RAPORT O STANIE GMINY SO ŃSK

ZA ROK 2019

So ńsk, MAJ 2020 r. 2

SPIS TRE ŚCI

WST ĘP...... 4

1. INFORMACJE OGÓLNE ...... 5

1.1. Poło żenie i powierzchnia gminy ______5 1.2. Władze lokalne i gminne jednostki organizacyjne ______7 1.3. Sołectwa______16 1.4. Ludno ść i dynamika zmian ______18 1.5. Podmioty gospodarcze______23

2. INFORMACJE FINANSOWE...... 24

2.1. Wykonanie bud żetu Gminy So ńsk ______24 2.2. Wykonanie wydatków inwestycyjnych ______28 2.3. Wykonanie funduszu sołeckiego______30

3. INFORMACJA O STANIE MIENIA KOMUNALNEGO...... 31

3.1. Dane dotycz ące przysługuj ących gminie praw własno ści ______31 3.2. Dane o zmianach w stanie mienia komunalnego ______33

4. INFORMACJE O REALIZACJI POLITYK, PROGRAMÓW I STRATEGII ……………………………………………………………………….. 34

4.1. Strategia Rozwoju Gminy So ńsk do roku 2020 ______34 4.2. Zagospodarowanie przestrzenne - Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy So ńsk ______35 4.3. Wieloletni program gospodarowania zasobem mieszkaniowym gminy So ńsk na lata 2014-2020 ______37 4.4. Program Ochrony Środowiska Gminy So ńsk ______38 4.5. Strategia Rozwoju Problemów Społecznych Gminy So ńsk na lata 2014-2020______38 4.6. Program profilaktyki i rozwi ązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomani ______39 4.7. Program współpracy z organizacjami pozarz ądowymi ______40

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 3

5. CZ ĘŚĆ ANALITYCZNA ...... 42

5.1. Infrastruktura techniczna ______42 5.2. Działalno ść inwestycyjna ______42 5.3. Edukacja ______49 5.4. Domy kultury, kluby i świetlice ______53 5.5. Biblioteki ______62 5.6. Pomoc społeczna oraz ochrona zdrowia ______63 5.6.1. Dane o korzystaj ących z pomocy i wsparcia w Gminie So ńsk _____ 63 5.6.2. Zadania GOPS ______64 5.6.3. Inne rodzaje pomocy i świadcze ń ______64 5.6.4. Zasoby instytucjonalne pomocy i wsparcia ______65 5.6.5. Aktywno ść projektowo – konkursowa jednostki organizacyjnej po- mocy społecznej ______65 5.6.6. Wydawanie zezwole ń na sprzeda ż napojów alkoholowych ______66 5.7. Gospodarowanie odpadami ______67 5.7.1. System gospodarowania odpadami komunalnymi ______67 5.7.2 Program usuwania azbestu i wyrobów zawieraj ących azbest na tere- nie Gminy So ńsk ______69 5.8. Gospodarka wodno-ściekowa ______70 5.9. Zasoby przyrodnicze ______71 5.10. Zasoby dziedzictwa kulturowego ______72

6. PODSUMOWANIE ...... 77

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 4

WST ĘP

Zgodnie z art. 28aa ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorz ądzie gminnym (Dz. U. z 2020 r., poz. 713), Wójt Gminy Sońsk przedstawia niniejszym raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019.

Raport obejmuje podsumowanie działalno ści Wójta Gminy So ńsk w roku poprzednim, w tym w szczególno ści realizacj ę polityk, programów i strategii, uchwał Rady Gminy So ńsk oraz bud żetu obywatelskiego. W dokumencie opisano najwa żniejsze informacje o funkcjonowaniu gminy, o inwestycjach, o ró żnych spotkaniach i imprezach, które cieszyły si ę du żym zainteresowaniem ze strony mieszka ńców.

Celem opracowania raportu jest dokładne przedstawienie sytuacji gospodarczej, społecznej oraz finansowej gminy. W pracach nad raportem udział wzi ęli pracownicy Urz ędu oraz gminnych jednostek organizacyjnych w oparciu o szereg dokumentów.

Informacje zawarte w raporcie posłu żą mieszka ńcom Gminy So ńsk do zwi ększenia wiedzy na temat funkcjonowania samorz ądu gminnego, a tak że stan ą si ę podstaw ą do prowadzenia rozmów na temat przyszło ści gminy.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 5

1. INFORMACJE OGÓLNE

1.1. Poło żenie i powierzchnia gminy

Gmina So ńsk poło żona jest na południowej granicy powiatu ciechanowskiego, w bliskiej odległo ści od miasta Ciechanów – ok. 12 km. Przebiega przez ni ą linia kolejowa E-65 Gda ńsk – Warszawa. Równolegle do linii kolejowej przebiega droga powiatowa Ciechanów – Gąsocin, która stanowi element projektowanego, najkrótszego drogowego poł ączenia Ciechanowa z Warszaw ą w kierunku Nasielska i Legionowa. Przez teren gminy przepływa rzeka Sona. Na terenie gminy znajduje si ę wiele pi ęknych terenów, ł ąk, lasów, miejsc do wypoczynku i rekreacji. Siedziba gminy znajduje si ę w miejscowo ści So ńsk.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 6

Siedziba Urz ędu Gminy So ńsk , ul. Ciechanowska 20

Jest to najwi ększa powiatu ciechanowskiego , poło żona w północnej cz ęś ci województwa mazowieckiego . Graniczy w powiecie ciechanowskim z gminami: Ojrze ń, Ciechanów (gmina wiejska) i Gołymin -Ośrodek . Graniczy równie ż z gminami z terenu powiatu pło ńskiego, tj. z gminami Sochocin i Nowe Miasto oraz z terenu powiatu pułtuskiego - gminami Świercze i Gzy. Powierzchnia gminy wynosi 15.472,1701 ha, z czego grunty rolne obejmuj ą 12.767,0115 ha i stanowi ą 82,6 % ogólnej powierzchni gminy, lasy i grunty le śne obejmuj ą 2.041,9766 ha (13,2 %), grunty zabudowane i zurbanizowane obejmuj ą 608,8687 (3,9 %), grunty pod wodami obejmuj ą 54,3133 ha (0,3%). 0,3% [PROCENTOWE [PROCENTOWE] ]

[PROCENTOWE ]

grunty rolne lasy i grunty leśne grunty zabudowane i zurbanizowane grunty pod wodami

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 7

1.2. Władze lokalne i gminne jednostki organizacyjne

Rada Gminy So ńsk liczy 15 radnych. Funkcj ę Przewodnicz ącego Rady Gminy So ńsk pełni Waldemar Gebert, Wiceprzewodnicz ącego Rady Gminy So ńsk Michał Pawlak. W roku 2019 Rada Gminy So ńsk obradowała i podejmowała uchwały zgodnie z planem pracy przyj ętym Uchwał ą V/22/2019 z dnia 25 stycznia 2019 r. Rada Gminy So ńsk w roku 2019 obradowała na 9 sesjach zwyczajnych i 6 sesjach nadzwyczajnych i podj ęła 75 uchwał.

V/19/2019 25.01.2019 w sprawie zmiany Uchwały nr XXXIII/192/2009 Rady Gminy So ńsk z dnia 26 czerwca 2009 roku w sprawie utworzenia Gminnego O środka Kultury w So ńsku w wyniku poł ączenia instytucji kultury i nadania statutu V/20/2019 25.01.2019 w sprawie zarz ądzenia wyborów Sołtysów i Rad Sołeckich V/21/2019 25.01.2019 w sprawie powołania Komisji Bud żetu, Rolnictwa i Bezpiecze ństwa Publicznego Rady Gminy So ńsk oraz okre ślenia jej składu osobowego i przedmiotu V/22/2019 25.01.2019 w sprawie przyj ęcia rocznych planów komisji stałych Rady Gminy So ńsk na rok 2019 V/23/2019 25.01.2019 w sprawie wyra żenia zgody na sprzeda ż w drodze przetargu nieograniczonego niezabudowanej nieruchomo ści oznaczonej nr ew. 111/4 poło żonej we wsi B ądkowo, gm. So ńsk. V/24/2019 25.01.2019 w sprawie wyra żenia zgody na sprzeda ż w drodze przetargu nieograniczonego zabudowanej nieruchomo ści oznaczonej nr ew. 92/7 poło żonej we wsi Damięty-Narwoty, gm So ńsk. VI/25/2019 13.02.2019 w sprawie zmiany uchwały bud żetowej Gminy So ńsk na rok 2019

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 8

VII/26/2019 11.03.2019 w sprawie wyra żenia zgody na oddanie w najem lokalu u żytkowego, stanowi ącego własno ść Gminy So ńsk, poło żonego na terenie gminy So ńsk, na rzecz dotychczasowego najemcy VII/27/2019 11.03.2019 w sprawie zmiany uchwały budżetowej Gminy So ńsk na rok 2019 VII/27A/2019 22.03.2019 w sprawie ustalenia diet przysługuj ącym radnym, sołtysom, Przewodnicz ącemu, oraz Wiceprzewodnicz ącemu Rady Gminy VIII/28/2019 22.03.2019 w sprawie zmiany Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy So ńsk VIII/29/2019 22.03.2019 w sprawie zmiany uchwały bud żetowej Gminy So ńsk na rok 2019 VIII/30/2019 22.03.2019 w sprawie okre ślenia Programu opieki nad zwierz ętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomno ści zwierz ąt na terenie Gminy So ńsk VIII/31/2019 22.03.2019 w sprawie ustalenia szczegółowych zasad ponoszenia odpłatno ści za pobyt w o środku wsparcia - schronisku dla osób bezdomnych VIII/32/2019 22.03.2019 w sprawie wyra żenia zgody na sprzeda ż w drodze przetargu nieograniczonego zabudowanej nieruchomo ści poło żonej we wsi Gąsocin, gm. So ńsk. VIII/33/2019 22.03.2019 w sprawie wyra żenia zgody na sprzeda ż w drodze przetargu niezabudowanej nieruchomości oznaczonej w ewidencji nr 35 poło żonej we wsi Ciemniewko, gm. So ńsk VIII/34/2019 22.03.2019 w sprawie rozpatrzenia skargi A.K. na działalno ść kierownika Gminnego O środka Pomocy Społecznej w So ńsku w przedmiocie niedopełnienia obowi ązków i niewykonania zada ń ustawowych VIII/35/2019 22.03.2019 w sprawie rozpatrzenia petycji Arkadiusza Kozyry o dokonanie zmian w statucie sołeckim Gminy So ńsk poprzez wprowadzenie wymogu osobistej obecno ści i głosowania na zebraniach wyborczych Sołtysów przez min. 50%

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 9

uprawnionych pod rygorem nieuruchomienia funduszu sołeckiego danego sołectwa VIII/36/2019 22.03.2019 w sprawie niewyra żenia zgody na wyodr ębnienie w bud żecie gminy środków stanowi ących fundusz sołecki na rok 2020 VIII/37/2019 22.03.2019 w sprawie rozpatrzenia skargi W.E. oraz G.P., G.M., w przedmiocie zarzutów niego- spodarno ści Wójta Gminy So ńsk oraz braku nadzoru Wójta Gminy So ńsk na przebudow ę remizy stra żackiej w B ądkowie IX/38/2019 26.04.2019 w sprawie zmiany Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy So ńsk IX/39/2019 26.04.2019 w sprawie zmiany Uchwały Bud żetowej Gminy So ńsk na rok 2019 IX/40/2019 26.04.2019 w sprawie przekazania do zaopiniowania organowi regulacyjnemu projektu nowego regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków X/41/2019 05.06.2019 w sprawie udzielenia Wójtowi Gminy So ńsk wotum zaufania X/42/2019 05.06.2019 w sprawie zatwierdzenia sprawozdania finansowego wraz ze sprawozdaniem z wykonaniu bud żetu Gminy na rok 2018 X/43/2019 05.06.2019 w sprawie udzielenia Wójtowi Gminy So ńsk absolutorium z tytułu wykonania bud żetu na rok 2018 X/44/2019 05.06.2019 w sprawie zmiany Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy So ńsk X/45/2019 05.06.2019 w sprawie zmiany Uchwały Bud żetowej Gminy So ńsk na rok 2019 X/46/2019 05.06.2019 w sprawie wyborów uzupełniaj ących Sołtysa we wsi So ńsk X/47/2019 05.06.2019 w sprawie okre ślenia zasad i trybu przeprowadzenia konsultacji społecznych z mieszka ńcami Gminy So ńsk X/48/2019 05.06.2019 w sprawie wyra żenia zgody na oddanie w najem lokalu u żytkowego, stanowi ącego

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 10

własno ść gm. So ńsk, poło żonego na terenie gm. So ńsk na rzecz dotychczasowego najemcy XII/49/2019 30.07.2019 w sprawie zmiany Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy So ńsk XII/50 /2019 30.07.2019 w sprawie zmiany Uchwały Bud żetowej Gminy So ńsk na rok 2019 XII/51/2019 30.07.2019 w sprawie zmiany Uchwały nr XXXIII/192/2009 Rady Gminy So ńsk z dnia 26 czerwca 2009 r. w sprawie utworzenia Gminnego O środka Kultury w So ńsku w wyniku poł ączenia samorz ądowych instytucji kultury i nadania statutu. XII/52/2019 30.07.2019 w sprawie zmiany uchwały w sprawie okre ślenia tygodniowego obowi ązkowego wymiaru godzin zaj ęć pedagogów, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych oraz doradców zawodowych, zatrudnionych w szkołach i przedszkolach prowadzonych przez Gmin ę So ńsk XII/53/2019 30.07.2019 zmieniaj ąca uchwał ę w sprawie okre ślenia wysoko ści opłat za korzystanie z wychowania przedszkolnego uczniów obj ętych wychowaniem przedszkolnym do ko ńca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym ko ńcz ą 6 lat w publicznych przedszkolach i oddziałach przedszkolnych w publicznych szkołach podstawowych, dla których organem prowadz ącym jest Gmina So ńsk XII/54/2019 30.07.2019 w sprawie uchwalenia Regulaminu utrzymania czysto ści i porz ądku na terenie Gminy So ńsk XII/55/2019 30.07.2019 w sprawie sprzeda ży lokalu mieszkalnego wraz ze sprzeda żą udziału w nieruchomo ści XII/56/2019 30.07.2019 w sprawie wyra żenia zgody na sprzeda ż w drodze przetargu zabudowanej nieruchomo ści poło żonej we wsi So ńsk, gm. So ńsk.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 11

XII/57/2019 30.07.2019 w sprawie wyra żenia zgody na sprzeda ż w drodze przetargu zabudowanej nieruchomo ści poło żonej we wsi Sp ądoszyn, gm. So ńsk XII/58/2019 30.07.2019 w sprawie rozpatrzenia skargi A.K. na działalno ść kierownika Gminnego O środka Pomocy Społecznej w So ńsku XIII/59/2019 29.09.2019 w sprawie zmiany uchwały bud żetowej Gminy So ńsk na rok 2019 XIII/60/2019 29.09.2019 w sprawie okre ślenia zasad i trybu przeprowadzania konsultacji społecznych z mieszka ńcami Gminy So ńsk XIV/61/2019 11.09.2019 w sprawie zmiany Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy So ńsk. XIV/62/2019 11.09.2019 w sprawie zmiany Uchwały Budżetowej Gminy So ńsk na rok 2019 XV/63/2019 30.09.2019 w sprawie zmiany Uchwały Bud żetowej Gminy So ńsk na rok 2019 XV/64/2019 30.09.2019 w sprawie zmiany Statutu Gminy So ńsk XV/65/2019 30.09.2019 w sprawie zasad korzystania z gminnych obiektów i urz ądze ń u żyteczno ści publicznej, sposobu ustalania opłat za korzystanie z nich oraz powierza si ę Wójtowi Gminy So ńsk uprawnienia do stanowienia ich wysoko ści XV/66/2019 30.09.2019 zmieniaj ąca uchwał ę w sprawie wysoko ści opłat pobieranych za korzystanie z pomieszcze ń w obiektach o światowych prowadzonych przez Gmin ę So ńsk; przedszkoli, szkół podstawowych i szkół gimnazjalnych XV/67/2019 30.09.2019 w sprawie przeprowadzania konsultacji społecznych z mieszka ńcami Gminy So ńsk w sprawie nadania imienia Honorowych Dawców Krwi PCK dla ronda w miejscowo ści Gąsocin gm. So ńsk u zbiegu ulic: Ciechanowska, Pło ńska i Nasielska XVI/68/2019 11.10.2019 w sprawie stwierdzenia wyga śni ęcia mandatu radnej Małgorzacie Grabowskiej

