PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

PPLALANN GGOOSSPPOODDAARRKKII OODDPPAADDAAMIMI DDLALA GGMIMINNYY KKUUCCZBOZBORRKK OOSSAADDAA

((22000044 –– 22001122))

Załącznik do Uchwały Nr XXXIII/192/2006 Rady Gminy w Kuczborku – Osadzie z dnia 22 września 2006 roku

MARZEC 2006

- 1 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

1.WSTĘP...... 3 1.1.PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA...... 3 1.2.CEL OPRACOWANIA GMINNEGO PGO...... 3 1.3.ZAKRES OPRACOWANIA...... 4 1.4.ZGODNOŚĆ GMINNEGO PGO Z PLANAMI WYŻSZEGO RZĘDU...... 5 1.5.STATUS PRAWNY PLANU...... 5 1.6.HORYZONT CZASOWY ...... 6 1.7.METODA OPRACOWANIA...... 6 1.8.WYKAZ WYKORZYSTANYCH MATERIAŁÓW...... 6 2.CHARAKTERYSTYKA OBSZARU GMINY KUCZBORK OSADA...... 7 2.1.POŁOŻENIE ...... 7 2.2.DEMOGRAFIA...... 8 2.3.WARUNKI PRZYRODNICZE...... 8 2.3.1.KLIMAT...... 8 2.3.2.GEOLOGIA I UKSZTAŁTOWANIE TERENU...... 9 2.3.3.ZŁOŻA KOPALIN...... 9 2.3.4.WODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE...... 9 2.3.5.LASY...... 10 2.3.6.ZIELEŃ CHRONIONA...... 10 2.4.ROLNICTWO I GLEBY...... 10 2.5.PRZEMYSŁ I HANDEL...... 11 3.ANALIZA AKTUALNEGO STANU GOSPODARKI ODPADAMI...... 12 3.1.ŹRÓDŁA I RODZAJ WYTWARZANYCH ODPADÓW...... 12 3.2.ODPADY Z SEKTORA KOMUNALNEGO ...... 13 3.2.1.WYTWARZANIE ODPADÓW KOMUNALNYCH...... 13 3.2.2.ZBIERANIE I SKŁADOWANIE ODPADÓW KOMUNALNYCH...... 17 3.2.3.ODZYSK I UNIESZKODLIWIANIE ODPADÓW KOMUNALNYCH...... 19 3.3.ODPADY Z SEKTORA GOSPODARCZEGO ...... 19 3.3.1.RODZAJ I ILOŚĆ POWSTAJĄCYCH ODPADÓW ...... 19 3.3.2.ZBIERANIE, ODZYSK i UNIESZKODLIWANIE ODPADÓW...... 20 3.4.GOSPODARKA SZCZEGÓLNYMI RODZAJAMI ODPADÓW ...... 20 4.PROGNOZOWANE ZMIANY W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI W GMINIE KUCZBORK OSADA...... 28 4.1.SEKTOR GOSPODARKI KOMUNALNEJ...... 28 4.2.SEKTOR GOSPODARCZY...... 30 4.3.SZCZEGÓLNE ODPADY ...... 32 5.ZAŁOŻONE CELE I PRIORYTETY W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI...... 36 5.1.SEKTOR KOMUNALNY...... 36 5.2.SEKTOR GOSPODARCZY...... 39 5.3.SZCZEGÓLNE ODPADY...... 39 6.DZIAŁANIA ZMIERZAJĄCE DO POPRAWY SYTUACJI W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI – SYSTEM GOSPODAROWANIA ODPADAMI...... 41 6.1.SEKTOR KOMUNALNY...... 42 6.1.1.DZIAŁANIA ZMIERZAJĄCE DO ZAPOBIEGANIA POWSTAWANIU ODPADÓW ...... 43 6.1.2.SELEKTYWNA ZBIÓRKA ODPADÓW...... 44 6.1.3.PLANOWANE ZDOLNOŚCI PRODUKCYJNE OBIEKTÓW ODZYSKU I UNIESZKODLIWIANIA ODPADÓW...... 49 6.2.SEKTOR GOSPODARCZY...... 51

- 2 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

6.3.SZCZEGÓLNE ODPADY...... 51 Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny...... 52 PCB...... 52 7.RODZAJ PRZEDSIĘWZIĘĆ I HARMONOGRAM ICH REALIZACJI...... 56 8.INSTRUMENTY I ŹRÓDŁA FINANSOWANIA ZADAŃ...... 58 9.WNIOSKI Z ODDZIAŁYWANIA PROJEKTU PLANU NA ŚRODOWISKO...... 67 10.SYSTEM MONITORINGU I WDRAŻANIA PLANU...... 68 11.STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM...... 70

ZAŁĄCZNIKI

1. PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO 2. LOKALIZACJA GMINY KUCZBORK OSADA NA TLE POWIATU 3. LOKALIZACJA ZESTAWÓW KONTENERÓW DO GROMADZENIA NIESEGREGOWANYCH ODPADÓW KOMUNALNYCH 4. PODZIAŁ WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO NA REGIONALNE OBSZARY GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI 5. POŁOŻENIE ZWERYFIKOWANYCH SKŁADOWISK ODPADÓW KOMUNALNYCH NA TERENIE WOJ. MAZOWIECKIEGO W STOSUNKU DO GŁÓWNYCH ZBIORNIKÓW WÓD PODZIEMNYCH

1. WSTĘP

1.1. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA

Obowiązek opracowania gminnego planu gospodarki odpadami został nałożony na gminy na mocy art. 14 i 15 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późniejszymi zmianami).

1.2. CEL OPRACOWANIA GMINNEGO PGO

- 3 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Głównym celem polityki ekologicznej państwa, ustanowionym w krajowych dokumentach programowych jest „zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego społeczeństwa polskiego w XXI wieku oraz stworzenie podstaw dla opracowania i realizacji strategii zrównoważonego rozwoju kraju”. W sferze realizacji polityki ekologicznej zasada zrównoważonego rozwoju powinna być stosowana wraz z następującymi zasadami pomocniczymi i konkretyzującymi: - zasadą przezorności (przewidywanie możliwości wystąpienia problemu i na tym etapie „przezornie” rozwiązanie jego a nie dopiero po fakcie jego wystąpienia), - zasadą integracji polityki ekologicznej z politykami sektorowymi (uwzględnianie na równi z celami ekologicznymi celów gospodarczych i społecznych), - zasadą równego dostępu do środowiska przyrodniczego (równoważenie szans pomiędzy człowiekiem, a przyrodą), - zasadą uspołeczniania (stworzenie instytucjonalnych, prawnych i materialnych warunków do udziału społeczeństwa w procesie kształtowania zrównoważonego rozwoju), - zasadą „zanieczyszczający płaci”, - zasadą likwidacji zanieczyszczeń u źródła, - zasadą prewencji (przeciwdziałanie negatywnym skutkom dla środowiska na etapie planowania i realizacji przedsięwzięć), - zasadą stosowania najlepszych dostępnych technik, - zasadą subsydiarności (stopniowe przekazywanie części kompetencji i uprawnień decyzyjnych na szczebel regionalny), - zasadą klauzul zabezpieczających (umożliwia ona w uzasadnionych przypadkach stosowania bardziej rygorystycznych środków niż wymagania prawa UE), - zasadą skuteczności ekologicznej i efektywności ekonomicznej (stosowana przy wyborze planowanych przedsięwzięć inwestycyjnych ochrony środowiska i pozwalająca na ocenę ich skuteczności). Celem sporządzenia gminnego Planu Gospodarki Odpadami (zwanym dalej PGO) jest zaplanowanie przez władze samorządowe podjęcia określonych działań w zakresie ochrony środowiska przed odpadami w obszarze granic gminy na przestrzeni czasu objętego planem. Działania te muszą być poprzedzone decyzjami o charakterze strategicznym dotyczącym gospodarki odpadami w danej gminie. Gminny Plan Gospodarki Odpadami ma na celu sformułowanie w postaci dokumentu wizji rozwoju systemu gospodarki odpadami w gminie, zmierzającego do jego maksymalnego uporządkowania – jeśli istnieje – lub całkowitego stworzenia od podstaw – przy jego braku. Głównym celem opracowania PGO jest więc określenie zasad gospodarki odpadami w gminie, zgodnych z określonymi w powiatowym planie gospodarki odpadami. Sporządzenie PGO ma na celu określenie: - priorytetów związanych z gospodarowaniem odpadami oraz sposobu ich rozwiązywania; - harmonogramu działań (i terminów podejmowania decyzji) z podziałem na te, które muszą być podjęte natychmiast i na te, które mogą być podjęte w bliższej lub dalszej przyszłości; - współpracy różnych instytucji i organizacji działających na terenie gminy w zakresie gospodarki odpadami.

1.3. ZAKRES OPRACOWANIA

Szczegółowy zakres opracowania jest zgodny z paragrafami: 4, 5 i 6 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r. w sprawie sporządzania planów gospodarki

- 4 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012 odpadami (Dz. U. Nr 66 poz. 620). Zgodnie z ww. rozporządzeniem gminny PGO określa w zakresie gospodarki odpadami w danej gminie: - stan aktualny; - prognozowane zmiany , w tym wynikające ze zmian demograficznych i gospodarczych; - działania zmierzające do poprawy sytuacji w zakresie gospodarki odpadami; - instrumenty finansowe służące realizacji zamierzonych celów; - system monitoringu i oceny realizacji zamierzonych celów. Sporządzenie gminnego PGO wymaga: . zebrania podstawowych informacji o gminie, w tym dotyczących między innymi: - położenia geograficznego, podziału na sołectwa; - sytuacji demograficznej i gospodarczej z uwzględnieniem zabudowy zagrodowej oraz jedno- i wielorodzinnej, rodzaju działalności wskutek której powstają odpady; w tym w obiektach infrastruktury, na terenach zieleni i zadrzewień; - danych dotyczących działalności przemysłowej, w tym przedstawienie informacji o liczbie podmiotów w podziale na małych, średnich i dużych przedsiębiorców; . wariantowego przedstawienia strategii oraz celów i zadań . ustalenia: - przewidywanych zmian czynników związanych z gospodarką odpadami; - krótkoterminowego planu działań obejmującego 4 lata; - długoterminowego planu działań obejmującego 8 lat. . harmonogramu uruchamiania środków finansowych i ich źródła. Zawarcie w gminnym PGO harmonogramu uruchamiania środków finansowych jest bardzo ważne, gdyż art. 16 ustawy o odpadach jasno określa, że fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej mogą być wykorzystywane jedynie do finansowania tych działań, które zostały ujęte w planie gospodarki odpadami.

1.4. ZGODNOŚĆ GMINNEGO PGO Z PLANAMI WYŻSZEGO RZĘDU

Zasadą nadrzędną podczas sporządzania gminnego planu gospodarki odpadami jest spełnienie wymogu ustawowego zgodności z: polityką ekologiczną państwa oraz powiatowym planem gospodarki odpadami. Zgodnie z cytowanym wcześniej rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami, jeżeli dla danej gminy zostały wyznaczone określone cele lub zadania w powiatowym planie gospodarki odpadami, to sposób realizacji tych celów i zadań powinien zostać zawarty również w planie gospodarki odpadami dla tej gminy. Reasumując: Plan Gospodarki Odpadami dla gminy Kuczbork Osada musi być zgodny z opracowanym już PGO dla powiatu żuromińskiego, ten zaś z PGO dla województwa mazowieckiego, który jest zgodny z krajowym PGO (zwanym dalej KPGO).

1.5. STATUS PRAWNY PLANU

PGO dla gminy Kuczbork Osada będzie uchwalany przez Radę Gminy Kuczbork Osada oraz opiniowany przez Zarząd Powiatu Żuromińskiego i Zarząd Województwa Mazowieckiego. Treść Planu dla gminy Kuczbork Osada, po jego uchwaleniu, będzie w istotny sposób wpływać na treść decyzji wydawanych zarówno przez Wójta Gminy Kuczbork Osada jak i Starostę Powiatu Żuromińskiego oraz Wojewodę Mazowieckiego dla podmiotów

- 5 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012 funkcjonujących na terenie gminy Kuczbork Osada i korzystających ze środowiska w zakresie ochrony przed odpadami - wydana decyzja musi być zgodna z PGO dla gminy Kuczbork Osada. Ponadto, plan stanowi podstawę do realizacji kolejnych projektów istotnych nawet dla wytwórców wszystkich odpadów w gminie. Brak zgodności z planem wyklucza możliwość finansowania projektu, w zakresie unieszkodliwiania odpadów, ze środków funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej.

1.6. HORYZONT CZASOWY

Zgodnie z KPGO (zgodnym z Polityką ekologiczną państwa na lata 2003 – 2006 z uwzględnieniem perspektyw na lata 2007 – 2010) oraz PGO dla województwa mazowieckiego, a przede wszystkim PGO dla powiatu żuromińskiego - Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Kuczbork Osada - obejmuje lata 2004 – 2012. Plan gospodarki odpadami powinien obejmować okres 8 lat planowania strategicznego, w tym 4 lata planowania operacyjnego. Reguluje to art. 14 ust. 2, Prawa ochrony środowiska, nakładając na Radę Ministrów obowiązek opracowania polityki ekologicznej państwa raz na 4 lata, w której przewiduje się działania w perspektywie obejmującej kolejne 4 lata. Ocena i weryfikacja realizacji zadań PGO dokonywana będzie zgodnie z wymogami ustawy co 2 lata od przyjęcia Planu, dając możliwości jego weryfikacji i aktualizacji. Uwzględniając opóźnienie w opracowaniu i uchwaleniu niniejszego planu, ocena i weryfikacja realizacji niniejszego planu nastąpi w terminie zgodnym z planami wyższego rzędu i będzie obejmowała okres do 31.12.2006 r. Objęcie w gminnym PGO okresu 2004 – 2012 wymusza wyżej wspomniana zgodność z polityką ekologiczną państwa oraz z PGO dla powiatu żuromińskiego.

1.7. METODA OPRACOWANIA

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Kuczbork Osada został opracowany według metodologii planowania strategicznego. Główne działania zmierzające w kierunku powstania niniejszego Planu to: . zbieranie i analiza danych dotyczących gospodarki odpadami, . określenie diagnozy stanu obecnego wraz z oceną stanu, . opracowanie systemu gospodarki odpadami, . opracowanie systemu monitorowania planu.

1.8. WYKAZ WYKORZYSTANYCH MATERIAŁÓW

W opracowaniu wykorzystano materiały posiadane przez Urząd Gminy Kuczbork Osada m.in. tj.: . „Plan rozwoju lokalnego gminy Kuczbork Osada na lata 2005 - 2013”, . „Program Gospodarki Odpadami Komunalnymi dla Gminy Kuczbork” Warszawa maj 1999r., . Strategia zrównoważonego rozwoju gminy Kuczbork Osada, . „Plan gospodarki odpadami dla powiatu żuromińskiego na lata 2004 – 2011” Żuromin luty 2004r. Uwzględniono regulacje prawne w zakresie gospodarki odpadami, których podstawy zawarte zostały w:

- 6 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

1. ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 z późn. zm.); 2. ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późn. zm.); 3. ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 100, poz. 1085 z późn. zm.); 4. ustawie z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz. U. Nr 63, poz. 638 z późn. zm.); 5. ustawie z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (Dz. U. Nr 63, poz. 639 z późn. zm.); 6. ustawie z dnia 2 marca 2001 r. o postępowaniu z substancjami zubożającymi warstwę ozonową (Dz. U. Nr 52, poz. 537 z późn. zm.); 7. ustawie z dnia 24 czerwca 2002 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i przemieszczania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których były lub są wykorzystywane substancje stwarzające szczególne zagrożenie dla środowiska (Dz. U. Nr 96, poz. 860); 8. ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717); 9. ustawie z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. Nr 25, poz. 202); 10. ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495); 11. rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r. w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz. U. Nr 66, poz. 620)

2. CHARAKTERYSTYKA OBSZARU GMINY KUCZBORK OSADA

2.1. POŁOŻENIE

Gmina Kuczbork Osada położona jest na pograniczu południowej części Równiny Raciążskiej i północnej części Wzniesień Mławskich. Obszar gminy posiada dość zróżnicowaną rzeźbę terenu, od wzniesień (najwyższe ponad 200 m n.p.m.) do miejsc najniżej położonych (w dolinie rzeki Przylepnicy). Pod względem geologicznym gmina znajduje się w obrębie Niecki Mazowieckiej. Położona jest w północno-zachodniej części województwa mazowieckiego, w powiecie Żuromin. Gmina graniczy: . na północy z gminami Płośnica i Działdowo (woj. warmińsko-mazurskie), . na wschodzie z gminami Lipowiec Kościelny i Szreńsk, . na południowym – zachodzie z gminą Żuromin, . na zachodzie z gminą Lubowidz. Główną trasę komunikacyjną w obszarze gminy stanowi droga wojewódzka nr 563 Rypin – Żuromin, przebiegająca na odcinku 12,2 km przez wsie: Zielona, Kuczbork Wieś, Kuczbork Osada i Kozielsk. Komunikację z terenami sąsiednich gmin uzupełnia sieć dróg powiatowych o łącznej długości ca 42 km. Drogi gminne o łącznej długości 74 km stanowią uzupełnienie podstawowego układu drogowego. Obsługują poszczególne wsie i ułatwiają dojazd do użytków rolnych.

- 7 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

2.2. DEMOGRAFIA

Teren gminy wynosi 121,640 km2. W skład gminy wchodzi 16 sołectw. Liczba ludności gminy na koniec 2004 roku wyniosła 5.292 osoby i w porównaniu z 2000r. zmalała o 144 osoby. Gmina charakteryzuje się niekorzystną strukturą wiekową. Niższy odsetek dzieci i młodzieży przy prawie identycznym ludzi w wieku poprodukcyjnym świadczy o zaawansowanym procesie starzenia się ludności. Średnia gęstość zaludnienia w gminie wynosi 44 osoby/km2.

Tabela nr 1 . Ludność i jej rozmieszczenie w sołectwach gminy Kuczbork Osada Liczba Powierzchnia Gęstość zaludnienia Sołectwo ludności ogółem (ha) (osób/km2) Bagienice Duże 56 225,27 25 Bagienice Małe 76 187,28 40 Bagienice Nowe 55 180,51 30 Chojnowo 532 1.174,89 45 Gościszka (Gościszka Wygoda) 543 1.607,33 34 Krzywki Bratki 174 659,52 26 Kuczbork Osada (Kozielsk) 355 661,07 54 Kuczbork Wieś (Przyspa) 556 1.316,13 42 Łążek (Niedziałki) 207 1.624,72 13 Nidzgora 69 486,66 14 Nowa Wieś 262 628,22 42 Olszewko (Chodubka) 162 628,30 26 Osowa (Mianowo) 93 301,39 31 Sarnowo 215 500,57 43 Szronka 102 282,94 36 Zielona 1.835 1.699,20 108 OGÓŁEM 5.292 12.164,00 44

Do największych miejscowości gminy należą: Zielona – 1.835 (zamieszkuje w niej ponad 1/3 mieszkańców gminy), Kuczbork Wieś – 556 i Chojnowo – 532 mieszkańców. Jednostka osadnicza, w skład której wchodzą Kuczbork Wieś i Kuczbork Osada liczy w sumie 911 mieszkańców. Połowa ludności gminy zamieszkuje w Zielonej oraz Kuczborku Wsi i Kuczborku Osadzie. Wspólną pozytywną cechą większości miejscowości jest zwarta zabudowa.

2.3. WARUNKI PRZYRODNICZE

2.3.1. KLIMAT

Gmina leży w pasie dzielnic środkowych, wg R. Grudzińskiego strefie klimatycznej cechującej się najmniejszymi w Polsce opadami. Innymi właściwościami tego klimatu są: krótkie i łagodne lato oraz długa, chłodna i śnieżna zima. Charakterystyka klimatyczna gminy przedstawia się następująco: . średnią temperatura stycznia: - 2,5oC, . średnia temperatura lipca: 17,4 oC, . średnia temperatura roczna: 6,6 oC,

- 8 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

. średnia roczna suma opadów atmosferycznych: 526 mm, . średnia liczba dni z pokrywą śniegową: 65.

2.3.2. GEOLOGIA I UKSZTAŁTOWANIE TERENU

Pod względem geologicznym gmina Kuczbork Osada znajduje się w obrębie Niecki Mazowieckiej. Obszar gminy charakteryzują głównie formy moren czołowych silnie zarysowanych i o znacznie większym nachyleniu stoków, przypominające formy nadbałtyckie.

2.3.3. ZŁOŻA KOPALIN

Teren bogaty jest w surowce mineralne: piaski, żwiry i pospółki. Zalegają one w północnej części gminy i są pochodzenia lodowcowego. Udokumentowane złoża ww. surowców znajdują się głównie w Sarnowie, Gościszce, Łążku oraz Zielonej. Ich zasobność szacowna jest na około 5 mln ton.

2.3.4. WODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE

Gmina Kuczbork Osada znajduje się w zlewni rzeki Przylepnicy, obejmującej 90% powierzchni gminy. Przylepnica przepływa przez teren gminy równoleżnikowo z północy na południe i jest prawobrzeżnym dopływem Mławki V rzędu. Posiada długość 21,4 km i powierzchnię zlewni 244,1 km2. Jej źródła znajdują się w pobliżu miejscowości Łążek. Rzeka włączona jest w system rowów odwadniających rozległe torfowiska. Na odcinku do Kuczborka przepływa przez Zieluńsko-Rzęgnowski Obszar Krajobrazu Chronionego. W części środkowej zasilana jest wodami niewielkich, ale licznych dopływów. Uzupełnieniem sieci rzecznej są lokalnie dość liczne, ale niewielkie zbiorniki wodne zarówno naturalne, jak i sztuczne. Do 1999 roku rzek Przylepnica była włączona do sieci monitoringu regionalnego powierzchniowych wód płynących prowadzonego przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie Delegaturę w Ciechanowie. Przekrój pomiarowo – kontrolny na Przylepnicy zlokalizowany był w m. Szreńsk na 1,7 km rzeki. Według ostatnich badań przeprowadzonych przez WIOŚ w 1999 r. prowadziła ona wody pozaklasowe a decydował o tym niedostateczny stan sanitarny (miano Coli typu fekalnego). Pod względem fizykochemicznym jakość wód odpowiadała III klasie a stan hydrobiologiczny II klasie czystości wód powierzchniowych. Według badań przeprowadzonych w 1997 roku jakość wód rzeki w przekroju Szreńsk nie odpowiadała normom zarówno pod względem fizykochemicznym jak i bakteriologicznym.

Tabele nr 2. Zestawienie wód powierzchniowych z terenu gminy Kuczbork-Osada

Lp. Nazwa rzeki, zbiornika Długość w granicach gminy (km) Powierzchnia (ha)

1. Rzeka Przylepnica 21,4 -

2. Rowy melioracyjne 100 -

- 9 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

3. Stawy rybne i zbiorniki - brak danych przeciwpożarowe

2.3.5. LASY

Lasy i grunty leśne łącznie zajmują 2.070 ha co stanowi 17,02% powierzchni gminy Kuczbork Osada. W skład lasów o powierzchni 1936 ha wchodzą: - Państwowe Gospodarstwo Leśne – Lasy Państwowe Nadleśnictwa Dwukoły – 1218 ha, - lasy właścicieli indywidualnych – 718 ha. W skład gruntów leśnych o powierzchni 134 ha wchodzą lasy państwowe – 14 ha, oraz w przeważającej mierze (120 ha) grunty właścicieli indywidualnych. Pozostała część gminy, nie licząc pojedynczych zadrzewień śródpolnych, jest prawie bezleśna. Istotną, nie ewidencjonowaną zieleń gminy stanowią przydomowe ogrody.

2.3.6. ZIELEŃ CHRONIONA

Gmina Kuczbork znajduje się w obszarze tzw. „Zielonych Płuc Polski”, obejmującym północno-wschodnią część kraju. Znaczną część gminy – ca 53,8% powierzchni obejmuje Zieluńsko – Rzęgnowski Obszar Krajobrazu Chronionego. Ochronie przyrodniczej podlegają też pomniki przyrody żywej: . w Kuczborku: - jesion wyniosły o wysokości 22 m i obwodzie 297 cm, - lipa drobnolistna o wysokości 23 m i obwodzie 295 cm, . w Zielonej: - świerk pospolity o wysokości 21 m i obwodzie 300 cm, - platan klonolistny o wysokości 20 m i obwodzie 293 cm, - jesion wyniosły o wysokości 16 m i obwodzie 350 cm, - lipa drobnolistna o wysokości 25 m i obwodzie 377 cm. Parki zabytkowe występują w miejscowościach: - Chojnowo – podworski z końca XIX wieku, - Kozielsk – podworski z końca XIX wieku, - Sarnowo – podworski z II połowy XIX wieku, - Zielona – pałacowy z początku XIX wieku, wpisany do rejestru zabytków.

2.4. ROLNICTWO I GLEBY

Gmina Kuczbork Osada jest gminą typowo rolniczą. Przeważającą część terenu gminy stanowią użytki rolne, z czego 2/3 powierzchni gminy to grunty orne. Na terenie gminy w produkcji roślinnej dominuje uprawa zbóż, które zajmują około 70% zasiewów. W grupie zbóż przeważa uprawa żyta i mieszanek zbożowych (około 80%). Stosunkowo mała powierzchnia (około 20%) przeznaczona jest pod uprawę zbóż tzw.

- 10 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012 intensywnych – pszenica, jęczmień, pszenżyto. Znaczny areał upraw (około 20%) zajmują ziemniaki, a mniejszy (około 10%) stanowią uprawy roślin pastewnych. W produkcji zwierzęcej przeważa chów trzody chlewnej i bydła. Obsada zwierząt na 100 ha użytków rolnych wynosi: trzoda chlewna – 122 sztuki, bydło – 48 sztuk. Na terenie gminy występuje też specjalistyczna produkcja drobiu (16 ferm o ogólnej powierzchni 17,6 tys. m2 we wsi Sarnowo, Gościszka, Zielona) oraz trzody chlewnej (we wsi Łążek, Olszewko, Zielona). W gminie zlokalizowane są też szklarnie o łącznej powierzchni około 800m2 we wsi Sarnowo. W obszarze gminy funkcjonuje ogółem 657 gospodarstw rolnych, o powierzchni powyżej 1 ha. Średnia wielkość gospodarstwa wynosi 13,4 ha. Obsługą rolnictwa zajmują się: . Spółdzielnia Kółek Rolniczych w Kuczborku i Spółdzielnia Usług Rolniczych w Zielonej – w zakresie prac polowych, . Spółdzielnie Mleczarskie w Żurominie i Działdowie – w zakresie skupu mleka, . Hurtownie artykułów rolno-spożywczych i przemysłowych w Kuczborku i Zielonej – w zakresie zakupu nawozów, opału, środków ochrony roślin, . stacja paliw w Zielonej, . Bank Spółdzielczy w Żurominie – Filia w Kuczborku – w zakresie obsługi finansowej.

