policja, Zespół Liczba rodzin w których Środki własne w rodzinie . Interdyscyplinarny, O środek wyst ępuje przemoc Pomocy Społecznej, domowa,
-Działania profilaktyczne i Placówki szkolne, Gminny Liczba działa ń Środki własne edukacyjne na rzecz dzieci Ośrodek Kultury, podejmowanych na rzecz dzieci,
-Profilaktyka i wspieranie rodzin Gminna Komisja Liczba rodzin borykaj ących Środki własne borykaj ących si ę z kryzysem Rozwi ązywania Problemów si ę z problemem uzale żnie ń spowodowanym uzale żnieniem Alkoholowych, Policja,
-Opracowanie i wdra żanie Ośrodek Pomocy Społecznej, Liczba wdro żonych Środki projektów i programów na rzecz projektów i programów pozabud żetowe rodzin prze żywaj ących trudno ści w wypełnianiu funkcji opieku ńczo- wychowawczych.
-Konsultacje i poradnictwo Ośrodek Pomocy Społecznej, Liczna przeprowadzonych Środki specjalistyczne dla rodziców Policja konsultacji pozabud żetowe str. 42
- Organizowanie imprez Gminny Ośrodek Kultury, Liczba zorganizowanych Środki własne, lokalnych i konkursów dla imprez i konkursów Środki mieszka ńców Gminy pozabud żetowe
- Ulgi i uprawnienia dla rodzin Ośrodek Pomocy Społecznej , Liczba rodzin Dotacja z bud żetu wielodzietnych korzystaj ących z ulg i Pa ństwa uprawnie ń
-Profilaktyka sprzyjaj ąca Ośrodek Pomocy Społecznej, Liczba udzielonych Środki własne, umacnianiu rodziny poprzez prelekcji Środki ró żnego rodzaju prelekcje i pozabud żetowe pogadanki
2. Zapewnienie rodzinom -Udzielanie pomocy finansowej Ośrodek Pomocy Społecznej, Liczba rodzin obj ętych Środki własne, stabilizacji i poczucia i rzeczowej z pomocy społecznej pomoc ą Środki bezpiecze ństwa oraz świadcze ń rodzinnych i pozabud żetowe, socjalnego świadcze ń Funduszu dotacja Alimentacyjnego
- Poradnictwo i praca socjalna Ośrodek Pomocy Społecznej, Liczba rodzin w których Środki własne, świadczona przez pracowników prowadzona jest praca OPS w Bogorii socjalna
- Świadczenie pomocy w postaci Ośrodek Pomocy Społecznej Liczba osób obj ętych Środki własne, posiłków w ramach pomoc ą w formie posiłków Środki wieloletniego programu pozabud żetowe, wspierania finansowego gmin w Dotacja z bud żetu zakresie do żywiania" Pomoc Pa ństwa Pa ństwa w zakresie do żywiania" na lata 2014-2020
str. 43
- Po średniczenie w Ośrodek Pomocy Społecznej Liczba rodzin najubo ższych Dotacja z bud żetu przekazywaniu żywno ści Pa ństwa rodzinom najubo ższym
- Udzielanie dzieciom Ośrodek Pomocy Społecznej, Liczba rodzin i dzieci Dotacja z bud żetu i młodzie ży z rodzin dotkni ętych Urz ąd Gminy, Placówki zagro żonych ubóstwem Pa ństwa ubóstwem stypendiów szkolne, Środki własne, i zasiłków szkolnych Środki pozabud żetowe
- Zapewnienie rodzinie wsparcia Urz ąd Gminy, O środek Liczba rodzin którym Środki własne i pomocy asystenta rodziny Pomocy Społecznej przydzielono asystenta zatrudnienie asystenta rodziny
- Umo żliwienie powrotu Ośrodek Pomocy Społecznej Liczba wspieranych rodzin Środki własne dzieciom z pieczy zast ępczej do rodzin biologicznych
- Pomoc w zaopatrzeniu dzieci Placówki szkolne, Liczba dzieci którym Środki własne i młodzie ży w artykuły szkolne przyznano pomoc i podr ęczniki
- Działania w ramach '' Policja, Zespół Liczba przeprowadzonych Środki własne Niebieska Karta", pomoc Interdyscyplinarny, O środek działa ń w ramach NK prawna Pomocy Społecznej
- Profilaktyka leczenia Niepubliczny O środek Liczba dzieci i rodziców Środki własne obejmuj ąca zdrowie dziecka i Zdrowia, rodziców