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 12

XVII/69/2019 12.11.2019 w sprawie zmiany Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy So ńsk. XVII/70/2019 12.11.2019 w sprawie zmiany uchwały bud żetowej Gminy So ńsk na rok 2019 XVII/71/2019 12.11.2019 w sprawie obni żenia ceny skupu żyta do celów wymiaru podatku rolnego XVII/72/2019 12.11.2019 w sprawie okre ślenia wysoko ści stawek podatku od nieruchomo ści XVII/73/2019 12.11.2019 w sprawie okre ślenia wysoko ści stawek podatku od środków transportowych i zwolnie ń w tym podatku. XVII/74/2019 12.11.2019 w sprawie rozpatrzenia skargi P.E.M i P.P.M na Dyrektora Szkoły Podstawowej w So ńsku Marka Wudarczyka XVII/75/2019 12.11.2019 w sprawie rozpatrzenia skargi A.K. na Kierownika GOPS XVIII/76/2019 03.12.2019 w sprawie uchwalenia rocznego programu współpracy Gminy So ńsk z organizacjami pozarz ądowymi oraz podmiotami, o których mowa w artykule 3 ust.3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalno ści po żytku publicznego XVIII/77/2019 03.12.2019 w sprawie ustalenia Regulaminu okre ślaj ącego Kryteria i tryb przyznawania nagród dla nauczycieli za ich osi ągni ęcia w zakresie pracy dydaktycznej i opieku ńczej XVIII/78/2019 03.12.2019 w sprawie przyj ęcia Programu Wspierania Rodziny w Gminie So ńsk na lata 2020-23 XVIII/79/2019 03.12.2019 w sprawie przyj ęcia Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie Gminy So ńsk na lata 2020-25 XVIII/80/2019 03.12.2019 w sprawie uchwalenia Regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków na terenie gminy So ńsk XVIII/81/2019 03.12.2019 w sprawie zmiany Statutu Gminy So ńsk

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 13

XVIII/82/2019 03.12.2019 w sprawie zmiany uchwały nr VIII/27A/2019 Rady Gminy So ńsk z dnia 22 marca 2019 roku w sprawie ustalenia diet przysługuj ącym radnym XVIII/83/2019 03.12.2019 w sprawie rozpatrzenia skargi J.T. na Dyrektora Szkoły Podstawowej w So ńsku Marka Wudarczyka XVIII/84/2019 03.12.2019 w sprawie rozpatrzenia skargi A.K. na działanie Kierownika GOPS XIX/85/2019 06.12.2019 w sprawie zmiany uchwały budżetowej Gminy So ńsk na rok 2019 XIX/86/2019 06.12.2019 w sprawie udzielenia pomocy finansowej Powiatowi Ciechanowskiemu. XX/87/2019 20.12.2019 w sprawie Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy So ńsk. XX/88/2019 20.12.2019 w sprawie zmiany uchwały bud żetowej Gminy So ńska na rok 2020 XX/89/2019 20.12.2019 w sprawie Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy So ńsk. XX/90/2019 20.12.2019 w sprawie zmiany uchwały bud żetowej Gminy So ńska na rok 2019 XX/91/2019 20.12.2019 w sprawie przyj ęcia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiazywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania narkomanii dla Gminy So ńska na rok 2020 XX/92/2019 20.12.2019 w sprawie rozpatrzenia skargi A.K. na Kierownika GOPS XX/93/2019 20.12.2019 w sprawie wysoko ści stawek opłat za zaj ęcie pasa drogowego.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 i 2 ustawy o samorz ądzie gminnym uchwały podj ęte przez Rad ę Gminy, Wójt przekazał w nieprzekraczalnym terminie 7 dni do organów nadzoru, jakimi s ą w zakresie zgodno ści z prawem – Wojewoda Mazowiecki, a w zakresie spraw finansowych – Regionalna Izba Obrachunkowa. Uchwały publikowane były w Biuletynie Informacji Publicznej, natomiast uchwały stanowi ące akty prawa miejscowego w Dzienniku Urz ędowym Województwa Mazowieckiego.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 14

W Radzie Gminy So ńsk w roku 2019 działały nast ępuj ące komisje: − Komisja Rewizyjna Rady Gminy So ńsk – w składzie 5 osób, zakres działania obejmuje m.in. opiniowanie wykonania bud żetu gminy, wyst ępowanie z wnioskiem do Rady Gminy w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium Wójtowi, a tak że wykonywanie innych zada ń zleconych przez Rad ę w zakresie kontroli. − Komisja Skarg, Wniosków i Petycji Rady Gminy So ńsk – w składzie 5 osób, rozpatruje skargi na działania Wójta i gminnych jednostek organizacyjnych a tak że wnioski oraz petycje składane przez obywateli. − Komisja O światy, Kultury, Sportu, Zdrowia i Spraw Socjalnych Rady Gminy So ńsk – w składzie 9 osób, zajmuje si ę edukacj ą szkolno-przedszkoln ą; polityk ą i pomoc ą społeczn ą, ochron ą dziedzictwa narodowego, sportem, rekreacj ą i turystyk ą, partnerstwem mi ędzygminnym, bezpiecze ństwem publicznym, profilaktyk ą i ochron ą zdrowia, promocj ą gminy. − Komisja Bud żetu, Rolnictwa i Bezpiecze ństwa Publicznego Rady Gminy So ńsk - w składzie 9 osób, przedmiotem działania komisji s ą sprawy z zakresu bud żetu, rolnictwa i bezpiecze ństwa publicznego. Stałe komisje są organami pomocniczymi Rady Gminy So ńsk. Maj ą istotny wpływ na polityk ę gminy i ostateczny kształt uchwał, gdy ż na swych posiedzeniach prowadz ą szczegółowe dyskusje w ich sprawie.

Stosownie do art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorz ądzie gminnym Wójt Gminy jest organem wykonawczym Gminy, do którego zada ń nale ży m.in. wykonywanie Uchwał Rady Gminy. Wójt wykonuje zadania przy pomocy urz ędu.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019

16

Gminne jednostki organizacyjne:

1. Gminne Przedszkole w So ńsku, 2. Gminne Przedszkole w G ąsocinie, 3. Szkoła Podstawowa im. Szczepana Dobosza w So ńsku, 4. Szkoła Podstawowa w G ąsocinie, 5. Szkoła Podstawowa im. Bohaterów Bitwy pod Sarnow ą Gór ą 1920 w B ądkowie 6. Gminny O środek Pomocy Społecznej w So ńsku, 7. Gminny O środek Kultury w Gołotczy źnie, 8. Gminna Biblioteka Publiczna w So ńsku. 1.3. Jednostki pomocnicze – sołectwa.

W gminie So ńsk funkcjonuje 37 sołectw.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 17

Powierzchnia poszczególnych sołectw kształtuje si ę nast ępuj ąco:

SOŁECTWO Powierzchnia w ha Bądkowo 914 Bie ńki-Karkuty 347 Bie ńki Śmietanki 286 333 Ciemniewo 1096 Ciemniewko 332 331 Chro ścice 435 Dami ęty-Narwoty 289 Dr ąż ewo 501 Gąsocin 464 Gołotczyzna 263 Gutków 652 Kał ęczyn 199 Komory Błotne 233 Komory D ąbrowne/Janówek 343 Kosmy-Pruszki 217 Ko źniewo-Łysaki 367 Ko źniewo Średnie 436 Ko źniewo Wielkie 576 Łopacin 711 768 Męż enino-Węgłowice 217 Niesłuchy 328 Olszewka 389 Ostaszewo 416 Pękawka 274 Sarnowa Góra 594 255 Sobokl ęszcz 415 So ńsk 376 Sp ądoszyn 246 137 209 Szwejki 255 Ślubowo 860 391

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 18

1.4. Ludno ść i dynamika zmian

W okresie od pocz ątku do ko ńca 2019 r. w gminie So ńsk liczba mieszkanek i mieszka ńców zmniejszyła si ę o 159 osób, przez co na dzie ń 31 grudnia 2019 r. wyniosła 7810 osób w tym 3851 kobiet i 3959 m ęż czyzn. W odniesieniu do poszczególnych kategorii wiekowych: − liczba mieszka ńców w wieku przedprodukcyjnym (14 lat i mniej) wyniosła 1096, w tym 541 kobiet i 555 m ęż czyzn; − liczba kobiet w wieku produkcyjnym (15-59 lat) wyniosła 2214 i m ęż czyzn w wieku produkcyjnym (15 - 64) wyniosła 2837; − liczba kobiet w wieku poprodukcyjnym (60 lat i wi ęcej) wyniosła 1096 i m ęż czyzn (65 lat i wi ęcej) wyniosła 567.

3000

2500

2000

1500

1000

500

0 Wiek przedprodukcyjny Wiek produkcyjny Wiek poprodukcyjny

Kobiety Mężczyźni

W 2019 roku w gminie So ńsk urodziło si ę 76 osób, w tym 36 dziewczynki i 40 chłopców. Zmarło natomiast 86 osób, w tym 36 kobiety i 50 m ęż czyzn. Wobec powy ższego przyrost naturalny w 2019 roku był ujemny i wyniósł -10 osób.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 19

Mężczyźni

Kobiety

0 10 20 30 40 50 60

Zmarłych |Urodzonych

Według stanu na dzie ń 31.12.2019 r. liczba ludno ści w poszczególnych miejscowo ściach poło żonych na terenie gminy So ńsk, została przedstawiona w tabeli poni żej:

L.p. Miejscowo ść Liczba mieszka ńców 1. Bądkowo 360 2. Bie ńki - Karkuty 171 3. Bie ńki - Śmietanki 72 4. Burkaty 121 5. Chro ścice 152 6. Cichawy 98 7. Ciemniewko 112 8. Ciemniewo 231 9. Dami ęty - Narwoty 217 10. Dr ąż ewo 117 11. Gąsocin 1070 12. Gołotczyzna 904 13. Gutków 211 14. Janówek 53 15. Kał ęczyn 42 16. Komory Błotne 40

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 20

17. Komory D ąbrowne 32 18. Kosmy – Pruszki 49 19. Kosmy Wielkie 22 20. Ko źniewo - Łysaki 114 21. Ko źniewo Średnie 212 22. Ko źniewo Wielkie 255 23. Łopacin 296 24. Marusy 136 25. Męż enino - Węgłowice 42 26. Niesłuchy 86 27. Olszewka 113 28. Ostaszewo 68 29. Pękawka 31 30. Sarnowa Góra 230 31. Skrobocin 81 32. Sobokl ęszcz 508 33. So ńsk 946 34. Sp ądoszyn 74 35. Strusin 53 36. Strusinek 87 37. Szwejki 95 38. Ślubowo 194 39. Wola Ostaszewska 115 RAZEM 7810

Pod wzgl ędem liczby mieszka ńców najwi ększ ą miejscowo ści ą na terenie Gminy So ńsk jest G ąsocin.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 21

Liczba mieszkańców 1200 1000 800 600 400 200 0

Liczba mieszkańców

Zadania z zakresu ewidencji ludno ści W gminie So ńsk w 2019 r. przyj ęto 355 zgłosze ń pobytu, w tym: − 190 zgłosze ń pobytu stałego − 19 zgłosze ń wymeldowania z pobytu stałego − 119 zgłosze ń pobytu czasowego − 26 zgłosze ń wymeldowania z pobytu czasowego − 1 zgłoszenie wyjazdu poza granic ę Rzeczypospolitej Polskiej W tym czasie zostało wydanych 9 decyzji w sprawach meldunkowych. Udost ępniono 53 informacji z Rejestru Mieszka ńców i Rejestru Zamieszkania Cudzoziemców gminy So ńsk, w tym: 26 informacje udost ępniono podmiotom prywatnym i 27 informacji podmiotom publicznym. Wydano równie ż 147 za świadcze ń z Rejestru Mieszka ńców. W 2019 roku pojawiło si ę nowe zadanie dla komórki poprzez udost ępniania danych z rejestru PESEL. Z rejestru PESEL udost ępniono podmiotom prywatnym 1 informacj ę i 7 informacji podmiotom publicznym.

Zadania z zakresu dowodów osobistych W okresie od 01.01.2019 r. do 31.12.2019 r. w gminie So ńsk wydano obywatelom 501 dowodów osobistych. W tym czasie udost ępniono podmiotom publicznym 25 informacje z Rejestru Dowodów Osobistych oraz dokumentacji zwi ązanej dowodami osobistymi oraz jedn ą podmiotowi prywatnemu. Wydano dwie decyzje o odmowie wydania dowodu osobistego.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 22

Od 4 marca 2019 roku weszły E-dowody czyli dowody osobiste z warstw ą elektroniczn ą. Dodatkowe zadanie dla komórki z tego zakresu to wydawanie PUK i uaktywnienie funkcji ustalenia PIN-ów.

Urz ąd Stanu Cywilnego

Urz ąd Stanu Cywilnego w So ńsku w 2019 roku sporz ądził 116 aktów stanu cywilnego w trybie zwykłym i szczególnym (urodzenia, mał żeństwa, zgony). W tym sporz ądzono: − 4 akty urodzenia, − 36 aktów mał żeństwa, − 76 aktów zgonu. Sporz ądzono 76 wzmianek dodatkowych w aktach stanu cywilnego i 528 przypisów w aktach stanu cywilnego. Do Rejestru Stanu Cywilnego w 2019 roku zmigrowano 571 aktów stanu cywilnego. Wydawanie za świadcze ń, zezwole ń oraz przyjmowanie o świadcze ń przez Urz ąd Stanu Cywilnego w So ńsku – 91, tj. przyjmowanie o świadcze ń mał żonka rozwiedzionego o powrocie do nazwiska, za świadczenia o stanie cywilnym, za świadczenia o braku okoliczno ści wył ączaj ących zawarcie mał żeństwa, uznanie dziecka, zezwolenie na skrócenie terminu na zawarcie mał żeństwa. Dokonano 22 czynno ści materialno-technicznych z zakresu rejestracji stanu cywilnego nie skutkuj ących sporz ądzeniem aktu stanu cywilnego (sprostowanie, uzupełnienie, uniewa żnienie aktu). Wydano 736 odpisów aktów stanu cywilnego tj. odpisy skrócone, zupełne, na drukach wieloj ęzycznych. Opłaty skarbowe pobierane w Urz ędzie Stanu Cywilnego stanowi ą dochód Gminy. W 2019 roku wyst ąpiono z 18 wnioskami o nadanie ”Medali Za Długoletnie Po życie Mał żeńskie” dla mieszka ńców za po średnictwem Wojewody Mazowieckiego do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Uroczysto ść wr ęczenia otrzymanych medali została zorganizowana 25 pa ździernika 2019 roku.