2.5. PRZEMYSŁ I HANDEL

Działalność gospodarczą na terenie gminy na koniec 2005 r. prowadziło 130 podmiotów gospodarczych. Jeśli spojrzymy na główne branże reprezentowane przez lokalnych przedsiębiorców zauważymy znaczną przewagę działalności związanej z szeroko rozumianym handlem (42,3% wszystkich podmiotów gospodarczych), następnie budownictwo (11,5%), hurtownie (8,5%) i usługi multimedialne oraz blacharstwo (5,4%).

Tabela nr 3. Liczba podmiotów gospodarczych na terenie gminy Kuczbork Osada z podziałem na branże.

Lp. Branża Ilość podmiotów gospodarczych 1. Handel 55 2. Murarstwo i usługi remontowo-budowlane 15 3. Hurtownie 11 4. Usługi multimedialne 7 5. Blacharstwo 7 6. Skup owoców i produktów rolnych 6 7. Stolarnie 5 8. Pośrednictwo finansowe i ubezpieczeniowe 4 9. Usługi transportowe 3 10. Mechanika pojazdów 3 11. Stacje paliw 1 12. Krawiectwo 2 13. Gastronomia 2 14. Wyrób pustaków 2 15. Nauka jazdy 2 16. Doradztwo rolnicze 1

- 11 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Lp. Branża Ilość podmiotów gospodarczych 17. Cukiernictwo 1 18. Fryzjerstwo 1 19. Wyrób z drewna 1 20. Działalność Poczty Polskiej 1 Ogółem 130

Obecnie w gminie funkcjonuje kilka większych podmiotów gospodarczych, które radzą sobie dobrze w warunkach gospodarki rynkowej. Ważniejsze podmioty gospodarcze: . Olsztyńskie Kopalnie Surowców Mineralnych Spółka z o.o. w Olsztynie działająca w Gościszce, . Wytwórnia Mas Bitumicznych w Gościszce – Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjno – Drogowych w Działdowie, . Przedsiębiorstwo Handlowe „LIBERO” w Zielonej – stacja paliw, . PPU-H „BOMET” w Kuczborku – obróbka metali, . PPH „STELJA” Młyn Handlowo-Usługowy w Kuczborku, . PPU-H „PIERRO – MODE” w Kuczborku – zakład krawiecki, . PP-U-H „PRO-EKO” Cezary Stańczak Zielona ul. Piwna 50 – Zakład produkcji pieców c.o. w Kuczborku przy ul. Mazowieckiej 2, . Firma Handlowo – Usługowa „DEKOM” Szymański Tomasz Zielona ul. Szkolna 10 – wykonywanie konstrukcji pokryć dachowych, . Konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych Adam Kraśnicki Kuczbork ul. Ogrodowa 7. . Hurtownia Usługowo – Handlowa Jan Grzybicki Kozielsk w Kuczborku przy ul. Glinki, . Kolczyński Grzegorz Szronka 2 „KOLMAX” Produkcja pozostałych wyrobów z drewna, . Hurtownia Rolno – Budowlana Karol Tomanek w m. Zielona, . Mogo Sp. z o.o. – hurtownia chemiczno – farmaceutyczna Al. Jerozolimskie 133/53, 02-304 Warszawa, . Hurtownia Rolno – Budowlana Falkowski Ireneusz Kuczbork ul. Mazowiecka 2, . Konserwacja i naprawa pojazdów mechanicznych Pietrzak Zdzisław Zielona ul. 1-go Maja 111.

3. ANALIZA AKTUALNEGO STANU GOSPODARKI ODPADAMI

Odpady oznaczają każdą substancję lub przedmiot należący do jednej z kategorii, określonych w załączniku nr 1 do ustawy o odpadach, których posiadacz pozbywa się, zamierza pozbyć się lub do ich pozbycia się jest obowiązany. 3.1. ŹRÓDŁA I RODZAJ WYTWARZANYCH ODPADÓW

Na terenie gminy Kuczbork Osada wytwarzane są odpady w wyniku: - funkcjonowania gospodarstw domowych, - funkcjonowania gospodarstw rolnych, - funkcjonowania obiektów użyteczności publicznej, - prowadzenia działalności gospodarczych, - eksploatacji infrastruktury technicznej, - eksploatacji maszyn i urządzeń. Ww. odpady w zależności od źródła ich powstania i ich właściwości dzieli się na odpady niebezpieczne i inne niż niebezpieczne z tym, że, zgodnie z ustawą o odpadach, do odpadów

- 12 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012 niebezpiecznych zalicza się odpady należące do kategorii lub rodzajów odpadów określonych na liście A załącznika nr 2 do ustawy oraz posiadające co najmniej jedną z właściwości wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy lub należące do kategorii lub rodzajów odpadów określonych na liście B załącznika nr 2 do ustawy i zawierające którykolwiek ze składników wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy oraz posiadające co najmniej jedną z właściwości wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy. Należy jednocześnie zwrócić uwagę na definicję odpadów komunalnych określoną w ustawie o odpadach zgodnie, z którą odpady komunalne są to odpady powstające w gospodarstwach domowych, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych. Do odpadów innych niż niebezpieczne, w tym do komunalnych, zalicza się m.in. nw. odpady: - odpady opakowaniowe, - papier i karton, - tworzywa sztuczne, - tekstylia, - szkło, - metale, - drobna frakcja popiołowa, - odpady ulegające biodegradacji, - odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych - osady ściekowe, - opony. Odpadami niebezpiecznymi, w tym odpadami komunalnymi zaliczanymi do niebezpiecznych są m.in. nw. odpady: - pojazdy wycofane z eksploatacji, - odpady urządzeń elektrycznych i elektronicznych, - odpady zwierające substancje zubożające warstwę ozonową, - odpady zawierające PCB, - odpady zawierające azbest, - odpady medyczne i weterynaryjne, - oleje odpadowe, - odpady baterii i akumulatorów. Dla potrzeb konstrukcji niniejszego Planu dokonano podziału odpadów na trzy zasadnicze grupy: - odpady powstające w sektorze komunalnym: odpady komunalne w tym opakowaniowe i ulegające biodegradacji , - odpady powstające w sektorze gospodarczym: odpady z przemysłu, - szczególne odpady wymagające odrębnego podejścia: wyeksploatowane pojazdy, zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne w tym zawierające substancje zubożające warstwę ozonową, PCB, odpady zawierające azbest, odpady z jednostek służby zdrowia i weterynaryjnych, oleje odpadowe, baterie i akumulatory, komunalne osady ściekowe, zużyte opony.

3.2. ODPADY Z SEKTORA KOMUNALNEGO

3.2.1. WYTWARZANIE ODPADÓW KOMUNALNYCH

- 13 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Zgodnie z treścią art. 3 ustawy o odpadach, odpady komunalne to odpady powstające w gospodarstwach domowych, a także odpady nie zawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych. Tak więc odpady komunalne powstają w: - gospodarstwach domowych, - obiektach infrastruktury, takich jak: handel, usługi, szkolnictwo, obiekty turystyczne, obiekty działalności gospodarczej i wytwórczej. Gmina Kuczbork Osada jest gminą typowo rolniczą. Odpadami, które powstają na terenie gminy są odpady komunalne, tj.: - odpady organiczne, - odpady zielone, - papier i karton, - tworzywa sztuczne, - tekstylia, - szkło, - metale, - odpady mineralne – odpady z czyszczenia ulic i placów, - drobna frakcja popiołowa, - odpady wielkogabarytowe, - odpady budowlane, - odpady niebezpieczne Według Krajowego Planu Gospodarki Odpadami ilość odpadów komunalnych powstających w gospodarstwach domowych stanowi ok. 60 % całego strumienia odpadów. Pozostałe 40% stanowią odpady komunalne powstające w obiektach infrastruktury. Uwzględniając wskaźniki generowania strumieni odpadów dla obszarów wiejskich dla roku 2000 określone w KPGO oraz liczbę ludności zamieszkującej teren gminy Kuczbork Osada na koniec 2004 roku (5.292 mieszkańców), w tabeli nr 4 przedstawiono szacunkowe ilości wytwarzanych odpadów komunalnych

Tabela nr 4 Ilości wytwarzanych odpadów komunalnych

Lp. Strumień odpadów komunalnych ilość odpadów ilość odpadów [kg/M/r] [Mg/r] 1. Odpady kuchenne ulegające biodegradacji 22,11 117,006 2. Odpady zielone 4,16 22,015 3. Papier i tektura (nieopakowaniowe) 10,64 56,307 4. Opakowania z papieru i tektury 15,43 81,656 5. Opakowania wielomateriałowe 1,73 9,155 6. Tworzywa sztuczne (nieopakowaniowe) 21,03 111,291 7. Opakowania z tworzyw sztucznych 6,77 35,827 8. Tekstylia 4,65 24,608 9. Szkło (nieopakowaniowe) 1,00 5,292 10. Opakowania ze szkła 18,89 99,966 11. Metale 4,55 24,079 12. Opakowania z blachy stalowej 1,63 8,626 13. Opakowania z aluminium 0,47 2,487 14. Odpady mineralne 13,25 70,119 15. Drobna frakcja popiołowa 40,28 213,162 16. Odpady wielkogabarytowe 15,00 79,380

- 14 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Lp. Strumień odpadów komunalnych ilość odpadów ilość odpadów [kg/M/r] [Mg/r] 17. Odpady budowlane 40,00 211,680 18. Odpady niebezpieczne 2,00 10,584 Razem 223,59 1.183,238

[kg/M/rok] – ilość odpadów [kg] wytwarzana przez 1 mieszkańca w okresie roku [Mg/rok] – ilość odpadów [Mg] wytwarzana na terenie gminy Kuczbork Osada w okresie roku

Łączna ilość wytwarzanych odpadów 1.183,238 Mg jest zbliżona do ilości wytworzonych odpadów w 2002 r. podanej w PPGO – 1.129 Mg. Procentową strukturę odpadów komunalnych powstających na terenach wiejskich, zgodnie z KPGO, przedstawia tabela nr 5.

Tabela nr 5. Średni skład morfologiczny [%] odpadów komunalnych z gospodarstw domowych i z obiektów infrastruktury wg badań Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach (wg KPGO)

Średni skład morfologiczny odpadów komunalnych z terenów wiejskich z gospodarstw z obiektów Frakcje odpadów domowych infrastruktury [%] [%] odpady organiczne pochodzenia roślinnego 13 10 odpady organiczne pochodzenia zwierzęcego 1 - inne odpady organiczne 2 - papier i tektura 13 30 tworzywa sztuczne 13 30 materiały tekstylne 3 3 szkło 8 10 metale 4 5 odpady mineralne 10 5 frakcja drobna (poniżej 10 mm) 33 7 Razem 100 100

Odpady komunalne z gospodarstw domowych Dla celów oszacowania ilości wytwarzanych odpadów w gospodarstwach domowych przyjęto: . ilość odpadów komunalnych powstających w gospodarstwach domowych stanowi 60 % całego strumienia odpadów komunalnych, . skład morfologiczny jest zgodny ze składem przedstawionym w tabeli nr 5 niniejszego Planu.

Tabela nr 6. Skład morfologiczny [%] i ilości wytwarzanych odpadów komunalnych z gospodarstw domowych w skali roku

- 15 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

ilość z gospodarstw wytwarzanych Frakcje odpadów domowych odpadów [%] [Mg/rok] odpady organiczne pochodzenia roślinnego 13 92,293 odpady organiczne pochodzenia zwierzęcego 1 7,099 inne odpady organiczne 2 14,199 papier i tektura 13 92,293 tworzywa sztuczne 13 92,293 materiały tekstylne 3 21,298 szkło 8 56,795 metale 4 28,398 odpady mineralne 10 70,994 frakcja drobna (poniżej 10 mm) 33 234,281 Razem 100 709,943

Odpady z obiektów infrastruktury Obiekty infrastruktury są to obiekty handlowe, usługowe, szkolnictwo, obiekty turystyczne, obiekty działalności gospodarczej i wytwórczej. Skład morfologiczny [%] i ilości wytwarzanych odpadów komunalnych z przedmiotowych obiektów przedstawia tabela nr 7.

Tabela nr 7. Skład morfologiczny [%] i ilości wytwarzanych odpadów komunalnych z obiektów infrastruktury w skali roku

ilość z obiektów wytwarzanych Frakcje odpadów infrastruktury odpadów [%] [Mg/rok] odpady organiczne pochodzenia roślinnego 10 47,330 papier i tektura 30 141,989 tworzywa sztuczne 30 141,989 materiały tekstylne 3 14,199 szkło 10 47,330 metale 5 23,664 odpady mineralne 5 23,664 frakcja drobna (poniżej 10 mm) 7 33,130 Razem 100 473,295

Odpady niebezpieczne Istotnym elementem planów gospodarki odpadami jest zbiórka i unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych występujących w strumieniu odpadów komunalnych. Odpady niebezpieczne powstające na terenie gminy to głównie : - pojazdy wycofane z eksploatacji,

- 16 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

- odpady urządzeń elektrycznych i elektronicznych, - odpady zwierające substancje zubożające warstwę ozonową, - odpady zawierające PCB, - odpady zawierające azbest, - odpady medyczne i weterynaryjne, - oleje odpadowe, - odpady baterii i akumulatorów. Zgodnie z Powiatowym Planem Gospodarki Odpadami w 2002 roku wytworzono na terenie gminy Kuczbork Osada 23 Mg odpadów niebezpiecznych wchodzących w skład strumienia odpadów komunalnych. Zgodnie z KPGO ilość wytwarzanych odpadów niebezpiecznych nie powinna przekraczać 10,584 Mg/rok.

3.2.2. ZBIERANIE I SKŁADOWANIE ODPADÓW KOMUNALNYCH

Charakterystyka przedsiębiorstw zajmujących się odbiorem odpadów komunalnych Na terenie Gminy Kuczbork Osada prowadzącym działalność w zakresie odbierania: - niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych, w tym ulegających biodegradacji, od właścicieli nieruchomości, zgodnie z decyzją Wójta Gminy Kuczbork Osada Nr 2/05 z dnia 07.03.2005 r., jest Prywatne Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowo – Transportowe Andrzej Ludwiczak, Niechłonin 134, 13-204 Gródki, - segregowanych odpadów komunalnych opakowaniowych (tworzywa sztuczne, makulatura, szkło), wyselekcjonowanych na składowisku odpadów, jest „Zielone Miasto” Elżbieta Miałka, Jerzy Smoliński S.C. ul. 30-lecia Ludowego Wojska Polskiego 1, 06-500 Mława. Odpady ulegające biodegradacji z utrzymania gminnej zieleni kierowane są przez Prywatne Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowo – Transportowe Andrzej Ludwiczak, Niechłonin 134, 13-204 Gródki na składowisko odpadów w m. Kuczbork – Wieś tj. na pole przeznaczone do semikompostowania odpadów pochodzenia roślinnego. Na terenie gminy nie ma firmy zajmującej się odbiorem odpadów pochodzących z budowy, remontu i demontażu obiektów budowlanych.

Składowanie odpadów Na terenie gminy Kuczbork Osada jest jedno czynne składowisko odpadów. Właścicielem i zarządzającym przedmiotową instalacją jest Wójt Gminy Kuczbork Osada. Gminne składowisko odpadów komunalnych położone jest w miejscowości Kuczbork Wieś na działce oznaczonej numerem ewidencyjnym 443 o powierzchni 1,7ha, w łagodnym stoku wzniesienia morfologicznego pochylonego ku wschodowi, w odległości ca 1,3 km na południe od Kuczborka i ca 0,15 km na zachód od drogi, utwardzonej masą bitumiczną, Kuczbork - Kliczewo. Składowisko położone jest: - na obszarze Głównego Zbiornika Wód Podziemnych, - poza obszarami prawnie chronionymi, - w odległości większej niż 2 km od ujęć wód podziemnych. Gminne składowisko odpadów komunalnych w Kuczborku z uwagi na podział składowisk określony w art.50 ust.1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późn. zm.) oraz rodzaj deponowanych odpadów należy do składowisk odpadów innych niż obojętne i niebezpieczne. Na potrzeby składowiska odpadów uzyskano:

- 17 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

- decyzję lokalizacyjną znak: RGK 7331-29/96 z dnia 16.09.1996 r. wydaną przez Wójta Gminy Kuczbork Osada, - pozwolenie na budowę znak UAN. Nr 7351-1/9/97 z dnia 07.06.1997r. wydaną przez Kierownika Urzędu Rejonowego w Mławie, - pozwolenie na użytkowanie znak: 7356-A/2/98 z dnia 01.09.1998 r. wydaną przez Kierownika Urzędu Rejonowego w Mławie, - decyzję zatwierdzającą instrukcję eksploatacji znak: RiŚ 7644-4/2004 z dnia 12.11.2004 r. wydaną przez Starostę Żuromińskiego (decyzja ważna do 31.12.2006 r.).

Urządzenia na składowisku: . uszczelnienie sztuczne: Kwatera składowania odpadów, po uprzednim ukształtowaniu i zagęszczeniu powierzchni dna kwatery na rzędnych pomiędzy 131,60 - 133,00 m. n.p.m. oraz skarp o nachyleniu 1:3 i poziomie górnej krawędzi skarpy 135,50 - 136,50 m. n.p.m., uszczelniona została folią z polietylenu typ PEHD o grubości 2,0 mm. Ww. folię zabezpieczono przed mechanicznymi uszkodzeniami poprzez zastosowanie 40 cm warstwy piasku i pospółki, a pod drenażem dodatkowo geowłókniny o gramaturze 600 g/m2 i podsypki z piasku 0-8 mm grubości 10cm. Na zboczach kwatery bezpośrednio na folii zastosowano geowłókninę o gramaturze 400 g/m2 spełniającą funkcję ochronną i zabezpieczającą warstwę ochronno - filtracyjną przed osuwaniem. . drenaż odcieków: Powstające na składowisku odcieki infiltrują poprzez warstwę ochronno – filtracyjną do warstwy uszczelniającej. Następnie poprzez sączki boczne o średnicy 80 mm o dużej przepuszczalności k >10-2m/s, odcieki doprowadzane są do rury drenażowej o średnicy 225/199,4 i do zbiornika retencyjnego. . odwodnienie: Zbiornik gromadzący odcieki wykonany jest z 6 -ciu kręgów żelbetowych o średnicy kręgu 1,40 m i wysokości 0,6 m. Obliczeniowa pojemność 5,54 m3 w stosunku do uśrednionego dobowego napływu ca 2,52 m3 odcieków/dobę daje możliwość gromadzenia przez 2 doby. Dno zbiornika uszczelniono betonem żwirowym o grubosci 30 cm. . drogi, . waga o nośności 20 Mg, . zaplecze socjalne, . brodzik dezynfekcyjny, . pas zieleni, . monitoring wód podziemnych: 4 otwory obserwacyjne wód podziemnych (piezometry): - w południowo – wschodniej części (na kierunku odpływu wód) piezometry: A1 (głębokość 33 m ppt.), A2 (głębokość 11 m ppt.); - w północno – zachodniej części (od strony napływu wód) piezometry: B1 (głębokość 33 m ppt.), B2 (głębokość 11 m ppt.). Deklarowany termin zakończenia eksploatacji składowiska: 2012 r. Zgodnie z założeniami przyjętymi w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz pozwoleniu na budowę, przedmiotowa instalacja przeznaczona jest do przyjmowania i wieczystego deponowania odpadów komunalnych. Odpady dopuszczone do składowania na Gminnym składowisku odpadów w m. Kuczbork Wieś, zaliczonym do składowisk innych niż niebezpieczne i obojętne, to, zgodnie z art.3 pkt 4 ustawy o odpadach: . odpady powstające w gospodarstwach domowych,

- 18 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

. odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych Zgodnie z prowadzoną ewidencją odpadów w 2004 i 2005 roku przyjęto na składowisko odpadów odpowiednio: 952 i 932,2 Mg zmieszanych niesegregowanych odpadów komunalnych w tym nie wyselekcjonowanych odpadów opakowaniowych i ulegających biodegradacji.

3.2.3. ODZYSK I UNIESZKODLIWIANIE ODPADÓW KOMUNALNYCH

Na terenie gminy Kuczbork Osada nie ma instalacji do odzysku odpadów komunalnych oraz nie ma instalacji, poza składowiskiem opisanym w pkt. 3.2.2. niniejszego programu, do unieszkodliwiania odpadów komunalnych. Uwzględniając tzw. „papierowy odzysk” wprowadzony zmianą ustawy o odpadach z dniem 13.10.2005 r. zgodnie z którym przetwarzanie odpadów, w celu przygotowania ich do odzysku w tym recyklingu zaliczane jest do procesu R15 można przyjąć, że firma prowadzona przez Pana Falkowskiego Ireneusza w Kuczborku przy ul. Mazowieckiej 2 jest jedyną firmą prowadzącą odzysk odpadów metali polegający na przetwarzaniu odpadów prostymi mechanicznymi metodami, w celu ich przygotowania do odzysku, w tym do recyklingu. Do działań zmierzających do odzysku jest prowadzona na terenie składowiska selektywna zbiórka odpadów komunalnych - głównie odpadów opakowaniowych, z odpadów zdeponowanych. W 2005 r. ze zdeponowanych na składowisku odpadów komunalnych wyselekcjonowano celem odzysku: . 0,5 Mg papieru i tektury, . 4,6 Mg tworzyw sztucznych, . 10 Mg szkła. Ww. odpady na podstawie umowy z dnia 18.08.2005 r. odbiera „Zielone Miasto” S.C. w Mławie. Odpady ulegające biodegradacji z uwagi na charakter gminy w większości wykorzystywane są przez wytwórców odpadów we własnym zakresie - do skarmiania zwierząt bądź nawożenia gruntów. Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych w warunkach wiejskich zawsze były i są zbierane i gromadzone selektywnie a także w 100 % kierowane do odzysku, zazwyczaj w granicach działki właściciela nieruchomości, na której powstały. Zważywszy, że ceny materiałów budowlanych rosną, odpady budowlane tym bardziej zawracane są do procesu budowy lub, w przypadku braku takiej możliwości, wykorzystywane do utwardzania wewnętrznych dróg dojazdowych lub „podnoszenia” poziomu terenu.

3.3. ODPADY Z SEKTORA GOSPODARCZEGO

3.3.1. RODZAJ I ILOŚĆ POWSTAJĄCYCH ODPADÓW

- 19 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Wg danych Urzędu Gminy Kuczbork Osada, na terenie tej gminy wytwórcami odpadów innych niż komunalne są nw. podmioty prowadzące działalność gospodarczą: . Olsztyńskie Kopalnie Surowców Mineralnych Spółka z o.o. w Olsztynie działająca w Gościszce, . Wytwórnia Mas Bitumicznych w Gościszce – Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjno – Drogowych w Działdowie, . Przedsiębiorstwo Handlowe „LIBERO” w Zielonej – stacja paliw, . PPU-H „BOMET” w Kuczborku – obróbka metali, . PPH „STELJA” Młyn Handlowo-Usługowy w Kuczborku, . PPU-H „PIERRO – MODE” w Kuczborku – zakład krawiecki, . Firma Handlowo – Usługowa „DEKOM” Szymański Tomasz Zielona ul. Szkolna 10 – wykonywanie konstrukcji pokryć dachowych, . Konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych Adam Kraśnicki Kuczbork ul. Ogrodowa 7, . Jan Grzybicki Kozielsk – Zakład Hurtownia Usługowo – Handlowa w Kuczborku przy ul. Glinki, . Cezary Stańczak Zielona ul. Piwna 50 – Zakład produkcji pieców c.o. w Kuczborku przy ul. Mazowieckiej 2, . Kolczyński Grzegorz Szronka 2 „KOLMAX” Produkcja pozostałych wyrobów z drewna, . Hurtownia Rolno – Budowlana Karol Tomanek w m. Zielona, . Mogo Sp. z o.o. – hurtownia chemiczno – farmaceutyczna Al. Jerozolimskie 133/53, 02- 304 Warszawa, . Hurtownia Rolno – Budowlana Falkowski Ireneusz Kuczbork ul. Mazowiecka 2, . Konserwacja i naprawa pojazdów mechanicznych Pietrzak Zdzisław Zielona ul. 1-go Maja 111. Podczas sporządzania gminnego PGO nie udało się ustalić, rodzaju i ilości wytwarzanych odpadów w tych zakładach, gdyż UG nie posiadał takich danych.

3.3.2. ZBIERANIE, ODZYSK i UNIESZKODLIWANIE ODPADÓW

Na terenie gminy Kuczbork Osada nie ma jednostek gospodarczych prowadzących działalność w zakresie zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów pochodzących z sektora gospodarczego. Uwzględniając tzw. „papierowy odzysk” wprowadzony zmianą ustawy o odpadach z dniem 13.10.2005 r. zgodnie z którym przetwarzanie odpadów, w celu przygotowania ich do odzysku w tym recyklingu zaliczane jest do procesu R15 można przyjąć, że firma prowadzona przez Pana Falkowskiego Ireneusza w Kuczborku przy ul. Mazowieckiej 2 jest jedyną firmą prowadzącą odzysk odpadów metali polegający na przetwarzaniu odpadów prostymi mechanicznymi metodami, w celu ich przygotowania do odzysku, w tym do recyklingu.

3.4. GOSPODARKA SZCZEGÓLNYMI RODZAJAMI ODPADÓW

Pojazdy wycofane z eksploatacji Wycofane z eksploatacji samochody ze względu na zawartość substancji niebezpiecznych takich jak: oleje, płyny chłodnicze i hamulcowe, odpady paliw ciekłych, filtry olejowe stanowią duże zagrożenie dla środowiska. Większość elementów wycofanych z eksploatacji pojazdów ma wartość surowcową. W związku z tym części i podzespoły

- 20 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012 znajdujące się w wyeksploatowanych pojazdach mogą zostać poddane recyklingowi materiałowemu oraz recyklingowi energetycznemu (np. zużyte opony, tworzywa sztuczne, filtry olejowe). Zużyte lub nie nadające się do użytkowania pojazdy, czyli samochody wycofywane z eksploatacji, powinny być przekazywane przez ostatniego właściciela do firm posiadających pozwolenie na zbieranie, transport, wytwarzanie i odzysk odpadów w wyniku świadczenia usług w zakresie demontażu pojazdów. Na terenie województwa mazowieckiego uprawnienia wojewody do prowadzenia stacji demontażu pojazdów uzyskało 9 podmiotów gospodarczych. Dostarczone samochody do uprawnionych podmiotów (stacji demontażu) poddawane są w pierwszej kolejności procesowi osuszania (usuwanie substancji niebezpiecznych tj.: oleje, płyny hamulcowe, chłodnicze), następnie procesom demontażu i segregacji na materiały poddawane recyklingowi materiałowemu i energetycznemu. Zarówno na terenie województwa jak i poza terenem istnieją możliwości technologiczne przerobu większości elementów pochodzących z demontażu samochodów. Jedynie w przypadku pianki poliuretanowej brak jest technologii jej odzysku lub unieszkodliwiania. Na terenie gminy nie ma stacji demontażu pojazdów. Najbliżej położona stacja demontażu pojazdów zlokalizowana jest w Mławie przy ul. Kolejowej 16. Prowadzącym przedmiotową stację jest „TRANS-SERWIS” Teresa Bukowska.

Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne w tym zawierające substancje zubażające warstwę ozonową „Freony” to grupa mieszanych halogenków metylu i etylu, zawierających w cząsteczkach różne liczby atomów fluoru i chloru. Najpopularniejszym freonem jest dichlorodifluorometan, CCl2F2, zwany Freonem-12. Związki te odznaczają się bardzo dużą odpornością chemiczną i są całkowicie nietoksyczne dla człowieka. Przez wiele lat były powszechnie stosowane czynniki chłodzące w agregatach chłodniczych, np. w lodówkach, a także jako gazy nośne w aerozolach. Uważa się obecnie, że freony reagują z ozonem niszcząc warstwę ozonową i zwiększając natężenie promieniowania UV. Promieniowanie to jest bardzo szkodliwe dla roślin, jak i zwierząt, a także człowieka. Może ono powodować nowotwory skóry. W związku z tym zaprzestano już całkowicie stosowania freonów w aerozolach, a w lodówkach stosuje się te, które są mniej szkodliwe. Obecnie na terenie gminy Kuczbork Osada nie ma uprawnionej firmy zajmującej się zbiórką zużytych urządzeń elektrycznych i elektronicznych. Na terenie gminy nie ma także sklepów RTV i AGD, które z mocy prawa obowiązane są do nieodpłatnego przyjęcia zużytego sprzętu w ilości nie większej niż sprzedawany nowy sprzęt przeznaczony dla gospodarstw domowych. Gmina nie dysponuje danymi umożliwiającymi określenie ilości wytwarzanych odpadów.

Odpady zawierające PCB Z chemicznego punktu widzenia polichlorowane bifenyle są mieszaniną kilkudziesięciu kongenerów, z teoretycznie możliwych 209, jakie powstają w wyniku chlorowania bifenylu. Polichlorowane bifenyle, w zależności od zawartości chloru w cząsteczkach, stanowią ciecze o dużej lepkości lub ciała stałe. Charakteryzują się małą reaktywnością chemiczną, są trudno palne, mało podatne na biodegradację. Polichlorowane bifenyle stosowane były głównie jako oleje elektroizolacyjne, sprężarkowe i hydrauliczne, dodatki uszlachetniające do farb, środki impregnujące i przeciwpyłowe, plastyfikatory do tworzyw sztucznych, zmiękczacze gumy czy nośniki ciepła. Napływające, w miarę upływu czasu ich użytkowania, informacje o szkodliwości oddziaływania PCB na organizmy żywe, spowodowały oprócz zaprzestania ich produkcji i stosowania w urządzeniach technicznych oraz gospodarce, również konieczność unieszkodliwienia posiadanych zapasów i

- 21 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012 bezpiecznego dla środowiska wycofania z eksploatacji i unieszkodliwienia lub dekontaminacji urządzeń je zawierających oraz usunięcia PCB ze środowiska w możliwie szerokim zakresie. Tak więc PCB, których terminem określa się między innymi polichlorowane bifenyle oraz mieszaniny o całkowitej zawartości powyżej 0,005 % masowych (50 ppm) polichlorowanych bifenyli, trójfenyli i polibromobifenyli, zostały uznane za substancje (odpady) niebezpieczne, stwarzające szczególne niebezpieczeństwo dla środowiska naturalnego. Takie sformułowania (definicje) zamieszczone zostały w odpowiednich aktach prawnych Unii Europejskiej oraz w polskiej ustawie o odpadach. W praktyce materiały skażone PCB, które powinny zostać objęte programem unieszkodliwiania, obejmują głównie: - ciekłe odpady o zawartości PCB powyżej 0,005 % (50 ppm), - transformatory i inne urządzenia skażone PCB, - kondensatory napełnione PCB, - metale i porowate materiały izolacyjne skażone PCB, - grunty i wody skażone PCB. Miejsca występowania PCB można podzielić na cztery zasadnicze grupy: - urządzenia elektroenergetyczne (transformatory, kondensatory, luzowniki, prostowniki, wyłączniki, itp.) - oleje mineralne skażone PCB, - grunty i wody gruntowe, - osady denne w zbiornikach wodnych. Gmina nie dysponuje bazą danych dotyczącą ilości odpadów bądź urządzeń zawierających PCB. Większość tego typu odpadów bądź urządzeń jest we władaniu jednostek prowadzących działalność gospodarczą w związku z czym Gmina zwolniona jest z obowiązku prowadzenia nadzoru nad gospodarką przedmiotowymi odpadami tym bardziej, że do Gminy nikt z osób fizycznych niebędących przedsiębiorcami nie złożył informacji o wykorzystywanych PCB w myśl rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 24 czerwca 2002 r. (Dz. U. Nr 96, poz. 860). Wykorzystanie PCB dopuszcza się w użytkowanych urządzeniach lub instalacjach, nie dłużej niż do dnia 30 czerwca 2010 r. w związku z czym, w przypadku nieprzedłużenia terminu, wzrost ilości wytwarzanych odpadów wystąpi w 2009 i 2010 roku.

Odpady zawierające azbest Wśród 6 minerałów mogących objętych ogólną nazwą „minerałów azbestowych”, stanowiących zagrożenie dla zdrowia, trzy stosowane były powszechnie w handlu: - krokidolit, „azbest niebieski”, najbardziej szkodliwy, rakotwórczy i mutogenny – najwcześniej wycofany z użytkowania w latach 80-tych; - amosyt, „azbest brązowy”, o szkodliwości pośredniej między krokidolitem i chryzotylem, stosowany w wyrobach europy zachodniej, często w formie tynków i natrysków ogniochronnych; - chryzotyl, „azbest biały”, najczęściej stosowany z azbestów w produkcji wyrobów azbestowo-cementowych oraz popularnych wyrobów tkanych i przędz termoizolacyjnych. Wszystkie rodzaje azbestów są umieszczone na liście czynników rakotwórczych. Na podstawie dokonanej inwentaryzacji zastosowanych wyrobów zawierających azbest, poprzez sporządzenie spisu z natury, ustalono, że na terenie Gminy wykorzystywany jest azbest w postaci płyt azbestowo – cementowych w łącznej ilości 204.918 m2. Zestawienie ilości wykorzystywanego azbestu z podziałem na miejsce występowania (wieś) oraz rodzaj budynków przedstawiono w tabeli nr 8.

- 22 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Dotychczas nie odnotowano demontażu wyrobów zawierających azbest. Uwzględniając obecnie obowiązujące przepisy należy się liczyć z lawinowym wzrostem ilości wytwarzanych odpadów w 2032 roku – zakaz wykorzystywania azbestu lub wyrobów zawierających azbest ma obowiązywać od 1 stycznia 2033 roku.

- 23 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Tabela nr 8. Zestawienie ilości wykorzystywanego azbestu

Lp. Wieś Budynki Obora Stodoła Budynki Garaże Budynki Chlewnie Budynki pod Magazyny mieszkalne (m2) (m2) gospodarcze (m2) inwentarsko (m2) działalność zbożowe (m2) (m2) -składowe gospodarczą (m2) (m2) 1 Bagienice Duże 704 224 510 600 50 728 100 2 Bagienice Małe 840 1174 1667 514 975 364 1128 3 Bagienice Nowe 375 144 180 395 4 Chojnowo 5857 3206 4337 2191 950 482 20 5 Gościszka 5705 2077 5919 2465 6 Kozielsk 372 80 7 Krzywki Bratki 1355 2769 2708 771 240 8 Kuczbork 7051 4345 4834 3144 1252 288 9 Łążek 2595 1917 4624 1326 1052 10 Mianowo 402 308 648 200 11 Nidzgora 1751 1546 2329 276 229 620 12 Nowa Wieś 3469 2023 5091 1965 690 240 250 13 Olszewko 2050 1963 2952 870 1226 500 14 Osowa 1312 937 2648 410 254 15 Sarnowo 2070 988 1624 705 254 418 16 Szronka 1252 692 1596 1380 802 17 Zielona 16249 10783 9225 9046 1248 2612 579 3632 RAZEM 53409 53096 50892 26138 9222 1814 5916 799 3632

- 24 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Odpady medyczne Odpady medyczne powstają w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych przez: . Gminny Ośrodek Zdrowia w Kuczborku, . Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „SANITAS” w Zielonej, . Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „KAREDENT” S.C. w Kuczborku. Odpady medyczne i przeterminowane lekarstwa z ww. przychodni kierowane są do Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Żurominie który przekazuje zebrane i wytworzone odpady do Szpitala we Włocławku, gdzie są termicznie unieszkodliwiane w spalarce do odpadów medycznych. Zgodnie z uzyskaną decyzją, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „KAREDENT” S.C. w Kuczborku może wytwarzać nw. rodzaje i ilości odpadów: . strzykawki i igły jednorazowego użytku (kod: 18 01 01): 6 kg/rok, . resztki tkanek zębów (kod: 18 01 02): 2 kg/rok, . materiały opatrunkowe, waciki, lignina itp. (kod: 18 01 04): 40 kg/rok. Gmina nie posiada informacji o faktycznej ilości odpadów medycznych wytwarzanych na terenie gminy w skali roku.

Odpady weterynaryjne Odpady weterynaryjne to odpady powstające w związku z badaniem i leczeniem zwierząt lub świadczeń weterynaryjnych. Gmina nie dysponuje bazą danych dotyczącej ilości i składu morfologicznego odpadów. Odwołując się do treści Krajowego Planu Gospodarki, skład morfologiczny odpadów weterynaryjnych jest następujący: . tkanka zwierzęca – 39%, . sprzęt jednorazowy – 17%, . środki opatrunkowe – 21%, . opatrunki gipsowe – 3%. Według informacji udzielonych przez Powiatowego Lekarza Weterynarii usługi weterynaryjne „z urzędu” na terenie gminy Kuczbork Osada wykonuje lekarz weterynarii – Roman Templin zam. Lipowiec Kościelny. Do zakresu jego obowiązków należą szczepienie psów przeciwko wściekliźnie oraz badania bydła. Według informacji lekarza odpadami z jego działalności są: strzykawki, opakowania po lekach itp. Ilość wytwarzanych odpadów to ca 50 kg rocznie. Na terenie gminy Kuczbork Osada nie ma lecznic dla zwierząt i gabinetów weterynaryjnych.

Oleje odpadowe W odróżnieniu od innych produktów przerobu ropy naftowej, które będąc paliwami są z natury rzeczy “produktami jednorazowego użytku”, oleje smarowe i hydrauliczne w procesie eksploatacji nie zużywają się (ilościowo). Są one częściowo “gubione” przez nieszczelne układy smarownicze i hydrauliczne, podlegają starzeniu, wobec czego ich ilość w układach jest częściowo uzupełniana i wymieniana na olej świeży. Oleje przepracowane zawierają związki metali (Zn, Pb, Cu, Cr i inne), związki fosforu, siarki, chlorowcopochodne pochodzące z dodatków uszlachetniających, produkty starzenia i rozkładu (stwierdzono nawet śladowe ilości takich związków jak: piren, fluoren, benzopiren, chryzen). W przypadku olejów przepracowanych substancjami zanieczyszczającymi są głównie metale ciężkie oraz produkty spalania np. ołów z paliwa, miedź z łożysk silnikowych, inne metale z pozostałych części silnika, wielopierścieniowe związki aromatyczne. Wytwórcami odpadów są firmy prowadzące działalność gospodarczą w zakresie mechaniki pojazdowej:

- 25 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

. Adam Kraśnicki Kuczbork ul. Ogrodowa 7 Konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych, . Konserwacja i naprawa pojazdów mechanicznych Pietrzak Zdzisław Zielona ul. 1-go Maja 111. Ww. firmy nie posiadają uregulowanego stanu formalno – prawnego: w myśl ustawy o odpadach nie posiadają decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi lub nie posiadają pozwolenia na wytwarzanie odpadów. Szacunkowe obliczanie ilości wytwarzanych odpadów na podstawie zarejestrowanych pojazdów na terenie gminy jest niecelowe i obarczone dużym błędem. Wytwórca odpadów – czyli świadczący usługę wymiany olejów, może być firma z poza terenu gminy Kuczbork Osada.

Odpady baterii i akumulatorów Akumulatory ołowiowe Odpad powstają w wyniku demontażu zużytych akumulatorów z samochodów. Akumulatory składają się z trzech podstawowych elementów: obudowy z tworzywa sztucznego, płyt ołowianych oraz elektrolitu (czyli wodnego roztworu kwasu siarkowego zanieczyszczonego ołowiem metalicznym, siarczanem ołowiu oraz kadmem i antymonem). Kwas siarkowy powoduje wzrost agresywności korozyjnej środowiska w stosunku do instalacji podziemnych, metale ciężkie znajdujące się w elektrolicie mogą migrować wraz z wodami opadowymi do wód podziemnych i powodować skażenie wody stanowiąc potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzi. Wytwórcą odpadu może być każdy kto dokonuje wymiany zużytego akumulatora na nowy. Średnia trwałość akumulatora waha się w granicach 3 – 5 lat i zależy głównie od intensywności eksploatacji i przebiegu pojazdu. Ocenia się, że w wyniku nieprawidłowej obsługi 20 – 30% akumulatorów przedwcześnie zatraca swoje właściwości. 90% ilości zużytych akumulatorów powstaje w transporcie, zarówno podmiotów gospodarczych jak i indywidualnych użytkowników. Dlatego też ilość zużytych akumulatorów oszacowano na podstawie ilości zarejestrowanych samochodów osobowych i ciężarowych przy założeniu: . średnia waga akumulatora w samochodzie osobowym – 12 kg, . średnia waga akumulatora w samochodzie ciężarowym – 34 kg, . zmiana akumulatora w samochodzie osobowym – co 3,5 roku, . zmiana akumulatora w samochodzie ciężarowym – co 3 lata. Ww. założenia są zgodne z założeniami przyjętymi w trakcie realizacji projektu PHARE „Analiza warunków niezbędnych do wdrożenia dyrektyw Unii Europejskiej dotyczących baterii i akumulatorów, zawierających substancje niebezpieczne”. Ponadto założono, że parametry akumulatora do samochodu ciężarowego odpowiadają parametrom akumulatora do ciągnika i kombajnu. W 2005 roku na terenie gminy Kuczbork Osada użytkowanych było 1200 samochodów osobowych, 18 samochodów ciężarowych, 450 ciągników rolniczych i 60 kombajnów samobieżnych. W związku, z czym w okresie roku wytwarza się [(1200 szt. x 12 kg/szt.) / 3,5] + [(528 szt. x 34 kg/szt.) / 3] = 10,098 Mg/rok zużytych akumulatorów. Akumulatory stosuje się także jako stacjonarne źródła prądu, a ich zużycie szacowane jest na 10% ilości zużytych akumulatorów stosowanych w środkach transportu. W związku z powyższym potencjalna łączna ilość zużytych akumulatorów wynosi ca 11 Mg/rok.

Baterie i akumulatory niklowo-kadmowe Baterie Ni-Cd występują w postaci wielkogabarytowej i małogabarytowej.

- 26 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Akumulatory Ni-Cd wielkogabarytowe Ilość akumulatorów Ni-Cd, wprowadzanych na rynek systematycznie maleje, ze względu na powszechne wycofywanie kadmu z procesów technologicznych. Wielkość powstawania odpadowych akumulatorów Ni-Cd jest trudna do określenia, ze względu na ich długą żywotność – rzędu 10-12 lat. Ilość akumulatorów Ni-Cd przechodząca do odpadów w skali roku, oszacowana w czasie realizowania projektu PHARE „Analiza warunków niezbędnych do wdrożenia dyrektyw Unii Europejskiej dotyczących baterii i akumulatorów, zawierających substancje niebezpieczne” na podstawie ilości akumulatorów wprowadzonych w okresie powojennym na rynek, wynosiła 2000 ton w skali roku. Można szacować, że ilość zużytych akumulatorów Ni-Cd wielkogabarytowych w skali roku jest rzędu 5 Mg, a na terenie gminy Kuczbork Osada rzędu 0,7 kg/rok. Akumulatory Ni-Cd małogabarytowe Ze względu na długi okres żywotności tych źródeł prądu w najbliższych latach będą one przechodzić do odpadów. W roku 1996 wprowadzono na rynek 314 ton akumulatorów małogabarytowych oraz około 700 tysięcy sztuk akumulatorów w telefonach bezprzewodowych i komórkowych, czyli dodatkowo około 70 Mg – razem 384 Mg. Biorąc pod uwagę, że na terenie gminy Kuczbor Osada mieszka około 0,014 % ludności, można szacować, że w najbliższych latach będzie powstawać około 0,054 Mg zużytych akumulatorów.

Na terenie gminy brak zorganizowanej przez Gminę selektywnej zbiórki odpadów niebezpiecznych.

Osady ściekowe Osady ściekowe powstające w komunalnych oczyszczalniach ścieków klasyfikowane są w strumieniu odpadów z grupy 19. Do odpadów powstających w komunalnych oczyszczalniach ścieków można zaliczyć: . skratki (kod 19 08 01), . odpady z piaskowników (kod 19 08 02), . odpady z procesów stabilizacji i odwadniania osadów w tym ustabilizowane komunalne osady ściekowe (kod 19 08 05). Ilość i jakość osadów powstających podczas procesu oczyszczania ścieków są zmienne, przy czym do głównych czynników powodujących zróżnicowanie ich właściwości zalicza się: . rodzaj ścieków doprowadzanych do oczyszczalni (komunalne, przemysłowe, spływowe), . wielkość ładunku zanieczyszczeń, jakimi obciążone są ścieki, . rodzaj zastosowanych procesów oczyszczania (mechaniczne, biologiczne, chemiczne), . sposób końcowej przeróbki osadów (procesy stabilizacji, zagęszczania i odwadniania). Do podstawowych cech osadów ściekowych zalicza się: . wysokie uwodnienie, wynoszące od ponad 99% w przypadku osadów surowych do 80 – 55% dla osadów odwodnionych, . płynną, mazistą lub ziemistą konsystencję, . wysoką zawartość związków organicznych, od 80% dla osadów surowych do 25 –65 % dla osadów stabilizowanych, . dużą zawartość związków nawozowych: azotu, fosforu i potasu, . zmienną zawartość substancji toksycznych, głównie związków metali ciężkich, . zróżnicowany stopień zagrożenia sanitarnego, wynikający z zawartości w osadach znacznych ilości mikroorganizmów chorobotwórczych.

- 27 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Przyjęło się uważać, że wymienione powyżej cechy wykazują dużą zmienność, zarówno dla różnych oczyszczalni, jak też w obrębie jednej instalacji. Duże zróżnicowanie właściwości osadów ściekowych powstających w jednej oczyszczalni może powodować utrudnienia przy zagospodarowaniu ich masy. Na terenie gminy Kuczbork Osada znajduje się tylko jedna mechaniczno – biologiczna (złoże zraszane) oczyszczalnia ścieków komunalnych przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych im. Batalionów Chłopskich w Zielonej. Istotnym problemem jest nieuporządkowana gospodarka ściekowa, obserwowana przede wszystkim na terenach o rozproszonej zabudowie – brak bezodpływowych zbiorników na gromadzenie nieczystości ciekłych oraz brak oczyszczalni ścieków.

Zużyte opony Wyspecyfikowano te odpady z racji znacznego rozwoju motoryzacji i ujęcia tych odpadów w planie wojewódzkim z jednej strony oraz z racji wprowadzanych sukcesywnie zakazów składowania tych odpadów na składowiskach co było pospolitym sposobem postępowania jako działanie z drugiej strony. Dotychczas nie funkcjonuje system zbierania tych odpadów na terenie gminy. Nie są określone ilości powstających tych odpadów. Co prawda coraz częściej opony wymieniane są w punktach serwisowych ale istnieje również praktyka wymiany opon we własnym zakresie.

4. PROGNOZOWANE ZMIANY W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI W GMINIE KUCZBORK OSADA

4.1. SEKTOR GOSPODARKI KOMUNALNEJ

Na podstawie przyjętych niżej wymienionych założeń przyjętych w PGO dla Województwa Mazowieckiego należy stwierdzić, że wytwarzane odpady w skali roku (w perspektywie do 2015 r.) ulegną nieznacznej zmianie w zakresie składu i będą wytwarzane w nieznacznie większej ilości. Dla celów ww. prognozy wykorzystano zmiany wielkości wskaźników emisji odpadów przyjęte na podstawie badań Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach oraz prognozy demograficzne sporządzone przez GUS dla powiatu żuromińskiego. Zmiany te zakładają stały w określonym procencie (w skali roku) przyrost danego wskaźnika emisji, stały regres lub stagnację w okresach 2003 – 2005, 2006 – 2010 oraz 2011 – 2015. Wskaźniki przedstawiono w tabeli nr 9.

Tabela nr 9. Prognoza zmian wskaźników emisji w latach 2005, 2010 i 2015 [%]

Lp. Nazwa strumienia Procentowe zmiany wskaźnika emisji w latach 2003 2006 2011 1. Odpady kuchenne ulegające biodegradacji 1,0 1,5 0,5 2. Odpady zielone 1,0 1,5 0,5 3. Papier i karton nieopakowaniowe 2,0 1,0 0,0 4. Opakowania z papieru i tektury 1,5 2,0 2,0 5. Opakowania wielomateriałowe 2,0 2,0 2,0 6. Tworzywa sztuczne nieopakowaniowe 1,5 0,5 -2,0 7. Opakowania z tworzyw sztucznych 2,0 1,5 1,5

- 28 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Lp. Nazwa strumienia Procentowe zmiany wskaźnika emisji w latach 2003 2006 2011 1. Odpady kuchenne ulegające biodegradacji 1,0 1,5 0,5 8. Odpady tekstylne 1,5 1,5 1,5 9. Szkło nieopakowaniowe 1,0 1,0 1,0 10. Opakowania ze szkła 1,5 2,0 1,0 11. Metale 2,0 2,0 2,0 12. Opakowani z blachy stalowej 1,0 0,0 0,0 13. Opakowania z aluminium 1,0 1,0 1,0 14. Odpady mineralne 1,0 2,0 2,0 15. Drobna frakcja popiołowa -2,0 -3,0 -3,0 16. Odpady wielkogabarytowe 3,0 1,0 1,0 17. Odpady budowlane 3,0 2,0 2,0 18. Odpady niebezpieczne 1,0 1,0 1,0

Tabela nr 10 Prognoza zmian ludności w powiecie żuromińskim do roku 2011 wg GUS [%]

Rok 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Powiat 99,51 99,53 99,50 99,46 99,48 99,51 żuromiński

Zważywszy na ogólnokrajowe tendencje zmian demograficznych, specyfikę województwa mazowieckiego oraz zmiany demograficzne w okresie 2003 – 2005, na podstawie danych z Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami i Gminy Kuczbork Osada, określono faktyczne i prawdopodobne zmiany liczby ludności w gminie Kuczbork Osada w czasie obowiązywania gminnego PGO.

Tabela nr 11. Faktyczne i prognozowane zmiany demograficzne w gminie Kuczbork Osada na lata 2003 – 2012

Obszar Rok 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 gmina Kuczbork 5333 5292 5237 5291 5292 5290 5288 5289 5291 5291 Osada Jednak należy pamiętać, że ludność gminy na koniec 2004 roku w porównaniu z 2000 r. zmalała o 144 osoby oraz, że gmina charakteryzuje się niekorzystną strukturą wiekową.