- Rozpoznawanie potrzeb Niepubliczny O środek Zdrowia Liczba rozpoznanych Środki własne środowiska poprzez wizyty środowisk
str. 44
lekarzy i piel ęgniarek środowiskowych
- Dora źna usługa opieku ńcza w Niepubliczny O środek Zdrowia Liczba przeprowadzonych Środki własne celu zapewnienia usług natychmiastowej interwencyjnej pomocy i opieki medycznej
- Promowanie rodzinnej Ośrodek Pomocy Społecznej Liczba promowanych Środki własne, integracji integracji Środki pozabud żetowe
- Współpraca z asystentami Ośrodek Pomocy Społecznej, Liczba utworzonych planów Środki własne, rodzin i psychologami przy Poradnia Psychologiczno- pomocy Środki tworzeniu planu pomocy Pedagogiczna pozabud żetowe dziecku i rodzinie
3. Monitorowanie sytuacji - Regularne monitorowanie Ośrodek Pomocy Społecznej Liczba monitorowanych Środki własne, rodzin prze żywaj ących sytuacji rodzin przez środowisk trudno ści w wypełnianiu pracowników socjalnych funkcji opieku ńczo- wychowawczych - Współpraca ze szkołami w Poradnia Psychologiczno- Liczba dzieci obj ętych Środki własne, zakresie pomocy wychowawczej Pedagogiczna, pomoc ą pedagogiczn ą Środki i opieku ńczej, obj ęcie przez pozabud żetowe placówki o światowe dzieci pomoc ą pedagogiczn ą
- Współpraca z innymi instytucjami świadcz ącymi Ośrodek Pomocy Społecznej, Liczba instytucji Środki własne, pomoc na rzecz rodzin Placówki szkolne, Organizacje pozarz ądowe
str. 45
4. Zapobieganie - Współorganizowanie Gminna Komisja Liczba dzieci Środki własne, niedostosowaniu wypoczynku dzieciom i Rozwi ązywania Problemów społecznemu dzieci młodzie ży z ubogich rodzin Alkoholowych, O środek i młodzie ży i Pomocy Społecznej, Parafie, minimalizowanie ich Placówki szkolne wyst ępowania - Tworzenie i realizowanie Ośrodek Pomocy Społecznej Liczba utworzonych Środki programów i projektów dla programów pozabud żetowe dzieci z rodzin zagro żonych niedostosowaniem społecznym
- Organizowanie wypoczynku Gminna Komisja Liczba dzieci Środki letniego w formie kolonii z Rozwi ązywania Problemów pozabud żetowe, programem profilaktycznym dla Alkoholowych, O środek Środki własne dzieci z rodzin dotkni ętych Pomocy Społecznej, problemem alkoholizmu
str. 46
ZAKŁADANE EFEKTY REALIZACJI PROGRAMU
Realizacja Gminnego Programu Wspierania Rodziny ma na celu u świadomienie rodzinom prze żywaj ącym trudno ści w wypełnianiu funkcji opieku ńczo- wychowawczej, że ich sytuacja nie musi by ć trwała. Spodziewanym efektem realizacji Programu ma by ć: polepszenie sytuacji dziecka i rodziny, wzmocnienie lub przywrócenie poczucia bezpiecze ństwa socjalnego, ograniczenie zjawiska niedostosowania społecznego, zminimalizowanie negatywnych zachowa ń oraz stworzenie skutecznego systemu wsparcia dla rodziny i dziecka.
MONITORING I EWALUACJA PROGRAMU
Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2016-2018 stanowi dokument wyznaczaj ący cele i zadania na okres 3 lat. Program b ędzie koordynowany przez O środek Pomocy Społecznej w Bogorii. W ramach jego realizacji b ędą gromadzone informacje, które pozwol ą na ocen ę post ępów, wska żą dalsze potrzeby i zrekonstruują działania, które maj ą da ć informacj ę zwrotn ą, pozwalaj ącą na okre ślenie i wprowadzenie dodatkowych zmian w programie. Wskazana jest stała współpraca pomi ędzy instytucjami, organizacjami, fundacjami i stowarzyszeniami w celu zapewnienia najlepszego efektu podj ętych inicjatyw.