Rejestr wyborców

W gminie So ńsk według stanu na dzie ń 31.12.2019 r. liczba wyborców ogółem wynosiła: 6212 w tym: wpisanych z urz ędu 6165, wpisanych na wniosek 47.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 23

1.5. Podmioty gospodarcze

Zgodnie z Centraln ą Ewidencj ą i Informacj ą o Działalno ści Gospodarczej (CEIDG), w roku 2019 wpłyn ęły 203 wnioski, z czego: − 26 wniosków o wpis do CEIDG, − 117 wniosków o zmian ę wpisu w CEIDG, − 35 wniosków o zawieszenie wykonywania działalno ści gospodarczej, − 14 wniosków o wznowienie wykonywania działalno ści gospodarczej, − 11 wniosków o zako ńczenie działalno ści gospodarczej. Podmioty działaj ące na terenie gminy So ńsk to przede wszystkim małe i średnie zakłady rodzinne. Do dominuj ących bran ż w gminie nale ży zaliczy ć zakładanie stolarki budowlanej, usługi ogólnobudowlane, handel, obróbka elementów metalowych, fryzjerstwo, konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych. Przedsi ębiorcy to w wi ększo ści m ęż czy źni w wieku produkcyjnym.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 24

2. INFOMACJE FINANSOWE

2.1. Wykonanie bud żetu Gminy So ńsk

W dniu 21.12.2018 r. Uchwał ą Nr IV/15/2018 Rada Gminy uchwaliła bud żet na 2019 rok. Plan dochodów bud żetu zakładał wpływy w kwocie 29.663.800,00 zł, w tym: dochody bie żą ce w kwocie - 29.626.506,00 zł dochody maj ątkowe w kwocie - 37.294,00 zł

Natomiast wydatki w kwocie 28.875.050,00 zł, w tym: wydatki bie żą ce - 27.477.029,97 zł wydatki maj ątkowe - 1.398.020,03 zł

Zmiany w bud żecie w ci ągu omawianego roku wprowadzone zostały 12 uchwałami Rady Gminy oraz 21 zarz ądzeniami Wójta Gminy. Plan ten, po uwzgl ędnieniu całorocznych zmian bud żetu wyniósł: Dochody - 35.796.237,40 zł, w tym : dochody bie żą ce w kwocie - 34.740.122,07 zł dochody maj ątkowe w kwocie - 1.056.115,33 zł

Wydatki - 37.138.955,90 zł, w tym: wydatki bie żą ce - 32.912.665,87 zł wydatki maj ątkowe - 4.226.290,03 zł

Dochody zostały zrealizowane w kwocie 36.261.447,78 zł co stanowi 101,30 % planu, a wydatki wykonane w kwocie 35.705.460,41 zł co stanowi 96,14 % planu, z tego wydatki bie żą ce zrealizowane zostały w 95,74% wydatki maj ątkowe zrealizowane zostały w 99,29 % co obrazuje stabiln ą sytuacj ę finansow ą gminy. Wynik bud żetu zamkn ął si ę nadwy żką w kwocie 555.987,37 zł przy planowanym deficycie 1.342.718,50 zł.

W roku 2019 zgodnie z planem spłaty zobowi ąza ń z tytułu kredytów i po życzek spłacono kwot ę 788.750,00 zł.

Łączne zadłu żenie gminy na dzie ń 31.12.2019 r. wynosiło 4.922.603,00 zł, co stanowi 13,58 % wykonanych dochodów ogółem.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 25

1. Umowa Nr 1755/06/2010/1157/F/OBR z dnia 30.06.2010 r. oraz Aneks Nr 1 z dnia 27.12.2012 r. kredytu obrotowego z Bankiem Ochrony Środowiska w Warszawie 538.488,00 zł 2. Umowa Nr 1342/06/2009/1287/F/IN z dnia 25.06.2009 r. oraz Aneks Nr 1 z 27.12.2012 r. kredyt długoterminowego z Bankiem Ochrony Środowiska w Warszawie 1.014.616,00 zł 3. Umowa nr 34 10 20 1592 0000 2696 0058 3740 z dnia 21/12/2012 r z bankiem PKO Bank Polski 638.016,00 zł 4. Umowa Nr 7/GS/2016 Z DNIA 07.09.2016r kredyt długoterminowy z bankiem Spółdzielczym w Zwoleniu 1.842.000,00 zł 5. Po życzka Nr 21/08/OW/P z dnia 08.05.2008 r. na dofinansowanie przedsi ęwzi ęcia pn.: „Budowa kanalizacji z przył ączeniami w miejscowo ściach; Gołotczyzna, Sobokl ęszcz, G ąsocin, gm. So ńsk” z WFO ŚiGR 889.483,00 zł

Od zadłu żenia kredytowego zapłacono odsetki bankowe - 151.013,57 zł Wolne środki za 2019 rok wyniosły - 1.898.705,87 zł Wska źnik planowanej ł ącznej kwoty spłaty zobowi ąza ń, o której mowa w art. 243 ustawy o finansach publicznych na dzie ń 31.12.2019 r. wynosi 2,68 % i spełnia warunek okre ślony w ww. przepisie, tj. nie przekracza dopuszczalnego wska źnika spłaty zobowi ąza ń wynosz ącego 10,63 %. Przeprowadzona analiza na podstawie rocznych sprawozda ń z wykonania bud żetu Gminy So ńsk za 2019 rok obrazuje stabiln ą sytuacj ę finansow ą gminy. Poziom zadłu żenia wykazuje tendencj ę spadkow ą.

DOCHODY

Nazwa Plan Dochody Wykonanie Udział w % w wykonane % strukturze dochodów wykonanych 1. Dochody bie żą ce 34.740.122,07 35.208.481,06 101,35 97,09 w tym: subwencja 11.026.042,00 11.026.042,00 100,00 30,41 dotacje celowe – na 11.021.391,51 11.014.890,66 99,94 30,38 zadania zlecone dotacje celowe – na 738.831,85 738.831,85 100,00 2,04

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 26 zadania własne dochody pozyskane do 163.624,00 163.624,00 100,00 0,45 bud żetu dochody podatkowe 9.096.064,00 9.587.701,68 105,40 26,44 pozostałe dochody 2.694.168,71 2.669.690,87 99,09 7,36 2. Dochody maj ątkowe 1.056.115,33 1.053.473,33 99,75 2,91 w tym: dochody ze sprzeda ży 99.000,00 96.358,00 97,33 0,27 mienia gminy dochody pozyskane do 947.613,00 947.613,00 100,00 2,61 bud żetu pozostałe dochody 9.502,33 9.502,33 100,00 0,03 RAZEM 35.796.237,40 36.261.447,78 101,30 100

Dochód w przeliczeniu na 1 mieszka ńca za 2019 rok wyniósł 1.237,56 zł.

Udział dochodów własnych w dochodach ogółem wyniósł 11.480.064,66 zł co stanowi 31,66 % dochodów wykonanych, w tym: - podatek od nieruchomo ści 2.263.470,56 zł - podatek rolny 1.004.743,03 zł - podatek le śny 55.171.06 zł - podatek od środków transportowych 153.044,80 zł - podatek dochodowy od osób fizycznych opłacany w formie karty podatkowej 13.159,82 zł - podatek od czynno ści cywilnoprawnych 367.949,69 zł - podatek od spadków i darowizn 117.309,09 zł - wpływy w opłaty eksploatacyjnej 25.693,94 zł - opłata skarbowa 32.892,75 zł - opłaty lokalne 1.820.616,47 zł - udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych 5.595.463,00 zł - udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych 30.550,45 zł

Skutki obni żenia górnych stawek podatków, obliczone za okres sprawozdawczy wynosiły - 646.416,00 zł Skutki udzielonych ulg zwolnie ń, obliczone za okres sprawozdawczy wynosiły - 350.786,00 zł

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 27

Umorzenia zaległo ści podatkowych - 13.876,60 zł. Dochody /maj ątkowe/ środki pozyskane z zewn ątrz w 2019 roku wyniosły 947.613,00 zł co stanowi 2,61% ogółem bud żetu, w tym:

1) dotacja w kwocie 80.000,00 zł pozyskana z Urz ędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego ze środków zwi ązanych z wył ączeniem z produkcji gruntów rolnych na realizacj ę zadania pn.” Przebudowa drogi gminnej nr 120910W Niesłuchy-Ciemniewko”, 2) kwota dofinansowania 754.663,00 zł które otrzymała Gmina w ramach funduszu dróg samorz ądowych na zadanie inwestycyjne pn. ”Rozbudowa drogi gminnej nr 121014W (ul. Zacisze) w m. G ąsocin, gmina So ńsk” Kwota stanowi 70% dofinansowania inwestycji, 3) kwota 95.250,00 zł z bud żetu Województwa Mazowieckiego w ramach „Mazowieckiego Instrumentu Wsparcia Infrastruktury Sportowej MAZOWSZE 2019” z przeznaczeniem na dofinansowanie przedsi ęwzi ęcia pod nazw ą „ Budowa boiska sportowego przy szkole w So ńsku”, 4) 10.000,00 zł przyznane ze środków finansowych bud żetu Województwa Mazowieckiego w ramach „Mazowieckiego Instrumentu Aktywizacji Sołectw MAZOWSZE 2019” na zadanie pod nazw ą „Utworzenie terenu rekreacyjnego w sołectwie Chro ścice” 5) dotacja w kwocie 7.700,00 zł na dofinansowanie zakupu sprzętu specjalistycznego dla OSP „Zakup kamery termowizyjnej dla OSP G ąsocin” środki pozyskane z Urz ędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego.

Dochody /bie żą ce/ środki pozyskane z zewn ątrz w 2019 roku wyniosły 63.624,00 zł co stanowi 0,18 % ogółem bud żetu, w tym:

Wpłyn ęły do bud żetu środki w wysoko ści 30.540,80 zł przyznane ze środków finansowych bud żetu Województwa Mazowieckiego w ramach” Mazowieckiego Instrumentu Aktywizacji Sołectw MAZOWSZE 2019” na zadania pod nazw ą: „Remont świetlicy wiejskiej w sołectwie Ciemniewo” 7.000,00 zł „Remont świetlicy wiejskiej w sołectwie Gutków ” 10.000,00 zł „Remont świetlicy wiejskiej w sołectwie Ko źniewie Wielkim” 8.540,80 zł „Remont świetlicy wiejskiej w sołectwie Bie ńki Karkuty” 5.000,00 zł

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 28

Dotacja w kwocie 29.783,20 zł przyznana z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie na dofinansowanie zadania pt. „Demonta ż, odbiór, transport i utylizacja wyrobów zawieraj ących azbest z terenu Gminy So ńsk w 2019 roku – etap V i etap VI. Dotacja pozyskana z Urz ędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego w kwocie 3.300,00 zł na dofinansowanie zakupu sprz ętu specjalistycznego dla OSP - zakup defibrylatora.

WYDATKI

WYSZCZEGOLNIENIE PLAN WYKONANIE % STRUKTURA I. Wydatki maj ątkowe 4.226.290,03 4.196.218,40 99,29 11,75 w tym programy 50.446,83 49.999,50 99,11 1,19 finansowane z udziałem środków o których mowa art. 5 ust.1 pkt 2 i 3 II. Wydatki bie żą ce 32.912.665,87 31.509.242,01 95,74 88,25 z tego: -wynagrodzenia i 12.293.965,90 11.858.610,48 96,46 33,21 pochodne -dotacje 1.009.191,12 985.694,36 97,67 2,76 -obsługa długu 170.000,00 151.013,57 88,83 0,42 -pozostałe wydatki 19.439.508,85 18.513.923,60 95,24 51,85 OGÓŁEM 37.138.955,90 35.705.460,41 96,14 100

Wysoko ść wydatków inwestycyjnych wyniosła 4.196.218,40 zł co stanowi 11,75 % ogółu bud żetu ogółem.

2.2. Wykonanie wydatków inwestycyjnych.

1) „Budowa sieci wodoci ągowej w obr ębie Chro ścice gm. So ńsk” 9.045,00 zł 2) „Budowa sieci wodoci ągowej w obr ębie Ko źniewo Średnie gm. So ńsk” 12.610,00 zł 3) „Budowa sieci kanalizacyjnej w obr ębie Gołotczyzna gm. So ńsk” 14.980,00 zł. W ramach w/w inwestycji w 2019 została wykonana dokumentacja kosztorysowo - projektowa wykonanie inwestycji planuje si ę na rok 2020.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 29

4) Wykonanie dokumentacji projektowo - kosztorysowej na zadanie inwestycyjne „ Budowa targowiska w miejscowo ści G ąsocin gm. So ńsk” 10.000,00 zł 5) „Przebudowa drogi gminnej nr 120910W Niesłuchy – Ciemniewko - 330.873,93 zł 6) „Przebudowa dróg gminnych w miejscowo ści Burkaty działki ewid. 72,77,91, 107- 205.540,96 zł 7) „Przebudowa drogi gminnej w miejscowo ści Ko źniewo Średnie działka ewid. 160” - 159.297,59 zł 8) „Wykonanie dokumentacji projektowo - kosztorysowej na przebudow ę drogi gminnej dz. 237 248/1 i 249/1 w m. Sobokl ęszcz” – 26.000,00 zł 9) „Rozbudowa drogi gminnej nr 121014W (ul. Zacisze) w m. G ąsocin – 1.219.866,01 zł (w tym 41.776 zł wykonanie projektu w 2018 roku) 10) Przebudowa drogi gminnej w m. Wola Ostaszewska – 5.000,00 zł (projekt kosztorysowo - projektowy), 11) „Przebudowa drogi gminnej So ńsk - Szwejki obr ęb So ńsk -7.000,00 zł (projekt kosztorysowo - projektowy), 12) „Zakup rębaka walcowego z ta śmoci ągiem” - 10.065,09 zł 13) „Poło żenie kostki brukowej przed budynkiem Urz ędu Gminy” - 65.786,00 zł 14) „Rozbudowa i przebudowa istniej ącej cz ęś ci gara żu budynku OSP G ąsocin” - 130.092,39 zł 15) „Modernizacja pomieszcze ń wykorzystywanych do zada ń z zakresu ochrony przeciwpo żarowej w budynku Ochotniczej Stra ży Po żarnej w Sarnowej Górze” - 80.757,50 zł 16) „Zakup kamery termowizyjnej dla OSP G ąsocin” - 16.448,00 zł 17) „Zakup schodołazu w SP G ąsocin - 17.500,00 zł 18) „Modernizacja łazienek w Szkole Podstawowej w G ąsocinie” - 83.000,00 zł 19) „Ograniczenie emisji zanieczyszcze ń powietrza w Gminie So ńsk (dokumentacja projektowo - kosztorysowa) - 12.000,00 zł 20) „Wykonanie terenu rekreacyjnego przy budynku OSP w miejscowo ści Bądkowo na dz. Nr 110/1 obr ąb B ądkowo Gm. So ńsk” - 49.999,50 zł 21) „Nowe oblicze budynku domu kultury na cele kulturalne” - 392.105,34 zł 22) Wykonanie dokumentacji projektowo - kosztorysowej na „Budow ę boiska sportowego przy szkole w G ąsocinie” - 11.820,00 zł 23) „Budowa boiska sportowego przy szkole w So ńsku” - 1.217.192,58 zł, 24) „Utworzenie terenu rekreacyjnego w sołectwie Chro ścice” - 21.300,00 zł 25) „Utworzenie terenu rekreacyjnego w sołectwie G ąsocin” - 128.484,51 zł

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 30

2.3. Wykonanie funduszu sołeckiego.

W ramach funduszu sołeckiego, wyodr ębnionego w gminie po raz czwarty zrealizowano wydatki na ł ączn ą kwot ę 567.543,06 zł. W 59,52 % środki funduszu były wykorzys tane na popraw ę dróg gminnych ( żwir, tłucze ń zakup kręgów, frez asfaltowy, emulsja, wznowienie granic gminnych) w 0,7% bezpiecze ństwo przeciwpo żarowe, 16,26% o świetlenie uliczne, 7,77 % doposa żenie i remont świetlic wiejskich, 12,77% kulturalno -fizyczne, 2,98% pozostałe.