- 29 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012 4.2. SEKTOR GOSPODARCZY

Przy prognozowaniu ilości i jakości odpadów wytwarzanych na terenie gminy Kuczbork Osada wzięto pod uwagę uwarunkowania regionalne i lokalne. Ilość odpadów z sektora gospodarczego zależeć będzie od wielu czynników, spośród których największe znaczenie będą miały aspekty gospodarcze, demograficzne i społeczne. Przyjmując aktualne prognozy gospodarcze, przewiduje się wyjście kraju z recesji i dalszy rozwój gospodarczy w okresie, co najmniej najbliższych 15 lat. Województwo mazowieckie, a szczególnie obręb Warszawy, będzie jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających się regionów w kraju. Skutkować to będzie wzrostem produkcji, a co za tym idzie wytwarzanych odpadów. Z doświadczeń światowych wynika, że na każde 1% wzrostu PBK przypada 2% wzrost ilości wytwarzanych odpadów. Zakładając, że wzrost PBK wynosić będzie około 3-4% rocznie, daje to przyrost ilości odpadów w granicach 6 – 8 % rocznie. Na podstawie analizy ilości wytwarzanych odpadów z ubiegłych czterech lat można wnioskować, że przyrost odpadów będzie mniejszy i będzie wahał się w granicach 3 %. Jednakże, jednocześnie wzrośnie procent zakładów, które wdrażać będą nowe technologie mało- i bezodpadowe, metody Czystszej Produkcji oraz budowę własnych instalacji służących odzyskowi i unieszkodliwianiu odpadów. W perspektywie kilku - kilkunastu lat spowoduje to relatywny spadek ilości wytwarzanych odpadów (w odniesieniu do wielkości produkcji) oraz zwiększenie stopnia odzysku odpadów u wytwórców. Generalnie jednak, ilość wytwarzanych odpadów w sektorze gospodarczym będzie wzrastać. Szacowanie ilości odpadów z sektora gospodarczego z uwagi na brak bazy danych jest niemożliwe. W związku ze wzrostem gospodarczym nastąpi wzrost zamożności społeczeństwa, a co za tym idzie, zwiększenie konsumpcji i wzrost produkcji wielu artykułów. W konsekwencji przełoży się to na wzrost ilości odpadów z sektora gospodarczego. Nastąpi rozwój budownictwa, w szczególności prac remontowo-budowlanych, co zaowocuje wzrostem ilości odpadów poremontowych (w tym gruzu). Zmiany restrukturyzacyjne w rolnictwie spowodują prawdopodobnie zmniejszenie zatrudnienia, wzrost produkcji na gruntach najwyższych klas oraz stopniowe przekazywanie gruntów klas słabszych pod zalesianie lub inne cele pozarolnicze. Intensyfikacja rolnictwa spowodować może z jednej strony wzrost ilości opakowań po pestycydach, z drugiej - w wyniku wdrażania programu ekologizacji rolnictwa w województwie mazowieckim - dążyć się będzie do stosowania nawozów naturalnych. W przyszłości znaczący wzrost produkcji rolnej i przetwórstwa należy wiązać z programem rozwoju wytwarzania biopaliw. W gminie nastąpi spadek zapotrzebowania na węgiel kamienny jako nośnik energii. Wzrośnie natomiast zapotrzebowanie na inne nośniki, w tym energii odnawialnej. Ze względu na ceny, liczyć się należy również z bardziej racjonalnym wykorzystaniem energii przez przemysł i ludność, czego skutkiem może być zmniejszenie ilości odpadów z energetyki. Znacznemu zwiększeniu ulegnie ilość osadów ściekowych, w wyniku realizacji budowy i modernizacji oczyszczalni ścieków. Rozszerzenie kontroli w zakresie gospodarki odpadami oraz doskonalenia metod inspekcji przez upoważnione organy i instytucje spowoduje odkrycie tzw. szarej strefy odpadowej, czyli odpadów nie wykazywanych obecnie w statystyce. Stan taki istnieje obecnie m.in. z powodu nieznajomości obowiązujących przepisów prawnych w dziedzinie gospodarki odpadami przez wytwórców odpadów lub celowego zatajenia danych o wytwarzanych odpadach celem uniknięcia odpowiednich opłat. Udział „szarej strefy odpadowej” (składającej się w przeważającej mierze ze źródeł rozproszonych - małych zakładów

- 30 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012 produkcyjnych, rzemieślniczych i usługowych) w wytwarzaniu odpadów ocenia się na 5 - 8% całości obecnego strumienia odpadów w Polsce. Podsumowując, w najbliższej przyszłości (lata 2004 – 2007) zakłada się utrzymanie obecnego poziomu wytwarzania odpadów lub ich nieznaczny wzrost (choć obecnie nie jest możliwe dokładne określenie ilości i rodzajów tych odpadów w tym horyzoncie czasowym), przy jednoczesnym wdrażaniu lub udoskonalaniu metod i instalacji służących do ich odzysku lub unieszkodliwienia. Zakładany wzrost ilości wytwarzanych odpadów wynikać będzie z następujących czynników: . powstawaniu nowych inwestycji i podmiotów gospodarczych – wytwórców odpadów, . zwiększaniu produkcji lub jej asortymentu przez istniejących wytwórców odpadów, co w okresie poprzedzającym wprowadzeniu nowych technologii spowoduje proporcjonalny wzrost ilości odpadów, . wzrostu ilości urządzeń do oczyszczania ścieków lub spalin oraz poprawy efektywności ich oczyszczania, . zwiększeniu ilości odpadów rozbiórkowych i poremontowych typu budowlanego w wyniku przebiegu procesów restrukturyzacji przemysłu i usług. W dalszej przyszłości (horyzont czasowy 2007 - 2011) przewiduje się relatywne zmniejszenie (w stosunku do wzrostu produkcji) ilości wytwarzanych odpadów, związane z wprowadzaniem technologii mało- i bezodpadowych. W pierwszym, bezkapitałowym okresie wprowadzania zmian, redukcja ilości odpadów wyniesie 5 – 25%. Na etapie wdrożenia i eksploatacji nowych technologii spadek ilości odpadów może sięgnąć kilkudziesięciu procent, w grupach odpadów objętych programem minimalizacji. Wraz z udoskonalaniem metod przerobu odpadów pojawi się także możliwość odzysku odpadów zdeponowanych dotychczas na składowiskach lub magazynowanych na terenach zakładów. Wpływ na zmianę gospodarki odpadami z sektora gospodarczego ma także realizacja strategii zrównoważonego rozwoju gminy Kuczbork Osada w zakresie „Ładu Gospodarczego”. Pobudzenie aktywności gospodarczej ma następować poprzez: 1. Przyciągnięcie inwestycji źródłem nowych miejsc pracy: . wykształcenie tzw. „korzystnego klimatu inwestycyjnego”, . promocja gminy, prowadzenie marketingu lokalnego i regionalnego, . wzbogacenie infrastruktury technicznej, . wydzielenie i przygotowanie terenów pod inwestycje, 2. Wykorzystanie walorów i zasobów przyrodniczych gminy: . wspieranie produkcji żywności ekologicznej, . tworzenie warunków do rozwoju agroturystyki, turystyki weekendowej, przyrodniczej oraz rekreacji, . zagospodarowanie stawów, . rozwój sektora usług i produkcja towarów oparta na wykorzystaniu lokalnych zasobów (runo leśne, żwir, piasek), . tworzenie warunków do rozwoju rolnictwa i przetwórstwa żywności, . wykorzystywanie energii odnawialnej, 3. Tworzenie warunków do aktywacji gospodarczej: . wspieranie sektora małych i średnich przedsiębiorstw, . integracja lokalnego środowiska biznesu, . wsparcie nowych zakładów przetwórczych, . pobudzenie lokalnej aktywności gospodarczej . powiązanie ulg podatkowych z tworzeniem miejsc pracy, . przygotowanie młodzieży do podejmowania samodzielnej działalności gospodarczej.

- 31 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012 4.3. SZCZEGÓLNE ODPADY

Pojazdy wycofane z eksploatacji Ilość wytwarzanych odpadów, z uwagi na wiek importowanych i eksploatowanych pojazdów, w najbliższych latach będzie lawinowo wzrastać. Wytwórcami odpadów będą uprawnione przez Wojewodę stacje demontażu pojazdów, działające pod ciągłym nadzorem Inspekcji Ochrony Środowiska.

Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne Dynamika przyrostu odpadów elektrycznych i elektronicznych jest trzykrotnie wyższa niż pozostałych odpadów. W oparciu o badania prowadzone w UE zakłada się, że ilość tych odpadów będzie wzrastać w skali roku o 3-5% w skali roku.

Odpady zawierające PCB Gmina nie dysponuje bazą danych dotyczącą ilości odpadów bądź urządzeń zawierających PCB. Większość tego typu odpadów bądź urządzeń jest we władaniu jednostek prowadzących działalność gospodarczą w związku z czym Gmina zwolniona jest z obowiązku prowadzenia nadzoru nad gospodarką przedmiotowymi odpadami tym bardziej, że do Gminy nikt z osób fizycznych niebędących przedsiębiorcami nie złożył informacji o wykorzystywanych PCB w myśl rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 24 czerwca 2002 r. (Dz. U. Nr 96, poz. 860). Wykorzystanie PCB dopuszcza się w użytkowanych urządzeniach lub instalacjach, nie dłużej niż do dnia 30 czerwca 2010 r. w związku z czym wzrost ilości wytwarzanych odpadów wystąpi w 2009 i 2010 roku.

Odpady zawierające azbest Na podstawie dokonanej inwentaryzacji zastosowanych wyrobów zawierających azbest, poprzez sporządzenie spisu z natury, ustalono, że na terenie Gminy wykorzystywany jest azbest w postaci płyt azbestowo – cementowych w łącznej ilości 204.918 m2. Uwzględniając obecnie obowiązujące przepisy należy się liczyć z lawinowym wzrostem ilości wytwarzanych odpadów w 2032 roku – zakaz wykorzystywania azbestu lub wyrobów zawierających azbest ma obowiązywać od 1 stycznia 2033 roku. Zwraca się uwagę, że zdemontowane wyroby zawierające azbest są odpadami niebezpiecznymi i zakazane jest ich powtórne użycie. Składowanie odpadów niebezpiecznych zawierających azbest dopuszczalne jest tylko na przeznaczonych do tego składowiskach. Poniżej przytacza się procedury związane z obowiązkami i postępowaniem właścicieli i zarządców przy użytkowaniu obiektów, na których znajdują się wyroby zawierające azbest oraz przy usuwaniu wyrobów zawierających azbest zawarte w "Informatorze o przepisach i procedurach dotyczących bezpiecznego postępowania z wyrobami zawierającymi azbest" wydanym przez Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej - Warszawa 2003 r

- 32 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Obowiązki i postępowanie właścicieli oraz zarządców, przy użytkowaniu obiektów i terenów z wyrobami zawierającymi azbest Sporządzenie "Oceny stanu i możliwości Przeprowadzenie inwentaryzacji wyrobów bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest zawierających azbest" ▼ ▼ Sporządzenie informacji dla Opracowanie corocznego planu kontroli wójta/burmistrza/prezydenta jakości powietrza dla pomieszczeń (corocznie) zawierających azbest ▼ ▼ Oznakowanie pomieszczeń, gdzie znajdują Opracowanie instrukcji bezpiecznego się urządzenia lub instalacje z wyrobami postępowania i użytkowania zawierającymi azbest pomieszczenia z wyrobami zawierającymi azbest ▼ Zaznaczenie na planach sytuacyjnych terenu miejsc z wyrobami zawierającymi azbest

Obowiązki i postępowanie właścicieli i zarządców, przy usuwaniu wyrobów zawierających azbest z obiektów lub terenów.

Podjęcie decyzji o usuwaniu wyrobów zawierających azbest ▼ Identyfikacja azbestu w wyrobach przeznaczonych do usunięcia przez uprawnione laboratorium ▼ Zgłoszenie właściwemu organowi architektoniczno - budowlanemu lub powiatowemu inspektorowi nadzoru budowlanego - na 30 dni przed rozpoczęciem prac zamiaru usuwania wyrobów zawierających azbest, celem uzyskania pozwolenia na budowę lub remont wraz z określonymi warunkami ▼ Dokonanie wyboru wykonawcy prac i zawarcie umowy. Określenie obowiązków Stron, również w zakresie zabezpieczenia przed emisją ▼ Poinformowanie mieszkańców - użytkowników obiektu o usuwaniu niebezpiecznych materiałów i sposobach zabezpieczenia. ▼ Uzyskanie od wykonawcy prac świadectwa czystości powietrza po wykonaniu robót oraz jego przechowywanie przez co najmniej 5 lat

W tabeli nr 12 przedstawiono firmy, które uzyskały stosowne zezwolenia od Starosty Żuromińskiego na wytwarzanie odpadów zawierających azbest.

- 33 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Tabela nr 12. Wykaz przedsiębiorstw, które w latach 1999 – 2005 uzyskały zezwolenie Starosty Żuromińskiego na wytwarzanie - w wyniku usuwania, odpadów zawierających azbest

Lp. Nazwa firmy Adres 1 „ALGADER HOFMAN“ Sp. z. o.o. 01-919 Warszawa ul. Wółczyńska 133/11 B 2 Przedsiębiorstwo Robót 00-515 Warszawa ul. Żurawia 24/7 Termoizolacyjnych i Antykorozyjnych TERMO-EXPORT 3 Zakład Remontowo – Budowlany 94-044 Łódź ul. Przełajowa 10 m 56 Stanisław Karolczak 4 Przedsiębiorstwo Robót Instalacyjno – 09-500 Gostynin ul. Targowa 10B Budowlanych HYDROPOL Sp. z o.o. K. Sobaszek i P. Żółtowski 5 Przedsiębiorstwo Robót Instalacyjno – 09-500 Gostynin ul. Krośniewicka 7 Budowlanych HYDROPOL Sp. z o.o. K. Sobaszek i P. Żółtowski 6 Centrum Gospodarki Odpadami, Azbestu 22-400 Zamość ul. Zamoyskiego 51 i Recyklingu CARO 7 P.P.H.U. GAJAWI Gabriel Rogut 93-150 Łódź ul. Odyńca 24

8 Firma Handlowo – Usługowa SYSTEM 09-100 Płońsk, Brody 4 – DACH Sp.J. 9 Przedsiębiorstwo Budownictwa Reguły ul. Graniczna 6, 05-816 Lądowego MJ Sp. z o.o. Michałowice 10 SINTAC POLSKA Sp. z o.o. 05-075 Wesoła ul. Armii Krajowej 86 11 Firma Handlowo – Usługowa „WIKI” 58-560 Jelenia Góra ul. Sobieszowska Agnieszka Majda 10A 12 „ALBEKO” Sieger Sp. J. 87-510 Kotowy, gm. Skrwilno 13 P.P.H.U. „ABBA-EKOMED” Sp. z o.o. 78-100 Toruń ul. Moniuszki 14 P.P.H.U. „PLASTIMET-PANORAMA” 05-084 Leszno ul. Fabryczna 9 Sp. z o.o. 15 Zakład Remontowo – Budowlany 03-982 Warszawa ul. Messnera 1/3 „AMBROŻY” Sp.J. W. Śliwińska, K. lok.222 Ambroży 16 Firma HYDROGEOTECHNICZNA Sp. 25-116 Kielce ul. Ściegiennego 262A z o.o. 17 Firma Transport-Metalurgie Sp. z o.o. 97-500 Radomsko ul. Reymonta 62 18 Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe 97-300 Piotrków Trybunalski ul. 1 Maja JUKO – Jerzy Szczukocki 25 19 Firma Wielobranżowa „WOLT- 09-411 Stara Biała, Nowa Biała 1a CENTER” – Grzegorz Lewandowski

Odpady medyczne Do roku 2014 sytuacja demograficzna gminy nie będzie ulegać większym zmianom. Dominować będzie jednak tendencja zniżkowa w liczbie mieszkańców. Z poprawą warunków życia wzrastać będzie średnia wieku mieszkańców, co spowoduje większe zapotrzebowanie na usługi medyczne. Skutkiem tego będzie wzrost ilości odpadów z jednostek służby zdrowia. Odpady weterynaryjne

- 34 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

W związku z pojawianiem się nowych i nieznanych w leczeniu chorób należy się liczyć ze wzrostem wytwarzanych odpadów.

Oleje odpadowe Ilość odpadowych olejów w następnych latach wskazywać będzie tendencję spadkową w związku ze spadkiem zapotrzebowania na oleje świeże oraz zwiększeniem czasu ich eksploatacji.

Akumulatory i baterie Ilość zużytych akumulatorów ołowiowych jest nierozerwalnie związana z ilością eksploatowanych pojazdów która w skali kraju wskazuje nieprzerwany wzrost. Trudno jest natomiast określić ilość innych powstających odpadów akumulatorów i baterii.

Osady ściekowe Ilość osadów, która będzie wytwarzana w kolejnych horyzontach czasowych planu została określona przy przyjęciu szeregu założeń. Wdrażanie dyrektyw UE prowadzić będzie do dalszego wzrostu dynamiki budowy oczyszczalń. Na ilość osadów wytwarzanych będą miały wpływ przede wszystkim program budowy i rozbudowy sieci kanalizacyjnych i budowy oczyszczalń oraz czynniki demograficzne. Zgodnie z WPGO planuje się, że w wyniku realizacji programu rozbudowy sieci kanalizacyjnych i budowy oczyszczalń komunalnych, następujący % mieszkańców będzie obsługiwany przez oczyszczalnie ścieków: . 49,43% w 2010 roku, . 52,85% w 2015 roku. Według wskaźników podanych w KPGO, jeden mieszkaniec obsługiwany przez oczyszczalnie odpowiada produkcji rocznej osadów na poziomie od 11,4 kg s.m. do 34,8 kg s.m. (w zależności od technologii oczyszczania ścieków) przy średniej 19,4 kg s.m. W związku z tym, prognozowane ilości osadów ściekowych w poszczególnych okresach prognostycznych będzie wynosić: . w roku 2007 – 102,665 Mg s.m. . w roku 2009 – 102,587 Mg s.m. . w roku 2011 – 102,645 Mg s.m. Jakość osadów podlegać będzie zmianom w zależności od składu chemicznego i charakterystyki sanitarno – biologicznej oczyszczanych ścieków. Planuje się wdrażanie technologii, które przyczynia się do ograniczenia ładunków metali ciężkich w ściekach, a tym samym w osadach ściekowych. Stan sanitarny osadów zależy od stanu zdrowotnego mieszkańców wytwarzających ścieki. Polepszanie się warunków życia mieszkańców oraz służby zdrowia spowoduje zmniejszenie stopnia skażenia osadów ściekowych organizmami chorobotwórczymi. Jednocześnie, dążyć się będzie do wdrażania takich technologii oczyszczania ścieków, które wyeliminują większość zanieczyszczeń typu chemicznego zawartych w ściekach. Zanieczyszczenia te trafią jednak do osadów ściekowych, pogarszając ich parametry i utrudniając przyrodnicze zagospodarowanie.

Opony Ilości wytwarzanych odpadów, w związku ze wzrostem ilości eksploatowanych pojazdów oraz świadomości prowadzących pojazdy o wpływie jakości eksploatowanych opon na bezpieczeństwo jazdy, będzie wzrastać.

- 35 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012 5. ZAŁOŻONE CELE I PRIORYTETY W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI

5.1. SEKTOR KOMUNALNY

Zasadnicze priorytety w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi określone w KPGO dotyczą: . objęcia wszystkich mieszkańców zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych, rozwój systemów selektywnej zbiórki odpadów, w tym odpadów ulegających biodegradacji, opakowaniowych, wielkogabarytowych, budowlanych, niebezpiecznych, . organizacji kilkudziesięciu w skali kraju ponadgminnych struktur gospodarki odpadami komunalnymi dla realizacji wspólnych przedsięwzięć, planowanie i realizacja rozwiązań kompleksowych, zintegrowanych, uwzględniających wszystkie wytwarzane odpady, możliwe do wspólnego zagospodarowania, niezależnie od źródła ich pochodzenia, . intensyfikacji procesów przekształcania odpadów przed składowaniem poprzez wdrażanie metod biologicznych, mechaniczno-biologicznych i termicznych, . podnoszenia świadomości społecznej – szeroka akcja edukacyjno-uświadamiająca z wykorzystaniem wszystkich dostępnych metod i środków.

W oparciu o wyżej wymienione priorytety dla odpadów komunalnych wytwarzanych w województwie mazowieckim zostały określone szczegółowe cele do osiągnięcia krótkookresowe na lata 2004 – 2007 oraz długookresowe na lata 2008-2011.

Cele krótkookresowe 2004-2007 . kampania edukacyjno-informacyjna obywateli województwa mazowieckiego w zakresie prawidłowego funkcjonowania gospodarki odpadami komunalnymi, . uporządkowanie systemu gospodarki odpadami komunalnymi w województwie, ze szczególnym uwzględnieniem tworzenia ponadlokalnych struktur organizacyjnych, . objęcie wszystkich mieszkańców miast i 95% mieszkańców terenów wiejskich zorganizowanym zbieraniem odpadów komunalnych, . rozwój i podniesienie skuteczności selektywnej zbiórki odpadów dla osiągnięcia odpowiednich limitów odzysku i recyklingu: - odpadów wielkogabarytowych na poziomie 20%, - odpadów budowlanych na poziomie 15%, - odpadów niebezpiecznych na poziomie 15%, - odpadów opakowaniowych – odzysk 50%, recykling 25%, . podniesienie skuteczności selektywnej zbiórki odpadów ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju selektywnej zbiórki odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, . skierowanie w roku 2007 na składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych nie więcej niż 90% (wagowo) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do roku 1995), . rozwój instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów, . bieżąca likwidacja nielegalnych składowisk, inwentaryzacja starych składowisk odpadów w celu ich rekultywacji a także intensyfikacja działań w zakresie zamykania, rekultywacji lub modernizacji nieefektywnych lokalnych składowisk odpadów komunalnych, bądź rozbudowa składowisk regionalnych wg standardów UE.

Cele długookresowe 2008-2011 . kontynuacja i intensyfikacja akcji szkoleń i podnoszenia świadomości społecznej,

- 36 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

. objęcie wszystkich (100%) mieszkańców woj. mazowieckiego zorganizowanym zbieraniem odpadów komunalnych, . dalsza organizacja i doskonalenie regionalnych systemów gospodarki odpadami komunalnymi, . dalszy rozwój selektywnej zbiórki i osiągniecie odpowiedniego limitu odzysku i recyklingu: - odpady wielkogabarytowe na poziomie 55%, - odpady budowlane poziomie 45%, - odpady niebezpieczne ze strumienia odpadów komunalnych 57%, . skierowanie w roku 2011 na składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych nie więcej niż 63% (wagowo) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do roku 1995), . rozwój i wdrażanie nowoczesnych technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w tym metod termicznego przekształcania odpadów.

Nadrzędne cele i priorytety gospodarki odpadami komunalnymi ujęte w KPGO i wojewódzkim PGO zostały uwzględnione w PGO dla powiatu żuromińskiego.

Cele krótkookresowe na lata 2004 – 2007 . kampania edukacyjno-informacyjna obywateli w zakresie prawidłowego funkcjonowania gospodarki odpadami komunalnymi, . uporządkowanie systemu gospodarki odpadami komunalnymi, . objęcie wszystkich mieszkańców miast i 95% mieszkańców terenów wiejskich zorganizowanym zbieraniem odpadów komunalnych, . rozwój i podniesienie skuteczności selektywnej zbiórki odpadów dla osiągnięcia odpowiednich limitów odzysku i recyklingu: - odpadów wielkogabarytowych na poziomie 20%, - odpadów budowlanych na poziomie 15%, - odpadów niebezpiecznych na poziomie 15% - odpadów opakowaniowych – odzysk 50%, recykling 25%, . podniesienie skuteczności selektywnej zbiórki odpadów ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju selektywnej zbiórki odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, . skierowanie w roku 2007 na składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych nie więcej niż 90% (wagowo) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do roku 1995), . bieżąca likwidacja nielegalnych składowisk, inwentaryzacja starych składowisk odpadów w celu ich rekultywacji a także intensyfikacja działań w zakresie zamykania, rekultywacji lub modernizacji nieefektywnych lokalnych składowisk odpadów komunalnych,budowa sortowni i kopostowni odpadów w m. Brudnice wg standardów UE.

Cele długookresowe na lata 2008 – 2011 . kontynuacja i intensyfikacja akcji szkoleń i podnoszenia świadomości społecznej, . objęcie wszystkich (100%) mieszkańców powiatu zorganizowanym zbieraniem . odpadów komunalnych, . dalszy rozwój selektywnej zbiórki i osiągnięcie odpowiedniego limitu odzysku i recyklingu: - odpady wielkogabarytowe na poziomie 55%, - odpady budowlane na poziomie 45%, - odpady niebezpieczne ze strumienia odpadów komunalnych 57%

- 37 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

. skierowanie w roku 2011 na składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych nie więcej niż 63% (wagowo) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, . rozwój i wdrażanie sortowania i kompostowania odpadów na bazie obiektu w m. Brudnice. Uwzględniając ww. cele i priorytety w zakresie gospodarki odpadami wytwarzanymi w sektorze komunalnym określone w KPGO, WPGO i PPGO należy przyjąć nw. cele i priorytety w przedmiotowym zakresie dla terenu gminy Kuczbork Osada.

Cele krótkookresowe 2004-2007 dla gminy Kuczbork Osada . kampania edukacyjno-informacyjna mieszkańców gminy Kuczbork Osada, ze szczególnym uwzględnieniem młodzieży w wieku szkolnym, w zakresie prawidłowego funkcjonowania gospodarki odpadami komunalnymi, . uporządkowanie systemu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie gminy, ze szczególnym uwzględnieniem: - wspierania i współdziałania w tworzeniu ponadlokalnych struktur organizacyjnych, - wspierania inicjatyw podmiotów gospodarczych w zakresie odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego z gospodarstw domowych. . rozwój i podniesienie skuteczności selektywnej zbiórki odpadów dla osiągnięcia odpowiednich limitów odzysku i recyklingu: - odpadów wielkogabarytowych na poziomie 20%, - odpadów budowlanych na poziomie 15%, - odpadów niebezpiecznych na poziomie 15%, - odpadów opakowaniowych – odzysk 50%, recykling 25%, . objęcie 95% mieszkańców terenu gminy zorganizowanym zbieraniem odpadów komunalnych, . wprowadzenie, rozwój i podniesienie skuteczności selektywnej zbiórki odpadów surowcowych w tym opakowaniowych (szkło, tworzywa sztuczne, papier i tektura). . rozwój selektywnej zbiórki odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, a także wspieranie kompostowania odpadów we własnym zakresie przez mieszkańców peryferyjnych rejonów wsi, . skierowanie w roku 2007 na składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych nie więcej niż 90% (wagowo) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do roku 1995), . likwidacja nielegalnego składowiska odpadów w m. Bagienice Duże, . modernizacja składowiska odpadów w m. Kuczbork Wieś w zakresie urządzeń technicznych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania składowiska – zakup, montaż wagi samochodowej, wiaty do selektywnego gromadzenia makulatury oraz budowa instalacji odgazowania.

Cele długookresowe 2008-2011 dla gminy Kuczbork Osada . kontynuacja i intensyfikacja akcji szkoleń i podnoszenia świadomości społecznej, . objęcie wszystkich (100%) mieszkańców gminy zorganizowanym zbieraniem odpadów komunalnych a tym samym wyeliminowanie niekontrolowanego wprowadzania odpadów komunalnych do środowiska, . dalsza organizacja i doskonalenie regionalnych systemów gospodarki odpadami komunalnymi, . dalszy rozwój selektywnej zbiórki i osiągniecie odpowiedniego limitu odzysku i recyklingu:

- 38 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

- odpady wielkogabarytowe na poziomie 55%, - odpady budowlane poziomie 45%, - odpady niebezpieczne ze strumienia odpadów komunalnych 57% . skierowanie w roku 2011 na składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych nie więcej niż 63% (wagowo) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do roku 1995), . wspieranie inicjatyw podmiotów gospodarczych we wdrażaniu nowoczesnych technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów. . intensyfikacja działań w zakresie zamknięcia w 2012 r. składowiska odpadów w m. Kuczbork Wieś i zmiany przeznaczenia na gminny punkt magazynowania selektywnie zbieranych odpadów komunalnych.

5.2. SEKTOR GOSPODARCZY

Podstawowymi celami w gospodarce odpadami z sektora gospodarczego jest ograniczenie ilości wytwarzanych odpadów, odzysk i unieszkodliwianie odpadów, w ostateczności ich bezpieczne składowanie. Cele gospodarki odpadami w sektorze gospodarczym: . zmniejszenie wytwarzania odpadów oraz zwiększenie stopnia ich odzysku, . zapobieganie i minimalizacja ilości, a także ograniczenie toksyczności odpadów, . zwiększenie udziału odzyskiwanych i ponownie stosowanych w procesach produkcyjnych odpadów przemysłowych do 75% (dwukrotne zwiększenie w porównaniu ze stanem z 1990 r., kiedy procesom odzysku poddawano średnio 37,2 % odpadów), . zwiększenie udziału odpadów unieszkodliwianych poza składowaniem, . ograniczenie negatywnego wpływu obiektów gospodarki odpadami na środowisko, . osiągnięcie pełnej kontroli i właściwe zarządzanie gospodarką odpadami w sektorze gospodarczym, . zwiększenie wiedzy wytwórców z sektora gospodarczego na temat zasad gospodarki odpadami. Osiągnięcie zamierzonych celów wymaga prowadzenia działań organizacyjnych z uwzględnieniem potrzeb techniczno-technologicznych i finansowych w poszczególnych gałęziach przemysłu i usług. Działania mające na celu racjonalizację gospodarki odpadami będą podejmowane przez samodzielne podmioty gospodarcze, działające w otoczeniu rynkowym. Wprowadzane usprawnienia zarówno w miejscu wytworzenia odpadów jak i w miejscach ich wykorzystania i unieszkodliwienia, służące zmniejszeniu uciążliwości odpadów muszą być efektywne ekonomicznie i najczęściej mieć zapewnione finansowe wsparcie.

