CHARAKTERYSTYKA KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ

W NOWYM TARGU W LATACH 2009-2013 Miejski Zakład Komunikacji w Nowym Targu – informacje ogólne

 1986r. – początek funkcjonowania; Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Nowy Sącz Oddział

 1991r. Podział WPK Nowy Sącz i przekazanie zarządzeniem nr 28 z dnia 30.04.1991r. Wojewody Nowosądeckiego majątku (środki trwałe) Gminie Miasto Nowy Targ.

 1991r. 11.04.1991r. Utworzenie uchwałą nr XIX/92/91 zakładu budżetowego pod nazwą Miejski Zakład Komunikacji w Nowym Targu i zmiany w regulaminie Urzędu Miejskiego w Nowym Targu. Podstawy funkcjonowania:  Uchwała RM Nowy Targ nr XIX/92/91 z dnia 11.04.1991r w sprawie utworzenia Miejskiego Zakładu Komunikacji  Uchwała RM Nowy Targ nr 47/IX/03 z dnia 11.07.2003r w sprawie nadania statutu MZK Nowy Targ  Ustawy z dnia 08.03.1990r o samorządzie gminnym  Ustawy z dnia 20.12.1996r. o gospodarce komunalnej  Ustawy z dnia 26.11.1998r o finansach publicznych  Ustawy z dnia 21.08.1997r. o gospodarce nieruchomościami i zarządzenia Burmistrza Miasta Nowy Targ o przekazaniu mienia komunalnego w trwały zarząd przez MZK Nowy Targ  MZK Nowy Targ nie posiada osobowości prawnej Gospodarka finansowa i usługi • Gospodarka finansowa zakładu prowadzona jest w oparciu o przepisy dotyczące działalności zakładów budżetowych • Podstawą działania jest plan finansowo – rzeczowy opracowywany corocznie, który podlega zatwierdzeniu przez Burmistrza Miasta w zakresie wydatków majątkowych • Zakład samodzielnie prowadzi rachunkowość i sporządza sprawozdawczość Dochodami zakładu są: • Środki uzyskane ze sprzedaży biletów • Dochody ze świadczenia innych usług • Dotacje przedmiotowe z budżetu Miasta Z przychodów zakładu pokrywane są koszty jego bieżącego utrzymania Zadania zakładu: • Podstawowe : zadanie własne Gminy lokalny transport zbiorowy • Inne: wynajem środków transportowych, usługi warsztatowe, usługi reklamowe, sprzedaż odpadów, administracja przystankami autobusowymi na terenie Gminy Nowy Targ Obszar obsługiwany przez Miejski Zakład Komunikacji w Nowym Targu • Granice administracyjne Gminy Miasto Nowy Targ Na podstawie porozumień międzygminnych zawartych przez Gminę Miasto Nowy Targ: • na podstawie porozumienia międzygminnego z dnia 04.01.1993r. Miejscowości : , Ostrowsko, Łopuszna, Gronków, Ludźmierz, , , Obroczna, Pyzówka, Lasek, ,

na podstawie porozumienia międzygminnego z dnia 30.12.1996r. Miejscowości: Bór, Zaskale, do 31.12.2012r także Szaflary Mapa obszaru działalności Miejskiego Zakładu Komunikacji w Nowym Targu Linie autobusowe Komunikacja miejska w Nowym Targu ma charakter mieszany miejsko – podmiejski. Na koniec roku 2013 zakład obsługiwał 14 linii autobusowych dziennych o długości 139 km. •Linie miejskie : 0, 4, 6, 9, 11, 12, 13 •Linie podmiejskie : 1, 2, 3, 5, 7, 8, 10 W latach 2009 – 2013 utworzono 3 nowe linie autobusowe obsługujące północną część Miasta: •Linia nr 11 Rynek – Oś. Buflak, uruchomiona w maju 2011 roku. •Linia nr 13 Zajezdnia MZK – Oś. Buflak – Niwa Szkoła, uruchomiona w marcu 2012r. •Linia nr 12 Rynek – Oś Gazdy, uruchomiona w marcu 2013 roku.