13% 3% 8%

16% 59% 1%

drogi gminne bezpieczeństwo przeciwpożarowe oświetlenie uliczne świelice wiejskie kulturalno - fizyczne pozostałe

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 31

3. INFORMACJA O STANIE MIENIA KOMUNALNEGO

3.1. Dane dotycz ące przysługuj ących gminie praw własno ści (stan na 31.12.2019 r.) 1) Grunty ogółem – 306 ,61 ha, w tym: a) orne: 18,17 ha, b) ł ąki trwałe: 1,60 ha, c) sady: 0,43 ha, d) pastwiska trwałe: 8,86 ha, e) grunty pod rowami: 0,66 ha, f) grunty pod rowami powierzchniowymi pływaj ącymi: 0,18 ha, g) grunty pod rowami powierzchniowymi stoj ącymi: 0,44 ha h) lasy: 14,22 ha, i) tereny zadrzewione i zakrzewione: 1,26 ha, j) tereny zadrzewione i zakrzewione na u żytkach rolnych: 1,77 ha, k) drogi: 226,58 ha, l) tereny kolejowe: 0,08 ha, m) tereny zamieszkałe: 1,50 ha, n) tereny przemysłowe: 0,35 ha, o) inne tereny zabudowane: 11,90 ha, p) zurbanizowane tereny niezabudowane lub w trakcie budowy: 0,04 ha, r) grunty rolne zabudowane: 1,29 ha, s) tereny rekreacyjno-wypoczynkowe: 7,78 ha t) nieu żytki: 9,50 ha.

2) Lokale mieszkalne: a) Sarnowa Góra 32, b) So ńsk, ul. Zacisze 1A, c) So ńsk, ul. Ciechanowska 21,

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 32

d) So ńsk, ul. Ciechanowska 19, e) So ńsk, ul. Ciechanowska 23, f) G ąsocin, ul. Główna 27, g) Ko źniewo Średnie 24, h) So ńsk, ul. Szkolna 4A, i) Komory Błotne 15, j) Strusinek 13, k) Komory Błotne 13, l) Gołotczyzna, ul. A. B ąkowskiej 5B.

3) Lokale socjalne: a) Strusinek 13, b) Ko źniewo Średnie 5, c) Ko źniewo Średnie 19, d) G ąsocin, ul. Główna 29C, e) Sp ądoszyn 24, f) Ciemniewko 23.

4) Obiekty o światowe: a) Przedszkole w So ńsku, ul. Klonowa 2, b) SP w So ńsku, ul. Szkolna 4, c) SP i Przedszkole w G ąsocinie, ul. Szkolna 1, d) SP w B ądkowie, B ądkowo 1, e) SP w G ąsocinie, ul. Błotna 12.

5) Obiekty kulturalne/OSP: a) Biblioteka w So ńsku, ul. Ciechanowska 19, b) Biblioteka w G ąsocinie, ul. Główna 27, c) GOK w Gołotczy źnie, ul. Ciechanowska 4, d) GOK w G ąsocinie, ul. Stra żacka 25, e) Świetlica wiejska (punkt zlewny), B ądkowo 39A, f) Świetlica wiejska/OSP, B ądkowo 39, g) Świetlica wiejska, Ciemniewko 33, h) Świetlica wiejska, Ciemniewo 47, i) Świetlica wiejska, Gutków 45, j) Świetlica wiejska, Ko źniewo Wielkie 60, k) Świetlica wiejska/OSP, Sarnowa Góra. l) Świetlica wiejska/OSP, Łopacin 29, ł) Świetlica wiejska, Bie ńki Karkuty 17A.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 33

6) Lokale u żytkowe - So ńsk: a) ul. Ciechanowska 21 - najemca Centrum Medyczne Gajda-Med, b) ul. Ciechanowska 21 – bior ący do u żywania Skarb Pa ństwa - Komenda Wojewódzka Policji z siedzib ą w Radomiu, d) ul. Ciechanowska 21 – najemca ANMED Andrzej Krupi ński, e) ul. Ciechanowska 21 – najemca Gabinet dentystyczny DENTIN Aleksandra Żubrowska, e) ul. Ciechanowska 20 – najemca Bank Spółdzielczy w Raci ąż u.

3.2. Dane o zmianach w stanie mienia komunalnego w 2019 r.: W drodze sprzeda ży mienia gminnego Gmina So ńsk zbyła nast ępuj ące nieruchomo ści: − zabudowan ą działk ę nr 232 w miejscowo ści G ąsocin o powierzchni 0,0481 ha, − zabudowan ą działk ę nr 92/7 w miejscowo ści Dami ęty Narwoty o powierzchni 0,1261 ha, − niezabudowan ą działk ę nr 111/4 w miejscowo ści B ądkowo o powierzchni 0,2976 ha, − niezabudowan ą działk ę nr 35 w miejscowo ści Ciemniewko o powierzchni 0,3868 ha.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 34

4. REALIZACJA POLITYK, PROGRAMÓW I STRATEGII

4.1. Strategia Rozwoju Gminy So ńsk do roku 2020

Realizacja Strategii Rozwoju Gminy So ńsk do roku 2020 rozpocz ęła si ę z chwil ą podj ęcia przez Rad ę Gminy So ńsk uchwały nr XXIV/114/2008 w dniu 18 wrze śnia 2008 r. Wykonanie uchwały powierzono Wójtowi Gminy So ńsk. W ten sposób utworzono prawne ramy wdra żania strategii. W „Strategii rozwoju gminy So ńsk do roku 2020” wizj ę rozwoju streszcza hasło: „Gmina So ńsk to bezpieczna i dostatnia cz ęść Ziemi Ciechanowskiej, gdzie pozytywistyczne tradycje edukacyjne, aktywno ść mieszka ńców i współczesne wyzwania cywilizacyjne okre ślaj ą kierunki społeczno- gospodarczego rozwoju gminnej wspólnoty samorz ądowej”. Dlatego naczeln ą ide ą tego dokumentu (misj ą) jest d ąż enie do osi ągania odczuwalnej przez wszystkich mieszka ńców gminy poprawy jako ści ich życia i pracy oraz do osi ągania coraz lepszego wizerunku i poprawy pozycji konkurencyjnej gminy na Mazowszu. Wizja rozwoju gminy zawarta w powy ższym ha śle stanowi syntetyczny opis stanu gminy, jaki samorz ąd zamierza osi ągn ąć w wyniku prowadzenia przedstawionej w „Strategii...” polityki rozwoju. Formuła ta ma istotne znaczenie dla umacniania lokalnych wi ęzi ł ącz ących mieszka ńców gminy So ńsk, a tak że dla ich uto żsamiania si ę z polityk ą rozwoju prowadzon ą przez samorz ąd Gminy. Naczelna idea (misja) strategii – „d ąż enie do uzyskania odczuwalnej przez wszystkich mieszka ńców gminy poprawy jako ści ich życia i pracy oraz do osi ągania coraz lepszego wizerunku i pozycji konkurencyjnej gminy So ńsk na Mazowszu” jest celem nadrz ędnym polityki rozwoju gminy.

W „Strategii...” okre śla si ę nast ępuj ące cele długookresowe/strategiczne: 1) poprawa warunków życia i pracy mieszka ńców gminy; 2) dąż enie do spójno ści społecznej, gospodarczej i przestrzennej gminy oraz do jej zrównowa żonego rozwoju;

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 35

3) tworzenie warunków do osi ągania wysokiej pozycji konkurencyjnej gminy na żywno ściowym i turystycznym rynku Mazowsza, 4) ugruntowanie pozycji Gołotczyzny jako wa żnego, regionalnego i krajowego ośrodka kultywuj ącego dziedzictwo i dorobek pozytywizmu;

Urzeczywistnianie celów strategicznych nast ępowa ć powinno poprzez realizacj ę nast ępuj ących celów operacyjnych: 1) rozwój i doskonalenie kapitału społecznego; 2) modernizacja i rozwój infrastruktury technicznej; 3) rozwój obszarów wiejskich przy zachowaniu i piel ęgnowaniu walorów środowiska przyrodniczego; 4) wykorzystywanie zasobów kulturowych dla rozwoju gminy; 5) tworzenie warunków dla poprawy bezpiecze ństwa mieszka ńców, turystów oraz innych osób przebywaj ących na terenie gminy; 6) doskonalenie funkcjonowania administracji samorz ądowej oraz innych instytucji świadcz ących w gminie usługi publiczne; 7) kształtowanie pozytywnego wizerunku i wysokiej pozycji konkurencyjnej gminy.

4.2. Zagospodarowanie przestrzenne - studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy So ńsk

Rada Gminy So ńsk dnia 31 stycznia 2018 roku podj ęła Uchwał ę Nr XLIV/33/2018 w sprawie uchwalenia studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy So ńsk. Studium stanowi akt polityki przestrzennej, którego ustalenia obowi ązuj ą zarówno rad ę gminy, jak i organy oraz jednostki podlegaj ące radzie. Nadrz ędnym celem stawianym przed Gmin ą So ńsk jest jej rozwój. Cel ten, według zapisów Studium, powinien by ć realizowany poprzez podejmowanie działa ń w zakresie polityki przestrzennej w nast ępuj ących obszarach: 1) w zakresie ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego, 2) w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego, 3) w zakresie rozwoju komunikacji, 4) w zakresie rozwoju infrastruktury technicznej, 5) w zakresie zmian w strukturze przestrzennej gminy.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 36

Zgodnie z art. 14 ust. 8 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym plany miejscowe s ą aktami prawa miejscowego. Tworzone s ą one w celu ustalenia przeznaczenia terenów, w tym inwestycji celu publicznego oraz okre ślania sposobów ich zagospodarowania i zabudowy. Za ich uchwalenie odpowiada rada gminy. Na dzie ń 31 grudnia 2019 roku Gmina So ńsk posiadała obowi ązuj ący miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla fragmentów miejscowo ści: B ądkowo, Bie ńki Śmietanki, Cichawy, Ciemniewko, Dami ęty Narwoty, G ąsocin, Gołotczyzna, Łopacin, Komory D ąbrowne, Ko źniewo Średnie, Ko źniewo Wielkie, M ęż enino W ęgłowice, Sarnowa Góra, Skrobocin, Sobokl ęszcz, So ńsk, Strusin, Ślubowo (Uchwała Nr XXIX/187/2001 Rady Gminy So ńsk z dnia 20 wrze śnia 2001 r.); Cichawy (Uchwała Nr V/36/2003

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 37

Rady Gminy So ńsk z dnia 29 kwietnia 2003 r.); Cichawy, Gołotczyzna, So ńsk (Uchwała Nr XXIX/199/2001 Rady Gminy So ńsk z dnia 20 wrze śnia 2001 r.). W 2018 roku Gmina So ńsk przyst ąpiła do sporz ądzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w miejscowo ściach: Cichawy, M ęż enino – Węgłowice, Ślubowo (Uchwała Nr XLVII/358/2018 Rady Gminy So ńsk z dnia 28 marca 2018 roku) oraz Bie ńki – Śmietanki (Uchwała Nr LIV/409/2018 Rady Gminy So ńsk z dnia 14 wrze śnia 2018 roku). W 2019 roku kontynuowano procedur ę zmierzaj ącą do uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w miejscowo ściach: Cichawy, M ęż enino – Węgłowice, Ślubowo oraz Bie ńki – Śmietanki. Z uwagi na fakt, że nie wszystkie tereny Gminy So ńsk obj ęte s ą miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, zagospodarowanie przestrzenne kształtowane jest równie ż w drodze decyzji o warunkach zabudowy oraz decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Wójt Gminy So ńsk w 2019 r. wydał 106 decyzji o warunkach zabudowy oraz 13 decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

4.3. Wieloletni program gospodarowania zasobem mieszkaniowym gminy So ńsk na lata 2014-2020

Gmina So ńsk w 2019 r. posiadała aktualny „Wieloletni program gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy So ńsk na lata 2014-2020” przyj ęty Uchwał ą Nr LXV/273/2014 Rady Gminy So ńsk z dnia 19 wrze śnia 2014 r. Przedmiotowy dokument okre śla w szczególno ści: 1) prognoz ę dotycz ącą wielko ści oraz stanu technicznego zasobu mieszkaniowego, 2) analiz ę potrzeb oraz plan remontów i modernizacji zasobu mieszkaniowego, 3) planowan ą sprzeda ż lokali, 4) zasady polityki czynszowej oraz warunki obni żania czynszu, 5) sposób i zasady zarz ądzania lokalami i budynkami wchodz ącymi w skład mieszkaniowego zasobu gminy, 6) źródła finansowania gospodarki mieszkaniowej w kolejnych latach, 7) wysoko ść wydatków w poszczególnych latach, 8) inne działania maj ące na celu popraw ę wykorzystania i racjonalizacj ę gospodarki mieszkaniowym zasobem gminy.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 38

Zasady wynajmu lokali wchodz ących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy So ńsk uregulowane zostały Uchwał ą Nr LXVII/281A/2014 Rady Gminy So ńsk z dnia 30 pa ździernika 2014 r. w sprawie uchwalenia zasad wynajmowania lokali wchodz ących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy So ńsk.

4.4. Program ochrony środowiska

W 2019 r. w Gminie So ńsk obowi ązywał „Program Ochrony Środowiska Gminy So ńsk na lata 2012-2015 z perspektyw ą do roku 2019” przyj ęty Uchwał ą Nr XXVIII/195/2013 Rady Gminy So ńsk z dnia 27 lutego 2013r. Niniejszy program jest kontynuacj ą polityki ekologicznej Gminy So ńsk realizowanej w oparciu o przyj ęty w lipcu 2005 roku „Program Ochrony Środowiska dla Gminy So ńsk” i obejmuje lata do 2019 roku, wytyczaj ąc kierunki polityki ekologicznej długoterminowej. W śród celów długoterminowych priorytetem jest poprawa jako ści powietrza. Program obejmuje omówienie kierunków ochrony środowiska w Gminie w odniesieniu m.in. do: gospodarki wodno-ściekowej, gospodarki odpadami, ochrony gleb, ochrony powietrza atmosferycznego, ochrony przed hałasem, ochrony przyrody oraz edukacji ekologicznej. Gmina So ńsk w 2019 r. podejmowała wiele działa ń wynikaj ących z Programu Ochrony Środowiska, a maj ących na wzgl ędzie realizacj ę celów wynikaj ących z w/w dokumentu. Wykonano przebudowę oraz liczne remonty dróg gminnych, a tak że zrealizowano zadanie pn.: „Demonta ż, odbiór, transport i utylizacja wyrobów zawieraj ących azbest z terenu Gminy So ńsk w 2019r. – etap V” oraz „Demonta ż, odbiór, transport i utylizacja wyrobów zawieraj ących azbest z terenu Gminy So ńsk w 2019r. – etap VI ”. W ramach współpracy z Okr ęgow ą Stacj ą Chemiczno – Rolnicz ą w Warszawie prowadzono badania jako ści gleby na terenie gminy. Realizuj ąc zało żenia w/w programu dotycz ące poprawy jako ści powietrza oraz gospodarki wodno – ściekowej przeprowadzono dora źne kontrole nieruchomo ści w kierunku stosowania przepisów dotycz ących utrzymania czysto ści i porz ądku w gminach oraz tzw. „uchwały antysmogowej dla województwa mazowieckiego”.