5.3. SZCZEGÓLNE ODPADY

Cele krótkookresowe w latach 2004-2007 . minimalizacja ilości wytwarzanych odpadów poprzez wprowadzenie technologii mało i bezodpadowych oraz najlepszych dostępnych technologii (BAT), . intensyfikacja działań w kierunku zwiększenia stopnia odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, . uczestniczenie wytwórców w programach zarządzania środowiskowego ISO 14 000 oraz zasad Czystszej Produkcji, . sukcesywne wycofywanie funkcjonujących urządzeń zawierających PCB,

- 39 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

. sukcesywna likwidacja wycofanych urządzeń zawierających PCB poprzez kontrolowane unieszkodliwianie lub dekontaminację, . uzyskanie poziomu odzysku olejów smarowych w wysokości 50% ilości wprowadzanej na rynek, . uzyskanie poziomu recyklingu olejów smarowych w wysokości 25%, . sukcesywny odzysk z rynku akumulatorów ołowiowych, . odzysk i recykling na poziomie 60% akumulatorów Ni-Cd wielkogabarytowych, . odzysk i recykling na poziomie 45% akumulatorów Ni-Cd małogabarytowych, . odzysk i recykling na poziomie 30% pozostałych baterii (z wyłączeniem cynkowo- węglowych i alkalicznych), . usunięcie ok. 20% wyrobów zawierających azbest, . sukcesywne wprowadzanie systemu zbiórki odpadów niebezpiecznych powstających w gabinetach weterynaryjnych, . sukcesywne wprowadzanie systemu zbiórki odpadów specyficznych powstających w wyniku prowadzenia praktyk lekarskich, . ponowne wykorzystanie części i odzysk surowców w ilości stanowiącej 85% średniej masy pojazdu, z czego wykorzystanie części i recykling materiałowy stanowić ma odpowiednio: dla samochodów skonstruowanych po 1980 roku - do 80% średniej masy pojazdu, dla samochodów skonstruowanych przed 1980 rokiem – do 75% średniej masy pojazdu, . osiągnięcie zbiórki odpadów elektrycznych i elektronicznych na poziomie 4 kg/M do 31 stycznia 2006 r., zgodnie z dyrektywą 2002/96/EC w sprawie odpadów sprzętu elektrycznego i elektronicznego, . osiągnięcie poziomów odzysku i recyklingu urządzeń zawierających CFC i HCF w wysokości 45% dla urządzeń klimatyzacyjnych, 60% dla urządzeń chłodniczych poza gospodarstwami domowym oraz 40% dla chłodziarek i zamrażarek pochodzących z gospodarstw domowych, . edukacja ekologiczna wytwórców odpadów w zakresie prawidłowych sposobów postępowania z odpadami oraz ich obowiązków wynikających z obowiązujących uregulowań prawnych. . rozpoczęcie budowy oczyszczalni ścieków w m. Zielona, . podjęcie działań mających na celu budowę oczyszczalni ścieków w Chojnowie, . kontrola nad stosowaniem osadów ściekowych na terenach gminy ze zwróceniem szczególnej uwagi na miejsca stosowania osadów, . zwiększenie stanu świadomości społecznej w zakresie gospodarki osadami ściekowymi,

Cele długookresowe w latach 2008-2011 . kontynuacja wdrażania technologii BAT oraz uczestniczenia wytwórców w programach zarządzania środowiskowego i zasad Czystszej Produkcji, . całkowita likwidacja wycofanych urządzeń zawierających PCB poprzez kontrolowane unieszkodliwianie lub dekontaminację do 2010 roku, . uzyskanie poziomu odzysku olejów smarowych do 2007 roku w wysokości 50% ilości wprowadzanej na rynek, . uzyskanie poziomu recyklingu olejów smarowych w ilości 35% do 2007 r., . sukcesywne zwiększenie poziomu odzysku i recyklingu olejów smarowych określonych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2001 r. w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych, . odzysk z rynku 100% akumulatorów ołowiowych, . odzysk i recykling na poziomie 70% akumulatorów Ni-Cd wielkogabarytowych, . odzysk i recykling na poziomie 50% akumulatorów Ni-Cd małogabarytowych,

- 40 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

. odzysk i recykling na poziomie 50% pozostałych baterii ( z wyłączeniem cynkowo- węglowych i alkalicznych), . usunięcie ok. 30% wyrobów zawierających azbest, . objęcie systemem zbiórki, transportu i unieszkodliwiania wszystkich wytwórców odpadów weterynaryjnych, . objęcie systemem zbiórki wszystkich podmiotów wytwarzających odpady medyczne, . ponowne wykorzystanie części i odzysk surowców w ilości stanowiącej 95% średniej masy pojazdu, z czego wykorzystanie części i recykling materiałowy stanowić powinny – do 85% średniej masy pojazdu, . osiągnięcie poziomów odzysku i recyklingu urządzeń zawierających CFC i HCF w wysokości 50% dla urządzeń klimatyzacyjnych, 70% dla urządzeń chłodniczych poza gospodarstwami domowym oraz 50% dla chłodziarek i zamrażarek pochodzących z gospodarstw domowych. . zakończenie budowy oczyszczalni ścieków w m. Zielona, . likwidacja oczyszczalni ścieków w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Zielonej, . budowa oczyszczalni ścieków w m. Chojonowo, . zmniejszenie stopnia obciążenia osadów ściekowych szkodliwymi substancjami i organizmami chorobotwórczymi poprzez ograniczenie zrzutu zanieczyszczeń pochodzenia przemysłowego, . wprowadzenie procesów stabilizacji i odwadniania osadów i/lub dalszej przeróbki (np. kompostowanie), czego efektem będzie zmniejszenie objętości wytworzonych osadów, . kontrola wytwarzania i zagospodarowania komunalnych osadów ściekowych, . ograniczenie deponowania osadów ściekowych na składowisku odpadów, w tym na terenach oczyszczalni z wyjątkiem składowania osadów o ponadnormatywnych parametrach zanieczyszczeń, . zwiększenie ilości kompostowanych osadów ściekowych, . zwiększenie ilości osadów ściekowych wykorzystywanych przyrodniczo i przemysłowo, . sukcesywne wykorzystywanie osadów ściekowych nagromadzonych na terenach oczyszczalni ścieków, do osiągnięcia 30% wykorzystania nagromadzonych osadów w roku 2011, . zmniejszenie stopnia zagrożenia środowiska, spowodowanego przez niewłaściwe składowanie osadów ściekowych.

6. DZIAŁANIA ZMIERZAJĄCE DO POPRAWY SYTUACJI W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI – SYSTEM GOSPODAROWANIA ODPADAMI

W działaniach w zakresie gospodarowania odpadami należy przestrzegać zasady, że zmian należy dokonywać metodami ewolucyjnymi. Wprowadzanie nowych, ale często bardzo drogich rozwiązań, skutkuje tym, że wytwórcy odpadów i często samorządy są nadmiernie obciążane finansowo w stopniu nie do przebrnięcia. Skutkować to może niewydolnością finansową lub odstępowaniem od wprowadzonego systemu. Wprowadzanie nowoczesnych rozwiązań dużo droższych od już stosowanych sprawia, że wytwarzający odpady wyrzucają je do rowów i zagłębień terenowych. Systemy gospodarowania odpadami komunalnymi są tworzone w ten sposób, że zawsze składowisko jest bazowym ich elementem. W przypadku prowadzenia selektywnej zbiórki odpadów w szerokim zakresie czy też prowadząc spalarnię odpadów będą powstawały pozostałości, które muszą być gdzieś zdeponowane. Oczywiście technologie produkcji wyrobów z pozostałości po spaleniu odpadów już są przedstawiane, ale koszty takiego postępowania są bardzo wysokie a efekt nieznany. Wobec posiadania

- 41 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012 składowiska nie spełniającego wymogów stawianych tego typu obiektom oraz braku racjonalnych przesłanek do jego modernizacji lub budowy nowego wysypiska wielce zasadna jest inicjatywa tworzenia systemu gospodarki odpadami w połączeniu z innymi gminami powiatu żąuromińskiego. Związki międzygminne mogą łatwiej pozyskiwać środki na rozwiązywanie kwestii gospodarki odpadami oraz mogą racjonalniej prowadzić taką gospodarkę spełniającą wymogi europejskie. Jednakże do uruchomienia systemu gospodarki odpadami w systemie międzygminnym musi upłynąć trochę czasu, ile dokładnie nie wiadomo. Wobec powyższego niektóre kwestie gospodarowania odpadami wymagają bieżących działań ze strony gminy pozostałe muszą być ustalone na etapie działania związku międzygminnego.

6.1. SEKTOR KOMUNALNY

Dla osiągnięcia założonych celów, podjęte zostaną następujące kierunki działań: - wprowadzenie systemowej gospodarki odpadami komunalnymi w układzie gminnym oraz ponadlokalnym, - redukcja w odpadach kierowanych na składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne zawartości składników ulegających biodegradacji, - wdrażanie systemu eliminacji odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych, ich zbierania i unieszkodliwiania, - modernizacja składowiska odpadów w m. Kuczbork Wieś, który nie spełnia wymogów ochrony środowiska, do czasu wprowadzenia rozwiązań ponadlokalnych, - likwidacja nielegalnego składowiska w m. Bagienice Duże. Uchwałą nr XXIX/156/2005 z dnia 29 grudnia 2005 r. Rada Gminy Kuczbork Osada celem realizacji powyższych działań wprowadziła na terenie gminy m.in. następujące zakazy i obowiązki: - zakaz samowolnego spalania pozostałości roślinnej na powierzchni ziemi, - zakaz spalania komunalnych odpadów niebezpiecznych w miejscach i instalacjach do tego celu nieprzeznaczonych oraz spalania w paleniskach domowych odpadów z tworzyw sztucznych, z gumy, odzieży, zaoliwionych szmat oraz mebli, - zakaz zakopywania odpadów komunalnych i wylewania nieczystości ciekłych oraz wywożenia i wysypywania odpadów stałych w miejscach do tego nieprzeznaczonych, - zakaz wykorzystywania nieczynnych studni przydomowych do gromadzenia odpadów komunalnych, nieczystości ciekłych i wód deszczowych, - obowiązek wyposażenia nieruchomości w urządzenia służące do gromadzenia odpadów komunalnych, - obowiązek prowadzenia w miarę możliwości selektywnej zbiórki odpadów przez właścicieli nieruchomości, - obowiązek usuwania i unieszkodliwiania odpadów komunalnych wyłącznie za pośrednictwem podmiotów uprawnionych, - obowiązek zawarcia umowy z uprawnionymi odbiorcami nie później niż do 30.06.2006 r., - obowiązek przechowywania, przez okres 1 roku, dokumentów potwierdzających korzystanie z usług w zakresie zbierania, transportu, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych. Egzekwowaniem ww. obowiązków i zakazów zajmuje się Wójt Gminy Kuczbork Osada lub osoby przez niego upoważnione.

- 42 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012 6.1.1. DZIAŁANIA ZMIERZAJĄCE DO ZAPOBIEGANIA POWSTAWANIU ODPADÓW

Gmina sprawuje pełny nadzór nad gospodarką odpadami komunalnymi na terenie objętym swoją właściwością. Dlatego wykorzystując instrumenty prawne (prawa ogólnego – ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i miejscowego - uchwały nr XXIX/156/2005 Rady Gminy w Kuczborku Osadzie z dnia 29.12.2005 roku w sprawie przyjęcia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy), Gmina po wywiązaniu się z zadania własnego, jakim jest zapewnienie czystości i porządku na swoim terenie i stworzenie warunków do ich utrzymania, egzekwuje, przestrzeganie prawa w zakresie gospodarki odpadami na terenie objętym swoja właściwością. Egzekwowaniem właściwego postępowania z odpadami, w tym: ograniczenia ich wytwarzania, zmniejszenia ich uciążliwości, Gmina obejmie zarówno osoby prywatne jak i podmioty gospodarcze działające na terenie gminy. Ochrona środowiska przed odpadami jest specyficzną dziedziną ekologii, w której doskonale sprawdza się równoczesne zastosowanie w stosunku do użytkowników środowiska kary i nagrody. Mieszkańcy gminy muszą wiedzieć, że nie przestrzeganie prawa w zakresie gospodarki odpadami będzie skutkować sankcjami finansowo-prawnymi, a przestrzeganie prawa i np. udział oraz zwycięstwo w konkursie może zaowocować określonymi korzyściami finansowymi. Do mieszkańców skierowane zostaną informacje jak systematycznie ograniczać ilość wytwarzanych odpadów w wyniku własnego bytowania oraz prawidłowo z nimi postępować. Tylko szeroko rozwinięta polityka informacyjno-edukacyjna, z wykorzystaniem wszystkich dostępnych środków, sposobów i technik, może dopiero odnieść zamierzony efekt. Dość skutecznym sposobem dotarcia do mieszkańców z informacją o dostępnych sposobach ograniczenia ilości i uciążliwości odpadów jest wykorzystanie nośników reklamy zewnętrznej coraz częściej stosowanych w kampaniach reklamowych i społecznych. Jest powszechnie znane działanie psychologiczne bilboardów. Są samorządy, które z doskonałym skutkiem wykorzystały je w kampanii informacyjnej podczas wprowadzania systemu selektywnej zbiórki odpadów w związku z czym Gmina także wykorzysta ww. instrumenty do propagowania odpowiedzialności właściciela odpadów za ich gospodarowanie. Edukacja ekologiczna, szczególnie osób dorosłych, także polega na nachalności informacji, która trafia do odbiorcy niekiedy nawet podświadomie. Wykorzystanie każdej dostępnej powierzchni reklamowej jest właściwe. Należy także wspomnieć, że Gmina Kuczbork Osada planuje wykorzystywać „święta ekologiczne” do organizowania: - tzw. „Sprzątania świata” polegającego na nauce młodzieży czystości poprzez zbieranie odpadów pozostawionych w miejscach na ten cel nieprzeznaczony, - konkursu pod hasłem: „Sprzątanie świata, sprzątaniem swojej gminy, swojej miejscowości, swojej szkoły, swojej zagrody (posesji)”, na najczyściejszą: miejscowość, szkołę, zagrodę (posesję). Do ww. konkursu Gmina Kuczbork Osada jako organizator będzie przygotowywać się rok wcześniej, określając zasady konkursu i kryteria oceniania. Z zasadami konkursu i kryteriami oceny zapoznawani będą dyrektorzy szkół i sołtysi, którzy obowiązani będą do informowania swoich uczniów i mieszkańców. Ustalane będą atrakcyjne nagrody, przy czym dla najczyściejszej miejscowości nagrody muszą być przydatne dla całej wsi. Ogłoszenie zwycięzców i wręczenie nagród będzie uroczyste. Najczyściejsza posesja w każdej wsi, a także szkoła będzie specjalnie przez cały rok oznakowana, by w specjalny sposób wyróżnić jej właścicieli i uczniów szkoły. Organizowany będzie także konkurs, we wstępnej fazie dla szkół następnie dla wsi, „Kto przekaże najwięcej odpadów do odzysku?” Możliwości jest

- 43 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012 wiele. Tylko trzeba wyjść z propozycjami do młodzieży i dorosłych mieszkańców gminy, i obudzić w nich duch aktywności organizacyjnej. Tym bardziej, że są na takie cele fundusze unijne. Gmina Kuczbork Osada organizować będzie przy każdej okazji pikniki „odpadowe” dla różnych przedziałów wiekowych mieszkańców. Inne formy będą stosowane podczas Dnia Dziecka a inne np. podczas dożynek gminnych lub innych uroczystości gminnych. Kraków organizuje kolorowe pochody z udziałem władz i mieszkańców oraz uczniów krakowskich szkół, którzy brali udział w konkursie na najciekawszy transparent przeciwko zaśmiecaniu miasta- podobne instrumenty zastosuje także Gmina Kuczbork Osada. Wszelkie działania informacyjne, prowadzone wśród mieszkańców gminy, zachęcać będą do redukcji ilości wytwarzanych odpadów oraz do zmniejszania uciążliwości ich okresowego gromadzenia w miejscu powstawania. A służyć temu będzie ich selektywne gromadzenie „u źródła” i selektywne przekazywanie do odzysku lub unieszkodliwiania. Bardzo ważnym elementem w odpadowej edukacji mieszkańców gminy, jest uświadomienie im, że intuicyjnie wiele rzeczy robili dobrze (np. maksymalny odzysk odpadów biodegradowalnych), ale można jeszcze lepiej! W miejscowościach o przewadze zabudowy jednorodzinnej albo letniskowej, prowadzone będą szkolenia „jak samodzielnie zrobić kompostownik, a potem dobry kompost ?”

6.1.2. SELEKTYWNA ZBIÓRKA ODPADÓW

Selektywna zbiórka odpadów komunalnych sprzyja minimalizacji ilości odpadów kierowanych na składowisko oraz maksymalizacji ilości odpadów poddawanych procesom odzysku. Gromadzenie odpadów w miejscu powstawania stanowi pierwsze ogniwo systemu ich usuwania i unieszkodliwiania. Usuwanie odpadów z mieszkań oraz sposób ich przechowywania na terenie nieruchomości mają znaczący wpływ na czystość i stan sanitarny w osiedlach, a tym samym na poziom bytowania mieszkańców. Gromadzenie odpadów powinno stanowić etap krótkotrwały i przejściowy. Odpady gromadzi się w różnego rodzaju zbiornikach przenośnych, przetaczanych lub przesypowych oraz w workach foliowych. Ilość odpadów komunalnych wytwarzanych przez działalność bytową stale wzrasta. Wzrasta także ilość odpadów deponowanych na składowiskach. Stąd założono, że należy minimalizować ilość odpadów przekazywaną na składowiska poprzez selektywną zbiórkę odpadów. W związku z powyższym na terenie gminy Kuczbork Osada określono rodzaj urządzeń przeznaczonych do gromadzenia odpadów komunalnych, zasady ich rozmieszczania a także sposób i częstotliwość usuwania odpadów komunalnych tj.: - właściciele nieruchomości zobowiązani są do używania w celu gromadzenia odpadów komunalnych na terenie nieruchomości typowych zamkniętych pojemników, kontenerów z uwzględnieniem możliwości segregacji odpadów, - właściciel nieruchomości zobowiązany jest posiadać, co najmniej jeden pojemnik do gromadzenia odpadów na każdą nieruchomość, - ilość urządzeń, ich rodzaj i wielkość powinny być uzależnione od potrzeb mieszkańców, - jeżeli na terenie nieruchomości powstają także odpady inne niż komunalne, muszą być one gromadzone w sposób wyodrębniony od odpadów komunalnych, - zabrania się gromadzenia w pojemnikach na odpady komunalne śniegu, lodu, gorącego popiołu, żużla, szlamów, substancji toksycznych i wybuchowych, a także odpadów z działalności gospodarczej, - w okresie przejściowym dopuszcza się gromadzenie odpadów w kontenerach KP-7,

- 44 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

- właściciele nieruchomości mogą ograniczoną część odpadów kompostować na własnym terenie, - właściciele nieruchomości obowiązani są do prowadzenia w miarę możliwości selektywnej zbiórki odpadów: szkła, opakowań z tworzyw sztucznych, makulatury oraz puszek, - pojemniki do selektywnej zbiórki odpadów gmina nieodpłatnie udostępnia w poszczególnych miejscowościach w miejscach ogólnie dostępnych lub dostarczy bezpośrednio do właściciela nieruchomości, - komunalne odpady stałe powinny być wywożone nie rzadziej jak jeden raz na miesiąc, a na bieżąco według potrzeb z nieruchomości zabudowanych budynkami wielolokalowymi i koszy ulicznych, - odpady komunalne z obiektów użyteczności publicznej są gromadzone w pojemnikach KP-7 rozmieszczonych przy poszczególnych obiektach (szkoły, przedszkola, biblioteki, remizy OSP, Urząd Gminy, przychodnie zdrowia, bank, kościoły), i powinny być wywożone nie rzadziej niż raz na 2 tygodnie, - w przypadku placówek handlowo – usługowych zlokalizowanych poza budynkami jest obowiązek codziennego usuwania odpadów, - w przypadku nieruchomości, na których organizowane są imprezy masowe, jest obowiązek usuwania odpadów niezwłocznie po zakończeniu imprezy. Nadzór nad ww. obowiązkami i zakazami sprawuje Wójt Gminy lub osoby przez niego upoważnione. Zbieranie selektywne odpadów odbywać się będzie zgodnie z niżej podanymi metodami: . zbieranie selektywne „u źródła”, . kontenery ustawione w sąsiedztwie (centra zbierania), . zbiorcze punkty selektywnego gromadzenia (centra recyklingu). Dla gminy Kuczbork Osada i jego specyficznych warunków zakłada się, że właściwym systemem selektywnej zbiórki jest „system pojemnikowy” gromadzenia i zbierania odpadów surowcowych. System ten polega na gromadzeniu w oddzielnych pojemnikach odpadów wyselekcjonowanych w gospodarstwach domowych, zakładach i instytucjach. Segregacja odpadów w miejscu ich powstawania operować będzie systemem od 2 do 4 pojemników. Przykładowo, jeden zestaw stanowić mogą pojemniki (po 1 sztuce) na: szkło, makulaturę, metale oraz tworzywa sztuczne. Założono, że lokalizacja pojemników wymaga wnikliwego, wręcz ,,logistycznego opracowania”, podstawą którego winien być wywiad środowiskowy, zaś nadrzędną zasadą powinno być ustawianie pojemników „po drodze” (do przystanku, do szkoły, do sklepu, na parking, na głównych osiedlowych ciągach pieszych), gdyż ten kto odnosi śmieci nie może szukać pojemnika. Pojemniki należy oznakować odmiennymi kolorami i napisami (lub stosować wręcz pojemniki w różnych kolorach). Wskazane jest umieszczanie na pojemnikach odpowiednich piktogramów, informujących co można do danego pojemnika wrzucać lub czego wrzucać nie należy. Ustawienie pojemników wymaga wyznaczenia i urządzenia odpowiednich utwardzonych placyków oraz dojazdów. Wskazane jest również zadaszenie miejsc zbiórki, choć jest to kosztowne. W systemie selektywnej zbiórki surowców wtórnych uwzględniono, że stosowany może być również tzw. system workowy, który polega na gromadzeniu wyselekcjonowanych w gospodarstwach domowych odpadów w oddzielnych oznakowanych kolorystycznie i napisami workach. Przeważnie jest to zestaw 3-4 worków z przeznaczeniem na makulaturę, szkło, tworzywa sztuczne. Jeden zestaw przeznaczony będzie dla 1 gospodarstwa domowego na okres 1 miesiąca. Worki będą odbierane od mieszkańców w wyznaczone dni miesiąca lub dostarczane do punktu zbierania jakim jest istniejące składowisko odpadów w m. Kuczbork Wieś. Transportem wyselekcjonowanych odpadów do zbiorczego punktu jakim jest obecnie

- 45 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012 składowisko zajmować się będzie uprawniona jednostka – np. Prywatne Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowo – Transportowe Andrzej Ludwiczak, Niechłonin 134. Ze składowiska selektywnie zebrane odpady odbierać będą uprawnione firmy prowadzące działalności w zakresie odzysku przedmiotowych odpadów. Obecnym odbiorcą odpadów wyselekcjonowanych na składowisku jest „Zielone Miasto” S.C. w Mławie. Oprócz podstawowych tradycyjnie selektywnie zbieranych odpadów użytkowych (makulatura, szkło, tworzywa, złom metalowy) powinny być, zgodnie z niniejszym planem zbierane następujące rodzaje odpadów: . odpady wielkogabarytowe – w tym zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, . odpady budowlane, . odpady ulegające biodegradacji, . odpady niebezpieczne. Do zbierania odpadów wielkogabarytowych stosowane będą następujące systemy: 1. Okresowy odbiór bezpośrednio od ich właścicieli oraz stworzenie warunków do zamówienia takiej usługi indywidualnie jako „usługa na telefon”. 2. Dostarczanie sprzętu do punktu zbierania odpadów przez właścicieli własnym transportem. 3. Bezpośredni odbiór przez producenta - sprzedawcę (dotyczy przede wszystkim zbierania sprzętu elektronicznego i sprzętów gospodarstwa domowego). Ta forma pozyskiwania odpadów wielkogabarytowych upraszcza system zbierania odpadów i ich usuwania. Odpady te nie zasilają ogólnego strumienia odpadów komunalnych. W ramach powyższego systemu może być realizowany system wymienny polegający na przekazaniu jeszcze dobrego, ale konstrukcyjnie przestarzałego sprzętu w zamian za egzemplarz nowej generacji. Zbieraniem i transportem odpadów budowlanych, w tym pochodzących z remontów i prac rozbiórkowych, z miejsc ich powstawania zajmować się będą: 1. Wytwórcy tych odpadów np. firmy budowlane, rozbiórkowe, osoby prywatne prowadzące prace remontowe. 2. Specjalistyczne firmy zajmujące się zbieraniem odpadów. Zgodnie z Uchwałą Nr XXIX/156/2005 Rady Gminy Kuczbork Osada utrzymanie czystości i porządku na terenie budowy należy do wykonawcy robót budowlanych - już na placu budowy należy segregować odpady budowlane. Pozwoli to na selektywne wywożenie ich do miejsca zagospodarowania lub na składowisko. Odzyskiem i zagospodarowaniem odpadów budowlanych zajmować się będą specjalne zakłady, osoby fizyczne lub jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami. Zakłady wyposażone w linie do: demontażu, przekształcania i oczyszczania odpadów budowlanych (kruszarki, przesiewacze wibracyjne itp.) będą skoncentrowane w pobliżu silnie zurbanizowanych obszarów – na terenie Gminy Kuczbork Osada nie ma takich zakładów. Otrzymany materiał będzie wykorzystany ponownie do celów budowlanych lub do rekultywacji składowisk. Osoby fizyczne lub jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami, obecnie stanowiące potencjalnych odbiorców przedmiotowych odpadów, mogą odzyskiwać ww. odpady metodą R14 poprzez: utwardzanie powierzchni, budowę fundamentów lub wykorzystanie jako podsypki pod posadzki na gruncie po rozkruszeniu. Niezwykle istotnym zagadnieniem w aspekcie realizacji celów planu tj. zmniejszenie odpadów ulegających biodegradacji w odpadach komunalnych jest ich właściwe zbieranie. Aby umożliwić selektywne zbieranie odpadów ulegających biodegradacji, już w gospodarstwach domowych mieszkańcy będą zbierać na bieżąco odpady organiczne oddzielnie, w osobnym pojemniku. Stosowane będą następujące metody zbierania odpadów ulegających biodegradacji: 1. Bezpośrednio z domostw (zwarta zabudowa jednorodzinna).