W całym okresie lat 2009 – 2013 dokonywano korekt przebiegu linii komunikacyjnych dostosowując kursy do potrzeb mieszkańców. fot. ( archiwum MZK) Autobus Autosan SanCity M09LE o nr taborowym 435 w miejscowości Obidowa w trakcie obsługi linii nr 3 Liczba przewiezionych pasażerów Dzień roboczy Liczba przewiezionych pasażerów wyraźnie spada. Z 7037 do 6329 osób przewiezionych tj. o 10,06%. Spadki odnotowano prawie na wszystkich liniach komunikacyjnych: • Linia nr 4 najwyższy spadek 338 osób ( wypowiedzenie umowy przez Szaflary) • Linia nr 2 spadek o 246 osób • Linia nr 3 spadek o 190 osób • Linie nr 7 i 8 łączny spadek o 238 osób Jedynie na liniach nr 5 i 6 nie odnotowano istotnych zmian, a linia nr 9 odnotowała nieznaczny wzrost, tj. 61 osób Dzień świąteczny Odnotowano spadek liczby przewiezionych pasażerów z 1872 do 1011 osób, tj. 54%. Jest to efekt min: • likwidacji kursów linii nr 1 • ograniczenia do 5 kursów linii nr 3 • ograniczenia do 2 kursów linii nr 9 • likwidacji kursów linii nr 4 do miejscowości Szaflary

Liczba przewiezionych pasażerów rok 2008 Liczba przewiezionych Liczba przewiezionych Numer Liczba przewiezionych pasażerów w dniu pasażerów w dniu linii pasażerów w dniu roboczym targowym świątecznym 0 268 251 - 1 1061 1144 174 2 1618 1808 502 3 932 974 377 4 913 1075 436 5 569 675 - 6 442 522 136 7 382 365 - 8 25 21 - 9 283 295 73 10 544 546 174 Łącznie 7037 7676 1872 Liczba przewiezionych pasażerów rok 2013 Liczba przewiezionych Liczba przewiezionych Nr linii pasażerów w dniu pasażerów w dniu roboczym świątecznym

0 203 -

1 1010 - Liczba przewiezionych Liczba przewiezionych 2 1372 304 Nr linii pasażerów w dniu pasażerów w dniu roboczym świątecznym 3 742 177 7 144 - 4 575 204 8 86 - 563 - 5 9 343 44 ( 2 kursy) 438 89 6 10 193 489

11 - 146

12 - 127 - 13 91

Łącznie 6329 1011 Taryfa opłat Ceny biletów w Nowym Targu oraz na terenach gmin objętych porozumieniem ustala Rada Miasta Nowy Targ. Stosowana tu taryfa jest taryfą strefową. Teren obsługiwany przez Miejski Zakład Komunikacji został podzielony na strefy:

Strefa 1; granice administracyjne miasta Nowy Targ – strefa miejska.

Strefa 2 ; granice administracyjne miejscowości: Szaflary, Zaskale, Ludźmierz, Klikuszowa, Waksmund i Ostrowsko.

Strefa 3; granice administracyjne miejscowości: Gronków, Obidowa, Łopuszna, Lasek i Trute.

Strefa 4; granice administracyjne miejscowości: Morawczyna, Pyzówka i Bór.

Obecna taryfa opłat została wprowadzona uchwałą nr XLV/394/2014 RM Nowy Targ z dnia 18.07.2014r. Na wszystkich rodzajach linii taryfa biletowa uprawnia pewne grupy pracownicze i społeczne do bezpłatnych i ulgowych przejazdów.

Do przejazdów bezpłatnych w pojazdach MZK Nowy Targ uprawnionych jest 7 grup pasażerów (3 uprawnienia mają charakter ustawowy, a 4 gminny), natomiast z przejazdów ulgowych może korzystać 9 grup pasażerów (4 uprawnienia mają charakter ustawowy, a 5 gminny). Uprawnienia do bezpłatnych przejazdów w MZK Nowy Targ- podstawa prawna uchwała Rady Miasta Nowy Targ (ulga 100%) Lp. Uprawnieni Dokument potwierdzający uprawnienie do ulgi przewozowej

Dzieci do lat 4, w przypadku jeżeli pasażer, 1. rodzic nie żąda dla nich miejsca siedzącego – Na podstawie oświadczenia rodzica lub opiekuna bez biletu Inwalidzi ( w tym niewidomi i głuchoniemi) o Legitymacja emeryta – rencisty dokumentująca 2. znacznym stopniu niepełnosprawności niepełnosprawność