4.5. Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy So ńsk na lata 2014-2020

Uchwał ą nr XLI/257/2014 Rady Gminy So ńsk z dna 16 maja 2014 r. przyj ęta została Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy So ńsk

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 39 na lata 2014-2020. Stanowi ona materiał wyj ściowy do opracowania szczegółowych programów i projektów pomocy społecznej. Misja samorz ądu, sformułowana w Strategii jest nast ępuj ąca: So ńsk gmin ą zintegrowana społecznie, podnosz ącą jako ść życia mieszka ńców, zaspokajaj ącą ich potrzeby i stwarzaj ącą im mo żliwo ści rozwoju. W dokumencie przewidziano nast ępuj ące cele strategiczne: 1) przeciwdziałanie ubóstwu, bezrobociu i bezdomno ści oraz zapobieganie ich skutkom, 2) wspieranie rodzin oraz wspomaganie rozwoju dzieci i młodzie ży, 3) utrzymanie osób starszych i niepełnosprawnych w środowisku zamieszkania oraz umo żliwienie im udziału w życiu społecznym, 4) zapewnienie mieszka ńcom równego dost ępu do słu żby zdrowia oraz wspieranie rodzin i osób dotkni ętych problemami uzale żnie ń i przemocy w rodzinie 5) podniesienie poziomu bezpiecze ństwa w gminie, 6) rozwój kapitału społecznego i ludzkiego. W 2019 r. na bie żą co realizowano cele Strategii .

4.6. Program Profilaktyki i Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii dla Gminy So ńsk na rok 2019

Gminny Program Profilaktyki i Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii dla Gminy So ńsk na rok 2019 przyj ęto uchwał ą nr IV/16/2018 Rady Gminy So ńsk z dnia 21 grudnia 2018 r. Program opracowano w oparciu o lokaln ą diagnoz ę problemów – sporz ądzon ą na podstawie informacji uzyskanych m. in. z placówek oświatowych, Ośrodka Pomocy Społecznej w So ńsku, Gminnego Punktu Konsultacyjnego, Gminnej Komisji Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych. Ogólny cel programu to zapobieganie powstawaniu nowych problemów alkoholowych i narkomanii oraz zmniejszanie rozmiarów problemów ju ż istniej ących. Kluczow ą rol ę w realizacji tego celu odgrywaj ą nast ępuj ące działania: 1) koncentracja na wszechstronnych oddziaływaniach profilaktycznych w śród dzieci i młodzie ży, 2) ścisła współpraca z instytucjami skupiaj ącymi dzieci i młodzie ż w celu promowania aktywnego, zdrowego stylu życia, 3) konsekwentny system kontroli rynku obrotu napojami alkoholowymi,

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 40

4) konsekwentne egzekwowanie przepisów ustawy zwi ązanych z zakresem reklamy alkoholu, 5) systematyczna edukacja sprzedawców w dziedzinie szkód zwi ązanych z piciem alkoholu przez młodzie ż. W ramach swoich działa ń Gminna Komisja Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych w So ńsku: 1) przyjmuje zgłoszenia o przypadkach wyst ąpienia nadu żywania alkoholu (w roku 2019 wszcz ęto 16 nowych postepowa ń, kontynuowano 21 z lat poprzednich), 2) wzywa na rozmow ę zgłoszone osoby, a w przypadku gdy osoba wezwana nie godzi si ę na dobrowolne leczenie, kierowana jest na badanie przez biegłych, w celu wydania opinii w przedmiocie uzale żnienia od alkoholu i wskazania rodzaju zakładu odwykowego, 3) przygotowuje dokumentacj ę zwi ązan ą z post ępowaniem s ądowym maj ącym na celu poddanie si ę przymusowemu leczeniu oraz składa wniosek o wszcz ęcie post ępowania do S ądu Rejonowego w Ciechanowie. W ramach działalno ści Gminnej Komisji Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych w 2019 r. odbyło si ę 12 posiedze ń Gminnej Komisji. Komisja skierowała do S ądu Rejonowego w Ciechanowie 8 wniosków o wszcz ęcie post ępowania w sprawie zastosowania obowi ązku poddania si ę leczeniu odwykowemu. Przez cały rok na terenie Gminy So ńsk działała grupa wsparcia AA „Nadzieja”, która w ka żdą niedziel ę spotykała si ę na mitingu. Działalno ść rozpocz ęła równie ż grupa DDA „Wewn ętrzny Spokój”. Ze środków GKRPA dofinansowano uroczysto ść rocznicow ą istnienia tych grup. Gminna Komisja Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych kładzie szczególny nacisk na działania profilaktyczne skierowane do dzieci i młodzie ży z terenu Gminy So ńsk. W roku 2019 zrealizowano: 1) cykl programów profilaktycznych w szkołach, 2) konkursy o tematyce profilaktycznej, 3) warsztaty autorskiego programu profilaktycznego „Spójrz Inaczej”, dla nauczycieli klas IV-VIII. W zaj ęciach obejmuj ących 55 godzin szkolenia udział wzi ęło 12 osób, 4) dowo żenie dzieci ze szkół podstawowych na zaj ęcia pływania.

4.7. Program współpracy z organizacjami pozarz ądowymi

Uchwał ą Nr II/4/2018 Rady Gminy So ńsk z dnia 28 listopada 2018 roku wprowadzony został roczny program współpracy Gminy So ńsk z organizacjami

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 41 pozarz ądowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalno ści po żytku publicznego i o wolontariacie, na 2019 rok. Celem głównym programu jest podniesienie skuteczno ści i efektywno ści działa ń podejmowanych w sferze realizacji zada ń publicznych oraz zwi ększenie wpływu sektora obywatelskiego na tworzenie polityki społecznej w gminie, zmierzaj ące do jak najlepszego okre ślenia i zaspokojenia potrzeb społeczno ści lokalnej.

Cele szczegółowe programu to: 1) poprawa jako ści życia, poprzez pełniejsze zaspokajanie potrzeb mieszka ńców gminy, 2) wzajemne informowanie gminy i organizacji o planowanych kierunkach działalno ści i współdziałaniu, 3) zapewnienie organizacjom pozarz ądowym udziału w realizacji zada ń priorytetowych, 4) zwi ększanie ilo ści świadczonych usług publicznych i podnoszenie ich standardów, 5) zlecanie realizacji zada ń publicznych organizacjom pozarz ądowym, poprzez powierzanie im wykonania zada ń publicznych wraz z udzieleniem dotacji na finansowanie ich realizacji lub wspieranie wykonywania zada ń publicznych wraz z udzielaniem dotacji na ich finansowanie, 6) stworzenie warunków do zwi ększania aktywno ści mieszka ńców 7) zabezpieczanie w bud żecie gminy środków umo żliwiaj ących wykonanie zada ń okre ślonych w programie. W 2019 roku, w ramach realizacji Programu Wójt Gminy So ńsk ogłosił otwarty konkurs ofert, w ramach którego wyłoniono wykonawc ę zadania publicznego polegaj ącego na zorganizowaniu warsztatów dla nauczycieli w ramach programu rekomendowanego „Spójrz Inaczej”.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 42

5. CZ ĘŚĆ ANALITYCZNA

5.1. Infrastruktura techniczna

Komunikacja drogowa w gminie So ńsk oparta jest głównie na drogach powiatowych oraz drogach gminnych. Przez gmin ę So ńsk przebiegaj ą drogi gminne i powiatowe, prowadz ące do drogi krajowej nr 50 (stanowi ącej południow ą obwodnic ę aglomeracji warszawskiej [Ciechanów – Ostrów Mazowiecka]), drogi krajowej nr 60 (ł ącz ącej województwo łódzkie i mazowieckie [Ł ęczyca – Ostrów Mazowiecka]), drogi wojewódzkiej nr 620 (ł ącz ąca Przewodowo-Parcele z Pło ńskiem) oraz do drogi wojewódzkiej nr 618, ł ącz ącej Wyszków z Gołyminem. Infrastruktura drogowa w zakresie dróg gminnych na terenie gminy So ńsk obejmowała, zarówno na dzie ń 1 stycznia 2019 r., jak i na dzie ń 31 grudnia 2019 r. 185,00 km. W gminie Sońsk zlokalizowanych było w 2019 roku dwana ście odcinków dróg powiatowych, o łącznej długo ści ok. 75,11 km, zapewniaj ących poł ączenia mi ędzy wi ększo ści ą miejscowo ści w gminie So ńsk oraz gminach s ąsiednich. Ponadto przez gmin ę So ńsk przebiega trasa magistrali E-65 na trasie Gda ńsk – Warszawa. Stacje kolejowe w gminie So ńsk zlokalizowane s ą w miejscowo ściach: G ąsocin, Gołotczyzna, Kał ęczyn. Najbli ższe wi ększe stacje znajduj ą si ę w kierunku północnym – Ciechanów oraz w kierunku południowym – Świercze i Nasielsk. Teren gminy So ńsk jest w wi ększo ści obj ęty sieci ą wodoci ągow ą, a cz ęść miejscowo ści o zwartej zabudowie korzysta równie ż z sieci kanalizacyjnej (szerzej w dziale Gospodarka wodno-ściekowa).

5.2. Działalno ść inwestycyjna

Stan dróg lokalnych ma niew ątpliwie wa żny wpływ na rozwój obszaru. W zwi ązku z powy ższym gmina So ńsk stara si ę w miar ę mo żliwo ści przeznacza ć

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 43

środki finansowe na inwestycje drogowe oraz remonty dróg gminnych. Z upływem ka żdego roku zwi ększa si ę ilo ść dróg asfaltowych. Na pocz ątku 2019 roku drogi asfaltowe stanowiły 38,67 % wszystkich dróg, a pod koniec poprzedniego roku ich udział w infrastrukturze dróg gminnych wyniósł 40,54 %. W gminie So ńsk w 2019 r. zrealizowano nast ępuj ące inwestycje maj ące na celu popraw ę stanu dróg gminnych: 1) „Przebudowa drogi gminnej nr 120910W Niesłuchy – Ciemniewko” – całkowity koszt zadania wyniósł 325.957,08 zł, przy czym dofinansowanie ze środków bud żetu Województwa Mazowieckiego w zakresie budowy i modernizacji dróg dojazdowych do gruntów rolnych wyniosło 80.000,00 zł;

Droga Niesłuchy – Ciemniewko

2) Przebudowa dróg gminnych w miejscowo ści Burkaty (działki ewid. 72, 77, 91 i 107” – całkowity koszt zadania wyniósł 196.640,96 zł;

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 44

Droga w miejscowo ści Burkaty

3) „Przebudowa drogi gminnej w miejscowo ści Ko źniewo Średnie (działka ewid. 160) – całkowity koszt zadania wyniósł 147.897,59 zł;

Droga w miejscowo ści Ko źniewo Średnie

4) „Rozbudowa drogi gminnej nr 121014W (ul. Zacisze) w m. G ąsocin gmina So ńsk” – całkowity koszt zadania wyniósł 1.149.190,01 zł, przy czym dofinansowanie ze środków Funduszu Dróg Samorz ądowych wyniosło

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 45

754.663,00 zł.

Ulica Zacisze w G ąsocinie

Poza wy żej wymienionymi działaniami na rzecz dróg gminnych w 2019 roku przeprowadzono równie ż bie żą ce remonty dróg b ędących w zarz ądzie Gminy So ńsk, m. in. żwirowanie, nawiezienie tłuczniem oraz uzupełnianie ubytków w nawierzchniach asfaltowych przy pomocy masy bitumicznej. Stan dróg uległ poprawie równie ż dzi ęki realizacja zadania pn. „Remont nawierzchni drogowej poprzez wyrównanie ubytków – poło żenie nawierzchni biologicznie czynnej – destruktu na drogach gminnych w gminie So ńsk”, którego całkowity koszt wyniósł 419.830,98 zł. Oprócz inwestycji drogowych, w 2019 r. zrealizowano wiele innych zada ń maj ących na celu m. in. popraw ę bezpiecze ństwa mieszka ńców oraz wzrost atrakcyjno ści Gminy So ńsk. Bardzo wa żna dla mieszka ńców okazała si ę „Budowa boiska sportowego przy szkole w So ńsku”. Całkowity koszt zadania wyniósł 1.192.005,73 zł, przy czym udzielona pomoc finansowa z bud żetu Województwa Mazowieckiego w ramach „Mazowieckiego Instrumentu Wsparcia Infrastruktury Sportowej MAZOWSZE 2019” wyniosła 95.250,00 zł.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 46

Boisko sportowe przy szkole w So ńsku

Ponadto wiele innych inwestycji przyczyniło si ę do poprawy jako ści życia na terenie gminy So ńsk, w tym: 1) „Poło żenie kostki przed budynkiem Urz ędu Gminy – cz ęść dz. nr 71/1 obr ęb So ńsk” – całkowity koszt zadania wyniósł 65.786,00 zł;

Poło żenie kostki przed budynkiem Urz ędu Gminy

2) „Utworzenie terenu rekreacyjnego w sołectwie G ąsocin” – całkowity koszt zadania wyniósł 124.801,51 zł;

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 47

Teren rekreacyjny w G ąsocinie

3) „Remont świetlicy wiejskiej w sołectwie Ko źniewo Wielkie” – całkowity koszt zadania wyniósł 17.081,60 zł, przy czym dofinansowanie ze środków bud żetu Województwa Mazowieckiego w ramach „Mazowieckiego Instrumentu Aktywizacji Sołectw MAZOWSZE 2019” wyniosło 8.540,80 zł; 4) „Remont świetlicy wiejskiej w sołectwie Bie ńki Karkuty” – całkowity koszt zadania wyniósł 10.000,00 zł, przy czym dofinansowanie ze środków bud żetu Województwa Mazowieckiego w ramach „Mazowieckiego

Instrumentu Aktywizacji Sołectw MAZOWSZE 2019” wyniosło 5.000,00 zł; 5) „Remont świetlicy wiejskiej w sołectwie Gutków” – całkowity koszt zadania wyniósł 20.000,00 zł, przy czym dofinansowanie ze środków bud żetu Województwa Mazowieckiego w ramach „Mazowieckiego Instrumentu Aktywizacji Sołectw MAZOWSZE 2019” wyniosło 10.000,00 zł; 6) „Remont świetlicy wiejskiej w sołectwie Ciemniewo” – całkowity koszt zadania wyniósł 14.000,00 zł, przy czym dofinansowanie ze środków bud żetu Województwa Mazowieckiego w ramach „Mazowieckiego Instrumentu Aktywizacji Sołectw MAZOWSZE 2019” wyniosło 7.000,00 zł; 7) „Utworzenie terenu rekreacyjnego w sołectwie Chro ścice” – całkowity koszt zadania 20.000,00 zł, przy czym dofinansowanie ze środków bud żetu Województwa Mazowieckiego w ramach „Mazowieckiego Instrumentu Aktywizacji Sołectw MAZOWSZE 2019” wyniosło 10.000,00 zł;

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 48

Teren rekreacyjny w Chro ścicach

8) „Wykonanie terenu rekreacyjnego przy budynku OSP w miejscowo ści Bądkowo na dz. nr 110/1 obr ąb B ądkowo Gm. So ńsk” – całkowity koszt zadania wyniósł 49.999,50 zł, przy czym dofinansowanie w ramach PROW 2014-2020 wyniosło 31.814,00 zł; 9) „Modernizacja pomieszcze ń wykorzystywanych do zada ń z zakresu ochrony przeciwpo żarowej w budynku Ochotniczej Stra ży Po żarnej w Sarnowej Górze” – całkowity koszt zadania wyniósł 78.257,50 zł;

Modernizacja budynku OSP Sarnowa Góra

10) „Rozbudowa i przebudowa istniej ącej cz ęś ci gara żu budynku OSP Gąsocin” – całkowity koszt zadania wyniósł 127.592,39 zł;

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 49

Rozbudowa gara żu OSP G ąsocin

11) zakup sprz ętu specjalistycznego dla Ochotniczej Stra ży Po żarnej So ńsk (defibrylator) – całkowity koszt zadania 6.600,00 zł, przy czym udzielona pomoc finansowa na dofinansowanie zakupu sprz ętu specjalistycznego wyniosła 3.300,00 zł; 12) zakup sprz ętu specjalistycznego dla Ochotniczej Stra ży Po żarnej G ąsocin (kamera termowizyjna) – całkowity koszt zadania 16.448,00 zł, przy czym udzielona pomoc finansowa na dofinansowanie zakupu sprz ętu specjalistycznego wyniosła 7.700,00 zł.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 50

Sprz ęt specjalistyczny dla ochotniczych stra ży po żarnych

W 2019 r. wykonano równie ż nast ępuj ące dokumentacje projektowe dotycz ące dróg gminnych, targowiska, sieci wodoci ągowych i sieci kanalizacji sanitarnej (przeznaczone do realizacji w nast ępnych latach): − przebudowa drogi gminnej So ńsk – Szwejki, − przebudowa drogi gminnej w miejscowo ści Wola Ostaszewska, − budowa drogi gminnej dz. 237, 248/1 i 249/1 w m. Sobokl ęszcz, − sieci wodoci ągowe w miejscowo ściach: Chro ścice i Ko źniewo Średnie, − sie ć kanalizacji sanitarnej w miejscowo ści Gołotczyzna, − budowa targowiska w miejscowości G ąsocin.