- 46 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

2. Z zastosowaniem pojemników ustawionych w bezpośrednim sąsiedztwie gospodarstw domowych (rozproszona zabudowa jednorodzinna lub zabudowa wielorodzinna). 3. Poprzez bezpośrednią dostawę odpadów do obiektów odzysku (głównie z pielęgnacji terenów zielonych). 4. Zbieranie zmieszanych odpadów komunalnych systemem dwupojemnikowym. Odpady ulegające biodegradacji zbierane razem z odpadami mineralnymi w jednym pojemniku. W drugim pojemniku zbierane są wszystkie suche surowce wtórne oraz odpady niebezpieczne przeznaczone do specjalistycznego unieszkodliwienia. Zbieranie selektywne odpadów ulegających biodegradacji gwarantuje uzyskanie surowca o większej czystości, co ma szczególne znaczenie w przypadku stosowania kompostowania jako metody recyklingu organicznego odpadów ulegających biodegradacji. Pozyskany w ten sposób kompost będzie mieć szerokie zastosowanie, również do nawożenia upraw. Zbiórka odpadów ulegających biodegradacji bezpośrednio z gospodarstw domowych realizowana będzie poprzez: . pojemniki na biomasę, . worki papierowe, . worki z tworzyw sztucznych ulęgających biodegradacji. W celu realizacji przez mieszkańców zbierania selektywnego i zwiększenia jej efektywności wykorzystywane będą następujące działania: i. Realizacja obowiązków nałożonych na Gminę przez zapisy ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62. poz. 628 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 13 września 1996r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U.1996.132.622 z późn. zm.). ii. Wykorzystywanie przepisów lokalnych. Prawo lokalne może być wykorzystane do efektywnego wprowadzania selektywnego zbierania, poprzez zalecenia dotyczące gospodarstw domowych i innych wytwórców odpadów obejmujące sposób zbierania, typy pojemników oraz częstotliwość ich wystawiania do zbierania (zgodnie z ustawą z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U.1996.132.622 z późn. zm.). iii. Instrumenty finansowe, np. gospodarstwa odzyskujące część odpadów oszczędzają na wydatkach związanych ze zbieraniem odpadów niesegregowanych (mniejszy pojemnik lub rzadszy odbiór). Inną zachętą finansową może być obniżenie opłaty za usuwanie odpadów dla gospodarstw prowadzących kompostowanie odpadów we własnym zakresie. iv. Edukacja społeczna. Prowadzenie kampanii edukacyjno – informacyjnych stanowi zasadniczą część wdrażania planów gospodarki odpadami. Jej celem jest zachęcanie „producentów” odpadów do ograniczania ilości wytwarzanych odpadów, a następnie do ich segregacji „u źródła”. W KPGO założono do roku 2020 następujące poziomy odzysku wyrażone w % (wagowo) w stosunku do całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji wytworzonych w 1995 r.: w roku 2010 – 75 %, w roku 2013 – 50 %, w roku 2020 - 35 %. Natomiast założone poziomy odzysku tylko dla odpadów zielonych wynoszą: - w 2006 r. 35 % całego strumienia odpadów zielonych wytworzonych w 2006, - w 2010 r. 50 % całego strumienia odpadów zielonych wytworzonych w 2010 r. W celu systematycznego redukowania ilości bioodpadów kierowanych na składowiska odpadów gmina będzie: . podejmować wysiłki w skierowaniu coraz większego strumienia odpadów ulegających biodegradacji do odzysku, . dążyć do ciągłego ograniczania i ilości powstających bioodpadów, . prowadzić ciągłą, systematyczną kampanię informacyjno-edukacyjną dotyczącą sposobu: - ograniczenia ilości wytwarzanych bioodpadów, - efektywnych metod zbiórki powstających odpadów ulegających biodegradacji

- 47 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

- zagospodarowania i maksymalnego wykorzystania bioodpadów. W latach 2004 – 2007, wypełnianie zadań dotyczących odzysku i unieszkodliwiania odpadów ulegających biodegradacji przede wszystkim polegać będzie na: . zapoznawaniu mieszkańców z prawidłowymi technikami sporządzania kompostu (oraz wykonania we własnym zakresie kompostownika), a także z korzyściami wynikającymi z posiadania własnego kompostu. . współpracy w budowie instalacji (kompostowni) umożliwiających przekompostowanie odpadów biodegradowalnych pochodzących z powiatu żuromińskiego. Najtańszą metodą ograniczenia ilości odpadów biodegradowalnych, a nawet całkowicie ich wyeliminowania ze strumienia odpadów komunalnych trafiających do składowania, nadal pozostaje kompostowanie w miejscu wytwarzania tj. w przydomowych kompostownikach. Głównym instrumentem ograniczającym wielkość strumienia odpadów ulegających biodegradacji kierowanych do unieszkodliwienia poprzez składowanie jest polityka finansowa państwa, w szczególności polityka opłat za składowanie na składowisku. Zgodnie z KPGO, cena za przyjmowanie odpadów do składowania powinna być tak wysoka, aby promować inne rozwiązania alternatywne do składowania czyli maksymalny odzysk. W ramach selektywnej zbiórki odpadów przewidziano selektywną zbiórkę komunalnych odpadów niebezpiecznych. Przy zbieraniu odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w grupie odpadów komunalnych przewiduje się następujące warianty systemów organizacyjnych: 1. Zbieranie w punktach zbiorczych (GPZON) odpady donoszone są przez mieszkańców do punktów zbiorczych (system uzależniony od ustaleń ponadlokalnych). Gmina planuje utworzenie ww. punktu w miejscu składowiska odpadów w m. Kuczbork Wieś. 2. Zbieranie odpadów przez uprawnioną jednostkę organizacyjną - regularny, bezpłatny odbiór odpadów przez specjalistyczny samochód. Do tego celu stosowane będą specjalne samochody z pojemnikami objeżdżające w określone dni wyznaczony obszar. 3. Zbieranie poprzez sieć handlową np. apteki, sklepy ze środkami ochrony roślin, serwisy telefonów komórkowych itp. Do odpadów niebezpiecznych przewidzianych do selektywnej zbiórki zaliczono m.in.: baterie, akumulatory i oleje silnikowe, świetlówki, lampy i termometry rtęciowe, przeterminowane leki, przeterminowane środki ochrony roślin i opakowania po nich. Za celowe uznano wprowadzenie specjalnego systemu wywozu odpadów niebezpiecznych, wydzielając je z ogólnego strumienia odpadów. Wywóz odpadów niebezpiecznych z gospodarstw domowych będzie odbywać się: - systemem "od domu - do domu", - systemem gromadzenia w sąsiedztwie, - systemem zwrotu poprzez wydzielone sklepy czy punkty sprzedaży do sprzedawcy produktu (np. apteki, sklepy środków ochrony roślin, RTV i AGD itp.). Zbiórka odpadów niebezpiecznych będzie miała charakter organizowanych „akcji” poprzedzonych szeroką informacją w lokalnych środkach przekazu. Prowadzenie tych akcji powierzone zostanie koncesjonowanej firmie wywozowej. Nadzór prowadzić będzie Urząd Gminy Kuczbork Osada. Należy przewidzieć np. 1 dzień w miesiącu (może to być ostatnia sobota każdego miesiąca) na zbiórkę w wyznaczonych miejscach (punktach) odpadów zgromadzonych przez mieszkańców lub uruchomienie tzw. „wędrującej zbiornicy” (przemieszczający się zgodnie z harmonogramem samochód, do którego można odstawić wszelkiego rodzaju niebezpieczne odpady). System pojemnikowy stosowany będzie dla leków, baterii i akumulatorów małogabarytowych: - leki - zbiera się w pojemnikach ustawionych w aptekach, przychodniach lekarskich (pojemniki 20-50 dm3, oznakowane, o jaskrawej kolorystyce);

- 48 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

- baterie - gromadzić się będzie w pojemnikach zlokalizowanych w budynkach użyteczności publicznej i placówkach handlowych. Opróżnianiem pojemników w sposób regularny zajmować się będzie koncesjonowana firma wywozowa. Organizację zbiórki odpadów niebezpiecznych wydzielanych z ogólnego strumienia proponuje się podejmować stopniowo, uzależniając rodzaj zbieranych selektywnie odpadów od możliwości ich dalszego zagospodarowania i przerobu. Zebrane odpady niebezpieczne wymagają posortowania i zgromadzenia do wymaganej (z uwagi na koszty transportu) ilości przed odesłaniem do dalszej przeróbki lub unieszkodliwienia. Wymaga to przygotowania odpowiedniego zaplecza (magazynów, boksów, itd.) na terenie składowiska w m. Kuczbork Wieś lub w miejscu wyznaczonym przez związek gmin w ramach działań Mławskiego Regionalnego Obszaru Gospodarki Odpadami Komunalnymi. Do tego celu mogą być wykonywane np. wiaty w konstrukcji stalowej otwartej, osiatkowanej. Odpady niebezpieczne powinny być dostarczane do miejsc ich gromadzenia w pojemnikach zapewniających bezpieczeństwo prac przeładunkowych i przewozu. Pojemniki te powinny być wykonane z materiału odpornego na działanie składników umieszczanego w nim odpadu i posiadają szczelne zamknięcie zabezpieczające przed przypadkowym rozproszeniem odpadu w trakcie transportu i czynności załadunkowych i rozładunkowych.

6.1.3. PLANOWANE ZDOLNOŚCI PRODUKCYJNE OBIEKTÓW ODZYSKU I UNIESZKODLIWIANIA ODPADÓW

W województwie mazowieckim planuje się utworzenie 9 obszarów, w których funkcjonować będzie zintegrowany podsystem gospodarki odpadami powiązany w sposób trwały z instalacjami i urządzeniami służącymi odzyskowi lub unieszkodliwianiu odpadów. Na obszarach tych działać będą regionalne zakłady gospodarki odpadami. Regionalne zakłady gospodarki odpadami (RZGO) będą mieć charakter ponadlokalny, co spowoduje lepsze wykorzystanie zdolności produkcyjnych oraz obniży jednostkowe koszty inwestycyjne i eksploatacyjne tych obiektów. Wybór obszarów obsługiwanych przez RZGO w Programie Gospodarki Odpadami dla województwa mazowieckiego dokonano przyjmując następujące kryteria: . zalecenia zamieszczone w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami (Monitor Polski nr 11, z 28 lutego 2003r.), . pełne wykorzystanie istniejących lub aktualnie budowanych i rozbudowywanych zakładów gospodarki odpadami, posiadających odpowiednią infrastrukturę i powierzchnię do zagospodarowania, . położenie w pobliżu istniejących lub rozbudowywanych składowisk odpadów komunalnych, . zgłoszone przez gminy działania (ankietyzacja gmin), . odległość poszczególnych gmin od potencjalnych lokalizacji, . dogodność dojazdu do RZGO. Na podstawie przeprowadzonej analizy powyższych informacji przyjęto, także w PPGO, powiat żuromiński (łącznie z gminami powiatu sierpeckiego i powiatu mławskiego) został włączony do Mławskiego Regionalnego Obszaru Gospodarki Odpadami Komunalnymi. Opłacalność funkcjonowania regionalnych zakładów gospodarki odpadami związana jest z liczbą obsługiwanej ludności na poziomie minimalnym 250.000 osób. W Mławskim Regionalnym Obszarze Gospodarki Odpadami Komunalnymi prognozowana liczba ludności objęta działalnością RZGO wynosi na 2011 rok 173.339 osób. Dla odpadów ulegających biodegradacji zbieranych selektywnie na terenie województwa mazowieckiego zalecane jest realizacja inwestycji obejmująca:

- 49 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

. budowę centralnych zakładów kompostowania lub fermentacji beztlenowej, . budowę mechaniczno-biologicznych instalacji przerobu odpadów. Odpady organiczne powstające na terenach wiejskich poddawane będą kompostowaniu we własnym zakresie. Liczba technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji jest duża, co wskazano w tabeli nr 14.

Tabela nr 14. Opcje zagospodarowania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (poza składowaniem) (wg KPGO, Monitor Polski nr 11, z 28 lutego 2003r.)

Opcje zagospodarowania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji poza składowaniem

e e e e a a

z ne ng i ni ni ni ni i z a a a a c l now dów rol i ykl e pa ow ow l ow c ogi P t t

Odpady z S h e z ol ort R ga komunalne odpa pos s be e nyc Z a a j ne ulegające ni z om c z a s a c c K e no – bi

biodegradacji ł i z nt a ni t c e m z z ha ni c rm ks e e ha e c F e prz M ub m l ne z c ę R Odpady * * * * mieszane Paliwo z * * * odpadów Odpady * * kuchenne ulegające biodegradacji Odpady zielone * * Odpady * * kuchenne ulegające biodegradacji i zielone Papier * * * * * * Odpady tekstylne * * * * Drewno * * * *

Ze względu na fakt, że istniejące zdolności przerobowe instalacji na terenie województwa mazowieckiego są niewystarczające, planuje się do roku 2011 budowę lub rozbudowę instalacji zapewniających przyjęcie około 60-70 tys. Mg ulegających biodegradacji. Pozyskane selektywnie odpady kierowane będą na linie do segregacji. Z doświadczeń zagranicznych wynika, że systemy sortowania zmieszanych odpadów komunalnych, w

- 50 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012 których zastosowano wyłącznie urządzenia mechaniczne nie zdają w pełni egzaminu. Są one kosztowne, a uzyskane efekty rozdziału nie są zadawalające. Przez połączenie segregacji ręcznej z mechaniczną uzyskuje się lepsze efekty odzysku surowców wtórnych. Obecnie najczęściej stosowane są linie sortownicze spełniające funkcje wspomagające dla selektywnego gromadzenia odpadów. Ich celem jest: . uszlachetnianie zebranych selektywnie surowców, co pozwala na uzyskanie surowców jednorodnych, w rodzaju, klasie i czystości odpowiadających wymaganiom określonym przez bezpośredniego odbiorcę, . konfekcjonowanie – przygotowanie do transportu (prasowanie, belowanie, rozdrabnianie), . załadunek odzyskanych surowców na środki transportu, W Planie zaleca się jako bardziej efektywne, stosowanie linii do doczyszczania surowców zebranych w wyniku selektywnej zbiorki (odpady opakowaniowe lub wysegregowane surowce wtórne takie jak: papier, tworzywa sztuczne, metale, szkło). Zgodnie z WPGO i PPGO na terenie powiatu żuromińskiego w m. Brudnice planowana jest budowa ponadlokalnego obiektu kompostowni i sortowni oraz modernizacja składowiska odpadów. Przepustowość instalacji: . składowisko: 3500 Mg/rok, . kompostownia i sortownia 1000Mg/rok.

6.2. SEKTOR GOSPODARCZY

Samorząd gminny nie posiada kompetencji odnośnie gospodarki odpadami z sektora gospodarczego. Główna odpowiedzialność spoczywa na organach wojewody i starosty, jak też i na samych przedsiębiorcach. Zadaniem o pierwszorzędnym znaczeniu, niezbędnym do realizacji w krótkim terminie, jest wprowadzenie systemu informacji i ewidencji całego strumienia powstających odpadów, nie tylko na terenie gminy Kuczbork Osada, ale na terenie całego powiatu żuromińskiego. Innymi działaniami w dziedzinie zarządzania gospodarką odpadami z sektora gospodarczego będzie także intensyfikowanie kontroli zakładów przez służby WIOŚ – wymuszenie: . ewidencji wytwarzanych odpadów, . składania sprawozdań dotyczących rodzajów i ilości wytwarzanych odpadów oraz sposobu ich zagospodarowania, . uregulowania stanu formalno – prawnego gospodarki odpadami poprzez złożenie informacji o wytwarzanych odpadach i sposobach gospodarowania nimi, uzyskanie decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, uzyskanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów lub pozwolenia zintegrowanego.

6.3. SZCZEGÓLNE ODPADY

Pojazdy wycofane z eksploatacji Zgodnie z ustawą o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji przedsiębiorca prowadzący stację demontażu obowiązany jest: . osiągnąć poziom odzysku i recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (wyprodukowanych po 01.01.1980r.) w wysokości odpowiednio 95% i 85% masy pojazdów przyjętych do jego stacji demontażu rocznie, . osiągnąć poziom odzysku i recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (wyprodukowanych przed 01.01.1980r.) w wysokości odpowiednio 75% i 70% masy pojazdów przyjętych do jego stacji demontażu rocznie.

- 51 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Ze względu na wysoki koszt instalacji stacji demontażu pojazdów Gmina nie jest zainteresowana stworzeniem we własnym zakresie takiej instalacji. W przypadku zainteresowania przedmiotową inwestycją prywatnego inwestora, Gmina będzie czynić wszelkie starania celem ułatwienia rozpoczęcia takiej działalności na terenie gminy Kuczbork Osada. Uwzględniając położenie gminy oraz liczbę mieszkańców wydaje się to mało prawdopodobne lecz nie wykluczone.

Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny Do działań Gminy w zakresie gospodarki przedmiotowymi odpadami należy: . udostępnić mieszkańcom na stronie internetowej oraz w sposób zwyczajowo przyjęty informację o znajdujących się na terenie gminy zbierających zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny pochodzący z gospodarstw domowych, . określić w drodze uchwały wymagania, jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia na zbieranie odpadów sprzętu elektrycznego i elektronicznego pochodzących z gospodarstw domowych. Obowiązki w zakresie odzysku i recyklingu ww. sprzętu są złożone na wprowadzających sprzęt. Poziomy odzysku i recyklingu odpadów zostały określone w ustawie o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym i zróżnicowane od jego rodzaju. W związku z powyższym wprowadzający od 01.01.2008 roku: . dla zużytego sprzętu powstałego ze sprzętu ujętego w grupach 1 i 10 określonych w załączniku nr 1 do ustawy jest obowiązany do odzysku 80% masy zużytego sprzętu i recyklingu części składowych, materiałów i substancji pochodzących ze zużytego sprzętu w 75% masy zużytego sprzętu, . dla zużytego sprzętu powstałego ze sprzętu ujętego w grupach 3 i 4 określonych w załączniku nr 1 do ustawy jest obowiązany do odzysku 75% masy zużytego sprzętu i recyklingu części składowych, materiałów i substancji pochodzących ze zużytego sprzętu w 65% masy zużytego sprzętu, . dla zużytego sprzętu powstałego ze sprzętu ujętego w grupach 2, 5-7 i 9 określonych w załączniku nr 1 do ustawy jest obowiązany do odzysku 70% masy zużytego sprzętu i recyklingu części składowych, materiałów i substancji pochodzących ze zużytego sprzętu w 50% masy zużytego sprzętu, . dla zużytych gazowych lamp wyładowczych jest obowiązany do recyklingu części składowych, materiałów i substancji pochodzących ze zużytych lamp w wysokości 80% masy zużytych lamp.

PCB Zgodnie z obowiązującym prawem wykorzystywanie PCB dopuszcza się w użytkowanych urządzeniach lub instalacjach nie dłużej niż do dnia 30.06.2010 r. Do działań gminy w zakresie ww. substancji stwarzającej szczególne zagrożenie dla środowiska należy: . prowadzenie bazy danych o: . ilości i miejscach występowania wykorzystywanych PCB, . instalacjach i urządzeniach, w których PCB były lub są wykorzystywane, . czasie i sposobie usuwania PCB oraz instalacji i urządzeń, w których PCB były lub są wykorzystywane, . czasie i sposobie zastąpienia PCB innymi substancjami mniej szkodliwymi dla środowiska , na podstawie uzyskiwanych i analizowanych informacji od osób fizycznych niebędących przedsiębiorcami:

- 52 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

. składanie Wojewodzie Mazowieckiemu ww. informacji do dnia 31 marca za poprzedni rok kalendarzowy.

Odpady zawierające azbest Odpady zawierające azbest nie mogą być kierowane do odzysku, tylko unieszkodliwiane poprzez składowanie na składowiskach przemysłowych oraz w wydzielonych kwaterach składowisk komunalnych.

Szczegółowe zasady usuwania wyrobów zawierających azbest zostały określone w „Programie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski” przyjętym przez Radę Ministrów 14 maja 2002 r. W punkcie 10.2 „Programu..” został określony szczegółowy zakres zadań realizowanych na poszczególnych poziomach zarządzania. Zgodnie z „Programem..” do zadań wójta gminy należy: . uwzględnianie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest w gminnych planach gospodarki odpadami, . współpraca z lokalnymi mediami celem rozpowszechnienia informacji dotyczących zagrożeń powodowanych przez azbest oraz wyroby z azbestem, . przygotowywanie wykazów obiektów zawierających azbest oraz rejonów występującego narażenia na ekspozycję azbestu, . przygotowywanie rocznych sprawozdań finansowych z realizacji zadań „Programu..” Natomiast do zadań rady gminy, zgodnie z „Programem...” należy: . przyjmowanie rocznych sprawozdań finansowych wójta gminy z realizacji zadań „Programu..” Zgodnie z „Programem..” uważa się za konieczne podjęcie działań na szczeblu powiatowym i gminnym rozpowszechniania wśród mieszkańców informacji o skutkach dla zdrowia i środowiska powodowanych przez azbest i wyroby zawierające azbest. Należy zorganizować fachową pomoc wszystkim właścicielom obiektów przez samorządy powiatów i gmin przy wypełnianiu arkuszy ocen ujętych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z 14 sierpnia 1998 r. Ponadto trzeba przekazywać informacje o możliwościach uzyskania pomocy kredytowej na modernizacje obiektów zawierających wyroby z azbestu. Wg „Programu...” Gmina powinna, na podstawie informacji właścicieli obiektów, sporządzić zbiorczy wykaz obiektów zawierających azbest, w układzie trzech grup pilności, podobnie jak w arkuszach ocen, a zebrane informacje wraz arkuszami ocen przekazać do powiatowego urzędu nadzoru budowlanego. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 października 2003 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystania i przemieszczania azbestu oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest (Dz. U. Nr 192, poz. 1876), w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia, należało przeprowadzić inwentaryzację, a jej wyniki właściciel instalacji lub urządzenia (w tym osoby prywatne) powinny przedłożyć odpowiednio wójtowi, burmistrzowi, prezydentowi miasta. Informacja ta podlega corocznej aktualizacji w terminie do dnia 31 stycznia każdego roku. W terminie do dnia 31 marca każdego roku wójt powinien przedłożyć wojewodzie informację za ub. rok o występowaniu na terenie gminy azbestu.

Odpady medyczne i weterynaryjne Odpowiedzialnymi za gospodarkę odpadami są ich wytwórcy. Nadzór nad gospodarką odpadami sprawuje Inspekcja Ochrony Środowiska oraz organ – Starosta lub Wojewoda, udzielający pozwolenia na wytwarzanie odpadów poprzez:

- 53 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

. przyjęcie informacji o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania nimi, . zatwierdzenie w drodze decyzji programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi, . udzielenie w drodze decyzji pozwolenia na wytwarzanie odpadów. Działania Gminy w zakresie nadzoru nad gospodarką odpadami polegają na: . analizie wniosków o udzielenie pozwolenia na wytwarzanie odpadów, . wydawaniu opinii w ww. zakresie, . analizie otrzymywanych do wiadomości decyzji regulujących gospodarkę odpadami.

Oleje odpadowe Oleje odpadowe, które mogą zawierać m.in. śladowe związki Pb, Mg, Zn i Ba powinny być zbierane selektywnie i przekazywane do regeneracji. Oleje odpadowe są klasyfikowane w katalogu odpadów w grupie 13. W grupie tej wydzielone są podgrupy 13 01, 13 02, 13 03, które stanowią odpad poużytkowy po eksploatacji olejów smarowych. Do finansowania zbiórki i zagospodarowania olejów zostali zobowiązani przedsiębiorcy na mocy ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i depozytowej. Natomiast zagospodarowaniem odpadowych filtrów olejowych, zaolejonych trocin i szlamów z separatorów olejów maja obowiązek, na mocy ustawy o odpadach, zająć się ich wytwórcy. Do roku 2007 należy osiągnąć poziom odzysku olejów smarowych w wysokości 50% w stosunku do ilości wprowadzanej na rynek i regeneracji w wysokości 35% (z wyłączeniem olejów bazowych i olejów przepracowanych) – zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 30 czerwca 2001 r. w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych. W celu uzyskania w gminie założonych celów w zakresie odzysku i recyklingu olejów odpadowych, w Planie Gospodarki Odpadami zaleca się pozyskiwanie olejów ze źródeł rozproszonych. Cyt.: ”Pozyskanie dodatkowych ilości olejów odpadowych może zostać zrealizowane poprzez zorganizowanie zbiórki tych odpadów ze źródeł rozproszonych na poziomie gminy w proponowanych do utworzenia Gminnych Punktach Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych (GPZON). System GPZON proponuje się rozszerzyć o tzw. punkty zlewu przepracowanych olejów (zlokalizowane np. na stacjach benzynowych), zgodnie z założeniami ogólnokrajowego zintegrowanego systemu zbiórki i zagospodarowania olejów odpadowych i przepracowanych”. W związku z powyższym gmina: . stworzy punkt zbierania odpadowych olejów na bazie istniejącego zakładu mechaniki pojazdowej lub stacji paliw, . prowadzić będzie promocję medialną sposobu gospodarowania odpadowymi olejami na rzecz przekazywania wytworzonych olejów i zlecania usług wymiany olejów przez uprawnione jednostki.

Zużyte baterie i akumulatory W związku z wejściem w życie z dniem 1 stycznia 2002r. ustawy z dnia 11 maja 2001r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (Dz. U. Nr 63, poz.639) potencjalny wytwórca odpadu w przypadku zużycia akumulatora ołowiowego i zakupu nowego akumulatora, skorzysta z możliwości zwrotu opłaty depozytowej, której zwrot następuje po przekazaniu przedmiotowego odpadu sprzedawcy detalicznemu tych akumulatorów lub do punktu systemu zbiórki zużytych akumulatorów zorganizowanego przez przedsiębiorcę. Problem gospodarowania przedmiotowymi odpadami powstaje w przypadku mechanicznego uszkodzenia akumulatora wykluczającego możliwość zwrotu opłaty depozytowej lub magazynowania zużytych akumulatorów i braku potrzeby ich wymiany na nowe.