3. Osoby, które ukończyły 70 lat życia Na podstawie dowodu osobistego

Legitymacja Honorowego Dawcy Krwi PCK wraz z wpisem o 4. Honorowi Dawcy Krwi nadaniu I stopnia Uprawnienia do ulgowych przejazdów w MZK Nowy Targ- podstawa prawna uchwała Rady Miasta Nowy Targ (ulga 40%) Lp. Uprawnieni Dokument potwierdzający uprawnienie do ulgi przewozowej

1. Dzieci do lat 4 do lat 7 Na podstawie oświadczenia rodzica lub opiekuna

Uczniowie szkół podstawowych, gimnazjalnych i 2. policealnych do ukończenia 21 roku życia Legitymacja szkolna Dowód osobisty i legitymacja polskiego Związku Emerytów i 3. Emeryci po ukończeniu 60 roku życia Rencistów lub inny dokument stwierdzającego uprawnienia emerytalne. Osoby powyżej 55 roku życia, którym orzeczono: dotychczasową II grupę inwalidzką z ogólnego na podstawie dowodu osobistego i orzeczenia ZUS lub decyzji 4. stanu zdrowia czyli całkowitą niezdolność do ZUS, orzeczenia Zespołu do spraw orzekania o stopniu pracy lub umiarkowany stopień niepełnosprawności niepełnosprawności opiekunowie Inwalidów ( w tym niewidomych i 5. głuchoniemych) o znacznym stopniu przez wskazanie niepełnosprawności Sprzedaż biletów w podziale na strefy biletowe

W okresie 2009 – 2013 największy udział w sprzedaży biletów posiada strefa miejska Najniższy udział w sprzedaży biletów posiada strefa podmiejska nr 4

 Udział strefy miejskiej w sprzedaży biletów jednorazowych 59,92%  Udział strefy miejskiej w sprzedaży biletów miesięcznych 45,92%  Udział stref podmiejskich w sprzedaży biletów jednorazowych 40,08%  Udział stref podmiejskich w sprzedaży biletów miesięcznych 54,08%

Przejazdy bezpłatne  Udział przejazdów bezpłatnych 20,90% wzrósł o 5,42% (z 15,48% do 20,90%) Struktura sprzedaży biletów Zmiany w ogólnej sprzedaży biletów • Bilety jednorazowe normalne 48,31% spadek w stosunku do roku 2009 o 30,23% ( 78,53% do 48,31%) • Bilety jednorazowe ulgowe 51,42%) wzrost w stosunku do roku 2009 29,96% ( z 21,46% do 51,42%) • Bilety miesięczne normalne 26,34% wzrost o 18,10% (z 8,24% do 26,34%) • Bilety miesięczne ulgowe 72,37% spadek o 14,86% (z 87,23% do 72,37%)

Przejazdy bezpłatne • Udział przejazdów bezplatnych wynosi 20,90% wzrósł o 5,42% (z 15,48% do 20,90%) Tabor autobusowy rok 2009 • Ilość sztuk w inwentarzu 20 • Średnia wieku taboru 14 lat • Udział autobusów niskopodłogowych we flocie 10% • Potencjał przewozowy 1767 osób Rok 2013 • Ilość sztuk w inwentarzu 22 • Średnia wieku taboru 6 lat • Udział autobusów niskopodłogowych we flocie 64% • Potencjał przewozowy 1559 osób

Stan taboru autobusowego na dzień 31.03.2009r. wg norm emisji spalin Marka Rok prod. Ilość szt. Pojemność (os.) Lata eksploatacji Norma emisji spalin EURO

Jelcz M-11 1987 7 100 23 Bez normy

Jelcz 120M 1996 2 110 14 Bez normy

Jelcz 120M 1998 2 110 11 Euro – 2

Jelcz 120M/3 1999 2 110 10 Euro – 2

Autosan H-6 1994 2 32 15 Bez normy

Autosan H-7 2004 2 50 5 Euro – 2

Autosan H-7 2006 1 50 3 Euro - 3

Solbus SN-11 2007 2 90 2 Euro - 4

Stan (szt.) 20 Średni wiek taboru 14 lat Stan Stan taboru autobusowego na dzień 31.12.2013r. wg norm emisji spalin