W 2019 r. kontynuowano równie ż realizacj ę rozpocz ętej w 2018 r. inwestycji pn.: „Nowe oblicze budynku: domu kultury na cele kulturalne” w Bądkowie. W I połowie 2019 r. wykonano m. in. pokrycie dachu budynku, stolark ę okienn ą i drzwiow ą.

5.3. Edukacja

Na terenie gminy w roku 2019 funkcjonowały 3 szkoły podstawowe i społeczna szkoła podstawowa, tj.: − Szkoła Podstawowa w G ąsocinie, − Szkoła Podstawowa im. Szczepana Dobosza w So ńsku ; − Szkoła Podstawowa im. Bohaterów Bitwy pod Sarnow ą Gór ą 1920 w B ądkowie − Społeczna Szkoła Podstawowa im. Aleksandry B ąkowskiej w Kał ęczynie prowadzona przez Kał ęczy ńskie Stowarzyszenie O światowo-Społeczne im. Rodziny S ędzimirów.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 51

W przeliczeniu na 1 uczennic ę/ucznia, wydatki na poszczególne szkoły z bud żetu gminy kształtowały si ę nast ępuj ąco: - Szkoła Podstawowa w G ąsocinie – 15.860,93 zł. - Szkoła Podstawowa im. Szczepana Dobosza w So ńsku – 11.853,12 zł - Szkoła Podstawowa im. Bohaterów Bitwy pod Sarnową Gór ą 1920 w Bądkowie – 19.468,82 zł.

Wydatki gminy na o świat ę wynosiły 11 178 770 zł, z czego 6 572 483 zł - 58,79 % pokryte zostało z subwencji o światowej, przekazanej z bud żetu pa ństwa. Dotacja dla Społecznej Szkoły Podstawowej w Kał ęczynie - 404 274,88 zł.

W 2019 r. szkoły uko ńczyło 153 uczniów. Z kolei do kolejnej klasy - 3 uczniów nie otrzymało promocji, 2 uczniów korzystało z nauczania indywidualnego.

W szkołach odbywała si ę nauka j ęzyka obcego – języka angielskiego, a dodatkowego j ęzyka obcego – rosyjskiego – uczyło si ę 119 uczniów.

Do jednej klasy ucz ęszczało średnio 17 osób. Najwi ęcej w szkole Podstawowej w G ąsocinie - 27 uczniów w klasie, najmniej w Szkole Podstawowej im. Bohaterów Bitwy pod Sarnowa Gór ą 1920 w B ądkowie – 6 uczniów w klasie.

Na jednego nauczyciela przypadało średnio 7,29 uczniów.

We wrze śniu 2019 r. nauk ę w szkołach podstawowych rozpocz ęło 561 uczniów

Zatrudnienie nauczycieli w przeliczeniu na pełne etaty przedstawia tabela poni żej:

Nazwa Stopnie awansu zawodowego

sta żysta kontraktowy mianowany dyplomowany ogółem pełen etat

Szkoła 1 1 7 19 28 27,11 Podstawowa w Gąsocinie Szkoła 0 3 5 26 34 32,62 Podstawowa im. Szczepana Dobosza w So ńsku Szkoła 2 1 1 13 17 11,40

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 52

Podstawowa im Bohaterów Bitwy pod Sarnow ą Gór ą 1920 w B ądkowie Gminne 0 3 1 4 8 7,49 Przedszkole w Gąsocinie Gminne 1 3 3 5 12 11,33 Przedszkole w So ńsku Razem 4 11 17 67 99 89,95

W 2019 r. Wójt przyznał stypendia szkolne 133 uczniom oraz jeden zasiłek szkolny – łącznie 71 760,00 zł. Przyznano je jako pomoc materialna o charakterze socjalnym.

260 uczniów doje żdżało do szkoły za spraw ą organizowanego przez gmin ę dowozu. Pozostali uczniowie byli dowo żeni przez rodziców lub te ż docierali do szkół pieszo.

Rodzicom 13 uczniów, zwracano koszty dowozu dziecka do szkoły, w tym 9 uczniom niepełnosprawnych. Ł ączny koszt dowozu uczniów do szkół i zwrot kosztów dowozu dzieci do szkół własnym transportem i niepełnosprawnych wyniósł 285.681,23 zł.

W 2019 r. funkcjonowały 2 przedszkola gminne oraz oddział przedszkolny w szkole podstawowej. Do gminnych przedszkoli i oddziałów przedszkolnych ucz ęszczało 247 dzieci. Do przedszkoli ucz ęszczały dzieci z nast ępuj ących roczników: - rocznik 2013 – 70 dzieci - rocznik 2014 – 76 dzieci - rocznik 2015 – 57 dzieci - rocznik 2016 – 44 dzieci

Na jednego nauczyciela przypadało średnio 11,23 dzieci.

W 2019 roku na prowadzenie przedszkoli i oddziałów przedszkolnych gmina wydała 2.578.195,80 zł. Ponadto, na terenie gminy w 2019 r. funkcjonował Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. A. Świ ętochowskiego z bogat ą edukacyjn ą ofert ą dla absolwentów szkół podstawowych, jak równie ż dla osób dorosłych. Jest to jedyna szkoła rolnicza w powiecie ciechanowskim. Szkoła dysponuje

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 53 kortem do tenisa ziemnego, stadionem sportowym, strzelnic ą. Ponadto jest du ży park i szklarnie, gdzie uczniowie odbywaj ą praktyki zawodowe.

Na terenie gminy funkcjonował równie ż Młodzie żowy O środek Socjoterapii. Jest to placówka koedukacyjna dla dzieci i młodzie ży, które z powodu zaburze ń rozwojowych, trudno ści w uczeniu i zaburze ń w funkcjonowaniu społecznym wymagaj ą stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania. Ośrodek stwarza mo żliwo ść nauki w Szkole Podstawowej oraz zdobycia zawodu kucharza i fryzjera w Bran żowej Szkole I Stopnia.

Młodzie żowy O środek Wychowawczy z przeznaczeniem dla dzieci i młodzie ży niedostosowanych społecznie wymagaj ących stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy, wychowania i resocjalizacji jako resocjalizacyjno - wychowawczy, a dla dzieci i młodzie ży z niepełnosprawno ści ą intelektualn ą w stopniu lekkim jako resocjalizacyjno – rewalidacyjny.

Dnia 02.06.2019 r. odbyła si ę uroczysto ść nadania nowego imienia szkole i po świ ęcenia sztandaru poł ączona z obchodami 55 – lecia istnienia Szkoły Podstawowej im. Bohaterów Bitwy pod Sarnow ą Gór ą 1920 w B ądkowie. Uroczysto ści rozpocz ęły si ę msz ą św., któr ą odprawił proboszcz parafii Łopacin ksi ądz kanonik Ryszard Berk. Podczas nabo żeństwa po świ ęcił on nowy sztandar szkoły. Nast ępnie główni sponsorzy przybili symbolicznie pami ątkowe gwo ździe, po czym rodzice przekazali sztandar dyrektorowi, a ten uczniom. Po ślubowaniu zło żonym przez przedstawicieli uczniów ka żdej z klas nast ąpiło uroczyste odsłoni ęcie tablicy po świ ęconej Bohaterom Bitwy pod Sarnow ą Gór ą 1920.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 54

5.4. Domy kultury, kluby i świetlice.

Za realizacj ę zada ń z dziedziny kultury oraz dziedzictwa narodowego na terenie gminy w 2019 roku odpowiedzialny był Gminny O środek Kultury w Gołotczy źnie b ędący jednostk ą organizacyjn ą gminy. W 2019 r. zorganizowano nast ępuj ące wydarzenia:

Teatr dla dzieci

Spektakl przygotowany przy współpracy z teatrem edukacji i praktyki Maska z Krakowa.

Warsztaty wiosenne dla dzieci Warsztaty plastyczne o tematyce wiosennej przeznaczone dla najmłodszych mieszka ńców.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 55

Dzie ń Kobiet – koncert Edyty Szewczyk z zespołem

Wokalistka wykonała utwory – klasyki polskiej muzyki lat 1970 – 1990.

Ferie zimowe

Cykl zaj ęć plastycznych, muzycznych oraz ruchowych dla dzieci w okresie ferii zimowych 2019.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 56

Warsztaty Wielkanocne dla dzieci Konkurs Eko-PTAK

Konkurs plastyczny dla dzieci maj ący na celu rozbudzi ć w najmłodszych mieszka ńcach postawy proekologiczne.

Koncert Maryjny w Łopacinie

Odbył si ę XII Koncert Maryjny za ojczyzn ę. Po uroczystej mszy na przybyłych go ści czekała moc atrakcji. Liczne zespoły i soli ści, recytacja wierszy, promocja ksi ąż ek, kremówki papieskie dla wszystkich, a dla najmłodszych mini wesołe miasteczko.

Dzie ń Dziecka i Rodziny

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 57

W programie wydarzenia było wiele atrakcji m.in. "Opowie ści profesora Ksi ąż eczki" - wyst ęp teatru Maska, gry z Minionkami, dmucha ńce, malowanie twarzy czy warsztaty plastyczne.

Piknik Wakacyjny

Pierwsze tak du że wydarzenie zorganizowane na terenie naszej gminy. W programie imprezy były motocykle, pokaz sprz ętu stra żackiego OSP oraz wojskowego 5MBOT, stoiska z r ękodziełem, liczne atrakcje dla dzieci, stoiska gastronomiczne przygotowane przez Koła Gospody ń Wiejskich oraz Stowarzyszenia, K ącik kulturalny oraz koncerty zespołów: Jorrgus, Claudi, Respect, Number One, Talizman.

Obchody 99 rocznicy Bitwy pod Sarnow ą Gór ą

Odprawiona została msza św. polowa, po której odbył si ę apel pami ęci. Wydarzeniu towarzyszył piknik militarny. W programie znalazł si ę m.in. pokaz sprz ętu wojskowego, a wszyscy uczestnicy zostali pocz ęstowani wojskow ą

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 58 grochówk ą.

„Narodowe czytanie”

Wraz z Muzeum Pozytywizmu w Gołotczy źnie podj ęli śmy si ę organizacji na terenie gminy ogólnopolskiej akcji „Narodowe czytanie” pod patronatem pary prezydenckiej. Zaproszeni go ście czytali wspaniałe polskie nowele - „Dym” Marii Konopnickiej oraz „Katarynka” Bolesława Prusa.

Dzie ń ziemniaka

Ognisko zorganizowane na pro śbę nauczycieli Szkoły Podstawowej w So ńsku dla uczniów dwóch klas na terenie rekreacyjnym przy GOK.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 59

Spotkanie autorskie "Psie szcz ęś cie w nieszcz ęś ciu”

Odbyło si ę spotkanie autorskie z Natali ą Nebeluk, autork ą ksi ąż ki „Psie szcz ęś cie w nieszcz ęś ciu”. Bohaterem debiutanckiej ksi ąż ki pisarki jest Diego, który równie ż był go ściem spotkania i skradł serca dzieci.

Gminny Dzie ń Seniora

Widzowie zebrani w sali OSP G ąsocin mieli mo żliwo ść zapoznania si ę z twórczo ści ą p. Andrzeja Frajndta - członka legendarnej grupy wokalnej Partita. Swój wyst ęp miał równie ż niezast ąpiony chór działaj ący przy GOK – Sonata.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 60

Mikołajki – koncert i animacje

Niezapomniany, autorski koncert Pana Spr ęż ynki, ta ńce i skaka ńce, pokazy magii - młodzi adiunkci poznawali tajniki iluzji asystuj ąc przy sztuczkach. Była wata cukrowa, popcorn, przeci ąganie liny, balony, lasery, morze baniek mydlanych. Było wszystko, co do dobrej zabawy niezb ędne. Na koniec Świ ęty Mikołaj cz ęstował dzieci cukierkami i wspólnie pozowali do zdjęć .

Konkurs na ozdob ę choinkow ą

Wpłyn ęło ponad 100 prac spo śród których nagrodzono po jednej pracy z ka żdej kategorii wiekowej, a ka żdy z uczestników otrzymał dyplom oraz upominek.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 61

Udział grupy seniorów w projektach: „Seniorzy w sieci – ciechanowskie sieci seniorów”

Projekt realizowany od czerwca do pa ździernika przez Fundacj ę Regeneracja z Ciechanowa. Zaj ęcia odbywały si ę w budynku Gminnego O środka Kultury .

Dynia w roli głównej

Projekt dofinansowany przez Stowarzyszenie Radomskie Centrum Przedsi ębiorczo ści kwot ą 1.850,00 zł w ramach programu "Bony dla seniorów".

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 62

Wyst ępy grupy wokalnej „Sonata”

Przegl ąd Ludowych Zespołów Po świ ętne Przegl ąd Twórczo ści Artystycznej Seniorów Glinojeck

Mazowieckie Zapusty w Jednoro żcu

Coroczne wydarzenie organizowane przez Muzeum w Ciechanowie, w którym zaprezentowała si ę równie ż reprezentacja naszej gminy.

W wymienionych wydarzeniach wzi ęło udział ponad 3000 mieszka ńców. Przy Gminnym O środku Kultury funkcjonuj ą nast ępuj ące grupy artystyczne - Zespół wokalny „Sonata” oraz klub seniora, zrzeszające 62 mieszka ńców. Pod koniec roku uruchomione zostały regularne zaj ęcia plastyczne w trzech grupach wiekowych (45 uczestników). Odbywały si ę równie ż zaj ęcia muzyczne, z których skorzystało 15 mieszka ńców.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 63

Poniesione koszty organizacji wydarze ń i zaj ęć : 102.238,00 zł. Wpływy (zaj ęcia muzyczne): 5.080,00 zł.