- 54 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Baterie i akumulatory małogabarytowe stanowią jedne z największych zagrożeń dla środowiska. Dlatego tak ważne jest zorganizowanie na poziomie każdej gminy systemu ich selektywnej zbiórki. Poziomy odzysku zostały określone w rozporządzeniu. Jednak warto mieć świadomość, ogromu zagrożenia ze strony baterii i akumulatorów małogabarytowych dla środowiska w przypadku ich np. deponowania wraz z odpadami komunalnymi. Dlatego jedynym rozwiązaniem jest selektywna zbiórka oraz kierowanie do unieszkodliwienia. W związku z powyższym gmina: . stworzy punkt zbierania zużytych baterii i akumulatorów ołowiowych na bazie istniejącego zakładu mechaniki pojazdowej lub stacji paliw, . stworzy sieć selektywnej zbiórki baterii i akumulatorów małogabarytowych poprzez rozstawienie pojemników w budynkach użyteczności publicznej, . prowadzić będzie promocję medialną właściwego sposobu gospodarowania zużytymi bateriami i akumulatorami.

Zużyte opony Obowiązujące uregulowania prawne dążące do zakończenia składowania opon na składowiskach oraz obowiązki producentów związane z opłatą produktową i depozytową wymuszają zwiększenie stopnia wykorzystania zużytych opon. Będą one wykorzystywane poprzez bieżnikowanie, wykorzystanie produktów z przeróbki mechanicznej i chemicznej oraz spalanie z wykorzystaniem energii. Istotnym będzie stworzenie systemu zbiórki i punktów gromadzenia zużytych opon. Gminy w zakresie gospodarki przedmiotowymi odpadami: . prowadzić będzie promocję medialną właściwego sposobu gospodarowania zużytymi oponami, . wspierać będzie działania firm prowadzących zbiórkę odpadów celem odzysku lub unieszkodliwienia.

Osady ściekowe Działania gminy skupiać się będą na: . budowie oczyszczalni ścieków w miejscowości Zielona, . budowie oczyszczalni ścieków w miejscowości Chojnowo dla m.: Nowa Wieś, Sarnowo, Chojnowo i Kuczbork lub podłączenie ww. miejscowości do oczyszczalni w Zielonej, . zobligowaniu wszystkich wytwórców osadów ściekowych do przekazywania odpowiednim jednostkom kontrolnym zbiorczych zestawień dotyczących prowadzonej gospodarki osadami, . intensyfikacji działań edukacyjno – informacyjnych dla rolników oraz ogółu społeczeństwa w zakresie właściwego postępowania z osadami ściekowymi, prowadzenia akcji promocyjnych dotyczących stosowania osadów ściekowych i preparatów tworzonych na ich bazie w rolnictwie oraz kształtowaniu nowych walorów użytkowych zdegradowanych lub zdewastowanych terenów. Akcje takie mają także na celu przełamanie istniejących barier psychologicznych i błędnych stereotypów związanych ze stosowaniem osadów ściekowych i kompostu z osadów w celach przyrodniczych, . promowaniu przydomowych oczyszczalni ścieków w rejonach rozproszonej zabudowy, . budowie kanalizacji sanitarnej w rejonach zwartej zabudowy, . opracowaniu realnych i zgodnych z obowiązującym prawodawstwem sposobów zagospodarowania powstających osadów ściekowych na etapie projektowania lub modernizacji oczyszczalni ścieków, uwzględniających lokalne możliwości, . wspieraniu działań budowy regionalnego obiektu do kompostowania osadów ściekowych, w miejscach ekonomicznie uzasadnionych, rozwiązujących problemy zagospodarowania osadów kilku lub kilkunastu oczyszczalni.

- 55 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Obecnie gmina planuje realizację budowy oczyszczalni ścieków w m. Zielona. Wstępny harmonogram budowy oczyszczalni ścieków i kanalizacji w m. Zielona jest następujący: - opracowanie projektu technicznego ww. przedsięwzięcia: 01.01.2005 r. – 31.12.2005 r., - pozyskanie środków (złożenie wniosków o dofinansowanie): 01.01.2006r. – 31.12.2006r., - ogłoszenie przetargu i wybór wykonawcy: 01.01.2007 r. – 30.06.2007 r., - budowa oczyszczalni ścieków: 01.07.2007 r. – 31.12.2008 r., - budowa kanalizacji w m. Zielona I etap: 01.07.2007 r. – 31.12.2008 r. - budowa kanalizacji w m. Zielona II etap: 01.01.2009r. – 31.12.2012r. Przewidywany koszt budowy: - oczyszczalnia ścieków – 2,5 mln. zł, - kolektor I etap – 884.000 zł, - kolektor II etap – 6.591.604 zł.

7. RODZAJ PRZEDSIĘWZIĘĆ I HARMONOGRAM ICH REALIZACJI Tabela nr 15. Harmonogram realizacji najważniejszych przedsięwzięć na terenie gminy Kuczbork Osada na lata 2004-2012

Jednostka Jednostka Szacunkowe Rok Zadanie odpowiedzialna finansująca koszty 2007 Rekultywacja nielegalnych składowisk na Gmina Środki 10.000 zł gruntach należących do gminy Kuczbork własne Osada 2005 Dostosowanie istniejącego składowiska Gmina Środki 51.000 zł odpadów w m. Kuczbork Wieś: Kuczbork własne w tym: - zakup i montaż wagi najazdowej, Osada - 21.000 zł - montaż wiaty z przeznaczeniem na - 10.000 zł selektywną zbiórkę odpadów papieru i tektury, - budowa instalacji odgazowania. - 20.000 zł 2004 Samodzielnie przez Gminę oraz ramach Gmina Środki - Związku Gmin, stworzenie spójnego Kuczbork własne 2007 programu edukacji i szkoleń na rzecz Osada Środki podniesienia świadomości ekologicznej Związek Gmin pomocowe mieszkańców w zakresie konieczności: WFOŚiGW . ograniczania ilości powstawania PFOŚiGW 10.000 zł odpadów, GFOŚiGW . ich segregacji w gospodarstwach domowych i selektywnej zbiórki, . systematycznego zwiększania ilości odpadów biodegradowalnych, wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych kierowanych do odzysku, a powstających w strumieniu odpadów komunalnych.

- 56 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Jednostka Jednostka Szacunkowe Rok Zadanie odpowiedzialna finansująca koszty Środki własne 2008 Współudział w rozbudowie składowiska, Związek Gmin Środki pomocowe - budowie sortowni i kompostowni w Gmina WFOŚiGW 100.000 zł 2012 Brudnicach Żuromin PFOŚiGW GFOŚiGW Związek Gmin 2004 Organizacja gminnego systemu selektywnej Gmina 20.000 zł - zbiórki odpadów komunalnych Kuczbork 2007 Powiat W zależności od wyboru wariantu systemu Środki własne selektywnej zbiórki odpadów, wyposażenie Środki Związek Gmin 2004 mieszkańców w pojemniki, worki lub pomocowe Gmina WFOŚiGW - rozstawienie kontenerów ”w sąsiedztwie” w 20.000 zł Kuczbork PFOŚiGW 2012 takiej ilości żeby objąć 100% mieszkańców Powiat GFOŚiGW gminy zorganizowaną zbiórką odpadów ARiMR, komunalnych AWRSP Środki własne Środki Zorganizowanie i systematyczny rozwój Związek Gmin 2004 pomocowe systemu zbiórki odpadów Gmina WFOŚiGW - 10.000 zł wielkogabarytowych Kuczbork PFOŚiGW 2007 Powiat GFOŚiGW ARiMR, AWRSP Środki własne Związek Gmin Środki pomoc. 2004 Zorganizowanie i systematyczny rozwój Gmina WFOŚiGW - PFOŚiGW systemu zbiórki odpadów budowlanych Kuczbork 10.000 zł 2007 GFOŚiGW Powiat ARiMR, AWRSP Zorganizowanie i systematyczny rozwój Środki pomoc. systemu zbiórki odpadów niebezpiecznych 2004 Związek Gmin Fundusze powstających w strumieniu odpadów celowe - Gmina komunalnych w tym: Środki własne 10.000 zł 2007 Kuczbork Utworzenie Gminnych Punktów Zbiórki Środki Odpadów Niebezpiecznych budżetowe Środki własne Środki pomoc. Zorganizowanie i systematyczny rozwój Istniejące Środki budżet. 2004 zbiórki i recyklingu odpadów firmy Kapitał 10.000 zł prywatny - opakowaniowych, w celu dotrzymania Związek Gmin WFOŚiGW 2007 zakładanych poziomów zbiórki, odzysku i Gmina PFOŚiGW recyklingu Kuczbork GFOŚiGW ARiMR, AWRSP

- 57 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Jednostka Jednostka Szacunkowe Rok Zadanie odpowiedzialna finansująca koszty Środki własne Gmina Środki pomoc. Samodzielnie przez Gminę oraz w ramach 2004 Kuczbork, Środki budżet. Związku Gmin, realizacja powiatowego - Związek Kapitał pryw. 10.000 zł Programu usuwania wyrobów zawierających WFOŚiGW 2007 Gmin, azbest, w tym do roku 2014 w 50% i w PFOŚiGW Zarząd 100% do roku 2032. GFOŚiGW Powiatu ARiMR, AWRSP 2004 Środki własne Zorganizowanie, spójnego dla wszystkich - Gmina Środki pomoc. Gmin należących do Związku, systemu 2007 Kuczbork, Środki budżet. bezpiecznego dla środowiska usuwania Związek Kapitał pryw. 20.000 zł odpadów niebezpiecznych zawierających WFOŚiGW Gmin, azbest, ze szczególnym uwzględnieniem PFOŚiGW Zarząd bezpiecznego demontażu i GFOŚiGW Powiatu unieszkodliwiania. ARiMR, AWRSP 2004 Gmina Środki - Monitoring systemu gospodarki odpadami 2.000 zł Kuczbork własne 2007 W cyklu 2-letnim- przygotowanie 2004 sprawozdania z realizacji gminnego PGO Gmina Środki 2.000 zł - W cyklu 4-letnim – aktualizacja gminnego Kuczbork własne 2012 PGO Środki pomoc. Zamknięcie składowiska odpadów Fundusze Gmina celowe 2012 w m. Kuczbork Wieś 30.000 zł Kuczbork Środki własne Środki budżetowe

8. INSTRUMENTY I ŹRÓDŁA FINANSOWANIA ZADAŃ

Realizacja zamierzeń z zakresu gospodarki odpadami wymaga zapewnienia źródeł finansowania inwestycji i eksploatacji systemu. Największą grupą inwestorów w zakresie ochrony środowiska są przedsiębiorcy (68,4% środków) i gminy (29,5% środków), jednostki budżetowe odgrywają niewielkie znaczenie w finansowaniu inwestycji (1,96% środków). Ograniczone możliwości finansowe samorządów wojewódzkich, powiatowych i gminnych uniemożliwiają samodzielną realizację działań i inwestycji zaproponowanych w Planie gospodarki odpadami dla gminy Kuczbork Osada. Konieczne jest więc wsparcie instytucji finansowych, które podejmą się finansowania projektów poprzez m.in. zobowiązania kapitałowe (kredyty, pożyczki, obligacje, leasing), udziały kapitałowe (akcje, udziały w spółkach) i dotacje. Finansowaniem ochrony środowiska w Polsce interesuje się coraz więcej banków i funduszy inwestycyjnych. Rozwija się też pomoc zagraniczna, dzięki której funkcjonuje w Polsce wiele fundacji ekologicznych. Poszukiwane są też nowe instrumenty ekonomiczno – finansowe w ochronie środowiska, takie jak opłaty produktowe czy obligacje ekologiczne.

- 58 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Można założyć, że system finansowania przedsięwzięć związanych z gospodarką odpadami w Polsce będzie rozwijał się nadal, oferując coraz szersze formy finansowania i coraz większe środki finansów. Tylko inwestycje i działania uwzględnione w planach gospodarki odpadami dla województwa, powiatów i gmin mogą liczyć na pozyskanie środków publicznych, w szczególności z funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej. W szczególności współfinansowane powinny być działania prowadzące do odzysku, w tym recyklingu odpadów oraz przetwarzania (mechaniczno-biologicznego oraz termicznego) przed składowaniem odpadów. Wspierane powinny być głównie inwestycje o charakterze regionalnym, w ramach wspólnej gospodarki odpadami wielu gmin. Gospodarka odpadami komunalnymi nie podlega dofinansowaniu dotacją celową rządu. Natomiast zadania związane z odzyskiem lub unieszkodliwianiem odpadów niebezpiecznych należą do zadań wojewody i finansowa odpowiedzialność za ich realizację obciąża wojewodę. Zaleca się, aby ograniczać dotacje budżetowe na zadania, które są w stanie zapewnić finansowe wpływy ewentualnym inwestorom. Korzystne jest, jeżeli kapitał obcy (kredyty, udziały w spółkach, nabywcy obligacji) angażowany będzie w finansowanie inwestycji komunalnych w maksymalnym stopniu, w jakim możliwa jest jego spłata wraz z odsetkami. Obecnie potencjalne źródła finansowania działań związanych z gospodarką odpadami to: . fundusze własne województwa, powiatów i gmin, . fundusze własne inwestorów, . pożyczki, dotacje i dopłaty do oprocentowania preferencyjnych kredytów udzielane przez Narodowy, Wojewódzki, Powiatowy i Gminny Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, . kredyty preferencyjne udzielane np. przez Bank Ochrony Środowiska (BOŚ S.A.) z dopłatami do oprocentowania lub ze środków donatorów, kredyty komercyjne, kredyty konsorcjalne, . kredyty międzynarodowych instytucji finansowych (Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju - EBOiR, Bank Światowy), . leasing, . obligacje komunalne, . zagraniczna pomoc finansowa udzielana poprzez fundacje i programy pomocowe (np. z ekokonwersji poprzez EKOFUNDUSZ, fundusze Unii Europejskiej),

Fundusze własne województwa, powiatów i gmin Środki te pozyskiwane będą m.in. poprzez dotacje z bieżących dochodów (z budżetu) jednostek samorządowych. Źródłem tych wydatków mogą być następujące bieżące dochody: . podatki i opłaty lokalne, . udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa (np. w podatku dochodowym), . opłaty, ceny i kary pobierane przez jednostki organizacyjne (np. przedsiębiorstwa komunalne i zakłady budżetowe świadczące usługi komunalne), . dochody uzyskiwane przez jednostki budżetowe, . dochody z majątku gminy, . subwencja ogólna z budżetu państwa, . wpływy z samoopodatkowania się mieszkańców, . inne dochody. Podstawowym źródłem przychodów gospodarki odpadami są opłaty za wywóz odpadów i opłaty za ich przyjęcie do składowania bądź unieszkodliwienia. Przychody te generowane są

- 59 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012 na terenach, gdzie usługi w zakresie gospodarki odpadami świadczą gminne jednostki organizacyjne. Uzupełniającymi źródłami przychodów są wpływy z tytułu sprzedaży: . surowców wtórnych, . kompostu, . energii ze spalania odpadów, . biogazu ze składowiska. Struktura i poziom poszczególnych opłat powinny odzwierciedlać strukturę i poziom kosztów usługi. Opłaty powinny pokrywać koszty eksploatacyjne systemu gospodarki odpadami, w tym zbiórki, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów, zgodnie z zasadą „zanieczyszczający płaci”. W chwili obecnej, dochody np. ze sprzedaży surowców wtórnych nie zapewniają samofinansowania się tej części systemu.

Fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej Fundusze ochrony środowiska są poważnym źródłem dotacji i preferencyjnych kredytów dla podmiotów podejmujących inwestycje ekologiczne. Wpływają na to: ilość środków finansowych jaką dysponują fundusze, warunki udostępniania środków finansowych pożyczkobiorcom oraz procedury dochodzenia do uzyskania finansowego wsparcia funduszu. Zasady funkcjonowania narodowego, wojewódzkich, powiatowych i gminnych funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej określa ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 ze zm.). Podstawowe warunki udzielenia dofinansowania są następujące: . udokumentowane pełne pokrycie planowanych kosztów przedsięwzięcia, . wywiązanie się przez Wnioskodawcę z obowiązku uiszczania opłat i kar, stanowiących przychody Funduszu oraz wywiązywania się z innych zobowiązań w stosunku do Funduszu, . przedsięwzięcie nie może być zakończone, . udzielone dofinansowanie nie może przekroczyć kosztów przedsięwzięcia. Środki pozyskiwane z funduszy ochrony środowiska zapewniają finansowanie inwestycji maksymalnie w 70 % jej wartości. Środki te oprocentowane są w wysokości 0,1 – 0,5 ustalanej przez NBP stopy redyskonta weksli, w zależności od wielkości dochodu na mieszkańca. Maksymalny okres kredytowania wynosi 15 lat. Istnieje możliwość umorzenia części zobowiązania po zrealizowaniu przedsięwzięcia w planowanym terminie.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) jest największą w Polsce instytucją finansującą przedsięwzięcia z dziedziny ochrony środowiska. Zakres działania Funduszu obejmuje finansowe wspieranie przedsięwzięć proekologicznych o zasięgu ogólnokrajowym oraz ponadregionalnym. Podstawowymi formami finansowania zadań proekologicznych przez NFOŚiGW są preferencyjne pożyczki i dotacje, ale uzupełniają je inne formy finansowania, np. dopłaty do preferencyjnych kredytów bankowych, uruchamianie ze swych środków linii kredytowych w bankach czy zaangażowanie kapitałowe w spółkach prawa handlowego. NFOŚiGW administruje również środkami zagranicznymi przeznaczonymi na ochronę środowiska w Polsce, pochodzącymi z pomocy zagranicznej. Lista programów (przedsięwzięć) priorytetowych Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przewidzianych do dofinansowania określana jest co roku na podstawie: Polityki Ekologicznej Państwa, Programu Wykonawczego do Polityki Ekologicznej Państwa, Narodowego Programu Przygotowania do Członkostwa w Unii Europejskiej, Strategii Ekologicznej Integracji z Unią Europejską, zobowiązań

- 60 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012 międzynarodowych Polski, a także list przedsięwzięć priorytetowych wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Jako priorytetowe traktuje się w szczególności te przedsięwzięcia, których realizacja wynika z konieczności wypełnienia zobowiązań Polski wobec Unii Europejskiej w zakresie harmonizacji i implementacji prawa Unii Europejskiej, związanych z negocjacjami o członkostwo Rzeczpospolitej Polskiej w Unii Europejskiej w obszarze "środowisko". W zakresie ochrony powierzchni ziemi, w tym ochrony środowiska przed odpadami, zakłada się dofinansowanie zadań inwestycyjnych zgodnych z wymienionymi programami priorytetowymi: . rekultywacja terenów zdegradowanych przez wojsko i przemysł, . likwidacja nieczynnych składowisk odpadów niebezpiecznych, . zagospodarowanie odpadów komunalnych i osadów ściekowych oraz odpadów opakowaniowych i poużytkowych, . unieszkodliwianie odpadów przemysłowych i niebezpiecznych, . zagospodarowanie odpadów powstających w czasie użytkowania i po zakończeniu użytkowania środków transportu. Wnioski o dofinansowanie do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej można składać w dowolnym terminie. Dotychczas obowiązujące sesje rozpatrywania wniosków zostały zastąpione lista rankingową aktualizowaną raz na dwa miesiące.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Rolą wojewódzkiego funduszu jest wspieranie finansowe przedsięwzięć proekologicznych o zasięgu regionalnym. Fundusz, oprócz centrali w Warszawie posiada oddziały terenowe w Ciechanowie, Ostrołęce, Płocku, Radomiu i Siedlcach. Determinantami działalności WFOŚiGW w Warszawie są cele zawarte w Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego, uchwalonej 31 stycznia 2001 roku. Jako cel długookresowy uznano „Poprawę jakości środowiska przyrodniczego Mazowsza”. Realizowany on będzie poprzez cele operacyjne, w tym poprzez „Przeciwdziałanie degradacji i rewaloryzacji środowiska przyrodniczego”. Jednym z priorytetów, jakie przyjęto w Strategii, jest przygotowanie koncepcji systemu gospodarki odpadami stałymi oraz realizację zakładów utylizacji odpadów. WFOŚiGW w Warszawie ustalił kryteria, które są stosowane przy ocenie i selekcji wniosków o udzielenie pomocy finansowej ze środków Funduszu. Preferowane są w szczególności te zadania, które: . znajdują odzwierciedlenie w strategii rozwoju województwa, spójnej z polityką ekologiczną państwa, . zawarte są w lokalnych i długookresowych programach ochrony środowiska, . realizowane są w zakładach szczególnie uciążliwych dla środowiska, . realizowane są na terenach szczególnie cennych przyrodniczo, . spełniają rolę dźwigni finansowej przez pobudzenie wykorzystania środków podmiotów gospodarczych, samorządów terytorialnych oraz gminnych i powiatowych funduszy ochrony środowiska, a także ograniczają uciążliwości dla środowiska. Działalność WFOŚiGW stała się istotnym czynnikiem wpierającym procesy inwestycyjne na terenie całego województwa mazowieckiego i polega na udzielaniu niskooprocentowanych (6-9%) i częściowo umarzalnych (do 50%) pożyczek, przyznawaniu dotacji i wnoszeniu udziałów do spółek działających na terenie kraju. Każdorazowo pomoc finansowa ze środków WFOŚiGW udzielana jest na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej z podmiotem realizującym zadanie z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej, po rozpatrzeniu wniosku sporządzonego przez ten podmiot, według odpowiedniego wzoru stosowanego w Funduszu. Przyznanie dofinansowania dokonywane jest na wniosek inwestora, po

- 61 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012 sprawdzeniu zgodności wniosku z obowiązującymi przepisami prawa i przyjętymi „Zasadami udzielania i umarzania pożyczek oraz udzielania dotacji ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie” oraz po pozytywnej decyzji Zarządu WFOŚiGW lub Rady Nadzorczej (w przypadku, gdy wartość jednostkowa przyznanej pomocy finansowej przekraczała 0,5% dochodów uzyskanych przez Fundusz w roku poprzednim), wyrażonej w formie Uchwał. Fundusz preferuje finansowe wspomaganie wnioskodawców, którzy w realizowane przedsięwzięcia angażują środki własne. Lista zadań priorytetowych, które mogą być dofinansowywane jest opracowywana co rok.

Powiatowe Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Powiatowe fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej (PFOŚIGW) utworzone zostały na początku roku 1999 wraz z utworzeniem powiatowego szczebla administracji państwowej. Fundusze te nie mają osobowości prawnej. Obecnie środki powiatowych funduszy (zgodnie z poś, art.407) przeznacza się na wspomagania działalności w zakresie określonym jak dla gminnych funduszy, a także na realizację przedsięwzięć związanych z ochroną powierzchni ziemi i inne zadania ustalone przez radę powiatu, służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej, wynikające z zasady zrównoważonego rozwoju, w tym na plany gospodarki odpadami.

Gminne Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Celem działania GFOŚIGW jest dofinansowywanie przedsięwzięć proekologicznych na terenie własnej gminy. Zasady przyznawania środków ustalane są indywidualnie w gminach. Dochody funduszu mogą być wykorzystane na m.in.: . dotowanie i kredytowanie zadań modernizacyjnych i inwestycyjnych służących ochronie środowiska, . realizacje przedsięwzięć związanych z gospodarczym wykorzystaniem odpadów, . wspieranie działań zapobiegających powstawanie odpadów. Gminne fundusze nie są prawnie wydzielone ze struktury organizacyjnej gminy, a więc podobnie jak PFOŚiGW nie mają osobowości prawnej i nie mogą udzielać pożyczek. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej przestaną funkcjonować w najbliższych latach.

Fundacje i programy pomocowe

Fundacja EkoFundusz EkoFundusz jest fundacją powołaną w 1992 r. przez Ministra Finansów dla efektywnego zarządzania środkami finansowymi pochodzącymi z zamiany części zagranicznego długu na wspieranie przedsięwzięć w ochronie środowiska (tzw. konwersja długu). Dotychczas decyzję o ekokonwersji polskiego długu podjęły Stany Zjednoczone, Francja, Szwajcaria, Włochy, Szwecja i Norwegia. EkoFundusz zarządza środkami finansowymi pochodzącymi z ekokonwersji łącznie ponad 571 mln USD do wydatkowania w latach 1992 - 2010. W zakresie gospodarki odpadami priorytetami EkoFunduszu są: . tworzenie kompleksowych systemów selektywnej zbiórki, recyklingu i unieszkodliwiania odpadów komunalnych i niebezpiecznych, . przedsięwzięcia związane z eliminacją powstawania odpadów niebezpiecznych w procesach przemysłowych (promocja „czystszych technologii”) i likwidacją składowisk odpadów tego rodzaju,

- 62 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

. rekultywacja gleb zanieczyszczonych odpadami niebezpiecznymi stanowiącymi zagrożenie dla zdrowia ludzi lub świata przyrody. Zalecane jest, aby projekty spełniały przynajmniej jeden z następujących warunków: . wprowadzanie na polski rynek nowych technologii z krajów-donatorów, . uruchomienie krajowej produkcji urządzeń dla ochrony środowiska, . szczególne znaczenie dla ochrony zdrowia. Od 2003 roku możliwe jest ubieganie się o bezzwrotne dotacje projektów inwestycji związanych bezpośrednio z ochroną środowiska, a w dziedzinie ochrony przyrody dofinansowywane są również projekty nieinwestycyjne. EkoFundusz nie dofinansowuje badań naukowych, akcji pomiarowych, a także studiów i opracowań oraz tworzenia wszelkiego rodzaju dokumentacji projektowej. Gdy inwestorem są władze samorządowe, dotacja może pokryć do 30% kosztów (w przypadkach szczególnych do 50%), a dla jednostek budżetowych, podejmujących inwestycje proekologiczne wykraczające poza ich zadania statutowe, dofinansowanie EkoFunduszu może pokryć do 50% kosztów. EkoFundusz może wspierać zarówno projekty dopiero rozpoczynane, jak i będące w fazie realizacji, jeżeli ich rzeczowe zaawansowanie nie przekracza 60%. Z dotacji EkoFunduszu nie mogą korzystać te przedsięwzięcia, które kwalifikują się do otrzymania dofinansowania w ramach programów pomocowych Unii Europejskiej.

Inne fundacje: . Agencja Rozwoju Komunalnego w Warszawie; Al. Ujazdowskie 19, 00-557 Warszawa, . Environmental Know-How Fund w Warszawie, Ambasada Brytyjska Al. Róż 1, 00-556 Warszawa, . Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej; ul. Zielna 37, 00-1-8 Warszawa, . Polska Agencja Rozwoju Regionalnego; ul. Żurawia 4a, 00-503 Warszawa, . Program Małych Dotacji GEF, al. Niepodległości 186, 00-608 Warszawa, . Projekt Umbrella.