Marka Rok prod. Ilość szt. Pojemność (os.) Lata eksploatacji Norma emisji spalin EURO

Jelcz 120M 1996 2 110 17 Bez normy

Jelcz 120M 1998 2 110 15 Euro – 2

Jelcz 120M/3 1999 1 110 14 Euro – 2

Autosan H-7 2004 2 50 9 Euro – 2

Autosan H-7 2006 1 50 7 Euro - 3

Solbus SN-11 2007 2 90 6 Euro - 4

Autosan M09LE 2010 2 60 3 Euro - 5

Autosan M09LE 2011 3 60 2 Euro - 5

Autosan M09LE 2012 4 60 1 Euro - 5

Kapena Iveco Urby 2011 1 36 2 Euro - 5

Kapena Iveco Urby 2012 2 36 1 Euro - 5

Stan (szt.) 22 Średni wiek taboru 6 lat *Fot. (archiwum MZK) Jelcz M-11 nr taborowy 317 w roku 2009 podstawowa marka autobusów Autobus nr taborowy 317 po odbudowie przez GSMK Nowy Sącz Autobus Autosan M09 LE podstawowy autobus w inwentarzu w roku 2013 Ilość wykonanych wzkm w latach 2009 – 2013

L.p. Lata Ilość wykonanych wozokilometrów w ruchu

1. 2009 786 502

2. 2010 747 133

3. 2011 752 669

4. 2012 757 152

5. 2013 761 346 Przychody 2009 -2013 Przychody

Przychód na L.p. Lata z tego: wozokilometr Ogółem przychody własne dotacja

1. 2009 2.962.430,56 2.073.853,56 788.000,00 2,64 2. 2010 2.921.278,57 1.982.053,57 934.000,00 2,65 3. 2011 3.001.569,79 2.029.215,79 972.354,00 2,70 4. 2012 3.310.891,01 2.236.205,01 1.074.686,00 2,95 5. 2013 3.180.188,40 2.021.188,40 1.159.000,00 2,65 Koszty 2009 -2013

L.p. Lata Koszty ogółem Koszt wozokilometra w ruchu

1. 2009 2.841.032,43 3,61 2. 2010 2.917.004,49 3,90 3. 2011 3.069.514,95 4,08 4. 2012 3.280.466,78 4,33 5. 2013 3.386.190,34 4,45 Podsumowanie

Reasumując Miejski Zakład Komunikacji w Nowym Targu w okresie ostatnich 5 lat przeszedł istotną metamorfozę techniczną. Wymieniono 54 % taboru, zwiększono udział autobusów niskowejściowych we flocie z 10 do 64 %

W latach 2011 – 2012 został zmodernizowany budynek warsztatowo – biurowy MZK. Wybudowano min. kotłownię gazową i wykonano termomodernizację budynku.

W roku 2012 zainstalowano na terenie zajezdni mobilny zbiornik na olej napędowy o pojemności 5 000 m3 do tankowania pojazdów MZK. Działania na lata 2014-2020 powinny obejmować następujące obszary:

1. Wymiana pojazdów komunikacji publicznej na niskoemisyjne: - Wymiana starych pojazdów na na nowe spełniające bardziej restrykcyjne standardy emisyjne środowiskowe (EURO VI) wymiana autobusów Jelcz 120 na autobusy o długości od 10,5 do 12 m z emisją spalin Euro – 6

2. Budowa i rozbudowa infrastruktury dla transportu niskoemisyjnego:

- Budowa autonomicznych stacji parkingowych ze stanowiskami myjni pojazdów wykorzystujące fotowoltaikę, kolektory słoneczne i pompy ciepła :

- Gruntowny remont placu zajezdni – budowa miejsc parkingowych

3. Działania organizacyjne w zakresie ograniczenia ruchu pojazdów i emisji :

- Całkowite ograniczenie ruchu w centrum miasta, wyznaczenie stref płatnego parkowania z określeniem oddzielnych stawek postojowych sprawa bardzo istotna z punktu organizacji ruchu i stworzenia nowego systemu transportu publicznego w mieście. Po za kompetencjami MZK.