Gminny Program Wspierania Rodziny jest dokumentem otwartym i długotrwałym . B ędzie podlegał ewaluacji i monitoringowi w zale żno ści od wyst ępuj ących potrzeb rozpoznawanych i ustalanych przez podmioty zajmuj ące si ę problemami rodziny. Ewaluacja b ędzie miała charakter usprawniaj ący i wskazuj ący kierunki ewentualnych zmian w zapisach programowych. Pozwoli na sprawdzenie efektywno ści i skuteczno ści przyj ętych zało żeń oraz sposobu wydatkowania środków przeznaczonych na ich realizacj ę.
Monitoring pozwoli na analiz ę i ocen ę zebranych informacji i planowanie dalszych działa ń oraz doskonalenie dotychczas ustalonych.
str. 47
PODSUMOWANIE
Gminny Program Wspierania Rodziny jest zgodny z kierunkiem i działaniami okre ślonymi w Strategii Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Bogoria na lata 2015-2020 .
Program zakłada tworzenie korzystnych warunków dla prawidłowego funkcjonowania rodzin na terenie Gminy Bogoria oraz poprawy jako ści ich życia. Wsparcie rodziny b ędzie miało charakter profilaktyczny, a rodzinie b ędą stwarzane mo żliwo ści samodzielnego zmierzenia si ę ze swoimi problemami, co zwi ększy jej szanse na prawidłowe funkcjonowanie w środowisku. Program ma tak że stworzy ć poczucie odpowiedzialno ści oraz sprawi ć, by rodziny same przy wykorzystaniu swojego własnego potencjału rozwi ązywały problemy, a tym samym wychodziły z kryzysu, w jakim si ę znalazły. Wa żnym elementem powodzenia w zakresie realizacji programu jest ścisła współpraca instytucji i podejmowanie skoordynowanych działa ń na rzecz rodzin z terenu Gminy Bogoria.
SPRAWOZDAWCZOŚĆ
Sprawozdanie z realizacji programu b ędzie dokonywane do ko ńca miesi ąca marca po okresie jego realizacji ( tj. 31.03.2018r).
str. 48
SPIS WYKRESÓW
Wykres nr 1
Ludno ść Gminy Bogoria według płci...... 8
Wykres nr 2
Mieszka ńcy K i M w poszczególnych latach 2013-2015...... 9
Wykres nr 3
Analiza liczby kobiet ...... 10
Wykres nr 4
Analiza liczby m ęż czyzn ...... 11
Wykres nr 5
Przyczyny trudnej sytuacji życiowej rodzin w 2013 roku...... 12
Wykres nr 6
Przyczyny trudnej sytuacji życiowej rodzin w 2014 roku...... 13
Wykres nr 7
Przyczyny trudnej sytuacji życiowej rodzin w 2015 roku...... 14
Wykres nr 8
Liczba osób zarejestrowanych w PUP...... 16
Wykres nr 9
Liczba osób z którymi współpracuje asystent rodziny...... 23
Wykres nr 10
Liczba rodzin z którymi współpracuje asystent rodziny...... 23
Wykres nr 11
Liczba Niebieskich Kart...... 30
Wykres nr 12
Pomoc Pa ństwa w zakresie do żywiania w 2013 roku...... 32
Wykres nr 13
Pomoc Pa ństwa w zakresie do żywiania w 2014 roku...... 33
Wykres nr 14
Pomoc Pa ństwa w zakresie do żywiania w 2015 roku...... 35
str. 49
SPIS TABEL
Tabela nr 1
Przyczyny trudnej sytuacji rodzin w latach 2013-2015...... 15
Tabela nr 2
Liczba dzieci i rodzin obj ętych terapi ą...... 25
Tabela nr 3
Formy zast ępczej opieki nad dzieckiem w latach 2013-2015...... 26
Tabela nr 4
Liczba przeprowadzonych interwencji policyjnych w latach 2013-2015...... 29
Tabela nr 5
Liczba dzieci w poszczególnych placówkach w latach 2013-2015...... 31
Tabela nr 6
Cele Gminnego Programu Wspierania Rodziny...... 42
str. 50