Banki wspierające inwestycje ekologiczne Bank Ochrony Środowiska ma statutowo nałożony obowiązek kredytowania inwestycji służących ochronie środowiska. Udziela kredytów na między innymi: budowę składowisk odpadów i innych obiektów do odzysku i unieszkodliwiania odpadów, zakup urządzeń związanych z usuwaniem odpadów, zakup sprzętu niezbędnego do zorganizowania zbiórki i transportu odpadów. Kredyty z BOŚ umożliwiają sfinansowanie zadania inwestycyjnego w nie więcej niż 50%, a wartość udzielonego kredytu nie może przekroczyć 500 000 złotych. Środki te są oprocentowane w wysokości 0,4 stopy redyskontowej. Okres spłaty kredytu wynosi 5 lat, a okres karencji 1 rok. Inne banki aktywnie wspomagające finansowanie gospodarki odpadami to: . Bank Rozwoju Eksportu S.A., . Polski Bank Rozwoju S.A., . Bank Światowy, . Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju.

Fundusze inwestycyjne Fundusze inwestycyjne stanowią nowy segment rynku finansowego ochrony środowiska. Wejście ekologicznych funduszy inwestycyjnych na rynek finansowy ochrony środowiska może okazać się kluczowe dla usprawnienia podejmowania decyzji inwestycyjnych oraz integracji ochrony środowiska z przedsięwzięciami o charakterze gospodarczym.

- 63 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Leasing Dynamicznie rozwijającą się formą wspomagania inwestycji proekologicznych jest leasing. Polega on na oddaniu na określony czas przedmiotu w posiadanie użytkownikowi, który za opłatą korzysta z niego, z możliwością docelowego nabycia praw własności. Leasing uznawany jest za uniwersalną i elastyczną formę finansowania działalności inwestycyjnej. Z punktu widzenia podmiotu gospodarczego największymi zaletami leasingu są możliwości łatwego dostępu do najnowszej techniki bez angażowania własnych środków finansowych oraz rozłożenie finansowania przedsięwzięć w długim okresie czasu, co jest szczególnie istotne przy wielu rodzajach inwestycji ekologicznych.

Instytucje leasingowe finansujące gospodarkę odpadami: . Towarzystwo Inwestycyjno - Leasingowe EKOLEASING S.A., . BEL Leasing Sp. z o.o., . BISE Leasing S.A., . Centralne Towarzystwo Leasingowe S.A., . Europejski Fundusz Leasingowy Sp. z o.o. Środki pochodzące z Unii Europejskiej - Fundusze Strukturalne, Fundusz Spójności oraz Programy operacyjne Unia Europejska przewiduje udzielenie Polsce pomocy na rozwój systemów infrastruktury ochrony środowiska, w tym gospodarki odpadami, przez instrumenty finansowe takie jak fundusze strukturalne i Fundusz Spójności. Na lata 2004 - 2006 UE przewiduje transfer środków finansowych na poziomie 13,8 mld EURO, z czego ponad 4,2 mld na realizację projektów z Funduszu Spójności. Planowane działania strukturalne ujęte zostały w Narodowym Planie Rozwoju (NPR). Przewidziane środki inwestycyjne w ramach NPR wynoszą 23 mld EURO (13,8 mld z funduszy strukturalnych UE, ok. 6,2 mld EURO krajowe środki publiczne i ok. 3 mld. z sektora prywatnego, jeżeli będzie beneficjentem funduszy europejskich). Jednym z priorytetów NPR na lata 2004 – 2006 jest: ochrona środowiska i racjonalne wykorzystanie zasobów środowiska. Pomoc z zasobów funduszy strukturalnych i państwowych będzie udzielana głównie na projekty jednostek samorządu terytorialnego, z położeniem nacisku na wzmocnienie potencjału rozwojowego regionów. W ramach działań dotyczących gospodarki odpadami na dofinansowanie mogą liczyć projekty ograniczające wpływ składowanych odpadów na powietrze atmosferyczne, wody i glebę poprzez: . modernizację istniejących wysypisk komunalnych, . budowę zakładów unieszkodliwiania odpadów (kompostownie, spalarnie), . wprowadzenie systemu powtórnego zagospodarowania odpadów, . regionalne programy likwidacji składowisk odpadów niebezpiecznych i składowisk nie spełniających wymogów ochrony środowiska. Beneficjantem końcowym w ramach działań będą samorządy wojewódzkie, powiatowe i gminne. W zakresie gospodarki odpadami i ochrony powierzchni ziemi wsparcie inwestycyjne w okresie realizacji Narodowego Planu Rozwoju przeznaczone będzie przede wszystkim na budowę, rozbudowę lub modernizację składowisk odpadów komunalnych, systemy selektywnej zbiórki, recyklingu i odzysku odpadów komunalnych (sortownie, kompostownie), systemy zbiórki i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych. Równolegle z realizacją sektorowych programów operacyjnych i programu regionalnego realizowane będą projekty współfinansowane z Funduszu Spójności. W ramach tego nastąpi wsparcie gospodarki odpadami komunalnymi, mające na celu stworzenie systemów zbiorki, transportu, odzysku i unieszkodliwienia odpadów komunalnych. W ramach tego priorytetu

- 64 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012 będą realizowane działania, służące stworzeniu zintegrowanego systemu gospodarki odpadami oraz działania związane z eliminacją zanieczyszczeń azbestem. Cel strategii dla Funduszu Spójności to wsparcie podmiotów publicznych w realizacji działań na rzecz poprawy stanu środowiska będące realizacją zobowiązań Polski wynikających z wdrażania prawa ochrony środowiska Unii Europejskiej, poprzez dofinansowanie: . realizacji indywidualnych projektów, . programów grupowych z zakresu ochrony środowiska, . programów ochrony środowiska rządowych i samorządowych. Na podstawie Strategii Wykorzystania Funduszu Spójności na lata 2004-2006 przyjętej przez Komitet Integracji Europejskiej kluczowe kryteria wyboru inwestycji, które będą mogły uzyskać wsparcie są następujące: . zgodność z celami polityki ekologicznej UE: ochrona, zachowanie i poprawa jakości środowiska, ochrona zdrowia ludzkiego, oszczędne i racjonalne wykorzystywanie zasobów naturalnych; . zgodność z zasadami polityki ekologicznej UE, a w szczególności: zasadą przezorności, zasadą prewencji, zasadą likwidowania zanieczyszczeń u źródła, zasadą zanieczyszczający płaci; istotne jest też umożliwienie wywiązania się z zobowiązań akcesyjnych poprzez wdrożenie ekologicznych przepisów UE w najtrudniejszych i najkosztowniejszych z punktu widzenia polityki akcesyjnej obszarach - tj. takich, co do których Polska uzyskała najdłuższe okresy przejściowe; . przedsięwzięcia będące kontynuacją programu ISPA; . odbiorcą wsparcia winien być w pierwszej kolejności samorząd terytorialny, związek gmin, przedsiębiorstwo komunalne lub inny podmiot publiczny; . osiągnięcie przez przedsięwzięcie/grupę przedsięwzięć kosztorysowej wartości progowej 10 mln EUR (jeśli nie, to przypadek winien być wystarczająco uzasadniony); . przyczynienie się do redukcji zanieczyszczeń oddziałujących na znaczną liczbę ludzi przy najniższych kosztach tej redukcji (efektywność ekologiczna i ekonomiczna przedsięwzięć); . przyczynianie się w największym stopniu do osiągania gospodarczej i społecznej spójności Polski z UE (projekty potencjalnie przynoszące najwyższe korzyści ekonomiczne i społeczne); . oddziaływanie transgraniczne. W zakresie gospodarki odpadami Środki z Funduszu Spójności będą głównie przeznaczane na: . realizację inwestycji w największych aglomeracjach, zgodnie z istniejącymi w nich programami zagospodarowania odpadów. Programy w mniejszych miejscowościach będą wdrażane w miarę dostępności funduszy; . inwestycje na terenach, gdzie istniejące składowiska odpadów stwarzają zagrożenia dla wód podziemnych, . inwestycje na terenach, gdzie wyczerpuje się pojemność składowiska. Przy kwalifikowaniu przedsięwzięcia do Funduszu Spójności pod uwagę winna być również brana odległość projektowanego/modernizowanego składowiska od miasta, zgodnie z zasadą redukowania odległości niezbędnej dla transportowania odpadów. Ranking przedsięwzięć w tym obszarze uszeregowany będzie według następujących zasad: I priorytet - systemy gospodarki odpadami w aglomeracjach powyżej 200 000 mieszkańców lub w innych rejonach służące powyżej 200 000 grupie użytkowników. II priorytet - systemy gospodarki odpadami w aglomeracjach od 150 000 do 200 000 mieszkańców lub w innych rejonach służące od 150 000 do 200 000 grupie użytkowników.

- 65 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

III priorytet - systemy gospodarki odpadami w aglomeracjach od 100 000 do 150 000 mieszkańców lub w innych rejonach służące od 100 000 do 150 000 grupie użytkowników. Jednym z kryteriów uzyskania środków finansowych z Funduszu Spójności jest wielkość projektu, a mianowicie łączna wartość projektu powinna przekraczać 10 mln EURO. Projekty o takiej wartości są w stanie zorganizować głównie średnie lub duże miasta bądź np. związki miast czy gmin. Fundusze Unii Europejskiej powinny odgrywać znaczną rolę w finansowaniu wojewódzkich inwestycji, ze względu na dużą skalę tych przedsięwzięć i konieczność zagwarantowania co najmniej 25% udziału własnego. Możliwe jest także pozyskiwanie funduszy na projekty tzw. miękkie, związane ze szkoleniami, organizacją i promocją w zakresie poszczególnych działań gospodarki odpadami. Obok środków publicznych w realizacji Narodowego Planu Rozwoju będą uczestniczyły także środki prywatne - pomoc kierowana do przedsiębiorstw będzie podlegała zasadom konkurencji.

Program Ramowy Unii Europejskiej CRAFT/6 w zakresie Rozwoju Technologicznego Głównym celem tego programu jest wspieranie rozwoju innowacyjnych technologii, także w gospodarce odpadami. Program skierowany jest do osób o osobowości prawnej, przedsiębiorstw (małe, średnie, duże, firmy rzemieślnicze), związków firm z danej branży, itp. Aby uzyskać dofinansowanie w ramach programu należy przedstawić ideę innowacyjnego rozwiązania, następnie założyć konsorcjum międzynarodowe, w skład którego wejdą też firmy z krajów UE, a następnie złożyć wniosek według wymogów Komisji Europejskiej. Tworzące konsorcjum podmioty i instytucje mają obowiązek zapewnić wykonanie wszystkich działań niezbędnych do uzyskania zamierzonego celu, od badań, poprzez prezentację wynik, transfer technologii, wdrożenie, promocję w mediach. Dofinansowanie projektów wdrożeniowych ze środków 6 PR. kształtuje się na poziomie ok. 35 %. Szczegółowe informacje na temat tego programu można uzyskać w Krajowym Punkcie Kontaktowym, ul. Świętokrzyska 21, Warszawa.

Inne źródła finansowania Wśród możliwych do zastosowania innych źródeł finansowania Planu gospodarki odpadami dla gminy Kuczbork Osada można wyróżnić: . opłaty produktowe - opłaty nakładane na produkty obciążające środowisko np. opakowania, baterie, źródła światła zawierające rtęć. Wpływy z tego tytułu, trafiające do budżetu państwa, będą przeznaczane na wspomaganie i dofinansowanie systemu recyklingu tych odpadów. . depozyty ekologiczne - obciążenia nakładane na produkty, podlegające zwrotowi w momencie przekazania tego produktu do recyklingu lub unieszkodliwienia. Zestawienie poszczególnych źródeł finansowania działań i inwestycji związanych z gospodarką odpadami przedstawia tabela 16.

Tabela 16. Źródła finansowania inwestycji w zakresie gospodarki odpadami

Instytucja Rodzaj Warunki % Okres Okres Inne finansująca finansowania finansowania dofinansowania finansowania karencji środki własne budżetowy brak kosztów do 100% konieczność finansowych budżetowania inwestycji 0,2 stopy istnieje fundusze ochrony pożyczka redyskonta do 70% 15 1 możliwość

- 66 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Instytucja Rodzaj Warunki % Okres Okres Inne finansująca finansowania finansowania dofinansowania finansowania karencji środowiska weksli umorzenia 1,5% na 31.02.2003r. EkoFundusz dotacja 10, 30, 40, 50, inwestycje o 70, 80% charakterze: w zależności od przyrodniczym, projektu innowacyjny, technicznym 0,4 stopy BOŚ kredyt redyskontowe 50%, nie więcej 5 j 3,0% na niż 500 000 31.02.2003r. fundusze UE dotacja do 75%

9. WNIOSKI Z ODDZIAŁYWANIA PROJEKTU PLANU NA ŚRODOWISKO

Współdziałanie ze sobą Gmin Powiatu Żuromińskiego w zakresie ochrony środowiska przed odpadami na terenie objętym swoją właściwością jest optymalnym rozwiązaniem. Będzie to miało ogromne znaczenie dla obniżenia kosztów eksploatacyjnych działania systemu zbiórki odpadów czego konsekwencją będzie m.in. ustalenie poszczególnych tras wywozu odpadów oraz jego częstotliwości. Kompleksowe traktowanie obszaru powiatu jako całości przyczyni się do wyboru najkorzystniejszych rozwiązań, a w ślad za tym do podejmowania właściwych decyzji przez Samorządy Gmin Zrzeszonych, w zakresie wyboru konkretnego, ekonomicznie uzasadnionego systemu zbiórki odpadami. Korzyści dla środowiska z realizacji niniejszego planu gospodarki odpadami dla gminy Kuczbork Osada, spójnego z planami pozostałych gmin zrzeszonych i zgodnego z planami wyższego rzędu, będzie wiele: - umożliwienie wszystkim mieszkańcom Gmin Zrzeszonych prostego sposobu pozbywania się odpadów, w sposób naturalny wykluczy potrzebę wywozu odpadów w miejsca na ten cel nieprzeznaczone; - uświadomienie mieszkańcom Gmin Zrzeszonych, że są współodpowiedzialni za ład na terenie własnej wsi, własnej gminy i całego powiatu spowoduje zaistnienie prawidłowych reakcji, gdy będą świadkami jak ktoś inny będzie wywoził odpady do lasu lub w inne miejsce na ten cel nieprzeznaczone; - stałe, systematyczne prowadzenie kampanii edukacyjnej wśród różnych grup wiekowych (w sposób najbardziej przekonujący dla danej grupy) popartej konkursami na najczyściejszą gminę, najczyściejszą wieś, najczyściejszą zagrodę (lub tę która zebrała jak najwięcej surowców wtórnych) wyzwoli zdrowy mechanizm współzawodnictwa wśród mieszkańców (bo przecież w każdym z nas drzemie potrzeba bycia najlepszym i jeszcze dostrzeżonym, nagrodzonym), a prawdziwym zwycięzcą tych konkursów będzie nasze środowisko. Natomiast jakoby „przy okazji” zostaną uzyskane niezbędne do osiągnięcia poziomy odzysku niektórych odpadów; - zorganizowanie systemu selektywnej zbiórki odpadów na całym obszarze objętym właściwością Gmin Zrzeszonych i od razu zainwestowanie we wszystkie instalacje konieczne do funkcjonowania Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Brudnicach pozwoli na jak najdłuższe eksploatowanie kwatery, gdyż będzie w niej deponowany balast zamiast niesegregowanych odpadów komunalnych;

- 67 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

- kompleksowe obliczenie kosztów zorganizowania selektywnej zbiórki odpadów (wg wybranego przez wszystkie Gminy systemu) dla obszaru wszystkich Gmin Zrzeszonych da taką kwotę niezbędnych do poniesienia kosztów, która być może po dodaniu kosztów inwestycji Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Brudnicach (najlepiej od razu z linią sortowniczą i niezbędnym taborem samochodowym) pozwoli na przekroczenie progu wartości inwestycji i uzyskanie środków pomocowych, w celu ich maksymalnego wykorzystania; - jak najszybsze pozyskanie środków finansowych pozwoli na szybką realizację przedsięwzięć, co w poprawi stan środowiska w zakresie ochrony przed odpadami na terenie gminy Kuczbork Osada oraz całego obszaru Gmin Zrzeszonych.

10. SYSTEM MONITORINGU I WDRAŻANIA PLANU

Ustawa o odpadach jasno określa, że plan gospodarki odpadami powinien określać opis jego systemu monitoringu oraz ocenę wdrażania zadań i celów. Monitorowanie planu przede wszystkim usprawni zarządzanie planem, a także pozwoli na zdobycie rzetelnych informacji o jego bieżącej realizacji i stopniu zaawansowania realizacji. Odnosi się to zarówno do działań bieżących jak również do aktualizacji zadań długookresowych. Podstawą każdego systemu zarządzania jest posiadanie informacji. Dlatego prawidłowe zarządzanie gminnym PGO, a tym samym gospodarką odpadami w gminie, warunkuje posiadanie bieżącej, pełnej informacji o ilości odpadów wytwarzanej na terenie gminy, zbieranej, kierowanej do odzysku oraz do unieszkodliwiania. Odnosi się to zarówno do strumienia odpadów komunalnych jak też do odpadów wytwarzanych w sektorze gospodarczym. O ile wdrożenie systemu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, pozwoli na prowadzenie szczegółowej ewidencji wytwarzanych odpadów komunalnych, do prowadzenia której będzie zobowiązany przewoźnik i zarządzający składowiskiem, o tyle trudno jest Gminie dotrzeć do strumienia odpadów przemysłowych wytwarzanych w terenie objętym jej właściwością. Dlatego Gmina musi wykorzystać wszystkie instrumenty prawne do oddziaływania na przedsiębiorców prowadzących działalność w jej granicach administracyjnych. Źródłami informacji o gospodarce odpadami innymi niż komunalne na terenie Gminy Kuczbork Osada są: . przedstawiane przez Starostę lub Wojewodę do zaopiniowania przez Wójta Gminy: - wnioski o zatwierdzenie programów gospodarki odpadami niebezpiecznymi, - wnioski o zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów. . przedstawiane przez Starostę lub Wojewodę do wiadomości: - decyzje zatwierdzające program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, - informacje o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania nimi, - decyzje zezwalające na prowadzenie działalności w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, - decyzje udzielające zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie zbierania lub transportu odpadów, - decyzje cofające zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie zbierania, transportu, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów.

- 68 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

. kierowane do Wójta Gminy wg posiadanych kompetencji: - wnioski o wydanie decyzji nakazującej posiadaczowi odpadów ich usunięcie z miejsc nieprzeznaczonych do ich składowania lub magazynowania, wskazując sposób wykonania. Zgodnie z art. 37 ust. 7 ustawy o odpadach oraz z par.1 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. w sprawie warunków i zakresu dostępu do wojewódzkiej bazy danych dotyczącej wytwarzania i gospodarowania odpadami, Wójt posiada dostęp do wojewódzkiej bazy danych, prowadzonej przez Marszałka województwa. Oznacza to, że Gmina może otrzymywać cyklicznie (co roku) informacje pochodzące z bazy danych o odpadach prowadzonej przez Marszałka, w zakresie odpadów wytwarzanych w terenie objętym jej właściwością i sposobach postępowania z nimi. Dodatkowo, z uwagi na konieczność wywiązania się z założonych w KPGO poziomów selektywnej zbiórki odpadów, (obowiązek sporządzania sprawozdań z realizacji planu) należałoby zobowiązać firmy prowadzące odzysk na terenie danej gminy do składania rocznej informacji o ilościach odpadów zebranych i przekazanych do odzysku z danej gminy. Z braku obowiązku ustawowego składania takiej informacji Wójtowi, należałoby rozważyć wprowadzenie takiego zapisu do prawa miejscowego lub zobowiązanie prowadzącego firmę oddzielnym pismem (na etapie opiniowania wniosku). Jednocześnie, działając zgodnie z art. 379 ust. 1, 2 i 3 ustawy Prawo Ochrony Środowiska, Wójt powinien upoważnić podległych mu pracowników Urzędu Gminy do przeprowadzania kontroli nieruchomości, na terenie których prowadzona jest działalność gospodarcza, celem przeprowadzenia bieżących kontroli sprawdzających. Jeżeli w wyniku kontroli prowadzonej przez inspektorów Urzędu Gminy zostanie stwierdzone naruszenie przez kontrolowany podmiot przepisów o ochronie środowiska lub podejrzenie, ze takie naruszenie mogło nastąpić, zgodnie z ust. 5 cytowanego art. 379 Wójt występuje do Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska o podjęcie odpowiednich działań będących w jego kompetencji. Przeprowadzanie na bieżąco kontroli podmiotów gospodarczych prowadzących działalność na terenie gminy, pozwoli inspektorom urzędu gminy na wgląd do ewidencji wytwarzanych odpadów przez kontrolowanego, a tym samym uzyskać bądź skorygować posiadane dane. Wykorzystując wskaźniki monitorowania planu zamieszczone w GPGO warto na bieżąco monitorować realizacje celów i zadań.

Tabela nr 17. Wskaźniki monitorowania planu Stan Lp. Wskaźnik wyjściowy 1 Ilość wytwarzanych odpadów komunalnych / mieszkańca / rok Mg/M/rok Udział odpadów z sektora komunalnego składowanych na 2 % wysypisku 3 Stopień pokrycia mieszkańców selektywną zbiórką odpadów % Ilość zebranych selektywnie odpadów komunalnych 4 Mg/M/rok biodegradowalnych Ilość zebranych selektywnie odpadów komunalnych 5 Mg/M/rok wielkogabarytowych 6 Ilość zebranych selektywnie odpadów komunalnych budowlanych Mg/M/rok Ilość zebranych selektywnie odpadów komunalnych 7 Mg/M/rok niebezpiecznych 8 Stopień odzysku odpadów komunalnych biodegradowalnych %

- 69 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

9 Stopień odzysku odpadów komunalnych wielkogabarytowych % 10 Stopień odzysku odpadów komunalnych budowlanych % 11 Stopień odzysku odpadów komunalnych niebezpiecznych % Udział odpadów z sektora gospodarczego składowanych na 12 % składowiskach 13 Stopień wykorzystania gospodarczego odpadów przemysłowych % 14 Stopień unieszkodliwienia odpadów niebezpiecznych % Udział odzyskiwanych surowców wtórnych w całkowitym 12 % strumieniu odpadów komunalnych

Reasumując, monitoring realizacji gminnego planu gospodarki odpadami ma na celu dopilnowanie, żeby wszystkie podmioty uczestniczące w systemie gospodarki odpadami w gminie przestrzegały prawa, w tym prawa miejscowego, a podmioty zobowiązane prawem do posiadania określonych zezwoleń by je posiadały i działały zgodnie z warunkami w nich określonych. Gmina, realizując obowiązki ustawowe, powinna współpracować ze wszystkimi organami kontrolującymi gospodarkę odpadami na terenie gminy, w tym także winna przeprowadzać kontrole w przewidzianym prawem zakresie. Współpraca Gminy z innymi organami powinna także dotyczyć tworzenia i prowadzenia systemu baz ewidencjonujących gospodarkę odpadami na terenie objętym jej właściwością. Sprawozdanie z realizacji gminnego PGO powinno obejmować: - sprawozdanie z wykonanych zadań organizacyjnych i techniczno - technologicznych, - zgodność wykonanych zadań z harmonogramem prac, - sprawozdanie z realizacji harmonogramu finansowania założonych przedsięwzięć. Równolegle przebiegać powinno tworzenie systemu monitoringu zgodnie z ustawą o opakowaniach i odpadach opakowaniowych. Krajowy system monitoringu opakowań i odpadów opakowaniowych, wprowadzony nowym ustawodawstwem obowiązującym od 2002 r., powinien zapewnić dostęp: . Ministrowi Środowiska do danych, które umożliwią sporządzenie krajowego raportu w ujęciu formularzy Decyzji 97/138/WE oraz prowadzenie kontroli realizacji zadań i wprowadzanie działań korygujących w przypadku (np. instrumentów finansowych lub organizacyjno-prawnych), . Marszałkom województw do danych, które umożliwią sporządzenie wojewódzkich planów gospodarki odpadami opakowaniowymi oraz raportu wojewódzkiego i sprawozdania rocznego, . społeczeństwu i zainteresowanym jednostkom do informacji o krajowych poziomach odzysku, recyklingu itp. Obowiązki sprawozdawcze dotyczą producentów, importerów i eksporterów opakowań oraz wyrobów, a także organów administracji publicznej i Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Zasobów Wodnych.

11. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM

Konieczność opracowania planu gospodarki odpadami, powód stworzenia takiego obowiązku oraz celowość sporządzania planów wynika z art. 14 ust.1 ustawy o odpadach. W myśl art. 14 ust. 7 cytowanej ustawy, projekt planu gminnego podlega zaopiniowaniu przez zarząd powiatu oraz przez zarząd województwa.

- 70 - PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY KUCZBORK OSADA NA LATA 2004 – 2012

Po uzyskaniu ww. opinii gminny PGO, w myśl paragrafu 5 pkt 1 ppkt 13 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r. w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami - podlega uchwaleniu przez Radę Gminy Kuczbork Osada. Plan gospodarki odpadami nie ma charakteru aktu normatywnego, pozostając aktem planowania czyli aktem ustalającym zadania, harmonogram i sposób ich wykonania. Jest więc aktem polityki administracyjnej. Zgodnie z obecnym stanem gospodarki odpadami na terenie gminy Kuczbork Osada podstawowym sposobem „pozbywania” się odpadów jest wieczyste deponowanie niesegregowanych odpadów na składowisku w m. Kuczbork Wieś. Głównym celem planu gospodarki odpadami jest m.in.: - monitoring gospodarki odpadami, - minimalizacja wytwarzanych odpadów, - minimalizacja ilości deponowanych odpadów, - wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów komunalnych „u źródła”, - selektywna zbiórka odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych, - dostosowanie istniejącego składowiska odpadów do wymogów obowiązującego prawa, - współudział w tworzeniu ponadlokalnego „Zakładu gospodarowania odpadami”. Ocena i weryfikacja realizacji zadań PGO dokonywana będzie zgodnie z wymogami ustawy co 2 lata od przyjęcia Planu, dając możliwości jego weryfikacji i aktualizacji. Uwzględniając opóźnienie w opracowaniu i uchwaleniu niniejszego Planu, ocena i weryfikacja realizacji niniejszego Planu nastąpi w terminie zgodnym z planami wyższego rzędu i będzie obejmowała okres do 31.12.2006 r. Objęcie w gminnym PGO okresu 2004 – 2012 wymusza zgodność z polityką ekologiczną państwa oraz z PGO dla powiatu żuromińskiego.

Opracował

......

- 71 -