5.5. Biblioteki

Na terenie Gminy So ńsk w 2019 roku funkcjonowały dwie biblioteki – Gminna Biblioteka Publiczna w So ńsku i Filia Biblioteczna w G ąsocinie. Budynek Filii Bibliotecznej, znajduj ący si ę przy ulicy Głównej 27 w G ąsocinie, dostosowany jest do potrzeb osób z niepełnosprawno ściami. Ksi ęgozbiór na dzie ń 01.01.2019 wynosił 18780 woluminów, na koniec roku 15346 woluminów. W przeliczeniu na jednego mieszka ńca ł ączna liczba woluminów na dzie ń 01.01.2019 wynosiła 2,39 za ś na dzie ń 31.12.2019 wyniosła 1,96. Na pocz ątku roku zarejestrowano 718 osób za ś na koniec roku liczba ta wynosiła 720. W ci ągu roku z usług poszczególnych bibliotek skorzystało 8899 czytelników, którzy wypo życzyli i skorzystali na miejscu z 11550 woluminów. Z czytelni internetowej skorzystało 1174 osób. Za ś pozostałe odwiedziny to 2456 osób. Liczba wypo życzonych i udost ępnionych na miejscu czasopism nieoprawnych - 761. W 2019 roku w obu placówkach została przeprowadzona selekcja ksi ęgozbiorów. Wykre ślono z ewidencji 4176 woluminów. W bibliotekach zatrudnione były ł ącznie trzy osoby. W poszczególnych bibliotekach u żytkowano 10 komputerów, w tym 10 komputerów z dost ępem do szerokopasmowego Internetu. Zapewnione były katalogi online. GBP w So ńsku oferowała nast ępuj ące usługi biblioteczne: mo żliwo ść zdalnego składania zamówie ń, rezerwacji i przedłu żania terminów zwrotów materiałów bibliotecznych. W 2019 roku biblioteki zorganizowały nast ępuj ące wydarzenia maj ące na celu promocj ę czytelnictwa: lekcje biblioteczne, konkursy, spotkania świ ąteczne, ferie i wakacje w bibliotece, spotkania seniorów, zbiórk ę karmy dla schroniska. Obie placówki brały udział przy organizacji koncertu Charytatywnego dla Pani Anety Murawskiej. W wydarzeniach tych wzi ęło udział 597 mieszka ńców. Biblioteki poniosły w zwi ązku z tymi wydarzeniami wydatki w kwocie 1053,48 zł. W 2019 roku na prowadzenie bibliotek i upowszechnianie czytelnictwa wydatkowano z bud żetu Gminy kwot ę 215.000,00 zł.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 64

5.6. Pomoc społeczna oraz ochrona zdrowia

Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzaj ących do zaspokojenia niezb ędnych potrzeb i umo żliwia im życie w warunkach odpowiadaj ących godno ści człowieka.

5.6.1 Dane o korzystaj ących z pomocy i wsparcia w Gminie So ńsk.

W 2019 r. klientami pomocy społecznej były osoby i rodziny, które przy pomocy własnych zasobów i mo żliwo ści nie były w stanie zaspokoi ć swoich własnych potrzeb życiowych. Przyczyn ą braku mo żliwo ści były wyst ępuj ące w środowiskach dysfunkcje wynikaj ące m.in. ze złego stanu zdrowia, niepełnosprawno ści, sytuacji na rynku pracy czy bezradno ści w sprawach opieku ńczo - wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego. Zaznaczy ć nale ży, że cz ęsto w poszczególnych środowiskach mamy do czynienia z kumulacj ą niekorzystnych zjawisk. Podstawow ą przesłank ą przyznania świadcze ń jest kryterium dochodowe osoby i rodziny, które zostało ustalone na poziomie 701,00 zł w przypadku osoby samotnie gospodaruj ącej 528,00 zł na osob ę w rodzinie. Spo śród 7814 mieszka ńców gminy, w 2019 r. - 329 osobom udzielono pomocy i wsparcia, co stanowi 4,21 % ogółu mieszka ńców. Liczba ta obejmuje równie ż członków rodzin. Liczba rodzin, którym decyzj ą przyznano świadczenie wyniosła 122. Liczba ta w stosunku do roku 2018 zmniejszyła si ę o 75 rodzin. Ośrodek Pomocy Społecznej w 2019 r. udzielał pomocy z nast ępuj ących przyczyn: ubóstwa, bezrobocia, niepełnosprawno ści, długotrwałej lub ci ęż kiej choroby, bezradno ści w sprawach opieku ńczo - wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego, alkoholizmu, przemocy w rodzinie, bezdomno ści, trudno ści w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego. W dalszym ci ągu bezrobocie oprócz ubóstwa jest najcz ęstsz ą przyczyn ą korzystania z pomocy społecznej.

5.6.2. Zadnia GOPS

W 2019 r. Gminny O środek Pomocy Społecznej realizował nast ępuj ące świadczenia: zasiłek stały, opłacano składki na ubezpieczenie zdrowotne dla osób, które nie były ubezpieczone z innego tytułu, zasiłek okresowy, usługi opieku ńcze, zasiłki celowe, posiłki i zasiłki celowe w ramach Programu „Pomoc

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 65 pa ństwa w zakresie do żywiania” oraz prac ę socjaln ą. Praca socjalna prowadzona jest na rzecz poprawy funkcjonowania osób i rodzin w ich środowisku społecznym poprzez rozwijanie i wzmocnienie aktywno ści i samodzielno ści życiowej. Ponadto GOPS wydawał skierowania do pomocy żywno ściowej do organizacji pozarz ądowej w ramach Programu Operacyjnego pomoc żywno ściowa na lata 2014-2020. Wa żnym zadaniem dla Gminnego O środka Pomocy Społecznej jest realizacja ustawy o rodziny i systemie pieczy zast ępczej. O środek realizuje zadania w zakresie wspierania rodziny - kieruj ąc si ę dobrem dziecka. W 2019 r. zatrudniony był 1 asystent rodziny.

5.6.3. Inne rodzaje pomocy i świadcze ń

Ośrodek Pomocy Społecznej w So ńsku realizuje zadania z zakresu świadcze ń rodzinnych, funduszu alimentacyjnego, zasiłek dla opiekuna i świadczenia wychowawczego. Zadnia te s ą zadaniami zleconymi gminie, a wi ęc środki na realizacj ę tych zada ń pochodz ą z bud żetu pa ństwa. W 2019 r. liczba wypłaconych zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami wyniosła 924.808,00 zł., jednorazow ą zapomog ę otrzymały 64 osoby. Ponadto do świadcze ń rodzinnych zaliczamy zasiłek piel ęgnacyjny, świadczenie piel ęgnacyjne, specjalny zasiłek opieku ńczy. Od 1 stycznia 2016 r. wprowadzono nowe świadczenie – świadczenie rodzicielskie. Świadczenie rodzicielskie w 2019 r. wypłacono 47 osobom. Fundusz alimentacyjny wypłacono 38 osobom uprawnionym. Z analizy danych wynika, że liczba rodzin korzystaj ących z zasiłków rodzinnych stopniowa si ę zmniejsza. Zmniejszyła si ę równie ż liczba świadcze ń zasiłku dla opiekuna: w roku 2019 – 64 świadczenia dla 4 osób. Od 2016 r. realizowane jest tak że świadczenie wychowawcze (500+). Liczba dzieci, na które wypłacono w 2019 r. świadczenie wychowawcze wynosi 899, natomiast w 2018 r. liczba dzieci wyniosła 889. Liczba ta zwi ększyła si ę o 10 dzieci. Od 2017 roku realizowane jest wsparcie kobiet w ciąż y i rodzin „Za życiem”. W 2019 r. nie wypłacono ww. świadczenia. Dodatkowo w 2019 r. Gminny O środek Pomocy Społecznej w So ńsku jest realizatorem programu „Dobry Start” (300+). Ł ączna kwota świadcze ń wydatkowanych na ten program wyniosła: 276.520,00 zł w tym: świadczenie: 267.600,00 zł, koszty obsługi: 8.920,00 zł. Liczba zło żonych wniosków w 2019 r.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 66

610; liczba świadcze ń wypłaconych 892 (1 świadczenie = 1 dziecko).

5.6.4. Zasoby instytucjonalne pomocy i wsparcia

Na terenie gminy So ńsk nie wyst ępuj ą instytucje pomocy społecznej takie jak: domy pomocy społecznej, mieszkania chronione, o środki interwencji kryzysowej, jednostki specjalistycznego poradnictwa, placówki wsparcia dziennego, zakłady aktywno ści zawodowej.

5.6.5. Aktywno ść projektowo - konkursowa jednostki organizacyjnej pomocy społecznej.

Aktywno ść projektowo - konkursowa jednostki organizacyjnej pomocy społecznej polega na realizacji projektów finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego, udziału w konkursach ogłaszanych przez Ministerstwo Rodziny Pracy i Polityki Społecznej oraz na realizacji programów osłonowych. W roku oceny gmina So ńsk nie uczestniczyła w projektach z EFS oraz w konkursach ogłaszanych przez MRPiPS. Dominuj ącym podmiotem w zakresie rozwi ązywania problemów społecznych w gminie So ńsk jest Gminny O środek Pomocy Społecznej, którego podstawowym zadaniem jest wspieranie osób i rodzin w wysiłkach zmierzaj ących do zaspokajania niezb ędnych potrzeb życiowych oraz umo żliwienie im przezwyci ęż enia trudnych sytuacji życiowych, których nie s ą w stanie pokona ć. Dominuj ącym problemem społecznym w gminie w dalszym ci ągu jest bezrobocie. Kwestia ta wymaga stałego doskonalenia form wsparcia umo żliwiaj ących usamodzielnienie si ę, m.in. prowadzenie projektów socjalnych, ukierunkowanych na wzrost aktywno ści zawodowej, a tak że pobudzenie do samodzielnego zaspokajania potrzeb życiowych, Wprowadzony w 2016 r. „Program 500+” ma znaczny wpływ na popraw ę sytuacji finansowej rodziny i mo żliwo ści zaspokajania potrzeb. W wyniku realizacji tego świadczenia zmniejszyła si ę liczba osób korzystaj ących z pomocy społecznej w formie zasiłków celowych i okresowych, a tym samym zmniejszyły si ę wydatki finansowe na ten cel. Jednak że zwi ększyła si ę niezaradno ść niektórych rodzin w gospodarnym planowaniu wydatków w domowym bud żecie.

5.6.6. Wydawanie zezwole ń na sprzeda ż napojów alkoholowych.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 67

W roku 2019 wydano 24 zezwolenia na sprzeda ż napojów alkoholowych dla przedsi ębiorców, w tym: 1) 6 zezwole ń na sprzeda ż napojów alkoholowych o zawarto ści do 4,5 % alkoholu oraz piwa z przeznaczeniem do spo życia poza miejscem sprzeda ży, 2) 6 zezwole ń na sprzeda ż napojów alkoholowych o zawarto ści od 4,5% do 18% zawarto ści alkoholu z przeznaczeniem do spo życia poza miejscem sprzeda ży, 3) 7 zezwole ń na sprzeda ż napojów alkoholowych o zawarto ści 18 % alkoholu z przeznaczeniem do spo życia poza miejscem sprzeda ży, 4) 2 zezwolenia na sprzeda ż napojów alkoholowych o zawarto ści do 4,5 % alkoholu oraz piwa z przeznaczeniem do spo życia w miejscu sprzeda ży, 5) 1 zezwolenie na sprzeda ż napojów alkoholowych o zawarto ści od 4,5% do 18% zawarto ści alkoholu z przeznaczeniem do spo życia w miejscu sprzeda ży, 6) 1 zezwolenie na sprzeda ż napojów alkoholowych o zawarto ści 18 % alkoholu z przeznaczeniem do spo życia w miejscu sprzeda ży.

5.7 Gospodarka odpadami. 5.7.1 System gospodarowania odpadami komunalnymi

Od 1 lipca 2013 roku obowi ązek odbioru odpadów od wła ścicieli nieruchomo ści zamieszkałych i ich zagospodarowania nale ży do gminy. Zgodnie z ustaw ą o utrzymaniu czysto ści i porz ądku w gminach, firm ę odbieraj ącą odpady nale ży wybra ć w drodze przetargu. W Gminie So ńsk firm ą odbieraj ącą odpady w 2019 r. z nieruchomo ści zamieszkałych była firma BŁYSK-Bis Sp. z o o. Sp. k. z siedzib ą w Makowie Mazowieckim przy ul. Moniuszki 108.

W ramach realizacji zadania polegaj ącego na odbiorze i zagospodarowaniu odpadów komunalnych z nieruchomości zamieszkałych Gmina So ńsk zapewnia mieszka ńcom:

− pojemniki na odpady resztkowe i zmieszane zgodnie z deklarowan ą ilo ści ą osób, − worki na odpady segregowane, − mobilny Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (odpady wielkogabarytowe, elektro śmieci i opony samochodowe),

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 68

− stacjonarny Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych zlokalizowany na terenie gminnej oczyszczalni ścieków w Komorach D ąbrownych, do którego wła ściciele nieruchomo ści obj ętych systemem odbioru odpadów, w ramach uiszczanej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi mog ą przekazywa ć do ww. punktu odpady komunalne zebrane w sposób selektywny. Mieszka ńcy mog ą przekazywa ć do niego równie ż odpady budowlane i rozbiórkowe z remontów prowadzonych samodzielnie niewymagaj ących pozwolenia na budow ę, zgłoszenia zamiaru budowy oraz wykonania robót od Starosty Powiatowego.

Na terenie Gminy So ńsk nie ma instalacji przetwarzania odpadów komunalnych. Zgodnie z Planem Gospodarki Odpadami dla Województwa Mazowieckiego 2024, gmina So ńsk wchodzi w skład regionu zachodniego. Instalacj ą komunaln ą, do której trafiały zmieszane odpady komunalne oraz pozostało ści z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania było Przedsi ębiorstwo Usług Komunalnych Sp. z o. o. w Ciechanowie.

Potrzeby inwestycyjne zwi ązane z gospodark ą odpadami komunalnymi na terenie Gminy So ńsk.

Na terenie Gminy So ńsk do potrzeb inwestycyjnych zalicza si ę unowocze śnienie Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK) zlokalizowanego na terenie Oczyszczalni Ścieków w Komorach Dąbrownych, polegaj ące na wybudowaniu boksów pod wiat ą na poszczególne segregowane odpady komunalne.

Dane dotycz ące ludno ści obj ętej gminnym systemem gospodarowania odpadami komunalnymi:

1. Liczba ludno ści - osoby zameldowane 7810 Ilo ść zło żonych deklaracji o wysoko ści opłaty 2. 2154 za gospodarowanie odpadami komunalnymi

3. Liczba mieszka ńców wg zło żonych deklaracji 6136

4. Liczba zło żonych deklaracji deklaruj ących system segregowany 2016 Liczba mieszka ńców wg zło żonych deklaracji deklaruj ących 5. 5920 segregacj ę odpadów

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 69

Stan ten ci ągle ulega zmianie, gdy ż zwi ększa si ę świadomo ść mieszka ńców na temat ekologii i coraz wi ęcej mieszka ńców podejmuje si ę segregacji odpadów komunalnych. Priorytetowym zadaniem Gminy So ńsk jest dąż enie do zwi ększania i rozwijania świadomo ści mieszka ńców gminy w zakresie prawidłowego gospodarowania odpadami komunalnymi, wi ęcej osób dostrzega w segregacji odpadów oszcz ędno ści własnych pieni ędzy płaconych za wywóz śmieci. W tym celu prowadzone s ą działania informacyjne i edukacyjne dla mieszka ńców z zakresu prawidłowego gospodarowania odpadami komunalnymi.

Osi ągni ęte poziomy recyklingu i ograniczenia masy odpadów biodegradowalnych

Z uwagi na zmian ę przepisów dotycz ących sprawozdawczo ści z zakresu gospodarki odpadami w zwi ązku z ogłoszeniem stanu epidemii wywołanej przez wirusa COVID-19, nie ma mo żliwo ści okre ślenia osi ągni ętych poziomów recyklingu poszczególnych frakcji odpadów i ograniczenia ilo ści odpadów przekazywanych do składowania.

5.7.2 Program usuwania azbestu i wyrobów zawieraj ących azbest na terenie Gminy So ńsk

W Gminie So ńsk Uchwał ą Nr XVII/112/2012 Rady Gminy So ńsk z dnia 10 lutego 2012 r. przyj ęto Program usuwania azbestu i wyrobów zawieraj ących azbest z terenu Gminy So ńsk na lata 2012 – 2032. Przeprowadzenie inwentaryzacji wyrobów azbestowych oraz plan ich usuwania jest jednym z

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 70 priorytetów Gminy So ńsk w zakresie ochrony środowiska i podnoszenia jego jako ści. Celem niniejszego Programu jest: − spowodowanie oczyszczania obszaru gminy So ńsk z azbestu oraz usuni ęcie stosowanych od wielu lat wyrobów zawieraj ących azbest poprzez ich demonta ż i utylizacj ę, − wyeliminowanie negatywnych skutków zdrowotnych u mieszka ńców wywołanych azbestem, − spowodowanie sukcesywnej likwidacji oddziaływania azbestu na środowisko w okre ślonym horyzoncie czasowym, do spełnienia wymogów ochrony środowiska, − stworzenie odpowiednich warunków do wdro żenia przepisów prawnych oraz norm post ępowania z wyrobami zawieraj ącymi azbest, stosowanych w Unii Europejskiej, − pomoc mieszka ńcom gminy w realizacji kosztownej wymiany płyt cementowo-azbestowych zgodnie z przepisami prawa.

Gmina So ńsk pozyskuje od kilku lat dotacje z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie na dofinansowanie zada ń wynikaj ących z realizacji programu.

W roku 2019 zrealizowano zadania:

- „Demonta ż, odbiór, transport i utylizacja wyrobów zawieraj ących azbest z terenu Gminy So ńsk w 2019r. – etap V” w ramach którego usuni ęto i poddano utylizacji wyroby zawieraj ące azbest w ilo ści 70,321 Mg. Całkowity koszt przedsi ęwzi ęcia wyniósł 30 508,12 zł, w tym dofinansowanie ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie wyniosło 14 951,60 zł ;

- „Demonta ż, odbiór, transport i utylizacja wyrobów zawieraj ących azbest z terenu Gminy So ńsk w 2019r. – etap VI” w ramach którego usuni ęto i poddano utylizacji wyroby zawieraj ące azbest w ilo ści 34,803 Mg. Całkowity koszt przedsi ęwzi ęcia wyniósł 14.965,29 zł, w tym dofinansowanie ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie wyniosło 14.831,60 zł .

5.8 Gospodarka wodno - ściekowa

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 71

Gmina So ńsk zasilana jest w wod ę z nast ępuj ących uj ęć wodoci ągowych: Ciemniewko, Gołotczyzna, Dami ęty, Go ścimin Wielki. Z sieci wodoci ągowej korzysta 99 % mieszka ńców. Długo ść sieci wodoci ągowej na dzie ń 31 grudnia 2019 roku wynosiła 246,05 km.

Gminna oczyszczalnia ścieków w Komorach D ąbrownych

Na terenie gminy So ńsk funkcjonuje jedna oczyszczalnia ścieków w Komorach D ąbrownych. Oczyszczane s ą tu ścieki komunalne w sposób biologiczny. Z sieci kanalizacji sanitarnej korzysta mniej mieszka ńców ni ż z sieci wodoci ągowej. Z usług zbiorowego odprowadzania ścieków korzystaj ą odbiorcy w miejscowo ściach: So ńsk, G ąsocin, Gołotczyzna i Sobokl ęszcz. Ścieki z terenów nieskanalizowanych gromadzone s ą w zbiornikach bezodpływowych i wozami asenizacyjnymi dowo żone do punktu zlewnego w oczyszczalni, b ądź odprowadzane do przydomowych oczyszczalni ścieków.

Oczyszczalnia ścieków posiada maksymaln ą przepustowo ść 650/720 m 3/d. W 2019 roku zostało wykonanych 5 przył ączy do sieci kanalizacyjnej. Jako ść ścieków oczyszczonych w Gminnej Oczyszczalni Ścieków w Komorach Dąbrownych odpowiada wszelkim wymaganiom okre ślonym w Rozporz ądzeniu Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródl ądowej z dnia 12 lipca 2019 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego oraz warunków, jakie nale ży spełni ć przy wprowadzaniu do wód lub do ziemi ścieków, a tak że przy odprowadzaniu wód opadowych lub roztopowych do wód lub do urz ądze ń wodnych.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 72

5.9 Zasoby przyrodnicze

W Gminie So ńsk zasoby przyrodnicze stanowi ą znaczn ą cz ęść ekosystemu gminy (lasy, parki, skwery, tereny przy szkołach i innych budynkach użyteczno ści publicznej, zbiornikach wodnych, obiektach cmentarnictwa i inne). Na terenie Gminy So ńsk znajduj ą si ę formy ochrony przyrody, do których nale żą :

1. Nadwkrza ński Obszar Chronionego Krajobrazu (ustanowiony Rozporz ądzeniem Nr 24 Wojewody Mazowieckiego z dnia 15 kwietnia 2005 r. w sprawie Nadwkrza ńskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu), 2. pomniki przyrody (ogółem 12 obiektów, z czego 5 stanowi ą pojedyncze drzewa, 6 to grupy drzew, za ś 1 pomnik przyrody to głaz narzutowy).

Żywotnik zachodni na terenie parku w Gołotczy źnie

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 73

Lipy drobnolistne w miejscowo ści Cichawy

5.10 Zasoby dziedzictwa kulturowego

Na terenie gminy So ńsk znajduj ą si ę obiekty oraz ich zespoły o wyj ątkowych walorach, które stanowi ą przedmiot ochrony zasobów dziedzictwa i krajobrazu kulturowego. O indywidualnym charakterze gminy So ńsk świadcz ą zarówno pojedyncze obiekty architektoniczne, jak i zespoły podworskie, zespoły sakralne oraz cmentarze i grodziska. Najliczniejsz ą grup ę obiektów zabytkowych stanowi ą obiekty sakralne – ko ścioły, dzwonnice wraz z otoczeniem, zespoły dworskie oraz parki dworskie. Ochron ą prawn ą poprzez wpisanie do rejestru zabytków na terenie gminy So ńsk obj ęte zostały 22 obiekty. Oprócz nich, w wojewódzkiej ewidencji zabytków znajduje si ę dodatkowo 20 obiektów, z czego 10 obiektów ju ż nie istnieje. Oprócz zabytków obj ętych powy ższ ą ochron ą istnieje te ż wiele obiektów (drewniana zabudowa, kapliczki i krzy że przydro żne), świadcz ących o historii i kulturze miejsca. Do gminnej ewidencji zabytków, oprócz obiektów znajduj ących si ę w rejestrze zabytków i wojewódzkiej ewidencji wpisanych zostało dodatkowo 141 obiektów, które posiadaj ą warto ści kulturowe. Na terenie gminy So ńsk znajduj ą si ę dwa zespoły dworskie z parkami: zespół dworski „Krzewnia” w Gołotczy źnie oraz zespół dworski w Ko źniewie Wielkim. W śród zabytków znajduj ą si ę równie ż trzy ko ścioły: ko ściół parafialny pw. Przemienienia Pa ńskiego w So ńsku, ko ściół parafialny pw. św. Mikołaja w Ciemniewku, ko ściół parafialny w Ślubowie.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 74

Ko ściół parafialny pw. Przemienienia Pa ńskiego Ko ściół parafialny pw. Św. Mikołaja So ńsku w Ciemniewku

Ko ściół parafialny pw. Św. Józefa w Ślubowie

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 75

Dworek Aleksandry B ąkowskiej

Jest to zabytkowy budynek, którego podstawow ą funkcj ą jest przywołanie atmosfery z przełomu XIX-XX w., jaka mogła panowa ć w przeci ętnym średniozamo żnym dworku szlacheckim na Mazowszu. Organizowane są tu atrakcje kulturalne w postaci wystaw czasowych oraz stałych: 1. „Szlachta mazowiecka w malarstwie i wn ętrzach”, „Mazowieckie dwory i za ścianki”, „Portret szlachecki XVIII - XX w.”, „Malarstwo Adama Kazimierza Feliksa Ciemniewskiego 1866-1915”, „Malarstwo Jana Chryzostoma Ciemniewskiego 1908-1970”, „Malarstwo i bi żuteria Olgierda Vetesco 1913-1983”; 2. Ekspozycja po świ ęcona Aleksandrze z S ędzimirów B ąkowskiej (1851-1926 r.); 3. Malarstwo i rze źba Józefa Piwowara (1904-1987).

Dworek zabytkowy w Ko źniewie Wielkim

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 76

Dwór w Ko źniewie Wielkim – pó źnobarokowy, modrzewiowy dwór szlachecki z drugiej połowy XVIII w. Nale ży do najcenniejszych i najwi ększych dworów drewnianych na Mazowszu. Dwór został wzniesiony z drewna modrzewiowego na planie prostok ąta. Powstał na kamiennej podmurówce, konstrukcji zrębowej, oszalowany, w środku otynkowany. Parterowy z mieszkalnym poddaszem. Od frontu wzniesiono czterosłupowy ganek. Układ wewn ątrz dwutraktowy z sieni ą i salonem na osi. W sieni znajduje si ę klatka schodowa dobudowana w drugiej połowie XIX w. oraz stiukowe, neobarokowe obramienia drzwi. Dach dworu jest łamany, pierwotnie kryty gontem. Z dawnego zało żenia parkowego pozostało jedynie kilkana ście starych drzew.

Grób nieznanego żołnierza z 1920 r. pochowanego na terenie parku dworskiego w Ko źniewie Wielkim

Z opisu bitwy z dnia 14 sierpnia 1920 r. mi ędzy innymi na terenie gminy So ńsk i jego przebiegu pod Sarnow ą Gór ą, wynikałoby, jak twierdził Szef Oddziału Operacyjnego 5 Armii S. Rostworowski oraz porucznik B. de Rosset, że by ć mo że żołnierz pochowany w okolicy dworku w Ko źniewie słu żył we wspomnianej armii, której to oddziały na rozkaz gen. Józefa Hallera uderzyły na 15 Armi ę Bolszewick ą swoim lewym skrzydłem, gromi ąc j ą na linii G ąsocin – Stary Gołymin.

Na obszarze gminy So ńsk wyst ępuje ponadto 118 stanowisk archeologicznych. Ślady osadnictwa oraz działalno ści ludzkiej minionych epok rozproszone s ą po terenie całej gminy. W śród obiektów archeologicznych wyró żni ć mo żna: ślady osadnictwa, osady, grodziska i cmentarzyska. Odkrycia datowane s ą na okres od wczesnej epoki br ązu po czasy nowo żytne.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 77

6. PODSUMOWANIE

Gmina So ńsk, wychodz ąc naprzeciw oczekiwaniom mieszka ńców, które z roku na rok staj ą si ę coraz wi ększe, musi stawi ć czoła trudnemu wyzwaniu poprawy warunków i jako ści życia a w szczególno ści w obszarach zwi ązanych z systemem dróg lokalnych, infrastruktur ą, dbaniem o środowisko naturalne, piel ęgnowaniem tradycji i kultury lokalnej, stymulowaniem rozwoju społecznego, rekreacj ą i wypoczynkiem, a tak że podniesieniem atrakcyjno ści gminy jako miejsca, gdzie mo żna sp ędzi ć wolny czas. Równolegle ze wzmacnianiem potencjału społecznego i gospodarczego gminy konieczne jest wykazanie dbało ści o zasoby infrastruktury technicznej słu żą cej zaspokajaniu

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 78 podstawowych potrzeb mieszka ńców. W minionym roku realizowane były inwestycje, o które przez wiele lat ubiegali si ę mieszka ńcy i udało si ę je wykona ć dzi ęki staraniom pracowników Urz ędu Gminy i Wójta. Dla ich spełnienia konieczne okazały si ę działania, które doprowadziły do zwi ększenia ilo ści oraz zakresu realizowanych inwestycji i nie stanowiły znacznego obci ąż enia dla bud żetu gminy. Realizacja takiego modelu mo żliwa była dzi ęki pozyskiwaniu środków zewn ętrznych. W roku 2019 udało si ę pozyska ć środki finansowe m.in. z bud żetu Województwa Mazowieckiego, z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie czy te ż funduszu dróg samorz ądowych, za które udało si ę zrealizowa ć wiele inwestycji. Najwi ększe modernizacje drogowe przeprowadzone w 2019 roku to przebudowy dróg w miejscowo ściach: Burkaty, Ko źniewo Średnie, ul. Zacisze w G ąsocinie oraz droga Niesłuchy – Ciemniewko. Przeprowadzano również inne remonty, żwirowania, nawo żenie tłuczniem, uzupełnianie ubytków, remontowano gminne obiekty i świetlice wiejskie, uzupełniano o świetlenie, wybudowano siłownie zewn ętrzne. Bardzo wa żną inwestycj ą dla mieszka ńców okazała si ę „Budowa boiska sportowego przy szkole w So ńsku” przy udziale finansowym z bud żetu Województwa Mazowieckiego. Wykonano tereny rekreacyjne w miejscowo ściach Chró ścice i w G ąsocinie. Przeprowadzono remonty budynków Ochotniczych Stra ży Po żarnych w Sarnowej Górze, G ąsocinie. Zakupiono specjalistyczne sprz ęty. Ponadto odbywało si ę wiele ró żnorakich wydarze ń, by zapewni ć mieszka ńcom szerok ą ofert ę kulturaln ą. Rok 2019 nale ży ocenia ć nie tylko przez pryzmat wykonanych zada ń, ale równie ż jako pocz ątek kolejnych projektów, bowiem wykonano w nim nowe plany i koncepcje na przyszłe lata. Maj ąc na wzgl ędzie stały rozwój naszej gminy oraz dalsze podnoszenie standardu życia mieszka ńców, zach ęcamy do aktywnego uczestnictwa w życiu sołectw poprzez wł ączenie si ę do udziału w spotkaniach wiejskich, wydarzeniach kulturalnych i sportowych organizowanych przez Urz ąd Gminy, jednostki organizacyjne, czy te ż inne organizacje działaj ące na naszym terenie. Zach ęcamy równie ż do śledzenia aktualno ści zamieszczanych na naszej stronie internetowej www.sonsk.pl oraz profilu na Facebooku. Wszystkie informacje mo żna znale źć równie ż na tablicach ogłosze ń w poszczególnych sołectwach i urz ędzie.

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019 79

Raport o stanie Gminy So ńsk za rok 2019